“Said Nursî'nin filmini çekmeyecektim de başka kimin ... - Yeni Asya

9
YE NÝ AS YA / 2 OCAK 2011 PAZAR
MA KA LE
“Mum di bi ne ý þý ðý ný ver mez” mi sâ li ba zan in sa -
nýn en ya kýn la rý na da hi hiç fay da sý ol mu yor.
Ýs tis na la rý ol mak la be ra ber bir ço ðu mu zun,
ha ne hal ký na, ak ra ba-i ta al lu ka tý na, ka pý kom þu su na za -
man za man yap tý ðý tel kin ve na si hat lar ne den se et ki li o la -
mý yor, ne ti ce ver mi yor. Bel ki de en et ki siz, en fay da sýz ol -
du ðu muz a lan, en ya kýn çev re miz o lu yor. Ý yi yi, doð ru yu
teb lið le mü kel lef ol du ðu muz ön ce lik li a lan o lan bu ya -
kýn çev re miz ü ze rin de he men hiç te si ri mi zin ol ma ma -
sý nýn ve ya as ga rî dü zey de ki mü es si ri ye ti mi zin se bep le ri
ü ze rin de cid di yet le du rup, çö zü mü nok ta sýn da çok ka fa
yo ran bi ri si o la rak, bu nok ta da ki ac zi mi ve nok sa ni ye ti -
mi i ti raf et me li yim. Me se lâ u zun yýl lar yap tý ðým öð ret -
men lik mes le ði min bir ge re ði o la rak mu ha tap ol du ðum
bel ki de bin ler ce öð ren ci ye, müs bet mâ nâ da bir þey le ri
ve re bil di ðim hal de, ya kýn çev re me ay ný mâ nâ da fay da lý
ol du ðu mu a çýk lýk la söy le mek müm kün de ðil ma a le sef.
Bu ga rip ve tu haf du ru mun bir so nu cu o la rak, son yýl -
lar da çok ça rast la dý ðý mýz ve e sef le kar þý la dý ðý mýz ol duk ça
din dar ve maz but bir çok a i le nin ço cuk la rý nýn ve di ðer
ya kýn ak ra ba la rý nýn di nî de ðer ler den u zak bir ya þan tý i çin -
de ol duk la rý ný gö rü yo ruz. Ba zan da he men hiçbir di nî ya -
þan tý sý ol ma yan an ne ve ba ba la rýn ço cuk la rý nýn di nî ya -
þan tý la rýn da mü kem mel bir se vi ye de ol duk la rý na rast lý yo -
ruz. Be di üz za man’ýn i fa de siy le; “ba zan nâ ký sýn oð lu kâ mil,
kâ mi lin oð lu nâ kýs o lu yor” doð ru tesbi ti ni ya þa ya rak gö -
rü yo ruz. Bi ze tu haf gel se de dün ya da ki im ti ha nýn bir ge -
re ði dir bu gi bi du rum lar. Yok sa â li min ev lâ dý â lim; ca hi lin
ev lâ dý da ca hil kal say dý, im ti ha nýn bir de ðe ri kal maz dý.
Bu ko nu da ha ne hal ký na ve ya kýn çev re si ne fay da lý
o lan, ol duk ça ba þa rý lý e be veyn ler el bet te var. Ve biz
on la rý teb rik e di yo ruz. Lâ kin a i le le rin bü yük bir ço -
ðun lu ðu nun ço cuk la rýn dan müþ te kî ol duk la rý, ço cuk -
la rý na ve ya kýn çev re le ri ne kay da de ðer bir þey ler ve re -
me dik le ri ni i ti raf et tik le ri ya þa nan bir ger çek.
Ko nu i le a lâ ka lý yet ki li ki þi ve ku rum lar ca tar tý þýl -
ma sý, ka fa yo rul ma sý ge re ken bu a cý ger çe ðin el bet te
ted bir ve ça re le ri var dýr. Du rup du rur ken he pi mi zi a -
lâ ka dar e den bu tu haf du rum or ta ya çýk mý yor el bet te.
Bir yer ler de ba zý yan lýþ lýk la rýn, ba zý ha ta la rýn ya pýl dý ðý
þüp he siz dir. Bu ku sur ve ha ta lar teþ his e di lip, dü zel ti -
lir se a i le ler de ya þan mak ta o lan is ten me yen bu gi bi o -
lay la rýn en a zýn dan as ga ri ye dü þe ce ði ke sin dir.
Ev ve lâ hak ve ha ki kat la rý teb lið i le va zi fe li o lan,
so rum lu mev ki de bu lu nan baþ ta an ne ve ba ba lar ol -
mak ü ze re her kes bu ko nu yu i yi dü þün me li ve ge re -
kir se i þin eh li e ði tim ci ler den yar dým is te me li ler. Ya -
ban cý lar nez din de bel ki de ga yet et ki le yi ci bi rer e ði -
tim ci o la rak bi li nen ve o dü zey de gýp ta ve si ta yiþ le
kar þý la nan e be vey nin na si hat ve tav si ye le ri ni, baþ ta
ev lâd-ü i yâl ol mak ü ze re di ðer ya kýn ak ra ba-i ta al lû -
ka týn ni çin din le me dik le ri nin, ne den ku lak ar dý et -
tik le ri nin doð ru bir tah li li ni yap ma la rýn da fay da var.
Bu me yan da ri va yet e di lir ki: Ý mam-ý A’zâm E bu
Ha ni fe’nin fey zin den, fa zi le tin den, il min den si ta yiþ le,
öv gü i le bah se den bir ka dýn top lu lu ðu na ku lak mi sa fi -
ri o lan Ý mam-ý A’zâm’ýn an ne si; “Ya hu siz bi zim þu
Sa bit’ten mi bah se di yor su nuz yok sa?” di ye rek bir
mez he bin ön cü lü ðü nü de ruh te e de cek bir ka pa si te ye
sa hip o lan oð lu na, hâ len öy le si ne, sý ra dan bir in san
yak la þý mýy la mu â me le ya par.
Yi ne, Be di üz za man’ýn saff-ý ev vel ta le be le rin den
Hu lu si A ða be yin E la zýð’da ki e vin de ve fa tý nýn ar dýn -
dan, ge rek de fin, ge rek ta zi ye do la yý sýy la Tür ki ye’nin
dört bir ye rin den ge len o bin ler ce in sa ný gö ren kom -
þu la rý; “Ya hu bu in san lar ne re den þu bi zim kom þu yu
ta ný yor lar ki ta zi ye si ne ge li yor lar?” di ye rek, ya ný baþ la -
rýn da ki, Be di üz za man’ýn il ti fat ve tak dir le ri ne maz har
ol muþ bir ih lâs ve hiz met kah ra ma ný o lan bu de ðer li
in san dan bî ha ber ol duk la rý ný gös te ri yor lar.
Ko nu i le a lâ ka lý o la rak, Pey gam ber E fen di mi zin
(asm) “Â lim le rin de ðe ri ni en az bi len ler, a i le ef râ dý ve
kom þu la rý dýr” ha dis-i þe ri fi ni de çok i yi tah lil ve te fek -
kür et mek lâ zým. So rum lu luk la rý nýn ge re ði ni ye te rin ce
ye ri ne ge ti ren ve bu ko nu da ge rek li bil gi, hü ner ve do -
na ný ma sa hip ehl-i i lim in san la ra, E fen di mi zin (asm)
bu ib ret lik tes bi ti el bet te te sel lî ve ri ci bir me saj dýr.
FIKIH GÜNLÜÐÜ
SÜLEYMAN KÖSMENE
fikihgunlugu@yeniasya.com.tr
www.fikih.info
0 505 648 52 50
GÜN GÜN TA RÝH lTur han Cel kan turhancelkan@hotmail.com
Ce ni nin zi kir di li
Ser kan Bey: “‘An­ne­kar­nýn­da­ki­ço­cu­ðun
hâ­li­ni­Al­lah’tan­baþ­ka­kim­se­bil­mez’­â­ye­ti­-
nin­hik­me­ti­ni­a­çýk­lar­mý­sý­nýz?­‘Bi­lim­þim­di
ço­cu­ðun­cin­si­ye­ti­ni­bi­li­yor’­di­yor­lar.”
Ýn sa nýn bil gi si sý nýr lý dýr. Gay bý, ya ni ha zýr da
bu lun ma ya ný, ya ni me se lâ ge le ce ði Al lah’tan
baþ ka kim se bil mez. Kur’ân in sa nýn bi le me ye ce -
ði ba zý hu sus la rý þöy le sý ra lý yor: “Ký ya me tin vak -
ti ne da ir bil gi Al lah ka týn da dýr. Yað mu ru O in -
di rir. Ra him ler de o la ný O bi lir. Hiç kim se ya rýn
ne ka za na ca ðý ný bil mez. Hiç kim se ne re de ö le -
ce ði ni bil mez. Mu hak kak ki Al lah her þe yi hak -
kýy la bi lir, her þey den hak kýy la ha ber dar dýr.” 1
 yet te ö zet le ký ya me tin ne za man ko pa ca ðý ný,
yað mu run ne za man ya ða ca ðý ný, a na rah min de ki
ço cu ðu kim se bil me di ði gi bi, hiç kim se nin de
ya rýn ne ka za na ca ðý ný ve ne re de ö le ce ði ni bil -
me di ði be lir ti li yor. Bun la ra mu gay ye bât-ý ham se
(beþ bi lin me yen) den miþ tir.
A na rah min de ki u zuv la rý te þek kül et miþ ço cu -
ðun er kek mi, kýz mý ol du ðu nu rönt gen þu â ýy la
gör mek ve bil mek bu â ye te ay ký rý düþ mez. Çün kü:
1- Rönt gen þu â ý nýn gör dü ðü þey ar týk gayb ol -
mak tan çýk mýþ týr. Rönt gen þu âý ol ma yan bir þe yi
gö rü yor de ðil; var o lan bir þe yi gö rü yor. Ni te kim
ay ný ço cuk he nüz em bri yo hüc re si ha lin de i ken
rönt gen þu âý er kek mi, kýz mý ol du ðu nu gö re mi -
yor! An cak ço cu ðun ka fa sý, gö zü, kal bi ve sa ir u -
zuv la rý te þek kül et tik ten son ra gö re bi li yor ki, bu
gay bý gör mek de ðil dir.
2- “Ra him ler de o la ný sa de ce O bi lir” â ye ti, a na
rah min de ki ço cu ðun sa de ce er kek mi, kýz mý ol -
du ðu bil gi si ni kas tet mi yor. Â ye tin mâ nâ sý ný da -
ralt ma ya kim se nin hak ký yok tur. Üs tad Be dî üz -
za man Haz ret le ri ne gö re â yet ço cu ðun yal nýz
er kek lik ve di þi lik bil gi si nin bi li nip bi li ne me ye -
ce ði ni i fa de et mi yor; â yet te ço cu ðun hu su sî is ti -
da dý, ge le cek te ka za na ca ðý ye ni de ðer le rin, kay -
de de ce ði ye ni ge liþ me le rin, ya pa ca ðý ça lýþ ma la -
rýn, a la ca ðý ba þa rý la rýn ka der le çi zil miþ ön cü i -
puç la rý ve si ma sýn da ki ken di si ni yal nýz Al lah’ýn
ya ra tý ðý ný ve yal nýz Al lah’ýn bes le yip ol gun laþ týr -
dý ðý ný bel ge le yen eþ siz mü hür kast e dil miþ tir ki,
ço cu ðu bu þe kil de bil mek an cak gay býn ger çek
bil gi si ne sa hip o lan Ce nâb-ý Al lah’a mah sus tur.
Yüz bin rönt gen ve ya in sa noð lu nun rönt ge ne eþ
de ðer yüz bin fik ri bir leþ se, yi ne o ço cu ðun bü -
tün di ðer in san la ra kar þý a lâ met-i fa ri ka sý bu lu -
nan, o ço cu ða ö zel ve ril miþ o lan ha yat prog ra -
mý na a it si ma sýn da ki mad dî-ma ne vî çiz gi le rin
ger çek mâ nâ la rý ný keþ fe de mez ve o ku ya maz! 2
Üs tad Sa îd Nur sî’ye gö re, a na rah min de ki ço -
cuk la rýn mad dî ve ma ne vî si ma la rýn da Ce nâb-ý
Hakk’ýn i ki cil ve si var dýr:
1- Ço cu ðun si ma sýn da Al lah’ýn bir lik mü hür -
le ri, Al lah’ýn bir li ði ni gör me yen le rin de göz le ri -
ne so ka cak de re ce de ö zel im za lar ve Al lah’ýn
hiç bir þe ye muh taç ol ma dý ðý ný bil di ren ö zel i þa -
ret ler var dýr. Ço cuk a na u zuv lar da týp ký di ðer
in san lar gi bi dir ki, bu du rum, bu ço cu ðun yal -
nýz ca di ðer in san la rý ya ra tan ta ra fýn dan ya ra týl -
dý ðý nýn is pa tý dýr. Ya ni Al lah’ýn vah de ti ni ve bir li -
ði ni gös te rir bel ge dir. Bu dil i le o ço cuk ba ðý rý -
yor ki: “Ba na bu si ma ve a za yý ve ren kim i se, bü -
tün a na u zuv lar da ba na ben ze yen bü tün in san -
la rýn ya ra tý cý sý da O’dur! Ve bü tün can lý la rýn ya -
ra tý cý sý da O’dur!”
Ýþ te a na rah min de ki ço cu ðun bu di li gay bî de -
ðil dir; ar týk gün yü zü ne çýk tý ðý i çin her kes çe mâ -
lûm dur ve bi li ne bi lir. Gö rü nen â lem den, gö rün -
me yen â le me gir miþ bir dal ve ya bir dil gi bi dir.
2- Ço cu ðun hu su sî is ti da dý, fer de ö zel si ma sý,
ö zel ka bi li yet le ri ve bi rey sel ay rý ca lýk la rý i se bu
ço cu ðu di ðer in san lar dan a yý ran fark lý lýk lar dýr
ki, bu da, Ya ra tý cý nýn zen gin i ra de si ni, her ke si
ay rý ay rý ku cak la yan ö zel rah me ti ni ve i ra de si nin
te cel lî sin de hiç bir sý nýr ta ný ma dý ðý ný ku lak la rý
çýn la týr ca sý na ba ðý rýp gös te ri yor. Fa kat bu dil
gay bî dir, gayb la rýn gay býn dan ge li yor. Al lah’ýn e -
ze lî il min den baþ ka hiç kim se, mey da na gel me -
den ve or ta ya çýk ma dan o nu gö re mi yor ve keþ -
fe de mi yor. Bu sî mâ, a na rah min de ki ce ni ni gör -
mek le bi lin mi yor!
Ne ti ce o la rak; ce ni nin hem gö rün me yen is ti -
dat si ma sýn da, hem de gö rü nen si ma sýn da, Al -
lah’ýn hem bir lik de li li var dýr, hem de i ra de si nin
her þe yi ay rý ay rý ku þat tý ðý nýn i þa re ti var dýr. 3
DU Â
Ey A lîm-i Ha bîr! Be ni, Se ni bil mek zen gin li -
ðin den mah rum ey le me! Se ni an mak þe re fin den
u zak ey le me! Se ni tes bih et mek iz ze ti ne u laþ týr!
Sa na sec de et mek i ta a ti ni lüt fey le! Ý man-ý kâ mil
vus la tý i le Sa na gel mek ni me ti ni e sir ge me! Din-i
Mü bî nin le ya þat! Ru hu mu kab ze der ken hüsn-i
ha ti me ver! Â min!
Dip not lar:
1- Lok man Sû re si: 34.
2- Lem’a lar, s. 115.
3- Lem’a lar, s. 116.
Mum ne den di bi ne
ý þý ðý ný ver mez?
Ýs lâm ne den bir er ke ðe kar þý lýk i ki ka dýn þa -
hit þar tý ko þar? Ka dýn la rýn his le ri nin a ðýr
bas tý ðý, duy gu sal dav ran dý ðý, a cý ma duy gu -
la rý ga lip gel di ði bir va ký a dýr.
Bi yo lo jik a çý dan da, “ma ze ret le ri” do la yý sýy -
la, o gün ler de fev ka lâ de has sas ol duk la rý, sa ir
za man lar da his sî ve he ye can lý dav ran dýk la rý
da týb bî bir ger çek tir. Do la yý sýy la, â yet-i ke rî -
me nin de tes bi tiy le, “Ka dýn lar da bi ri u nu tur sa,
di ðe ri o na ha týr la týr” 1 ger çe ði iþ le mek te dir.
Bu psi ko-sos yal du rum, yal nýz ca ka dýn lar i -
çin ge çer li de ðil dir. Bir bo yu tuy la er kek ler bi -
le her ko nu da þa hit lik ya pa maz. Ýs lâm, er kek
bi le ol sa, þa hit ler de bir çok va sýf a ra mak ta dýr.
Me se lâ, o ðul ba ba sý, ba ba oð lu, hiz met çi e -
fen di si ve ya pat ro nu i çin þa hit gös te ri le mez.
Çok çar pý cý bir ay rýn tý dýr: “Ço cuk o ku tan”
ho ca la ra da, “þef kat a ðýr ba sa ca ðýn dan” þa hit -
lik yap tý rýl maz. Duy gu sal ve ta raf gir dav ra na -
cak la rýn dan ger çek a dâ let te bu lu na ma ya bi -
lir ler. Ka dýn la rýn, ken di sa ha la rýn da bi le, baþ -
ka la rý na ve er kek le rin þa hit li ði ne mü ra ca at e -
dil mez Ýs lâm hu ku kun da. Me se le ye bu ka dar
has sas ve hak pe res ta ne yak la þýl mak ta dýr.
Me se lâ, “Be kâ ret, do ðum gi bi, ka dýn la rý il gi -
len di ren ko nu lar da da, er kek le rin þa hit li ði
mu te ber de ðil, bir ka dý nýn þa hit li ði” 2 bi le kâ fi
gö rül mek te dir.
Ö te yan dan, sa ha nýn uz man la rý Ýs lâm
hu kuk çu la rý, þu ko nu da it ti fak et miþ ler dir:
“Nor mal za man lar da ba zý hu sus lar da þa hit -
lik le ri ka bul e dil me yen le rin, ih ti yaç ve za -
rû ret hâ lin de, a dâ le tin ye ri ni bul ma sý, hak -
la rýn zâ yi ol ma ma sý i çin ay ný hâ di se ler hak -
kýn da þa hit lik le ri ka bul e di lir.” 3
Ni te kim, “mün kir”le rin þe hâ de ti mak bul ol -
ma dý ðý hal de, Mâ i de Sû re si’nin 106. â ye tin de,
yol cu luk â nýn da, “va si yet ya pa cak kim se ye”,
Müs lü man bu lun ma dý ðý tak dir de, gayr-i Müs -
lim le rin þa hit o la bi le cek le ri be yan e dil mek te dir.
E vet, sâ ir ko nu lar gi bi, bu me se le ye de,
ehl-i il ha dýn, ca hil le rin ve ya mün kir le rin
pro pa gan da et ti ði tarz da de ðil de, Ýs lâm’ýn
zâ vi ye sin den ba kýl dý ðýn da, Kur’ân’ýn, her ko -
nu da il mî, man tý kî, ak lî yak laþ tý ðý, ga yet â dil,
has sas ve fýt ra ta uy gun dav ran dý ðý gö rü lür.
Uy gu la ma da ki ha ta lar, ek sik lik ler, yan lýþ -
lýk lar Müs lü man la rýn prob le mi dir. Bun lar,
hiç bir za man Ýs lâ mi ye ti, Kur’ân’ý bað la maz.
Ay rý ca, in san la rýn uy gu la ma la rý na ba kýp, on -
lar la Ýs lâ mi ye te de ðer biç mek, ak lî de ðil,
man tý kî de ðil, il mî de ðil, vic dâ nî de ðil dir.
Dip not lar:
1- Kur’ân, Ba ka ra, 282.
2- El-Ýh ti yar, li-Ta’lil-’il-Muh tar, I I, 202.
3- Ý’lâ mü’l-Mu vak ký in I, 97 ve v. d.
YERÝN KULAÐI
A LÝ FER ÞA DOÐ LU
fer sa dog lu@ye ni as ya.com.tr
Ka dýn ve þa hit lik
Bi li yor su nuz ül ke miz de ka nu nen
a i le le rin bel li bir yaþ tan son ra
ço cuk la rý ný o ku la gön der me
mec bu ri ye ti var. Zo run lu il köð re ti min
beþ yýl dan se kiz yý la çý ka rýl ma sý tar týþ -
ma la rý ný ha týr la ya cak sý nýz.
Bütün bu ça ba la ra rað men, sa de ce
sýk ça dü zen le nen o ku ma yaz ma kam -
pan ya la rý na ba ka rak bi le o ku ma yaz ma
bil me yen le rin sa yý sý nýn hâ lâ ha tý rý sa yý lýr
bir o ran da ol du ðu nu an la mak müm kün.
“Ba ba be ni o ku la gön der!”, “Hay di kýz -
lar o ku la!” gi bi e ði tim se fer ber lik le ri nin
slo gan la rý ku lak la rý mýz da çýn la mak ta.
De mek ki, cid dî bir “e ði tim ka ça ðý”
söz ko nu su!
Da ha ge çen ler de ik ti da ra men sup
bir mil let ve ki li nin ký zý ný o ku la ba þý ör -
tü lü gön de ren ba ba ya “Ge re kir se dev -
let ço cu ðu a i le den a lýr!” þek lin de sa -
vur du ðu teh di di de u nut ma dýk!
Te zat la rýn sýk ça ya þan dý ðý bir ül ke -
yiz ves se lâm!
Tab lo o ka dar a çýk ki as lýn da. Hal ký -
mýz o ku ma yaz ma ya, e ði ti me kar þý de -
ðil, mâ ne vî de ðer ler ko nu sun da has sas
sa de ce. Bu has sa si ye te de say gý gös te -
ril me si ni is ti yor!
E­ði­tim­hic­re­ti!
Bu yüz den, e ði ti mi ne i nan cý ge re ði ba þý
ör tü lü o la rak de vam et mek is te yen genç
kýz la rý mý zýn ül ke dý þý na “hic ret” et me yi
ter cih et ti ði bir ül ke ko nu mun da yýz.
Hü küm le ri miz o lay la ra han gi a çý dan
bak tý ðý mý za bað lý þüp he siz.
Ýs ter be yin, is ter pa ra gö çü (yurt dý þý e -
ði ti min ha tý rý sa yý lýr e ko no mik yö nü
var), di ler se niz “Ya sev, ya terk et” de yin!
Þu ger çek de ðiþ mi yor: Ül ke miz de
te mel in san hak la rýn dan o lan öz gür ce
e ði tim al ma hak ký ih lâl e di li yor!
E ði ti me öz gür lük a ra yýþ la rý ve ye ni bir a kým
SATIr
ArASI
YASEMÝN GÜLEÇYÜZ
yasemin@yeniasya.com.tr
GSM: 0505 284 32 40
ÝSTÝKAMET
HÜSEYÝN GÜLTEKÝN
E­ði­tim­de­iz­le­ne­cek­yol­ha­ri­ta­sý­
Ev de e ði tim i çin a i le ler ken di de ðer le ri -
ni, ih ti yaç la rý ný, e ði tim fel se fe le ri ni ve ço -
cuk la rý nýn öð ren me þe kil le ri ni göz ö nün -
de bu lun du rup ken di le ri ne uy gun müf re -
da tý ge liþ ti re bi li yor lar. Müf re dat kay na ðý
o la rak o kul lar dan, dev le tin e ði tim le il gi li
bi rim le rin den ya rar la na bi li yor lar.
Ev o kul la rýn da ki e ði tim doð ru dan e be -
veyn ler ta ra fýn dan ve ri le bi le ce ði gi bi, ö -
zel öð ret men ler ta ra fýn dan sað la na bi li -
yor. Hat tâ ev o ku lu uy gu la yan a i le ler ya -
kýn çev re le rin de ki in san lar la grup lar o -
luþ tu rup bir ö zel öð ret men den top lu ca
fay da la na bi li yor lar. Ya da an ne ba ba lar
sa de ce ken di ço cuk la rý na de ðil, or tak
gru ba da hil di ðer a i le le rin ço cuk la rý na da
ders ve re bi li yor lar. Üs te lik ço cuk lar ba zý
ders le ri ö zel o kul lar dan da a la bi li yor lar.
Bu nun i çin o ku la ka yýt yap týr ma la rý na da
ge rek yok. Kar ne, dip lo ma al ma hal le ri
de dev le tin des te ði i le ger çek leþ mek te.
Ne der si niz, “De mok ra si ler de ça re ler
tü ken mi yor” de ðil mi?
Ba­tý­da­ye­ni­bir­e­ði­tim­a­ký­mý:
Ev­o­kul­la­rý
Bu tab lo yu ya þa yan biz ler i çin
med ya da za man za man yer a lan
Ba tý ül ke le rin de ki “ev o kul la rý mo -
de li” (her ne ka dar ül ke miz de uy -
gu lan ma sý rü ya gi bi ol sa da!) dik -
kat çe ki ci! Ö zel lik le 60’lý yýl lar dan
i ti ba ren yay gýn o la rak Ba tý ül ke le -
rin de uy gu la nan dev let des tek li bu
e ði tim mo de li son de re ce fýt rî e -
sas lar ü ze ri ne te sis e dil miþ.
Mev cut e ði tim sis te mi ni müf re -
dat ya da di nî e ði tim a çýn dan ka li -
te siz bu lan lar, ço cu ðu nun sað lýk
prob le mi o lan lar, il gi ve ye te nek le -
re gö re e ði tim a lýn ma sý ge rek ti ði ni
sa vu nan a i le ler bu mo de li ter cih e -
di yor lar. O kul lar da ki þid det ve u -
yuþ tu ru cu mad de kul la ný mý nýn
yay gýn ol ma sý da “Ho me Scho ols”
mo de li ni ter cih se be bi.
1960’lý yýl lar da ABD’de or ta ya çý -
kan bu e ði tim a ký mý, ön ce le ri bü yük
tep ki al sa da þim di ler de sa de ce
ABD’de de ðil ço ðu dün ya ül ke sin de
be nim sen miþ du rum da.
Sis tem A vus tral ya, Ka na da, Al -
man ya, Fran sa, Mek si ka, Gü ney
Af ri ka, Ýn gil te re ve Ja pon ya’da ba -
þa rýy la uy gu lan mak ta. Üs te lik her
ge çen gün bu zin ci re ye ni ye ni uy -
gu la ma hal ka la rý ek len mek te.