60 vjet të Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare të Kosovës

pjesërishme nga metodat konvencionale
të punës (skedarët) dhe si shkëputje
totale të punës (punët pasuruese, klasifikuese,
periodike, hulumtuese e të
tjera).
Qysh në fillim, veprimtarinë e
ardhshme të punës profesionale në
BKUK mund ta ndajmë në metodologji
gjysmëkonvencionale (me tendencë që
kjo të tejkalohet në vazhdimësi), dhe në
metodologji plotësisht të digjitalizuar.
Pjesa më e madhe e veprimtarisë futet në
metodologjinë e përkufizuar digjitale.
Me operimin digjital një pjesë e
punëve pushojnë së vepruari, ndërsa të
gjitha çështjet e tjera profesionale projektohen
në staza afatshkurtra dhe
afatmesme, kurse projektimi afatgjatë
mund të quhet me një emër: proces.
Ç’mund të përfshijë projektimi
kohor i një programi të tillë? Ndër
çështjet e të sotmes dhe të së ardhmes,
për komunikimet dhe shkëmbimet e
informacioneve bibliotekare në nivel
kombëtar dhe ndërkombëtar, hyjnë:
projektimi afatshkurtër që përfshin
komunikimin e brendshëm të BKUKsë;
projektimi afatmesëm që përfshin
komunikimin e bibliotekave ndërkomunale
dhe komunale të Kosovës; projektimi
afatgjatë që përfshin komunikimin
dhe shkëmbimin ndërmjet bibliotekave
universitare, speciale, shkencore dhe
shkollore.
Vendet e tjera shërbehen me programe
të ndryshme varësisht prej tipit të
bibliotekës. Një program i një biblioteke
kombëtare nuk mund të jetë funksional
edhe për bibliotekat e tjera, ta zëmë, për
bibliotekat speciale, por mund të merren
pjesë të veçanta të tij. Por, mbi të
gjitha, pretendimet profesionale duhet
të jenë evidente, për gjetjen e mundësive
për realizimin unik të programeve dhe
qasjeve në bibliotekat e Kosovës.
E ardhmja sfidon përdoruesit dhe
ofruesit e të dhënave për fondet dhe
materialet e digjitalizuara bibliotekare,
ndërsa sfida më e zëshme troket në
Bibliotekën Kombëtare dhe Universitare
të Kosovës.
Nga përparësitë që ofron komunikimi
digjital në bibliotekë, mund të përfitojnë
dhe të kenë qasje të drejtpërdrejta edhe
institucionet e tjera kulturore, siç janë
arkivat dhe muzetë, sepse fondet e
BKUK-së përmbajnë trashëgiminë e
koleksioneve të artit, kulturës, shkrimeve
të reja e të vjetra.
Me interes të jashtëzakonshëm do të
ishte digjitalizimi vizuel i koleksioneve të
rralla dhe të vjetra, me ç’rast përdoruesit do
ta kishin më të lehtë hyrjen në një informacion
të rrallë a të vjetër trashëgimie, krahasuar
me përdorimin tradicional, që përmban
kushtezimet e veta.
HULUMTIME
Te përdoruesi i sotëm luan rol edhe
përmbajtja vizuele e imazheve dhe e
pamjeve nga ngjarjet e mëdha e të dendura
kombëtare. Edhe këtu Kosova,
konkretisht, BKUK-ja si institucion
bartës i trashëgimisë së saj, ka çfarë t’u
ofrojë përdoruesve, sepse me luftën e
fundit ajo ka hyrë në historinë botërore.
Për të gjitha këto, peshë të veçantë
kanë aftësimi dhe ngritja e kuadrit bibliotekar.
Ngritja dhe aftësimi i kuadrit
është parësor për mbarëvajtjen e kësaj risie
historike për BKUK-në, si institucion i
rëndësishëm i Kosovës.
Për shkak të mbështetjes së fuqishme të
përdorimit të informacioneve bibliotekare në
nivel kombëtar dhe ndërkombëtar, aplikimi i
saktë dhe profesional i komunikimit të ri në
BKUK do të krijojë dhe do të kërkojë një
reformë të theksuar strukturore.
Me aplikimin e teknologjisë moderne
do të ketë përmirësim maksimal të shërbimeve
për përdoruesit, ndërsa përshtatja
dhe përcjellja e zhvillimeve përbën hallkat
kryesore të suksesit komunikues në
BKUK.
Futja e të dhënave në një sistem digjital,
para se gjithash, kërkon krijimin e kornizës
praktike të punëve profesionale dhe
lidhmërinë e tyre nëpër departemente.
Si përfundim, sfidë institucionale e
BKUK-së mbetet shfrytëzimi i përparësive
digjitale, të cilat i ofron teknologjia e
sotme informative.
Bedri Gashi është shef i Departamentit
për Hulumtimin dhe Zhvillimin e
Veprimtarisë Bibliotekare në BKUK.
VITI 1 NUMRI 3 NËNTOR 2004
5