30095959_fizikprojedergisi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÇİFTE YARIK DENEYİ<br />
K U A N T U M<br />
• KONUYLA<br />
İLGİLİ<br />
GÖRSEL<br />
ENVANTE-<br />
Rİ DERGİ-<br />
MİZİN CD<br />
EKİNDE<br />
BULABİ-<br />
LİRSİNİZ.<br />
Kuantum fiziğinin en temel ve<br />
en somut başlangıç noktası<br />
olarak çifte yarık deneyini<br />
alabiliriz. Öncelikle deneyi<br />
anlamak için madde parçacıkları<br />
ve dalgaların davranışını<br />
gözden geçirmeliyiz.<br />
Eğer bir levhada oluşan bir<br />
yarığa bilye sıkarsak arkadaki<br />
perdede bir çizgi oluşmasını<br />
bekleriz. Aynı şekilde bu yarığa<br />
ikinci bir yarık eklersek<br />
perdede ikinci bir çizgi oluşur.<br />
Şimdi gelelim dalgalara. Eğer<br />
bir yarıktan dalga geçirmeye<br />
kalkarsak dalga yarığa ulaşacak<br />
ve yarıktan itibaren 2. bir<br />
oluşum evresi geçirerek yeni<br />
bir dalga oluşturacak. Dalganın<br />
en güçlü noktası da yarığın<br />
tam arkasına tekabül<br />
edecek ve perdede tam yarığın<br />
arka hizasında bir enerji<br />
çizgisi belirecektir. Ama ikinci<br />
bir yarık eklendiğinde işler<br />
değişir. Dalga levhaya kadar<br />
ulaşacak ve 2 yarıktan yeniden<br />
doğacaktır. Bu 2 dalganın<br />
tepe noktaları birbiriyle<br />
kesişecek ve perdede bir<br />
girişme modeli oluşturacaktır.<br />
OLASILIKLAR FİZİĞİ<br />
KUANTUM<br />
Şimdi de kuantum dünyasına<br />
geçelim:<br />
Elektron mini minnacık bir<br />
madde tanesidir. Tıpkı bir<br />
bilye gibi. O halde elektronu<br />
tek yarıktan sıktığımızda arkada<br />
bir tane, 2 yarıktan sıktığımızda<br />
ise 2 tane çizgi oluşmasını<br />
bekleriz. Kuantum<br />
dünyası acayipliklerle doludur.<br />
2 yarığa sıkılan elektronlar<br />
arkada 2 tane çizgi değil<br />
tıpkı bir dalga gibi bir<br />
“girişme” modeli oluşturmaktadır.<br />
Ama bu çok anlamsız.<br />
Yarıktan madde sıktık ve<br />
dalga sonucu aldık. Ne olduğunu<br />
anlamak için yarıkların<br />
başına bir gözlemci yerleştirelim.<br />
Hayır hayır kuantum<br />
dünyası tahmin bile edilemez.<br />
“Gözlemci” denetiminde gerçekleştirilen<br />
bu denemede ise<br />
perdede girişim modeli değil<br />
2 tane ortaya çıkar. Evet<br />
elektron farklı davranmaya<br />
karar vermiştir. Artık dalga<br />
gibi değil bir bilye gibi davranmıştır.<br />
SANKİ İZLENDİĞİNİN<br />
FARKINDADIR.<br />
İşte tam burada kuantum, maddeyi yeniden tanımlama<br />
ih$yacı hisse'rmiş$r:<br />
MADDE NEDİR? DALGA MI BİLYE Mİ? DALGAYSA NE DALGASI? AYRICA GÖZLEMCİNİN<br />
BÜTÜN BUNLARLA İLGİLİ NE.? GÖZLEMCİ SADECE İZLEYEREK DALGA FONKSİYONUNU<br />
ÇÖKERTTİ!
Change language