TÜRKDÖKÜM 65 / TURKCAST 65 (Ekim - Kasım - Aralık 2022)
*METAL DÖKÜM SEKTÖRÜ Hammadde ve Enerji Fiyat Dalgalanmaları 2022 Yılına Damga Vurdu.. * Bir Duayen Umur DENİCZİ *İÇİMİZDEN BİRİ'NİN KONUĞU MEHMET ENGİN ŞENER
*METAL DÖKÜM SEKTÖRÜ Hammadde ve Enerji Fiyat Dalgalanmaları 2022 Yılına Damga Vurdu..
* Bir Duayen Umur DENİCZİ
*İÇİMİZDEN BİRİ'NİN KONUĞU MEHMET ENGİN ŞENER
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İÇİMİZDEN BİRİ<br />
Türkiye’de modern döküm<br />
sektörünün başlangıcını 1970’li yıllar<br />
olarak aldığımızda ilk jenerasyon<br />
kısıtlı imkanlardan dolayı daha<br />
çok üretim aşkıyla çalıştığını<br />
söyleyebiliriz. Diğer taraftan<br />
baktığımızda sonraki jenerasyon<br />
da çok başarılı; dökümhaneleri<br />
büyütmüş ve kurumsal birer firma<br />
haline getirmişler. Bu konuda neler<br />
söylemek istersiniz?<br />
Benim yeni mühendisler için söylediklerim<br />
tabi ki bahsettiğiniz yöneticiler<br />
veya firma sahipleri için geçerli<br />
değil. Onlara kötü dersem kendime<br />
de kötü demek durumunda kalırım.<br />
Tabi biz aşağıdan yani sahadan geldik,<br />
bizim çocuklarımız da öyle, döküm<br />
sektöründekiler çocuklarını iyi<br />
yetiştirmiş ve bu bizim güçlü yanlarımızdan<br />
biri. Örneğin iki kızım var,<br />
denebilir ki erkek egemen bir sektör,<br />
kızların ne işi var. Avrupa’da bile<br />
bizim kadar kadın dökümcü yoktur,<br />
benim kızlarım bu mesleğe ilgi duydu,<br />
ben de destekledim. Onlar olmasaydı<br />
zaten ben niye çalışayım, büyüteyim,<br />
arkadan gelen varsa insan<br />
motive oluyor, yarattığınız değerin<br />
devam edeceğine olan inançla daha<br />
da çok çalışıyorsunuz. Bizim sektörümüzde<br />
durum ekseriyetle böyledir.<br />
Bizler de yetiştirdik. Tabi bu yeni jenerasyonda<br />
müthiş bir para kazanma<br />
hırsı var. Parayı da kazanıyorlar, kazanabileceklerini<br />
de görüyorlar. Ama<br />
bunu çalışanlar için söyleyemem, 50<br />
yıldır da kabul etmiyorum. Büyük bir<br />
çoğunlukta böyle para kazanma hırsı<br />
veya mesleğini en iyi şekilde icra<br />
etme yeteneği ve motivasyonu yok.<br />
102<br />
Döküm sektörü çoğunlukla aile<br />
şirketleriyle yürüyor. Bu durumda<br />
aile işletmelerinin arkadan<br />
gelenlere devredildiğinde veya<br />
devredileceği bilindiğinde<br />
daha başarılı olacağını mı<br />
düşünüyorsunuz?<br />
Döküm birikim işidir. Her yanlış milyonlarca<br />
lira para demektir. Ama<br />
bunu zarar yazmayacaksın, kara yazacaksın,<br />
bir hata yaptın, örneğin<br />
beş milyon kaybettiğini düşün, bunu<br />
gelir hanesine yazacaksın, çünkü bir<br />
daha bu hatayı yapmayacaksın. Birikim,<br />
tecrübe nakledildiğinde önemli<br />
olur. Bizim işimizin en önemli noktaları,<br />
bilgi birikimi yani tecrübedir.<br />
Hayatta tecrübenin en önemli şey<br />
olduğunu düşünüyorum.<br />
Yüksek basınçlı döküm<br />
sektörümüzün sizce güçlü ve zayıf<br />
yönleri nelerdir?<br />
İyi yönü; Avrupa bıraktığı için şansımız<br />
var diye düşünüyorum.<br />
Avrupa’da dökümhaneler kapanmaya<br />
devam ediyor ve işler buraya<br />
doğru kayıyor. Bahsettiğim tekstil<br />
örneği gibi, burada bir bariyer tutup<br />
gelen işleri tutmak gerekiyor. Türkiye<br />
bu akışı yakalar ve bu işleri yapar<br />
ise beş yıl içinde tüm dış borcunu bu<br />
işlerle ödeyebilir.<br />
Bir de şöyle bir yaklaşım var;<br />
döküm sektörü büyüyor ama aynı<br />
zamanda da üretim için ithalat<br />
yapması gerekiyor, yani hammadde<br />
ve enerji konusunda bağımlıyız bu<br />
da bir handikap değil midir?<br />
Bence değil, örneğin alüminyum;<br />
ithal de edebiliriz, içerde de üretebiliriz,<br />
hurdadan da yapabiliriz, üç<br />
alternatifimiz var. Yani ya topraktan<br />
cevher olarak çıkarıp ingot yapacaksın,<br />
ya hurdadan yapacaksın<br />
veya ithal edeceksin. Örneğin yıllar<br />
önce Seydişehir’i gezmiştim. Tesislerin<br />
tamamını ancak üç günde bitirebildik.<br />
Eski bir teknolojiydi ama<br />
yenilenebilir. Benim ziyaret ettiğim<br />
dönemde alüminyumun elde edildiği<br />
alan aşağı yukarı bin metrekarelik<br />
bir yerdi. Türkiye enerjisinin yüzde<br />
25’ni çekiyordu, bahsettiğim Demirel<br />
zamanıydı. Şimdi alüminyum<br />
Beydağları’ndan çıkıyor. Orada teleferik<br />
sistemleri kurulmuş, direk fabrikaya<br />
geliyor. Fabrikada işleniyor, 20<br />
mikron, hani sigaranın alüminyumu<br />
var ya, onu da üretebilecek bir tesis<br />
kurulmuş. Sonra yavaş yavaş o<br />
ballı kısımları özel sektöre vermeye<br />
başladılar. Bir sektörün her noktası<br />
para kazanmaz, birbirlerine destek<br />
vererek para kazanılır. Örneğin ilk çıkarım<br />
zamanında para kazanmazsın,<br />
bence de çıkarıp sadece ingot yaparsan<br />
kazanamazsın ama onu belli<br />
ürünler haline getirdiğinizde karlı<br />
olur. Belki kendimizin üreteceği bize<br />
yetmeyebilir bu normal ama alternatifler<br />
var. Bahsettiğim gibi dışarıdan<br />
hurda alırsın ondan sağlarsın veya<br />
direk hammaddeyi ithal edersin. Biz<br />
bugün yüzde yüz ithal etmiyoruz, ülkemizde<br />
de var ve buradan da temin<br />
edebiliyoruz.<br />
Enerji konusu ise bizim temel<br />
problemimiz, sadece bizim sektörde<br />
değil, hayatımızın her alanında problem.<br />
Bir de makine konusu var, bugün<br />
kendi imkanlarımla en modern<br />
makinayı yapabilirim diyorum, dolayısıyla<br />
en modern makinayı dışardan<br />
almak şart değil, burada da rahatlıkla<br />
bu makinalar yapılabilir. Özel kimyasallar<br />
dışardan geliyor bunlar da<br />
yapılabilir, neden yapılmasın. Bazı<br />
sektörlerin kullandığı malzememeler<br />
gerçekten çok zor malzemelerdir,<br />
örneğin otomotiv ile ilgili malzemeler,<br />
biz otomotiv yapmıyoruz, Türkiye<br />
daha motor yapamadı, sadece<br />
Erbakan’ın yaptığı pancar motor var.<br />
Dolayısıyla bizim sektörümüzde girdi<br />
maliyetlerinin çok yüksek olduğuna<br />
inanmıyorum. Hatta rahatlıkla daha<br />
da düşürülebilir.<br />
Alüminyum bence çok temel bir<br />
sektör ve Türkiye bu sektörden çok<br />
para kazanabilir. Örneğin Türkiye’de<br />
de İtalya’daki gibi bir şehirde dört<br />
bin alüminyum üreticisi olursa bakın<br />
nasıl para kazanılıyor. Yani kısacası<br />
biz her şeyi dışardan almak zorunda<br />
değiliz, en uygun nereden temin ediliyorsa<br />
oradan alıyoruz.<br />
Enerji konusunda ise ülkemizde<br />
yapılması gereken çok şey var. Greenpeace<br />
üyesi olduğumu söylemiştim.<br />
Nükleer santral konusunda bana<br />
bir yazı geldi. Tabi karşı çıkıyorlar,<br />
ben de bir mail yazdım, dedim ki<br />
<strong>TÜRKDÖKÜM</strong> EKİM-KASIM-ARALIK'22
Change language