DGM_magazine_def_RGB_LR

inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
DoodGewoon
Vier Arnhemse uitvaartondernemers aan het woord | En verder:
De zes meestgestelde vragen rondom het overlijden en de uitvaart | Kinderen
betrekken bij een uitvaart | Gedenken anno 2019 | Welke uitvaartlocatie
in Arnhem zou u kiezen? | Uitvaartfotografie | Hoe ziet uw laatste rit eruit?

2 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
INHOUD
Voorwoord 3
Zes veelgestelde vragen 4
Uitvaartverzekeringen 5
Francine Oldenhuizing, Estia Uitvaarten 6
Opbaren 8
Spreken bij een uitvaart 9
Johan Verhofstadt, Johan Uitvaartzorg 10
Bijzondere uitvaartlocaties 12
Stefan Boddenberg, Stefan Boddenberg Uitvaartbegeleiding 14
Cremeren of begraven 17
Cecile van Hattem-Smeets, Cecile Uitvaartzorg 18
De rouwplaat 20
Kinderen en uitvaarten 21
Kist, wade, draagbaar of mand 22
Uw eigen afscheid voorbereiden 25
Bloemen 27
Fotografie en video 29
Muziek 31
Rouwvervoer 32
Gedenken anno 2019 35
COLOFON
Dit magazine is tot stand gekomen met de hulp van:
Teksten Francine Oldenhuizing, Cécile van Hattem-Smeets,
Johan Verhofstadt, Stefan Boddenberg en Bianca Franssen
Fotografie Rob de Joode, Jikke van Tongeren, Henk Braam, Pascale Schouten, Unsplash
Ontwerp Merijntje Betzema (www.merijntjeaanderijn.nl)
Niets uit dit inspiratiemagazine mag worden verveelvoudigd, door middel van druk,
fotokopieën of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande toestemming van de
betrokken uitvaartondernemers.

3
VOORWOORD
Beste lezer,
Voor u ligt DoodGewoon, inspiratiemagazine
voor een persoonlijk afscheid. Zoals de naam
al doet vermoeden gaat dit magazine over de
dood en alles wat er bij komt kijken wanneer u
in uw eigen omgeving hiermee te maken krijgt.
‘Heeft u nagedacht over hoe u herinnerd
zou willen worden?’
Het gebeurt nog heel vaak dat mensen hun
uitvaartwensen met niemand besproken
hebben. Hierdoor komen nabestaanden soms
voor moeilijke keuzes te staan. Dit magazine
is een uitgave van vier uitvaart ondernemers
uit Arnhem en is bedoeld om u te informeren
en inspireren, maar bovenal om de dood en
uw eigen uitvaartwensen laagdrempeliger
bespreekbaar te maken. Dit kunt u doen
met iemand die dichtbij u staat, maar dit
kan ook met één van ons. Geheel vrijblijvend
willen wij met u het gesprek aangaan om uw
uitvaartwensen samen vast te leggen. Wij
werken in Arnhem en omgeving, maar des -
gewenst ook daarbuiten.
In deze uitgave laten wij per onderwerp ver -
schil lende voorbeelden zien. Het zou teveel
zijn om alle mogelijkheden in dit magazine
te vermelden. Bent u benieuwd naar meer
mogelijkheden? Of heeft u vragen? Neem gerust
contact met ons op en wij helpen u graag verder.
Wij wensen u veel inspiratie toe.
Met een hartelijke groet,
Cécile, Johan, Francine en Stefan

4 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
ZES VEELGESTELDE VRAGEN
1. Wat moet ik doen wanneer een dierbare thuis overlijdt?
U belt als eerste de huisarts. Hij/zij komt om het
overlijden vast te stellen en de verklaring van overlijden
op te maken. Deze is nodig voor de aangifte van
overlijden bij de gemeente. Als de arts is gebeld, kunt u
de uitvaartondernemer bellen.
2. Hoe snel moeten we afscheid nemen van onze dierbare?
Een overledene mag niet eerder dan 36 uur na overlijden
worden begraven of gecremeerd. De uitvaart
moet uiterlijk plaatsvinden op de zesde werkdag na
overlijden.
3. Wat kost een uitvaart ongeveer?
Dit is heel uiteenlopend en afhankelijk van uw wensen.
Een gemiddelde uitvaart in Nederland kost tussen de
€ 5.000 en € 9.000.
4. Is het verplicht een kist te gebruiken?
Nee, dit is niet verplicht. Een overledene kan bijvoorbeeld
ook in een mand of op een opbaarplank gewikkeld
in doeken begraven of gecremeerd worden.
5. Ben ik verplicht mijn uitvaart te laten regelen door de
uitvaartondernemer die de verzekering aanwijst?
Nee, u bent geheel vrij in uw keuze. U kiest de uitvaartondernemer
die bij u past en die uw wensen samen
met u het beste in kan vullen.
6. Mag ik de as van mijn dierbare uitstrooien waar ik wil?
Nee, voor bepaalde locaties is toestemming nodig.
Zeker als het om particulier grondgebied gaat of als u
de as bijvoorbeeld in de Rijn wilt uitstrooien, dient er
toestemming gevraagd te worden aan de eigenaar van
de grond.

5
UITVAARTVERZEKERINGEN
Een uitvaartverzekering dekt geheel of
gedeeltelijk de kosten van uw begrafenis
of crematie. Wilt u een uitvaartverzekering
afsluiten? Er zijn verschillende mogelijkheden.
Kies een uitvaartverzekering die bij u
past. Uiteraard kunt u ook zelf sparen voor
de kosten van uw uitvaart.
Een kapitaalverzekering
Bij deze vorm bent u verzekerd voor een
tevoren afgesproken bedrag. U krijgt dit in
zijn geheel uitgekeerd na overlijden. U kunt
het besteden op de manier die u wenst. Ook
kunt u uw uitvaart laten regelen door wie u
zelf wenst, dat hoeft niet via de verzekeringsmaatschappij.
Een naturaverzekering
Deze vorm bestaat uit een standaard pakket
aan producten en diensten, welke specifiek
in uw polis staan beschreven. Indien u hier
van afwijkt komen er meestal extra kosten
bij. Ook de kosten van o.a. een advertentie of
koffietafel zijn hier vaak niet bij inbegrepen.
U bent niet verplicht om de uitvaart te laten
regelen door de uitvaartverzorger die de
verzekering aanwijst. Indien u voor een
andere uitvaartverzorger kiest wordt dit
pakket omgezet naar een geldbedrag wat aan
u overgemaakt wordt. U bent dus vrij om de
uitvaartverzorger te kiezen die bij u past.
Natuurbegraafplaats Heidepol
Dus ook als u elders verzekerd bent kunt u ons
bellen. Wij kunnen ook de afhandeling van de
verzekering op ons nemen en kunnen u hier
vooraf over informeren en adviseren.

6 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
‘Er is veel mogelijk,
niets is vastomlijnd.’
Francine Oldenhuizing
Estia uitvaarten
06-43877077
info@estia-uitvaarten.nl
www.estia-uitvaarten.nl

7
‘Een afscheid is een bijzonder moment in
het leven. Een moment dat ertoe doet, een
moment dat u doet stilstaan bij waar het in
het leven om draait. Een uiting van liefde,
zorg en respect, het begin van een dierbare
herinnering.’
In de bijzondere tijd rond overlijden en
afscheid loop ik met u mee op het pad van
keuzes maken, verdriet mogen ervaren en
liefdevol het leven afronden. Samen met u
geef ik, in alle rust, vorm aan een afscheid
dat passend is bij uw wensen en die van
uw dierbare. Van een intens, klein afscheid
tot een grootse ceremonie. Thuis of in
iedere andere omgeving. Door te denken
in mogelijkheden creëren we samen een
gedenkwaardige uitvaart.
Midden in het leven of in aanloop naar een
overlijden kunt u nadenken over uw afscheid
en deze vastleggen. Een gesprek over uw
eigen afscheid betekent een gesprek over uw
leven, de betekenis die u heeft in en geeft aan
dit leven, dat wat u nalaat en dat wat werkelijk
van waarde is. Er is veel mogelijk, niets is
vastomlijnd.
U kunt altijd, en op ieder moment van de dag,
bij mij terecht. Het staat u namelijk altijd vrij
om voor Estia Uitvaarten te kiezen, ongeacht
of u verzekerd bent.
Neem bij een overlijden, voor een kennismaking,
vragen of vrijblijvend advies gerust
contact met mij op.
Francine Oldenhuizing
Estia uitvaarten

8 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Opbaren
Opbaren van uw dierbare kan op verschillende
manieren en plaatsen. Vaak
kiest men voor opbaring thuis of in het
uitvaartcentrum. Het is ook mogelijk de
opbaring op een plek te doen waar de
overledene een speciale band mee had,
bijvoorbeeld een kerk of een clubhuis.
Vervolgens is er de keuze om de overledene
op bed op te baren, op een opbaarplank (met
wade) of in een kist. Als uitvaartbegeleiders
lichten wij de verschillende mogelijkheden
toe en samen wordt besloten wat het beste
past bij de nabestaanden en de wensen van
de overledene.
Om het lichaam van de overledene in goede
staat te houden gedurende de dagen voor de
uitvaart zijn er diverse methoden.
De koelplaat (op bed of onder kist)
De overledene wordt op een koelplaat gelegd,
waardoor het lichaam door continue koeling
wordt geconserveerd. In een uitvaartcentrum
kan een overledene ook in een centrale
koeling geplaatst worden.
Bio Sac 200
Hierbij worden twee filters met actieve koolstof
en geïmpregneerde klei op de blote huid
geplaatst, op de buik onder de navel. Deze
twee stoffen absorberen gassen en geuren
waardoor het lichaam op een natuurlijke en
duurzame manier wordt geconserveerd.
Thanatopraxie
Thanatopraxie is een lichte balseming die
het lichaam tijdelijk zal conserveren na
overlijden. Er wordt een incisie gemaakt in
de bloedbaan, waarna het bloed vervangen
wordt door formaline, een vloeistof met een
conserverende werking. Thanatopraxie wordt
uitgevoerd door een specialist.
Bij zowel Bio Sac 200 als Thanatopraxie kan
het lichaam op kamertemperatuur opgebaard
worden en neemt het lichaam de omgevingstemperatuur
aan.

9
Spreken bij een uitvaart
Een mooie toespraak op een uitvaart is
een eerbetoon aan de overledene. Veel
mensen zien er tegenop en het is ook geen
alledaagse bezigheid, maar het is bijzonder
als nabestaanden zelf spreken bij het
afscheid. Het komt ook voor dat mensen bij
leven hun eigen uitvaarttoespraak schrijven
en die laten voordragen tijdens hun uitvaart.
Zorg voor een goede voorbereiding
Denk erover na wat het doel is van de
toespraak. Wordt het een levensverhaal of een
persoonlijk verhaal, gericht aan de overledene
zelf of aan familie en vrienden? Begin met
u af te vragen wat u wilt vertellen, laat uw
hart spreken. Schrijf alles op wat u te binnen
schiet en haal hieruit wat u in de speech wilt
verwerken. Een speech die recht uit het hart
komt is het meest persoonlijk en herkenbaar.
• Werk van ‘grof naar fijn’; eerst de grote
lijnen, daarna pas zin voor zin uitschrijven.
• Aarzel niet om humor in uw verhaal te verweven.
• Zorg voor een sterk begin, ‘trek mensen in
het verhaal’.
• Maak van schrijftaal een spreektekst en
probeer een rode draad aan te brengen.
• Gebruik geen lange zinnen. Een toespraak
van 4 minuten bevat ongeveer 400 woorden.
• Nummer de pagina’s, print uw toespraak
uit met een groot lettertype.
• Oefen hardop, spreek duidelijk en iets
langzamer dan normaal.
• Vraag iemand om bij u te staan en om het eventueel
over te nemen als u te emotioneel wordt.
Bedenk: iedereen heeft begrip voor
uw emoties
Wanneer u de speech daadwerkelijk gaat
houden kunt u misschien emotioneel worden.
Dat geeft niet, emotie hoort erbij en niemand
zal het u kwalijk nemen. Voel u vrij om te
stoppen. Zorg voor zakdoekjes en een glas
water. Het helpt om over iedereen heen te
kijken wanneer u spreekt.
Voordat u begint ademt u een paar keer
diep door. Ga stevig met beide voeten op de
grond staan met uw rug recht. Praat rustig en
duidelijk, iets langzamer dan u normaal zou
doen. Maar vooral; vertel uw eigen verhaal.
De ervaring leert dat het meestal gewoon lukt
om te spreken omdat u dit zo graag wilt doen
voor uw dierbare die overleden is.
Professionals
Soms is het moeilijk om zelf een speech te
schrijven of uit te spreken. Als u voor deze
taak staat en u heeft er moeite mee dan kunt
u ook professionals vragen u te helpen. Er zijn
ritueelbegeleiders en uitvaartsprekers die
gevraagd kunnen worden voor het spreken bij
een uitvaart en vaak kan ook de uitvaartverzorger
hier een rol in vervullen.

10 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid

11
‘Een nieuw gezicht
en een nieuw geluid.’
Mijn missie als uitvaartondernemer
Johan Uitvaartzorg, is om binnen de
uitvaartbranche een nieuw gezicht te laten
zien en een nieuw geluid te laten horen. Niet
lijzig en stoffig, maar vlot en ongekunsteld.
En natuurlijk altijd persoonlijk en
respectvol help ik u bij het realiseren van
uw persoonlijke wensen. Naast blijven
ontdekken van bijzondere plekken in de
stad vind ik het fijn om mensen samen te
brengen en te verbinden. Ik vind het heel
waardevol om op deze manier iets bij te
dragen aan een stad waarin mensen meer
samenwerken en naar elkaar omkijken.
Want ieder mens is uniek. Waarom zou
je tijdens de laatste reis je identiteit
wegstoppen?
Voor een persoonlijke uitvaart op maat voor
elk budget, in en rond Arnhem, biedt Johan
Uitvaartzorg u diverse mogelijkheden aan.
Bel voor meer informatie naar het telefoonnummer
06-10122205. Ook als u elders
verzekerd bent.
Arnhem heeft mooie locaties te bieden
als laatste rustplaats. Eén daarvan is de
nieuw te openen natuurbegraafplaats
Koningsakker aan de Sportlaan. En wist u
dat er unieke plekken zijn voor het laatste
afscheid? Zoals het Watermuseum aan de
Zijpendaalseweg, het Nederlands Wijnmuseum
aan de Velperweg of Theater het Hof
aan de Boekhorstenstraat, van waar de kist,
na het proosten op het leven, overgebracht
wordt naar het kleinschalige crematorium
Fine Vita in Heteren.
Johan Verhofstadt
Johan Uitvaartzorg
06 - 10 12 22 05
info@johanuitvaartzorg.nl
www.johanuitvaartzorg.nl

12 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Bijzondere
uitvaartlocaties
Tegenwoordig zetten steeds meer
bijzondere locaties hun deuren open voor
het organiseren van een uitvaart. Neem
de tijd om een locatie te kiezen die past bij
het herdenken van de overledene. Dit kan
in de aula van een crematorium of in een
uitvaartcentrum, maar ook op een locatie
waarmee de overledene een speciale band
had. Een locatie waar u in eerste instantie
misschien niet aan denkt voor een uitvaart,
maar die wel heel passend kan zijn.
1
Er kan gekozen worden voor een restaurant
of natuurgebied, maar ook tal van historische
gebouwen lenen zich hier goed voor,
zoals bijvoorbeeld kastelen en kloosters. Het
clubhuis van de sportvereniging, een kroeg,
het theater of in je eigen tuin, het behoort
vandaag de dag allemaal tot de mogelijkheden.
Als uitvaartbegeleiders inspireren we u
graag en helpen u bij het maken van de juiste
keuze. Hieronder een greep van locaties waar
u aan zou kunnen denken in Arnhem.
2
Kerken: Oud-Katholieke Kerk Arnhem, Koepelkerk (1),
Eusebius, Dorpskerk van Schaarsbergen | Restaurants:
Brasserie De Boerderij (6), de Palatijn (3), Grand Café
Aan de Beek, Trix & Rees, De Houtplaats | Diverse
locaties: Kabels op landgoed de Westerbouwing (4),
Uitvaartcentrum Moskowa (5), Hotel Bizar Bazar (8),
Theater Het Hof (7), Landgoed Hotel en Restaurant
Groot Warnsborn, Tuin de Lage Oorsprong (2), Brasserie
en Logies de Raayhof en Het Nederlands Wijnmuseum

13
3
4
5
6
7 8

14 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Stefan Boddenberg
Stefan Boddenberg Uitvaartbegeleiding
06 - 83 33 48 24
contact@stefanboddenberg.nl
www.stefanboddenberg.nl

15
‘Ik geef je de rust en de ruimte om
op jouw manier afscheid te nemen.’
Neem het afscheid als waardevolle
herinnering mee. Dat geeft je de kracht om
anders te leren vasthouden en verder te
kunnen met je leven.
Uit liefde voor het leven en voor mijn
medemens sta ik 24 uur per dag klaar om
je te ondersteunen in deze moeilijke tijd.
Voordat ik uitvaartondernemer werd, was ik
werkzaam als verpleegkundige. Vanuit die
ervaring werd ik gesterkt in mijn overtuiging
dat een waardevol afscheid een belangrijke
stap is om verlies te kunnen verweven in het
leven. Het is mij een eer om in de periode
rond een overlijden samen met jou het
afscheid vorm te geven.
Ik adviseer je over mogelijkheden waar je
misschien zelf niet meteen aan zou denken.
Geen plakje cake, maar een stuk versgebakken
appeltaart bij de koffie, omdat oma
er zo van hield om dit voor jullie te bakken?
Een locatie bij een boerderij in plaats van
het standaard zaaltje bij het crematorium,
omdat opa genoot van het boerenleven? Een
sjoelbak in de koffieruimte, omdat je oom
onverslaanbaar was in dat spel? De kinderen
met spelmateriaal op een bijzondere manier
betrekken bij het afscheid?
Voor alle denkbare wensen kun je bij mij
terecht. Zo zorgen we er samen voor dat de
uitvaart helemaal passend is bij degene die jij
wilt herdenken. En kun jij daarna terugkijken
op een uniek en onvergetelijk afscheid.
Ik neem de tijd om te luisteren naar je verhalen
en wensen. Ik geef je de rust en ruimte om
afscheid te nemen. Een uitvaart hoeft immers
niet binnen een dag geregeld te zijn. Je hoeft
geen overhaaste beslissingen te nemen.
Ik denk met je mee en zorg dat jij je helemaal
kunt richten op dat wat voor jou belangrijk is.
We plannen samen een afscheid dat het leven
van je dierbare kenmerkt en eert.
Wat veel mensen niet weten is dat je niet
verplicht bent om de uitvaart te laten
verzorgen door de uitvaartonderneming die de
verzekeraar aanwijst. Ongeacht je verzekering
kun je dus bij mij terecht. Natuurlijk help ik je
om dit met de verzekeraar te regelen.
Je kunt me 24 uur per dag bellen als je dierbare
overlijdt. En vind je het fijn om al voor het overlijden
een gesprek te hebben? Veel mensen
geeft het rust om, vrijblijvend, onderwerpen
samen te bespreken en specifieke wensen al
vast te leggen. Neem gerust contact met me
op om hier verder over door te praten.
Stefan Boddenberg
Stefan Boddenberg Uitvaartbegeleiding

Crematorium Heteren is een crematorium voor kleinschalige, persoonlijke en waardige
crematies. Dit is 7 dagen per week mogelijk (met uitzondering van erkende
feestdagen). Neem contact op met uw uitvaartbegeleider voor meer informatie.
U heeft de keuze uit twee mogelijkheden:
- Crematie ‘intimi’ waarbij een beperkte groep nabestaanden op onze
locatie de overledene begeleidt tot de laatste groet.
- Crematie ‘stil’ waarbij het crematieproces plaatsvindt zonder
aanwezigheid van nabestaanden.
www.finevita.nl

17
Cremeren
of begraven
De keuze voor cremeren of begraven is een
persoonlijke keuze en is geheel aan u. In
een voorgesprek over uw uitvaartwensen
kunnen we samen de mogelijkheden
bespreken en kunt u de verschillen afwegen.
Het is belangrijk dat uw naasten weten wat
uw keuze voor uw laatste rustplaats is.
Cremeren
Indien u kiest voor een crematie kan de
uitvaart meestal in de aula van het crematorium
georganiseerd worden. Maar u kunt ook
kiezen voor een meer passende locatie waar u
samen met familie en vrienden afscheid neemt
en van waaruit u de overledene “uitzwaait
voor zijn laatste reis”. De overledene wordt
dan met een rouwauto alleen naar het crematorium
gebracht, we spreken dan van een
stille crematie. U blijft achter met familie en
vrienden om samen herinneringen op te halen
en steun te hebben aan elkaar.
Begraven
Wanneer uw voorkeur uitgaat naar begraven
zijn er ook verschillende mogelijkheden. U
kunt kiezen voor een traditionele begraafplaats
als Moscowa in Arnhem of de gemeentelijke
begraafplaats van Oosterbeek.
Natuurbegraafplaatsen
Maar tegenwoordig kunt u ook kiezen voor
natuurbegraafplaatsen. Dit zijn begraafplaat
sen midden in de natuur. Als grafmarkering
wordt enkel een boomschijf met de
naam van de overledene neergelegd. Op
natuurbegraafplaatsen geldt een eeuwige
grafrust. In Arnhem zijn er twee natuurbegraafplaatsen,
Heidepol en Koningsakker:
www.heidepol.nl en www.natuurbegraafplaatskoningsakker.nl

18 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid

19
‘Een uitvaart kan en mag
ook kleurrijk zijn.’
‘Het leven wordt intens geleefd, vol vreugde,
passie en verdriet, al die aspecten probeer ik
samen met de familie terug te laten zien in
een persoonlijk afscheid.’
Traditioneel gezien zijn uitvaarten in Nederland
een droevige, donkere gebeurtenis.
Natuurlijk is het verlies van een dierbare
pijnlijk en verdrietig, maar een uitvaart kan
en mag ook kleurrijk zijn. Vanuit het idee
dat je het leven mag vieren en het leven van
je dierbare in al zijn kleur en pracht mag
herdenken, probeer ik “kleur” te geven aan
het begeleiden van uitvaarten.
Als het moment van afscheid gekomen is,
dan ben ik er vanaf het eerste moment voor
families. Vanaf de verzorging tot en met de
uitvaart, dag voor dag, stapje voor stapje
bereid ik samen met de familie het afscheid
voor. En ook na de uitvaart ben ik er voor
vragen en advies.
Het is ook mogelijk om al in een veel eerder
stadium een afspraak te maken om samen
te bespreken wat er allemaal mogelijk is bij
een uitvaart. Om vragen te stellen over je
uitvaartverzekering, inspiratie op te doen of
om je wensen samen vast te leggen. Bel me
gerust als je eens wilt kennismaken.
Cecile van Hattem
Cecile Uitvaartzorg
06 - 15 11 13 83
info@cecileuitvaartzorg.n
www.cecileuitvaartzorg.nl

20 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Een rouwplaat maakt gedenken, herdenken en
herinneren een stukje persoonlijker
In de periode direct na het overlijden van een
dierbare moeten in een korte tijd veel keuzes
gemaakt worden. De keuze voor een foto op
of bij de kist is daar één van. U kunt kiezen
voor een foto in een lijstje, maar u kunt ook
kiezen voor een zogenaamde rouwplaat.
Persoonlijke Rouwplaat
Navraag binnen de uitvaartbranche leert
dat er voor de foto op of bij de kist vaak geen
totaaloplossing is. De rouwplaat van Engraved
is een esthetisch hoogwaardig, multifunctioneel
alternatief voor de bekende foto in de lijst.
Door de personalisatie-mogelijkheden is de
rouwplaat een verlengstuk van de rouwkaart.
Het ontwerp kan geheel in de stijl van de
rouwkaart worden opgemaakt waarna deze
wordt geprint op transparant, niet-reflecterend
acrylaat. Deze premium rouwplaat is
ook leverbaar in een luxe gegraveerde uitvoering,
waarbij door middel van een laser zowel
foto als tekst worden gegraveerd. Deze versie
is na de uitvaart ook als tijdelijke of permanente
grafmarkering te gebruiken.
Door de inzet van een rouwplaat bij entree,
condoleanceregister, een eventuele collectebus
en tijdens de uitvaart naast of op de
kist, komt de gehele uitvaart ook visueel in
het teken te staan van de overledene.
“When someone you love
becomes a memory, the
“memory becomes a treasure
De originele rouwplaat van Engraved
® .
Zowel voor, tijdens als na de uitvaart een écht
persoonlijk alternatief voor de foto in de lijst.
Bel voor meer informatie
of bestel eenvoudig en snel op
0313 - 76 90 44
www.engraved.nl
premium kwaliteit • snel geleverd • scherp geprijsd
maakt gedenken, herdenken en herinneren een stukje persoonlijker

21
Kinderen en
uitvaarten
Kinderen reageren op hun eigen manier als
iemand in hun naaste omgeving overlijdt.
Het uiten van gevoelens en verdriet kan
lastig voor ze zijn. Het ene kind trekt zich
terug, het andere kind wordt aanhankelijk
of gaat gewoon spelen.
Geef kinderen vooral eerlijk uitleg over wat
er is gebeurd en gaat gebeuren. Betrek hen
op een natuurlijke manier bij het afscheid
nemen. Een kind heeft een andere beleving
van verdriet dan een volwassene. Kinderen
zullen vaak makkelijker kunnen schakelen
tussen huilen en lachen. Het is belangrijk
om kinderen de mogelijkheid te geven zich
te uiten, hun vragen te beantwoorden en
ze te betrekken bij de voorbereiding van de
uitvaart en de uitvaart zelf. Onderzoek wijst
uit dat dit helpt bij de rouwverwerking.
Er bestaan veel boekjes over de dood en rouw
die speciaal voor kinderen geschreven zijn.
Deze kunnen helpen bij de begeleiding van
kinderen, denk bijvoorbeeld aan ‘Lieve opa ik
mis je zo’ of ‘Wanneer word je dood?’ waarin
vragen van kinderen worden benoemd over
doodgaan en begraven.
Welke taken kunnen kinderen
op zich nemen?
Passend bij hun leeftijd is het fijn kinderen
een taak te geven. Het is belangrijk dat een
kind nergens toe wordt gedwongen. Er zijn
tal van manieren waarop kinderen een rol
kunnen spelen tijdens de uitvaart en de
voorbereiding hiervan. Afhankelijk van hun
behoeften en leeftijd kunnen zij rituelen
(mede) uitvoeren, denk bijvoorbeeld aan:
• een gedicht maken en/of voorlezen
• de kist beschilderen
• musiceren en dansen
• een tekening maken
• een kaarsje aansteken
Foto’s maken als dierbare herinnering
Het kan fijn zijn foto’s te (laten) maken van
de uitvaart, kinderen kunnen dan later terugkijken
hoe het was en er samen over praten.

22 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Kist, wade, draagbaar of mand
Het is al lang niet meer verplicht om een
overledene in een kist te begraven of te
cremeren. De overledene mag ook in doeken
worden gewikkeld op een draagbaar of in
een mand worden gelegd. Het kiezen van
een kist, draagbaar, wade of mand kan soms
een emotionele keuze zijn voor de familie.
De uitvaartondernemer helpt hierbij door te
laten zien wat er allemaal mogelijk is.
Uitvaartkist
Dit is nog steeds de bekendste en populairste
optie. De keuze is tegenwoordig enorm. Er
zijn uitvaartkisten van massief hout, fineer,
structuurfolie, spaanplaat, multiplex of karton.
Een kist kan ook zelf ontworpen en gemaakt
worden. Wanneer u een milieuvriendelijke
uitvaartkist wenst, kunt u het beste kiezen
voor een binnenlandse houtsoort, zoals
populier en wilg. De bekle ding is van natuurlijk
materiaal, zoals hennep, bamboe- of brandnetelvezel
of linnen. Een blank houten kist kan
ook beschilderd worden door een kunstenaar
of nabestaanden. Ook zijn er diverse mogelijkheden
voor fotoprints op kisten.
Uitvaartmand
Eigenlijk is dit ook een soort kist, maar dan
van gevlochten materiaal, zoals van riet of
twijgen. Een mand heeft een natuurlijke
uitstraling en is van puur natuurproduct. De
mand heeft een minder gesloten karakter
dan een kist en kan bijvoorbeeld ook mooi
ingestoken worden met bloemen.

23
Wade
Een wade is een rechthoekige doek waar de
overledene ingewikkeld wordt. De wade is
gemaakt van katoen, linnen, hennep, wol
of zijde. Een wade is letterlijk en figuurlijk
minder ‘hard’ dan een kist. Het is echter wel
verplicht, en ook praktisch, om de overledene
met de wade op een draagbaar te
leggen voor de uitvaart.
“Persoonlijk afscheid, een wade geeft alle
ruimte om het gebruik ervan naar eigen wens
aan te passen. U kunt er voor kiezen de wade
open te laten en elke dag een beetje verder te
sluiten. Ook bij leven kan de doek al in gebruik
worden genomen als deken, decoratie of sprei,
ter voorbereiding op wat komen gaat. Zo
persoonlijk als de doek, zo persoonlijk ook de
omgang ermee.” House of Shrouds
Opbaarplank, draagbaar
Een opbaarplank is een min of meer platte
plank met vaak een opstaande rand en handgrepen
die ervoor zorgen dat deze gedragen kan
worden. Een draagbaar kan van vele soorten
materiaal gemaakt zijn en is er daarom ook
in vele vormen. Als een overledene op een
opbaarplank wordt gelegd, wordt het lichaam
gewikkeld in doeken of een wade.
U kunt er als familie ook voor kiezen een
kist of wade zelf te maken. Als uitvaartbegeleiders
adviseren we u graag bij deze
keuze, ook omdat een kist bijvoorbeeld aan
bepaalde maten moet voldoen en niet alle
materialen op alle begraafplaatsen en in alle
crematoria geaccepteerd worden.

Verbondenheid geeft kracht en
troost in momenten van verdriet.
Bij Robbers & van den Hoogen weten
we als geen ander hoe belangrijk
persoonlijke aandacht is. Al sinds de
oprichting in 1842 is dit een belangrijke
kernwaarde binnen ons bedrijf. Een
uitvaart verdient maatwerk.
Interesse, respect, vertrouwen en
waardering zijn dan ook belangrijke
elementen om ervoor te zorgen dat er op
een bijzondere manier invulling kan
worden gegeven aan het afscheid van
een dierbare.
Ons wijnhuis aan de Velperweg beschikt
over verschillende ruimtes, elk met hun
eigen sfeer en identiteit. Neem gerust
contact met ons op.
We kijken graag samen naar de
mogelijkheden om een waardig afscheid
te realiseren.
openhuis@robbersenvandenhoogen.nl
026 - 44 55 912

25
Uw eigen afscheid voorbereiden
Meestal komt een uitvaartbegeleider pas in
beeld wanneer een overlijden heeft plaatsgevonden.
Toch gebeurt het steeds vaker dat
uitvaartwensen al (ruim) voor het overlijden
besproken worden. Weet u hoe u uw uitvaart
zou willen invullen? Kiest u voor cremeren of
begraven? Of stelt u uw lichaam ter beschikking
van de wetenschap? En wat voor invulling
wenst u als het gaat om de afscheidsdienst?
Heeft u net als veel mensen wel een idee, maar
weten uw nabestaanden dat nog niet?
In dit inspiratiemagazine kunt u ideeën opdoen
om een afscheid zo memorabel en passend
mogelijk te maken. Sommige mensen weten
precies hoe hun afscheid eruit moet zien. Er zijn
ook mensen die nog geen idee hebben, er liever
niet over nadenken of het bij voorkeur aan hun
nabestaanden overlaten. Toch is het goed om
eens stil te staan bij uw eigen wensen.
Het kan veel rust geven wanneer uw wensen
zijn uitgesproken. Het kan nabestaanden
ook troost geven wanneer zij weten dat zij
de laatste wens van hun dierbare kunnen
vervullen. Niet alles hoeft tot in details
vastgelegd te worden. Het is voor nabestaanden
vooral fijn om te weten wat er voor
u werkelijk toe doet, zodat zij daarvoor zorg
kunnen dragen. Het is verstandig om uw
naasten te laten weten waar zij uw wensen
kunnen vinden.
Praktische zaken op orde
Als u overlijdt is het voor uw nabestaanden
prettig als u een aantal praktische zaken goed
geregeld hebt. Denk aan:
• Een adressenlijst.
• Een codicil of testament.
• Een donorcodicil (dat is een document
waarop staat of iemand bereid is om organen
of weefsels af te staan na zijn overlijden).
• Informatie over uw eventuele uitvaartverzekering,
onder andere het polisnummer.
• De vindplaats van belangrijke papieren als
identiteitsgegevens en een trouwboekje.
• Welke social media-accounts heeft u en hoe
kunnen die worden afgesloten.
• Uw uitvaartwensen.
Uitvaartwensen vastleggen
U kunt uw uitvaartwensen zelf vastleggen,
maar u kunt ook een uitvaartwensenboekje
bij ons aanvragen.
Stelt u het op prijs om een gesprek te
hebben? Misschien geeft het rust om, vrijblijvend,
onderwerpen samen te bespreken
en specifieke wensen al vast te leggen. Wij
informeren u graag over de mogelijkheden.
Neemt u gerust contact met ons op.

Mevrouw wandelde en fietste graag in het bos.
Roze was haar lievelingskleur
Bij het afscheid van een dierbare geeft een bloemstuk emoties weer waar geen
woorden voor zijn. Vanuit een warme belangstelling voor iemands persoonlijkheid,
met mooie bloemen en natuurlijke materialen, vertaal ik wie de overledene was, wat
diegene voor u heeft betekend. Gecombineerd met originele vormgeving wordt er een
persoonlijk afscheidsbloemstuk gecreëerd dat uniek is, eervol en troostend. In een
gesprek bij u thuis neem ik alle tijd voor uw wensen. Ook creëer ik graf- en
herinneringskunst en bied ik mensen creatieve rouw- en verliesbegeleiding aan.
Florem et Art Marjon Meulenbrugge-Heijnen Westervoort
www.floremetart.nl info@floremetart.nl 0648003464
We maken met liefde
graag de mooiste
bloemstukken, passend
bij de wensen van de
overledene en de familie
om de laatste dagen van
het afscheid een beetje
kleur te geven
www.nozili.nl

27
Bloemen
Bloemen en bloemstukken bij het afscheid
kunnen het karakter van de overledene laten
spreken. Bloemen kunnen emoties weergeven
die soms moeilijk uit te drukken zijn. De
aanwezigheid van bloemen bij een uitvaart
geeft uitdrukking aan dankbaarheid, verdriet,
liefde en betrokkenheid. Ze kunnen ook troost
bieden door hun kleur, geur of vorm.
Bloemschikking
Qua bloemschikking zijn er verschillende opties:
• Rouwboeket; is een boeket bloemen dat
trapsgewijs wordt opgemaakt en gebonden.
Een rouwboeket kan in een vaas worden
gezet of op de kist worden neergelegd.
• Biedermeier; is een ronde bloemschikking die
op de kist geplaatst kan worden.
• Afscheidsbloemstuk; deze bloemstukken
worden gemaakt met bloemen en eventueel
met toevoeging van andere natuurlijke materialen.
Het bloemstuk kan als kistbedekking
worden neergelegd en kan ook in verschillende
groottes en formaten gemaakt worden.
Kleur
Er zijn geen officiële etiquetteregels voor
bloemen bij een uitvaart. Dat wil echter niet
zeggen dat alle kleuren te allen tijde gepast
zijn. Het is belangrijk goed aan te voelen
wat passend is bij de overledene. De meest
gebruikte kleuren en hun betekenis zijn:
• Rood: liefde en respect
• Wit: echte liefde, puur en waardigheid
• Roze: geluk, dankbaarheid en zuiverheid
• Oranje: verlangen, waardering en sympathie
• Geel: intieme vriendschap en verbondenheid
Door als familie keuzes te maken voor
bloemen, natuurlijke materialen en een
unieke vormgeving ontstaat er een persoonlijk
afscheidsbloemstuk dat troost kan bieden.
Als uitvaartverzorgers in Arnhem werken wij
vaak samen met lokale bloemisten. Samen
kunnen we u adviseren over de mogelijkheden
en diverse voorbeelden laten zien ter
inspiratie.
Foto bloemstuk Florem et Art: Met de hond wandelend op de hei, of aan het werk in zijn tuin met zijn pet op. Er zijn veel
bloemen uit eigen tuin verwerkt, net als de druivenrank omdat hij ook van een glaasje wijn hield. Wandelend op de hei,
begraven op natuurbegraafplaats Heidepol, dus ook de heideplantjes zijn onderdeel van het eervolle bloemstuk.

Het beeld van vandaag,
is de herinnering voor morgen.
Rob de Joode
gespecialiseerd in afscheidsfotografie
Op een respectvolle wijze legt hij een
uitvaart vast, een herinnering voor altijd.
www.kiekfoto.nl/uitvaartfotografie - 06 579 40 039 - afscheid@kiekfoto.nl
JIKKE
FOTOGRAFIE
I N G
V O R M G E V
Portretten
Afscheidsfotografie
Evenement- & locatiefotografie
Levens- & herinneringsboeken
Grafische vormgeving
Jikke Fotografie & Vormgeving
www.jikke.com

29
“Afscheidsfotografie, herinneringsboeken en levensboeken
geven mooie ondersteunende beelden en woorden, na het afscheid
dat deels in een roes aan je voorbij gaat.”
Jikke Göbel - Jikke Fotografie & Vormgeving
Fotografie en video
Een uitvaart is in de meeste gevallen een
emotionele gebeurtenis. De nabestaanden
zijn op de dag van het afscheid veelal gefocust
op hun dierbare en maken niet alles
bewust mee. Er gebeurt echter veel, ook
buiten hun gezichtsveld. Vaak weten mensen
achteraf niet meer precies wie er allemaal
waren of wat er allemaal is gebeurd. Het
kan zelfs zijn dat een ritueel hen volledig is
ontgaan, zoals het ontsteken van kaarsen.
Foto’s of video van de dag van het afscheid
bieden hierbij uitkomst en kunnen achteraf
nog veel troost geven.
De foto’s en video kunnen een belangrijk
hulpmiddel zijn bij de rouwverwerking van de
nabestaanden. Een fotoalbum brengt makkelijker
het gesprek op gang over het afscheid.
Ook als er bij het afscheid kinderen betrokken
zijn die te jong zijn om een paar jaar later nog
veel herinneringen te hebben, kunnen foto’s
en video helpen bij het vertellen van verhalen
over dierbaren die er niet meer zijn, maar die
wel onderdeel zijn van hun leven. Uitvaartfotografie
en -video kunnen ook troost
bieden aan hen die niet aanwezig konden
zijn. Op die manier kunnen zij het afscheid
alsnog beleven. Naast de uitvaartreportage
is er nog een andere oplossing om ervoor te
zorgen dat nabestaanden de uitvaart kunnen
meemaken, namelijk een livestream. Hierdoor
kan overal ter wereld live meegekeken
worden bij het afscheid.
Wij adviseren u graag over alle mogelijkheden
die er zijn en de daarbij behorende kosten.

Een erfenis vastleggen voor mijn dierbaren
zodat als ik er niet meer ben, mijn erfenis goed
geregeld is en anderen daardoor niet in de
problemen komen.
Na het verlies van een dierbare volgt een
moeilijke tijd. Naast het regelen van een
uitvaart, zijn er ook financiële zaken die opeens
op je pad komen.
Ondersteuning bij alle stappen
Graag helpen wij je met de eerste lastige stappen die op je pad komen wanneer je
erfgenaam bent. We kijken samen naar de nalatenschap en ondersteunen je bij de
afwikkeling hiervan. We helpen je ook bij het krijgen van een verklaring van erfrecht.
Aangifte erfbelasting
Zijn alle zaken verdeeld, dan houdt onze service nog niet op. We kunnen je namelijk ook
helpen bij het opstellen van de aangifte erfbelasting.
Wij staan graag voor je klaar. Tot ziens!
DNA-Notaris
Sweerts de Landasstraat 52
6814 DH Arnhem
026 442 5321
www.dna-notaris.nl
Een prachtige locatie midden in het groen van Sonsbeek Park
waar elk afscheid, klein en groot, waardig verzorgd wordt.
Brasserie De Boerderij Parkweg 2 Arnhem +31 (0)26 442 4396 brasseriedeboerderij.nl

31
Muziek
TOP 10 muziek bij uitvaarten:
Bij bijna iedere uitvaart wordt er muziek
ten gehore gebracht. Meestal wordt
ervoor gekozen om muziek via CD of mp3
af te spelen. Een andere mogelijkheid is
livemuziek. Soms wordt dit door familie
of vrienden zelf verzorgd. Hoe mooi is het
als een kleindochter tijdens het afscheid
op de viool het liedje speelt waar opa altijd
zo van genoot?
Er zijn ook muzikanten en zangers die zich
gespecialiseerd hebben in het verzorgen
van muziek tijdens een afscheid. Livemuziek
wordt meestal intenser beleefd en draagt bij
aan een persoonlijk afscheid. Het aanbod is
groot, er is altijd wel muziek te vinden die
past bij de sfeer en setting van het afscheid.
Als uitvaartbegeleiders kunnen wij u hierin
adviseren.
1. Time To Say Goodbye
Andrea Bocelli & Sarah Brightman
2. Ave Maria (Schubert)
André Rieu & Mirusia Louwerse
3. Mag Ik Dan Bij Jou
Claudia de Breij
4. Afscheid Nemen Bestaat Niet
Marco Borsato
5. Een Trein Naar Niemandsland
Frans Bauer
6. Et Les Oiseaux Chantaient
(En De Vogels Zongen)
Sweet People
7. Waarheen Waarvoor
Mieke Telkamp
8. ’t Het Nog Nooit Zo Donker West
Ede Staal
9. Dat Ik Je Mis
Maaike Ouboter
10. Breng Me Naar Het Water
Marco Borsato

32 DoodGewoon | inspiratiemagazine voor een persoonlijk afscheid
Rouwvervoer
De laatste rit die een overledene maakt,
bepaalt voor een deel de sfeer van de uitvaart.
Het rouwvervoer moet passen bij de
overledene en de nabestaanden. Meestal
wordt er gekozen voor een traditionele
rouwauto, maar er zijn veel meer mogelijk -
heden. Voor de wet gelden geen verplichtingen
ten aanzien van rouwvervoer. Als u
dat wilt, mag u uw dierbare ook met eigen
auto zelf vervoeren. Er zijn vele vormen van
rouwvervoer, we laten er een aantal zien.
1
2
Rouw- en volgauto’s
Tegenwoordig zijn er onbegrensde mogelijkheden.
Niet alleen in kleur (o.a. zwart,
grijs, wit, blauw, rood en roze), maar ook in
model (open of gesloten rouwauto). Er kan
zelfs een auto met kunst geboekt worden (4).
Deze auto is door kunstenaar Rene Guillot
ontworpen, met het idee om onze dierbaren
in liefde te herinneren en kleur mee te geven.
Uitvaartbus
Soms willen naasten tot het laatste moment
bij de overledene blijven en ook samen
naar de laatste rustplaats rijden. Dan is de
uitvaartbus (5) een hele mooie manier van
vervoer of een Volkswagen busje (3) voor een
kleiner gezelschap.
Kinderrouwauto
Speciaal voor kinderuitvaarten is er de
kinderrouwauto. Zo zijn er bijvoorbeeld een
roomwitte Fiat 500 en een Mini Cooper (6)
beschikbaar. Met één van deze auto’s kan
een kindje op een passende manier naar de
laatste rustplaats worden begeleid.
Rouwtruck
Een trucker in hart en ziel? Hoe mooi is het
als de overledene dan met zijn of haar ‘eigen’
truck (2) naar de laatste rustplaats gebracht
wordt. Er bestaat een professioneel uitvaartframe,
welke op iedere truck geplaatst kan
worden om de kist veilig te vervoeren.
En nog veel meer
Daarnaast zijn er nog meer mogelijkheden,
zoals de Hot Rod Hearse (1), een bakfiets
(9), een rouwmotor (8) of bijvoorbeeld een
koets met paarden (10) of met Leentje, de
rouwkoe (7).

33
3
4
5
6
7
8
9 10

35
Gedenken
anno 2019
Van traditioneel naar persoonlijk en uniek
Tegenwoordig zijn er talloze mogelijkheden
voor nabestaanden om een
dierbare te gedenken. Dat is een groot
goed, want wanneer u een dierbare
verliest, is de manier waarop u met dit
verlies omgaat heel persoonlijk. Als
we kijken naar gedenktekens, waren er
vroeger lang niet zoveel mogelijkheden
als nu. Door nieuwe regelgevingen en
technische ontwikkelingen is het voor
iedereen mogelijk een echt persoonlijk
gedenkteken, urn of assieraad te kiezen.
Bijzondere asbestemmingen
Gedenken is heel persoonlijk geworden,
het gaat om meer dan begraven of
cremeren alleen. Er zijn bijvoorbeeld
steeds meer asbestemmingen
mogelijk. Naast de
bekende urn, kan as of zelfs
een vingerafdruk op veel
manieren, stijlen en kleuren in
een sieraad verwerkt worden.
Er kan zelfs een echte diamant
gemaakt worden uit de as of het haar
van de overledene.
Op het gebied van urnen gaat de ontwikkeling
ook door en zien we daarin een grote
toename van urnen die volledig op maat
zijn gemaakt en unieke, door kunstenaars
gemaakte urnen.
Persoonlijke gedenktekens
Bij gedenktekens is het persoonlijke
ontwerp zeer belangrijk. Zo heeft een
gedenkteken dat ontworpen is voor een
kind een heel andere uitstraling dan een
gedenkteken voor een volwassene. Ook
elementen als cultuur, symboliek, geslacht
en zelfs hobby’s of interesses worden
verwerkt in ontwerpen van gedenktekens
in de meest uiteenlopende materialen zoals
natuursteen, rvs, cortenstaal, hout, glas en
brons. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om
de gehele letterplaat van glas te
maken waarin een persoonlijke
bewerkte foto is verwerkt.
Inspiratie opdoen
Gedenken doen we het liefst
op onze eigen manier en we
kiezen steeds vaker voor een
echt uniek gedenkteken, urn of
sieraad. Uitvaart begeleiders en de
mensen van Den Hollandsche Gedenktekens
helpen nabestaanden graag om aan het
gedenken van hun dierbare een persoonlijke
en unieke invulling te geven.

Wilt u uw uitvaartwensen bespreken?
Drink vrijblijvend een kop koffie met een van ons
Stefan Boddenberg
06 - 83 33 48 24
Cecile van Hattem
06 - 15 11 13 83
Johan Verhofstadt
06 - 10 12 22 05
Francine Oldenhuizing
06 - 43 87 70 77