29.06.2016 Views

گزارش عملکرد موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۱۳۹۴

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

برنامههای پژوهشی و جنبی<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

175


هب آمریکایی ‏هنرمند‏ ‏دو ‏آثار بازگشت <strong>سال</strong><br />

37 از پس <strong>موزه</strong> کرده<br />

خریداری آمریکایی مطرح معمار و هنرمند دو از 1357 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> که معماری طراحی اثر 14 زمانی<br />

شد.‏ داده تحویل <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> به 1394 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 37 از پس الهه بینالمللی دادگاه رای با بود،‏ <strong>در</strong>یک<br />

آثار این شد خریداری <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> برای آمریکایی معمار دو گریوز؛ مایکل و استرن رابرت آثار که انقالب<br />

پیروزی دلیل به نیز آن از پس نشد،‏ منتقل ایران به آثار این خرید زمان <strong>در</strong> و بودند شده گذاشته نمایش به نمایشگاه پیگیریهای<br />

پساز 1394 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> نشد.‏ داده تحویل ایران به هنرمند دو این آثار آمریکا،‏ <strong>در</strong> ایران اموال انسداد ا<strong>سال</strong>میو <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایندگی به جواهریان فریار به هلند <strong>در</strong> آثار ا<strong>سال</strong>میاین ارشاد و فرهنگ وزارت <strong>سال</strong>ه چند حقوقی گریوز<br />

مایکل به متعلق اثر 10 و استرن رابرت از اثر چهار شامل آثار این شد.‏ منتقل <strong>موزه</strong> به بعد و شد داده تحویل <strong>تهران</strong> آثارشان<br />

میالدی 80 و 70 دهههای <strong>در</strong> که هستند نیویورک مکتب و آمریکا برجسته و شاخص معماران از نفر دو این است،‏ دارای<br />

<strong>معاصر</strong> هنر تاریخ <strong>در</strong> جایگاه نظر از هنرمندان این آثار نیز امروز و داشت قرار جهان منتقدان و هنرمندان توجه مورد است.‏<br />

اهمیت این<br />

حاال شود.‏ مشخص آنها دقیق سرنوشت تا است نگهداریشده هنرمند دو این خود نزد <strong>سال</strong>ها این طول <strong>در</strong> آثار این شود.‏<br />

گذاشته نمایش به معماری،‏ نمایشگاههای دل <strong>در</strong> است قرار و شده اضافه <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گنجینه به آثار که<br />

هست <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> به متعلق هنری آثار کمیاز تعداد <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سرپرست گفته به رد پیگیریها آثار این بازگرداندن برای و است هنرمندیهودی آثارهاریزمن؛ آنها جمله از و نشده داده تحویل ایران به هنوز است.‏<br />

انجام حال


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

173


برنامههای پژوهشی و جنبی<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

171


نمایشگاهمشترکمحیطی<br />

رومانی<br />

و مجارستان ایران،‏ 1394<br />

مردادماه و تیر مجارستان و رومانی ایران،‏ هنرمندان آثار با زندگی«‏ ‏»فضاهای عنوان با محیطی هنر شاپ ورک و نمایشگاه گذاشتند.‏<br />

نمایش به نمایشگاه این <strong>در</strong> را خود آثار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> حمایت با ایران هنرمندان و شد برگزار رومانی <strong>در</strong> <strong>در</strong><br />

مدتیکماه به و شد افتتاح رومانی جورجه سانتا شهر <strong>در</strong> ترانسیلوانیا هنری مرکز <strong>در</strong> تیرماه از زندگی«‏ ‏»فضاهای نمایشگاه تیر<br />

٢٩ اخیر <strong>در</strong>یکدهه ایران محیطی هنر بررسی و ایران <strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong>باره مکتبی محمود سخنرانی داشت.‏ ادامه گالری این نادعلیان،‏<br />

احمد شامل ایرانی هنرمند ٢٨ از آثاری نمایشگاه این <strong>در</strong> بود.‏ نمایشگاه این بخشهای از رومانی سکلر ملی <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> عاطفه<br />

رجبیان،‏ پریسا زمردینیا،‏ مینوش زرکش،‏ شهرناز مکتبی،‏ محمود آنهمحمدتاتاری،‏ گلناری،‏ کوروش نفیسی،‏ نوشین شیرین<br />

امیریراد،‏ سیاوش مشمولی،‏ حامد عالمشاه،‏ فرشته دهقانی،‏ مهدیه خانی،‏ کریماهلل رمزی،‏ مجتبی آرانی،‏ عاطفه خاص،‏ حمید<br />

خندان،‏ حمید لوآرت،‏ گروه زمین،‏ هنر گروه باز،‏ پنج گروه نجفی،‏ فرزانه زمانی،‏ فرشته محمدیان،‏ آسیه محسنینسب،‏ شد.‏<br />

گذاشته نمایش به گو<strong>در</strong>زی تارا و قائمیمنش مهتاب نورآبادی،‏ 30<br />

تا تیر ٣٠ از مجارستان از منتخب هنرمند هفت کنار <strong>در</strong> نمایشگاه این منتخب ایرانی هنرمند شش شاپ ورک بخش <strong>در</strong> از<br />

دیگری نمایشگاه مشترک،‏ ورکشاپهای این پایان <strong>در</strong> و پرداختند رومانی اوالزتلک شهر <strong>در</strong> مشترک کار به 1394 مرداد شد.‏<br />

برگزار مجارستانی و ایرانی هنرمندان آثار تقبل<br />

و ایرانی هنرمندان ویزای <strong>در</strong>یافت و معرفی با معنوی و مادی حامیان از عنوانیکی به <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> کرد.‏<br />

حمایت رویداد این برگزاری از آنها سفر هزینههای از بخشی شکل<br />

آلپار پیتر و مکتبی محمود همکاری با و 1393 <strong>سال</strong> ماه اردیبهشت از زندگی(‏ ‏)فضاهای محیطی هنر مشترک پروژه پروژههای<br />

برگزاری انگیزه و مبنا )GNAP Korea 2014 کوچرو هنر ‏)برنامهی جنوبی کره <strong>در</strong> هنرمند دو این دیدار گرفت.‏ هنرمحیطی<br />

<strong>در</strong>باره سخنرانی برای مکتبی محمود از دعوت با برنامه نخستین بود.‏ مجارستان و ایران هنرمندان میان مشترک ده<br />

روند از تخصصی نمایشگاهی و مجارستانی و رومانیایی و ایرانی هنرمندان بین مشترک ورکشاپهای برگزاری و ایران مهرماه<br />

ابتدای هنرمندان آثار ار<strong>سال</strong> برای زندگی«‏ ‏»فضاهای رسمیپروژه فراخوان شد.‏ آغاز ایران <strong>در</strong> هنر این اخیر <strong>سال</strong> و داوری کار فراخوان این ماهه مهلتیک از پس و شد منتشر کشور تیراژ پر روزنامههای رسمیو خبرگزاریهای <strong>در</strong> 1393 شد.‏<br />

آغاز نمایشگاه آثار انتخاب که<br />

داشتند عهده بر را نمایشگاه این داوری مسوولیت رومانی از پیتر آلپار و وارالیای ریکا دکتر و ایران از مکتبی؛ محمود عکس،‏<br />

شامل هنرمند،‏ 107 از اثر 600 به نزدیک میان از دبیرخانه برای شده ار<strong>سال</strong> آثار بررسی ماه دو از پس نهایت <strong>در</strong> ایرانی؛<br />

هنرمند پنج طرح نمایشگاه،‏ آثار انتخاب از پس راهیافت.‏ نمایشگاه به هنرمند 27 از اثر 100 چیدمان،‏ و ویدئوآرت <strong>در</strong><br />

حضور برای که هنرمندی 23 میان از الهخانی کریم و خاص عاطفه رمزی،‏ مجتبی نفیسی،‏ نوشین نادعلیان،‏ احمد ورکشاپ،‏<br />

بخش <strong>در</strong> شد.‏ انتخاب بودند،‏ کرده ار<strong>سال</strong> را خود طرحهای مجارستان و رومانی ایران،‏ هنرمندان مشترک ورکشاپ‏ میان<br />

از که بود پیتر آلپار عهده بر مجارستان و رومانی هنرمندان انتخاب و مکتبی محمود عهده بر ایرانی هنرمندان انتخاب ‏»ریکا<br />

،)Tomcsik Judit( تومچیک«‏ ‏»ژودیت ،)Gergely Meszaros( مزاروش«‏ مجارستان»گرگی و رومانی هنرمندان ‏»انیکو<br />

،)AtillaSzel( سل«‏ ‏»آتیال ،)Bartha Tunde( بارتا«‏ ‏»تونده ،)Attila Toro( تورو«‏ ‏»آتیال ،)Szabo Reka( سابو«‏ شدند.‏<br />

انتخاب )Vajna Anna( واینا«‏ ‏»آنا و )Csaba Damokos( داموکوش«‏ ‏»چابو ،)EnikoDaczo( داتو«‏ اقامت<br />

و نمایشگاه مکان اسپانسرها،‏ تعیین برای مذاکرات ورکشاپ،‏ و نمایشگاه برای آنها آثار و هنرمندان انتخاب با همزمان آثار،‏<br />

چاپ هزینههای اسپانسر عنوان به رومانی <strong>در</strong> لیختناشتاین و ایسلند نروژ،‏ سفارتهای نهایت <strong>در</strong> که شد آغاز هنرمندان هزینههای<br />

اوالزتلک شهر <strong>در</strong> دنیل«‏ قلعه ‏»هتل گرفتند.‏ عهده بر را ورکشاپ برای هنرمندان نیاز مورد متریال و کاتالوگ هنرمندان<br />

کار و اقامت اصلی قدیمیمحل قلعه این پذیرفت.‏ را ورکشاپ آثار نمایشگاه برگزاری و هنرمندان هفتهای دو اقامت هنرمحیطی<br />

مورد <strong>در</strong> سخنرانی و ‏»فضاهایزندگی«‏ نمایشگاه برگزاری محل عنوان به نیز ترانسیلوانیا«‏ هنر ‏»مرکز بود.‏ <strong>تهران</strong>«‏<br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> داشت.»<strong>موزه</strong> عهده بر را نمایشگاه اولیه کاتالوگ چاپ و تبلیغات نمایشگاه،‏ برگزاری مسوولیت ایران،‏ کرد<br />

حمایت نمایشگاه این <strong>در</strong> حضور برای ایرانی هنرمندان ویزای <strong>در</strong>یافت و معرفی برای معنوی و حامیمادی عنوان به نیز <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> با همراستا نیز رومانی سکلر«‏ ملی ‏»<strong>موزه</strong> کرد.‏ پرداخت را ایرانی هنرمندان سفر هزینههای از بخشی و است.‏<br />

داشته عهده بر را جانبه دو ارتباط ایجاد و ایرانی هنرمندان از دعوت مسوولیت معنوی و حامیمادی عنوان به <strong>تهران</strong>


میالن<br />

سبز<strong>در</strong>اکسپوی زمین اردیبهشت<br />

سوم میالن 2015 اکسپوی <strong>در</strong> حضور برای جایزه این برگزیدگان معرفی و سبز«‏ ‏»زمین پوستر جایزه برگزیده آثار نمایشگاه شد.‏<br />

برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> ماه این<br />

<strong>در</strong> ایران حضور و میالن 2015 اکسپوی اهمیت به اشاره ا<strong>سال</strong>میبا ارشاد و فرهنگ وزارت هنری امور معاون مرادخانی؛ علی نقش<br />

زمینه این <strong>در</strong> هنر و فرهنگ حوزه اما کرد،‏ نگاه میتوان هنری اتفاق این <strong>در</strong> ایران حضور به مختلفی دیدگاههای از گفت:‏ رویداد فرهنگ،‏<br />

هنر،‏ سرزمین،‏ وجهیک مهمترین کرد؛ معرفی نمیتوان راههایش و ساختمانها جادهها با لزوما را کشور دارد.یک بسزایی است.‏<br />

آن سنتهای و آیینها کند.‏<br />

مطرح را م<strong>سال</strong>مت و همزیستی نوع ویک بپردازد زندگی جریان و طبیعت زمین،‏ با انسان ارتباط به نحوی به میخواهد اکسپو زا میتواندیکی خود امر این کند.‏ معرفی خوبی به فرهنگی و اقتصادی بزرگ جریان این <strong>در</strong> را ما میتواند اکسپو <strong>در</strong> ما حضور هستیم.‏<br />

آن دنبال به روزها این که باشد فرهنگی دیپلماسی راهکارهای مورد<br />

آرمانگرایانه موضوعات اینکه به توجه با گفت:‏ سبز زمین پوستر جایزه دبیر پور؛ غریب کیانوش مراسم،‏ این از دیگری بخش <strong>در</strong> که<br />

داوران و افتاد اتفاق معجزه مسابقه،یک این برگزاری <strong>در</strong>باره شد.‏ مواجه خوب استقبال با مسابقه این است،‏ ایرانی هنرمندان توجه کردند.‏<br />

بررسی را آثار بودند،‏ گرافیک <strong>در</strong>خشان چهرههای از پیروزی<br />

از بعد گفت:‏ سبز،‏ زمین پوستر جایزه نمایشگاه برگزاری برای <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> انتخاب <strong>در</strong>باره همچنین پور غریب <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong> <strong>در</strong> کودکان داستانی ادبیات تصویرگران نمایشگاه و دوساالنهها جمله از گرافیک حوزه مهمی<strong>در</strong> رویدادهای انقالب تازهای<br />

جان ما گرافیک تا باشد راهی دنیا <strong>موزه</strong>های معتبرترین از <strong>در</strong>یکی نمایشگاه این برگزاری امیدوارم است.‏ شده برگزار <strong>معاصر</strong> بگیرد.‏<br />

فاصله خود پراکنده و تحرک کم خموده،‏ شرایط از و بگیرد گفت:‏<br />

نیز میالن ۲۰۱۵ اکسپوی <strong>در</strong> ایران کارگروه تبلیغات کمیته رییس و تجارت و معدن صنعت،‏ وزیر مشاور گو<strong>در</strong>زی؛ محمد علی برای<br />

زبانش هنرمند بگویند.‏ سخن تفکر زبان جای به تملق اهل گروهی و باشند خاموش آن هنرمندان و هنر که ای جامعه بر وای <strong>در</strong><br />

که آنچه باشند.‏ هنر جامعه جزو آن راهبران اینکه مگر نیست؛ حل قابل حیات معمای است.‏ تربیت و تعلیم برای دستاش و خدا است.‏<br />

<strong>سال</strong>ها این تمام نماینده شد،‏ خواهد گذاشته نمایش به ما کشور از میالن اکسپوی رویداد<br />

این برگزیدگان،‏ سبز زمین پوستر جایزه برگزیده آثار کتاب از رونمایی با و خواند را داوران هیأت ‏-بیانیه حقیقی ابراهیم سپس گشایشیافت.‏<br />

جایزه این آثار نمایشگاه و شدند معرفی جنبی<br />

و پژوهشی برنامههای <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> ، <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 169


کنفرانسبینالمللی معماری <strong>معاصر</strong>اتریش<br />

کنفرانس بینالمللی معماری <strong>معاصر</strong> اتریش سهشنبه هفتم مهر ماه <strong>۱۳۹۴</strong>، با همکاری مشترک <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong><strong>تهران</strong>،‏ انجمن فرهنگی اتریش و فصلنامه A2 به زبان انگلیسی <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> برگزار شد.‏<br />

این کنفرانس شامل برنامه سخنرانی و نمایش فیلم با حضور پژوهشگران هنر و متفکران <strong>معاصر</strong> اتریشی <strong>در</strong> زمینه<br />

هنر،‏ معماری و مطالعات فرهنگی و فلسفی بود.‏<br />

مارتین جوست؛ معمار،‏ م<strong>در</strong>س دانشگاه اشتوتگارت و دانشگاه <strong>هنرهای</strong> کاربردی وین،‏ کنستانس روهم؛ فیلمساز،‏<br />

نویسنده و استاد <strong>در</strong> آکادمی<strong>هنرهای</strong> زیبای وین،‏ مرکز آکادمیاشتوتگارت و انستیتو هنر بوستون <strong>در</strong> دانشگاه لسلی،‏<br />

الیزابت فون سامسونف؛ استاد فلسفه و مردمشناسی تاریخی <strong>در</strong> آکادمی<strong>هنرهای</strong> زیبای وین،‏ دانشگاه باوهاس ویمار<br />

و دانشگاه فنی ماریبور،‏ همچنین گلمار خطیبی؛ معمار و م<strong>در</strong>س آکادمی<strong>هنرهای</strong> زیبای وین،‏ دانشگاه فنی وین و<br />

دانشگاه نیو دیزاین سنکت پلتن از حاضران و سخنرانان <strong>در</strong> این رویداد بودند.‏


برنامههای پژوهشی و جنبی<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

167


برآمده از دهه چهل قرن <strong>معاصر</strong><br />

ناهید طباطبایی؛ نویسنده <strong>معاصر</strong> و نماینده انتشارات آبان نیز <strong>در</strong> این مراسم گفت:‏ این مراسم به بهانه هشت<br />

مجموعه مقاالت آیدین آغداشلو،‏ نقاش بزرگ کشورمان و <strong>در</strong> واقع به خاطر تجلیل از او برگزار شده است،‏ او که<br />

برآمده از دهه چهل قرن <strong>معاصر</strong> است <strong>در</strong> همان محیطی به خودآموزش و پرورش پرداخته است که احمد شاملو،‏<br />

جالل آل احمد،‏ غالمحسین ساعدی و بهرام بیضایی از ثمرههای آن هستند.‏ آیدین آغداشلو هنرمندی چندوجهی،‏<br />

باهوش و ذوقی سرشار است،‏ او نه تنها <strong>در</strong> زمینه نقاشی صاحب اثر و تأثیرگذار است بلکه با ممارستی شگفت‎انگیز<br />

به <strong>هنرهای</strong> ا<strong>سال</strong>می،‏ خوشنویسی و نیز نقاشی غرب دستیافته و از کارشناسان بنام آثار هنری است.‏<br />

طباطبایی <strong>در</strong> ادامه گفت:آغداشلو همچنین به وجه آموزش هنر نقاشی توجه داشته و بیش از پنج هزار هنرآموز را<br />

تعلیم داده است.‏ <strong>در</strong> کنار همه این‎ها او بیش از 500 مقاله <strong>در</strong>باره نقاشی،‏ <strong>هنرهای</strong> ا<strong>سال</strong>می،‏ خط و سینما نوشته است<br />

که همگی از ارزیابی دقیق،‏ منصفانه و مشفقانه او بهره برده‎اند.‏ این مقاالت که بخش بزرگی از ادبیات <strong>هنرهای</strong><br />

تجسمیرا شکل میدهد از نثری شیوا و دلنشین برخوردارند که مخاطب را به خود مشغول میدارد.‏ انتشارات آبان<br />

و انتشارات دید به خود می‎بالند که این مجموعه را انتشار داده و <strong>در</strong> قدم بعدی مجموعه آثار بهرام بیضایی را <strong>در</strong><br />

هفت جلد منتشر خواهند کرد.‏<br />

پس از این سخنرانی‎ها و نمایش فیلمیاز گفت‎وگویی با آیدین آغداشلو،‏ مجموعه کتاب هشت جلدی ‏"نامه اعمال"‏<br />

آغداشلو شامل از خوشیها و حسرتها،‏ <strong>سال</strong>های آتش و برف،‏ از پیدا و پنهان،‏ گفتارها و گفتوگوهای دیگر،‏ زمینی<br />

و آسمانی،‏ از دور و نزدیک،‏ این دو حرف و نیمه دیگر با حضور آیدین آغداشلو،‏ محمود دولتآبادی،‏ مسعود کیمیایی،‏<br />

مجید مالنوروزی،‏ جهانگیر هدایت و محمود بهمن پور رونمایی شد.‏


پژوهشگر و هنرمندچند ساحتی<br />

مجید مالنوروزی؛ مدیرکل <strong>هنرهای</strong> تجسمیو سرپرست <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> نیز <strong>در</strong> این مراسم گفت:‏ برای<br />

<strong>موزه</strong> باعث افتخار است که میزبان کتاب آغداشلو و مراسم رونمایی از آن است.‏ این مجموعه کتاب نشان از آگاهی<br />

و دانش گسترده ایشان <strong>در</strong> زمینه تاریخ و هنر ایران بزرگ دارد.‏ سراغ ندارم هنرمندی را که هم اجرای هنری دارد و<br />

هم بتواند <strong>در</strong>باره تاریخ هنر و نقد هنری مطالعاتی ایناندازه وسیع داشته باشد.‏<br />

مالنوروزی با بیان اینکه آغداشلو دورههای تاریخی را با دقت بررسی کرده و آثار او برای ما همانند سندی ارزشمند<br />

است،گفت:‏ بیشتر هنرمندان تکساحتی هستند،‏ اما اینگونه <strong>در</strong>باره همه رشتههای هنری نوشتن کاری کارستان است<br />

و به این دلیل آغداشلو پژوهشگر و هنرمندی چند ساحتی و سرمایه ملی ماست.‏ به قول پیر بوردیو:‏ ‏"آنها که پا را از<br />

مرز آگاهی‎های عمومی ‏فراتر میگذارند جامعه برای آنان احترامیکاریزماتیک قائل است.‏ آنها سرمایه‎های نمادین<br />

هستند و اگر روزی تنها سرمایه هنری بودند امروز فراتر هستند"‏ متأسفانه ما نتوانسته‎ایم سرمایه‎های نمادین خود<br />

را حفظ کنیم.‏<br />

مدیرکل <strong>هنرهای</strong> تجسمی ‏ادامه داد:‏ آغداشلو واقعاًیک استثناست،‏ او هم گذشته را میشناسد هم <strong>معاصر</strong> را <strong>در</strong>ک<br />

میکند و نگاهش تکساحتی نیست.‏ برای شناخت آثار او نیز باید چند ساحت را بشناسیم تا بتوان آثار او را نقد<br />

کرد.‏ آثار او جای بررسی بسیار دارد،‏ <strong>در</strong> جایی به ترمیم و احیا می‎پردازد و <strong>در</strong> جای دیگری دل <strong>در</strong> گرو انهدام دارد او<br />

به این ترتیب انسانی حقیقتاً‏ <strong>معاصر</strong> است.‏ <strong>در</strong> کنار آثار او،‏ هشت کتاب <strong>در</strong>باره موضوعات مختلف هنری با کارشناسی<br />

<strong>در</strong>ست نوشته شده است و ما امیدواریم بتوانیم این سرمایه نمادین فرهنگمان را حفظ کنیم.‏<br />

برنامههای پژوهشی و جنبی<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

165


آغداشلو:‏<br />

مشخصکردم<br />

را اعمالم کارنامه شد،‏<br />

گفته اکنون که فوق‎العاده‎ای صحبتهای وقتی گفت:‏ کوتاهی سخنان <strong>در</strong> مراسم این <strong>در</strong> نیز آغداشلو آیدین هشت<br />

من ظاهراً‏ ندارد.‏ ربطی من به اینها و میکنند صحبت دیگر کسی <strong>در</strong>باره که کردم فکر میکردم،‏ گوش کارم<br />

میکنم فکر بنابراین مینویسد.‏ که هستم نقاشی من است.‏ زیاد نقاش براییک این نوشتهام.‏ کتاب جلد کی<br />

بعدی‎تان نمایشگاه پرسید من از کسی کردم،‏ برگزار <strong>سال</strong> 40 از بعد نمایشگاهی قبل <strong>سال</strong> دادهام.یک انجام را کتاب‎های<br />

و است شده منتشر کتاب جلد هشت این هم اکنون است.‏ دیگر <strong>سال</strong> 40 قاعدتاً‏ خوب گفتم است؟ ندارد.‏<br />

وجود دیگری قدیمیو<br />

دوست که دارم ذهن <strong>در</strong> را سخت‎گیر بسیار منتقد معموالًیک نوشته‎هایم <strong>در</strong> گفت:‏ ادامه <strong>در</strong> با آغداشلو خودم<br />

به مدام نوشتن موقع و بخواند تا میدهم او به ابتدا را مینویسم هرچه است.‏ بهار شمیم همیشگی‎ام ندارم،‏<br />

نوشتن برای خاصی وسوسه این جز به است.‏ خوب برایم این و بخواند شمیم است قرار را این میگویم ار خودم موضع میکنم سعی که معناست این به مینویسم اینکه اما نیستم نویسنده دولتآبادی استادم مثل من هستند.‏<br />

روشن‎تر اما نوشتهها است،‏ پیچیدهتر اما دارد وجود موضعی هم نقاشی <strong>در</strong> کنم،‏ روشن خیلی<br />

ندانسته‎ام.‏ بازخواست از باالتر را خودم هیچگاه من گفت:‏ بدهم،‏ پس جواب آمده‎ام اینکه بر تأکید با آغداشلو با<br />

است.‏ صادقانه بسیار چون است ارزشمندی بسیار لطف هستید.‏ اینجا شما و هستم اینجا امشب که خوشحالم به<br />

نمایشگاه <strong>در</strong>یک قبل <strong>سال</strong> را نقاشیهایم اعمال نامه من هستم،‏ آسوده‎تر بسیار اکنون که کردم فکر خودم نمیشد،‏<br />

پیدا دیگر بعضیها اما بودند قبالً‏ هم نوشته‎ها این کردم.‏ عرضه هستند مردم که آنها اصلی صاحبان نامه<br />

نتیجه <strong>در</strong> گفته‎ام،‏ چه نوشتههایم <strong>در</strong> من که میشود معلوم بالفاصله‎تر باشند هم همراه اگریکجا کردم فکر هر<br />

که نباشم ملزم و کنم کار کم کنم،‏ تنبلی میتوانم راحت خیلی اکنون همین‎هاست.‏ هم نوشته‎هایم اعمال با<br />

نه چون است مهم بسیار هستم آن <strong>در</strong> که نقطهای این و شب این بنویسم.‏ است،‏ ننوشته کسی که را چیزی هست.‏<br />

که است همین بگویم میتوانم فروتنی با که غرور


ندارد<br />

تباهی استکه شعلهای آغداشلو؛ جنبی<br />

و پژوهشی برنامههای <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> ، <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 163<br />

دهباشی؛<br />

علی را آن اجرای که <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> تک سینما <strong>در</strong> آغداشلو اعمال«‏ ‏»نامه از رونمایی مراسم <strong>در</strong> آیدین<br />

<strong>در</strong>باره سخنانی <strong>در</strong> نویسنده دولت‎آبادی؛ محمود داشت،‏ عهده بر ‏»بخارا«‏ سردبیر و مدیر و فرهنگی فعال کتاب‎ها<br />

این <strong>در</strong>باره او ببینیم.‏ را او میتوانیم ما و است برگشته سفر از آغداشلو که خرسندم بسیار گفت:‏ آغداشلو و ی خوشنویس و ری نگارگ و ی نقاش و اد وی د نق از رد،‏ برمیگی <strong>در</strong> را تردهای گس حوزه ا مقالهه ‏»مجموعه ت:‏ اس نوشته از<br />

که بزرگانی به احترام و دین ادای و جهان و ایران <strong>معاصر</strong> و گذشته هنرمندان و هنر و باستانشناسی و تاریخ و سینما مورد<br />

اینهمه که بگوید کسی اگر و کرده‎اند.‏ مراقبت را ایرانی فرهنگ و روح نیما تا فردوسی از امروز به تا دیرباز حضور<br />

و کرده کار که است <strong>سال</strong> شصت چون است.‏ مربوط حتماً‏ میگویم مربوط چه تو به گوناگون موضوع و بودهام.«‏<br />

ارزشها ستاینده همیشه و داشتهام خود<br />

نوبه به هم ما که است خاطر این به مکان این <strong>در</strong> ما شدن جمع میکنم فکر گفت:‏ ادامه <strong>در</strong> آبادی دولت آغداشلو<br />

آیدین اگر میگذاریم.‏ احترام او به و میشناسیم را آغداشلو آیدین نام به شخصیتی ق<strong>در</strong> و ارزش بگوییم هنرمندان<br />

تا بودم شنونده تنها من مطمئناً‏ آید،‏ میان به صحبتی او نقاشی <strong>در</strong>باره بود قرار و بود نقاش فقطیک حوزههای<br />

<strong>در</strong> مختلف وجه چندین دارای آغداشلو شد اشاره که همانطور اما کنند،‏ صحبت او آثار <strong>در</strong>باره نقاش اذعان<br />

تا آورم زبان کالمیبه چند خستگیناپذیر و پویا انسان این ستایش <strong>در</strong> دانستم الزم هم من است،‏ گوناگون ما<br />

ملی روانشناسی از بخشی که بودند ساخته ارزش‎هایی سرزمین این کارزار <strong>در</strong> که آدمیانی ق<strong>در</strong>شناس که باشم کرده بود.‏<br />

خواهم و هستم می‎دهد،‏ تشکیل را رد ا ارزش‎ه ن ای ت:‏ گف دارد،‏ اهمیت میآفریند ه ک ی ارزش‎های ار اعتب ه ب ت مل اینکهیک ان بی ا ب <strong>در</strong>«‏ ‏»کلی نده نویس آغداشلو<br />

کتاب مجموعه این نمی‎گیرند.‏ حقوق دولت از امروز نه و <strong>در</strong>گذشته نه غالباً‏ که میآید پدید کسانی تکاپوی آورده<br />

پدید خود زندگی طول <strong>در</strong> دایرهالمعارف اویک که میگوید ما به <strong>در</strong>گیرم آن با است شب دو و روز دو من که دارد<br />

و داشته مردم این خالقه فرآورده‎های و کشور این به او که است عشقی آن خاطر به همه معارف این و است است.‏<br />

پیموده خوب خیلی را مسیر این و <strong>سال</strong><br />

40 از پس آغداشلو آیدین آثار از اثر گالری <strong>در</strong> گذشته <strong>سال</strong> ماه آبان که نمایشگاهی <strong>در</strong>باره همچنین دولتآبادی بار<br />

نخستین داشت.‏ نام ‏»انهدام«‏ رفتم اثر گالری به آن دیدن برای بار دو من که نمایشگاه این گفت:‏ شد،‏ برگزار برابر<br />

<strong>در</strong> نمیدانم فقط و هستم سمجی آدم شخصاً‏ که آنجا از اما رفتم.‏ نمایشگاه این به آثار همه تماشای برای استادی<br />

هنری وجه که رفتم گلدانی دیدن برای بلکه نرفتم،‏ انهدام دیدن برای دوم بار کرد؛ خواهم چه مرگ،‏ و<br />

هنرمند مقام <strong>در</strong> آغداشلو آیدین شخصیت وجه همان اینجا دارد.‏ وجود نقاشی کتاب هیچ <strong>در</strong> و کرده خلق آیدین مثل میپردازد،‏<br />

هنر به که جایی <strong>در</strong> ولی است فن استاد میکند نقاشی خردمند عنوان به او که جایی <strong>در</strong> است،‏ خردمند بماند.‏<br />

گالری دیوار روی نمی‎گذاشتم لحظه داشتمیک خرید ق<strong>در</strong>ت اگر و است مانده من ذهن <strong>در</strong> که است تابلو آن نیست.‏<br />

آن برابر بهایی هیچ که دارد اختیار <strong>در</strong> را الماسی استیک آورده دست به را تابلو آن که هرکس معتقدم ‏»عاطفه<br />

می‎گوید:‏ او کنم.‏ اشاره هنرمندان <strong>در</strong>باره دورانت ویل نظرگاه به میخواهم عالوه به داد:‏ ادامه آبادی دولت خاموش<br />

زود <strong>در</strong>خشش این ولی میدهد رخ <strong>در</strong>خشش اینجا میشود،‏ خلق هنر و شده غالب انسان بر نفسانیات و ادامه<br />

را خود شعله شخصیت‎ها این و زده پیوند خرد با را افروزش این هنرمند که هست دیگری نقطه میشود.‏ نو قان د می‎آمیزن خرد ا ب را ر هن ه ک انی کس ند.«‏ برس ری پی ه ب د میتوانن ه ک تند هس ر هن <strong>در</strong> افراد ن ای د.‏ میدهن اعتبار<br />

به ابتدا از شناخته‎ام آغداشلو آیدین <strong>در</strong> من که حکمتی میشوند.‏ تباه نه و میسوزند نه میشناسند،‏ را حرکت هم<br />

<strong>در</strong> خردمندی حکمت با را خود هنرمندی وجود شعلهی او است.‏ آمده پدید بودن منطقی روند و زحمت و کار بگیریم.‏<br />

جشن را خودم البته و او <strong>سال</strong>گی پنج و هفتاد اکنون ما و آمیخته


رونمایی نامه اعمال<br />

آیدینآغداشلو<br />

‏»نامه اعمال«‏ مجموعه کتاب هشت جلدی شامل مقاالت آیدین آغداشلو است که به تازگی منتشر شده و آیین رونمایی از<br />

این مجموعه با حضور هنرمندان و نویسندگان 14 اسفندماه 1394 <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> و با حضور آیدین آغداشلو،‏ محمود<br />

دولتآبادی،‏ مسعود کیمیایی،‏ مجید مالنوروزی،‏ ناهید طباطبایی،‏ حورایاری،‏ نا<strong>در</strong> اردالن،‏ منوچهر انور،‏ جهانگیر هدایت،‏<br />

محمود بهمن‎پور،‏ علی دهباشی و دوستداران پرشمار آیدین آغداشلو برگزار شد.‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

161


تفاهم نامه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و بنیاد فرهنگی پروس آلمان<br />

سفر آثارگنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> به برلین<br />

تفاهم نامه همکاری <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و بنیاد فرهنگی پروس آلمان برای<br />

برگزاری نمایشگاهی از آثار گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2016 از برنامههای <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> برای تعامل بینالمللی با مجموعههای فرهنگی هنری است.‏ بر اساس<br />

این تفاهم نمایشگاهی از 60 اثر خارجی و ایرانی گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>تهران</strong> <strong>در</strong> نیمه دوم <strong>سال</strong> 2016 برگزار میشود و عالوه بر فرصتی برای نمایش آثار<br />

خارجی گنجینه و معرفی <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ امکان معرفی بیشتر تعدادی<br />

از هنرمندان ایرانی و هنر ایران را فراهم میکند.‏<br />

امضای این تفاهم نامه بازتاب قابل توجهی <strong>در</strong> رسانههای داخلی و همچنین خارجی<br />

داشت و رسانههای خارجی از جمله روزنامه ‏»آرت«<strong>در</strong>باره نمایش آثار <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> <strong>موزه</strong>های ایالتی برلین مطالبی نوشتند.‏<br />

مراسم امضای این تفاهمنامه با حضور وزیر امور خارجه آلمان و معاون هنری<br />

وزارت فرهنگ و ارشاد ا<strong>سال</strong>می‏‎25‎ مهرماه <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> برگزار<br />

شد و مجید مالنوروزی؛ مدیرکل <strong>هنرهای</strong> تجسمیو سرپرست <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>تهران</strong> و نماینده بنیاد فرهنگی پروس آلمان تفاهم نامه همکاری دوجانبه و مشترک<br />

و برگزاری نمایشگاه آثار هنرمندان ایرانی و خارجی <strong>در</strong> برلین را امضا کردند.‏<br />

<strong>در</strong> مراسم امضای تفاهمنامه میان ایران و آلمان،‏ سفیر آلمان گفت:‏ بسیار خوشحالم<br />

که این تصمیم میان دولت ایران و آلمان گرفته شد تا <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و<br />

بنیاد پروس تفاهم نامه ای امضا کنند که بتوانیم نمایشگاهی ازآثار هنرمندان ایرانی<br />

و آلمانی را <strong>در</strong> برلین برگزار کنیم.‏<br />

اشتاین مایر؛ وزیر امورخارجه آلمان <strong>در</strong>نشست امضای تفاهم نامه مشترک دوکشور با<br />

تاکید بر نقش دیپلماسی فرهنگی گفت:‏ دیپلماسی فرهنگی نقش بزرگ و مهمیدارد<br />

و گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با آثار هنرمندان ایرای و جهان ارزش بزرگی<br />

داردکه نمایش آنها میتواند برخی پیش داوریها را تغییر دهد.‏ این فقطیک تفاهم<br />

نامه نیست بلکه فرصتی است تا تبادل فرهنگی که <strong>در</strong> چند <strong>سال</strong> گذشته بین دو<br />

کشور کمرنگ بوده است تقویت شود و فرصت مناسبی را برای همکاری و تبادل<br />

فرهنگی ایران و آلمان فراهم میکند.‏<br />

علی مرادخانی؛ معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد ا<strong>سال</strong>مینیز <strong>در</strong> این نشست<br />

با ق<strong>در</strong>دانی از همکاریهای فرهنگی دو کشور <strong>در</strong> گذشته گفت:‏ این تفاهم نامه<br />

میتواند برای فعالیتها و همکاریهای آینده موثر باشد.‏ این اتفاق مهم را به فال<br />

نیک میگیریم و <strong>در</strong>یچه ای خواهد بود که هنر ایران و گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>تهران</strong> را به نقاط مختلف جهان و عالقه مندان ارائه کنیم.‏<br />

رفت و آمد مسووالن سیاسی و هنری دنیا<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

159


همسر نخست وزیریونان <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong><br />

تاکید بر همکاری هنری<br />

بتی بازیانا؛ همسر نخست وزیریونان که <strong>در</strong> بهمن ماه به <strong>تهران</strong> آمده بود،‏ 20 بهمن<br />

به مدت سه ساعت از نمایشگاه آثار فریده الشایی وهمچنین گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> بازدید و با سرپرست <strong>موزه</strong> گفتوگو کرد.‏<br />

سرپرست <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> این دیدار برای برگزاری نمایشگاهی از<br />

آثار هنرمندانیونانی <strong>در</strong> ایران و نمایشگاه آثار هنرمندان <strong>معاصر</strong> ایران <strong>در</strong>یونان اعالم<br />

آمادگی کرد.‏<br />

همسر نخست وزیریونان نیز با اعالم آمادگی برای برگزاری نمایشگاههایی <strong>در</strong> ایران<br />

ویونان و همچنین با ابراز خوشحالی از اینکه امروز توانسته <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>تهران</strong> حضور داشته باشد،‏ گفت:‏ من امروز توانستم آثاریک هنرمند ایرانی را که آثار<br />

متفاوتی را خلق کرده ببینم و از همه مهم تر اینکه امروز آثار مهم گنجینه <strong>موزه</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><strong>تهران</strong> را که مجموعه بینظیری از آثار هنرمندان ایرانی،‏ اروپایی و<br />

آمریکایی هست را <strong>در</strong> این مجموعه بازدید کردم.‏<br />

شهردار میالن <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong><br />

نگریستن به آینده<br />

بدون فراموشی گذشته<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و نمایشگاه ‏"<strong>در</strong> جست و جوی گمشده"‏ <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1394<br />

میزبان شهردار میالن ایتالیا هم بود.‏ جولیانو پیزاپیا؛ شهردار شهر میالن وهیات<br />

همراه از نمایشگاه <strong>در</strong>جستجوی گمشده ‏)مجموعه آثار فریده الشایی(‏ و آثار گنجینه<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> دیدن و با سرپرست <strong>موزه</strong> گفتوگو کردند.‏<br />

جولیانو پیزاپیا؛ شهردار میالن <strong>در</strong> این بازدید گفت:‏ از دیدن مجموعه آثار و دورههای<br />

مختلف کارییک هنرمند ایرانی و همچنین بازدید از آثار گنجینه <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> بسیارمتحیر شدم و تا حد زیادی تحت تأثیر قرار گرفتم.‏ این آثار <strong>در</strong><br />

برگیرنده زیبایی،‏ هنر و خالقیت است.‏ دیدن این آثار این امکان را فراهم میکند که<br />

به آینده نگاهی خاص و <strong>در</strong>ک متفاوتی داشته باشیم و از همه مهم تر نگریستن به<br />

آینده ضمن فراموش نکردن گذشته باید مورد توجه قرار گیرد.‏<br />

شهردارشهر میالن ایتالیا همچنین بر باید تبادل فرهنگی کشورها تاکید کرد و آن<br />

را موجب تزدیکتر شدن کشورها و فرهنگها بهیکدیگر خواند.‏


<strong>تهران</strong><br />

<strong>در</strong> ایتالیا ماکسی <strong>موزه</strong> رییس و ایتالیا سفیر <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> ‌ا دنی زرگ ب ای <strong>موزه</strong>ه ا ب و همس از<br />

مهرماه 21 ماکسی <strong>موزه</strong> رییس ملن<strong>در</strong>ی؛ و <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> ایتالیا سفیر ؛ کونچاتوریِ‏ کردند.‏<br />

دیدن <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> ملموس«‏ ‏»ذهنیت نمایشگاه بزرگترین<br />

با همسو <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گفت:‏ بازدید این <strong>در</strong> ملن<strong>در</strong>ی آنها<br />

چیدمان و آثار انتخاب نحوهی که است مشخص کامالً‏ و دنیاست <strong>موزه</strong>های برای<br />

شده انتخاب جمالت و متون و شده انتخاب هدفمند و هوشمندانه کامالً‏ نمایشگاه<br />

این است.‏ نمایشگاه اهداف <strong>در</strong>ک راستای <strong>در</strong> و روشنگرانه بسیار نمایشگاه <strong>موزه</strong>های<br />

سایر ردهی هم و همپا <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> که میدهد نشان خارجی<br />

رسانههای <strong>در</strong> و شود دیده باید فعالیت این و است فعالیت مشغول جهانی <strong>موزه</strong><br />

و ماکسی <strong>موزه</strong>ی بین مشترک همکاری برای آمادگی اعالم با او انعکاسیابد.‏ بیشتر<br />

ارتباط برای مؤثر و گامیمحکم را <strong>موزه</strong> دو همکاری <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> دانست.‏<br />

رم و <strong>تهران</strong> بین هنری و فرهنگی فرهنگی<br />

فعالیتهای خواندن مؤثر ضمن نیز ایتالیا سفیر کونچاتوری؛ بازدید این <strong>در</strong> اظهار<br />

روابط،‏ این دیرین سابقهی به اشاره با و کشور دو روابط استحکام <strong>در</strong> هنری و گیرد.‏<br />

شکل هنری همکاریهای و فعالیتها با روابط،‏ جدید دور آغاز کرد امیدواری تمایل<br />

ابراز ضمن نیز <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سرپرست مالنوروزی؛ مجید <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> کرد:‏ اظهار هنری و فرهنگی روابط توسعهی برای متقابل طراحی<br />

جهانی استانداردهای و قابلیت با نمایشگاههایی که دارد را قابلیت این <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> کند.گنجینهی برگزار ایتالیا <strong>موزه</strong>های با مشترک بهصورت و متفاوت<br />

انتخابهای که دارد را امکان این آثار،‏ گونهگونی و تنوع به توجه با <strong>تهران</strong> کرد.‏<br />

طراحی آن از متعدد نمایشگاههای از<br />

نمایشگاهی برپایی برای ماکسی <strong>موزه</strong>ی رییس از ق<strong>در</strong>دانی ضمن مالنوروزی نمایشگاههای<br />

برپایی خواستار ناویراسته«،‏ ‏»تاریخ عنوان تحت ایران <strong>معاصر</strong> هنر و بهتر ارائهی بهمنظور <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نظارت و همکاری با ایران هنر شد.‏<br />

ایران <strong>معاصر</strong> هنر جریان از دقیقتر اتحادیه<br />

خارجی سیاست معاون <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> اروپا جمله<br />

از نیز همراه هیات و اروپا اتحادیه خارجی سیاست مسوول معاون اشمیت؛ هلگا نمایشگاه<br />

از <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> حضور با که بودند اروپایی مسووالن کردند.‏<br />

دیدن <strong>موزه</strong> گنجینه آثار و الشایی(‏ فریده آثار ‏)مجموعه گمشده <strong>در</strong>جستجوی مجموعه<br />

گفت:‏ آمده <strong>در</strong> نمایش به آثار از تحسین با بازدید این <strong>در</strong> اشمیت هلگا گنجینه<br />

آثار از منتخبی کنار <strong>در</strong> ایرانی هنرمند کارییک مختلف دورههای و آثار را<br />

ایرانی هنرمند هنریک میتواند آثار این چیدمان و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> و<br />

برنز و شیشه روی تراش حجمی،‏ کارهای نقاشی،‏ آثار از بینظیری مجموعه که دهد.‏<br />

نمایش خوبی به است شیشه دنیا<br />

هنری و سیاسی مسووالن آمد و رفت <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> ، <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 157


رفت و آمد مسووالن سیاسی و هنری دنیا<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> دوره اخیر با تالش برای ارتقای جایگاه این مجموعه<br />

و تعامل و ارتباط هنری با مجموعهها و <strong>موزه</strong>های معتبر هنر <strong>معاصر</strong> دنیا،‏ توجه<br />

بیشتر مراکز هنری بینالمللی را جلب کرد و مسووالن هنری و سیاسی مختلفی<br />

برای بازدید و تبادل هنری به <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> آمدند.‏ <strong>سال</strong> 94 برای<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>سال</strong> پر رفت و آمدی بود و این <strong>موزه</strong> میزبان تعدادی<br />

از مسووالن سیاسی،‏ هنری و مدیران <strong>موزه</strong>های دیگر کشورها بود.‏ سفیر ایتالیا <strong>در</strong><br />

ایران،‏ رییس <strong>موزه</strong> ماکسی ایتالیا،‏ شهردار میالن،‏ همسر نخست وزیریونان و معاون<br />

مسوول سیاسی اتحادیه اروپا،‏ وزیر امور خارجه آلمان و نماینده بنیاد فرهنگی پروس<br />

آلمان از جمله افرادی بودند که با بازدید از <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong>باره<br />

همکاریهای هنری گفت و گو کردند.‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

155


دوم<br />

اپیزود چهارم:‏ فیلم نمایش The Genius of Design: Ghosts in the Machine<br />

متفاوتی<br />

کاملن ایدههای دیزاین داشت،‏ قرار جهانی جنگ دو بین زمان <strong>در</strong> دنیا که زمانی 1930، و 1920 دهههای بحران دورهی <strong>در</strong> و تئوریها توسط را ماشینی محصوالت و آالت ماشین مزایای م<strong>در</strong>ن"‏ ‏"جنبش اروپا،‏ <strong>در</strong> کرد.‏ پیشنهاد اشیاء شکل <strong>در</strong>بارهی را لویی<br />

ریموند مثل طراحانی نیز امریکا <strong>در</strong> میکرد.‏ ترویج استیل لوله مبلمان و مجهز آشپزخانههای آزاد،‏ پالن طراحی مثل محصوالتی میکردند؛<br />

برداری بهره و کشف بازار-محور رویکرد توسعهی برای را امریکایی کنندگان مصرف آمال و رویاها <strong>در</strong>یفوس هنری و دیفرینت:‏<br />

نیلز و معماری منتقد دایکاف:‏ تام حضور با شد.‏ تبدیل م<strong>در</strong>ن کنندهی مصرف جامعهی اصول از بهیکی بعدها که م<strong>سال</strong>های امریکایی.‏<br />

صنعتی طراح کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 153


سوم<br />

فیلم نمایش Objectified<br />

نگاهی<br />

فیلم این است.‏ پرداخته طراحانشان و مصنوع اشیاء با ما پیچیدهی رابطهی به که است مستندی فیلم Objectified نیا <strong>در</strong> میکند.‏ بروز مسیر این <strong>در</strong> که خالقیتی و گجتها تا مسواک از محصوالت تولید تا طراحی پروسهی صحنهی پشت به دارد میپردازند،‏<br />

ما مصنوع محیط مجدد طراحی و ارزیابی بررسی،‏ به که و...‏ رشید کریم آیو،‏ جاناتان رامس،‏ دیتر همچون طراحانی فیلم زا بعضی خالق پروسههای مستندسازی به فیلم این <strong>در</strong> کارگردان میگویند.‏ پایداری و مصرف هویت،‏ شخصی،‏ بیان <strong>در</strong>بارهی انتخاب<br />

با ما راستی به میگذارند.‏ تأثیر ما زندگی بر اشیاء چگونه میدهد نشان و میپردازد دنیا محصول طراحان تأثیرگذارترین داریم<br />

تمایل که این میکنیم؟یا بیان چگونه را خود هویت ایم،‏ کرده احاطه آنها با را خودمان زندگی دوران طول <strong>در</strong> که اشیائی شویم؟<br />

بیان چگونه


دوم<br />

فیلم نمایش Charles & Rey Eames<br />

میالدی.‏<br />

هفتاد تا پنجاه دهههای <strong>در</strong> امریکایی مشهور طراح دو این با رابطه <strong>در</strong> است مستندی Charles & Ray Eames فیلم صندلی<br />

طراحی از ری و چارلز ای حرفه فعالیت است.‏ شده تهیه Bill Jersey و Jason Cohn توسط 2011 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> فیلم این Richard Saul اثر این <strong>در</strong> شونده مصاحبه اشخاص مییابد.‏ ادامه فیلمسازی و عکاسی معماری،‏ زمینههای <strong>در</strong> و میشود شروع این<br />

فرزند Lucia Eames نویس،‏ نامه فیلم Paul Schrader ایرلندی،‏ معمار TED، Kevin Roche مؤسس Wurman و Jeannine Oppewall، Gordon Ashby ایمزیعنی دفتر سابق طراح سه و شان نوه Eames Demetrios طراح،‏ دو هستند.‏<br />

Deborah Sussman کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 151


نمایش فیلم اول:‏ اپیزود اول<br />

The Genius of Design: Ghosts in the Machine<br />

طراحی از کجا میآید؟ طراح بودن به چه معناست؟ طبیعت خاص و نبوغ چیزی که ما به آن طراحی میگوییم چیست؟ سریال پنج<br />

قسمتی The Genius of Design داستان دنیایی را به نمایش می گذارد که طراحان از ابتدای انقالب صنعتی تاکنون ساختهاند.‏<br />

<strong>در</strong> قسمت اول این سریال Ghosts in the Machine <strong>در</strong> بارهی مسیر فکری نخستین کارآفرینان قرن ‎18‎مثل جوسیا وج وود و<br />

آبراهام داربی و متفکران تولید صنعتی قرن 19 و 20 همچون ویلیام موریس و هنری فورد به تفصیل شرح داده شده است.‏ همچنین<br />

دیتر رامس،‏ طراح افسانه ای براون و جی میز،‏ رئیس سابق بینالمللی طراحی فورد موتورز برای ما از داستان طراحی خواهند گفت.”‏


دیزاین<br />

کانون کانونهای<br />

تشکیل هنری،‏ مختلف حوزههای مستمر فعالیتهای ایجاد جهت <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> جدید سیاستهای پی <strong>در</strong> 1394<br />

ماه مهر از دیزاین"‏ ‏"کانون نیومدیا"،‏ ‏"کانون و شهر"‏ و معماری ‏"کانون از پس گرفت.‏ قرار مرکز این کاری دستور <strong>در</strong> هنر آرش<br />

و نیکزاد سحر مدیریت تحت مستقل نیمه تشکلی عنوان به <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> رسمی<strong>در</strong> صورت به را خود فعالیت کرد.‏<br />

آغاز شجاعی <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong>ی دارد.‏ ای ناشناخته زوایای و است جدید همچنان ایران <strong>در</strong> خصوص به و دنیا <strong>در</strong> خود گستردهی ابعاد <strong>در</strong> دیزاین آگاهی<br />

افزایش دیزاین،‏ شناساندن برای بود خواهد پایگاهی مختلف،‏ جنبههای <strong>در</strong> هنر اشاعهی مراکز از عنوانیکی به <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> تر.‏<br />

گسترده فعالیتهای مسیر <strong>در</strong> هنری حوزهی این فعاالن و متخصصان جذب و آن به نسبت عام و خاص مخاطبان حوزهی<br />

<strong>در</strong> پژوهشی و آموزشی اجرایی،‏ پروژههای زمینههای <strong>در</strong> دارد قصد خود مدت بلند برنامهی <strong>در</strong> دیزاین"‏ ‏"کانون راستا،‏ همین <strong>در</strong> طراحی<br />

شاخهی <strong>در</strong> را مستند فیلمهای اجرایی،‏ های پروژه زمینهی <strong>در</strong> خود فعالیتهای شروع <strong>در</strong> کانون این بپردازد.‏ فعالیت به دیزاین فیلم<br />

اول اپیزود است:‏ زیر قرار به آنها عناوین که است گذاشته نمایش به رایگان و ماهانه دورههای <strong>در</strong> تخصصی صورت به صنعتی دوم<br />

اپیزود ،Charles &Rey Eames، Objectified ،Ghosts in the Machine عنوان با The Genius of Design کانون<br />

این،‏ بر عالوه‏ داشت.‏ خواهند ادامه نیز ۱۳۹۵ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> و Designs for Living عنوان Theبا Genius of Design فیلم <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی با ایتالیا کشور <strong>در</strong> دیزاین ساالنهی سه ویکمین بیست <strong>در</strong> ایران شرکت برای آینده،‏ <strong>سال</strong> و جاری <strong>سال</strong> دیزاین بود<br />

خواهد برپا میالن شهر <strong>در</strong> ماه شهریور اواخر تا و ماه فروردین اواسط از ساالنه سه نمایشگاه این دارد.‏ نزدیکی همکاری <strong>تهران</strong> ارائه<br />

نمایشگاه این <strong>در</strong> بار اولین برای حوزه،‏ این <strong>در</strong> را خود دستاوردهای دنیا،‏ <strong>در</strong> دیزاین مراکز و کشورها دیگر همچون نیز ایران و کرد.‏<br />

خواهد اب را خود فعالیت ۱۳۹۵ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> که بود خواهد آموزشی کارگاههای و تخصصی نشستهای شامل کانون این آموزشی پروژههای مخاطبان<br />

برای مسیر این <strong>در</strong> را خود برنامههای و کرد خواهد آغاز کشور از خارج <strong>در</strong> چه و داخل <strong>در</strong> چه ای حرفه طراحان همکاری کرد.‏<br />

خواهد تدوین مجزا صورت به عام و خاص رد دیزاین مختلف بخشهای <strong>در</strong> رشد به رو تغییرات به توجه با که گفت باید کانون این پژوهشی پروژههای اجرای از هدف <strong>در</strong>بارهی رد <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی میزنند،‏ رقم را دنیا <strong>در</strong> دیزاین آیندهی که دنیا کل <strong>در</strong> جدید رویکردهای مداوم ظهور و بروز به توجه با و دنیا رد را ایران <strong>در</strong> روند این چگونگی و دنیا <strong>در</strong> دیزاین شکلگیری مسیر زمینهی <strong>در</strong> مدون صورت به پژوهشی پروژههای انجام ۱۳۹۵ <strong>سال</strong> است.‏<br />

کرده همکاری به دعوت حوزه این متخصصان و نویسندگان محققان،‏ م<strong>در</strong>سان،‏ از راستا همین <strong>در</strong> و داد خواهد قرار خود برنامهی میکند.‏<br />

منعکس <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی سایت <strong>در</strong> خود اختصاصی صفحهی <strong>در</strong> را خود فعالیتهای بازتاب همچنین دیزاین کانون کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 149


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

147


باشگاههايتخصصيکانونموسیقی<strong>معاصر</strong><br />

خود<br />

همکاران عنوان به بینالمللی و ایرانی معتبر هنری و فرهنگی مراکز با نامههایی تفاهم امضای با <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون <strong>در</strong><br />

نوینSPECTRO موسیقی مرکز ، آهنگسازانACIMC انجمن هنرمندان،‏ خانه رودکی،‏ بنیاد همچون مختلف بخشهای <strong>در</strong> دهد.‏<br />

گسترش را خود فعالیتهای دارد نظر آغاز<br />

را عضوگيري ارکستر رهبران و خوانندگان نوازندگان،‏ آهنگسازان،‏ مندان،‏ عالقه میان از <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون همچنین است.‏<br />

كرده مخاطبان:‏<br />

باشگاه تسهیالت<br />

از میتوانند عضویت کارت <strong>در</strong>یافت با <strong>در</strong>میآیند <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون مخاطبان باشگاه عضویت به که افرادی نمایند:‏<br />

استفاده زیر شرایط با <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون برنامههای <strong>در</strong> ویژه تخفیفات و فرهنگی <strong>سال</strong><br />

طول <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاههای از رایگان بازدید (Non-Standard Events , Artist<br />

<strong>معاصر</strong>(‏Talk موسیقی رسمیکانون غیر برنامههای از رایگان استفاده فستیوالها)‏<br />

‏)کنسرتها،‏ <strong>معاصر</strong> موسیقی رسمیکانون برنامههای <strong>در</strong> تخفیف ٪۲۰ از مندی بهره <strong>موزه</strong><br />

کتابخانه فضای از رایگان استفاده آنسامبلها:‏<br />

و ارکستر رهبران آهنگسازان،‏ خوانندگان،‏ نوازندگان،‏ باشگاه بینالمللی<br />

و داخلی فعالیتهای <strong>در</strong> ملی و هنری سرمایههای عنوان به <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون تخصصی باشگاههای اعضای بینالمللی،‏<br />

معتبر مراکز با <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون تنگاتنگ تعامل به توجه با داشت.‏ خواهند مشارکت <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون زا استفاده همچنین و بینالمللی کنفرانسهای <strong>در</strong> شرکت و مقاله ارایه بینالمللی،‏ فستیوالهای و مسابقات <strong>در</strong> شرکت <strong>در</strong><br />

عضویت با عالقمندان بود.‏ خواهد میسر کانون تخصصی باشگاههای اعضای برای تنها آموزشی و مطالعاتی فرصتهای شد:‏<br />

خواهند برخوردار زیر شرایط با ویژه تسهیالت از ساالنه عضویت کارت <strong>در</strong>یافت و تخصصی باشگاههای هنری<br />

رویدادهای برگزاری <strong>در</strong> همکاری پیشنهادهای ارایه امکان خارجی<br />

و داخلی آموزشی و مطالعاتی فرصتهای از استفاده امکان آهنگسازی<br />

و نوازندگی مسابفات <strong>در</strong> شرکت امکان <strong>معاصر</strong><br />

موسیقی کانون مشارکت با هنری رویدادهای برگزاری جهت پیشنهاد ارایه امکان <strong>سال</strong><br />

طول <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاههای از رایگان بازدید (Non-Standard Event , Artist<br />

رسمیکانون(‏Talk غیر برنامههای از رایگان استفاده آموزشی)‏<br />

کارگاههای و فستیوالها ‏)کنسرتها،‏ <strong>معاصر</strong> موسیقی رسمیکانون برنامههای <strong>در</strong> ویژه تخفیفات و تسهیالت از بهرهمندی باشگاه<br />

هر اعضای برای پژوهشی نشستهای و تخصصی کارگاههای برگزاری تخصصی<br />

باشگاههای اعضای میان تعامل امکان نمودن فراهم <strong>معاصر</strong><br />

موسیقی کانون ساالنه جشنهای <strong>در</strong> شرکت نام<br />

ثبت www.tiwall.com اینترنتی سامانه <strong>در</strong> میبایست <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون باشگاههای <strong>در</strong> عضویت برای مندان عالقه كنند.‏<br />

برقرار ارتباط كانون با cmc@tmoca.com الكترونيكي پست با يا و كنند کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 145


اينتراكتيو<br />

نوازي بداهه و ا<strong>در</strong>اك ا<strong>در</strong>اك<br />

اجراي <strong>معاصر</strong><br />

هنرهاي <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> 1394 ماه دي 13 ا<strong>در</strong>اك از خودآگاهانه بروزهاي و پیرامون دنياي <strong>در</strong>ك براي موسيقايي تالش ا<strong>در</strong>اك،‏ و صمیمیمفخم آیدین واحدی،‏ آنیتا احسانی،‏ نیان،یلدا پاتی فرشید توسط گوهری نوید طراحي با ا<strong>در</strong>اك شد.‏ اجرا <strong>تهران</strong> اين<br />

با اجرايي مدير عنوان به تارخ احسان و مشاور عنوان به آگاهي شهاب و مفخم صميمي آيدين و شد اجرا فتاحی آرش داشتند.‏<br />

همكاري برنامه اینتراکتیو<br />

نوازي بداهه و<br />

اثر خلق میان واسطه بی کنشی مخاطب.‏ مشارکت با صوتی اثر خلقیک <strong>در</strong> ست ای تجربه اینتراکتیو نوازی بداهه عنوان<br />

به فعال مشارکت با فلسفی،‏ و ذهنی پیچیده مفاهیم گرفتن نظر <strong>در</strong> بدون مخاطب اینتراکتیو،‏ نوازی بداهه <strong>در</strong> مخاطب.‏ بود.‏<br />

خواهد سهیم واحد صوتی اثر تولیدیک <strong>در</strong> اثر،‏ خلق واسطهی موسيقي<br />

كانون برنامههاي از احساني يلدا و واحدي آنيتا اجراي با خیام گلفام هدایت و طراحی با اینتراکتیو نوازي بداهه و<br />

هنري مشاوران عنوان به گوهری نوید صمیمیمفخم،‏ آیدین : و شد اجرا <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> كه بود <strong>معاصر</strong> كردند.‏<br />

همراهي را نوازي بداهه اين اجرايي مدير عنوان به تارخ احسان کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 143


<strong>معاصر</strong><br />

موسيقي كانون که<br />

است هنری <strong>معاصر</strong>؛ هنر اطرافمان.‏ جهان و خودمان به مربوط مسائل و جامعه <strong>در</strong> تأمل برای است فرصتی <strong>معاصر</strong> هنر زمانه<br />

فرزند ‏“هنرمند که معروف جمله این <strong>در</strong> همهچیز شاید میدهد.‏ تشکیل ما بودن امروزی وجوه تمام را آن جوهرهی جامعه<br />

و انسان شناخت فرهنگی،‏ و شخصی هویت چون شاخصههایی با را بودن <strong>معاصر</strong> این اگر و باشد نهفته است”‏ خویش هنر<br />

<strong>در</strong>واقع شود.‏ روشن <strong>معاصر</strong> موسیقی به پرداختن اهمیت شاید بزنیم پیوند … و اجتماعی و سیاسی دغدغههای <strong>معاصر</strong>،‏ است.‏<br />

خورده پیوند ما بودن امروزی چندگانهی وجوه با که است هنری <strong>معاصر</strong>،‏ ایجاد<br />

کنیم،‏ نگاه فرهنگی تجربه عمق به حرکت مفهوم به فرهنگی،‏ و اقتصادی منظر از جهانیشدن دغدغه به اگر طرفی از بگذارد،‏<br />

اشتراک به خود از خارج دنیای با برابر تعامل راستای <strong>در</strong> را هنرش و تجربیات <strong>معاصر</strong> هنرمند که امکانی و فرصت میشود.‏<br />

بدل جامعهای هر <strong>در</strong> فرهنگی ضرورت بهیک جوامع،اندیشهها<br />

و افراد خالق و ارزشمند تمامیتجربیات تبادل برای است امکانی و فرصت <strong>معاصر</strong>،‏ موسیقی کانون تاسیس <strong>موزه</strong><br />

از بهتر جایی چه و ارتباط.‏ گوناگون شیوههای و موسیقایی تولیدات و تخصصی گفتگوهای پویا،‏ و عالی سنتهای و و ایرانی <strong>معاصر</strong> هنرمندان هنری و فرهنگی عظیم گنجینهی آنیادآور ارزشمند گنجینهی که مکانی <strong>تهران</strong>؛ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong>.‏<br />

دنیای <strong>در</strong> فرهنگی تجربیات و فعالیتها نامشیادآور و است خارجی تاسیس<br />

<strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> 1394 پاییز <strong>در</strong> <strong>معاصر</strong> موسیقی اشاعهی و اجرا بر تمرکز با <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون علمیو<br />

نشستهای برگزاری و پرفورمنسها برگزاری با جهان و ایران <strong>در</strong> موسیقی نوین رویکردهای معرفی و شناخت شد.‏ نشر<br />

و چاپ آموزشی،‏ کارگاههای برگزاری با <strong>معاصر</strong> موسیقی حوزه <strong>در</strong> تخصصی عمومیو دانش سطح ارتقاي پژوهشی،‏ فعالیتهای<br />

طریق از <strong>معاصر</strong> موسیقی عرصه <strong>در</strong> فعال هنرمندان و آهنگسازان از حمایت تخصصی،‏ کتابخانه راهاندازی و مقاالت هنرمندان<br />

واندیشههای تجربیات تبادل جهت مناسب زمینههای ایجاد و بینالمللی هنری و فرهنگی مراکز با تعامل و کانون میآید.‏<br />

شمار به <strong>معاصر</strong> موسیقی کانون اهداف مهمترین از حوزه این <strong>در</strong> فعالیتها<br />

بینالمللی<br />

و داخلی فستیوالهای و کنسرتها برگزاری آموزشی<br />

علمیو سمینارهای برگزاری مدت<br />

کوتاه تخصصی کارگاههای برگزاری کانون<br />

تخصصی فصلنامه چاپ نوازندگی<br />

و آهنگسازی مسابقات برگزاری <strong>معاصر</strong><br />

موسیقی تخصصی صوتی آرشیو و کتابخانه


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

141


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

139


زنده<br />

اثری آرت پرفرمنس ‏)هنرمند(‏<br />

اِشکوری ص<strong>در</strong> اِشا خودِ‏<br />

خود،‏ جایگاه <strong>در</strong> مخاطب و خود جایگاه <strong>در</strong> هنرمند برگردانیدش.‏ عقب به نمیتوانید که است زنده اثری پرفورمنسآرت نظاره<br />

را اثری که کسی جایگاه <strong>در</strong> مخاطب و هنری اثر مثابه به هنرمند نمیکنند.‏ ایفا نقشی هیچیک هستند،‏ واقعیشان هنری<br />

اثر سی روز«‏ سی هنرمند،‏ سی پرفورمنس،‏ ‏»سی فستیوال <strong>در</strong> میزند.‏ تصمیم به دست شدنش کامل <strong>در</strong> میکندیا بسیاری<br />

تفاوتهای هم با اجرایی لحاظ به چه مفهومیو لحاظ به چه که آثاری میشود.‏ خلق مخاطبان چشمان برابر <strong>در</strong> رد نمایش به تمامیآثار <strong>در</strong> اما میکند.‏ سپری را پیاپیاش <strong>سال</strong> پنجمین که فستیوالی برای است <strong>در</strong>خشانی نقطه این و دارند نداشتنهاند<br />

را پرفورمنسآرت <strong>در</strong> مشارکت و دیدار تجربه که مخاطبانی برای همچنان سوال <strong>معاصر</strong>یک <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> آمده مخاطب<br />

با را فاصلهاش هنرمند پرفورمنسآرتها،‏ این از برخی <strong>در</strong> کجاست؟ مخاطب مشارکت و دخالت مرز میشود.‏ تکرار دیگر<br />

برخی <strong>در</strong> ببرد.‏ بیرون خود با حافظهاش <strong>در</strong> را اجرایش از تاثیری تنها تا میگذارد بینندهای مقام <strong>در</strong> را او و میکند حفظ باشند<br />

همراه هنری اثر خلق <strong>در</strong> بگیرند تصمیم باید آنها میکند.‏ دعوت اثر <strong>در</strong> دخالت به را مخاطبانش هنرمند براین عالوه <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> وارد که است مخاطبی همان میزند مشارکت به دست که مخاطبی اما بکشند.‏ کنار را خود ویا تصمیم<br />

ثانیه از کسری <strong>در</strong> باید حال و رسیدهاست زنده اثری به و گذشته <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> آمده <strong>در</strong> نمایش به هنری آثار میان از شده،‏ نیست.‏<br />

بازگشت قابل دیگر که واکنشی دهد،‏ نشان خود از را واکنشی چه تا بگیرد


حفرهها<br />

میان لکاشتن گُ‏ ‏)هنرمند(‏<br />

امیرحاجبی علیرضا <strong>هنرهای</strong><br />

حوزه <strong>در</strong> فعال هنرمندان برای را جدیدی مساحت و ساحت روز،‏ سی هنرمند،‏ سی پرفورمنس،‏ سی ام<strong>سال</strong> جشنواره این<br />

دهنده نشان خود خودی به است ایرانی هنرمندان آخر و اول خانه که <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> میزبانی مفهومیگشود.‏ خوشحالیم<br />

بابت این میگیرند.از تر کمیجدی را آن و رسیده ایران <strong>در</strong> نوجوانیاش <strong>سال</strong>های به پرفورمنس که بود موضوع بود.‏<br />

خواهیم جشنواره این همراه نیز آینده <strong>در</strong> و گسسته<br />

رابطه بازسازی است.‏ مخاطب و هنر بین رابطه دوبارهسازی و پاکسازی است.‏ اقدام است.یک کنش پرفورمنسیک بگیریم.‏<br />

اش نادیده و ندهیم پاسخی نیاز این به میتوانیم البته داریم.‏ نیاز بدان که چیزی مخاطباناش.‏ و هنرمند میان با<br />

میتواند پرفورمنس که دارد وجود مخاطبان و <strong>معاصر</strong> هنر میان شکافی نیست.‏ نیاز نبودن معنی به انگاشتن نادیده اما کند.‏<br />

جلب نیازها و فقدانها به را همه توجه محدود گفتمان ایجادیک پایان.‏<br />

بی نیز ایدهها و نامحدود ذهنها اما محدودند.‏ نیز هنری رویدادهای است.‏ محدود پرفورمنس <strong>در</strong> کنش شدهاند.‏<br />

تحلیل غیرقابل و پیچیده بسیار <strong>معاصر</strong> روزمره زندگی عرصه <strong>در</strong> اما ساده و ثابت خود نفس <strong>در</strong> انسانی ارتباطات تسد میتواند <strong>معاصر</strong> هنر شود.‏ معطوف او هستی و انسان ریشهدار ارزشهای سمت به میتواند <strong>معاصر</strong> هنر چشماندازهای محیط<br />

به کند.‏ فکر جهانی کردن،‏ عمل منطقهای راستای <strong>در</strong> بپردازد.‏ روایتها خرده به و بردارد روایتها ابر-‏ بازگویی از زمین<br />

<strong>در</strong> را گُلکاری و باشد داشته لطیفی ذائقه میتواند اما است محدود کنشی پرفورمنس کند.‏ فکر ما<strong>در</strong> زمینِ‏ و زیست دهد.‏<br />

گسترش کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 137


سی پرفورمنس <strong>در</strong> حافظهی <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

رامین اعتمادی بزرگ ‏)هنرمند(‏<br />

توجه به مکان وجه مهمیاز پرفورمنسآرت است.‏ <strong>در</strong> آثار این دوره از فستیوال ‏»سی پرفورمنس،‏ سی هنرمند،‏ سی روز«‏ توجه مستقیم<br />

به مکان برگزارییعنی ‏»<strong>موزه</strong> هنشرهای <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>«‏ توسط هنرمندان کمتر دیده میشد.‏ اما <strong>موزه</strong> نه به مثابه مکان اجرا بلکه<br />

به عنوان محیطی که دارای حافظه و هویتی خاص است تاثیر مستقیمیبر تمامیاجراها گذاشتهاست.‏ <strong>در</strong> پرفورمنسآرت،‏ حافظهی<br />

مکان میتواند موضوع اصلی اثر هنری باشد.‏ چنانچه <strong>در</strong> برخی از پرفرمنسها با تغییر مکان،‏ اثر معنی خود را از دستداده ویا خالی<br />

از تاثیرگذاری میگردد.‏ شاید نکتهی قابل تامل برای من <strong>در</strong>یک نگاه گذرا به پنجمین دوره این فستیوال،‏ تاثیرپذیری و تاثیرگذاری<br />

هنرمندان پرفورمنس آرت به سایت اجرایی ویا همان مکانِ‏ <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> است.‏<br />

باید باور کنیم که <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> مدتهاست که بازدیدکنندگان خاص خود را از دست دادهاست.‏ شایدیکی از دالیل آن <strong>عملکرد</strong><br />

ضعیف <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> نمایش آثاری تاثیرگذار و همگام با هنر روز جهان است.‏ اما پس از چهار بار برگزاری فستیوال ‏»سی پرفرمنس،‏ سی<br />

هنرمند،‏ سی روز«‏ <strong>در</strong> گالری ایست به کیوریتوری امیر راد،‏ برای نخستین بار <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> میزبان سی اثر بوده که<br />

تاحدی باعث آشتی بین هنرمندان <strong>معاصر</strong>،‏ مخاطبان خاص و <strong>در</strong> نهایت مخاطبان عام شدهاست.‏<br />

روند رو به رشد،‏ تاثیرگذار و کیفیت قابل قبول پرفورمنسآرتها <strong>در</strong> پنجمین دوره این فستیوال با <strong>در</strong> نظر گرفتن کمبودهای موجود،‏<br />

مشارکت هنرمندان و مخاطبان هنری با این رسانه و البته مشارکت <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> میتواند بستری باشد برای تعامل<br />

هنری با هنرمندان بینالمللی <strong>در</strong> حوزهی پرفورمنسآرت.‏


تصاحب <strong>موزه</strong>ها به نفع هنر و مردم<br />

محسن ثقفی ‏)هنرمند(‏<br />

بیش از سه دهه است که سنت <strong>موزه</strong>داری <strong>در</strong> ایران،‏ با برداشتی غلط مواجه شده است.‏ بهویژه که تعاریف جدیدی <strong>در</strong> رابطه با مفهوم<br />

<strong>موزه</strong>های هنری مطرح شدهاند.‏<br />

اگر تعاریف جدید رااندکی ارزیابی کنیم،‏ متوجه این نکته میشویم که <strong>موزه</strong>ها قرار نیستیادمانی برای پاسداشت و حسرت گذشته<br />

باشند؛ بلکه میتوانند به عنوان محلی برای نمایش و عرضه آثار هنری ارزیابی شوند تا آثاری که از نظر بازار،‏ با منطق کاالیی و دارا<br />

بودن قابلیت خرید و فروش همخوانی ندارند،‏ به مخاطبان هنر،‏ اعم از خاص و عام معرفی شوند.‏ واقعیت این است که جامعه هدف<br />

<strong>موزه</strong>های هنر،‏ تنها متخصصان و دوستداران جدی هنر نیستند.‏ بلکه بخش بزرگی از بازدیدکنندگان را افرادی تشکیل میدهند که<br />

مایلند هنر نیز بخشی از زندگی و فرایند بالندگی ذهنی آنها باشد.‏ به همین دلیل <strong>موزه</strong>ها نیز تسهیالتی همچون راهنمایان <strong>موزه</strong> ویا<br />

کارگاههای آشنایی با هنر را به کار میگیرند تا مخاطبان غیر متخصص نیز بتوانند از لذت مواجهه با اثر هنری برخوردار شوند.‏<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> مدتهای مدیدی بود که با قطع هرگونه ارتباط با این سطح از مخاطبانش مواجه بوده و جامعه هدف<br />

خود را صرفا دانشجویان و مخاطبان متخصص هنر قلمداد میکرد.‏ فستیوال سی پرفورمنس،‏ سی هنرمند،‏ سی روز مجالی‏ است تا<br />

هنرمندانی که برای کسب نفع مالی به خلق و تولید اثر هنری اقدام نمیکنند و به این اصل انسانی معتقدند که هنر را باید به میان<br />

مردم برد تا مخاطبان آثار هنری از ثروتمندان و مجموعه داران،‏ گسترشیافته و مردمیتر شوند،‏ فرصتییابند و با فراغ بال بیشتری<br />

با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند.‏ شاید این فستیوال و فستیوالهای مشابه اولین قدمها برای تصاحب فضای <strong>موزه</strong>ها به نفع مردم<br />

و ارتقای سطح فرهنگی جامعه باشد.‏<br />

کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

135


میمانم<br />

باغبانی به باغچهاش<br />

<strong>در</strong> فستیوال(‏<br />

کیوریتور ‏)هنرمند،‏ راد امیر کنار<br />

<strong>در</strong> مینمود؛ ناپیدا مسیرمان و نیافتنی دست اهدافمان آغازی هر مثل کردیم.‏ آغاز که زمانی از گذشت <strong>سال</strong> پنج تجسمیرسم<br />

<strong>هنرهای</strong> عرصه بر ‏-مسیری-‏ خطی گذشته به نگاه با اکنون و پیمودیم را صعب راه این بسیاری هنرمندان اطخ میرسند.‏ راه از که پویندگانی به هدیه راهی،‏ نقشهی <strong>در</strong>خوریافتهاست؛ نقشی صحنه این ترکیببندی <strong>در</strong> که کردهایم مدیوم<br />

این حال و نوشتیم و گفتیم بسیار پیمودهایم.‏ ساختهایم،‏ دوباره و بازگشتهایم که رفته راه بسیار و کردهایم بسیار پنجم،‏<br />

دوره <strong>در</strong> بودیم میزبانشان که مخاطب هزاران همین آخرینها،‏ گشتهاست.‏ بسیارانی آشنای پیش،‏ <strong>سال</strong> پنج‏ غریبهیِ‏ از<br />

را خانه این که حرکتی گشود،‏ تغییر به رو را <strong>در</strong>هایش که جدید خانهای بودند،‏ <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>موزه</strong><strong>هنرهای</strong> مهمان که کردهاست<br />

<strong>در</strong>ک را جهان هنر<strong>معاصر</strong> جغرافیای <strong>در</strong> خود نقش بازآفرینی به نیاز جدید،‏ خانهی به<strong>در</strong>آورد.‏ دههها راحتِ‏ و سکون مستلزم<br />

بودن پذیرا را ناشناخته و بود دگر صورت و جنس از میهمان که است پیدا شد،‏ فستیوال این میزبان چنین این و باد.‏<br />

نثارشان ما سپاس و ق<strong>در</strong>دانی و کردند تقبل که زحمت،‏ هزار بازدیدکنندهی<br />

هر میتواند که است گسترانده بستری روز سی هنرمند،‏ سی پرفورمنس،‏ سی فستیوال با پرفورمنسآرت امروز آثار<br />

تک تک البته،‏ هنری اثر از مراد هنری؛ اثر خلق <strong>در</strong> پویا نقشی ایفای مقامیبرای دهد،‏ ارتقا مخاطب مقام به را <strong>موزه</strong> فضایی<br />

به آن مکانی هویت مییابد،یعنی دگر فضایی بازدیدکنندگان-‏ نه و مخاطبان-‏ حضور با خود <strong>موزه</strong> که نیست اجرایی کسبمیکند.‏<br />

را هنری آثار زمره <strong>در</strong> قرارگیری شایستگی چنین این و میشود دگرگون پویا آغاز<br />

ایست گالری از را خود مسیر مدیوم این فراگیر معرفی هدف با اگرچه روز سی هنرمند،‏ سی پرفورمنس،‏ سی فستیوال پرفورمنسآرت<br />

۱۵۰ با فقط نقطه دو این میان فاصلهی آغاز،‏ نقطه به نگاه با و پنجم فستیوال پایان نقطه <strong>در</strong> و اکنون اما کرد هنرمند،‏<br />

هنر،‏ مفاهیمیچون بازتعریف <strong>در</strong> آن نقش جدید،‏ افقهای پیدایی بر عالوه بلکه نشده،‏ پر اولیه اهداف به رسیدن و گشتهاست.‏<br />

روشنتر دست این از و مخاطب رب برگش و شاخ گشودن منتظر بیصبرانه که نهالی مقابل <strong>در</strong> باغچهاش«‏ <strong>در</strong> میمانم باغبانی ‏»به ایستادهام،‏ که جایی <strong>در</strong> ،نم دوش بر سنگین است وظیفهای لحظهیادآور هر حضورش و است جغرافیا تجسمیاین عرصه<strong>هنرهای</strong> آسمان گسترهی همه.‏<br />

ما،‏ میرو<br />

خوان گفتگوی ازیک بخشی باغچهاش«‏ <strong>در</strong> میمانم باغبانی ‏*»به


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

133


‏»فستیوال سی پرفورمنس،‏ سی هنرمند،‏ سی روز<br />

امیر راد ‏)هنرمند،‏ کیوریتور فستیوال(‏<br />

‏»فستیوال سی پرفورمنس،‏ سی هنرمند،‏ سی روز«‏ با هدف معرفی فراگیر پرفورمنسآرت به مخاطبان و هنرمندان به عنوان مدیومیبا<br />

قابلیتهای بیانی <strong>در</strong>خور دوران <strong>معاصر</strong> آغاز به کار کرد؛ <strong>در</strong> کنار این مهم،‏ بسط و گسترش مباحث تئوریکیکی دیگر از اهداف این<br />

فستیوال بودهاست چنانکه <strong>در</strong> دورههای گذشته،‏ فستیوال بر برخی از ویژگیهای پرفورمنس آرت ‏)پرفورمر،‏ مخاطب،‏ زمان و مکان<br />

واقعی(‏ متمرکز بود.‏ <strong>در</strong> طی دورههای پیشین از آموزش مستقیم نیز غافل نبودهایم و کارگاههای پرفورمنس آرت و نتایج عملی آنیعنی<br />

گروه بتا از دستاوردهای این بخش بودهاست.‏ به این ترتیب فستيوال <strong>در</strong> طی پنج <strong>سال</strong> اخیر گامبهگام به سوی اهداف خود پيش رفت<br />

و امروز بسیاری از این اهداف محقق شدهاست.‏ پنجمین ‏»فستیوال سی پرفورمنس،‏ سی هنرمند،‏ سی روز«‏ <strong>در</strong>خانهای جدید يعني<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> برگزار شد.‏<br />

یکی از دستآوردهای این فستیوال که نتیجه فعالیتهای عملی،‏ آموزشی و تئوریک آن است معرفی نسلی جدیدی از هنرمندان<br />

این عرصه بودهاست؛ اکنون و با روندی رو به رشد شاهد حضور تعداد بیشتری از فعاالن این عرصه هستیم و با توجه به محدودیت<br />

تعداد هنرمندان ‏)سی هنرمند/گروه(‏ <strong>در</strong> این فستیوال،‏ ناگزیر هر<strong>سال</strong> میزبان بخش کوچکتری از این هنرمندان خواهیم بود.‏ دعوت از<br />

هنرمندان این دوره برپایهی فعالیت مستمر آنان <strong>در</strong> حوزههای تئوری و عملی پرفورمنسآرت به انجام رسید.‏ <strong>در</strong> شکلگیری و انتخاب<br />

آثار نیز توجه به پروسهی خلق اثر هنری به عنوانیکی از ویژگیهای پرفورمنس آرت بیش از دورههای پیشین مدنظر بودهاست.‏


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

131


نیومدیا<br />

کانون نو(‏<br />

‏)رسانههای تدقیق<br />

<strong>معاصر</strong>،‏ آثار نمایش به بیشتر توجه براي <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> جدید سیاستهای پی <strong>در</strong> نو(‏ نیومدیا)رسانههای کانون است.‏<br />

گرفته شکل جهان و ایران <strong>در</strong> نیومدیا عرصه <strong>در</strong> فعال هنرمندان با همکاری گسترش و <strong>موزه</strong> فعالیتهای تعریف <strong>در</strong>برگیرندهي<br />

نیومدیا کانون اجرایی فعالیتهای میشوند.‏ تعریف تحقیقی و آموزشی اجرایی،‏ بخش سه <strong>در</strong> نیومدیا کانون فعالیتهای اینستالیشن،‏<br />

آرت،‏ دیجیتال آرت،‏ وب آرت،‏ ویدئو آرت،‏ پرفورمنس مانند نیومدیا قالب <strong>در</strong> هنری پروژههای و نمایشگاهها کلیهی امکان<br />

جامعه،‏ نیازهای اساس بر جدید پروژههایی تعریف بر عالوه حوزه این <strong>در</strong> است.‏ … و پرفورمنس ویدئو آرت،‏ سایبر ساندآرت،‏ سویی<br />

از گرفت.‏ خواهد قرار توجه مورد مهم گزینههای از عنوانیکی به <strong>معاصر</strong>،‏ <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> همزمان پروژههای سایر با تعامل خواهد<br />

تالش کانون حوزه این <strong>در</strong> بود.‏ خواهد کشور از خارج <strong>در</strong> چه و داخل <strong>در</strong> چه بینالمللی مهم پروژههای از برخی میزبان کانون بخشد.‏<br />

بینالمللی بعدی <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> مرکزیت با را خود فعالیتهای خارجی،‏ و داخلی هنرمندان همکاری جذب با کرد حوزه<br />

نیومدیا،‏ کانون فعالیتهاي مهمترین از خاص،یکی طور به نیومدیا و عام طور به هنر<strong>معاصر</strong> حوزه <strong>در</strong> آموزش ضعف به توجه با میتوانند<br />

نیومدیا فعال هنرمندان بخش این <strong>در</strong> عام.‏ مخاطبان و هنرمندان هستند:‏ دسته دو بخش این هدفِ‏ گروه است.‏ آموزش عام<br />

مخاطبان به ویژه توجهی نیومدیا کانون همچنین کنند؛ کسب آگاهی حوزه این تحوالت آخرین از و کنند بهروز را خود دانش موسسات<br />

نهادها،‏ سایر همکاری با کانون دارد حوزه این <strong>در</strong> حداقلی دانشی و آگاهی به نیاز <strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong>ک که آنجا از داشت.‏ خواهد روشهای<br />

از آموزش بخش <strong>در</strong> كرد.‏ خواهد تالش مخاطبان آگاهی ارتقاي براي فعال،‏ گروههای دیگر و خارجی و داخلی عالی آموزش استفاده<br />

آموزشی نو شیوههای و مستقیم غیر آموزش ترمیک،‏ کالسهای روزه،‏ چند روزه،‏ کارگاههاییک همچون آموزشی گوناگون است.‏<br />

کانون اهداف از جوانان و نوجوانان به ویژه توجه همچنین شد.‏ خواهد نیومدیا<br />

سویی از دارد،‏ تئوریک فعالیتهای به جدیای وابستگی و نسبت نیومدیا جمله از آن مجموعههای زیر و <strong>معاصر</strong> هنر ترتیب<br />

این به مییابند.‏ فرد به منحصر ویژگیهایی و چهارچوبها تعاریف،‏ جامعهای هر <strong>در</strong> و هستند بسترمحور نو(‏ ‏)رسانههای این<br />

است.‏ برخوردار سزایی به اهمیت از و بود خواهد نیومدیا کانون فعالیتهای سایر دهنده شکل و محرک قلب،‏ تحقیقی فعالیتهای خارج<br />

و <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> پژوهشی نهادهای سایر با پویا همکاری با و منتقدان و م<strong>در</strong>سان نویسندگان،‏ پژوهشگران،‏ محققان،‏ از دعوت با بخش و آموزشی و اجرایی حوزههای سایر <strong>در</strong> بخش این عملی و تحقیقی نتایج است.‏ کرده آغاز را خود فعالیت دانشگاهها همچون <strong>موزه</strong> از شد.‏<br />

خواهد عرضه دیداری و نوشتاری رسانههای قالب <strong>در</strong> همچنین کانون<br />

و سینماتک مانند شدهاند احیا دوباره ویا گرفته شکل تخصصی کانونهایی <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> مدیریت جدید دوره <strong>در</strong> مديريت<br />

نيزبه نيومديا كانون و قرارگرفته <strong>موزه</strong> کار دستور <strong>در</strong> گوناگون حوزههای با حرفهای رفتاری ترتیب این به شهر.‏ و معماری كرد.‏<br />

آغاز را خود فعاليت <strong>۱۳۹۴</strong> پاییز <strong>در</strong> راد امير کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 129


<strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1961، فیدل کاسترو و چگوارا،‏ از سه معمار جوان<br />

دعوت کردند که ‏»م<strong>در</strong>سهی ملی هنر کوبا«‏ را <strong>در</strong> زمین گُلفی<br />

<strong>در</strong>هاوانا بنا کنند.‏ آنها بهسرعت طرح پیشرویی برای آن تهیه<br />

کردند و عملیات اجرایی فوراً‏ آغاز شد.‏ چندی نگذشت که اوّلین<br />

کالسها <strong>در</strong> <strong>در</strong> بناهای <strong>در</strong> حال ساخت تشکیل شد و هنرجویان<br />

مختلفی ‏)از <strong>هنرهای</strong> تجسمیو موسیقی و تئاتر و رقص(‏ از<br />

سراسر کشور به آن سرازیر شدند.‏ اما این پروژه ناگهان متوقف<br />

شد.‏ فضای انقالبی حاکم بر کوبا،‏ وجود این م<strong>در</strong>سه را بیهوده<br />

تشخیص داد و آن را مخالف جهتگیریهای سیاسی کشور<br />

نامید.‏ ساختمانها نیمهکاره رها شدند.‏<br />

حال،‏ چهل <strong>سال</strong> گذشته است،‏ و با آنکه هنوز م<strong>در</strong>سه فعال است،‏<br />

اما ساختمانهایش کماکان نیمهکاره و <strong>در</strong>حال فرسودگیاند.‏<br />

فیدل کاسترو بار دیگر از معماران مهاجرتکردهی م<strong>در</strong>سه<br />

دعوت میکند تا بازگردند،‏ و کارشان را تمام کنند.‏<br />

کارگردان:‏ آلیسا نامیاس و بنجامین ماری<br />

محصول 2011<br />

کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

127


و کلآرتس،‏ م<strong>در</strong>سهی فیلمسازی استاد تامان<strong>در</strong>سن،‏ نقش<br />

‏»لسآنجلس فیلم قدیمیلسآنجلس،‏ ساکن <strong>در</strong><br />

شهرش از تا ساختهاست را میکند«‏ ایفا را خود کند.‏<br />

دفاع سینمایهالیوود،‏ غلط بازنماییهای برابر شهر،‏<br />

از را جذابی تاریخچهی ویدئویی،‏ مقالهی این قطعاتی<br />

نمایش با و میکند،‏ ارائه فیلم نقد بهمدد نشانمیدهد<br />

ما به سینمایی،‏ فیلم 200 از بیش از اقتصادی،‏<br />

وضعیت سیاست،‏ معماری،‏ چهطور که فیلمهایهالیوود<br />

<strong>در</strong> لسآنجلس اجتماعیِ‏ روابط و تایمز(‏<br />

‏)نیویورک میشود.‏ داده‏ جلوه وارونه


پایتخت<br />

روزگاری که شهر این است.‏ بحران <strong>در</strong> داتونگ زیرساختهای<br />

بهخاطر امروز،‏ بود،‏ باستان چین امپراطوری و است،‏ ویرانی به رو صنعتیاش،‏ و اقتصادی فرسودهی است.‏<br />

چین شهر آلودهترین هماکنون نقشهای<br />

وضعیت،‏ این از خروج برای گِنگیانبو شهردار 1600<br />

شکوه که کرده قصد او پروراندهاست:‏ سر <strong>در</strong> ازنوسازیِ‏<br />

او،‏ راهحل بازگرداند.‏ آن به را شهر پیشِ‏ <strong>سال</strong> شأن<br />

ارتقای آن متعاقب و شهر،‏ باستانی عظیم محوطهی باالیی<br />

هزینهی با که عظیم طرحی است؛ آن گردشگری مسکونی<br />

واحد هزاران تخریب بههزینهی اجراست:‏ حال <strong>در</strong> به<br />

نزدیک چیزی – شهر جمعیت سی<strong>در</strong>صد جابهجایی و نیممیلیوننفر.‏<br />

The Chinese Mayor<br />

Zhou Hao<br />

فیلمیاز فیلم<br />

جشنوارهی داوران هیئت ویژهی جایزهی برندهی )2015(<br />

ساندنس کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 125


مالقات<br />

را هیتلر معمار اشپير،‏ آلبرت من که روزي آن ‏»از <strong>در</strong>گذشت،‏<br />

بعد <strong>سال</strong> دو او ميگذرد.‏ قرن ربع به نزديک کردم،‏ بدانم؛<br />

بيشتر او مورد <strong>در</strong> که بودم آن شيفتهي هميشه من اما شايد<br />

که جهان،‏ معمار ق<strong>در</strong>تمندترين نهتنها زماني،‏ که کسي ديدهاست...‏<br />

خودش به جهان که بود معماري ق<strong>در</strong>تمندترين سياست<br />

بازنمود <strong>در</strong> را سهم بيشترين معماري هنرها،‏ ميان <strong>در</strong> معماري<br />

<strong>در</strong> و بود اهلهنر خودش هيتلر دارد.‏ ايدئولوژي و ميخواهد<br />

که دنيايي که ميدانست دقيقاً‏ او صاحبنظر.‏ آن<br />

که داشت الزم را کسي فقط است.‏ شکلي چه بسازد،‏ ابعادي<br />

<strong>در</strong> را آينده‏ بتواند که کسي کند.‏ ترسيم برايش را آلبرت<br />

شخص،‏ آن بکشد.‏ فضا،‏ و فوالد و مرمر با غولآسا،‏ داشت...‏<br />

نام اشپير بيستم<br />

قرن به شکلدهي <strong>در</strong> معمار اشپيرِ‏ آلبرت که نقشي رد نازیها که اگر ميشد،‏ چهشکلي دنيا بود؟ چه داشت،‏ ميشدند؟«‏<br />

پيروز جنگ


‏»یان گل«؛ معمار و نظریه پرداز مشهور دانمارکی،‏<br />

پنجاه <strong>سال</strong> گذشته را متمرکز بر کنشهای روزمرهی<br />

مردم <strong>در</strong> فضاهای عمومیشهری پژوهش کرده است؛<br />

گرایشی که <strong>در</strong> دسته بندیهای علوم اجتماعی به<br />

‏»رفتارگرایی«‏ موسوم است.‏<br />

مستند ‏»مقیاس انسانی«‏ به معرفی و تشریح<br />

تجربیات ویافتههای نظری و علمیاو،‏ و شبکهی<br />

همکارانش <strong>در</strong> کشورهای مختلف میپردازد؛ نگاهی<br />

انتقادی به شهرسازی جغرافیاهای مختلف سیاسی<br />

‏)آمریکا،‏ چین،‏ دانمارک،‏ بنگالدش،‏ استرالیا...(،‏ و به<br />

نظامیفکری که <strong>در</strong> آن شهروندان،‏ با ابزار اولویت<br />

بخشی به حرکت خو<strong>در</strong>و مورد تبعیض واقع میشوند.‏<br />

کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

123


و آمیز کمیطعنه هوشمند،‏ ‏»فیلمیکوچک،‏ صریحی<br />

اما دلسوزانه نگاه که بخش،‏ لذت بسیار دارد؛یا<br />

معماری شاهکار <strong>در</strong>یک روزمره زندگی به بنای<br />

داخلیک که میپردازد این به بگوییم،‏ اینطور چه<br />

واقعا عکاسان،‏ چشم از دور به معماری،‏ مشهور ژورنال<br />

استریت وال - میگذرد.«‏ Koolhaas Housselife<br />

کانونها<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 121


کانون معماری وشهر<br />

کانون معماری وشهر،که ازتابستان 1393 فعالیت خود را <strong>در</strong> <strong>موزه</strong>ی <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><strong>تهران</strong> آغاز کرده است،‏ متشکل از گروهی از دانش<br />

آموختگان معماری،‏ هنر و شهرسازی است.‏ این کانون سیاستگزاری فعالیتهای خود را متناسب با نقش <strong>موزه</strong>ی <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>در</strong> فضای هنری،‏ بر طرح مسائل جدید و رویکردهای نو به مسائل کهنه تعریف کرده است و <strong>در</strong>این مدت کوتاه،‏ ضمن ایفای نقش<br />

مشورتی به مدیریت <strong>موزه</strong>،‏ به برنامه ریزی بیش از بیست برنامه و همچنین اجرای پانزده رویداد عمومیاقدام کرده است.‏ از میان<br />

آنها میتوان به برگزاری 15 رویداد ‏»پخش مستند معماری«‏ ‏)اسفند 93 تااسفند 94(، و برنامهریزی وطراحی اولیهی پاویون <strong>موزه</strong>ی<br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>در</strong> پانزدهمین بیینال معماری ونیز با رویکرد ‏»بحران آب«‏ ‏)آبان تا بهمن 94( اشاره کرد.‏<br />

اعضای کانون <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1394 ‏)بهترتیب حروف الفبا(:‏ برنا احمدی،‏ آرمیتا افصحی،‏ لیال خدابخش،‏ آرش طبیب زاده نوری،‏ علی غرقی،‏<br />

رضا فرزانیار،‏ سام کشمیری و احمد نامداریان.‏<br />

با تشکر از همراهی آیدین احدزادگان آهنی،‏ نغمه حسین زاده،‏ بشیرسیاح،‏ مهدی طباطبایی اردکانی و شروین کمالی قوچانی.‏


کانونها<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

119


و نقاشان عبث کشتارگاه و هنری آثار قبرستان را <strong>موزه</strong>ها ایتالیایی شاعر مارینتی،‏ توماسو فیلیپو که زمانی از قرن ازیک بیش را<br />

پا رساند چاپ به لوفیگارو روزنامه <strong>در</strong> ۱۹۰۹ فوریه بیستم <strong>در</strong> که فوتوریستها بیانیه <strong>در</strong> مارینتی است.‏ گذشته نامید،‏ مجسمهسازان روزگار<br />

ناآشنا و منفور غریبگان کنار <strong>در</strong> ابد تا آثارشان(‏ ‏)و هنرمندان که کرد توصیف خوابگاههایی همچون را <strong>موزه</strong>ها و نهاد این از فراتر امروز<br />

اگر بودهاند.‏ هنر تاریخ <strong>در</strong> بزرگی تحوالت منشا فوتوریستها اما نکشید <strong>در</strong>ازا به هنری جنبش این عمر اگرچه میکنند.‏ سپری دستاورد<br />

این شک بی <strong>معاصر</strong>،‏ مدیومهای از بسیاری پایه و شده پذیرفته است امری آثار،‏ کاالشدگی با تقابل <strong>در</strong> هنری اثر نامانایی بیانیهشان<br />

<strong>در</strong> فوتوریستها نقد و امااندیشه است،‏ آنها از بعد کوشندگان و بیستم قرن ابتدای فوتوریستهای تالشهای مرهون تحوالت<br />

این اینکه گو شد،‏ گسترده تغییراتی سبب نیز دیگر حوزههایی <strong>در</strong> بلکه نکرد دگرگون را هنر از کالسیک تعاریف بنیان تنها بازآفرینی<br />

و عرصه این <strong>در</strong> خود تعاریف بازبینی به ناچار <strong>موزه</strong>داری کاملتر بیانی به و <strong>موزه</strong>ها جمله از ملموسیافت.‏ نمودی بعد دههها بودهاند.‏<br />

جریان این قراول پیش <strong>معاصر</strong> هنر <strong>موزه</strong>های میان این <strong>در</strong> شد.‏ <strong>معاصر</strong> دوران <strong>در</strong>خور نقشی زا بخشی مدت طوالنی دائمیا نمایش هنر<strong>معاصر</strong>،‏ <strong>موزه</strong>های خصوص به و <strong>موزه</strong>ها <strong>در</strong> آثار نمایش معمول شیوه پیش دهه سه از پیش تا و<br />

است بوده آثار نمایش مشخص(‏ موضوعات و تم اهداف،‏ با کیوریتور ‏)توسط کیوریتوریال برگزاری با همراه ویا تنهایی به آثار گنجینه <strong>معاصر</strong><br />

آثار معرفی <strong>در</strong> آنها نقش شدن پررنگ و جدید گالریهای شکلگیری با اما وارد.‏ آن از بخشهایی بر فوتوریستها نقد همچنان <strong>موزه</strong>ها<br />

نقش اگر شد.‏ نمایان بیشتر فرهنگی هنری/‏ نهاد عنوانیک به <strong>موزه</strong>ها نقش تعریف باز به نیاز کیوریتوریال آثار نمایش برگزاری و عهده<br />

به پویاتر شکلی <strong>در</strong> را نقش همین امروزه گالریها بکاهیم،‏ کیوریتوریال آثار نمایش ویا بزرگان آثار نمایش برگزاری به صرفا را رشد<br />

برای محلی به و دور خود کالسیک نقش از بازتعریف،‏ <strong>در</strong>یک <strong>موزه</strong>ها ترتیب این به است.‏ اجرایی ابعاد <strong>در</strong> تفاوت صرفا و گرفتهاند غیر<br />

و مستقیم آموزش جمله از گوناگونی سطوح <strong>در</strong> پویا تعامل این ارتقایافتند.‏ مخاطبان با پویا تعامل واسطه به جامعه فرهنگی سطح سطوح<br />

سایر که است مخاطبان با تعامل <strong>در</strong> هنری آثار پویای خلق و هنری فضایی ایجاد آن سطح مهمترین اما میکند پیدا نمود مستقیم انواع<br />

<strong>در</strong> آثار چیدمان واسطه به که هستند مکان چیزیک هر از پیش <strong>موزه</strong>ها که داشت توجه باید امر این توضیح برای میدهد.‏ پوشش نیز را رثا خود،یک میدهند شکل که فضایی و آن کلیت بلکه آثار تک تک فقط نه آثار نمایش <strong>در</strong>یک واقع <strong>در</strong> میشوند فضا بهیک تبدیل مدیوم،‏ قابل<br />

نکته اما آنهاست اهداف و نظر مطلوب فضایی به رسیدن برای چیدمان این <strong>در</strong>ست طراحی کیوریتورها،‏ وظیفه عمده است.‏ هنری فضا<br />

هم،‏ مکان <strong>در</strong> مخاطبان حضور دارد تعیینکننده نقشی فضا شکلگیری <strong>در</strong> آثار چیدمان اگر است.‏ فضا این <strong>در</strong> مخاطبان حضور توجه این<br />

بهتر <strong>در</strong>ک راهگشای و موید ‏)تعاملی(‏ اینتراکتیو آثار <strong>در</strong> فضا به شکلدهی <strong>در</strong> مخاطبان حضور میکند؛ دگرگون را هنری-‏ اثر ‏-بخوانید تعیینکننده<br />

نقشی خود که مواجهیم مخاطبانی با بلکه نیستیم مواجه آثار تماشاگران با ما <strong>موزه</strong>داری جدید تعاریف <strong>در</strong> اینچنین،‏ است.‏ امر دارند.‏<br />

هنری(‏ اثر مثابه به ‏)فضا کل <strong>در</strong> چه و تعاملی(‏ آثار جز)مانند <strong>در</strong> چه هنری اثر خلق <strong>در</strong> هک نیومدیا میکنند.‏ عمل موفقتر <strong>موزه</strong>ها نقش بازآفرینی <strong>در</strong> نیومدیا کارگیری به توان واسطه به <strong>معاصر</strong> هنر <strong>موزه</strong>های میان این <strong>در</strong> میشود<br />

دست این از و آرت ساند ویدئوآرت،‏ آرت،‏ وب آرت،‏ دیجیتال پرفورمنسآرت،‏ همچون <strong>معاصر</strong>ی هنری مدیومهای شامل ویژگیها<br />

این مهمترین از است.یکی جدید نقشآفرینی این سوی به حرکت <strong>در</strong> قوت نقطه آن ویژگیهای از برخی واسطه به مخاطب<br />

و مکان زمان،‏ شامل بستر این که دارد آن خلق بستر با مستقیم نسبتی هنری اثر استیعنی محور(‏ بودن)بستر کانتکستچوال اجراهایی<br />

شاهد مستقل،‏ طور به ویا آثار نمایش کنار <strong>در</strong> جهان <strong>معاصر</strong> هنر تمامی<strong>موزه</strong>های <strong>در</strong> امروزه که نیست دلیل بی هست؛ نیز هستیم.‏<br />

پرفورمنسآرت حوزه <strong>در</strong> <strong>موزه</strong>ها<br />

ورود آن کمترین که داشته پرثمر نتایجی دیگر کشورهای <strong>موزه</strong>داری <strong>در</strong> نوین تعاریف پایه بر جدید استراتژیهای تبیین اینترتیب به راه<br />

چراغ اکنون اینچنین دستاوردهای شد.‏ خواهد و شده فرهنگ حوزه <strong>در</strong> جمعی تجاربی به منجر خود که است اجتماعی زیست دایره به باشد.‏<br />

<strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> میتواند شروع نقطه امر این برای و کنیم ترسیم را <strong>موزه</strong>ها آینده مسیر خود فرهنگی بستر <strong>در</strong> تا است ما <strong>موزه</strong>داری<br />

<strong>در</strong> کالسیک نگاه پایانِ‏ آغازِ‏ بخش نوید که بوده تحوالتی شاهد <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گذشته چندماه <strong>در</strong> خوشبختانه کانون<br />

<strong>معاصر</strong>،‏ موسیقی کانون نیومدیا،‏ کانون شامل <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> تخصصی کانونهای تاسیس با است.‏ <strong>معاصر</strong> هنر فعالیتهای<br />

که گرفته شکل مدیومها این حوزهی <strong>در</strong> هنری آثار صحیح ارائهی برای دپارتمانهایی اکنون دیزاین کانون و معماری اگر<br />

نهادهاند.‏ مخاطب و هنری اثر هنرمند،‏ <strong>موزه</strong>،‏ نقش بازآفرینی راه <strong>در</strong> قدم و کردهاند آغاز را خود تحقیقاتی و آموزشی اجرایی،‏ <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> موفق تجربه میشود،‏ محسوب توسعه شاخصهای از <strong>موزه</strong>هایکی با جوامع نسبت که نکنیم فراموش باشد.‏<br />

هنر و فرهنگ حوزه <strong>در</strong> پویا و متفاوت نقشآفرینی <strong>در</strong> کشور <strong>موزه</strong>های سایر سرمشق میتواند


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

117


بیینال ونیز<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

115


لینک مطالب منتشر شده <strong>در</strong>باره<br />

پاویون ایران <strong>در</strong> بیینال ونیز 2015<br />

PAVILION OF IRANLA BIENNALE DI VENEZIA 2015<br />

PRESS REVIEW


اسامیهنرمندان بیینال ونیز<br />

سمیرا علیخانزاده،‏ متولد 1967، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ محمود بخشی موخر،‏ متولد 1977، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

جمشید بایرامی،‏ متولد 1961، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ محمد احصایی،‏ متولد 1939، قزوین-‏ ایران<br />

لیدا عبدول،‏ متولد 1973، کابل-‏ افغانستان/‏ بانی عابدی،‏ متولد 1971، کراچی-‏ پاکستان/‏ عادل عابدین،‏ متولد 1973، بغداد-‏ عراق<br />

امین آقائی،‏ متولد 1982، اصفهان-‏ ایران/‏ ق<strong>در</strong>ت اهلل عاقلی،‏ متولد 1968، جلفا-‏ ایران/‏ شهریار احمدی،‏ متولد 1979، کردستان-‏ ایران<br />

پرستو آهوان،‏ متولد 1980، کرمانشاه-‏ ایران/‏ فرهاد احرارنیا،‏ متولد 1971، شیراز-‏ ایران/‏ فورات الجمیل،‏ متولد متولد 1965، ماینز-‏ آلمان<br />

راشد االکبروو،‏ متولد 1979، باکو-‏ آذربایجان/‏ نازگل انصاری نیا،‏ متولد 1979، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ رضا آرامش،‏ متولد 1970، اهواز-‏ ایران<br />

علیرضا آستانه،‏ متولد 1982، اراک-‏ ایران/‏ سونیا باالسانیان،‏ متولد ایران/‏ محمود بخشی موخر،‏ متولد 1977، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

وفا بی لعل،‏ متولد 1966، کوفه-‏ عراق/‏ مهدی فرهادیان،‏ متولد 1980، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ شادی قدیریان،‏ متولد 1974، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

شیلپا گوپتا،‏ متولد 1976، ممبای-‏ هند/‏ قاسم حاجی زاد،‏ متولد 1947، الهیجان-‏ ایران/‏ شمسیا حسنی،‏ متولد 1988، ایران<br />

سهند حسامیان،‏ متولد 1977، <strong>تهران</strong> – ایران/‏ سیتارا ابراهیمووا،‏ متولد 1984، باکو/‏ پوران جینچی،‏ مشهد ایران<br />

عمر کنوار،‏ متولد 1964، دهلی نو-‏ هند/‏ بابک کاظمی،‏ متولد 1983، اهواز – ایران/‏ ریاس کومو،‏ متولد 1971، کراال-‏ هند<br />

فریده الشائی،‏ متولد 1944- فوت 2013، رشت – ایران/‏ فرخ مهدوی،‏ متولد 1970، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ احمد مرشدلو،‏ متولد 1960، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

مهرداد محبعلی،‏ متولد 1973، مشهد-‏ ایران/‏ هما مولجی،‏ متولد 1970، کراچی-‏ پاکستان/‏ آزاد نانکلی،‏ اربیل-‏ عراق<br />

جمال پنجوینی،‏ متولد 1981، سلیمانیه-‏ عراق/‏ عمران قریشی،‏ متولد 1972، حی<strong>در</strong>آباد-‏ پاکستان/‏ سارا رهبر،‏ متولد 1976، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

رشید رعنا،‏ متولد 1969، الهور-‏ پاکستان/‏ عاطفه سمیعی،‏ متولد 1985، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ تی وی سانتوش،‏ متولد 1968، کراال-‏ هند<br />

وحید شریفیان،‏ متولد 1982، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ ولید سیتی،‏ متولد 1954، داهوک-‏ عراق/‏ محسن تاشا وحیدی،‏ متولد 1991، کابل-‏ افغانستان<br />

میترا تبریزیان،‏ <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ پرویز تناولی،‏ متولد 1937، <strong>تهران</strong>-‏ ایران/‏ نیوشا توکلیان،‏ متولد 1981، <strong>تهران</strong>-‏ ایران<br />

صادق تیرافکن،‏ متولد 1965، کربال-‏ عراق/‏ هما اوپادهی،‏ متولد 1972، بارودا-‏ هند/‏ سایرا وسیم،‏ متولد 1975، الهور-‏ پاکستان<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

113<br />

تاریخچه حضور ایران <strong>در</strong> بیینال ونیز<br />

تاکنون پنجاه و شش دوره بیینال ونیز برگزار شده است و ایران <strong>در</strong> <strong>سال</strong>های 2011 2009، 2005، 2003، 1966، 1962، 1960، 1958، 1956، <strong>در</strong> نمایشگاه بیینال<br />

ونیز شرکت داشته است.‏ بعد از انقالب ا<strong>سال</strong>میایران،‏ <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2003، <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با هنرمندانی چون بهروز دارش،‏ حسین خسروجردی و احمد نادعلیان<br />

برای نخستین‏ بار پس از انقالب ایران <strong>در</strong> پنجاهمین دوره بیینال ونیز شرکت کرد.‏ <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2005 نیز با دو هنرمند زن از ایران بیتا فیاضی<br />

و ماندانا مقدم غرفهای را <strong>در</strong> پنجاه ویکمین دوره بیینال ونیز برای ایران برقرار کرد.‏<br />

ایران <strong>در</strong> پنجاه و دومین بیینال ونیز <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2007 غایب بود اما <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2009 بار دیگر <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با سه هنرمند؛ ایرج اسکن<strong>در</strong>ی،‏ صداقت جباری<br />

و حمی<strong>در</strong>ضا آویشی <strong>در</strong> بیینال پنجاه و سوم حضوریافت و <strong>در</strong> دوره بعد نیز <strong>در</strong> 2011 محسن راستانی،‏ مرتضی <strong>در</strong>ه باغی و محمد مهدی و منیر قانبیگی از سوی <strong>موزه</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> به پنجاه و چهارمین بیینال ونیز رفتند و غرفه ایران را برپا کردند.‏<br />

<strong>سال</strong> 2013 بار دیگر ایران <strong>در</strong> بیینال ونیز حضور نداشت و پنجاه و پنجمین بیینال ونیز بدون حضور ایران برگزار شد اما <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2015 با نظارت و همکاری <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و به مدیریت و اجرای بنیاد خانواده فیض نیا ایران با بزرگترین حضور خود با 46 هنرمند منتخب از سه نسل هنرمندان <strong>معاصر</strong> <strong>در</strong> فضایی 2000 متری و <strong>در</strong><br />

قالب دو نمایشگاه ‏»بازی بزرگ » و « برگزیدههای ایران » <strong>در</strong> پنجاه و ششمین بیینال ونیز شرکت کرد.‏<br />

بیینال ونیز


بزرگ<br />

بازی بخش<br />

<strong>در</strong> مرکزی آسیای جمهوریهای و آذربایجان کردستان،‏ عراق،‏ افغانستان،‏ پاکستان،‏ هند،‏ ایران،‏ کشورهای از منتخب هنرمندان کشورها<br />

این جغرافیایی خاص موقعیت گرفتن نظر <strong>در</strong> با مجموعه این ایدهی گذاشتند.‏ نمایش به را آثارشان ایران پاویون بزرگ بازی تاریخی،‏<br />

لحاظ از بسیاری اشتراک وجوه ایجاد باعث بلکه کرده فرد به منحصر را منطقه این تنها نه که خاصی موقعیت گرفت،‏ شکل است.‏<br />

شده کشورها این بین هنری و فرهنگی ادامه<br />

مختلف گونههای به نیز تاکنون و شده آغاز منطقه این <strong>در</strong> میالدی نوزدهم قرن از که تاریخی سیاسی-‏ جریانهای <strong>در</strong><br />

ابرق<strong>در</strong>تها رویکرد تأثیر به بزرگ«‏ ‏»بازی است.‏ معروف بزرگ«‏ ‏»بازی به اجتماعی سیاسی-‏ محافل <strong>در</strong> امروزه دارد،‏ به<br />

منجر هنری و فرهنگی مذهبی،‏ اجتماعی،‏ اقتصادی،‏ سیاسی،‏ لحاظ به که رویکردی دارد.‏ اشاره آسیا از منطقه این میخورد.‏<br />

چشم به کشورها این هنر <strong>در</strong> وضوح به تغییرات این تاثیر امروزه و است شده جغرافیایی محدودۀ این <strong>در</strong> تغییراتی که<br />

کرد تالش مجموعه این شد.‏ گذاشته نمایش به 2015 ونیز دوساالنۀ <strong>در</strong> ا<strong>سال</strong>میایران رسمیجمهوری پاویون <strong>در</strong> بزرگ«‏ ‏»بازی بزرگ«‏<br />

‏»بازی کند.‏ معرفی جهانیان به و رونمایی کشورها این زادۀ هنرمند چهل حدودا منظر از را منطقه این بر حاکم شرایط تأثیر بیمرز<br />

زبان طریق از بینالمللی،‏ مخاطبان و منطقه این هنر مابین دیالوگ ایجاد هدف با نیا فیض مزدک و منگوتزو مارکو توسط شدن<br />

جهانی راستای <strong>در</strong> را کشورها این ذهنیت و <strong>عملکرد</strong> هنر،‏ ابزار از استفاده با کرد سعی مجموعه این شد.‏ اجرا و ریزی برنامه هنر،‏ روزمره<br />

مسایل با را مخاطب هستند-‏ آشنا بینالمللی مخاطبان برای آنان از بسیاری که هنرمندان-‏ معرفی جای به و دهد انعکاس و نگاه اساس بر مجموعه این آثار کند.‏ آشناتر است،‏ شده جهان خبرگزاریهای تیتر غلط-‏ <strong>در</strong>ستیا به امروزه-‏ که منطقه این مردم هنرمندان<br />

منطقه،‏ <strong>در</strong> بزرگ بازی تمامیجوانب بهتر معرفی برای شد.‏ ارائه و انتخاب فرهنگی اجتماعی-‏ مسایل به آنها خالق تحلیل دلیل<br />

همین به شدند.‏ معرفی و انتخاب اثر،‏ ارائه <strong>در</strong> محدودیتی هیچ داشتن نظر <strong>در</strong> بدون بسیار،‏ بررسی و تحقیق از پس آثارشان و ‏»بازی<br />

مجموعه 2015 ونیز دوساالنه <strong>در</strong> میخورد.‏ چشم به آثار <strong>در</strong>مجموعه مدیومها تمام از استفاده و فیلم انتزاعی،‏ هنر کالیگرافی،‏ <strong>در</strong>آمد.‏<br />

نمایش به است گذشته دهه <strong>در</strong>چند ایران هنر از ای گزیده که ایران«‏ ‏»برگزیده مجموعه کنار <strong>در</strong> بزرگ«‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

111


بیینال ونیز <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

109


<strong>در</strong><br />

حضورایران 201۵<br />

ونیز بیینال این<br />

<strong>در</strong> را خود حضور دوره دهمین ایران کشور و شد برگزار 1394 آذرماه اول تا اردیبهشت 15 از ونیز بیینال ششمین و پنجاه Great<br />

Game( بزرگ بازي پروژه دو ارائه با مربع متر ٢٠٠٠ بر بالغ فضايي <strong>در</strong> ونیز بیینال دوره این <strong>در</strong> ايران کرد.‏ تجربه بیینال و<br />

استادان از نسل سه شامل ايراني هنرمند 28 کرد.‏ شرکت هنرمند ٤٩ حضور با )Iranian ايران)‏Highlights برگزيده و )The سنتهای<br />

و فرهنگي ميراث به توجه عین <strong>در</strong> ايران هنر يافتگي تكامل و تنوع گوناگوني،‏ ارائه منظور به جوان نسل و باسابقه هنرمندان گذاشتند.‏<br />

نمایش به بیینال دوره این <strong>در</strong> ایران غرفه <strong>در</strong> را خود آثار <strong>معاصر</strong> رویکرد و نگاه و جهاني زبان کارگیری به و خود بومیهنری ارائه<br />

ایران پاویون <strong>در</strong> را خود آثار نشين كرد مناطق و عراق آذربايجان،‏ پاكستان،‏ افغانستان،‏ هند،‏ كشورهاي از نیز شاخص هنرمند 21 شود.‏<br />

گذاشته نمايش به منطقه اين فرهنگي پتانسيل عنوان به ايران مركزيت تا کردند شد<br />

برگزار نیا فیض خانواده بنیاد و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> همکاری با 2015 ونیز بیینال دوره ششمین و پنجاه <strong>در</strong> ایران پاویون بودند.‏<br />

ایران پاویون کیوریتور نیا؛ فیض مزدک و ایتالیا از منگوتزو مارکو و کمیسیونر مالنوروزی؛ مجید دوره این <strong>در</strong> و کننده<br />

بازدید هزار 50 حدود نمایشگاه برگزاری طول <strong>در</strong> مجموع <strong>در</strong> نفر ٢٠٠ از بيش مخاطب ميانگين داشتن با روزانه ايران پاويون صرفا<br />

ایران پاویون بازدیدکنندگان كه است آن نشانگر دوره اين كنندگان بازديد آمار ايران پاويون مكاني موقعيت به توجه با و داشت مسووالن<br />

ایران پاویون از دوستان هنر و هنرمندان بازدید کنار <strong>در</strong> آمدهاند.‏ ونیز شهر از بخش این به ایران آثار از بازدید قصد به <strong>موزه</strong>هاي<br />

مسووالن کردند.‏ دیدن ایران پاویون آثار از نیز کیوریتورها همچنین و معتبر گالریهای و <strong>موزه</strong>ها مدیران و هنری سیاسی،‏ تيت،‏<br />

<strong>موزه</strong> پطرزبورگ،‏ سن هرميتاژ <strong>موزه</strong> آنجلس،‏ لس <strong>موزه</strong> بريتانيا،‏ <strong>موزه</strong> سوفيا،‏ رنه <strong>موزه</strong> نيويورك،‏ موما <strong>موزه</strong> گوگنهايم،‏ <strong>موزه</strong> لوور،‏ مجموعه<br />

علیاف،‏ حي<strong>در</strong> بنياد بنتون،‏ بنياد و زنييا بنياد و پاريس هنر دانشگاه شيكاگو،‏ هنر انستيتو ریيس همچنين و....‏ برلين ملي <strong>موزه</strong> دوره<br />

این <strong>در</strong> ایران حضور کردند.‏ دیدن ایران پاویون از بينالمللي معتبر دار گالري زیادی تعداد و دار مجموعه ٥٠ از بيش و ابرج زیادی<br />

تعداد حضور دلیل به ایران فرهنگی ظرفیتهای و جایگاه بیان و ایران <strong>معاصر</strong> هنرمندان آثار معرفی بر عالوه ونیز بیینال ار هنری فعالیتهای توسعه و همکاری برای فرهنگی تعامل و گو و گفت امکان معتبر گالریهای و مجموعهها <strong>موزه</strong>ها،‏ مدیران از فرهنگي<br />

رايزن فرانسه،‏ و ايتاليا <strong>در</strong> عراق سفير ا<strong>سال</strong>می،‏ ارشاد و فرهنگ وزارت معاونان و ا<strong>سال</strong>مي ارشاد و فرهنگ وزير کرد.‏ فراهم بازتاب<br />

بر عالوه ونیز بیینال ششمین و پنجاه <strong>در</strong> ایران حضور بودند.‏ بیینال <strong>در</strong> ایران پاویون بازدیدکنندگان از نیز اسپانيا و ايتاليا <strong>در</strong> خبرنامه<br />

آرتريبيون،‏ آرته،‏ گاردين،‏ مانند رسانههایی <strong>در</strong> منتقدان و خبرنگاران و داشت بازتاب نیز خارجی رسانههای <strong>در</strong> ایران،‏ رسانههای <strong>در</strong> کردند.‏<br />

منتشر مطالبی و اخبار ایران هنرمندان آثار و ایران پاویون <strong>در</strong>باره ... و دآرته جورناله اينترنشنال،‏ فوروم كنست مانيفستا،‏ ساتبيز،‏ جامعه<br />

و شهرسازي و مسكن وزارت همكاري با که بود كوچك بازي عنوان با معماري نمايشگاه شامل ايران پاویون جنبي رويداد پرداخت.‏<br />

ا<strong>سال</strong>مي انقالب از پس ايران معماري شاخص طرحهای معرفي به متري ١٥٠ فضايي <strong>در</strong> ايران معمار مهندسان هنرمند<br />

توسط كودكان پاويون پروژه موضوع اساس بر كودكان آموزشي كارگاه براي را مشخص مكاني كه بود كشوري تنها ايران کرد.‏<br />

اجرا و طراحي بیینال <strong>در</strong> ارديته«‏ ‏»فليچه ايتاليايي ‏»سيلوانا<br />

نشر توسط بود ونيز بيينال از دوره اين كاتالوگهاي مخاطبترين پر و فروشترين پر از يكي كه ايران پاویون كاتالوگ كانادا<br />

و آمريكا اروپا،‏ ايتاليا،‏ فرهنگي مراكز و فروشيها كتاب از بسياري <strong>در</strong> بيینال اصلي كاتالوگ كنار <strong>در</strong> و شد منتشر اديتورياله«‏ شد.‏<br />

عرضه ایران<br />

برگزیده نسلهای<br />

از کیوریتورها،‏ توسط هنرمندان انتخاب میکنند.‏ معرفی را ایران هنر مختلف وجوه که است هنرمندانی آثار منتخب پیچیدگی،‏<br />

مجموعه این میگیرد.‏ بر <strong>در</strong> را جنسیت دو هر انتخاب این دارند.‏ حضور هنر صحنه <strong>در</strong> امروز آنها همگی که بوده مختلف ظرفیت<br />

دادن نشان برای همچنین میدهد.‏ نمایش خوبی به مختلف مدیومهای و ابزار از استفاده با را ایران هنر بیان توان و ق<strong>در</strong>ت بینالمللی<br />

خوانش منطقهای،‏ نگاه بر عالوه که بوده نظر مد آثاری گزینش جهانی،‏ زبانهای با ارتباط برقراری <strong>در</strong> ایرانی فرهنگ باشند.‏<br />

داشته نیز


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

107


کتاب<br />

فیلم و التین آمریکای سیاسی سینمای تعدادی<br />

سانس شش <strong>در</strong> و کرد آغاز بزرگ«‏ سنگیِ‏ ‏»صورت با را زمستان سینماتک نمایش<br />

را بیست دههی کیتونیعنی باستر ِ کاری‏ دورانِ‏ بهترین به مربوط بلندِ‏ آثارِ‏ از نداد<br />

اجازه وی به هرگز حرفهای و شخصی معضالتِ‏ و تقدیر دستِ‏ که دورانی داد؛ ‏»شرلوک<br />

جونیور«،‏ بیل بخار ‏»کشتی ‏»جنرال«،‏ فیلمها بین از کند.‏ تکرارش بعدها و لطف تماشایشان که بودند ترمیمشده نسخههای شانس«‏ ‏»هفت و جونیور«‏ داشت.‏<br />

دوچندان لذتی ‏»فرهنگِ‏<br />

مجلهی همراهیِ‏ با که بود کاستا پ<strong>در</strong>و سینمای مرورِ‏ امّا دوّم برنامهی نخستین<br />

برای خود شمارهی هفتمین <strong>در</strong> پیشتر که نشریهای شد؛ ممکن امروز«‏ فیلمسازِ‏<br />

سینمای به ل مفصّ‏ استخوان«‏ و خون ‏»با عنوانِ‏ ذیلِ‏ پروندهای طی بار نشریات<br />

میانِ‏ <strong>در</strong> حیث این از و بود پرداخته ایران(‏ <strong>در</strong> مهجور ‏)ولی بزرگ پرتغالیِ‏ حکمِ‏<br />

سینماتک <strong>در</strong> کاستا مهم اثرِ‏ پنج مرورِ‏ میشد.‏ محسوب پیشقدم فارسیزبان کاستا؛<br />

با آشنایی بابِ‏ گشودنِ‏ و پرونده آن تکمیلِ‏ برای داشت را ضمیمهای شده<br />

گفته تفصیل به سینماتک کاتالوگِ‏ <strong>در</strong> که همانطور که-‏ رادیکالی فیلمساز خودانگیخته<br />

گونهای به هریک که آثاریست از ل متشکّ‏ وی رهای و سینماییله - شدهاند.‏<br />

متولّد دیگری دلِ‏ از مستندِ‏<br />

سینمای بود؛ سوّم«‏ ‏»سینمای 94 <strong>سال</strong>ِ‏ <strong>در</strong> کارِسینماتک پایانیِ‏ بخشِ‏ از<br />

اصالنی محم<strong>در</strong>ضا و <strong>تهران</strong>«‏ ‏»پلکِ‏ انتخابِ‏ پنج با التین.‏ آمریکای سیاسیِ‏ خوان<br />

شیلی،‏ <strong>در</strong> طبقاتی مبارزهی و آلنده پرون،‏ خوان <strong>در</strong>بارهی مقاله«هایی ‏»فیلم آشنا<br />

رادیکالی سینمای کارِ‏ و ساز با نو استعمارِ‏ و دهقانی اتحادیههای و تخیرا پ<strong>در</strong>و آمریکا/‏<br />

سینمای دوگانهی برای آلترناتیوی همچو را خود است مایل که شدیم ‏»ابزاری<br />

که ‏»فرمیبرایاندیشیدن«‏ نه را مدیوم و کند تعریف اروپا سینمای سوم«‏<br />

‏»سینمای اکرانهای پایانیِ‏ شبِ‏ <strong>در</strong> میداند.‏ طبقاتی«‏ جامعهی بطن <strong>در</strong> گوناگون<br />

ابعادِ‏ <strong>در</strong>بابِ‏ تفصیل به نجفی صالح و تراکمه اردوان اصالنی،‏ محم<strong>در</strong>ضا گفتند.‏<br />

سخن جریان این کتاب<br />

فیلم نشستهای و معرفی مراسمهای فعالیتهایش تازهی دورِ‏ <strong>در</strong> سینماتک برنامههای از یکی سه<br />

94 <strong>سال</strong> طی مورد همین <strong>در</strong> سینماست.‏ به مرتبط و معتبر کتابهای از رونمایی به<br />

اردیبهشتماه <strong>در</strong> جلسه نخستین شد.‏ برگزار سینماتک <strong>در</strong> کتاب«‏ ‏»فیلم نشستِ‏ نمایش<br />

و تجویدی امیررضا گردآوری و تألیف نوالن«‏ ‏»کریستوفر کتاب از رونمایی جلسه<br />

این <strong>در</strong> شد.‏ داده اختصاص نوالن ساختهی آخرین ‏»میانستارهای«‏ فیلم سینمای<br />

<strong>در</strong> نوالن کریستوفر جایگاه <strong>در</strong>بارهی ارشاد فکری مازیار و عقیقی سعید گفتند.‏<br />

سخن او ویژگیهای نیز و <strong>معاصر</strong> پن«‏<br />

آرتور با گفتوگو « کتاب از رونمایی به مربوط کتاب«‏ ‏»فیلم نشست دومین توسط<br />

و برگردانده فارسی به طاهر کربالیی شاهین توسط که بود تابستان اواخرِ‏ <strong>در</strong> سخنران<br />

عنوانِ‏ ا<strong>سال</strong>میبه مازیار جلسه این <strong>در</strong> است.‏ شده منتشر شورآفرین نشر <strong>در</strong><br />

همچنین گفت.‏ سخن پن آرتور کارنامهی مختلف ابعاد <strong>در</strong>بارهی و داشت حضور آمد.‏<br />

<strong>در</strong> نمایش به پن شاهکارِ‏ کالید«‏ و ‏»بانی ادامه ‏»رزنتکرانس<br />

فیلمِ‏ به 94 فصل <strong>در</strong> سینماتک » کتابِ‏ ‏»فیلم برنامهی آخرین و سومین نشر<br />

همکاریِ‏ با که داشت اختصاص استوپارد تام ساختهی مردهاند«‏ گیلدنسترن و و<br />

آرام حرکتِ‏ و <strong>در</strong>اماتیک ادبیات بر نیال مستمرّ‏ تمرکزِ‏ شد.‏ ر میسّ‏ ماه اسفند <strong>در</strong> نیال ما<br />

<strong>در</strong> فرهنگی کنشِ‏ و زبان قبالِ‏ <strong>در</strong> اسیّت حسّ‏ و جدِیّت مدارِ‏ بر ناشر این پیوستهی سنجیدهی<br />

و هدفمند انتخابِ‏ لطفِ‏ به نیال برنمیانگیزد.‏ احترام و تحسین جز ی حسّ‏ <strong>در</strong><br />

همواره که کمیابی وسواسِ‏ واسطهی به و مشاوران،‏ و مترجمان نویسندگان،‏ آثار،‏ مخاطبانِ‏<br />

برای مستحکم تکیهگاهی به زمان گذر <strong>در</strong> داده خرج به ویرایش فرایندِ‏ نویسندگانی<br />

نیست مهم چندان دیگر امروز است.‏ شده بدل نمایشی <strong>هنرهای</strong> پیگیرِ‏ نیا که چرا نه،‏ میشناسیمیا را شده <strong>در</strong>ج نیال تارهی کتابهای جلدِ‏ بر نامشان که کهیونفوسه،‏<br />

مخاطبی داده.‏ پس خوبی به را امتحاناش دهه 2 به نزدیک طیِ‏ نشر برایان<br />

فرین،‏ مایکل شفر،‏ پیتر ویلسون،‏ آگوست ایرنهفورنس،‏ ماریا گلوواتسکی،‏ زا که چشماندازی و شناخته نیال با را دیگر خیلیهای و مکدونا مارتین فرییل،‏ داشته<br />

ذهن <strong>در</strong> ... و شپارد سام مامت،‏ دیوید وایل<strong>در</strong>،‏ تورنتون پینتر،‏ چون نامهایی اب شده بسیطتر و کاملتر ناشر همین روانِ‏ و دقیق همیشه ترجمههای موجبِ‏ به نمیتوان<br />

که پیشنهادهایی میرود؛ نیال تازهی پیشنهادهای سراغِ‏ به آسوده خاطری مشتاق<br />

ابتدا از سینماتک دادهاند.‏ ارتقاء را نمایش اهالیِ‏ از بسیاری ذائقهی شد منکر از<br />

بخشی کتاب«‏ ‏»فیلم جلساتِ‏ طی تا کند فراهم بستری نیال نشرِ‏ کمکِ‏ با بوده تام<br />

گیرند.‏ قرار مداقه مورد بهتر و بیشتر <strong>در</strong>اماتیک ادبیاتِ‏ حوزهی بزرگانِ‏ این بیهمتایی<br />

<strong>در</strong>امنویسِ‏ میرسید.‏ نظر به وسوسهانگیز گزینهای شروع برای استوپارد میشناسند<br />

عاشق«‏ ‏»شکسپیر <strong>در</strong>خشانِ‏ فیلمِ‏ فیلمنامهی با را او بیشتر سینهفیلها که <strong>سال</strong>های<br />

طی نیز وی ‏»مسخرهبازیها«ی و واقعی«‏ ‏»بازرسهاندِ‏ نمایشنامهی دو و رحمانیان،‏<br />

محمد امجد،‏ حمید جلسه این <strong>در</strong> رسیدهاند.‏ چاپ به نیال نشرِ‏ توسطِ‏ اخیر تآتر(‏<br />

حوزهی پژوهشگرانِ‏ و هنرمندان از ‏)همگی زرگر شهرام و چرمشیر محمد گفتند.‏<br />

سخن استوپارد کارنامهی گوناگونِ‏ وجوه <strong>در</strong>بارهی <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سینماتک 103


مجارستان<br />

از مردی بالتار؛ و ۲۰ دهه فرانسه تابستان<br />

اکرانِ‏ <strong>در</strong> که بود حاکم کاری و ساز همان کموبیش پاییز های فیلم انتخابِ‏ <strong>در</strong> فصل<br />

سینماتک شدند.‏ ردهبندی مختلف عنوانِ‏ سه اساسِ‏ بر فیلمها داشت.‏ وجود که<br />

جایی ‎20‎؛ دههی فرانسهی با بار این و کرد آغاز صامت سینمای با هم باز را میشود.‏<br />

شکوفا و میکشد نفس بدنه سینمای دوشادوشِ‏ رادیکالیزم و تجربهگری مارسل<br />

میآوریم:‏ بهیادش جاودانه نامهایی با که سینما تاریخِ‏ از اس حسّ‏ بُرههای دیگر<br />

بار 20 دههی فرانسهی مرورِ‏ دوالک.‏ ژرمن و اپشتاین ژان گانس،‏ ابل لربیه،‏ یط تابستاناش فصل شمارهی <strong>در</strong> که شد میسر فیلمخانه«‏ ‏»فصلنامهی حمایت با دو<br />

فاصلِ‏ حدّ‏ <strong>در</strong> فرانسه سینمای به ل مفصّ‏ 13، شمارهی عقبیِ‏ پنجره پروندهی ‏)شمارهی<br />

‏»فیلم«‏ ماهنامهی ماندگارِ‏ پروندهی از پس <strong>سال</strong> 23 و پرداختند جنگ بحث<br />

بابِ‏ دوباره شاعرانه«‏ رئالیسم تا آوانگارد از فرانسه،‏ ‏»سینمای عنوانِ‏ با 127( سینمای<br />

بر بیشتر تمرکزِ‏ بود.‏ گشوده را سینما تاریخِ‏ باشکوهِ‏ مقطعِ‏ این خصوصِ‏ <strong>در</strong> شناخته<br />

ایران <strong>در</strong> 20 دههی فرانسهی فیلمسازان دیگر از کمتر که بود اپشتاین ژان زا تماشایی شدت به نسخههایی بودند؛ ترمیمشده اغلب نسخهها و شده دیده و زمین«.‏<br />

‏»انتهای و رو«‏ سه ‏»آینهی آشر«،‏ خانهی ‏»سقوطِ‏ وفادار«،‏ ‏»قلبِ‏ وسترن<br />

با دهه به دهه وسترن.‏ ژانر:‏ آمریکاییترین و بود امّاهالیوود بعدی مقصدِ‏ احسان<br />

فورد.‏ جان و 60 دههی تا والش رائول و 30 دههی از آمدیم؛ پیش )1393 کار،‏ روزنه ‏)انتشارات وسترن«‏ ‏»سینمای کتابِ‏ نویسندهی خوشبخت،‏ <strong>در</strong><br />

نمایش برای را عنوانی 10 سینما تاریخ مهمّ‏ وسترنهای انبوهِ‏ خیلِ‏ میانِ‏ از يا<br />

شده شناخته ‏»كمتر تصویرِ‏ میتوانند است معتقد که کرده انتخاب سینماتک ‏»<strong>در</strong><br />

است ممکن حتّی که تصویری دهند؛ ارائه وسترن«‏ ژانر از ناشناختهاي حتي بگيرد«.‏<br />

قرار وسترن از عام تلقي با تضاد و<br />

زیباشناسی با مجار،‏ فیلمسازی بود؛ تار بال سینمای پاییز فصلِ‏ ایستگاه آخرین کنجکاویبرانگیز<br />

ایرانی سینهفیلِ‏ برای شدّت به اخیر <strong>سال</strong>یانِ‏ طی که ه جهاننگریِیکّ‏ ‏»اسبِ‏<br />

و پرداختهاند آثارش از برخی به گوناگون محافلِ‏ و گالریها <strong>در</strong> بوده؛ خشت<br />

روی خشت آن حال این با عمومیداشته.‏ اکرانِ‏ پیشتر <strong>سال</strong>ِ‏ تورین«اشیک رسیده<br />

تورین«‏ ‏»اسبِ‏ به آن ت<strong>در</strong>یجیِ‏ » ‏»طیّ‏ با وی که مسیری و صبورانه گذاشتنِ‏ کنارِ‏<br />

<strong>در</strong> تار اولیهی تجربههای خامیِ‏ تماشای است.‏ گرفته قرار مداقه موردِ‏ کمتر مناسبی‏<br />

فرصتِ‏ سینماتک <strong>در</strong> لندن«‏ از ‏»مردی و ‏»نفرین«‏ چون آثاری پختگیِ‏ کامل<br />

نسخهی نمایشِ‏ که نماند ناگفته وی.‏ جهانِ‏ تطوّر ‏»سیرِ«‏ واکاویِ‏ برای بود دومیبیش<br />

و چهار از بیش ‏)اولی تار » شیطانِ‏ ‏»تانگوی و گانس ‏»چرخِ«‏ فیلمهای برخالفِ‏<br />

که بود بیسابقه و کمنظیر اتفاقی روز طییک پاییز <strong>در</strong> ساعت(‏ هفت از با<br />

را بالتار برنامهی نیز الستی احمد دکتر شد.‏ آن از چشمگیری استقبالِ‏ انتظار کرد.‏<br />

همراهی ورکمایستر«‏ ‏»هارمونیِ‏ <strong>در</strong>یچهی از وی سینمای <strong>در</strong>بارهی سخنرانی <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سینماتک 101


هنگکنگ<br />

سینمای کریمیو ایرج بزرگداشت که<br />

مطالبی فراواناند منابع،‏ به آسانتر مراتب به دسترسی لطفِ‏ به امروز اّما میشوند منتشر ترجمهمحور سینماییِ‏ نشریات <strong>در</strong> فیلمساز فیلمیا <strong>در</strong>بارهییک مواردی<br />

<strong>در</strong> که زد حدس ‏)میشود نیست آسان ابداً‏ فیلمها خودِ‏ کردنِ‏ پیدا گاهی دسترسی<br />

میکند ترجمه را آن نقدِ‏ دارد فیلمیکه به هم خودش حتّی مترجم ‏»دیدنیتر«‏<br />

را فیلمها قلم اهالیِ‏ دوجانبه،‏ تعاملِ‏ این طی که بهتر چه پس نداشته(.‏ تحریریهی<br />

اعضای راستا همین <strong>در</strong> کنند.‏ ‏»خواندنیتر«‏ را آنها نوشتههای فیلمها و سینمایی<br />

متونِ‏ بر غالباً‏ که شورآفرین-‏ ‏ِانتشاراتِ‏ مسئولین و ‏»فیلمخانه«‏ فصلنامهی هنگکنگ«‏<br />

سینمای ‏»چشماندازِ‏ فیلمهای شدند.‏ همراه سینماتک با دارند-‏ تمرکز شمارهی<br />

دهمین <strong>در</strong> فیلمخانه«‏ ‏»فصلنامهی که شدهاند انتخاب پروندهای اساسِ‏ بر و<br />

کرد منتشر هنگکنگ متنوّعِ‏ و باشکوه پرشور،‏ غایت به سینمای برای خود شد؛<br />

ر میسّ‏ شورآفرین انتشاراتِ‏ همکاریِ‏ پشتوانهی به نیز آکرمن شانتال آثارِ‏ مرورِ‏ مقالهی<br />

ا<strong>سال</strong>میبا مجید پیش <strong>سال</strong>ها چند هر که بلژیکی رادیکالِ‏ بسیار هنرمند آنق<strong>در</strong><br />

آکرمن امّا بشناساند را او کوشید نمیشناختم«‏ که فیلمسازی آکرمن:‏ ‏»شانتال طی<br />

که میکرد مقاومت تفسیر و وضوح برابرِ‏ <strong>در</strong> چنان و بود دیرهضم و دشوار و<br />

زحمت به وی جهانِ‏ به شدن نزدیک برای را خودش کسی کمتر بعد <strong>سال</strong>های فصلی،‏<br />

برنامههای به بیشتر نوّع بخشیدنِت برای اینها بر عالوه <strong>در</strong>دسرانداخت.‏ پرداخت.‏<br />

نیز صامت سینمای به و کرد تجربه بخش سه با را تابستان سینماتک که<br />

شدند انتخاب جنبش این شاخصِ‏ اثرِ‏ پنج و آلمان«‏ ‏»اکسپرسیونیزمِ‏ شروع برای نسخههای<br />

‏»متروپلیس«(‏ و ‏»نوسفراتو«‏ کالیگاری«،‏ دکتر ‏)»مطب آنها تای سه بودند.‏<br />

ترمیمشده‏ بسیار<br />

و چشمگیر آکرمن سینمای و اکسپرسیونیستی آثار از استقبال فصل این <strong>در</strong> ‏»شرق«‏<br />

روزِنمایشِ‏ <strong>در</strong> را شانتاآلکرمن ا<strong>سال</strong>میبرنامهی ‏)مجید بود غافلگیرکننده سینمای<br />

به مخاطبان بهعکس،‏ کرد(.‏ همراهی وی <strong>در</strong>بارهیکارنامهی سخنرانی با همهی<br />

با و بدنه سینمای جذابِ‏ عناصرِ‏ به سینما این پایبندی‏ رغمِ‏ به هنگکنگ،‏ پیشفرضهایی<br />

شاید ندادند.‏ نشان خوشی روی چندان مفرّحاش-‏ وجوه و رنگارنگی و افتاده پا پیشِ‏ سینمایی مثابهی به هنگکنگ-‏ سینمای از ایرانی مخاطب که نشود.‏<br />

استقبال باید که طور آن فیلمها این از شد باعث دارد ذهن <strong>در</strong> سطحی-‏ از<br />

- سینمایی معتبرِ‏ نشریات مداقهی موردِ‏ بارها فقط نه سینما این که این از غافل دیوید<br />

جمله از - سینما صاحبنامِ‏ نگرهپردازان و منتقدان و ‏»کایهدوسینما«-‏ جمله عنوانِ‏<br />

به هنگکنگی آثارِ‏ از بسیاری بلکه گرفته،‏ قرار رزنبام-‏ جاناتان و بوردول سینمای<br />

فیلمسازهای معتبرترین توجّه موردِ‏ بازسازی اقتباسیا برای خام مادّه سینما<br />

این کلیدیِ‏ چهرههای و گرفتهاند قرار اسکورسیزی-‏ تارانتینویا مثالً‏ جهان-‏ سینمای<br />

چهرههای شاخصترین به که <strong>سال</strong>هاست وو جان واییا کار وونگ نظیرِ‏ شدهاند.‏<br />

بدل تجاری-هالیوودی و هنری کریمی‏<br />

ایرج بزرگداشتِ‏ فرهیختهی<br />

سینماگرِ‏ و بیهمتا منتقد کریمی،‏ ایرج رسید خبر که بود تابستان اواسطِ‏ و نویسندگان تمامیِ‏ برای که صاحباندیشه نویسندهای است؛ <strong>در</strong>گذشته ایران داشت<br />

ه ویکّ‏ تحسینبرانگیز عمیقاً‏ جایگاهی ایران <strong>در</strong> سینمایی مطبوعات اهالیِ‏ شد<br />

مصمّم سینماتک بود.‏ جبرانناپذیر و تلخ شدّت به همگان برای فقداناش و صاحبنظران<br />

از و ببیند تدارک را برنامهای فقید ر متفکّ‏ این پاسداشت نیّت به تا شدنِ‏<br />

برگزار بهتر چه هر برای کنند.‏ زنده را او تایاد نماید دعوت وی نزدیکانِ‏ و فیلم<br />

مجلهی همکاریِ‏ با سینماتک داشت وجود که کوتاهی فرصتِ‏ <strong>در</strong> برنامه این شخصی<br />

عکسهای از توجهی <strong>در</strong>خور آرشیوِ‏ به توانست تجربه و هنر سینمای و پشتِ‏<br />

نیز و فیلم مجلهی موردِ‏ <strong>در</strong> او با مصاحبهای مربوط فیلمهای کریمیو ایرج یو نکوداشتِ‏ روزِ‏ <strong>در</strong> نمایش برای ‏»نیمرخها«‏ اثرش آخرین از لی مفصّ‏ صحنهی شامل<br />

کریمی،‏ ایرج دوستدارانِ‏ و دوستان از جمعی مراسمِیادشده برای دستیابد.‏ مجلهی<br />

سردبیر و ‏)منتقد گلمکانی هوشنگ ‏)منتقد(،‏ نورایی جهانبخش آقایان شاهرخ<br />

مترجم(،‏ و ‏)شاعر نظیری فواد سینما(،‏ م<strong>در</strong>س و ‏)منتقد پوریا امیر فیلم(،‏ ایرج<br />

موردِ‏ <strong>در</strong> پنجره(‏ کتابِ‏ ‏)مدیر محمدیراقچی و نقاش(‏ و ‏)بازیگر فروتنیان کردند.‏<br />

سخنرانی هنریاش و شخصی خصایلِ‏ و او کارنامهی کریمیو تجربی<br />

سینمای خودش<br />

خاص مخاطب و نیست ممکن فضایی هر <strong>در</strong> تجربی سینمای به پرداختن میرود<br />

انتظار که اماکنیست معدود از <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی سینماتک دارد.‏ را روز<br />

طییک شد مقرر پاییز اوایل الجرم شود.‏ داده بها دست این از آثاری به آن <strong>در</strong> نمایش<br />

ایرلندی(‏ و ایرانی هنرمندانی ‏)آثارِ‏ تجربی سینمای انجمن آثارِ‏ از تعدادی است<br />

غیرانتفاعی و مستقل نهادی ،(EFS) تجربی سینمای انجمن شود.‏ داده بدون<br />

ویا بودجهاندک با فیلمهایی و مستقل نو،‏ افکار با فیلمهایی به منحصر که ایران<br />

<strong>تهران</strong>،‏ <strong>در</strong> رشیدی روزبه توسط ۲۰۰۰ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> انجمن این میشود.‏ بودجه فیلمسازان<br />

آثار ، EFS استقراریافت ایرلند دوبلینِ‏ <strong>در</strong> ۲۰۰۴ <strong>سال</strong> از و شد پایهگذاری شخصی<br />

و تجربی سینمای به بسیاری پایبندی که فیلمسازانی را،‏ جهان سراسر آنان<br />

کاوشگرایانه رویکرد فیلمسازان،‏ این مشترک وجه میکند.‏ جمعآوری دارند،‏ تکنیکهای<br />

نه است محیط و تصویر صدا،‏ متقابل تأثیر حاصل فیلم آن <strong>در</strong> که است داستانگویی.‏<br />

سنتیِ‏ چند<br />

هر شد مواجه توجهی قابل بسیار استقبالِ‏ با سینماتک <strong>در</strong> آثاریادشده نمایش بسیاری<br />

که بود مشخص پاسخ و پرسش جلسهی ابهاماتِ‏ و پرسشها از که کنند.‏<br />

محکمیبرقرار ارتباطِ‏ نتوانستهاند آثار قبیل این مفرط رادیکالیزمِ‏ با مخاطبان و<br />

مستمر جلساتی سلسله طی دست این از تجربی سینمای آثارِ‏ است الزم شاید حوصله<br />

با و آرام روندی طی سینما تاریخ بهلحاظ اهمیّتشان اساس بر و منظم شوند.‏<br />

داده آموزش فن-‏ اهالی توسطِ‏ - و نمایش <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سینماتک 99


موسوم<br />

آثار و ژاپن انیمیشنهای اکران به سینماتک <strong>در</strong> فیلم نمایش فصلِ‏ نخستین مخاطب<br />

برای دیرباز از ژاپنی انیمیشنهای شد.‏ داده اختصاص برلین«‏ ‏»م<strong>در</strong>سهی به با<br />

است.‏ شده بزرگ آنها با نوعی به ایرانی مخاطب بودهاند.‏ دلپذیر و جذاب ایرانی کرده.‏<br />

دنبال را آنها سیما و صدا طریق از <strong>سال</strong>ها طی که جورواجوری سریالهای طور<br />

آن کم دستِ‏ میبینیم میرسیم که سینمایی بلند انیمیشنهای به حال این با نه<br />

و شدهاند دیده زیاد آثار نه نشده؛ اساسی و جدی کارِ‏ خصوص این <strong>در</strong> باید که نامِ‏<br />

به برمیگردد غالباً‏ مقوله این به نسبت ما شناختِ‏ شده.‏ زده حرف آنها به راجع به<br />

وی اشباحِ«‏ ‏»شهرِ‏ مونونوکه«یا ‏»شاهزاده که بزرگی انیماتورِ‏ میازاکی؛ پرآوازهی بزرگ<br />

میازاکی آثار نمایشِ‏ از سینماتک دارد.‏ بیشماری طرفدارانِ‏ ایران <strong>در</strong> ویژه آثار<br />

شد کوشش شود.‏ باز ژاپنی بزرگِ‏ انیماتورهای دیگر برای جا تا کرد پرهیز نوآر<br />

تا ملو<strong>در</strong>ام ‏)از ژنریک لحاظِ‏ به چه انیماتورها انواعِ‏ تا شوند انتخاب نحوی به استودیو<br />

فیلمهای و کاگویا«‏ ‏»شاهزاده ‏)از بصری لحاظِ‏ به چه و علمیخیالی(‏ و دیگر<br />

مخاطب،‏ و شود اکران مسلّح«(‏ ‏»بتنِ‏ و کن ساتوشی فیلمیاز تا گیبلی رینتارو<br />

تاکاهاتا،یوشیفومیکوندو،‏ ایسائو آریاسو،‏ ‏)مایکرو مدیوم این بزرگِ‏ نامهای بشناسد.‏<br />

نیز را شینکای(‏ ماکوتو و <strong>در</strong><br />

برلین«‏ ‏»م<strong>در</strong>سهی نام شد.‏ مواجه بهتری استقبال با اما برلین م<strong>در</strong>سهی آثار مرورِ‏ مطرح<br />

‏»فیلمخانه«‏ فصلنامهی دیباچهوار مطلبی <strong>در</strong> نخستین برای ایران مطبوعات به<br />

دیباچه آن <strong>در</strong> شده معرفی آثار نمایش با داشت قصد سینماتک برنامهی و شد برلین<br />

م<strong>در</strong>سهی به مربوط برنامهی <strong>در</strong> رساند.‏ جریانیاری این بهتر چه هر شناخت از<strong>سال</strong>ن،‏<br />

توماس پتزولد،‏ کریستین بنجامینهایزنبرگ،‏ کوهلر،‏ اولریش از آثاری شد.‏<br />

داده نمایش زوکر رامون و شانهلک آنگال هوخهایسلر،‏ کریستف نزدیک<br />

نمای نیویورک و برلین م<strong>در</strong>سه » نزدیک نمای نیویورک « تجسمی:‏ فیلم هفتهی فضای<br />

با سینماتک ارتباطِ‏ به توجه تجسمیبا <strong>هنرهای</strong> با مرتبط آثاری نمایش تأکید<br />

آن بر و داشت قرار کار دستورِ‏ <strong>در</strong> ابتدا همان از که بود مسألهای <strong>موزه</strong> تابستان<br />

فصلیِ‏ برنامهی شروعِ‏ از پیش سینماتک خصوص این <strong>در</strong> بود.‏ شده نمای<br />

باعنوان»نیویورک برنامه​ای بُن رای هنری موسسه با همکاری با توانست عنوان<br />

همین با مستندهایی مجموعه نمایش به برنامه این کند.‏ برگزار نزدیک«‏ نیویورک<br />

« نوآورانه پروژهی پرداخت.‏ است ۲۱« ‏»آرت موسسه از محصولی که و<br />

زندگی کار،‏ اول دهه که دارد هنرمندانی به نزدیک نگاهی نزدیک«،‏ نمای نزدیک«‏<br />

نمای ‏»نیویورک میکنند.‏ سپری نیویورک <strong>در</strong> را خود حرفهای فعالیت کاری،‏<br />

دورههای نمایشگاهها،‏ زنده،‏ اجراهای استودیوها،‏ و خانهها از مستندی جنبههای اینهنرمندان<br />

آثار میدهد.‏ نشان را هنرمندان این اجتماعی فعالیتهای و روزانه مشاغل ویدیو<br />

و فیلم ‏)پرفورمنس(،‏ اجرا عکاسی،‏ مجسمهسازی،‏ نقاشی،‏ تازهترِ‏ رویکردهای موسیقی<br />

و فیلم‏ تجسمی،‏ <strong>هنرهای</strong> میان مرزهای اغلب،‏ <strong>در</strong>عینحال ارائهمیدهدکه را تغییر،‏<br />

بداههسازی،‏ همکاری،‏ چون مسائلی کنکاشِ‏ به فیلمها این میکند.‏ کمرنگ را نیویورک<br />

ملیتی چند جامعه <strong>در</strong> سیاسی مسوولیت و تاریخ شخصی،‏ زندگیِ‏ شرح است.‏<br />

پرتنش و جذاب خود نوبهی به که میپردازد <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سینماتک 97


سینماتک <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

95


<strong>هنرهای</strong><strong>معاصر</strong><strong>تهران</strong><br />

<strong>موزه</strong>ی تعطیلی<br />

و رکود <strong>سال</strong> چندین از پس <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی سینماتک و<br />

شد افتتاح تاتی ژاک شاهکارِ‏ جان«‏ ‏»دایی نمایشِ‏ با 93 ماه اسفند 18 <strong>در</strong> <strong>سال</strong>ن<br />

صندلیهای اگرچه گرفت.‏ سر از را فعالیتهایش تازهی دورِ‏ 94 بهار از صندلیهای<br />

گذاشتن با شدند ناچار بسیاری و نمیداد،‏ را تماشاچیان کفاف به<br />

ایستاده حتی کنندیا تماشا را فیلم <strong>سال</strong>ن،‏ صندلیهای میان پالستیکی دشواریها<br />

این اما بکشند.‏ انتظار را فیلم نمایش و دهند گوش سخنرانیها سینماتک.‏<br />

دوستداران اشتیاق از بود نمایشی خود سینماتک<br />

که بود رویهای گویای و معنادار نظر چند از تاتی فیلم انتخابِ‏ دارد<br />

خصایصی فیلم عبارتی به بگیرد.‏ پیش <strong>در</strong> نزدیک آیندهی <strong>در</strong> میخواهد برای<br />

فیلم انتخاب اولیهی شروط همچو نوعی به میتوانند کدام هر که ارزشِ‏<br />

واجدِ‏ فیلم نخست وهلهی <strong>در</strong> شوند.‏ گرفته نظر <strong>در</strong> سینماتک <strong>در</strong> نمایش روزِ‏<br />

همان <strong>در</strong> که مسألهای سینماست،‏ تاریخ <strong>در</strong> <strong>در</strong>خور جایگاهی و باال هنری دوم<br />

شود.‏ گرفته نظر <strong>در</strong> آتی انتخابهای تمامیِ‏ <strong>در</strong> شد داده وعده افتتاحیه <strong>در</strong><br />

آن تماشای و زیباست و چشمنواز فوقالعاده بصری لحاظِ‏ به که این تلویزیون<br />

مقابلِ‏ <strong>در</strong> و خانه <strong>در</strong> که تجربهای با قیاس قابلِ‏ پرده روی و <strong>سال</strong>ن فیلم<br />

دیدنِ‏ اهمیّت اینیعنییادآوریِ‏ و نیست میشود حاصل ابعادی هر با نیازی<br />

به پاسخیست تنها نه که آیینی شکوهِ‏ و جذبه با مسألهای سینما؛ <strong>در</strong> بزرگ،‏<br />

فضایی <strong>در</strong> فیلم دیدنِ‏ تماشاست،یعنی <strong>در</strong>ستِ‏ شیوهی که روانشناختی با<br />

هم آن و خانه <strong>در</strong> تنهایی به نه و دستهجمعی،‏ صورتِ‏ به تاریک و فراگیر صفحهی<br />

بر میانپرده زیرنویسیا صورتِ‏ به بازرگانی آگهیهای حضورِمدامِ‏ و<br />

پاکیزه فیلم ممیزیست.‏ بحثِ‏ تاتی فیلمِ‏ انتخابِ‏ مالکِ‏ تلویزیون!سومین آسوده<br />

مخاطب خاطرِ‏ پس سازگار.‏ ایران <strong>در</strong> موجود ضوابطِ‏ با و است بیمورد انتخاب<br />

اولیهی اصل سه این تعدیل.‏ و بیجرح دید فیلمیخواهد که است است.‏<br />

سینماتک <strong>در</strong> پیش<br />

دور-‏ چندان نه <strong>سال</strong>های آنچه با سینمایی پاتوقهای وضعیّتِ‏ امروز تجربه<br />

- ... و بلوری و دی وی دی و مجازی فضای فراگیریِ‏ و ظهور از دسترس<br />

<strong>در</strong> راحتی به فیلمها زمان آن است.‏ متفاوت کل به میکردیم آن<br />

و <strong>در</strong> این بود الزم فیلم هر کردنِ‏ پیدا برای سینما جدی مخاطبِ‏ نبودند.‏ مطلوب<br />

کیفیت لحاظِ‏ به مییابند که نسخهای نبود تضمینی هیچ و بزنند <strong>در</strong> نبود.‏<br />

هم زیرنویس از چندانی خبرِ‏ اس اچ وی <strong>سال</strong>های <strong>در</strong> باشند.‏ دلخواه و رنگپریده<br />

تصویری با فیلمیایتالیاییزبان تماشای به ناگزیر وقتها خیلی ‏»فیلمخانهی<br />

چون برندهایی <strong>سال</strong>ها آن میدادند.‏ رضایت زیرنویس بدونِ‏ و ‏»سینماتک<br />

و دانشگاهی«‏ ‏»جهاد سینما«،‏ ‏»خانهی هنری«،‏ ‏»حوزهی ملی«،‏ بودند.‏<br />

امروز از وسوسهانگیزتر بارها بالقوه <strong>تهران</strong>«‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>ی کرد<br />

آغاز ۱۳۷۷ ماه مهر از را خود فعالیت <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سینماتک برپاییاش،‏<br />

از هدف داشت.‏ زیادی رونق قاسمخان علیرضا مدیریت تحت و وجهان،‏<br />

ایران سینمای متفاوت و ارزشمند آثار نمایش هفتم،‏ هنر از تجلیل مطرح<br />

کارگردانان و منتقدان توسط آمده <strong>در</strong> نمایش به فیلمهای تحلیل و نقد امروز<br />

بود.‏ سینما همیشگی عالقهمندان نگاه و تجربه سطح ارتقای و ایران،‏ سینهفیلی<br />

هر دارد.‏ شخصی سینماتکِ‏ خودشیک برای جدی مخاطبِ‏ هر اما با<br />

کرده،‏ ذخیره را سینما تاریخ مطرح آثارِ‏ از انبوهی شخصیاش آرشیوِ‏ <strong>در</strong> مهمیکموبیش<br />

اثرِ‏ هر تازهای،‏ فیلمِ‏ هر امروز زیرنویس.‏ با عالی،‏ کیفیتِ‏ به<br />

مخاطب ترغیبِ‏ پس است.‏ دانلود قابلِ‏ مجانی و مفت ساده کلیکِ‏ بایک کرد؟<br />

باید چه است!‏ شده قبل از سختتر بارها سینما به آمدن انتخابهایی<br />

با است موظف سینماتک بازمیگردد.‏ انتخاب همان به مسأله شدهاند،‏<br />

شناخته و دیده کمتر اوالً‏ که برود آثار از طیفی سراغِ‏ به سنجیده هنری<br />

ارزش و سینمایی تاریخِ‏ اهمیتِ‏ واجدِ‏ که این دوم دسترساند،‏ <strong>در</strong> کمتر وجودِ‏<br />

دیگر مسألهی باشند.‏ سازگار موجود ضوابطِ‏ با که این سوم و باشند دیدنِ‏<br />

هم کنارِ‏ از باید انتخابهاست.‏ پسِ‏ معنادار و هدفمند منظم،‏ رابطهای ممکن<br />

فیلم پراکندهی نمایشِ‏ عبارتی به شود.‏ <strong>در</strong>یافت تازه چیزی فیلمها و<br />

آموزشیای وجهِ‏ همواره است ف موظّ‏ سینماتک ندارد.‏ معنا سینماتک <strong>در</strong> که<br />

این باشد.‏ داشته نظر <strong>در</strong> را پیوسته و مستمر فیلمبینیِ‏ فرایندِ‏ تئوریکِ‏ فردایکی<br />

شود،‏ داده نمایش اکسپرسیونیسم سینمای از فیلمیصامت امروز شاید<br />

اسکار کاندیدای انیمیشنِ‏ فردایک پس و متأخر علمیتخیلی آثارِ‏ از مخاطب<br />

دستِ‏ باید که طور آن تئوریک لحاظِ‏ به اما باشد متنوع و جذاب اب علمیخیالی سینمای برجستهی آثارِ‏ فصل طییک اگر اما نمیگیرد.‏ را حتی<br />

آنها تماشای قطعاً‏ شوند داده نمایش پیِیکدیگر <strong>در</strong> زمانمند سیری این<br />

به نسبت را مخاطب دانشِ‏ جانبی بررسیِ‏ و تحلیل جلسهی هیچ بدون از<br />

<strong>سال</strong> نخستین <strong>در</strong> سینماتک که مسألهایست این داد.‏ خواهد ارتقاء ژانر است.‏<br />

نشده غافل آن اهمیتِ‏ از هرگز فعالیتهایش تازهی دورهی


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

93


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

91


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

89


ويمدلووي،يكآغازگر<br />

‏مفاهيم‏ بافتارزداييازاشكالو‏ حميدكشميرشكن<br />

آثار<br />

محتوا،‏ مجدد بافتارسازی و بافتارزدایی با بازمیسازد.‏ نو از و واسازی آشنا تاریخهای و موضوعات اشیاء،‏ از را ما <strong>در</strong>ک دلووی ویم هنر مفاهیم<br />

‏»ثبات«‏ مفهوم کشیدن چالش به با بصری لحاظ از وی محرک آثار میکشند.‏ چالش به را ماهیت و ‏»حقیقت«‏ ایده وی شکن قاعده برابر<br />

<strong>در</strong> فرمالیسم نظیر دوگانههایی - میکنند واسازی را هنجاری دوگانههای همواره و کرده بندی مفصل هم کنار <strong>در</strong> را شده شناخته متضاد برابر<br />

<strong>در</strong> مینیمالیسم خالقیت،‏ برابر <strong>در</strong> مهارت دیجیتال،‏ قلمروی م<strong>در</strong>ن/‏ صنعت برابر <strong>در</strong> دستی صنایع هنرمند،‏ برابر <strong>در</strong> صنعتگر گرایی،‏ مفهوم فرهنگ<br />

نامقدس،‏ برابر <strong>در</strong> مقدس امر دنیامداری،‏ برابر <strong>در</strong> داری دین بیان،‏ برابر <strong>در</strong> زیبایی م<strong>در</strong>ن،‏ منطق برابر <strong>در</strong> سنتی عرفان گرایی،‏ زینت ادا،‏<br />

تقلید/‏ برابر <strong>در</strong> اعتبار اصالت/‏ انبوه،‏ تولید برابر <strong>در</strong> انحصاری زینتی،‏ برابر <strong>در</strong> کاربردی بازیگوشی،‏ برابر <strong>در</strong> جدیت دون،‏ فرهنگ برابر <strong>در</strong> واال آشتی<br />

بایکدیگر را متضاد ظاهر به قلمروهای این دلووی متعالی.‏ فرهنگ برابر بومی<strong>در</strong> محبوب/‏ فرهنگ و عامیانه هنر برابر <strong>در</strong> زیبا <strong>هنرهای</strong> عناصر<br />

انطباق و استقرار نحوه این <strong>در</strong> میکند.‏ منفک خود آغازین ایدئولوژیهای از را آنها موجود،‏ تناقضهای کشیدن رخ به با و میدهد برخی<br />

بر تأکید طریق از را هویت از گونه غربت ویا زده سیاست رمانتیک،‏ نمای گونه هیچ وی آثار میشود.‏ زائیده بودن بینامتنی که است میگیرند<br />

سرچشمه سنن و تواریخ اماکن،‏ از وسیعی گسترة از بلکه نمیکنند،‏ ترسیم اجتماعی داللتهای نمایشِ‏ سنتییا آرایههای و اشکال میزنند.‏<br />

پیوند <strong>معاصر</strong> شناختیِ‏ هستی جنبههای با را آنها و برگرفته <strong>در</strong> را محلی آیینهای خود مسیر طول <strong>در</strong> و میداند<br />

که است کسی گر«‏ ‏»تمثیل و است اقتباسی تصویر هنرییک اثر <strong>در</strong>یک » تمثیلی تصویر « )Craig Owens( اووِنز کریگ عقیده به هیأتیک<br />

<strong>در</strong> و است فرهنگی اهمیت مدعی « گر تمثیل که میدارد اظهار همچنین وی . میکند مصا<strong>در</strong>ه را آنها بلکه نمیکند ابداع را تصاویر نمیکند؛<br />

احیاء باشد،‏ شده محو ویا گم است ممکن که را اصلی معنی او میشوند.‏ دگرگون تصاویر وی دستان <strong>در</strong> میشود.‏ ظاهر فرهنگ مفسر جایگزینی<br />

نیت با صرفاً‏ کار این کند اضافه را چیزی اگر حال این با میافزاید.‏ تصویر به را دیگری معنای گر تمثیل بلکه نیست تعبیر تمثیلیک بهیک<br />

دلووی که است حالت این <strong>در</strong> میشود.«‏ بدل آن مکمل به ای گونه به میکند جابجا را پیشین معنای تمثیلی معنی میگیرد:‏ صورت معماری،‏<br />

و هنر تاریخ بازخوانی و دستی صنایع و محبوب فرهنگ از وی تلفیقی رویکردهای میشود.‏ مبدل » مفاهیم پدیدآورنده « و گر تمثیل « بازتفسیر ‎Cloacaیا اثر <strong>در</strong> مثال عنوان به ( میکند ارائه زندگی ارزشهای و <strong>معاصر</strong> نسبیتِ‏ به را کننده سرگرم و شده بندی مفصل نمایی کوبی،‏<br />

خال بافندگی،‏ سنتی،‏ دستی صنایع برگیرنده <strong>در</strong> که ای ماهرانه آثار شامل وی ای رشته چند هنر تظاهر و طنز فراتراز جهان«(.‏ اطلس بو<strong>در</strong>یار<br />

گفته به دارند.‏ حکایت پسام<strong>در</strong>نیسم رویکرد به وی کامل گرایش از - میباشند فوالد با کار و منقوش بندی شیشه برجسته،‏ نقش حکاکی،‏ وار<br />

کنایه و آگاهانه بتوان تا میانگارد طبعیت ای گونه را » واقعی فوق « سطح که دانست هنرمندی میتوان را <strong>معاصر</strong> هنرمند ) Baudriard( تضادهای<br />

معنا،‏ <strong>در</strong> چه و مفهوم <strong>در</strong> چه نسبیت،‏ مسأله پذیرش با و خود ویژة هنری رویکرد طریق از دلووی کند.‏ بازی آن سازی تشابه نیروی با مجاورتیکدیگر<br />

<strong>در</strong> متضاد عناصر دادن قرار با و محتوا ویا موضوع شیء،‏ معناییک و متعین تاریخِ‏ محتوازدایی طریق از و میکند افشاء را ذاتی میکنند.‏<br />

تداعی را » حقیقت « پیچیدگی که کرده خلق را ای دوگانه آثار وی (، گوتیک منقوش پنجرههای ویژه به و گوتیک آثار مجموعة <strong>در</strong> ( چالش<br />

به کلی چارچوب <strong>در</strong>یک را تجاری کاالی به هنری آثار تبدیل رویکرد دلووی آثار اصلی ساختار بودن،‏ <strong>معاصر</strong> مفهوم با ارتباط <strong>در</strong> داشته<br />

خود <strong>در</strong> را سورئالیستی و آرت پاپ هنر عناصر از تلفیقی شدهاند،‏ عرضه نمایشگاه این <strong>در</strong> که وی آثار از تعدادی اینکه رغم به میکشند.‏ اگر<br />

متفاوتند.‏ پاپ هنر محصوالت با طورذاتی به شک بی ولی میکنند،‏ مطرح را ارتباط شناختیِ‏ مفهومیزیبایی نشانههای آن از تر مهم و کمپبل<br />

سوپ ‏»کنسرو نظیر شدهاند-‏ خلق بیلبوردی بزرگ تصاویر و سازی تجاری تفکر اساس بر ) Andy Warhol( وارهول آثاراندی چالش<br />

و سیاسی هنر از نمادی تا میگذارند نمایش به را هنرمند منتقدانه شدیداً‏ بیانیههای دلووی آثار است-،‏ کاالپرستی علنی اظهار که » نظیر<br />

روزمره شدة نقش اشیاء و خاصره لگن دو برنزی پیچیدة مجسمههای <strong>در</strong> نمونه،‏ برای باشند.‏ متأخر کاپیتالیسم و پسام<strong>در</strong>ن دوره <strong>در</strong> گر فرهنگ<br />

سپس و برده بین از را آنها آشنای کاربرد ویا سابقه عادی،‏ ظاهر نخست وی - نیستند زینتی کاالهای اساسا که - بیل گاز،‏ سیلن<strong>در</strong> میکشد.‏<br />

نقد به را <strong>معاصر</strong> بازار اقتصاد <strong>در</strong> هنر <strong>عملکرد</strong> حتی و مصرفی شناختی زیبایی و انبوه تولید جهانی <strong>در</strong><br />

گوتیک معماری گوتیک،‏ منقوش پنجرههای ( سنتی نقوش و تاریخی مقدس بناهای از شیء،‏ موضوع-‏ روابط انواع به پرداختن با چمدانهای<br />

« مجموعة و » مرمری ‏»کف ا<strong>سال</strong>می<strong>در</strong> تزئینات و هندسه «، خورده پیچ کمپرسی کامیون « ویا کمپرسی«‏ کامیون « اقتباس<br />

طریق از را ایرانی سنتی فلزکاری ا<strong>سال</strong>میو تزئینات مسیحیت،‏ نگاری شمایل دلووی (، » شده حکاکی مازراتی « و آلومینیومی«‏ الگوهای<br />

گوتیک،‏ جامع کلیسای طعنه با هنرمند واقع <strong>در</strong> مینماید.‏ بازسازی مجدداً‏ و واسازی مذهبی غیر قالبی <strong>در</strong> اشکال نقوشیا این از متناسبسازی<br />

و تفسیر مجدداً‏ <strong>معاصر</strong> هنری اثر قالبیک <strong>در</strong> را تقدساند و شوکت کهیادآور گیاهی نقوش و تزئینی نقوش ایرانی،‏ نگارگری چگونگی<br />

از جدید <strong>در</strong>کی سمت به را بیننده تاریخی،‏ نمادهای ویا مفهومیاشیاء گاه و کاربردی تداعیهای به وی پسگرای رویکرد میکند.‏ مجسمههای<br />

<strong>در</strong> ویا خورده پیچ تایرهای شدهاند،یا حکاکی لیزر توسط ظرافت با که تایرهایی <strong>در</strong> نمونه برای ( میکند هدایت زیبایی خلق کاری<br />

صنعت ظرافت با را <strong>معاصر</strong> آالت ماشین سنگین فیزیکی نیروی دلووی ترتیب بدین خوردهاند(.‏ برش لیزر با که گوتیک تابیدة بزرگ میگیرد.‏<br />

بر <strong>در</strong> نیز را هنری شاهکارهای که میرود پیش جایی تا او ساختارشکنانة و طبعانه شوخ شکن،‏ شمایل مشی خط میآمیزد.‏ هم <strong>در</strong> شکل<br />

تغییر زداشده آشنا هنری اشیای قالب <strong>در</strong> را آنها و میکند دوباره تفسیری را رمانتیک و نئوکالسیسیستی شاخص مجسمههای حتی او «(.<br />

تابیده مجسمههای )» مجموعة <strong>در</strong> میدهد.‏ چالش<br />

به با حال این با کرد.‏ <strong>در</strong>یافت سنت و تاریخ برای را نوین ههایی استعار و گذشته از منتقدانه مسیر تغییر میتوان دلووی آثار بازخوانی با انسانی<br />

موقعیت خاصِ‏ جنبه این او هنر میدهد.‏ قرار ثابت سامانههای جاودانگی باور و شده تثبیت پایایی این برابر <strong>در</strong> را خود وی آنها،‏ کشیدن میکاود.‏<br />

روانشناختی ویا اخالقی سیاسی،‏ اجتماعی،‏ تفسیرهای طریق از را


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

87


‏كجا<br />

‏هيچ‏ ‏براي‏ نقشههايي‏ ه‭ تبلا‭ ‬اهنآ‭ ‬،دننك‏ي‎ م‭ ‏ميزباني‏ ‏را‏ ‏دلووي‏ ‏روغن‏ ‏رنگ‏ ‏نقاشي‎هاي‏ ‏از‏ ‏مجموعه‎اي‏ <strong>تهران</strong>‏ ‏<strong>معاصر</strong> ‏هنرهاي‏ ‏<strong>موزه</strong>‏ ‏پنج‏ ‏شماره‏ گالري‏ ي‭ وولد‭ ‬،داد‭ ‬صيخشت‭ ‬موسرم‭ ‬ياه‎هشقن‭ ‏تصاوير‏ ‏از‏ ‏را‏ ‏آنها‏ ‏مي‎توان‏ ‏دقت‏ ‏كمي‏ ‏با‏ ‏اما‏ ‏نمي‎رسند‏ ‏نظر‏ ‏به‏ ‏نقاشي‏ ‏نخست‏ ‏نظر‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‭ناشن‭‬ار‭ ‬نيمز‭ ‬يور‭ ‬يعقاو‭ ‬هطقن‭ ‬چيه‭ ‏امابهايندليلكه‏ ‏نيستد،‏ ‏ياتزيينشده‏ ‏تابخورده‏ ‏پيچيده،‏ ‏نقشهها‏ ‏<strong>در</strong>اينجاباآنكه‏ ‏نمي‎دهندوباشوخطبعيخاصدلوويتغييريافتهاند،بازهمهمانمفاهيممجموعههايقبلراتداعيميكنداينجاآنچه‏<br />

‏اساسامعنانداردكاركردشيئيبهنامنقشهاست،<strong>در</strong>اليه‎ايديگراينجغرافياستكهمعناييندارد،دلوويآنطوركهآرزو‏<br />

‏داشتهمرزهاراخودتعيينكردهاست،مرزهاييكهوجودندارندوسرزمين‎هاييكههيچكسآنهارافتحنكردهاست.‏<br />

<strong>در</strong>مفهومكليدلووي<strong>در</strong>آثاريكه<strong>در</strong>طولچنددههگذشتهخلقكردهاست،بهشكليمداومبهدنباليكمعنابودهاست،‏<br />

و‭‭ ‬ه<strong>در</strong>ك‭ ‬وجه‭ ‬،هتخادنا‭ ‬راك‭ ‬زا‭ ‏را‏ ‏آنها‏ ‏است،‏ ‏كرده‏ ‏حمله‏ ‏مرسوم‏ ‏سازوكارهاي‏ ‏به‏ ‏همواره‏ ‏هنري‏ ‏مختلف‏ ‏بيان‎هاي‏ ‏مسير‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏گفتمانيپديدآوردهاستكهبهدنبالمعناييديگرياست.‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

85


تنديسهايپيچيده<strong>در</strong>خود<br />

ي‭ <strong>تهران</strong>نيزبخشيازآثارقابلتوجهدلوو گالريشمارهچهار<strong>موزه</strong>هنرهاي<strong>معاصر</strong> ‏را<strong>در</strong>خودجايدادهاست،آثاريكهبهشكليديگر<strong>در</strong>گالريشمارههشتادامهپيدا<br />

‭اجنيا‭‬،دهد‌ي‏ ‏دلووي<strong>در</strong>ايندومجموعهاثررويكردمفهوميخو<strong>در</strong>اتغييرم ‏كردهاند.‏ ‭يدعب‭ ‬هس‭ ‬يحارط‭ ‏اواستفادهاز‏ ‏نيست،‏ ‏خبري‏ ‏معمولي‏ ‏اشيا‏ ‏با‏ ‏تزيينات‏ ‏پيوند‏ ‏ديگراز‏ ‭،هتفاي‭ ‬جاجوعا‭ ‬و‭ ‬ه<strong>در</strong>وخ‭ ‏پيچ‏ ‏شكلي‏ ‏به‏ ‏آنها‏ ‏ريخته‎گري‏ و ‏موجد‏ ‏پيش‏ ‏از‏ ‏مجسمههاي‏ ‏هويتتاريخيايناشيارابهچالشميكشد.‏<br />

آنهاانسجامپيشينخو<strong>در</strong>اازدستدادهاند،قابلشناسايينيستندوگويي<strong>در</strong>رقصي‏<br />

م‭ اجسنا‭ ‬هك‭ ‬مرف‭ ‏پيوستگي‏ ‏تنها‏ ‏نه‏ ‏آنها‏ ‏ترتيب‏ ‏اين‏ ‏به‏ ‏كرده‎اند.‏ ‏شركت‏ ‏كابوس‎وار‏ ‭رد‭ ‬اه‎سيدنت‭ ‬شچيپ‭ ‬تشه‭ ‏شماره‏ ‏گالري‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏داده‎اند.‏ ‏دست‏ ‏از‏ ‏نيز‏ ‏را‏ ‏خود‏ ‏معنايي‏ ‭نيا‭ ‬رد‭ ‬هولاع‭ ‬هب‭ ‬،تسا‭ ‏شده‏ ‏جابهجا‏ ‏عمودي‏ ‏محور‏ ‏يك‏ ‏حول‏ ‏آنها‏ ‏چرخاندن‏ ‏با‏ ‏خود‏ ‭هچرگ‭ ‬هك‭ ‬يحيسم‭ ‏دارد.‏ ‏اختصاص‏ ‏مصلوب‏ ‏مسيح‏ ‏مجسمههاي‏ به‏ ‏همه ‏مجموعه‏ ‭و‭ ‬هدمآ‭ ‬شك‭ ‬مرف‭ ‬نآ‭ ‬اب‭ ‏را‏ ‏خود‏ ‏جايگاه‏ ‏اما‏ ‏است،‏ ‏بازگشته‏ ‏خود‏ ‏به‏ و ‏پيچيده‏ ‏خود‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏مذاب‎گونازدستدادهاست.‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

83


قلمزنيرويمازراتيوچمدان<br />

<strong>در</strong> گالری شماره سه <strong>موزه</strong>،‏ بخشی از آثار دلووی چیده شده است که برای مخاطب ایرانی بسیار جالب توجه است،‏ مجموعهای<br />

از 12 چمدان به عالوهیک بدنه مازرتی که با قلم زنی سنتی اصفهان تزیین شد‎هاند.‏<br />

دلووی <strong>در</strong> بیشتر آثارش تزیینات سنتی اروپا را دستاویز کار خود کرده است اما <strong>در</strong> این مجموعه ناگهانیک هنر سنتی ایرانی<br />

را برگزیده است،‏ به لحاظ مفهومیاین آثار برای مخاطب ایرانی ممکن است به شکل دیگری معنا شوند،‏ هرچند دلووی<br />

همچنان بر ایده نخستین خود <strong>در</strong> همه آثارش وفادار است،‏ نه تنها اشیا که فرم‎های فاخر و سنتی نیز <strong>در</strong> این آثار دچار از<br />

کارافتادگی شده‎اند.‏ اینها اشیایی معمولی که تزیین شده‎اند نیستند،‏ اینها اشیایی هستند که هجوم تزیینات آنها را به مرز<br />

نابودی کشانده است و هیچ چیز از هویت نخستین آنها باقی نگذاشته است.‏


تايرهايگلدار<br />

گالری شماره دو <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> میزبان مجموعه‎ای از تایرهای حکاکی شده ویم دلووی است.‏ اینجا<br />

متریال تغییر کرده است،‏ از فوالد خبری نیست اما آنچه اتفاق می‎افتد از کار افتادگی تایرهاست،‏ آنها با زیباترین نقوش<br />

اشرافی اروپایی تزیین شده‎اند اما عمال هیچ ماشینی را به حرکت نمیاندازند.‏ دلووی اشیا را با ترفندهای اینگونه خود<br />

به چیزهایی بدون کارکرد تبدیل میکند،‏ این تزیینات برای تایرهای ماشین پوچ و بیمعنا هستند.‏<br />

او جایگاه اشیا را به هم میریزد و به عالوه با افزودن تزیینات آنها را به شکلی نمادین ارتقا میدهد.‏ <strong>در</strong> تایرهای<br />

‏"دانلوپ گیومکس"‏ که <strong>در</strong> همین <strong>سال</strong>ن قرار دارند،‏ این اتفاق به شکل دیگری میافتد،‏ آنها هیچ تزیینی ندارند،‏ اما به<br />

هم ریختن ساختار و ایجاد چرخ‎های تشکیل شده از دویا سه چرخ که <strong>در</strong> هم تنیده شده‎اند آنها را به ‏"اثر هنری"‏ ارتقا<br />

بخشیده است،‏ دلووی با آنکه همچنان عمل از کارانداختن شی را تکرار میکند اما چرخ‎هایی می‎سازد که اساسا کارکرد<br />

نخستین برای آنها قابل تصور نیست.‏<br />

نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

81


آثارگوتيك<br />

همسو<br />

رویکردی با که تاریخی شیوه‎ای با نه <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> مختلف گالری‎های <strong>در</strong> گسترده مجموعه این به<br />

نیز <strong>موزه</strong> گالری نخستین است.‏ شده چیده فضا این <strong>در</strong> بایکدیگر آثار معنایی پیوند و <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> فضای با زا آنها <strong>در</strong> هنرمند و است شده ساخته فوالد روی لیزری حکاکی شیوه با که دلووی آثار شاخته‎شدهترین از مجموعه‎ای دارد.‏<br />

اختصاص است گرفته بهره گوتیک فرم‎های دوره<br />

شگفت‎انگیز هنر از بار دارد،این <strong>معاصر</strong> هنری آثار ساخت <strong>در</strong> سنتی تزیینات بهکارگیری <strong>در</strong> طوالنی سابقه که دلووی به<br />

شدن تبدیل ویا خوردن تاب و پیچ با وسطایی قرون دوران تزیینات از پر و تیز نوک برجهای است،‏ کرده استفاده گوتیک شگفت‎انگیزند،‏<br />

هنوز آنها حال این با داده‎اند،‏ دست از آثار این <strong>در</strong> را خود کارکرد و ماهیت همه کامیون ساختیک برای بافتاری هنر<br />

واالی و غرورآمیز ماهیت تا گرفته شوخی به را گوتیک کلیسای شکوه و جالل همه آثاری چنین <strong>در</strong> دلووی هرچند باشد.‏<br />

داشته بسیار نسخه‎های و شود تولید مدام لیزری دستگاهی با میتواند که اثری کند،‏ تبدیل <strong>معاصر</strong> به را کلیسایی


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

79


‏قابليترا<strong>در</strong>نمايشگاهداشتهباشم.بااينحالاكنونايناتفاقافتادهاستو<strong>در</strong><strong>موزه</strong>ازآنهااستقبالشد.‏<br />

‭ينادنمرنه‭ ‬زا‭ ‬يكي‭ ‬نم ‭:‬تفگ‭ ‬و‭ ‏كرد‏ ‏انتقاد‏ ‏نمايشگاه‏ ‏اين‏ ‏به‏ ‏پرداختن‏ ‏نحوه‏ ‏<strong>در</strong>باره‏ ‏غربي‏ ‏رسانههاي‏ ‏به‏ ‏بلژيكي‏ ‏هنرمند‏ اين‏ ا‭ر‭‬تيعقاو‭‬ردق‭‬نآ‭‬اهنآ ‏هستمكهسعيمي‎كنمنشاندهمخبرگزاري‎هايغربيچهاندازه<strong>در</strong>بارهايراناشتباهتبليغميكنند.‏ ‭،<strong>در</strong>ك‭ ‬مهاوخ‭ ‬رازگرب‭ ‬يهاگشيامن‭ ‬نارهت‭ ‏<strong>در</strong>‏ ‏من‏ ‏كه‏ ‏بود‏ ‏بزرگي‏ ‏خبر‏ ‏اين‏ ‏مثال‏ ‏عنوان‏ به‏ ‏نيست.‏ ‏تحمل‏ ‏قابل‏ ‏كه‏ يدهند‏ م ‏تغيير‏ ‏خبرنگارانبهمنزنگميزدندومنمدامتوضيحميدادمكهچهبرنامه‎هايجالبي<strong>در</strong>ايننمايشگاهدارموچهاندازهآزاد‏<br />

‭نم‭ ‬ياه‎فرح‭ ‬همه‭ ‬هب‭ ‬يهجوت‭ ‬هكنيا‭ ‏بدون‏ ‏آنها‏ ‏حال‏ ‏اين‏ ‏با‏ ‏دهم،‏ ‏انجام‏ ‏نمايشگاه‏ ‏اين‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏را‏ ‏ميخواهم‏ ‏كه‏ ‏كاري‏ ‏كه‏ ‏هستم‏ ‭اهنآ‭ .‬» ‮‭‬<strong>در</strong>اذگب‭ ‬شيامن‭ ‬هب‭ ‬نارهت‭ ‏<strong>در</strong>‏ ‏را‏ ‏شده‎اش‏ ‏تتو‏ ‏خوك‎هاي‏ ‏نكرد‏ ‏پيدا‏ ‏اجازه‏ ‏ويم‏ » ‮ ‏كه ‏نوشتند‏ ‏خبرهايشان‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏باشند‏ ‏داشته‏ حقيقتايناستكهسبككاريمناخيراتغييركرده‏<br />

‏واقعيتراتغييردادندو<strong>در</strong>واقعازحرف‎هايمنسوءاستفادهكردند.‏ ‏استونمايشيازكارهايقبلي‎امهم<strong>در</strong>پاريسوبرليننداشته‎اموآنهاموضوعرابزرگكردهوطوريمطرحميكنندكه‏<br />

‭هزاجا‭ ‬ميو‭ ‬دنيوگب‭ ‬دنتسناوت‎يم‭ ‏بنويسند،‏ ‏را‏ ‏حقيقت‏ ‏مي‎خواستند‏ ‏آنها‏ ‏اگر‏ ‏دهم.‏ ‏نشان‏ ‏را‏ ‏آثار‏ ‏اين‏ ‏نيافته‎ام‏ ‏اجازه‏ ‏<strong>تهران</strong>‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏من‏ ‭اهنآ ‭.‬دنهد‭ ‬شيامن‭ ‬،تسا‭ ‬هدش‭ ‏ساخته‏ ‏مارتادالي‏ و ‏سوسيس‏ ‏با‏ ‏كه‏ ‏را‏ ‏مرمري‏ ‏كف‏ ‏طرح‎هاي‏ ‏مسيح،‏ ‏<strong>در</strong>باره‏ ‏آثارش‏ ‏كرده‏ ‏پيدا‏ نويسند.بدوناينكهبخواهم،منباايننمايشگاه‏<br />

يخواهن<strong>در</strong>وزنامه‎هايشانبفروشدوبههميندليلهرجوردوستدارندمي م اكنونهنرمندانيهستندكهبامنتماسميگيرندوبرايداشتننمايشگاهوپيوند‏<br />

‏يكسفيرويكسياستمدارهمشده‎ام.‏ ‏بافرهنگايراناظهارتمايلميكنند.‏<br />

‭و‭ ‬دشاب‭ ‬هتشاد‭ ‬دوخ‭ ‬يارب‭ ‬يياضف‭ ‏كاشان‏ ‏<strong>در</strong>‏ ‏دارد‏ ‏قصد‏ ‏ميكند،‏ ‏كار‏ ‏كاشان‏ ‏خانههاي‏ ‏مرمت‏ ‏روي‏ ‏است‏ ‏<strong>سال</strong>‏ ‏سه‏ ‏كه‏ دلووي‏ ‏آثارشرا<strong>در</strong>آنجابهنمايشبگذارد.‏<br />

<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاهها 77


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

73


مثال او همیشه <strong>در</strong> همه مصاحبه‎هایش تاکید کرده است که من سیاسی<br />

نیستم.‏ اما او به عنوانیک هنرمند نسبت به مسائل روز آن دوران و اتفاقاتی<br />

که پیرامون او روی می‎دهد حساسیت دارد.‏<br />

تاج الديني <strong>در</strong> ادامه گفت:‏ بخش زیادی از رمان ‏»شال بامو«‏ به خاطرات<br />

سیاسی او اختصاص دارد اما چیزی که نظر مرا جلب میکند این است که<br />

الشایی نمی‎خواهد <strong>در</strong>یک چارچوب خاص قرار گیرد.‏ با این حال این نکته<br />

نیز مهم است که الشایی به این فکر میکند که آیا نقاشی او باید بازنمایی<br />

اتفاقات روز جامعه باشدیا نه؟ انتخاب بیان انتزاعی او را از این موضوع بری<br />

میکند اما ما همیشه شاهد عالقه او به دکتر مصدق هستیم.‏ او می‎گوید:‏<br />

‏»رویدادهای اجتماعی سیاسی بر هنرمند تاثیر می‎گذارد و او این تاثیر را با<br />

ابزار هنری بازگو می‎کند،‏ اما آیا این احساسات باید به شکل مستقیم <strong>در</strong> هنر<br />

ابراز شودیا میتواند انفجار حس و حالی باشد که از تاثیر آن رویدادها خبر<br />

می‎دهد؟«‏ بنابراین باز هم می‎توان دید که نقاشی انتزاعی نه برای بیان<br />

فردی،‏ بلکه دغدغه اجتماعی دارد.‏<br />

مانلی کیکاووسی؛ دختر فریده الشایی نیز <strong>در</strong> این مراسم <strong>در</strong> سخنان کوتاهی<br />

<strong>در</strong>باره بنیاد الشایی توضیح داد:‏ برای من این نمایشگاه فقط ق<strong>در</strong>دانی از<br />

ما<strong>در</strong>م نبوده است،‏ برای من مهم بود که مجموعهای از آثار او حیاتی<br />

جداگانه پیدا کنند و میان مردم بروند.‏ به همین دلیل نیز بوده است که<br />

بنیاد الشایی را تاسیس کرده‎ایم.‏ بخشی از وظیه ما پشتیبانی نمایشگاه‎های<br />

آثار فریده الشایی و همچنین جمع آوری مدارک و آرشیو آثار او است.‏<br />

عشق بزرگ زندگی فریده،‏ نوشتن بود و به نقاشی به عنوان راهی برای<br />

امرار معاش نگاه م یکرد،‏ برای پاسداشت این عشق او،‏ بخشی قابل توجه از<br />

فعالیت‎های این بنیاد به حمایت از جوانان نویسنده و منتقد اختصاص دارد.‏<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> ، <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

نمایشگاهها<br />

71


پايان نمايشگاه هنرمند چند وجهي<br />

آیین پاياني نمایشگاه آثار فریده الشایی عصر پنجشنبه ششم اسفندماه و<br />

همزمان با سومین <strong>سال</strong>گرد <strong>در</strong>گذشت این هنرمند فقید <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong><br />

<strong>تهران</strong> برگزار شد.‏<br />

<strong>در</strong> این مراسم که با حضور هنرمندان و دوستداران هنر و مسووالن برگزار<br />

شد،‏ احمد مسجد جامعی؛ عضو شوراي شهر <strong>تهران</strong> <strong>در</strong>باره فریده الشایی<br />

گفت:‏ حس مانلی کیکاووسی به ما<strong>در</strong>ش و برگزاری چنین نمایشگاهی بهیاد<br />

او برای من بسیار زیبا بود.‏ این حس مهر و مهربانی <strong>در</strong> ذات نگاه هنری<br />

فریده الشایی نیز وجود دارد.‏ این نگاه <strong>در</strong> همه آثار خانم الشایی هست.‏<br />

این نمایشگاه روایتی واقعی از فریده الشایی است،‏ نکته مهم و جالب توجه<br />

<strong>در</strong>باره این نمایشگاه این است که همه آثار فریده الشایی از کارهای ضعیف<br />

و ابتدایی او گرفته تا دستنوشته‎ها و عکس‎ها و کارنامه دوران تحصیلش<br />

<strong>در</strong> این نمایشگاه پیش چشم مخاطب قرار گرفته است،‏ این رویکرد باعث<br />

شده است ظرفیت و چگونگی شکلگیری خالقیت <strong>در</strong> هنرمندی مانند فریده<br />

الشایی قابل مشاهده باشد.‏<br />

عضو شورای شهر <strong>تهران</strong> با ابراز خرسندی از ادامه این نمایشگاه و برگزاری<br />

آن <strong>در</strong> خارج از ایران گفت:‏ ایران همیشه نماد هنر و شعر و ادب بوده است و<br />

<strong>در</strong> همه جای دنیا ایران را به خاطر این ویژگی‎ها می‎شناسند،‏ به همین دلیل<br />

ما وظیفه سنگین‎تری نسبت به هنرمندان داریم.‏ خوب است برای معرفی<br />

هنرمندان ایرانی <strong>در</strong> این نمایشگاهها از روشی که <strong>در</strong> نمایشگاه خانم الشایی<br />

استفاده شده است،‏ بهره بریم.‏<br />

همچنین ناصر تقوایی؛ كارگردان سينما و از دوستان فريده الشايي <strong>در</strong> این<br />

مراسم <strong>در</strong> سخنانی <strong>در</strong>باره هنرمندان زن ایران گفت:‏ اگر بخواهم <strong>در</strong>باره فریده<br />

صحبت کنیم باید <strong>در</strong>بارهیک هنرمند چند وجهی حرف بزنیم.‏ او <strong>در</strong> همه<br />

زمینه‎ها خیلی خوب کار می کرد،‏ تجربه تئاتر داشت،‏ خوب مینوشت و همیشه<br />

با شکل خوبی خود را ارائه میکرد.‏ به این ترتیب آیا وقت آن نرسیده است<br />

که همه زنان ما صحبت کنند و به سخن <strong>در</strong>آیند؟ ما زنان موفق امااندکی<br />

<strong>در</strong> هنر و ادب <strong>معاصر</strong> داریم که به دلیل نوعاندیشه و جهانبینی وسیعشان<br />

جزء چهره های محو ناشدنی فرهنگ ما هستند و فریدهیکی از آنهاست.‏<br />

تقوایي <strong>در</strong> ادامه گفت:‏ من همچنان میبینم که زنان هنرمند ما با<br />

وجود آنکه موقعیت‎های کمتری دارند و تعداد آنها نیز از هنرمندان<br />

مرد کمتر است اما به نظر میرسد جای مهمتری را به خود اختصاص<br />

داده‎اند و منحصر به فرد هستند،‏ افکار آنها مخصوص خودشان<br />

است و نیروی خالصی موجب شده است کار هنری خلق کنند .<br />

فریده از هر نظر برای منیک دوست نمونه بود.‏ من و همسرم با فریده<br />

و همسرش سفرهای متعددی رفتیم،‏ او فردی جامع‎االطراف بود و نسبت به<br />

هیچ چیز تعصب نداشت.‏ این گشادگی فکر قطعا <strong>در</strong> زمینههای اجتماعی<br />

کار او تاثیر گذاشته است.‏ فریده بسیار دوست داشت که من از زندگی و<br />

کارشیک فیلم بسازم و من خودم را نفرین می کنم که این کار را هیچگاه<br />

انجام ندادم.‏ شاید به کمک همسر فریده بتوانم فیلمیبسازم،‏ هرچند فرصت<br />

اصلی از دست رفته است اما فکر می‎کنم او آن ق<strong>در</strong> گشادگی فکر و هنر<br />

داشت که هیچ زمان برای معرفی دوباره او دیر نیست.‏<br />

تقوایی با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه آثار فریده الشایی موجب شده<br />

است که به توانایی‎های او بهتر پی ببریم،‏ گفت:‏ فریده بسیار متنوع کار<br />

کرده است و از هر کار نویی استقبال می‎کرد.‏ امیدوارم آن گروه از بانوان که<br />

به کار هنری عالقه دارند دقت بیشتری به کار فریده کنند زیرا او بهترین<br />

اوقات زندگی و بدترین زمان زندگی‎اش <strong>در</strong> بیماری را وقف کارش کرد.‏ ای<br />

کاش فریده وقت بیشتری برای خلق داشت اما همان میزان آثاری هم که<br />

باقی مانده دنیایی را به من نشان داد که پیش از این ندیده بودم.‏ تاریخ ما<br />

پر است از هنرمندانی که پس از مرگشان شناخته شدند و امیدوارم فریده<br />

نیز بیش از پیش به جامعه ما شناسانده شود.‏<br />

رعنا فرنود؛ هنرمند نقاش و از دوستان فریده الشایی نیز <strong>در</strong> این مراسم<br />

<strong>در</strong>باره تصور طبیعت <strong>در</strong> آثار فریده الشایی گفت:‏ طبیعت تم اصلی<br />

نقاشی‎های فریده الشایی است که پیوسته و مکرر ادامه دارد.‏ انتزاع<br />

و از آن خود سازی دو ویژگی قابل بررسی <strong>در</strong> نقاشی‎های فریده الشایی<br />

است.‏ گرایش به انتزاع <strong>در</strong> رابطه با طبیعت چند دهه قبل از او با ظهور<br />

اولین موج هنرمندان نوگرای ایران آغاز شد،‏ هنرمندانی چون حمیدی،‏<br />

کاظمی،‏ سپهری و بعدها جعفری و مصطفی دشتی و <strong>در</strong> دورانی خود من.‏<br />

این افراد طبیعت را با رویکردهایی متفاوت <strong>در</strong> آثار خود تجربه کردند.‏<br />

او ادامه داد:‏ از این میان سهراب سپهری،‏ از لحاظ فرم و فضا به فریده<br />

الشایی نزدیک‎تر است هرچند به عقیده من تفاوت‎های قابل توجهی<br />

هم از نظر نقطه شروع،‏ تکنیک و نتیجهگیری <strong>در</strong> کارهای آنان وجود<br />

دارد.‏ فریده الشایی برخالف اغلب نقاشان م<strong>در</strong>نیست ایرانی برای تجرید<br />

طبیعت با آن روبه رو نمیشود بلکه با فاصله‎گیری از طبیعت به تاریخ<br />

و حافظه رجوع میکند.‏ از طبیعت آشنایی زدایی نمی‎کند بلکه میکوشد<br />

با خلق تصاویر آشنا بیننده را به خاطره‎ای شخصی نزدیک کند.‏<br />

این هنرمند نقاش با بیان اینکه الشایی تصاویر منتزع شده از طبیعت را <strong>در</strong><br />

چارچوب قابی محدود ارائه می‎کند،‏ اظهار کرد:‏ این آثار قرار نیست بیانگر<br />

کلیت سهمگین و گاه شکوهمند طبیعت باشند بلکه فریمهایی از خاطره سبز<br />

شده طبیعت هستند.‏ هنرمند با فریم کردن شاید میخواهد تصویر ذهنی<br />

فرار و <strong>در</strong> معرض آسیب زنان را <strong>در</strong> چارچوبی انتخابی از دل طبیعت وحشی به<br />

داخل فضایی کنترل پذیر بکشاند و از این راه حفظ امنیت را <strong>در</strong> پروسه حفظ<br />

گذشته و به خاطر سپاری حال تجربه کند.‏<br />

فرنود ادامه داد:‏ انتخاب جزييات آگاهیا ناخودآگاه به معناییادآوری<br />

مطلوب و حذف نامطلوب است.‏ برای فریده نقطه نزدیکی به طبیعت <strong>در</strong><br />

واقع نقطه دور شدن از آن است.‏ او میکوشد از طبیعت فاصله گرفته و به<br />

خاطره رجوع کند تا معنایی به آن بیافزایدیا از آن بکاهد.‏ او بدون رجوع<br />

به طبیعت آن را انتزاعی میکند و منشا حرکت او طبیعت <strong>در</strong> خاطره است.‏<br />

فریار جواهریان؛ کیوریتور این نمایشگاه نیز <strong>در</strong> این مراسم لحظاتی پشت<br />

تریبون رفت و گفت:‏ برای من فریده دوست عزیزی بود ویک جنبه این<br />

نمایشگاه به همین دوستی برمیگردد.‏<br />

سپس جواهریان به ذکر خاطرهای از مرحوم فریده الشایی وهادی میرمیران،‏<br />

معمار معروف ایرانی پرداخت.‏<br />

همچنین مرجان تاج‎الدینی؛ منتقد و تاریخ‎دان هنر <strong>در</strong> این مراسم <strong>در</strong>باره<br />

فریده الشایی و آثار او گفت:‏ اگرچه فریده الشایی اکسپرسیونیسم انتزاعی<br />

کار می‎کرد و کارهایش هم انتزاعی و هم اکسپرسیونیستی بود اما او خودش<br />

را منتسب به هیچ سبکی نمی‎دانست و بارها به این نکته <strong>در</strong> مصاحبه‎هایش<br />

تاکید میکند.‏ گذشته از سبک <strong>در</strong> محتوا و شیوه تفکر نیز این کشمکش <strong>در</strong><br />

چارچوب مشخص قرارگرفتنیا نگرفتن <strong>در</strong>اندیشه او دیده میشود.‏ به عنوان


خود<br />

دوران تاریخ آیینه الشایی؛ <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاهها 69<br />

نحوه<br />

<strong>در</strong>باره نمایشگاه این کیوریتور چالنت؛ جرمانو مراسم این ادامه <strong>در</strong> مانلی<br />

که زمانی گفت:‏ گمشده«‏ جستجوی ‏»<strong>در</strong> نمایشگاه شکلگیری ما<strong>در</strong>ش،‏<br />

کارهای از نمایشگاهی برگزاری برای تا خواست من از کیکاووسی ایران،‏<br />

<strong>در</strong> هنر میان زیادی مشابهتهای به پی کنم،‏ همکاری الشایی،‏ فریده <strong>سال</strong>های<br />

بین اروپا <strong>در</strong> هنر وضعیت و کردهام پیدا ابتدایی آشنایی آن با که کل<br />

طور به اروپا دوم،‏ جهانی جنگ فاجعه پایان از پس ‎۱۳۵۹‎یافتم.‏ تا ۱۳۲۴ بود<br />

دیگری فرهنگی هویت پی <strong>در</strong> دارم،‏ بیشتری آشنایی آن با که ایتالیا،‏ و زیباییشناختی<br />

رسمیو محدودیتهای بند از را خود بتواند آن به توسل با که حقیقت<br />

<strong>در</strong> ولی میشد،‏ تلقی طبیعی زمان آن تا محدودیتها این برهاند.‏ من<br />

کارهای ۱۳۴۰ <strong>سال</strong>های اوایل از که است خاطر همین به بود.‏ عقیدتی سویشهای<br />

و فعالیتها که بوده استوار زیباییشناختیای و تصویری زبان بر راهانداختم<br />

به که نمایشگاههایی کند،‏ نو تعریفی جهانی بافتار <strong>در</strong> را ایتالیا مرکز<br />

<strong>در</strong> ۱۳۶۰ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> ایتالیایی«‏ ‏»هویت <strong>در</strong> مدعاست.‏ این بر شاهدی از<br />

را ایتالیا <strong>در</strong> هنر پیچیدگی کوشیدم پاریس م<strong>در</strong>ن هنر ملی <strong>موزه</strong> پمپیدوی بخشهای<br />

<strong>در</strong> چه که،‏ بود این من نیت‏ بیاورم.‏ دید به ۱۳۵۹ تا ۱۳۳۸ <strong>سال</strong> که<br />

دهم بازتاب را فرهنگی پیچشهای کاتالوگ،‏ <strong>در</strong> چه و نمایشگاه مختلف مجسمهسازان<br />

و تجسمینقاشان کارهای از متنوعی طیف ظهور به منجر نمایشگاه<br />

<strong>در</strong> نیویورک گوگنهایم <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> هم ۱۳۷۳ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> است.‏ شده ایتالیا خالقیت<br />

فراگیر سامانهی ارائه هدفم ۱۳۴۸-۱۳۲۲ ایتالیایی،‏ ‏»دگردیسی نیز<br />

تجسمیبخشهایی <strong>هنرهای</strong> بر عالوه نمایشگاه این <strong>در</strong> بود.‏ ایتالیا <strong>در</strong> طراحی<br />

و عکاسی،‏ طراحی،‏ موسیقی،‏ معماری،‏ سینما،‏ ادبیات،‏ سیاست،‏ به نمایشگاهی<br />

هیچ <strong>در</strong> حال به تا آخری این به که شد،‏ داده اختصاص لباس که<br />

آوانگاردی پویش از سخنگفتن برای بود تالشی بود.‏ نشده پرداخته از<br />

را خود و زمان،‏ <strong>در</strong> و بود زنده بود،‏ <strong>معاصر</strong> بلکه نبود،‏ تاریخی دیگر پیشرو<br />

دورنمایی نمایشگاهها این <strong>در</strong> بود.‏ رهانیده تراژیک گذشتهای قید این<br />

به میدهد.‏ نمایش را شکلگیری حال <strong>در</strong> فرهنگ که میگیرد قرار است<br />

کاربردی و روشنفکرانه شاعرانه،‏ نظری،‏ کارهای باروری ما کار ترتیب،‏ . میدارد نگه زنده دشوار زمانهای <strong>در</strong> را ملت روشنفکرییک نیروی که بخشی<br />

زن هنرمند عنوان به الشایی فریده اینکه به اشاره با ادامه <strong>در</strong> چالنت فریده<br />

کرد:‏ اظهار است،‏ داده شکل را اجتماع بستر <strong>در</strong> هنر به او رویکرد از که<br />

زنی است،‏ روشنفکر ویک هنرمند پیچیدگییک و غنا نماینده الشایی دشواریها<br />

این و است کرده زندگی ایران سیاسی تاریخ از دشواری دوران <strong>در</strong> آکنده<br />

او راه میکند.‏ نمودار شعر،‏ تا گرفته نقاشی از کارهایش،‏ آیینه <strong>در</strong> را اجتماعی<br />

جنس از هم مصیبتها،‏ و مهاجرتها بستها،‏ و ترسها از است ‌و رفت‏ میشود.‏ دیده الشایی فریده کارهای <strong>در</strong> همه و شخصیاش هم و که<br />

میدهد شکل را کلیتی فیلم،‏ به ادبیات از طراحی،‏ به هنر از او آمدهای هوشیار<br />

است انسانی تالش همه اینها هنرمند.‏ این هستی از است پژواکی کردن<br />

بازگو همین،‏ برای میگذارد؛ بهیادگار چیزهایی خود از که حساس و و زمانی برهه <strong>در</strong>یک جامعهاش با او تعامل و الشایی فریده زندگی داستان ما<br />

به و میکند روایت واژه،‏ و اشاره نوشته،‏ و تصویر راه از او است.‏ مکانی عنوان<br />

به هم و زن عنوان به هم که میدهد ارائه را زنی تکرارناپذیر بینش مینماید.‏<br />

خود اجتماعی،‏ موجودی هم و روشنفکر عنوانیک به هم ما<strong>در</strong>،‏ تعریف<br />

به آنکه بدون میزند نقب هویتاش و ایران از تصاویرش به او او<br />

میگوید.‏ ایران سرزمین شاعرانه غنای و تاریخ از و برسد آنها از مشخصی الیاف<br />

از که حسی،‏ و روحی داستانی است،‏ ناملموس و نامرئی داستانی قهرمان <strong>در</strong><br />

و مانده جا به گذشته از که آنچه هر شده،‏ بافته زندگیاش رخدادهای و میزند سپیده نگاهها و نوشتهها راه از که کشور،‏ شوریک و نیرو حال عین است.‏<br />

<strong>معاصر</strong> بخصوص و باستانی که برمیتاباند را فرهنگی ویژگیهای این<br />

هنر و زندگی ماجراهای کردن بازگو برای که را روشی کیوریتور این فریار<br />

همراه به که منطقی داد:‏ شرح اینگونه است،‏ گزیده هنرمند بانوی الشایی<br />

فریده زندگی مسیر تکرارناپذیری بازنمایی کردهام دنبال جواهریان بررسی<br />

جهانی و تاریخی بستری <strong>در</strong> را فریده دنیای کار،‏ این برای است.‏ را<br />

<strong>موزه</strong> گنجینه‏ <strong>در</strong>های <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> مدیریت میکنم.‏ ایران،‏<br />

و اروپا تا گرفته آمریکا از آن،‏ آثار از تا گشود رویم به سخاوتمندانه تا<br />

گرفته نماد و فرم تولید از الشایی،‏ فریده هنری سپهر بسترسازی برای ویلم<br />

از جیوکومتی،‏ آلبرتو تا بیکن فرانسیس از کنم.‏ استفاده رنگ،‏ و ایده سهراب<br />

از لیختناشتاین،‏ ری تا جونز جسپر از کالین،‏ فرانز تا دِکونینگ کالئس<br />

از و ص<strong>در</strong>،‏ بهجت تا محصص بهمن از قن<strong>در</strong>یز،‏ منصور تا سپهری . میزند موج زندگی از الشایی فریده هنر جهان وارهول،‏ تااندی اُدنبُرگ به<br />

که فریده مجسم و تصویری کارهای به تنها نه من توجه داد:‏ ادامه چالنت رایدل<br />

استودیو <strong>در</strong> شیشهگری از است،‏ بوده زندگیاش خالق نمودهای تمام گینزبورگ(‏<br />

ناتالیا و برشت برتولت ‏)کارهای فارسی به او برگردانهای تا برای<br />

بلندش.‏ و کوتاه داستانهای و مختلف نشریههای با همکاریاش و که<br />

شد این بر تصمیم فریده،‏ کارهای و هنر جهان میان ارتباط از سخنگفتن خاکستری<br />

پسزمینهی با دیوارها روی که شود آغاز پیشگفتاری با نمایشگاه این<br />

میکند.‏ روز مثل را الشایی فریده زندگی بافت پیشگفتار این میآید.‏ فرانسیس<br />

و مارتین آگنس به و میشود شروع پوالک جکسون از قسمت از<br />

نمایشگاه است.‏ زمان <strong>در</strong> بارور لحظهای این میرسد.‏ تئامبلی سای و بیکن میشود<br />

شروع او بلوغ دوران از که میپردازد،‏ هنرمند خود کارهای به پس آن سپس<br />

نمایشگاه است.‏ لوترک تولوز و مونه کلود چون هنرمندانی از ملهم و کمک<br />

با میدهد هنرمند اجتماعی و شخصی زندگی از وجوهی به را توجهاش از<br />

چیدمان است.‏ گرفته قرار شیشهای محفظههای <strong>در</strong> که اسنادی از گرفتن کارهایش<br />

گاه و میرسد الشایی فریده نقاشیهای حرفهای تکامل به اینجا از<br />

و میگذارد،‏ جیاکومتی و مارتینی،‏ مارینو روتکو،‏ مارک کارهای کنار <strong>در</strong> را . مینماید باز ایران <strong>در</strong> و هنر جهان <strong>در</strong> را هنرمند کارهای ویژگیهای راه این کل<br />

طور به نمایشگاه گفت:‏ گمشده«‏ جوي و جست ‏»<strong>در</strong> نمايشگاه كيوريتور حوزه<br />

بینالمللی،‏ و ملی عرصه تاریخ،‏ و فرد تقاطعپذیری بر است تأییدی و<br />

افکار که الشایی،‏ فریده شخصیت نمودن برجسته برای محیط،‏ و شخص توانست<br />

آن واسطه به که استوار بنیانی و داشت را خودش خاص فعالیتهای بازبیند.‏<br />

خود برای را ایرانی <strong>معاصر</strong> هویت


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

67


الشايی<br />

مدنیت<br />

به بازگشت و اين<br />

برگزاري گفت:‏ مراسم ادامه <strong>در</strong> نمایشگاه این ایرانی کیوریتور جواهریان؛ فریار شد<br />

باعث كه داشت متفاوتي نگاه چالنت جرمانو چشمان و نبود آسان نمايشگاه اين<br />

براي و باشد متفاوت آثار مرور صرف نمايشگاه يك به نسبت نمايشگاه اين گرفت.‏<br />

نظر <strong>در</strong> المللي بين و ملي اي زمينه پس نمايشگاه دستنوشتهها،‏<br />

نمایش نمایشگاه،‏ این ویژگیهای از داد:یکی ادامه جواهریان آثارش<br />

کنار <strong>در</strong> هنرمند این بیوگرافی عنوان به الشایی ویادداشتهای عکسها داشته<br />

هنرمندان به نسبت عمیقتری شناخت میکند کمک ما به اشیا این است.‏ کردن<br />

آماده مشغول که دو<strong>سال</strong>ی <strong>در</strong> که سپاسگزارم الشایی فریده روح از باشیم.‏ ما<br />

از هست جا هر اميدوارم كرد،‏ كمك را ما و بود ما مواظب بودیم نمایشگاه این باشد.‏<br />

راضي با<br />

هم اي روزه يك همايش الشايي فريده آثار نمايشگاه برگزاري با همزمان زیبای<br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> ريیس زگر؛ دو کاترین حضور با <strong>در</strong> او آثار بررسي موضوع فریار<br />

کیوریتور،‏ چالنت جرمانو بریتانیا،‏ <strong>موزه</strong> کیوریتور پورتر؛ ونشا بلژیک،‏ گن شد.‏<br />

برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> مزوههنرهاي <strong>در</strong> هنر عالقهمندان از جمعی و جواهریان فریده<br />

پویای کردارشناسی و شکننده ‏»زیباییشناسی عنوان با زگر دو کاترین اشاره<br />

با و كرد سخنراني <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>در</strong><strong>موزه</strong> همايش اين <strong>در</strong> الشایی«‏ تاریخ<br />

تحصیل به دانشگاه <strong>در</strong> که دالیلی از گفت:یکی ايران هنر به خود عالقه به به<br />

که بودم مشتاق زمان آن از بود.‏ ایران سرزمین پرداختم،‏ باستانشناسی و اصل<br />

<strong>در</strong> گذشته به نگاهم اما شوم.‏ آشنا آن تاریخ با نزدیک از و کنم سفر ایران همین<br />

به نیز الشایی فریده با آشناییام است.‏ امروز از الیهبرداری و الیهنگاری شارجه<br />

بیینال و دوبی آرت <strong>در</strong> آثارش و الشایی فریده با بار اولین است.‏ شکل الیههایی<br />

أمل«،‏ ‏»إل عنوان با آثارش مجموعه <strong>در</strong> او شدم.‏ آشنا ۱۳۹۱ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> میکرد.‏<br />

حرکت معنا میانهاش <strong>در</strong> و بود رانده سُ‏ هم روی بر را نقاشی و انیمیشن از روح<br />

کارش <strong>در</strong> او نظرم به داشت.‏ تازگی برایم الشایی بیان شیوه داد:‏ ادامه زگر دو عربی<br />

بهار از روزها،‏ آن دورانساز رویدادهای از پیش حتی میداد،‏ بازتاب را زمانه ماهیت<br />

کار این شد.‏ آفریده ۱۳۹۰ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> أمل«‏ ‏»إل والاستریت.‏ اجارهنشینی تا دعوت<br />

الشایی از دلیل همین به بود.‏ زده پیوند سیاسی محتوای با را نقاشی آبستره‏ آنها<br />

دبیری که مسکو بیینال <strong>در</strong> سپس و سیدنی بیینال هجدهمین <strong>در</strong> که کردم ‏»باز<br />

نمایشگاه موضوع مسکو،‏ <strong>در</strong> آورد.‏ <strong>در</strong> نمایش به را آثارش داشتم برعهده را از<br />

مکانی زمانی،‏ ساختارهای <strong>در</strong> تأملی هنرمند این کارهای آن <strong>در</strong> که بود نور«‏ هم بود.‏<br />

نوین تکنولوژیهای تا گرفته افزوده تولید بر تکیهاش با سرمایهداری اقتصاد دارد،یعنی<br />

جریان ما همه میان که میشد تلقی نیرویی آن همچنین مکان و زمان اما الشایی<br />

فریده کار داریم.‏ نیاز تازهای فکری شیوه به امروز ما آفرینش.‏ نیروی نور،یعنی گرفت.‏<br />

شکل گویا«‏ ‏»فرانسیسکو جنگ فجایع چاپی نسخه ۸۲ اساس بر مسکو <strong>در</strong> چشماندازشان<br />

فقط و کرده پاک ‏»گویا«‏ معروف کار این از را شخصیتها دقت به او دیگر<br />

تصویر به تصویری از بازی توپ مثل نور از دایرهای بود.‏ گذاشته باقی را میشدند<br />

پدیدار لحظهای،‏ برای اگر حتی شخصیتها،‏ ویکییکی میکرد حرکت شوند.‏<br />

ناپدید دوباره آنکه از پیش میکردند برمال را مصیبت و ستم و ظلم نظام و عالم<br />

<strong>در</strong> گذشته <strong>سال</strong> بیست <strong>در</strong> الشایی اینکه بیان با گن زیبای <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> ريیس به<br />

همچنین الشایی،‏ کار این است،گفت:‏ کرده سیاست سپهر وارد را خود بیشتر هنر و گو،‏ و گفت تخیل،‏ برای را تازهای نگرشهای‏ و راهها که میدهد را نوید این ما ‏»بازگشت<br />

نام امروز پدیده این بگذاریم.‏ بنا فرهنگی و سیاسی واقعیتهای آفرینش عنوان<br />

این با میتوان بیشک را الشایی کار و است گرفته خود به مدنیت«‏ به این<br />

نام که است هنرمند وفادار شور خاطر به و خاطر همین به کرد.‏ نامگذاری ام.‏<br />

گذاشته الشایی«‏ فریده پویای کردارشناسی و شکننده ‏»زیباییشناسی را سخنرانی تکوین<br />

و تازه نگرشی برای را بستری الشایی کارهای داد:‏ ادامه زگر دو زا رگههایی که میکند فراهم ملموس و متنوع <strong>در</strong>ونمایههایی و تجربهها <strong>در</strong><br />

نه را بالقوه مکانی و زمان الشایی يافت.‏ میتوان نمایشگاه این <strong>در</strong> را آن ‎ ‎ میكند.‏ پیشنهاد اکنون و االن <strong>در</strong> بلکه آرمانها،‏ <strong>در</strong> گمگشته دیگر،‏ دنیایی که<br />

میآید شمار به شهامتی با هنرمند زنان جمله از الشایی اینکه بیان با زگر دو وقتی<br />

کرد:‏ اظهار کرده هموار دیگران برای را راهها بعد به شمسی پنجاه دهه از قرن<br />

<strong>در</strong> هنر به محدب نگرشی میآید:‏ چشم به که آنچه ‏»<strong>در</strong>ون نمایشگاه دبیر که از<br />

متفاوت دوره سه کارهای بودم زنانگی«‏ آوردگاه و خاستگاه،‏ منظر،‏ از بیستم ۱۳۸۰<br />

دهه و ۱۳۴۰ تا ۱۳۱۰ <strong>سال</strong>های فاصله ‏)<strong>در</strong> را بیستم قرن زنِ‏ هنرمندانِ‏ را<br />

دشمنجویی بزرگداشت و دگراندیشی سرکوب هریک که کردم جمع شمسی(‏ چندتکه<br />

که آنچه نیست،‏ ملموس که آنچه سمت به رفتن با که ق<strong>در</strong>ت ابزار با نه از<br />

بسیاری بودند.‏ داده قرار خود موضوع است نرمشپذیر است،‏ <strong>در</strong>برگیرنده است،‏ با<br />

اینکه جای به الشایی مثل جهانی،‏ صحنه <strong>در</strong> شده شناخته کمتر زن هنرمندان کامال<br />

بیانی به کنند،‏ تکرار قدیمیرا رسوم و راه الگوپردازی موجود ابزار از استفاده ‏»نانسی<br />

بهیاد مرا سیاسیاش تعهد و پیشگرفته روش <strong>در</strong> گاه او رسیدند.‏ مستقل با<br />

و دستیاران کمک با آورد زیر به را دو این بیماری وقتی که میانداخت اسپِرو«‏ کارشان<br />

به بهتر دنیایی ساختن برای جهان <strong>در</strong> حاکم ظلم و وحشت از کامل آگاهی ‏»اِوآ<br />

چون هنرمندانی الشایی کارهایش،‏ شکنندگی و رنگبهرنگی <strong>در</strong> دادند.‏ ادامه ‏»عالئم<br />

و مطبخ«‏ ‏»نشانهشناسی ویدئوهای طنز،‏ نظر از میآورد؛ بهیادم را هسه«‏ به<br />

<strong>در</strong> الشایی پایداری میگردد.‏ باز شمسی پنجاه دهه به که روسلر مارتا حیاتی«‏ زمان<br />

<strong>در</strong> ماجولین آنناماریا کنشی و هنری بیان به سرکوب و خشونت آوردن میان دارد.‏<br />

شباهت برزیل و آرژانتین <strong>در</strong> استبداد روی<br />

خیلی شیشه با ‏»کار که است کرده تاکید جایی <strong>در</strong> الشایی گفت:‏ ادامه <strong>در</strong> او خیلی<br />

عنصر برایم نور و رنگها ‏»<strong>در</strong>خشندگی اینکه و گذاشت.«‏ تأثیر کارهایم موادی<br />

با او باشم.«‏ داشته کارهایم <strong>در</strong> حجم مثلیک را نور دارم دوست مهمیشد.‏ پنجه<br />

و دست هنگام به او بدن شکنندگی از جزوی انگار میکرد،‏ کار شکننده دشمنی،‏<br />

و سرگشتگی ایام این <strong>در</strong> مینواخت.‏ را او <strong>در</strong>ون و برون از كردن نرم سبکی،‏<br />

زیبایی،‏ داشتند:‏ نیاز بدان که داد مردم به را چیزی همان دقیقاً‏ الشایی را<br />

همه این و شور،‏ و امید از دعوت و خشونت با مقابله برای شکنندگی و شادی،‏ ‏»إل<br />

<strong>در</strong> بخصوص و زندگیاش،‏ آخر لحظه تا میبینیم،‏ الشایی آثار مجموعهی <strong>در</strong> است.‏<br />

بیانناپذیر و شفاف نیروی او نیروی شاهدیم.‏ را آن ‏)امید(،‏ أمل«‏


<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> ، <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

نمایشگاهها<br />

65


این<br />

گفت:‏ مراسم این <strong>در</strong> نیز مجموعه این گردان نمایشگاه جواهریان؛ فریار جهانی<br />

گردان نمایشگاه بایک را نمایشگاهی چنین که بود رویایی من برای واقعیت<br />

به رویا این امروز و کنیم برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> گردانهای<br />

نمایشگاه و کند پیدا ادامه روش این امیدوارم است.‏ رسیده <strong>معاصر</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گنجینه آثار کنار <strong>در</strong> را هنرمند نمایشگاهیک جوان عصار،‏<br />

ناصر مانند هنرمندانی آثار از نمایشگاههایی و کنند برگزار <strong>تهران</strong> گنجینه<br />

شود.‏ برگزار فرمانفرمایان شاهرودی منیر و مقدم وزیری محسن افتخار<br />

آن به ما همه که مهمیاست سرمایه <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> زا را خود بودجه چهارم ازیک کمتر <strong>موزه</strong>ها دیگر کشورهای <strong>در</strong> میکنیم.‏ میکنند<br />

تامین هنر حامیان و بانیان را آنها بودجههای بقیه و میگیرند دولت کنند<br />

کمک <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> به هنر حامیان و بانیان امیدوارم و باشیم.‏<br />

داشته <strong>موزه</strong> گنجینه شأن <strong>در</strong> ساختمانی تا نمايشگاه<br />

گشايش براي روز اين <strong>در</strong> كه نيز ا<strong>سال</strong>مي ارشاد و فرهنگ وزير گفت:‏<br />

بود،‏ آمده <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> به گمشده"‏ وجوي جست ‏"<strong>در</strong> مطرح<br />

هنرمندان از بسیاری رده <strong>در</strong> تاثیرگذار هنرمندان از الشایی فریده و<br />

مراکز از را هنرمند این آثار اینکه به توجه با نمایشگاه این و است جهانی است.‏<br />

اهمیت حایز کرده،‏ گردآوری گوناگون مجموعههای عصر<br />

مسووالن و هنرمندان استقبال با گمشده"‏ وجوي جست ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه شد.‏<br />

آغاز <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> ماه آبان 30 روز <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong> سرپرست تجسمیو <strong>هنرهای</strong> مدیرکل مالنوروزی؛ مجید تاثیرگذارترین<br />

از آثاریکی نمایشگاه این گفت:‏ نمايشگاه اين افتاحيه <strong>در</strong> <strong>معاصر</strong> میگذارد.‏<br />

نمایش به را ایران هنرمند بانوان ‏»خاکستری«‏<br />

و ‏»سفید«‏ دیوار دو نمایشگاه این <strong>در</strong> گفت:‏ ادامه <strong>در</strong> مالنوروزي دیوار<br />

روی و الشایی فریده آثار سفید،‏ دیوار <strong>در</strong> است.‏ شده گرفته نظر <strong>در</strong> خارجی<br />

و ایرانی هنرمندان آثار که <strong>موزه</strong> گنجینه ازآثار منتخبی خاکستری <strong>در</strong><br />

حتی ویا تعامل <strong>در</strong> آثار این انتخاب است.‏ شده گذاشته نمایش به است،‏ آن<br />

<strong>در</strong> جهان و ایران هنری فضای بدهند نشان تا هستند الشایی آثار با تضاد است.‏<br />

بوده كجا جهان و ايران هنر <strong>در</strong> الشايي هنر جايگاه و بوده چگونه دوره تا<br />

گرفته تابلوها از الشایی آثار گفت:‏ <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> سرپرست جهان<br />

رخدادهاي و تحوالت از چق<strong>در</strong> او که میدهند نشان نمایشنامهها و ترجمهها است.‏<br />

گرفته تاثیر ویتنام جنگ جمله از زندگیاش دوران جنگهای و ايران و برگزاري<br />

گفت:‏ مراسم ادامه <strong>در</strong> نمایشگاه این ایرانی کیوریتور جواهریان؛ فریار كه<br />

داشت متفاوتي نگاه چالنت جرمانو چشمان و نبود آسان نمايشگاه اين متفاوت<br />

آثار مرور صرف نمايشگاه يك به نسبت نمايشگاه اين شد باعث گرفت.‏<br />

نظر <strong>در</strong> بينالمللي و ملي اي زمينه پس نمايشگاه اين براي و باشد دستنوشتهها،‏<br />

نمایش نمایشگاه،‏ این ویژگیهای از داد:یکی ادامه جواهریان کنار<br />

<strong>در</strong> هنرمند این بیوگرافی عنوان به الشایی ویادداشتهای عکسها به<br />

نسبت عمیقتری شناخت میکند کمک ما به اشیا این است.‏ آثارش که<br />

دو<strong>سال</strong>ی <strong>در</strong> که سپاسگزارم الشایی فریده روح از باشیم.‏ داشته هنرمندان كرد،‏<br />

كمك را ما و بود ما مواظب بودیم نمایشگاه این کردن آماده مشغول باشد.‏<br />

راضي ما از هست جا هر اميدوارم


و<br />

شد گرفته امانت به خارجی <strong>موزه</strong>های از آثاری نیز بار نخستین برای افزود.‏ پمپیدو<br />

سانتر <strong>موزه</strong> مجموعه به متعلق الشايی فریده اثر سه نمایشگاه این <strong>در</strong> گرفت.‏<br />

قرار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> گالريهاي ديوار روي نيز طول<br />

<strong>در</strong> گمشده"‏ جستوجوي ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه براي بليت قطعه سیهزار بازديدترين<br />

پر از نمایشگاه این و شد فروخته نمايشگاه برگزاري ماه سه متعددي<br />

مطالب و نقدها میشود.‏ محسوب <strong>موزه</strong> اخیر <strong>سال</strong>های نمایشگاههای شد.‏<br />

نوشته الشايي فريده نمايشگاه <strong>در</strong>باره خارجي و داخلي رسانههاي <strong>در</strong> نيز عالقهمندان<br />

هنرمندان،‏ توجه مورد گمشده"‏ جستوجوي ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه هنرهاي<br />

برگزيده نمايشگاه عنوان به و گرفت قرار منتقدان و رسانهها هنر،‏ را<br />

فرصتي توانست نمايشگاه اين شد.‏ معرفي ايران <strong>در</strong> 1394 <strong>سال</strong> تجسمي و دغدغهها زندگي،انديشه،‏ گوناگون،‏ جنبههاي دقيقتر و بيشتر معرفي براي وجويگمشده،‏<br />

جست ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه از پس كند.‏ فراهم را هنري فعاليتهاي نمايشگاه<br />

با متفاوت اما الشايي فريده آثار بر مرور براي ديگري نمايشگاه امارات<br />

شارجه هنري بنياد <strong>در</strong> ماه سه مدت به <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> شد.‏<br />

برگزار عربي متحده با<br />

اول افتتاحيه داشت.‏ افتتاحيه دو گمشده"‏ وجوي جست ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه تجسمي<br />

هنرهاي فعاالن و مسووالن و گالريها مديران هنرمندان،‏ حضور شد.‏<br />

برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong>‏ <strong>در</strong> ماه آبان 29 جمعه عصر ‏هنرهاي<br />

<strong>موزه</strong> سرپرست و تجسمي هنرهاي مديركل مالنوروزي؛ مجيد راستای<br />

<strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گفت:‏ مراسم اين <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> مهمترین<br />

از نقشیکی امروز و میدارد بر گام <strong>معاصر</strong> هنری برنامههای نمایشگاه<br />

این ویژگیهای از است.یکی گرامیداشته را ایران هنرمندان فریار<br />

و است چالنت«‏ ‏»جرمانو اروپایی؛ مهم نمایشگاهگردان از استفاده نمایشگاه<br />

تجربه قبال که است نمایشگاه دیگر گردان نمایشگاه جواهریان چیدمان<br />

امیدوارم است.‏ داشته <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> را ایرانی باغ آشنا<br />

کیوریتوری <strong>در</strong> تازه نگاه بایک را عالقهمندان و هنرمندان نمایشگاه نمایشگاه<br />

با را خود کار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> تا باشد ای مقدمه و کند دهد.‏<br />

ادامه جهانی گردانهای ‏“<strong>در</strong><br />

نمایشگاه کننده برگزار گروه از ق<strong>در</strong>دانی تجسمیبا <strong>هنرهای</strong> مدیرکل نمایشگاه<br />

حامیمالی عنوان به گردشگری بانک و گمشده”‏ جوی و جست رونق<br />

به میتواند هنر حوزه <strong>در</strong> اقتصادی بنگاههای و بانکها حضور گفت:‏ کند.‏<br />

تجسمیکمک <strong>هنرهای</strong> توسعه و هنر اقتصادی و<br />

جست ‏“<strong>در</strong> نمایشگاه گردان نمایشگاه و پرادا بنیاد مدیر چالنت؛ جرمانو <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> از ق<strong>در</strong>دانی با مراسم این <strong>در</strong> نیز گمشده”‏ جوی <strong>در</strong><br />

و است نمایشگاه این وجود باعث الشایی فریده هنرمند؛ وجود گفت:‏ راه<br />

امیدواریم است.‏ شده گذاشته نمایش به ایرانی هنرمندان آثار آن کنار شود.‏<br />

باز <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> با همکاری برای دیگران و من برای و<br />

است آموخته من به چیزی کردم برگزار و گردآوری که نمایشگاهی هر نیز<br />

گمشده”‏ جوی و جست ‏“<strong>در</strong> نمایشگاه و نیست مستثنی نیز نمایشگاه این است.‏<br />

داده منیاد به چیزهایی <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاهها 63


تسه‭‬و ‭ ‏بود‏ چنانكه‏ ‏الشايي ‏فريده‏ تصوير‏ که<br />

است الشایی فریده از تصویری روایتگر گمشده"‏ جوی و جست ‏"<strong>در</strong> عکسها،‏<br />

<strong>در</strong> بلکه اش هنری آثار و نقاشیها با تنها نه را الشایی آن <strong>در</strong> میتوان تحوالت<br />

و جنگ دوستان،‏ طبیعت،‏ محیط،‏ با او ارتباط عالقهها،‏ نوشتهها،‏ ایران<br />

هنر جریان با را او نسبت و دید جهان و ایران رخدادهای و اجتماعی گمشده"‏<br />

جوی و جست ‏"<strong>در</strong> نمایشگاه <strong>در</strong>یافت.‏ او زندگی دوران <strong>در</strong> جهان و ات آبان 30 او ترجمههای و نوشتهها عکسها،‏ کنار <strong>در</strong> الشایی فریده آثار با نمايشگاه<br />

وكاتالوگ برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> اسفندماه هفتم شد.‏<br />

منتشر نمايشگاه با همزمان <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong> گنجینه خارجی و ایرانی هنرمندان از نیز آثاری نمایشگاه این <strong>در</strong> جایگاه<br />

و موقعیت تا شد چیدمان الشایی آثار کنار <strong>در</strong> نحوی به نیز <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> از<br />

نمایشگاه این برنامهریزی شود.‏ بیان جهان و ایران <strong>معاصر</strong> هنر جریان <strong>در</strong> او <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> جانبه دو همکاری با و شد آغاز 1393 <strong>سال</strong> اوائل شد.‏<br />

آغاز ماه آبان روز آخرین <strong>در</strong> نمایشگاه این الشایی بنیاد و شیشه،‏<br />

نقاشی،‏ زمینه <strong>در</strong> الشایی فریده آثار از اثر 130 نمایشگاه این <strong>در</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong> ایران،‏ مرکزی بانک پمپیدو،‏ ژرژ مرکز به ‏"متعلق ... و طراحی گنجينه<br />

از اثر 40 و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گنجینه و ‏)سعدآباد(‏ زیبا الشايي<br />

آثار از بسیاری و شد گذاشته نمايش به <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> داده<br />

نمایش ایران <strong>در</strong> بعد به 1350 <strong>سال</strong>های از حالیا به تا نمايشگاه اين <strong>در</strong> وا هنگامیکه میشود،‏ آغاز کودکیاش دوران آثار با نمایشگاه بود.‏ نشده ادامه<br />

1340 دهه <strong>در</strong> او آثار قدیمیترین با بود،‏ پتگر جعفر شاگرد ترین جوان استودیو<br />

و اتریش <strong>در</strong> ریدل برای کریستال طراحیهای زمان آن <strong>در</strong> میکند؛ پیدا از<br />

الشايي مینیمالیست آثار با سپس نمايشگاه میداد،‏ انجام سلب <strong>در</strong> روزنتال 1380<br />

و 1370 دهههای انتزاعی آثار جنگ،‏ دوران <strong>در</strong> آثارش بعد دوره،‏ همان بود.‏<br />

نمايشگاه پاياني بخش او آرت ويدئو آثار و مييابد ادامه و<br />

میكرد فعالیت شیشه با طراحی و نقاشی شعر،‏ ادبیات،‏ زمینه <strong>در</strong> الشايی رد برشت نمایشنامههای از ترجمههایش با او فعالیتهای این جنبههای همه بزرگ<br />

بسیار نقاشیهای شد.‏ گذاشته نمايش به گمشده"‏ وجوي جست ‏"<strong>در</strong> تعداد<br />

به آورده ارمغان به الشايي براي بينالمللي شهرت و اعتبار كه الشايی میدهند.‏<br />

تشکیل را آن اوج نقطه و دارند حضور نمایشگاه <strong>در</strong> زیادی 1391<br />

<strong>سال</strong> ماه اسفند <strong>در</strong> و شد متولد رشت <strong>در</strong> 1323 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> الشايی فریده دنیا<br />

<strong>موزه</strong>های از دائمیبسیاری مجموعههای <strong>در</strong> او آثار <strong>در</strong>گذشت.‏ <strong>تهران</strong> <strong>در</strong> پاریس،‏<br />

پمپیدو ژرژ مرکز <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> جمله از دارد،‏ قرار شارجه.‏<br />

هنر بنیاد ،)LACMA( آنجلس لس <strong>موزه</strong> بریتانیا،‏ <strong>موزه</strong> دبیر<br />

قبال که جواهریان فریار و ‏»پرادا«‏ بنیاد هنری مدیر چالنت؛ جرمانو دبيري<br />

است،‏ بوده <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> هنرهاي <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> ایرانی باغ نمایشگاه آثار<br />

نمايشگاه،‏ <strong>در</strong> و داشتند برعهده را گمشده"‏ وجوي جست ‏"<strong>در</strong> نمايشگاه چيدمان<br />

هنرمند زندگینامه به مربوط مدارک و اسناد با همراه را الشايي تشکیل<br />

را نمایشگاه فقرات ستون ‏”زندگینامه،‏ چالنت گفته به كردند.‏ گنجینه<br />

آثار الشايی،‏ فریده نامه زندگی مدارک و اسناد بر عالوه میدهد.“‏ آن<br />

به جهانی و ایرانی زمینهای پس و كرد پربارتر را نمایشگاه این <strong>موزه</strong>


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

59


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

57


‏ذهنيتملموس<br />

نمایشگاه ذهنیت ملموس از 24 مهر تا 24 آبان <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> برگزار شد.‏ این نمایشگاه به نمایش بخشی از<br />

مهمترین آثار گنجینه اختصاص داشت.‏ 27 اثر نقاشی از 23 هنرمند از چهار جریان هنری؛ اکسپرسیونیزم انتزاعی،‏ تاشیسم،‏<br />

انتزاع پسانقاشانه و انتزاع تغزلی.‏ این نمایشگاه مجال تماشای آثاری بود از واسیلی کاندینسکی،‏ جکسون پوالک،‏ ویلم<br />

دکونینگ،‏ رابرت ما<strong>در</strong>ول،‏ مارک روتکو،‏ آدولف گوتلیب،‏ فرانز کالین،‏ مارک توبی،‏ منوچهریکتایی،‏ آنتونی تاپی،‏ ژان فوتریه،‏<br />

پیر سوالژ،‏ آنتونیو سائورا،‏ ژان پل ریوپل،‏ ویلیام ترن بول،‏ فریتز وینتر،هانسهارتونگ،‏ فرانک استال،‏ موریس لویس،‏ هلن<br />

فرانکن تالر،‏ سم فرانسیس،‏ جان هویلند و پل جنکینز.‏ برخی از این آثار <strong>در</strong> <strong>سال</strong>های بعد از انقالب به نمایش <strong>در</strong> نیامدهاند که<br />

همین م<strong>سال</strong>ه نمایشگاه ‏"ذهنیت ملموس"‏ را از اهمیت باالیی برخوردار ساخت.‏<br />

این نمایشگاه با بازدید بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد،‏ به طوریکه بیش از 20 هزار نفر بازدید کننده ایرانی و<br />

خارجی از این نمایشگاه دیدن کردند،‏ همچنین <strong>در</strong> مدت برپایی این نمایشگاه <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> تعداد بسیاری از مقامات فرهنگی-‏<br />

هنری و سیاسی ایرانی و خارجی از این نمایشگاه دیدن کردند.‏<br />

احسان آقایی،‏ دبیر نمایشگاه <strong>در</strong>باره انتخاب عنوان ذهنیت ملموس برای این نمایشگاه میگوید:‏ ذهنیت ملموس که <strong>در</strong> ابتدا<br />

واژه ای متناقص جلوه میکند،‏ حکایت از ذهنهایی است که آگاهانه و هدفمند عینیتیافتهاند.‏ هنرمند با دیدی رها و آزاد<br />

و <strong>در</strong> فرایندییگانه و قائم به خود ا<strong>در</strong>اکش را از فردیت،‏ باورها و محیط پیرامون و جهان هستی تجلی میدهد.‏ این عنوان<br />

میتواند جریانهای انتزاعی هنر را از ابتدای قرن بیستم تاکنون <strong>در</strong> برگیرد،‏ جریانهایی که بصورت زنجیرهوار به هم وابسته<br />

و <strong>در</strong> تعامل و تقابل با هم به وجود آمدهاند.‏ مخاطب آگاه میداند که ایجاد خط تمایزی مشخص بین برخی از این جنبشها<br />

عمال مقدور نیست و ممکن است اثری همزمان واجد نگرشهای انتزاع پسانقاشانه و انتزاع تغزلی باشد.‏ این جنبشها به<br />

ق<strong>در</strong>ی به هم نزدیک و برهم موثرند که <strong>در</strong> فضای کلی-‏ با تاکید بر ویژگیهای خاص هر جریان-‏ به نمایش <strong>در</strong> میآیند.‏


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

55


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

51


و میدهد شکل را جهان این <strong>در</strong> ما زندگی که آنچه همه پروفسورزپموسمان نیز<br />

ما برای است،‏ نهفته آن پس <strong>در</strong> که آنچه هر اما است.‏ واقعی امری ما برای ماست،‏ پیرامون که مشهوداتی این<br />

اعماق به میکند سعی که است هنرمندی وجود کنیم،‏ فرض میتوانیم آنچه همه است.‏ پنهان و پوشیده شخصی<br />

روند اینیک دهد.‏ نشان میکند،‏ حس خود که همانگونه را احساسش و دنیا ما به و کند نفوذ اسرار هنر<br />

تماشای به خود با را ما او کنیم.‏ پیدا راه فانتزیاش تخیل به هنرمند همراه میدهد اجازه ما به که است <strong>در</strong><br />

تغییراتی ایجاد با و آمده بیرون بافتشان از اشیاء و انسان جزئیات ص<strong>در</strong>ی مهرداد آثار <strong>در</strong> میبرد.‏ خالقانهاش برداشته<br />

میان از هستیم آشنا آن با که را فرم قالب روندی چنین شدهاند.‏ مرتبط بایکدیگر متفاوت گونهای به ابعاد با<br />

روش این <strong>در</strong> کند.‏ توصیف را دارد خود ذهن <strong>در</strong> آنچه بتواند تا میگشاید هنرمند برای را مسیری همزمان و به<br />

آشنا بیننده برای شده،‏ خلق تصاویر شدهاند.‏ مبدل ارزشمند واقعیاتی به هنرمندانه گونهای به اشیاء وی هدایت فراخور<br />

به کس هر مخاطب،‏ دید و دانش به توجه با و بود خواهند معما ای گونه به حال این با اما میرسند نظر جذابیت<br />

تفسیر و تعبیر نوع هر با تمامینقاشیها که حالی <strong>در</strong> داشت؛ خواهد را خود برداشت آثار این از آگاهی <strong>در</strong><br />

را توجهی قابل حال و حس و <strong>در</strong>آورده خود تسخیر به را ما آثارش با ص<strong>در</strong>ی مهرداد دارند.‏ همراه به را خود جان<br />

تیره سطوح به و شده مبدل ابریشمینی شکن و چین به آثارش،‏ <strong>در</strong> پوست میگذارد.‏ نمایش به خود آثار هزاران<br />

و کهن تاریخ <strong>در</strong> که را هنرمند غنی فرهنگ زیبا،‏ آمیزی رنگ <strong>در</strong>یک پاستل از استفاده با و است بخشیده میآمیزد<br />

<strong>در</strong> هم با را لطیفش و رنگی حس شاعرانه ظرافتی <strong>در</strong> ص<strong>در</strong>ی مینماید.‏ آشکار دارد،‏ ریشه ایران <strong>سال</strong>ه میبرد.‏<br />

بهره نیز اکسپرسیو رنگهای از باشد داشته تمایل چنانچه و


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

49


نگاهشرقي‏ ‏ص<strong>در</strong>ي<br />

مهرداد ص<strong>در</strong>ی؛ هنرمند ایرانی مقیم اتریش است که با فاصله چند روز از آغاز نمایشگاه بیژن بصیری،‏ آثار او<br />

نیز <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> به نمایش گذاشته شد.نمایشگاه مهرداد ص<strong>در</strong>ی با 50 اثر از این هنرمند<br />

‎24‎تیرماه آغاز شد و تا 16 مردادماه ادامه داشت.‏<br />

<strong>در</strong> آثار مهرداد ص<strong>در</strong>ی جزئیات انسان و اشیا از بافتشان بیرون آمده و با ایجاد تغییراتی <strong>در</strong> ابعاد آنها به<br />

گونهای متفاوت بایکدیگر مرتبط شدهاند.‏ ص<strong>در</strong>ی معتقد است گرچه آثارش <strong>در</strong> اروپا خلق شده است اما<br />

مخاطب اروپایی آنها را شرقی میپندارد و نگاه و نشانههای شرقی <strong>در</strong> آثار او دیده میشود.‏ مهرداد ص<strong>در</strong>ی<br />

<strong>در</strong> بازگشایی نمایشگاه خود <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> گفت:‏ جاذبه هنر نقاشی و پی بردن به اینکه <strong>در</strong> این زمینه فضای آزاد<br />

برای هر نوع نگاه تازه،‏ <strong>در</strong>ک جدیدیا ابزار منویات نو و بدیع به بهترین نحو ممکن است،‏ عاملی بوده که به<br />

این وادی قدم بگذارم و <strong>در</strong> کار خود تاکنون به امکانات این هنر به کسب رضایت خیال وخاطر خود تا جایی<br />

دستیافتم که دیگر شوق و گرایش به سایر راههای نمایان کردنیافتههای خود را پیدا نکرده و به آنها<br />

نپرداختهام.‏ هنوز باور دارم که <strong>در</strong> نقاشی انسان به راستی میتواند موقعیت تاثیر گذاشتن بر بیننده را حتی تا<br />

حد تأثیرات پایدار به دست آورد و میتواند وظیفهای را که <strong>در</strong> انجام ر<strong>سال</strong>ت خود <strong>در</strong> این دنیا قائل شده است،‏<br />

به انجام برساند.‏ بدیهی است که تاثیر گذاشتن و تاثیر گرفتن دو سوی مهم از نتیجه خلقیک اثر هنری<br />

است.‏ نقاش با اثر خود،‏ به خودی خود طرف خطاب با مخاطبان و بینندگانش قرار میگیرد.‏ برای من همواره<br />

چنین رابطه ای با ارزش ترین وجه به جا مانده ازیک اثر تمام و تکمیل شده،‏ بوده است.‏<br />

مهرداد ص<strong>در</strong>ی متولد 1323 <strong>تهران</strong> و فارغالتحصیل رشته <strong>هنرهای</strong> تزئینی و نساجی از دانشگاه <strong>هنرهای</strong><br />

کاربردی وین ماست.‏ او بیش از چهار دهه است که <strong>در</strong> اتریش زندگی میکند و به ت<strong>در</strong>یس مشغول است.‏<br />

آثار او <strong>در</strong> کشورهای مختلف جهان از جمله ایران،‏ اتریش،‏ جمهوری چک،‏ سوییس،‏ ایتالیا،‏ آمریکا،‏ آلمان،‏<br />

ژاپن و لهستان به نمایش <strong>در</strong>آمده است.‏<br />

نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

47


<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> ، <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

نمایشگاهها<br />

45


مییابد.‏<br />

دوباره جوانی نیروی آن از و گشته چیره زمان بر سرمدی نقش ۱۹. میدهد.‏<br />

پایان خویش هستی به هنری اثر عینی جهان قلمرو به ورود لحظهی <strong>در</strong> ۲۰. است.‏<br />

دیدن <strong>در</strong> دیداری <strong>هنرهای</strong> چالش ۲۱. اجرای<br />

ویا نگارش رخدادها،‏ این زنجیرهی <strong>در</strong> اثر آفرینش میگیرند.‏ پیشی ازاندیشه گانه پنج حواس ۲۲. مییابد.‏<br />

تحقق قدم آخرین <strong>در</strong> که نیست،‏ برساخته پیش از طرحی بانی<br />

نمادینش حضور و نیست جواب پرسشی،‏ هیچ برای مطلوب اثر میکند.‏ نظاره برخویش کامیاب اثر ۲۳. انسان<br />

روانشناسی،‏ شناسی،‏ جامعه فلسفه،‏ است:‏ شناخت متعدد زمینههای زایش سرآغاز و بیانتها تعمقی زیبایی<br />

جراحی پزشکی،‏ مهندسی ریاضی،‏ فیزیک،‏ شیمی،‏ آشپزی،‏ معماری،‏ مد،‏ سینما،‏ تئاتر،‏ سیاست،‏ شناسی،‏ نامیرایی.‏<br />

حصول تا اعضا...‏ پیوند و است.‏<br />

مدفون خویش خودساختهی ارزشهای <strong>در</strong> نامیرا است.‏ پذیر اثبات مرگ با تنها نامیرایی ۲۴. میکند.‏<br />

روشن را زیبایی تشنگان مسیر قطبی ستارهای چون هنرمند ۲۵. مییابد.‏<br />

امکان هنر حیطهی <strong>در</strong> تنها اشیا،‏ جوهر <strong>در</strong> کردن خیالاندیشه صور و ژرفنا <strong>در</strong> ۲۶. است.‏<br />

گذاشته اراده و خرد از گرفتن پیشی روی را بنا زایشاش برهان و است آن سرشت تابع هنر صورت ۲۷. است.‏<br />

سرمدی نظم تسلیم برخویش؛ اثر تجلی لحظهی تا آفرینشگر ۲۸. نمیگنجد.‏<br />

قالبی هیچ <strong>در</strong> که چرا نباید هدفمندی را گی بیکرانه ۲۹. اش<br />

ه زایند ذات گوهر سبب به معجزه که آنگاه میدهد.‏ بشارت بیجان کالبد <strong>در</strong> را هستن هی جلو معجزه ۳۰. کشید.‏<br />

خواهد فرو خود <strong>در</strong> کند،‏ احاطه را آنچه هر ای ورطه چنین که است بدیهی مییابد.‏ ادامه نهایت بی تا بیفتد،‏ اتفاق شد.‏<br />

خواهد زاده هیچ هیچ،‏ از ۳۱. میکند.‏<br />

متمایز مرده از را خفته که است رخسار رنگ و نفس خیال،‏ ۳۲. است.‏<br />

آنی فنای به محکوم بار نخوت کنکاش و تعمق ۳۳. میسازد.‏<br />

ابدی مستی مغروق را پولیفموس”‏ “ زمین رگهای <strong>در</strong> هنوز غلیظ شراب نوین جهان بنیادی سست <strong>در</strong> ۳۴. زخمهاست.‏<br />

بی<strong>در</strong>دِ‏ التیام بانی شدن،‏ رویارو خروش با را نبرد ۳۵. است.‏<br />

باقی همچنان گی گمگشته گدازهای اثر دورنمای <strong>در</strong> ۳۶. میگیرد.‏<br />

فاصله خویش انعکاسی کارکرد از و است نور سرچشمهی آینه گی “ گداختاندیشه “ <strong>در</strong> ۳۷. نیستند.‏<br />

هنرمند همگان ۳۸. تا<br />

پادمان و پیشگیری محاسبه،‏ <strong>در</strong> تمرکز افزایش سپس و هیجان کنترل اول وهلهی <strong>در</strong> شطرنج بازی کارکرد ۳۹. ندارد.‏<br />

قرابتی هیچ هنر ذات با شطرنج “ گداختاندیشه “ قلمرو <strong>در</strong> است.‏ حریف شکست نهایییعنی هدف به رسیدن میبخشد.‏<br />

چگالی را خویش قائم پایداری و میشود باریک میآید،‏ بر گدازه <strong>در</strong>ون از شمشیر،‏ تیغهی ۴۰. میشود.‏<br />

متولد دیگربار کشیده،‏ فرو خود <strong>در</strong> را ناگزیر مرگ میگزیند.‏ دوری مرگ از هنر ۴۱. میگردد.‏<br />

جاری وقفه بی بازگشت،‏ بی مسیری <strong>در</strong> <strong>در</strong>نگ بی و میشود زاده “ ‏“گداختاندیشه ۴۲. میسازد.‏<br />

آشکار خبر بی مردهی بر را الهامات غایت سوزان،‏ گدازههای گور 43. زمین<br />

سوزان خاک بر دوردست ژرفنایی از تقال بی و مادام جانور،‏ شانهی بر گی “ گداختاندیشه گردونهی”‏ ۴۴. میشود.‏<br />

پدیدار میکند.‏<br />

ور شعله را خیزراناندیشه بر همسرایان موج کوبش جمجمه،‏ غار <strong>در</strong> ۴۵. رب ۶ عدد پدیداری تا میخورند چکش بیرحمانه سوزان کورهای <strong>در</strong> زندگی سندان بر سرنوشت،‏ تاسهای ۴۶. تاس.‏<br />

صورت ۶ هر مینوشد.‏<br />

جمجمه بازتابندهی جام <strong>در</strong> را حقیقت شرنگ و جیوه سرخی گدازهای،‏ اثر آفرینندهی ۴۷. میگردد.‏<br />

روشنایی تبلور جسم و تجسمیافته روشنایی ‏“گی گداختاندیشه زرین”‏ رگههای <strong>در</strong> ۴۸. ناشناخته.‏<br />

مبدایی از است سنگی شهاب فرود شهود،‏ ۴۹. میگیرد.‏<br />

بر <strong>در</strong> را زندگی پهنای شهود از پیش حیاتی لحظات ۵۰. است.‏<br />

هیچ جنس از مرگ تابشها،‏ باز انتهای بی <strong>در</strong>یای آرامش <strong>در</strong> تقدیر،‏ معبد <strong>در</strong> ۵۱. میریزند.‏<br />

تاس سرنوشت با جمجمه،‏ از برآمده فریادهای با سنگها،‏ شهاب باران آماج <strong>در</strong> شدگان نفرین ۵۲. میجوید.‏<br />

راه سیاست سوی به نابودی بر غلبه برای بینیاندیشه جهان فقدان <strong>در</strong> هنر،‏ قلمرو <strong>در</strong> ۵۳. میماند.‏<br />

جا بر هیچ خاکستر جز نبرد از ۵۴. خالل<br />

مرواریدی همچون که است نا<strong>در</strong> و سیاه ای قطره آفرینشگر گاه و دارد جای طبیعت سرشت <strong>در</strong> مطلق ۵۵. میافتد.‏<br />

فرو اقیانوس ژرفنای <strong>در</strong> ناپذیر


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

43


<strong>در</strong> اوج آفرينشگرى احساس میکنم.‏<br />

پس آنگاه به میهمانی این معبد میروم.‏ جایی که ارواح تجسم مییابند و سنگها به جانداری عالی رتبه میمانند.‏<br />

۱. نقش،‏ پیش از شناخت واقع میشود.‏<br />

۲. مستلزم هیچ گونه شرایط روانی نیست.‏<br />

۳. زمان و تاریخ غایب است.‏<br />

۴. ریشه <strong>در</strong> خاک ازلی دارد.‏<br />

۵. هنرمند <strong>در</strong> فضایی ابدی تعمق میکند.‏<br />

۶. مدارِ‏ پویای خالقیت،‏ از آن خورشید آتشفشانی است.‏<br />

۷. آفتاب جاودان چون تفکر خالق <strong>در</strong> بی آالیشی ابدی اش عاری از هر گونه حس خودداری است.‏<br />

۸. روشنایی از <strong>در</strong>ون اثر بر میآید.‏<br />

۹. انفجار <strong>در</strong> اوج نیرومندی رخ میدهد و آنگاه چرخهی هستی پذیری،‏ مدام ادامه مییابد.‏<br />

۱۰. از تیرهی خاکیان نیست وجود اثر بسا که چون شهاب سنگی کیهانی متجلی میشود.‏<br />

۱۱. هر جزیی از بافت بنیادین اثر گدازهای،‏ تجلی تمامیت آن است.‏<br />

۱۲. زایش و انهدام <strong>در</strong> <strong>در</strong>ون اثر برهم تنیده شده است.‏<br />

۱۳. تمامیت ابعاد اثر جامد است و <strong>در</strong> فضای ماورای ماده انبساط مییابد.‏<br />

۱۴. نه <strong>در</strong>بند نیکی و بدی بشریت است و نه نقد آن.‏ تنها هدفش دستیابی به غایت هوشمندی و گریز از اختالل است.‏<br />

۱۵. اثر نه <strong>در</strong> آینهی گیتی،‏ بلکه <strong>در</strong> خویشتن انعکاس میپذیرد.‏ تجلی هر بازتابش،‏ زایش تصویری تقارنی است <strong>در</strong><br />

ذهن هنرمند که <strong>در</strong> جهان بیرونی تجسد مییابد و امکان شهود تا غایت اقبال بسط مییابد:‏ 6-۶<br />

۱۶. تاسهای بازی،‏ ازیک تا شش روی هر صورت ترکیبی از اقبال را به همراه دارد که <strong>در</strong> آن اعداد غایب <strong>در</strong> دنیای<br />

فانی،‏ غرق و محکوم به سقوطاند.‏ اوج اقبال <strong>در</strong> باالترین ترکیبها متجلی میشوند،‏ تا نشستن جفت ۶ <strong>در</strong> کنار هم.‏<br />

۱۷. تاسهای سرنوشت با عدد ۶ بر هر ۶ صورتش،‏ بازی را <strong>در</strong> شرایطی تغییر ناپذیر آغاز میکنند.‏ چونان هنر<br />

و بنیان آن که سلطنتی پایدار دارد.‏<br />

۱۸. <strong>در</strong> “ گداختاندیشه “ گی،‏ شی پنهان است و ماده تصویر خویش را بازیابی میکند.‏


مطلق<br />

‏كورا<br />

برونو‏ <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ ، <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاهها<br />

41<br />

بزرگی<br />

نمایشگاه میزبان 1394 خرداد 24 تاریخ <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> و<br />

ایتالیا <strong>در</strong> فعال االصل ایرانی هنرمند بصیری-‏ بیژن آثار از مطلق،‏ عنوان تحت پنجاه،‏<br />

و چهل دهههای هنری بلوغ <strong>در</strong>عرصهی بود.‏ 1354 <strong>سال</strong> از کشور این مقیم مجسمهسازی،‏<br />

نقاشی،‏ از ترکیبی با که است نا<strong>در</strong>ی هنری بیان معرف بصیری بین<br />

تماس خویش گرایانهی آرمان و حماسی هنری تمامیت با و شعر و موسیقی است.‏<br />

نمایانگر را غرب و شرق عظیم فرهنگ دو چشم<br />

بدون - میشود آغاز ایتالیا <strong>در</strong> که خویش-‏ هنری مسیر طی <strong>در</strong> بصیری خلق<br />

به نگری،‏ آینده با آرامیو به شخصی حساسیت و فرهنگی ریشههای از پوشی رابطهی<br />

از ناشی الهامات و شاعرانه شهودی بر تکیه با که میپردازد زاینده تفکری ارائهی<br />

با که تفکری میگیرد.‏ نام گداختاندیشه”‏ “ هنر،‏ و طبیعت با وی عمیق اوج<br />

به است-‏ تکمیل دست <strong>در</strong> امروز به تا که - 1363” گداختاندیشه “ بیانیهی میرسد.‏<br />

خود دالالنه<br />

تملقهای و روز باب مرسومات از دور به شاعرانه،‏ و زیباشناسانه مکتبی سایهی <strong>در</strong> هنر<br />

چرخههای عمیقترین که میپرورد را خویش شخصی بینی جهان بصیری ناپایدار،‏ و سنگهای<br />

کتابیارها،‏ خورشیدی،‏ آینههای هرمسها،‏ تبخیرها،‏ میگیرد؛ بر <strong>در</strong> را وی دیگر.‏<br />

تأثیرگذار و نافذ آثار و مارها تقدیر،‏ تاسهای جانوران،‏ آسمانی،‏ طوفان<br />

جدید چرخهی بصیری <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> مطلق،‏ نمایشگاه <strong>در</strong> ابعاد<br />

‏)<strong>در</strong> چندفام تبخیر دو و سی <strong>در</strong>برگیرندهی مجموعه این میگذارد.‏ نمایش به را مار<br />

شش پایه،‏ سی تندیس،‏ سی جداگانهی ارائه همراه به متر(‏ سانتی 170 × 200 خورشیدی<br />

آینهی دوازده قطعه(،‏ هشت از متشکل ‏)هریک تصویر - دوقاب زرین،‏ بنیادین<br />

اثر پالستیک تصویری/‏ احجام فضای مرکز <strong>در</strong> و میباشد فیلم ویک آرایه<br />

و شیوه به نمایشگاه این باعظمت طراحی میشود.‏ شامل را تقدیر تاسهای مرمر(‏<br />

خاکهی ( سفید و تبخیرها(‏ بر محاط شدهی رنگ ‏)دیوارههای سیاه بندی نمایش<br />

همراهی با که میباشد،‏ بصیری هنری فلسفهی بنیادین مراحل نگر نمایا میکشد.‏<br />

تصویر به را هنرمند این زیباشناسی اساس گداختاندیشه”‏ “ بیانیهی موجودیت<br />

و فضا و زمان ابعاد با بصیری آثار رویارویی نگر بیا ا<strong>در</strong>اکات این مجموع هنر<br />

و شعر با و تقدیر و انسان بر حاکم الیتناهی و مطلق نیروهای با آن،‏ رمزآلود که<br />

ابزاری میشوند،‏ شامل را هنرمند این کار ابزار همگی که است اعصار همهی میکشد.‏<br />

چالش به سرنوشت و تاریخ با نابرابر نبردی <strong>در</strong> و قهرمانانه وی فرصتيیگانه<br />

<strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> سنجيده و خاص چیدمانى با بصيرى بازدید<br />

اختیار <strong>در</strong> امروز تا هنری فعالیت ازآغاز خويش سلوک ك ا<strong>در</strong>ا جهت را از<br />

ترکیبی با 1978(- - )2015 تبخیرها <strong>در</strong> بدینسان میدهد.‏ قرار کنندگان استفاده<br />

با ى بصير - و...‏ خميرکاغذ رنگدانهها،‏ از استفاده با و مختلف تکنیکهای بازنمایاننده<br />

که رنگارنگ و منقوش مکتوبات و نشریات مجالت،‏ رنگین ازصفحات مادهای<br />

مییابد.‏ دست فرم از وعاری شکل بی مادهای به هستند،‏ ما امروز جهان گونهای<br />

به و میبخشد جان را نبرد”‏ ” شده ستایش اثر صحنهی <strong>در</strong> حاضر اشباح که توانایی<br />

ا<strong>در</strong>اک سبب به را هنرمند نبرد بینانه-‏ واقع نه و شاعرانه-‏ و آرمانگرایانه میکند.‏<br />

تداعی ناب هنر به آن تبدیل و ماده بخشيدن تجسم <strong>در</strong> خویش ،1994 هرمسها 1989، کتابیارها چون آثاری خلق به پیشگامانهاى بينش چنین تاسهای<br />

1997، جانوران 2002، آسمانی ‎1988‎سنگهای خورشیدی آینههای گدازههاى<br />

فوران و انجامد می تأثيرگزار ى فرمها ديگر و 1996 مارها 1990، تقدیر اثرهنرى<br />

آفریننده شهودى بينش و الهامى ازانديشه استعارهاى را آتشفشانى میگرداند.‏<br />

هستند،‏<br />

اثیری ماهيتى گر تداعى بود،‏ کهنیاد ى بناها بسان تنديسها مبنا براین بازتابش<br />

جهت <strong>در</strong> و داده دست از را خود انعكاسى كاركرد ى خورشيد آينههاى بينى<br />

جهان نمادين اصول آسمانی سنگهای و میکنند عمل خود <strong>در</strong>ونی روشنایی از<br />

برگرفته و پويا انديشهاى شهودی ماهيت از روشن چشماندازی <strong>در</strong> را بصيرى مىسازند.‏<br />

نمايان شاعرانه الهامات حيوانى<br />

دنیای از رایحهای و او ذهنى ساختار کیفیت از آميزشى اما،‏ مارها و جانوران انسانى<br />

رفتهی دست از منش طبيعت،‏ با همجواری واسطهی به كه دنيایي هستند.‏ نهایت<br />

و دگرديسى قابليت همچون میشوند.‏ رایادآور حيوانى ديرينه خصايص و طبيعت.‏<br />

با يگانگى نظامانديشه<br />

كليت نمايشگاه،‏ اين <strong>در</strong> )...( » تقدير تاسهاى « بنيادين اثر حضور و<br />

شرقى غنی فرهنگ شهودى سنت <strong>در</strong>همزيستى هنرمند-‏ شاعرانه بصيرت و میکند.‏<br />

نمایان را غربى-‏ پراگماتیک رویکرد و فردی مسیری <strong>در</strong> او بیانییگانهی کیفیت و اصالت با بصیری،‏ بیژن فعالیت حاصل<br />

شده،‏ منطبق <strong>سال</strong> چهل از پس ایران به او بازگشت با سرانجام انزواطلبانه،‏ میگردد.‏<br />

او فاتح هنر بر گواه و میرساند کمال به را تقدیر تاس صورت 6 بر 6 و فردی مسیری <strong>در</strong> او بیانییگانهی کیفیت و اصالت با بصیری،‏ بیژن فعالیت حاصل<br />

شده،‏ منطبق <strong>سال</strong> چهل از پس ایران به او بازگشت با سرانجام انزواطلبانه،‏ میگردد.‏<br />

او فاتح هنر بر گواه و میرساند کمال به را تقدیر تاس صورت 6 بر 6


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

39


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

37


<strong>در</strong>آثار<br />

رنگوبويآتشفشان ‏بيژنبصيري<br />

12<br />

‏"مطلق"‏ عنوان با ایتالیا مقیم ایرانی هنرمند بصیری؛ بیژن آثار نمایشگاه <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> هنر دوستداران و هنرمندان حضور با تیرماه پروجا،‏<br />

<strong>موزه</strong>های <strong>در</strong> تاکنون بصیری آثار داشت.‏ ادامه مرداد 16 تا و گشایشیافت نمایشگاه<br />

این <strong>در</strong> و <strong>در</strong>آمده نمایش به ناپل و ونیز،استامبول اسپتزیا،‏ پاالزوکیو،‏ چیدمانهای<br />

و نقاشی تابلوهای حجمی،‏ آثار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> چرخه<br />

عناوین با برانگیزی تامل مجموعههای شد.‏ گذاشته نمایش به بصیری 30<br />

تندیس،‏ 30 جداگانه ارائه و فام چند تبخیر تندیس 32 شامل طوفان،‏ جدید آینه<br />

12 قطعه(،‏ هشت از متشکل ‏)هریک تصویر قاب-‏ دو زرین،‏ مار شش پایه،‏ تقدیر.‏<br />

تاسهای اثر و فیلم ویک خورشیدی رم<br />

زیبای آکادمی<strong>هنرهای</strong> التحصیل فارغ و <strong>تهران</strong> 1333 متولد بصیری بیژن زندگی<br />

آنجا <strong>در</strong> تاکنون و شد ایتالیا عازم تحصیل برای 1354 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> او است.‏ کشورهای<br />

<strong>در</strong> بسیاری گروهی و انفرادی نمایشگاههای <strong>در</strong> که بصیری آثار میکند.‏ از<br />

ترکیبی با و سنجیده و خاص چیدمانی با است،‏ <strong>در</strong>آمده نمایش به جهان مختلف گوناگونی<br />

مواد از گیری بهره با و رنگدانهها از استفاده با و مختلف تکنیکهای شدهاند.‏<br />

ایجاد تصویر پردازش و ای گدازه عناصر برنز،‏ فوالد،‏ خمیرکاغذ،‏ همچون <strong>در</strong><br />

من روز اولین امروز گفت:‏ <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> خود نمایشگاه گشایش حین <strong>در</strong> بصیری <strong>سال</strong><br />

چهل از پس امروز تجسم،‏ اقیانوس <strong>در</strong> طریق طی <strong>سال</strong>ها از پس است.‏ ایران هب لحظهای افتاده،‏ اتفاق لحظه <strong>در</strong>یک زمان این تمام انگار میرسم.‏ آغاز نقطه به میگویم<br />

کم من میکند،‏ تغذیه آن از و میدهد وسعت زمان به هنر عمر طولیک پیچ<br />

<strong>در</strong> ناشناخته،‏ فضای اکتشاف به نگاه که جایی است.‏ دیدن مکان اینجا که چرا بیتوقف<br />

نیست آرایش تسلیم که زمانی <strong>در</strong> اتفاقات دقیق تقارن <strong>در</strong> رخدادها خم و ‏"مطلق"‏<br />

را خاکم و سرنوشت تقاطع نقطه مسیر این <strong>در</strong> میرود.‏ شهود <strong>در</strong>خشش تا مروارید<br />

چون و نمیگردد محو <strong>در</strong>یا <strong>در</strong> که است قطرهای همچون مطلق مینامم.‏ حس.‏<br />

اعماق <strong>در</strong> مینشیند آرامیفرو به است<br />

آتشفشانی همانند تفکر این میگوید:‏ اش گداختاندیشه مورد <strong>در</strong> بصیری سنگ<br />

به تبدیل و میکند فوران بیرون به و میشود داغ داخل از زمان گذر <strong>در</strong> که است<br />

جوی مانند حاضر نمایشگاه و میگذرد تفکر این از <strong>سال</strong> سی حدود میشود.‏ شاهد<br />

مخاطب که است گونه این است.‏ کرده پیدا بروز آن <strong>در</strong> اتفاقات این که <strong>در</strong><br />

هنری چیدمانی قالب <strong>در</strong> بار این که هست آتشفشان بوی و رنگ با آثاری است.‏<br />

شده گذاشته دیدشان معرض


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

33


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

31


‏كاتو<br />

كن‏ طراحی<br />

و مدیریت جنبههای همهی او فعالیت استرالیاست.‏ گرافیک طراحان موفقترین و برجستهترین از ‎۱۹۴۶‎‏،یکی متولد است.‏<br />

استوار مینیمالیسم و کاربردی طراحی مفاهیم بر کاتو کارهای فلسفهی میشود.‏ شامل را سازمانی هویتهای و برندها و جوایز کاتو است.‏ L J Hooker مستغالت و امالک و ‏“هفت”‏ شبکهی بصری هویت طراحی کاتو،‏ مشهور آثار از نمونهای ایند سراسر <strong>در</strong> زیادی بسیار <strong>موزه</strong>های و گالریها <strong>در</strong> او آثار و دارد خود کارنامهی <strong>در</strong> بسیاری بینالمللی و ملی تقدیرنامههای و<br />

رشد از حمایت <strong>در</strong> غیرانتفاعی هیأتی که کرد گذاری پایه را خود طراحی بنیاد کاتو ۱۹۹۱، <strong>سال</strong> <strong>در</strong> است.‏ <strong>در</strong>آمده نمایش به است.‏<br />

طراحی تعالی <strong>سال</strong><br />

<strong>در</strong> همچنین کرد.‏ <strong>در</strong>یافت Swinburne دانشگاه از را استرالیا <strong>در</strong> طراحی افتخاری دکترای اولین کاتو ۱۹۹۵، <strong>سال</strong> <strong>در</strong> رییس<br />

عنوان به کاتو حاضر،‏ حال <strong>در</strong> شد.‏ استرالیا برجستهی خدمات و دستاوردها نشانِ‏ باالترین <strong>در</strong>یافت به موفق ۲۰۱۳ است.‏<br />

فعالیت به مشغول خود طراحی موسسهی


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

29


م<strong>در</strong>سهی<br />

از گرافیک طراحی رشتهی التحصیل فارغ او است.‏ سوییسی و فرانسوی ملیت دارای و ۱۹۵۶ متولد گرافیک،‏ طراح پنج<br />

به تبدیل حاضر حال <strong>در</strong> که پروراند منسجمیرا مجموعهی خلق ایدهی ۱۹۸۹ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> است.‏ زوریخ کاربردی <strong>هنرهای</strong> زوریخ<br />

<strong>در</strong> ۲۰۰۲ پاریس،‏ <strong>در</strong> ۱۹۸۹ <strong>سال</strong> از دارند.‏ همکاری باهم مشترک پروژههای برخی <strong>در</strong> که شده مستقل استودیوی بصری<br />

ارتباطات مختلف زمینههای <strong>در</strong> بعدی سه و بُعدی دو پروژههای روی بر کار سرگرم باور رودی برلین،‏ <strong>در</strong> ۲۰۰۷ و ات ۱۹۸۹ <strong>سال</strong>های بین شهری.‏ طراحی نیز و نمایشگاه طراحی رسانی،‏ اطالع و دهی جهت سازی،‏ هویت برنامههای بود:‏ عهده<br />

لیون شهر زیبای <strong>هنرهای</strong> م<strong>در</strong>سهی <strong>در</strong> را رسانی”‏ اطالع ‏“فضاهای طراحی گروه ادارهی مسوولیت باور رودی ۱۹۹۴، را<br />

شهری”‏ فضاهای ‏“طراحی موضوع با سوم سیکل سازماندهی ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۴ <strong>سال</strong>های خالل <strong>در</strong> و جا همان <strong>در</strong> بود.‏ دار رساند.‏<br />

انجام به رد و رسید سازمانی هویت طراحی رشتهی <strong>در</strong> تجسمیالیپزیگ <strong>هنرهای</strong> دانشکدهی استادی سِمت به او ۱۹۹۵ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> طراحی<br />

موسسهی دانشگاه همان <strong>در</strong> و ۱۹۹۹ <strong>سال</strong> <strong>در</strong> بود.‏ دانشگاه برگزیدهی ‎۲۰۰۰‎رییس تا ۱۹۹۷ <strong>سال</strong>های بین جا همان هنری<br />

پژوهشهای مرکز ( CAFA عضو ۲۰۰۴ از و AGI عضو ۱۹۹۲ <strong>سال</strong> از باور رودی آورد.‏ وجود به را ای رشته میان م<strong>در</strong>سهی<br />

پکن،‏ آکادمیمرکزی ‏)چین(،‏ شِنیانگ <strong>در</strong> آکادمی‏Luxun استاد باور رودی حاضر حال <strong>در</strong> است.‏ المپیک(‏ بازیهای است.‏<br />

زوریخ هنر دانشگاه و پاریس تزیینی <strong>هنرهای</strong> ملی


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

27


گرافيكاززبان<br />

‏كاتو<br />

‏كن‏ و ‭ ‏باور‏ طراحی<br />

هنر معتبر و برجسته هنرمندان از کاتو کن و باور رودی آثار نمایشگاه همکاری<br />

و مشارکت با و <strong>تهران</strong> گرافیک طراحی هفته با همزمان جهان گرافیک <strong>موزه</strong><br />

<strong>در</strong> 1394 خردادماه هشتم تا اردیبهشت هشتم از گرافیک طراحان انجمن گرفت.‏<br />

قرار هنر مندان عالقه استقبال مورد که شد برگزار <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> جهانی<br />

اول سطح <strong>در</strong> معتبر هنرمندانی حضور با نمایشگاههایی چنین برگزاری به<br />

گرافیک،‏ طراحی با هنردوستان آشنایی ضمن <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong> فرهنگی<br />

روابط ایجاد و جهانی استانداردهای به ایرانی هنرمندان شدن تر نزدیک میکند.‏<br />

کمک ایران گرافیک طراحی پیشرفت و هنری متفاوت<br />

از کهیکی شد گذاشته نمایش به متفاوتی طراحی آثار نمایشگاه این <strong>در</strong> غیر<br />

هنرمند دو آثار میان <strong>در</strong> که بود ایران نشینان کوچ چا<strong>در</strong> از ماکتی آنها ترین ایران<br />

<strong>در</strong> نشینان کوچ چا<strong>در</strong>های روی مدتها باور رودی بود.‏ توجه جالب ایرانی است.‏<br />

گرفته الهام ترکمنها سنتی چا<strong>در</strong>های از خود طراحی <strong>در</strong> و کرده تحقیق میگوید<br />

او است.‏ داده قرار خطوط روی را کارش بخشهای از باوریکی همچنین هر<br />

است،‏ مختلف کشورهای زبانی خطوط میان همنشینی رابطه نوعی دنبال به لحاظ<br />

از خط و زبان هر که چرا میداند دشواری بسیار کار را م<strong>سال</strong>ه این که چند که<br />

میشود داده امکان این مخاطب به فقط آنها طراحی با و است متفاوت معنایی ببرد.‏<br />

پی مفهوم به بصری فرم طریق از برای<br />

است جهانی ابزاری بلکه شخصی،‏ بیان نهیک من برای طراحی میگوید:‏ وی عالقه<br />

همواره طراح عنوانیک به من گوناگون.‏ محتوای و مفاهیم نمایش و بیان خود<br />

عالیق دیگر از باوریکی بگذارد.‏ تاثیر کارم <strong>در</strong> اثر پیامیک و محتوا که ام داشته به<br />

میداند،‏ ملل خطی و زبانی چندگانه و مختلف فرهنگهای روی کردن کار را آنها<br />

همنشینی و زبانها ترکیب طریق از فرهنگها بین جدید ای رابطه که ای گونه آثارم<br />

<strong>در</strong> همواره میگوید:‏ خود گرافیکی آثار <strong>عملکرد</strong> مورد <strong>در</strong> او شود.‏ ایجاد اثر <strong>در</strong>یک آن<br />

<strong>در</strong> که فضایی و حجمیابد اثر <strong>عملکرد</strong>،‏ بر عالوه تا میکنم استفاده نور و رنگ از مکان)مثال<br />

و فضا بهبود ضمن ترتیب این به دهد،‏ قرار تاثیر تحت را میگیرد قرار و سویه دو رابطهای و میشود بیشتر نیز اثر تاثیر و <strong>عملکرد</strong> بیمارستان(،‏ انتظار <strong>سال</strong>ن همکاری<br />

دارد بسیار تاکید آن بر باور که نکتهای میشود.‏ ایجاد فضا و اثر بین افزا هم فرهنگهای<br />

با عمیقتر و بیشتر آشنایی برای جهان نقاط اقصی از هنرمندان با وی<br />

طراحیهای <strong>در</strong> فکر اتاق از استفاده تیمیو کار تاثیر که جایی تا است گوناگون به<br />

توجه باور،‏ آثار عمده خصیصه گفت میتوان کلی طور به است.‏ پررنگ بسیار رد که نحوی به است.‏ بایکدیگر آنها ترکیب و بومیملتها و مهجور فرهنگهای از<br />

هستیم.‏ منفرد و مجزا صورت به فرهنگ نمایشیک شاهد وی از اثری کمترین برآمده<br />

ترکیبهایی به مربوط باور،‏ آثار <strong>در</strong> بسامد بیشترین که گفت میتوان رو این است.‏<br />

فرهنگها تفاهم ازاندیشه به<br />

گرافیک میگوید:‏ و دارد تاکید گرافیک طراحی <strong>در</strong> خالقیت اهمیت به کاتو کن برند<br />

نام نبود <strong>در</strong> حتی که باشد ای گونه به باید محصول هر برای شده گرفته کار است.‏<br />

گرافیکی طراحی <strong>در</strong> موفقیت معنی به اتفاق این و باشد شناسایی قابل نیز همچنین<br />

و نشستها <strong>در</strong> و داشتند حضور ایران <strong>در</strong> هفته مدتیک به کاتو و باور کردند.‏<br />

شرکت دانشجویان و طراحان با آموزشی جلسههای


<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> ، <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاهها 23<br />

رنگیگانه<br />

و مو قلم بوم،‏ او برای آورد.‏ دست به آنها با بیواسطهای هنری ابتداییترین<br />

و اساسیترین نور و آتش بلکه نبودند هنر مدیوم و واسطه تا<br />

دو،‏ هر این خالقیتش-‏ و حیات دوره اواخر <strong>در</strong> پینه بودند.‏ واسطهها سرامیکهایش<br />

به بودند-‏ ناپذیر تفکیک واحدی او زندگی ساعت آخرین میسوزد<br />

خاک خاکاند.‏ و نور آتش،‏ مشتق و منتج سرامیکها این رسید.‏ ار خاک از گوناگون پردههای و میسوزند هم لعابها میشود.‏ سرامیک و تمام<br />

و میکند بازی نور که است لعابها این سطح روی و میدهند ارائه میرسد.‏<br />

انجام به آتش سلطه تحت هم،‏ روند این خود<br />

چارچوب <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نمایشگاه میشود.‏ بسته دایره عناصر<br />

که بود هنری خالقِ‏ زندگیاش طول تمام <strong>در</strong> پینه اُتو است.‏ رایافته بصورت<br />

خاک هم سرانجام و مصنوعی(‏ چه و طبیعی ‏)چه نور و آتش تنها<br />

نه نور را،‏ نور بخصوص و کرد هنر مرکز حتی و حیطه وارد را سرامیک رخشان!‏<br />

و عنصرتابان بعنوان بلکه روشنائی،‏ واسطه بعنوان غربی<br />

تاریخ بغداد-‏ و ‏»فلورانس خود کتاب ابتدای <strong>در</strong> بلتینک«‏ ‏»هانس غرب<br />

<strong>در</strong> که 965( ‏)م‎1040‎‏-‏ هیثم«‏ ‏»ابن از را زیر قول نقل تصویر«‏ شرقی و<br />

نور فقط خود چشمهای با ‏»ما است:‏ آورده است،‏ مشهور ‏»الهازن«‏ به خصوصیات<br />

تمام <strong>در</strong>یافت میبینیم.‏ رویت قابل اشیای سطح روی را رنگ میگیرد«.‏<br />

صورت استنتاج طریق از اشیاء آن دیگر به<br />

جملهها این <strong>در</strong> او هنر اما ندارد،‏ پینه اُتو به ربطی بیان این گرچه و<br />

نور که بود این پی <strong>در</strong> پینه است.‏ شده داده نشان وجه شایستهترین یپ <strong>در</strong> نه او کند.‏ هنر وارد عنصر عنوان به را رنگها نور،یعنی زادههای نور<br />

پیامدهای نه و تابش ق<strong>در</strong>ت پیامدهای نه و بود اشیاء روی نور تأثیرات بود.‏<br />

نور عنصر اهمیت و معنا پی <strong>در</strong> پینه واسطه،‏ بعنوان غربی<br />

اروپای هنر برای جدید عصری آغاز سبب تأمل،‏ و فکر شیوه این خود<br />

هنر از تا کردند تجسمیشروع هنرمندان شد.‏ شمالی امریکای و دیگر<br />

آنها دارند.‏ موسیقی از سازان آهنگ که باشند داشته را <strong>در</strong>کی همان میخواستند<br />

باشند،‏ شده ساخته که چه آن جز چیزی معرف نمیخواستند رنگی<br />

سطح کنند.یک زنده خاطرها <strong>در</strong> و عرضه دارد،‏ وجود که را چه آن هست:یک<br />

لحظه آن <strong>در</strong> که باشد چیزی فقط موسیقی طنین مثل میبایست رنگی!‏<br />

سطح هست،یک عمالً‏ که همان ویا رنگ آوای آوا،یک نقش<br />

اول بود.‏ غرب جهان <strong>در</strong> هنر برداشت <strong>در</strong> دیگری اساسی گسست امر این نوع<br />

هر از تصویر نهایت <strong>در</strong> و شد جدا تصویرگری از تصویر سپس و نقاشی از میکردندیا<br />

روایت نباید دیگر مجسمهها و نقاشیها گشت.‏ خالی نماد و اشاره باشند.‏<br />

بیانیهای حامل تا نداشتند نیازی میدادند؛ اطالعی و خبری آن<br />

معتبر<strong>در</strong> هنری روند گفت،‏ 1933 <strong>سال</strong> <strong>در</strong> دوسبرک«‏ ‏»تئوفان که آنچه از<br />

و ساده کنندهاش،‏ تعین عناصر همانند باید تصویر ‏»ساختار بود:‏ زمان دقیق<br />

باشد،یعنی مکانیکی باید تکنیک )...( باشد کنترل قابل بصری نظر هستیم«.‏<br />

مطلق شفافیت خواهان ما )...( امپرسیونیستی تکنیک ضد و باشد نقش<br />

از تا نخواستهاند که فرهنگهایی <strong>در</strong> همیشه مطلق«‏ ‏»شفافیت این حضور<br />

که هرجا است.‏ داشته وجود کنند،‏ استفاده بیانیه بعنوان تصویر و بوده<br />

بدیهی امری احتماال پینه اُتو هنر مانند هنری داشته،‏ مرکزیت تصویر هنر<br />

برای مجموع <strong>در</strong> و شمالی امریکای و غربی اروپای هنر برای است.‏ جهانی<br />

ازجنگ پس بویژه آن از بعد و بیستم قرن اوائل <strong>در</strong> گامها این غرب،‏ ادامه<br />

که انقالبی داشتند-‏ هنر <strong>در</strong> انقالبی کارکردی و شدند برداشته دوم بتواند<br />

ویکم،‏ بیست قرن آغاز <strong>در</strong> امروزه،‏ شاید که میدهد را امید این آن که<br />

غرب و شرق <strong>در</strong> تصویر و نقش از فرهنگی تعابیر کردن نزدیک سهمی<strong>در</strong> اُتو<br />

‏»کارل قول به وقتی چون نماید.‏ ادا شد،‏ جدا شان راه پیش هزار<strong>سال</strong> سیاه،‏<br />

خواه و سرخ خواه کند تحریک را بینی پینه،‏ آتشِ‏ گل گوتس«یک است!‏<br />

جهانی که شده خلق هنری


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

21


پینه،‏<br />

اتو شرقی!‏<br />

هم همغربی ‏ژانويه‎2015‎‏)‏<br />

‏)دوسلدورف،‏ رايمونداشتكر کشیدن<br />

جای به را تابلوهایش میکرد.‏ خلق نقاشی تابلوهای آتش،‏ با پینه اتو آتش.‏<br />

گواشهای میسوزاند:‏ رنگ،‏ با کرد؛<br />

بادشان میشد که پیکرههایی ساخت؛ بادی عظیم پیکرههای پینه رو<br />

فضاهای ترتیب این به و گذاشت نمایش به باز مکانهای <strong>در</strong> را آنها را<br />

فرصت این پیکرههایش به و گشود را نهایت بی و مرز بی باالی به بخورند.‏<br />

تاب و پیچ باشد-‏ باله رقص مجلس که انگار - باد <strong>در</strong> تا میداد منبع<br />

مثل کدام هر که ساخت نوری مکعبهای و نوری ابژههای پینه نور<br />

منابع هم وی است.‏ نور تاباندن کارشان،‏ مهمترین و می<strong>در</strong>خشند نور <strong>در</strong><br />

دورانی حرکت به را پیکرهها خود هم و را نور پیکرههای این <strong>در</strong>ون حرکت<br />

آنها <strong>در</strong> پیکرهها این که فضاهایی تا میشود باعث همین و میآورد دیگر<br />

نور ابژههای این <strong>در</strong>آیند.‏ انگیز خیال نورانی فضاهای بصورت میکنند،‏ برای<br />

کنندهاند تسهیل و هموار بیشتر بلکه نیستند،‏ پیکره و مجسمه فقط پراگ<br />

نور اتاق مثل نور؛ فضا-‏ حوزه <strong>در</strong> جدید کامالً‏ نوری محیطهای ایجاد همین<br />

بیانگر میتواند هم نور«‏ - فضا نوری-‏ ‏»امپرسیونهای ‏)اصطالح نداشت(.‏<br />

میانهای امپرسیون واژه با پینه اُتو اما باشد،‏ ا<strong>در</strong>اکها و برداشتها قرار<br />

آن <strong>در</strong> که مکانی مرزهای امتداد <strong>در</strong> نور مخروطهای فضاها،‏ نور-‏ این <strong>در</strong> نقطههای<br />

کفها.‏ و سقفها فراز دیوارها،‏ امتداد <strong>در</strong> میکنند،‏ حرکت دارند ترکیب<br />

<strong>در</strong> نورانی وارههایی شهاب میرقصند.‏ خودشان مسیرهای <strong>در</strong> نور تبدیل<br />

نور نقطههای میشوند.‏ رد نورها بازتابش و تابش متغیر بندیهای و میشوند گم نور،‏ مخروطهای نور،‏ بیضیهای نور،‏ دایرههای به میشوند میگردند...‏<br />

بر نور نقطههای بصورت دوباره مجاورت<br />

تا داشت تالش و بود کرده آتش و نور عنصر دو وقف را خود پینه اُتو


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

19


نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

17<br />

بر باالی شهری که هنوز به دو قسمت تقسیم شده بود،‏ به پرواز<strong>در</strong>آورد.‏ <strong>موزه</strong><br />

گوگنهایم نیز میزبان رویداد"‏Time "Sky Dance Sky او روی <strong>موزه</strong> <strong>سال</strong>مون<br />

آر <strong>در</strong> شهر نیویورک بود.‏ دومین نمایشگاه مرور بر آثارش از <strong>سال</strong> 1952 تا <strong>سال</strong><br />

1996 <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> هنر پاالست <strong>در</strong> دوسلدورف برگزار شد.‏ فعالیتهای پینه <strong>در</strong> <strong>سال</strong><br />

2001 با برگزاری نمایشگاهی انفرادی از آثارش <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> هنری سله آلمان ادامه<br />

پیدا کرد.‏ او <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2003 <strong>در</strong> <strong>سال</strong>ن هنر برمن مدال افتخار خوآن میرو را ازیونسکو<br />

<strong>در</strong>یافت کرد،‏ همچنین موسسه فرهنگی بینالمللی مکزیکوسیتی جایزه هنرجهانی<br />

لئوناردو داوینچی را به او اهدا کرد و برنده جایزه دانشگاه هلسینکی فنالند شد.‏ <strong>در</strong><br />

طی دو <strong>سال</strong> برج نوری را به نام ‏"منور"‏ روی تپه مورز <strong>در</strong> آلمان،‏ مکان معدن سابق<br />

راین پروس به وجود آورد،‏ که به ارتفاع 30 متر و به شکلیک چراغ معدن شبها<br />

این تپه را غرق <strong>در</strong> نور قرمز میکند.‏ پینه ویدئو آرتهای خود را <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2006<br />

<strong>در</strong> نمایشگاه ‏"چهل <strong>سال</strong> ویدئو آرت دهه 60 میالدی"‏ <strong>در</strong> چندین شهر آلمان به<br />

نمایش گذاشت.‏ اتو پینه <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 2014 اولین جایزه هنر نور آلمان را از سوی <strong>موزه</strong><br />

هنر سله <strong>در</strong>یافت کرد.‏ از دیگر فعالیتهای او برگزاری نمایشگاههای نور و هوا <strong>در</strong><br />

بنیاد النگن آلمان و آسمان بیشتر <strong>در</strong> گالری ملی برلین و <strong>سال</strong>ن هنر دویچه بانک<br />

و دو نمایش اسکای آرت بود.‏ او <strong>در</strong> جوالی <strong>سال</strong> 2014 <strong>در</strong>ستیک روز پس از<br />

افتتاحیه نمایشگاهش <strong>در</strong> گالری ملی برلین <strong>در</strong>گذشت.‏ <strong>در</strong> آن زمان <strong>در</strong> شهر گروتن<br />

آمریکا زندگی میکرد و البته آتلیه اش <strong>در</strong> دوسلدورف فعال بود.‏ سه ماه پس از<br />

فوتش نمایشگاه بزرگیادواره گروه زیرو تحت عنوان<br />

1960s“ ”ZERO. Countdown to Tomorrow. 1950- <strong>در</strong> <strong>موزه</strong><br />

سولومونار گوگنهایم <strong>در</strong> نیویورک برگزار شد.‏<br />

برخی از فعالیتها و نمایشگاههای اتوپینه:‏<br />

<strong>موزه</strong> ملی هنر توکیو،‏ 1969<br />

<strong>موزه</strong> ایالتی تاریخ فرهنگ و هنر وستفالن،‏ مونستر آلمان،‏ 1971<br />

<strong>در</strong>یافت جایزه مجسمه آکادمیآمریکایی هنر و نگارش نیویورک،‏ 1996<br />

نمایشگاه مروری بر آثار سرامیک،‏ <strong>موزه</strong> هتینس دوسلدورف،‏ 2007<br />

حضور <strong>در</strong> نمایشگاه 1960s“ ”Looking at Music: Media Art of the <strong>در</strong><br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> م<strong>در</strong>ن نیویورک،‏ 2008<br />

<strong>در</strong>یافت جایزه <strong>هنرهای</strong> تجسمیاز بنیاد فرهنگی دورتمند،‏ 2008<br />

شرکت <strong>در</strong> آرت بازل،‏ 2010


اولین طراحیهای با دود خود را خلق کرد،‏ جایی که از دود بجای رنگ برای<br />

طراحی روی بوم استفاده کرد و اولین باله نور او نیز جایی بود که از دیوار به جای<br />

بوم و از نور افکنها به جای رنگ استفاده کرد.‏ او <strong>در</strong> <strong>سال</strong>های 1957 تا 1961<br />

همراه با ماک 9 نمایشگاه گروهی را به نام ‏"نمایشگاههای شبانگاهی"‏ برگزار و<br />

مجله زیرو را <strong>در</strong> سه شماره اول آن منتشر کرد.‏ او <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1961 به گروه زیرو<br />

ملحق شد و نمایشگاهها و رویدادهای هنری را با عنوان نمایشهای زیرو برپا کرد.‏<br />

پینه به همراه ماک و اوکر اولین اتاق نور مشترک خود را برای نمایش <strong>در</strong> نمایشگاه<br />

نول <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> شتدلیک آمستردام خلق کرد.‏ گروه زیرو <strong>در</strong> سومین دوساالنه پاریس<br />

و چهارمین دوساالنه سن مارینو ایتالیا به <strong>سال</strong> 1963 شرکت کرد و موفق به<br />

کسب جایزه ویژه آن شد.‏ پینه <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1965 به نیویورک نقل مکان کرد و اولین<br />

نمایشگاه انفرادی خود را <strong>در</strong> گالریهاوارد وایز برگزار کرد و نمایشگاهی را به همراه<br />

گروه زیرو <strong>در</strong> گالری <strong>هنرهای</strong> م<strong>در</strong>ن واشنگتن دی سی به اجرا <strong>در</strong>آورد.‏ تاسیس<br />

تئاتر بلک گیت ‏)<strong>در</strong>وازه سیاه(‏ به همراه آلدو تامبلینی <strong>در</strong> نیویورک از دیگر کارهای<br />

او بود.‏ ایجاد کارهای نوری و حرکتی <strong>در</strong> این دوران اتفاق افتاد،‏ طراحی مجسمه<br />

ای از نور به عنوان نمای مرکز خرید ورملند <strong>در</strong> کلن و کارهایی از این دست <strong>در</strong><br />

آیندهوون هلند،‏ بن آلمان و میناپولیس آمریکا.‏ او ت<strong>در</strong>یس را <strong>در</strong> آمریکا هم ادامه<br />

داد و به عنوان م<strong>در</strong>س <strong>در</strong> دانشگاه پنسیلوانیا فیالدلفیا به فعالیت پرداخت.‏ <strong>در</strong> <strong>سال</strong><br />

1964 <strong>در</strong> گالری مک روبرتس و تونارد <strong>در</strong> لندن نمایشگاه انفرادی برگزار کرد و <strong>در</strong><br />

<strong>سال</strong> 1968 به عنوان اولین عضو بینالمللی مرکز تازه تاسیس تحقیقات پیشرفته<br />

مطالعات بصری <strong>در</strong> ماساچوست برگزیده شد و اولین نمایشگاه هوایی خود را <strong>در</strong><br />

این <strong>سال</strong> به اجرا <strong>در</strong>آورد.‏ <strong>در</strong> همین راستا برنامههایی را به عنوان ‏"پروژههای هوایی"‏<br />

<strong>در</strong> جلوی <strong>سال</strong>ن هنر نورنبرگ و آکادمی<strong>هنرهای</strong> تجسمی<strong>در</strong> کالسروهه ایجاد کرد<br />

که بازدیدکنندگان هم میتوانستند <strong>در</strong> آنها شرکت کنند.‏ چند هفته قبل از آن که<br />

نیل آرمسترانگ قدم بر روی ماه بگذارد پینهیک زن جوان را <strong>در</strong> هوا شناور کرد.‏ <strong>در</strong><br />

<strong>سال</strong> 1967 پینه اولین نمایشگاه مرور بر آثار خود را <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> اوستوال <strong>در</strong> دورتمند<br />

آلمان برپا کرد و <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1970 کتاب Sky“ ”More را به چاپ رساند و <strong>در</strong> همین<br />

رابطه رویدادهای اسکای آرت را <strong>در</strong> پیتس بورگ،‏ آکادمیهنر هونولولوهاوایی،‏<br />

گالریهاین و کمبریج آمریکا و همچنین واشنگتن دی سی برگزار کرد.‏ اویک<br />

<strong>سال</strong> بعد روی رودخانه چالز رنگین کمانی را که شامل سه طاق پلی اتیلنی پر<br />

شده از هلیم بود به رنگهای قرمز،‏ الجوردی و زرد با نام رنگین کمان رودخانه<br />

چارلز به اجرا <strong>در</strong>آورد.یکی از معروف ترین آثار پینه رنگین کمان او روی <strong>در</strong>یاچه<br />

پارک المپیک مونیخ است که <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1972 و <strong>در</strong> حین برگزاری مراسم اختتامیه<br />

المپیک مونیخ برافراشته شده بود.‏ او <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1974 به عنوان پروفسور هنر محیط<br />

زیست دانشکده معماری MIT منصوب شد.‏ پینه <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1977 توانست با کمک و<br />

همکاری بین رشته ای هنرمندان،‏ دانشمندان و مهندسان شکل گیری مجسمه نور<br />

و رسانه را تحقق بخشد.‏ این اثر <strong>در</strong> نمایشگاه داکیومنتای 6 <strong>در</strong> شهر کاسل آلمان<br />

به نمایش <strong>در</strong>آمد.‏ پينه <strong>در</strong> خلق آثار اسکای آرت از محیط زیست و تکنولوژی مانند<br />

مخابرات،‏ لیزر،‏ ویدئو،‏ هولوگرام بهره برده است.‏ همچون اثر رنگین کمان نئون<br />

<strong>در</strong> فضای بریگز دانشگاه .MIT او بین <strong>سال</strong>های 1981 تا 1986 کنفرانسهایی<br />

را <strong>در</strong> زمینه اسکای آرت و <strong>در</strong> کنار آن نمایشگاههایی را <strong>در</strong> همین رابطه برپا کرد.‏<br />

<strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1984 <strong>در</strong> دانشگاه صنعتی برلین بالن ستاره ای شکل خود را به مناسبت<br />

نمایشگاه ‏"آینده پایتختها : پاریس،‏ لندن،‏ برلین"‏ بر فراز میدان ارنست رویتر


ZEROدوباره <strong>در</strong> ايران<br />

رنگینکم ان ات و پین ه<br />

نمایشگاهها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> <strong>۱۳۹۴</strong><br />

15<br />

اتو پینه از تاثیرگذارترین هنرمندان دهه 20 و 30 اروپا ویکی از بنیان گذاران<br />

<strong>هنرهای</strong> نوری و حرکتی ویکی از اعضاي موثرگروه هنری زیرو <strong>در</strong> آلمان بود.‏<br />

نمایشگاه آثار هنرمند آلمانی؛ اتوپینه از پنجم اسفند 1393 تا 28 فروردین 1394<br />

<strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با همکاری و مشارکت گالری برکنر آلمان و<br />

سفارت آلمان <strong>در</strong> ایران برگزار شد.‏ پينه <strong>در</strong> سن‎86‎ <strong>سال</strong>گی هنگامیکه خود را برای<br />

حضور <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> آماده میکرد <strong>در</strong> برلین حیات را ب<strong>در</strong>ود گفت و نمايشگاه آثارش <strong>در</strong><br />

<strong>موزه</strong> هنرهاي <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> بدون حضور او برگزار شد.‏ نمايشگاه آثار پينه دومين<br />

نمايشگاه از گروه هنرمندان زيرو آلمان پس از برگزاري نمايشگاه گونتر اوكر <strong>در</strong><br />

<strong>سال</strong> ‎1391‎<strong>در</strong> <strong>موزه</strong> هنرهاي <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> بود.‏<br />

<strong>در</strong> اين نمايشگاه 100 اثر بادكنكي،‏ نوري،‏ گرافيك و سراميك با محوريت و عنوان<br />

‏"رنگين كمان"‏ به نمايش گذاشته شد كه اثر ‏"فضاي نوري پراگ"‏ كه <strong>در</strong> پراگ<br />

ساخته شده و سه اثر با عنوان ‏"ارواح نور"‏ با فرم شيشه اي كه پينه آنها را با الهام<br />

از رنگهای مسجد امام اصفهان ساخته است از جمله آثار نمايشگاه بود.‏<br />

<strong>در</strong> آثار پينه تنوع رنگ،‏ بازی با نور و بهری گیری از متریال متفاوت برای خلقیک<br />

اثر هنری،‏ نوعی نشاط و سرزندگی را به مخاطب بازتاب میدهد.‏ پینه همیشه<br />

به این فکر میکرد که چطور میتواند نقاشی را از شکل مرسوم آن آزاد کند.‏ او<br />

نیمقرن پیش نقاشیهای آتشین را پدید آورد و با استفاده از دود حاصل از سوختن<br />

شمع تصاویری را شکل داد،‏ سپس به این دودهها رنگ اضافه کرد و آنها را<br />

آتشزد تا به این ترتیب نقاشیهای آتشین را به نام خود به ثبت رساند.‏ آثار اتو پینه<br />

چه <strong>در</strong> زمینه نقاشی و چه <strong>در</strong> زمینه <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> از جمله ویدئو آرت و چیدمان<br />

متفاوت و تاثیرگذار است.‏<br />

آثار اتو پينه به گفته يوآخيمیگا؛ دبير اين نمايشگاه برگرفته از باد،‏ زندگي و آسمان<br />

است.‏ پينه <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1961 گفته،‏ بزرگترين كاري كه كردم اين بود که <strong>در</strong> آسمان<br />

بيكران شب هنگام نور را پخش کنم و با این کار میخواستم به بشریت بگویم<br />

که آزادی پایانی ندارد.‏<br />

اتو پینه <strong>در</strong> ۱۴ <strong>سال</strong>گی مجبور شد به عنوان سرباز <strong>در</strong> جنگ جهانی دوم حضور داشته<br />

باشد و <strong>در</strong> ۱۵ <strong>سال</strong>گی <strong>در</strong> همین جنگ به زندان افتاد،‏ به عالوه دوران کودکی این<br />

هنرمند <strong>در</strong> تاریکی گذشت زیرا مردم برای محافظت <strong>در</strong> برابر بمباران مجبور بودند<br />

همیشه چراغ‎ها را خاموش نگه دارند.‏ با پایان جنگ و ایجاد شرایط صلح چراغ‎ها<br />

دوباره روشن شدند و هنرمندان این امکان را پیدا کردند که کار کنند.‏ بسیاری از<br />

هنرمندان آلمانی <strong>در</strong> آن زمان عقیده داشتند که نمیتوان مانند قبل به دنبال هنر<br />

رفت اما هنرمندانی مانند پینه،‏ اوکر و ماک خالف این عقیده را داشتند،‏ آنها معتقد<br />

بودند باید از ابتدا شروع کرد و به همین دلیل گروه ZERO را تشکیل دادند.‏ برای<br />

این هنرمندان مهم بود که اعتماد از دست رفته را به اروپا بازگردانند و کاری کنند<br />

که مردم دوباره با هم صحبت کنند.‏ با اين نگاه،‏ همین نمايشگاه پینه <strong>در</strong> ايران هم<br />

توانست مانند يك سفير با نور از صلح و دوستي سخن بگويد.‏<br />

اتو پينه <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1928 <strong>در</strong> شهر السفه آلمان بدنیا آمد.‏ از <strong>سال</strong> 1944 تا 1946 <strong>در</strong><br />

جنگ جهانی دوم به عنوان سرباز <strong>در</strong> نیروی <strong>در</strong>یایی حضور داشت.‏ به همراههاینس<br />

ماک <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1957 گروه زیرو را تاسیس کردند و با طی مدارج هنری به ت<strong>در</strong>یس<br />

هنر مشغول شد و <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1952 خلق مجموعه انسانهای پرنده را آغاز کرد.‏ <strong>در</strong><br />

<strong>سال</strong> 1957 اولین تصویر تک رنگ شبکه ای را بوجود آورد و آن را <strong>در</strong> معرض دید<br />

عموم قرار داد.‏ <strong>در</strong> همین روزها گالری شمال را همراه با ایو کالین <strong>در</strong> دوسلدورف<br />

بازگشایی کرد،‏ جایی که بعدها تبدیل به مکان مهمیبرای هنرمندان آوانگارد<br />

آلمانی شد.‏ او <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1955 به عضویت گروه 53 که گروهی هنری متشکل<br />

از هنرمندان آلمانی از جمله پتر برونینگ و کارل فرد دامن فاتوینتر بود،‏ <strong>در</strong>آمد.‏<br />

<strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1960 نقاشیهای آتشی و کارهای آرشیتکتی خود را گسترش داد و<br />

نمایشگاههای انفرادی را <strong>در</strong> برلین و <strong>در</strong> گالری شمال برگزار کرد.‏ <strong>در</strong> <strong>سال</strong> 1958


مالنوروزی<br />

مجید <strong>تهران</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> رییس جهان<br />

<strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> موقعیتامروز معرفی<br />

<strong>در</strong> <strong>موزه</strong>ها این از بسیاری و دارند تاثیرگذاری نقش <strong>معاصر</strong> هنر تحوالت جریان <strong>در</strong> <strong>معاصر</strong> هنر <strong>موزه</strong>های و<br />

عوامل از نگاهیکی این از و موثرند هنری آثار قیمت افزایش حتی و آنان جهانی اعتبار افزایش هنرمندان،‏ به<br />

توجه با اعتبار و جایگاه نظر از که <strong>موزه</strong>هایی میان این <strong>در</strong> هستند.‏ <strong>موزه</strong>ها <strong>معاصر</strong> هنر جریان <strong>در</strong> اصلی فضاهای میتوانند<br />

دارند،‏ قرار جهان <strong>موزه</strong>های نخست ردههای <strong>در</strong> خود برنامههای و فعالیت نحوه و آثار گنجینه معماری،‏ بیینالها<br />

و <strong>موزه</strong>ها هنرمندان،‏ با آنان تعامل و فعالیت نحوه و باشند داشته <strong>معاصر</strong> هنر جریان <strong>در</strong> موثرتری نقش جهان<br />

هنری آثار گنجینه نظر از که <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> میکند.‏ پیدا بیشتری اهمیت آثار گنجینه از حتی پویایی<br />

<strong>معاصر</strong> هنر تحوالت با تعامل <strong>در</strong> و کند اکتفا آثار نگهداری به صرفا اگر دنیاست برتر <strong>موزه</strong> 10 جز ایران و و<br />

شدت به <strong>معاصر</strong> هنر کند.‏ پیدا <strong>معاصر</strong> هنر جریان <strong>در</strong> تاثیرگذاری و موثر جایگاه نمیتواند باشد،‏ نداشته تحرک و جدا<br />

<strong>معاصر</strong> هنر جریان قافله از را ای مجموعه و <strong>موزه</strong> جامعهیا هر آن،‏ برابر <strong>در</strong> انفعال و است تحول حال <strong>در</strong> سرعت رفته<br />

میان از <strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong> هنر شاخههای مرزهای امروز میبخشد.‏ صرف <strong>موزه</strong>ای و تاریخی نگاه آن به و میکند موسیقی،‏<br />

که آثاری و چن<strong>در</strong>سانهای <strong>هنرهای</strong> و جدید <strong>هنرهای</strong> به توجه جریانها این از نماندن عقب برای و است جریان<br />

<strong>در</strong> حضور برای الزم شرط دارند را <strong>معاصر</strong> نگاه و ارائه فضای معماری،‏ محیط،‏ صدا،‏ نور،‏ حرکت،‏ تصویر،‏ است.‏<br />

جهان <strong>معاصر</strong> هنر و<br />

اعتبار از بهرهگیری با تا کرده سعی دوره این <strong>در</strong> ضرورت،‏ و شرایط این به توجه با <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> موثر<br />

حضور و هنری مجموعههای و <strong>موزه</strong>ها با تعامل <strong>در</strong> کشور،‏ خارج و داخل <strong>در</strong> آنها نمایش و آثار گنجینه جایگاه امکان<br />

سو ازیک سویه،‏ دو ارتباط <strong>در</strong>یک و کند باز جهان <strong>در</strong> ایران <strong>معاصر</strong> هنر برای جایی بینالمللی بیینالهای <strong>در</strong> فضا<br />

<strong>موزه</strong>،‏ <strong>در</strong> ایرانی تاثیرگذار هنرمندان آثار نمایش با و شود فراهم جهان <strong>در</strong> ایران <strong>معاصر</strong> هنر آثار نمایش و ارائه <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>موزه</strong> <strong>در</strong> خارجی شاخص هنرمندان آثار نمایش دیگر سوی از کند.‏ فراهم را آنها بینالمللی حضور امکان و هنر<br />

ارتباط و نسبت و دنیا روز هنری جریانهای با را پژوهشگران و هنرمندان بیشتر آشنایی فرصت <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> بدون<br />

فعاالنه تعامل و ارتباط میشود،‏ شناخته شدن جهانی عصر به که دوران این <strong>در</strong> میکند.‏ فراهم آن با را ایران مانند<br />

مراکزی هنر عرصه <strong>در</strong> که است ضرورتی جهانی و <strong>معاصر</strong> رویکرد با اما ملی بومیو مشخصههای فراموشی دارند.‏<br />

را آن انجام قابلیت <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> خارجی<br />

آثار نمایش و نگهداری ضمن اخیر <strong>سال</strong> سه <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> رویکرد و نگاه همین اساس بر خود<br />

برنامههای <strong>در</strong> را خارجی و ایرانی هنرمندان از <strong>معاصر</strong> رویکرد با نمایشگاههایی برگزاری گنجینه،‏ ایرانی و رگید <strong>در</strong> آثار ارائه و بینالمللی مجموعههای و بیینالها <strong>موزه</strong>ها،‏ با ارتباط و تعامل زمینههای سویی از و داد قرار داشته<br />

دنبال به را مشکالتی و مسایل مسیر این <strong>در</strong> امکانات کمبود که نیست تردیدی کرد.‏ دنبال را کشورها بینالمللی<br />

مجموعههای و <strong>موزه</strong>ها با ارتباط و هنر فعاالن و هنرمندان تعامل و <strong>موزه</strong> اعتبار به توجه با اما دارد و باشد.‏<br />

داشته جهان <strong>در</strong> تری فعال نقش ما <strong>معاصر</strong> هنر و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> تا آمد دست به فرصتهایی ایران<br />

هنر پاویون <strong>در</strong> آنان حضور و <strong>موزه</strong> به بینالمللی معتبر گالریهای و مجموعهها <strong>موزه</strong>ها،‏ مدیران آمد و رفت <strong>در</strong><br />

نقدهایی و مطالب انتشار کشورها،‏ دیگر <strong>در</strong> ایران <strong>معاصر</strong> هنر نمایشگاههای و ونیز بیینال ششمین و پنجاه <strong>در</strong> <strong>موزه</strong>ها<br />

با نامهها تفاهم امضای و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> <strong>در</strong>باره خارجی رسانههای و هنری تخصصی نشریات و<br />

اعتبار شناساندن برای نخست گام که است آن بیانگر نمایشگاه برگزاری برای خارجی هنری مجموعههای و است.‏<br />

شده برداشته نخست گام ایران <strong>معاصر</strong> هنر معرفی و <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> اهمیت تک،‏<br />

دائمیسینما فعالیت کنار <strong>در</strong> <strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong> هنر مرزهای شدن محو به توجه با <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> همه<br />

ای حرفه نگاه اساس بر تا کرد احیا را سینماتک و راهاندازی را نیومدیا معماری،‏ دیزاین،‏ موسیقی،‏ کانونهای <strong>در</strong><br />

آنها همه نقش اما دارند مستقلی عناوین گرچه کانونها این کند.‏ تبیین و بررسی <strong>معاصر</strong> هنر <strong>در</strong> را هنرها این میکنند.‏<br />

کمک است،‏ <strong>موزه</strong> وظایف از که <strong>معاصر</strong> هنر از شناخت تقویت به و است توجه مورد <strong>معاصر</strong> هنر <strong>موزه</strong><br />

برنامههای و رخدادها هنرمندان،‏ و کیوریتورها داران،‏ گالری <strong>موزه</strong>ها،‏ مدیران هنر،‏ فعاالن از بسیاری امروز و<br />

است کرده پیدا تاثیرگذاری نقش جهان <strong>معاصر</strong> هنر تحوالت <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> میکنند،‏ دنبال را <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> ادامهیابد.‏<br />

ای حرفه نگاه با حرکت این هنری تشکلهای و هنر فعاالن هنرمندان،‏ مشارکت با امیدواریم <strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> 11


<strong>معاصر</strong><br />

هنر <strong>در</strong> ارتباطی نقش را<br />

هنر تاریخ از بخشی که هنری آثار نمایش و نگهداری بر عالوه <strong>معاصر</strong>،‏ هنر مجموعههای و <strong>موزه</strong>ها ساز<br />

جریان و تاثیرگذار نقش میتوانند هنری جریانهای <strong>در</strong>باره شناخت و پژوهش با همراه میکنند،‏ روایت و رویدادها متن <strong>در</strong> حضور با اعتباریافتهاند خود گنجینه آثار از چنانکه و باشند داشته <strong>معاصر</strong> هنر تحوالت <strong>در</strong> مجموعه<br />

مهمترین عنوان به <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> کنند.‏ تقویت را خود جایگاه جهان <strong>معاصر</strong> هنر جریان و<br />

مجموعهها <strong>در</strong> حضور <strong>معاصر</strong>،‏ هنر تحوالت رصد با هنری آثار ارزشمند گنجینه و ایران <strong>در</strong> <strong>معاصر</strong> هنر میگشاید<br />

جهان <strong>معاصر</strong> هنر به ای پنجره ساز جریان هنرمندان نمایشگاههای برگزاری و هنری دوساالنههای دارد.‏<br />

جهان و ایران هنر بین موثری دوسویه ارتباطی نقش و مرادخانی<br />

علی ا<strong>سال</strong>می<br />

ارشاد و فرهنگ وزارت هنری امور معاون است<br />

جهان با هنری تعامل برای معتبری نماینده و ایران هنرمندان اصلی پایگاه <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> هنرمندان<br />

آثار نمایشگاه برگزاری و بینالمللی رویدادهای و بیینالها <strong>در</strong> ایران <strong>معاصر</strong> هنر آثار نمایش با و برای<br />

راهی <strong>معاصر</strong>،‏ هنر پرشتاب و سریع تحوالت مسیر <strong>در</strong> تا میکند ایفا را موثری ارتباطی نقش <strong>معاصر</strong>جهان خود<br />

گذشته جایگاه و ارزش به مباهات بر عالوه ایران هنر و بگشاید تحوالت این مسیر <strong>در</strong> ایران هنرمندان گیرد.‏<br />

قرار جهانیان توجه مورد نیز امروز دنیای <strong>در</strong> ایران<br />

<strong>معاصر</strong> هنر ظرفیتهای بیشتر شناساندن و معرفی با دوره این <strong>در</strong> <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> نگاه این با آن<br />

از ایران هنر و فرهنگ که است زده رقم جهانی دیپلماسی <strong>در</strong> را جدیدی فصل خود هنری اعتبار افزایش و هنری<br />

تشکلهای و هنر فعاالن و پژوهشگران هنرمندان،‏ تعامل مسیر این <strong>در</strong> تردید بی شد.‏ خواهد مند بهره میکند.‏<br />

استقبال آنها مشارکت از نیز <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> و است تاثیرگذار <strong>معاصر</strong><br />

هنر از شاخص آثاری با <strong>تهران</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong> گنجینه تا شود فراهم امکاناتی و فرصتها امیدواریم کند.‏<br />

پیدا تداوم مجموعه این <strong>در</strong> ایران و جهان <strong>معاصر</strong> هنر تاریخ و شود پربارتر اخیر دهههای <strong>در</strong> ایران و جهان 9<strong>۱۳۹۴</strong><br />

<strong>سال</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>معاصر</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>موزه</strong>


بستریبرایگفتوگویفرهنگیوتوسعهکشور<br />

حضور هنر <strong>معاصر</strong> ایران <strong>در</strong> عرصه بینالمللی و تعامل فرهنگی،‏ هنری از ضرورتهای امروز <strong>در</strong> عصر<br />

جهانی شدن است.‏ <strong>در</strong> این مسیر به دلیل ظرفیت و توانمندی هنر <strong>معاصر</strong> ایران با پشتوانههای بصری<br />

بومیو نگاه جهانی و بهرهمندی از <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با جایگاه و اعتبار جهانی و گنجینهای<br />

از آثار شاخص هنرمندان جهان و ایران زمینههای تعامل بینالمللی فراهم شده است.‏<br />

علی جنتی<br />

وزیر فرهنگ و ارشاد ا<strong>سال</strong>می<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> نام و مجموعه ای معتبر <strong>در</strong> میان مراکز و <strong>موزه</strong>های هنری و رویدادها و<br />

دوساالنههای بینالمللی است و حفظ و ارتقای شان و اعتبار آن <strong>در</strong> عرصه هنر جهانی وظیفه مسووالن<br />

و هنرمندان و فعاالن هنری است و تحقق آن به نگاه حرفه ای هنر با رویکرد <strong>معاصر</strong> به این مجموعه<br />

بستگی دارد.‏ نگاه و رفتار حرفه ای <strong>در</strong> <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ظرفیتهای آن را افزایش میدهد<br />

و دستاوردهایی برای هنر و هنرمندان ایران،‏ فرهنگ و جامعه و توسعه کشور خواهد داشت.‏<br />

<strong>در</strong> <strong>سال</strong>های اخیر <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> با همان نگاه حرفهای و محوریت هنر <strong>معاصر</strong>،‏ برای<br />

حضور و بازیگری فعال <strong>در</strong> جریان هنر <strong>معاصر</strong> جهان برنامهریزی میکند و نتایج آن به مرور مشاهده<br />

میشود،‏ نمایشگاههای آثار گنجینه و آثار هنرمندان ایرانی و خارجی تاثیرگذار <strong>در</strong> کنار حضور فعاالنه<br />

<strong>در</strong> دوساالنهها و رویدادهای بینالمللی،‏ نگاه و توجه <strong>موزه</strong>ها و رویدادهای جهانی را به <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong><br />

<strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> جلب کرده و فرصتهایی را برای مشارکت و تعامل ایجاد کرده است که نمونههایی از<br />

آن <strong>در</strong> <strong>سال</strong> گذشته محقق شد و <strong>در</strong> <strong>سال</strong> جاری نیز اتفاقات دیگری از آن را شاهد خواهیم بود.‏ <strong>موزه</strong><br />

<strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> امروز بستر مناسب و مهمیبرای گفت و گوی هنری و دیپلماسی فرهنگی است<br />

و با تداوم و تقویت این حرکت نام <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> و هنر <strong>معاصر</strong> ایران با صدای بلندتری<br />

از گذشته <strong>در</strong> جهان شنیده خواهد شد.‏<br />

<strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>،‏ <strong>سال</strong> 7<strong>۱۳۹۴</strong>


1 3 9 4<br />

رییس <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>:‏ مجید مالنوروزی<br />

مشاور هنری <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong>:‏ احسان آقایی<br />

گردآوری و تنظیم:‏ شاهین زمانی طهرانی،‏ مجید فروغی<br />

روابط عمومی:‏ حسن نوفرستی<br />

طراح گرافیک:‏ سیدمهدی فدوی<br />

عکس:‏ مهناز صحاف،‏ مهرداد سلجوقی<br />

پشتیبانی:‏ بابک نظری<br />

با تشکر از:‏ مهدی رحیمی،‏ نسرین عظیمی،‏ ناهید عوض زاده،‏ مینو عالمی<br />

مریم چمنجویخباز و کلیه همکاران <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong><br />

نمایشگاه ‏ها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> 5<strong>۱۳۹۴</strong>


نمایشگاه ‏ها <strong>موزه</strong> <strong>هنرهای</strong> <strong>معاصر</strong> <strong>تهران</strong> ، <strong>سال</strong> 3<strong>۱۳۹۴</strong>


بهنام خدا

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!