Download PDF - Powered by DIGI-magazine

geniale vinding of een reeks perfect op elkaar aansluitende
vernieuwingen. De komst van een all electric energievoorziening
zou ook kunnen profiteren van windenergie en van
de acceptatie van CSP of kernenergie.
Een waterstofeconomie is nog aanzienlijk verder weg.
Alle essentiële technologieën moeten nog beter worden
ontwikkeld, hetzij technologisch, hetzij economisch.
We hebben het dan over reforming (omzetting van fossiele
brandstoffen of biomassa in waterstof), transport, opslag,
en de uiteindelijke nuttige omzetting van brandstof in elektriciteit
in een brandstofcel.
Biomassa kan pas echt doorbreken bij het economisch
beschikbaar komen van tenminste een aantal van de
volgende sleuteltechnologieën: vergassing, pyrolyse,
torrefactie, bioraffinage, en witte biotechnologie ofwel
fermentatietechnologie. Vergassing, pyrolyse en torrefactie
zijn technologieën waarmee ruwe biomassa kan worden
omgezet in een commercieel verhandelbare energiedrager:
respectievelijk een gas, een vloeistof of een vaste stof. Het
heeft bijvoorbeeld niet zo veel zin houtsnippers over de
oceaan te transporteren, omdat de energiedichtheid laag
is (en het transport dus duur). Voor toepassing op grote
schaal is nodig dat de snippers worden omgezet in een
handelbaar product met welomschreven eigenschappen.
Bij pyrolyse en torrefactie wordt biomassa (bijvoorbeeld
hout) verhit onder nauw omschreven condities, tot het
gewenste product is verkregen: bij pyrolyse een olie en bij
torrefactie een droge en waterafstotende zwarte massa.
Bioraffinage en fermentatietechnologie zijn voorts nodig
om biomassa om te zetten in waardevolle chemicaliën.
Als wij toepassing van biomassa zouden beperken tot
energielevering, bijvoorbeeld door verbranding, zou bio-
massa vrijwel niet kunnen concurreren met aardgas of
steenkool. De doorbraak van biomassa in wat men de
bio-based economy is gaan noemen, is afhankelijk van de
mate waarin technologen erin slagen, meer waardevolle
producten uit biomassa te verkrijgen. Bioraffinage is erop
gericht de ruwe biomassa (bijvoorbeeld gras) te scheiden
in waardevolle producten die elk apart kunnen op de markt
worden gebracht: eiwitten, suikers en poly sacchariden,
vezels (lignocellulose) e.d. En witte biotechnologie of fermentatietechnologie
is nuttig om deze plantaardige grondstoffen
verder om te zetten in waardevolle chemicaliën,
waarmee op den duur biomassa de aardolie zou kunnen
vervangen als grondstof voor de chemische industrie. Maar
al deze technologieën zijn nog in ontwikkeling en de echte
doorbraak van biomassa zal nog wel even op zich laten
wachten.
De doorbraak van biomassa kan ook worden bespoedigd
wanneer genetisch gemodificeerde planten (genetically
modified organisms, GMO’s) zouden worden geaccepteerd.
Bij de GMO-technologie wordt, zoals bekend, een stukje
DNA in een organisme vervangen door een stukje DNA
uit een ander organisme, waardoor de opbrengst van een
nuttige stof sterk wordt verhoogd. Een voorbeeld. Van alle
granen bevat haver in zijn korrels van nature de meeste
plantaardige olie. Er zijn wilde haversoorten bekend waarvan
de korrel even veel olie bevat als de zaden van koolzaad.
Door het inbrengen van een stukje van het DNA van
die wilde haver in een cultuursoort met hoge opbrengst
kan een variëteit worden gekweekt met een dubbele
opbrengst: van zetmeel én van olie. Zetmeel kan worden
verwerkt in voedingsmiddelen en olie in biodiesel.
GMO-technologie is het middelpunt van een controverse:
De doorbraak van biomassa
in wat men de
bio-based economy is
gaan noemen, is afhankelijk
van de mate
waarin technologen erin
slagen meer waardevolle
producten uit biomassa
te verkrijgen
29