Nr 3-4/2012 - Gminny Ośrodek Kultury w Przemęcie
Nr 3-4/2012 - Gminny Ośrodek Kultury w Przemęcie
Nr 3-4/2012 - Gminny Ośrodek Kultury w Przemęcie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
str. 18 HISTORIA<br />
Order Virituti Militari (z ³ac. cnocie<br />
wojskowej - mêstwu wojennemu), najwy¿sze<br />
i najstarsze polskie odznaczenie<br />
wojskowe (drugie w Europie po austriackim<br />
Orderze Marii Teresy), które<br />
by³o nadawane za wybitne czyny wojenne.<br />
Zosta³o ustanowione przez ostatniego<br />
króla Polski Stanis³awa Augusta<br />
Poniatowskiego w 1792 r. na pami¹tkê<br />
zwyciêskiej bitwy naszych<br />
wojsk z Rosjanami pod Zieleñcami<br />
na Wo³yniu .<br />
Pocz¹tkowo odznakami orderu by³y<br />
z³ote i srebne medale z monogramem<br />
króla „S.A.R” ( Stanislaus Augustus<br />
Rex – Stanis³aw August Król) i napisem<br />
na stronie odwrotnej – VIRTUTI<br />
MILITARI.<br />
Pierwszymi kawalerami Orderu<br />
Virtuti Militari zostali ksi¹¿ê Józef Poniatowski<br />
i gen. Tadeusz Koœciuszko.<br />
Nastêpnie medale zast¹piono krzy-<br />
¿ami z podzia³em na piêæ klas: kl. I –<br />
Krzy¿ Wielki z Gwiazd¹, kl. II - Krzy¿<br />
Komandorski, kl. III – Krzy¿ Kawalerski;<br />
kl. IV – Krzy¿ Z³oty, kl. V –<br />
Krzy¿ Srebrny.<br />
W okresie rozbiorów order by³ likwidowany<br />
przez wrogów kraju i odradza³<br />
siê jak Feniks z popio³ów. Ustaw¹ Sejmu<br />
RP z 1 sierpnia 1919 r., zosta³ restytuowany.<br />
Pierwszymi mieszkañcami Ziemi<br />
Przemêckiej, którzy otrzymali ten zaszczytny<br />
tytu³ Kawalera Orderu Virtuti<br />
Militari za bohaterskie czyny w wojnie<br />
polsko – bolszewickiej 1919 – 1921,<br />
byli: p³k Stanis³aw Siuda, mjr Józef<br />
Wróblewski, Józef Józefowski, Jan<br />
Kaczor, Józef Tomys, Ludwik Tyliñski<br />
i Bronis³aw Wyrwa.<br />
Kawalerowie Ze starej pocztówki Orderu Virtuti Militariz Ziemi Przemêckiej - 2<br />
UCZESTNIK CUDU NA WIS£¥<br />
Urodzi³ siê 4 stycznia 1901 r. w B³otnicy<br />
(daw. pow. babimojski) w rodzinie<br />
rolnika Teodora i Heleny z Siudów.<br />
By³ najstarszym z oœmiorga rodzeñstwa.<br />
Ukoñczy³ 4-oddzia³ow¹ szko³ê<br />
powszechn¹ w rodzinnej miejscowoœci.<br />
Z chwil¹ wybuchu Powstania Wielkopolskiego<br />
wst¹pi³ ochotniczo jako<br />
18-latek do oddzia³u powstañczego dowodzonego<br />
przez swego stryja ppor.<br />
Stanis³awa Siudê. Bra³ udzia³ w zdobywaniu<br />
Wolsztyna, Kopanicy, Chobienic,<br />
Kargowej i Babimostu. Od<br />
6 marca 1919 r. zosta³ ¿o³nierzem<br />
3. batalionu wchodz¹cego w sk³ad<br />
utworzonego 2. Pu³ku Strzelców Wielkopolskich<br />
(póŸniejszy 56. Pu³k Piechoty<br />
Wielkopolskiej). Ze swoim pu³kiem<br />
w dniach 4 – 5 wrzeœnia wyruszy³<br />
z Koœciana transportem kolejowym na<br />
front wschodni. Pod dowództwem Stanis³awa<br />
Siudy (ju¿ w stopniu kapitana),<br />
bra³ udzia³ w walkach pod Po³ockiem,<br />
Bobrujskiem, Szaci³kami i S³obod¹<br />
Jakimowsk¹.<br />
W sierpniu 1920 r. uczestniczy³<br />
w s³ynnej bitwie warszawskiej, zwanej<br />
„Cudem nad Wis³¹”, która uratowa³a<br />
Europê przed bolszewickim komuniz-<br />
Najwy¿szym polskim odznaczeniem<br />
jest Order Virtuti<br />
Militari. Ma³o kto z nas wie,<br />
¿e odznaczenie te nadane zosta³o<br />
piêciu zas³u¿onym mieszkañcom<br />
Ziemi Przemêckiej.<br />
W cyklu artyku³ów Pana Antoniego<br />
Fornalskiego przybli-<br />
¿ymy ich ¿yciorysy. Dziœ opis<br />
drugiego z odznaczonych Józefa<br />
Józefowskiego.<br />
mem. Po victorii warszawskiej wzi¹³<br />
udzia³ w pogoni wojsk bolszewickich a¿<br />
do Miñska, który zosta³ zdobyty przez<br />
naszych ¿o³nierzy 15 paŸdziernika<br />
1920 r. Po ustaniu dzia³añ wojennych<br />
przyby³ ze swym pu³kiem do Œremu,<br />
miejsca sta³ego pobytu tej jednostki,<br />
a potem w czasie œwi¹t Bo¿ego Narodzenia<br />
w stopniu kaprala rezerwy wróci³<br />
do rodzinnej B³otnicy.<br />
17 czerwca 1922 r. w uznaniu zas³ug<br />
dla ojczyzny a szczególnie za mêstwo<br />
i heroizm w wojnie polsko-bolszewickiej,<br />
otrzyma³ od Rz¹du Rzeczypospolitej<br />
Polskiej 12 ha ziemi na Wo³yniu<br />
w Iwanówce (gm. M³ynów, pow. Dubno).<br />
Do swojej majêtnoœci ziemskiej<br />
przyby³ dopiero w 1924 r. z nowo poœlubion¹<br />
¿on¹ Mari¹ z domu Raszke. Po<br />
paru latach ciê¿kiej pracy zbudowa³<br />
nowoczesne gospodarstwo. W Iwanówce<br />
urodzi³y siê 3 córki.<br />
Wybuch II wojny œwiatowej zak³óci³<br />
spokój domowego ogniska, gdy¿<br />
wschodnie ziemie Rzeczypospolitej na<br />
których zamieszka³ z rodzin¹, zosta³y<br />
po 17 wrzeœnia 1939 r. objête okupacj¹<br />
sowieck¹ i wyniszczaniem ludnoœci polskiej.<br />
10 lutego 1940 r. o godzinie trzeciej<br />
nad ranem do domu Józefa Józefowskiego<br />
wtargnê³o NKWD w asyœcie<br />
30 miejscowych Ukraiñców, którzy<br />
po szczegó³owej rewizji nakazali tej rodzinie<br />
w ci¹gu dwóch godzin opuœciæ
Change language