SANAT by NECIP YESILTEPE

Sanat nedir
3
Chagall, “İnsanoğlu çiçeklerin güzelliği (Tanrı yaratısı) ile rekabet etmek için
durmadan çaba sarf etmiş ama asla başaramamıştır”, James McNeill Whistler,
“Taklitçiler değersiz yaratıklardır. Sadece önüne konan ağacı, çiçeği veya
başka bir sahneyi birebir aynı olacak şekilde boyayana sanatçı denseydi,
fotoğrafçılar sanatçıların kralı olurdu, Paul Gauguin ise “Sanatçı ya hırsızdır ya
da devrimcidir” demiş.
Yani, önümüze konan yapıt başka bir yapıtın benzeri, aynısı, kopyası ise ona
sanat denmez, yapana da saygı gösterilmez.
Ondokuzuncu yüzyılda fotoğrafın icadıyla o güne kadar söylenegelen, “sanat
doğanın yansımasıdır” tanımı, resmin elinden alındı. Arkasından resim sanatı
yeni tanımlara ve buluşlara gerek duydu.
Yirminci yüzyılda Empresyonizm, sanatın gerçeğin birebir temsili (mimesis)
olduğuyla ilgili kavramı altüst eden soyut sanata yol açtı.
“İyi sanat” tanımı ve arayışı, modern ve çağdaş sanatçılar üzerinde derin etki
yarattı. Gordon Graham, yeni anlayış herkes tarafından kabul edilirse
Michelangelo, Rubens, Velásquez gibi büyük ustaların gerçeğe en yakın
görüntüyü yakaladıkları için büyük takdir toplamış olmalarını ve eserleri için
yüksek bedeller belirlenmesini sorgulamayacak mıyız derken, diğer yandan
yeni ve farklı anlayışla yapılacak modern eserlerin değerlerinin de neye göre
tesbit edileceği sorunu doğdu.
Picasso’nun kübist çarpıtmaları, Joan Miro’nun gerçeküstücü figürleri,
Kandinsky’nin soyut işleri veya Jackson Pollock’un “eylem” resimlerinin
değerlendirmesi nasıl yapılacak, bedelleri nasıl belirlenecekti.
3