You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
l<br />
PRODUKTION / PRODUCTION: ajé. / RJ / SF / JST / ZVG<br />
17. OKTOBER <strong>2023</strong> WOCHE <strong>42</strong> 46. JAHRGANG / NUMMER <strong>42</strong> • 17 OCTOBRE <strong>2023</strong> SEMAINE <strong>42</strong> 46 e ANNÉE / NUMÉRO <strong>42</strong><br />
KIOSKPREIS FR. 2.–<br />
Die andere Zeitung<br />
L’autre journal<br />
Für den Finnen<br />
Aleksi Heponiemi und<br />
die österreichische<br />
Tormaschine<br />
Fabio Hofer heisst es<br />
wohl bis Ende Jahr:<br />
die EHC-Biel-Spiele<br />
von der Tribüne aus<br />
verfolgen, statt selber<br />
zu spielen. Beide Cracks<br />
haben einen Innenbandriss<br />
am Knie. Sie<br />
hoffen, dass der EHCB<br />
sich bald an das neue<br />
Spielsystem gewöhnen<br />
wird. Seite 2.<br />
Blessés aux<br />
ligaments du genou,<br />
les attaquants<br />
du HC Bienne<br />
Aleksi Heponiemi et<br />
Fabio Hofer sont sur la<br />
touche jusqu'à la fin<br />
de l'année. Malgré les<br />
défaites, ils assurent<br />
depuis la bande que<br />
finalement, pour le<br />
club «ça viendra» et<br />
«ça fonctionnera».<br />
Page 2.<br />
DIESE WOCHE:<br />
CETTE SEMAINE:<br />
Enrico Brogini<br />
■und Rolf Schädeli<br />
organisieren die zwölfte<br />
Ausgabe der «Christmas<br />
Sessions». Auch heuer<br />
treten Stars wie Kim Wilde,<br />
Sarah Connor oder<br />
Umberto Tozzi im Bieler<br />
Kongresshaus auf. Seite 4.<br />
Enrico Brogini<br />
■et Rolf Schädeli<br />
accueilleront une brochette<br />
de stars comme Kim Wilde,<br />
Sarah Connor ou Umberto<br />
Tozzi à la 12 e édition des<br />
Christmas Sessions.<br />
Page 4.<br />
Killer of The Flower<br />
■Moon und Ingeborg<br />
Bachmann – Reise in die<br />
Wüste sind in den Bieler<br />
Kinos zu sehen. die Filmkritiken<br />
auf Seite 18.<br />
Killer of The Flower<br />
■Moon et Ingeborg<br />
Bachmann – Reise in die<br />
Wüste sont à l'affiche des<br />
cinémas biennois.<br />
Nos critiques. Page 18.<br />
Reklame<br />
BAUGENO.CH<br />
Réclame<br />
Der Untere Quai<br />
in Biel soll neu<br />
gestaltet werden.<br />
Allein die Planung<br />
der 300 Meter<br />
kostet eine Million<br />
Franken.<br />
Jetzt regt sich<br />
Widerstand.<br />
Seiten 3 und 7.<br />
Le Quai du Bas à<br />
Bienne doit être<br />
réaménagé, c'est<br />
un projet phare de<br />
l'urbanisme de la<br />
Ville. La seule<br />
planification<br />
pour ses<br />
300 mètres<br />
côute 1 million.<br />
Des critiques se<br />
font entendre.<br />
Pages 3 et 7.<br />
Michel Franzelli leitet<br />
seit diesem Monat die<br />
Rehaklinik in Tschugg.<br />
«Tschugg gehört zu den<br />
besten Neuro-Reha- und<br />
Epilepsie-Zentren der<br />
Schweiz«, betont<br />
Franzelli, der zuvor am<br />
Kantonsspital Aarau<br />
tätig war. Das Porträt<br />
auf Seite 15.<br />
Michel Franzelli<br />
dirige depuis octobre<br />
la clinique de<br />
réadaptation de<br />
Tschugg. «Elle fait<br />
partie des meilleurs<br />
centres de réhabilitation<br />
neurologique et de<br />
traitement de l'épilepsie<br />
du pays», affirme-t-il.<br />
Portrait. Page 15.<br />
Reklame<br />
Virginie HEYER<br />
2x sur votre liste<br />
au Conseil national !<br />
www.virginieheyer.ch<br />
Liste 24<br />
Réclame<br />
22 octobre <strong>2023</strong><br />
DIE GRÖSSTE ZEITUNG DER REGION • AUFLAGE: 80 500 Ex. ERSCHEINT JEDEN DIENSTAG IN DEN HAUSHALTEN BIELS UND DER REGION. HERAUSGEBER / INSERATE: GASSMANN MEDIA AG, ROBERT-WALSER-PLATZ 7, BIEL, 032 344 83 83 /<br />
service@gassmann.ch REDAKTION: Neuenburgstrasse 140 / 032 327 09 11 CEO und Verleger: Mario Cortesi WEB: www.bielbienne.com<br />
LE PLUS GRAND JOURNAL DE LA RÉGION • TIRAGE: 80 500 ex. PARAÎT CHAQUE MARDI DANS LES MÉNAGES DE BIENNE ET DE LA RÉGION. ÉDITION / ANNONCES: GASSMANN MEDIA SA, PLACE ROBERT-WALSER 7, BIENNE, 032 344 83 83 /<br />
service@gassmann.ch RÉDACTION: Route de Neuchâtel 140 / 032 327 09 11 CEO et éditeur: Mario Cortesi WEB: www.bielbienne.com
2 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
SPORT<br />
Angst macht<br />
sich breit<br />
Die EHC-Biel-Stürmer Fabio Hofer und<br />
Aleksi Heponiemi – sie fallen bis Ende Jahr<br />
verletzungsbedingt aus – sind trotz Niederlagenserie<br />
zuversichtlich für den weiteren Saisonverlauf.<br />
NATIONAL LEAGUE<br />
Poisse quand<br />
tu nous tiens<br />
Les attaquants du HC Bienne Fabio Hofer et<br />
Aleksi Heponiemi, hors de combat jusqu’en<br />
fin d’année, assurent malgré les défaites<br />
que «ça fonctionnera et ça viendra!»<br />
VON THIERRY LUTERBACHER<br />
«Ein einziges Wesen fehlt,<br />
und alles wird menschenleer»,<br />
schrieb der französische<br />
Lyriker Alphonse de<br />
Lamartine. Und wenn erst<br />
sechs fehlen, die alle verletzungsbedingt<br />
ausser Gefecht<br />
gesetzt sind! Der EHC Biel<br />
beklagt derzeit die Absenz<br />
der Stürmer Fabio Hofer,<br />
Aleksi Heponiemi, Mike<br />
Künzle und Luca Hischier<br />
sowie derVerteidiger Viktor<br />
Lööv und Alexandr Iakovenko.<br />
Diese Spieler fehlen<br />
dem verunsicherten Team,<br />
dem es an Zusammenhalt<br />
mangelt und das sich nur<br />
schwer zurechtfinden kann.<br />
Die Angst geht um.<br />
Lächeln. Fabio Hofer,<br />
32-jähriger österreichischer<br />
Wirbelwind mit Schweizer<br />
Lizenz (er hat seinen Vertrag<br />
mit dem EHCB soeben um<br />
vier Jahre verlängert), und<br />
Aleksi Heponiemi, 24-jähriger<br />
«finnischer Panther»,<br />
beklagen beide die gleiche<br />
Verletzung: einen Innenbandriss<br />
im Knie. Die Spieler fehlen<br />
voraussichtlich bis Ende<br />
Jahr, bestenfalls kehren sie<br />
im Dezember aufs Eis zurück.<br />
Beide erscheinen an Krücken.<br />
Fabio Hofer mit einem<br />
natürlichen Lächeln auf den<br />
Lippen. Er ist am 23. Januar<br />
1991 in Lustenau, Österreich,<br />
geboren worden. Nachdem er<br />
zweimal den Meistertitel mit<br />
dem EC Red Bull Salzburg geholt<br />
und mit dem EHC Linz<br />
geglänzt hatte, wechselte der<br />
Stürmer in die Schweiz: 2018<br />
bis 2020 stand er beim HC<br />
Ambri-Piotta unter Vertrag.<br />
Im Mai 2020 unerschrieb er<br />
beim EHC Biel.<br />
«Ich spürte sofort, dass<br />
ich mich am Knie verletzt<br />
hatte. Da das Adrenalin den<br />
Schmerz aber unterdrückte,<br />
hoffte ich, dass es vielleicht<br />
nicht so schlimm sei, wie ich<br />
dachte.» Nach einer MRT-<br />
Untersuchung (Magnetresonanztomographie)<br />
wurde<br />
Hofer jedoch mitgeteilt, dass<br />
er für mindestens drei Monate<br />
ausfallen würde. «Das<br />
ist ein hartes Verdikt, wenn<br />
man gewohnt ist, auf dem<br />
Eis herumzuwirbeln. Von<br />
einem Tag auf den anderen<br />
muss man in den Zeitlupenmodus<br />
wechseln.»<br />
Aleksi Heponiemi ist am<br />
9. Januar 1999 in Tampere,<br />
Finnland, geboren worden.<br />
Zwischen 2015 bis <strong>2023</strong><br />
lancierte er seine Karriere<br />
in Skandinavien und Nordamerika.<br />
Heponiemi wurde<br />
in der begehrten NHL von<br />
den Florida Panthers verpflichtet,<br />
wechselte im Mai<br />
<strong>2023</strong> zum EHC Biel.<br />
«Ich habe nicht sofort<br />
realisiert, wie schwer<br />
meine Verletzung war, beendete<br />
das Spiel, obwohl<br />
ich wusste, dass etwas nicht<br />
stimmte. Wenn einem mitgeteilt<br />
wird, dass man drei<br />
Monate fehlen wird, hat<br />
man nur eines im Kopf: so<br />
schnell wie möglich aufs Eis<br />
zurückkehren und spielen.»<br />
Enttäuschung. Ein fehlender<br />
Stammspieler in einer<br />
Linie reicht, um diese zu destabilisieren,<br />
selbst wenn er<br />
ersetzt worden ist. Die Automatismen<br />
spielen nicht mehr<br />
auf Anhieb, die Effizienz geht<br />
verloren. «Ich weiss aus Erfahrung:<br />
Man merkt, wenn<br />
man sich mit dem Ersatzspieler<br />
erst finden muss, um das<br />
gewohnte Spiel ,aufziehen’<br />
zu können. Es ist nicht einfach,<br />
auf der Tribüne oder<br />
vor dem Fernseher zu sitzen<br />
und die Mannschaft in<br />
Schwierigkeiten zu sehen,<br />
ohne ihr helfen zu können»,<br />
gesteht Fabio Hofer. Er hält<br />
gleichzeitig fest: «Trübsal<br />
blasen bringt nichts.»<br />
Nach der letzten Saison<br />
und dem Titel des Schweizer<br />
Vizemeisters rechneten<br />
die beiden Stürmer damit,<br />
dass die Erwartungen des<br />
Bieler Publikums hoch sein<br />
würden und verstehen die<br />
Enttäuschung der Fans angesichts<br />
des verpfuschten Saisonstarts.<br />
«Wir haben schon<br />
ähnliche Niederlagen-Serien<br />
erlebt, wenn auch erst später<br />
in der Saison.» Es gehe<br />
jetzt darum, das Spielsystem<br />
zu verinnerlichen, relativiert<br />
Fabio Hofer.<br />
Es braucht nicht viel: ein<br />
Spiel gewinnen, Charakter<br />
und Mut zeigen, sich ans<br />
neue Konzept auf dem Eis gewöhnen<br />
und Selbstvertrauen<br />
tanken. Hofer wie Heponiemi<br />
sind felsenfest davon<br />
überzeugt, dass dies gelingen<br />
wird. Manchmal muss man<br />
eine Durststrecke durchlaufen,<br />
bevor man wieder auf<br />
Sieg spielen kann.<br />
«Es kommt vor, dass selbst<br />
bei einem guten Spiel und<br />
vielen Chancen der Puck einfach<br />
nicht ins Tor will. Wir<br />
müssen geduldig und positiv<br />
bleiben. Das wird schon noch<br />
kommen», sagt Aleksi Heponiemi.<br />
Die mangelnde Effizienz<br />
und das fehlende Glück<br />
sind für ihn unerklärlich.<br />
Automatismen. «Solange<br />
die Spieler sich damit<br />
abmühen, über das neue<br />
Spielsystem nachzudenken<br />
und sich auf dem Eis sagen,<br />
dass sie da und hier und dort<br />
sein müssen, verpassen sie<br />
den Moment und kommen<br />
zu spät oder zu früh. Das<br />
ist derzeit das Problem, die<br />
Automatismen sind noch<br />
nicht da. In der letzten Saison<br />
wussten wir genau, wo<br />
wir stehen mussten, ohne<br />
viel nachzudenken. Wir<br />
werden Spielzeit brauchen,<br />
um das Spielsystem in unseren<br />
Köpfen zu verankern<br />
... vor allem, da wir nur<br />
wenige Vorbereitungsspiele<br />
hatten, um das System zu<br />
verinnerlichen. Haben wir<br />
uns daran gewöhnt, wird es<br />
auch funktionieren», ist sich<br />
Fabio Hofer sicher. «Uns<br />
fehlen die sechs verletzten<br />
Spieler. Das ist für die Psyche<br />
nicht gut. Es ist wichtig,<br />
in solchen Momenten einen<br />
noch engeren Teamgeist zu<br />
haben, um das Selbstvertrauen<br />
wiederzufinden.»<br />
Das Spielsystem, das der<br />
neue Trainer Petri Matikainen<br />
eingeführt hat, ist bislang<br />
nicht erfolgreich. Er versucht,<br />
einen sehr hohen Druck aufzubauen,<br />
was umso schwieriger<br />
ist, wenn die Kontrolle<br />
über die neutrale Zone nicht<br />
vorhanden ist. Das Problem<br />
ist, dass die Mannschaft noch<br />
nicht in der Lage ist, sich die<br />
Philosophie des Trainers anzueignen<br />
und gleichzeitig die<br />
Fabio Hofer<br />
(rechts) im<br />
sechsten<br />
Spiel des<br />
Playoff-<br />
Finals gegen<br />
Genf-<br />
Servette<br />
im vergangenen<br />
Frühling.<br />
Fabio<br />
Hofer<br />
d’attaque<br />
lors du<br />
6 e match<br />
de la<br />
finale<br />
contre<br />
Genève.<br />
Für die verletzten Aleksi<br />
Heponiemi und Fabio<br />
Hofer heisst es wohl noch<br />
bis Ende Jahr: Krücken<br />
statt Eishockeystock.<br />
gegnerischen Offensiv-Pfeile<br />
zu neutralisieren. Das Team<br />
läuft dem Puck hinterher<br />
und wird immer wieder überrannt.<br />
Fabio Hofer und Aleksi<br />
Heponiemi sind sich sicher,<br />
dass «es funktionieren wird»<br />
und dass «es kommen wird».<br />
Und «es» ist gekommen:<br />
Der EHCB hat die Negativserie<br />
und nach sieben Niederlagen<br />
(inklusive jener gegen<br />
das tschechische Vitkovice<br />
in der Champions Hockey<br />
League) gestoppt: Der EHCB<br />
besiegte die Rapperswil-Jona<br />
Lakers letzten Freitag. Vielleicht<br />
war dies der ersehnte<br />
Befreiungsschag.<br />
Spiel und Spass. Spielen<br />
und gleichzeitig Spass<br />
haben. Nicht mehr über das<br />
Warum und Wie des Spielsystems<br />
nachdenken, sondern<br />
nur noch über den Spass am<br />
Spiel, so wie es Fabio Hofer<br />
empfiehlt. Eishockey ist ein<br />
Spiel – haben die Spieler auf<br />
dem Eis keinen Spass mehr,<br />
ist alles verloren. ■<br />
Aleksi Heponiemi et<br />
Fabio Hofer ont dû<br />
troquer leurs cannes<br />
contre des béquilles.<br />
Mais ils suivent avec<br />
attention la saison.<br />
PAR THIERRY LUTERBACHER<br />
Un seul être vous manque<br />
et tout est dépeuplé, a écrit le<br />
poète Alphonse de Lamartine.<br />
Que dire alors quand ils sont<br />
six! Tous temporairement<br />
hors de combat. Le HC Bienne<br />
déplore les blessures des attaquants<br />
Fabio Hofer, Aleksi Heponiemi,<br />
Mike Künzle, Luca<br />
Hischier, Luca Cunti et du défenseur<br />
Viktor Lööv qui font<br />
cruellement défaut à l’heure<br />
où l’équipe désarçonnée, en<br />
manque de cohésion, peine<br />
à trouver ses marques. Poisse<br />
quand tu nous tiens!<br />
Clopin-clopant. Le lutin<br />
virevoltant autrichien à licence<br />
suisse, Fabio Hofer, 32 ans<br />
(qui vient de prolonger son<br />
contrat de quatre saisons), et<br />
la panthère finlandaise Aleksi<br />
Heponiemi, 24 ans, partagent<br />
une même blessure: déchirure<br />
du ligament interne du genou,<br />
avec comme conséquence<br />
une mise entre parenthèses<br />
jusqu’en fin d’année et au<br />
mieux, un retour en décembre.<br />
Les voilà les deux qui<br />
arrivent clopin-clopant, bardés<br />
de béquilles, Fabio Hofer<br />
en tête, un sourire naturel<br />
aux lèvres. Né le 23 janvier<br />
1991 à Lustenau, il a quitté<br />
l’Autriche après avoir récolté<br />
deux fois le titre de champion<br />
PHOTOS: ZVG (MATTHIAS KÄSER)<br />
avec le EC Salzburg et brillé<br />
avec le EC Linz, il s’engage<br />
pour la saison 2018/2019 à<br />
Ambri-Piotta avant de signer<br />
au HC Bienne, en mai 2020.<br />
«J’ai tout de suite senti<br />
que mon genou m’avait<br />
lâché, l’adrénaline contenant<br />
la douleur, je me suis dit que<br />
ce n’était peut-être pas aussi<br />
grave que je le pensais. Après<br />
avoir passé une IRM, on m’a<br />
dit que j’étais out pour au<br />
moins trois mois. C’est dur<br />
d’être habitué à tourbillonner<br />
sur la glace et d’en être réduit<br />
à passer d’un jour à l’autre au<br />
mode ralenti.»<br />
Aleksi Heponiemi, né le<br />
9 janvier 1999 à Tampere,<br />
Finlande, a peaufiné sa carrière,<br />
de 2015 à <strong>2023</strong>, entre<br />
la Scandinavie et l’Amérique<br />
du Nord, recruté par la prestigieuse<br />
NHL au sein des Florida<br />
Panthers, il est transféré,<br />
en mai <strong>2023</strong>, au HC Bienne.<br />
«Je n’ai pas immédiatement<br />
réalisé le sérieux de ma<br />
blessure, j’ai fini le match en<br />
sachant que quelque chose<br />
n’allait pas. Lorsqu’on vous<br />
dit que vous pouvez oublier<br />
le jeu pendant trois mois, on<br />
ne fait pas preuve de sagesse,<br />
on n’a qu’une seule chose en<br />
tête, retourner au plus vite<br />
sur la glace et jouer.»<br />
Déception. Un joueur qui<br />
manque dans une ligne, remplacé<br />
par un autre qui doit réapprendre<br />
les automatismes,<br />
suffit à la rendre friable, en<br />
perte d’efficacité. «Je le sais<br />
d’expérience, ça se ressent, il<br />
faut d’abord se trouver avec<br />
le remplaçant avant de redevenir<br />
efficace. Pas évident<br />
d’être dans les tribunes ou<br />
devant la télévision et de voir<br />
l’équipe en difficulté sans ne<br />
rien pouvoir faire pour lui<br />
venir en aide», avoue Fabio<br />
Hofer qui ajoute que se morfondre<br />
n’apporte rien.<br />
Après la dernière saison et<br />
le titre de vice-champion de<br />
Suisse, les deux attaquants<br />
s’attendaient à ce que les<br />
expectatives du public biennois<br />
soient élevées et comprennent<br />
la déception des<br />
fans au vu de ce début de<br />
championnat bâclé. «Nous<br />
avons déjà connu de semblables<br />
périodes de défaites,<br />
même s’il est vrai que c’était<br />
plus tard dans la saison. Il<br />
s’agit juste d’assimiler le processus<br />
et de le clarifier», relativise<br />
Fabio Hofer.<br />
Ça viendra! Il suffit sans<br />
doute de peu de chose: gagner<br />
un match, faire preuve de<br />
caractère, de bravoure, digérer<br />
le nouveau concept et le<br />
plein de confiance se fera, ce<br />
que croient dur comme fer<br />
les deux attaquants éclopés.<br />
Il faut parfois passer par une<br />
période de disette avant de<br />
rejouer la gagne.<br />
«Il arrive que même en<br />
jouant un bon match, en<br />
ayant de nombreuses opportunités,<br />
le puck ne veut simplement<br />
pas entrer dans la<br />
cage. Il faut rester patient et<br />
positif. Ça viendra!», assure<br />
Aleksi Heponiemi en concédant<br />
que le manque d’efficacité<br />
et de chance reste dans<br />
le domaine de l’inexplicable.<br />
Automatismes. «Tant<br />
que les joueurs s’évertuent à<br />
réfléchir au système mis en<br />
place et se disent, il faut que<br />
je sois là, là et là, ils ratent<br />
l’instant et se retrouvent en<br />
retard ou en avance. C’est<br />
actuellement le problème,<br />
les automatismes ne sont pas<br />
encore implantés. La saison<br />
dernière nous savions exactement<br />
où nous placer sans<br />
avoir à réfléchir. Il va nous<br />
falloir du temps de jeu pour<br />
que le système s’ancre dans<br />
nos têtes… d’autant plus que<br />
nous n’avons eu que très peu<br />
de matchs de préparation<br />
pour l’assimiler. Une fois le<br />
plan de jeu intégré, il fonctionnera»,<br />
tient pour certain<br />
Fabio Hofer. «Nous avons<br />
perdu six joueurs, ce n’est pas<br />
bon pour la tête, il est important<br />
dans ces moments-là,<br />
pour retrouver la confiance,<br />
d’avoir un esprit d’équipe<br />
encore plus soudé.»<br />
Défaillant. Le système<br />
mis en place par le nouvel<br />
entraîneur, Petri Matikainen,<br />
se révèle pour l’instant<br />
défaillant. Il s’emploie à<br />
imposer une pression très<br />
haute d’autant plus délicate<br />
lorsque la maîtrise de la zone<br />
neutre s’avère indécise. Là où<br />
le bât blesse, c’est qu’actuellement<br />
l’équipe n’arrive<br />
pas encore à faire sienne la<br />
philosophie du plan de jeu<br />
de l’entraîneur pour contenir<br />
les flèches adverses et<br />
s’essouffle à patiner après la<br />
rondelle en se faisant régulièrement<br />
déborder. Il faut<br />
laisser le temps au temps<br />
argumentent Fabio Hofer et<br />
Aleksi Heponiemi, certains<br />
tous deux que «ça fonctionnera!»<br />
et que »ça viendra!».<br />
Et c’est venu! Le HC Bienne<br />
a mis un terme à la spirale<br />
de six défaites consécutives,<br />
sept en comptant le dernier<br />
match perdu contre Vitkovice<br />
(CZ) en Champions Hockey<br />
League. Un soubresaut qui a<br />
permis aux Biennois de passer<br />
au forceps en arrachant deux<br />
points sur leur patinoire face<br />
aux Lakers de Rapperswil.<br />
Peut-être le coup de pouce<br />
tant attendu pour remettre le<br />
HC Bienne sur les rails.<br />
Plaisir. Ne plus réfléchir<br />
au pourquoi et comment du<br />
système, mais seulement au<br />
plaisir de jouer, comme le<br />
préconise Fabio Hofer. Simple<br />
à dire, mais tellement vrai:<br />
le hockey est un jeu et si les<br />
joueurs ne s’amusent pas sur<br />
la glace, c’est peine perdue. ■
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
3<br />
INFRASTRUKTUR<br />
Leuchtturm im Sturm<br />
URBANISME<br />
Un phare dans la tempête<br />
Das Projekt für die Neugestaltung des Unteren Quais in Biel<br />
ist weit fortgeschritten. Trotzdem formiert sich Widerstand,<br />
eine Petition ist lanciert worden.<br />
VON HANS-UELI AEBI<br />
Die Neugestaltung des Unteren<br />
Quais gilt als «Leuchtturm-Projekt»<br />
der Bieler<br />
Stadtplanung: Die Stadt Biel will<br />
dabei attraktive Verhältnisse für<br />
Velofahrer sowie Fussgänger<br />
schaffen. «Beide Uferseiten des<br />
Unteren Quais werden verkehrsberuhigt»,<br />
liess das Stadtplanungsamt<br />
vermelden.<br />
Aufenthaltsräume. Das<br />
rechte Schüssufer Richtung<br />
See werde «zu einer gemütlichen<br />
Promenade». Auf dem<br />
linken Ufer erhalten Velofahrer<br />
mehr Platz, indem Parkplätze<br />
aufgehoben werden.<br />
Das Trottoir entlang der Gebäude<br />
werde «vergrössert und<br />
verbessert». Von der Karl-Neuhaus-Brücke<br />
sollen die Autos<br />
verschwinden. Die Brücke<br />
soll als öffentlicher Quartierplatz<br />
gestaltet werden, «der zu<br />
Begegnungen und Erholung<br />
einlädt». Entlang des Quais<br />
sind «ruhige Aufenthaltsbereiche<br />
vorgesehen». Einen<br />
Vorgeschmack lieferten in<br />
den vergangenen Monaten erneut<br />
die «Sommerinseln», die<br />
unterschiedliche Reaktionen<br />
erzeugten. Auch ans Klima<br />
wurde gedacht: «Mit mehr<br />
bepflanzten Flächen und der<br />
Entsiegelung des Bodens entsteht<br />
ein angenehmes Mikroklima<br />
im Stadtzentrum.»<br />
Die prägenden Elemente<br />
des Unteren Quais wie der<br />
Kanal, die Geländer, die Beziehung<br />
zu den historischen<br />
Gebäuden und ihren Vorgärten<br />
sowie die Baumallee sollen<br />
erhalten bleiben – im Sinn<br />
der Biodiversität «mit neuen<br />
Pflanzungen ergänzt werden».<br />
Am 5. Oktober endete die öffentliche<br />
Auflage, nächste<br />
Hürde ist die Baubewilligung.<br />
Baustart wäre 2026. Kosten:<br />
sieben Millionen, über eine<br />
Million allein für die Planung.<br />
Nationale Bedeutung.<br />
Die horrenden Kosten für<br />
gerade 300 Meter sorgen mit<br />
Blick auf klamme Kassen der<br />
Stadt für Kritik. Eine Gruppe<br />
von Personen «mit Architektur-Hintergrund»<br />
meldet<br />
weitere Bedenken an. «Der<br />
Schüsskanal aus dem 19. Jahrhundert<br />
und der Untere Quai<br />
gehören zu den eindrücklichsten<br />
Fluss- und Strassenräumen<br />
Biels», sagt Bernadette<br />
Fülscher, Kunsthistorikerin<br />
und Architektin. Die Anlage<br />
mit Kanal, Mauern, Geländer,<br />
Alleen, Gärten und Belle-<br />
Époque-Häusern erinnerten<br />
an Frankreich. «Diese stehen<br />
unter nationalem und kantonalem<br />
Schutz.» Dies bedeute,<br />
dass «alle Bauten, Anlageteile<br />
und Freiräume integral zu erhalten<br />
und störende Eingriffe<br />
zu beseitigen» seien.<br />
Das aktuelle Projekt führe<br />
«zum Gegenteil», erklärt<br />
Fülscher. «Auf der Nordseite<br />
macht die Strasse willkürliche<br />
Schlenker. Am Kanal fehlt<br />
ein breiter, einheitlicher Weg<br />
zum Flanieren. Büsche und<br />
Mobiliar verstellen die Sicht<br />
und die Baumreihe wird<br />
durch seitliche Bäume als<br />
Linie unkenntlich gemacht.»<br />
Überarbeiten. Die Identität<br />
des Orts – geprägt von<br />
Klarheit, Linearität und Symmetrie<br />
– gehe verloren, «und<br />
der Charakter eines repräsentativen<br />
städtischen Aussenraums<br />
nach französischem<br />
Vorbild wird zerstört». Der<br />
Unterhalt des Quais werde<br />
«hoch sein und die Finanzierung<br />
ist unklar». Das aktuelle<br />
Projekt sei kaum nach oben<br />
und nach unten zu erweitern,<br />
was die Einheit des gesamten<br />
Quais stören würde.<br />
Die Skeptiker haben daher<br />
eine Petition lanciert. «Wir<br />
haben bisher überraschend<br />
Unterschriften erhalten und<br />
sammeln weiter.» Hauptforderung:<br />
Das Projekt müsse<br />
überarbeitet werden. «Ein<br />
attraktiver städtischer Aussenraum<br />
mit weniger Autoverkehr,<br />
behindertengerechtem<br />
Gehweg, mehr Sitzgelegenheiten<br />
und durchlässigen Bodenbelägen<br />
lässt sich auf<br />
einfachere Weise schaffen.» n<br />
Der<br />
Untere<br />
Quai<br />
soll für<br />
Millionen<br />
von<br />
Franken<br />
zu einer<br />
«gemütlichen<br />
Promenade»<br />
werden.<br />
Le projet de réaménagement du Quai du Bas à Bienne est bien avancé.<br />
Mais, la résistance s’organise et une pétition a été lancée.<br />
Le Quai<br />
du Bas<br />
doit<br />
devenir<br />
«une<br />
agréable<br />
promenade»,<br />
mais<br />
le projet est<br />
onéreux et<br />
maintenant<br />
contesté.<br />
PAR HANS-UELI AEBI<br />
Le réaménagement du<br />
Quai du Bas est considéré<br />
comme un «projet phare»<br />
de l’urbanisme biennois: la<br />
Ville veut créer des conditions<br />
attrayantes pour les<br />
cyclistes et les piétons. «Les<br />
deux rives du Quai du Bas<br />
seront apaisées», a annoncé<br />
l’Office de l’urbanisme.<br />
Espaces de détente. La<br />
rive droite de la Suze deviendra<br />
«une agréable promenade».<br />
Sur la rive gauche, les<br />
cyclistes auront plus de place<br />
grâce à la suppression de<br />
places de stationnement. Le<br />
trottoir le long des bâtiments<br />
sera «agrandi et amélioré».<br />
Les voitures devraient disparaître<br />
du pont Karl Neuhaus,<br />
aménagé en place publique<br />
de quartier «invitant à la<br />
rencontre et à la détente». Le<br />
long du quai, «des espaces de<br />
détente calmes sont prévus».<br />
Ces derniers mois, les «îlots<br />
d’été», qui ont suscité des<br />
réactions diverses, ont à nouveau<br />
donné un avant-goût.<br />
On a aussi pensé au climat:<br />
«avec davantage de surfaces<br />
plantées et la désimperméabilisation<br />
du sol, on obtient<br />
un microclimat agréable au<br />
centre-ville.»<br />
Les éléments marquants<br />
du Quai du Bas, canal, balustrades,<br />
relation avec les bâtiments<br />
historiques et leurs<br />
PHOTO: ZVG<br />
jardins devant, allée d’arbres,<br />
doivent être conservés, mais<br />
«complétés par de nouvelles<br />
plantations» dans un souci<br />
de biodiversité. L’enquête<br />
publique s’est terminée le<br />
5 octobre, le prochain<br />
obstacle est le permis de<br />
construire. Les travaux débuteraient<br />
en 2026 et coûteraient<br />
sept millions de francs,<br />
dont plus d’un million pour<br />
la seule planification.<br />
Importance nationale.<br />
Ces coûts faramineux pour<br />
300 mètres seulement suscitent<br />
des critiques, compte<br />
tenu des caisses exsangues<br />
de la Ville. Un groupe «issu<br />
du monde de l’architecture»<br />
émet d’autres réserves. «Le<br />
canal de la Suze, datant du<br />
19 e siècle, et le quai inférieur<br />
font partie des espaces<br />
fluviaux et routiers les plus<br />
impressionnants de Bienne»,<br />
relève Bernadette Fülscher,<br />
historienne de l’art et architecte.<br />
L’ensemble, avec son<br />
canal, ses murs, ses balustrades,<br />
ses allées, ses jardins<br />
et ses maisons Belle-Époque,<br />
rappelle la France. «Ceux-ci<br />
sont sous protection nationale<br />
et cantonale.» Sur le plan<br />
juridique, cela signifie que<br />
«toutes les constructions, parties<br />
d’installations et espaces<br />
libres doivent être conservés<br />
intégralement et que les<br />
interventions gênantes<br />
doivent être éliminées.»<br />
Le projet actuel conduit<br />
«au contraire», explique Bernadette<br />
Fülscher. «Du côté<br />
nord, la route fait des détours<br />
arbitraires. Le long du canal,<br />
il manque un large chemin<br />
aménagé de manière uniforme<br />
pour flâner. Des buissons<br />
et du mobilier obstruent<br />
la vue et la rangée d’arbres est<br />
rendue méconnaissable par la<br />
plantation d’arbres latéraux.»<br />
À revoir. L’identité du<br />
lieu – caractérisée par la<br />
clarté, la linéarité et la symétrie<br />
– se perd, «et le caractère<br />
d’un espace extérieur urbain<br />
représentatif selon le modèle<br />
français est détruit». L’entretien<br />
du quai sera «élevé et on<br />
ne sait pas comment il sera<br />
financé». Le projet actuel serait<br />
difficilement extensible<br />
vers le haut et vers le bas, ce<br />
qui perturberait l’unité de<br />
l’ensemble du quai.<br />
Les sceptiques ont donc<br />
lancé une pétition. «Nous<br />
sommes surpris d’avoir reçu<br />
autant de signatures et continuons<br />
à en collecter jusqu’au<br />
11 novembre.» Principale revendication:<br />
le projet doit être<br />
revu, selon eux. «Il est possible<br />
de créer plus simplement<br />
un espace extérieur urbain<br />
attrayant avec moins de circulation<br />
automobile, un trottoir<br />
accessible aux personnes<br />
handicapées, davantage de<br />
sièges et des revêtements<br />
de sol perméables.» n<br />
CAFFÈ<br />
CHICCO D’ORO<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Bohnen, 3 x 500 g<br />
Aus Liebe zum Dorf und zum Portemonnaie.<br />
–25% –20%<br />
–21%<br />
26.40<br />
statt 35.25<br />
–20%<br />
3.65<br />
statt 4.60<br />
KNORR SAUCEN<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Curry, 2 x 33 g<br />
Montag, 16.10. bis Samstag, 21.10.23<br />
4.70<br />
statt 5.90<br />
POM-BÄR<br />
Original, 2 x 100 g<br />
–28%<br />
–30%<br />
–27%<br />
–20%<br />
–32%<br />
–25%<br />
–20%<br />
5.30<br />
statt 6.70<br />
THOMY MAYONNAISE<br />
div. Sorten, z.B.<br />
à la française, 2 x 265 g<br />
10.90<br />
statt 13.80<br />
BEN’S ORIGINAL<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Langkornreis, 20 Min., 2 x 1 kg<br />
9.30<br />
statt 13.80<br />
ELMER CITRO<br />
6 x 1,5 l<br />
AGRI NATURA<br />
RINDSHACKFLEISCH<br />
350 g<br />
1.40<br />
statt 1.95<br />
KOPFSALAT<br />
Schweiz, Stück<br />
4.40<br />
6.70<br />
statt 9.60<br />
2.60<br />
statt 3.60<br />
2.85<br />
statt 5.90 statt 3.60<br />
ANDROS<br />
FRISCHER FRUCHTSAFT<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Orangensaft, 1 l<br />
MANDARINEN SATSUMA<br />
Spanien, per kg<br />
PARMIGIANO REGGIANO<br />
SPICCHI<br />
per 100 g<br />
–28% –21%<br />
–33%<br />
–31%<br />
9.90<br />
11.90<br />
16.90<br />
10.90<br />
–20% –20%<br />
statt 25.40<br />
statt 13.80 statt 4.05<br />
statt 7.45<br />
statt 15.20 statt 15.90<br />
PERWOLL<br />
TRISA<br />
ARIEL<br />
SUTTERO<br />
div. Sorten, z.B.<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Wool & Delicates, flüssig,<br />
div. Sorten, z.B.<br />
GEWÜRZSCHINKEN<br />
Flexible Head soft, 4 Stück 2 x 1,375 l<br />
Regular, Gel, 1,25 l, 25 WG<br />
geschnitten, per 100 g<br />
FELDSCHLÖSSCHEN<br />
ORIGINAL<br />
Dose, 6 x 50 cl<br />
3.20<br />
5.95<br />
MCCAIN<br />
COUNTRY POTATOES<br />
750 g<br />
Folgende Wochenhits sind in kleineren Volg-Läden evtl. nicht erhältlich:<br />
Druck- und Satzfehler vorbehalten.<br />
MINOR SCHOKOLADE<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Praliné-Stängel, 10 x 22 g<br />
VOLG ESSIGGEMÜSE<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Delikatess-Gurken, 430 g<br />
7.95 div. Sorten, z.B.<br />
nur<br />
div. Sorten, z.B. 3.55 div. Sorten, z.B. 8.40<br />
Original, 350 g<br />
9.50<br />
Lungo Crema, 10 Kapseln<br />
Cini Minis, 2 x 375 g<br />
statt<br />
9.60<br />
3.20<br />
statt<br />
3.80<br />
BASLER LÄCKERLI<br />
HERO FLEISCHKONSERVEN<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Delikatess-Fleischkäse, 3 x 115 g<br />
6.90<br />
statt<br />
8.40<br />
VOLG KAFFEEKAPSELN<br />
SALICE SALENTINO DOC<br />
Trentacinquesimo Parallelo,<br />
Italien, 75 cl, 2022<br />
statt<br />
4.20<br />
6.30<br />
statt<br />
7.95<br />
NESTLÉ CEREALIEN<br />
FINISH<br />
div. Sorten, z.B.<br />
Ultra All in 1 Citrus, Tabs, 30 WG<br />
statt<br />
9.90<br />
11.90<br />
statt<br />
15.95<br />
Alle Standorte und Öffnungszeiten finden Sie unter volg.ch. Dort können Sie auch unseren wöchentlichen Aktions-Newsletter abonnieren. Versand jeden Sonntag per E-Mail.
4 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AKTUELL ACTUEL<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
MUSIK<br />
Das Dutzend ist voll<br />
www.christmas-sessions.ch<br />
MUSIQUE<br />
Une riche 12 e édition<br />
An den «Christmas Sessions» in Biel treten vom 28. November<br />
bis zum 1. Dezember erneut weltbekannte Stars auf.<br />
Du 28 novembre au 1 er décembre, des stars de renommée mondiale<br />
se produiront à nouveau lors des «Christmas Sessions» à Bienne.<br />
VON HANS-UELI AEBI<br />
Internationale Stars, Ambiance<br />
und Glamour: So lautet das<br />
Motto auch für die zwölfte Ausgabe<br />
der «Christmas Sessions»,<br />
die Ende November während<br />
vier Tagen im Kongresshaus Biel<br />
steigen. Am Konzept ändern die<br />
Organisatoren Enrico Brogini<br />
und Rolf Schädeli wenig: «Wir<br />
konnten erneut internationale<br />
Stars engagieren, Foyer und<br />
Konzertsaal werden festlich<br />
dekoriert, es gibt einen Apero<br />
Riche und VIP-Gäste können<br />
an einem der 45 Tischen den<br />
Konzerten beiwohnen.»<br />
Früherer Start. Punkto<br />
Technik scheuen die Organisatoren<br />
keinen Aufwand,<br />
«beim Sound setzen wir auf<br />
Qualität statt Krawall». Das<br />
Line-up umfasst beinahe das<br />
gesamte Alphabet und deckt<br />
ein halbes Jahrhundert Musikgeschichte<br />
ab: von «C»<br />
(Sarah Connor) bis «W»<br />
(Kim Wilde).<br />
Und doch gibt es eine<br />
Neuerung – zumindest für<br />
<strong>2023</strong>: Die «Sessions» starten<br />
bereits am Dienstag<br />
und enden am Freitag. «Wir<br />
wollten Sarah Connor unbedingt<br />
nach Biel holen,<br />
terminlich und finanziell<br />
lag nur der Dienstag drin»,<br />
sagt Brogini. Und so machte<br />
man aus der Not eine Tugend.<br />
«Für die Sponsoren<br />
und ihre Gäste liegen die<br />
Wochentage günstiger, Wochenenden<br />
sind eher für Familien»,<br />
ergänzt Schädeli.<br />
Sarah Connor. Die deutsche<br />
Pop- und Soul-Queen<br />
bestreitet somit den Auftakt.<br />
Obwohl mit gut 40 Jahren<br />
immer noch relativ jung, ist<br />
sie seit ihrem Hit «Let’s Get<br />
Back to Bed – Boy» seit über<br />
20 Jahren international erfolgreich<br />
und hat sieben Millionen<br />
Tonträger verkauft.<br />
Unterstützung bekommt der<br />
Superstar von der Lokalmatadorin<br />
Natascha und ihrem<br />
Unplugged Programm.<br />
Morcheeba. Die britische<br />
Band folgt am Mittwoch<br />
steht für ihre einzigartige Mischung<br />
aus Trip-Hop, R&B<br />
und Electronica. Mit der<br />
charakteristischen Stimme<br />
von Sängerin Skye Edwards<br />
haben sie in den 1990er-<br />
Jahren grosse Erfolge gefeiert<br />
und sind bis heute aktiv. Ihre<br />
Musik ist geprägt von atmosphärischen<br />
Klängen, tiefen<br />
Basslinien und entspannten<br />
Rhythmen, die zum Träumen<br />
und Abschalten einladen.<br />
Umberto Tozzi. Danach<br />
leitet der italienische Sänger<br />
und Songwriter über zu den<br />
beiden «lebenden Legenden».<br />
Tozzi ist seit 50 Jahren im<br />
Business. Er hat zahlreiche<br />
Hits in Italien und weltweit<br />
gelandet, darunter «Ti amo»,<br />
«Gloria» und «Tu». Seine<br />
eingängigen Melodien und<br />
romantischen Texte prägen<br />
das Lebensgefühl der «Italianità».<br />
Bis heute begeistert<br />
der mittlerweile 71-Jährige<br />
sein Publikum.<br />
Kim Wilde. Sie war Stil-<br />
Ikone und Bubentraum der<br />
frühen Achtziger. Fast in<br />
jedem Jugendzimmer hing<br />
ein Poster der Britin mit dem<br />
tiefgründigen Blick, dem<br />
Schmollmund und der blonden<br />
Strubbelfrisur. Knaller<br />
wie «Kids in America», die<br />
Ballade «Cambodia» oder der<br />
gute Laune-Song «You Keep<br />
Me Hangin’ On» werden<br />
rund um den Globus gespielt.<br />
Kim Wilde hat auch mit über<br />
60 eine treue Fangemeinde.<br />
Und «verlernt» hat sie gar<br />
nichts, wie sie am 1. Dezember<br />
beweisen wird.<br />
«Meet and Greet». Die<br />
«Christmas Sessions» – ein gediegener<br />
Musik-Anlas: sich<br />
festlich kleiden, Freunde<br />
treffen, neue Bekanntschaften<br />
knüpfen oder «Meet and<br />
Greet», wie es Brogini ausdrückt.<br />
Der Vorverkauf ist angelaufen.<br />
«Wir freuen uns auf<br />
viele Besucher und hoffen,<br />
vier unvergessliche Abende<br />
geniessen zu können.» Ein<br />
spezieller Dank gebührt den<br />
zahlreichen Sponsoren. «Ohne<br />
sie könnten wir solch grosse<br />
Namen nie nach Biel holen.» ■<br />
Enrico<br />
Brogini<br />
und Rolf<br />
Schädeli:<br />
«Wir<br />
wollten<br />
Sarah<br />
Connor<br />
unbedingt<br />
nach Biel<br />
holen.»<br />
Enrico<br />
Brogini<br />
et Rolf<br />
Schädeli:<br />
«Pour les<br />
sponsors<br />
et leurs<br />
invités,<br />
les jours<br />
de semaine<br />
sont plus<br />
avantageux.»<br />
PHOTO: JOEL SCHWEIZER<br />
PAR HANS-UELI AEBI<br />
Des stars internationales,<br />
de l’ambiance et du glamour.<br />
Telle est la devise de la 12 e édition<br />
des «Christmas Sessions»,<br />
qui se déroulera fin novembre<br />
pendant quatre jours au Palais<br />
des Congrès de Bienne. Les<br />
organisateurs Enrico Brogini<br />
et Rolf Schädeli ne changent<br />
pas grand-chose au concept:<br />
«Nous avons à nouveau pu<br />
engager des stars internationales,<br />
le foyer et la salle seront<br />
décorés de manière festive,<br />
un apéritif riche sera servi et<br />
les invités VIP assisteront aux<br />
concerts à l’une des 45 tables.»<br />
Ouverture avancée.<br />
Côté technique, les organisateurs<br />
ne ménagent pas leurs<br />
efforts, «pour le son, nous<br />
misons sur la qualité, pas sur<br />
le volume.» L’affiche couvre<br />
presque tout l’alphabet et un<br />
demi-siècle d’histoire de la<br />
musique: de C (Sarah Connor)<br />
à W (Kim Wilde).<br />
Une nouveauté – du moins<br />
pour <strong>2023</strong>: les «Sessions»<br />
commencent déjà le mardi<br />
et se terminent le vendredi.<br />
«Nous voulions absolument<br />
faire venir Sarah Connor, mais<br />
en termes de calendrier et de<br />
finances, seul le mardi était<br />
possible», explique Enrico<br />
Brogini. On a fait de la nécessité<br />
une vertu. «Pour les sponsors<br />
et leurs invités, les jours<br />
de semaine sont plus avanta-<br />
geux, les week-ends sont plutôt<br />
réservés à leurs familles»,<br />
ajoute Rolf Schädeli.<br />
Sarah Connor. La reine<br />
allemande de la pop et de la<br />
soul donne le coup d’envoi.<br />
Bien qu’elle soit encore relativement<br />
jeune (43 ans),<br />
elle connaît un succès international<br />
depuis plus de<br />
20 ans grâce à son tube «Let’s<br />
Get Back to Bed – Boy» et a<br />
vendu 7 millions de disques.<br />
La superstar sera soutenue par<br />
la vedette locale Natascha et<br />
son programme acoustique.<br />
Morcheeba. Le groupe<br />
britannique suivra mercredi<br />
avec son mélange unique de<br />
trip-hop, de R&B et d’électro.<br />
Avec la voix caractéristique de<br />
la chanteuse Skye Edwards, il<br />
a connu un grand succès dans<br />
les années 1990 et se produit<br />
toujours. Sa musique se caractérise<br />
par des sons atmosphériques,<br />
des lignes de basse<br />
profondes et des rythmes détendus<br />
qui invitent à la rêverie<br />
et à la déconnexion.<br />
Umberto Tozzi. Le chanteur<br />
et auteur-compositeur<br />
italien fait ensuite la transition<br />
avec les deux «légendes<br />
vivantes». Umberto Tozzi est<br />
dans le métier depuis 50 ans.<br />
Il a décroché de nombreux<br />
succès en Italie et dans le<br />
monde entier, dont «Ti amo»,<br />
«Gloria» et «Tu». Ses mélo-<br />
dies accrocheuses et ses textes<br />
romantiques caractérisent la<br />
joie de vivre de l’«Italianità».<br />
Aujourd’hui encore, l’artiste<br />
de 71 ans continue d’enthousiasmer<br />
son public.<br />
Kim Wilde. Elle était<br />
l’icône du style et l’idole des<br />
jeunes au début des années 80.<br />
Presque toutes les chambres<br />
d’adolescents arboraient un<br />
poster de la Britannique au<br />
regard profond, à la moue boudeuse<br />
et à la crinière blonde<br />
ébouriffée. Des tubes comme<br />
«Kids in America», la ballade<br />
«Cambodia» ou la joyeuse<br />
rengaine «You Keep Me Hangin›<br />
On» sont joués dans le<br />
monde entier. Même à 63 ans,<br />
Kim Wilde a toujours des fans<br />
fidèles et n’a rien «oublié», elle<br />
le prouvera le 1 er décembre.<br />
«Meet and Greet». Les<br />
«Christmas Sessions» – un<br />
événement musical de qualité.<br />
S’habiller de manière<br />
festive, rencontrer des amis,<br />
faire de nouvelles connaissances,<br />
soit «Meet and Greet»,<br />
comme le dit Enrico Brogini.<br />
La prévente des billets a commencé.<br />
«Nous nous réjouissons<br />
d’accueillir un nombreux<br />
public et espérons profiter de<br />
quatre soirées inoubliables»<br />
Un remerciement particulier<br />
est adressé aux nombreux<br />
sponsors. «Sans eux, nous ne<br />
pourrions jamais faire venir de<br />
si grands noms à Bienne.» ■<br />
IHRE AUFTRÄGE WERDEN VON<br />
UNS PREISWERT IN HOHER<br />
QUALITÄT AUSGEFÜHRT.<br />
POLSTERE! &<br />
RAUMAUSSTATTUNG<br />
Toffen<br />
UNSER ZIEL IST ES, FÜR JEDE<br />
AUFGABE DIE OPTIMALE LOSUNG<br />
ZU FINDEN UND BESTMÖGLICH<br />
UMZUSETZEN.<br />
SANDRA Hess<br />
in den Ständerat<br />
und 2x auf die Nationalratsliste<br />
sandrahess.ch<br />
Wahlen 22. Oktober <strong>2023</strong><br />
WIR BEZIEHEN UND REPARIEREN<br />
POLSTER ALLERART<br />
·Über 10.000 Stoffe zur<br />
Auswahl<br />
· Polster überziehen<br />
·Schnürrung<br />
· Haftung<br />
· Reparatur<br />
·Leder<br />
·Holz (Schreinerarbeiten)<br />
· Polsterreinigung<br />
·Reparaturen- oder<br />
Erneuerung der Polster<br />
von Bettumrandung und<br />
Bettkopfteil<br />
M'Tl"_.,"- ar, ".._.......<br />
♦<br />
♦<br />
♦<br />
♦<br />
BIS ZU10JAHRE GARANTIE AUF<br />
ALLE DIENSTLEISTUNGEN<br />
UNVERBINDLICHER<br />
KOSTENVORANSCHLAG<br />
STOFF- UND LEDERAUSWAHL<br />
DIREKT BEI IHNEN ZUHAUSE<br />
KOSTENLOSER HOL- UND<br />
BRINGSERVICE IM UMKREIS<br />
VON 100 KM<br />
Ab heute 5Tage gültig:<br />
te<br />
nachher<br />
50.-<br />
GUTSCHEIN<br />
für die ersten 50 Kunden<br />
Polsterei Toffen<br />
Alexander-Moserstrasse 1<br />
2503 Biel<br />
032 501 81 01<br />
polstereitoffen@gmail.com<br />
www.polsterei-toffen.ch<br />
Öffnungszeiten: nach Vereinbarung
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> ECHO<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
5<br />
Stephan Buchhofer<br />
antwortet auf die<br />
Gastkolumne von<br />
Roland Itten in der<br />
BIEL BIENNE-Ausgabe vom<br />
26. September betreffend<br />
Unterer Quai<br />
Vielen herzlichen Dank für Ihre<br />
präzise Einordnung des Projekts<br />
«canal éponge - Gesamterneuerung<br />
Unterer Quai»!<br />
In der Tat ist es auch für<br />
den fachkundigen Citoyen<br />
unverständlich, weshalb die<br />
Stadtplanung mit grossem<br />
Aufwand einen bereits heute<br />
attraktiven, identitätsstiftenden<br />
und grosszügigen<br />
Stadtraum ohne Sinn fürs<br />
Naheliegende mit viel ideologischem<br />
Ballast und grossem<br />
finanziellem Aufwand<br />
verändern will.<br />
Das Projekt «canal éponge»<br />
ist vielleicht gut gemeint,<br />
aber beim genauen Hinschauen<br />
nicht nur städtebaulich<br />
verpeilt. Denn<br />
selbst ein der Priorisierung<br />
des Langsamverkehrs gutgesinnter<br />
Bürger kann nicht<br />
nachvollziehen, weshalb das<br />
Stadtplanungsamt – nach<br />
einem 1,2 Millionen Franken<br />
teuren Planungsprozess – ein<br />
weiteres Mal im Stande ist,<br />
der Bevölkerung ein Projekt<br />
zur Realisierung vorzulegen,<br />
welches elementare funktionale,<br />
gesellschaftliche und<br />
ökonomische Anforderungen<br />
grosszügig ausblendet.<br />
Bei der Beurteilung der Idee<br />
des Schwammstadt-Projekts<br />
«canal éponge» wurden zahlreiche<br />
wesentliche Fragen<br />
wohl gar nie kritisch gestellt:<br />
Wie gross wird der Unterhaltsaufwand<br />
der stark fragmentierten<br />
Bodenbeläge sein? Wie<br />
stark schränken Kleingehölze<br />
und Nischen die Übersichtlichkeit<br />
und Sicherheit bei<br />
Tag und Nacht ein? Inwiefern<br />
ist eine reduzierte Fahrbahnbreite<br />
(heute 5 m,<br />
neu 3.5 m) für den angestrebten<br />
Langsamverkehr<br />
angemessen? Berücksichtigt<br />
das Projekt ausreichend die<br />
Bedeutung des denkmalgeschützten<br />
Ensembles und das<br />
seit 2004 in der Bundesverfassung<br />
verankerte Gesetz für<br />
Gleichstellung von Menschen<br />
mit Behinderung?<br />
Der fachkundige Citoyen<br />
bezweifelt und ist befremdet.<br />
Projektentwicklung «à la Biennoise»<br />
funktioniert definitiv<br />
anders: mit bescheidenen Mitteln<br />
gedacht, kreativ entwickelt<br />
und einfach umgesetzt<br />
– «reduced to the max»!<br />
Wehren wir uns gemeinsam<br />
und unterstützen die Interessengemeinschaft<br />
«Retten wir<br />
den Unteren Quai»!<br />
Stephan Buchhofer, Biel<br />
Theo Hofer ist ein<br />
Verfechter von<br />
Tempo 30<br />
Herzliche Gratulation an die<br />
Stadt Freiburg: Tempo 30 generell.<br />
Der Stadt machte ein wunderbarer<br />
Schritt in Richtung<br />
weniger Lärm, weniger Stau,<br />
mehr fliessender Verkehr, sie<br />
wird viele Kosten sparen.<br />
Die Blaulichtorganisationen<br />
werden ihre Ziele pünktlich<br />
erreichen. Und die Busse werden<br />
nicht mehr in den Staus<br />
stecken bleiben und können<br />
so ihren Fahrplan bestens einhalten.<br />
Es braucht nicht mal<br />
zusaätzliche Busse.<br />
Mehr Toleranz, mehr Dankbarkeit<br />
und mehr Bewusstsein<br />
für ein angenehmes Leben<br />
in der Stadt. Paris und Nidau<br />
leben diese Kultur und sind<br />
mehrheitlich zufrieden. Biel ist<br />
noch weit davon entfernt, man<br />
bastelt an einer drei Millionen<br />
teuren Insel am Unteren Quai,<br />
und könnte mit Tempo 30<br />
generell für weniger Geld viel<br />
mehr Zufriedenheit erreichen.<br />
P.S. Es gibt kein Menschenrecht<br />
auf einen freien Gratisparkplatz<br />
vor dem Haus.<br />
Theo Hofer, Nidau<br />
Flavio Milanesi sagt dem<br />
Theater Orchester Biel<br />
Soltohurn (TOBS):<br />
Danke<br />
Ich danke dem TOBS für den<br />
kleinen Auftrag, den mein<br />
junges Unternehmen Anfang<br />
des Jahres erhalten hat. Dieser<br />
Auftrag betraf eine Unterstützung<br />
in der Kommunikation<br />
mit Unternehmen in Biel.<br />
Warum mache ich diese Information<br />
öffentlich?<br />
Ich möchte zwei Punkte<br />
hervorheben, die kaum angesprochen<br />
werden, wenn<br />
man über die Zuwendungen<br />
für TOBS spricht:<br />
Das TOBS ist ein wichtiger<br />
Wirtschaftsfaktor für Biel.<br />
Es werden Löhne bezahlt,<br />
die wiederum ausgegeben<br />
und versteuert werden. So<br />
kommt ein Teil des Geldes<br />
wieder in die Stadtkasse und<br />
in die Wirtschaft zurück.<br />
Es werden Aufträge an lokale<br />
Unternehmen vergeben.<br />
Auch hier fliesst das Geld<br />
zurück in die Wirtschaft.<br />
Die Stadt Biel geht dabei<br />
nicht leer aus. Verschiedene<br />
stadtnahe Betriebe und<br />
Stiftungen erhalten bis 800<br />
000 Franken pro Jahr für die<br />
Mieten von Kongresshaus,<br />
Stadttheater, Nebia usw.<br />
Jeder Franken, den die Stadt<br />
in die Kultur investiert,<br />
kommt mehrfach zurück.<br />
Das TOBS handelt unternehmerisch,<br />
es spart seit Jahren<br />
Geld. Es wird effizienter. Entschuldigen<br />
Sie das Wort, aber<br />
Kultur ist auch ein Geschäft.<br />
Gibt es einen Beweis dafür?<br />
Das TOBS erwirtschaftet bis<br />
zu 28 Prozent Eigenmittel.<br />
Das ist einzigartig in der<br />
Schweiz! Und das, obwohl<br />
die Zuwendungen seit zwölf<br />
Jahren stagnieren.<br />
Als Bieler Unternehmer sage<br />
ich ganz klar: Ja zu TOBS.<br />
Flavio Milanesi,<br />
Milimex AG, Biel<br />
Hans-Rudolf Willome-<br />
Witschi ärgert sich über<br />
Menschen mit fehlendem<br />
Anstand<br />
Was sich in letzter Zeit im<br />
Jurintra-Quartier in der Nähe<br />
des Kindergartens und anderswo<br />
abspielt, ist für uns<br />
Mieter eine Zumutung. Man<br />
redet überall von Ordnung,<br />
Sauberkeit und Hygiene.<br />
Es darf doch nicht wahr sein,<br />
dass Kinder wie Erwachsene ihr<br />
Geschäft jeglicher Art im naheliegenden<br />
Wald und um die<br />
Hausecken verrichten. So etwas<br />
gehört sich nicht, wo ist da unsere<br />
gute Kinderstube. Wenn<br />
man darüber spricht, wie wir<br />
in unserer Jugendzeit erzogen<br />
wurden, bekommt man zur<br />
Antwort: «Du chunsch gäng vo<br />
früecher!» Die Hauswarte wie<br />
die Verantwortlichen des Kindergartens<br />
haben Tafeln angebracht:<br />
«Bitte hier nicht!.<br />
Sie wurden mutwillig von<br />
jemandem entfernt. Möglicherweise<br />
sind es fremde<br />
Eindringlinge, die auch als<br />
Kehrichtsünder ihren Müll<br />
entsorgen. Was ist heute noch<br />
Respekt und Anstand? Es gibt<br />
in unserem Wohngebiet sehr<br />
viele Hundehalter. Die meisten<br />
halten sich an die Vorschriften.<br />
Es könnte sein, dass ich mit<br />
diesem Schreiben jemanden<br />
angesprochen habe. Man muss<br />
nicht sprachlich begabt sein,<br />
um unserer Multi-Kulti-Gesellschaft<br />
beizubringen, wie man<br />
sich benehmen sollte. Ich wünsche<br />
– trotz allem – allen eine<br />
friedliche und heile Zukunft.<br />
Kommt Zeit, kommt Rat.<br />
Hans-Rudolf<br />
Willome-Witschi, Biel<br />
Impressum<br />
Redaktion / Rédaction:<br />
Neuenburgstrasse 140 /<br />
route de Neuchâtel 140,<br />
Postfach / case postale 272,<br />
2501 Biel/Bienne<br />
Tel. 032 327 09 11<br />
Fax 032 327 09 12<br />
e-mail: red.bielbienne@bcbiel.ch<br />
Herausgeber / éditeur<br />
Inserate / annonces:<br />
Gassmann Media AG,<br />
Robert-Walser-Platz 7 /<br />
place Robert-Walser 7,<br />
Postfach / case postale 1344,<br />
2501 Biel/Bienne<br />
Tel. 032 344 83 83<br />
e-mail: service@gassmann.ch<br />
Web: www.bielbienne.com<br />
Druck / impression:<br />
Druckzentrum Bern<br />
Auflage / tirage:<br />
80 500 Ex.<br />
Verteilung / distribution:<br />
Die Post / La Poste<br />
BIEL BIENNE ist Mitglied im Verband<br />
Schweizer Regionalmedien (VSRM)<br />
BIEL BIENNE est membre de l'Association<br />
Suisse des Médias Régionaux (ASMR)<br />
Biel: «Strukturelle<br />
■Wahlabstinenz».<br />
Die Stimmbevölkerung<br />
wählt diesen Sonntag ihre<br />
neue Vertretungen im<br />
National- und im Ständerat.<br />
Derzeit scheint das<br />
Interesse an der brieflichen<br />
Stimmabgabe gering.<br />
Im Verwaltungskreis Biel<br />
lag die Wahlbeteiligung<br />
diesen Montag bei<br />
14,2 Prozent; im Berner<br />
Jura bei 8,8 Prozent. Jean<br />
Daniel Beguelin von der<br />
Gemeinde Courtelary geht<br />
davon aus, dass bis zum<br />
Abstimmungssonntag eine<br />
Wahlbeteiligung von rund<br />
40 Prozent erreicht wird.<br />
«Erfahrungsgemäss zieht<br />
die briefliche Stimmabgabe<br />
in der letzten Woche vor<br />
den Wahlen erst so richtig<br />
an.» Diese Erfahrung teilt<br />
der Aarberger Gemeindeschreiber<br />
Beat Soltermann.<br />
Ausgezählt werden darf in<br />
Aarberg aufgrund der Anzahl<br />
Stimmberechtigter erst<br />
am Wahlsonntag. Bei den<br />
nationalen Wahlen 2015<br />
lag die Wahlbeteiligung in<br />
Aarberg bei 47,5 Prozent, in<br />
Biel bei 36,9 Prozent. Eine<br />
Studie, welche die Zahlen<br />
zur Wahl- und Stimmbeteiligung<br />
zwischen 1991 und<br />
2012 vergleicht, bestätigt<br />
das Phänomen der «strukturellen<br />
Wahlabstinenz»<br />
in Biel. «Im Vergleich zu<br />
anderen Städten ähnlicher<br />
Grösse, zum Kanton Bern<br />
NEWS<br />
und zum Bund ist in der<br />
Seeland-Metropole bei lokalen,<br />
kantonalen sowie<br />
eidgenössischen Wahlen<br />
und Abstimmungen ein<br />
fast schon systematisch zu<br />
nennendes partizipatives<br />
Defizit festzustellen.» Als<br />
Gründe nennt der Verfasser<br />
unter anderem die Altersstruktur,<br />
die relativ hohe<br />
Erwerbslosenquote oder die<br />
Multikulturalität. MM<br />
Bienne: abstention<br />
■structurelle.<br />
Ce dimanche, les électeurs<br />
élisent leurs nouveaux représentants<br />
au Conseil national<br />
et au Conseil des États. Pour<br />
l’instant, l’intérêt pour le vote<br />
par correspondance semble<br />
faible. Dans l’arrondissement<br />
administratif de Bienne, le<br />
taux de participation était<br />
ce lundi de 14,2%; dans le<br />
Jura bernois, il était de 8,8%.<br />
Jean Daniel Béguelin, de la<br />
Commune de Courtelary, part<br />
du principe qu’une participation<br />
d’environ 40% sera<br />
atteinte d’ici le dimanche de<br />
la votation. «L’expérience<br />
montre que le vote par correspondance<br />
prend vraiment<br />
son essor la dernière semaine<br />
avant les élections.» Le secrétaire<br />
communal d’Aarberg,<br />
Beat Soltermann, partage<br />
cette expérience. En raison<br />
du nombre de votants, le dépouillement<br />
ne peut avoir lieu<br />
à Aarberg que le dimanche des<br />
élections. Lors des élections<br />
nationales de 2015, le taux de<br />
participation était de 47,5% à<br />
Aarberg et de 36,9% à Bienne.<br />
Une étude comparant les<br />
chiffres de la participation aux<br />
élections et aux votes entre<br />
1991 et 2012 confirme le<br />
phénomène de «l’abstention<br />
structurelle» à Bienne. «Par<br />
rapport à d’autres villes de<br />
taille similaire, au canton de<br />
Berne et à la Confédération,<br />
on constate dans la métropole<br />
du Seeland un déficit participatif<br />
quasi systématique<br />
lors des élections et des votations<br />
locales, cantonales et<br />
fédérales.» L’auteur cite entre<br />
autres la structure d’âge, le<br />
taux de chômage relativement<br />
élevé ou le multiculturalisme<br />
comme raisons. MM<br />
Regionale Spezialitäten direkt vomHof<br />
Unterder Dachmarke «Natürlich vomHof»beliefern Bäuerinnen und Bauern die LANDI Läden ihrer Region mit Produkten vomeigenen Hof.<br />
VonTeigwaren, Konfitüren, Fleischwarenbis hin zu Sirup und Spirituosen –die Auswahl ist in jedem LANDI Laden einzigartig und vielfältig.<br />
Zu welchen Menus oder wie man ihreSpezialitätenambesten geniesst,erzählen einige Produzentenauf landi.ch/natuerlich-vom-hof<br />
Jus de raisin gazéifié<br />
vonLaurent Cossy,<br />
Chexbres,<br />
erhältlichinder<br />
LANDIPuidoux<br />
Loohof Rauchwurst von<br />
derFamilieHauenstein,<br />
Endingenerhältlichin<br />
derLANDI Klingnau<br />
Alle Angebote sind nurinder jeweiligen LANDIund solange Vorraterhältlich.<br />
Dauertiefpreise<br />
Rote Apfelringli<br />
vonder FamilieMeier,<br />
Metzerlen,<br />
erhältlichinder<br />
LANDI Aesch<br />
Raps Öl vonder<br />
Weidefarm, Ballwil,<br />
erhältlichinder<br />
LANDIOberseetal<br />
Stärne Suppe<br />
vomHof Haldemann,Gurzelen,<br />
erhältlichinder<br />
LANDI Steffisburg<br />
Degustation<br />
der regionalen<br />
Spezialitäten am<br />
Samstag,<br />
21. Oktober <strong>2023</strong><br />
in Ihrer LANDI
6<br />
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> ECHO<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
Fritz Marti rät:<br />
Nimm dir Zeit<br />
und nicht das<br />
Leben<br />
Samstag Vormittag, Abschluss<br />
der Schulwoche mit<br />
«Vorlesen» oder «Chorsingen».<br />
Beides habe ich als<br />
Schüler erlebt und als Lehrer<br />
durchgeführt. Geteilte<br />
Meinungen innerhalb der<br />
Lehrerschaft und Druck der<br />
Gesellschaft haben zur Fünftagewoche<br />
in der Schule geführt.<br />
Einzelne Schülerinnen<br />
und Schüler sowie Lehrerinnen<br />
und Lehrer treten nun<br />
am Mittwochnachmittag an<br />
und andere beenden ihre<br />
Schulwoche bereits am Freitagmittag.<br />
Der Auftrag an die<br />
Schule wird kaum verändert,<br />
während die Erwartungen<br />
eher ansteigen.<br />
Leistung lässt sich berechnen,<br />
wenn ich die Arbeit<br />
durch die Zeit teile; das habe<br />
ich in der Physik gelernt<br />
und gelehrt. Die drei Grössen<br />
hangen zusammen und<br />
voneinander ab. Wenn die<br />
gleiche Arbeit in kürzerer<br />
Zeit erledigt werden muss,<br />
so braucht es mehr Leistung.<br />
Bei Maschinen ist die<br />
Leistung berechenbar und<br />
messbar; Maschinen werden<br />
abgesichert und angeschrieben.<br />
Bei uns Menschen lässt<br />
sich die Leistung weder messen<br />
noch berechnen. Wir<br />
haben keine einfache Sicherung<br />
eingebaut, sind nicht<br />
angeschrieben und vermögen<br />
nicht alle, die gleiche<br />
Leistung zu erbringen. Das<br />
müssten Politiker eigentlich<br />
kennen und Sportlehrerinnen<br />
wissen es sicherlich.<br />
Erwartungen und Forderungen<br />
nach kürzeren Arbeitszeiten<br />
und mehr Freizeit<br />
passen zum Zeitgeist. Für<br />
mich sind sie falsch und unfair<br />
all jenen Mitmenschen<br />
gegenüber, die ungefragt<br />
sechs oder sieben Tage arbeiten<br />
müssen. Sie ist auch<br />
ungerecht, weil zahllose<br />
ungleiche Menschen versuchen<br />
müssen, ungleiche<br />
Arbeiten in gleicher Zeit<br />
zu bewältigen.<br />
Soll gar mehr Arbeit in kürzerer<br />
Zeit erledigt werden, so<br />
ist dies für immer weniger<br />
Menschen möglich. Alte und<br />
Junge sind überfordert, für<br />
viele ist es der reinste Stress<br />
und Ursache für künftige<br />
Krankheiten. Teilzeitarbeit<br />
ist eine Antwort; Erholung<br />
auch während der Arbeitszeit<br />
ist eine zweite; Konsumation<br />
des verlockenden Freizeitangebotes<br />
ist die Dümmste.<br />
Für Maschinen erfinden wir<br />
Menschen Sicherungen, für<br />
uns selber erfinden wir Überbrückungen.<br />
«Nimm dr Zyt»<br />
muss eine von unseren wichtigsten<br />
Sicherungen sein.<br />
Fritz Marti, pensionierter<br />
Lehrer, Kappelen<br />
Hanni Mathys über die<br />
Meinungsfreiheit<br />
Maya Rothen macht sich ihren eigenen Reim zur Stadt<br />
Biel<br />
Biel, du einschtig schöni Uhrestadt,<br />
sit über 30 Johr geits numä no bärgab!<br />
I muess wider einisch schribä u tues wage,<br />
Mir platzt de nächschtens dr Chrage.<br />
Äs isch zum Grännä nid zum Lachä,<br />
Üsi Regierig söu ändlich ihri Husufgabä mache.<br />
Chunsch z’Bieu am Bahnhof a,<br />
Wettisch am liebschtä wieder gah.<br />
Chunnsch voruse, oh herrjeh,<br />
hocket dört scho s’Empfangskomitee,<br />
uf äm Mürli verladä mit Drogä voll<br />
oder süsch mit Alkohol.<br />
Äs isch äs Gmög u äs Gschrei,<br />
i gloubä, i blibä i Zuekunft dihei.<br />
Äs Bischu, üses schöne Café Odéon,<br />
innä super, ussä ä Hohn.<br />
Luegid einisch die Fassade,<br />
da hangä sogar no Kabu abe.<br />
Ar Bahnofstrass Nr. 50, du gsehsch, äs isch nid schwär,<br />
da steit ä Chleiderlade sit Jahrä läär.<br />
Es hat sich herumgesprochen:<br />
In der Schweiz<br />
herrscht angeblich Meinungsfreiheit.<br />
Deshalb<br />
müsse man die abweichenden<br />
Meinungen der anderen<br />
akzeptieren, sonst sei man<br />
ein schlechter Mensch.<br />
Woraufhin Grossmäuler<br />
ihre Irrtümer, Logikfehler,<br />
Vorurteile, Vermutungen,<br />
Behauptungen und Prognosen<br />
kurzerhand als «meine<br />
Meinung» deklarieren, die<br />
jedermann zu akzeptieren<br />
habe. Grossmaul: «Der Chasseral<br />
ist 3000 Meter hoch,<br />
Vorussä uf äm Teppich Dräck äs isch ä Gruus,<br />
da regt sech üsi Stadtregierig nid uf!<br />
Uf äm Neumarktplatz hei d’Outo sofort müesse verschwinde,<br />
äs gäbi ä Platz mit Bänkli u Bäumli für Alti u Chinder.<br />
Ja, das isch ou so näs Tröimli,<br />
i suechä scho sit Jahrä die Bänkli u Bäumli.<br />
Jetz wei si no üsäs schöne auti Quartier ruiniere,<br />
dr Unteri Quai, tüe sech die eigentlech nid geniere?<br />
Mir wetti ändlich, u das fürwahr,<br />
aständigi, gradi Trottoir,<br />
wo Mönschä mit körperlechä Behinderig u Rollstuehl sech chöi bewege<br />
u nid no tusig Mal müessä überlege,<br />
wie chumä i ächt hie heil as Ziu,<br />
das z’verlangä isch sicher nid z’viu!<br />
Ar ganze Schüss äs schöns Gländer,<br />
wie’s angeri hei i ihrne Länder.<br />
Nei mir wärde vo dene Parteiä nume no gschiganiert,<br />
d’Handwärker berchöme Buesse, wiu si nid wüsse, wo me parkiert.<br />
Söuä die mit äm Velo cho?<br />
U wie wärdä denä ihri Grät u Wärchzüg mitgnoh?<br />
Sinnlos Stürgäuder verschwände isch nid schwär,<br />
drum si üsi Kasse läär.<br />
I hoffä, liebi Lüt, die wo Stüre zahle,<br />
dänked dra, äs si gli Wahle!<br />
Maya Rothen, Biel<br />
wir haben das weltweit günstigste<br />
Gesundheitssystem<br />
und der Herr Soundso ist<br />
ein Lügner.» Einen Blick auf<br />
die Landeskarte, wo er die<br />
richtige Höhe des Chasserals<br />
ablesen könnte, lehnt Grossmaul<br />
ab. Er lässt sich auf<br />
keine Diskussionen ein, was<br />
«günstig» bedeuten könnte.<br />
Ist günstig nur billig? Oder<br />
hat es mit dem optimalen<br />
Preis-Leistungsverhältnis<br />
zu tun? Was wiederum<br />
bedeutet optimal? Herrn<br />
Soundso würde ich eine Verleumdungsklage<br />
empfehlen,<br />
denn ein Lügner ist er nicht.<br />
Im juristischen Sinn ist ein<br />
Lügner nur, wer immer lügt.<br />
Also gibt es gar keine solchen,<br />
denn ich glaube, dass<br />
jeder Mensch – auch jedes<br />
Bundesamt – zwischendurch<br />
mal die Wahrheit sagt.<br />
Zurück zu Grossmaul. Für<br />
ihn sind seine Behauptungen<br />
wichtig. Besonders<br />
das erhebende Gefühl, das<br />
er beim Hinausposaunen<br />
empfindet. Wie gehen wir<br />
mit ihm um? Ich weiss<br />
auch nicht. Den Kontakt<br />
zu ihm abbrechen? Geht<br />
höchstens im Privaten. Ihn<br />
auslachen? Geht nur, wenn<br />
er zufällig nicht mein Chef<br />
ist. Vielleicht könnte man<br />
ihn nach der Definition von<br />
«Vorurteil» fragen? Und ob<br />
für «Meinung» eine andere<br />
Definition gilt?<br />
Tja, meiner Meinung nach<br />
fallen nur Meinungen unter<br />
Meinungsfreiheit, nicht aber<br />
der ganz grosse falsche, diskutable<br />
oder beleidigende Rest.<br />
Hanni Mathys, Büetigen<br />
Urs Siegenthalers<br />
Gedanken zu Themen und<br />
Wahlen<br />
Die Parlamentswahlen<br />
stehen vor der Tür. Wen<br />
soll man wählen? Die Betrachtung<br />
der vergangenen<br />
durch Krisen, Notrecht<br />
und Ausserkraftsetzen von<br />
Grundrechten geprägten Legislatur<br />
kann eine Hilfestellung<br />
zu dieser Frage sein. Die<br />
Schweiz rühmt sich einer<br />
direkten Demokratie. Wenn<br />
man genauer hinschaut, so<br />
sind es v. a. der Aktivismus<br />
der Lobbyisten und die Mandate,<br />
die im Milizparlament<br />
den Ton angeben, oft nicht<br />
im Interesse der wählenden<br />
Bevölkerung. Erhellend die<br />
Aussage des Mitte-Präsidenten<br />
Gerhard Pfister, dass<br />
vor jeder Abstimmung eines<br />
Traktandums meist bis 20<br />
Mails eintreffen würden,<br />
die empfehlen, was abzustimmen<br />
sei.<br />
Ein nicht weniger beklagenswertes<br />
Kapitel ist die<br />
einseitige Berichterstattung<br />
der Mainstream-Medien<br />
seit Corona. Ein Journalist<br />
brachte es auf den Punkt:<br />
Man könne dann eine Demokratie<br />
unterwandern und<br />
das Verhalten entsprechend<br />
manipulieren, wenn man<br />
die Informationen kontrolliere,<br />
welche die Bürger<br />
erhalten. Das passierte in<br />
der krisengeschüttelten Legislatur<br />
bezüglich Corona,<br />
Ukrainekrieg, Klimaextremismus,<br />
Genderismus,<br />
Wokeismus, Neutralitätsaufgabe,<br />
Krankenkassenprämien,<br />
CS-Debakel und<br />
illegale Migration. Plötzlich<br />
galt nicht mehr die in der<br />
Wissenschaft übliche Rede<br />
und Gegenrede. Andersdenkende<br />
und Kritiker wurden<br />
und werden ausgegrenzt,<br />
verleumdet oder als Nazis,<br />
Verschwörungstheoretiker<br />
oder gefallene Engel (SPD-<br />
Bundeskanzler Scholz)<br />
beschimpft. Als Beispiel<br />
wurde immerhin vor wenigen<br />
Tagen SRG/RTS vom<br />
Bundesgericht wegen einseitiger<br />
Darstellung von<br />
Coronamassnahmenkritikern<br />
verurteilt<br />
(NZZ 21. 9. 23).<br />
Eine Aufarbeitung der Pandemie<br />
verlangen nur wenige<br />
Kleinparteien. Betreffend<br />
Klima stellt selbst das unverdächtige<br />
IPCC (Intergovernmental<br />
Panel on Climate<br />
Change) fest, das Klima sei<br />
ein gekoppeltes, chaotisches<br />
System und deshalb sei eine<br />
langfristige Vorhersage nicht<br />
möglich. Daraus folgt, dass<br />
die einseitige Fokussierung<br />
auf das CO 2 als «Drehschalter»<br />
ein manipulatives Unding<br />
ist. Weiterhin wird bei<br />
den erneuerbaren Energieformen<br />
oft das EROI (Energy<br />
Returned on Energy Invested)<br />
fälschlicherweise nicht<br />
mitberechnet. Das einseitige<br />
Festhalten am CO 2 -Narrativ<br />
führt zu einer kompletten<br />
und teuren Feinregulierung<br />
des menschlichen Lebens.<br />
Damit sind wir dann beim<br />
rot-grünen Ökosozialismus<br />
angelangt. Anstatt in einer<br />
freiheitlichen Demokratie<br />
könnten wir im Totalitarismus<br />
erwachen. Dass ein<br />
nachhaltiger Umweltschutz<br />
vonnöten ist, bestreitet niemand.<br />
Beim Genderismus<br />
wird die über Millionen von<br />
Jahren entwickelte Zweigeschlechtigkeit<br />
geleugnet<br />
wider gesunden Menschenverstand<br />
und naturwissenschaftliche<br />
Erkenntnis.<br />
Somit dürfte klar geworden<br />
sein, in welche Richtung<br />
abzustimmen ist. Allerdings<br />
sind für mich erstmals auch<br />
jene ca. 50 Prozent zu verstehen,<br />
die der Wahlurne<br />
fernbleiben: Wenn unsere<br />
Parlamentarier nach der<br />
Pfeife der Lobbyisten, Mandate,<br />
NGO's und supranationalen<br />
nicht demokratisch<br />
gewählten Organisationen<br />
wie die WHO tanzen, ist<br />
tatsächlich Hopfen und Malz<br />
verloren.<br />
Urs Siegenthaler,<br />
Dr. med. i. R., Port<br />
Le Biennois Jean-Frédéric<br />
Darbre a préféré prendre<br />
la mer plutôt que de<br />
continuer à verser un<br />
montant astronomique<br />
aux impôts pour financer<br />
une politique de «gôche»<br />
qui dépense à tout va.<br />
Cautionner<br />
ou pas?<br />
La Ville de Bienne est ruinée<br />
et virtuellement sous tutelle.<br />
Nos politiciens «de gôche»<br />
persistent à l’ignorer et ne<br />
modifient pas leur façon de<br />
dépenser, de s’octroyer de<br />
gros salaires et d’arroser leurs<br />
petits copains. J’habite cette<br />
ville depuis une trentaine<br />
d’années, mais ce n’est pas<br />
celle où j’ai grandi et j’avoue<br />
n’y être guère attaché. Entre<br />
deux hospitalisations, j’ai<br />
pris conscience du montant<br />
astronomique de nos impôts.<br />
Un accident fin 2021 et une<br />
troisième convalescence ont<br />
donné l’impulsion : départ!<br />
Pas facile lorsque l’on est<br />
propriétaire, indépendant<br />
ou salarié, habitué à des<br />
revenus corrects et à une<br />
situation confortable. Il a<br />
fallu bien étudier la chose,<br />
prendre conseil auprès de<br />
spécialistes des assurances,<br />
du 2 e pilier, etc. La création<br />
d’une Sàrl permet de continuer<br />
à cotiser un minimum<br />
jusqu’à la «vraie» retraite,<br />
dans 4 ans. C’est allé vite:<br />
visite d’un petit voilier – une<br />
occasion de 2007 – en juillet<br />
2022, expertise et achat en<br />
septembre, préparation par<br />
un chantier à l’automne<br />
et départ fin-février <strong>2023</strong>.<br />
Notre «montage» nous permet<br />
de plus travailler qu’à<br />
30% environ, en télétravail<br />
depuis le bateau pour moi,<br />
l’été en Suisse pour ma<br />
désormais co-gérante. On<br />
ne gagne presque plus rien,<br />
mais on divise nos impôts<br />
par 6, ce qui compense et<br />
permet de vivre correcte-<br />
ment à l’étranger entre 7 et<br />
11 mois par an, quitte à grignoter<br />
quelque peu nos économies.<br />
Ne rien faire, râler<br />
mais continuer à engraisser<br />
ces profiteurs et ces parasites<br />
qui nous conduisent à<br />
la ruine, revient à accepter<br />
tacitement leur politique.<br />
Je ne dis pas que c’est facile<br />
ni que tout le monde peut<br />
le faire. C’est une question<br />
d’état d’esprit. Je ne parle<br />
pas d’être aigri ni revanchard,<br />
simplement d’être en<br />
accord avec ses principes.<br />
Certains préfèreront partir<br />
en camping-car ou déménager<br />
à Nidau. La mer amène<br />
une forme de sérénité. J’y<br />
suis bien. Détendu. Je goûte<br />
cette préretraite sans arrièrepensées,<br />
je me déplace au gré<br />
du vent. Nazaré, Porto Santo,<br />
Canaries, Madère… La destination<br />
suivante dépend de la<br />
météo. Ils veulent dépenser<br />
à tort et à travers? Qu’ils le<br />
fassent, mais plus avec mon<br />
argent. Pensez-y.<br />
Jean-Frédéric Darbre,<br />
Bienne et au large<br />
Ruth Kilezi, de Bienne,<br />
commente la votation du<br />
22 octobre prochain sur le<br />
TOBS et la Bibliothèque,<br />
considérant que la culture<br />
est une:<br />
Arme de<br />
cohésion<br />
massive<br />
La culture est probablement<br />
le premier ciment social<br />
d’une communauté. Une<br />
ville, un canton ou un pays<br />
ne fonctionnent pas uniquement<br />
sur la base de règles<br />
écrites, comme la Constitution,<br />
mais aussi de règles<br />
non-écrites, plus anciennes,<br />
plus intériorisées. La culture<br />
en est l’expression. La<br />
culture! C’est un corps de valeurs,<br />
une création humaine<br />
qui est partagée et qui fait<br />
Mein Ärgernis der Woche<br />
Ma contrariété de la semaine<br />
Korab Rashiti,<br />
Grossrat SVP/<br />
député UDC,<br />
Gerolfingen<br />
«Nach den Terroranschlägen der Hamas<br />
in Israel war ich von den erschreckenden<br />
Bildern der zivilen Opfer zutiefst erschüttert.<br />
Ich schlug meiner Heimatstadt Biel vor, ihre<br />
Solidarität zu zeigen, indem sie die israelische<br />
Flagge am Blöschhaus hisst, so wie das nach<br />
dem Angriff Russlands auf die Ukraine<br />
auch geschah. Dies wäre eine schöne Geste<br />
der Unterstützung eines mit der Schweiz<br />
befreundeten Landes gewesen. Die Stadt Biel<br />
wies dies ab, weil es sich um Angriffe einer<br />
Terror-Organisation handle und nicht um<br />
die Attacke eines souveränen Staates (wie<br />
Russland) auf einen anderen souveränen Staat<br />
(Ukraine). Diese Argumente überzeugen<br />
mich in keiner Weise und diese Entscheidung<br />
hat mich zutiefst enttäuscht.»<br />
«Suite aux attaques terroristes du Hamas en<br />
Israël, j’ai été profondément bouleversé par<br />
les images terrifiantes des victimes civiles. J’ai<br />
suggéré à ma ville natale, Bienne, de montrer<br />
sa solidarité en hissant le drapeau israélien sur<br />
le fronton de la Maison Bloesch. Cela aurait<br />
été un beau geste de soutien à un pays ami<br />
de la Suisse. À mon grand regret, La Ville de<br />
Bienne a rejeté cette demande, car il s’agissait<br />
d’attaques menées par une organisation<br />
terroriste et non d’une attaque d’un État<br />
souverain (comme la Russie) contre un autre<br />
État souverain (l’Ukraine).<br />
Leur argument ne m’a pas convaincu et cette<br />
décision m’a profondément déçu.»<br />
que la communauté tient<br />
ensemble. Au théâtre tout le<br />
monde y va. C’est l’endroit<br />
où toutes les générations se<br />
réunissent, personnes jeunes,<br />
âgées, de gauche ou de<br />
droite. C’est un lieu étrange<br />
où les différences sont laissées<br />
à la porte. Peu importe<br />
que la personne assise à nos<br />
côtés soit du PS ou du PLR,<br />
le principal c’est d’assister<br />
à la pièce de théâtre et de<br />
vivre l’instant présent. C’est<br />
ça qui est merveilleux. Le<br />
théâtre est un des instruments<br />
les plus puissants qui<br />
permet à une communauté<br />
d’exister, d’avoir une âme<br />
commune, un système de<br />
valeurs communes. Une<br />
pièce de théâtre écrite par<br />
Tiago Rodrigues nommée<br />
By Heart (par cœur) me<br />
vient en mémoire. Elle met<br />
en évidence l’importance<br />
de la culture comme arme<br />
imbattable pour défendre la<br />
liberté. Aujourd’hui, nous<br />
vivons dans une époque<br />
dans laquelle on oublie ce<br />
que veut dire lutter pour les<br />
valeurs fondamentales, lutter<br />
pour pouvoir voter, lutter<br />
pour pouvoir envoyer ses enfants<br />
à l’école. C’est devenu<br />
une normalité. Les bibliothèques<br />
sont, depuis des milliers<br />
d’années, l’endroit où<br />
ces notions sont cultivées.<br />
Mais également des lieux<br />
de référence où s’incarne la<br />
quête de la culture et où on<br />
met à disposition de l’être<br />
humain des ressources qui<br />
servent à son apprentissage,<br />
à son évolution. Se priver<br />
de la bibliothèque, c’est se<br />
priver d’un des rouages de<br />
la culture et réduire son<br />
action, c’est réduire l’accès<br />
futur des jeunes générations<br />
à la culture. Voter 2X oui au<br />
TOBS et à la Bibliothèque<br />
de la Ville de Bienne, c’est<br />
continuer à chérir ces institutions<br />
et promouvoir les<br />
bienfaits de la culture. C’est<br />
lutter pour notre démocratie.<br />
Ruth Kilezi, Bienne
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> CHRONIK CHRONIQUE<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
7<br />
Mittwoch, 11. Oktober<br />
■ Verstorben: Auf der Freiestrasse<br />
in Biel stürzt kurz<br />
nach 13 Uhr ein 13-Jähriger<br />
von seinem Fahrrad und wird<br />
von einem Linienbus der Verkehrsbetriebe<br />
Biel überfahren.<br />
Der Junge stirbt noch auf<br />
der Unfallstelle.<br />
■ Verloren: Der EHC Biel<br />
verliert das Champions-Hockey-League-Spiel<br />
gegen Vitkovice<br />
in Ostrava (CZE) mit<br />
3:4 nach Verlängerung.<br />
Donnerstag, 12. Oktober<br />
■ Angekündigt: Junge Einwohner<br />
von Tramelan kündigen<br />
an, dass das Dorffest<br />
«Tram’en Fête» nach einer<br />
Pause von 15 Jahren vom<br />
7. bis zum 9. Juni 2024<br />
wieder stattfindet.<br />
Freitag, 13. Oktober<br />
■ Gesiegt: Der EHC Biel gewinnt<br />
sein erstes Spiel nach<br />
sieben Niederlagen in Serie<br />
zuhause vor 5724 Zuschauern<br />
gegen Rapperswil-Jona mit<br />
2:1 nach Verlängerung.<br />
■ Gebrannt: An der Nordflanke<br />
des Montagne de Graitery<br />
in Moutier bricht ein<br />
Waldbrand aus. Ausgangspunkt<br />
ist eine Feuerstelle am Ende des<br />
Bergrückens. Nach den Personen,<br />
die das Feuer verursacht<br />
haben, wird gesucht.<br />
■ Eingesetzt: Die Städteallianz<br />
und die Verkehrskonferenz<br />
der Westschweiz<br />
(CTSO) setzen sich gemeinsam<br />
für die Jurafusslinie der<br />
Bahn ein. Nach der Ankündigung<br />
des von der S<strong>BB</strong> und<br />
der CTSO ausgearbeiteten<br />
Fahrplans 2025 haben mehr<br />
als 30 Städte, Verbände und<br />
Gesellschaften ihre Unzufriedenheit<br />
und Besorgnis über<br />
die Entscheidungen zum<br />
Ausdruck gebracht. Nach<br />
ihrem Austausch im Juni<br />
und September dieses Jahres<br />
erwarten die Städteallianz<br />
und die CTSO, dass bei der<br />
detaillierten Fahrplanplanung<br />
gezielte Verbesserungen<br />
möglich sind, um die<br />
Attraktivität der Jurafusslinie<br />
zu erhalten.<br />
■ Repariert: Am 21. Oktober<br />
findet der Internationale<br />
Reparatur-Tag statt. In Biel<br />
können Interessierte von 10<br />
bis 15 Uhr auf dem Zentralplatz<br />
defekte Gegenstände<br />
reparieren lassen. Zugegen<br />
sind Leute des «Repair Café»,<br />
das normalerweise im «Haus<br />
pour Bienne» an der Kontrollstrasse<br />
betrieben wird.<br />
Samstag, 14. Oktober<br />
■ Geschlossen: Das als Töff-<br />
Treff bekannt gewordene See-<br />
Café in Alfermée schliesst am<br />
22. Oktober.<br />
■ Gesiegt: Der FC Biel besiegt<br />
den FC Delsberg zuhause<br />
mit 2:0.<br />
Sonntag, 15. Oktober<br />
■ Angegriffen:<br />
Vor dem<br />
«Chessu» in Biel wird kurz nach<br />
zwei Uhr ein Mann bei einer<br />
Auseinandersetzung angegriffen<br />
und verletzt. Die Kantonspolizei<br />
Bern sucht Zeugen.<br />
Montag, 16. Oktober<br />
■ Abgeschossen: Die Deputation<br />
des bernischen Grossen<br />
Rates fordert den Regierungsrat<br />
auf, sofort und unverzüglich<br />
eine Abschussbewilligung<br />
für den oder die Wölfe zu erteilen,<br />
die im Berner Jura ihr<br />
Unwesen treiben. Rund 38<br />
Nutztiere sollen seit Ende Juli<br />
gerissen worden sein.<br />
A propos …<br />
Teurer Leuchtturm<br />
Bereits vor 22 Jahren haben<br />
die Bieler Francis Meyer<br />
und Romeo Burkhalter<br />
ein detailliertes Projekt<br />
für die Verschönerung des<br />
Unteren Quais vorgestellt.<br />
Ein leicht zu verwirklichendes,<br />
kostengünstiges<br />
Promenaden-Projekt, später<br />
vom damaligen Baudirektor<br />
Klopfenstein und Stadtpräsidenten<br />
Stöckli unterstützt,<br />
aber von der Stadtplanung<br />
vor einer Realisierung gestoppt<br />
(«keine Projekte von<br />
Privatpersonen»). Vor zwei<br />
Jahren wurde der inzwischen<br />
verstorbene Francis Meyer<br />
nochmals bei der Stadt vorstellig:<br />
«Wir wollten unnötige<br />
Kosten und Widerstände<br />
vermeiden. Warum immer<br />
neue Projekte anreissen, es<br />
ist ein wunderschöner Quai,<br />
er muss nur in seinem alten<br />
Glanz restauriert werden.<br />
Alle 30 Jahre beweinen<br />
wir, was wir vorher zerstört<br />
haben. Jedes Mal fangen<br />
wir von vorne an und vernachlässigen<br />
den Unterhalt<br />
des Vorhandenen.» Meyer<br />
war überzeugt, dass mit<br />
einer Million Franken der<br />
Quai in seine ursprüngliche<br />
Form zurückversetzt werden<br />
könnte, wobei Fahrräder und<br />
Trottinetts nicht mit den<br />
promenierenden Fussgängern<br />
gemischt werden sollten.<br />
Traurig: Was Meyer vor<br />
zwei Jahren für eine einfache<br />
Sanierung ausrechnete –<br />
damit kann man heute nicht<br />
einmal die teure Planung des<br />
hoch gegriffenen «Leuchtturms»<br />
bezahlen.<br />
VON/PAR<br />
MARIO<br />
CORTESI<br />
Voici 22 ans, les Biennois<br />
Francis Meyer et Romeo<br />
Burkhalter présentaient un<br />
projet détaillé pour l’embellissement<br />
du Quai du Bas.<br />
Une promenade facile à réaliser<br />
et peu coûteuse, soutenue<br />
plus tard par le directeur des<br />
travaux publics de l’époque,<br />
Hubert Klopfenstein, et le<br />
maire Hans Stöckli, mais<br />
stoppée par le service d’urbanisme<br />
avant toute réalisation<br />
(«pas de projets de personnes<br />
privées»). Il y a deux ans,<br />
Francis Meyer, aujourd’hui<br />
Coûteux phare<br />
décédé, est revenu à la<br />
charge: «Nous voulions éviter<br />
des coûts et des résistances<br />
inutiles. Pourquoi toujours<br />
lancer de nouveaux projets,<br />
c’est un quai magnifique, il<br />
suffit de le restaurer dans son<br />
ancienne splendeur. Tous<br />
les 30 ans, nous pleurons<br />
ce que nous avons détruit<br />
auparavant. Chaque fois,<br />
nous recommençons à zéro<br />
et nous négligeons l’entretien<br />
de ce qui existe déjà.» Francis<br />
Meyer était convaincu<br />
qu’avec un million de francs,<br />
il serait possible de redonner<br />
au quai sa forme d’origine,<br />
en évitant de mélanger<br />
vélos et trottinettes avec les<br />
promeneurs. Triste: ce que<br />
Francis Meyer a calculé il y<br />
a deux ans pour une simple<br />
rénovation ne permet même<br />
pas aujourd’hui de couvrir la<br />
planification onéreuse de ce<br />
«phare» très ambitieux.<br />
Mardi 10 octobre<br />
■ Ajouté. L’Espace découverte<br />
Énergie de Saint-Imier<br />
est ajouté par le Canton de<br />
Berne à l’inventaire cantonal<br />
des traditions vivantes.<br />
Mercredi 11 octobre<br />
■ Décédé. Un garçon de<br />
13 ans chute de son vélo en<br />
début d’après-midi à la rue<br />
Franche et est happé par un<br />
bus des Transports publics<br />
biennois. Gravement blessé, il<br />
décède sur les lieux de l’accident.<br />
Un appel à témoins a été<br />
lancé par la police cantonale.<br />
■ Défaits. En déplacement<br />
à Vitkovice en Champions<br />
Hockey League, le HC Bienne<br />
s’incline par 4 à 3 devant<br />
3128 spectateurs. Les Seelandais,<br />
menés de deux longueurs,<br />
ont réussi à revenir<br />
dans le match durant le<br />
temps réglementaire (3 à<br />
3), mais ont été défaits en<br />
infériorité numérique durant<br />
les prolongations.<br />
Jeudi 12 octobre<br />
■ Relancée. Des jeunes Tramelots<br />
motivés annoncent<br />
qu’ils ont décidé de relancer<br />
la fête du village, sous le nom<br />
de Traml’en Fête. Après une<br />
pause de 15 ans, la prochaine<br />
édition aura lieu du 7 au<br />
9 juin 2024.<br />
Vendredi 13 octobre<br />
■ Remporté. Le HC Bienne<br />
remporte enfin un match<br />
après 60 minutes. Il s’impose<br />
2 à 1 en prolongation face à<br />
Rapperswil à la Tissot Arena<br />
devant 5724 spectateurs<br />
grâce à un but de Tino Kessler.<br />
Le premier but biennois<br />
a été marqué à la 18 e minute<br />
par le capitaine Gaëtan Haas.<br />
■ Déclaré. Un feu de forêt<br />
se déclare sur la montagne de<br />
Graitery à Moutier. L’incendie<br />
a été contenu dans la soirée<br />
mais les travaux d’extinction<br />
se sont prolongés jusqu’au<br />
samedi midi. L’incendie serait<br />
en premier lieu dû à une négligence<br />
ou à un feu allumé<br />
pour une grillade et pas complètement<br />
éteint. La police<br />
recherche les personnes qui<br />
ont allumé ce foyer.<br />
Samedi 14 octobre<br />
■ Remporté (bis).<br />
Le FC Bienne remporte le<br />
derby face à Delémont 2 à 0<br />
à la Tissot Arena devant 1120<br />
spectateurs. Des buts signés<br />
Abdoulaye Coulibaly (18 e )<br />
Jonathan De Donno. Bienne<br />
se retrouve ainsi 6 e au classement<br />
de Promotion League.<br />
Dimanche 15 octobre<br />
■ Agressé. Peu après deux<br />
heures du matin, un homme<br />
est agressé et blessé devant la<br />
Coupole de Bienne lors d’une<br />
altercation. Il a été conduit<br />
en ambulance à l’hôpital et<br />
la police cantonale a lancé un<br />
appel à témoins.<br />
Lundi 16 octobre<br />
■ Demandée. La députation<br />
francophone au Grand<br />
Conseil bernois demande au<br />
Conseil exécutif d’agir immédiatement<br />
et de délivrer sans<br />
plus attendre une autorisation<br />
de tirer le ou les loups qui<br />
sévissent dans le Jura bernois.<br />
Quelque 38 animaux de rente<br />
auraient officiellement péri des<br />
prédations depuis fin juillet.<br />
✝ ADIEU<br />
Aebi-Steinmann Vreni, 77, Nidau; Bourquin-Grütter France, 78, Prêles; Carbonere Luigi, 89,<br />
Biel/Bienne; Csombo Gabriele, 85, Biel/Bienne; Egli Willy, 84, Lyss; Fiechter Roger, 88, Saint-Imier;<br />
Fiechter Grosjean Yvette, 82, Scheuren; Hasen-Krähenbühl Lydia, 82, Lyss; Hennemann-<br />
Otter Gertrud, 88, Biel/Bienne; Hubler-Graber Therese, 66, Brügg; Ippolito Luigi, 76, Aegerten;<br />
Jakob Ruedi, 89, Biel/Bienne; Kohler-Veya Ernst, 80, Biel/Bienne; Kreienbühl Lukas, 82, Biel/<br />
Bienne; Leuenberger-Leutenegger Hans-Rudolf, 96, Biel/Bienne; Lüdi Heinz, 78, Biel/Bienne;<br />
Lustenberger Hans, 93, Biel/Bienne; Schläpfer Roger, 59, Biel/Bienne; Schertenleib Francis, 81,<br />
Biel/Bienne; Schönenberger Rolf Louis Johann, 80, Biel/Bienne; Siegenthaler Albert, 73, Ins;<br />
Stettler Andreas, 67, Biel/Bienne; Stettler-Müller Hans, 81, Pieterlen; Stoll Kurt, 87, Biel/Bienne;<br />
Wiedmer-Naef Erika, 86, Pieterlen.<br />
In stiller Trauer nehmen wir Abschied von unserem Vater, Grossvater, meinem Sohn,<br />
Bruder und Freund<br />
Martin Erhard<br />
27. Mai 1963 – 06. Oktober <strong>2023</strong><br />
Unverhofft und plötzlich musstest du in deinem 61. Lebensjahr von uns gehen.<br />
Sandrine Simon-Erhard, 2556 Schwadernau, Rosenweg 14<br />
Fabrice Erhard, 2557 Studen, Burgerweg 6<br />
Der Abschied findet im engsten Familienkreis statt.<br />
"Das wahre Glück besteht nicht in dem,<br />
was man empfängt, sondern in dem was man gibt."<br />
Nach einem reich erfüllten Leben, das in den letzten Monaten immer schwerer wurde, nehmen<br />
wir Abschied von<br />
Andreas Christian Stettler<br />
28.2.1956 - 12.10.<strong>2023</strong><br />
Wir haben um deine Krankheit gewusst- du hast sie tapfer ertragen, dennoch sind wir erschüttert,<br />
wie schnell du uns jetzt verlassen hast.<br />
Dankbar sind wir für die Zeit, die wir mit dir erleben durften.<br />
Die Hinterbliebenen:<br />
Annemarie Wetter<br />
Lisa Stettler<br />
Ursula Eichenberger<br />
Nichten und Neffen<br />
Freunde<br />
Traueradresse: Annemarie Wetter Nussbaumstrasse 20, 3006 Bern<br />
Die Trauerfeier findet am 3.11.<strong>2023</strong> um 15:00 Uhr im Wohnheim Büttenberg, Geyisriedweg 67,<br />
in Biel Mett statt.<br />
Wer etwas spenden möchte: IBAN: CH5200769038279112002, Rubrik: Spendekonto Neubau,<br />
Klinik Arlesheim.
%4qwB+hgm%j/%EwPl%Ca+ANDJX%3x%c4=.C%7S+=HzEj%vT%N"e.7%LB+Z6ckcQD%UL%9tJ32wyQ%0d%O5H5F-A'XEeU-Cx-jDxwCahQC%Gg%l'p4%dh%DlL/ub%XmOmo-LtH391-ry-CqyKrIE/r.YGQ%ow%'1fRm2%ra%/2r1nmSbfZb%0T"e'.zTF%Q"%yPQgvGrdbmd%7q%R57YeaLEfW2r%ovLu=.YvA%re%h6r1nmwRL"bX%dh%DlU/1b%Xm5tj+g3W+oq+Mr%iKwc%lI/3+vu2+X1Gu%3a%cdFOog%5e<br />
%"0g1+bnI%K6%4gh8%7S%tV'Vz-hnYi"L-lk-/jkRlOy8l%U3%9nDp%Sy<br />
Die grösste Perückenauswahl<br />
in der Region<br />
für Sie in<br />
BIEL<br />
pour vous à<br />
BIENNE<br />
Le plus Grand choix de<br />
perruques de la région<br />
Zentralstrasse 4<br />
2502 Biel<br />
Tel 032 322 22 63<br />
www.ici-paris.ch<br />
NEU<br />
NEU<br />
BIELER<br />
INNEN<br />
STADT<br />
EntdeckenSie eine bieler spezialitäT!<br />
dÉCOUVREZ UNESPÉCIALITÉBIENNOISE!<br />
Kompetenz in<br />
allen GesundheitsfraGen<br />
Professionelle Beratung für<br />
• Gesundheitsvorsorge<br />
• Arznei- und Naturheilmittel<br />
• Babynahrung und -pflege<br />
• Sport und Reisen<br />
• Gesichts- und Körperpflege<br />
Lengnau Bürenstrasse 1<br />
Biel/Bienne General-Dufour-Strasse 4<br />
Biel/Bienne Zentralstrasse 45 | www.geno.ch<br />
CompétenCe pour<br />
toutes questions de<br />
la santé<br />
Nous garantissons des conseils<br />
professionnels en<br />
• Prévention de la santé<br />
• Remèdes allopathiques et naturels<br />
• Sport et voyage<br />
• Soins du visage et du corps<br />
• Aliments et produits de soin<br />
pour bébés<br />
Natur-Zentrum<br />
«Steilädeli»<br />
Juravorstadt 2, place du Jura<br />
2502 Biel / Bienne<br />
Tel 032 322 46 56<br />
www.natur-zentrum.ch<br />
Schweizer Steine – Mineralien – Schmuck<br />
Farfalla – CH-Bachblüten – Räucherwerk<br />
Pierres suisses – Minéraux – Bijoux<br />
Farfalla – CH-fleurs Dr Bach – Encens<br />
Venez Besuchen visiter Sie notre unser musée einzigartiges de machines Maschinenmuseum<br />
unique<br />
CENTRE MULLER MÜLLER inBiel à Bienne, amWydenauweg chemin des Saules 34! 34<br />
Le Das musee Museum présente zeigtinrekonstruiertenWerkstätten plus de 150 machines dans des ateliers desfrühen reconstruits<br />
du 20.Jahrhundertsüber150 début du 20e siècle. Sous le même Maschinen. toit se trouve UntergleichemDach<br />
la grande salle polyvalente<br />
avec sa charpente apparente originale datant de l’époque de la<br />
befindetsichder grosse Mehrzwecksaalmit originalemSichtbalkenwerk<br />
banquets. aus der Bauzeit: der ideale Rahmen für Ihre<br />
construction: le cadre idéal pour vos séminaires, conférences, réceptions<br />
ou<br />
Visites Seminare, et visites Konferenzen, guidées sur rendez-vous. Empfänge oder Bankette. Rufen Sie<br />
Merci<br />
uns an–wir<br />
de votre appel!<br />
freuen uns auf Ihren Besuch!<br />
www.centremuller.ch<br />
FESTE ZÄHNE AN EINEM TAG<br />
AUF 4 IMPLANTATEN<br />
Wir bieten Ihnen<br />
eine kostenlose<br />
1. Beratung<br />
Nidaugasse 14 CH-2502 Biel<br />
Telefon: 032 323 01 11<br />
Standort /lieu:<br />
Kirchgässli 9, 2502 Biel/Bienne<br />
nectaflor-artisanal.ch<br />
ÊTES-VOUS PRÊT À COMMENCER<br />
LA SAISON D‘AUTOMNE?<br />
Pour la saison plus fraîche, vous<br />
trouverez de magnifiques manteaux,<br />
vestes, robes et chaussures<br />
dans toutes les variantes.<br />
Vous souhaitez nous soutenir?<br />
Nous sommes heureux d’accepter<br />
vos dons.<br />
Notre équipe se réjouit de votre<br />
visite.<br />
LU<br />
MO ganzer<br />
fermé<br />
Tag<br />
toute<br />
geschlossen<br />
la journée<br />
MA-VE 09.30-12.00 13.30-18.15<br />
SA<br />
DI-FR 09.30-12.00 10.00-16.00<br />
13.30-18.15<br />
SA 10.00-16.00<br />
Rüschlistrasse21, 21, 2502 Biel/Bienne<br />
Tél. Tel. 032 323 71 72<br />
lasurprise@bluewin.ch<br />
Eliane Eggli & Margrit Perrottet<br />
VENTE DE PRODUITS ET DE MATÉRIEL POUR<br />
LA COIFFURE ET L’ESTHÉTIQUE<br />
Votre magasin de produits capillaires àBienne<br />
Jano Hair Diffusion<br />
Rue des Marchandises 27<br />
2502 Biel-Bienne<br />
Tél. +41 32323 48 68<br />
contact@janohair.ch<br />
Vous trouverez:<br />
› Le produit qu’il vous faut pour la<br />
beauté de vos cheveux<br />
› Un grand choix d’accessoires:<br />
lisseurs, tondeuses, fers àfriser, etc.<br />
Sie finden<br />
› Das Produkt, das Sie für die Schönheit<br />
Ihrer Haare brauchen<br />
› Eine großeAuswahl anZubehör:<br />
Haarglätter, Haarschneider, Lockenstab<br />
usw.<br />
Felix Merz<br />
vitality 4 you<br />
kybun Shop Biel/Bienne<br />
gehen wie auf Wolken!<br />
kybun Schuhe<br />
Ici nous vendons tous les produits professionnels<br />
pour soigner vos cheveux<br />
www.janohair.ch<br />
kybun Matten<br />
Hans-Hugi-Strasse 5 ∙ CH-2502 Biel/Bienne ∙ biel-bienne@kybunshop.ch ∙ +41 (0)32 322 33 08 ∙ www.kybun.ch<br />
Öffnungszeiten: Do/Fr 14.00 - 18.00, Sa 10.00 - 16.00 ∙ Ausserhalb der Öffnungszeiten auch gerne nach Vereinbarung
ZU VERMIETEN / À LOUER<br />
Biel -Karl-Neuhaus-Strasse 40<br />
Ab sofort oder n. V. vermieten wir imBieler<br />
Stadtzentrum eine<br />
2.5-Zimmer-Wohnung im 3. OG, ca. 61m2<br />
-Hell<br />
-Bambusparkett in ganzer Wohnung<br />
-Offene Küche mit viel Stauraum<br />
-Waschmaschine und Tumbler in Wohnung<br />
-Grosszügiger Grundriss<br />
-Lifte<br />
-Grosses Kellerabteil<br />
-Einstellhallenplatz kann dazu gemietet werden<br />
Mietzins CHF 1'305.-- +HK/NK<br />
Biel -Solothurnstrasse 136<br />
Wir vermieten im Turm des Diametal-Areals, im<br />
Industriequartier Biel-Bözingen<br />
Büroräumlichkeiten 284m2 im6.OG<br />
-Helle und lichtdurchflutete Mietfläche mit viel<br />
Verglasung /Raumhöhe von 3.2m<br />
-Kleiner Waren- (1 Palette) und Personenaufzug<br />
vorhanden<br />
-Diverse Anlieferungen und professioneller<br />
Infrastruktur<br />
-Elektronische Zutrittskontrolle<br />
-Besucherparkplätze<br />
Mietzins CHF 2'840.-- +HK/NK<br />
Biel -Eckweg 8<br />
Wir vermieten per sofort oder n.V.:<br />
Gewerbe-/Produktionsräumlichkeiten<br />
516 m 2 im EG<br />
-Anlieferung ebenerdig<br />
-Tiefparterre (mit Tageslicht), Raumhöhe 3Meter<br />
-Leicht erreichbare Lage für LKW/PW wie auch<br />
mit öffentlichen Verkehrsmittel.<br />
-Autobahnanschluss 5Fahrminuten entfernt.<br />
-Parkplätze können zu CHF 60.-/Monat dazu<br />
gemietet werden.<br />
Mietzins CHF 120.-- +HK/NK (/m 2 /Jahr)<br />
Biel –Neumarktstrasse 14<br />
ab 1.Dezember oder n. V. vermieten wir an<br />
zentraler Lage eine grosszügige<br />
3.5- Zimmer-Wohnung im 5.OG<br />
-Hell/Sonnig<br />
-Küche mit Geschirrspüler<br />
-Parkett- und Plattenboden<br />
-Badezimmermit Badewanne<br />
-Balkon<br />
-Busstation direkt vor dem Haus<br />
-Zentrale Lage<br />
Mietzins CHF 1'398.-- +HK/NK<br />
ZU VERKAUFEN / À VENDRE<br />
KAMMER BIELER IMMOBILIEN-TREUHÄNDER<br />
CHAMBRE IMMOBILIÈRE BIENNOISE<br />
Ihre Immobilien-Partner<br />
für das Seeland, Biel<br />
und den Berner Jura.<br />
Vos partenaires Immobilier<br />
pour le Seeland, Bienne<br />
et le Jura Bernois.<br />
DER GUTE TIPP • LE BON TUYAU<br />
In Nidau an der Gurnigelstrasse 10<br />
verkaufen wir diese<br />
gepflegte 4.5 Zimmerwohnung<br />
140m2 im 2. OG mit Lift. Grosszügige<br />
Schlafzimmer, zwei Badezimmer mit<br />
Dusche und Jacuzzi, Cheminée mit<br />
Warmluftsystem, 2grosse Balkone,<br />
grosser Keller mit eigenem Waschturm.<br />
An zentraler Lage, Stadtzentrum, Bielersee<br />
und ÖV in der Nähe.<br />
Preis: CHF 795'000.-<br />
032 341 08 85 | info@engelmannimmo.ch<br />
www.ballonfahren.ch<br />
Infos & Reservationen +41 32 397 51 <strong>42</strong><br />
une entreprise de la<br />
Société d’utilité publique Bienne<br />
Débarras<br />
Déménagements<br />
et plus encore<br />
Enlèvement<br />
gratuit<br />
032 322 10 43<br />
Rue Haute 13 2502 Bienne<br />
laglaneuse.ch<br />
BROCKENSTUBE<br />
Nuschi-Chörbli<br />
Chumm cho nusche<br />
Bözingenstrasse 151b | 2504 Biel | Tel. 079 630 29 13<br />
Vasektomie/Unterbindung<br />
Vasectomie<br />
Nehmen Sie als Mann das Thema Verhütung in die eigene Hand.<br />
En tant qu’homme, prenez vous la contraception en main.<br />
Uromed AG/SA Biel/Bienne • c/o Sanacare•<br />
Bözingenstrasse 140, Rue de Boujean • 2504 Biel/Bienne<br />
032 343 36 60 •uromed.biel@hin.ch<br />
* Wir weisen darauf hin, dass zum Schutz vor diversen Krankheiten Kondome unabdingbar sind.<br />
* Nous attirons votre attention sur le fait que les préservatifs sont indispensables<br />
pour se protéger de diverses maladies.<br />
Biel-Zentrum, per sofort<br />
2.5-Zimmerwohnung<br />
im 2. Stock<br />
Küche mit Geschirrspüler<br />
950.- + NK/HK 265.-<br />
076 404 19 80, Hr. Leder<br />
Ihr Green Egg Experte<br />
Votre expert Green Egg<br />
www.casacucina.ch<br />
Adam-Friedrich-Molz-Gasse 10, Biel-Bienne<br />
Wir räumen für Sie:<br />
Kostenlose Abholung<br />
und Räumung<br />
zu fairen Preisen<br />
→ srk-bern.ch/raeumung<br />
Green_Egg_Inserat.indd 1 10.03.2022 17:02:16<br />
032 0323382414<br />
achat/vente achat/vente •<br />
estimation estimation •<br />
financement<br />
financement<br />
Silvano Keller<br />
votre courtier pour la région<br />
032 358 21 38<br />
Madeleine Deckert<br />
in den Nationalrat<br />
Liste 24<br />
Virginie Heyer<br />
au Conseil national<br />
Liste 24
10<br />
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />
UMFRAGE SONDAGE<br />
Maler- und<br />
Gipsergenossenschaft Biel<br />
Solothurnstrasse 126a 2504 Biel/Bienne<br />
032 3<strong>42</strong> 30 72 www.mgg.ch<br />
www.mgg.ch<br />
Gibt es in und um Biel genügend Sitzgelegenheiten?<br />
Y a-t-il suffisamment de bancs publics à Bienne et environs?<br />
«Zwischen der Mühlebrücke<br />
und dem Bieler Bahnhof Biel<br />
leider nicht. Insbesondere an<br />
der Bahnhofstrasse muss man<br />
in ein Restaurant einkehren,<br />
um eine Pause zu machen<br />
zu können.»<br />
«Ja. Es hat überall Sitzgelegenheiten<br />
in den Strassen<br />
und anliegenden Parks. Am<br />
Oberen Quai in Biel beispielsweise<br />
gibt es temporär sogar<br />
noch mehr Gelegenheiten<br />
zum Verweilen.»<br />
«Nein. Manche Orte wie das<br />
Zihl- oder Aareufer meide ich,<br />
weil man ein Bord runtergehen<br />
muss, um zu einer Sitzbank<br />
zu gelangen. Zum Glück<br />
habe ich meinen guten Freund<br />
stets bei mir, den Rollator.»<br />
PHOTOS: MICHÈLE MUTTI<br />
Ann Kuntz, 83,<br />
Rentnerin/retraitée,<br />
Mörigen<br />
«Entre le Pont-du-Moulin et<br />
la gare de Bienne, malheureusement<br />
pas. À la rue de<br />
la Gare notamment, il faut<br />
s’arrêter dans un restaurant<br />
pour pouvoir faire une pause.»<br />
Bruno Graber, 69,<br />
Rentner/retraité,<br />
Biel/Bienne<br />
«Oui, il y a des sièges partout<br />
dans les rues et les parcs avoisinants.<br />
Au quai du Haut à<br />
Bienne, par exemple, il y a<br />
même temporairement plus<br />
d’occasions de s’arrêter.»<br />
Heinz Löffel, 92,<br />
Rentner/retraité,<br />
Biel/Bienne<br />
«Non. J’évite certains endroits<br />
comme les rives de la Thielle<br />
ou de l’Aar, car il faut descendre<br />
un bord pour accéder<br />
à un banc. Heureusement, j’ai<br />
toujours mon bon ami avec<br />
moi, le déambulateur.»<br />
«Es dürften mehr sein. Die<br />
wenigen Sitzbänke beispielsweise<br />
an der Nidaugasse,<br />
Höhe Dufourstrasse, sind<br />
meistens besetzt.»<br />
«Il devrait y en avoir plus. Les<br />
quelques bancs, par exemple<br />
à la rue de Nidau, à la hauteur<br />
de la rue Dufour, sont généralement<br />
occupés.»<br />
«Nein, besonders in der Nidaugasse<br />
in Biel fehlen Bänke.<br />
Ich will nicht immer etwas<br />
konsumieren, um mich hinsetzen<br />
zu können.»<br />
«Non, il manque des bancs,<br />
surtout à la rue de Nidau à<br />
Bienne. Je ne veux pas toujours<br />
consommer quelque<br />
chose pour pouvoir m’asseoir.»<br />
«Mir reichen die Sitzgelegenheiten<br />
in der Innenstadt aus,<br />
wo ich auch wohne.»<br />
«Les possibilités de s’asseoir<br />
au centre-ville me suffisent,<br />
j’y habite aussi.»<br />
Inge Vogt, 80,<br />
Rentnerin/retraitée,<br />
Biel/Bienne<br />
Jean-Paul Gagnebin, 78,<br />
Rentner/retraité,<br />
Biel/Bienne<br />
Yolande Pasche, 83,<br />
Rentnerin/retraitée,<br />
Biel/Bienne<br />
WOCHEN-<br />
KNALLER<br />
40%<br />
2.70<br />
statt 4.50<br />
www.coop.ch<br />
17.10.–22.10.<strong>2023</strong> solange Vorrat<br />
Nüsslisalat (exkl. Bio und Coop Betty Bossi),<br />
Schweiz/Frankreich/Italien, Beutel à 150 g (100 g = 1.80)<br />
WOCHEN-<br />
Superpreis<br />
1.–<br />
KNALLER<br />
50%<br />
2.75<br />
statt 5.50<br />
Superpreis<br />
1.–<br />
Rucola, Italien,<br />
Beutel à 150 g (100 g = –.67)<br />
Birnen QTee, IP-Suisse,<br />
Schweiz, per kg<br />
Baumnüsse, Frankreich,<br />
Beutel à 250 g (100 g = –.40)<br />
WOCHEN-<br />
WOCHEN-<br />
KNALLER<br />
41%<br />
per 100 g<br />
2.–<br />
statt 3.40<br />
KNALLER<br />
50%<br />
per 100 g<br />
2.–<br />
statt 4.–<br />
49%<br />
54.–<br />
statt 107.70<br />
Coop Pouletbrust, Schweiz,<br />
in Selbstbedienung, ca. 680 g<br />
Coop Schweinsnierstücksteaks, Schweiz,<br />
in Selbstbedienung, 4 Stück, ca. 640 g<br />
Malbec Mendoza<br />
Argentina La Mascota 2021,<br />
6 × 75 cl (10 cl = 1.20)<br />
KW<strong>42</strong>/ 23<br />
NAT D<br />
Jahrgangsänderungen vorbehalten. Coop verkauft keinen Alkohol an Jugendliche unter 18 Jahren.
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> MARKT / MAGAZIN MARCHÉ / MAGAZINE<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
11<br />
Celine Schnyder: «Ich kannte unser MS Rousseau,<br />
bevor ich den Schriftsteller und Philosophen<br />
Rousseau entdeckte!»<br />
GUT BUCHSTABIERT<br />
Wohl im<br />
Heimathafen<br />
Aussagen von Celine Schnyder, Marketingassistentin<br />
bei der Bielersee-Schifffahrts-<br />
Gesellschaft (BSG), zu Stichworten, gebildet<br />
aus den Buchstaben ihres Namens.<br />
ÉPELLATION CONTRÔLÉE<br />
Bien dans son<br />
port d’attache<br />
Réponses de Celine Schnyder, assistante<br />
marketing à la Société de navigation<br />
Lac de Bienne (SNLB), à des mots-clés<br />
formés à partir des lettres de son nom.<br />
PHOTO: JOEL SCHWEIZER<br />
Celine<br />
Schnyder:<br />
«Je<br />
connaissais<br />
notre MS<br />
Rousseau<br />
avant de<br />
découvrir<br />
l’écrivain<br />
et philosophe.»<br />
■ MIGROS: Die Migros hat<br />
sich mit ihren Sozialpartnern<br />
geeinigt, die Lohnsumme<br />
für 2024 um bis zu<br />
2,5 Prozent zu erhöhen.<br />
Damit erhalten die Migros-<br />
Mitarbeitenden einen<br />
Teuerungsausgleich. Zudem<br />
haben die dem L-GAV<br />
unterstellten Migros-Unternehmen<br />
ihre Mindest- und<br />
Referenzlöhne abgestuft<br />
angepasst oder sind in Umsetzung,<br />
wie in der letztjährigen<br />
Verhandlung vereinbart<br />
worden ist. Die Migros<br />
will die Teuerung trotz der<br />
sich abkühlenden Konjunktur<br />
für ihre Mitarbeitenden<br />
ausgleichen. Die internen<br />
und externen Sozialpartner,<br />
die Landeskommission der<br />
Migros-Gruppe (LaKo), der<br />
Kaufmännische Verband<br />
Schweiz und der Metzgereipersonal-Verband<br />
der<br />
Schweiz zeigen sich zufrieden<br />
über das Resultat der<br />
Verhandlungen. Die Migros<br />
ermöglicht eine flexible<br />
Elternzeit – wahlweise auch<br />
für den Elternteil, der nicht<br />
bei der Migros angestellt<br />
ist. Die Vereinbarkeit von<br />
Berufs- und Privatleben<br />
wird mit verschiedenen Arbeits-<br />
und Ferienmodellen<br />
gefördert. Zudem profitieren<br />
die Mitarbeitenden von<br />
attraktiven Mitarbeitendenkonditionen.<br />
Familien<br />
mit tiefem Einkommen<br />
erhalten seit dem 1. Januar<br />
<strong>2023</strong> überobligatorische<br />
Kinderzulagen. bb<br />
SPOTS<br />
■ MIGROS: Dans le cadre<br />
d’un dialogue constructif,<br />
Migros a convenu avec ses<br />
partenaires sociaux d’augmenter<br />
sa masse salariale de<br />
2,5% maximum en 2024.<br />
Ainsi, malgré la situation<br />
économique difficile, les<br />
collaborateurs et les collaboratrices<br />
de Migros bénéficient<br />
d’une compensation<br />
de l’inflation. En outre, les<br />
entreprises Migros soumises<br />
à la CCNT ont adapté leurs<br />
salaires minimaux et de<br />
référence de manière échelonnée<br />
ou sont en train de<br />
le faire, comme cela avait<br />
déjà été convenu lors des<br />
négociations de l’an passé.<br />
Grâce au résultat enregistré<br />
cette année, Migros<br />
souhaite compenser l’inflation<br />
pour son personnel<br />
malgré le ralentissement<br />
de la conjoncture suisse.<br />
En outre, les entreprises<br />
Migros soumises à la CCNT<br />
ont ajusté leurs salaires<br />
minimaux et leurs salaires<br />
de référence de manière<br />
échelonnée ou sont déjà en<br />
train de mettre en œuvre<br />
les changements sur la base<br />
des négociations qui se sont<br />
tenues l’année dernière. Les<br />
partenaires sociaux internes<br />
et externes, la commission<br />
nationale du groupe Migros<br />
(CoNa), la Société suisse<br />
des employés de commerce<br />
et l’Association suisse du<br />
personnel de la boucherie<br />
se déclarent satisfaits de<br />
l’issue des négociations<br />
qui a permis de compenser<br />
l’inflation en <strong>2023</strong>. (C)<br />
VON TERES LIECHTI GERTSCH<br />
S teine<br />
Sie sind für mich mit<br />
den Bergen verbunden, vor<br />
allem auch mit Adelboden, wo<br />
ich mit meinen drei jüngeren<br />
Geschwistern oft Ferien bei den<br />
Grosseltern verbrachte. Wir<br />
bauten immer Steinmännchen<br />
und eiferten, wer das höchste<br />
schafft. Den «Steimandli Jutz»<br />
kenne ich gut, mein Grosi hat<br />
lange gejodelt.<br />
C hatGPT<br />
Ich brauche<br />
ChatGPT, also diesen Chatbot,<br />
der künstliche Intelligenz<br />
(KI) einsetzt, oft in meinem<br />
HF-Studium zur Marketingmanagerin.<br />
Für Begriffsklärungen,<br />
auch mal für einen<br />
Text ist es ein gutes Instrument.<br />
Unsere Lehrpersonen<br />
empfehlen es uns auch, wir<br />
müssen einfach die Quellen<br />
angeben. Etwas Neues kann<br />
KI aber nicht schaffen, darum<br />
setze ich sie nicht für unseren<br />
BSG-Internetauftritt ein.<br />
H afenromantik<br />
Meine persönliche<br />
Hafenromantik ist, dass ich den<br />
schönsten Arbeitsplatz der Welt<br />
habe. Ich liebe es, morgens den<br />
kleinen Umweg vom Bahnhof<br />
der Zihl entlang zum Hafen zu<br />
nehmen, man geht quasi in den<br />
Hafen hinein, sieht die ganze<br />
Flotte schon von der kleinen<br />
Brücke aus. Von der Ruhe frühmorgens<br />
über die Geschäftigkeit<br />
des Tages, bis am Abend die<br />
Schiffe wieder einlaufen, ist das<br />
ein schönes Treiben. Die Leute<br />
können die Stimmung beim<br />
Apero im «Joran» geniessen. Wir<br />
haben auch Winterromantik,<br />
von Dezember bis Februar gibt es<br />
wieder das «Chalet» am Hafen!<br />
N eues<br />
Ich bin wissbegierig.<br />
Alles, was ich neu lernen und<br />
entdecken kann, fasziniert<br />
mich. Ich habe schon zwei<br />
Ausbildungen gemacht, die<br />
kaufmännische Ausbildung<br />
und Wohntextilgestalterin.<br />
Jetzt also die Weiterbildung<br />
im Marketingwesen. Ich reise<br />
gern, interessiere mich für<br />
andere Länder und Kulturen.<br />
Ich komme aber immer gerne<br />
zurück, wörtlich in den «Heimathafen».<br />
Y eahhh!<br />
«Yeahhh!», juble ich<br />
begeistert, wenn ich wieder ein<br />
neues Gadget oder neues Material<br />
für mein gut ausgebautes<br />
Bastel- und Nähzimmer zuhause<br />
erhalte. Vor einem Jahr<br />
habe ich von meinem Freund<br />
einen «Plotter» bekommen,<br />
mit dem ich Zeichnungen,<br />
Grafiken und alle möglichen<br />
Designs auf verschiedene Materialien<br />
übertragen kann. Man<br />
kann Kreatives damit gestalten<br />
– Karten, Sticker, Schachteln<br />
usw. Mein Freund hat mich<br />
damit komplett überrascht,<br />
es gab ein riesiges «Yeahhh!»<br />
D reiseenland<br />
Ich setze mich bei<br />
der Arbeit täglich mit ihm<br />
auseinander, trotzdem wird<br />
das Dreiseenland nie langweilig!<br />
Ob für ausländische oder<br />
einheimische Touristen, es hat<br />
für jeden und jede etwas – und<br />
es ist einfach schön!<br />
E ntschleunigung<br />
Ich bin viel beschäftigt<br />
in meiner Freizeit, meine<br />
Hobbies sind ziemlich bewegungsbetont.<br />
Ich bin bei der<br />
Guggemusig «Weihere Schränzer<br />
Riedholz» und tanze mit der<br />
Showgroup «Confidance» beim<br />
AM Dance Studio in Solothurn.<br />
Dennoch ist das für mich auch<br />
«Entschleunigung», weil ich<br />
dabei gut herunterfahren und<br />
mich perfekt auspowern kann.<br />
R ousseau<br />
Ich kannte unser<br />
Schiff, das MS Rousseau,<br />
bevor ich den Schriftsteller<br />
und Philosophen Rousseau<br />
entdeckte! Mein Chef, Thomas<br />
Mühlethaler, hat mir mehr<br />
über Jean-Jacques Rousseau<br />
erzählt. Unser MS Rousseau<br />
mag ich gern. Ich habe Freude,<br />
dass es nach Solothurn fährt,<br />
diese Stadt liegt mir auch am<br />
Herzen. Das MS Rousseau ist<br />
für mich als Marketingassistentin<br />
auch ein praktisches<br />
Schiff, es hat viel Werbefläche.<br />
Insbesondere auch hohe eingebaute<br />
Vitrinen, wo wir unsere<br />
Informationen und Angebote<br />
anbringen können. ■<br />
PAR TERES LIECHTI GERTSCH<br />
teine (pierres)<br />
S Elles sont pour moi<br />
liées à la montagne, et surtout<br />
à Adelboden, où je passais<br />
souvent des vacances chez<br />
mes grands-parents avec mes<br />
trois jeunes frères et sœurs.<br />
Nous construisions toujours<br />
des bonshommes de pierre et<br />
rivalisions pour savoir qui réaliserait<br />
le plus haut. Je connais<br />
bien le «Steimandli Jutz», ma<br />
grand-mère a longtemps yodlé.<br />
C hatGPT<br />
J’ai souvent besoin<br />
de ChatGPT, ce chatbot qui<br />
utilise l’intelligence artificielle<br />
(IA), dans le cadre de<br />
mes études ES de manager<br />
en marketing. C’est un bon<br />
outil pour les explications de<br />
termes, mais aussi parfois pour<br />
un texte. Nos enseignants nous<br />
le recommandent également,<br />
nous devons simplement indiquer<br />
les sources. Mais l’IA ne<br />
peut pas créer quelque chose<br />
de nouveau, c’est pourquoi je<br />
ne l’utilise pas pour notre site<br />
Internet SNLB.<br />
H afenromantik<br />
(romantisme<br />
portuaire)<br />
Mon romantisme portuaire<br />
personnel, c’est que j’ai le plus<br />
beau lieu de travail au monde.<br />
J’adore faire le matin le petit<br />
détour qui mène de la gare au<br />
port en longeant la Thièle, on<br />
entre quasiment dans le port,<br />
on voit toute la flotte depuis le<br />
petit pont. Du calme du petit<br />
matin à l’effervescence de la journée,<br />
jusqu’à ce que les bateaux<br />
rentrent le soir, c’est une belle<br />
animation. Les gens peuvent profiter<br />
de l’ambiance en prenant<br />
l’apéritif au «Joran». Nous avons<br />
aussi le romantisme hivernal,<br />
de décembre à février, il y a à<br />
nouveau le «Chalet» sur le port.<br />
N ouveau<br />
Je suis avide de<br />
connaissances. Tout ce que je<br />
peux apprendre et découvrir me<br />
fascine. J’ai déjà suivi deux formations,<br />
celle de commerciale<br />
et celle de créatrice de textiles<br />
d’intérieur. Maintenant, je vais<br />
suivre une formation continue<br />
en marketing. J’aime voyager, je<br />
m’intéresse aux autres pays et<br />
aux autres cultures. Mais j’aime<br />
toujours revenir, littéralement<br />
dans mon «port d’attache».<br />
Y eahhh!<br />
«Yeahhh!», j’exulte<br />
lorsque je reçois un nouveau<br />
gadget, ou du nouveau matériel<br />
pour mon atelier de bricolage<br />
et de couture bien aménagé à<br />
la maison. Il y a un an, mon<br />
ami m’a offert un «plotter» qui<br />
me permet de transférer des dessins,<br />
des graphiques et toutes<br />
sortes de designs sur différents<br />
matériaux. Il permet de créer<br />
des cartes, des autocollants,<br />
des boîtes, etc. Mon ami m’a<br />
complètement surprise avec ça,<br />
il y a eu un énorme «yeahhh!»<br />
D reiseenland<br />
(Pays des<br />
Trois-Lacs)<br />
Je m’en occupée tous les jours<br />
au travail, mais je ne m’ennuie<br />
jamais au Pays des Trois-Lacs! Que<br />
ce soit pour les touristes étrangers<br />
ou locaux, il y a quelque chose<br />
pour chacun et chacune – et c’est<br />
tout simplement beau!<br />
E ntschleunigung<br />
(décompresser)<br />
Je suis très occupé dans<br />
mon temps libre, mes hobbies<br />
sont assez axés sur le mouvement.<br />
Je fais partie de la clique<br />
«Weihere Schränzer Riedholz˚»<br />
et je danse avec le showgroup<br />
«Confidance» au AM Dance<br />
Studio de Soleure. Néanmoins,<br />
c’est aussi décompresser pour<br />
moi, car cela me permet de<br />
bien redescendre et de me<br />
dépenser parfaitement.<br />
R ousseau<br />
Je connaissais notre<br />
bateau, le MS Rousseau, avant<br />
de découvrir l’écrivain et philosophe<br />
Rousseau! Mon chef,<br />
Thomas Mühlethaler, m’en a dit<br />
plus sur Jean-Jacques Rousseau.<br />
J’aime bien notre MS Rousseau.<br />
J’ai plaisir à ce qu’il aille à Soleure,<br />
c’est une ville qui me tient<br />
aussi à cœur. Le MS Rousseau est<br />
aussi un bateau pratique pour<br />
moi en tant qu’assistante marketing,<br />
il a beaucoup de surface<br />
publicitaire. Il y a notamment<br />
de hautes vitrines intégrées où<br />
nous pouvons afficher nos informations<br />
et nos offres. ■<br />
TOP-ANGEBOTE DER WOCHE<br />
OFFRES DE LA SEMAINE<br />
49% Malbec Mendoza Arg. La Mascota 2021, 6 x 75 cl 54.00 statt 107.70<br />
50% Schweinsnierstücksteaks, 4 St., ca. 640 g, 100 g 2.00 statt 4.00<br />
41% Pouletbrust, CH, in SB, ca. 680 g, per 100 g 2.00 statt 3.40<br />
40% Nüsslisalat (exkl. Bio und Betty Bossi), 150 g 2.70 statt 4.50<br />
50% Tela Toilettenpap. Lux, FSC® Recycled, 4-l., 30 R. 15.00 statt 30.00<br />
25% Clementinen, Südafrika, Netz 2 kg 4.85 statt 6.50<br />
20% Trauben gemischt, kernlos, Italien, 500 g 1.90 statt 2.40<br />
50% Atlantik Rauchlachs, ASC, Norwegen, 300 g 9.95 statt 19.95<br />
20% Rehpfeffer gekocht, M-Classic, EU, 600 g 17.50 statt 21.90<br />
50% Bauernschinken geschnitten, «Aus d. Region», 100 g 2.10 statt 4.25<br />
12 e mezzo Primitivo, 2021, 75 cl 5.50 prix hit<br />
Paco Rabanne, 1 Million, homme, EdT, 50 ml 55.90 au lieu de 91.00<br />
Giorgio Armani, My Way femme, EdP, 50 ml 69.90 au lieu de 139.00<br />
Coca-Cola, classic, zero ou light, 6 x 1,5 litre 7.50 au lieu de 13.80<br />
Lindor, boules au lait ou assorties, 200 g 5.50 au lieu de 9.95<br />
Salade pommée, Suisse, pièce 1.40 au lieu de 1.95<br />
Mandarines Satsuma, Espagne, le kg 2.60 au lieu de 3.60<br />
Viande hachée de bœuf, Agri Natura, 350 g 6.70 au lieu de 9.60<br />
Caffè Chicco d’Oro, en grains, 3 x 500 g 26.40 au lieu de 35.25<br />
Elmer Citro, 6 x 1,5 l 9.30 au lieu de 13.80<br />
Perwoll, wool & delicates, liquide, 2 x 1,375 l 16.90 au lieu de 25.40<br />
BIEL BIENNE-Leserinnen bevorzugen<br />
für ihre Einkäufe unsere treuen Inserenten<br />
und ihre wöchentlichen Aktionen.<br />
Les lectrices de BIEL BIENNE privilégient pour<br />
leurs achats nos fidèles annonceurs et<br />
leurs actions hebdomadaires.
Rund ums Tier<br />
Tout pour les animaux<br />
Beratung und Verkauf | Conseil et vente:<br />
Sandrina Stabile, T 032 344 81 95<br />
sstabile@gassmann.ch<br />
Gassmann Media AG<br />
Robert-Walser-Platz 7, place Robert-Walser<br />
Postfach, Case postale, 2501 Biel/Bienne<br />
Un cabinet qui propose une médecine<br />
vétérinaire différente<br />
Eine Praxis, die eine andere<br />
Veterinärmedizin anbietet<br />
C<br />
C hien&Chat<br />
Ferien im Tierheim Rosel<br />
Wussten Sie, dass wir in unserem Tierheim auch Ferienplätze für<br />
Hunde, Katzen und Kleintiere anbieten?<br />
Gerne betreuen wir auch Ihr Tier während Ihren Ferien!<br />
• Hunde (5 Ausläufe mit über 5000 m 2 , Gruppenhaltung)<br />
• Katzen (Katzenzimmer mit eingezäunter Terrasse, Gruppenhaltung)<br />
• Nager (in grosszügigen Aussenställen)<br />
Rufen Sie uns an um einen Besichtigungstermin zu vereinbaren.<br />
Wir freuen uns auf Sie!<br />
Tierschutzverein / Société de protection des animaux Biel/Bienne – Seeland – Jura bernois<br />
Längholz 7 l Postfach / Case postale l 2555 Brügg l T 032 341 85 85 l F 032 341 85 84 PC / CCP 25-3063-8<br />
info@tierschutzbiel.ch l info@protectionanimauxbienne.ch l www.tierschutzbiel.ch l www.protectionanimauxbienne.ch<br />
Wo man Sie<br />
freudig<br />
erwartet<br />
2746 Crémines<br />
www.sikypark.ch<br />
Hier hat Ihre<br />
Werbung Erfolg!<br />
Ein Inserat auf dieser<br />
Seite erreicht Leser in<br />
Ihrer Umgebung.<br />
Beratung und Verkauf | Conseil et vente:<br />
Sandrina Stabile, T 032 344 81 95<br />
sandrina.stabile@gassmann.ch<br />
Gassmann Media AG<br />
Robert-Walser-Platz 7, place Robert-Walser<br />
Postfach, Case postale, 2501 Biel/Bienne<br />
Ich bin Zaya, eine fünfeinhalbjährige, kastrierte<br />
Deutsche Jagdterrier Hündin. Was soll ich über<br />
mich erzählen, ich bin ein Jagdterrier durch und<br />
durch, sehr sportlich und mit viel Jagdtrieb. Zwar<br />
wurde ich nicht jagdlich geführt, trotzdem kann<br />
man mich im Wald nie von der Leine lassen. Ich liebe<br />
lange und spannende Spaziergänge. Diese sind<br />
aber momentan für den Menschen am anderen<br />
Ende der Leine nicht sehr entspannend, ich ziehe<br />
und ziehe in alle Richtungen. Ein Besuch in der<br />
Hundeschule ist nötig. Zu Menschen und Kindern<br />
bin ich sehr, sehr freundlich. Katzen hingegen habe<br />
ich zum Fressen gerne. Hunde sind Sympathiesache.<br />
Nun suche ich ein neues Zuhause bei sportlichen<br />
Menschen, die viel mit mir unternehmen<br />
und derzeit keinen anderen Hund haben.<br />
DU HAST DOCH<br />
GESAGT, DASS<br />
DU BLUMEN<br />
KAUFST.<br />
KAUFE AUTOS, Lieferwagen,<br />
Jeeps, Wohnmobile und LKW<br />
Barzahlung, (Mo – So), 079 777 97 79<br />
Permanent Make up - Wimpernverlängerung - Déesse Beratung - Nail Kosmetik<br />
Ein Permanent Make up ist Vertrauenssache<br />
Besprechen Sie Ihr<br />
persönliches<br />
Permanent Make up<br />
mit der einzigen<br />
Derma-Pigmentologin<br />
der Region<br />
KEIN PROBLEM,<br />
DIE BRINGEN WIR.<br />
032 365 80 80<br />
velokurierbiel.ch<br />
EMOTIONEN!<br />
Längholz 7, 2552 Orpund<br />
Mo-Fr 14.00-17.00 Uhr<br />
Sa 10.00-12.00 und 14.00-16.00 Uhr<br />
Sonntag 10.00-12.00 Uhr<br />
TEL. 032 341 85 85<br />
www.tierschutzbiel.ch<br />
Mettstrasse 111, 2504 Biel/Bienne<br />
✆ 032 365 71 31<br />
www.autorepar.ch<br />
... weitere Ausstellung:<br />
Hauptstrasse 182, 2552 Orpund<br />
SKODA – SEAT – VW – AUDI<br />
Monika Reist, 2563 Ipsach<br />
Tel. +41 79 250 44 10
STELLEN / OFFRES D'EMPLOI<br />
Arbeitest du gerne im Team und nahe am Kunden, dann sollten wir uns kennenlernen. Unser<br />
Team in Lyss ist auf der Suche nach neuen engagierten, begeisterungsfähigen und aufgestellten<br />
Kollegen und Kolleginnen (Eintritt per sofort oder nach Vereinbarung).<br />
Kaufm. Mitarbeiter(in), 80–100%<br />
Deine Aufgaben<br />
• Arbeiten in den Bereichen Rechnungswesen,<br />
MWST und Saläradministration<br />
• Erstellen von Steuererklärungen<br />
• Mithilfe in Revisionsmandaten<br />
• Unterstützung bei der Ausbildung von<br />
Lernenden<br />
Unser Angebot<br />
• Flexible Arbeitszeiten<br />
• Herausfordernde und abwechslungsreiche<br />
Tätigkeit<br />
• Entwicklungsmöglichkeiten<br />
• Zeitliche sowie auch finanzielle Unterstützung<br />
bei der Weiterbildung<br />
• Wertschätzende Atmosphäre und flache<br />
Hierarchien<br />
• 5 Wochen Ferien<br />
Dein Profil<br />
• Abgeschlossene kaufmännische Grundausbildung<br />
• Bereitschaft zur Weiterbildung<br />
• Berufserfahrung im Bereich Treuhand oder<br />
Rechnungswesen<br />
• Zuverlässig und strukturiert<br />
• Gesunder Menschenverstand<br />
Unser Vorschlag<br />
Sende uns Deine Bewerbungsunterlagen<br />
per Mail oder per Post.<br />
Adrian Warmbrodt – awarmbrodt@cot.ch<br />
Hansjörg Schmid – hschmid@cot.ch<br />
www.cot.ch – 032 387 <strong>42</strong> 24<br />
COT Treuhand AG, Bielstrasse 29, 3250 Lyss<br />
La commune mixte de Nods met au concours la place de<br />
Collaborateur(trice) administratif(ve)<br />
pour la gestion des permis de construire<br />
Taux d’occupation de 50–70%<br />
Entrée en fonction dès le 1 er décembre ou à discuter<br />
L’annonce complète est disponible sur le site internet de la commune<br />
www.nods.ch ou sur Jobup.ch.<br />
Les dossiers de candidature, accompagnés d’une lettre de motivation et des diplômes<br />
comprenant tous les documents usuels (certificats de travail en particulier),<br />
sont à adresser par l’intermédiaire du site internet Jobup.ch, ou éventuellement par<br />
courriel avec mention «postulation» à l’adresse électronique commune@nods.ch<br />
jusqu’au 31 octobre <strong>2023</strong>.<br />
Arbeitest du gerne im Team und nahe am Kunden, dann sollten wir uns kennenlernen. Unser<br />
Team in Lyss ist auf der Suche nach neuen engagierten, begeisterungsfähigen und aufgestellten<br />
Kollegen und Kolleginnen (Eintritt per sofort oder nach Vereinbarung).<br />
Teilzeitmitarbeiter(in) / Praktikant(in)<br />
Deine Aufgaben<br />
• Arbeiten in den Bereichen Rechnungswesen,<br />
MWST und Saläradministration<br />
• Erstellen von Steuererklärungen<br />
• Mithilfe in Revisionsmandaten<br />
Unser Angebot<br />
• Flexible Arbeitszeiten<br />
• Herausfordernde und abwechslungsreiche<br />
Tätigkeit<br />
• Gelegenheit praktische Erfahrung zu<br />
sammeln<br />
• Wertschätzende Atmosphäre und flache<br />
Hierarchien<br />
• Bürostandort mit guter ÖV-Anbindung<br />
• Faires Gehalt<br />
(mind. 40% Stellenprozent)<br />
Dein Profil<br />
• Du absolvierst ein Studium in Betriebswirtschaft<br />
(Uni, FH, etc.) und möchtest<br />
dazwischen oder daneben arbeiten<br />
• Zuverlässig und strukturiert<br />
• Gesunder Menschenverstand<br />
Unser Vorschlag<br />
Sende uns Deine Bewerbungsunterlagen<br />
per Mail oder per Post.<br />
Adrian Warmbrodt – awarmbrodt@cot.ch<br />
Hansjörg Schmid – hschmid@cot.ch<br />
www.cot.ch – 032 387 <strong>42</strong> 24<br />
COT Treuhand AG, Bielstrasse 29, 3250 Lyss<br />
Das Schlössli Biel-Bienne ist ein innovatives und zukunftsorientiertes Kompetenzzentrum<br />
in der Langzeitpflege. Seit 1898 kümmern wir uns um Menschen, die<br />
dauerhaft oder temporär auf Pflege und Betreuung angewiesen sind.<br />
Wir suchen nach Vereinbarung einen aufgestellten und führungsstarken<br />
Was erwartet Sie<br />
Küchenchef 100% (m/w/d)<br />
Sie führen ein 12-köpfiges Team und sorgen dafür, dass die Küchencrew mittels<br />
gutem Teamspirit einen reibungslosen Tagesablauf in der Küche sicherstellt und<br />
somit die Ziele des Unternehmens erreicht. Sie teilen das Team effizient ein und sind<br />
operativ mit von der Partie. Sie sind zuständig für die Weiterentwicklung und<br />
Förderung der Mitarbeitenden und Lernenden. Sie übernehmen die<br />
Verantwortung, unsere Bewohner/-innen und Gäste mit geschmacksvollen und<br />
saisonalen Gerichten zu verwöhnen, die hygienischen Vorschriften und die<br />
Budgetvorgaben einzuhalten.<br />
Das bringen Sie mit<br />
Ehrgeiz, Leidenschaft und Disziplin. Sie überzeugen mit Ihrer positiven Einstellung<br />
und Ihrem Know-How. Sie begeistern mit Ihren Kochkünsten, Ideen und mit Ihrer<br />
Menschlichkeit. Sie haben sich stetig weitergebildet und sind "à jour".<br />
Interessiert?<br />
Wir freuen uns auf Ihre online Bewerbung bewerbung@schloessli-biel.ch oder per<br />
Post an Zentrum für Langzeitpflege Schlössli Biel-Bienne AG, Personaladministration,<br />
Mühlestrasse 11, 2504 Biel/Bienne.<br />
Bei Fragen steht Ihnen Oliver Tura (Leiter Hotellerie) unter 032 344 08 32 oder Philipp<br />
Kämpfer (Direktor) unter 032 344 08 25 telefonisch zur Verfügung.
14 BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> LYSSER & AARBERGER WOCHE<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
ZUCKERRÜBEN<br />
Swissness, Qualität und Nachhaltigkeit<br />
Die Schweizer Zucker AG und Alcosuisse haben 2022 eine<br />
Anlage eröffnet, die Ethanol aus einheimischen Zuckerrüben gewinnt. Im<br />
ersten Jahr haben sie zumindest ihre eigenen Erwartungen übertroffen.<br />
ajé./lid Mit Schweizer Zuckerrüben<br />
wird seit letztem<br />
Jahr wieder Ethanol in der<br />
Schweiz produziert. Im Juni<br />
2022 hat die Schweizer Zucker<br />
AG gemeinsam mit der Ethanollieferantin<br />
Alcosuisse eine<br />
Ethanolproduktionsanlage<br />
auf dem Areal der Zuckerfabrik<br />
in Aarberg in Betrieb genommen,<br />
mit der aus einem<br />
Nebenprodukt der Zuckerproduktion<br />
Ethanol gewonnen<br />
wird. Die Produktionsanlage<br />
läuft nicht durchgehend<br />
und der Betrieb wird für die<br />
Dauer der Rübenkampagne<br />
unterbrochen, da alle Mitarbeitenden<br />
für diese benötigt<br />
werden. Mit der Destillationsanlage<br />
wollen sich die Alcosuisse<br />
AG und die Schweizer<br />
Zucker AG einen Markt mit<br />
Potenzial erschliessen.<br />
Zufrieden. Von der maximalen<br />
Produktionskapazität<br />
von jährlich rund<br />
700 000 Litern reinen Ethanols<br />
ist man im ersten Produktionsjahr<br />
mit 230 000<br />
Litern weit entfernt. Trotzdem<br />
zeigen sich sowohl die<br />
Schweizer Zucker AG als<br />
auch die Alcosuisse mit dem<br />
ersten Jahr zufrieden.<br />
Wie ist das erste Jahr<br />
verlaufen?<br />
Raphael Wild, Leiter<br />
Kommunikation Schweizer<br />
Zucker: «Der Start<br />
ist geglückt. Wir konnten<br />
rund 230 000 Liter Ethanol<br />
produzieren. Unsere<br />
eigene Zielvorgabe von<br />
200 000 Litern wurde somit<br />
übertroffen. Für die produzierte<br />
Menge Ethanol<br />
wurden rund 1080 Tonnen<br />
Melasse verwendet. In ungefähr<br />
100 Produktionstagen<br />
konnten wir mit einer<br />
Tagesleistung von 1900 bis<br />
2000 Litern hochwertiges<br />
Ethanol produzieren. Nach<br />
ein paar «Kinderkrankheiten»<br />
konnte schnell die<br />
gewünschte Produktqualität<br />
erreicht werden. Neben<br />
rund 154 000 Litern konventionell<br />
hergestelltem<br />
Ethanol konnten wir auch<br />
rund 90 000 Liter Bio-Ethanol<br />
herstellen.»<br />
Michael Clees, Leiter Service-Center<br />
Alcosuisse:<br />
«Die Lancierung von Schweizer<br />
Ethanol ist erfreulich. Die<br />
Argumente für Schweizer Ethanol<br />
sprechen für sich: einzigartige<br />
Qualität, Swissness und<br />
echte Nachhaltigkeit.»<br />
Welchen Absatz findet<br />
Schweizer Ethanol auf<br />
dem Markt?<br />
Michael Clees: «Der Verkauf<br />
verläuft ansprechend.<br />
Der Fokus liegt aktuell auf<br />
dem Spirituosenmarkt und<br />
der Pharmamarkt wird<br />
nächstens lanciert.»<br />
Gibt es genug Rohstoff?<br />
Raphael Wild: «Die Menge<br />
der Produktion richtet sich<br />
nach dem Markt, sprich<br />
den Bestellungen, die wir<br />
von Kunden erhalten. Die<br />
Rohstoffe für die Herstellung<br />
für weitere Mengen<br />
sind vorhanden.»<br />
Ist das Potenzial für<br />
Bio-Ethanol vorhanden?<br />
Raphael Wild: «Ja, die Produktion<br />
richtet sich nach der<br />
Nachfrage. Wir sind überzeugt,<br />
dass beide Arten von<br />
Schweizer Ethanol Potenzial<br />
haben in der Zukunft.» n<br />
Aus Zuckerrüben<br />
wird<br />
in der neuen<br />
Anlage der<br />
Zuckerfabrik<br />
Aarberg<br />
Ethanol<br />
gewonnen.<br />
PHOTOS: ZVG<br />
BILD DER WOCHE<br />
von Joel Schweizer<br />
Und der Herbst<br />
kommt doch noch:<br />
Nachdem der<br />
September<br />
Temperaturrekorde<br />
im Tagestakt<br />
torpedierte und als<br />
wärmster September<br />
seit Messbeginn in<br />
die Wetterbücher<br />
eingehen wird,<br />
lässt sich die<br />
dritte Jahreszeit<br />
nicht weiter<br />
zurückdrängen. In<br />
der Region Saurenhorn<br />
spiegeln sich<br />
herbstlich gefärbte<br />
Blätter im Wasser.
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />
PERSONEN GENS D’ICI<br />
VON MICHÈLE MUTTI<br />
Lange ist es nicht her, seit<br />
Michel Franzelli sein Büro in<br />
der Rehaklinik Tschugg – «ein<br />
Bijou», wie er sagt – bezogen<br />
hat. Seit Anfang dieses Monats<br />
lenkt der 51-jährige Sportwissenschaftler<br />
und Historiker die<br />
Geschicke der Spezialklinik für<br />
Neurorehabilitation, Parkinson<br />
und Epilepsie. «Tschugg<br />
gehört zu den besten Neuro-<br />
Reha- und Epilepsiezentren der<br />
Schweiz. Ich freue mich, die<br />
Klinik gemeinsam mit den Mitarbeitenden<br />
und im Verbund<br />
mit den VAMED-Rehakliniken<br />
weiterzuentwickeln.»<br />
Weichen. Franzelli sieht<br />
für die Rehaklinik Tschugg eine<br />
Chance darin, dass sie erstmals<br />
nicht auf sich alleine gestellt<br />
ist, sondern im Verbund vor<br />
allem medizinisches Wissen<br />
ausgetauscht werden kann. Die<br />
VAMED Schweiz gehört zur<br />
international tätigen VAMED<br />
AG mit Sitz in Österreich. Am<br />
1. Mai <strong>2023</strong> übernahm die<br />
Gruppe die damalige Klinik<br />
Bethesda als Betreiberin. Dies<br />
eröffne Perspektiven. Für den<br />
neuen Geschäftsführer ist es<br />
eine spannende Herausforderung,<br />
mit dem Fürsorgeverein<br />
Bethesda als Eigentümer des<br />
Klinikareals und der VAMED<br />
als Betreiberin gemeinsame<br />
Strategien für die Zukunft zu<br />
erarbeiten. «Wir stellen die<br />
Weichen für das 21. Jahrhundert,<br />
was Infrastruktur und Angebot<br />
betrifft. Die Rehaklinik<br />
Tschugg wird auch in den kommenden<br />
Jahrzehnten eine der<br />
modernsten Reha-Kliniken der<br />
Schweiz sein», sagt Franzelli.<br />
Ein wichtiges Qualitätsmerkmal<br />
der Rehaklinik<br />
Tschugg: Sie begleitet auch besonders<br />
herausfordernde Fälle.<br />
Der Fachkräftemangel tut dem<br />
keinen Abbruch. «Ich treffe auf<br />
gut eingespielte Teams mit viel<br />
Erfahrungsschatz, welche neue<br />
Mitarbeiter enstprechend gut<br />
einführen. Sämtliche Positionen<br />
sind besetzt und alle 87 Betten<br />
belegt», so Franzelli weiter.<br />
Gesundheitskosten.<br />
Franzelli war während zwölf<br />
Jahren bei der Schweizerischen<br />
Post für die Strategieentwicklung<br />
und -umsetzung<br />
zuständig. Am Kantonsspital<br />
Aarau verantwortete er in<br />
den letzten drei Jahren die<br />
Betriebsplanung des Neubaus<br />
sowie die damit verbundenen<br />
betrieblichen Prozessanpassungen.<br />
Das Gesundheitswesen<br />
ist also kein Neuland für<br />
die Führungsperson. Als solche<br />
schenke er Vertrauen und<br />
wolle das Potenzial seiner Mitarbeitenden<br />
herauskitzeln. So<br />
entstehe die richtige Dynamik<br />
für die Weiterentwicklung.<br />
Und was sagt Franzelli zu den<br />
ins schier Unermessliche steigenden<br />
Gesundheitskosten?<br />
«In dieser Diskussion wird<br />
mir zu wenig darüber geredet,<br />
welchen Effekt es hat, wenn<br />
man seine eigene Gesundheit<br />
...SMS...<br />
PORTRÄT / PORTRAIT<br />
Michel Franzelli<br />
Mann mit Ideen<br />
Der neue Geschäftsführer sieht die<br />
Reha-Klinik in Tschugg auch künftig als<br />
eine der modernsten der Schweiz.<br />
fördert. Ich lege selber mehr<br />
Wert auf genügend Bewegung,<br />
eine ausgewogene Ernährung<br />
sowie eine gute Work-Life-<br />
Balance als früher.»<br />
Sport. Franzelli – der<br />
Name stammt aus dem Südtirol<br />
– ist noch immer begeisterter<br />
Sportler: Er spielt<br />
Tennis, fährt gerne Ski oder<br />
Michel Franzelli zeichnet dafür<br />
verantwortlich, dass die Reha-<br />
Klinik Tschugg auch besonders<br />
herausfordernde Fälle begleitet.<br />
geht schwimmen. Seine Familie,<br />
mit der er in Rapperswil<br />
(BE) lebt, teilt diese Leidenschaft<br />
mit ihm. Seine Frau<br />
unterrichtet seit über 25 Jahren<br />
am Deutschen Gymnasium<br />
Biel Sport und Englisch.<br />
Die 18-jährige Tochter sowie<br />
die 15-jährigen Zwillingsjungen<br />
treiben ebenfalls regelmässig<br />
und gerne Sport. So<br />
kommt es denn im Sommer<br />
vor, dass die Familie gemeinsam<br />
in Erlach im Bielersee<br />
badet. Genau dort, wohin<br />
Franzelli sieht, wenn er aus<br />
dem Fenster seines neuen<br />
Büros blickt. ■<br />
■ Theres Lautenschlager tritt als Studener Gemeindepräsidentin<br />
per 31. Dezember von ihrem Amt zurück. Ihr<br />
Nachfolger wird Heinz Lanz.<br />
■ Der Erlacher Gemeinderat hat die «Platzordnung<br />
zum Winterstandplatz auf der Lochmatte» für schweizerische<br />
Jenische und Sinti mit fahrender Lebensweise genehmigt.<br />
Die Verordnung ist, vorbehältlich allfälliger Beschwerden,<br />
rückwirkend auf den 1. Oktober in Kraft gesetzt worden.<br />
...SMS...<br />
Le nouveau directeur voit la clinique de<br />
réadaptation de Tschugg comme l’une des<br />
plus modernes de Suisse à l’avenir également.<br />
PAR MICHÈLE MUTTI<br />
Il n’y a pas si longtemps que<br />
Michel Franzelli s’est installé<br />
dans son bureau de la clinique<br />
de réadaptation de Tschugg<br />
– «un bijou», dit-il. Depuis<br />
le début du mois, ce scientifique<br />
du sport et historien de<br />
51 ans préside aux destinées<br />
de la clinique spécialisée dans<br />
Michel Franzelli: «Nous posons<br />
les jalons pour le 21 e siècle en<br />
termes d’infrastructures et<br />
d’offres.»<br />
la neuroréhabilitation, la maladie<br />
de Parkinson et l’épilepsie.<br />
«Tschugg fait partie des meilleurs<br />
centres de neuro-réhabilitation<br />
et d’épilepsie de Suisse.<br />
Je me réjouis de poursuivre le<br />
développement de la clinique<br />
avec les collaborateurs et en<br />
association avec les cliniques<br />
de rééducation de VAMED.»<br />
Perspectives. Michel<br />
Franzelli voit une chance pour<br />
la clinique de Tschugg: pour<br />
la première fois, elle n’est pas<br />
livrée à elle-même, mais qu’en<br />
association, elle peut surtout<br />
échanger des connaissances<br />
plein d’idées<br />
■ Le vigneron de Gléresse Beat Burkhard et le domaine de<br />
Douanne Frauenkopf dirigé par Rahel et Nick Bösiger<br />
ont reçu une médaille d’or au Grand Prix du vin suisse. Le<br />
premier se retrouve parmi les six meilleurs assemblages blancs<br />
du pays avec son «Bijou des blancs» 2022. Les seconds l’ont<br />
emporté avec un pinot gris 2022 qui s’est aussi classé parmi<br />
les six premiers. Mais le couple renonce à coller sur chaque<br />
bouteille l’écu d’or reçu, «une surcharge de travail inutile.»<br />
PHOTO: ZVG (DOMINIK RICKLI)<br />
médicales. VAMED Suisse fait<br />
partie du groupe international<br />
VAMED AG, dont le siège est<br />
en Autriche. Le 1 er mai <strong>2023</strong>,<br />
le groupe a repris l’exploitation<br />
de l’ancienne clinique<br />
Bethesda à Tschugg. Cela ouvre<br />
des perspectives. Pour le nouveau<br />
directeur, un des défis les<br />
plus passionnants est d’élaborer<br />
des stratégies communes<br />
pour l’avenir avec l’association<br />
d’aide sociale Bethesda,<br />
propriétaire du site et des installations,<br />
et VAMED, l’exploitant.<br />
«Nous posons les jalons<br />
pour le 21 e siècle en termes<br />
d’infrastructure et d’offres. La<br />
clinique restera l’un des établissements<br />
de réhabilitation les<br />
plus modernes de Suisse dans<br />
les décennies à venir», affirme<br />
Michel Franzelli.<br />
Une caractéristique de<br />
qualité importante: elle accompagne<br />
aussi les cas particulièrement<br />
difficiles. Le manque<br />
de personnel qualifié n’y porte<br />
pas préjudice. «Je rencontre<br />
des équipes bien rodées avec<br />
une grande expérience, qui<br />
introduisent adéquatement les<br />
nouveaux collaborateurs. Il est<br />
réjouissant que les 87 lits soient<br />
exploités et occupés.»<br />
Coûts de la santé. Michel<br />
Franzelli a été responsable pendant<br />
douze ans du développement<br />
et de la mise en œuvre<br />
de la stratégie à la Poste Suisse.<br />
À l’hôpital cantonal d’Aarau, il<br />
a été responsable ces trois dernières<br />
années de la planification<br />
opérationnelle du nouveau bâtiment,<br />
ainsi que des adaptations<br />
des processus opérationnels qui<br />
en découlent. Le secteur de la<br />
santé n’est donc pas un terrain<br />
inconnu pour ce dirigeant.<br />
En tant que tel, il accorde<br />
sa confiance et veut faire ressortir<br />
le potentiel de ses collaborateurs.<br />
C’est ainsi que<br />
naît la bonne dynamique de<br />
développement. Et que dit-il<br />
à propos de l’augmentation<br />
vertigineuse des coûts de la<br />
santé? «Dans ce débat, on ne<br />
parle pas assez de l’effet que<br />
peut avoir la promotion de sa<br />
propre santé. J’attache personnellement<br />
plus d’importance<br />
qu’auparavant à une activité<br />
physique suffisante, à une<br />
alimentation équilibrée ainsi<br />
qu’à un bon équilibre entre vie<br />
professionnelle et vie privée.»<br />
Sport. Michel Franzelli<br />
– son nom vient du Tyrol du<br />
Sud – est sportif enthousiaste: il<br />
joue au tennis, aime faire du ski<br />
ou aller nager. Sa famille, avec<br />
laquelle il vit à Rapperswil (BE),<br />
partage cette passion. Sa femme<br />
enseigne depuis plus de 25 ans<br />
le sport et l’anglais au Gymnase<br />
allemand de Bienne. Leur fille<br />
de 18 ans et leurs jumeaux de<br />
15 ans font également du sport<br />
régulièrement et avec plaisir. En<br />
été, il arrive donc que la famille<br />
se baigne ensemble dans le lac<br />
de Bienne à Cerlier. C’est exactement<br />
là que Michel Franzelli<br />
regarde par la fenêtre de son<br />
nouveau bureau. ■<br />
Sally Jo Rüedi, 50,<br />
■tauft am 21. Oktober<br />
in der Bieler Stadtkirche ihr<br />
Lebenswerk: die CD «Herr<br />
der Winde». «Ich habe mich<br />
2012 mit der neuartigen<br />
‘winddynamischen’ Metzler-<br />
Orgel in der Bieler Stadtkirche<br />
auseinandergesetzt und liess<br />
die neuen Klangmöglichkeiten<br />
in meinem Werk ‘Kotura<br />
– Herr der Winde’ entfalten.»<br />
Die englisch-schweizerische<br />
Doppelbürgerin ist Organistin<br />
an den reformierten Kirchen<br />
Nidau, Oberwil bei Büren,<br />
Büren an der Aare und an<br />
der Franziskanerkirche in<br />
Solothurn. Die ehemalige<br />
Primarlehrerin studierte unter<br />
Wolfgang Sieber und schloss<br />
ihr Lehrdiplom für Orgel 2010<br />
ab. Als Komponistin hat Sally<br />
Jo Rüedi Musik für Orgel, Klavier,<br />
Gesang und Kammermusik<br />
geschrieben und ist auch<br />
als Songwriterin tätig. Sie «vereint<br />
gerne Musiker aus verschiedenen<br />
Stilrichtungen»,<br />
tritt etwa im Trio «Take Three»<br />
öfters gemeinsam auf mit<br />
Daniel Woodtli, bekannt<br />
als Trompetenspieler von<br />
«Patent Ochsner». Die Mutter<br />
eines 17-jährigen Sohnes<br />
wohnt in Oberwil bei Büren,<br />
spielt Tennis, interessiert sich<br />
für Fotografie sowie Videoproduktion<br />
und hält einen<br />
Golden Retriever. MM<br />
Ernst Scheurer, 84,<br />
■ist seit bald 25 Jahren<br />
Klein-Winzer. Neben seinem<br />
Hof «Räbmatt» kultiviert der<br />
Aarberger Landwirt auf acht<br />
Aren (800 Quadratmeter)<br />
drei Rebsorten: Gutedel,<br />
Blauburgunder und eine pilzresistente<br />
Traube der Sorte<br />
Regent. Pflege und Läset<br />
gehen in die Knochen: Der<br />
nach Südwest ausgerichtete<br />
Rebberg hat eine Steigung<br />
von 50 bis 60 Prozent. «Ich<br />
mache immer noch so viel<br />
wie möglich selber», berichtet<br />
der rüstige Rentner. Der<br />
Weg zum Winzer war nicht<br />
ganz einfach. «Der Rebbau<br />
war für mich Neuland und<br />
ich musste Verschiedenes dazulernen.»<br />
Voriges Wochenende<br />
wurde als letzte Sorte<br />
der Gutedel gelesen, «gerade<br />
rechtzeitig vor dem Wetterumschwung».<br />
Gepresst und<br />
gekeltert werden die Trauben<br />
bei Adrian Klötzli in Twann.<br />
<strong>2023</strong> werde ein guter Jahrgang,<br />
Scheurer rechnet mit<br />
rund 800 Kilogramm Trauben,<br />
was 600 Liter Wein ergibt.<br />
Der «Aarberger Räbmatt<br />
Wy» ist begehrt: Scheuer beliefert<br />
das Restaurant Linde<br />
in Kappelen, die «Brücke»<br />
in Aarberg und die Stedtli-<br />
Chäsi, «auch in der wiedereröffneten<br />
Krone durfte ich<br />
Muster vorbeibringen». HUA<br />
Votrebanque privéebernoise<br />
Rue de Nidau 35 –Biel/Bienne<br />
www.graffenried-bank.ch<br />
PEOPLE<br />
Sally Jo Rüedi, 50<br />
■ans, vernira samedi au<br />
Temple allemand l’œuvre<br />
de sa vie: le CD «Herr der<br />
Winde». «En 2012, je me suis<br />
penchée sur le nouvel orgue<br />
Metzler ‘winddynamique’ du<br />
Temple allemand et j’ai laissé<br />
les nouvelles possibilités<br />
sonores se développer dans<br />
mon œuvre ‘Kotura - Herr<br />
der Winde’. L’Anglo-Suisse<br />
est organiste dans les églises<br />
réformées de Nidau, Oberwil<br />
bei Büren, Büren an der Aare<br />
et à l’église des Franciscains<br />
à Soleure. Cette ancienne<br />
enseignante primaire a<br />
étudié sous la direction de<br />
Wolfgang Sieber et a obtenu<br />
son diplôme d’enseignement<br />
de l’orgue en 2010. En tant<br />
que compositrice, Sally Jo<br />
Rüedi a écrit de la musique<br />
pour orgue, piano, chant et<br />
musique de chambre et est<br />
également auteure-compositrice.<br />
Elle «aime réunir des<br />
musiciens de différents styles<br />
musicaux», se produisant<br />
par exemple souvent dans<br />
le trio «Take Three» avec<br />
Daniel Woodtli, trompettiste<br />
de «Patent Ochsner». Mère<br />
d’un fils de 17 ans, elle vit à<br />
Oberwil bei Büren, joue au<br />
tennis, s’intéresse à la<br />
photographie et à la production<br />
vidéo et possède<br />
un golden retriever. MM<br />
Ernst Scheurer,<br />
■84 ans, est petit vigneron<br />
depuis bientôt 25 ans. À<br />
côté de sa ferme «Räbmatt»,<br />
l’agriculteur d’Aarberg<br />
cultive trois cépages sur huit<br />
ares (800 m 2 ): du chasselas,<br />
du pinot noir et du Regent<br />
résistant aux champignons.<br />
L’entretien et le labourage<br />
font partie du travail: le<br />
vignoble orienté sud-ouest<br />
présente une pente de 50 à<br />
60%. «Je fais encore le plus<br />
de choses possibles moimême»,<br />
raconte le robuste<br />
retraité. Devenir vigneron<br />
n’a pas été facile. «La viticulture<br />
m’était inconnue<br />
et j’ai dû apprendre différentes<br />
choses.» Le week-end<br />
dernier, la dernière variété<br />
de chasselas a été vendangée,<br />
«juste à temps avant<br />
le changement de temps».<br />
Les raisins seront pressés et<br />
vinifiés par Adrian Klötzli à<br />
Douanne. <strong>2023</strong> sera un bon<br />
millésime, Ernst Scheurer<br />
compte sur environ<br />
800 kilos de raisin, ce qui<br />
donnera 600 litres de vin. Le<br />
«Aarberger Räbmatt Wy» est<br />
très demandé: Ernst Scheurer<br />
fournit le restaurant Linde<br />
à Kappelen, le Brücke à Aarberg<br />
et la Stedtli-Chäsi, «j’ai<br />
également pu apporter des<br />
échantillons à la Krone qui a<br />
rouvert ses portes.» HUA<br />
HAPPY<br />
PHOTO: ZVG<br />
PHOTO: HANS-UELI AEBI<br />
BIRTH<br />
DAY<br />
TO<br />
YOU<br />
■ Theo<br />
Meister, Notar,<br />
Biel, wird diesen<br />
Donnerstag<br />
74-jährig;<br />
notaire, Bienne,<br />
aura 74 ans jeudi.<br />
■ Victor<br />
Sauter, Stadtrat<br />
SVP, Nidau, wird<br />
diesen Donnerstag<br />
79-jährig;<br />
conseiller de Ville<br />
UDC, Nidau, aura<br />
79 ans jeudi.<br />
■ Andreas<br />
Sutter, Stadtrat<br />
FDP, Biel, wird<br />
diesen Freitag<br />
72-jährig;<br />
conseiller de Ville<br />
PLR, Bienne, aura<br />
72 ans vendredi.<br />
■ Nathalie<br />
Villard-Krieg,<br />
Eiskunstlauftrainerin,<br />
Biel, wird<br />
diesen Samstag<br />
46-jährig;<br />
entraîneuse de<br />
patinage artistique,<br />
Bienne,<br />
aura 46 ans<br />
samedi.<br />
■ Nick Hayek<br />
jun., CEO Swatch<br />
Group, Biel, wird<br />
kommenden<br />
Montag<br />
69–jährig;<br />
CEO Swatch<br />
Group, Bienne,<br />
aura 69 ans<br />
lundi prochain.
16<br />
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AGENDA<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong><br />
www.cinevital.ch KINOS/CINÉMAS PROGRAMM VOM/PROGRAMME DU 19.10.–25.10.<strong>2023</strong><br />
KINO/CINÉ FILM FSK/LÄNGE DO/JE FR/VE SA/SA SO/DI MO/LU DI/MA MI/ME<br />
Beluga A HAUNTING IN VENICE 12 (12) / 103 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df 20:30 E/df<br />
Rex 1 ANSELM 12 (14) / 93 17:00 D/f 17:00 D/f 17:00 D/f<br />
17:00 3D D/f/e 17:00 3D D/f/e 17:00 3D D/f/e<br />
Apollo BARBIE 8 (10) / 116 15:30 E/df 15:30 E/df 15:30 E/df<br />
Lido 1 CHECKER TOBI UND DIE REISE<br />
ZU DEN FLIEGENDEN FLÜSSEN 0 / 92 13:30 D<br />
14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D 14:00 D<br />
Rex 2 DAS FLIEGENDE KLASSENZIMMER 6 / 89 14:30 D 14:30 D 14:30 D 14:30 D 14:30 D<br />
Beluga DEAD MAN WALKING - MET 23/24 - / 194 18:55 OV/d<br />
Rex 2 DIE UNLANGWEILIGSTE<br />
SCHULE DER WELT 0 (6) / 87 15:00 D 15:00 D<br />
Apollo EARLY BIRDS 14 / 97 20:00 CH-D/df 20:00 CH-D/df 20:00 CH-D/df<br />
Lido 1 EIN FEST FÜRS LEBEN 10 (10) / 101 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D 18:15 D<br />
20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D 20:30 D<br />
Rex 2 EIN FEST FÜRS LEBEN 10 (10) / 101 20:30 D<br />
Lido 2<br />
EV ZUG - EHC BIEL<br />
LIVE ÜBERTRAGUNG IM KINO! 0 / 120 19:45 D<br />
Apollo FALLEN LEAVES 12 (12) / 82 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df<br />
Lido 2 GOLDA 16 (16) / 100 10:45 E/df<br />
Lido 2 I GIACOMETTI 10 (10) / 102 17:00 Ov/df<br />
18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df 18:00 Ov/df<br />
Rex 2 I GIACOMETTI lunch'kino 10 (10) / 102 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df 12:00 Ov/df<br />
Rex 1 INGEBORG BACHMANN -<br />
schweizer premiere!<br />
en 1re suisse !<br />
REISE IN DIE WUESTE lunch'kino - / 111 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f 12:15 D/f „le bon 12:15 film !“ D/f 12:15 D/f<br />
Rex 1 KILLERS OF THE FLOWER MOON 16 (16) / 206 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df 19:15 E/df<br />
Rex 2 KILLERS OF THE FLOWER MOON 16 (16) / 206 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df 16:30 E/df<br />
Rex 2 LE PROCES GOLDMAN 16 (16) / 115 17:30 F/d 17:30 F/d<br />
Rex 1 MARIE-LINE ET SON JUGE 12 (12) / 103 17:00 F<br />
Rex 2 MARIE-LINE ET SON JUGE 12 (12) / 103 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F 20:30 F<br />
Beluga OPPENHEIMER 12 (12) / 180 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df 17:00 E/df<br />
Beluga PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 13:00 D 13:00 D<br />
Lido 1 PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 15:30 D<br />
16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D 16:00 D<br />
Lido 2 PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE 6 (6) / 92 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F 13:45 F<br />
14:30 F<br />
16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F 16:00 F<br />
Lido 1 RED BULL CINEMA TOUR <strong>2023</strong> - BIEL - / 165 18:00 E/f<br />
Lido 1<br />
ROSE - EINE UNVERGESSLICHE<br />
REISE NACH PARIS 12 / 106 11:00 OV/d<br />
Apollo TAYLOR SWIFT THE ERAS TOUR - / 168 18:00 Ov<br />
20:00 Ov 20:00 Ov 20:00 Ov<br />
Lido 2 THE CREATOR 12 (14) / 134 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df 20:15 E/df<br />
Beluga TROLLS - BAND TOGETHER 0 (6) / 91 15:00 3D F 15:00 3D F 15:00 3D F<br />
15:00 F 15:00 F 15:00 F 15:00 F<br />
Rex 1 TROLLS - BAND TOGETHER 0 (6) / 91 14:45 3D D 14:45 3D D 14:45 3D D<br />
14:45 D 14:45 D 14:45 D 14:45 D<br />
Apollo WOCHENENDREBELLEN 6 / 109 13:15 D 13:15 D<br />
schweizer premiere!<br />
en 1re suisse !<br />
„le bon film !“<br />
vorpremiere!<br />
en avant-première !<br />
„lunch‘kino“<br />
0900 900 921<br />
(CHF 0.80/Anruf + CHF 0.80/Min.)<br />
CentrePasquArt Seevorstadt 73, Faubourg du Lac<br />
032 322 71 01 • www.filmpodiumbiel.ch<br />
ORGIEN und andere Feste /<br />
ORGIES et autres festivités<br />
23/09 - 24/10/<strong>2023</strong><br />
PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />
BEYOND TRADITION<br />
R von Gunten & L Hagmann, CH <strong>2023</strong>, 100’,<br />
Ov/d,f<br />
Do/Je 19/10 18h00 DERNIÈRE<br />
LA GRAND-MESSE<br />
Méryl Fortunat-Rossi, Valéry Rosier,<br />
FR 2018, 70’, F/d<br />
Do/Je 19/10 20h30 DERNIÈRE<br />
● CINEDOME<br />
www.kitag.ch<br />
● AARBERG, ROYAL<br />
www.kino-aarberg.ch<br />
● GRENCHEN, PALACE<br />
«The Nun 2», MI: 20.15.<br />
«Barbie», MI: 16.00.<br />
«Trolls 3 Gemeinsam stark», MI: 14.00.<br />
● GRENCHEN, REX<br />
«Early Birds», MI: 20.15.<br />
«Paw Patrol: The Mighty Kinofilm», MI: 14.00.<br />
● INS, INSKINO<br />
«Ruäch - eine Reise ins jenische Europa», MI: 20.00.<br />
«Paw Patrol: The Mighty Movie», MI: 14.00.<br />
Wir laden Sie herzlich ein zum<br />
Tag der offenen Tür der<br />
Bieler Maturitätsschulen<br />
Samstag, 28. Oktober <strong>2023</strong><br />
Gymnasium Biel-Seeland<br />
Gymnase de Bienne et du Jura bernois<br />
9.00 – 12.00Uhr<br />
9.00 – 13.00Uhr<br />
Die Maturitätsschulen Biel freuen sich auf Ihren Besuch.<br />
CLIMAX<br />
Gaspar Noé, FR/BE 2018, 97’, Ov/d,f<br />
Fr/Ve 20/10 18h00<br />
Mo/Lu 23/10 20h30 DERNIÈRE<br />
«Jeanne du Barry», DO: 19.30.<br />
«20.000 especies de abejas», FR/SA/SO: 20.00.<br />
● LYSS, APOLLO<br />
● SAINT-IMIER, ESPACE NOIR<br />
www.cinergie.ch<br />
Pour enfants. «La colline aux cailloux», DI: 10.30.<br />
«A Forgotten Man», JE/VE/SA: 20.00, DI: 17.00 et 20.00.<br />
PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />
LA CHIMERA<br />
Alice Rohrwacher, IT, FR, CH <strong>2023</strong>,<br />
133 min, Ov/d,f<br />
Fr/Ve 20/10 20h30<br />
Sa/Sa 21/10 18h00<br />
So/Di 22/10 10h30<br />
FESTEN<br />
Thomas Vinterberg, DK 1997, 106’, Ov/e<br />
Sa/Sa 21/10 20h45<br />
Di/Ma 24/10 20h30 DERNIÈRE<br />
AN - VON KIRSCHBLÜTEN UND ROTEN<br />
BOHNEN / AN - LES DELICES DE TOKYO<br />
Kawase Naomi, JP 2015, 113’, Ov/d,f<br />
So/Di 22/10 18h00<br />
Mo/Lu 23/10 18h00 DERNIÈRE<br />
PREMIERENFILME / PREMIÈRES<br />
MAMI WATA<br />
C. J. “Fiery” Obasi, NG <strong>2023</strong>, 107’, Ov/d,f<br />
So/Di 22/10 20h30<br />
Di/Ma 24/10 18h00 DERNIÈRE<br />
● BÉVILARD, PALACE<br />
«La Pat'patrouille: La Super Patrouille», DI: 10.00.<br />
«Killers of the Flower Moon», ME/JE: 20.00,<br />
VE/SA: 20.30, DI :16.00.<br />
«Marie-Line et son Juge»,<br />
VE: 18.00, SA: 17.00, DI: 20.00.<br />
● LA NEUVEVILLE, CINÉ<br />
«The Creator», ME, VE: 20.30.<br />
«Élémentaire», SA/DI: 14.00.<br />
«Les Feuilles Mortes», DI: 17.00, MA: 20.30.<br />
«Le règne animal», SA/DI: 20.30.<br />
● MOUTIER, CINOCHE<br />
«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA/DI: 16.00.<br />
«Killers of the Flower Moon»,<br />
ME/JE/DI: 19.00, VE/SA: 20.00.<br />
● TAVANNES, ROYAL<br />
«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA: 10.00, DI: 14.00.<br />
«Le Ravissement», ME/VE/DI: 20.00, SA: 17.00.<br />
«Le règne animal», JE/MA: 20.00, SA: 21.00, DI: 17.00.<br />
«Tramelan, une cité horlogère»,<br />
en présence du réalisateur. DI: 10.00.<br />
● TRAMELAN, CINÉMATOGRAPHE<br />
«Les Trolls 3», ME/JE/VE/SA: 15.00, DI: 13.30.<br />
«La Fiancée du Poète», ME: 17.00, DI: 20.15, LU: 18.00.<br />
«Killers of the Flower Moon»,<br />
ME: 1915, JE: 20.30, VE/SA: 20.00, DI: 16.00.<br />
«Golden Seniors», en présence du réalisateur François<br />
Kohler. JE/SA: 18.00, LU: 20.15.<br />
«Le Corbusier à Chandigarh – la force de l'utopie»,<br />
VE: 18.00.<br />
Une série de films pour les enfants.<br />
«La colline aux cailloux», DI: 10.00.<br />
«Norvège», MA: 19.00.<br />
Yannik Riesen<br />
in den Nationalrat<br />
Liste 24
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong> AGENDA<br />
BIEL BIENNE 17 OCTOBRE <strong>2023</strong> 17<br />
Nach einer Reihe epischer und ausufernder<br />
Alben meldet sich die 1989 gegründete Rockband<br />
«Motorpsycho» mit einem kurzen, poppigen und<br />
intimen Album mit hauptsächlich akustischen<br />
Songs zurück, und zwar diesen Donnerstag, 21 Uhr,<br />
im Bieler Gaskessel. Let’s go!<br />
Grâce à Kartell Culturel et le Dan’ton-Ku Tiki<br />
Bar, Motorpsycho est de retour à la Coupole<br />
de Bienne jeudi soir. Imprévisibles et déjantés<br />
depuis 1989, il présentera son dernier album<br />
«YAY!», plutôt pop, intime et très acoustique<br />
avec un zeste de psychédélisme nordique.<br />
● Biel/Bienne<br />
● Region/Région<br />
Deutsch in Schwarz<br />
français en gris<br />
18.10.<br />
MITTWOCH<br />
MERCREDI<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● BÖZINGEN, Familiengärten,<br />
Hausi Straub Fan<br />
Club. «Trio Markus Liebi».<br />
20.00.<br />
● STADTTHEATER,<br />
Öffentliche Generalprobe<br />
2. Sinfoniekonzert. 11.00.<br />
«Shéhérazade». Leitung:<br />
Yannis Pouspourikas.<br />
19.30.<br />
19.10.<br />
DONNERSTAG<br />
JEUDI<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● CAFÉ DU<br />
COMMERCE,<br />
«The Honshu Wolves».<br />
20.00.<br />
● COUPOLE,<br />
«Motorpsycho»,<br />
Psychedelic Rock. 21.00.<br />
● RESTAURANT<br />
SCHÖNGRÜN,<br />
Akkordeonist<br />
Jan Czerwinski mit Begleitung.<br />
Gesellige Volksmusik<br />
zum Mitsingen. Ab 18.00.<br />
● STADTKIRCHE,<br />
Giora Feidmann & Friends<br />
«Klezmer & More». 20.00.<br />
THEATER<br />
THÉÂTRE<br />
● NIDAU , Dispo,<br />
«Körper am Ende der<br />
Welt», ein Sportstück mit<br />
anschliessendem Podiumsgespräch.<br />
20.00.<br />
UND<br />
AUSSERDEM ...<br />
DE PLUS...<br />
● BOURG, Cours de<br />
danse pour adultes,<br />
projet d’enseignement<br />
d’Erik Demaseure. Les<br />
cours ont lieu en français/anglais.<br />
17.00-18.30.<br />
Infos et inscriptions: erik.<br />
demaseure@hkb.bfh.ch.<br />
● STADTBILBILIOTHEK,<br />
Gemeinsames Lesen.<br />
18.30-19.30.<br />
● TRAMELAN, CIP,<br />
Conférence de Magali<br />
Jenny, Dre en antropologie<br />
des religions, collaboratrice<br />
au Tibet Museum<br />
de Gruyères et chargée de<br />
cours à Unidistance. «Que<br />
deviennent les guérisseurs<br />
de Suisse romande?».<br />
19.30.<br />
20.10.<br />
FREITAG<br />
VENDREDI<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● ALTERSWOHNHEIM<br />
BÜTTENBERG, Klassik<br />
mit dem «Duo Amoroso».<br />
18.15.<br />
● ATOMIC CAFÉ,<br />
«Venin carmin», Coldwave/Schwarzpop-Dramapunk.<br />
21.00.<br />
● LE SINGE, «Sväng».<br />
Mundharmonikaattacken<br />
aus Finnland. Tango, Volk.<br />
21.00.<br />
● LITERATURCAFÉ,<br />
«Lucas Dorado». 21.00.<br />
● BELLMUND,<br />
La Prairie, Roman<br />
Fediurko, Klavier. 19.00.<br />
● CORMORET,<br />
salle polyvalente,<br />
«Cormo’Rock». 20.30.<br />
● KALLNACH, Schürstube,<br />
Bruno Rainer und<br />
Olivier Stolz singen «Bärndütschi<br />
Lieder». 19.30.<br />
Reservation:<br />
Tel/SMS: 079 244 39 02.<br />
● LIGERZ, Bäreloch-Kultur,<br />
«Caryl Baker Quartet<br />
& Daniel Woodtli». 20.15.<br />
● LYSS, KUFA, Club,<br />
«Best of 2000», Hits,<br />
Charts. 20.00.<br />
● SAINT-IMIER, Espace<br />
Noir, au chapeau,<br />
«Duo Midano». 19.00.<br />
THEATER<br />
THÉÂTRE<br />
● HKB, Burg, «Rohkost*11<br />
- Crudités*11»,<br />
Tanzduette und solistische<br />
Choreographien, präsentiert<br />
von Studierenden<br />
des Bachelors Musik und<br />
Bewegung. 19.00.<br />
● NIDAU , Dispo, «Körper<br />
am Ende der Welt»,<br />
ein Sportstück mit anschliessendem<br />
Podiumsgespräch.<br />
20.00.<br />
● SAINT-IMIER, CCL,<br />
Laura Chaignat, «Presque<br />
Phèdre ou le rêve de Laura<br />
Star», humour. 20.30.<br />
UND<br />
AUSSERDEM ...<br />
DE PLUS...<br />
● BAHNHOFPLATZ, bei<br />
der Eisenskulptur Vertschaupet.<br />
ArchitekTour<br />
mit mit Matthias Grütter.<br />
14.00.<br />
● CARRÉ NOIR, Conférence<br />
Jérôme Castella<br />
«Comment a-t-on su?».<br />
Histoire des sciences du<br />
changement climatique.<br />
19.00.<br />
● LIBRAIRIE<br />
BOSTRYCHE, Lesung von<br />
Wilfried Meichtry «Nach<br />
oben sinken».19.30.<br />
● TISSOT ARENA,<br />
EHC Biel-HC Lugano,<br />
19.45<br />
● LYSS, Weisses Kreuz,<br />
Tanzabend mit Live-Musik.<br />
«The Darts». 20.30.<br />
● VINELZ, Alte Landi,<br />
Barbetrieb ab 21.00.<br />
21.10.<br />
SAMSTAG<br />
SAMEDI<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● ATOMIC CAFÉ,<br />
«Tea Eater», Rock'n'Roll.<br />
21.00.<br />
● LE SINGE,<br />
«Mister Milano»,<br />
Fazzoletti-Pop. 21.00.<br />
● STADTKIRCHE, «Herr<br />
der Winde». Konzert mit<br />
CD Taufe. Sally Jo Rüedi<br />
spielt eigene Kompositionen<br />
an der winddynamischen<br />
Metzler-Orgel.<br />
19.00.<br />
● CORMORET,<br />
salle polyvalente,<br />
«Cormo’Rock». 20.30.<br />
● LA NEUVEVILLE,<br />
Café-théâtre de la Tour de<br />
Rive, «Les fils du facteur»,<br />
chanson française. 20.30.<br />
● LYSS, KUFA, Club,<br />
«Cry Baby», Funk, Blues,<br />
Rock'n'Roll. 20.00.<br />
Afterparty mit DJ Dionito.<br />
23.00.<br />
● NIDAU, Kreuz,<br />
«Stefan Heuss». Die grössten<br />
Schweizer Patente<br />
& Innovationsorchester.<br />
20.30.<br />
● TRAMELAN, Temple,<br />
«Les Chambristes». 18.30.<br />
THEATER<br />
THÉÂTRE<br />
● BIOTOP, Gastspiel Cie<br />
Frakt'Biel/Bienne, «Harpapier».<br />
10.30 (0-2) und<br />
15.00 (2+).<br />
● BÜREN, Kellertheater<br />
Lindenhof, «Heroine».<br />
Rebekka Lindauer. 20.00.<br />
● NIDAU , Dispo, «Körper<br />
am Ende der Welt»,<br />
ein Sportstück. 20.00.<br />
● SAINT-IMIER, CCL,<br />
Laura Chaignat, «Presque<br />
Phèdre ou le rêve de Laura<br />
Star», humour. 20.30.<br />
UND<br />
AUSSERDEM ...<br />
DE PLUS...<br />
● BAHNHOFPLATZ, bei<br />
der Eisenskulptur Vertschaupet.<br />
ArchitekTour mit<br />
mit Matthias Grütter. 10.00.<br />
● NMB, Kinderclub, «Ein<br />
märchenhaftes Kostüm».<br />
14.00-16.00.<br />
● RINGPLATZ,<br />
Handwerkermarkt.<br />
08.00-14.00.<br />
● SEDE, saletta cinfo.<br />
Conferenza (con supporto<br />
powerpoint) Dott. ssa Barbara<br />
Affolter, Firenze «La<br />
nascita del volontariato: La<br />
Compagnia della Misericordia<br />
di Firenze». 17.00.<br />
● TISSOT ARENA,<br />
FC Biel-Bienne -<br />
SC Brühl SG. 19.00.<br />
● ZENTRALPLATZ,<br />
Fondue Chalet,<br />
«Daydance». Dresscode:<br />
All Black. 17.00-22.00.<br />
● BELLELAY, Jura bernois<br />
Tourisme, visite guidée.<br />
Rendez-vous devant<br />
la porte principale de<br />
l’Abbatiale. 14.00.<br />
● TWANN, Engel Haus,<br />
Spiel-Nachmittag.<br />
14.00-18.00.<br />
22.10.<br />
SONNTAG<br />
DIMANCHE<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● ATOMIC CAFÉ,<br />
«Cyril Dessemontet»,<br />
Schweizer Mundartmusik.<br />
18.30.<br />
● NIDAU, Kreuz,<br />
«Stefan Waghubinger».<br />
20.00.<br />
THEATER<br />
THÉÂTRE<br />
● BIOTOP, Gastspiel Cie<br />
Frakt'Biel/Bienne, «Harpapier».<br />
Plus Brunch. 10.30<br />
(0-2) und 15.00 (2+).<br />
UND<br />
AUSSERDEM ...<br />
DE PLUS...<br />
● CAFÉ LITTÉRAIRE,<br />
«Ode aux corps», danse et<br />
poésie. 17.00.<br />
● CARRÉ NOIR,<br />
Danse, lecture, musique:<br />
«Ode aux corps». 17.00.<br />
24.10.<br />
DIENSTAG<br />
MARDI<br />
KONZERTE<br />
CONCERTS<br />
● LITERATURCAFÉ,<br />
«Mardi Jazz» mit Daniel<br />
Cerny. Treffpunkt, Musik<br />
und Lesegenuss, Diskussionen.<br />
19.30.<br />
● LYCEUM CLUB, Faubourg<br />
du Lac 52, «Soirée<br />
de musique française».<br />
Alma Zambaz, flûte;<br />
Dagmar Clottu, piano.<br />
UND<br />
AUSSERDEM ...<br />
DE PLUS...<br />
● CAFÉ-RESTAURANT<br />
BIERHALLE, Les soirées<br />
littéraires biennoises.<br />
Caroline Petitat Robet<br />
«Écrire pour comprendre<br />
l’autre». 19.00.<br />
● MAISON FAREL,<br />
Forum pratique <strong>2023</strong>.<br />
«Les tâches familiales<br />
font-elles basculer dans<br />
la pauvreté? Atténuer les<br />
risques dus à une séparation<br />
ou à la retraite.».<br />
Inscription: 031 633 87<br />
14. 14.00-17.00.<br />
● TISSOT ARENA,<br />
EHC Biel-ZSC Lions,<br />
19.45.<br />
MEIN AUSGEHTIPP<br />
MA SORTIE<br />
Michèle<br />
Mutti<br />
«Die Magglingen-<br />
Protokolle haben es<br />
ans Licht gebracht:<br />
Ethikverstösse im<br />
Spitzensport sind<br />
alles andere als<br />
eine Seltenheit.<br />
Eine unabhängige<br />
Meldestelle besteht in der Schweiz<br />
seit Anfang 2022. ‘Körper am Ende der<br />
Welt – Ein Sportstück’ basiert auf eben<br />
diesen Magglingen-Protokollen, die<br />
den Stein ins Rollen gebracht haben.<br />
Diesen Donnerstag hat das ‘Sportstück’<br />
im Veranstaltungslokal ,Dispo’<br />
in Nidau Schweizer Uraufführung, am<br />
Freitag und am Samstag folgen weitere<br />
Vorstellungen. Die Künstlerin Marion<br />
Rothhaar war mehrfach Deutsche Meisterin<br />
in der Rhythmischen Sportgymnastik<br />
und 1988 Teilnehmerin an den<br />
Olympischen Spielen für die damalige<br />
Bundesrepublik Deutschland (BRD). Der<br />
literarische Text der Autorin Regina Dürig<br />
begleitet Rothhaars Erfahrungen im performativen<br />
Stück, dem es auch nicht<br />
an Humor fehlt.»<br />
«Les protocoles de Macolin l’ont mis en<br />
lumière: les manquements à l’éthique<br />
dans le sport de haut niveau sont loin<br />
d’être rares. Un bureau d’annonce indépendant<br />
existe en Suisse depuis début<br />
2022. ‘Körper am Ende der Welt – Ein<br />
Sportstück’ se base justement sur ces protocoles<br />
de Macolin, qui ont mis le feu<br />
aux poudres. La première suisse de cette<br />
pièce sportive aura lieu ce jeudi dans la<br />
salle de spectacle ‘Dispo’ à Nidau, suivie<br />
d’autres représentations vendredi et<br />
samedi. L’artiste Marion Rothhaar a été<br />
plusieurs fois championne d’Allemagne de<br />
gymnastique rythmique et a participé aux<br />
Jeux olympiques de 1988 pour l’ancienne<br />
République fédérale d’Allemagne (RFA). Le<br />
texte littéraire de l’auteure Regina Dürig<br />
accompagne les expériences de Mario<br />
Rothhaar dans cette pièce performative,<br />
qui ne manque pas d’humour.»<br />
DER ORT<br />
Freitag, 20. und Samstag, 21. Oktober<br />
3 Jahre Der ORT<br />
Freitag<br />
10.00-14.00 Co-Working tester<br />
12.00-13.30 Table de Picknick ouvert<br />
15.00-17.30 Märit ce que font<br />
les «Wabenbienen» chez nous<br />
16.00-19.00 Fyrabe Bar DJ der schlaue Fuchs<br />
Samstag<br />
10.00-14.00 Marché - was die «Wabenbienen»<br />
bei uns tun<br />
ab 10.00 Apéro Bar<br />
ab 13.00 DJ der schlaue Fuchs<br />
ARTY SHOW BIEL/BIENNE<br />
Der Kunst-Parcours in der Stadt.<br />
Noch bis 29. Oktober<br />
Entdecken Sie mehr als 40 Künstlerinnen und Künstler<br />
im öffentlichen Raum der Stadt Biel. 33 Schaufenster<br />
der Stadt werden zu temporären Ausstellungsräumen<br />
und präsentieren Skulpturen, Gemälde, Fotografien,<br />
Illustrationen, Videos, Collagen, Textilkunst,<br />
Scherenschnitte und Installationen.<br />
Parcours artistique dans la ville. Jusqu’au 29 octobre.<br />
Plus de 40 artistes dans l’espace public de Bienne.<br />
33 vitrines se transforment en espaces d’exposition temporaires<br />
et présentent des sculptures, des peintures, des<br />
photographies, des illustrations, des vidéos, des collages,<br />
de l’art textile, des découpages et des installations.<br />
AUSSTELLUNGEN<br />
EXPOSITIONS<br />
NEUE AUSSTELLUNGEN:<br />
NOUVELLES EXPOSITIONS:<br />
● DER ORT, Gemeinschaftsausstellung Collagen und<br />
Skulpturen, Anne, Beatrice, Cosette, Franco, Michele,<br />
Manuela, Yolande. MO-FR: 11.00-18.00. Bis 15. November.<br />
● LA VOIRIE, Exposition photos Gaëlle Wülser et<br />
sculptures en pierre ollaire de Michèle Péquegnat.<br />
Vernissage: 20.10., dès 18.00. SA/DI: 10.00-12.00 et<br />
14.00-18.00. MA-VE: 14.00-18.00.<br />
Jusqu’au 29 octobre.<br />
● LOKAL-INT, Marie Matusz, Basel/Berlin;<br />
proposé par Selma Meuli. DO: 19.10., 19.30.<br />
● SPITALZENTRUM BIEL, Toni Bögli und Philipp Boë.<br />
Bis Mitte Januar.<br />
● BÜREN, Galerie am Marktplatz, scharz gänsehaut<br />
«musterien». Vernissage, 22.10., ab 11.00 mit Musik Volca<br />
Massaker Orchester. FR: 17.00-19.00, SA: 14.00-16.00 SO:<br />
14.00-17.00. Bis 18. November.<br />
● LYSS, Kulturmühle, Liselotte Togni, Malerei.<br />
Vernissage: Freitag, 20.10, 19.00.<br />
FR: 19.00-21.00, SA/SO: 14.00-17.00.<br />
Bis 5. November.<br />
WEITERHIN GEÖFFNET:<br />
TOUJOURS À L’AFFICHE:<br />
● BENEVOL KANTON BERN, Bahnhofstrasse 30,<br />
Werke von Vasilis Georgas. Anmeldung erwünscht.<br />
Dauerausstellung.<br />
● ELDORADO BAR, Collagen von Simone van Rijn.<br />
Vernissage: Freitag, 13.10., 17.00. Live Musik mit Michèle /<br />
tinu. DI-DO: 16.00-21.00, FR: 16.00-24.00.<br />
Bis 27. Oktober.<br />
● KRONE, «numbles slide along the sleeve». Leolie<br />
Greet. Amélie Bodenmann, Anina Müller, Nina Rieben.<br />
Konzert Beatrice Beispiel, 28.10., 19.00. SA: 12.00-18.00,<br />
SO: 15.00-18.00. Bis 28. Oktober.<br />
● KUNSTHAUS PASQUART, Fausta Squatriti, Galaxie;<br />
Delphine Coindet, Autofriction. Kunstimbiss mit Fausta<br />
Squadriti, 17.11., 12.15, d/f. Öffentliche Führung, 2.11.,<br />
18.00 (d) mit Rahel Gugelmann. Bis 19. November.<br />
● NMB, «Réminiscence», Duftinstallation von Maeva<br />
Rosset. Bis 7. Januar 2024.<br />
● NMB, «Rund um Biel». Fleisch für Biel.<br />
Der städtische Schlachthof (1877-1992).<br />
● NMB, «Röstigraben». Biel und der Röstigraben.<br />
Dauerausstellung.<br />
● NMB, «150 Jahre Museum Schwab». Garten Eden und<br />
Zukunftsstadt, Philippe Robert, Ernst Kuhn und der Bahnhof<br />
Biel von 1923. Bis 25. Februar 2024.<br />
● PHOTOFORUM PASQUART, «Fototechnika III».<br />
Caroline Heider, Ruth Horak, Lisa Rastl, Claudia Rohrauer<br />
aus Oesterreich. Christelle Boulé, Corinne Futterlieb und<br />
Alessia Olivieri aus der Schweiz. Genderkritische Auseinandersetzung<br />
mit dem hartnäckigen Klischee der männlich<br />
konnotierten Fototechniken und Fotogeschichte.<br />
Bis 19. November.<br />
● ERLACH, Galerie Mayhaus, «Twilight in my garden»,<br />
Aline Witschi und Anna Neurohr. SA/SO: 14.00-18.00.<br />
Bis 12. November.<br />
● NIDAU, Bibliothèque de langue française.<br />
«blume de bitume – un livre pour le futur».<br />
LU/ME: 15.30-18.00, VE: 16.00-18.00, SA: 10.00-12.00.<br />
Jusqu’au 20 décembre.<br />
● TRAMELAN, CIP, Jean-Claude Kunz, peintures.<br />
LU-VE: 08.00-20.00, SA: 15.00-18.00.<br />
Jusqu’au 4 novembre.<br />
● VINELZ, Galerie «La mer n’est pas loin» von<br />
Marie José Comte; «Passi di luce» von Aurélie Jossen;<br />
«Knapp daneben» von Linda Pieri. SA/SO: 14.00-18.00.<br />
Bis 22. Oktober.
18<br />
BIEL BIENNE 17. OKTOBER <strong>2023</strong><br />
CINÉMA<br />
Erdölsegen, von dem die<br />
«Falschen» profitierten:<br />
Ein epischer Westernkrimi<br />
von Martin Scorsese.<br />
Killers of the Flower Moon HHH<br />
Mühlebrücke 3, Pont-du-Moulin, 2501 Biel/Bienne<br />
Das Ehepaar: die Osage-Frau<br />
(Lily Gladstone) und der Amerikaner<br />
(Leonardo DiCaprio).<br />
VON<br />
LUDWIG<br />
HERMANN<br />
Sie wurden die «Osage-<br />
Morde» genannt. Grausame<br />
Verbrechen, verübt in den<br />
Zwanzigerjahren des letzten<br />
Jahrhunderts an den amerikanischen<br />
Ureinwohnern<br />
des Osage-Stammes. Grund:<br />
massloser Neid!<br />
Erdöl. Vertrieben von<br />
ihrem angestammten Siedlungsgebiet<br />
an der Ostküste,<br />
hatten die Osage ein über<br />
5000 Quadratkilometer grosses<br />
Landstück in Oklahoma<br />
erworben. Zu einem Schleuderpreis:<br />
1,90 US-Dollar pro<br />
Hektare. Und dann sprudelte<br />
eines Tages – exakt aus<br />
dem Boden ihres Reservats<br />
– das Erdöl. Das einst ärmliche<br />
Volk wurde reich, die<br />
Osage verfügten plötzlich<br />
über das höchste Pro-Kopf-<br />
Einkommen der Welt.<br />
Das rief – unter der weissen<br />
Bevölkerung – Neider auf den<br />
Plan. Waren die Osage-Indianer<br />
überhaupt in der Lage, ihren<br />
Reichtum selber zu verwalten?<br />
Der US-Kongress hetzte jedem<br />
Ureinwohner einen Vormund<br />
an den Hals, der seine Finanzen<br />
verwalten sollte. Es herrsche<br />
Ungerechtigkeit, Korruption,<br />
Betrug – die Morde häuften<br />
sich. Im Osage-Reservat<br />
brach eine gewaltbereite, sich<br />
stets steigernde Schreckensherrschaft<br />
aus.<br />
Hollywood-Thema. Von<br />
einem Erdölsegen, von dem<br />
die «Falschen» profitierten<br />
– davon berichtet jetzt (mit<br />
grosser Kelle angerichtet) der<br />
Westernkrimi «Killers of the<br />
Flower Moon» von Martin<br />
Scorsese. Zusammen mit<br />
Drehbuchautor Eric Roth<br />
(Oscar 1995 für «Forrest<br />
Gump») schrieb Scorsese<br />
am Script und verwendete<br />
als Unterlage das Buch «Das<br />
Verbrechen: Die wahre Geschichte<br />
hinter der spektakulärsten<br />
Mordserie Amerikas»,<br />
verfasst vom New York Times-<br />
Journalisten David Grann.<br />
Die Klärung der Osage-<br />
Morde beschreibt Grann aus<br />
der Sicht der Bundespolizei<br />
aus Washington, dem damals<br />
entstandenen FBI, dem Federal<br />
Bureau of Investigation.<br />
Martin Scorsese schildert das<br />
(mühsam zu ertragende) 206<br />
Minuten lange Osage-Drama<br />
aus der Sicht der Täter und der<br />
Opfer. Die unterhaltsamere<br />
Variante. Mit einem stets säuerlich<br />
grinsenden Robert De<br />
Niro als William «King» Hale,<br />
der im Osage-Land die Fäden<br />
zieht, einerseits als Wohltäter<br />
gilt, in Wahrheit aber dafür<br />
sorgt, dass immer wieder neue<br />
Indigene umgebracht werden.<br />
Giftmischer. Einer von<br />
«King» Hales Handlangern ist<br />
sein Neffe Ernest Burkhart (voll<br />
im Saft: Leonardo DiCaprio),<br />
der rote Faden im Film. Als<br />
Chauffeur angestellt verliebt<br />
sich Ernest in die reife Osage-<br />
Frau Molly (mit Mona-Lisa-<br />
Lächeln: Lily Gladstone). Er<br />
wird Molly heiraten, er wird<br />
sie lieben, aber – auf Geheiss<br />
seines Onkels Hale – auch dafür<br />
sorgen, dass sie vorzeitig stirbt.<br />
Dem dringend benötigten Insulin<br />
für die Kranke mischt der<br />
Ehemann Gift bei.<br />
Und sonst? Guter Rat: Ausgeschlafen<br />
für das Dreieinhalbstunden-Spektakel<br />
antreten<br />
und die Zwischenverpflegung<br />
nicht vergessen! n<br />
Une manne pétrolière que les<br />
«profiteurs» ont détournée:<br />
un western policier épique de<br />
Martin Scorsese.<br />
PAR<br />
LUDWIG<br />
HERMANN<br />
On les a appelés les «meurtres<br />
d’Osage». Des crimes atroces<br />
commis dans les années 1920<br />
contre les indigènes américains<br />
de la tribu Osage. Raison: une<br />
envie démesurée!<br />
Pétrole. Chassés de leur<br />
zone de peuplement ancestrale<br />
Darsteller/Distribution:<br />
Leonardo DiCaprio, Robert De Niro,<br />
Lily Gladstone<br />
Buch & Regie/Scénario & réalisation:<br />
Martin Scorsese (<strong>2023</strong>)<br />
Dauer/Durée: 206 Minuten/206 minutes<br />
In den Kinos/Aux cinemas: REX 1 & 2<br />
En couple: la femme osage (Lily Gladstone)<br />
et l’Américain (Leonardo DiCaprio).<br />
sur la côte est, les Osages avaient<br />
acquis un terrain de plus de<br />
5000 km 2 en Oklahoma. À un<br />
prix défiant toute concurrence:<br />
1,90 dollar l’hectare. Puis, un<br />
jour, le pétrole a jailli – exactement<br />
du sol de leur réserve.<br />
Le peuple autrefois pauvre s’est<br />
enrichi, les Osages disposaient<br />
soudain du revenu par habitant<br />
le plus élevé du monde.<br />
Cela fit des envieux parmi la<br />
population blanche. Les Indiens<br />
Osages étaient-ils seulement en<br />
mesure de gérer eux-mêmes leur<br />
richesse? Le Congrès américain<br />
a imposé à chaque autochtone<br />
un tuteur chargé de gérer ses<br />
finances. Il y avait de l’injustice,<br />
de la corruption, de la fraude –<br />
les meurtres se multipliaient.<br />
Un règne de la terreur, violent<br />
et croissant, s’est installé dans<br />
la réserve des Osages.<br />
Thème hollywoodien.<br />
Le western policier «Killers of<br />
the Flower Moon» de Martin<br />
Scorsese évoque la manne pétrolière<br />
que les «profiteurs» ont détournée.<br />
En collaboration avec<br />
le scénariste Eric Roth (Oscar<br />
1995 pour «Forrest Gump»),<br />
Scorsese a écrit le script en se<br />
basant sur le livre «Le crime:<br />
la véritable histoire derrière<br />
la série de meurtres la plus<br />
spectaculaire d’Amérique»,<br />
rédigé par le journaliste du<br />
New York Times David Grann.<br />
David Grann décrit l’élucidation<br />
des meurtres d’Osage<br />
du point de vue de la police<br />
fédérale de Washington, le<br />
Federal Bureau of Investigation<br />
(FBI), qui a vu le jour<br />
à l’époque. Martin Scorsese<br />
décrit les 206 minutes (pénibles<br />
à supporter) du drame<br />
d’Osage du point de vue des<br />
coupables et des victimes. La<br />
variante la plus divertissante.<br />
Avec un Robert De Niro au<br />
sourire toujours acide dans le<br />
rôle de William «King» Hale,<br />
qui tire les ficelles dans le<br />
pays osage, passe d’une part<br />
pour un bienfaiteur, mais<br />
veille en réalité à ce que de<br />
nouveaux indigènes soient<br />
sans cesse tués.<br />
Empoisonneur. L’un<br />
des hommes de main de<br />
«King» Hale est son neveu<br />
Ernest Burkhart (plein de<br />
sève: Leonardo DiCaprio), le<br />
fil rouge du film. Employé<br />
comme chauffeur, Ernest<br />
tombe amoureux de Molly<br />
(au sourire à la Mona Lisa: Lily<br />
Gladstone), une femme mûre<br />
des Osages. Il épousera Molly,<br />
il l’aimera, mais – sur ordre<br />
de son oncle Hale – il fera en<br />
sorte qu’elle meure prématurément.<br />
Le mari mélange du<br />
poison à l’insuline dont la<br />
malade a un besoin urgent.<br />
Et à part ça? Un bon conseil:<br />
bien dormir avant d’assister<br />
au spectacle de trois heures<br />
et demie et ne pas oublier de<br />
prendre une collation! n<br />
Eine der berühmten<br />
Liebesgeschichten<br />
intellektueller<br />
Giganten.<br />
VON MARIO CORTESI<br />
Ingeborg Bachmann und<br />
Max Frisch – zwei Schriftstellerpersönlichkeiten,<br />
zwei<br />
Intellektuelle, zwei Liebende,<br />
ein existenzielles Drama. Eine<br />
eigentlich unmögliche tragische<br />
Liaison, im Vornherein<br />
zum Scheitern verurteilt.<br />
Die Liebesbeziehung dauert<br />
vom Sommer 1958 bis in den<br />
Frühling 1963. Eine intensive,<br />
leidenschaftliche Verbindung,<br />
in Zürich und Rom. Eigentlich<br />
ein wunderbarer Filmstoff.<br />
Eifersüchtig, besitzergreifend.<br />
Doch Margarethe<br />
von Trotta, jetzt 81, bringt die<br />
Flamme dieser brennenden<br />
Liebe nur als Flämmchen auf die<br />
Leinwand. Zwar ist die 40-jährige<br />
Vicky Krieps («Corsage»)<br />
eine überzeugende Ingeborg<br />
Bachmann, eine schöne Frau,<br />
die den Männern den Kopf verdrehen<br />
kann und Max Frisch gar<br />
nicht zu erobern braucht. Max<br />
Frisch (Ronald Zehrfeld), füllig,<br />
mit Brille und Pfeife, glaubt man<br />
den Kontrollfreak nicht recht,<br />
der eifersüchtig und besitzergreifend<br />
seine Eroberung im<br />
Auge behält. Er wirkt spiessig,<br />
mit zu wenig Charme, Frauen<br />
sind für ihn bloss interessante<br />
Fallstudien, sein Hämmern<br />
im Zweifingersystem auf der<br />
Schreibmaschine ist eigentlich<br />
sein Leben, wie das schwarze<br />
Notizbuch, das er immer zur<br />
Hand hat. Die Österreicherin ist<br />
selbstbewusst, aber verletzlich,<br />
verstummt schliesslich in ihrer<br />
Arbeit beim leisen Druck, der<br />
vom Schweizer ausgeht.<br />
Zündstoff und Tragik.<br />
Die Filmemacherin hat ihre Erzählung<br />
(die leider auf die erst<br />
nachher publizierten 297 Briefwechsel<br />
Frisch-Bachmann verzichten<br />
musste, weil sie unter<br />
Verschluss gehalten waren)<br />
auf zwei Ebenen inszeniert.<br />
Die Jahre der komplexen Liebe<br />
und der unvermeidliche Bruch<br />
– dann die Flucht der geschädigten<br />
und kranken Bachmann<br />
in die arabische Wüste. Das<br />
Switchen zwischen den beiden<br />
Ebenen verleiht dem Lichtspiel<br />
Spannung, sorgt für Abwechslung.<br />
In Zürich und Rom steckt<br />
Zündstoff und Tragik in der<br />
Leidenschaft, Frisch hat diktatorische<br />
Überwachungszüge,<br />
Bachmann möchte autonom<br />
bleiben, liebt Freiheit und<br />
gleichberechtigte Partnerschaft.<br />
Fühlt sich eingeengt.<br />
Wadi Rum. Dann statt<br />
einer angepeilten Ehe der<br />
schmerzvolle Bruch, nachdem<br />
Bachmann Frischs Notizbuch<br />
gelesen und verbrannt hat. Für<br />
Bachmann ist die Trennung<br />
eine Katastrophe. Sie wird mehrfach<br />
hospitalisiert, macht sich<br />
Ingeborg Bachmann – Reise in die Wüste HHH<br />
dann mit einem jungen Wiener<br />
Schriftsteller auf die Reise in die<br />
Wüste, die sie ursprünglich mit<br />
Frisch plante. Im wundervollen<br />
Wadi Rum, dem Drehort für<br />
«Lawrence of Arabia», findet sie<br />
eine vorübergehende Ruhe, vor<br />
allem, als sie nach einer berührenden<br />
Gruppensexszene mit<br />
drei Männern den Weg zu sich<br />
und ins Leben zurückfindet und<br />
befreit und erlöst in die Wüste<br />
schreit, dass sie Rache an den<br />
Männern genommen hat. Der<br />
Film endet, statt mit ihrem mysteriösen<br />
und rätselhaften Tod in<br />
Rom (brennende Zigarette und<br />
mit Drogen vollgepumpt), mit<br />
Bachmanns Zitat «Meine Wüste,<br />
meine einzige, meine sanfte Vorhölle,<br />
meine Erlösung». n<br />
Darsteller/Distribution:<br />
Vicky Krieps, Ronald Zehrfeld<br />
Regie/Mise en scène:<br />
Margarethe von Trotta (2022)<br />
Länge/Durée: 110 Minuten/110 minutes<br />
Im Kino/Au cinéma: REX 1 (LUNCH’KINO)<br />
L’une des fameuses histoires d’amour<br />
des célébrités intellectuelles.<br />
PAR MARIO CORTESI<br />
Ingeborg Bachmann et<br />
Max Frisch, deux géants de<br />
la littérature, deux intellectuels,<br />
deux amants liés par un<br />
drame existentiel. Une liaison<br />
tragique, en fait impossible,<br />
condamnée d’avance. La relation<br />
amoureuse dure de l’été<br />
1958 au printemps 1963, une<br />
liaison intense et passionnée,<br />
à Zurich et à Rome. Une merveilleuse<br />
matière pour un film.<br />
Jalousie possessive.<br />
Mais Margarethe von Trotta,<br />
aujourd’hui âgée de 81 ans,<br />
met à l’écran la flamme de cet<br />
amour brûlant, mais ce n’est<br />
qu’une flammèche à l’écran.<br />
Certes, Vicky Krieps («Corsage»),<br />
40 ans, est une Ingeborg<br />
Bachmann convaincante,<br />
une belle femme qui sait faire<br />
Ingeborg<br />
Bachmann<br />
(Vicky<br />
Krieps) und<br />
Max Frisch<br />
(Ronald<br />
Zehrfeld):<br />
unmögliche<br />
Liebe.<br />
Ingeborg<br />
Bachmann<br />
(Vicky<br />
Krieps) et<br />
Max Frisch<br />
(Ronald<br />
Zehrfeld):<br />
l’amour<br />
impossible.<br />
tourner la tête des hommes et<br />
qui n’a même pas besoin de<br />
conquérir Max Frisch (Ronald<br />
Zehrfeld) qui lui n’est pas vraiment<br />
crédible: bedonnant avec<br />
ses lunettes et sa pipe, il tient<br />
sa conquête sous le contrôle<br />
d’une jalousie possessive.<br />
Il a l’air coincé, dénué de<br />
charme, les femmes ne sont<br />
pour lui que des études intéressantes.<br />
Ce qu’il martèle de<br />
deux doigts sur sa machine à<br />
écrire, c’est en fait sa vie, pareil<br />
au carnet noir qui ne le quitte<br />
jamais. L’Autrichienne est sûre<br />
d’elle-même, mais vulnérable.<br />
Une pression insidieuse du<br />
Suisse va la rendre finalement<br />
muette dans son travail.<br />
Détonateur et tragédie.<br />
La cinéaste a construit son<br />
récit sur deux plans (malheureusement<br />
sans les<br />
297 lettres échangées entre<br />
Max Frisch et Ingeborg Bachmann.<br />
Mise sous clé, cette relation<br />
épistolaire n’a été publiées<br />
qu’ultérieurement.) Les années<br />
d’amour complexe, la rupture<br />
inévitable, la fuite d’Ingeborg<br />
Bachmann, malade et ravagée,<br />
dans le désert arabe… Ces épisodes<br />
passent de l’un à l’autre<br />
en conférant au jeu une certaine<br />
variation de suspense.<br />
À Zurich et à Rome, la passion<br />
est explosive et tragique,<br />
Max Frisch a des tendances<br />
dictatoriales pour maintenir<br />
Ingeborg Bachmann sous surveillance,<br />
alors qu’elle veut garder<br />
son autonomie, son amour<br />
de la liberté et le respect d’un<br />
partenariat égalitaire. Elle se<br />
sent à l’étroit dans ce carcan.<br />
Wadi Rum. Puis, au lieu<br />
du mariage envisagé, succède<br />
une rupture douloureuse après<br />
qu’Ingeborg Bachmann a lu et<br />
brûlé le carnet de notes de Max<br />
Frisch. Pour elle, la séparation<br />
est une catastrophe. Hospitalisée<br />
à plusieurs reprises, elle<br />
entreprend avec un jeune<br />
écrivain viennois le voyage<br />
dans le désert, initialement<br />
prévu avec Max Frisch. Dans le<br />
magnifique Wadi Rum, lieu de<br />
tournage de «Lawrence d’Arabie»,<br />
elle découvre un lieu de<br />
repos, toutefois temporaire,<br />
retrouve un chemin de vie et<br />
se retrouve elle-même après<br />
une scène touchante de sexe<br />
avec trois hommes. Elle crie<br />
dans le désert, libérée et délivrée,<br />
avoir pris sa revanche<br />
sur les hommes.<br />
Au lieu de terminer le film<br />
par sa mort mystérieuse et<br />
énigmatique à Rome (cigarette<br />
allumée et bourrée de<br />
drogue), la fin aboutit sur<br />
une citation d’Ingeborg Bachmann:<br />
«Mon désert, mon<br />
unique, mes doux limbes,<br />
ma rédemption.» n<br />
Biel Bienne-Bewertung / Cote de Biel Bienne: HHHH ausgezeichnet / excellent HHH sehr gut / très bon HH gut / bon H Durchschnitt / médiocre – verfehlt / nul