SCHIP

13
RUÏNE
Medewerkers van het Waterloopkundig Laboratorium meten de stroomsnelheid met
een zogeheten ott-molen
FOTO ARCHIEF WATERLOOPKUNDIG LABORATORIUM
bereiken. Een verschil van ruim vier meter garandeert voldoende
water en waterkracht. Het experimenteergebied is royaal opgezet
en omvat bijna 125 hectare jong bos. Hier vinden met ingang van
1951 de proeven plaats. De medewerkers, veelal hoogopgeleid,
moeten met hun gezinnen van het westen van het land verhuizen
naar de Noordoostpolder. Naar agrarisch gebied, zonder de
culturele voorzieningen die zij gewend waren. Het zal niet altijd
even gemakkelijk zijn geweest om hier te aarden. Vooral niet voor
vrouw en kinderen thuis.
In dit nieuwe Waterloopkundig Laboratorium De Voorst leggen de
ingenieurs met veel gegraaf, beton, baksteen, ijzer en hout telkens
weer nieuwe grote schaalmodellen aan van zeearmen en havens.
Daarin doen zij proeven om de invloed van waterbouwkundige
werken op de loop van het water te voorspellen. Stroming en golfslag,
eb en vloed kunnen ze simuleren. Na afloop van de proeven
zoeken de ingenieurs voor de volgende opdracht een andere plek
in het bos. Het oude model blijft als een fossiel achter. Ook zijn er
modelplaatsen die ze aanpassen en opnieuw gebruiken.
Onmiddellijke actie
En dan gaat het stormen. Noordwestenwind en springtij. Het
is 31 januari 1953. De storm stuwt het water hoog op in de nog
open zeearmen als de Grevelingen en de Oosterschelde. De
dijken houden het niet. Grote delen van Zeeland en Zuid-Holland
komen onder water te staan. De ramp vraagt om onmiddellijke
actie. Rijkswaterstaat was allang op de hoogte van de potentieel
onveilige situatie in dit deel van Nederland. Het Deltaplan
moet nu versneld worden uitgevoerd. In het Waterloopkundig
Laboratorium krijgen de ingenieurs het druk. Vrijwel elk onderdeel
van de Deltawerken testen zij hier op schaal.
1960 geldt als het omslagpunt in het werken met schaalmodellen in
de openlucht. De nieuwste, steeds verfijndere elektronische meetapparatuur
werkt alleen in een binnenruimte waarin je het klimaat
kunt beheersen. Er verschijnen loodsen op het terrein, meestal voor
zeer specifiek onderzoek naar een bepaald waterwerk. Zo komt er
een speciale hal, van 2,5 hectare groot, om te onderzoeken hoe de
Oosterschelde het beste afgesloten kan worden.
Sluiting
Vanaf 1978 komen er minder opdrachten binnen. De recessie dient
zich aan. De Deltawerken zijn af. De grootste opdrachtgever van
het laboratorium, de Deltadienst van Rijkswaterstaat, valt weg.
In 1987 besluit de overheid het Waterloopkundig Laboratorium te
»