Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin ... - Arastirmax
Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin ... - Arastirmax
Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin ... - Arastirmax
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Şenol KANTARCI<br />
68<br />
Security<br />
Strategies<br />
Year: 8<br />
Issue: 16<br />
mücadeleler olmaktadır. 38<br />
Huntington, <strong>Soğuk</strong> <strong>Savaş</strong> sonrası dünyanın yedi veya sekiz<br />
medeniyetten oluştuğunu ve bunlar arasındaki kültürel benzerlikler ve<br />
farklılıkların devletlerin birlikte hareket etmelerini, menfaatlerini ve<br />
husumetlerini biçimlendirdiğini ifade etmektedir. Ona göre uluslararası<br />
gündemdeki anahtar sorunlar medeniyetler arasındaki farklılıklardan<br />
kaynaklanmaktadır. İktidar veya güç uzun bir dönemdir egemen olan<br />
Batı’dan, kutuplu Batılı olmayan medeniyetlere kaymaktadır. Küresel<br />
politika artık çok kutuplu ve çok medeniyetli bir duruma gelmiştir. 39<br />
Huntington’ın dünya siyasetinde ulus devletlerin en önemli<br />
aktörler olmaya devam edeceği görüşü onun işaret ettiği medeniyetler<br />
arasındaki bütünleşmeyle çelişen bir durumdur. Bu anlamda AB ve<br />
BM gibi birçok ulus devletin egemenliklerinin bir bölümünü devrettiği<br />
devletler üstü kurumların gücünü ihmal etmiştir. Diğer yandan da ulus<br />
devletlerin çıkarları, ilişkileri ve çatışmalarının giderek kültür ve<br />
medeniyet faktörleri tarafından biçimlendirilmekte olduğunu<br />
belirtmektedir. Ancak yazar, Ortodoks Yunanistan’ın AB üyeliğini,<br />
Ortodoks Gürcistan’ın neden RF ile değil de Müslüman Türkiye ve<br />
Katolik-Protestan Batıyla yakınlaşma içinde olduğunu, mücadeleleri<br />
oldukça eskilere giden Türkiye ve Rusya arasındaki ekonomik ve<br />
siyasal yakınlaşmayı, Azeri-Ermeni çatışmasında Müslüman ve Şii<br />
İran’ın neden Müslüman Şii ağırlıklı Müslüman Azerbaycan’ı değil de<br />
Hıristiyan Ermenileri desteklediğini açıklamakta zorlanacaktır. Bu<br />
örnekler ulus devletin önemli bir aktör olarak devam edeceğini teyit<br />
etse de, Medeniyetler Çatışması Tezi’nin özünü oluşturan ulus<br />
devletler dinsel veya kültürel çıkarlarına göre değil daha çok ekonomik<br />
ve siyasal çıkarlarına göre hareket ederler tezini daha çok<br />
desteklemektedir. 40<br />
Neticede artık XIX. yüzyıl dünyasında yaşanılmadığı ve<br />
38 A.g.e., s. 27.<br />
39 A.g.e., s. 28.<br />
40 Ahmet Uysal, “Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin <strong>Yeni</strong>den Kurulması”,<br />
Kitap İncelemesi, http://sbe.dumlupinar.edu.tr/12/165-171.pdf, (Erişim Tarihi: 03.04.2012).