Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KURIER STAROS¥DECKI 10-11/<strong>2004</strong> Strona 9<br />
Z s¹deckim rodowodem<br />
GENERA£, PROFESOR<br />
WIES£AW £ASIÑSKI<br />
Wybitny polski lekarz i anatom, genera³ brygady, profesor<br />
zwyczajny, doctor honoris causa Wojskowej Akademii<br />
Medycznej w £odzi – Wies³aw £aciñski urodzi³ siê 25 grudnia<br />
1915 r. w Starym S¹czu w rodzinie nauczycielskiej. W roku 1933<br />
po ukoñczeniu gimnazjum i zdaniu matury w Nowym S¹czu<br />
wst¹pi³ na Wydzia³ Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego.<br />
Jednoczeœnie zosta³ przyjêty do Szko³y Podchor¹¿ych<br />
Sanitarnych w Warszawie. W 1939 r. uzyska³ dyplom lekarski<br />
oraz stopieñ podporucznika, po czym odby³ sta¿ w szpitalu<br />
Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie, sk¹d na<br />
skutek przygotowañ wojennych zosta³ przydzielony do Kompanii<br />
Sanitarnej 26 Dywizji Piechoty na stanowisko dowódcy plutonu.<br />
W trakcie kampanii wrzeœniowej 1939 r., podczas walk nad<br />
Bzur¹, dosta³ siê do niewoli niemieckiej. Przebywa³ w obozach<br />
jenieckich dla oficerów w Braunschweig, Hadamar, Limburg a.d.<br />
Lahn i Mannheim, w których pe³ni³ funkcje lekarza obozowego.<br />
W miêdzyczasie pracowa³ w szpitalach jenieckich w Koblencji i<br />
Trewirze, sk¹d uciek³ do Francji. Zosta³ jednak schwytany i<br />
osadzony w wiêzieniu Chalons nad Marn¹.<br />
Oswobodzony przez armiê USA w 1945 r. pracowa³ jako lekarz<br />
w szpitalu UNRRA w Mosbach-Badenia.<br />
W czasie pobytu w obozie w Mannheim zebra³ i opracowa³<br />
materia³y do pracy pt. Uk³ad listewek skórnych na d³oniach<br />
Polaków. Pracê tê skoñczy³ pod kierownictwem prof. Micha³a<br />
Reichera w Gdañsku (1948), uzyskuj¹c stopieñ doktora<br />
medycyny.<br />
Po wojnie pocz¹tkowo pracowa³ w Klinice Chirurgicznej<br />
Uniwersytetu Jagielloñskiego w Krakowie, w 1946 r. zosta³<br />
powo³any do s³u¿by wojskowej w marynarce wojennej. Pe³ni³<br />
funkcje lekarza Flotylli Traulerów i lekarza Dywizjonu Okrêtów<br />
Podwodnych, a nastêpnie zosta³ asystentem Oddzia³u<br />
Chirurgicznego Szpitala Marynarki Wojennej w Gdañsku-Oliwie.<br />
Tam uzyska³ specjalizacjê II stopnia z chirurgii, a tak¿e z<br />
medycyny morskiej i organizacji ochrony zdrowia. Od 1956 r. by³<br />
komendantem tego szpitala w stopniu komandora.<br />
W Katedrze Anatomii Prawid³owej Akademii Medycznej w<br />
Gdañsku zrobi³ doktorat i otrzyma³ tytu³ docenta, w 1961 r.<br />
zosta³ powo³any na profesora nadzwyczajnego. W 1962 r. zosta³<br />
kierownikiem katedry. W latach 1962-1965 pe³ni³ funkcjê<br />
prodziekana Wydzia³u Lekarskiego, a przez nastêpne<br />
pe³nomocnika rektora d/s m³odzie¿owych. W latach 1982 - 1983<br />
by³ rektorem tej Akademii.<br />
W roku 1965 zosta³ powo³any na stanowisko Komendanta -<br />
Rektora Wojskowej Akademii Medycznej w £odzi.<br />
W 1966 r. otrzyma³ nominacjê na stopieñ genera³a brygady.<br />
W 1970 r. otrzyma³ tytu³ profesora zwyczajnego. Organizowa³<br />
i kierowa³ Katedr¹ Anatomii Topograficznej. Prowadzi³ wyk³ady<br />
i æwiczenia prosektoryjne. Do 1972 r. by³ rektorem Akademii,<br />
a do 1983 r. dyrektorem Instytutu Biologiczno-Morfologicznego.<br />
Od 1984 r. jest profesorem emerytowanym.<br />
Profesor W. £asiñski odby³ szereg szkoleñ zagranicznych<br />
w zakresie antropologii i prymatologii. W 1959 r. przebywa³<br />
w Szwajcarii w Zak³adzie Antropologii Uniwersytetu w Zurychu.<br />
Bra³ udzia³ w licznych kongresach krajowych i zagranicznych<br />
(w Neapolu, Tuluzie, Brukseli, Moskwie, Tours, New Delhi,<br />
Sofii, Montpelier i Mexico City), publikuj¹c na nich wyniki<br />
swoich prac.<br />
Jest cz³onkiem wielu towarzystw i organizacji naukowych<br />
w kraju. By³ przez wiele lat cz³onkiem Zarz¹du G³ównego<br />
Polskiego Towarzystwa Anatomicznego, a w latach 1964-1983<br />
redaktorem naczelnym „Folia Morphologica”, organu tego<br />
towarzystwa.<br />
W latach 1965-1984 by³ cz³onkiem Komitetu Antropologii PAN,<br />
Komitetu Zoologicznego PAN, Komitetu Nauk Podstawowych<br />
PAN oraz cz³onkiem Rady Naukowej Zak³adu Antropologii PAN<br />
we Wroc³awiu. Cz³onek Polskiego Towarzystwa Chirurgicznego<br />
oraz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, a ponadto<br />
Gdañskiego Towarzystwa Naukowego i £ódzkiego Towarzystwa<br />
Naukowego. Nale¿y do wielu zagranicznych towarzystw<br />
naukowych. Jest cz³onkiem L’Association des Anatomistes;<br />
pracuje w komitecie redakcyjnym „Biuletynu” tego towarzystwa.<br />
Ponadto uczestniczy w sta³ej Miêdzynarodowej Radzie Badañ<br />
Dermatoglificznych z siedzib¹ w Madrycie. Zosta³ wyró¿niony<br />
cz³onkostwem honorowym Polskiego Towarzystwa<br />
Anatomicznego, Polskiego Towarzystwa Antropologicznego oraz<br />
Towarzystwa Anatomów Histologów i Embriologów ZSRR.<br />
Cz³onek pierwszego zespo³u redakcyjnego „Rocznika S³u¿by<br />
Zdrowia Marynarki Wojennej” publikuj¹cego prace naukowe<br />
lekarzy Marynarki Wojennej. Honorowy Przewodnicz¹cy<br />
Stowarzyszenia Absolwentów Wojskowej Akademii Medycznej<br />
w Gdyni (1995). Laureat Nagrody Miasta £odzi (1997)<br />
„Za ca³okszta³t osi¹gniêæ w zakresie nauk medycznych oraz<br />
dzia³alnoœci dydaktycznej”.<br />
Na dorobek naukowy profesora W. £asiñskiego sk³ada siê<br />
ponad 100 publikacji og³oszonych drukiem. PokaŸny liczbowo i<br />
istotny w treœci jest trwa³ym osi¹gniêciem nauki polskiej.<br />
Olbrzymi dorobek edytorski stawia Profesora £asiñskiego wœród<br />
najwiêkszych twórców polskiego piœmiennictwa medycznego<br />
drugiej po³owy obecnego stulecia i na najwy¿szym miejscu<br />
wœród polskich anatomów. Jego najwiêkszym dzie³em jest<br />
Anatomia cz³owieka A. Bochenka, M. Keichera - wielkie<br />
piêciotomowe dzie³o o nieprzemijaj¹cej wartoœci, którego jest<br />
wspó³autorem i redaktorem od 1965 r. Dzie³o to doczeka³o siê<br />
licznych wznowieñ. Kszta³c¹ siê na nim kolejne pokolenia<br />
studentów i lekarzy.<br />
Ukoronowaniem doœwiadczeñ ca³ego ¿ycia, zarówno wybitnego<br />
teoretyka, jak i praktyka klinicysty-chirurga jest monumentalne<br />
wielotomowe dzie³o ¿ycia, nie maj¹ce odpowiednika w polskiej<br />
literaturze medycznej Anatomia topograficzna i stosowana.<br />
Ksi¹¿ka stanowi podstawowy przewodnik kliniczny dla lekarzy<br />
wielu specjalnoœci nie tylko zabiegowych, lecz tak¿e studentów<br />
medycyny.<br />
Anatomia g³owy dla stomatologów, której Profesor W. £asiñski<br />
jest jedynym autorem, doczeka³a siê szeœciu wydañ. Podrêcznik<br />
jest podstawow¹ pozycj¹ dydaktyczn¹ dla studentów i lekarzy<br />
tej dyscypliny, a jego wielotysiêczne nak³ady zawsze znikaj¹ z<br />
pó³ek ksiêgarskich.<br />
Zredagowa³ podrêcznik - Anatomia cz³owieka Sylwanowicza,<br />
który ukaza³ siê w piêciu wydaniach. Nie mo¿na przeceniæ<br />
wk³adu Profesora do szeœciojêzycznego s³ownika Lexicon<br />
Medicum oraz Polskiego s³ownika medycznego, w którym jest<br />
autorem czêœci anatomicznej.<br />
Pod kierunkiem profesora W. £asiñskiego zosta³y<br />
przeprowadzone trzy przewody habilitacyjne, jedenaœcie<br />
przewodów doktorskich oraz dziesi¹tki recenzji prac<br />
habilitacyjnych i doktorskich.<br />
Jest postaci¹ niezwykle barwn¹, typem humanisty, koneserem<br />
³aciny i greki, w³adaj¹cym jêzykiem francuskim, niemieckim i<br />
angielskim. Pasjonat ¿eglarstwa, odbywaj¹cy dalekie rejsy m. in.<br />
na Spitzbergen, turysta, narciarz i zapalony wêdkarz.<br />
W 1968 r., pomimo nacisków w³adz politycznych, wyda³ rozkaz<br />
uniemo¿liwiaj¹cy t³umienie strajku studenckiego! Nigdy nie by³<br />
cz³onkiem partii. Osi¹gniêcia naukowe i dydaktyczne, karierê<br />
naukow¹ i wysokie funkcje kierownicze osi¹gn¹³ dziêki wiernoœci<br />
uniwersalnym idea³om, ponad koniunkturalizmem polityki i<br />
filozofii chwili.<br />
Opr. Andrzej D³ugosz /ród³o: Sylwetki ³ódzkich<br />
uczonych, Zeszyt 28, Profesor Wies³aw £asiñski,<br />
£ódzkie Towarzystwo Naukowe, £ódŸ 1995/