2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz
2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz
2012-2016: Czas na dialog - GlosLudu.cz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4 ZGROMADZENIE OGÓLNE<br />
Problem przedszkola w Gnojniku,<br />
zasady przyjmowania dzieci z Polski<br />
do zaolziańskich placówek szkolnych<br />
oraz pytania doty<strong>cz</strong>ące fi <strong>na</strong>nsowania<br />
Zielonej Szkoły <strong>na</strong>d Bałtykiem stały<br />
się nośnymi tematami dyskusji<br />
panelowej doty<strong>cz</strong>ącej szkolnictwa,<br />
młodzieży i oświaty <strong>na</strong> XI Zgromadzeniu<br />
Ogólnym Kongresu Polaków<br />
w RC.<br />
Ciasne polskie przedszkole, które<br />
nie może przyjąć wszystkich chętnych,<br />
to nie tylko problem Gnojnika.<br />
Kierowni<strong>cz</strong>ka przedszkola w Lesznej<br />
Dolnej, Maria Przywara, z<strong>na</strong> podobne<br />
przykłady ze swojej <strong>na</strong>jbliższej<br />
okolicy. – Taki sam problem jest w<br />
Nieborach, Oldrzychowicach. W<br />
nie tak dawnych <strong>cz</strong>asach te lokale<br />
były zamykane, bo nie było polskich<br />
dzieci, ale teraz jest boom. Rodzą się<br />
dzieci, ludzie <strong>na</strong> wioskach za<strong>cz</strong>y<strong>na</strong>ją<br />
się budować, a w przedszkolach bra-<br />
kuje miejsc. Niechaj samorządy ruszą<br />
głowami i pootwierają to, co pozamykały<br />
– proponowała Przywara.<br />
W odpowiedzi <strong>na</strong> to prowadzący<br />
dyskusję Stanisław Folwar<strong>cz</strong>ny podał<br />
przykład z Czeskiego Cieszy<strong>na</strong>,<br />
gdzie w polskim przedszkolu przy<br />
ul. Moskiewskiej dzięki zmianom<br />
w organizacji pracy udało się podnieść<br />
limit dzieci. Jak podkreślił, nie<br />
zawsze normy higieni<strong>cz</strong>ne pozwalają<br />
<strong>na</strong> to. Wów<strong>cz</strong>as <strong>na</strong>leży szukać<br />
innych rozwiązań. Inicjatywa powin<strong>na</strong><br />
wyjść jed<strong>na</strong>k od konkretnej<br />
społe<strong>cz</strong>ności lokalnej. Dopiero potem<br />
w rozmowach z władzami gminy<br />
może pomóc Kongres Polaków.<br />
– Myślę, że jeśli będzie to żądanie<br />
typu „wybudujcie <strong>na</strong>m nowe przedszkole<br />
5-oddziałowe”, to trudno je<br />
będzie przeforsować. Co innego,<br />
kiedy powiemy: „Tutaj mamy wolny<br />
lokal, dajcie <strong>na</strong>m 100 tys. koron,<br />
a my sobie go dostosujemy do potrzeb<br />
przedszkola” – stwierdził Folwar<strong>cz</strong>ny,<br />
który problemy polskich<br />
szkół i przedszkoli z<strong>na</strong> z obydwu<br />
stron – w<strong>cz</strong>eśniej jako dyrektor PSP<br />
w Czeskim Cieszynie, a obecnie jako<br />
wiceburmistrz miasta.<br />
Dyrektor szkoły i przedszkola w<br />
Gnojniku, Tadeusz Gry<strong>cz</strong>, pomimo<br />
<strong>na</strong>jlepszych chęci nie jest w stanie<br />
wygospodarować dla przedszkola<br />
żadnego dodatkowego lokalu. A remont<br />
starego budynku albo budowa<br />
zupełnie nowego wymaga dużych<br />
pieniędzy. Tych gmi<strong>na</strong> nie może lub<br />
nie chce dać. Zwłasz<strong>cz</strong>a że w szkole<br />
w Gnojniku kształci się tylko 17<br />
proc. miejscowych dzieci. Pozostali<br />
u<strong>cz</strong>niowie dojeżdżają z okoli<strong>cz</strong>nych<br />
wiosek. – W tej sytuacji to już nie jest<br />
szkoła gmin<strong>na</strong>, a bardziej regio<strong>na</strong>l<strong>na</strong>.<br />
Stąd pytanie, kto w takim razie powinien<br />
nią zarządzać i fi <strong>na</strong>nsować?<br />
Teorety<strong>cz</strong>nie taką szkołę mógłby powołać<br />
Urząd Wojewódzki <strong>cz</strong>y <strong>na</strong>wet<br />
ministerstwo. Wtedy polska szkoła<br />
przestanie być w gminie tematem<br />
polity<strong>cz</strong>nym – sugerował Folwar<strong>cz</strong>ny,<br />
reagując <strong>na</strong> syg<strong>na</strong>lizowany z sali<br />
niesprzyjający Polakom układ sił w<br />
gnojnickim samorządzie.<br />
Z zagadnieniem przepełnionych<br />
polskich przedszkoli z jednej strony,<br />
a borykających się z brakiem dzieci<br />
z drugiej łą<strong>cz</strong>ył się kolejny temat.<br />
Sprawą przyjmowania dzieci z Polski<br />
zainteresowała się Maria Przywara.<br />
– Mieszkańcy Lesznej Górnej<br />
mają blisko do <strong>na</strong>szego przedszkola.<br />
Dzieci pochodzące z Polski mówią<br />
pięknym językiem polskim i to w su-<br />
mie chcieliśmy osiągnąć – spolsz<strong>cz</strong>yć<br />
<strong>na</strong>sze polskie szkoły i przedszkola.<br />
Czy możemy te dzieci przyjmować?<br />
– pytała kierowni<strong>cz</strong>ka przedszkola w<br />
Lesznej Dolnej. – Jesteśmy w Unii<br />
Europejskiej, w strefi e Schengen.<br />
Ustawa Szkol<strong>na</strong> mówi jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie:<br />
obywatel państwa <strong>cz</strong>łonkowskiego<br />
UE może posyłać dziecko<br />
do szkoły w każdym kraju unijnym<br />
– wyjaśniał Folwar<strong>cz</strong>ny.<br />
Pytanie zupełnie z innej be<strong>cz</strong>ki –<br />
odnośnie Zielonej Szkoły <strong>na</strong>d Bałtykiem<br />
oraz źródeł jej fi <strong>na</strong>nsowania<br />
– zadał Marian Jędrzej<strong>cz</strong>yk z Orłowej.<br />
Tadeusz Wantuła przypomniał<br />
genezę oraz korzyści dwutygodniowych<br />
wyjazdów do Polski siódmoklasistów<br />
wszystkich polskich szkół<br />
<strong>na</strong> Zaolziu. Pomimo jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />
<strong>cz</strong>wartek | 3 maja <strong>2012</strong><br />
DYSKUSJA W GRUPACH TEMATYCZNYCH DS. PRAW MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH ORAZ SZKOLNICTWA, MŁODZIEŻY I OŚWIATY<br />
Polskich dzieci w <strong>na</strong>dmiarze?<br />
Stanisław Folwar<strong>cz</strong>ny<br />
W grupie robo<strong>cz</strong>ej ds. mniejszości<br />
<strong>na</strong>rodowych spotkało się ok. dwudziestu<br />
osób – przedstawiciele Rady<br />
Kongresu, osoby zainteresowane tą<br />
tematyką, bądź takie, które w swych<br />
gmi<strong>na</strong>ch borykają się z konkretnymi<br />
problemami. Obrady prowadził<br />
<strong>cz</strong>łonek ustępującej Rady Kongresu,<br />
Dariusz Branny.<br />
Dyskusję zdominowały dwa tematy.<br />
Pierwszym była kwestia, <strong>cz</strong>y<br />
Rada Kongresu Polaków ma ofi cjalnie<br />
popierać polskich kandydatów w<br />
wyborach różnych sz<strong>cz</strong>ebli, jak przewidywała<br />
to uchwała poprzedniego,<br />
X Zgromadzenia Ogólnego, <strong>cz</strong>y też<br />
nie. Drugim były obowiązki pełnomocników<br />
gminnych i pełne wykorzystanie<br />
ich potencjału.<br />
Przykładem, <strong>na</strong> którym a<strong>na</strong>lizowano<br />
zasadność i sposób prakty<strong>cz</strong>nej<br />
realizacji uchwały o popieraniu<br />
polskich kandydatów, były wybory<br />
se<strong>na</strong>ckie z 2010 roku, w których w<br />
drugiej rundzie stanęli do pojedynku<br />
Stanisław Czudek (kandydat –<br />
Polak) oraz Petr Gawlas (kandydat<br />
<strong>cz</strong>eskiej <strong>na</strong>rodowości, obiecujący<br />
popierać polskie interesy). Jednym<br />
te wybory posłużyły jako przykład,<br />
że uchwała się nie sprawdziła, ponieważ<br />
nie poparto jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />
żadnego z kandydatów, dla drugich<br />
– przeciwnie – były dowodem <strong>na</strong> to,<br />
że jest potrzeb<strong>na</strong>. – Gdyby wtedy<br />
jasno zostało powiedziane, byśmy<br />
głosowali <strong>na</strong> docenta Czudka, to<br />
mielibyśmy go teraz w Se<strong>na</strong>cie, bo<br />
różnica głosów była bardzo mała –<br />
przekonywał jeden z dyskutujących,<br />
który opowiadał się za zachowaniem<br />
uchwały.<br />
Większość u<strong>cz</strong>estników – m.in.<br />
Rafał i Mariusz Zawadzcy <strong>cz</strong>y Michał<br />
Chrząstowski – zwracali uwagę<br />
<strong>na</strong> fakt, że decydowanie o tym, kogo<br />
poprzeć, jest niezwykle trudne. Przy<strong>cz</strong>yn<br />
jest wiele. W obowiązującym<br />
systemie partyjnym każdy kandydat<br />
gra, przede wszystkim, „grę swojej<br />
partii”, a interesy polskiej mniejszości<br />
„są dopiero w trzeciej, <strong>cz</strong>y <strong>cz</strong>wartej<br />
kolejce”. Polska <strong>na</strong>rodowość kandydata<br />
nie oz<strong>na</strong><strong>cz</strong>a automaty<strong>cz</strong>nie,<br />
że będzie bronił polskich interesów,<br />
problem też może stwarzać popieranie<br />
kandydata z listy partii, której<br />
większość zaolziańskich Polaków<br />
nie darzy sympatią lub z takiej, która<br />
nie ma szansy <strong>na</strong> sukces wybor<strong>cz</strong>y.<br />
Ostate<strong>cz</strong>nie grupa robo<strong>cz</strong>a postano-<br />
wiła zachować uchwałę, le<strong>cz</strong> w nieco<br />
zmienionym brzmieniu. W sformułowaniu<br />
o popieraniu w wyborach<br />
parlamentarnych i samorządowych<br />
„tych polskich kandydatów, którzy<br />
są w stanie spełnić <strong>na</strong>dzieje polskiej<br />
mniejszości” skreślone zostało słowo<br />
„polskich”. Na przyszłość mają więc<br />
być popierani kandydaci, bez względu<br />
<strong>na</strong> <strong>na</strong>rodowość, po których moż<strong>na</strong><br />
się spodziewać przychylnego usto-<br />
pozytywnych opinii <strong>na</strong> ten temat<br />
z<strong>na</strong>leźli się malkontenci starający<br />
się umniejszyć z<strong>na</strong><strong>cz</strong>enie tego projektu<br />
oraz zasugerować, że <strong>na</strong> Zielonej<br />
Szkole być może ktoś zarabia.<br />
– Dokładne rozli<strong>cz</strong>enie jest w Kancelarii<br />
Kongresu. Za dziecko rodzic<br />
płaci 4 tys. koron za dwa tygodnie<br />
luksusowego pobytu <strong>na</strong>d morzem,<br />
co stanowi ok. 45 proc. rze<strong>cz</strong>ywistej<br />
ceny. Reszta pochodzi z dotacji ministerialnych<br />
oraz z pieniędzy sponsorów.<br />
Nie ma takiej szansy i nie ma<br />
takich ludzi, którzy by chcieli sięgnąć<br />
po pieniądze dla dzieci – zapewniał<br />
Wantuła, któremu marzą się również<br />
pobyty wymienne u<strong>cz</strong>niów Gim<strong>na</strong>zjum<br />
Polskiego w Krakowie, Warszawie,<br />
Lublinie <strong>cz</strong>y Poz<strong>na</strong>niu.<br />
BEATA SCHÖNWALD<br />
Kongres <strong>na</strong>dal będzie »podpowiadał« wyborcom<br />
Dyskusja w grupie robo<strong>cz</strong>ej ds. praw mniejszości <strong>na</strong>rodowych.<br />
W grupie tematy<strong>cz</strong>nej poświęconej m.in. szkolnictwu głos zabrał Bronisław Burek z Olbrachcic.<br />
Fot. MAREK SANTARIUS<br />
Zdjęcia: MAREK SANTARIUS<br />
sunkowania do spraw <strong>na</strong>szej grupy<br />
<strong>na</strong>rodowej. To brzmienie uchwały<br />
zostało przyjęte przez Zgromadzenie<br />
Ogólne.<br />
Drugim tematem, <strong>na</strong>d którym<br />
długo się zasta<strong>na</strong>wiano, była rola<br />
pełnomocników gminnych Kongresu<br />
Polaków. Dyskutujący zgodzili się<br />
co do tego, że <strong>na</strong>leży jasno określić,<br />
jakie są ich uprawnienia, a równo<strong>cz</strong>eśnie<br />
trzeba <strong>cz</strong>ynić starania, głównie<br />
poprzez odpowiednio prowadzoną<br />
oświatę (m.in. <strong>na</strong> łamach „Głosu<br />
Ludu”), by mieszkańcy <strong>na</strong>rodowości<br />
polskiej za<strong>cz</strong>ęli sobie uświadamiać,<br />
że pełnomocnik gminny jest odpowiednią<br />
osobą, która ma im pomagać<br />
w rozwiązywaniu konkretnych<br />
problemów – doty<strong>cz</strong>ących szkoły,<br />
podwójnego <strong>na</strong>zewnictwa i innych.<br />
Grupa robo<strong>cz</strong>a jednoz<strong>na</strong><strong>cz</strong>nie<br />
opowiedziała się za kontynuacją starań<br />
o odzyskanie przedwojennych<br />
majątków polskich lub godziwą za<br />
nie rekompensatę. Maria Jakubik z<br />
Piosku zwróciła się do władz Kongresu<br />
z prośbą o rozwiązanie konkretnego<br />
problemu – sytuacji, gdy<br />
Dom PZKO, wybudowany w przeszłości<br />
przez Polaków, jest własnością<br />
państwową, zaś działka <strong>na</strong> której<br />
stoi, <strong>na</strong>leży formalnie do gminy,<br />
przy <strong>cz</strong>ym wójt jest nieprzychylnie<br />
ustosunkowany do korzystnego dla<br />
PZKO-wców rozwiązania. Dariusz<br />
Branny zapewnił ją, że Rada Kongresu<br />
zajmie się tym problemem <strong>na</strong><br />
mocy osobnej uchwały.<br />
DANUTA CHLUP