Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
~wYdma {X. <strong>11</strong> OyZ, <strong>2014</strong> 2<br />
‘yb{Zdmgr g§Xoe<br />
~bmËH$mam§Àm KQ>ZmVhr<br />
‘r{S>m KooVmo OmVrMm dmg?<br />
Joë`m AmR>dSçmV ~Xm`y± {OëømVë`m H$Q>am JmdmV<br />
XmoZ Aënd`rZ _wbtda ~bmËH$ma H$ê$Z Ë`m§Zm {Od§VnUrM<br />
PmS>mbm bQ>H$dyZ \$mer {Xë`mÀ`m ^`§H$a KQ>ZoZo OJ^a<br />
XoemMr ~oA~«y Pmbr, ho bm§ÀN>ZmñnX hmo`. Mm¡Xm Am{U<br />
n§Yam df} d`mÀ`m ‘mJmg g_mOmVë`m XmoZ ~{hUr 28 _o<br />
amoOr gm`§H$mir em¡M{dYrbm OmV AgVmZm JmdmVë`m<br />
nmM Jw§S>m§Zr Ë`m§Zm nH$S>bo. Ë`m XmoKtda gm_y{hH$ ~bmËH$ma<br />
H$ê$Z Jmdm~mhoaÀ`m Am§ã`mÀ`m PmS>mbm Ë`m§Mo _¥VXoh<br />
bQ>H$dë`mMr, _mUwgH$sMr hmoir H$aUmar KQ>Zm COoS>mV<br />
Amë`mda amÁ`^a Ii~i CS>mbr. `m ZamY_m§_Ü`o XmoZ<br />
nmobrg H$_©Mmè`m§Mmhr g_mdoe hmoVm. amÁ`mVë`m<br />
gm_m{OH$ g§KQ>Zm, {damoYr njm§Zr ho àH$aU bmdyZ<br />
Yaë`mda gXmVJ§O nmobrg R>mÊ`mbm OmJ Ambr. nßny<br />
`mXd, AdYoe `mXd, Cd}e `mXd `m§À`mgh gmV<br />
AmamontZm nmo{bgm§Zr AQ>H$ Ho$br. N>Ìnmb `mXd Am{U<br />
gd}e `mXd `m XmoZ nmo{bgm§Zm gaH$maZo ~S>V\©$ Ho$bo; nU<br />
`m XwX£dr _wbtÀ`m d{S>bm§Zr {\$`m©X {Xë`mdahr nmo{bgm§Zr<br />
AmamontZm AQ>H$ H$aÊ`mV MmbT>H$b, Q>mimQ>mi Ho$ë`mZoM<br />
ho àH$aU noQ>bo. {XëbrV {Z^©m àH$aUr g§nyU© Xoe<br />
EH$dQ>bm hmoVm. VéU-VéUtZr H±$S>b ‘moMm© H$mT>bm hmoVm<br />
na§Vw ~Xmy± àH$aUr ‘mÌ Agm H$moUVmhr àH$ma {XgV Zmhr.<br />
H$m? XoemV AËmMma hmoVmV Ëm‘ÜogwÜXm OmVrMm dmg<br />
oVmo H$m? OmV nmhÿZ AËmMmarVm§Zm Ým {Xbm OmVmo<br />
H$m? Ago àíZ {Z‘m©U hmoVmV.<br />
{S>g|~a 2012 ‘Üo {XëbrV Pmboëm J±Jaonbm<br />
‘r{S>mZo EdT>o CMbyZ Yabo H$s, OUy XoemV Xþgao H$mhr<br />
àíZM ZmhrV Am{U Aem àH$maMr KQ>Zm mnydu H$Yr<br />
KS>brM Zmhr. Aem KQ>Zm qZXUr AmhoV na§Vw emgH$<br />
dJm©Zo H$er ~X‘mer Ho$br Am{U Ëmbm ‘r{S>mZo H$er<br />
gmW {Xbr? Ám ‘wbrda gm‘y{hH$ ~bmËH$ma Pmbm Ëm<br />
‘wbrMo Zmd Jw{nV R>odbo. Ám {Xder hr KQ>Zm KS>br Ëm<br />
{Xdgm§nmgyZ Ëm KQ>Zobm EH$ df© nyU© hmoB©nªV VmndV<br />
R>odbo. g§nyU© XoemV Aem àH$maÀm KQ>Zm OUy Ëm ‘wbtda<br />
Pmboëm AËmMmamnmgyZM KS>VmV Ago XmI{dbo. m<br />
àH$mam‘wio Xoe^amVrb gd©gm‘mÝ OZVm añËmda CVabr.<br />
na§Vw Ooìhm ‘hmamîQ´>mV I¡abm§Or àH$aU KS>bo Voìhm mM<br />
‘r{S>mZo Ëmbm OmVr nwaVm àíZ AgëmMo {MÌ a§J{dbo<br />
hmoVo. Ëm A‘mZwf ~bmËH$ma Am{U hËmH$m§S>mV ‘oboëm<br />
gd© ‘{hbm§Mo ’$moQ>mo Am{U Ëm§Mr Zmdo n{hëmM {Xder<br />
Omhra Ho$br. na§Vw {XëbrV KS>boëm àH$aUmVrb nr{S>V<br />
wdVrMo Zmd AÚmnhr Jw[nV R>odÊmV Ambo Amho.<br />
’o$g~wH$dê$Z Ëm ‘wbrMo Zmd ÁmoVr nm§S>o AgyZ Vr ~«m÷U<br />
AgëmMo g‘OVo. ‘J Vr ‘wbJr ~«m÷U hmoVr åhUyZ {VMo<br />
Zmd Jw{nV R>odbo, {Vbm CnMmamgmR>r {dXoemV nmR>{dbo<br />
Am{U ^moV‘m§Jo ho AZwgy{MV OmVrMo Agëm‘wio Ëm§Àm<br />
Hw$Qw>§[~m§Zm ‘aonªV XdmImZmhr {‘iy {Xbm Zmhr H$m?<br />
‘r{S>mZo nm§S>o ho Zmd Oa CKS> Ho$bo AgVo Va m àH$aUmbm<br />
EdT>o diU bmJbo ZgVo m ~m~rMm ‘yb{Zdmgr ~hþOZm§Zr<br />
A{Ve Jm§^rm©Zo [dMma Ho$bm nm{hOo. m KQ>ZoZ§Va XoemV<br />
AZoH$ ~bmËH$mamÀm KQ>Zm KS>ëm na§Vw AmVm Oem ’$moH$g<br />
Ho$ëm OmVmV Vem Ho$ëm ZìhËm. ËmMo H$maU H$m?<br />
{XëbrV Ám ‘wbrda A‘mZwf AËmMma Pmbm Vmo AËmMma<br />
Xoe nmVirdaMm Am{U ~Xmy±gmaIo àH$aU KS>VmV Oo<br />
EImÚm O‘mVrnwaVo ‘m©{XV H$go. ~Xm°y§ àH$aUmV ‘r{S>m<br />
'X{bV' eãX dmnê$Z Ëm ‘wbr ‘mJmgdJu AgëmMo<br />
gm§JVmo na§Vw {Z^©màH$aUr 'CÀMdUu' Agm CëboI<br />
Ho$bobm Zmhr. mVM ‘r{S>m Am{U emgH$ dJm©Mr ~X‘mer<br />
Amho.<br />
{OÏmo H$m±J«og Am{Êm ^mOnMr gÎmm Amho Ëm amÁmVhr<br />
~bmËH$mamÀ`m KQ>Zm KS>V AmhoV. nU d¥Îmdm{hÝ`m Am{U<br />
d¥ÎmnÌo _mÌ Aem KQ>Zm§Zmhr OmVr a§J XoVm§Zm {XgV<br />
AmhoV. Joë`m ghm _{hÝ`mV `m amÁ`mV ~bmËH$mamÀ`m<br />
160 KQ>Zm KS>ë`m. `m JwÝømVë`m AmamontZm nmo{bgm§Zr<br />
_moH$mQ> gmoS>ë`mZoM {dH¥$VrZo nN>mS>bob§ ho bm§S>Jo {ngmibo.<br />
Ë`m§Zm H$m`Xm, nmo{bgm§Mr ^rVr dmQo>Zmer Pmbr, ho gË`.<br />
"~Xm`y±' ~bmËH$mamÀ`m KQ>ZoZo MìhmQçmda Ambo. amÁ`<br />
H$ma^ma H$am`bm, gm_mÝ` _mUgmbm Or{dVmMr gwajm<br />
Úm`bm An`er-Zmbm`H$ R>aboë`m gaH$mabm hmV H$go<br />
da H$aVm `oVrb? "~Xm`y±'_Yë`m ~bmËH$mamÀ`m KQ>ZoZ§Vahr<br />
`m amÁ`mVë`m {ngmQ>m§À`m _wgŠ`m Amdim`bm, Ë`m§À`mda<br />
Oa~ ~gdm`bm ho ZmXmZ gaH$ma V`ma Zmhr. "~Xm`y±'Vë`m<br />
Ë`m KQ>ZoZ§Vahr `m amÁ`mVë`m AmP_JS> `oWo ‘mJmg<br />
Aënd`rZ _wbrda, lmdñVr Am{U BQ>mdm `oWohr<br />
~bmËH$mamÀ`m KQ>Zm KS>ë`m. ~bmËH$mamMr ~ir R>aboë`m<br />
BQ>mì`mVë`m Ë`m _wbrÀ`m AmB©Mr Jmd Jw§S>m§Zr JmdmVyZ {Y§S><br />
H$mT>br. {VMr {dQ>§~Zm Ho$br. Ë`mZ§Va AbrJS> `oWo EH$m<br />
_{hbm Ý`m`mYremda ~bmËH$mamMm à`ËZ H$ê$Z hË`m<br />
H$aÊ`mMm à`ËZ Ho$ë`mMr KQ>Zmhr COoS>mV Ambr Amho.<br />
nmobrg g§ajU Agboë`m ~§Jë`mV amhUmar _{hbm<br />
Ý`m`mYreM gwa{jV Zgob Va amÁ`mVë`m Jar~ g_mOmbm<br />
gaH$ma H$go g§ajU XoUma? Ë`m_wioM ho JmdJw§S>, Zaney<br />
~bmËH$mamgmaIo ZrM H¥$Ë` H$aVmV, Jar~m§Mo _wS>Xohr<br />
nmS>VmV, ho dmñVd Amho! na§Vw ‘r{S>mhr m‘Üo njnmVr<br />
^y{‘H$m H$aVmo hohr ZmH$maVm oV Zmhr.<br />
O ‘yb{Zdmgr!<br />
(‘mJrb A§H$mdéZ)<br />
g§^mOr _hmamOm§À`m ~mOyZo `m gd©<br />
àH$aUmV EdTo>M åhUVm `oB©b, H$r 15-20<br />
H$mogm§Mm gømmÐrÀ`m nd©Vm§Mm {~H$Q> AaÊ`mMm<br />
àXoe Amobm§Sy>Z _moJbr g¡Ý` BVŠ`m AmV<br />
ViH$moH$UmVrb g§J_oœamda `oB©b. Agm {dMmagwÜXm<br />
Ë`m§À`m _Zmbm {edbm Zgob. AÝ`Wm<br />
Ë`m§Zr Amnë`m~amo~a _moOŠ`m g¡{ZH$m§Mr<br />
EImXrM VwH$S>r Ro>dbr ZgVr. XmoZ-VrZ<br />
hOmam§Mo bîH$a Odi Ro>dUo Ë`m§Zm H$mhrM<br />
AdKS> ZìhVo. Ago bîH$a Odi Ro>dÊ`mMr,<br />
{deofV: \§$Xm{\$VwarÀ`m H$madm`m dmT>boë`m<br />
àXoemV Ro>dÊ`mMr, gmdYmZVm Ë`m§Zr Oa<br />
XmI{dbr AgVr Va nwT>Mm AZW© Q>ibm<br />
AgVm; nU B{Vhmgmbm Oa Va _§Oya ZgVmV.<br />
H$maU B{VhmgmMm àdmg Aer doS>rdmH$S>r<br />
diUo KoV nwTo> Jobobm {XgVmo. Varhr AmO AmnUmbm<br />
øm ~m~tMo {dofU H$amdo bmJob. H$maU<br />
^{dî`H$mimVrb dmQ>m {Z{íMVM AdKS><br />
AmhoV. Ë`mda _mV H$am`Mr AmnU R>a{dbr<br />
Agë`mZo AmnUmbm {Z{íMVM øm Eo{Vhm{gH$<br />
~m~tMo VQ>ñWnUo {dofU H$amdo bmJob.<br />
Á`m {Xder ~mXemhmMr N>mdUr<br />
~hmXyaJS>mda nS>br. Ë`mM {Xder<br />
_wH$a©~ImZmZo g§^mOr _hmamO d H$dr H$be<br />
`m§Zm ~mXemhmg_moa hOa Ho$bo. ({XZm§H$.15<br />
\o$~«ydmar 1689) VËnydu ~mXemhr hwHy$_mZo<br />
amO~§Úm§Mr N>mdUrÀ`m ~mOmamVyZ qYS> H$mTy>Z<br />
Om{ha {dQ>~§Zm Ho$br. gmH$r _wñVoXImZ,<br />
Im\$rImZ, B©œaXmg ZmJa, {ZH$mobmAmo _ZwMr,<br />
Am°_© BË`m{X boIH$m§Zr `m {dQ>~§ZoMo g{dñVa<br />
dU©Z Ho$bo Amho. Ë`mn¡H$r gmH$r _wñVoXImZ hm<br />
Va N>mdUrV `m doir hOa hmoVm.<br />
`mM doir g§^mOr _hmamOm§Zr Amnë`m<br />
{R>H$mUr AgUmè`m ~mUoXmanUmMo VoOñdr Xe©Z<br />
~mXemhmÀ`m Xa~mamg KS>{dbo. B©œaXmg åhU-<br />
Vmo, ""~mXemhmg_moa hOa Ho$ë`mda<br />
BH$bmgImZ d h_rXwÔrZ ImZ `m gaXmam§Zr<br />
g§^mOramOmg ~mXemhmbm VmOrg (gbm_r)<br />
XoÊ`mg dma§dma gwM{dbo; nU Ë`mMm H$mhr<br />
Cn`moJ Pmbm Zmhr. g§^mOr_hmamOm§Zr ~mXemhmg_moa<br />
`{˧H${MVhr _mZ bd{dbr Zmhr.!<br />
~mXemhmZo H$mhr jU `m amO~§Úm§Zm Ý`mhmiyZ<br />
N>mdUrVrb H$mamJ¥hmV YmS>bo. Ë`mÀ`mda<br />
gº$ nmhmam Ro>dbm Jobm. ~mXemhmZo Amnë`m<br />
_ZmMm Wm§JnÎmm H$moUmg bmJy {Xbm ZìhVm.<br />
Xa~mamVrb Ë`m§À`m {hVqMVH$m§Zr Ë`mg g„m<br />
{Xbm H$r, `m N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§Zm OrdZXmZ<br />
X`mdo. Ë`m§À`m A{YH$mè`m§À`m hmVmV<br />
{H$„o AmhoV. Ë`m§À`m {H$ë`m _mJdyZ ¿`mì`mV<br />
Am{U {H$ëë`mda ~mXemhr A{YH$mar Zo_Ê`mV<br />
`mdoV. Z§Va Ë`m§Zm EH$m {H$ëë`mV Am_aU<br />
H¡$XoV Ro>dÊ`mV `mdo.'<br />
XmoZM {Xdgm§Zr ~mXemhmZo Amnbm gaXma<br />
éhw„mImZ `mg g§^mOr_hmamOm§H$So> nmR>{dbo.<br />
éhw„ImZm_m\©$V ~mXemhmZo amOmg XmoZM àíZ<br />
"Z² ^yVmo Z² ^{dîVr' Aerhr EH$ Anyd©<br />
‘hmamUr hmoD$Z Jocr. mda Hw$UmMm {dídmg<br />
~gUma Zmhr\ Ago CÎmw§J ì{³V‘Îd<br />
A{hëm‘mB©Mo hmoVo. {VÀm H$m©àUmcrMm B{Vhmg<br />
AVwcZr, AOam‘a d AOmoS> Agm Amho. na§Vw<br />
m ‘hmamUrMm B{Vhmg coIZ H$aUmèm§Zr<br />
eãXÀN>c H$éZ {c{hcm. Ëm‘wio gd©gm‘mÝ<br />
cmoH$m§Mr ‘mZ{gH$Vm XoIrc VerM ~ZV Jocr.<br />
VWmH${WV, àñWm{nV Am{U<br />
‘ZwdmXr B{VhmgH$mam§Zr VWm coIH$m§Zr {c{hcocm<br />
B{Vhmg d àM{cV Ho$coco eãX MwH$sMo Amho H$s<br />
~amo~a Amho, AY©gË Amho H$s nyU© gË Amho.<br />
Ëm‘mJrc dmñV{dH$Vm {H$Vr? d {dnm©g {H$Vr?<br />
mda H$Yr qMVZ, ‘ZZ, g§emoYZ H$aÊmMm dm<br />
VH©$ cmdÊmMm àËZ gwÕm Ho$cocm Zmhr. Ëm§Zr<br />
Ogo coIZ Ho$co VgoM Amåhr g‘mOmcm gm§{JVco.<br />
åhUyZ Vo gd©gm‘mÝm§Àm ‘ZmV d ‘|XÿV KÅ> éVyZ<br />
~gcoV. amï´>‘mVm ‘hmamUr A{hëm~mB© hmoiH$a<br />
m§Zm Oa mo½ Ým ÚmMm Agoc Va ‘moR>çm<br />
à‘mUmV àM{cV eãXm§Mm ËmJ H$amdm cmJoc<br />
mgmR>r g‘mOmMr ‘mZ{gH$Vm àW‘V: ~XcUo<br />
JaOoMo Amho.<br />
"nwÊícmoH$ H$s amï´>‘mVm'<br />
~hþVm§er A{hëm‘mBªZm "nwÊícmoH$' hm eãX<br />
cmdcm OmVmo. VgoM hm eãX åhUOo<br />
A{hëm~mBªZm {Xcocr Xþ‘ui nXdrM Amho.<br />
Agmhr EH$ g‘O Amho. m eãXm{dfr gmW©<br />
A{^‘mZ ~miJUmaohr ’$ma cmoH$ AmhoV.<br />
‘hmamï´>^a à~moYZmÀm d ìm»mZm§Àm<br />
H$m©H«$‘m§Zm Omdo cmJV Agëm‘wio ‘r OmhranUo<br />
"nwÊícmoH$' m eãXmMm Zo‘H$m AW© H$m? Agm<br />
AZoH$Xm àíZ Ho$cm? na§Vw ‘cm H$moUrhr Zo‘H$m<br />
AW© gm§Jy eH$co ZmhrV. Ám§Zr H$moUr gm§JÊmMm<br />
àËZ Ho$cm ËmVhr ’$ma àmMrZ nXdr Amho.<br />
A{hëm‘mBªZm Ëm§ÀmM H$mimV hr nXdr OZVoZo<br />
~hmc Ho$cocr hmoVr. hr nXdr ’$maM H$‘r cmoH$m§Zm<br />
{‘imcr ÁmV A{hëm‘mBªMm g‘mdoe hmoVm.<br />
Aem gmaIr CÎmao ‘cm {‘imcrV. Ám§Mm<br />
dmñV{dH$Voer AWm©AWu H$mhrhr g§~§Y Zmhr.<br />
"nwÊícmoH$' m eãXmMm AW© eãXH$mofm‘Üo<br />
"gwH$s{V©‘mZ' Agm gm§{JVcocm Amho. Voìhm<br />
A{hëmB©g "nwÊícmoH$' EodOr "gwH$s{V©‘mZ'<br />
åhUm! hm AW©hr gd©gm‘mÝm§Zm ghO H$ioc.<br />
mVyZ AW©nyU© ~moYhr hmoVmo. Var XoIrc<br />
"nwÊícmoH$' øm eãX àmoJmMm hÅ> H$m Yacm<br />
OmVmo?<br />
N>ÌnVr g§^mOr ‘hmamOm§Mr H¡$X Am{U hËm<br />
JwT>rnmS>ìmMr ~«m÷Ur H§$S>r<br />
{dMmamë`mMo B©œaXmg gm§JVmo, "VwPo I{OZo,<br />
OS>Odm{ha Am{U BVa g§nÎmr Hw$Ro> Amho?'<br />
~mXemhr gaXmamn¡H$r H$moU H$moU VwÂ`mer<br />
nÌì`dhma H$éZ g§~§Y Ro>drV<br />
hmoVo?'<br />
g§^mOr_hmamOm§Zr `m<br />
XmoÝhrhr àíZm§Mr CÎmao {XbrM<br />
ZmhrV.<br />
`mda ~aoM Ib Pmbo, Am¡a§JOo~ ~mXemhmÀ`m<br />
Xa~mar Agboë`m ~«m÷U_§Í`m§Zr ~mXemhmMo<br />
N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§{damoYmV H$mZ<br />
^abo, `m_wio ~mXemhmZo Amkm Ho$br, H$r<br />
g§^mOr_hmamOm§À`m S>moi`m§V giB© {\$adyZ<br />
Ë`m§Mr ÑîQ>r ZîQ> H$amdr.<br />
Aem àH$mao Ë`mM {Xder åhUOo 17<br />
\o$~«ydmar 1689 amoOr g§^mOr _hmamOm§Mo S>moio<br />
Vá gi`m§Zr ~mhoa H$mT>bo Jobo, Im\$rImZ<br />
gm§JVmo, H$r "N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§À`m Or^m<br />
àW_ CnQy>Z H$mTy>Z Z§Va Ë`m§Mo S>moio _ñVH$mÀ`m<br />
nmÌmVyZ ~mhoa H$mT>Ê`mV Amboo.'<br />
~Iar, Am°_© dJ¡ao åhUVmV Ë`mà_mUo ~mXemhmZo<br />
Y_mªVamMmhr àñVmd g§^mOr<br />
_hmamOm§H$So> nmR>{dbm AgUo eŠ` Amho. na§Vy<br />
øm ham_Imoa ~«m÷Ur H§$S>`m AmhoV. H$maU<br />
Agm Y_mªVaMm àñVmd Am¡a§JOo~ ~mXemhmZo<br />
N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§nwTo> Ro>dbm ZìhVm, ho<br />
B{VhmgmZo {gÕ Ho$bo Amho, VgoM Y_m©gmR>r<br />
N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§Zr ñdV:À`m àmUmMr<br />
AmhwVr {Xbr, hr Va \$ma _moR>r Wm\$ Amho,<br />
H$maU Ë`mdoir 16 eVH$mV qhXy Y_© Zìho<br />
MmVw©dU©Y_© hmoVm.<br />
qhXy Y_© VrZ AdñWm_YyZ MmbV Ambm<br />
Amho.<br />
01. do{XH$ Y_©<br />
02 ~«m÷Ur MmVw©dU© Y_© (~«m÷U, j{Ì`,<br />
"nwÊícmoH$' hm eãX qhXr ^mfoV àMmamV<br />
Zmhr. Ëm‘wio qhXr ^m{fH$m§Zr hm eãX ‘mB©gmR>r<br />
dmnacocm Zmhr ho àW‘V: ñnï> hmoVo. "nwÊícmoH$'<br />
hm eãX ‘amR>r ^mfoVrc Amho. mMm AW©<br />
A{hëmB©gmR>r hm eãX àmoJ àW‘ ‘hmamï´>mVrc<br />
cmoH$m§Zr Ho$cm. hm eãXàmoJ YZJa dm BVa ~hþOZ<br />
g‘mOmVrc cmoH$m§Zr Ho$cocm ZgyZ Vmo àW‘V: ^Q>-<br />
~«m÷U-nwamo{hV dJm©ZoM Ho$cocm Agmdm d Vmo<br />
cmoH$m§‘Üo VgmM CnmYr åhUyZ éT> Pmcm Agmdm.<br />
hm eãXàmoJ ‘mB©gmR>r ’$ma nydunmgyZ Ho$cm OmV<br />
ZìhVm. hm eãXàmoJ Ëm§Àm H$maH$sXuV Va<br />
‘wirM Ho$cm Jocm Zmhr ho Eo{Vhm{gH$ J«§Wm§déZ<br />
ñnï> hmoVo. hm eãX A{hëmB©Àm {ZYZmZ§Va<br />
{H$VrVar dfmªZr AcrH$S>Àm H$mimV Ho$cm OmD$<br />
cmJcm.<br />
m AZwf§JmZo AmnU {dZm IS>noH$a m§Mo ‘V<br />
nm{hëmg Vo A{YH$ ñnï> hmoB©c. Ëm åhUVmV,<br />
"nwÊícmoH$' ho {~éX A{hëm~mBªÀm ‘mJo Zo‘Ho$<br />
Ho$ìhm cmJco, ËmMr Zm|X {‘imcr Zmhr. ho {~éX<br />
‘amR>rV àMmamV Amho. qhXr‘Üo Zmhr.<br />
A{hëm~mBªÀm ‘¥ËwnªV hmoiH$aemhrÀm nÌmV<br />
ho {~éX Zmhr. "{d{dY kmZ {dñVma' ‘o 1907<br />
Àm A§H$mVrc coImV A{hëm~mBªMm "nwÊícmoH$'<br />
Agm C„oI Amho. ËmAWu 19 ìm eVH$mV<br />
H$YrVar ho {~éX Ëm§Àm Zmdm‘mJo Amco Agmdo.<br />
(kmV-AkmV A{hëm~mB© hmoiH$a, n¥ð> H«$. 441)<br />
darc g§X^© cjmV KoVm EH$ Jmoï> ñnï> hmoVo<br />
H$s ‘mB©Àm {Zdm©UmZ§Va Vã~c gw‘mao 100 Vo<br />
125 dfm©Z§Va åhUOoM 19 ìm eVH$mV<br />
"nwÊícmoH$' hm eãX A{hëmB©Àm Zmdm‘mJo<br />
cmdcm OmD$ cmJcm. AmVm AmnU "nwÊícmoH$'<br />
hm eãX H$gm ~Zcm d Ëm‘mJrc fS²>§Ì H$m ho<br />
~Ky!<br />
"nwÊícmoH$' hm eãX nwÊ+ícmoH$ m XmoZ<br />
eãXm§nmgyZ ~Zcocm Amho. "nwÊ' m eãXmMm AW©<br />
"n{dÌ' Agm hmoVmo. Va "ícmoH$' m eãXmMm AW©<br />
"ñVwVr nyU© H$mìaMZm' Agm hmoVmo. ‘mB©Zo<br />
~«m÷Um§Zm ^moOZ {Xco,<br />
XmZ-X{jUm {Xcr, ‘§{Xa ~m§YëmZo ~«m÷Um§Zm<br />
nwOmarnX àmá Pmco. hr gd© H$m© åhUOo<br />
~«m÷Um§Àm Ñï>rZo nwÊmMr H$m© R>aVmV. ~«m÷Um§Zm<br />
{Xcoco XmZ åhUOo "nwÊ' R>aVo. Ëm§Zm {Xcocr ^rH$<br />
hr "‘YwH$ar' R>aVo. Va JmoaJar~ ~hþOZm§Zm {Xcoco<br />
XmZ "^rH$' R>aVo ho {deof. mdéZ A{hëm‘mB©Zo<br />
~«m÷Um§Zm XmZX{jUm XoD$Z, ‘§{Xao ~m§YyZ nwÊmMo<br />
H$m‘ Ho$co. mdéZ "nwÊ' hm eãX KoVcm Am{U<br />
ZdrZ {edeHo$ àma§^ Pmbo. N>ÌnVr {edmOr<br />
_hmamOm§Zr amÁ`ì`dhmamV _amR>r ^mfm AmUbr.<br />
_mÂ`m ~m§Ydm§Zmo {edemhr Ooìhm noedmB©V énm§Va<br />
Pmbr, Voìhm Am_Mr _hmZ {damgV AgUmao {edeH$<br />
~«m÷U-noeì`mZr ~§X nmS>bo, Am{U amOH$ma^mamV<br />
_moJbm§Mm \$gbr eH$ AmUbm. BVHo$M Zìho Va a`VoÀ`m<br />
ñdamÁ`mMo ^Jdo {ZemU Imbr CVadyZ Ë`m OmJr<br />
OarnQ>H$m AmUbm.<br />
N>ÌnVr {edmOr _hmamOm§Zr gd© Y_m©Mm Aä`mg<br />
Aä`mgÊ`mgmR>r g§^mOr _hmamOm§Zm àd¥Îm Ho$bo. `mgmR>r<br />
AZoH$ XmbZo Ë`m§Zm CKSy>Z {Xbr `m_wioM N>ÌnVr g§^mOr<br />
_hmamOm§Zr g§ñH¥$V_Ü`o ~wY^yfU hm Eo{Vhm{gH$ J«§W<br />
d`mÀ`m 14 ì`m dfu {b{hbm.<br />
[eVb ImS>o, gm§Jbr<br />
‘mo. 9158026729<br />
d¡í` Am{U ewÐ)<br />
03 qhXy Y_© -(1925 bm _yiMo<br />
H$m±J«ogMo ZoVo _mÌ amîQ´>r` ñd§`ñdodH$ g§K<br />
ñWmnZ Ho$boë`m Ho$ed<br />
~iram_ hoJSo>dma `m OZmdamMo<br />
S>m°ŠQ>a Agboë`m<br />
~«m÷UmZo d gXa g§KQ>ZoZo<br />
^maVmbm qhXyamîQ´> ~Z{dÊ`mgmR>r qhXy `m ZmdmMm<br />
dma§dma Kmof H$éZ qhXyH$aUmMm àMma d<br />
àgma dmT>{dbm.)<br />
_moamon§V qnJio N>ÌnVr {edam`m§Zm CÔoeyZ<br />
åhUmbm hmoVm, Vwåhr ewÐ dUm©Mo Vw_Mm AmXoe<br />
H$gm nmim`Mm? N>ÌnVr {edam`m§À`m nXar<br />
H$m_ H$aUmam hm hwOè`m `wao{e`Z ~«m÷U<br />
N>ÌnVr {edam`m§Zm åhUVmo, Vwåhr ewÐ dUm©Mo<br />
Vw_Mm AmXoe H$gm nmiy?. BVH$r ham_Imoar<br />
øm {dXoer ~«m÷Um§Zr {edam`m§gmo~V Ho$br<br />
Amho.<br />
`m dmŠ`mVyZ AOyZhr AW© {ZKVmo H$r<br />
{edam`m§Zm qhXy Y_m©Mo Ago hm ~«m÷U åhUV<br />
Zmhr; Va ewÐ dUm©Mo AWm©V MmVw©dU©Y_m©Mo<br />
AmhmV. Ago åhUVmo ho darb dmŠ`mdéZ {gÕ<br />
hmoVo. `m_wio 16 ì`m eVH$mV qhXy Y_© ZìhVm.<br />
Va MmVw©dU©Y_© hmoVm ho {gÕ hmoVo.<br />
VgoM Am¡a§JOo~mZo _wgb_mZ hmoUma<br />
Agerb Va OrdZXmZ XoVmo, Ago gm§{JVë`mda<br />
g§^mOr _hmamOm§Zr VwPr _wbJr XoV Agbmg<br />
Va _wñbr_ hmoVmo, Ago ~mUoXmanUo gm§{JVbo,<br />
Ago H$mhr ~«m÷U boIH$mZr {b{hbo Amho.<br />
`mda dñVwpñWVr Aer H$r, Am¡a§JOo~mbm nmM<br />
_wbr hmoË`m. _moR>r Am¡a§JOo~mÀ`m H¡$XoV hmoVr.<br />
YmH$Q>`m {VKr b¾ Pmboë`m hmoË`m. Xwgar<br />
H$Ý`m A{ddm{hV hmoVr. Vr g§^mOr<br />
_hmamOm§nojm 14 dfmªZr _moR>r hmoVr. åhUOo<br />
Ooìhm g§^mOr _hmamO 32 dfm©Mo hmoVo; Voìhm<br />
‘mB©Mr ñVwVr H$aUmar H$mìaMZm ~«m÷U H$qdZr<br />
Ho$cr. ËmdéZ "ícmoH$' hm eãX KoVcm. ËmdéZ<br />
"nwÊícmoH$' hm eãX A{hëm‘mBªgmR>r ‘ZwdmÚm§Zr<br />
àMmamV AmUcm.<br />
A{hëmB©Zo ‘§{Xa§ ~m§YcrV åhUyZ Vwåhr gwÕm<br />
~m§Ym Am{U nwOmar åhUyZ ^Q>-~«m÷Um§Zm R>odm.<br />
‘mB©Zo ~«m÷Um§Zm XmZ-X{jUm XoD$Z nwÊ H$‘mdco<br />
åhUyZ Vwåhr gwÕm VoM H$am. ‘mB© Ym{‘©H$ hmoËm,<br />
Ëm nyOmnmR> H$arV hmoËm åhUyZ Vwåhr gwÕm Ym{‘©H$<br />
~ZyZ ahm Am{U am̧{Xdg Xod-Xod H$aV nyOmnmR><br />
H$arV ahm. ‘mB© ~«m÷Um§Zm ^moOZ XoV åhUyZ Vwåhr<br />
gwÕm Úm! hm gd© CnX²ìmn A{hëmBªZm<br />
Ym{‘©H$VoMm {e¸$m‘moV©~ H$éZ "nwÊícmoH$'<br />
åhUÊm‘mJo ‘ZwdmXr ìdñWoMo fS²>§Ì Amho.<br />
"nwÊícmoH$' hr ‘mZgÝ‘mZmMr nXdr ZgyZ Ëm‘mJo<br />
^Q>m§Mr c~mS>r Amho. ho H$m‘ cjmV R>odm.<br />
A{hëm‘mB©Zo àm§Vm§Àm d gm‘«mÁm§Àm gr‘m§Mr<br />
dm H$moUËmhr àH$maMr ‘m©Xm Z R>odVm g§nyU© ^maV<br />
amï´>mV cmoH$H$ëmUH$mar H$m© Ho$coco Amho. åhUyZ<br />
Vr 46 dfm©Mr hmoVr. AmnU VwbZmË_H$[aË`m<br />
Aä`mg Ho$bm åhUOo ~«m÷UmÀ`m H§$S>`m CKS>`m<br />
nS>VmV.<br />
g§^mOr _hmamOm§Zm nH$S>ë`mnmgyZ Ë`m§Mo<br />
H$m` H$am`Mo, hm àíZ ~mXemhmg gVmdV<br />
hmoVm, _mÌ g§^mOr _hmamOm§Zm R>ma H$aÊ`mMmM<br />
Am¡a§JOo~mÀ`m nXar AgUmè`m ~«m÷U<br />
àYmZ_§Í`m§À`m AWm©V aKwZmW àYmZ d BVa _§Ìr<br />
Am~m ^Q>, CX`amO n§{S>V, {^_goZ gŠgoZm<br />
`m§À`m {dMmamMm H$b hmoVm. Ë`m_wioM g§^mOr<br />
_hmamOm§À`m Omhra {dQ>~§ZoMm hwHy$_ Ë`mZo<br />
n{hë`mM {Xder {Xbm hmoVm. nU Ë`mMm A§{V_<br />
{ZU©` Pmbm Agob Vmo éhy„mImZmH$Sy>Z g§^mOr<br />
_hmamOm§Mm {Zamon EoH$ë`mZ§Va; åhUyZM ~mXemhmÀ`m<br />
nXar AgUmè`m aKwZmW àYmZ, Am~m<br />
^Q>, CX`amO n§{S>V, {^_goZ gŠgoZm ~«m÷U<br />
_§Í`mZr Om{ha Ho$bo, H$r g§^mOrMo {H$„o H$m`<br />
Aën à`ËZmZo Vmã`mV `oVrb; nU àW_<br />
"Ë`m§Mm OrdZénr d¥j Vm~S>Vmo~ N>mQy>Z Q>mH$mdm<br />
d hbŠ`m bmoH$m§Zr (`wao{e`Z ~«m÷UmZr<br />
N>ÌnVr g§^mOr _hmamOm§Zm BVŠ`m ImbÀ`m<br />
nmVirMo eãX dmnabo AmhoV.) Mmb{dboë`m<br />
CÀN>mXmMm _yimnmgyZ Zme H$amdm.' hm ~«m÷Ur<br />
{dMma AIoa gag R>abm.<br />
nU ~mXemhmZo g§^mOr _hmamO d H$dr<br />
H$be `m§Zm VmVS>rZo R>ma Ho$bo Zmhr. Ë`m<br />
XmoKm§Mohr ZoÌhrZ d {OìhmhrZ AdñWoVhr<br />
^`§H$a hmbhmb H$aÊ`mg Ë`mZo gwédmV Ho$br.<br />
Ë`m§À`m earamMr H$mVS>r gmobÊ`mg XoIrb<br />
AmXoe XoÊ`mV Ambo. ñdm{^_mZr amOmZo S>moio<br />
H$mT>ë`mnmgyZ OodUImU gmoS>bo! N>ÌnVr<br />
g§^mOr _hmamOm§Zr H$mhr AÞ godZ H$amdo<br />
åhUyZ nhmaoH$è`m§Zr nwîH$i g_Omdbo; nU<br />
Ë`mMm H$mhrhr Cn`moJ Pmbm Zmhr. Xaå`mZ,<br />
~mXemhr N>mdUrZo ~hmXyaJS> gmoSy>Z nwÊ`mÀ`m<br />
amoImZo Hy$M Ho$bo. 03 _mM© 1689 amoOr ~mXemhmZo<br />
H$moaoJm§d (nwUo) Odi N>mdUr Q>mH$br.<br />
amO~§Úmg hmbhmb H$éZ _¥Ë`yX§S>mMr {ejm<br />
XoÊ`mMm {ZU©` ~mXemhmÀ`m _ZmV ~«m÷Ur<br />
_§Í`m§Zr ^a{dbobmM hmoVm. H$maU ~«m÷Ur<br />
H$m`Xm _Zwñ_¥Vr; _Zwñ_¥VrV {b{hbo Amho,<br />
g§ñH¥$V Oa ewÐm§Zr dmMbr Va Ë`m§À`m Or^m<br />
N>mQ>mì`mV, g§ñH¥$V Oa nm{hbo Va Ë`m§Mo S>moio<br />
Imo~UrVyZ H$mT>mdo, H$mVS>r gmobmdr, Ë`mÀ`m<br />
H$mZmV {ego AmoVmdo.<br />
~mXemhr N>mdUr ^r_m ZXrÀ`m H$mR>r<br />
VwimnyamnmgyZ H$moaoJm§dn`ªV 5.7 _¡b ngabr<br />
hmoVr. `mM N>mdUrÀ`m H$mamJ¥hmV amO~§ÚmMm<br />
AÝd{ZV N>i gwé hmoVm. eodQ>r aKwZmW àYmZ,<br />
Am~m ^Q>, CX`amO n§{S>V, {^_goZ gŠgoZm<br />
`m `wao{e`Z ~«m÷U _§Í`mÀ`m gëë`mZo d ~mXemhmÀ`m<br />
hwHy$_mZo dTy> ~wÐH$ `m JmdmÀ`m amZmV<br />
g§^mOr_hmamOm§Zm O{_Zrda nmbWo PmonìmyZ<br />
Hw$èhmS>rZo nm`mnmgyZ Ë`m§Mo VwH$So> VwH$So> H$aÊ`mV<br />
Ambo, H$dr H$be `m§Mm {eaÀNo>X H$aÊ`mV<br />
Ambm.(<strong>11</strong> _mM© 1689) (H«$‘e…)<br />
amï´>‘mVm ‘hmamUr<br />
A{hëm~mB© hmoiH$a<br />
A{hëmB©g "nwÊícmoH$' EodOr "amï´>‘mVm' hm<br />
eãXàmoJ d hrM nXdr gdmªJmZo WmW© R>aVo.<br />
mnwT>o "amï´>‘mVm' hmM eãX H$m‘ñdénr ‘mB©H$[aVm<br />
éT> ìhmdm Ago ‘cm dmQ>Vo.<br />
"Xodr' H$s "‘hmamUr'<br />
A{hëmBª{dfrÀm à‘wI Eo{Vhm{gH$<br />
J«§Wm‘Üo Ëm§ÀmgmR>r "Xodr' hm eãXàomJ H$moR>ohr<br />
AmT>iyZ oV Zmhr. "Xodr' hm eãXàmoJ ‘moamon§V<br />
m ~«m÷U H$drÀm H${dVm§‘Üo AmT>iyZ oVmo.<br />
mdéZ ‘moamon§V m H$drZo gmYmaUV: B.g. 1790<br />
Àm XaåmZ Ho$ìhmVar gd©àW‘ "Xodr' hm<br />
eãXàmoJ Ho$ëmMo {ZXe©Zmg oVo. Ámà‘mUo<br />
"nwÊícmoH$' m eãXàmoJm‘Üo ~«m÷UdmXr ‘hÎd<br />
dmT>{dÊmMm hoVy hmoVm d Amho. AJXr VgmM<br />
H$mhrgm "Xodr' eãXàmoJ H$aÊm‘mJo ~«m÷UdmXr<br />
{dMmamMr S>moH$s AmhoV. A{hëmBªÀm hmVmV<br />
{edqcJ XoD$Z ~«m÷UdmÚm§Zr ‘hmamUrcm "Xodr'<br />
~Z{dco. Amåhr gwÕm {Vcm "Xodr' åhUyZM<br />
"gmÜdr' åhUyZM ñdrH$maco. (H«$‘e…)