ENGELLİ TANIMI - Dünya Engelliler Vakfı

Bilgilendirme yüzeyleri ise şu durumlarda kullanılabilir:
Geniş ve açık yaya bölgelerinde veya karmaşık yaya çevrelerinde yön temini için,
Otobüs durağı, telefon kulübeleri, kabartmalı veya sesli bilgilendirme hizmetleri,
tuvaletler vb. gibi tesislerin varlığını bildirmek için.
Yapılan bir araştırmaya göre, yaklaşık 5 mm yükseklikteki bir profile sahip kabartmalar
neredeyse bütün görme özürlüler tarafından algılanabilmekte ve bu hissedilebilir yüzeyler
diğer yayalar için bir soruna neden olmamaktadır.
Yüksek profilli yüzeye alternatif olarak ayak altında farklı bir his uyandıran yüzeyler de
kullanılabilir.
Neopren plastikten veya benzer elastomerik bileşenden yapılmış bir yüzey normal kaldırım
yüzeyinden daha yumuşak hissedilir ve üzerinde yürürken daha farklı bir ses çıkarır.
Bilgilendirme kabartmaları için İngiltere‟de bu tür yüzeylerin kullanımı önerilmektedir.
Ses de tek başına rehber olarak kullanılabilir. Hamburger Hochbahn AG, bazı yer altı
istasyonlarında 30 mm çapında ve yalnızca 1,5 mm yükseklikte çıkıntıları olan seramik
döşemeler kullanmaktadır. Bu döşemeler dokunma ile değil, ses ile tespit edilmektedir.
Hollanda‟nın Gouda kasabasında geniş çapta hissedilebilir yüzey kullanılmaktadır. Burada,
yön bulma kabartmaları ve kavşak uyarı kabartmaları yaygındır ve kavşak uyarı
kabartmaları beton zemin üzerine sert kauçuk kaplama şeklinde hazırlanmaktadır.
Stuttgart‟ta hissedilebilir yüzey ile farklı ses çıkarma özelliklerini bir araya getiren yeni bir
tür hissedilebilir yönlendirici yüzey geliştirilmiştir. Kullanılan malzemeye
“Hohlkorperbodenindikator” – şeffaf zemin işareti- denilmektedir ve araştırmalara göre
görme özürlüler için en iyi yüzey malzemesi olduğu kanıtlanmıştır. Bu yüzey kaplaması,
Stuttgart‟taki bir hafif demir yolu güzergâhına döşenmektedir.
Munster‟da hissedilebilir yüzeylere sahip yön levhaları kullanılmaktadır. Bunlar, içbükey
tabanlıeşkenar üçgenler şeklinde üretilen kabartmalı yön oklarından oluşur ve 900 mm
yüksekliğe sahiptir. Üçgenlerin üzerindeki Braille harfleri, gidilen
Görme özürlülerin yabancı oldukları çevrelerde gezebilmelerini kolaylaştıracak yöntemler
üzerine yapılan araştırmalar devam etmektedir. Örneğin NOPPA (Görme Özürlüler İçin
Yön Bulma ve Rehberlik Sistemi), internet yoluyla gerçek zamanlı yön bulma/rehberlik
bilgisine bağlanabilen mobil bir terminal kullanarak çalışan elektronik seyahat
yardımcısıdır. Şu anda geliştirilme aşamasında olmalarına rağmen bu tür elektronik
yardımcılar, görme özürlülere veya kısmi görüşe sahip insanlara yalnızca fiziki önlemlerle
elde edilebilenlerden çok daha fazlasını sunabilmektedir.
Hollanda‟da ProRail adlı demir yolu alt yapısından sorumlu şirket, “ses fenerleri”
geliştirmiştir ve bunların üzerindeki çalışmalarına devam etmektedir. Bu cihazlar sayesinde
görme özürlü yolcular portatif bir alıcı sayesinde demir yolu istasyonu gibi karmaşık
binalarda yolunu bulabilmektedir. Bu sistemin gelecekte Hollanda‟daki büyük demir yolu
istasyonlarının hepsinde kullanılması hedeflenmektedir.
İngiltere‟de Kraliyet Ulusal Körler Enstitüsü “RNIB React” adı verilen elektronik bir yön
bulma sistemi geliştirmiştir. Sistemde kullanıcı, radyo sinyalleri yayan küçük bir tetik
modülü taşır. Tepkime işaretlerinin menziline girdiğinde, radyo sinyali cihazda sesli bir
29