Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MAKALE <br />
taşıyor. Aynı portreye, AB üyesi devletlerdeki durum incelendiğinde<br />
de rastlanıyor ve bu ülkelerde de konuya<br />
büyük önem veriliyor.<br />
Toplam Taşıt<br />
Ülkemizdeki trafik kazaları 6<br />
Yıl Ortası<br />
Tahmini Nüfus<br />
(000)<br />
Kaza (Binde)<br />
Kazanın<br />
Toplam Taşıta<br />
Oranı (%0)<br />
Ölü Sayısı<br />
Ölüm<br />
Sayısının<br />
Nüfusa Oranı<br />
(%0)<br />
2000 8,320,449 67,420 500,664 60 5,510 0.06<br />
2001 8,521,956 68,365 442,960 52 4,386 0.06<br />
2002 8,655,170 69,302 439,777 51 4,093 0.06<br />
2003 8,903,843 70,231 455,637 51 3,946 0.06<br />
2004 10,236,357 71,152 537,352 52 4,427 0.06<br />
2005 11,145,826 72,065 620,789 56 4,505 0.06<br />
2006 12,227,393 72,974 728,755 60 4,633 0.06<br />
2007 13,022,945 70,586 825,561 63 5,007 0.07<br />
2008 13,765,395 71,517 950,120 69 4,236 0.06<br />
BM VE AB’DE TRAFİK GÜVENLİĞİ VE<br />
TAKOGRAF CİHAZLARININ KULLANIMI<br />
Karayolu trafik güvenliğiyle ilgili alınan tedbirler arasında,<br />
sürüş ve dinlenme süreleri ile araç hızının, denetlemeye<br />
elverişli araçlar kullanılarak kaydı ve bunların<br />
kontrolü önemli yer tutuyor. BM Avrupa Ekonomik<br />
Komisyonu (BM/AEK) bünyesinde, 1 Temmuz 1970 tarihinde<br />
imzalanan ve 5 Ocak 1976 tarihinde yürürlüğe<br />
giren Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda<br />
Çalışan Personelin Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması<br />
(AETR), esasen, uluslararası taşımalarda sürüş ve<br />
dinlenme süreleri ile bunların denetimini sağlayacak<br />
cihazların kullanımını düzenliyor 7 . Sözleşmeye,<br />
Eylül 2010 itibarıyla 49 ülke taraf olup,<br />
Türkiye de 20 Temmuz 1999 tarihli ve 4411 sayılı<br />
uygun bulma kanununa istinaden, 11 Eylül<br />
1999 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan<br />
99/13276 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla katılmıştır.<br />
8<br />
AETR’nin 10. maddesinde, AB’nin 3821/85<br />
sayılı Konsey Tüzüğü’ne atıf yapılarak, imalat, kurulum,<br />
kullanım ve testler bakımından söz konusu<br />
tüzüğe uyumlu olan cihazların, AETR’ye de<br />
uyumlu sayılacağı hükme bağlandı. Ayrıca, anlaşmanın<br />
mükerrer 22. maddesi (22 bis) ile<br />
daha ilginç bir düzenleme getirilerek, 3821/85 sayılı AB<br />
Tüzüğü’nün ek 1B’sinin, AETR’nin ek 1B’si (appendix) olarak<br />
uyarlandığı, bundan böyle de AB’nin söz konusu düzenlemesinde<br />
yapılan değişikliklerin, BM Genel Sekreteri<br />
vasıtasıyla AETR’ye taraf ülkelere duyurulacağı ve<br />
AETR’nin de otomatik olarak değişmiş olacağı hükme<br />
bağlandı. 9 Böylece, sayısal <strong>takograf</strong> uygulamasına ilişkin<br />
AB mevzuatı, AETR’nin ilgili eklerini doğrudan etkiler<br />
ve değiştirir hale geldi.<br />
Trafik kazalarının önlenmesi ve karayolu güvenliğinin<br />
sağlanmasını teminen Avrupa Komisyonu trafik kazalarında<br />
yaşanan ölüm oranlarını 2020 yılı itibarıyla yarı<br />
yarıya düşürmeyi hedef edinerek, yüksek standartlara<br />
sahip araçların kullanımından, daha sıkı yol kenarı denetimlerinin<br />
gerçekleştirilmesini de içeren önlemler bütününü kabul etti. 10<br />
Bununla birlikte, AB’de de çalışmaların temeli aslında 1969 yılına uzanmakta. 25 Mart 1969<br />
tarihli 543/69 sayılı Konsey Tüzüğü ile tüm üye ülkelerde uygulanacak sürüş ve dinlenme süreleri<br />
belirlenmiş, Tüzüğün 14’ncü maddesi gereğince de araç hızı, mevkii, vakalar ve hatalar<br />
gibi verilerin kaydı sürücülerin her bir iş günü için tuttukları defterler (individual control book)<br />
aracılığıyla gerçekleşmiştir. Sürüş ve dinlenme sürelerine ilişkin 1969 Tüzüğü, 1985 yılında, 3820/85<br />
sayılı Tüzük ile yürürlükten kaldırılmış, bu Tüzüğün yerini de 15 Mart 2006 tarihli ve 561/2006<br />
tarihli Tüzük almıştır.<br />
1970 yılında yayımlanan 1463/70 sayılı Konsey Tüzüğü ile ise 1 Ocak 1975 tarihinden itibaren<br />
ilk defa tescil edilen araçlarla tehlikeli madde taşıyan araçlar için, 1 Ocak 1978 tarihinden<br />
itibaren ise eşya ve yolcu taşımacılığında kullanılan tüm araçlar için, otomatik veya yarı otomatik<br />
kayıt cihazları AB (o zamanki adıyla AET) ülkelerinde zorunlu hale gelmiştir. Bu yeni cihaz<br />
yeni alışkanlıklar getirdi ve 88/599/AET sayılı Tüzükle sürücülerin faaliyetlerinin hem karayollarında<br />
hem de iş yerlerinde denetlenmesine yönelik kurallar benimsendi. Rekabete yö-<br />
Türkiye’de, uluslararası karayolu taşımacılığında kullanılan yeni tescil edilen<br />
araçlardan, ağırlığı 3,5 tondan fazla kamyon ve çekiciler ile 9 kişiden fazla<br />
yolcu taşıyan otobüslerin sayısal <strong>takograf</strong> kullanması gerekiyor.<br />
Ekim 2010 k EKONOMİK FORUM 45