Week 36

16 Huis-aan-Huis 36- 05/09/2022
Heemkundige Kring
Zwijndrecht Burcht
Reeds geruime tijd werd aangekondigd dat de Burchtse Sint Martinuskerk een nieuwe
bestemming zou krijgen. Op 11 september kunnen wij een laatste maal de Sint
Martinuskerk bezoeken, ter gelegenheid van de Open Monumentendag. De kerk was
eeuwenlang nauw verbonden met de Burchtse dorpsgemeenschap. De unieke ligging,
pal aan de Schelde, op een boogscheut van Antwerpen zorgde er voor dat historische
gebeurtenissen hun vat hadden op het gebouw. Meermaals geteisterd door oorlogen
en andere calamiteiten maakte dat het gebouw meer dan eens gebrandschat werd en
diende vernieuwd en opgeknapt te worden. De laatste uitbreiding, die in 2 fasen verliep,
waardoor de kerk zijn huidige uitzicht kreeg, dateert uit de periode 1888 -1904. In de
eerste dagen van de tweede wereldoorlog kreeg de kerk enkele brandbommen te verwerken
met aansluitend een zware storm. De laatste renovatie werd pas in 1969 voltooid.
Een uitgebreide historiek van de Sint Martinuskerk kan u lezen in het Jaarboek 2022 van
de Heemkundige Kring Zwijndrecht dat in oktober verschijnt. Nog uitgebreider kan u dit
relaas lezen in het boek ‘Geschiedenis van Burcht en Zwijndrecht – deel 2’ van Dirk Verelst.
Belangrijk roerend erfgoed van de Burchtse gemeenschap
Naast het gebouw had ook de zorg voor de liturgische voorwerpen (kleding, vaatwerk
e.d.) een belangrijke impact op de geloofsbeleving van de parochianen.
Verschillende Heren van Burcht, waaronder de familie Van Colen en De Neuf
droegen regelmatig hun steentje bij en schonken liturgische voorwerpen, die onlosmakelijk
verbonden blijven met de Burchtse gemeenschap. Ook gewone
parochianen of mensen uit de burgerij, zoals de familie Cop begiftigden de
gemeenschap met specifieke voorwerpen van blijvende waarde. De Heemkundige
Kring, die de afgelopen maanden alle roerende goederen van de Sint
Martinuskerk inventariseerde, beschreef en fotografeerde, zorgde ervoor dat alle
voorwerpen op een overzichtelijke en aanschouwelijke wijze voor het nageslacht
bewaard blijven. Zij deden ook aanbevelingen aan de
kerkraad voor de toewijzing van alle voorwerpen. Het is de
kerkraad die de eindbeslissing neemt over de uiteindelijke
bestemming van deze voorwerpen. Het is immers niet mogelijk om alle voorwerpen ter plaatse
te houden daar het kerkgebouw, wanneer het overgedragen wordt aan het gemeentebestuur,
een andere bestemming krijgt. Het gemeentebestuur zal de bezoekers op de Open Monumentendag
daarom ook inzage geven in die plannen die de komende jaren zullen gerealiseerd
worden. De Heemkundige Kring hoopt echter dat Kerkbestuur en Gemeentebestuur voldoende
inzicht en empathie zullen hebben om de voorwerpen die tot de kern van het historisch roerend
erfgoed van de Burchtse gemeenschap behoren, in de schoot van deze gemeenschap te
houden. Ook dit element kan bijdragen om toeristen, die het Europese Martinuspad volgen dat
door onze gemeente loopt, kennis te laten maken met een stukje Burchts historisch Martinuserfgoed.
Het Sint Maertenscomité zal ook in de toekomst jaarlijks de Sint Maertensommegang
en het grielen blijven organiseren. De geest van Martinus zal ook hierdoor behouden blijven!
Afscheid van een monument
We nodigen u daarom graag uit op een laatste
wandeling doorheen de Sint Martinuskerk van
Burcht op 11 september tussen 10 u en 18 u.
U kan tegelijkertijd een gedeelte van het historisch roerend
erfgoed bewonderen, de diamontage van Herman Vaessen
over de restauratie van de kruisweg bewonderen of een
kijkje werpen op de toekomstplannen en de nieuwe
bestemming van dit gebouw.
Open Monumentendag 11 september 2022 :
Afscheid van Sint Martinus
Robert Embrecht
Archivaris Heemkundige Kring Zwijndrecht Burcht
Foto’s: Herman Vaessen en Chris Vander Straeten