nummer 1 maart 1992 - Vktv

Vereniging van Kranten- en Tijdschriftenverzamelaars 0 VKTV 0
32
Malediven richtten de Britten een
geheime nood-basis in, genaamd
Addu, later bekend als Gan, waarvan
het bestaan de Japanners lange
tijd onbekend bleef. De Eastern
Fleet van de RN onder admiraal
Somerville beschikte over vier
carriers, waaronder de moderne HMS
Formidable, het nieuwe slagschip
HMS Warspite en vier oudere, en
zeven kruisers, waaronder de
Nederlandse Hr.Ms.Heemskerck. Geen
grote vloot, maar sterk genoeg om
de Japanners te doen nadenken.
Niettemin bevond zich begin april
een sterk Japans eskader onder
admiraal Nagumo (die twee maanden
later, onder Yamamoto, vier vliegkampschepen
zou verliezen bij
Midway) ten zuidoosten van Ceylon,
met duidelijk offensieve bedoelingen.
De strijdkrachten van Somervilie,
hoewel inmiddels aangevuld
met de carrier HMS Indomitable,
waren hier niet tegen opgewassen.
De Japanners voerden aanvallen uit
met vliegtuigen, zowel op doelen
te land als ter Z8e. Een aantal
kleinere schepen, niet tot Somerville's
hoofdmacht behorend, ging
verloren. Een aanval op Colombo op
5 april kwam de Japanners echter
te staan op het verlies van een
groot aantal vliegtuigen. Wellicht
heoft dit hen ervan weerhouden hun
offensief in die richting door te
zetten. De Eastern Fleet bleef
voor een confrontatie, waarin zij
waarschijnlijk het onderspit zou
hebben gedolven, gespaard. Om ook
ook op iets langere termijn, tot
het krachtsverschil zou zijn gereduceerd,
die confrontatie uit de
weg te gaan, werd de basis van de
Easlern Fleet verplaatst naar Oost
Afrika, waar tenminste de route
rond de Kaap naar het Midden
Oosten nog veilig kon worden
gesteld. Om dezelfde reden, en om
een mogelijke Japanse aanval vóór
te zijn, werd begin mei het door
Vichy beheerste eiland Madagaskar
door Britse en Zuidafrikaanse
eenheden bezet.
MALTA, TOBROEK EN ALAMEIN
De inspanningen van Duitsers en
Italianen om zich te ontdoen van
de bedreiging die uitging van de
Britse marine- en luchtmachtonderdelen
op Malta, alsmede van het
Britse Be Leger (voorheen het
Nijlleger) onder Auchinleck in
Egypte en cyrenaica, bereikten in
het tweede kwartaal van 1942 een
hoogtepunt. De bevoorradingssituatie
van Malta was uiterst
penibel. Het vermogen van de RAF
en RN om vanuit Malta de aanvoerlijnen
van de As naar Noord-Afrika
Onze Rubs
..
zIJn
gevaccineerd,
getatoeerd
en met
garantie
te bestoken werd er ernstig door
geschaad. Voor mei werd zelfs een
hongersnood op het eiland verwacht.
Eind maart was derhalve een
konvooi van vier vrachtschepen met
een escorte van 4 lichte kruisers
onder admiraal Vian uit Alexandrië
vertrokken. Ondanks Duitse luchtaanvallen
en een aanval van de
Italiaanse marine met o.m. het
slagschip Littorio bereikten alle
schepen Malta, dat mede dankzij'
deze voorraden stand hield. Het
standhouden van Malta hing dus af
van dat van Egypte, en andersom.
Auchinleck wist dat natuurlijk,
maar toch durfde hij met zijn
635.000 man tellende Be Leger nog
niet in de aanval te gaan. Deze
voorzichtigheid zou hij duur
moeten bekopen. Rommel nam op 25
mei het initiatief in de slag om
Bir Hakeim. In de daaropvolgende
weken werden de Britten steeds
verder teruggeworpen. Zware tankslagen
woedden met name op 12 en
13 juni bij El Adem en "Knightsbridge".
Tobroek, waar een garnizoen
van 35.000 man was achtergelaten,
viel op 20 juni, en het
Achtste Leger trok zich terug tot
op de linie van EI-Alamein, tussen
die kustplaats en de ontoegankelijke
depressie van Oattara gelegen,
op slechts 100km van Cairo.
Rommel maakte daarbij veel Brits
materieel buit: BO% van de voertuigen
van het Afrika Korps was
van Brits fabrikaat! Rommel was op
dat moment dan ook zeer populair
aan zijn thuisfront.
De val van Tobroek kwam op een
moment dat Churchill in Washington
was voor beraadslagingen met Pres.
Roosevelt en de Amerikaanse militaire
leiders. Roosevelt, die op
dit psychologisch belangrijke
moment zeer wel negatief had
kunnen reageren op dit zoveelste
Britse fiasco, stelde prompt 300
nieuwe Sherman-tanks en 100 105mm
howitzers ter beschikking die aan
het zich in opbouw bevindende
Amerikaanse leger werden onttrokken
en met snelle vrachtschepen
naar Egypte zouden worden
gebracht. Een bijdrage die in
menig opzicht van cruciaal belang
zou blijken te zijn.