12.01.2013 Views

2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz

2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz

2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4 ZGROMADZENIE OGÓLNE<br />

Problem przedszkola w Gnojniku,<br />

zasady przyjmowania dzieci z Polski<br />

do zaolziańskich placówek szkolnych<br />

oraz pytania doty<strong>cz</strong>ące fi <strong>na</strong>nsowania<br />

Zielonej Szkoły <strong>na</strong>d Bałtykiem stały<br />

się nośnymi tematami dyskusji<br />

panelowej doty<strong>cz</strong>ącej szkolnictwa,<br />

młodzieży i oświaty <strong>na</strong> XI Zgromadzeniu<br />

Ogólnym Kongresu Polaków<br />

w RC.<br />

Ciasne polskie przedszkole, które<br />

nie może przyjąć wszystkich chętnych,<br />

to nie tylko problem Gnojnika.<br />

Kierowni<strong>cz</strong>ka przedszkola w Lesznej<br />

Dolnej, Maria Przywara, z<strong>na</strong> podobne<br />

przykłady ze swojej <strong>na</strong>jbliższej<br />

okolicy. – Taki sam problem jest w<br />

Nieborach, Oldrzychowicach. W<br />

nie tak dawnych <strong>cz</strong>asach te lokale<br />

były zamykane, bo nie było polskich<br />

dzieci, ale teraz jest boom. Rodzą się<br />

dzieci, ludzie <strong>na</strong> wioskach za<strong>cz</strong>y<strong>na</strong>ją<br />

się budować, a w przedszkolach bra-<br />

kuje miejsc. Niechaj samorządy ruszą<br />

głowami i pootwierają to, co pozamykały<br />

– proponowała Przywara.<br />

W odpowiedzi <strong>na</strong> to prowadzący<br />

dyskusję Stanisław Folwar<strong>cz</strong>ny podał<br />

przykład z Czeskiego Cieszy<strong>na</strong>,<br />

gdzie w polskim przedszkolu przy<br />

ul. Moskiewskiej dzięki zmianom<br />

w organizacji pracy udało się podnieść<br />

limit dzieci. Jak podkreślił, nie<br />

zawsze normy higieni<strong>cz</strong>ne pozwalają<br />

<strong>na</strong> to. Wów<strong>cz</strong>as <strong>na</strong>leży szukać<br />

innych rozwiązań. Inicjatywa powin<strong>na</strong><br />

wyjść jed<strong>na</strong>k od konkretnej<br />

społe<strong>cz</strong>ności lokalnej. Dopiero potem<br />

w rozmowach z władzami gminy<br />

może pomóc Kongres Polaków.<br />

– Myślę, że jeśli będzie to żądanie<br />

typu „wybudujcie <strong>na</strong>m nowe przedszkole<br />

5-oddziałowe”, to trudno je<br />

będzie przeforsować. Co innego,<br />

kiedy powiemy: „Tutaj mamy wolny<br />

lokal, dajcie <strong>na</strong>m 100 tys. koron,<br />

a my sobie go dostosujemy do potrzeb<br />

przedszkola” – stwierdził Folwar<strong>cz</strong>ny,<br />

który problemy polskich<br />

szkół i przedszkoli z<strong>na</strong> z obydwu<br />

stron – w<strong>cz</strong>eśniej jako dyrektor PSP<br />

w Czeskim Cieszynie, a obecnie jako<br />

wiceburmistrz miasta.<br />

Dyrektor szkoły i przedszkola w<br />

Gnojniku, Tadeusz Gry<strong>cz</strong>, pomimo<br />

<strong>na</strong>jlepszych chęci nie jest w stanie<br />

wygospodarować dla przedszkola<br />

żadnego dodatkowego lokalu. A remont<br />

starego budynku albo budowa<br />

zupełnie nowego wymaga dużych<br />

pieniędzy. Tych gmi<strong>na</strong> nie może lub<br />

nie chce dać. Zwłasz<strong>cz</strong>a że w szkole<br />

w Gnojniku kształci się tylko 17<br />

proc. miejscowych dzieci. Pozostali<br />

u<strong>cz</strong>niowie dojeżdżają z okoli<strong>cz</strong>nych<br />

wiosek. – W tej sytuacji to już nie jest<br />

szkoła gmin<strong>na</strong>, a bardziej regio<strong>na</strong>l<strong>na</strong>.<br />

Stąd pytanie, kto w takim razie powinien<br />

nią zarządzać i fi <strong>na</strong>nsować?<br />

Teorety<strong>cz</strong>nie taką szkołę mógłby powołać<br />

Urząd Wojewódzki <strong>cz</strong>y <strong>na</strong>wet<br />

ministerstwo. Wtedy polska szkoła<br />

przestanie być w gminie tematem<br />

polity<strong>cz</strong>nym – sugerował Folwar<strong>cz</strong>ny,<br />

reagując <strong>na</strong> syg<strong>na</strong>lizowany z sali<br />

niesprzyjający Polakom układ sił w<br />

gnojnickim samorządzie.<br />

Z zagadnieniem przepełnionych<br />

polskich przedszkoli z jednej strony,<br />

a borykających się z brakiem dzieci<br />

z drugiej łą<strong>cz</strong>ył się kolejny temat.<br />

Sprawą przyjmowania dzieci z Polski<br />

zainteresowała się Maria Przywara.<br />

– Mieszkańcy Lesznej Górnej<br />

mają blisko do <strong>na</strong>szego przedszkola.<br />

Dzieci pochodzące z Polski mówią<br />

pięknym językiem polskim i to w su-<br />

mie chcieliśmy osiągnąć – spolsz<strong>cz</strong>yć<br />

<strong>na</strong>sze polskie szkoły i przedszkola.<br />

Czy możemy te dzieci przyjmować?<br />

– pytała kierowni<strong>cz</strong>ka przedszkola w<br />

Lesznej Dolnej. – Jesteśmy w Unii<br />

Europejskiej, w strefi e Schengen.<br />

Ustawa Szkol<strong>na</strong> mówi jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie:<br />

obywatel państwa <strong>cz</strong>łonkowskiego<br />

UE może posyłać dziecko<br />

do szkoły w każdym kraju unijnym<br />

– wyjaśniał Folwar<strong>cz</strong>ny.<br />

Pytanie zupełnie z innej be<strong>cz</strong>ki –<br />

odnośnie Zielonej Szkoły <strong>na</strong>d Bałtykiem<br />

oraz źródeł jej fi <strong>na</strong>nsowania<br />

– zadał Marian Jędrzej<strong>cz</strong>yk z Orłowej.<br />

Tadeusz Wantuła przypomniał<br />

genezę oraz korzyści dwutygodniowych<br />

wyjazdów do Polski siódmoklasistów<br />

wszystkich polskich szkół<br />

<strong>na</strong> Zaolziu. Pomimo jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />

<strong>cz</strong>wartek | 3 maja <strong>2012</strong><br />

DYSKUSJA W GRUPACH TEMATYCZNYCH DS. PRAW MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH ORAZ SZKOLNICTWA, MŁODZIEŻY I OŚWIATY<br />

Polskich dzieci w <strong>na</strong>dmiarze?<br />

Stanisław Folwar<strong>cz</strong>ny<br />

W grupie robo<strong>cz</strong>ej ds. mniejszości<br />

<strong>na</strong>rodowych spotkało się ok. dwudziestu<br />

osób – przedstawiciele Rady<br />

Kongresu, osoby zainteresowane tą<br />

tematyką, bądź takie, które w swych<br />

gmi<strong>na</strong>ch borykają się z konkretnymi<br />

problemami. Obrady prowadził<br />

<strong>cz</strong>łonek ustępującej Rady Kongresu,<br />

Dariusz Branny.<br />

Dyskusję zdominowały dwa tematy.<br />

Pierwszym była kwestia, <strong>cz</strong>y<br />

Rada Kongresu Polaków ma ofi cjalnie<br />

popierać polskich kandydatów w<br />

wyborach różnych sz<strong>cz</strong>ebli, jak przewidywała<br />

to uchwała poprzedniego,<br />

X Zgromadzenia Ogólnego, <strong>cz</strong>y też<br />

nie. Drugim były obowiązki pełnomocników<br />

gminnych i pełne wykorzystanie<br />

ich potencjału.<br />

Przykładem, <strong>na</strong> którym a<strong>na</strong>lizowano<br />

zasadność i sposób prakty<strong>cz</strong>nej<br />

realizacji uchwały o popieraniu<br />

polskich kandydatów, były wybory<br />

se<strong>na</strong>ckie z 2010 roku, w których w<br />

drugiej rundzie stanęli do pojedynku<br />

Stanisław Czudek (kandydat –<br />

Polak) oraz Petr Gawlas (kandydat<br />

<strong>cz</strong>eskiej <strong>na</strong>rodowości, obiecujący<br />

popierać polskie interesy). Jednym<br />

te wybory posłużyły jako przykład,<br />

że uchwała się nie sprawdziła, ponieważ<br />

nie poparto jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />

żadnego z kandydatów, dla drugich<br />

– przeciwnie – były dowodem <strong>na</strong> to,<br />

że jest potrzeb<strong>na</strong>. – Gdyby wtedy<br />

jasno zostało powiedziane, byśmy<br />

głosowali <strong>na</strong> docenta Czudka, to<br />

mielibyśmy go teraz w Se<strong>na</strong>cie, bo<br />

różnica głosów była bardzo mała –<br />

przekonywał jeden z dyskutujących,<br />

który opowiadał się za zachowaniem<br />

uchwały.<br />

Większość u<strong>cz</strong>estników – m.in.<br />

Rafał i Mariusz Zawadzcy <strong>cz</strong>y Michał<br />

Chrząstowski – zwracali uwagę<br />

<strong>na</strong> fakt, że decydowanie o tym, kogo<br />

poprzeć, jest niezwykle trudne. Przy<strong>cz</strong>yn<br />

jest wiele. W obowiązującym<br />

systemie partyjnym każdy kandydat<br />

gra, przede wszystkim, „grę swojej<br />

partii”, a interesy polskiej mniejszości<br />

„są dopiero w trzeciej, <strong>cz</strong>y <strong>cz</strong>wartej<br />

kolejce”. Polska <strong>na</strong>rodowość kandydata<br />

nie oz<strong>na</strong><strong>cz</strong>a automaty<strong>cz</strong>nie,<br />

że będzie bronił polskich interesów,<br />

problem też może stwarzać popieranie<br />

kandydata z listy partii, której<br />

większość zaolziańskich Polaków<br />

nie darzy sympatią lub z takiej, która<br />

nie ma szansy <strong>na</strong> sukces wybor<strong>cz</strong>y.<br />

Ostate<strong>cz</strong>nie grupa robo<strong>cz</strong>a postano-<br />

wiła zachować uchwałę, le<strong>cz</strong> w nieco<br />

zmienionym brzmieniu. W sformułowaniu<br />

o popieraniu w wyborach<br />

parlamentarnych i samorządowych<br />

„tych polskich kandydatów, którzy<br />

są w stanie spełnić <strong>na</strong>dzieje polskiej<br />

mniejszości” skreślone zostało słowo<br />

„polskich”. Na przyszłość mają więc<br />

być popierani kandydaci, bez względu<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>rodowość, po których moż<strong>na</strong><br />

się spodziewać przychylnego usto-<br />

pozytywnych opinii <strong>na</strong> ten temat<br />

z<strong>na</strong>leźli się malkontenci starający<br />

się umniejszyć z<strong>na</strong><strong>cz</strong>enie tego projektu<br />

oraz zasugerować, że <strong>na</strong> Zielonej<br />

Szkole być może ktoś zarabia.<br />

– Dokładne rozli<strong>cz</strong>enie jest w Kancelarii<br />

Kongresu. Za dziecko rodzic<br />

płaci 4 tys. koron za dwa tygodnie<br />

luksusowego pobytu <strong>na</strong>d morzem,<br />

co stanowi ok. 45 proc. rze<strong>cz</strong>ywistej<br />

ceny. Reszta pochodzi z dotacji ministerialnych<br />

oraz z pieniędzy sponsorów.<br />

Nie ma takiej szansy i nie ma<br />

takich ludzi, którzy by chcieli sięgnąć<br />

po pieniądze dla dzieci – zapewniał<br />

Wantuła, któremu marzą się również<br />

pobyty wymienne u<strong>cz</strong>niów Gim<strong>na</strong>zjum<br />

Polskiego w Krakowie, Warszawie,<br />

Lublinie <strong>cz</strong>y Poz<strong>na</strong>niu.<br />

BEATA SCHÖNWALD<br />

Kongres <strong>na</strong>dal będzie »podpowiadał« wyborcom<br />

Dyskusja w grupie robo<strong>cz</strong>ej ds. praw mniejszości <strong>na</strong>rodowych.<br />

W grupie tematy<strong>cz</strong>nej poświęconej m.in. szkolnictwu głos zabrał Bronisław Burek z Olbrachcic.<br />

Fot. MAREK SANTARIUS<br />

Zdjęcia: MAREK SANTARIUS<br />

sunkowania do spraw <strong>na</strong>szej grupy<br />

<strong>na</strong>rodowej. To brzmienie uchwały<br />

zostało przyjęte przez Zgromadzenie<br />

Ogólne.<br />

Drugim tematem, <strong>na</strong>d którym<br />

długo się zasta<strong>na</strong>wiano, była rola<br />

pełnomocników gminnych Kongresu<br />

Polaków. Dyskutujący zgodzili się<br />

co do tego, że <strong>na</strong>leży jasno określić,<br />

jakie są ich uprawnienia, a równo<strong>cz</strong>eśnie<br />

trzeba <strong>cz</strong>ynić starania, głównie<br />

poprzez odpowiednio prowadzoną<br />

oświatę (m.in. <strong>na</strong> łamach „Głosu<br />

Ludu”), by mieszkańcy <strong>na</strong>rodowości<br />

polskiej za<strong>cz</strong>ęli sobie uświadamiać,<br />

że pełnomocnik gminny jest odpowiednią<br />

osobą, która ma im pomagać<br />

w rozwiązywaniu konkretnych<br />

problemów – doty<strong>cz</strong>ących szkoły,<br />

podwójnego <strong>na</strong>zewnictwa i innych.<br />

Grupa robo<strong>cz</strong>a jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />

opowiedziała się za kontynuacją starań<br />

o odzyskanie przedwojennych<br />

majątków polskich lub godziwą za<br />

nie rekompensatę. Maria Jakubik z<br />

Piosku zwróciła się do władz Kongresu<br />

z prośbą o rozwiązanie konkretnego<br />

problemu – sytuacji, gdy<br />

Dom PZKO, wybudowany w przeszłości<br />

przez Polaków, jest własnością<br />

państwową, zaś działka <strong>na</strong> której<br />

stoi, <strong>na</strong>leży formalnie do gminy,<br />

przy <strong>cz</strong>ym wójt jest nieprzychylnie<br />

ustosunkowany do korzystnego dla<br />

PZKO-wców rozwiązania. Dariusz<br />

Branny zapewnił ją, że Rada Kongresu<br />

zajmie się tym problemem <strong>na</strong><br />

mocy osobnej uchwały.<br />

DANUTA CHLUP

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!