17.10.2023 Views

BB_42_2023_f

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

l<br />

PRODUKTION / PRODUCTION: ajé. / RJ / SF / JST / ZVG<br />

17. OKTOBER <strong>2023</strong> WOCHE <strong>42</strong> 46. JAHRGANG / NUMMER <strong>42</strong> • 17 OCTOBRE <strong>2023</strong> SEMAINE <strong>42</strong> 46 e ANNÉE / NUMÉRO <strong>42</strong><br />

KIOSKPREIS FR. 2.–<br />

Die andere Zeitung<br />

L’autre journal<br />

Für den Finnen<br />

Aleksi Heponiemi und<br />

die österreichische<br />

Tormaschine<br />

Fabio Hofer heisst es<br />

wohl bis Ende Jahr:<br />

die EHC-Biel-Spiele<br />

von der Tribüne aus<br />

verfolgen, statt selber<br />

zu spielen. Beide Cracks<br />

haben einen Innenbandriss<br />

am Knie. Sie<br />

hoffen, dass der EHCB<br />

sich bald an das neue<br />

Spielsystem gewöhnen<br />

wird. Seite 2.<br />

Blessés aux<br />

ligaments du genou,<br />

les attaquants<br />

du HC Bienne<br />

Aleksi Heponiemi et<br />

Fabio Hofer sont sur la<br />

touche jusqu'à la fin<br />

de l'année. Malgré les<br />

défaites, ils assurent<br />

depuis la bande que<br />

finalement, pour le<br />

club «ça viendra» et<br />

«ça fonctionnera».<br />

Page 2.<br />

DIESE WOCHE:<br />

CETTE SEMAINE:<br />

Enrico Brogini<br />

■und Rolf Schädeli<br />

organisieren die zwölfte<br />

Ausgabe der «Christmas<br />

Sessions». Auch heuer<br />

treten Stars wie Kim Wilde,<br />

Sarah Connor oder<br />

Umberto Tozzi im Bieler<br />

Kongresshaus auf. Seite 4.<br />

Enrico Brogini<br />

■et Rolf Schädeli<br />

accueilleront une brochette<br />

de stars comme Kim Wilde,<br />

Sarah Connor ou Umberto<br />

Tozzi à la 12 e édition des<br />

Christmas Sessions.<br />

Page 4.<br />

Killer of The Flower<br />

■Moon und Ingeborg<br />

Bachmann – Reise in die<br />

Wüste sind in den Bieler<br />

Kinos zu sehen. die Filmkritiken<br />

auf Seite 18.<br />

Killer of The Flower<br />

■Moon et Ingeborg<br />

Bachmann – Reise in die<br />

Wüste sont à l'affiche des<br />

cinémas biennois.<br />

Nos critiques. Page 18.<br />

Reklame<br />

BAUGENO.CH<br />

Réclame<br />

Der Untere Quai<br />

in Biel soll neu<br />

gestaltet werden.<br />

Allein die Planung<br />

der 300 Meter<br />

kostet eine Million<br />

Franken.<br />

Jetzt regt sich<br />

Widerstand.<br />

Seiten 3 und 7.<br />

Le Quai du Bas à<br />

Bienne doit être<br />

réaménagé, c'est<br />

un projet phare de<br />

l'urbanisme de la<br />

Ville. La seule<br />

planification<br />

pour ses<br />

300 mètres<br />

côute 1 million.<br />

Des critiques se<br />

font entendre.<br />

Pages 3 et 7.<br />

Michel Franzelli leitet<br />

seit diesem Monat die<br />

Rehaklinik in Tschugg.<br />

«Tschugg gehört zu den<br />

besten Neuro-Reha- und<br />

Epilepsie-Zentren der<br />

Schweiz«, betont<br />

Franzelli, der zuvor am<br />

Kantonsspital Aarau<br />

tätig war. Das Porträt<br />

auf Seite 15.<br />

Michel Franzelli<br />

dirige depuis octobre<br />

la clinique de<br />

réadaptation de<br />

Tschugg. «Elle fait<br />

partie des meilleurs<br />

centres de réhabilitation<br />

neurologique et de<br />

traitement de l'épilepsie<br />

du pays», affirme-t-il.<br />

Portrait. Page 15.<br />

Reklame<br />

Virginie HEYER<br />

2x sur votre liste<br />

au Conseil national !<br />

www.virginieheyer.ch<br />

Liste 24<br />

Réclame<br />

22 octobre <strong>2023</strong><br />

DIE GRÖSSTE ZEITUNG DER REGION • AUFLAGE: 80 500 Ex. ERSCHEINT JEDEN DIENSTAG IN DEN HAUSHALTEN BIELS UND DER REGION. HERAUSGEBER / INSERATE: GASSMANN MEDIA AG, ROBERT-WALSER-PLATZ 7, BIEL, 032 344 83 83 /<br />

service@gassmann.ch REDAKTION: Neuenburgstrasse 140 / 032 327 09 11 CEO und Verleger: Mario Cortesi WEB: www.bielbienne.com<br />

LE PLUS GRAND JOURNAL DE LA RÉGION • TIRAGE: 80 500 ex. PARAÎT CHAQUE MARDI DANS LES MÉNAGES DE BIENNE ET DE LA RÉGION. ÉDITION / ANNONCES: GASSMANN MEDIA SA, PLACE ROBERT-WALSER 7, BIENNE, 032 344 83 83 /<br />

service@gassmann.ch RÉDACTION: Route de Neuchâtel 140 / 032 327 09 11 CEO et éditeur: Mario Cortesi WEB: www.bielbienne.com


2 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

SPORT<br />

Angst macht<br />

sich breit<br />

Die EHC-Biel-Stürmer Fabio Hofer und<br />

Aleksi Heponiemi – sie fallen bis Ende Jahr<br />

verletzungsbedingt aus – sind trotz Niederlagenserie<br />

zuversichtlich für den weiteren Saisonverlauf.<br />

NATIONAL LEAGUE<br />

Poisse quand<br />

tu nous tiens<br />

Les attaquants du HC Bienne Fabio Hofer et<br />

Aleksi Heponiemi, hors de combat jusqu’en<br />

fin d’année, assurent malgré les défaites<br />

que «ça fonctionnera et ça viendra!»<br />

VON THIERRY LUTERBACHER<br />

«Ein einziges Wesen fehlt,<br />

und alles wird menschenleer»,<br />

schrieb der französische<br />

Lyriker Alphonse de<br />

Lamartine. Und wenn erst<br />

sechs fehlen, die alle verletzungsbedingt<br />

ausser Gefecht<br />

gesetzt sind! Der EHC Biel<br />

beklagt derzeit die Absenz<br />

der Stürmer Fabio Hofer,<br />

Aleksi Heponiemi, Mike<br />

Künzle und Luca Hischier<br />

sowie derVerteidiger Viktor<br />

Lööv und Alexandr Iakovenko.<br />

Diese Spieler fehlen<br />

dem verunsicherten Team,<br />

dem es an Zusammenhalt<br />

mangelt und das sich nur<br />

schwer zurechtfinden kann.<br />

Die Angst geht um.<br />

Lächeln. Fabio Hofer,<br />

32-jähriger österreichischer<br />

Wirbelwind mit Schweizer<br />

Lizenz (er hat seinen Vertrag<br />

mit dem EHCB soeben um<br />

vier Jahre verlängert), und<br />

Aleksi Heponiemi, 24-jähriger<br />

«finnischer Panther»,<br />

beklagen beide die gleiche<br />

Verletzung: einen Innenbandriss<br />

im Knie. Die Spieler fehlen<br />

voraussichtlich bis Ende<br />

Jahr, bestenfalls kehren sie<br />

im Dezember aufs Eis zurück.<br />

Beide erscheinen an Krücken.<br />

Fabio Hofer mit einem<br />

natürlichen Lächeln auf den<br />

Lippen. Er ist am 23. Januar<br />

1991 in Lustenau, Österreich,<br />

geboren worden. Nachdem er<br />

zweimal den Meistertitel mit<br />

dem EC Red Bull Salzburg geholt<br />

und mit dem EHC Linz<br />

geglänzt hatte, wechselte der<br />

Stürmer in die Schweiz: 2018<br />

bis 2020 stand er beim HC<br />

Ambri-Piotta unter Vertrag.<br />

Im Mai 2020 unerschrieb er<br />

beim EHC Biel.<br />

«Ich spürte sofort, dass<br />

ich mich am Knie verletzt<br />

hatte. Da das Adrenalin den<br />

Schmerz aber unterdrückte,<br />

hoffte ich, dass es vielleicht<br />

nicht so schlimm sei, wie ich<br />

dachte.» Nach einer MRT-<br />

Untersuchung (Magnetresonanztomographie)<br />

wurde<br />

Hofer jedoch mitgeteilt, dass<br />

er für mindestens drei Monate<br />

ausfallen würde. «Das<br />

ist ein hartes Verdikt, wenn<br />

man gewohnt ist, auf dem<br />

Eis herumzuwirbeln. Von<br />

einem Tag auf den anderen<br />

muss man in den Zeitlupenmodus<br />

wechseln.»<br />

Aleksi Heponiemi ist am<br />

9. Januar 1999 in Tampere,<br />

Finnland, geboren worden.<br />

Zwischen 2015 bis <strong>2023</strong><br />

lancierte er seine Karriere<br />

in Skandinavien und Nordamerika.<br />

Heponiemi wurde<br />

in der begehrten NHL von<br />

den Florida Panthers verpflichtet,<br />

wechselte im Mai<br />

<strong>2023</strong> zum EHC Biel.<br />

«Ich habe nicht sofort<br />

realisiert, wie schwer<br />

meine Verletzung war, beendete<br />

das Spiel, obwohl<br />

ich wusste, dass etwas nicht<br />

stimmte. Wenn einem mitgeteilt<br />

wird, dass man drei<br />

Monate fehlen wird, hat<br />

man nur eines im Kopf: so<br />

schnell wie möglich aufs Eis<br />

zurückkehren und spielen.»<br />

Enttäuschung. Ein fehlender<br />

Stammspieler in einer<br />

Linie reicht, um diese zu destabilisieren,<br />

selbst wenn er<br />

ersetzt worden ist. Die Automatismen<br />

spielen nicht mehr<br />

auf Anhieb, die Effizienz geht<br />

verloren. «Ich weiss aus Erfahrung:<br />

Man merkt, wenn<br />

man sich mit dem Ersatzspieler<br />

erst finden muss, um das<br />

gewohnte Spiel ,aufziehen’<br />

zu können. Es ist nicht einfach,<br />

auf der Tribüne oder<br />

vor dem Fernseher zu sitzen<br />

und die Mannschaft in<br />

Schwierigkeiten zu sehen,<br />

ohne ihr helfen zu können»,<br />

gesteht Fabio Hofer. Er hält<br />

gleichzeitig fest: «Trübsal<br />

blasen bringt nichts.»<br />

Nach der letzten Saison<br />

und dem Titel des Schweizer<br />

Vizemeisters rechneten<br />

die beiden Stürmer damit,<br />

dass die Erwartungen des<br />

Bieler Publikums hoch sein<br />

würden und verstehen die<br />

Enttäuschung der Fans angesichts<br />

des verpfuschten Saisonstarts.<br />

«Wir haben schon<br />

ähnliche Niederlagen-Serien<br />

erlebt, wenn auch erst später<br />

in der Saison.» Es gehe<br />

jetzt darum, das Spielsystem<br />

zu verinnerlichen, relativiert<br />

Fabio Hofer.<br />

Es braucht nicht viel: ein<br />

Spiel gewinnen, Charakter<br />

und Mut zeigen, sich ans<br />

neue Konzept auf dem Eis gewöhnen<br />

und Selbstvertrauen<br />

tanken. Hofer wie Heponiemi<br />

sind felsenfest davon<br />

überzeugt, dass dies gelingen<br />

wird. Manchmal muss man<br />

eine Durststrecke durchlaufen,<br />

bevor man wieder auf<br />

Sieg spielen kann.<br />

«Es kommt vor, dass selbst<br />

bei einem guten Spiel und<br />

vielen Chancen der Puck einfach<br />

nicht ins Tor will. Wir<br />

müssen geduldig und positiv<br />

bleiben. Das wird schon noch<br />

kommen», sagt Aleksi Heponiemi.<br />

Die mangelnde Effizienz<br />

und das fehlende Glück<br />

sind für ihn unerklärlich.<br />

Automatismen. «Solange<br />

die Spieler sich damit<br />

abmühen, über das neue<br />

Spielsystem nachzudenken<br />

und sich auf dem Eis sagen,<br />

dass sie da und hier und dort<br />

sein müssen, verpassen sie<br />

den Moment und kommen<br />

zu spät oder zu früh. Das<br />

ist derzeit das Problem, die<br />

Automatismen sind noch<br />

nicht da. In der letzten Saison<br />

wussten wir genau, wo<br />

wir stehen mussten, ohne<br />

viel nachzudenken. Wir<br />

werden Spielzeit brauchen,<br />

um das Spielsystem in unseren<br />

Köpfen zu verankern<br />

... vor allem, da wir nur<br />

wenige Vorbereitungsspiele<br />

hatten, um das System zu<br />

verinnerlichen. Haben wir<br />

uns daran gewöhnt, wird es<br />

auch funktionieren», ist sich<br />

Fabio Hofer sicher. «Uns<br />

fehlen die sechs verletzten<br />

Spieler. Das ist für die Psyche<br />

nicht gut. Es ist wichtig,<br />

in solchen Momenten einen<br />

noch engeren Teamgeist zu<br />

haben, um das Selbstvertrauen<br />

wiederzufinden.»<br />

Das Spielsystem, das der<br />

neue Trainer Petri Matikainen<br />

eingeführt hat, ist bislang<br />

nicht erfolgreich. Er versucht,<br />

einen sehr hohen Druck aufzubauen,<br />

was umso schwieriger<br />

ist, wenn die Kontrolle<br />

über die neutrale Zone nicht<br />

vorhanden ist. Das Problem<br />

ist, dass die Mannschaft noch<br />

nicht in der Lage ist, sich die<br />

Philosophie des Trainers anzueignen<br />

und gleichzeitig die<br />

Fabio Hofer<br />

(rechts) im<br />

sechsten<br />

Spiel des<br />

Playoff-<br />

Finals gegen<br />

Genf-<br />

Servette<br />

im vergangenen<br />

Frühling.<br />

Fabio<br />

Hofer<br />

d’attaque<br />

lors du<br />

6 e match<br />

de la<br />

finale<br />

contre<br />

Genève.<br />

Für die verletzten Aleksi<br />

Heponiemi und Fabio<br />

Hofer heisst es wohl noch<br />

bis Ende Jahr: Krücken<br />

statt Eishockeystock.<br />

gegnerischen Offensiv-Pfeile<br />

zu neutralisieren. Das Team<br />

läuft dem Puck hinterher<br />

und wird immer wieder überrannt.<br />

Fabio Hofer und Aleksi<br />

Heponiemi sind sich sicher,<br />

dass «es funktionieren wird»<br />

und dass «es kommen wird».<br />

Und «es» ist gekommen:<br />

Der EHCB hat die Negativserie<br />

und nach sieben Niederlagen<br />

(inklusive jener gegen<br />

das tschechische Vitkovice<br />

in der Champions Hockey<br />

League) gestoppt: Der EHCB<br />

besiegte die Rapperswil-Jona<br />

Lakers letzten Freitag. Vielleicht<br />

war dies der ersehnte<br />

Befreiungsschag.<br />

Spiel und Spass. Spielen<br />

und gleichzeitig Spass<br />

haben. Nicht mehr über das<br />

Warum und Wie des Spielsystems<br />

nachdenken, sondern<br />

nur noch über den Spass am<br />

Spiel, so wie es Fabio Hofer<br />

empfiehlt. Eishockey ist ein<br />

Spiel – haben die Spieler auf<br />

dem Eis keinen Spass mehr,<br />

ist alles verloren. ■<br />

Aleksi Heponiemi et<br />

Fabio Hofer ont dû<br />

troquer leurs cannes<br />

contre des béquilles.<br />

Mais ils suivent avec<br />

attention la saison.<br />

PAR THIERRY LUTERBACHER<br />

Un seul être vous manque<br />

et tout est dépeuplé, a écrit le<br />

poète Alphonse de Lamartine.<br />

Que dire alors quand ils sont<br />

six! Tous temporairement<br />

hors de combat. Le HC Bienne<br />

déplore les blessures des attaquants<br />

Fabio Hofer, Aleksi Heponiemi,<br />

Mike Künzle, Luca<br />

Hischier, Luca Cunti et du défenseur<br />

Viktor Lööv qui font<br />

cruellement défaut à l’heure<br />

où l’équipe désarçonnée, en<br />

manque de cohésion, peine<br />

à trouver ses marques. Poisse<br />

quand tu nous tiens!<br />

Clopin-clopant. Le lutin<br />

virevoltant autrichien à licence<br />

suisse, Fabio Hofer, 32 ans<br />

(qui vient de prolonger son<br />

contrat de quatre saisons), et<br />

la panthère finlandaise Aleksi<br />

Heponiemi, 24 ans, partagent<br />

une même blessure: déchirure<br />

du ligament interne du genou,<br />

avec comme conséquence<br />

une mise entre parenthèses<br />

jusqu’en fin d’année et au<br />

mieux, un retour en décembre.<br />

Les voilà les deux qui<br />

arrivent clopin-clopant, bardés<br />

de béquilles, Fabio Hofer<br />

en tête, un sourire naturel<br />

aux lèvres. Né le 23 janvier<br />

1991 à Lustenau, il a quitté<br />

l’Autriche après avoir récolté<br />

deux fois le titre de champion<br />

PHOTOS: ZVG (MATTHIAS KÄSER)<br />

avec le EC Salzburg et brillé<br />

avec le EC Linz, il s’engage<br />

pour la saison 2018/2019 à<br />

Ambri-Piotta avant de signer<br />

au HC Bienne, en mai 2020.<br />

«J’ai tout de suite senti<br />

que mon genou m’avait<br />

lâché, l’adrénaline contenant<br />

la douleur, je me suis dit que<br />

ce n’était peut-être pas aussi<br />

grave que je le pensais. Après<br />

avoir passé une IRM, on m’a<br />

dit que j’étais out pour au<br />

moins trois mois. C’est dur<br />

d’être habitué à tourbillonner<br />

sur la glace et d’en être réduit<br />

à passer d’un jour à l’autre au<br />

mode ralenti.»<br />

Aleksi Heponiemi, né le<br />

9 janvier 1999 à Tampere,<br />

Finlande, a peaufiné sa carrière,<br />

de 2015 à <strong>2023</strong>, entre<br />

la Scandinavie et l’Amérique<br />

du Nord, recruté par la prestigieuse<br />

NHL au sein des Florida<br />

Panthers, il est transféré,<br />

en mai <strong>2023</strong>, au HC Bienne.<br />

«Je n’ai pas immédiatement<br />

réalisé le sérieux de ma<br />

blessure, j’ai fini le match en<br />

sachant que quelque chose<br />

n’allait pas. Lorsqu’on vous<br />

dit que vous pouvez oublier<br />

le jeu pendant trois mois, on<br />

ne fait pas preuve de sagesse,<br />

on n’a qu’une seule chose en<br />

tête, retourner au plus vite<br />

sur la glace et jouer.»<br />

Déception. Un joueur qui<br />

manque dans une ligne, remplacé<br />

par un autre qui doit réapprendre<br />

les automatismes,<br />

suffit à la rendre friable, en<br />

perte d’efficacité. «Je le sais<br />

d’expérience, ça se ressent, il<br />

faut d’abord se trouver avec<br />

le remplaçant avant de redevenir<br />

efficace. Pas évident<br />

d’être dans les tribunes ou<br />

devant la télévision et de voir<br />

l’équipe en difficulté sans ne<br />

rien pouvoir faire pour lui<br />

venir en aide», avoue Fabio<br />

Hofer qui ajoute que se morfondre<br />

n’apporte rien.<br />

Après la dernière saison et<br />

le titre de vice-champion de<br />

Suisse, les deux attaquants<br />

s’attendaient à ce que les<br />

expectatives du public biennois<br />

soient élevées et comprennent<br />

la déception des<br />

fans au vu de ce début de<br />

championnat bâclé. «Nous<br />

avons déjà connu de semblables<br />

périodes de défaites,<br />

même s’il est vrai que c’était<br />

plus tard dans la saison. Il<br />

s’agit juste d’assimiler le processus<br />

et de le clarifier», relativise<br />

Fabio Hofer.<br />

Ça viendra! Il suffit sans<br />

doute de peu de chose: gagner<br />

un match, faire preuve de<br />

caractère, de bravoure, digérer<br />

le nouveau concept et le<br />

plein de confiance se fera, ce<br />

que croient dur comme fer<br />

les deux attaquants éclopés.<br />

Il faut parfois passer par une<br />

période de disette avant de<br />

rejouer la gagne.<br />

«Il arrive que même en<br />

jouant un bon match, en<br />

ayant de nombreuses opportunités,<br />

le puck ne veut simplement<br />

pas entrer dans la<br />

cage. Il faut rester patient et<br />

positif. Ça viendra!», assure<br />

Aleksi Heponiemi en concédant<br />

que le manque d’efficacité<br />

et de chance reste dans<br />

le domaine de l’inexplicable.<br />

Automatismes. «Tant<br />

que les joueurs s’évertuent à<br />

réfléchir au système mis en<br />

place et se disent, il faut que<br />

je sois là, là et là, ils ratent<br />

l’instant et se retrouvent en<br />

retard ou en avance. C’est<br />

actuellement le problème,<br />

les automatismes ne sont pas<br />

encore implantés. La saison<br />

dernière nous savions exactement<br />

où nous placer sans<br />

avoir à réfléchir. Il va nous<br />

falloir du temps de jeu pour<br />

que le système s’ancre dans<br />

nos têtes… d’autant plus que<br />

nous n’avons eu que très peu<br />

de matchs de préparation<br />

pour l’assimiler. Une fois le<br />

plan de jeu intégré, il fonctionnera»,<br />

tient pour certain<br />

Fabio Hofer. «Nous avons<br />

perdu six joueurs, ce n’est pas<br />

bon pour la tête, il est important<br />

dans ces moments-là,<br />

pour retrouver la confiance,<br />

d’avoir un esprit d’équipe<br />

encore plus soudé.»<br />

Défaillant. Le système<br />

mis en place par le nouvel<br />

entraîneur, Petri Matikainen,<br />

se révèle pour l’instant<br />

défaillant. Il s’emploie à<br />

imposer une pression très<br />

haute d’autant plus délicate<br />

lorsque la maîtrise de la zone<br />

neutre s’avère indécise. Là où<br />

le bât blesse, c’est qu’actuellement<br />

l’équipe n’arrive<br />

pas encore à faire sienne la<br />

philosophie du plan de jeu<br />

de l’entraîneur pour contenir<br />

les flèches adverses et<br />

s’essouffle à patiner après la<br />

rondelle en se faisant régulièrement<br />

déborder. Il faut<br />

laisser le temps au temps<br />

argumentent Fabio Hofer et<br />

Aleksi Heponiemi, certains<br />

tous deux que «ça fonctionnera!»<br />

et que »ça viendra!».<br />

Et c’est venu! Le HC Bienne<br />

a mis un terme à la spirale<br />

de six défaites consécutives,<br />

sept en comptant le dernier<br />

match perdu contre Vitkovice<br />

(CZ) en Champions Hockey<br />

League. Un soubresaut qui a<br />

permis aux Biennois de passer<br />

au forceps en arrachant deux<br />

points sur leur patinoire face<br />

aux Lakers de Rapperswil.<br />

Peut-être le coup de pouce<br />

tant attendu pour remettre le<br />

HC Bienne sur les rails.<br />

Plaisir. Ne plus réfléchir<br />

au pourquoi et comment du<br />

système, mais seulement au<br />

plaisir de jouer, comme le<br />

préconise Fabio Hofer. Simple<br />

à dire, mais tellement vrai:<br />

le hockey est un jeu et si les<br />

joueurs ne s’amusent pas sur<br />

la glace, c’est peine perdue. ■


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

3<br />

INFRASTRUKTUR<br />

Leuchtturm im Sturm<br />

URBANISME<br />

Un phare dans la tempête<br />

Das Projekt für die Neugestaltung des Unteren Quais in Biel<br />

ist weit fortgeschritten. Trotzdem formiert sich Widerstand,<br />

eine Petition ist lanciert worden.<br />

VON HANS-UELI AEBI<br />

Die Neugestaltung des Unteren<br />

Quais gilt als «Leuchtturm-Projekt»<br />

der Bieler<br />

Stadtplanung: Die Stadt Biel will<br />

dabei attraktive Verhältnisse für<br />

Velofahrer sowie Fussgänger<br />

schaffen. «Beide Uferseiten des<br />

Unteren Quais werden verkehrsberuhigt»,<br />

liess das Stadtplanungsamt<br />

vermelden.<br />

Aufenthaltsräume. Das<br />

rechte Schüssufer Richtung<br />

See werde «zu einer gemütlichen<br />

Promenade». Auf dem<br />

linken Ufer erhalten Velofahrer<br />

mehr Platz, indem Parkplätze<br />

aufgehoben werden.<br />

Das Trottoir entlang der Gebäude<br />

werde «vergrössert und<br />

verbessert». Von der Karl-Neuhaus-Brücke<br />

sollen die Autos<br />

verschwinden. Die Brücke<br />

soll als öffentlicher Quartierplatz<br />

gestaltet werden, «der zu<br />

Begegnungen und Erholung<br />

einlädt». Entlang des Quais<br />

sind «ruhige Aufenthaltsbereiche<br />

vorgesehen». Einen<br />

Vorgeschmack lieferten in<br />

den vergangenen Monaten erneut<br />

die «Sommerinseln», die<br />

unterschiedliche Reaktionen<br />

erzeugten. Auch ans Klima<br />

wurde gedacht: «Mit mehr<br />

bepflanzten Flächen und der<br />

Entsiegelung des Bodens entsteht<br />

ein angenehmes Mikroklima<br />

im Stadtzentrum.»<br />

Die prägenden Elemente<br />

des Unteren Quais wie der<br />

Kanal, die Geländer, die Beziehung<br />

zu den historischen<br />

Gebäuden und ihren Vorgärten<br />

sowie die Baumallee sollen<br />

erhalten bleiben – im Sinn<br />

der Biodiversität «mit neuen<br />

Pflanzungen ergänzt werden».<br />

Am 5. Oktober endete die öffentliche<br />

Auflage, nächste<br />

Hürde ist die Baubewilligung.<br />

Baustart wäre 2026. Kosten:<br />

sieben Millionen, über eine<br />

Million allein für die Planung.<br />

Nationale Bedeutung.<br />

Die horrenden Kosten für<br />

gerade 300 Meter sorgen mit<br />

Blick auf klamme Kassen der<br />

Stadt für Kritik. Eine Gruppe<br />

von Personen «mit Architektur-Hintergrund»<br />

meldet<br />

weitere Bedenken an. «Der<br />

Schüsskanal aus dem 19. Jahrhundert<br />

und der Untere Quai<br />

gehören zu den eindrücklichsten<br />

Fluss- und Strassenräumen<br />

Biels», sagt Bernadette<br />

Fülscher, Kunsthistorikerin<br />

und Architektin. Die Anlage<br />

mit Kanal, Mauern, Geländer,<br />

Alleen, Gärten und Belle-<br />

Époque-Häusern erinnerten<br />

an Frankreich. «Diese stehen<br />

unter nationalem und kantonalem<br />

Schutz.» Dies bedeute,<br />

dass «alle Bauten, Anlageteile<br />

und Freiräume integral zu erhalten<br />

und störende Eingriffe<br />

zu beseitigen» seien.<br />

Das aktuelle Projekt führe<br />

«zum Gegenteil», erklärt<br />

Fülscher. «Auf der Nordseite<br />

macht die Strasse willkürliche<br />

Schlenker. Am Kanal fehlt<br />

ein breiter, einheitlicher Weg<br />

zum Flanieren. Büsche und<br />

Mobiliar verstellen die Sicht<br />

und die Baumreihe wird<br />

durch seitliche Bäume als<br />

Linie unkenntlich gemacht.»<br />

Überarbeiten. Die Identität<br />

des Orts – geprägt von<br />

Klarheit, Linearität und Symmetrie<br />

– gehe verloren, «und<br />

der Charakter eines repräsentativen<br />

städtischen Aussenraums<br />

nach französischem<br />

Vorbild wird zerstört». Der<br />

Unterhalt des Quais werde<br />

«hoch sein und die Finanzierung<br />

ist unklar». Das aktuelle<br />

Projekt sei kaum nach oben<br />

und nach unten zu erweitern,<br />

was die Einheit des gesamten<br />

Quais stören würde.<br />

Die Skeptiker haben daher<br />

eine Petition lanciert. «Wir<br />

haben bisher überraschend<br />

Unterschriften erhalten und<br />

sammeln weiter.» Hauptforderung:<br />

Das Projekt müsse<br />

überarbeitet werden. «Ein<br />

attraktiver städtischer Aussenraum<br />

mit weniger Autoverkehr,<br />

behindertengerechtem<br />

Gehweg, mehr Sitzgelegenheiten<br />

und durchlässigen Bodenbelägen<br />

lässt sich auf<br />

einfachere Weise schaffen.» n<br />

Der<br />

Untere<br />

Quai<br />

soll für<br />

Millionen<br />

von<br />

Franken<br />

zu einer<br />

«gemütlichen<br />

Promenade»<br />

werden.<br />

Le projet de réaménagement du Quai du Bas à Bienne est bien avancé.<br />

Mais, la résistance s’organise et une pétition a été lancée.<br />

Le Quai<br />

du Bas<br />

doit<br />

devenir<br />

«une<br />

agréable<br />

promenade»,<br />

mais<br />

le projet est<br />

onéreux et<br />

maintenant<br />

contesté.<br />

PAR HANS-UELI AEBI<br />

Le réaménagement du<br />

Quai du Bas est considéré<br />

comme un «projet phare»<br />

de l’urbanisme biennois: la<br />

Ville veut créer des conditions<br />

attrayantes pour les<br />

cyclistes et les piétons. «Les<br />

deux rives du Quai du Bas<br />

seront apaisées», a annoncé<br />

l’Office de l’urbanisme.<br />

Espaces de détente. La<br />

rive droite de la Suze deviendra<br />

«une agréable promenade».<br />

Sur la rive gauche, les<br />

cyclistes auront plus de place<br />

grâce à la suppression de<br />

places de stationnement. Le<br />

trottoir le long des bâtiments<br />

sera «agrandi et amélioré».<br />

Les voitures devraient disparaître<br />

du pont Karl Neuhaus,<br />

aménagé en place publique<br />

de quartier «invitant à la<br />

rencontre et à la détente». Le<br />

long du quai, «des espaces de<br />

détente calmes sont prévus».<br />

Ces derniers mois, les «îlots<br />

d’été», qui ont suscité des<br />

réactions diverses, ont à nouveau<br />

donné un avant-goût.<br />

On a aussi pensé au climat:<br />

«avec davantage de surfaces<br />

plantées et la désimperméabilisation<br />

du sol, on obtient<br />

un microclimat agréable au<br />

centre-ville.»<br />

Les éléments marquants<br />

du Quai du Bas, canal, balustrades,<br />

relation avec les bâtiments<br />

historiques et leurs<br />

PHOTO: ZVG<br />

jardins devant, allée d’arbres,<br />

doivent être conservés, mais<br />

«complétés par de nouvelles<br />

plantations» dans un souci<br />

de biodiversité. L’enquête<br />

publique s’est terminée le<br />

5 octobre, le prochain<br />

obstacle est le permis de<br />

construire. Les travaux débuteraient<br />

en 2026 et coûteraient<br />

sept millions de francs,<br />

dont plus d’un million pour<br />

la seule planification.<br />

Importance nationale.<br />

Ces coûts faramineux pour<br />

300 mètres seulement suscitent<br />

des critiques, compte<br />

tenu des caisses exsangues<br />

de la Ville. Un groupe «issu<br />

du monde de l’architecture»<br />

émet d’autres réserves. «Le<br />

canal de la Suze, datant du<br />

19 e siècle, et le quai inférieur<br />

font partie des espaces<br />

fluviaux et routiers les plus<br />

impressionnants de Bienne»,<br />

relève Bernadette Fülscher,<br />

historienne de l’art et architecte.<br />

L’ensemble, avec son<br />

canal, ses murs, ses balustrades,<br />

ses allées, ses jardins<br />

et ses maisons Belle-Époque,<br />

rappelle la France. «Ceux-ci<br />

sont sous protection nationale<br />

et cantonale.» Sur le plan<br />

juridique, cela signifie que<br />

«toutes les constructions, parties<br />

d’installations et espaces<br />

libres doivent être conservés<br />

intégralement et que les<br />

interventions gênantes<br />

doivent être éliminées.»<br />

Le projet actuel conduit<br />

«au contraire», explique Bernadette<br />

Fülscher. «Du côté<br />

nord, la route fait des détours<br />

arbitraires. Le long du canal,<br />

il manque un large chemin<br />

aménagé de manière uniforme<br />

pour flâner. Des buissons<br />

et du mobilier obstruent<br />

la vue et la rangée d’arbres est<br />

rendue méconnaissable par la<br />

plantation d’arbres latéraux.»<br />

À revoir. L’identité du<br />

lieu – caractérisée par la<br />

clarté, la linéarité et la symétrie<br />

– se perd, «et le caractère<br />

d’un espace extérieur urbain<br />

représentatif selon le modèle<br />

français est détruit». L’entretien<br />

du quai sera «élevé et on<br />

ne sait pas comment il sera<br />

financé». Le projet actuel serait<br />

difficilement extensible<br />

vers le haut et vers le bas, ce<br />

qui perturberait l’unité de<br />

l’ensemble du quai.<br />

Les sceptiques ont donc<br />

lancé une pétition. «Nous<br />

sommes surpris d’avoir reçu<br />

autant de signatures et continuons<br />

à en collecter jusqu’au<br />

11 novembre.» Principale revendication:<br />

le projet doit être<br />

revu, selon eux. «Il est possible<br />

de créer plus simplement<br />

un espace extérieur urbain<br />

attrayant avec moins de circulation<br />

automobile, un trottoir<br />

accessible aux personnes<br />

handicapées, davantage de<br />

sièges et des revêtements<br />

de sol perméables.» n<br />

CAFFÈ<br />

CHICCO D’ORO<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Bohnen, 3 x 500 g<br />

Aus Liebe zum Dorf und zum Portemonnaie.<br />

–25% –20%<br />

–21%<br />

26.40<br />

statt 35.25<br />

–20%<br />

3.65<br />

statt 4.60<br />

KNORR SAUCEN<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Curry, 2 x 33 g<br />

Montag, 16.10. bis Samstag, 21.10.23<br />

4.70<br />

statt 5.90<br />

POM-BÄR<br />

Original, 2 x 100 g<br />

–28%<br />

–30%<br />

–27%<br />

–20%<br />

–32%<br />

–25%<br />

–20%<br />

5.30<br />

statt 6.70<br />

THOMY MAYONNAISE<br />

div. Sorten, z.B.<br />

à la française, 2 x 265 g<br />

10.90<br />

statt 13.80<br />

BEN’S ORIGINAL<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Langkornreis, 20 Min., 2 x 1 kg<br />

9.30<br />

statt 13.80<br />

ELMER CITRO<br />

6 x 1,5 l<br />

AGRI NATURA<br />

RINDSHACKFLEISCH<br />

350 g<br />

1.40<br />

statt 1.95<br />

KOPFSALAT<br />

Schweiz, Stück<br />

4.40<br />

6.70<br />

statt 9.60<br />

2.60<br />

statt 3.60<br />

2.85<br />

statt 5.90 statt 3.60<br />

ANDROS<br />

FRISCHER FRUCHTSAFT<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Orangensaft, 1 l<br />

MANDARINEN SATSUMA<br />

Spanien, per kg<br />

PARMIGIANO REGGIANO<br />

SPICCHI<br />

per 100 g<br />

–28% –21%<br />

–33%<br />

–31%<br />

9.90<br />

11.90<br />

16.90<br />

10.90<br />

–20% –20%<br />

statt 25.40<br />

statt 13.80 statt 4.05<br />

statt 7.45<br />

statt 15.20 statt 15.90<br />

PERWOLL<br />

TRISA<br />

ARIEL<br />

SUTTERO<br />

div. Sorten, z.B.<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Wool & Delicates, flüssig,<br />

div. Sorten, z.B.<br />

GEWÜRZSCHINKEN<br />

Flexible Head soft, 4 Stück 2 x 1,375 l<br />

Regular, Gel, 1,25 l, 25 WG<br />

geschnitten, per 100 g<br />

FELDSCHLÖSSCHEN<br />

ORIGINAL<br />

Dose, 6 x 50 cl<br />

3.20<br />

5.95<br />

MCCAIN<br />

COUNTRY POTATOES<br />

750 g<br />

Folgende Wochenhits sind in kleineren Volg-Läden evtl. nicht erhältlich:<br />

Druck- und Satzfehler vorbehalten.<br />

MINOR SCHOKOLADE<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Praliné-Stängel, 10 x 22 g<br />

VOLG ESSIGGEMÜSE<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Delikatess-Gurken, 430 g<br />

7.95 div. Sorten, z.B.<br />

nur<br />

div. Sorten, z.B. 3.55 div. Sorten, z.B. 8.40<br />

Original, 350 g<br />

9.50<br />

Lungo Crema, 10 Kapseln<br />

Cini Minis, 2 x 375 g<br />

statt<br />

9.60<br />

3.20<br />

statt<br />

3.80<br />

BASLER LÄCKERLI<br />

HERO FLEISCHKONSERVEN<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Delikatess-Fleischkäse, 3 x 115 g<br />

6.90<br />

statt<br />

8.40<br />

VOLG KAFFEEKAPSELN<br />

SALICE SALENTINO DOC<br />

Trentacinquesimo Parallelo,<br />

Italien, 75 cl, 2022<br />

statt<br />

4.20<br />

6.30<br />

statt<br />

7.95<br />

NESTLÉ CEREALIEN<br />

FINISH<br />

div. Sorten, z.B.<br />

Ultra All in 1 Citrus, Tabs, 30 WG<br />

statt<br />

9.90<br />

11.90<br />

statt<br />

15.95<br />

Alle Standorte und Öffnungszeiten finden Sie unter volg.ch. Dort können Sie auch unseren wöchentlichen Aktions-Newsletter abonnieren. Versand jeden Sonntag per E-Mail.


4 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

MUSIK<br />

Das Dutzend ist voll<br />

www.christmas-sessions.ch<br />

MUSIQUE<br />

Une riche 12 e édition<br />

An den «Christmas Sessions» in Biel treten vom 28. November<br />

bis zum 1. Dezember erneut weltbekannte Stars auf.<br />

Du 28 novembre au 1 er décembre, des stars de renommée mondiale<br />

se produiront à nouveau lors des «Christmas Sessions» à Bienne.<br />

VON HANS-UELI AEBI<br />

Internationale Stars, Ambiance<br />

und Glamour: So lautet das<br />

Motto auch für die zwölfte Ausgabe<br />

der «Christmas Sessions»,<br />

die Ende November während<br />

vier Tagen im Kongresshaus Biel<br />

steigen. Am Konzept ändern die<br />

Organisatoren Enrico Brogini<br />

und Rolf Schädeli wenig: «Wir<br />

konnten erneut internationale<br />

Stars engagieren, Foyer und<br />

Konzertsaal werden festlich<br />

dekoriert, es gibt einen Apero<br />

Riche und VIP-Gäste können<br />

an einem der 45 Tischen den<br />

Konzerten beiwohnen.»<br />

Früherer Start. Punkto<br />

Technik scheuen die Organisatoren<br />

keinen Aufwand,<br />

«beim Sound setzen wir auf<br />

Qualität statt Krawall». Das<br />

Line-up umfasst beinahe das<br />

gesamte Alphabet und deckt<br />

ein halbes Jahrhundert Musikgeschichte<br />

ab: von «C»<br />

(Sarah Connor) bis «W»<br />

(Kim Wilde).<br />

Und doch gibt es eine<br />

Neuerung – zumindest für<br />

<strong>2023</strong>: Die «Sessions» starten<br />

bereits am Dienstag<br />

und enden am Freitag. «Wir<br />

wollten Sarah Connor unbedingt<br />

nach Biel holen,<br />

terminlich und finanziell<br />

lag nur der Dienstag drin»,<br />

sagt Brogini. Und so machte<br />

man aus der Not eine Tugend.<br />

«Für die Sponsoren<br />

und ihre Gäste liegen die<br />

Wochentage günstiger, Wochenenden<br />

sind eher für Familien»,<br />

ergänzt Schädeli.<br />

Sarah Connor. Die deutsche<br />

Pop- und Soul-Queen<br />

bestreitet somit den Auftakt.<br />

Obwohl mit gut 40 Jahren<br />

immer noch relativ jung, ist<br />

sie seit ihrem Hit «Let’s Get<br />

Back to Bed – Boy» seit über<br />

20 Jahren international erfolgreich<br />

und hat sieben Millionen<br />

Tonträger verkauft.<br />

Unterstützung bekommt der<br />

Superstar von der Lokalmatadorin<br />

Natascha und ihrem<br />

Unplugged Programm.<br />

Morcheeba. Die britische<br />

Band folgt am Mittwoch<br />

steht für ihre einzigartige Mischung<br />

aus Trip-Hop, R&B<br />

und Electronica. Mit der<br />

charakteristischen Stimme<br />

von Sängerin Skye Edwards<br />

haben sie in den 1990er-<br />

Jahren grosse Erfolge gefeiert<br />

und sind bis heute aktiv. Ihre<br />

Musik ist geprägt von atmosphärischen<br />

Klängen, tiefen<br />

Basslinien und entspannten<br />

Rhythmen, die zum Träumen<br />

und Abschalten einladen.<br />

Umberto Tozzi. Danach<br />

leitet der italienische Sänger<br />

und Songwriter über zu den<br />

beiden «lebenden Legenden».<br />

Tozzi ist seit 50 Jahren im<br />

Business. Er hat zahlreiche<br />

Hits in Italien und weltweit<br />

gelandet, darunter «Ti amo»,<br />

«Gloria» und «Tu». Seine<br />

eingängigen Melodien und<br />

romantischen Texte prägen<br />

das Lebensgefühl der «Italianità».<br />

Bis heute begeistert<br />

der mittlerweile 71-Jährige<br />

sein Publikum.<br />

Kim Wilde. Sie war Stil-<br />

Ikone und Bubentraum der<br />

frühen Achtziger. Fast in<br />

jedem Jugendzimmer hing<br />

ein Poster der Britin mit dem<br />

tiefgründigen Blick, dem<br />

Schmollmund und der blonden<br />

Strubbelfrisur. Knaller<br />

wie «Kids in America», die<br />

Ballade «Cambodia» oder der<br />

gute Laune-Song «You Keep<br />

Me Hangin’ On» werden<br />

rund um den Globus gespielt.<br />

Kim Wilde hat auch mit über<br />

60 eine treue Fangemeinde.<br />

Und «verlernt» hat sie gar<br />

nichts, wie sie am 1. Dezember<br />

beweisen wird.<br />

«Meet and Greet». Die<br />

«Christmas Sessions» – ein gediegener<br />

Musik-Anlas: sich<br />

festlich kleiden, Freunde<br />

treffen, neue Bekanntschaften<br />

knüpfen oder «Meet and<br />

Greet», wie es Brogini ausdrückt.<br />

Der Vorverkauf ist angelaufen.<br />

«Wir freuen uns auf<br />

viele Besucher und hoffen,<br />

vier unvergessliche Abende<br />

geniessen zu können.» Ein<br />

spezieller Dank gebührt den<br />

zahlreichen Sponsoren. «Ohne<br />

sie könnten wir solch grosse<br />

Namen nie nach Biel holen.» ■<br />

Enrico<br />

Brogini<br />

und Rolf<br />

Schädeli:<br />

«Wir<br />

wollten<br />

Sarah<br />

Connor<br />

unbedingt<br />

nach Biel<br />

holen.»<br />

Enrico<br />

Brogini<br />

et Rolf<br />

Schädeli:<br />

«Pour les<br />

sponsors<br />

et leurs<br />

invités,<br />

les jours<br />

de semaine<br />

sont plus<br />

avantageux.»<br />

PHOTO: JOEL SCHWEIZER<br />

PAR HANS-UELI AEBI<br />

Des stars internationales,<br />

de l’ambiance et du glamour.<br />

Telle est la devise de la 12 e édition<br />

des «Christmas Sessions»,<br />

qui se déroulera fin novembre<br />

pendant quatre jours au Palais<br />

des Congrès de Bienne. Les<br />

organisateurs Enrico Brogini<br />

et Rolf Schädeli ne changent<br />

pas grand-chose au concept:<br />

«Nous avons à nouveau pu<br />

engager des stars internationales,<br />

le foyer et la salle seront<br />

décorés de manière festive,<br />

un apéritif riche sera servi et<br />

les invités VIP assisteront aux<br />

concerts à l’une des 45 tables.»<br />

Ouverture avancée.<br />

Côté technique, les organisateurs<br />

ne ménagent pas leurs<br />

efforts, «pour le son, nous<br />

misons sur la qualité, pas sur<br />

le volume.» L’affiche couvre<br />

presque tout l’alphabet et un<br />

demi-siècle d’histoire de la<br />

musique: de C (Sarah Connor)<br />

à W (Kim Wilde).<br />

Une nouveauté – du moins<br />

pour <strong>2023</strong>: les «Sessions»<br />

commencent déjà le mardi<br />

et se terminent le vendredi.<br />

«Nous voulions absolument<br />

faire venir Sarah Connor, mais<br />

en termes de calendrier et de<br />

finances, seul le mardi était<br />

possible», explique Enrico<br />

Brogini. On a fait de la nécessité<br />

une vertu. «Pour les sponsors<br />

et leurs invités, les jours<br />

de semaine sont plus avanta-<br />

geux, les week-ends sont plutôt<br />

réservés à leurs familles»,<br />

ajoute Rolf Schädeli.<br />

Sarah Connor. La reine<br />

allemande de la pop et de la<br />

soul donne le coup d’envoi.<br />

Bien qu’elle soit encore relativement<br />

jeune (43 ans),<br />

elle connaît un succès international<br />

depuis plus de<br />

20 ans grâce à son tube «Let’s<br />

Get Back to Bed – Boy» et a<br />

vendu 7 millions de disques.<br />

La superstar sera soutenue par<br />

la vedette locale Natascha et<br />

son programme acoustique.<br />

Morcheeba. Le groupe<br />

britannique suivra mercredi<br />

avec son mélange unique de<br />

trip-hop, de R&B et d’électro.<br />

Avec la voix caractéristique de<br />

la chanteuse Skye Edwards, il<br />

a connu un grand succès dans<br />

les années 1990 et se produit<br />

toujours. Sa musique se caractérise<br />

par des sons atmosphériques,<br />

des lignes de basse<br />

profondes et des rythmes détendus<br />

qui invitent à la rêverie<br />

et à la déconnexion.<br />

Umberto Tozzi. Le chanteur<br />

et auteur-compositeur<br />

italien fait ensuite la transition<br />

avec les deux «légendes<br />

vivantes». Umberto Tozzi est<br />

dans le métier depuis 50 ans.<br />

Il a décroché de nombreux<br />

succès en Italie et dans le<br />

monde entier, dont «Ti amo»,<br />

«Gloria» et «Tu». Ses mélo-<br />

dies accrocheuses et ses textes<br />

romantiques caractérisent la<br />

joie de vivre de l’«Italianità».<br />

Aujourd’hui encore, l’artiste<br />

de 71 ans continue d’enthousiasmer<br />

son public.<br />

Kim Wilde. Elle était<br />

l’icône du style et l’idole des<br />

jeunes au début des années 80.<br />

Presque toutes les chambres<br />

d’adolescents arboraient un<br />

poster de la Britannique au<br />

regard profond, à la moue boudeuse<br />

et à la crinière blonde<br />

ébouriffée. Des tubes comme<br />

«Kids in America», la ballade<br />

«Cambodia» ou la joyeuse<br />

rengaine «You Keep Me Hangin›<br />

On» sont joués dans le<br />

monde entier. Même à 63 ans,<br />

Kim Wilde a toujours des fans<br />

fidèles et n’a rien «oublié», elle<br />

le prouvera le 1 er décembre.<br />

«Meet and Greet». Les<br />

«Christmas Sessions» – un<br />

événement musical de qualité.<br />

S’habiller de manière<br />

festive, rencontrer des amis,<br />

faire de nouvelles connaissances,<br />

soit «Meet and Greet»,<br />

comme le dit Enrico Brogini.<br />

La prévente des billets a commencé.<br />

«Nous nous réjouissons<br />

d’accueillir un nombreux<br />

public et espérons profiter de<br />

quatre soirées inoubliables»<br />

Un remerciement particulier<br />

est adressé aux nombreux<br />

sponsors. «Sans eux, nous ne<br />

pourrions jamais faire venir de<br />

si grands noms à Bienne.» ■<br />

IHRE AUFTRÄGE WERDEN VON<br />

UNS PREISWERT IN HOHER<br />

QUALITÄT AUSGEFÜHRT.<br />

POLSTERE! &<br />

RAUMAUSSTATTUNG<br />

Toffen<br />

UNSER ZIEL IST ES, FÜR JEDE<br />

AUFGABE DIE OPTIMALE LOSUNG<br />

ZU FINDEN UND BESTMÖGLICH<br />

UMZUSETZEN.<br />

SANDRA Hess<br />

in den Ständerat<br />

und 2x auf die Nationalratsliste<br />

sandrahess.ch<br />

Wahlen 22. Oktober <strong>2023</strong><br />

WIR BEZIEHEN UND REPARIEREN<br />

POLSTER ALLERART<br />

·Über 10.000 Stoffe zur<br />

Auswahl<br />

· Polster überziehen<br />

·Schnürrung<br />

· Haftung<br />

· Reparatur<br />

·Leder<br />

·Holz (Schreinerarbeiten)<br />

· Polsterreinigung<br />

·Reparaturen- oder<br />

Erneuerung der Polster<br />

von Bettumrandung und<br />

Bettkopfteil<br />

M'Tl"_.,"- ar, ".._.......<br />

♦<br />

♦<br />

♦<br />

♦<br />

BIS ZU10JAHRE GARANTIE AUF<br />

ALLE DIENSTLEISTUNGEN<br />

UNVERBINDLICHER<br />

KOSTENVORANSCHLAG<br />

STOFF- UND LEDERAUSWAHL<br />

DIREKT BEI IHNEN ZUHAUSE<br />

KOSTENLOSER HOL- UND<br />

BRINGSERVICE IM UMKREIS<br />

VON 100 KM<br />

Ab heute 5Tage gültig:<br />

te<br />

nachher<br />

50.-<br />

GUTSCHEIN<br />

für die ersten 50 Kunden<br />

Polsterei Toffen<br />

Alexander-Moserstrasse 1<br />

2503 Biel<br />

032 501 81 01<br />

polstereitoffen@gmail.com<br />

www.polsterei-toffen.ch<br />

Öffnungszeiten: nach Vereinbarung


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> ECHO<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

5<br />

Stephan Buchhofer<br />

antwortet auf die<br />

Gastkolumne von<br />

Roland Itten in der<br />

BIEL BIENNE-Ausgabe vom<br />

26. September betreffend<br />

Unterer Quai<br />

Vielen herzlichen Dank für Ihre<br />

präzise Einordnung des Projekts<br />

«canal éponge - Gesamterneuerung<br />

Unterer Quai»!<br />

In der Tat ist es auch für<br />

den fachkundigen Citoyen<br />

unverständlich, weshalb die<br />

Stadtplanung mit grossem<br />

Aufwand einen bereits heute<br />

attraktiven, identitätsstiftenden<br />

und grosszügigen<br />

Stadtraum ohne Sinn fürs<br />

Naheliegende mit viel ideologischem<br />

Ballast und grossem<br />

finanziellem Aufwand<br />

verändern will.<br />

Das Projekt «canal éponge»<br />

ist vielleicht gut gemeint,<br />

aber beim genauen Hinschauen<br />

nicht nur städtebaulich<br />

verpeilt. Denn<br />

selbst ein der Priorisierung<br />

des Langsamverkehrs gutgesinnter<br />

Bürger kann nicht<br />

nachvollziehen, weshalb das<br />

Stadtplanungsamt – nach<br />

einem 1,2 Millionen Franken<br />

teuren Planungsprozess – ein<br />

weiteres Mal im Stande ist,<br />

der Bevölkerung ein Projekt<br />

zur Realisierung vorzulegen,<br />

welches elementare funktionale,<br />

gesellschaftliche und<br />

ökonomische Anforderungen<br />

grosszügig ausblendet.<br />

Bei der Beurteilung der Idee<br />

des Schwammstadt-Projekts<br />

«canal éponge» wurden zahlreiche<br />

wesentliche Fragen<br />

wohl gar nie kritisch gestellt:<br />

Wie gross wird der Unterhaltsaufwand<br />

der stark fragmentierten<br />

Bodenbeläge sein? Wie<br />

stark schränken Kleingehölze<br />

und Nischen die Übersichtlichkeit<br />

und Sicherheit bei<br />

Tag und Nacht ein? Inwiefern<br />

ist eine reduzierte Fahrbahnbreite<br />

(heute 5 m,<br />

neu 3.5 m) für den angestrebten<br />

Langsamverkehr<br />

angemessen? Berücksichtigt<br />

das Projekt ausreichend die<br />

Bedeutung des denkmalgeschützten<br />

Ensembles und das<br />

seit 2004 in der Bundesverfassung<br />

verankerte Gesetz für<br />

Gleichstellung von Menschen<br />

mit Behinderung?<br />

Der fachkundige Citoyen<br />

bezweifelt und ist befremdet.<br />

Projektentwicklung «à la Biennoise»<br />

funktioniert definitiv<br />

anders: mit bescheidenen Mitteln<br />

gedacht, kreativ entwickelt<br />

und einfach umgesetzt<br />

– «reduced to the max»!<br />

Wehren wir uns gemeinsam<br />

und unterstützen die Interessengemeinschaft<br />

«Retten wir<br />

den Unteren Quai»!<br />

Stephan Buchhofer, Biel<br />

Theo Hofer ist ein<br />

Verfechter von<br />

Tempo 30<br />

Herzliche Gratulation an die<br />

Stadt Freiburg: Tempo 30 generell.<br />

Der Stadt machte ein wunderbarer<br />

Schritt in Richtung<br />

weniger Lärm, weniger Stau,<br />

mehr fliessender Verkehr, sie<br />

wird viele Kosten sparen.<br />

Die Blaulichtorganisationen<br />

werden ihre Ziele pünktlich<br />

erreichen. Und die Busse werden<br />

nicht mehr in den Staus<br />

stecken bleiben und können<br />

so ihren Fahrplan bestens einhalten.<br />

Es braucht nicht mal<br />

zusaätzliche Busse.<br />

Mehr Toleranz, mehr Dankbarkeit<br />

und mehr Bewusstsein<br />

für ein angenehmes Leben<br />

in der Stadt. Paris und Nidau<br />

leben diese Kultur und sind<br />

mehrheitlich zufrieden. Biel ist<br />

noch weit davon entfernt, man<br />

bastelt an einer drei Millionen<br />

teuren Insel am Unteren Quai,<br />

und könnte mit Tempo 30<br />

generell für weniger Geld viel<br />

mehr Zufriedenheit erreichen.<br />

P.S. Es gibt kein Menschenrecht<br />

auf einen freien Gratisparkplatz<br />

vor dem Haus.<br />

Theo Hofer, Nidau<br />

Flavio Milanesi sagt dem<br />

Theater Orchester Biel<br />

Soltohurn (TOBS):<br />

Danke<br />

Ich danke dem TOBS für den<br />

kleinen Auftrag, den mein<br />

junges Unternehmen Anfang<br />

des Jahres erhalten hat. Dieser<br />

Auftrag betraf eine Unterstützung<br />

in der Kommunikation<br />

mit Unternehmen in Biel.<br />

Warum mache ich diese Information<br />

öffentlich?<br />

Ich möchte zwei Punkte<br />

hervorheben, die kaum angesprochen<br />

werden, wenn<br />

man über die Zuwendungen<br />

für TOBS spricht:<br />

Das TOBS ist ein wichtiger<br />

Wirtschaftsfaktor für Biel.<br />

Es werden Löhne bezahlt,<br />

die wiederum ausgegeben<br />

und versteuert werden. So<br />

kommt ein Teil des Geldes<br />

wieder in die Stadtkasse und<br />

in die Wirtschaft zurück.<br />

Es werden Aufträge an lokale<br />

Unternehmen vergeben.<br />

Auch hier fliesst das Geld<br />

zurück in die Wirtschaft.<br />

Die Stadt Biel geht dabei<br />

nicht leer aus. Verschiedene<br />

stadtnahe Betriebe und<br />

Stiftungen erhalten bis 800<br />

000 Franken pro Jahr für die<br />

Mieten von Kongresshaus,<br />

Stadttheater, Nebia usw.<br />

Jeder Franken, den die Stadt<br />

in die Kultur investiert,<br />

kommt mehrfach zurück.<br />

Das TOBS handelt unternehmerisch,<br />

es spart seit Jahren<br />

Geld. Es wird effizienter. Entschuldigen<br />

Sie das Wort, aber<br />

Kultur ist auch ein Geschäft.<br />

Gibt es einen Beweis dafür?<br />

Das TOBS erwirtschaftet bis<br />

zu 28 Prozent Eigenmittel.<br />

Das ist einzigartig in der<br />

Schweiz! Und das, obwohl<br />

die Zuwendungen seit zwölf<br />

Jahren stagnieren.<br />

Als Bieler Unternehmer sage<br />

ich ganz klar: Ja zu TOBS.<br />

Flavio Milanesi,<br />

Milimex AG, Biel<br />

Hans-Rudolf Willome-<br />

Witschi ärgert sich über<br />

Menschen mit fehlendem<br />

Anstand<br />

Was sich in letzter Zeit im<br />

Jurintra-Quartier in der Nähe<br />

des Kindergartens und anderswo<br />

abspielt, ist für uns<br />

Mieter eine Zumutung. Man<br />

redet überall von Ordnung,<br />

Sauberkeit und Hygiene.<br />

Es darf doch nicht wahr sein,<br />

dass Kinder wie Erwachsene ihr<br />

Geschäft jeglicher Art im naheliegenden<br />

Wald und um die<br />

Hausecken verrichten. So etwas<br />

gehört sich nicht, wo ist da unsere<br />

gute Kinderstube. Wenn<br />

man darüber spricht, wie wir<br />

in unserer Jugendzeit erzogen<br />

wurden, bekommt man zur<br />

Antwort: «Du chunsch gäng vo<br />

früecher!» Die Hauswarte wie<br />

die Verantwortlichen des Kindergartens<br />

haben Tafeln angebracht:<br />

«Bitte hier nicht!.<br />

Sie wurden mutwillig von<br />

jemandem entfernt. Möglicherweise<br />

sind es fremde<br />

Eindringlinge, die auch als<br />

Kehrichtsünder ihren Müll<br />

entsorgen. Was ist heute noch<br />

Respekt und Anstand? Es gibt<br />

in unserem Wohngebiet sehr<br />

viele Hundehalter. Die meisten<br />

halten sich an die Vorschriften.<br />

Es könnte sein, dass ich mit<br />

diesem Schreiben jemanden<br />

angesprochen habe. Man muss<br />

nicht sprachlich begabt sein,<br />

um unserer Multi-Kulti-Gesellschaft<br />

beizubringen, wie man<br />

sich benehmen sollte. Ich wünsche<br />

– trotz allem – allen eine<br />

friedliche und heile Zukunft.<br />

Kommt Zeit, kommt Rat.<br />

Hans-Rudolf<br />

Willome-Witschi, Biel<br />

Impressum<br />

Redaktion / Rédaction:<br />

Neuenburgstrasse 140 /<br />

route de Neuchâtel 140,<br />

Postfach / case postale 272,<br />

2501 Biel/Bienne<br />

Tel. 032 327 09 11<br />

Fax 032 327 09 12<br />

e-mail: red.bielbienne@bcbiel.ch<br />

Herausgeber / éditeur<br />

Inserate / annonces:<br />

Gassmann Media AG,<br />

Robert-Walser-Platz 7 /<br />

place Robert-Walser 7,<br />

Postfach / case postale 1344,<br />

2501 Biel/Bienne<br />

Tel. 032 344 83 83<br />

e-mail: service@gassmann.ch<br />

Web: www.bielbienne.com<br />

Druck / impression:<br />

Druckzentrum Bern<br />

Auflage / tirage:<br />

80 500 Ex.<br />

Verteilung / distribution:<br />

Die Post / La Poste<br />

BIEL BIENNE ist Mitglied im Verband<br />

Schweizer Regionalmedien (VSRM)<br />

BIEL BIENNE est membre de l'Association<br />

Suisse des Médias Régionaux (ASMR)<br />

Biel: «Strukturelle<br />

■Wahlabstinenz».<br />

Die Stimmbevölkerung<br />

wählt diesen Sonntag ihre<br />

neue Vertretungen im<br />

National- und im Ständerat.<br />

Derzeit scheint das<br />

Interesse an der brieflichen<br />

Stimmabgabe gering.<br />

Im Verwaltungskreis Biel<br />

lag die Wahlbeteiligung<br />

diesen Montag bei<br />

14,2 Prozent; im Berner<br />

Jura bei 8,8 Prozent. Jean<br />

Daniel Beguelin von der<br />

Gemeinde Courtelary geht<br />

davon aus, dass bis zum<br />

Abstimmungssonntag eine<br />

Wahlbeteiligung von rund<br />

40 Prozent erreicht wird.<br />

«Erfahrungsgemäss zieht<br />

die briefliche Stimmabgabe<br />

in der letzten Woche vor<br />

den Wahlen erst so richtig<br />

an.» Diese Erfahrung teilt<br />

der Aarberger Gemeindeschreiber<br />

Beat Soltermann.<br />

Ausgezählt werden darf in<br />

Aarberg aufgrund der Anzahl<br />

Stimmberechtigter erst<br />

am Wahlsonntag. Bei den<br />

nationalen Wahlen 2015<br />

lag die Wahlbeteiligung in<br />

Aarberg bei 47,5 Prozent, in<br />

Biel bei 36,9 Prozent. Eine<br />

Studie, welche die Zahlen<br />

zur Wahl- und Stimmbeteiligung<br />

zwischen 1991 und<br />

2012 vergleicht, bestätigt<br />

das Phänomen der «strukturellen<br />

Wahlabstinenz»<br />

in Biel. «Im Vergleich zu<br />

anderen Städten ähnlicher<br />

Grösse, zum Kanton Bern<br />

NEWS<br />

und zum Bund ist in der<br />

Seeland-Metropole bei lokalen,<br />

kantonalen sowie<br />

eidgenössischen Wahlen<br />

und Abstimmungen ein<br />

fast schon systematisch zu<br />

nennendes partizipatives<br />

Defizit festzustellen.» Als<br />

Gründe nennt der Verfasser<br />

unter anderem die Altersstruktur,<br />

die relativ hohe<br />

Erwerbslosenquote oder die<br />

Multikulturalität. MM<br />

Bienne: abstention<br />

■structurelle.<br />

Ce dimanche, les électeurs<br />

élisent leurs nouveaux représentants<br />

au Conseil national<br />

et au Conseil des États. Pour<br />

l’instant, l’intérêt pour le vote<br />

par correspondance semble<br />

faible. Dans l’arrondissement<br />

administratif de Bienne, le<br />

taux de participation était<br />

ce lundi de 14,2%; dans le<br />

Jura bernois, il était de 8,8%.<br />

Jean Daniel Béguelin, de la<br />

Commune de Courtelary, part<br />

du principe qu’une participation<br />

d’environ 40% sera<br />

atteinte d’ici le dimanche de<br />

la votation. «L’expérience<br />

montre que le vote par correspondance<br />

prend vraiment<br />

son essor la dernière semaine<br />

avant les élections.» Le secrétaire<br />

communal d’Aarberg,<br />

Beat Soltermann, partage<br />

cette expérience. En raison<br />

du nombre de votants, le dépouillement<br />

ne peut avoir lieu<br />

à Aarberg que le dimanche des<br />

élections. Lors des élections<br />

nationales de 2015, le taux de<br />

participation était de 47,5% à<br />

Aarberg et de 36,9% à Bienne.<br />

Une étude comparant les<br />

chiffres de la participation aux<br />

élections et aux votes entre<br />

1991 et 2012 confirme le<br />

phénomène de «l’abstention<br />

structurelle» à Bienne. «Par<br />

rapport à d’autres villes de<br />

taille similaire, au canton de<br />

Berne et à la Confédération,<br />

on constate dans la métropole<br />

du Seeland un déficit participatif<br />

quasi systématique<br />

lors des élections et des votations<br />

locales, cantonales et<br />

fédérales.» L’auteur cite entre<br />

autres la structure d’âge, le<br />

taux de chômage relativement<br />

élevé ou le multiculturalisme<br />

comme raisons. MM<br />

Regionale Spezialitäten direkt vomHof<br />

Unterder Dachmarke «Natürlich vomHof»beliefern Bäuerinnen und Bauern die LANDI Läden ihrer Region mit Produkten vomeigenen Hof.<br />

VonTeigwaren, Konfitüren, Fleischwarenbis hin zu Sirup und Spirituosen –die Auswahl ist in jedem LANDI Laden einzigartig und vielfältig.<br />

Zu welchen Menus oder wie man ihreSpezialitätenambesten geniesst,erzählen einige Produzentenauf landi.ch/natuerlich-vom-hof<br />

Jus de raisin gazéifié<br />

vonLaurent Cossy,<br />

Chexbres,<br />

erhältlichinder<br />

LANDIPuidoux<br />

Loohof Rauchwurst von<br />

derFamilieHauenstein,<br />

Endingenerhältlichin<br />

derLANDI Klingnau<br />

Alle Angebote sind nurinder jeweiligen LANDIund solange Vorraterhältlich.<br />

Dauertiefpreise<br />

Rote Apfelringli<br />

vonder FamilieMeier,<br />

Metzerlen,<br />

erhältlichinder<br />

LANDI Aesch<br />

Raps Öl vonder<br />

Weidefarm, Ballwil,<br />

erhältlichinder<br />

LANDIOberseetal<br />

Stärne Suppe<br />

vomHof Haldemann,Gurzelen,<br />

erhältlichinder<br />

LANDI Steffisburg<br />

Degustation<br />

der regionalen<br />

Spezialitäten am<br />

Samstag,<br />

21. Oktober <strong>2023</strong><br />

in Ihrer LANDI


6<br />

BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> ECHO<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

Fritz Marti rät:<br />

Nimm dir Zeit<br />

und nicht das<br />

Leben<br />

Samstag Vormittag, Abschluss<br />

der Schulwoche mit<br />

«Vorlesen» oder «Chorsingen».<br />

Beides habe ich als<br />

Schüler erlebt und als Lehrer<br />

durchgeführt. Geteilte<br />

Meinungen innerhalb der<br />

Lehrerschaft und Druck der<br />

Gesellschaft haben zur Fünftagewoche<br />

in der Schule geführt.<br />

Einzelne Schülerinnen<br />

und Schüler sowie Lehrerinnen<br />

und Lehrer treten nun<br />

am Mittwochnachmittag an<br />

und andere beenden ihre<br />

Schulwoche bereits am Freitagmittag.<br />

Der Auftrag an die<br />

Schule wird kaum verändert,<br />

während die Erwartungen<br />

eher ansteigen.<br />

Leistung lässt sich berechnen,<br />

wenn ich die Arbeit<br />

durch die Zeit teile; das habe<br />

ich in der Physik gelernt<br />

und gelehrt. Die drei Grössen<br />

hangen zusammen und<br />

voneinander ab. Wenn die<br />

gleiche Arbeit in kürzerer<br />

Zeit erledigt werden muss,<br />

so braucht es mehr Leistung.<br />

Bei Maschinen ist die<br />

Leistung berechenbar und<br />

messbar; Maschinen werden<br />

abgesichert und angeschrieben.<br />

Bei uns Menschen lässt<br />

sich die Leistung weder messen<br />

noch berechnen. Wir<br />

haben keine einfache Sicherung<br />

eingebaut, sind nicht<br />

angeschrieben und vermögen<br />

nicht alle, die gleiche<br />

Leistung zu erbringen. Das<br />

müssten Politiker eigentlich<br />

kennen und Sportlehrerinnen<br />

wissen es sicherlich.<br />

Erwartungen und Forderungen<br />

nach kürzeren Arbeitszeiten<br />

und mehr Freizeit<br />

passen zum Zeitgeist. Für<br />

mich sind sie falsch und unfair<br />

all jenen Mitmenschen<br />

gegenüber, die ungefragt<br />

sechs oder sieben Tage arbeiten<br />

müssen. Sie ist auch<br />

ungerecht, weil zahllose<br />

ungleiche Menschen versuchen<br />

müssen, ungleiche<br />

Arbeiten in gleicher Zeit<br />

zu bewältigen.<br />

Soll gar mehr Arbeit in kürzerer<br />

Zeit erledigt werden, so<br />

ist dies für immer weniger<br />

Menschen möglich. Alte und<br />

Junge sind überfordert, für<br />

viele ist es der reinste Stress<br />

und Ursache für künftige<br />

Krankheiten. Teilzeitarbeit<br />

ist eine Antwort; Erholung<br />

auch während der Arbeitszeit<br />

ist eine zweite; Konsumation<br />

des verlockenden Freizeitangebotes<br />

ist die Dümmste.<br />

Für Maschinen erfinden wir<br />

Menschen Sicherungen, für<br />

uns selber erfinden wir Überbrückungen.<br />

«Nimm dr Zyt»<br />

muss eine von unseren wichtigsten<br />

Sicherungen sein.<br />

Fritz Marti, pensionierter<br />

Lehrer, Kappelen<br />

Hanni Mathys über die<br />

Meinungsfreiheit<br />

Maya Rothen macht sich ihren eigenen Reim zur Stadt<br />

Biel<br />

Biel, du einschtig schöni Uhrestadt,<br />

sit über 30 Johr geits numä no bärgab!<br />

I muess wider einisch schribä u tues wage,<br />

Mir platzt de nächschtens dr Chrage.<br />

Äs isch zum Grännä nid zum Lachä,<br />

Üsi Regierig söu ändlich ihri Husufgabä mache.<br />

Chunsch z’Bieu am Bahnhof a,<br />

Wettisch am liebschtä wieder gah.<br />

Chunnsch voruse, oh herrjeh,<br />

hocket dört scho s’Empfangskomitee,<br />

uf äm Mürli verladä mit Drogä voll<br />

oder süsch mit Alkohol.<br />

Äs isch äs Gmög u äs Gschrei,<br />

i gloubä, i blibä i Zuekunft dihei.<br />

Äs Bischu, üses schöne Café Odéon,<br />

innä super, ussä ä Hohn.<br />

Luegid einisch die Fassade,<br />

da hangä sogar no Kabu abe.<br />

Ar Bahnofstrass Nr. 50, du gsehsch, äs isch nid schwär,<br />

da steit ä Chleiderlade sit Jahrä läär.<br />

Es hat sich herumgesprochen:<br />

In der Schweiz<br />

herrscht angeblich Meinungsfreiheit.<br />

Deshalb<br />

müsse man die abweichenden<br />

Meinungen der anderen<br />

akzeptieren, sonst sei man<br />

ein schlechter Mensch.<br />

Woraufhin Grossmäuler<br />

ihre Irrtümer, Logikfehler,<br />

Vorurteile, Vermutungen,<br />

Behauptungen und Prognosen<br />

kurzerhand als «meine<br />

Meinung» deklarieren, die<br />

jedermann zu akzeptieren<br />

habe. Grossmaul: «Der Chasseral<br />

ist 3000 Meter hoch,<br />

Vorussä uf äm Teppich Dräck äs isch ä Gruus,<br />

da regt sech üsi Stadtregierig nid uf!<br />

Uf äm Neumarktplatz hei d’Outo sofort müesse verschwinde,<br />

äs gäbi ä Platz mit Bänkli u Bäumli für Alti u Chinder.<br />

Ja, das isch ou so näs Tröimli,<br />

i suechä scho sit Jahrä die Bänkli u Bäumli.<br />

Jetz wei si no üsäs schöne auti Quartier ruiniere,<br />

dr Unteri Quai, tüe sech die eigentlech nid geniere?<br />

Mir wetti ändlich, u das fürwahr,<br />

aständigi, gradi Trottoir,<br />

wo Mönschä mit körperlechä Behinderig u Rollstuehl sech chöi bewege<br />

u nid no tusig Mal müessä überlege,<br />

wie chumä i ächt hie heil as Ziu,<br />

das z’verlangä isch sicher nid z’viu!<br />

Ar ganze Schüss äs schöns Gländer,<br />

wie’s angeri hei i ihrne Länder.<br />

Nei mir wärde vo dene Parteiä nume no gschiganiert,<br />

d’Handwärker berchöme Buesse, wiu si nid wüsse, wo me parkiert.<br />

Söuä die mit äm Velo cho?<br />

U wie wärdä denä ihri Grät u Wärchzüg mitgnoh?<br />

Sinnlos Stürgäuder verschwände isch nid schwär,<br />

drum si üsi Kasse läär.<br />

I hoffä, liebi Lüt, die wo Stüre zahle,<br />

dänked dra, äs si gli Wahle!<br />

Maya Rothen, Biel<br />

wir haben das weltweit günstigste<br />

Gesundheitssystem<br />

und der Herr Soundso ist<br />

ein Lügner.» Einen Blick auf<br />

die Landeskarte, wo er die<br />

richtige Höhe des Chasserals<br />

ablesen könnte, lehnt Grossmaul<br />

ab. Er lässt sich auf<br />

keine Diskussionen ein, was<br />

«günstig» bedeuten könnte.<br />

Ist günstig nur billig? Oder<br />

hat es mit dem optimalen<br />

Preis-Leistungsverhältnis<br />

zu tun? Was wiederum<br />

bedeutet optimal? Herrn<br />

Soundso würde ich eine Verleumdungsklage<br />

empfehlen,<br />

denn ein Lügner ist er nicht.<br />

Im juristischen Sinn ist ein<br />

Lügner nur, wer immer lügt.<br />

Also gibt es gar keine solchen,<br />

denn ich glaube, dass<br />

jeder Mensch – auch jedes<br />

Bundesamt – zwischendurch<br />

mal die Wahrheit sagt.<br />

Zurück zu Grossmaul. Für<br />

ihn sind seine Behauptungen<br />

wichtig. Besonders<br />

das erhebende Gefühl, das<br />

er beim Hinausposaunen<br />

empfindet. Wie gehen wir<br />

mit ihm um? Ich weiss<br />

auch nicht. Den Kontakt<br />

zu ihm abbrechen? Geht<br />

höchstens im Privaten. Ihn<br />

auslachen? Geht nur, wenn<br />

er zufällig nicht mein Chef<br />

ist. Vielleicht könnte man<br />

ihn nach der Definition von<br />

«Vorurteil» fragen? Und ob<br />

für «Meinung» eine andere<br />

Definition gilt?<br />

Tja, meiner Meinung nach<br />

fallen nur Meinungen unter<br />

Meinungsfreiheit, nicht aber<br />

der ganz grosse falsche, diskutable<br />

oder beleidigende Rest.<br />

Hanni Mathys, Büetigen<br />

Urs Siegenthalers<br />

Gedanken zu Themen und<br />

Wahlen<br />

Die Parlamentswahlen<br />

stehen vor der Tür. Wen<br />

soll man wählen? Die Betrachtung<br />

der vergangenen<br />

durch Krisen, Notrecht<br />

und Ausserkraftsetzen von<br />

Grundrechten geprägten Legislatur<br />

kann eine Hilfestellung<br />

zu dieser Frage sein. Die<br />

Schweiz rühmt sich einer<br />

direkten Demokratie. Wenn<br />

man genauer hinschaut, so<br />

sind es v. a. der Aktivismus<br />

der Lobbyisten und die Mandate,<br />

die im Milizparlament<br />

den Ton angeben, oft nicht<br />

im Interesse der wählenden<br />

Bevölkerung. Erhellend die<br />

Aussage des Mitte-Präsidenten<br />

Gerhard Pfister, dass<br />

vor jeder Abstimmung eines<br />

Traktandums meist bis 20<br />

Mails eintreffen würden,<br />

die empfehlen, was abzustimmen<br />

sei.<br />

Ein nicht weniger beklagenswertes<br />

Kapitel ist die<br />

einseitige Berichterstattung<br />

der Mainstream-Medien<br />

seit Corona. Ein Journalist<br />

brachte es auf den Punkt:<br />

Man könne dann eine Demokratie<br />

unterwandern und<br />

das Verhalten entsprechend<br />

manipulieren, wenn man<br />

die Informationen kontrolliere,<br />

welche die Bürger<br />

erhalten. Das passierte in<br />

der krisengeschüttelten Legislatur<br />

bezüglich Corona,<br />

Ukrainekrieg, Klimaextremismus,<br />

Genderismus,<br />

Wokeismus, Neutralitätsaufgabe,<br />

Krankenkassenprämien,<br />

CS-Debakel und<br />

illegale Migration. Plötzlich<br />

galt nicht mehr die in der<br />

Wissenschaft übliche Rede<br />

und Gegenrede. Andersdenkende<br />

und Kritiker wurden<br />

und werden ausgegrenzt,<br />

verleumdet oder als Nazis,<br />

Verschwörungstheoretiker<br />

oder gefallene Engel (SPD-<br />

Bundeskanzler Scholz)<br />

beschimpft. Als Beispiel<br />

wurde immerhin vor wenigen<br />

Tagen SRG/RTS vom<br />

Bundesgericht wegen einseitiger<br />

Darstellung von<br />

Coronamassnahmenkritikern<br />

verurteilt<br />

(NZZ 21. 9. 23).<br />

Eine Aufarbeitung der Pandemie<br />

verlangen nur wenige<br />

Kleinparteien. Betreffend<br />

Klima stellt selbst das unverdächtige<br />

IPCC (Intergovernmental<br />

Panel on Climate<br />

Change) fest, das Klima sei<br />

ein gekoppeltes, chaotisches<br />

System und deshalb sei eine<br />

langfristige Vorhersage nicht<br />

möglich. Daraus folgt, dass<br />

die einseitige Fokussierung<br />

auf das CO 2 als «Drehschalter»<br />

ein manipulatives Unding<br />

ist. Weiterhin wird bei<br />

den erneuerbaren Energieformen<br />

oft das EROI (Energy<br />

Returned on Energy Invested)<br />

fälschlicherweise nicht<br />

mitberechnet. Das einseitige<br />

Festhalten am CO 2 -Narrativ<br />

führt zu einer kompletten<br />

und teuren Feinregulierung<br />

des menschlichen Lebens.<br />

Damit sind wir dann beim<br />

rot-grünen Ökosozialismus<br />

angelangt. Anstatt in einer<br />

freiheitlichen Demokratie<br />

könnten wir im Totalitarismus<br />

erwachen. Dass ein<br />

nachhaltiger Umweltschutz<br />

vonnöten ist, bestreitet niemand.<br />

Beim Genderismus<br />

wird die über Millionen von<br />

Jahren entwickelte Zweigeschlechtigkeit<br />

geleugnet<br />

wider gesunden Menschenverstand<br />

und naturwissenschaftliche<br />

Erkenntnis.<br />

Somit dürfte klar geworden<br />

sein, in welche Richtung<br />

abzustimmen ist. Allerdings<br />

sind für mich erstmals auch<br />

jene ca. 50 Prozent zu verstehen,<br />

die der Wahlurne<br />

fernbleiben: Wenn unsere<br />

Parlamentarier nach der<br />

Pfeife der Lobbyisten, Mandate,<br />

NGO's und supranationalen<br />

nicht demokratisch<br />

gewählten Organisationen<br />

wie die WHO tanzen, ist<br />

tatsächlich Hopfen und Malz<br />

verloren.<br />

Urs Siegenthaler,<br />

Dr. med. i. R., Port<br />

Le Biennois Jean-Frédéric<br />

Darbre a préféré prendre<br />

la mer plutôt que de<br />

continuer à verser un<br />

montant astronomique<br />

aux impôts pour financer<br />

une politique de «gôche»<br />

qui dépense à tout va.<br />

Cautionner<br />

ou pas?<br />

La Ville de Bienne est ruinée<br />

et virtuellement sous tutelle.<br />

Nos politiciens «de gôche»<br />

persistent à l’ignorer et ne<br />

modifient pas leur façon de<br />

dépenser, de s’octroyer de<br />

gros salaires et d’arroser leurs<br />

petits copains. J’habite cette<br />

ville depuis une trentaine<br />

d’années, mais ce n’est pas<br />

celle où j’ai grandi et j’avoue<br />

n’y être guère attaché. Entre<br />

deux hospitalisations, j’ai<br />

pris conscience du montant<br />

astronomique de nos impôts.<br />

Un accident fin 2021 et une<br />

troisième convalescence ont<br />

donné l’impulsion : départ!<br />

Pas facile lorsque l’on est<br />

propriétaire, indépendant<br />

ou salarié, habitué à des<br />

revenus corrects et à une<br />

situation confortable. Il a<br />

fallu bien étudier la chose,<br />

prendre conseil auprès de<br />

spécialistes des assurances,<br />

du 2 e pilier, etc. La création<br />

d’une Sàrl permet de continuer<br />

à cotiser un minimum<br />

jusqu’à la «vraie» retraite,<br />

dans 4 ans. C’est allé vite:<br />

visite d’un petit voilier – une<br />

occasion de 2007 – en juillet<br />

2022, expertise et achat en<br />

septembre, préparation par<br />

un chantier à l’automne<br />

et départ fin-février <strong>2023</strong>.<br />

Notre «montage» nous permet<br />

de plus travailler qu’à<br />

30% environ, en télétravail<br />

depuis le bateau pour moi,<br />

l’été en Suisse pour ma<br />

désormais co-gérante. On<br />

ne gagne presque plus rien,<br />

mais on divise nos impôts<br />

par 6, ce qui compense et<br />

permet de vivre correcte-<br />

ment à l’étranger entre 7 et<br />

11 mois par an, quitte à grignoter<br />

quelque peu nos économies.<br />

Ne rien faire, râler<br />

mais continuer à engraisser<br />

ces profiteurs et ces parasites<br />

qui nous conduisent à<br />

la ruine, revient à accepter<br />

tacitement leur politique.<br />

Je ne dis pas que c’est facile<br />

ni que tout le monde peut<br />

le faire. C’est une question<br />

d’état d’esprit. Je ne parle<br />

pas d’être aigri ni revanchard,<br />

simplement d’être en<br />

accord avec ses principes.<br />

Certains préfèreront partir<br />

en camping-car ou déménager<br />

à Nidau. La mer amène<br />

une forme de sérénité. J’y<br />

suis bien. Détendu. Je goûte<br />

cette préretraite sans arrièrepensées,<br />

je me déplace au gré<br />

du vent. Nazaré, Porto Santo,<br />

Canaries, Madère… La destination<br />

suivante dépend de la<br />

météo. Ils veulent dépenser<br />

à tort et à travers? Qu’ils le<br />

fassent, mais plus avec mon<br />

argent. Pensez-y.<br />

Jean-Frédéric Darbre,<br />

Bienne et au large<br />

Ruth Kilezi, de Bienne,<br />

commente la votation du<br />

22 octobre prochain sur le<br />

TOBS et la Bibliothèque,<br />

considérant que la culture<br />

est une:<br />

Arme de<br />

cohésion<br />

massive<br />

La culture est probablement<br />

le premier ciment social<br />

d’une communauté. Une<br />

ville, un canton ou un pays<br />

ne fonctionnent pas uniquement<br />

sur la base de règles<br />

écrites, comme la Constitution,<br />

mais aussi de règles<br />

non-écrites, plus anciennes,<br />

plus intériorisées. La culture<br />

en est l’expression. La<br />

culture! C’est un corps de valeurs,<br />

une création humaine<br />

qui est partagée et qui fait<br />

Mein Ärgernis der Woche<br />

Ma contrariété de la semaine<br />

Korab Rashiti,<br />

Grossrat SVP/<br />

député UDC,<br />

Gerolfingen<br />

«Nach den Terroranschlägen der Hamas<br />

in Israel war ich von den erschreckenden<br />

Bildern der zivilen Opfer zutiefst erschüttert.<br />

Ich schlug meiner Heimatstadt Biel vor, ihre<br />

Solidarität zu zeigen, indem sie die israelische<br />

Flagge am Blöschhaus hisst, so wie das nach<br />

dem Angriff Russlands auf die Ukraine<br />

auch geschah. Dies wäre eine schöne Geste<br />

der Unterstützung eines mit der Schweiz<br />

befreundeten Landes gewesen. Die Stadt Biel<br />

wies dies ab, weil es sich um Angriffe einer<br />

Terror-Organisation handle und nicht um<br />

die Attacke eines souveränen Staates (wie<br />

Russland) auf einen anderen souveränen Staat<br />

(Ukraine). Diese Argumente überzeugen<br />

mich in keiner Weise und diese Entscheidung<br />

hat mich zutiefst enttäuscht.»<br />

«Suite aux attaques terroristes du Hamas en<br />

Israël, j’ai été profondément bouleversé par<br />

les images terrifiantes des victimes civiles. J’ai<br />

suggéré à ma ville natale, Bienne, de montrer<br />

sa solidarité en hissant le drapeau israélien sur<br />

le fronton de la Maison Bloesch. Cela aurait<br />

été un beau geste de soutien à un pays ami<br />

de la Suisse. À mon grand regret, La Ville de<br />

Bienne a rejeté cette demande, car il s’agissait<br />

d’attaques menées par une organisation<br />

terroriste et non d’une attaque d’un État<br />

souverain (comme la Russie) contre un autre<br />

État souverain (l’Ukraine).<br />

Leur argument ne m’a pas convaincu et cette<br />

décision m’a profondément déçu.»<br />

que la communauté tient<br />

ensemble. Au théâtre tout le<br />

monde y va. C’est l’endroit<br />

où toutes les générations se<br />

réunissent, personnes jeunes,<br />

âgées, de gauche ou de<br />

droite. C’est un lieu étrange<br />

où les différences sont laissées<br />

à la porte. Peu importe<br />

que la personne assise à nos<br />

côtés soit du PS ou du PLR,<br />

le principal c’est d’assister<br />

à la pièce de théâtre et de<br />

vivre l’instant présent. C’est<br />

ça qui est merveilleux. Le<br />

théâtre est un des instruments<br />

les plus puissants qui<br />

permet à une communauté<br />

d’exister, d’avoir une âme<br />

commune, un système de<br />

valeurs communes. Une<br />

pièce de théâtre écrite par<br />

Tiago Rodrigues nommée<br />

By Heart (par cœur) me<br />

vient en mémoire. Elle met<br />

en évidence l’importance<br />

de la culture comme arme<br />

imbattable pour défendre la<br />

liberté. Aujourd’hui, nous<br />

vivons dans une époque<br />

dans laquelle on oublie ce<br />

que veut dire lutter pour les<br />

valeurs fondamentales, lutter<br />

pour pouvoir voter, lutter<br />

pour pouvoir envoyer ses enfants<br />

à l’école. C’est devenu<br />

une normalité. Les bibliothèques<br />

sont, depuis des milliers<br />

d’années, l’endroit où<br />

ces notions sont cultivées.<br />

Mais également des lieux<br />

de référence où s’incarne la<br />

quête de la culture et où on<br />

met à disposition de l’être<br />

humain des ressources qui<br />

servent à son apprentissage,<br />

à son évolution. Se priver<br />

de la bibliothèque, c’est se<br />

priver d’un des rouages de<br />

la culture et réduire son<br />

action, c’est réduire l’accès<br />

futur des jeunes générations<br />

à la culture. Voter 2X oui au<br />

TOBS et à la Bibliothèque<br />

de la Ville de Bienne, c’est<br />

continuer à chérir ces institutions<br />

et promouvoir les<br />

bienfaits de la culture. C’est<br />

lutter pour notre démocratie.<br />

Ruth Kilezi, Bienne


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> CHRONIK CHRONIQUE<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

7<br />

Mittwoch, 11. Oktober<br />

■ Verstorben: Auf der Freiestrasse<br />

in Biel stürzt kurz<br />

nach 13 Uhr ein 13-Jähriger<br />

von seinem Fahrrad und wird<br />

von einem Linienbus der Verkehrsbetriebe<br />

Biel überfahren.<br />

Der Junge stirbt noch auf<br />

der Unfallstelle.<br />

■ Verloren: Der EHC Biel<br />

verliert das Champions-Hockey-League-Spiel<br />

gegen Vitkovice<br />

in Ostrava (CZE) mit<br />

3:4 nach Verlängerung.<br />

Donnerstag, 12. Oktober<br />

■ Angekündigt: Junge Einwohner<br />

von Tramelan kündigen<br />

an, dass das Dorffest<br />

«Tram’en Fête» nach einer<br />

Pause von 15 Jahren vom<br />

7. bis zum 9. Juni 2024<br />

wieder stattfindet.<br />

Freitag, 13. Oktober<br />

■ Gesiegt: Der EHC Biel gewinnt<br />

sein erstes Spiel nach<br />

sieben Niederlagen in Serie<br />

zuhause vor 5724 Zuschauern<br />

gegen Rapperswil-Jona mit<br />

2:1 nach Verlängerung.<br />

■ Gebrannt: An der Nordflanke<br />

des Montagne de Graitery<br />

in Moutier bricht ein<br />

Waldbrand aus. Ausgangspunkt<br />

ist eine Feuerstelle am Ende des<br />

Bergrückens. Nach den Personen,<br />

die das Feuer verursacht<br />

haben, wird gesucht.<br />

■ Eingesetzt: Die Städteallianz<br />

und die Verkehrskonferenz<br />

der Westschweiz<br />

(CTSO) setzen sich gemeinsam<br />

für die Jurafusslinie der<br />

Bahn ein. Nach der Ankündigung<br />

des von der S<strong>BB</strong> und<br />

der CTSO ausgearbeiteten<br />

Fahrplans 2025 haben mehr<br />

als 30 Städte, Verbände und<br />

Gesellschaften ihre Unzufriedenheit<br />

und Besorgnis über<br />

die Entscheidungen zum<br />

Ausdruck gebracht. Nach<br />

ihrem Austausch im Juni<br />

und September dieses Jahres<br />

erwarten die Städteallianz<br />

und die CTSO, dass bei der<br />

detaillierten Fahrplanplanung<br />

gezielte Verbesserungen<br />

möglich sind, um die<br />

Attraktivität der Jurafusslinie<br />

zu erhalten.<br />

■ Repariert: Am 21. Oktober<br />

findet der Internationale<br />

Reparatur-Tag statt. In Biel<br />

können Interessierte von 10<br />

bis 15 Uhr auf dem Zentralplatz<br />

defekte Gegenstände<br />

reparieren lassen. Zugegen<br />

sind Leute des «Repair Café»,<br />

das normalerweise im «Haus<br />

pour Bienne» an der Kontrollstrasse<br />

betrieben wird.<br />

Samstag, 14. Oktober<br />

■ Geschlossen: Das als Töff-<br />

Treff bekannt gewordene See-<br />

Café in Alfermée schliesst am<br />

22. Oktober.<br />

■ Gesiegt: Der FC Biel besiegt<br />

den FC Delsberg zuhause<br />

mit 2:0.<br />

Sonntag, 15. Oktober<br />

■ Angegriffen:<br />

Vor dem<br />

«Chessu» in Biel wird kurz nach<br />

zwei Uhr ein Mann bei einer<br />

Auseinandersetzung angegriffen<br />

und verletzt. Die Kantonspolizei<br />

Bern sucht Zeugen.<br />

Montag, 16. Oktober<br />

■ Abgeschossen: Die Deputation<br />

des bernischen Grossen<br />

Rates fordert den Regierungsrat<br />

auf, sofort und unverzüglich<br />

eine Abschussbewilligung<br />

für den oder die Wölfe zu erteilen,<br />

die im Berner Jura ihr<br />

Unwesen treiben. Rund 38<br />

Nutztiere sollen seit Ende Juli<br />

gerissen worden sein.<br />

A propos …<br />

Teurer Leuchtturm<br />

Bereits vor 22 Jahren haben<br />

die Bieler Francis Meyer<br />

und Romeo Burkhalter<br />

ein detailliertes Projekt<br />

für die Verschönerung des<br />

Unteren Quais vorgestellt.<br />

Ein leicht zu verwirklichendes,<br />

kostengünstiges<br />

Promenaden-Projekt, später<br />

vom damaligen Baudirektor<br />

Klopfenstein und Stadtpräsidenten<br />

Stöckli unterstützt,<br />

aber von der Stadtplanung<br />

vor einer Realisierung gestoppt<br />

(«keine Projekte von<br />

Privatpersonen»). Vor zwei<br />

Jahren wurde der inzwischen<br />

verstorbene Francis Meyer<br />

nochmals bei der Stadt vorstellig:<br />

«Wir wollten unnötige<br />

Kosten und Widerstände<br />

vermeiden. Warum immer<br />

neue Projekte anreissen, es<br />

ist ein wunderschöner Quai,<br />

er muss nur in seinem alten<br />

Glanz restauriert werden.<br />

Alle 30 Jahre beweinen<br />

wir, was wir vorher zerstört<br />

haben. Jedes Mal fangen<br />

wir von vorne an und vernachlässigen<br />

den Unterhalt<br />

des Vorhandenen.» Meyer<br />

war überzeugt, dass mit<br />

einer Million Franken der<br />

Quai in seine ursprüngliche<br />

Form zurückversetzt werden<br />

könnte, wobei Fahrräder und<br />

Trottinetts nicht mit den<br />

promenierenden Fussgängern<br />

gemischt werden sollten.<br />

Traurig: Was Meyer vor<br />

zwei Jahren für eine einfache<br />

Sanierung ausrechnete –<br />

damit kann man heute nicht<br />

einmal die teure Planung des<br />

hoch gegriffenen «Leuchtturms»<br />

bezahlen.<br />

VON/PAR<br />

MARIO<br />

CORTESI<br />

Voici 22 ans, les Biennois<br />

Francis Meyer et Romeo<br />

Burkhalter présentaient un<br />

projet détaillé pour l’embellissement<br />

du Quai du Bas.<br />

Une promenade facile à réaliser<br />

et peu coûteuse, soutenue<br />

plus tard par le directeur des<br />

travaux publics de l’époque,<br />

Hubert Klopfenstein, et le<br />

maire Hans Stöckli, mais<br />

stoppée par le service d’urbanisme<br />

avant toute réalisation<br />

(«pas de projets de personnes<br />

privées»). Il y a deux ans,<br />

Francis Meyer, aujourd’hui<br />

Coûteux phare<br />

décédé, est revenu à la<br />

charge: «Nous voulions éviter<br />

des coûts et des résistances<br />

inutiles. Pourquoi toujours<br />

lancer de nouveaux projets,<br />

c’est un quai magnifique, il<br />

suffit de le restaurer dans son<br />

ancienne splendeur. Tous<br />

les 30 ans, nous pleurons<br />

ce que nous avons détruit<br />

auparavant. Chaque fois,<br />

nous recommençons à zéro<br />

et nous négligeons l’entretien<br />

de ce qui existe déjà.» Francis<br />

Meyer était convaincu<br />

qu’avec un million de francs,<br />

il serait possible de redonner<br />

au quai sa forme d’origine,<br />

en évitant de mélanger<br />

vélos et trottinettes avec les<br />

promeneurs. Triste: ce que<br />

Francis Meyer a calculé il y<br />

a deux ans pour une simple<br />

rénovation ne permet même<br />

pas aujourd’hui de couvrir la<br />

planification onéreuse de ce<br />

«phare» très ambitieux.<br />

Mardi 10 octobre<br />

■ Ajouté. L’Espace découverte<br />

Énergie de Saint-Imier<br />

est ajouté par le Canton de<br />

Berne à l’inventaire cantonal<br />

des traditions vivantes.<br />

Mercredi 11 octobre<br />

■ Décédé. Un garçon de<br />

13 ans chute de son vélo en<br />

début d’après-midi à la rue<br />

Franche et est happé par un<br />

bus des Transports publics<br />

biennois. Gravement blessé, il<br />

décède sur les lieux de l’accident.<br />

Un appel à témoins a été<br />

lancé par la police cantonale.<br />

■ Défaits. En déplacement<br />

à Vitkovice en Champions<br />

Hockey League, le HC Bienne<br />

s’incline par 4 à 3 devant<br />

3128 spectateurs. Les Seelandais,<br />

menés de deux longueurs,<br />

ont réussi à revenir<br />

dans le match durant le<br />

temps réglementaire (3 à<br />

3), mais ont été défaits en<br />

infériorité numérique durant<br />

les prolongations.<br />

Jeudi 12 octobre<br />

■ Relancée. Des jeunes Tramelots<br />

motivés annoncent<br />

qu’ils ont décidé de relancer<br />

la fête du village, sous le nom<br />

de Traml’en Fête. Après une<br />

pause de 15 ans, la prochaine<br />

édition aura lieu du 7 au<br />

9 juin 2024.<br />

Vendredi 13 octobre<br />

■ Remporté. Le HC Bienne<br />

remporte enfin un match<br />

après 60 minutes. Il s’impose<br />

2 à 1 en prolongation face à<br />

Rapperswil à la Tissot Arena<br />

devant 5724 spectateurs<br />

grâce à un but de Tino Kessler.<br />

Le premier but biennois<br />

a été marqué à la 18 e minute<br />

par le capitaine Gaëtan Haas.<br />

■ Déclaré. Un feu de forêt<br />

se déclare sur la montagne de<br />

Graitery à Moutier. L’incendie<br />

a été contenu dans la soirée<br />

mais les travaux d’extinction<br />

se sont prolongés jusqu’au<br />

samedi midi. L’incendie serait<br />

en premier lieu dû à une négligence<br />

ou à un feu allumé<br />

pour une grillade et pas complètement<br />

éteint. La police<br />

recherche les personnes qui<br />

ont allumé ce foyer.<br />

Samedi 14 octobre<br />

■ Remporté (bis).<br />

Le FC Bienne remporte le<br />

derby face à Delémont 2 à 0<br />

à la Tissot Arena devant 1120<br />

spectateurs. Des buts signés<br />

Abdoulaye Coulibaly (18 e )<br />

Jonathan De Donno. Bienne<br />

se retrouve ainsi 6 e au classement<br />

de Promotion League.<br />

Dimanche 15 octobre<br />

■ Agressé. Peu après deux<br />

heures du matin, un homme<br />

est agressé et blessé devant la<br />

Coupole de Bienne lors d’une<br />

altercation. Il a été conduit<br />

en ambulance à l’hôpital et<br />

la police cantonale a lancé un<br />

appel à témoins.<br />

Lundi 16 octobre<br />

■ Demandée. La députation<br />

francophone au Grand<br />

Conseil bernois demande au<br />

Conseil exécutif d’agir immédiatement<br />

et de délivrer sans<br />

plus attendre une autorisation<br />

de tirer le ou les loups qui<br />

sévissent dans le Jura bernois.<br />

Quelque 38 animaux de rente<br />

auraient officiellement péri des<br />

prédations depuis fin juillet.<br />

✝ ADIEU<br />

Aebi-Steinmann Vreni, 77, Nidau; Bourquin-Grütter France, 78, Prêles; Carbonere Luigi, 89,<br />

Biel/Bienne; Csombo Gabriele, 85, Biel/Bienne; Egli Willy, 84, Lyss; Fiechter Roger, 88, Saint-Imier;<br />

Fiechter Grosjean Yvette, 82, Scheuren; Hasen-Krähenbühl Lydia, 82, Lyss; Hennemann-<br />

Otter Gertrud, 88, Biel/Bienne; Hubler-Graber Therese, 66, Brügg; Ippolito Luigi, 76, Aegerten;<br />

Jakob Ruedi, 89, Biel/Bienne; Kohler-Veya Ernst, 80, Biel/Bienne; Kreienbühl Lukas, 82, Biel/<br />

Bienne; Leuenberger-Leutenegger Hans-Rudolf, 96, Biel/Bienne; Lüdi Heinz, 78, Biel/Bienne;<br />

Lustenberger Hans, 93, Biel/Bienne; Schläpfer Roger, 59, Biel/Bienne; Schertenleib Francis, 81,<br />

Biel/Bienne; Schönenberger Rolf Louis Johann, 80, Biel/Bienne; Siegenthaler Albert, 73, Ins;<br />

Stettler Andreas, 67, Biel/Bienne; Stettler-Müller Hans, 81, Pieterlen; Stoll Kurt, 87, Biel/Bienne;<br />

Wiedmer-Naef Erika, 86, Pieterlen.<br />

In stiller Trauer nehmen wir Abschied von unserem Vater, Grossvater, meinem Sohn,<br />

Bruder und Freund<br />

Martin Erhard<br />

27. Mai 1963 – 06. Oktober <strong>2023</strong><br />

Unverhofft und plötzlich musstest du in deinem 61. Lebensjahr von uns gehen.<br />

Sandrine Simon-Erhard, 2556 Schwadernau, Rosenweg 14<br />

Fabrice Erhard, 2557 Studen, Burgerweg 6<br />

Der Abschied findet im engsten Familienkreis statt.<br />

"Das wahre Glück besteht nicht in dem,<br />

was man empfängt, sondern in dem was man gibt."<br />

Nach einem reich erfüllten Leben, das in den letzten Monaten immer schwerer wurde, nehmen<br />

wir Abschied von<br />

Andreas Christian Stettler<br />

28.2.1956 - 12.10.<strong>2023</strong><br />

Wir haben um deine Krankheit gewusst- du hast sie tapfer ertragen, dennoch sind wir erschüttert,<br />

wie schnell du uns jetzt verlassen hast.<br />

Dankbar sind wir für die Zeit, die wir mit dir erleben durften.<br />

Die Hinterbliebenen:<br />

Annemarie Wetter<br />

Lisa Stettler<br />

Ursula Eichenberger<br />

Nichten und Neffen<br />

Freunde<br />

Traueradresse: Annemarie Wetter Nussbaumstrasse 20, 3006 Bern<br />

Die Trauerfeier findet am 3.11.<strong>2023</strong> um 15:00 Uhr im Wohnheim Büttenberg, Geyisriedweg 67,<br />

in Biel Mett statt.<br />

Wer etwas spenden möchte: IBAN: CH5200769038279112002, Rubrik: Spendekonto Neubau,<br />

Klinik Arlesheim.


%4qwB+hgm%j/%EwPl%Ca+ANDJX%3x%c4=.C%7S+=HzEj%vT%N"e.7%LB+Z6ckcQD%UL%9tJ32wyQ%0d%O5H5F-A'XEeU-Cx-jDxwCahQC%Gg%l'p4%dh%DlL/ub%XmOmo-LtH391-ry-CqyKrIE/r.YGQ%ow%'1fRm2%ra%/2r1nmSbfZb%0T"e'.zTF%Q"%yPQgvGrdbmd%7q%R57YeaLEfW2r%ovLu=.YvA%re%h6r1nmwRL"bX%dh%DlU/1b%Xm5tj+g3W+oq+Mr%iKwc%lI/3+vu2+X1Gu%3a%cdFOog%5e<br />

%"0g1+bnI%K6%4gh8%7S%tV'Vz-hnYi"L-lk-/jkRlOy8l%U3%9nDp%Sy<br />

Die grösste Perückenauswahl<br />

in der Region<br />

für Sie in<br />

BIEL<br />

pour vous à<br />

BIENNE<br />

Le plus Grand choix de<br />

perruques de la région<br />

Zentralstrasse 4<br />

2502 Biel<br />

Tel 032 322 22 63<br />

www.ici-paris.ch<br />

NEU<br />

NEU<br />

BIELER<br />

INNEN<br />

STADT<br />

EntdeckenSie eine bieler spezialitäT!<br />

dÉCOUVREZ UNESPÉCIALITÉBIENNOISE!<br />

Kompetenz in<br />

allen GesundheitsfraGen<br />

Professionelle Beratung für<br />

• Gesundheitsvorsorge<br />

• Arznei- und Naturheilmittel<br />

• Babynahrung und -pflege<br />

• Sport und Reisen<br />

• Gesichts- und Körperpflege<br />

Lengnau Bürenstrasse 1<br />

Biel/Bienne General-Dufour-Strasse 4<br />

Biel/Bienne Zentralstrasse 45 | www.geno.ch<br />

CompétenCe pour<br />

toutes questions de<br />

la santé<br />

Nous garantissons des conseils<br />

professionnels en<br />

• Prévention de la santé<br />

• Remèdes allopathiques et naturels<br />

• Sport et voyage<br />

• Soins du visage et du corps<br />

• Aliments et produits de soin<br />

pour bébés<br />

Natur-Zentrum<br />

«Steilädeli»<br />

Juravorstadt 2, place du Jura<br />

2502 Biel / Bienne<br />

Tel 032 322 46 56<br />

www.natur-zentrum.ch<br />

Schweizer Steine – Mineralien – Schmuck<br />

Farfalla – CH-Bachblüten – Räucherwerk<br />

Pierres suisses – Minéraux – Bijoux<br />

Farfalla – CH-fleurs Dr Bach – Encens<br />

Venez Besuchen visiter Sie notre unser musée einzigartiges de machines Maschinenmuseum<br />

unique<br />

CENTRE MULLER MÜLLER inBiel à Bienne, amWydenauweg chemin des Saules 34! 34<br />

Le Das musee Museum présente zeigtinrekonstruiertenWerkstätten plus de 150 machines dans des ateliers desfrühen reconstruits<br />

du 20.Jahrhundertsüber150 début du 20e siècle. Sous le même Maschinen. toit se trouve UntergleichemDach<br />

la grande salle polyvalente<br />

avec sa charpente apparente originale datant de l’époque de la<br />

befindetsichder grosse Mehrzwecksaalmit originalemSichtbalkenwerk<br />

banquets. aus der Bauzeit: der ideale Rahmen für Ihre<br />

construction: le cadre idéal pour vos séminaires, conférences, réceptions<br />

ou<br />

Visites Seminare, et visites Konferenzen, guidées sur rendez-vous. Empfänge oder Bankette. Rufen Sie<br />

Merci<br />

uns an–wir<br />

de votre appel!<br />

freuen uns auf Ihren Besuch!<br />

www.centremuller.ch<br />

FESTE ZÄHNE AN EINEM TAG<br />

AUF 4 IMPLANTATEN<br />

Wir bieten Ihnen<br />

eine kostenlose<br />

1. Beratung<br />

Nidaugasse 14 CH-2502 Biel<br />

Telefon: 032 323 01 11<br />

Standort /lieu:<br />

Kirchgässli 9, 2502 Biel/Bienne<br />

nectaflor-artisanal.ch<br />

ÊTES-VOUS PRÊT À COMMENCER<br />

LA SAISON D‘AUTOMNE?<br />

Pour la saison plus fraîche, vous<br />

trouverez de magnifiques manteaux,<br />

vestes, robes et chaussures<br />

dans toutes les variantes.<br />

Vous souhaitez nous soutenir?<br />

Nous sommes heureux d’accepter<br />

vos dons.<br />

Notre équipe se réjouit de votre<br />

visite.<br />

LU<br />

MO ganzer<br />

fermé<br />

Tag<br />

toute<br />

geschlossen<br />

la journée<br />

MA-VE 09.30-12.00 13.30-18.15<br />

SA<br />

DI-FR 09.30-12.00 10.00-16.00<br />

13.30-18.15<br />

SA 10.00-16.00<br />

Rüschlistrasse21, 21, 2502 Biel/Bienne<br />

Tél. Tel. 032 323 71 72<br />

lasurprise@bluewin.ch<br />

Eliane Eggli & Margrit Perrottet<br />

VENTE DE PRODUITS ET DE MATÉRIEL POUR<br />

LA COIFFURE ET L’ESTHÉTIQUE<br />

Votre magasin de produits capillaires àBienne<br />

Jano Hair Diffusion<br />

Rue des Marchandises 27<br />

2502 Biel-Bienne<br />

Tél. +41 32323 48 68<br />

contact@janohair.ch<br />

Vous trouverez:<br />

› Le produit qu’il vous faut pour la<br />

beauté de vos cheveux<br />

› Un grand choix d’accessoires:<br />

lisseurs, tondeuses, fers àfriser, etc.<br />

Sie finden<br />

› Das Produkt, das Sie für die Schönheit<br />

Ihrer Haare brauchen<br />

› Eine großeAuswahl anZubehör:<br />

Haarglätter, Haarschneider, Lockenstab<br />

usw.<br />

Felix Merz<br />

vitality 4 you<br />

kybun Shop Biel/Bienne<br />

gehen wie auf Wolken!<br />

kybun Schuhe<br />

Ici nous vendons tous les produits professionnels<br />

pour soigner vos cheveux<br />

www.janohair.ch<br />

kybun Matten<br />

Hans-Hugi-Strasse 5 ∙ CH-2502 Biel/Bienne ∙ biel-bienne@kybunshop.ch ∙ +41 (0)32 322 33 08 ∙ www.kybun.ch<br />

Öffnungszeiten: Do/Fr 14.00 - 18.00, Sa 10.00 - 16.00 ∙ Ausserhalb der Öffnungszeiten auch gerne nach Vereinbarung


ZU VERMIETEN / À LOUER<br />

Biel -Karl-Neuhaus-Strasse 40<br />

Ab sofort oder n. V. vermieten wir imBieler<br />

Stadtzentrum eine<br />

2.5-Zimmer-Wohnung im 3. OG, ca. 61m2<br />

-Hell<br />

-Bambusparkett in ganzer Wohnung<br />

-Offene Küche mit viel Stauraum<br />

-Waschmaschine und Tumbler in Wohnung<br />

-Grosszügiger Grundriss<br />

-Lifte<br />

-Grosses Kellerabteil<br />

-Einstellhallenplatz kann dazu gemietet werden<br />

Mietzins CHF 1'305.-- +HK/NK<br />

Biel -Solothurnstrasse 136<br />

Wir vermieten im Turm des Diametal-Areals, im<br />

Industriequartier Biel-Bözingen<br />

Büroräumlichkeiten 284m2 im6.OG<br />

-Helle und lichtdurchflutete Mietfläche mit viel<br />

Verglasung /Raumhöhe von 3.2m<br />

-Kleiner Waren- (1 Palette) und Personenaufzug<br />

vorhanden<br />

-Diverse Anlieferungen und professioneller<br />

Infrastruktur<br />

-Elektronische Zutrittskontrolle<br />

-Besucherparkplätze<br />

Mietzins CHF 2'840.-- +HK/NK<br />

Biel -Eckweg 8<br />

Wir vermieten per sofort oder n.V.:<br />

Gewerbe-/Produktionsräumlichkeiten<br />

516 m 2 im EG<br />

-Anlieferung ebenerdig<br />

-Tiefparterre (mit Tageslicht), Raumhöhe 3Meter<br />

-Leicht erreichbare Lage für LKW/PW wie auch<br />

mit öffentlichen Verkehrsmittel.<br />

-Autobahnanschluss 5Fahrminuten entfernt.<br />

-Parkplätze können zu CHF 60.-/Monat dazu<br />

gemietet werden.<br />

Mietzins CHF 120.-- +HK/NK (/m 2 /Jahr)<br />

Biel –Neumarktstrasse 14<br />

ab 1.Dezember oder n. V. vermieten wir an<br />

zentraler Lage eine grosszügige<br />

3.5- Zimmer-Wohnung im 5.OG<br />

-Hell/Sonnig<br />

-Küche mit Geschirrspüler<br />

-Parkett- und Plattenboden<br />

-Badezimmermit Badewanne<br />

-Balkon<br />

-Busstation direkt vor dem Haus<br />

-Zentrale Lage<br />

Mietzins CHF 1'398.-- +HK/NK<br />

ZU VERKAUFEN / À VENDRE<br />

KAMMER BIELER IMMOBILIEN-TREUHÄNDER<br />

CHAMBRE IMMOBILIÈRE BIENNOISE<br />

Ihre Immobilien-Partner<br />

für das Seeland, Biel<br />

und den Berner Jura.<br />

Vos partenaires Immobilier<br />

pour le Seeland, Bienne<br />

et le Jura Bernois.<br />

DER GUTE TIPP • LE BON TUYAU<br />

In Nidau an der Gurnigelstrasse 10<br />

verkaufen wir diese<br />

gepflegte 4.5 Zimmerwohnung<br />

140m2 im 2. OG mit Lift. Grosszügige<br />

Schlafzimmer, zwei Badezimmer mit<br />

Dusche und Jacuzzi, Cheminée mit<br />

Warmluftsystem, 2grosse Balkone,<br />

grosser Keller mit eigenem Waschturm.<br />

An zentraler Lage, Stadtzentrum, Bielersee<br />

und ÖV in der Nähe.<br />

Preis: CHF 795'000.-<br />

032 341 08 85 | info@engelmannimmo.ch<br />

www.ballonfahren.ch<br />

Infos & Reservationen +41 32 397 51 <strong>42</strong><br />

une entreprise de la<br />

Société d’utilité publique Bienne<br />

Débarras<br />

Déménagements<br />

et plus encore<br />

Enlèvement<br />

gratuit<br />

032 322 10 43<br />

Rue Haute 13 2502 Bienne<br />

laglaneuse.ch<br />

BROCKENSTUBE<br />

Nuschi-Chörbli<br />

Chumm cho nusche<br />

Bözingenstrasse 151b | 2504 Biel | Tel. 079 630 29 13<br />

Vasektomie/Unterbindung<br />

Vasectomie<br />

Nehmen Sie als Mann das Thema Verhütung in die eigene Hand.<br />

En tant qu’homme, prenez vous la contraception en main.<br />

Uromed AG/SA Biel/Bienne • c/o Sanacare•<br />

Bözingenstrasse 140, Rue de Boujean • 2504 Biel/Bienne<br />

032 343 36 60 •uromed.biel@hin.ch<br />

* Wir weisen darauf hin, dass zum Schutz vor diversen Krankheiten Kondome unabdingbar sind.<br />

* Nous attirons votre attention sur le fait que les préservatifs sont indispensables<br />

pour se protéger de diverses maladies.<br />

Biel-Zentrum, per sofort<br />

2.5-Zimmerwohnung<br />

im 2. Stock<br />

Küche mit Geschirrspüler<br />

950.- + NK/HK 265.-<br />

076 404 19 80, Hr. Leder<br />

Ihr Green Egg Experte<br />

Votre expert Green Egg<br />

www.casacucina.ch<br />

Adam-Friedrich-Molz-Gasse 10, Biel-Bienne<br />

Wir räumen für Sie:<br />

Kostenlose Abholung<br />

und Räumung<br />

zu fairen Preisen<br />

→ srk-bern.ch/raeumung<br />

Green_Egg_Inserat.indd 1 10.03.2022 17:02:16<br />

032 0323382414<br />

achat/vente achat/vente •<br />

estimation estimation •<br />

financement<br />

financement<br />

Silvano Keller<br />

votre courtier pour la région<br />

032 358 21 38<br />

Madeleine Deckert<br />

in den Nationalrat<br />

Liste 24<br />

Virginie Heyer<br />

au Conseil national<br />

Liste 24


10<br />

BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />

UMFRAGE SONDAGE<br />

Maler- und<br />

Gipsergenossenschaft Biel<br />

Solothurnstrasse 126a 2504 Biel/Bienne<br />

032 3<strong>42</strong> 30 72 www.mgg.ch<br />

www.mgg.ch<br />

Gibt es in und um Biel genügend Sitzgelegenheiten?<br />

Y a-t-il suffisamment de bancs publics à Bienne et environs?<br />

«Zwischen der Mühlebrücke<br />

und dem Bieler Bahnhof Biel<br />

leider nicht. Insbesondere an<br />

der Bahnhofstrasse muss man<br />

in ein Restaurant einkehren,<br />

um eine Pause zu machen<br />

zu können.»<br />

«Ja. Es hat überall Sitzgelegenheiten<br />

in den Strassen<br />

und anliegenden Parks. Am<br />

Oberen Quai in Biel beispielsweise<br />

gibt es temporär sogar<br />

noch mehr Gelegenheiten<br />

zum Verweilen.»<br />

«Nein. Manche Orte wie das<br />

Zihl- oder Aareufer meide ich,<br />

weil man ein Bord runtergehen<br />

muss, um zu einer Sitzbank<br />

zu gelangen. Zum Glück<br />

habe ich meinen guten Freund<br />

stets bei mir, den Rollator.»<br />

PHOTOS: MICHÈLE MUTTI<br />

Ann Kuntz, 83,<br />

Rentnerin/retraitée,<br />

Mörigen<br />

«Entre le Pont-du-Moulin et<br />

la gare de Bienne, malheureusement<br />

pas. À la rue de<br />

la Gare notamment, il faut<br />

s’arrêter dans un restaurant<br />

pour pouvoir faire une pause.»<br />

Bruno Graber, 69,<br />

Rentner/retraité,<br />

Biel/Bienne<br />

«Oui, il y a des sièges partout<br />

dans les rues et les parcs avoisinants.<br />

Au quai du Haut à<br />

Bienne, par exemple, il y a<br />

même temporairement plus<br />

d’occasions de s’arrêter.»<br />

Heinz Löffel, 92,<br />

Rentner/retraité,<br />

Biel/Bienne<br />

«Non. J’évite certains endroits<br />

comme les rives de la Thielle<br />

ou de l’Aar, car il faut descendre<br />

un bord pour accéder<br />

à un banc. Heureusement, j’ai<br />

toujours mon bon ami avec<br />

moi, le déambulateur.»<br />

«Es dürften mehr sein. Die<br />

wenigen Sitzbänke beispielsweise<br />

an der Nidaugasse,<br />

Höhe Dufourstrasse, sind<br />

meistens besetzt.»<br />

«Il devrait y en avoir plus. Les<br />

quelques bancs, par exemple<br />

à la rue de Nidau, à la hauteur<br />

de la rue Dufour, sont généralement<br />

occupés.»<br />

«Nein, besonders in der Nidaugasse<br />

in Biel fehlen Bänke.<br />

Ich will nicht immer etwas<br />

konsumieren, um mich hinsetzen<br />

zu können.»<br />

«Non, il manque des bancs,<br />

surtout à la rue de Nidau à<br />

Bienne. Je ne veux pas toujours<br />

consommer quelque<br />

chose pour pouvoir m’asseoir.»<br />

«Mir reichen die Sitzgelegenheiten<br />

in der Innenstadt aus,<br />

wo ich auch wohne.»<br />

«Les possibilités de s’asseoir<br />

au centre-ville me suffisent,<br />

j’y habite aussi.»<br />

Inge Vogt, 80,<br />

Rentnerin/retraitée,<br />

Biel/Bienne<br />

Jean-Paul Gagnebin, 78,<br />

Rentner/retraité,<br />

Biel/Bienne<br />

Yolande Pasche, 83,<br />

Rentnerin/retraitée,<br />

Biel/Bienne<br />

WOCHEN-<br />

KNALLER<br />

40%<br />

2.70<br />

statt 4.50<br />

www.coop.ch<br />

17.10.–22.10.<strong>2023</strong> solange Vorrat<br />

Nüsslisalat (exkl. Bio und Coop Betty Bossi),<br />

Schweiz/Frankreich/Italien, Beutel à 150 g (100 g = 1.80)<br />

WOCHEN-<br />

Superpreis<br />

1.–<br />

KNALLER<br />

50%<br />

2.75<br />

statt 5.50<br />

Superpreis<br />

1.–<br />

Rucola, Italien,<br />

Beutel à 150 g (100 g = –.67)<br />

Birnen QTee, IP-Suisse,<br />

Schweiz, per kg<br />

Baumnüsse, Frankreich,<br />

Beutel à 250 g (100 g = –.40)<br />

WOCHEN-<br />

WOCHEN-<br />

KNALLER<br />

41%<br />

per 100 g<br />

2.–<br />

statt 3.40<br />

KNALLER<br />

50%<br />

per 100 g<br />

2.–<br />

statt 4.–<br />

49%<br />

54.–<br />

statt 107.70<br />

Coop Pouletbrust, Schweiz,<br />

in Selbstbedienung, ca. 680 g<br />

Coop Schweinsnierstücksteaks, Schweiz,<br />

in Selbstbedienung, 4 Stück, ca. 640 g<br />

Malbec Mendoza<br />

Argentina La Mascota 2021,<br />

6 × 75 cl (10 cl = 1.20)<br />

KW<strong>42</strong>/ 23<br />

NAT D<br />

Jahrgangsänderungen vorbehalten. Coop verkauft keinen Alkohol an Jugendliche unter 18 Jahren.


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> MARKT / MAGAZIN MARCHÉ / MAGAZINE<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

11<br />

Celine Schnyder: «Ich kannte unser MS Rousseau,<br />

bevor ich den Schriftsteller und Philosophen<br />

Rousseau entdeckte!»<br />

GUT BUCHSTABIERT<br />

Wohl im<br />

Heimathafen<br />

Aussagen von Celine Schnyder, Marketingassistentin<br />

bei der Bielersee-Schifffahrts-<br />

Gesellschaft (BSG), zu Stichworten, gebildet<br />

aus den Buchstaben ihres Namens.<br />

ÉPELLATION CONTRÔLÉE<br />

Bien dans son<br />

port d’attache<br />

Réponses de Celine Schnyder, assistante<br />

marketing à la Société de navigation<br />

Lac de Bienne (SNLB), à des mots-clés<br />

formés à partir des lettres de son nom.<br />

PHOTO: JOEL SCHWEIZER<br />

Celine<br />

Schnyder:<br />

«Je<br />

connaissais<br />

notre MS<br />

Rousseau<br />

avant de<br />

découvrir<br />

l’écrivain<br />

et philosophe.»<br />

■ MIGROS: Die Migros hat<br />

sich mit ihren Sozialpartnern<br />

geeinigt, die Lohnsumme<br />

für 2024 um bis zu<br />

2,5 Prozent zu erhöhen.<br />

Damit erhalten die Migros-<br />

Mitarbeitenden einen<br />

Teuerungsausgleich. Zudem<br />

haben die dem L-GAV<br />

unterstellten Migros-Unternehmen<br />

ihre Mindest- und<br />

Referenzlöhne abgestuft<br />

angepasst oder sind in Umsetzung,<br />

wie in der letztjährigen<br />

Verhandlung vereinbart<br />

worden ist. Die Migros<br />

will die Teuerung trotz der<br />

sich abkühlenden Konjunktur<br />

für ihre Mitarbeitenden<br />

ausgleichen. Die internen<br />

und externen Sozialpartner,<br />

die Landeskommission der<br />

Migros-Gruppe (LaKo), der<br />

Kaufmännische Verband<br />

Schweiz und der Metzgereipersonal-Verband<br />

der<br />

Schweiz zeigen sich zufrieden<br />

über das Resultat der<br />

Verhandlungen. Die Migros<br />

ermöglicht eine flexible<br />

Elternzeit – wahlweise auch<br />

für den Elternteil, der nicht<br />

bei der Migros angestellt<br />

ist. Die Vereinbarkeit von<br />

Berufs- und Privatleben<br />

wird mit verschiedenen Arbeits-<br />

und Ferienmodellen<br />

gefördert. Zudem profitieren<br />

die Mitarbeitenden von<br />

attraktiven Mitarbeitendenkonditionen.<br />

Familien<br />

mit tiefem Einkommen<br />

erhalten seit dem 1. Januar<br />

<strong>2023</strong> überobligatorische<br />

Kinderzulagen. bb<br />

SPOTS<br />

■ MIGROS: Dans le cadre<br />

d’un dialogue constructif,<br />

Migros a convenu avec ses<br />

partenaires sociaux d’augmenter<br />

sa masse salariale de<br />

2,5% maximum en 2024.<br />

Ainsi, malgré la situation<br />

économique difficile, les<br />

collaborateurs et les collaboratrices<br />

de Migros bénéficient<br />

d’une compensation<br />

de l’inflation. En outre, les<br />

entreprises Migros soumises<br />

à la CCNT ont adapté leurs<br />

salaires minimaux et de<br />

référence de manière échelonnée<br />

ou sont en train de<br />

le faire, comme cela avait<br />

déjà été convenu lors des<br />

négociations de l’an passé.<br />

Grâce au résultat enregistré<br />

cette année, Migros<br />

souhaite compenser l’inflation<br />

pour son personnel<br />

malgré le ralentissement<br />

de la conjoncture suisse.<br />

En outre, les entreprises<br />

Migros soumises à la CCNT<br />

ont ajusté leurs salaires<br />

minimaux et leurs salaires<br />

de référence de manière<br />

échelonnée ou sont déjà en<br />

train de mettre en œuvre<br />

les changements sur la base<br />

des négociations qui se sont<br />

tenues l’année dernière. Les<br />

partenaires sociaux internes<br />

et externes, la commission<br />

nationale du groupe Migros<br />

(CoNa), la Société suisse<br />

des employés de commerce<br />

et l’Association suisse du<br />

personnel de la boucherie<br />

se déclarent satisfaits de<br />

l’issue des négociations<br />

qui a permis de compenser<br />

l’inflation en <strong>2023</strong>. (C)<br />

VON TERES LIECHTI GERTSCH<br />

S teine<br />

Sie sind für mich mit<br />

den Bergen verbunden, vor<br />

allem auch mit Adelboden, wo<br />

ich mit meinen drei jüngeren<br />

Geschwistern oft Ferien bei den<br />

Grosseltern verbrachte. Wir<br />

bauten immer Steinmännchen<br />

und eiferten, wer das höchste<br />

schafft. Den «Steimandli Jutz»<br />

kenne ich gut, mein Grosi hat<br />

lange gejodelt.<br />

C hatGPT<br />

Ich brauche<br />

ChatGPT, also diesen Chatbot,<br />

der künstliche Intelligenz<br />

(KI) einsetzt, oft in meinem<br />

HF-Studium zur Marketingmanagerin.<br />

Für Begriffsklärungen,<br />

auch mal für einen<br />

Text ist es ein gutes Instrument.<br />

Unsere Lehrpersonen<br />

empfehlen es uns auch, wir<br />

müssen einfach die Quellen<br />

angeben. Etwas Neues kann<br />

KI aber nicht schaffen, darum<br />

setze ich sie nicht für unseren<br />

BSG-Internetauftritt ein.<br />

H afenromantik<br />

Meine persönliche<br />

Hafenromantik ist, dass ich den<br />

schönsten Arbeitsplatz der Welt<br />

habe. Ich liebe es, morgens den<br />

kleinen Umweg vom Bahnhof<br />

der Zihl entlang zum Hafen zu<br />

nehmen, man geht quasi in den<br />

Hafen hinein, sieht die ganze<br />

Flotte schon von der kleinen<br />

Brücke aus. Von der Ruhe frühmorgens<br />

über die Geschäftigkeit<br />

des Tages, bis am Abend die<br />

Schiffe wieder einlaufen, ist das<br />

ein schönes Treiben. Die Leute<br />

können die Stimmung beim<br />

Apero im «Joran» geniessen. Wir<br />

haben auch Winterromantik,<br />

von Dezember bis Februar gibt es<br />

wieder das «Chalet» am Hafen!<br />

N eues<br />

Ich bin wissbegierig.<br />

Alles, was ich neu lernen und<br />

entdecken kann, fasziniert<br />

mich. Ich habe schon zwei<br />

Ausbildungen gemacht, die<br />

kaufmännische Ausbildung<br />

und Wohntextilgestalterin.<br />

Jetzt also die Weiterbildung<br />

im Marketingwesen. Ich reise<br />

gern, interessiere mich für<br />

andere Länder und Kulturen.<br />

Ich komme aber immer gerne<br />

zurück, wörtlich in den «Heimathafen».<br />

Y eahhh!<br />

«Yeahhh!», juble ich<br />

begeistert, wenn ich wieder ein<br />

neues Gadget oder neues Material<br />

für mein gut ausgebautes<br />

Bastel- und Nähzimmer zuhause<br />

erhalte. Vor einem Jahr<br />

habe ich von meinem Freund<br />

einen «Plotter» bekommen,<br />

mit dem ich Zeichnungen,<br />

Grafiken und alle möglichen<br />

Designs auf verschiedene Materialien<br />

übertragen kann. Man<br />

kann Kreatives damit gestalten<br />

– Karten, Sticker, Schachteln<br />

usw. Mein Freund hat mich<br />

damit komplett überrascht,<br />

es gab ein riesiges «Yeahhh!»<br />

D reiseenland<br />

Ich setze mich bei<br />

der Arbeit täglich mit ihm<br />

auseinander, trotzdem wird<br />

das Dreiseenland nie langweilig!<br />

Ob für ausländische oder<br />

einheimische Touristen, es hat<br />

für jeden und jede etwas – und<br />

es ist einfach schön!<br />

E ntschleunigung<br />

Ich bin viel beschäftigt<br />

in meiner Freizeit, meine<br />

Hobbies sind ziemlich bewegungsbetont.<br />

Ich bin bei der<br />

Guggemusig «Weihere Schränzer<br />

Riedholz» und tanze mit der<br />

Showgroup «Confidance» beim<br />

AM Dance Studio in Solothurn.<br />

Dennoch ist das für mich auch<br />

«Entschleunigung», weil ich<br />

dabei gut herunterfahren und<br />

mich perfekt auspowern kann.<br />

R ousseau<br />

Ich kannte unser<br />

Schiff, das MS Rousseau,<br />

bevor ich den Schriftsteller<br />

und Philosophen Rousseau<br />

entdeckte! Mein Chef, Thomas<br />

Mühlethaler, hat mir mehr<br />

über Jean-Jacques Rousseau<br />

erzählt. Unser MS Rousseau<br />

mag ich gern. Ich habe Freude,<br />

dass es nach Solothurn fährt,<br />

diese Stadt liegt mir auch am<br />

Herzen. Das MS Rousseau ist<br />

für mich als Marketingassistentin<br />

auch ein praktisches<br />

Schiff, es hat viel Werbefläche.<br />

Insbesondere auch hohe eingebaute<br />

Vitrinen, wo wir unsere<br />

Informationen und Angebote<br />

anbringen können. ■<br />

PAR TERES LIECHTI GERTSCH<br />

teine (pierres)<br />

S Elles sont pour moi<br />

liées à la montagne, et surtout<br />

à Adelboden, où je passais<br />

souvent des vacances chez<br />

mes grands-parents avec mes<br />

trois jeunes frères et sœurs.<br />

Nous construisions toujours<br />

des bonshommes de pierre et<br />

rivalisions pour savoir qui réaliserait<br />

le plus haut. Je connais<br />

bien le «Steimandli Jutz», ma<br />

grand-mère a longtemps yodlé.<br />

C hatGPT<br />

J’ai souvent besoin<br />

de ChatGPT, ce chatbot qui<br />

utilise l’intelligence artificielle<br />

(IA), dans le cadre de<br />

mes études ES de manager<br />

en marketing. C’est un bon<br />

outil pour les explications de<br />

termes, mais aussi parfois pour<br />

un texte. Nos enseignants nous<br />

le recommandent également,<br />

nous devons simplement indiquer<br />

les sources. Mais l’IA ne<br />

peut pas créer quelque chose<br />

de nouveau, c’est pourquoi je<br />

ne l’utilise pas pour notre site<br />

Internet SNLB.<br />

H afenromantik<br />

(romantisme<br />

portuaire)<br />

Mon romantisme portuaire<br />

personnel, c’est que j’ai le plus<br />

beau lieu de travail au monde.<br />

J’adore faire le matin le petit<br />

détour qui mène de la gare au<br />

port en longeant la Thièle, on<br />

entre quasiment dans le port,<br />

on voit toute la flotte depuis le<br />

petit pont. Du calme du petit<br />

matin à l’effervescence de la journée,<br />

jusqu’à ce que les bateaux<br />

rentrent le soir, c’est une belle<br />

animation. Les gens peuvent profiter<br />

de l’ambiance en prenant<br />

l’apéritif au «Joran». Nous avons<br />

aussi le romantisme hivernal,<br />

de décembre à février, il y a à<br />

nouveau le «Chalet» sur le port.<br />

N ouveau<br />

Je suis avide de<br />

connaissances. Tout ce que je<br />

peux apprendre et découvrir me<br />

fascine. J’ai déjà suivi deux formations,<br />

celle de commerciale<br />

et celle de créatrice de textiles<br />

d’intérieur. Maintenant, je vais<br />

suivre une formation continue<br />

en marketing. J’aime voyager, je<br />

m’intéresse aux autres pays et<br />

aux autres cultures. Mais j’aime<br />

toujours revenir, littéralement<br />

dans mon «port d’attache».<br />

Y eahhh!<br />

«Yeahhh!», j’exulte<br />

lorsque je reçois un nouveau<br />

gadget, ou du nouveau matériel<br />

pour mon atelier de bricolage<br />

et de couture bien aménagé à<br />

la maison. Il y a un an, mon<br />

ami m’a offert un «plotter» qui<br />

me permet de transférer des dessins,<br />

des graphiques et toutes<br />

sortes de designs sur différents<br />

matériaux. Il permet de créer<br />

des cartes, des autocollants,<br />

des boîtes, etc. Mon ami m’a<br />

complètement surprise avec ça,<br />

il y a eu un énorme «yeahhh!»<br />

D reiseenland<br />

(Pays des<br />

Trois-Lacs)<br />

Je m’en occupée tous les jours<br />

au travail, mais je ne m’ennuie<br />

jamais au Pays des Trois-Lacs! Que<br />

ce soit pour les touristes étrangers<br />

ou locaux, il y a quelque chose<br />

pour chacun et chacune – et c’est<br />

tout simplement beau!<br />

E ntschleunigung<br />

(décompresser)<br />

Je suis très occupé dans<br />

mon temps libre, mes hobbies<br />

sont assez axés sur le mouvement.<br />

Je fais partie de la clique<br />

«Weihere Schränzer Riedholz˚»<br />

et je danse avec le showgroup<br />

«Confidance» au AM Dance<br />

Studio de Soleure. Néanmoins,<br />

c’est aussi décompresser pour<br />

moi, car cela me permet de<br />

bien redescendre et de me<br />

dépenser parfaitement.<br />

R ousseau<br />

Je connaissais notre<br />

bateau, le MS Rousseau, avant<br />

de découvrir l’écrivain et philosophe<br />

Rousseau! Mon chef,<br />

Thomas Mühlethaler, m’en a dit<br />

plus sur Jean-Jacques Rousseau.<br />

J’aime bien notre MS Rousseau.<br />

J’ai plaisir à ce qu’il aille à Soleure,<br />

c’est une ville qui me tient<br />

aussi à cœur. Le MS Rousseau est<br />

aussi un bateau pratique pour<br />

moi en tant qu’assistante marketing,<br />

il a beaucoup de surface<br />

publicitaire. Il y a notamment<br />

de hautes vitrines intégrées où<br />

nous pouvons afficher nos informations<br />

et nos offres. ■<br />

TOP-ANGEBOTE DER WOCHE<br />

OFFRES DE LA SEMAINE<br />

49% Malbec Mendoza Arg. La Mascota 2021, 6 x 75 cl 54.00 statt 107.70<br />

50% Schweinsnierstücksteaks, 4 St., ca. 640 g, 100 g 2.00 statt 4.00<br />

41% Pouletbrust, CH, in SB, ca. 680 g, per 100 g 2.00 statt 3.40<br />

40% Nüsslisalat (exkl. Bio und Betty Bossi), 150 g 2.70 statt 4.50<br />

50% Tela Toilettenpap. Lux, FSC® Recycled, 4-l., 30 R. 15.00 statt 30.00<br />

25% Clementinen, Südafrika, Netz 2 kg 4.85 statt 6.50<br />

20% Trauben gemischt, kernlos, Italien, 500 g 1.90 statt 2.40<br />

50% Atlantik Rauchlachs, ASC, Norwegen, 300 g 9.95 statt 19.95<br />

20% Rehpfeffer gekocht, M-Classic, EU, 600 g 17.50 statt 21.90<br />

50% Bauernschinken geschnitten, «Aus d. Region», 100 g 2.10 statt 4.25<br />

12 e mezzo Primitivo, 2021, 75 cl 5.50 prix hit<br />

Paco Rabanne, 1 Million, homme, EdT, 50 ml 55.90 au lieu de 91.00<br />

Giorgio Armani, My Way femme, EdP, 50 ml 69.90 au lieu de 139.00<br />

Coca-Cola, classic, zero ou light, 6 x 1,5 litre 7.50 au lieu de 13.80<br />

Lindor, boules au lait ou assorties, 200 g 5.50 au lieu de 9.95<br />

Salade pommée, Suisse, pièce 1.40 au lieu de 1.95<br />

Mandarines Satsuma, Espagne, le kg 2.60 au lieu de 3.60<br />

Viande hachée de bœuf, Agri Natura, 350 g 6.70 au lieu de 9.60<br />

Caffè Chicco d’Oro, en grains, 3 x 500 g 26.40 au lieu de 35.25<br />

Elmer Citro, 6 x 1,5 l 9.30 au lieu de 13.80<br />

Perwoll, wool & delicates, liquide, 2 x 1,375 l 16.90 au lieu de 25.40<br />

BIEL BIENNE-Leserinnen bevorzugen<br />

für ihre Einkäufe unsere treuen Inserenten<br />

und ihre wöchentlichen Aktionen.<br />

Les lectrices de BIEL BIENNE privilégient pour<br />

leurs achats nos fidèles annonceurs et<br />

leurs actions hebdomadaires.


Rund ums Tier<br />

Tout pour les animaux<br />

Beratung und Verkauf | Conseil et vente:<br />

Sandrina Stabile, T 032 344 81 95<br />

sstabile@gassmann.ch<br />

Gassmann Media AG<br />

Robert-Walser-Platz 7, place Robert-Walser<br />

Postfach, Case postale, 2501 Biel/Bienne<br />

Un cabinet qui propose une médecine<br />

vétérinaire différente<br />

Eine Praxis, die eine andere<br />

Veterinärmedizin anbietet<br />

C<br />

C hien&Chat<br />

Ferien im Tierheim Rosel<br />

Wussten Sie, dass wir in unserem Tierheim auch Ferienplätze für<br />

Hunde, Katzen und Kleintiere anbieten?<br />

Gerne betreuen wir auch Ihr Tier während Ihren Ferien!<br />

• Hunde (5 Ausläufe mit über 5000 m 2 , Gruppenhaltung)<br />

• Katzen (Katzenzimmer mit eingezäunter Terrasse, Gruppenhaltung)<br />

• Nager (in grosszügigen Aussenställen)<br />

Rufen Sie uns an um einen Besichtigungstermin zu vereinbaren.<br />

Wir freuen uns auf Sie!<br />

Tierschutzverein / Société de protection des animaux Biel/Bienne – Seeland – Jura bernois<br />

Längholz 7 l Postfach / Case postale l 2555 Brügg l T 032 341 85 85 l F 032 341 85 84 PC / CCP 25-3063-8<br />

info@tierschutzbiel.ch l info@protectionanimauxbienne.ch l www.tierschutzbiel.ch l www.protectionanimauxbienne.ch<br />

Wo man Sie<br />

freudig<br />

erwartet<br />

2746 Crémines<br />

www.sikypark.ch<br />

Hier hat Ihre<br />

Werbung Erfolg!<br />

Ein Inserat auf dieser<br />

Seite erreicht Leser in<br />

Ihrer Umgebung.<br />

Beratung und Verkauf | Conseil et vente:<br />

Sandrina Stabile, T 032 344 81 95<br />

sandrina.stabile@gassmann.ch<br />

Gassmann Media AG<br />

Robert-Walser-Platz 7, place Robert-Walser<br />

Postfach, Case postale, 2501 Biel/Bienne<br />

Ich bin Zaya, eine fünfeinhalbjährige, kastrierte<br />

Deutsche Jagdterrier Hündin. Was soll ich über<br />

mich erzählen, ich bin ein Jagdterrier durch und<br />

durch, sehr sportlich und mit viel Jagdtrieb. Zwar<br />

wurde ich nicht jagdlich geführt, trotzdem kann<br />

man mich im Wald nie von der Leine lassen. Ich liebe<br />

lange und spannende Spaziergänge. Diese sind<br />

aber momentan für den Menschen am anderen<br />

Ende der Leine nicht sehr entspannend, ich ziehe<br />

und ziehe in alle Richtungen. Ein Besuch in der<br />

Hundeschule ist nötig. Zu Menschen und Kindern<br />

bin ich sehr, sehr freundlich. Katzen hingegen habe<br />

ich zum Fressen gerne. Hunde sind Sympathiesache.<br />

Nun suche ich ein neues Zuhause bei sportlichen<br />

Menschen, die viel mit mir unternehmen<br />

und derzeit keinen anderen Hund haben.<br />

DU HAST DOCH<br />

GESAGT, DASS<br />

DU BLUMEN<br />

KAUFST.<br />

KAUFE AUTOS, Lieferwagen,<br />

Jeeps, Wohnmobile und LKW<br />

Barzahlung, (Mo – So), 079 777 97 79<br />

Permanent Make up - Wimpernverlängerung - Déesse Beratung - Nail Kosmetik<br />

Ein Permanent Make up ist Vertrauenssache<br />

Besprechen Sie Ihr<br />

persönliches<br />

Permanent Make up<br />

mit der einzigen<br />

Derma-Pigmentologin<br />

der Region<br />

KEIN PROBLEM,<br />

DIE BRINGEN WIR.<br />

032 365 80 80<br />

velokurierbiel.ch<br />

EMOTIONEN!<br />

Längholz 7, 2552 Orpund<br />

Mo-Fr 14.00-17.00 Uhr<br />

Sa 10.00-12.00 und 14.00-16.00 Uhr<br />

Sonntag 10.00-12.00 Uhr<br />

TEL. 032 341 85 85<br />

www.tierschutzbiel.ch<br />

Mettstrasse 111, 2504 Biel/Bienne<br />

✆ 032 365 71 31<br />

www.autorepar.ch<br />

... weitere Ausstellung:<br />

Hauptstrasse 182, 2552 Orpund<br />

SKODA – SEAT – VW – AUDI<br />

Monika Reist, 2563 Ipsach<br />

Tel. +41 79 250 44 10


STELLEN / OFFRES D'EMPLOI<br />

Arbeitest du gerne im Team und nahe am Kunden, dann sollten wir uns kennenlernen. Unser<br />

Team in Lyss ist auf der Suche nach neuen engagierten, begeisterungsfähigen und aufgestellten<br />

Kollegen und Kolleginnen (Eintritt per sofort oder nach Vereinbarung).<br />

Kaufm. Mitarbeiter(in), 80–100%<br />

Deine Aufgaben<br />

• Arbeiten in den Bereichen Rechnungswesen,<br />

MWST und Saläradministration<br />

• Erstellen von Steuererklärungen<br />

• Mithilfe in Revisionsmandaten<br />

• Unterstützung bei der Ausbildung von<br />

Lernenden<br />

Unser Angebot<br />

• Flexible Arbeitszeiten<br />

• Herausfordernde und abwechslungsreiche<br />

Tätigkeit<br />

• Entwicklungsmöglichkeiten<br />

• Zeitliche sowie auch finanzielle Unterstützung<br />

bei der Weiterbildung<br />

• Wertschätzende Atmosphäre und flache<br />

Hierarchien<br />

• 5 Wochen Ferien<br />

Dein Profil<br />

• Abgeschlossene kaufmännische Grundausbildung<br />

• Bereitschaft zur Weiterbildung<br />

• Berufserfahrung im Bereich Treuhand oder<br />

Rechnungswesen<br />

• Zuverlässig und strukturiert<br />

• Gesunder Menschenverstand<br />

Unser Vorschlag<br />

Sende uns Deine Bewerbungsunterlagen<br />

per Mail oder per Post.<br />

Adrian Warmbrodt – awarmbrodt@cot.ch<br />

Hansjörg Schmid – hschmid@cot.ch<br />

www.cot.ch – 032 387 <strong>42</strong> 24<br />

COT Treuhand AG, Bielstrasse 29, 3250 Lyss<br />

La commune mixte de Nods met au concours la place de<br />

Collaborateur(trice) administratif(ve)<br />

pour la gestion des permis de construire<br />

Taux d’occupation de 50–70%<br />

Entrée en fonction dès le 1 er décembre ou à discuter<br />

L’annonce complète est disponible sur le site internet de la commune<br />

www.nods.ch ou sur Jobup.ch.<br />

Les dossiers de candidature, accompagnés d’une lettre de motivation et des diplômes<br />

comprenant tous les documents usuels (certificats de travail en particulier),<br />

sont à adresser par l’intermédiaire du site internet Jobup.ch, ou éventuellement par<br />

courriel avec mention «postulation» à l’adresse électronique commune@nods.ch<br />

jusqu’au 31 octobre <strong>2023</strong>.<br />

Arbeitest du gerne im Team und nahe am Kunden, dann sollten wir uns kennenlernen. Unser<br />

Team in Lyss ist auf der Suche nach neuen engagierten, begeisterungsfähigen und aufgestellten<br />

Kollegen und Kolleginnen (Eintritt per sofort oder nach Vereinbarung).<br />

Teilzeitmitarbeiter(in) / Praktikant(in)<br />

Deine Aufgaben<br />

• Arbeiten in den Bereichen Rechnungswesen,<br />

MWST und Saläradministration<br />

• Erstellen von Steuererklärungen<br />

• Mithilfe in Revisionsmandaten<br />

Unser Angebot<br />

• Flexible Arbeitszeiten<br />

• Herausfordernde und abwechslungsreiche<br />

Tätigkeit<br />

• Gelegenheit praktische Erfahrung zu<br />

sammeln<br />

• Wertschätzende Atmosphäre und flache<br />

Hierarchien<br />

• Bürostandort mit guter ÖV-Anbindung<br />

• Faires Gehalt<br />

(mind. 40% Stellenprozent)<br />

Dein Profil<br />

• Du absolvierst ein Studium in Betriebswirtschaft<br />

(Uni, FH, etc.) und möchtest<br />

dazwischen oder daneben arbeiten<br />

• Zuverlässig und strukturiert<br />

• Gesunder Menschenverstand<br />

Unser Vorschlag<br />

Sende uns Deine Bewerbungsunterlagen<br />

per Mail oder per Post.<br />

Adrian Warmbrodt – awarmbrodt@cot.ch<br />

Hansjörg Schmid – hschmid@cot.ch<br />

www.cot.ch – 032 387 <strong>42</strong> 24<br />

COT Treuhand AG, Bielstrasse 29, 3250 Lyss<br />

Das Schlössli Biel-Bienne ist ein innovatives und zukunftsorientiertes Kompetenzzentrum<br />

in der Langzeitpflege. Seit 1898 kümmern wir uns um Menschen, die<br />

dauerhaft oder temporär auf Pflege und Betreuung angewiesen sind.<br />

Wir suchen nach Vereinbarung einen aufgestellten und führungsstarken<br />

Was erwartet Sie<br />

Küchenchef 100% (m/w/d)<br />

Sie führen ein 12-köpfiges Team und sorgen dafür, dass die Küchencrew mittels<br />

gutem Teamspirit einen reibungslosen Tagesablauf in der Küche sicherstellt und<br />

somit die Ziele des Unternehmens erreicht. Sie teilen das Team effizient ein und sind<br />

operativ mit von der Partie. Sie sind zuständig für die Weiterentwicklung und<br />

Förderung der Mitarbeitenden und Lernenden. Sie übernehmen die<br />

Verantwortung, unsere Bewohner/-innen und Gäste mit geschmacksvollen und<br />

saisonalen Gerichten zu verwöhnen, die hygienischen Vorschriften und die<br />

Budgetvorgaben einzuhalten.<br />

Das bringen Sie mit<br />

Ehrgeiz, Leidenschaft und Disziplin. Sie überzeugen mit Ihrer positiven Einstellung<br />

und Ihrem Know-How. Sie begeistern mit Ihren Kochkünsten, Ideen und mit Ihrer<br />

Menschlichkeit. Sie haben sich stetig weitergebildet und sind "à jour".<br />

Interessiert?<br />

Wir freuen uns auf Ihre online Bewerbung bewerbung@schloessli-biel.ch oder per<br />

Post an Zentrum für Langzeitpflege Schlössli Biel-Bienne AG, Personaladministration,<br />

Mühlestrasse 11, 2504 Biel/Bienne.<br />

Bei Fragen steht Ihnen Oliver Tura (Leiter Hotellerie) unter 032 344 08 32 oder Philipp<br />

Kämpfer (Direktor) unter 032 344 08 25 telefonisch zur Verfügung.


14 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> LYSSER & AARBERGER WOCHE<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

ZUCKERRÜBEN<br />

Swissness, Qualität und Nachhaltigkeit<br />

Die Schweizer Zucker AG und Alcosuisse haben 2022 eine<br />

Anlage eröffnet, die Ethanol aus einheimischen Zuckerrüben gewinnt. Im<br />

ersten Jahr haben sie zumindest ihre eigenen Erwartungen übertroffen.<br />

ajé./lid Mit Schweizer Zuckerrüben<br />

wird seit letztem<br />

Jahr wieder Ethanol in der<br />

Schweiz produziert. Im Juni<br />

2022 hat die Schweizer Zucker<br />

AG gemeinsam mit der Ethanollieferantin<br />

Alcosuisse eine<br />

Ethanolproduktionsanlage<br />

auf dem Areal der Zuckerfabrik<br />

in Aarberg in Betrieb genommen,<br />

mit der aus einem<br />

Nebenprodukt der Zuckerproduktion<br />

Ethanol gewonnen<br />

wird. Die Produktionsanlage<br />

läuft nicht durchgehend<br />

und der Betrieb wird für die<br />

Dauer der Rübenkampagne<br />

unterbrochen, da alle Mitarbeitenden<br />

für diese benötigt<br />

werden. Mit der Destillationsanlage<br />

wollen sich die Alcosuisse<br />

AG und die Schweizer<br />

Zucker AG einen Markt mit<br />

Potenzial erschliessen.<br />

Zufrieden. Von der maximalen<br />

Produktionskapazität<br />

von jährlich rund<br />

700 000 Litern reinen Ethanols<br />

ist man im ersten Produktionsjahr<br />

mit 230 000<br />

Litern weit entfernt. Trotzdem<br />

zeigen sich sowohl die<br />

Schweizer Zucker AG als<br />

auch die Alcosuisse mit dem<br />

ersten Jahr zufrieden.<br />

Wie ist das erste Jahr<br />

verlaufen?<br />

Raphael Wild, Leiter<br />

Kommunikation Schweizer<br />

Zucker: «Der Start<br />

ist geglückt. Wir konnten<br />

rund 230 000 Liter Ethanol<br />

produzieren. Unsere<br />

eigene Zielvorgabe von<br />

200 000 Litern wurde somit<br />

übertroffen. Für die produzierte<br />

Menge Ethanol<br />

wurden rund 1080 Tonnen<br />

Melasse verwendet. In ungefähr<br />

100 Produktionstagen<br />

konnten wir mit einer<br />

Tagesleistung von 1900 bis<br />

2000 Litern hochwertiges<br />

Ethanol produzieren. Nach<br />

ein paar «Kinderkrankheiten»<br />

konnte schnell die<br />

gewünschte Produktqualität<br />

erreicht werden. Neben<br />

rund 154 000 Litern konventionell<br />

hergestelltem<br />

Ethanol konnten wir auch<br />

rund 90 000 Liter Bio-Ethanol<br />

herstellen.»<br />

Michael Clees, Leiter Service-Center<br />

Alcosuisse:<br />

«Die Lancierung von Schweizer<br />

Ethanol ist erfreulich. Die<br />

Argumente für Schweizer Ethanol<br />

sprechen für sich: einzigartige<br />

Qualität, Swissness und<br />

echte Nachhaltigkeit.»<br />

Welchen Absatz findet<br />

Schweizer Ethanol auf<br />

dem Markt?<br />

Michael Clees: «Der Verkauf<br />

verläuft ansprechend.<br />

Der Fokus liegt aktuell auf<br />

dem Spirituosenmarkt und<br />

der Pharmamarkt wird<br />

nächstens lanciert.»<br />

Gibt es genug Rohstoff?<br />

Raphael Wild: «Die Menge<br />

der Produktion richtet sich<br />

nach dem Markt, sprich<br />

den Bestellungen, die wir<br />

von Kunden erhalten. Die<br />

Rohstoffe für die Herstellung<br />

für weitere Mengen<br />

sind vorhanden.»<br />

Ist das Potenzial für<br />

Bio-Ethanol vorhanden?<br />

Raphael Wild: «Ja, die Produktion<br />

richtet sich nach der<br />

Nachfrage. Wir sind überzeugt,<br />

dass beide Arten von<br />

Schweizer Ethanol Potenzial<br />

haben in der Zukunft.» n<br />

Aus Zuckerrüben<br />

wird<br />

in der neuen<br />

Anlage der<br />

Zuckerfabrik<br />

Aarberg<br />

Ethanol<br />

gewonnen.<br />

PHOTOS: ZVG<br />

BILD DER WOCHE<br />

von Joel Schweizer<br />

Und der Herbst<br />

kommt doch noch:<br />

Nachdem der<br />

September<br />

Temperaturrekorde<br />

im Tagestakt<br />

torpedierte und als<br />

wärmster September<br />

seit Messbeginn in<br />

die Wetterbücher<br />

eingehen wird,<br />

lässt sich die<br />

dritte Jahreszeit<br />

nicht weiter<br />

zurückdrängen. In<br />

der Region Saurenhorn<br />

spiegeln sich<br />

herbstlich gefärbte<br />

Blätter im Wasser.


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />

PERSONEN GENS D’ICI<br />

VON MICHÈLE MUTTI<br />

Lange ist es nicht her, seit<br />

Michel Franzelli sein Büro in<br />

der Rehaklinik Tschugg – «ein<br />

Bijou», wie er sagt – bezogen<br />

hat. Seit Anfang dieses Monats<br />

lenkt der 51-jährige Sportwissenschaftler<br />

und Historiker die<br />

Geschicke der Spezialklinik für<br />

Neurorehabilitation, Parkinson<br />

und Epilepsie. «Tschugg<br />

gehört zu den besten Neuro-<br />

Reha- und Epilepsiezentren der<br />

Schweiz. Ich freue mich, die<br />

Klinik gemeinsam mit den Mitarbeitenden<br />

und im Verbund<br />

mit den VAMED-Rehakliniken<br />

weiterzuentwickeln.»<br />

Weichen. Franzelli sieht<br />

für die Rehaklinik Tschugg eine<br />

Chance darin, dass sie erstmals<br />

nicht auf sich alleine gestellt<br />

ist, sondern im Verbund vor<br />

allem medizinisches Wissen<br />

ausgetauscht werden kann. Die<br />

VAMED Schweiz gehört zur<br />

international tätigen VAMED<br />

AG mit Sitz in Österreich. Am<br />

1. Mai <strong>2023</strong> übernahm die<br />

Gruppe die damalige Klinik<br />

Bethesda als Betreiberin. Dies<br />

eröffne Perspektiven. Für den<br />

neuen Geschäftsführer ist es<br />

eine spannende Herausforderung,<br />

mit dem Fürsorgeverein<br />

Bethesda als Eigentümer des<br />

Klinikareals und der VAMED<br />

als Betreiberin gemeinsame<br />

Strategien für die Zukunft zu<br />

erarbeiten. «Wir stellen die<br />

Weichen für das 21. Jahrhundert,<br />

was Infrastruktur und Angebot<br />

betrifft. Die Rehaklinik<br />

Tschugg wird auch in den kommenden<br />

Jahrzehnten eine der<br />

modernsten Reha-Kliniken der<br />

Schweiz sein», sagt Franzelli.<br />

Ein wichtiges Qualitätsmerkmal<br />

der Rehaklinik<br />

Tschugg: Sie begleitet auch besonders<br />

herausfordernde Fälle.<br />

Der Fachkräftemangel tut dem<br />

keinen Abbruch. «Ich treffe auf<br />

gut eingespielte Teams mit viel<br />

Erfahrungsschatz, welche neue<br />

Mitarbeiter enstprechend gut<br />

einführen. Sämtliche Positionen<br />

sind besetzt und alle 87 Betten<br />

belegt», so Franzelli weiter.<br />

Gesundheitskosten.<br />

Franzelli war während zwölf<br />

Jahren bei der Schweizerischen<br />

Post für die Strategieentwicklung<br />

und -umsetzung<br />

zuständig. Am Kantonsspital<br />

Aarau verantwortete er in<br />

den letzten drei Jahren die<br />

Betriebsplanung des Neubaus<br />

sowie die damit verbundenen<br />

betrieblichen Prozessanpassungen.<br />

Das Gesundheitswesen<br />

ist also kein Neuland für<br />

die Führungsperson. Als solche<br />

schenke er Vertrauen und<br />

wolle das Potenzial seiner Mitarbeitenden<br />

herauskitzeln. So<br />

entstehe die richtige Dynamik<br />

für die Weiterentwicklung.<br />

Und was sagt Franzelli zu den<br />

ins schier Unermessliche steigenden<br />

Gesundheitskosten?<br />

«In dieser Diskussion wird<br />

mir zu wenig darüber geredet,<br />

welchen Effekt es hat, wenn<br />

man seine eigene Gesundheit<br />

...SMS...<br />

PORTRÄT / PORTRAIT<br />

Michel Franzelli<br />

Mann mit Ideen<br />

Der neue Geschäftsführer sieht die<br />

Reha-Klinik in Tschugg auch künftig als<br />

eine der modernsten der Schweiz.<br />

fördert. Ich lege selber mehr<br />

Wert auf genügend Bewegung,<br />

eine ausgewogene Ernährung<br />

sowie eine gute Work-Life-<br />

Balance als früher.»<br />

Sport. Franzelli – der<br />

Name stammt aus dem Südtirol<br />

– ist noch immer begeisterter<br />

Sportler: Er spielt<br />

Tennis, fährt gerne Ski oder<br />

Michel Franzelli zeichnet dafür<br />

verantwortlich, dass die Reha-<br />

Klinik Tschugg auch besonders<br />

herausfordernde Fälle begleitet.<br />

geht schwimmen. Seine Familie,<br />

mit der er in Rapperswil<br />

(BE) lebt, teilt diese Leidenschaft<br />

mit ihm. Seine Frau<br />

unterrichtet seit über 25 Jahren<br />

am Deutschen Gymnasium<br />

Biel Sport und Englisch.<br />

Die 18-jährige Tochter sowie<br />

die 15-jährigen Zwillingsjungen<br />

treiben ebenfalls regelmässig<br />

und gerne Sport. So<br />

kommt es denn im Sommer<br />

vor, dass die Familie gemeinsam<br />

in Erlach im Bielersee<br />

badet. Genau dort, wohin<br />

Franzelli sieht, wenn er aus<br />

dem Fenster seines neuen<br />

Büros blickt. ■<br />

■ Theres Lautenschlager tritt als Studener Gemeindepräsidentin<br />

per 31. Dezember von ihrem Amt zurück. Ihr<br />

Nachfolger wird Heinz Lanz.<br />

■ Der Erlacher Gemeinderat hat die «Platzordnung<br />

zum Winterstandplatz auf der Lochmatte» für schweizerische<br />

Jenische und Sinti mit fahrender Lebensweise genehmigt.<br />

Die Verordnung ist, vorbehältlich allfälliger Beschwerden,<br />

rückwirkend auf den 1. Oktober in Kraft gesetzt worden.<br />

...SMS...<br />

Le nouveau directeur voit la clinique de<br />

réadaptation de Tschugg comme l’une des<br />

plus modernes de Suisse à l’avenir également.<br />

PAR MICHÈLE MUTTI<br />

Il n’y a pas si longtemps que<br />

Michel Franzelli s’est installé<br />

dans son bureau de la clinique<br />

de réadaptation de Tschugg<br />

– «un bijou», dit-il. Depuis<br />

le début du mois, ce scientifique<br />

du sport et historien de<br />

51 ans préside aux destinées<br />

de la clinique spécialisée dans<br />

Michel Franzelli: «Nous posons<br />

les jalons pour le 21 e siècle en<br />

termes d’infrastructures et<br />

d’offres.»<br />

la neuroréhabilitation, la maladie<br />

de Parkinson et l’épilepsie.<br />

«Tschugg fait partie des meilleurs<br />

centres de neuro-réhabilitation<br />

et d’épilepsie de Suisse.<br />

Je me réjouis de poursuivre le<br />

développement de la clinique<br />

avec les collaborateurs et en<br />

association avec les cliniques<br />

de rééducation de VAMED.»<br />

Perspectives. Michel<br />

Franzelli voit une chance pour<br />

la clinique de Tschugg: pour<br />

la première fois, elle n’est pas<br />

livrée à elle-même, mais qu’en<br />

association, elle peut surtout<br />

échanger des connaissances<br />

plein d’idées<br />

■ Le vigneron de Gléresse Beat Burkhard et le domaine de<br />

Douanne Frauenkopf dirigé par Rahel et Nick Bösiger<br />

ont reçu une médaille d’or au Grand Prix du vin suisse. Le<br />

premier se retrouve parmi les six meilleurs assemblages blancs<br />

du pays avec son «Bijou des blancs» 2022. Les seconds l’ont<br />

emporté avec un pinot gris 2022 qui s’est aussi classé parmi<br />

les six premiers. Mais le couple renonce à coller sur chaque<br />

bouteille l’écu d’or reçu, «une surcharge de travail inutile.»<br />

PHOTO: ZVG (DOMINIK RICKLI)<br />

médicales. VAMED Suisse fait<br />

partie du groupe international<br />

VAMED AG, dont le siège est<br />

en Autriche. Le 1 er mai <strong>2023</strong>,<br />

le groupe a repris l’exploitation<br />

de l’ancienne clinique<br />

Bethesda à Tschugg. Cela ouvre<br />

des perspectives. Pour le nouveau<br />

directeur, un des défis les<br />

plus passionnants est d’élaborer<br />

des stratégies communes<br />

pour l’avenir avec l’association<br />

d’aide sociale Bethesda,<br />

propriétaire du site et des installations,<br />

et VAMED, l’exploitant.<br />

«Nous posons les jalons<br />

pour le 21 e siècle en termes<br />

d’infrastructure et d’offres. La<br />

clinique restera l’un des établissements<br />

de réhabilitation les<br />

plus modernes de Suisse dans<br />

les décennies à venir», affirme<br />

Michel Franzelli.<br />

Une caractéristique de<br />

qualité importante: elle accompagne<br />

aussi les cas particulièrement<br />

difficiles. Le manque<br />

de personnel qualifié n’y porte<br />

pas préjudice. «Je rencontre<br />

des équipes bien rodées avec<br />

une grande expérience, qui<br />

introduisent adéquatement les<br />

nouveaux collaborateurs. Il est<br />

réjouissant que les 87 lits soient<br />

exploités et occupés.»<br />

Coûts de la santé. Michel<br />

Franzelli a été responsable pendant<br />

douze ans du développement<br />

et de la mise en œuvre<br />

de la stratégie à la Poste Suisse.<br />

À l’hôpital cantonal d’Aarau, il<br />

a été responsable ces trois dernières<br />

années de la planification<br />

opérationnelle du nouveau bâtiment,<br />

ainsi que des adaptations<br />

des processus opérationnels qui<br />

en découlent. Le secteur de la<br />

santé n’est donc pas un terrain<br />

inconnu pour ce dirigeant.<br />

En tant que tel, il accorde<br />

sa confiance et veut faire ressortir<br />

le potentiel de ses collaborateurs.<br />

C’est ainsi que<br />

naît la bonne dynamique de<br />

développement. Et que dit-il<br />

à propos de l’augmentation<br />

vertigineuse des coûts de la<br />

santé? «Dans ce débat, on ne<br />

parle pas assez de l’effet que<br />

peut avoir la promotion de sa<br />

propre santé. J’attache personnellement<br />

plus d’importance<br />

qu’auparavant à une activité<br />

physique suffisante, à une<br />

alimentation équilibrée ainsi<br />

qu’à un bon équilibre entre vie<br />

professionnelle et vie privée.»<br />

Sport. Michel Franzelli<br />

– son nom vient du Tyrol du<br />

Sud – est sportif enthousiaste: il<br />

joue au tennis, aime faire du ski<br />

ou aller nager. Sa famille, avec<br />

laquelle il vit à Rapperswil (BE),<br />

partage cette passion. Sa femme<br />

enseigne depuis plus de 25 ans<br />

le sport et l’anglais au Gymnase<br />

allemand de Bienne. Leur fille<br />

de 18 ans et leurs jumeaux de<br />

15 ans font également du sport<br />

régulièrement et avec plaisir. En<br />

été, il arrive donc que la famille<br />

se baigne ensemble dans le lac<br />

de Bienne à Cerlier. C’est exactement<br />

là que Michel Franzelli<br />

regarde par la fenêtre de son<br />

nouveau bureau. ■<br />

Sally Jo Rüedi, 50,<br />

■tauft am 21. Oktober<br />

in der Bieler Stadtkirche ihr<br />

Lebenswerk: die CD «Herr<br />

der Winde». «Ich habe mich<br />

2012 mit der neuartigen<br />

‘winddynamischen’ Metzler-<br />

Orgel in der Bieler Stadtkirche<br />

auseinandergesetzt und liess<br />

die neuen Klangmöglichkeiten<br />

in meinem Werk ‘Kotura<br />

– Herr der Winde’ entfalten.»<br />

Die englisch-schweizerische<br />

Doppelbürgerin ist Organistin<br />

an den reformierten Kirchen<br />

Nidau, Oberwil bei Büren,<br />

Büren an der Aare und an<br />

der Franziskanerkirche in<br />

Solothurn. Die ehemalige<br />

Primarlehrerin studierte unter<br />

Wolfgang Sieber und schloss<br />

ihr Lehrdiplom für Orgel 2010<br />

ab. Als Komponistin hat Sally<br />

Jo Rüedi Musik für Orgel, Klavier,<br />

Gesang und Kammermusik<br />

geschrieben und ist auch<br />

als Songwriterin tätig. Sie «vereint<br />

gerne Musiker aus verschiedenen<br />

Stilrichtungen»,<br />

tritt etwa im Trio «Take Three»<br />

öfters gemeinsam auf mit<br />

Daniel Woodtli, bekannt<br />

als Trompetenspieler von<br />

«Patent Ochsner». Die Mutter<br />

eines 17-jährigen Sohnes<br />

wohnt in Oberwil bei Büren,<br />

spielt Tennis, interessiert sich<br />

für Fotografie sowie Videoproduktion<br />

und hält einen<br />

Golden Retriever. MM<br />

Ernst Scheurer, 84,<br />

■ist seit bald 25 Jahren<br />

Klein-Winzer. Neben seinem<br />

Hof «Räbmatt» kultiviert der<br />

Aarberger Landwirt auf acht<br />

Aren (800 Quadratmeter)<br />

drei Rebsorten: Gutedel,<br />

Blauburgunder und eine pilzresistente<br />

Traube der Sorte<br />

Regent. Pflege und Läset<br />

gehen in die Knochen: Der<br />

nach Südwest ausgerichtete<br />

Rebberg hat eine Steigung<br />

von 50 bis 60 Prozent. «Ich<br />

mache immer noch so viel<br />

wie möglich selber», berichtet<br />

der rüstige Rentner. Der<br />

Weg zum Winzer war nicht<br />

ganz einfach. «Der Rebbau<br />

war für mich Neuland und<br />

ich musste Verschiedenes dazulernen.»<br />

Voriges Wochenende<br />

wurde als letzte Sorte<br />

der Gutedel gelesen, «gerade<br />

rechtzeitig vor dem Wetterumschwung».<br />

Gepresst und<br />

gekeltert werden die Trauben<br />

bei Adrian Klötzli in Twann.<br />

<strong>2023</strong> werde ein guter Jahrgang,<br />

Scheurer rechnet mit<br />

rund 800 Kilogramm Trauben,<br />

was 600 Liter Wein ergibt.<br />

Der «Aarberger Räbmatt<br />

Wy» ist begehrt: Scheuer beliefert<br />

das Restaurant Linde<br />

in Kappelen, die «Brücke»<br />

in Aarberg und die Stedtli-<br />

Chäsi, «auch in der wiedereröffneten<br />

Krone durfte ich<br />

Muster vorbeibringen». HUA<br />

Votrebanque privéebernoise<br />

Rue de Nidau 35 –Biel/Bienne<br />

www.graffenried-bank.ch<br />

PEOPLE<br />

Sally Jo Rüedi, 50<br />

■ans, vernira samedi au<br />

Temple allemand l’œuvre<br />

de sa vie: le CD «Herr der<br />

Winde». «En 2012, je me suis<br />

penchée sur le nouvel orgue<br />

Metzler ‘winddynamique’ du<br />

Temple allemand et j’ai laissé<br />

les nouvelles possibilités<br />

sonores se développer dans<br />

mon œuvre ‘Kotura - Herr<br />

der Winde’. L’Anglo-Suisse<br />

est organiste dans les églises<br />

réformées de Nidau, Oberwil<br />

bei Büren, Büren an der Aare<br />

et à l’église des Franciscains<br />

à Soleure. Cette ancienne<br />

enseignante primaire a<br />

étudié sous la direction de<br />

Wolfgang Sieber et a obtenu<br />

son diplôme d’enseignement<br />

de l’orgue en 2010. En tant<br />

que compositrice, Sally Jo<br />

Rüedi a écrit de la musique<br />

pour orgue, piano, chant et<br />

musique de chambre et est<br />

également auteure-compositrice.<br />

Elle «aime réunir des<br />

musiciens de différents styles<br />

musicaux», se produisant<br />

par exemple souvent dans<br />

le trio «Take Three» avec<br />

Daniel Woodtli, trompettiste<br />

de «Patent Ochsner». Mère<br />

d’un fils de 17 ans, elle vit à<br />

Oberwil bei Büren, joue au<br />

tennis, s’intéresse à la<br />

photographie et à la production<br />

vidéo et possède<br />

un golden retriever. MM<br />

Ernst Scheurer,<br />

■84 ans, est petit vigneron<br />

depuis bientôt 25 ans. À<br />

côté de sa ferme «Räbmatt»,<br />

l’agriculteur d’Aarberg<br />

cultive trois cépages sur huit<br />

ares (800 m 2 ): du chasselas,<br />

du pinot noir et du Regent<br />

résistant aux champignons.<br />

L’entretien et le labourage<br />

font partie du travail: le<br />

vignoble orienté sud-ouest<br />

présente une pente de 50 à<br />

60%. «Je fais encore le plus<br />

de choses possibles moimême»,<br />

raconte le robuste<br />

retraité. Devenir vigneron<br />

n’a pas été facile. «La viticulture<br />

m’était inconnue<br />

et j’ai dû apprendre différentes<br />

choses.» Le week-end<br />

dernier, la dernière variété<br />

de chasselas a été vendangée,<br />

«juste à temps avant<br />

le changement de temps».<br />

Les raisins seront pressés et<br />

vinifiés par Adrian Klötzli à<br />

Douanne. <strong>2023</strong> sera un bon<br />

millésime, Ernst Scheurer<br />

compte sur environ<br />

800 kilos de raisin, ce qui<br />

donnera 600 litres de vin. Le<br />

«Aarberger Räbmatt Wy» est<br />

très demandé: Ernst Scheurer<br />

fournit le restaurant Linde<br />

à Kappelen, le Brücke à Aarberg<br />

et la Stedtli-Chäsi, «j’ai<br />

également pu apporter des<br />

échantillons à la Krone qui a<br />

rouvert ses portes.» HUA<br />

HAPPY<br />

PHOTO: ZVG<br />

PHOTO: HANS-UELI AEBI<br />

BIRTH<br />

DAY<br />

TO<br />

YOU<br />

■ Theo<br />

Meister, Notar,<br />

Biel, wird diesen<br />

Donnerstag<br />

74-jährig;<br />

notaire, Bienne,<br />

aura 74 ans jeudi.<br />

■ Victor<br />

Sauter, Stadtrat<br />

SVP, Nidau, wird<br />

diesen Donnerstag<br />

79-jährig;<br />

conseiller de Ville<br />

UDC, Nidau, aura<br />

79 ans jeudi.<br />

■ Andreas<br />

Sutter, Stadtrat<br />

FDP, Biel, wird<br />

diesen Freitag<br />

72-jährig;<br />

conseiller de Ville<br />

PLR, Bienne, aura<br />

72 ans vendredi.<br />

■ Nathalie<br />

Villard-Krieg,<br />

Eiskunstlauftrainerin,<br />

Biel, wird<br />

diesen Samstag<br />

46-jährig;<br />

entraîneuse de<br />

patinage artistique,<br />

Bienne,<br />

aura 46 ans<br />

samedi.<br />

■ Nick Hayek<br />

jun., CEO Swatch<br />

Group, Biel, wird<br />

kommenden<br />

Montag<br />

69–jährig;<br />

CEO Swatch<br />

Group, Bienne,<br />

aura 69 ans<br />

lundi prochain.


16<br />

BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AGENDA<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />

www.cinevital.ch KINOS/CINÉMAS PROGRAMM VOM/PROGRAMME DU 19.10.–25.10.<strong>2023</strong><br />

KINO/CINÉ FILM FSK/LÄNGE DO/JE FR/VE SA/SA SO/DI MO/LU DI/MA MI/ME<br />

Beluga A HAUNTING IN VENICE 12 (12) / 103 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df<br />

Rex 1 ANSELM 12 (14) / 93 17:00 D/f 17:00 D/f 17:00 D/f<br />

17:00 3D D/f/e 17:00 3D D/f/e 17:00 3D D/f/e<br />

Apollo BARBIE 8 (10) / 116 15:30 E/df 15:30 E/df 15:30 E/df<br />

Lido 1 CHECKER TOBI UND DIE REISE<br />

ZU DEN FLIEGENDEN FLÜSSEN 0 / 92 13:30 D<br />

14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D<br />

Rex 2 DAS FLIEGENDE KLASSENZIMMER 6 / 89 14:30 D 14:30 D 14:30 D 14:30 D 14:30 D<br />

Beluga DEAD MAN WALKING - MET 23/24 - / 194 18:55 OV/d<br />

Rex 2 DIE UNLANGWEILIGSTE<br />

SCHULE DER WELT 0 (6) / 87 15:00 D 15:00 D<br />

Apollo EARLY BIRDS 14 / 97 20:00 CH-D/df 20:00 CH-D/df 20:00 CH-D/df<br />

Lido 1 EIN FEST FÜRS LEBEN 10 (10) / 101 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D<br />

20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D<br />

Rex 2 EIN FEST FÜRS LEBEN 10 (10) / 101 20:30 D<br />

Lido 2<br />

EV ZUG - EHC BIEL<br />

LIVE ÜBERTRAGUNG IM KINO! 0 / 120 19:45 D<br />

Apollo FALLEN LEAVES 12 (12) / 82 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df<br />

Lido 2 GOLDA 16 (16) / 100 10:45 E/df<br />

Lido 2 I GIACOMETTI 10 (10) / 102 17:00 Ov/df<br />

18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df<br />

Rex 2 I GIACOMETTI lunch'kino 10 (10) / 102 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df<br />

Rex 1 INGEBORG BACHMANN -<br />

schweizer premiere!<br />

en 1re suisse !<br />

REISE IN DIE WUESTE lunch'kino - / 111 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f „le bon 12:15 film !“ D/f 12:15 D/f<br />

Rex 1 KILLERS OF THE FLOWER MOON 16 (16) / 206 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df<br />

Rex 2 KILLERS OF THE FLOWER MOON 16 (16) / 206 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df<br />

Rex 2 LE PROCES GOLDMAN 16 (16) / 115 17:30 F/d 17:30 F/d<br />

Rex 1 MARIE-LINE ET SON JUGE 12 (12) / 103 17:00 F<br />

Rex 2 MARIE-LINE ET SON JUGE 12 (12) / 103 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F<br />

Beluga OPPENHEIMER 12 (12) / 180 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df<br />

Beluga PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 13:00 D 13:00 D<br />

Lido 1 PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 15:30 D<br />

16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D<br />

Lido 2 PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F<br />

14:30 F<br />

16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F<br />

Lido 1 RED BULL CINEMA TOUR <strong>2023</strong> - BIEL - / 165 18:00 E/f<br />

Lido 1<br />

ROSE - EINE UNVERGESSLICHE<br />

REISE NACH PARIS 12 / 106 11:00 OV/d<br />

Apollo TAYLOR SWIFT THE ERAS TOUR - / 168 18:00 Ov<br />

20:00 Ov 20:00 Ov 20:00 Ov<br />

Lido 2 THE CREATOR 12 (14) / 134 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df<br />

Beluga TROLLS - BAND TOGETHER 0 (6) / 91 15:00 3D F 15:00 3D F 15:00 3D F<br />

15:00 F 15:00 F 15:00 F 15:00 F<br />

Rex 1 TROLLS - BAND TOGETHER 0 (6) / 91 14:45 3D D 14:45 3D D 14:45 3D D<br />

14:45 D 14:45 D 14:45 D 14:45 D<br />

Apollo WOCHENENDREBELLEN 6 / 109 13:15 D 13:15 D<br />

schweizer premiere!<br />

en 1re suisse !<br />

„le bon film !“<br />

vorpremiere!<br />

en avant-première !<br />

„lunch‘kino“<br />

0900 900 921<br />

(CHF 0.80/Anruf + CHF 0.80/Min.)<br />

CentrePasquArt Seevorstadt 73, Faubourg du Lac<br />

032 322 71 01 • www.filmpodiumbiel.ch<br />

ORGIEN und andere Feste /<br />

ORGIES et autres festivités<br />

23/09 - 24/10/<strong>2023</strong><br />

PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />

BEYOND TRADITION<br />

R von Gunten & L Hagmann, CH <strong>2023</strong>, 100’,<br />

Ov/d,f<br />

Do/Je 19/10 18h00 DERNIÈRE<br />

LA GRAND-MESSE<br />

Méryl Fortunat-Rossi, Valéry Rosier,<br />

FR 2018, 70’, F/d<br />

Do/Je 19/10 20h30 DERNIÈRE<br />

● CINEDOME<br />

www.kitag.ch<br />

● AARBERG, ROYAL<br />

www.kino-aarberg.ch<br />

● GRENCHEN, PALACE<br />

«The Nun 2», MI: 20.15.<br />

«Barbie», MI: 16.00.<br />

«Trolls 3 Gemeinsam stark», MI: 14.00.<br />

● GRENCHEN, REX<br />

«Early Birds», MI: 20.15.<br />

«Paw Patrol: The Mighty Kinofilm», MI: 14.00.<br />

● INS, INSKINO<br />

«Ruäch - eine Reise ins jenische Europa», MI: 20.00.<br />

«Paw Patrol: The Mighty Movie», MI: 14.00.<br />

Wir laden Sie herzlich ein zum<br />

Tag der offenen Tür der<br />

Bieler Maturitätsschulen<br />

Samstag, 28. Oktober <strong>2023</strong><br />

Gymnasium Biel-Seeland<br />

Gymnase de Bienne et du Jura bernois<br />

9.00 – 12.00Uhr<br />

9.00 – 13.00Uhr<br />

Die Maturitätsschulen Biel freuen sich auf Ihren Besuch.<br />

CLIMAX<br />

Gaspar Noé, FR/BE 2018, 97’, Ov/d,f<br />

Fr/Ve 20/10 18h00<br />

Mo/Lu 23/10 20h30 DERNIÈRE<br />

«Jeanne du Barry», DO: 19.30.<br />

«20.000 especies de abejas», FR/SA/SO: 20.00.<br />

● LYSS, APOLLO<br />

● SAINT-IMIER, ESPACE NOIR<br />

www.cinergie.ch<br />

Pour enfants. «La colline aux cailloux», DI: 10.30.<br />

«A Forgotten Man», JE/VE/SA: 20.00, DI: 17.00 et 20.00.<br />

PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />

LA CHIMERA<br />

Alice Rohrwacher, IT, FR, CH <strong>2023</strong>,<br />

133 min, Ov/d,f<br />

Fr/Ve 20/10 20h30<br />

Sa/Sa 21/10 18h00<br />

So/Di 22/10 10h30<br />

FESTEN<br />

Thomas Vinterberg, DK 1997, 106’, Ov/e<br />

Sa/Sa 21/10 20h45<br />

Di/Ma 24/10 20h30 DERNIÈRE<br />

AN - VON KIRSCHBLÜTEN UND ROTEN<br />

BOHNEN / AN - LES DELICES DE TOKYO<br />

Kawase Naomi, JP 2015, 113’, Ov/d,f<br />

So/Di 22/10 18h00<br />

Mo/Lu 23/10 18h00 DERNIÈRE<br />

PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />

MAMI WATA<br />

C. J. “Fiery” Obasi, NG <strong>2023</strong>, 107’, Ov/d,f<br />

So/Di 22/10 20h30<br />

Di/Ma 24/10 18h00 DERNIÈRE<br />

● BÉVILARD, PALACE<br />

«La Pat'patrouille: La Super Patrouille», DI: 10.00.<br />

«Killers of the Flower Moon», ME/JE: 20.00,<br />

VE/SA: 20.30, DI :16.00.<br />

«Marie-Line et son Juge»,<br />

VE: 18.00, SA: 17.00, DI: 20.00.<br />

● LA NEUVEVILLE, CINÉ<br />

«The Creator», ME, VE: 20.30.<br />

«Élémentaire», SA/DI: 14.00.<br />

«Les Feuilles Mortes», DI: 17.00, MA: 20.30.<br />

«Le règne animal», SA/DI: 20.30.<br />

● MOUTIER, CINOCHE<br />

«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA/DI: 16.00.<br />

«Killers of the Flower Moon»,<br />

ME/JE/DI: 19.00, VE/SA: 20.00.<br />

● TAVANNES, ROYAL<br />

«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA: 10.00, DI: 14.00.<br />

«Le Ravissement», ME/VE/DI: 20.00, SA: 17.00.<br />

«Le règne animal», JE/MA: 20.00, SA: 21.00, DI: 17.00.<br />

«Tramelan, une cité horlogère»,<br />

en présence du réalisateur. DI: 10.00.<br />

● TRAMELAN, CINÉMATOGRAPHE<br />

«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA: 15.00, DI: 13.30.<br />

«La Fiancée du Poète», ME: 17.00, DI: 20.15, LU: 18.00.<br />

«Killers of the Flower Moon»,<br />

ME: 1915, JE: 20.30, VE/SA: 20.00, DI: 16.00.<br />

«Golden Seniors», en présence du réalisateur François<br />

Kohler. JE/SA: 18.00, LU: 20.15.<br />

«Le Corbusier à Chandigarh – la force de l'utopie»,<br />

VE: 18.00.<br />

Une série de films pour les enfants.<br />

«La colline aux cailloux», DI: 10.00.<br />

«Norvège», MA: 19.00.<br />

Yannik Riesen<br />

in den Nationalrat<br />

Liste 24


BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AGENDA<br />

BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong> 17<br />

Nach einer Reihe epischer und ausufernder<br />

Alben meldet sich die 1989 gegründete Rockband<br />

«Motorpsycho» mit einem kurzen, poppigen und<br />

intimen Album mit hauptsächlich akustischen<br />

Songs zurück, und zwar diesen Donnerstag, 21 Uhr,<br />

im Bieler Gaskessel. Let’s go!<br />

Grâce à Kartell Culturel et le Dan’ton-Ku Tiki<br />

Bar, Motorpsycho est de retour à la Coupole<br />

de Bienne jeudi soir. Imprévisibles et déjantés<br />

depuis 1989, il présentera son dernier album<br />

«YAY!», plutôt pop, intime et très acoustique<br />

avec un zeste de psychédélisme nordique.<br />

● Biel/Bienne<br />

● Region/Région<br />

Deutsch in Schwarz<br />

français en gris<br />

18.10.<br />

MITTWOCH<br />

MERCREDI<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● BÖZINGEN, Familiengärten,<br />

Hausi Straub Fan<br />

Club. «Trio Markus Liebi».<br />

20.00.<br />

● STADTTHEATER,<br />

Öffentliche Generalprobe<br />

2. Sinfoniekonzert. 11.00.<br />

«Shéhérazade». Leitung:<br />

Yannis Pouspourikas.<br />

19.30.<br />

19.10.<br />

DONNERSTAG<br />

JEUDI<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● CAFÉ DU<br />

COMMERCE,<br />

«The Honshu Wolves».<br />

20.00.<br />

● COUPOLE,<br />

«Motorpsycho»,<br />

Psychedelic Rock. 21.00.<br />

● RESTAURANT<br />

SCHÖNGRÜN,<br />

Akkordeonist<br />

Jan Czerwinski mit Begleitung.<br />

Gesellige Volksmusik<br />

zum Mitsingen. Ab 18.00.<br />

● STADTKIRCHE,<br />

Giora Feidmann & Friends<br />

«Klezmer & More». 20.00.<br />

THEATER<br />

THÉÂTRE<br />

● NIDAU , Dispo,<br />

«Körper am Ende der<br />

Welt», ein Sportstück mit<br />

anschliessendem Podiumsgespräch.<br />

20.00.<br />

UND<br />

AUSSERDEM ...<br />

DE PLUS...<br />

● BOURG, Cours de<br />

danse pour adultes,<br />

projet d’enseignement<br />

d’Erik Demaseure. Les<br />

cours ont lieu en français/anglais.<br />

17.00-18.30.<br />

Infos et inscriptions: erik.<br />

demaseure@hkb.bfh.ch.<br />

● STADTBILBILIOTHEK,<br />

Gemeinsames Lesen.<br />

18.30-19.30.<br />

● TRAMELAN, CIP,<br />

Conférence de Magali<br />

Jenny, Dre en antropologie<br />

des religions, collaboratrice<br />

au Tibet Museum<br />

de Gruyères et chargée de<br />

cours à Unidistance. «Que<br />

deviennent les guérisseurs<br />

de Suisse romande?».<br />

19.30.<br />

20.10.<br />

FREITAG<br />

VENDREDI<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● ALTERSWOHNHEIM<br />

BÜTTENBERG, Klassik<br />

mit dem «Duo Amoroso».<br />

18.15.<br />

● ATOMIC CAFÉ,<br />

«Venin carmin», Coldwave/Schwarzpop-Dramapunk.<br />

21.00.<br />

● LE SINGE, «Sväng».<br />

Mundharmonikaattacken<br />

aus Finnland. Tango, Volk.<br />

21.00.<br />

● LITERATURCAFÉ,<br />

«Lucas Dorado». 21.00.<br />

● BELLMUND,<br />

La Prairie, Roman<br />

Fediurko, Klavier. 19.00.<br />

● CORMORET,<br />

salle polyvalente,<br />

«Cormo’Rock». 20.30.<br />

● KALLNACH, Schürstube,<br />

Bruno Rainer und<br />

Olivier Stolz singen «Bärndütschi<br />

Lieder». 19.30.<br />

Reservation:<br />

Tel/SMS: 079 244 39 02.<br />

● LIGERZ, Bäreloch-Kultur,<br />

«Caryl Baker Quartet<br />

& Daniel Woodtli». 20.15.<br />

● LYSS, KUFA, Club,<br />

«Best of 2000», Hits,<br />

Charts. 20.00.<br />

● SAINT-IMIER, Espace<br />

Noir, au chapeau,<br />

«Duo Midano». 19.00.<br />

THEATER<br />

THÉÂTRE<br />

● HKB, Burg, «Rohkost*11<br />

- Crudités*11»,<br />

Tanzduette und solistische<br />

Choreographien, präsentiert<br />

von Studierenden<br />

des Bachelors Musik und<br />

Bewegung. 19.00.<br />

● NIDAU , Dispo, «Körper<br />

am Ende der Welt»,<br />

ein Sportstück mit anschliessendem<br />

Podiumsgespräch.<br />

20.00.<br />

● SAINT-IMIER, CCL,<br />

Laura Chaignat, «Presque<br />

Phèdre ou le rêve de Laura<br />

Star», humour. 20.30.<br />

UND<br />

AUSSERDEM ...<br />

DE PLUS...<br />

● BAHNHOFPLATZ, bei<br />

der Eisenskulptur Vertschaupet.<br />

ArchitekTour<br />

mit mit Matthias Grütter.<br />

14.00.<br />

● CARRÉ NOIR, Conférence<br />

Jérôme Castella<br />

«Comment a-t-on su?».<br />

Histoire des sciences du<br />

changement climatique.<br />

19.00.<br />

● LIBRAIRIE<br />

BOSTRYCHE, Lesung von<br />

Wilfried Meichtry «Nach<br />

oben sinken».19.30.<br />

● TISSOT ARENA,<br />

EHC Biel-HC Lugano,<br />

19.45<br />

● LYSS, Weisses Kreuz,<br />

Tanzabend mit Live-Musik.<br />

«The Darts». 20.30.<br />

● VINELZ, Alte Landi,<br />

Barbetrieb ab 21.00.<br />

21.10.<br />

SAMSTAG<br />

SAMEDI<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● ATOMIC CAFÉ,<br />

«Tea Eater», Rock'n'Roll.<br />

21.00.<br />

● LE SINGE,<br />

«Mister Milano»,<br />

Fazzoletti-Pop. 21.00.<br />

● STADTKIRCHE, «Herr<br />

der Winde». Konzert mit<br />

CD Taufe. Sally Jo Rüedi<br />

spielt eigene Kompositionen<br />

an der winddynamischen<br />

Metzler-Orgel.<br />

19.00.<br />

● CORMORET,<br />

salle polyvalente,<br />

«Cormo’Rock». 20.30.<br />

● LA NEUVEVILLE,<br />

Café-théâtre de la Tour de<br />

Rive, «Les fils du facteur»,<br />

chanson française. 20.30.<br />

● LYSS, KUFA, Club,<br />

«Cry Baby», Funk, Blues,<br />

Rock'n'Roll. 20.00.<br />

Afterparty mit DJ Dionito.<br />

23.00.<br />

● NIDAU, Kreuz,<br />

«Stefan Heuss». Die grössten<br />

Schweizer Patente<br />

& Innovationsorchester.<br />

20.30.<br />

● TRAMELAN, Temple,<br />

«Les Chambristes». 18.30.<br />

THEATER<br />

THÉÂTRE<br />

● BIOTOP, Gastspiel Cie<br />

Frakt'Biel/Bienne, «Harpapier».<br />

10.30 (0-2) und<br />

15.00 (2+).<br />

● BÜREN, Kellertheater<br />

Lindenhof, «Heroine».<br />

Rebekka Lindauer. 20.00.<br />

● NIDAU , Dispo, «Körper<br />

am Ende der Welt»,<br />

ein Sportstück. 20.00.<br />

● SAINT-IMIER, CCL,<br />

Laura Chaignat, «Presque<br />

Phèdre ou le rêve de Laura<br />

Star», humour. 20.30.<br />

UND<br />

AUSSERDEM ...<br />

DE PLUS...<br />

● BAHNHOFPLATZ, bei<br />

der Eisenskulptur Vertschaupet.<br />

ArchitekTour mit<br />

mit Matthias Grütter. 10.00.<br />

● NMB, Kinderclub, «Ein<br />

märchenhaftes Kostüm».<br />

14.00-16.00.<br />

● RINGPLATZ,<br />

Handwerkermarkt.<br />

08.00-14.00.<br />

● SEDE, saletta cinfo.<br />

Conferenza (con supporto<br />

powerpoint) Dott. ssa Barbara<br />

Affolter, Firenze «La<br />

nascita del volontariato: La<br />

Compagnia della Misericordia<br />

di Firenze». 17.00.<br />

● TISSOT ARENA,<br />

FC Biel-Bienne -<br />

SC Brühl SG. 19.00.<br />

● ZENTRALPLATZ,<br />

Fondue Chalet,<br />

«Daydance». Dresscode:<br />

All Black. 17.00-22.00.<br />

● BELLELAY, Jura bernois<br />

Tourisme, visite guidée.<br />

Rendez-vous devant<br />

la porte principale de<br />

l’Abbatiale. 14.00.<br />

● TWANN, Engel Haus,<br />

Spiel-Nachmittag.<br />

14.00-18.00.<br />

22.10.<br />

SONNTAG<br />

DIMANCHE<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● ATOMIC CAFÉ,<br />

«Cyril Dessemontet»,<br />

Schweizer Mundartmusik.<br />

18.30.<br />

● NIDAU, Kreuz,<br />

«Stefan Waghubinger».<br />

20.00.<br />

THEATER<br />

THÉÂTRE<br />

● BIOTOP, Gastspiel Cie<br />

Frakt'Biel/Bienne, «Harpapier».<br />

Plus Brunch. 10.30<br />

(0-2) und 15.00 (2+).<br />

UND<br />

AUSSERDEM ...<br />

DE PLUS...<br />

● CAFÉ LITTÉRAIRE,<br />

«Ode aux corps», danse et<br />

poésie. 17.00.<br />

● CARRÉ NOIR,<br />

Danse, lecture, musique:<br />

«Ode aux corps». 17.00.<br />

24.10.<br />

DIENSTAG<br />

MARDI<br />

KONZERTE<br />

CONCERTS<br />

● LITERATURCAFÉ,<br />

«Mardi Jazz» mit Daniel<br />

Cerny. Treffpunkt, Musik<br />

und Lesegenuss, Diskussionen.<br />

19.30.<br />

● LYCEUM CLUB, Faubourg<br />

du Lac 52, «Soirée<br />

de musique française».<br />

Alma Zambaz, flûte;<br />

Dagmar Clottu, piano.<br />

UND<br />

AUSSERDEM ...<br />

DE PLUS...<br />

● CAFÉ-RESTAURANT<br />

BIERHALLE, Les soirées<br />

littéraires biennoises.<br />

Caroline Petitat Robet<br />

«Écrire pour comprendre<br />

l’autre». 19.00.<br />

● MAISON FAREL,<br />

Forum pratique <strong>2023</strong>.<br />

«Les tâches familiales<br />

font-elles basculer dans<br />

la pauvreté? Atténuer les<br />

risques dus à une séparation<br />

ou à la retraite.».<br />

Inscription: 031 633 87<br />

14. 14.00-17.00.<br />

● TISSOT ARENA,<br />

EHC Biel-ZSC Lions,<br />

19.45.<br />

MEIN AUSGEHTIPP<br />

MA SORTIE<br />

Michèle<br />

Mutti<br />

«Die Magglingen-<br />

Protokolle haben es<br />

ans Licht gebracht:<br />

Ethikverstösse im<br />

Spitzensport sind<br />

alles andere als<br />

eine Seltenheit.<br />

Eine unabhängige<br />

Meldestelle besteht in der Schweiz<br />

seit Anfang 2022. ‘Körper am Ende der<br />

Welt – Ein Sportstück’ basiert auf eben<br />

diesen Magglingen-Protokollen, die<br />

den Stein ins Rollen gebracht haben.<br />

Diesen Donnerstag hat das ‘Sportstück’<br />

im Veranstaltungslokal ,Dispo’<br />

in Nidau Schweizer Uraufführung, am<br />

Freitag und am Samstag folgen weitere<br />

Vorstellungen. Die Künstlerin Marion<br />

Rothhaar war mehrfach Deutsche Meisterin<br />

in der Rhythmischen Sportgymnastik<br />

und 1988 Teilnehmerin an den<br />

Olympischen Spielen für die damalige<br />

Bundesrepublik Deutschland (BRD). Der<br />

literarische Text der Autorin Regina Dürig<br />

begleitet Rothhaars Erfahrungen im performativen<br />

Stück, dem es auch nicht<br />

an Humor fehlt.»<br />

«Les protocoles de Macolin l’ont mis en<br />

lumière: les manquements à l’éthique<br />

dans le sport de haut niveau sont loin<br />

d’être rares. Un bureau d’annonce indépendant<br />

existe en Suisse depuis début<br />

2022. ‘Körper am Ende der Welt – Ein<br />

Sportstück’ se base justement sur ces protocoles<br />

de Macolin, qui ont mis le feu<br />

aux poudres. La première suisse de cette<br />

pièce sportive aura lieu ce jeudi dans la<br />

salle de spectacle ‘Dispo’ à Nidau, suivie<br />

d’autres représentations vendredi et<br />

samedi. L’artiste Marion Rothhaar a été<br />

plusieurs fois championne d’Allemagne de<br />

gymnastique rythmique et a participé aux<br />

Jeux olympiques de 1988 pour l’ancienne<br />

République fédérale d’Allemagne (RFA). Le<br />

texte littéraire de l’auteure Regina Dürig<br />

accompagne les expériences de Mario<br />

Rothhaar dans cette pièce performative,<br />

qui ne manque pas d’humour.»<br />

DER ORT<br />

Freitag, 20. und Samstag, 21. Oktober<br />

3 Jahre Der ORT<br />

Freitag<br />

10.00-14.00 Co-Working tester<br />

12.00-13.30 Table de Picknick ouvert<br />

15.00-17.30 Märit ce que font<br />

les «Wabenbienen» chez nous<br />

16.00-19.00 Fyrabe Bar DJ der schlaue Fuchs<br />

Samstag<br />

10.00-14.00 Marché - was die «Wabenbienen»<br />

bei uns tun<br />

ab 10.00 Apéro Bar<br />

ab 13.00 DJ der schlaue Fuchs<br />

ARTY SHOW BIEL/BIENNE<br />

Der Kunst-Parcours in der Stadt.<br />

Noch bis 29. Oktober<br />

Entdecken Sie mehr als 40 Künstlerinnen und Künstler<br />

im öffentlichen Raum der Stadt Biel. 33 Schaufenster<br />

der Stadt werden zu temporären Ausstellungsräumen<br />

und präsentieren Skulpturen, Gemälde, Fotografien,<br />

Illustrationen, Videos, Collagen, Textilkunst,<br />

Scherenschnitte und Installationen.<br />

Parcours artistique dans la ville. Jusqu’au 29 octobre.<br />

Plus de 40 artistes dans l’espace public de Bienne.<br />

33 vitrines se transforment en espaces d’exposition temporaires<br />

et présentent des sculptures, des peintures, des<br />

photographies, des illustrations, des vidéos, des collages,<br />

de l’art textile, des découpages et des installations.<br />

AUSSTELLUNGEN<br />

EXPOSITIONS<br />

NEUE AUSSTELLUNGEN:<br />

NOUVELLES EXPOSITIONS:<br />

● DER ORT, Gemeinschaftsausstellung Collagen und<br />

Skulpturen, Anne, Beatrice, Cosette, Franco, Michele,<br />

Manuela, Yolande. MO-FR: 11.00-18.00. Bis 15. November.<br />

● LA VOIRIE, Exposition photos Gaëlle Wülser et<br />

sculptures en pierre ollaire de Michèle Péquegnat.<br />

Vernissage: 20.10., dès 18.00. SA/DI: 10.00-12.00 et<br />

14.00-18.00. MA-VE: 14.00-18.00.<br />

Jusqu’au 29 octobre.<br />

● LOKAL-INT, Marie Matusz, Basel/Berlin;<br />

proposé par Selma Meuli. DO: 19.10., 19.30.<br />

● SPITALZENTRUM BIEL, Toni Bögli und Philipp Boë.<br />

Bis Mitte Januar.<br />

● BÜREN, Galerie am Marktplatz, scharz gänsehaut<br />

«musterien». Vernissage, 22.10., ab 11.00 mit Musik Volca<br />

Massaker Orchester. FR: 17.00-19.00, SA: 14.00-16.00 SO:<br />

14.00-17.00. Bis 18. November.<br />

● LYSS, Kulturmühle, Liselotte Togni, Malerei.<br />

Vernissage: Freitag, 20.10, 19.00.<br />

FR: 19.00-21.00, SA/SO: 14.00-17.00.<br />

Bis 5. November.<br />

WEITERHIN GEÖFFNET:<br />

TOUJOURS À L’AFFICHE:<br />

● BENEVOL KANTON BERN, Bahnhofstrasse 30,<br />

Werke von Vasilis Georgas. Anmeldung erwünscht.<br />

Dauerausstellung.<br />

● ELDORADO BAR, Collagen von Simone van Rijn.<br />

Vernissage: Freitag, 13.10., 17.00. Live Musik mit Michèle /<br />

tinu. DI-DO: 16.00-21.00, FR: 16.00-24.00.<br />

Bis 27. Oktober.<br />

● KRONE, «numbles slide along the sleeve». Leolie<br />

Greet. Amélie Bodenmann, Anina Müller, Nina Rieben.<br />

Konzert Beatrice Beispiel, 28.10., 19.00. SA: 12.00-18.00,<br />

SO: 15.00-18.00. Bis 28. Oktober.<br />

● KUNSTHAUS PASQUART, Fausta Squatriti, Galaxie;<br />

Delphine Coindet, Autofriction. Kunstimbiss mit Fausta<br />

Squadriti, 17.11., 12.15, d/f. Öffentliche Führung, 2.11.,<br />

18.00 (d) mit Rahel Gugelmann. Bis 19. November.<br />

● NMB, «Réminiscence», Duftinstallation von Maeva<br />

Rosset. Bis 7. Januar 2024.<br />

● NMB, «Rund um Biel». Fleisch für Biel.<br />

Der städtische Schlachthof (1877-1992).<br />

● NMB, «Röstigraben». Biel und der Röstigraben.<br />

Dauerausstellung.<br />

● NMB, «150 Jahre Museum Schwab». Garten Eden und<br />

Zukunftsstadt, Philippe Robert, Ernst Kuhn und der Bahnhof<br />

Biel von 1923. Bis 25. Februar 2024.<br />

● PHOTOFORUM PASQUART, «Fototechnika III».<br />

Caroline Heider, Ruth Horak, Lisa Rastl, Claudia Rohrauer<br />

aus Oesterreich. Christelle Boulé, Corinne Futterlieb und<br />

Alessia Olivieri aus der Schweiz. Genderkritische Auseinandersetzung<br />

mit dem hartnäckigen Klischee der männlich<br />

konnotierten Fototechniken und Fotogeschichte.<br />

Bis 19. November.<br />

● ERLACH, Galerie Mayhaus, «Twilight in my garden»,<br />

Aline Witschi und Anna Neurohr. SA/SO: 14.00-18.00.<br />

Bis 12. November.<br />

● NIDAU, Bibliothèque de langue française.<br />

«blume de bitume – un livre pour le futur».<br />

LU/ME: 15.30-18.00, VE: 16.00-18.00, SA: 10.00-12.00.<br />

Jusqu’au 20 décembre.<br />

● TRAMELAN, CIP, Jean-Claude Kunz, peintures.<br />

LU-VE: 08.00-20.00, SA: 15.00-18.00.<br />

Jusqu’au 4 novembre.<br />

● VINELZ, Galerie «La mer n’est pas loin» von<br />

Marie José Comte; «Passi di luce» von Aurélie Jossen;<br />

«Knapp daneben» von Linda Pieri. SA/SO: 14.00-18.00.<br />

Bis 22. Oktober.


18<br />

BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />

CINÉMA<br />

Erdölsegen, von dem die<br />

«Falschen» profitierten:<br />

Ein epischer Westernkrimi<br />

von Martin Scorsese.<br />

Killers of the Flower Moon HHH<br />

Mühlebrücke 3, Pont-du-Moulin, 2501 Biel/Bienne<br />

Das Ehepaar: die Osage-Frau<br />

(Lily Gladstone) und der Amerikaner<br />

(Leonardo DiCaprio).<br />

VON<br />

LUDWIG<br />

HERMANN<br />

Sie wurden die «Osage-<br />

Morde» genannt. Grausame<br />

Verbrechen, verübt in den<br />

Zwanzigerjahren des letzten<br />

Jahrhunderts an den amerikanischen<br />

Ureinwohnern<br />

des Osage-Stammes. Grund:<br />

massloser Neid!<br />

Erdöl. Vertrieben von<br />

ihrem angestammten Siedlungsgebiet<br />

an der Ostküste,<br />

hatten die Osage ein über<br />

5000 Quadratkilometer grosses<br />

Landstück in Oklahoma<br />

erworben. Zu einem Schleuderpreis:<br />

1,90 US-Dollar pro<br />

Hektare. Und dann sprudelte<br />

eines Tages – exakt aus<br />

dem Boden ihres Reservats<br />

– das Erdöl. Das einst ärmliche<br />

Volk wurde reich, die<br />

Osage verfügten plötzlich<br />

über das höchste Pro-Kopf-<br />

Einkommen der Welt.<br />

Das rief – unter der weissen<br />

Bevölkerung – Neider auf den<br />

Plan. Waren die Osage-Indianer<br />

überhaupt in der Lage, ihren<br />

Reichtum selber zu verwalten?<br />

Der US-Kongress hetzte jedem<br />

Ureinwohner einen Vormund<br />

an den Hals, der seine Finanzen<br />

verwalten sollte. Es herrsche<br />

Ungerechtigkeit, Korruption,<br />

Betrug – die Morde häuften<br />

sich. Im Osage-Reservat<br />

brach eine gewaltbereite, sich<br />

stets steigernde Schreckensherrschaft<br />

aus.<br />

Hollywood-Thema. Von<br />

einem Erdölsegen, von dem<br />

die «Falschen» profitierten<br />

– davon berichtet jetzt (mit<br />

grosser Kelle angerichtet) der<br />

Westernkrimi «Killers of the<br />

Flower Moon» von Martin<br />

Scorsese. Zusammen mit<br />

Drehbuchautor Eric Roth<br />

(Oscar 1995 für «Forrest<br />

Gump») schrieb Scorsese<br />

am Script und verwendete<br />

als Unterlage das Buch «Das<br />

Verbrechen: Die wahre Geschichte<br />

hinter der spektakulärsten<br />

Mordserie Amerikas»,<br />

verfasst vom New York Times-<br />

Journalisten David Grann.<br />

Die Klärung der Osage-<br />

Morde beschreibt Grann aus<br />

der Sicht der Bundespolizei<br />

aus Washington, dem damals<br />

entstandenen FBI, dem Federal<br />

Bureau of Investigation.<br />

Martin Scorsese schildert das<br />

(mühsam zu ertragende) 206<br />

Minuten lange Osage-Drama<br />

aus der Sicht der Täter und der<br />

Opfer. Die unterhaltsamere<br />

Variante. Mit einem stets säuerlich<br />

grinsenden Robert De<br />

Niro als William «King» Hale,<br />

der im Osage-Land die Fäden<br />

zieht, einerseits als Wohltäter<br />

gilt, in Wahrheit aber dafür<br />

sorgt, dass immer wieder neue<br />

Indigene umgebracht werden.<br />

Giftmischer. Einer von<br />

«King» Hales Handlangern ist<br />

sein Neffe Ernest Burkhart (voll<br />

im Saft: Leonardo DiCaprio),<br />

der rote Faden im Film. Als<br />

Chauffeur angestellt verliebt<br />

sich Ernest in die reife Osage-<br />

Frau Molly (mit Mona-Lisa-<br />

Lächeln: Lily Gladstone). Er<br />

wird Molly heiraten, er wird<br />

sie lieben, aber – auf Geheiss<br />

seines Onkels Hale – auch dafür<br />

sorgen, dass sie vorzeitig stirbt.<br />

Dem dringend benötigten Insulin<br />

für die Kranke mischt der<br />

Ehemann Gift bei.<br />

Und sonst? Guter Rat: Ausgeschlafen<br />

für das Dreieinhalbstunden-Spektakel<br />

antreten<br />

und die Zwischenverpflegung<br />

nicht vergessen! n<br />

Une manne pétrolière que les<br />

«profiteurs» ont détournée:<br />

un western policier épique de<br />

Martin Scorsese.<br />

PAR<br />

LUDWIG<br />

HERMANN<br />

On les a appelés les «meurtres<br />

d’Osage». Des crimes atroces<br />

commis dans les années 1920<br />

contre les indigènes américains<br />

de la tribu Osage. Raison: une<br />

envie démesurée!<br />

Pétrole. Chassés de leur<br />

zone de peuplement ancestrale<br />

Darsteller/Distribution:<br />

Leonardo DiCaprio, Robert De Niro,<br />

Lily Gladstone<br />

Buch & Regie/Scénario & réalisation:<br />

Martin Scorsese (<strong>2023</strong>)<br />

Dauer/Durée: 206 Minuten/206 minutes<br />

In den Kinos/Aux cinemas: REX 1 & 2<br />

En couple: la femme osage (Lily Gladstone)<br />

et l’Américain (Leonardo DiCaprio).<br />

sur la côte est, les Osages avaient<br />

acquis un terrain de plus de<br />

5000 km 2 en Oklahoma. À un<br />

prix défiant toute concurrence:<br />

1,90 dollar l’hectare. Puis, un<br />

jour, le pétrole a jailli – exactement<br />

du sol de leur réserve.<br />

Le peuple autrefois pauvre s’est<br />

enrichi, les Osages disposaient<br />

soudain du revenu par habitant<br />

le plus élevé du monde.<br />

Cela fit des envieux parmi la<br />

population blanche. Les Indiens<br />

Osages étaient-ils seulement en<br />

mesure de gérer eux-mêmes leur<br />

richesse? Le Congrès américain<br />

a imposé à chaque autochtone<br />

un tuteur chargé de gérer ses<br />

finances. Il y avait de l’injustice,<br />

de la corruption, de la fraude –<br />

les meurtres se multipliaient.<br />

Un règne de la terreur, violent<br />

et croissant, s’est installé dans<br />

la réserve des Osages.<br />

Thème hollywoodien.<br />

Le western policier «Killers of<br />

the Flower Moon» de Martin<br />

Scorsese évoque la manne pétrolière<br />

que les «profiteurs» ont détournée.<br />

En collaboration avec<br />

le scénariste Eric Roth (Oscar<br />

1995 pour «Forrest Gump»),<br />

Scorsese a écrit le script en se<br />

basant sur le livre «Le crime:<br />

la véritable histoire derrière<br />

la série de meurtres la plus<br />

spectaculaire d’Amérique»,<br />

rédigé par le journaliste du<br />

New York Times David Grann.<br />

David Grann décrit l’élucidation<br />

des meurtres d’Osage<br />

du point de vue de la police<br />

fédérale de Washington, le<br />

Federal Bureau of Investigation<br />

(FBI), qui a vu le jour<br />

à l’époque. Martin Scorsese<br />

décrit les 206 minutes (pénibles<br />

à supporter) du drame<br />

d’Osage du point de vue des<br />

coupables et des victimes. La<br />

variante la plus divertissante.<br />

Avec un Robert De Niro au<br />

sourire toujours acide dans le<br />

rôle de William «King» Hale,<br />

qui tire les ficelles dans le<br />

pays osage, passe d’une part<br />

pour un bienfaiteur, mais<br />

veille en réalité à ce que de<br />

nouveaux indigènes soient<br />

sans cesse tués.<br />

Empoisonneur. L’un<br />

des hommes de main de<br />

«King» Hale est son neveu<br />

Ernest Burkhart (plein de<br />

sève: Leonardo DiCaprio), le<br />

fil rouge du film. Employé<br />

comme chauffeur, Ernest<br />

tombe amoureux de Molly<br />

(au sourire à la Mona Lisa: Lily<br />

Gladstone), une femme mûre<br />

des Osages. Il épousera Molly,<br />

il l’aimera, mais – sur ordre<br />

de son oncle Hale – il fera en<br />

sorte qu’elle meure prématurément.<br />

Le mari mélange du<br />

poison à l’insuline dont la<br />

malade a un besoin urgent.<br />

Et à part ça? Un bon conseil:<br />

bien dormir avant d’assister<br />

au spectacle de trois heures<br />

et demie et ne pas oublier de<br />

prendre une collation! n<br />

Eine der berühmten<br />

Liebesgeschichten<br />

intellektueller<br />

Giganten.<br />

VON MARIO CORTESI<br />

Ingeborg Bachmann und<br />

Max Frisch – zwei Schriftstellerpersönlichkeiten,<br />

zwei<br />

Intellektuelle, zwei Liebende,<br />

ein existenzielles Drama. Eine<br />

eigentlich unmögliche tragische<br />

Liaison, im Vornherein<br />

zum Scheitern verurteilt.<br />

Die Liebesbeziehung dauert<br />

vom Sommer 1958 bis in den<br />

Frühling 1963. Eine intensive,<br />

leidenschaftliche Verbindung,<br />

in Zürich und Rom. Eigentlich<br />

ein wunderbarer Filmstoff.<br />

Eifersüchtig, besitzergreifend.<br />

Doch Margarethe<br />

von Trotta, jetzt 81, bringt die<br />

Flamme dieser brennenden<br />

Liebe nur als Flämmchen auf die<br />

Leinwand. Zwar ist die 40-jährige<br />

Vicky Krieps («Corsage»)<br />

eine überzeugende Ingeborg<br />

Bachmann, eine schöne Frau,<br />

die den Männern den Kopf verdrehen<br />

kann und Max Frisch gar<br />

nicht zu erobern braucht. Max<br />

Frisch (Ronald Zehrfeld), füllig,<br />

mit Brille und Pfeife, glaubt man<br />

den Kontrollfreak nicht recht,<br />

der eifersüchtig und besitzergreifend<br />

seine Eroberung im<br />

Auge behält. Er wirkt spiessig,<br />

mit zu wenig Charme, Frauen<br />

sind für ihn bloss interessante<br />

Fallstudien, sein Hämmern<br />

im Zweifingersystem auf der<br />

Schreibmaschine ist eigentlich<br />

sein Leben, wie das schwarze<br />

Notizbuch, das er immer zur<br />

Hand hat. Die Österreicherin ist<br />

selbstbewusst, aber verletzlich,<br />

verstummt schliesslich in ihrer<br />

Arbeit beim leisen Druck, der<br />

vom Schweizer ausgeht.<br />

Zündstoff und Tragik.<br />

Die Filmemacherin hat ihre Erzählung<br />

(die leider auf die erst<br />

nachher publizierten 297 Briefwechsel<br />

Frisch-Bachmann verzichten<br />

musste, weil sie unter<br />

Verschluss gehalten waren)<br />

auf zwei Ebenen inszeniert.<br />

Die Jahre der komplexen Liebe<br />

und der unvermeidliche Bruch<br />

– dann die Flucht der geschädigten<br />

und kranken Bachmann<br />

in die arabische Wüste. Das<br />

Switchen zwischen den beiden<br />

Ebenen verleiht dem Lichtspiel<br />

Spannung, sorgt für Abwechslung.<br />

In Zürich und Rom steckt<br />

Zündstoff und Tragik in der<br />

Leidenschaft, Frisch hat diktatorische<br />

Überwachungszüge,<br />

Bachmann möchte autonom<br />

bleiben, liebt Freiheit und<br />

gleichberechtigte Partnerschaft.<br />

Fühlt sich eingeengt.<br />

Wadi Rum. Dann statt<br />

einer angepeilten Ehe der<br />

schmerzvolle Bruch, nachdem<br />

Bachmann Frischs Notizbuch<br />

gelesen und verbrannt hat. Für<br />

Bachmann ist die Trennung<br />

eine Katastrophe. Sie wird mehrfach<br />

hospitalisiert, macht sich<br />

Ingeborg Bachmann – Reise in die Wüste HHH<br />

dann mit einem jungen Wiener<br />

Schriftsteller auf die Reise in die<br />

Wüste, die sie ursprünglich mit<br />

Frisch plante. Im wundervollen<br />

Wadi Rum, dem Drehort für<br />

«Lawrence of Arabia», findet sie<br />

eine vorübergehende Ruhe, vor<br />

allem, als sie nach einer berührenden<br />

Gruppensexszene mit<br />

drei Männern den Weg zu sich<br />

und ins Leben zurückfindet und<br />

befreit und erlöst in die Wüste<br />

schreit, dass sie Rache an den<br />

Männern genommen hat. Der<br />

Film endet, statt mit ihrem mysteriösen<br />

und rätselhaften Tod in<br />

Rom (brennende Zigarette und<br />

mit Drogen vollgepumpt), mit<br />

Bachmanns Zitat «Meine Wüste,<br />

meine einzige, meine sanfte Vorhölle,<br />

meine Erlösung». n<br />

Darsteller/Distribution:<br />

Vicky Krieps, Ronald Zehrfeld<br />

Regie/Mise en scène:<br />

Margarethe von Trotta (2022)<br />

Länge/Durée: 110 Minuten/110 minutes<br />

Im Kino/Au cinéma: REX 1 (LUNCH’KINO)<br />

L’une des fameuses histoires d’amour<br />

des célébrités intellectuelles.<br />

PAR MARIO CORTESI<br />

Ingeborg Bachmann et<br />

Max Frisch, deux géants de<br />

la littérature, deux intellectuels,<br />

deux amants liés par un<br />

drame existentiel. Une liaison<br />

tragique, en fait impossible,<br />

condamnée d’avance. La relation<br />

amoureuse dure de l’été<br />

1958 au printemps 1963, une<br />

liaison intense et passionnée,<br />

à Zurich et à Rome. Une merveilleuse<br />

matière pour un film.<br />

Jalousie possessive.<br />

Mais Margarethe von Trotta,<br />

aujourd’hui âgée de 81 ans,<br />

met à l’écran la flamme de cet<br />

amour brûlant, mais ce n’est<br />

qu’une flammèche à l’écran.<br />

Certes, Vicky Krieps («Corsage»),<br />

40 ans, est une Ingeborg<br />

Bachmann convaincante,<br />

une belle femme qui sait faire<br />

Ingeborg<br />

Bachmann<br />

(Vicky<br />

Krieps) und<br />

Max Frisch<br />

(Ronald<br />

Zehrfeld):<br />

unmögliche<br />

Liebe.<br />

Ingeborg<br />

Bachmann<br />

(Vicky<br />

Krieps) et<br />

Max Frisch<br />

(Ronald<br />

Zehrfeld):<br />

l’amour<br />

impossible.<br />

tourner la tête des hommes et<br />

qui n’a même pas besoin de<br />

conquérir Max Frisch (Ronald<br />

Zehrfeld) qui lui n’est pas vraiment<br />

crédible: bedonnant avec<br />

ses lunettes et sa pipe, il tient<br />

sa conquête sous le contrôle<br />

d’une jalousie possessive.<br />

Il a l’air coincé, dénué de<br />

charme, les femmes ne sont<br />

pour lui que des études intéressantes.<br />

Ce qu’il martèle de<br />

deux doigts sur sa machine à<br />

écrire, c’est en fait sa vie, pareil<br />

au carnet noir qui ne le quitte<br />

jamais. L’Autrichienne est sûre<br />

d’elle-même, mais vulnérable.<br />

Une pression insidieuse du<br />

Suisse va la rendre finalement<br />

muette dans son travail.<br />

Détonateur et tragédie.<br />

La cinéaste a construit son<br />

récit sur deux plans (malheureusement<br />

sans les<br />

297 lettres échangées entre<br />

Max Frisch et Ingeborg Bachmann.<br />

Mise sous clé, cette relation<br />

épistolaire n’a été publiées<br />

qu’ultérieurement.) Les années<br />

d’amour complexe, la rupture<br />

inévitable, la fuite d’Ingeborg<br />

Bachmann, malade et ravagée,<br />

dans le désert arabe… Ces épisodes<br />

passent de l’un à l’autre<br />

en conférant au jeu une certaine<br />

variation de suspense.<br />

À Zurich et à Rome, la passion<br />

est explosive et tragique,<br />

Max Frisch a des tendances<br />

dictatoriales pour maintenir<br />

Ingeborg Bachmann sous surveillance,<br />

alors qu’elle veut garder<br />

son autonomie, son amour<br />

de la liberté et le respect d’un<br />

partenariat égalitaire. Elle se<br />

sent à l’étroit dans ce carcan.<br />

Wadi Rum. Puis, au lieu<br />

du mariage envisagé, succède<br />

une rupture douloureuse après<br />

qu’Ingeborg Bachmann a lu et<br />

brûlé le carnet de notes de Max<br />

Frisch. Pour elle, la séparation<br />

est une catastrophe. Hospitalisée<br />

à plusieurs reprises, elle<br />

entreprend avec un jeune<br />

écrivain viennois le voyage<br />

dans le désert, initialement<br />

prévu avec Max Frisch. Dans le<br />

magnifique Wadi Rum, lieu de<br />

tournage de «Lawrence d’Arabie»,<br />

elle découvre un lieu de<br />

repos, toutefois temporaire,<br />

retrouve un chemin de vie et<br />

se retrouve elle-même après<br />

une scène touchante de sexe<br />

avec trois hommes. Elle crie<br />

dans le désert, libérée et délivrée,<br />

avoir pris sa revanche<br />

sur les hommes.<br />

Au lieu de terminer le film<br />

par sa mort mystérieuse et<br />

énigmatique à Rome (cigarette<br />

allumée et bourrée de<br />

drogue), la fin aboutit sur<br />

une citation d’Ingeborg Bachmann:<br />

«Mon désert, mon<br />

unique, mes doux limbes,<br />

ma rédemption.» n<br />

Biel Bienne-Bewertung / Cote de Biel Bienne: HHHH ausgezeichnet / excellent HHH sehr gut / très bon HH gut / bon H Durchschnitt / médiocre – verfehlt / nul

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!