Leren van de praktijk

Verslag
Netwerkbijeenkomst SJS en Regio Hart van Brabant op 15 maart 2016
Leren van de praktijk
Zal mijn best doen,
zal er altijd voor
gaan. Ik ben eigen
baas over mijn
levensbaan.
Rafaël Rozenblad in zijn rap
‘De weg naar succes’
Samenwerkende
Jeugdzorg Specialisten
Midden-Brabant

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 2
Leren van de praktijk benadrukt belang ervaringsdeskundigheid
Op 15 maart organiseerden de Samenwerkende Jeugdzorgspecialisten
Midden-Brabant (SJS) en de Regio Hart van Brabant onder het motto Samen
voor de Jeugd de netwerkbijeenkomst ‘Leren van de praktijk’. Met de komst
van 200 professionals van o.a. toegang/wijkteams en jeugdhulpaanbieders,
en - vooral jonge - ervaringsdeskundigen, een infomarkt en een breed
aanbod van gastsprekers beloofde het een inspirerende middag te worden.
Inspireren en van elkaar leren, was het doel.
Opening
De presentatie van de middag was in handen van Mauri Spooren
en Raf van den Eijnden. Twee jongeren die onbevangen hun
nieuwsgierigheid en verwonderingen toonden en daarmee een
mooie bijdrage leverden aan het leren van de praktijk. Mauri en
Raf openden de netwerkbijeenkomst met een kort interview met
Bernd Roks (voorzitter bestuurscommissie Jeugd Regio Hart van
Brabant) en Lian Smits (voorzitter stuurgroep SJS). Zij maakten
duidelijk hoe waardevol en belangrijk samenwerking tussen
gemeenten en jeugdhulporganisaties is, om waar nodig goede
hulp aan jeugd te kunnen bieden. “Samenwerken is de sleutel
tot goede, innovatieve hulpverlening’’, benadrukten beiden.
Raf van den Eijnden

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 3
René Clarijs
Vervolgens sprak René Clarijs - hoogleraar jeugdbeleid
- zijn zorg uit over het Nederlandse jeugdbeleid.
“Nederland staat aan de top met de meest uithuisgeplaatste
kinderen”, was de confronterende start
van zijn pleidooi. “We geven miljarden uit, maar dat is
niet terug te zien in de effectiviteit van de jeugd- en
pleegzorg”. Als je iets wilt veranderen, moet je eerst
kijken waar het is misgelopen, vindt René Clarijs.
Het Nederlandse jeugdbeleid is debet aan de
tekortkomingen in de jeugdzorg: het stelsel en de
behandelingen in de praktijk vullen elkaar niet aan.
Volgens Clarijs kan Nederland veel van andere landen leren, waar de
effectiviteit van de jeugd- en pleegzorg hoger is en waar veel meer aandacht
uitgaat naar preventie, bijvoorbeeld met veel aandacht voor jongerenwerk.
Zorg goed voor jezelf,
blijf altijd positief.
Positief is beter dan
negatief. Denk na. Neem
soms een andere weg.
Rafaël Rozenblad in zijn rap
‘De weg naar succes’
Pitches SJS-werkgroepen
Na het verhaal van René Clarijs volgde een serie pitches van en interviews
met professionals over initiatieven van SJS. Korte toelichtingen, om de
deelnemers uit te nodigen in de pauze en aan het eind van de middag op
de infomarkt verder in gesprek te gaan over de onderwerpen.
In de pitch ‘Hechting en trauma’ vertelden Frederiek van Kuijk en Renée
Sanders over nut en noodzaak om vaker door de zogenoemde ‘hechting- en
traumabril’ naar het gedrag van jeugdigen te kijken. Te vaak wordt alleen naar
het kind gekeken en te weinig naar onderliggende oorzaken. Door verder te
kijken, kun je een breder beeld van de problematiek van een kind vormen en
waar nodig eerder en beter reageren op hechtingsproblemen en traumatische
ervaringen.
“Wat een inspirerende middag was het, het thema leren van
de praktijk is volledig waar gemaakt. Goede ideeën gezien
en gehoord waar nog mooie koppelingen te maken zijn met
opdrachten van studenten. Een vruchtbare middag dus.”
Liesbeth Faas fontys hogeschool pedagogiek

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 4
Bij de tweede pitch over ‘e-health’ vertelde Kristof Matheussen over de al
breder gebruikte app Quli. De app vergroot de zelfstandigheid van jongeren
aanzienlijk. Marieke van Geffen deelde haar ervaringen – met cliënten
samen – in het ontwikkelen van een cliëntenportaal. Een portaal dat
jongeren helpt te overzien wanneer ze waar een afspraak hebben en met
wie. Door meer transparantie, komen ze beter voorbereid op hun afspraken,
blijkt in de praktijk.
In het team FACT Jeugd Tilburg werken de drie bestaande FACT-teams van
Idris, GGz Breburg en Kompaan en De Bocht samen. Hans Willemsen
“Een netwerkbijeenkomst is niet alleen collega’s ontmoeten en
informatie delen; het prikkelt, innoveert, creëert bewustwording,
verbindt partijen en mensen met hart voor zorg en jeugd
met elkaar met één gezamenlijk doel voor ogen: de transformatie
van zorg een positieve boost te geven. Je zorgen maken om de
zorg is de verkeerde kant op fantaseren. Uitdagingen en kansen
liggen er genoeg, zolang we ze maar blijven zien ...”
Marthe van Berkel, Buro Atlantis Zorg
vertelde over de methodiek, gericht op een kleine groep probleemjongeren,
die relatief veel overlast veroorzaken, zich niet begrepen voelen en geen
hulp accepteren. FACT zet zich in voor deze jongeren, zodat ook deze
jongeren uiteindelijk mee kunnen draaien in de maatschappij.
In de vierde pitch vertelde Miranda Sparidaens kort over de wens om in de
regio Hart van Brabant een integraal ambulant team samen te stellen, dat
crisishulp verleent. Om binnen alle sectoren beschikking te hebben over
plaatsen voor 24 uurs crisishulp (bedden), en jongeren minder vaak te
hoeven verplaatsen. De Regio Hart van Brabant heeft integrale crisishulp in
haar regionale uitvoeringsagenda opgenomen, als een van de acht opgaven
voor 2016.
Sjef Zeebregts – voorzitter platform belangenbehartiging cliënten
jeugdzorg Midden-Brabant – vertelde in een kort interview dat
cliëntenparticipatie alleen mogelijk is door cliënten zelf deel te laten nemen
aan bijvoorbeeld vergaderingen. Om inzicht te krijgen in wat er bij de
jongeren speelt, moet je hen zelf laten spreken, als ervaringsdeskundige
serieus nemen. Zij kunnen immers vertellen wat zij in de praktijk ervaren.

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 5
In de pauze bezochten de deelnemers de infomarkt, waar alle thema’s van
de netwerkbijeenkomst bij infotafels verder werden toegelicht. Na de pauze
volgde een serie presentaties en interviews over en van het regionale
Innovatienetwerk jeugd.
Innovatienetwerk jeugd Regio Hart van Brabant
Presentator Raf is lid van het supportteam van het Innovatienetwerk:
“Het regionale Innovatienetwerk jeugd maakt het mogelijk ideeën en
initiatieven verder te ontwikkelen, samen met jongeren, ouders en andere
partners. De Regio Hart van Brabant stelt hiervoor sinds 2015 budget
beschikbaar, en ongeveer elke zes weken worden nieuwe ideeën
gepresenteerd en door aanwezigen beoordeeld op innovatieve waarde.’’
Vier initiatieven die inmiddels uitgewerkt worden in het Innovatienetwerk
kwamen aan het woord.
Zoë Wosniak en Sophie Godding beten het spits af en vertelden
over de app ‘Youth4Youth’. Een app bedacht door jongeren
voor jongeren. Uit eigen ervaring weten zij dat ze problemen
liever met leeftijdgenoten bespreken dan met jeugdhulpverleners.
Via deze app
kunnen jongeren (anoniem)
in contact komen met jonge
ervaringsdeskundigen, hun
ervaringen met elkaar delen
en elkaar mogelijk ook
helpen.
De ’18 en dan-consulent’ is een initiatief dat startte met ouder Corita van der
Pol die net als een aantal andere ouders onvoldoende hulp heeft ervaren
toen haar kind 18 jaar werd. Op dat moment ontstaat er voor een groep
jongeren grote onduidelijkheid. Waar kan ik gaan wonen? Welke wetgeving
geldt er nu? En wat moet ik allemaal zelf regelen? De ’18 en dan-consulent’
kan de jongeren die tussen wal en schip dreigen te vallen op weg helpen.
Streven is dat deze consulent op enig moment overbodig wordt; het moment
dat de hiaten in het beleid zijn gedicht en alle toegangs professionals de
benodigde kennis en kunde hebben.
Nicky Pasman bedacht als student Pedagogiek spelmateriaal
om handelingsverlegenheid bij kindermishandeling
te doorbreken. Met ‘het Schildpadje’ als symbool strijdt ze,
inmiddels als professional, tegen mishandeling of huiselijk
geweld. Het spelmateriaal helpt bijvoorbeeld het onderwijs
het ingewikkelde onderwerp bespreekbaar te maken en
signalen van kinderen op te pakken. Zodat vervolgens
verdere stappen gezet kunnen worden. De spellen zijn er
in verschillende leeftijdscategorieën; voor o.a. scholen,
kinderdagverblijven en jeugdhulporganisaties.
“Een jongere praat
niet graag aan een tafel,
ga iets doen samen.
En breng dan ter sprake
wat je als professional
wilt bespreken.”
Maaike

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 6
De laatste innovatieve pitch stelde de grote proble matiek van
verslaving op woongroepen aan de kaak. Melissa sprak openhartig
over haar ervaringen met roken, drinken en drugs,
op de woongroepen waar zij verbleef. Van kwaad tot erger,
ontwikkelde zij uiteindelijk een verslaving. Ze ervoer gebrek aan
begeleiding en aan alertheid voor jongeren die overduidelijk
gebruiken. Tegelijkertijd willen verschillende jeugdhulporganisaties
en Novadic-Kentron het middelen gebruik voorkomen.
Door samen op te trekken met ervaringsdeskundigen als
Melissa kwam het project ‘Samen voorbij verslaving’ tot stand.
Doel is dat gebruik eerder en beter wordt gesignaleerd, met
jongeren wordt besproken en bovendien ervaringsdeskundige
jongeren hierbij worden ingezet.
“Complimenten voor organisaties als Kompaan en De Bocht;
zij stellen zich door jongeren het podium te geven kwetsbaar op.
Ze willen leren!” Richard Derks, Innovatienetwerk Jeugd.
Jongerenparticipatie
Dat jongerenparticipatie in de regio Hart van
Brabant een thema is, werd duidelijk uit de
indrukwekkende slotbijdrage van de middag.
Maaike, Astrid en Bonnie deelden hun ervaringen
met jeugdhulp en hun kijk op jongerenparticipatie.
Het geven van een stem aan de
jongeren zelf, is noodzakelijk en het geeft bovendien
de jongeren zelf voldoening. De meiden
kunnen als ervarings deskundige het beste
antwoord geven op wat goed gaat in de praktijk en
wat beter kan of moet. Ze zijn enorm gemotiveerd
om zich in te zetten voor andere jongeren.
Maaike, Astrid en Bonnie waren in 2015 betrokken bij het regionale project
Speak & Eat, ontmoetingen waarin jongeren in gesprek gingen met
wethouders en beleidsmedewerkers. Om van elkaar te leren en zo de
jeugdhulp te verbeteren. Speak & Eat 2015 werd tijdens de netwerkbijeenkomst
officieel afgesloten met de presentatie van de website waar
de opbrengsten zijn gebundeld.

Verslag
15 maart
Netwerkbijeenkomst Leren van de praktijk pagina 7
Bonnie blikte na afloop terug op de bijeenkomst
met een gedicht, hier lees je een fragment:
Op tijd in de auto naar Oisterwijk de leerfabriek,
Reed in één keer goed, dat scheelde weer paniek.
Rafaël Rozenblad
Rafaël Rozenblad
Rapper Rafaël Rozenblad verzorgde
twee indrukwekkende muzikale
intermezzo’s. Met zijn persoonlijke
raps vertelde hij over zijn vele en
vaak ook vervelende ervaringen met
jeugdhulp, met toch een sterke,
duidelijke boodschap; geef niet op,
blijf positief.
Klik hier voor de rap: De Weg Naar Succes
Klik hier voor de rap: Ik wil je helpen
Ik kom binnen, pak koffie en neem de ruimte in mij op,
Zoek een rustig plekje voor mijzelf, want de interactie met het publiek heb ik
nog niet in mijn kop.
Na even schrijven komen de vragen vanzelf naar boven in mijn hoofd,
Hoop dat het publiek mee doet, anders heb ik me voor niets uitgesloofd.
Dan is het 13 uur en de mensen druppelen langzaam binnen
Aardig wat bekende gezichten…. Shit over een half uur gaat het al beginnen.
Ik besef en voel dat ik weer een hart heb en de gezonde spanning
gaat behoorlijk stijgen,
Hopend dat ik zo de rust weer kan krijgen.
Ja en dan is het moment daar,
Opstaan en het podium op maar.
Dan krijg je nog mee, knallen he als je daar staat,
En ik maar hopen dat het goed gaat.
Met de interactie is iedereen enthousiast en doet mee,
Daar besef ik,dit is dus op zijn Bonnies en maakt mij tevree.
“jongeren luisteren eerder en beter naar jongeren dan naar
professionals. Daarom moet je jongeren als ervaringsdeskundigen
inzetten.”Rafaël Rozenblad
De rust komt terug het genieten kan beginnen,
Ik word blij van de interesse van het publiek en er komt een stoot adrenaline binnen.
Was een te gekke middag interessante dingen mogen doen, mogen horen
en mogen beleven,
Deze dag heeft mij pep gegeven.
Samenwerkende
Jeugdzorg Specialisten
Midden-Brabant
tekst: Maudi de Veth
fotografie: Remie Fotografie
vormgeving: Melding ontwerp
Moe druk in mijn hoofd van alle mensen, prikkels en informatie ga ik naar huis,
Moe maar wel voldaan moe straks de dag nog maar eens herbeleven thuis.
april 2016