TC - Kadir Has Üniversitesi

Üçüncü bölüm, Nuova Scena ve Colletivo Teatrole La Commune adlı tiyatro
topluluklarıyla birlikte fabrikalarda,işçi derneklerinde sahnelediği oyunlardır.Daha çok
politik nitelikli olan bu dönem 1968-1973 yılları arasını kapsar.
Dördüncü bölüm, Colletive Teatrole La Commune topluluğunun bir anlaşmazlık
sonucu ikiye ayrılmasıyla kendi yönetimindeki bölümüyle sürdürdüğü çalışmalardır
ki,politik niteliği sürmesine rağmen,daha çok kendisi ve eşi Rame üzerine yazdığı
oyunlar ön plana çıkmaya başlamıştır.1973 yılından sonrasını kapsar.Bu topluluk
kiralık salon bulmamak,kaçırılma tehdidi,hapis cezası ve benzeri engellemelere karşın
çalışmalarını sürdürdü ve izleyicilerin büyük desteğini kazandı.
Dario Fo Avrupa’nın öbür ülkelerinde de büyük ilgiyle karşılanarak ve 1997
yılında ‘Nobel Edebiyat Ödülü’ ne değer görülerek,günümüzde yaşayan en önemli
tiyatro insanlarından biri durumuna geldi. 1
Franca Rame
Franca Rame Milano şehrinin küçük bir kasabası olan Parabiago’da doğdu.Orada
doğmuş olması tamamen rastlantıdan ibaretti: o sırada ailesi kasabada bir oyun
oynamaktaydı.Babası Domenico,annesi Emilia ve erkek kardeşi;beraberinde akrabaları
ve diğer anlaşmalı çalışan aktör ve aktrislerin hepsi Lombardiya ve Piedmont’un köy ve
kasabalarında turne yapan gezici bir tiyatro kumpanyasının parçasıydı.
Rame ailesinin tiyatro ile bağları çok eskidir.17. yüzyılın sonlarından beri dönemin
taleplerine göre oyunculuk ve kukla ustalığı yapmışlardır.Sinemanın ortaya çıkışı ile
birlikte kukla tiyatrosundan,bu tiyatronun bütün ‘özel efektleriyle’ geliştirilmiş gerçek
tiyatroya geçtiler.Commedia dell’Arte geleneğini en iyi biçimde sürdürmüş olan Rame
ailesi,trajedi ile komik durumlar ve diyaloglar arasında çeşitlenebilen zengin bir
repertuar içinden gösteriler doğaçlardı.
Ailenin repertuarı İncil’e ait metinler ve Shakespeare’den, Çehov ve Pirandello’ya;
Niccodemi’den 19 ,yüzyılın –özellikle sosyalist ya da ruhban sınıfı karşıtı niteliğindekibüyük
tarihsel romanlarına kadar uzanıyordu.Gösterileri çoğunlukla,Giordano
1 Balay,A. Metin,Halk Tiyatrosu ve Dario Fo,Mitos Boyut/Tiyatro Kültür Dizisi:18,s.30
3