automatyczny system podlewania grządek. - Elportal

Rys. 6. Fragment projektuWojciecha Szczygielskiego.Być może do praktycznej realizacji należa−łoby polecić układ oparty na tym właśnie po−myśle. Układ czujnika zmierzchowego możnanieco zmodyfikować, a gdyby udało się dodaćproste układy zabezpieczające w przypadkuawarii, byłoby to rozwiązanie zdecydowanienajlepsze.Jak by nie było, za ten prosty układ JacekGajewski otrzymuje nagrodę. Prawdopodob−nie właśnie przeprowadzone eksperymentyzdecydowały o praktycznej przydatności roz−wiązania. I tu dochodzimy do ważnego zagad−nienia: łatwo jest narysować dowolnie skom−plikowany schemat elektroniczny na papie−rze. Niektórzy z Was mają nieprzepartą skłon−ność do komplikowania układu i stosują wieleelementów tam, gdzie wystarczyłoby znacz−nie prostsze rozwiązanie. Gdy jednak przy−chodzi do praktycznego wykonania go, okazu−je się, że nakład pracy i kosztów jest nie−współmierny do efektu. Dlatego naprawdęwarto najpierw głęboko przemyśleć zadanie,aby znaleźć rozwiązanie możliwie proste,a przy tym skuteczne.Należy jeszcze wspomnieć o projektachnadesłanych przez dwuosobowy zespół:Przemysława Krzysztofiaka i Pawła Lesz−czyńskiegoz Bydgoszczy oraz 14−letniegoGrzegorza Zawadę z Gorzowa Wlkp.Zespół z Bydgoszczy proponuje wykona−nie układu czasowego na rejestrach 74164.Natomiast Grzegorz, który po raz pierwszysamodzielnie zaprojektował układ, opróczczujnika zmierzchowego proponuje wyko−rzystanie odpowiednio umieszczonego czujni−ka wilgotności. Jego idea jest zupełnie innaod poprzednich, ponieważ układ ma otwieraćelektrozawór pompy w nocy, ale tylko wtedy,gdy ziemia jest sucha. Gdy grządka zostaniepodlana, czujnik wilgoci zamknie elektroza−wór, itd. W koncepcji Grzegorza nie ma czuj−ników poziomu wody w zbiorniku, a tylko za−wór z pływakiem (jak w spłuczkach w WC).Jak wspomniałem na wstępie, takie rozwiąza−nie nie spełnia warunków zadania, ale wartopochwalić młodego Autora za oryginalną kon−cepcję.Na koniec zostawiłem dwa kolejne cieka−we projekty.Przemysław Prus z Nysy przysłał porząd−nie i rzeczowo napisany, długi list. Jako jedy−ny nie zapomniał o deszczówce, dlatego pro−ponuje zastosowanie dwóch zbiorników,z których jeden byłby rezerwowy. Proponujeon napełnić zbiornik do 2/3 jego pojemności,a po nagrzaniu wody w dzień, bezpośrednioprzed podlewaniem dopełnić zimną wodą po−zostałą 1/3. Bardzo interesujące! W jego op−racowaniu na uwagę zasługują oddzielnie opi−sane poszczególne bloki funkcjonalne. Dosterowania całością proponuje wykorzystać...mikroprocesor. W liście podał wstępny algo−rytm do napisania stosownego programu.Idea bardzo ciekawa, ale tym razem nie Autornie otrzymuje nagrody, bowiem rzeczywiście,jak pisze, nie jest to projekt do końca opraco−wany. Jednak sądząc z listu, Przemysław jestjednym z potencjalnych laureatów w następ−nych zadaniach “Szkoły Konstruktorów”.Natomiast Wojciech Szczygielski, laureatnaszego pierwszego konkursu, również tymrazem przysłał złożony projekt, zrealizowanyz użyciem kilkunastu układów scalonych. Au−tor starał się spełnić wszystkie postawionewymagania, w tym zabezpieczenie w przy−padku awarii, oraz radiopowiadomienie(27MHz) o próbie kradzieży bądź uszkodzeniasystemu.Autor proponuje zastosowanie generatoraAVT−2106 modulującego nadajnik w.cz. opi−sany w EP3/95. Częstotliwość modulująca5kHz (trochę za dużo jak na wąskopasmoweukłady radiowe) ma sygnalizować próbę kra−dzieży, a częstotliwość 300Hz − awarię syste−mu. Napełnianie zbiornika polega na urucho−mieniu elektrozaworu, ale gdy w sieci wodo−ciągowej nie ma wody, po pewnym czasie zo−stanie uruchomiona pompa czerpiąca wodęz lokalnej studni. Układ wyposażony jest teżw czujnik wilgotności gleby.Wojciech, jako jedyny, proponuje zabez−pieczenie silnika, ale nie z wykorzystaniemukładu czasowego, tylko na zasadzie pomiaruprądu przezeń płynącego.Tak jak i w poprzednio omówionych pro−jektach, schemat ideowy zawiera szeregusterek, ale imponujący jest fakt, że założeniasą słuszne i po pewnych modyfikacjach (dośćznacznych) można pokusić się o próbę zbudo−wania takiego układu.Do praktycznej realizacji układ wydaje sięnieco zbyt skomplikowany, ale Autor rzeczy−wiście objął całokształt zagadnienia i niewątp−liwie zasługuje na nagrodę.Na rysunku 6 można zobaczyć fragmentukładu Wojciecha, obejmujący obwód zabez−pieczenia nadprądowego silnika pompy.Zaznaczony transformator w rzeczywis−tości jest przekładnikiem, czyli czujnikiem prą−du − należy go wykonać we własnym zakre−sie. Jest to bardzo trafne rozwiązanie, samstosowałem podobne przekładniki w urządze−niach zabezpieczających silniki trójfazoweprzed przeciążeniem i zanikiem fazy. Na pew−no niepotrzebny jest jednak kondensatorC10. Ponadto w dalszej części układu wystę−Szkoła Konstruktorówpuje szereg zupełnie niekonwencjonalnych (inajprawdopodobniej błędnych) rozwiązań ob−wodów uwarunkowań logicznych z wyko−rzystaniem tranzystorów i diod. Nie bardzowiadomo “co poeta miał na myśli”, ponieważzałączony opis działania jest lakoniczny i nieinformuje o wszystkich szczegółach.Mogę stwierdzić, że opracowanie sche−matu naprawdę wymagało od Autora mnóst−wo pracy. Z drugiej strony wiem na pewno,że w tej postaci układ nie zadziała. Śmiemprzypuszczać, że Wojciech jest bardzo zdol−nym i błyskotliwym młodym człowiekiem,któremu na razie brakuje trochę systematycz−ności. Ale systematyczności można się nau−czyć, wiem to dobrze, bo w głębokiej młodoś−ci miałem z tym niejakie kłopoty.Wojciech jest osobą, która z pewnościąpopracuje nad tymi, jakże potrzebnymi w ży−ciu cechami. Widzę jego duże możliwości −dlatego serdecznie zachęcam: próbuj swychsił w praktycznym wykonywaniu wymyślo−nych przez siebie nieskomplikowanych ukła−dów. To znakomicie kształci i bezlitośnie ob−naża popełnione na papierze błędy. Mam na−dzieję, że wkrótce zaprezentujesz w ForumCzytelników dopracowane w szczegółach, za−projektowane i wykonane przez siebie ukła−dy. Czekam! (A schematy rysuj, bardzo pro−szę, na większych kartkach i trochę luźniej,z podziałem na bloki funkcjonalne.)Powyższe uwagi adresowane są nie tylkodo Wojciecha, ale do wielu, a nawet więk−szości z Was. Często otrzymuję listy z niesta−rannie narysowanymi schematami, bez żad−nego opisu działania lub kilkoma zdaniamio rzekomo spełnianej przez układ funkcji. Nie−stety, takie niedbałe projekty trafiają, no mo−że nie do kosza, ale wprost do redakcyjnegoarchiwum. Nie mam siły i zdrowia domyślaćsię jak układ ma działać, tym bardziej, że pra−wie każdy taki schemat zawiera też pomyłkipopełnione przy rysowaniu.Tym bardziej cenię starannie rozplanowa−ne, zwięzłe listy, precyzyjnie ujmujące istotęproblemu i przejrzyste schematy, na którychwyraźnie oddzielono poszczególne bloki. Tak,elektronik powinien opanować nie tylko tajni−ki konstrukcyjne, ale również umiejętność ko−munikatywnego przekazywania swej wiedzy.Proponuję Wam starą, sprawdzoną i skutecz−ną metodę: nie wysyłajcie mi swojego projek−tu natychmiast po opracowaniu. Odłóżcie gona półkę na kilka dni. Potem powróćcie doswojego opisu i schematu. Jeśli treść listubędzie zrozumiała i nie znajdziecie błędów naschemacie − przyślijcie do redakcji. Albo teżdajcie koledze do przeczytania i spytajcie, czydla niego wszystko jest jasne.Mam nadzieję, że umiejętność jasnegoi precyzyjnego wyrażania swych myśli będzie−cie sukcesywnie doskonalić przy rozwiązywa−niu następnych zadań, na które z góry już te−raz się cieszę.Wasz instruktorPiotr GóreckiPula nagród zostaje podzielona między na−stępujące osoby: Jacka Gajewskiego z Gru−dziądza, Marka Klepacza z Ostrowa Wlkp.,Wojciecha Szczygielskiego z Parczewa. Wy−różnienia ufundowane przez Redaktora Na−czelnego otrzymują Arek Lechański z Warkii Adam Szendzielorz z Wodzisława Śląskiego.ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/9615