You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3.MATERYAL VE METOD Elif ERDEVE<br />
► Rötre kabının hacmini tayin için rötre kabı geniş bir porselen kabın içine<br />
konur ve rötre kabının üzerine kenarlarından taşıncaya kadar civa doldurulur. Cam<br />
plaka rötre kabının üzerine bastırılarak fazla civa taşırılır. Bu işlem sırasında cam<br />
plaka ile civa arasında hava kabarcığı kalmasına özen göstermek gerekir. Cam plaka<br />
kaldırılır. Rötre kabı dış yüzeyindeki yapışmış civa fırça ile temizlenir. Civa ile<br />
birlikte rötre kabı tartılır. Bu ağırlıktan rötre kabı darası çıkarılır. Bulunan civa<br />
ağırlığı civanın yoğunluğuna (13.53 gr/cm³) bölünerek rötre kabının diğer bir değişle<br />
yaş numunenin (Vy) hacmi bulunur.<br />
► Geniş bir porselen kap içine yerleştirilen cam kabın içine taşıncaya kadar<br />
civa doldurulur. Üç iğneli plaka, cam kabın üst yüzeyine bastırılarak fazla civa<br />
taşırılır. Bu sırada cam plaka ile civa üst yüzeyi arasında boşluk kalmamasına özen<br />
gösterilmelidir. Cam kap ve porselen kap, taşan civadan bir fırça ile temizlenir.<br />
► Kuru numune rötre kabından alınarak, yukarıda anlatılan şekilde<br />
hazırlanan temiz bir porselen kap içine yerleştirilmiş olan civa dolu cam kap içine<br />
batırılır. Bu batırma işlemi üç iğneli cam plakayı numune üzerine bastırılarak<br />
gerçekleştirilir. Bu arada yine cam plaka ile civa arasında hava boşluğu kalmaması<br />
sağlanmalıdır.<br />
► Temiz porselen kap içine, cam kaptan taşan (numunenin hacmi kadar yer<br />
değiştiren) civa ağırlığı bulunur. Bu civa ağırlığı, civa yoğunluğuna bölünerek taşan<br />
civa hacmi diğer bir deyişle, kuru numune hacmi Vk bulunur.<br />
(Şekil 3.4)’ de görüleceği üzere, (a), etüve konmadan önceki, deney başındaki<br />
temsili numuneyi belirtir. Bu durumda Vy rötre kabının hacmi (yaş numune hacmi)<br />
ve Wy tartılmış olan yaş numune ağırlığıdır. Numune, bu durumdan başlayarak<br />
etüvde kurutulma işlemine tabi tutulur. Rötre limitine erişildiği andaki temsili durum,<br />
şekilde (b) ile gösterilmiştir. Bu andan başlayarak su yitirilmesinin numune hacmin<br />
numune hacminde bir azalmaya neden olmadığını varsayalım. Bu durumdaki su<br />
içeriği o numunenin rötre limitidir. Ancak bu duruma fiziksel olarak tespit etmek<br />
imkansızdır. Bu nedenle, numune durağan ağırlığa kadar kurutulur. Etüv sonrası kuru<br />
numune temsili durumu (c) ile gösterilmiştir. Bu durumda, kuru numune ağırlığı Wk<br />
ve hacim Vk bulunabilir.<br />
25