19 jadranka selhanovic.pdf - Matica crnogorska
19 jadranka selhanovic.pdf - Matica crnogorska
19 jadranka selhanovic.pdf - Matica crnogorska
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Jadranka Selhanović<br />
Sredinom <strong>19</strong>48. godine jugoslovenskoj javnosti prvi put je<br />
saopšteno da je nastao ozbiljan nesporazum između Jugoslavije<br />
i SSSR-a. U stvari, bila je to samo završna faza sukoba koji je<br />
započeo krajem rata <strong>19</strong>44. godine i trajao do njegovog eskaliranja<br />
<strong>19</strong>48. godine. Prve nesuglasice između dva partijska rukovodstva<br />
nastale su oktobra <strong>19</strong>44. godine, prilikom vojnih operacija<br />
za oslobođenje Beograda. Tim povodom određeni predstavnici<br />
najviše vojne i partijske vlasti u Jugoslaviji optužili su<br />
pojedine pripadnike Crvene armije za nedolično ponašanje prilikom<br />
oslobađanja Beograda. Prepiska nastala ovim povodom<br />
između Staljina i Tita bila je ujedno i početak Staljinovog podozrivog<br />
odnosa prema jugoslovenskom političkom vrhu.<br />
Staljinovo nezadovoljstvo u odnosu na jugoslovensko rukovodstvo<br />
bilo je ispoljeno i prilikom formiranja Privremene vlade<br />
DFJ marta <strong>19</strong>45. godine, posebno izborom Milana Grola za njenog<br />
potpredsjednika. Ovakvo personalno rješenje u jugoslovenskoj<br />
Privremenoj vladi, za Staljina predstavljalo je stvaranje<br />
mogućnosti za uplitanje britanske politike u nove jugoslovenske<br />
prilike. 1 Ni Deklaracija Privremene vlade koja je objavljena 9.<br />
marta <strong>19</strong>45. godine nije bila po ukusu Josifa Visarionoviča.<br />
Staljin je smatrao da je u Deklaraciji trebalo istaći da će nova<br />
Jugoslovenska vlada djelovati u potpunoj saglasnosti sa<br />
Sovjetskim Savezom. Tim povodom na adresu novog jugoslovenskog<br />
rukovodstva stiglo je i prijeteće pismo, na koje je jugoslovenska<br />
strana u svom odgovoru priznala neprikosnovenost<br />
sovjetskog autoriteta. 2 Godine <strong>19</strong>46. na zaoštravanje odnosa<br />
1 O ovom vidi više: R. Luburić, Istorijsko–politički okvir sukoba<br />
Jugoslavije i SSSR-a <strong>19</strong>48. godine, Goli otok (<strong>19</strong>49-<strong>19</strong>56) Zbornik radova,<br />
Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, Podgorica, <strong>19</strong>98, 25-54.<br />
2 Kako navode B. Petranović i S. Dautović, prijeteće pismo Sovjetske vlade<br />
je glasilo: „Postoji drugi put koji se sastoji u tome, da Sovjetska vlada zvanično<br />
izjavi o svom nesudelovanju u pomenutim koracima Jugoslovenske vlade.<br />
392 MATICA, zima 2011. www. matica<strong>crnogorska</strong>.me
Change language