lokale energie monitor 2016

Windvogel is dat niet het geval (leden hoeven niet te
participeren). Het ledenaantal van Deltawind en Zeeuwind
neemt toe: nieuwe projecten trekken nieuwe leden.
• Van de helft van de lokale energiecoöperaties zijn ledenaantallen
bekend voor 2015 en 2016. Deze hebben in 2016
samen 16,5 duizend leden. In 2015 waren dat er 14,5 duizend.
Dit duidt op een toename van 14% ten opzichte van vorig jaar.
Bij een aantal grotere coöperaties neemt het ledenaantal toe.
Dit is een direct gevolg van de realisatie van concrete projecten
waarin de nieuwe leden participeren. Projecten hebben
duidelijk wervingsracht. De genoemde aantallen zijn een
ondergrens want van de andere helft van de coöperaties hebben
we geen gegevens. Stel dat deze ongeveer 10-20 leden
hebben dan zouden er nog zo’n 1-2 duizend leden bijgeteld
kunnen worden.
• Voor de projectcoöperaties geldt dat deelnemers (financiële
participanten) ook lid zijn van de coöperatie. Dit hebben
we redelijk in beeld: in totaal gaat het dan om ongeveer 5000
leden. Daar zitten mogelijke dubbelingen in van leden die
ook lid zijn van een lokale coöperatie. De Windcentrale met haar
tien projectcoöperaties vertegenwoordigen 15.600 leden.
• We hebben de 95.000 klanten/ leden van de coöperatie
Qurrent hier niet meegerekend in het totaal aantal leden van
de burgercoöperaties. Qurrent leden zijn klanten van energiebedrijf
Qurrent. Deze vorm van lidmaatschap is niet
gekoppeld aan financiële participatie in projecten zoals bij de
grote windcoöperaties het geval is, waardoor de relatie tussen
de leden, de coöperatie en projecten anders is. De coöperatie
is sinds 2014 eigenaar van windpark Hellegatsplein. Alle 95.000
leden hebben daar zeggenschap over. Daarnaast kunnen klanten
stroom inkopen van dit windpark via Windtegoeden; dit is geen
financiële participatie maar een bijzonder soort stroomcontract
dat verbonden is aan het project.
17
DE COÖPERATIE ALS BEDRIJF VAN ONDERNEMENDE BURGERS
Een coöperatie is – volgens de definitie - een ondernemingsvorm
die bestuurd en gefinancierd wordt door leden. De energiecoöperaties
hebben geen winstoogmerk (als doel) maar maken wel winst
die ten dienste staat van de gedeelde doelstelling (als middel). De
leden besluiten over de koers, de bedrijfsvoering en de winstbestemming.
Het overgrote deel van de lokale coöperaties bestaat uit kleinschalige
vrijwilligersorganisaties met een beperkt budget een jaaromzet.
Dat begint te veranderen nu er meer coöperaties zijn die
eigen productie-installaties in beheer hebben en daar inkomsten
uit halen. Ze ontwikkelen zich daarmee steeds meer als onderneming.
De meer ervaren, oudere lokale coöperaties (ouder dan 3-4
jaar) hebben een jaaromzet tussen de 50.000 en 200.000 euro
(LEM2015). De grotere windcoöperaties zitten daar boven, met
een jaaromzet tot 2,5 miljoen (afhankelijk van het aantal windmolens).
Volgens de indeling van de Europese Unie zijn ze hiermee te
classificeren als zogenaamde micro-ondernemingen (minder dan
10 werknemers, omzet kleiner dan 2 miljoen). Vrijwel geen enkele
coöperatie heeft mensen op de loonlijst staan, met uitzondering van
de drie grote windcoöperaties Zeeuwind, Deltawind (2-5 fte) en De
Windvogel (0,8 fte). In de sector wordt ook op projectbasis tegen
betaling gewerkt maar het is niet bekend hoeveel. De inkomsten
bestaan uit de opbrengsten van de collectieve inkoopacties, energielevering,
productie en adviesopdrachten.