www.vogelwachtbolsward.nl

De Gierzwaluw
Door Jente Ottenburghs
De Volkskrant, 28 oktober
2016.
Tien maanden achter elkaar
vliegen, sommige
gierzwaluwen krijgen het
voor elkaar. Dit blijkt uit
Zweeds onderzoek. De onderzoekers
volgden de vogels,
die een zender
hadden gekregen, bij hun
reis van Zweden naar
overwinteringsgebieden in
Centraal- en West-Afrika.
alpengierzwaluw, die zes
maanden rondvliegt zonder
te landen. De gierzwaluw
verpulvert dat record.
‘Ze paren zelfs in volle
vlucht’, verteld Hein Verkade,
die al twintig jaar
gierzwaluwen bestudeert
in Noordwijk. ‘Hoewel
ik ook al paringen in
nestkasten heb gezien. Ze
kunnen het dus ook met
beide poten op de grond.’
Een paring in de vlucht is
een spectaculair schouwspel.
Het mannetje vliegt
boven het vrouwtje.
Al in 1956 suggereerde de
Britse ornitholoog David
Lack in zijn beroemde
boek ‘Swifts is a Tower’
dat gierzwaluwen buiten
het broedseizoen niet aan
de grond komen. ‘Hij baseerde
zich op de observatie
dat deze vogels altijd
in de lucht worden gezien’,
zegt bioloog Hans van
Gasteren van de Universiteit
van Amsterdam en
niet betrokken bij de nieuwe
Zweedse studie. ‘Nu
hebben wetenschappers
het vermoeden van Lack
eindelijk bevestigd.’
De Zweedse onderzoekers
beschrijven in het wetenschappelijke
tijdschrift
‘Current Biology’ hoe ze
minuscule zenders als een
rugzakje op de gierzwaluwen
bonden. ‘Sommige
vogels brengen tien
maanden lang in de lucht
door’, aldus hoofdonderzoeker
Anders Hedenström.
‘Het record stond
tot nu toe op naam van de
Gierzwaluwen drinken door met opengesperde snavel over het water
Dermate lang non-stop
vliegen betekent dat gierzwaluwen
vrijwel alles in
de lucht moeten doen. Ze
eten door muggen en vliegen
te vangen en drinken
door met opengesperde
bek over het water te
scheren. Ook het verzamelen
van nestmateriaal
gebeurt in de lucht, door
voorbijvliegend zaadpluis
en veertjes in de bek met
speeksel te mengen. Vervolgens
plakken ze dit kleverige
goedje aan hun
komvormige nest dat ze
onder dakpannen bouwen.
Behendig land hij boven
op zijn partner waarna ze
beiden wat hoogte verliezen.
Enkele seconden later
vliegen ze weer apart verder.
Deze vliegensvlugge
paring leent zich voor buitenechtelijke
avonturen.
Uit een Engelse studie
bleek dat bijna 5 procent
van de gierzwaluwkuikens
een andere vader had dan
de vogel die het nest bewaakt.
Gierzwaluwen slapen ook
al vliegend. Recent onderzoek
naar een andere vo-
Jaarverslag 2015 18 Vogelwacht Bolsward