Middelpunt 26 / 2019

Natuurlijk kan alles,
maar wat wilt u zelf?
Mei soarch en oandacht
De dood in Nepal
Liever een uitvaartverzorger die gewoon
naar u luistert en meedenkt? Kijk op www.vdzwaag.nl
voor alle mogelijkheden.
Telefoon: (0513) 622339
Internet: www.vdzwaag.nl
Op het moment dat ik dit stukje schrijf, ben ik net
een paar dagen terug uit Nepal. Ik heb daar een
indrukwekkende trektocht gemaakt door de Himalaya
met als hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, de
Larkyapas op 5100 meter hoogte. Heel bijzonder als
je daar staat: dat je hoger bent dan de Mont Blanc,
het hoogste punt van Europa, en dat er om je heen bergtoppen zijn van
8000 meter, dus nog weer 3000 meter hoger
www.dekistemakker.nl
“Als ik dood ga wil ik een roze kist”
Bespreek het onbespreekbare...
Wij zijn Marise den Oudsten van Fender Uitvaart en Sabina Rietveld van Rietveld
Rouw- en verliesbegeleiding en samen hebben wij het Afscheidshuis in Leeuwarden.
Wat kunnen we voor jou betekenen?
Uitvaart regelen in Friesland en Groningen
Opbaring
Verlies-, rouw- en stervensbegeleiding
Inspiratie en begeleiding rondom het afscheid
fenderuitvaart.nl
rietveldrouwenverliesbegeleiding.nl
Harlingerstraatweg 130 in Leeuwarden | www.afscheidshuisleeuwarden.nl
Overlijden melden? 085-016 1313 (24u p/d) | e. contact@afscheidshuisleeuwarden.nl
Nepal, een land met andere gebruiken en gewoonten dan in Nederland. Ook
als het gaat over de dood. De eerste confrontatie daarmee is al op het vliegveld
van Kathmandu, de hoofdstad van Nepal, waar we aankomen. Tot mijn
verbijstering zie ik in de aankomsthal, vlak voor me, 2 mannen naast elkaar
lopen, elk met een bagagekarretje. Op de bagagekarretjes ligt, dwars over, een
doodskist. En gezien de moeite die het kost om het geheel de juiste kant op te
manoeuvreren, is die kist niet leeg. Dwars door alle net gearriveerde passagiers
heen, transporteren ze de kist naar de taxistandplaats en gaan in druk
overleg met de taxichauffeurs voor een busje waar de kist in past.
De volgende dag bezoeken we een groot Hindoeïstisch tempelcomplex bij de
heilige Bagmati rivier. Aan de oever van deze rivier vinden crematies plaats.
Gewoon in de open lucht, op grote brandstapels, vaak wel 3 of 4 tegelijk.
Ik heb een aantal uren verwonderd zitten kijken. Vanuit de tempel loopt de
rouwstoet naar de rivieroever, met de baar waarop de overledene ligt, gehuld
in oranje doeken. Eerst wordt de baar op een plek neergelegd waar allemaal rituelen
plaatsvinden: het wassen van het hoofd en de voeten met water uit de
rivier, de reukoffers, het strooien van bloemen en nog veel meer handelingen
die ik niet goed kan volgen. Begeleid door muziek en gezang wordt daarna
de baar met het lichaam naar de crematieplek gedragen, even verderop aan
de rivier. Het lichaam komt op een enorme hoeveelheid hout te liggen, en dat
terwijl in Nepal hout schaars en kostbaar is. Met behulp van droge vezels en
een fakkel steekt de vuurmeester vervolgens de stapel in brand. De naasten
blijven er nog een tijdje om heen staan. Maar langzamerhand vormen zich
groepjes die zich weer richting de stad begeven. Het is aan de vuurmeester
om de brandstapel brandend te houden totdat er na een paar uur weinig meer
over is en de smeulende resten in de rivier worden geschoven.
Hoe anders dan we in Nederland met de dood omgaan. En tegelijkertijd zie ik
ook hoe universeel verdriet is. De mannen die de baar dragen en dit duidelijk
niet dagelijks doen, het gaat soms wat onhandig maar met veel liefde. Huilende
vrouwen, jongen mannen met ernstige gezichten, kinderen die verdrietig
zijn, ook willen helpen en even later weer spelend achter elkaar aanhollen.
Tieners die met hun mobiele telefoon foto’s maken. Samen nemen ze afscheid
van een geliefd persoon.
Overal op de wereld gebeurt dit anders en toch is het ook overal hetzelfde.
Anne de Jong
Hebt u hier vragen over, of wilt u eens praten over uw wensen voor uw
afscheid? U kunt altijd vrijblijvend een afspraak maken. Anne de Jong Uitvaartzorg,
tel. 0566 – 60 29 22, www.dejonguitvaartzorg.nl .
Voor het plaatsen van een familiebericht of In Memoriam neem contact op
met Akke Boschma: akke@middel.media of 06-5128 3273.
Colofon
Oplage:
12.000 exemplaren
Verschijningsfrequentie:
MiddelPunt verschijnt 2 wekelijks
Verschijningsgebied:
MiddelPunt verschijnt GRATIS Huis aan Huis
in Midden Friesland: Akkrum, Akmarijp,
Aldeboarn, Dearsum, De Veenhoop, Eagum,
Friens, Gersloot, Goëngahuizen, Goingarijp,
Grou, Haskerdijken, Idaerd, Jirnsum,
Luinjeberd, Nes, Nieuwebrug, Nij Beets,
Poppenwier, Raerd, Reduzum, Swichum,
Sibrandabuorren, Terherne, Terkaple,
Tersoal, Tjalleberd, Warstiens, Warten,
Wergea, Wirdum en Wytgaard.
Sneek
Leeuwarden
Midden
Friesland
Heerenveen
Drachten
Acquisitie-verspreiding-administratie:
MiddelPunt Media, 06 5128 3273
akke@middel.media
Redactie-DTP-webbeheer:
MiddelPunt Media, 0566 202020
redactie@middel.media
Adresgegevens:
MiddelPunt Media
It Patroan 5
8491 PK Akkrum
Tel. 0566 202020
www.middelpuntmedia.nl
Ingeschreven bij de KvK Noord-Nederland
onder nummer 01144219.
BTW nr NL8203.63.133.B01
AANLEVERDATUM MATERIAAL
MIDDELPUNT 1: voor 31 december
naar redactie@middel.media
Voor het aanleveren van teksten, foto’s
en afbeeldingen zie onze website
www.middelpuntmedia.nl
Niets uit deze uitgave mag worden
gepubliceerd, gekopieerd of op andere wijze
worden vermenigvuldigd zonder schriftelijke
toestemming van de uitgever.
Verkrijgbaar:
MiddelPunt is verkrijgbaar
bij de volgende adressen:
Akkrum: Bibliotheek, Poiesz
Aldeboarn: Superrr
Grou: Beaken, Jumbo
Terherne: Supermarkt Feijen
Wytgaard: Dorpswinkel Deelstra
Drukwerk:
Drukkerij van der Eems Heerenveen
22 | MiddelPunt