Rijngebied

Een belangrijke voorwaarde voor de ontginning van de lager gelegen kommen was het
regelen van de afwatering. In de eerste plaats poogde men door middel van de bedijking
van de rivieren - waarmee een begin zal zijn gemaakt rond het jaar 1000 en die
omstreeks 1150 werd voltooid - het overstromings risico te verkleinen. De afdamming
van de Kromme Rijn, een ingreep met verstrekkende gevolgen, was de tweede belangrijke
voorwaarde. Dit belangrijkste en ingrijpende waterbouwkundige werk werd in
1122 op initiatief van bisschop Godebald (1114-1127) aangelegd. Hoofddoel was een
betere waterlozing via de Kromme Rijn, zonder welke de ontginning van de broeken in
het Kromme Rijngebied ondenkbaar was. Vooral de hoge winterwaterstanden, veroorzaakt
door smeltwater dat via de Boven-Rijn werd aangevoerd, hadden de afwatering
van de omringende landen en nederzettingen in ernstige mate bemoeilijkt. De aanleg
van de dam maakte hieraan een eind. Hij deed dienst als achterkade voor de afwatering
van de landen aan weerskanten van de Kromme Rijn en zelfs van de zuidelijke
Vecht. De Kromme Rijn zelf werd een soort van boezem waarvan de waterstand te
regelen was. Door de aanleg van de dam te Wijk degradeerde de Kromme Rijn tot een
onbeduidend stroompje, waarop scheepvaart nog maar beperkt mogelijk was. In het
kader van de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd een gedeelte van de Kromme Rijn
rond 1870 gekanaliseerd en uitgediept. Tevens werden enkele bochten afgesneden en
sluizen gebouwd. In 1866 is bij Wijk bij Duurstede een inundatiesluis gebouwd en een
verbindingskanaal naar de Kromme Rijn.
De rond 1870 afgesneden bocht van De Kromme Rijn ter hoogte van de watertoren.
Het Kromme Rijngebied - pagina 5