Bilgi Yönetiminde Bilgiyi Anlamak - İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ...
Bilgi Yönetiminde Bilgiyi Anlamak - İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ...
Bilgi Yönetiminde Bilgiyi Anlamak - İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Bilgi</strong> <strong>Bilgi</strong> <strong>Yönetiminde</strong> <strong>Yönetiminde</strong> <strong>Bilgi</strong>yi <strong>Bilgi</strong>yi <strong>Anlamak</strong> <strong>Anlamak</strong><br />
137<br />
137<br />
Tablo 2: Veri, Enformasyon <strong>ve</strong> <strong>Bilgi</strong> Arasındaki Farklar<br />
Veri Enformasyon <strong>Bilgi</strong><br />
Henüz yorumlanmamış<br />
sembollerdir.<br />
İşlenmiş <strong>ve</strong>ridir. Kullanılabilir enformasyondur.<br />
Basit gözlemlerdir. Mevcut Basitçe gerçekleri sunar. Tahminlerde bulunmamıza, sebep<br />
durumu gösterir.<br />
sonuç ilişkileri kurmamıza imkan<br />
tanır.<br />
Yapılandırılabilir <strong>ve</strong>ya Yapılandırılmış, açık, basit <strong>ve</strong> Karışık <strong>ve</strong> kısmen yapılandırıl-<br />
kodlanabilir.<br />
nettir.<br />
mış.<br />
Nicel <strong>ve</strong> nitel olarak yazılı Yazılı olarak kolayca anlatıla- Kelimelerle <strong>ve</strong> açıklamalarla<br />
olarak anlatılabilir. bilir.<br />
anlatılması zordur.<br />
Yapılan işlemlerin belli Hesaplanarak elde edilir. Doğ- Bağlantılarda, kişiler arası ko-<br />
biçimlerde tutulmuş kayıtruluğu <strong>ve</strong>rilerin bütünleştirilnuşmalarda, deneyim tabanlı<br />
larıdır.mesi<br />
<strong>ve</strong> hesaplanmasıyla müm- anlayışlarda, insanların durumlakündür.rı,<br />
sorunları, çözümleri karşılaştırma<br />
yeteneklerinde bulunur.<br />
Sahibi yoktur. Sahibi yoktur. Sahibi vardır, sahipliğe dayanır.<br />
Çeşitli teknoloji sistemle- <strong>Bilgi</strong> sistemlerince ele alınır. Biçimsel olmayan konulara<br />
rinde depolanır.<br />
ihtiyaç duyar.<br />
Herhangi bir problemin Genel bir durumdan anlam Karar almada, tahminlerde bu-<br />
çözümünde tek başına çıkarmada anahtar bir kaynaklunmada, planlama vs. ana kay-<br />
çözüm olmaz.<br />
tır.nak<br />
akıldır.<br />
Araştırma sonucu kitaplar- Verilerin değerlendirilmesin- Kolektif akıllarda şekillenir,<br />
da <strong>ve</strong> belgelerle şekillenir. den oluşur. Veri tabanlarında,<br />
kitaplarda <strong>ve</strong> belgelerle şekillenir.<br />
paylaşılır <strong>ve</strong> deneyimle gelişir.<br />
Ayrıştırılabilir <strong>ve</strong>ya işlene- Tekrar tekrar kullanılabilirler. Çoğunlukla deneyim yoluyla<br />
bilir.<br />
Birbirlerine girebilir.<br />
insanların<br />
çıkar.<br />
akıllarında ortaya<br />
Kaynak: D. Stenmark (2002), “Information vs. Knowledge: The Role Of Intranets In Knowledge Management”,<br />
Proceedings Of The 35 th Hawaii International Conference On System Sciences, s. 2.<br />
A. Tiwana (2001), The Essential Guide to Knowledge Management E-Business And CRM Applications,<br />
Prentice Hall PTR, Upper Saddle Ri<strong>ve</strong>r, NJ. s. 37.<br />
<strong>Bilgi</strong>, <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> enformasyondan farklı bir anlama sahiptir. Veri <strong>ve</strong> enformasyonu<br />
genel olarak olduğu gibi kabul edebiliriz fakat bilgiyi bu şekilde kabul<br />
edemeyiz. <strong>Bilgi</strong>yi değerlendirirken içeriğinin anlamlılığı ile ele alırız. Yani içeriğindeki<br />
tartışmalara, yorumlara, deneyimlere, algılamalara yer <strong>ve</strong>rerek <strong>ve</strong> onlara<br />
ila<strong>ve</strong>ler yaparak ele alırız. Mutlaka sebep-sonuç ilişkisi temeline dayandırırız.<br />
<strong>Bilgi</strong>, bazen bireysel kaynağa dayalı olarak ortaya çıkarken bazen de kolektif<br />
çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkabilir. Cross <strong>ve</strong> Sproull (2004), beş büyük<br />
danışmanlık şirketinde yaptıkları bir araştırmada enformasyonun bilgiye dönüşmesinde,<br />
enformasyonun geçerliliği, meşruluğu, kaynağı, aktarılan kanalının<br />
yeterliliği <strong>ve</strong> tekrar biçimlendirilmesinin önemli olduğunu ortaya koymuşlardır.<br />
Bu da şunu göstermektedir, bize ulaşan her enformasyon, bilgiye dönüşmeyebilir.<br />
138<br />
138<br />
Erciyes Üni<strong>ve</strong>rsitesi <strong>İktisadi</strong> <strong>ve</strong> <strong>İdari</strong> <strong>Bilimler</strong> <strong>Fakültesi</strong> Dergisi, Sayı: 30, Ocak-Haziran 2008, ss.129-156<br />
Yapılan açıklamalara ila<strong>ve</strong>ten Stenmark, (2002:2); Hussain vd., (2004);<br />
Tuomi, (2000:105); Marchand, (1998:255); Terra, Angeloni, (2006) <strong>ve</strong> Hey,<br />
(2004:4-9)’den yararlanarak <strong>ve</strong>ri, enformasyon <strong>ve</strong> bilgiye yönelik değişik yazarların<br />
kavramsal bakış açılarını Tablo 3’te gibi özetleyebiliriz.<br />
Tablo 3:Veri-Enformasyon-<strong>Bilgi</strong> Sürecine Yönelik Farklı Kavramsal Bakış<br />
Açıları<br />
Yazarlar Veri Enformasyon <strong>Bilgi</strong><br />
Wiig - Bir durum <strong>ve</strong>ya koşulu<br />
betimlemek için organize<br />
edilmiş gerçekler.<br />
Gerçekler <strong>ve</strong> inançlar,<br />
perspektifler <strong>ve</strong> kavramlar,<br />
yargılar <strong>ve</strong> beklentiler,<br />
metodolojiler <strong>ve</strong> know-how<br />
Nonaka <strong>ve</strong><br />
- Anlamlı mesajların akışı Bu mesajlardan üretilen<br />
Takeuchi<br />
bağlılıklar <strong>ve</strong> inançlar<br />
Spek <strong>ve</strong> Henüz<br />
Anlamlı <strong>ve</strong>riler Anlam kazandırma yeteneği<br />
Spijker<strong>ve</strong>t yorumlanmamış<br />
semboller<br />
Da<strong>ve</strong>nport Basit gözlemler Alakası <strong>ve</strong> amacı olan İnsan aklından ortaya çıkan<br />
<strong>ve</strong>riler<br />
değerli enformasyon<br />
Do<strong>ve</strong>nport Birbirinden Alıcının ön kabulünü Deneyimler, değerler,<br />
<strong>ve</strong> Prusak farklılaşmış değiştirmek için<br />
kavrayışlar <strong>ve</strong> bağlamla<br />
olgulardan oluşan<br />
bir set<br />
gönderilen bir mesaj ilişkili enformasyon<br />
Quigley <strong>ve</strong> Özel durumlar için Kim ne zaman, ne nerede Niçin <strong>ve</strong> nasıl sorularına<br />
Debons, bir anlam ifade gibi sorulara cevap <strong>ve</strong>ren cevap <strong>ve</strong>ren metinler<br />
etmeyen metinler metinler<br />
Choo, vd. Olgular <strong>ve</strong> mesajlar Anlam ifade eden <strong>ve</strong>riler Haklılığı görülmüş gerçek<br />
kanaatler.<br />
Hussain vd. Veri gerçekler, Zamanlı <strong>ve</strong> kesin olan, İçeriksel, anlamlı <strong>ve</strong><br />
ölçümler <strong>ve</strong> düzenlenmiş <strong>ve</strong>ya uygulanabilir<br />
istatistikî değerler işlenmiş <strong>ve</strong>ri olarak enformasyondur<br />
toplamıdır<br />
tanımlanabilir.<br />
Tuomi Enformasyona Verilerin yorumlanması Enformasyon<br />
dönüştürülmek <strong>ve</strong>ya <strong>ve</strong>rilere içerik yorumlandığında <strong>ve</strong>ya içerik<br />
üzere<br />
kazandırmaktır.<br />
kazandırıldığında ya da bir<br />
biçimlendirilebilen<br />
anlam katıldığında ise bilgiye<br />
ham gerçekler<br />
dönüşmektedir.<br />
Marchand - Başkalarının ifadelerini Kişisel yorum <strong>ve</strong> anlayış<br />
<strong>ve</strong> görüşlerini kullanarak<br />
duyma, toplama,<br />
düzenleme, işleme <strong>ve</strong><br />
iletme<br />
üzerinde durur<br />
Terra,<br />
Organize olmuş <strong>ve</strong>ri, İnsan beyninde oluşan<br />
Angeloni<br />
yorumlanabilen <strong>ve</strong>ri. deneyim <strong>ve</strong> tecrübeye dayanan<br />
inançlardır.<br />
Hey İşlenmemiş<br />
Elektronik kanlarla akışı Bireylerin deneyim <strong>ve</strong><br />
enformasyon <strong>ve</strong>ya sağlanır, sınırlı bir şekilde tecrübeleriyle biçimlendirilen,<br />
objektif olguların anlamlandırılabilir. genelleştirilebilen<br />
temsilidir.<br />
enformasyondur.
Change language