JOHN LOCKE'UN AHLAK ZERNE D____NCELER[#37063]-31405

Recommendations

Info

Mustafa CIHANmutluluklar vardır. Oysa Locke, bütün insanların ortak ve kalıcı bir mutlulukanlayışında birleşmelerini istemektedir.Bu arada Tanrının koymuş olduğu ahlak yasasına uygun bir yaşamsürdüren insan ne derecede bir özgürlüğe sahiptir. Locke'a göre özgürlük,insanm bir şeyi gerçekleştirme yada gerçekleştirmeme konusundakı kararıile ilgili bir durumdur. Nitekim eğer bir insan,bir şeyi gerçekleştirme yadaönlemenin aynı derecede gücüne sahipse o insanın özgürlüğünden bahsedilir(Lockc, 1992 : 69). Bu neden Le insan davranışlarını seçme ve gerçekleştirmedebir özgürlüğe sahiptir. Ancak insana bu gücü vercn ve onu sorumluluk sahibibir varlık olarak yaratan Tanndır. Böyle bir özgürlüğe sahip olan insanın ise,Tanrının koymuş olduğu ahlak kurallarına uygun davranışlarda bulunma,aksi davranışlardan da sakınma şeklinde bir sorumluluğu vardır (Çetin, 1998 :205).Sonuç olarak Locke, başlangıçtı! epistemolojik hağlamda elealdığı ahlak prob1emini, genel amprist öğretisine de uygun bir şekildetcınellendiren~k pratik yada aJdak"al doğruların doğuştan insan zihnindebulunmadığını ileri sümülştür. Çünkü 0, bütün !lıs,Mdann ÜZerindearılaştıkları evrensel anlamda ahlaksal doğruların olmadığını, ancaktoplumdan topluma hatta bireyden bireye değişen ahlaksal doğruların varolduğunu kabul eder. Öte yandan Locke, ahlaksal doğruların belli birgelişme süreci ve tecrübelerin sonucunda kazanılan doğrular olduğunu ilerisürer.Daha sonraki düşüncelerinde Locke, genel empirist anlayışının dabiraz dışına çıkarak, insanın akıı gibi doğal yetileri jle ahlak kurallarıarasında bir bağlantı kurar. Hatta o, ahlaksalolanın, içerdiği ilkeler iletartışılmaz bir kesinlik taşıyan matematik gibi kanıtlanabilir bir bilimolduğunu bile iddia eder. Bu düşünceleri ile Locke, akla dayalı bir ahlaköğretisinin de savunucusu olmuştur.Locke rasyonel ahlak anlayışına ilave olarak, ahlak probleminehazcı bir tavır ile de yaklaşır.Burada da o, ahlaksalolanı doğrudan doğruyahaz ve acıdan yani, eylemlerimizin sonuçlarından çıkarmıştır.112
John LOCKE'un Ahlak Üzen'ne DüşünceleriÖte yandan Locke, gerek rasyonel gerekse hazcı ahlak anlayışındakarşılaştığı güçlükleri aşmak için, insanların uymaları gereken ahlakkura1larının gerçek kaynağı olarak Tanrının varlığı düşüncesinebaşvurmuştur. Çünkü ona göre, Tanrıyı dikkate almayan bir ahlak öğretisiasla düşünülemez. Nitekim insanların gerçekleştirmiş oldukları eylemlerinidüzenlernede başvurdukları yasalardan olan Tanrısal yasa, diğer yasalaragöre ahlaksal doğruluğun gerçek kaynağı olarak kabul edilmiştir. Sonuçta o,düşüncelerinin bu geliş çizgisinde teolojik bir ahlak anlayışına yönelmiştir.Böylece Locke, ahlaksalolanı temellendirme konusunda biryandan akla dayalı bir ahlakı, diğer yandan hazcı bir ahlakı en son olarak dateolojik bir ahlakı kabul eder bir tavır sergilemiştir. Genelde insan bu ahlakkurallarına bağlı bir yaşam sürdürmektedir. Ancak Locke açısından akıl tckbaşına ahlak kurallarının kaynağı almada yetersiz kaldığı gibi, hazcı birahlak anlayışında da ısrarcı olmak yersizdir. Bu yüzden insanların ahlakkurallarına uymalarını sağlayacak gerçek yaptırım gücü Tanrıdan başkasıolamaz.Ahlakı mutluluğa götüren insan eylemlerinin kural veölçütlerinin aranması olarak tanımlayan Loeke, mutlulukçu (eudaimonist) birahlak Öğretisi ortaya koymuştur. Onun bu mutluluk ahlakı ise, Yeniçağdageçerli olan mutluluk ahlakı ile örtüşür. Çünkü Loeke tek bir kişinin değil,herkesin mutluluğunu göz önünde bulunduran bir ahlak anlayışınısavunmuştur. Ayrıca Locke, insanın eylemlerindeki gerçek amacınmutluluğu aramak olduğunu ve bunun da ahlaksal bir yaşam sürdürmeklegerçekleştirileeeğinibelirtmiştir.KAYNAKÇAAKARSU, Bedia; (1982), Ahlak Öğretileri, Remzi Kitabevi, istanbulCEViZCİ, Ahmet; (200 ı), Onyedinci Yüzyıl Felsefe Tarihi, Asa Kitapevi,Bursaı13
Page 1 and 2: Kazım Karabekir Eğitim Faküıtes
Page 3 and 4: John LOCKE'un Ahlak Üzerine Düş
Page 11: John LOCKE'un Ahlak Üzerine Düş

JOHN LOCKE&#039;UN AHLAK __ZER__NE D______NCELER__[#37063]-31405

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

JOHN LOCKE'UN AHLAK ZERNE D____NCELER[#37063]-31405