Gozaresh-94-Catalogue-ltr
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
پايان نمايشگاه هنرمند چند وجهي<br />
آیین پاياني نمایشگاه آثار فریده الشایی عصر پنجشنبه ششم اسفندماه و<br />
همزمان با سومین سالگرد درگذشت این هنرمند فقید در موزه هنرهای معاصر<br />
تهران برگزار شد.<br />
در این مراسم که با حضور هنرمندان و دوستداران هنر و مسووالن برگزار<br />
شد، احمد مسجد جامعی؛ عضو شوراي شهر تهران درباره فریده الشایی<br />
گفت: حس مانلی کیکاووسی به مادرش و برگزاری چنین نمایشگاهی بهیاد<br />
او برای من بسیار زیبا بود. این حس مهر و مهربانی در ذات نگاه هنری<br />
فریده الشایی نیز وجود دارد. این نگاه در همه آثار خانم الشایی هست.<br />
این نمایشگاه روایتی واقعی از فریده الشایی است، نکته مهم و جالب توجه<br />
درباره این نمایشگاه این است که همه آثار فریده الشایی از کارهای ضعیف<br />
و ابتدایی او گرفته تا دستنوشتهها و عکسها و کارنامه دوران تحصیلش<br />
در این نمایشگاه پیش چشم مخاطب قرار گرفته است، این رویکرد باعث<br />
شده است ظرفیت و چگونگی شکلگیری خالقیت در هنرمندی مانند فریده<br />
الشایی قابل مشاهده باشد.<br />
عضو شورای شهر تهران با ابراز خرسندی از ادامه این نمایشگاه و برگزاری<br />
آن در خارج از ایران گفت: ایران همیشه نماد هنر و شعر و ادب بوده است و<br />
در همه جای دنیا ایران را به خاطر این ویژگیها میشناسند، به همین دلیل<br />
ما وظیفه سنگینتری نسبت به هنرمندان داریم. خوب است برای معرفی<br />
هنرمندان ایرانی در این نمایشگاهها از روشی که در نمایشگاه خانم الشایی<br />
استفاده شده است، بهره بریم.<br />
همچنین ناصر تقوایی؛ كارگردان سينما و از دوستان فريده الشايي در این<br />
مراسم در سخنانی درباره هنرمندان زن ایران گفت: اگر بخواهم درباره فریده<br />
صحبت کنیم باید دربارهیک هنرمند چند وجهی حرف بزنیم. او در همه<br />
زمینهها خیلی خوب کار م یکرد، تجربه تئاتر داشت، خوب مینوشت و همیشه<br />
با شکل خوبی خود را ارائه میکرد. به این ترتیب آیا وقت آن نرسیده است<br />
که همه زنان ما صحبت کنند و به سخن درآیند؟ ما زنان موفق امااندکی<br />
در هنر و ادب معاصر داریم که به دلیل نوعاندیشه و جهانبینی وسیعشان<br />
جزء چهرههای محو ناشدنی فرهنگ ما هستند و فریدهیکی از آنهاست.<br />
تقوایي در ادامه گفت: من همچنان میبینم که زنان هنرمند ما با<br />
وجود آنکه موقعیتهای کمتری دارند و تعداد آنها نیز از هنرمندان<br />
مرد کمتر است اما به نظر میرسد جای مهمتری را به خود اختصاص<br />
دادهاند و منحصر به فرد هستند، افکار آنها مخصوص خودشان<br />
است و نیروی خالصی موجب شده است کار هنری خلق کنند .<br />
فریده از هر نظر برای منیک دوست نمونه بود. من و همسرم با فریده<br />
و همسرش سفرهای متعددی رفتیم، او فردی جامعاالطراف بود و نسبت به<br />
هیچ چیز تعصب نداشت. این گشادگی فکر قطعا در زمینههای اجتماعی<br />
کار او تاثیر گذاشته است. فریده بسیار دوست داشت که من از زندگی و<br />
کارشیک فیلم بسازم و من خودم را نفرین میکنم که این کار را هیچگاه<br />
انجام ندادم. شاید به کمک همسر فریده بتوانم فیلمیبسازم، هرچند فرصت<br />
اصلی از دست رفته است اما فکر میکنم او آن قدر گشادگی فکر و هنر<br />
داشت که هیچ زمان برای معرفی دوباره او دیر نیست.<br />
تقوایی با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه آثار فریده الشایی موجب شده<br />
است که به تواناییهای او بهتر پی ببریم، گفت: فریده بسیار متنوع کار<br />
کرده است و از هر کار نویی استقبال میکرد. امیدوارم آن گروه از بانوان که<br />
به کار هنری عالقه دارند دقت بیشتری به کار فریده کنند زیرا او بهترین<br />
اوقات زندگی و بدترین زمان زندگیاش در بیماری را وقف کارش کرد. ای<br />
کاش فریده وقت بیشتری برای خلق داشت اما همان میزان آثاری هم که<br />
باقی مانده دنیایی را به من نشان داد که پیش از این ندیده بودم. تاریخ ما<br />
پر است از هنرمندانی که پس از مرگشان شناخته شدند و امیدوارم فریده<br />
نیز بیش از پیش به جامعه ما شناسانده شود.<br />
رعنا فرنود؛ هنرمند نقاش و از دوستان فریده الشایی نیز در این مراسم<br />
درباره تصور طبیعت در آثار فریده الشایی گفت: طبیعت تم اصلی<br />
نقاشیهای فریده الشایی است که پیوسته و مکرر ادامه دارد. انتزاع<br />
و از آن خود سازی دو ویژگی قابل بررسی در نقاشیهای فریده الشایی<br />
است. گرایش به انتزاع در رابطه با طبیعت چند دهه قبل از او با ظهور<br />
اولین موج هنرمندان نوگرای ایران آغاز شد، هنرمندانی چون حمیدی،<br />
کاظمی، سپهری و بعدها جعفری و مصطفی دشتی و در دورانی خود من.<br />
این افراد طبیعت را با رویکردهایی متفاوت در آثار خود تجربه کردند.<br />
او ادامه داد: از این میان سهراب سپهری، از لحاظ فرم و فضا به فریده<br />
الشایی نزدیکتر است هرچند به عقیده من تفاوتهای قابل توجهی<br />
هم از نظر نقطه شروع، تکنیک و نتیجهگیری در کارهای آنان وجود<br />
دارد. فریده الشایی برخالف اغلب نقاشان مدرنیست ایرانی برای تجرید<br />
طبیعت با آن روبه رو نمیشود بلکه با فاصلهگیری از طبیعت به تاریخ<br />
و حافظه رجوع میکند. از طبیعت آشنایی زدایی نمیکند بلکه میکوشد<br />
با خلق تصاویر آشنا بیننده را به خاطرهای شخصی نزدیک کند.<br />
این هنرمند نقاش با بیان اینکه الشایی تصاویر منتزع شده از طبیعت را در<br />
چارچوب قابی محدود ارائه میکند، اظهار کرد: این آثار قرار نیست بیانگر<br />
کلیت سهمگین و گاه شکوهمند طبیعت باشند بلکه فریمهایی از خاطره سبز<br />
شده طبیعت هستند. هنرمند با فریم کردن شاید میخواهد تصویر ذهنی<br />
فرار و در معرض آسیب زنان را در چارچوبی انتخابی از دل طبیعت وحشی به<br />
داخل فضایی کنترل پذیر بکشاند و از این راه حفظ امنیت را در پروسه حفظ<br />
گذشته و به خاطر سپاری حال تجربه کند.<br />
فرنود ادامه داد: انتخاب جزييات آگاهیا ناخودآگاه به معناییادآوری<br />
مطلوب و حذف نامطلوب است. برای فریده نقطه نزدیکی به طبیعت در<br />
واقع نقطه دور شدن از آن است. او میکوشد از طبیعت فاصله گرفته و به<br />
خاطره رجوع کند تا معنایی به آن بیافزایدیا از آن بکاهد. او بدون رجوع<br />
به طبیعت آن را انتزاعی میکند و منشا حرکت او طبیعت در خاطره است.<br />
فریار جواهریان؛ کیوریتور این نمایشگاه نیز در این مراسم لحظاتی پشت<br />
تریبون رفت و گفت: برای من فریده دوست عزیزی بود ویک جنبه این<br />
نمایشگاه به همین دوستی برمیگردد.<br />
سپس جواهریان به ذکر خاطرهای از مرحوم فریده الشایی وهادی میرمیران،<br />
معمار معروف ایرانی پرداخت.<br />
همچنین مرجان تاجالدینی؛ منتقد و تاریخدان هنر در این مراسم درباره<br />
فریده الشایی و آثار او گفت: اگرچه فریده الشایی اکسپرسیونیسم انتزاعی<br />
کار میکرد و کارهایش هم انتزاعی و هم اکسپرسیونیستی بود اما او خودش<br />
را منتسب به هیچ سبکی نمیدانست و بارها به این نکته در مصاحبههایش<br />
تاکید میکند. گذشته از سبک در محتوا و شیوه تفکر نیز این کشمکش در<br />
چارچوب مشخص قرارگرفتنیا نگرفتن دراندیشه او دیده میشود. به عنوان
Change language