LAGERTØMMING - Universitas

18 | KULTUR |
onsdag 17. oktober 2012
Ekte hår: Camilla Longva var den einaste av framførarane som ikkje måtte ha parykk, sjølv om få trudde håret hennar var ekte. FOTO: PRIVAT
Blondt hår gav
kinesisk operakarriere
Ho skulle berre synge på ein fest. Så blei framføringa til
Camilla Longva vist direkte på kinesisk TV.
KINA
tekst: Cathrine Ekehaug
– Det var ikkje akkurat ein fest.
Eg skulle synge klassisk kinesisk
opera, i fullt kostyme, på den offisielle
feiringa av nasjonaldagen til
Kina 1. oktober, i ein av dei største
bydelane i Shanghai, seier Camilla
Longva (23) på telefon frå Kina.
Longva studerer dette året på
Fudan university i millionbyen
Shanghai. Ein månad inn i første
semester utvikla året seg til å bli
heilt spesielt for songfuglen frå
Bærum. Etter å ha takka ja til å
framføre ein song ilag med ein annan
utvekslingsstudent, fekk ho
spørsmål om kva ho ville ha betalt.
– Eg vart litt paff, eg hadde ikkje
venta å få betalt. Eg sa eg kunne få
det han andre fekk. Det var 1000
RMB (909 NOK, journ.anm.).
Dette er jo ganske mykje pengar i
Kina, så eg byrja å lure på kva eg
eigentleg hadde sagt ja til, seier
Longva.
Operasongarar med
status som rockestjerner
– Kinesisk opera er eit samlenamn
for ei rekke ulike kinesiske dramaformer,
av ulik grad av sofistikasjon,
ofte med regional tilknyting,
fortel professor i kinesisk ved Universitetet
i Oslo, Halvor Eifring.
Syngemåten i kinesisk opera er
veldig annleis og uvand for vestlege
øyrer. Likeså er bruk av sminke
og kostyme med fast symbolsk betyding.
Rørslene er også symbolske
og erstattar ofte behovet for
kulissar på scena. Operaen består
gjerne av ei blanding av song og
dialog. Mest kjend i Vesten er Peking-opera,
som var på sitt mest
populære fram mot 1930-talet. Då
hadde dei største stjernene status
nærast som rockestjerner.
– Men tradisjonelt er operasongarar
sett ned på, fordi deira virke
òg kunne vere nært knytt til prostitusjon.
Dette er sjølvsagt annleis
i dag, seier Eifring.
På nasjonalt fjernsyn
– Då eg kom på lydopptakinga dagen
etter oppdaga eg at dei andre
som skulle opptre var profesjonelle
operasongarar. Etter kvart kom
han eg skulle framføre med, og vi
fekk nokre notar vi kunne øve på.
Eg kunne ikkje lese notar ein gong,
fortel Longva.
På generalprøva dagen før
framsyninga vart ho lamslått av
kor mykje dei hadde rigga opp.
Det var storskjerm og kamera
med kran, og gata var pynta med
blomar og plakatar. Mange nysgjerrige
tilskodarar hadde møtt
opp for å sjå.
– Dei var mest opptekne av om
håret mitt var ekte, og alle ville
ta bilete med meg, ler Longva, og
legg til:
– Sidan eg hadde litt tid medan
dei andre vart sminka, gjekk eg og
kjøpte meg kaffi. Med vanlege klede
og hovud som ei kinesisk prinsesse,
var eg ein stor slager blant
dei gamle kinesiske mennene som
drakk morgonteen sin, fortel ho.
Heile amfiteateret kokte då ho
framførte.
– Der sto eg, ein blond person
og song på kinesisk og dansa tradisjonell
opera. Heile fjeset mitt
var på storskjerm bak meg. Det
var veldig surrealistisk, fortel
Longva.
Etterpå vart ho intervjua på kinesisk,
direkte på nasjonalt fjernsyn.
Her må ein merke seg at Kina
har 1,3 milliardar innbyggjarar.
Sjåartalet på kva som helst kanal
er til ei kvar tid mykje høgare enn
kva «Gullrekka» på NRK nokon
gong kan håpe på å oppnå.
Langt blondt hår truleg
utslagsgjevande
Halvor Eifring tykkjer det er spesielt
at ei vestleg jente utan songbakgrunn
får delta på eit slikt ar-
rangement. Han forklarar at det
finst nokre få vestlege songarar
som har vore gjennom lang trening
og har tileigna seg songteknikk
som passar inn.
– Det har vel ein eigen effekt
dette å sjå ei nordisk kvinne med
langt blondt hår i tradisjonell kinesisk
operagevant og med tradisjonelle
kinesiske operarørsler.
Resultatet vert i alle fall annleis og
meir overraskande enn det ei slik
framføring elles ville vore, seier
Eifring, som tykkjer det er festleg
at hans tidlegare student er blitt
operastjerne.
Operascena i Shanghai får ikkje
nok av Longva. På framføringa
vart ho kjend med eit par profesjonelle
operasongarar, som nærast
har adoptert ho som ei niese. «Onkelen»
hennar har fått ho med på
ei ny framføring den 20. oktober,
denne gongen live i eit kulturhus.
– Blir du kjent att på gata?
– Nja, veit ikkje. Alle stirrar på
meg uansett. Det er umogleg å
vite om det er fordi dei kjenner
meg att eller fordi eg er utlending,
svarar Longva.
kulturredaksjonen@universitas.no