Mundikat Magazine edition 1-2016

Door: Harry Alstede
De Siamees, onderwerp van heftige meningsverschillen...
Er bestaan bij de Siamees, net zoals bij zoveel andere rassen,
heftige meningsverschillen tussen fokkers en kattenorganisaties,
omdat de catfancy nu eenmaal veel emotie kent maar helaas
ook weinig ratio.
De “ ideale” Siamees
In de eerste plaats verschillen de meningen aan beide zijden
van de Atlantische oceaan aanzienlijk over de “ideale” Siamees;
de Amerikanen geven de voorkeur aan:
- een extreem oosterse slanke en lange lichaamsbouw
- een zeer smalle wigvormige kop met een zeer strak
profiel (een ‘Romeinse’ neus),
terwijl de Europeanen hun eisen niet zo hoog opschroeven
en de Oosterse amandelvormige oogvorm (soms wat te
diepliggend) met geloken blik, verkiezen boven de in het
gezicht dominerende rondere oogvorm van het Amerikaanse
type Siamees.
In de tweede plaats worden veel van de katten , die in Europa
worden tentoongesteld als Siamezen zoals:
- red- & cream points,
- tortie points,
- tabby (lynx) points,
- cinnamon- & fawn points.
door de CFA en andere Amerikaanse organisaties niet als
zodanig erkend, maar deze moeten worden geregistreerd en
tentoongesteld als Colorpoint Shorthair.
Bij de Siamese aftekening is er in de lichaamsharen minder
pigment dan in de haren op de points. De temperatuur bij
de points is namelijk een paar graden lager dan in de rest
van het lichaam en de hoeveelheid geproduceerd pigment is
afhankelijk van de temperatuur. De pigmentremmende werking
van het point-gen “cs” op de warme delen van het lichaam is in
de tropen dus optimaal.
Deze katten met hun points waren niet de enige inheemse
variëteit. Onder de andere inheemse katten die in de geschriften
worden vermeld, bevinden zich:
- de Si-Sawat (effen blauw), veroorzaakt door het dominante
gen voor volledige pigmentatie “C ”, waar het point-gen “cs“ in
Azië uit gemuteerd is. Deze effen gekleurde oosterse korthaarkat
bestond dus in Thailand eerder dan de Siamees.
- de Supalak ( koperachtig bruin)
In Midden Rusland werd door de bioloog Simon Pallas in 1793
een 3-tal pointkatten met een licht kastanjebruine lichaamskleur
beschreven, die donkerder waren op de rug en lichter op de
flanken en de buik, terwijl de oren, poten en staart helemaal
zwart waren.
De oorsprong van de Siamees en Oosters Korthaar
De geschiedenis van de Siamees staat opgetekend in de oude
literatuur van Siam (thans Thailand). Een Siamees was een zeer
geliefde variëteit in de oude Siamese hoofdstad Ayutthaia
(gesticht in 1350 en platgebrand in 1767).
‘Pall as k at’
Het verschil in klimaat tussen Rusland en Zuidoost Azië zou de
donkerder kleur kunnen verklaren. Hoe lager de temperatuur,
hoe meer pigment er wordt geproduceerd. De kop van de
“Pallas-kat” was spitser dan de “gewone kat”, maar op de
afbeelding van zijn verslag is de kop tamelijk rond. Aanhangers
van de “Traditionele Siamees” prefereren deze ronde kopvorm
en fokken deze voort onder de naam Thai.
Afbeelding uit Cat-Book Poems
In de Thaise Nationale Bibliotheek, in de huidige hoofdstad
Bangkok, bevinden zich manuscripten uit Ayutthaia die bewaard
zijn gebleven en die een opsomming geven van de inheemse
katten, honden en vogels uit die tijd. Een Siamees uit vroegere
tijden staat afgebeeld in het bekendste manuscript de Cat-Book
Poems, waarbij de kleur is beperkt tot de uiterste delen van
de points, mogelijk voor een deel een idealisering, maar ook
het resultaat van een heet klimaat, aangezien de vorming van
pigment bij Siamezen afhankelijk is van de temperatuur, hoe
kouder de omgeving, des te donkerder de kleur.
Thai
Maar niemand weet of de door Pallas beschreven katten
afkomstig waren uit geïmporteerde Siamezen of dat de
point-gen mutatie in dit gebied spontaan optrad. Hoewel het
Siamezenpatroon zeker al ettelijke honderden jaren bij katten
uit Siam (Thailand) bestaat, zoals blijkt uit Thai-manuscripten is
het toch discutabel of het daar ook is ontstaan.
24