14.05.2013 Views

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

Villanueva, Jaime (1765-1824). Viage literario a las ... - vall de Pi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Madrid<br />

1850<br />

Vittanueva~ Ja!me<br />

V~g~ ~~r~W~<br />

Vt


q<br />

IP<br />

VIAGEUTERAMO<br />

A LAS IGLESIAS DE ESPANA.<br />

SOAUTOR<br />

DO~ ~AJM~ Y~ !7jE VA,<br />

PXBSBtTBttO, tNBt~BCO De ~A ACABBHtA<br />

MtAHtHONA.<br />

TOMOXL<br />

YtACEA~]K6E~.<br />

PUBUCÀDO PORLA.MtSMACADEMA..<br />

MAMUD:<br />

tMPBENTADE LA REAL ACADEMÏADE LA BtSTOMA,<br />

t1CU,4O CtMO M 011: «. D. MtttTXO c.lunnfO.. t.


FtMt~we


ADVERTENCIA.<br />

CoANMen


tV<br />

<strong>de</strong> la ~sp


v<br />

--l r_ r<br />

tastgtestas


uMK<<br />

t<br />

ttmauMM «st es que tamoen


VM<br />

1.I,L,<br />

",mlll""nÇUIIlti~ j~maurascoplaaaspor el pa.<br />

dre <strong>Villanueva</strong> Vitjanueva,<br />

patauras y conctuye COptNuMpOFet pa~<br />

con !as sigaien.<br />

tes E


Yttt<br />

n~


~t~t~HFt<br />

eu a oe jumo ae ia~, no po<strong>de</strong>mosactual.<br />

mente sehatar su para<strong>de</strong>ro. Tampocopo<strong>de</strong>.<br />

mosse~atar el <strong>de</strong> la Coleccion ~p~~tca,<br />

el<br />

y<br />

dct ~«


!ND!CE<br />

DE LAS CAMA8 QUE CONTtENE ESTE TOMO.<br />

M~.<br />

CAMALXXXV. COtM


Dite.<br />

Hugoy De~bach.<br />

FE DE ERRATAS.<br />

M.~y~<br />

~e~c.)-.


YtACEUTERAÏUO<br />

A &AS ÏGt.ESXAS DE ESPAÇA<br />

CARTA LXXXV.<br />

Concluye e~ EpMcopo~tO Urgelense.<br />

j~i.t querido hermano Vamos continuar<br />

esta tarea, que todaviameocuparnaigunos<br />

correos.<br />

BËRNARDO GMLLEM<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1076 d 1077 ~


2 VtACBUTEHAMO<br />

mm-rm uu uumormo, que sera e! ~U7f!A<br />

~(~7. tt:)hto con est:) duda porque no se<br />

qu6 cucnla dcbiô seguicsc en la esct'Hura &<br />

que rue rf'ct'o, la coat vi or!gh)n! en et ar*<br />

ehho <strong>de</strong> la catedrut <strong>de</strong> Sotsona, y es una do.<br />

nacion hccha ~ot- Schta aqucUa igtcs!a <strong>de</strong><br />

on !)!


A LAStCt.E8M MESM~A. 3<br />

'1Mt.d o~ltins~innn ~n,v.n. "I!<br />

COM~tOMCsiraoniaceA


Y)


A).A!;)f:t.ES)AS)tËE~PA~.<br />

ténticas <strong>de</strong>1 la<br />

~·· _1 1<br />

pnrexa y )eg)(.imidad<strong>de</strong> la elec.<br />

cion<strong>de</strong>nuestro Prelado. La igtcsiaqnese<br />

consagro cra la recien constrnida dû San Es.<br />

tehan<strong>de</strong> ~)'t):'s~()cOtixs). Dcso'ihpnse todas<br />

tas ceremonias usadas entonces en semfjantes<br />

consagraciones: y tnpgo )ado dos attarcs,<br />

uno alto en honor <strong>de</strong> San Estchtin,


8 VtAGE UTEMtO<br />

De!mismoano 1079 es la donacïonque e!<br />

Con<strong>de</strong>Ermengo! IV hizoad


t LAS)GH~)AS<br />

t)EESPAÇA. 7<br />

mudar la tndiccion en et mes do Mtipmhfe v<br />

esta es una pt'ueba mas do que en Catatuua<br />

se es).i)6ta mismo algunas veces,<br />

Hecho este bien a su iglesia pasô nuesU'o<br />

Obispo con c) mismo Condc y su mugcr Lu.<br />

fia a consagraf la igtcsia y conih')n:u'et nucYO<br />

monas~t'to <strong>de</strong> Santa Cecitia dct vattc <strong>de</strong> ~«ts,<br />


8 YtAGEUTEHAtttO<br />

tarios 6 afianzasu vcracidad y exactitud. En<br />

fin, ira la copia con algunas notas que todo<br />

to ()ir:ipor mi. Se me oh'idabael <strong>de</strong>cir quc'ct<br />

original existe en el archive <strong>de</strong> la cotegiata<br />

<strong>de</strong> Casteitbo, y que e! notarié conto en él e!<br />

ano XX <strong>de</strong>l Rey Felipe, con ser mas <strong>de</strong> dos<br />

mcses postenor al otro que ya dije, en que<br />

se conto bien el XX!.<br />

En el archivo <strong>de</strong>! monastcrio <strong>de</strong> Monserrate<br />

~c~. 57. ?t." ~J Y)la escritura<br />

original <strong>de</strong> la consagracion <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong><br />

Santa Maria, op~MMFor~se (hoy CasfeH.<br />

follit <strong>de</strong> ~!M~'e~M,junto a Tora) que hizo<br />

nuestro Ohispo !ta!)andosepresentes D


A !.Ag IGLE31AS Dt: ESfASA. 0<br />

1 1f 1<br />

no Oton (et Obisposuccsor) hizo A estaïgtc.<br />

sia <strong>de</strong> la villa <strong>de</strong> Lesereto en indcmnixacion<br />

do tos danos que su padt'c ArLat, Confie<br />

tambien <strong>de</strong> Pattas, habia caosado fa misma,<br />

por cuva causa habia muerto cxconmigado.<br />

Ya dos af)os antes, a 5t <strong>de</strong> m:)\o, et<br />

mismo Artat hijo, j)a))ia ajustadn una roncordia<br />

con nuestro Ohispo haciendo atgunas<br />

donaciones por el alma <strong>de</strong> su padre, con<br />

tal que el Prelado le dicso scpottura ectcsiastica<br />

en el cemcntcrio. Va copia <strong>de</strong> estas<br />

dos escrit.m'as (s).<br />

Det mismo ano 4087 à 7 <strong>de</strong> dicicmbre<br />

produce el padre Pascual en la Dise~ac/o/t<br />

<strong>de</strong>l obispado <strong>de</strong> PfJMs ta memoria <strong>de</strong> la confirmacion<br />

que este mismo Ohispo hixo<strong>de</strong> todas<br />

<strong>las</strong> donacioncs hcchas à la iglesia <strong>de</strong><br />

Santa Maria <strong>de</strong> Tremp, concediendoJe que<br />

pudiese presidir un Abad en ella si con el<br />

tiempo crccicse en rentas y prospendad.<br />

Tambicn es (têt mismo ano la donacion testamentaria<br />

hecha a esta Igtcsia por su Arcediano<br />

Gx~erMo ~rno~, que poco <strong>de</strong>spues fué<br />

su Obispo.<br />

(~) No ha sido posihtc hatktr fibs copi:));, nMtquc es<br />

tnuy ciertoqucse Menron; aeaso pcrfcicrottpaNsiempre<br />

con at~unas otrM con moUvo <strong>de</strong> <strong>las</strong> oni~racioncs y ttasfur-<br />

~o'i~M tuw q~c suffit' en et nito t808 y '.iguicnk's.


ALASMLESM m v s~uww.a M.uu ESPAÇA. wmu.n.. « tW<br />

'tA9n.ft:n. "1 ~t,:v" 1-1 {\I-ft" .1:<br />

cual, retcrido et obtto <strong>de</strong>l Obispo, dice:<br />

Post CM~MSMOrtCMelecti ~N{ duo CptSCOpt:<br />

expresion que <strong>de</strong>be enten<strong>de</strong>rse precisamente<br />

<strong>de</strong> los dos Obispos inmediatos FttkoMy Gui-<br />

~erwo, cuyos ponH(!cadoscxaminaremos sucesivamente.<br />

Pero antes quiero, ya que !o trao la materia,<br />

vindicar &esta iglesia <strong>de</strong>l horron que<br />

le puso el padre Don <strong>Jaime</strong> Pascual en su<br />

Disertacion <strong>de</strong>t obispado<strong>de</strong> PaM«s, don<strong>de</strong> hablando<br />

<strong>de</strong> io frecuente que era por estos<br />

tiempos y paises et vicio <strong>de</strong> la simonia, dice<br />

pag. 98 es ciertoque en la Sc(!e<strong>de</strong> L'n~ <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

cerca <strong>de</strong>l ano iOCO y


z YUCEfJTKnAMO<br />

getenscs hasta !a noticia que nos da e) ne.<br />

crotogio citado en e! ano ~092. Simonia pu.<br />

do habcr en la eleccion


t~S tCLE~ASt)E E~'A~A.


1t VtACEUTMAMO<br />

la que d afccdianato que tuvo Fulco, fucse<br />

atguno <strong>de</strong> los <strong>de</strong> esta iglosia. Antcs por )o<br />

contrafio tcngo datos <strong>de</strong>masiado cicrtos para<br />

atirmar que i'n6arccdiano <strong>de</strong> San Viccn.<br />

te <strong>de</strong> Cardona. Hn aque))a iglesia no se in-<br />

trodujo la canonica Agustiniana hasta poco<br />

antes <strong>de</strong>l af)o 1090, y fuc FM


At.MMLE8M8M ESPAÇA.


~C. vfACË!.)ïM;nuo<br />

it ambos vaDas cosas, ana<strong>de</strong>: tel nf


A LAS MLEStAS DE E8t'A'SA. ')7"J n n<br />

Fulco tco. nue que niuri6 muri6 à finns fines fif'i <strong>de</strong>l n{


48 V~RHUTERAtHO<br />

1<br />

cion y acabnse. A b menos senh'a este docnmento<br />

piu'~ probar que Fulco fué Obispo<br />

<strong>de</strong> Urgel en aigun Ucmpo.<br />

Con mas scguridad puedo babtar do otra<br />

cscrit)))'n (porquo )a he visto originat en el<br />

archivu dct Aba


A LAS ICLESIASDE E~A\A. ~9<br />

t.'f )-r,~)'- )rt~< )'<br />

ano AAA~t


M YtAGEUTEnAXM<br />

sus memorias,<br />

n~n_'M- 1, l'A'1In__A 1..<br />

y comienxaoa haltarse, y )as<br />

ho visto en et mismo archivo en gran<strong>de</strong><br />

abundancia, en que se intittila Obispo<strong>de</strong> Bar.<br />

celona y juHtamente t~co~<strong>de</strong> Je fa)'(!oH(t;<br />

prucha évi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> f]ucera una misma persona,<br />

due cediendoen k mucrte <strong>de</strong>l compc.<br />

tidor et dcrccho que pcnsaba tcner al obispado<br />

do Urgel, dio togar con ctto à que fueso<br />

elegido San Odon pactfieatnente, y et fuesc<br />

no trastadado (porque esto no se conocia<br />

entonces), sino e!ecto por el caphuto <strong>de</strong><br />

Bat'cetonaObispo<strong>de</strong> aquctta Iglesia. En resolucion,<br />

el como, yo no !o se pero me<br />

consta esto que digo, que el mismo FM~co,<br />

que aqui mantuvo el titulo <strong>de</strong> Obispo Urgciense<br />

hasta por los anos 1095, es el que po.<br />

ne el padre Ftorex Ohispo <strong>de</strong> Barcelona <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

et 1096 hasta et i099, y aunpuedo aHadir<br />

aqui la época fija <strong>de</strong> su muerte tomada<br />

<strong>de</strong> un necrotogio <strong>de</strong> Cardona, fjue dice: IV<br />

idus <strong>de</strong>cembris~arc~OMe ~e~ost'


At.ASt'tUMtASOEHKt'A.'SA. 2<<br />

CUtLLEHMOAR~AL DE MONTFERMER.<br />

~?~~092 ~alOUS.<br />

Este ponUiicadoes una <strong>de</strong> <strong>las</strong> pruebas <strong>de</strong>t<br />

<strong>de</strong>sconcierto <strong>de</strong>l Episcopotogio impreso que<br />

!o hacc Ohispo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el afto 10*76 hasta el<br />

1082 tiempo en que, comovimos, gobernaba<br />

la iglesia Bernardo GMt~en!.Et nuestro<br />

ora todavia Arcediano<strong>de</strong> ella en el ano ~87<br />

cuando hixo testamento, y en él donacion<br />

Ala canonica <strong>de</strong> variosalodios, VI. kat. apr~<br />

MsaHMOXXVII. n~nt Philippi Regis, al cual<br />

suscnhiù con su nombre y apettido et ya dicho<br />

Obispo Bernardo ~a~o~. 7. (ol, 24. 6J.<br />

Tamhien se nombra Arcediano en el afto<br />

t090 en la restauracion que yn indique <strong>de</strong><br />

la iglesia <strong>de</strong> Orgafia.<br />

Su eleccion en Obispo<strong>de</strong>hi6 ser atincs <strong>de</strong>l<br />

ano i(M2, cuvas circunstancias ignoramos;<br />

solo se suponc que hubo en ella discordia,<br />

y que le dispute esta dignidad F«!co, Vii!con<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> Cardona. Mas ya vimos que aunque<br />

este se int.it,u)6Obispo<strong>de</strong> viviufuera<br />

<strong>de</strong> esta c:


VL~EJ.TEMRÏO<br />

~n


LAS IGLESIAS DE EXPANA. 2~<br />

XXXIII dol mismo Uey (lue lto visto origina!,<br />

don<strong>de</strong> (irma el Obispo <strong>de</strong> su mano sin<br />

nombrarsc e!ec


24 VfA(!EUTEBAtUO<br />

tonces )ft la dct <strong>de</strong>i aftrtsimn~ntn. ano stgutente, fnmn como Mtf! succmô<br />

en esta cscritura, focha on el mes <strong>de</strong> diciembre.<br />

Dejo <strong>de</strong> hablar <strong>de</strong> otros documentes que<br />

he visto <strong>de</strong>l mismo ano XXXV<strong>de</strong> Felipe, que<br />

solo sirven para probar la existencia <strong>de</strong> nuestro<br />

Obispo en eso tiempo.<br />

Uno mas sobt'CYtviùa la cxpresada donacion.<br />

Existe original y copiada tambien (t6t~.<br />

/b~. 25) la publicacion <strong>de</strong> su testamento o<br />

sea la <strong>de</strong>claracion jurada <strong>de</strong> !&s testigos,<br />

ô testamento sacramentai, fecho a 26 <strong>de</strong><br />

abril <strong>de</strong>l ano i09C. En este documento juran<br />

los testigos supra altare ~attcte E~ah'a<br />

Virginisquo<strong>de</strong>st /Mt!da


ALASMLEStAS DEESPAtA. 23<br />


26 VfA


A LAS tGLESUS DE ESPANA. ~7Î<br />

nL-q ~trrnnn nn..T,n .ln.·1. li., 1.,<br />

cusit que no acaoo ue emenuer. Ks ia ceston<br />

que dicho Con<strong>de</strong> hizo &!a iglesia <strong>de</strong> Urgel<br />

<strong>de</strong>l C(M


28 YtACEUTERAtUO<br />

mn~M!Mn


ÂI~ MLEMAS DE EBPAKA. 29<br />

~A-t~t-


30 YIÂGEULRRAMO<br />


A !.AS Mt.EHA8 DE ESPAKA.<br />

comido juntos vuelva cada une &su casa: y<br />

que si algun cofra<strong>de</strong> muriese acudan todos a<br />

su seputtura, y hagan cantar una misa por<br />

su alma y ofrczcan por cl obtaciones. A los<br />

que se alistaron en esta hermandad pcrdona<br />

la mitad <strong>de</strong> la penitencia que ya estuvieren<br />

haciendo por sus culpas peque&as y aun <strong>de</strong><br />

los ocho vicios capitales cuya pcmtenda no<br />

recibieron, les pordona la mitad. Este extracto<br />

te harà acudir vo!ando il ieer el documento<br />

que va copiado (ca) en el cual notaras que el<br />

que instô al santo Ohispo a quefundase esta<br />

congregacion cra Guillermo Bernardo. Prior<br />

<strong>de</strong> aquel lugar; y el notario que lo escribto<br />

otro Guillermo monge motivos por los que<br />

dije que aquella iglesia era monasterio. Ya<br />

ves que esta es una reliquia <strong>de</strong> los Agapes<br />

primitivos, sin otra diferencia mas que aqui<br />

hacia la esperanza <strong>de</strong>l perdon e indulgencia<br />

canonica, to que aHà obraba el fervor <strong>de</strong> la<br />

caridad. Hoy dia hay parroquias en este pais<br />

don<strong>de</strong> en <strong>las</strong> fiestas <strong>de</strong>l titular concluida la<br />

misa mayor, todavia se ponen algunas mcsa:!<br />

<strong>de</strong>lante <strong>de</strong> la puerta <strong>de</strong> la iglesia en que se<br />

reparte à los concurrentes pan y vino y a<br />

esto ttaman la Cantat. Y aun on<strong>las</strong> ciuda<strong>de</strong>s<br />

(a) Ap.n. IV.


32 Y)M!EHTËMMO<br />

los panes que <strong>las</strong> cot'radias repartcn a sus in.<br />

dividuos en sus nest.as, se llaman vulgarmente<br />

P« en


A!.A8)em)Mt)EB8PAM. 33<br />

t.).(~ .


3t VUCEt.)f)!BA)))0<br />

csperanzay <strong>de</strong>sco do sacnr <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>rio <strong>de</strong> los<br />

moros una ciudadtan insigne. Con este motivo<br />

los Obispos<strong>de</strong> Barbastro y <strong>de</strong> Roda miraban<br />

como pcrtenocientes & su territono los<br />

lugares ccrcanos à Lérida que hasta aqui habian<br />

sido <strong>de</strong> la jurisdiccion do Urgel. A esto<br />

se opuso San Odon, y acaso renovô !a queja<br />

<strong>de</strong> su antecesor BW6a!fo,viendo que !cs territorios<br />

que tan <strong>de</strong> antiguo estaban adjudicados<br />

a su iglesia cuando no habia ott'a quelos gobornasc, tan facitmente se daban ott'o<br />

pastor. Queaunque este santo Prelado prefit'icse<br />

et bien comun <strong>de</strong> aqueHastierras al engran<strong>de</strong>cimiento<br />

<strong>de</strong> su Se<strong>de</strong> sin embargo no<br />

cra bien visto que cal<strong>las</strong>e en esta ocasion, ni<br />

tampoco jnsto que <strong>de</strong>jase <strong>de</strong> <strong>de</strong>finirse tegiti.<br />

mamentû el rebano que a cada pastor pertenecia.<br />

La rectamacton que con este moth'o<br />

hizo nuestro Santo dio ocasion &los tres bro.<br />

ves que le dirigieron les Papas Urbano H y<br />

Pascual U, publicados ya por el P. D. <strong>Jaime</strong><br />

Pascual (Dis.(let 0&. Pa!Ms, p~. 6i.~<br />

en los cuales est~ireprendido nuestro Santo<br />

por haber pretendido la jurisdiccion <strong>de</strong> Me.<br />

tropotitano sobt'caquel<strong>las</strong> Se<strong>de</strong>s. Cosa queno<br />

acabo <strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r. ni creo que nadie ~ig!)<br />

haber hecho ni pretendido nuestro Obispo,<br />

cstando como cstaba ya entonces rcstaurada


A ).A8 K!t,E9!AS Du E8PANA. 3!j<br />

-t: t~ '


? TtAGE LfTEBAHM<br />

cida. En tiO~etCon<strong>de</strong> <strong>de</strong> Urgel ErmengolV<br />

hizo una copiosa donacion a esta Sedo y Obispo,<br />

!a cuat esta copiada en et ~6. i. Dotal.<br />

fol. 24. Fnc esto a 7 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ese ano,<br />

cra MCXL,indiccion X. Entre vanosaiodtos<br />

le da uno <strong>de</strong> los dos castillos <strong>de</strong> Balaguer,<br />

C


A LA3MLES!A8 M Ë~ASA. 37<br />

< < i t'< 1<br />

iromp jo que ya le habtan concedtdo sus padros<br />

jos Con<strong>de</strong>sRaimundo y Valencia.<br />

En m !) L6t


? VU«E UfEBAtUO<br />

n 1 'tI<br />

M, y Ramon<strong>de</strong> Roda. Ana<strong>de</strong>que en el exor.<br />

dio, dice San Odon,que su potcsta<strong>de</strong>pisco-<br />

pal <strong>de</strong>scien<strong>de</strong> tHîHedta


A t.A8 !Gt.ES


40 VtAUE UTERAMO<br />

_r


A LAStOMStASPB MPASA. 4t<br />

Obispoel apellido <strong>de</strong> Bercn~Mcr.ignorase la<br />

patria, catidad y <strong>de</strong>mas circunstancias <strong>de</strong> su<br />

persona. Por atgunas memorias <strong>de</strong> poca en.<br />

tidad se sabe que cra \a Obispo en HM.<br />

Dos aftos dcspuc~ confirnx) a todo su cJcro<br />

la faouhad <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r testar tiht'ctnentc <strong>de</strong> sus<br />

bienes como ya tottaoan, hoponiendotescn<br />

cambio do ello y por dorocho do


42 YtAOEUTERAtUO<br />

.t~ C~ t?.) Tt~~<br />

cion <strong>de</strong> San Ermengo!. Para esto vino el<br />

Con<strong>de</strong> à Urgel dia i5 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> il 30, y<br />

entonces se hixo la escritura que he visto<br />

aqui original, y no contiene mas que esto.<br />

Otras donacioncs recibiô <strong>de</strong>l citado Con<strong>de</strong>do<br />

Urget en el testamento que hizo at empren<strong>de</strong>r<br />

un viage à Castilla, dia 8 <strong>de</strong> febt'ero <strong>de</strong><br />

H53, en el cual a<strong>de</strong>mas instituyo à nuestro<br />

Obispo uno <strong>de</strong> sus albacoas. Es documento<br />

curioso é ira copiado en b <strong>de</strong> los Con<strong>de</strong>s.<br />

Con estas y otras donaciones crecieron<br />

<strong>las</strong> rentas do la igtesta, <strong>de</strong> modo que et<br />

Obispo tuvo por conveniente aumentar hasta<br />

45 el numéro <strong>de</strong> Canonigos que su antecosor<br />

Eriba))o habia fijado en el <strong>de</strong> 40. Fu6 esto<br />

en el ano H54, en el cual trabajo no poco<br />

porque se verificuse la reunion <strong>de</strong>l monastc.<br />

rio <strong>de</strong> monjas <strong>de</strong> Santa Cecilia <strong>de</strong> Etins at<br />

<strong>de</strong> San Saturnino <strong>de</strong> Tabernoles, instando<br />

junto con el citado Con<strong>de</strong> para que fuosen<br />

arrojadas <strong>de</strong> alli <strong>las</strong> <strong>de</strong>votas. Mas trabajo en<br />

vano, y esta reunion no se verifico basta<br />

él sigto XV. De esto se dira <strong>de</strong> proposito<br />

otro dia.<br />

En el mismo ano consagro la iglosia <strong>de</strong><br />

Santa Cecilia <strong>de</strong> Figols. Consta esto por la<br />

cedulita que <strong>de</strong>jaron en et attar junto con<br />

<strong>las</strong> rcUquias, la cual hallada en su renova-


A t.A8 tGt-EMAS DH ESP.~A. 4.3<br />

cton, se conserva en la sacnsuaoe mena<br />

parroquia, y tambicn la arqui!)aque para ello<br />

sirvio. Comienza asi: ~Mdt J'sra~: Do~!t!Ms<br />

Deus hfMsDeMSMMt


VtAGEUTERAHM<br />

DO <strong>de</strong> fit'mar: to cnni. A


A LAS Mt-MM<br />

DE EepAfiA.<br />

como es coctaneo y original <strong>de</strong>be ser preferido<br />

atodos los posteriores, quosin saberse<br />

como equivocaron este apctfido («).<br />

Confinnase esto con la nota que hallé en el<br />

monasterio <strong>de</strong> Ccrratoix, el cuai visité en<br />

~8CPedro, Obispo <strong>de</strong> Etna, como sub<strong>de</strong>legado<br />

<strong>de</strong>l Nttncio <strong>de</strong> su Santidad Cesar,<br />

Obispo <strong>de</strong> Novara. Pues en el inventario<br />

que formo este visitador, noto la escritura<br />

<strong>de</strong> consagracion <strong>de</strong> la igtcsia hccha por el<br />

Arzobispo San Otagoer dia 29 <strong>de</strong> sct.iefobre<br />

<strong>de</strong> H2G, instancias<strong>de</strong> Pedro ~ereH~Mer,<br />

Obispo <strong>de</strong> Urgel.<br />

0)vid6scmc poner en su htgar la noticia<br />

<strong>de</strong> haber asistido el Obispo Fc~'o at Conci-<br />

!iodoNa)'bona<strong>de</strong>ii28629, don<strong>de</strong> se estabtecio<br />

la cofradia <strong>de</strong> los contribuyentes al<br />

menos con doce dineros para la restauracion<br />

<strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> Tarragona, senatandose los<br />

suft'agios para los bienhecbot'es. He copiado<br />

este documento <strong>de</strong>l archivo <strong>de</strong> la colegiata<br />

<strong>de</strong> Ager, don<strong>de</strong> se verà !o que ello es y para<br />

to que vate.<br />

(a) Ap.n


Vt~CR UTEftAtHO<br />

BERNARDO SANZ Ô SANCHO<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> ~42 hasta H62.<br />

En Catahma nunca se dio a los apellidos<br />

patronimicos la terminacion adoptada en Cas.<br />

titta. Y asi tos que en latin vemos apeitt.<br />

dados N. Dow~c~, Alarlini, ~MCM~no dijo.<br />

ron en vulgar, como alla, Do~t~MM, jMar


A LAS )GLE9


YtAGEMTEnAtttO<br />

y &<strong>las</strong> ctrcunst-anoas<strong>de</strong> etta. Es un brève<br />


A LABtOLEStASCE ESPAÇA. 49<br />

que ttf tnt tal


V'tCEUTEMRtO<br />

no ~a~ettt;, montoctto ccrcnno a aquotia<br />

fortateza. dôndc esta hccha otra donacion<br />

que le hizo <strong>de</strong> otras casas et Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Bareetona<br />

Hmnon Hcrenguct-tV. MOMts~t~no<br />

C.X~osL ~Mtcft)'na


A!.AS)CtE8tMDE!!SPAi%A. M<br />


6X V'AORHTMAMO<br />

L"I_7'<br />

wc


A t.A& Mt.E~A9 DE E8PANA M<br />

erurerfmcism dapzuEOUS pre~;âosas,Ubllgaronsc<br />

tRtreKMt<strong>de</strong> en caso <strong>de</strong> MpKttUMX cxtravio &prc~MMS. pagar & UbUgaFûnSC<br />

ta igiesia


St VtAOE UTEBAmO<br />

Agtnrre; pero mercco ropetirsc. Dii'ëmog<br />

pue&,scgun to que indica et contcnido<strong>de</strong>eso<br />

documente, que el Obispo Be~a~o. ha'<br />

biaya i'atteciddu1~ <strong>de</strong> onero <strong>de</strong> M65.<br />

Con esta cuenta esta conforme un mart}rologio<br />

dol monasterio do Cerrateix escrito<br />

en et sigto XI, en el cual al m~'gen <strong>de</strong>l dia<br />

~7 novemb. se halla esta nota do!ctra <strong>de</strong>!<br />

siglo XII: Vjf M. nopc~


A LAS )CLtM)A8 M ESt'AttA. !)!)<br />

.rin .1 1 1 rrr.rr<br />

via~ec


SO YME~!VE!U~O<br />

tà < "~tc< ~ttEtHAm~<br />

cha es: anno ab


A H9 )Ot.Ht.M DE ESPAÇA. ~7<br />

-scnordo esta ciudad conccdiô nuestro Obis.<br />

po a!osvecinos do ella dcjandoics en li.<br />

bertad para testar y disponer a su arbitrio <strong>de</strong><br />

todos sus bienes <strong>de</strong> mancra que ya on a<strong>de</strong>.<br />

!antc nadic &o)!amasc estéril, 6 como <strong>de</strong>cian<br />

vulgarmento F,.rorch. Kn los intestados. pa.<br />

gadas <strong>las</strong> <strong>de</strong>udas y et funcra), tos mucbles<br />

sotamonte cran <strong>de</strong>l Senor, beredando los ht.<br />

jos y pariontes los bienes raices. Este es uno<br />

<strong>de</strong> los primeros pasos que dieron los hom.<br />

bres caminando a la justa libertad civil; tan<br />

cautiva so el tirano yugo <strong>de</strong> los matos usos<br />

que introdujo e! feudatismo. Va copia <strong>de</strong> esta<br />

curiosa escritura, que es unadotaspocas<br />

que guarda el Ayuntamiento <strong>de</strong> esta ciudad,<br />

fecha a 25 <strong>de</strong> junio id65 (


68 YtAGBUTEKAtUO<br />

tando que en el mayo <strong>de</strong> H6T ya ténia su.<br />

ccsor. Asi que dcbo scguirse ta cuenta <strong>de</strong><br />

un Cronieon inédito <strong>de</strong> Ripott, que nja su<br />

mucrte en et ano 1166. Un necrotogio <strong>de</strong><br />

Solsona la pone a 25 <strong>de</strong> encro do ii66, que<br />

erad HM.<br />

ARNALDO DE PEREXENS ô PEREXËLS<br />

6 PEREXENE<br />

Des<strong>de</strong> di67 /


A LA


A LAS !(!M!Af< M MPA~A. 6<<br />

,na~ i. ~n n~ nnnni~in nnn nÏnnin<br />

E! cuidado con que el concilio que dccia<br />

procura fomentar la literatura <strong>de</strong> !os celesifisticos,<br />

cstimuto a nuestro Obispo à tomar<br />

algunas modidas t'eiathas a la <strong>de</strong> tos <strong>de</strong> esta<br />

diocesi entre <strong>las</strong> cuales merece !ugar c! es.<br />

tatuto que hizo con et capitulo para que &!os<br />

can6n!gos que fuesen a cstudia)' a <strong>las</strong> Universida<strong>de</strong>s<br />

se les diese entre otras cosas por cada<br />

uno <strong>de</strong> los docc Prepôsitos en cada un<br />

ano durante su ausencia, MMt


63 VtAGEUTE&A)UO<br />

S6jec: WJJ./K~.tMt'CtttMMO ~.L'.AL'<br />

Dia M <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> ~iU4 t)rm6una con.<br />

cordia <strong>de</strong> poca impotancia con Raimundodo<br />

Castolls y su ntugo'Mnnesinda. Y hagomen.<br />

cion <strong>de</strong> esto por sor !a ùttima mcmoria <strong>de</strong> su<br />

gobterno y pcrmanencta en esta igtesia. Do<br />

la cua! sc séparé, no por la muerte, sino<br />

porque con la carga <strong>de</strong> sus afios pens6 en<br />

retirarse at monasteno <strong>de</strong> Premonstratenses<br />

<strong>de</strong> Be!tpuig do <strong>las</strong> Avettattas.Para osto pidio<br />

y )og)'


A t.A8 tGMStAS DE ESPAÇA. 63<br />

BERNARDODECASTELLÔ,<br />


OA VV wnuo Y)ACKLUMAMtO<br />

~U.~<br />

t~f ~ct~c ti~mnnc BC tt~ttm) Httf) iftft<br />

Pot'estos ticmpos se babia suft'ido aqui ia<br />

invasion do tos ttamados~i~oMps e


A !.AS ~K~AS BE ESPAKA< 6~<br />

ff 0<br />

7?.T~Ct ~


M Yt.M!HLfT!:ft.mt


A).tGt.ESHSM!E.A~A. C7i<br />

'1.<br />

en 6) dicc este capitulo al Arzobispo <strong>de</strong> Tat'ragona<strong>de</strong><br />

esta mancra: Quonianf)t'estt'amnon<br />

)'o'ef)imus latere discretionom angustias, tri.<br />

»hulationes persequtioncs rcrum et possessio-<br />

)'nurn ammissioncs quas UrgeHensis ectesia<br />

)')tactcnus sustinuit ob insuit'ictentiamet dcsi-<br />

~diam B. quondam Episcopi quieani<strong>de</strong>m<br />

)'ecc)esiam<strong>de</strong>solatam et fere ad extremamexi*<br />

»nanitionem dcductam, fratribus insalutntis,<br />

)'et Domini Papœnon expetita licentin, occul-<br />

)'todinr)issit; singutorumnan'ationt, adpra?-<br />

»sens supft~e<strong>de</strong>mus. yo'um Sanctitati ve.<br />

MStra)notiricandlim duximus quod a<strong>de</strong>pta Do-<br />

»mini Pupae per Dei grattam eligendi licentia<br />

»et dict) Episcopi renunciatione ab eo<strong>de</strong>mre-<br />

Mcepta et confirmata sicut per literas suas<br />

))jam nobis p!cnc innotuit, etc.» Continùan<br />

dicicndo que eligieron ut sucesor.<br />

RERNARDO DE YILAMUR<br />


.).~f,);<br />

TtAGt;UTE


Am fGLESHS CEESPAÇA. 69<br />

canan. )1.Ï~O'nm birman nftomnen) a<strong>de</strong>mas et FfMr Pftnf <strong>de</strong> ~o ~«tc~o~ LwMM u<br />

y<br />

el capellan <strong>de</strong> CamaraMt, los cuales serian<br />

oMciosque cstarian anexos a) capitulo. Dé.<br />

jo)o.<br />

Etecto nuestro Obispo A los dos meses v<br />

medio <strong>de</strong> haber sido admitidopor el Papa la<br />

renuncia <strong>de</strong>l antecesor, fuc conftrmada por el<br />

Me~ropotitanoRaimundo<strong>de</strong> Rocahe~t, a quien<br />

pressé y juro la obediencia canonica dia 25<br />

<strong>de</strong> julio <strong>de</strong>l mismo ano, como consta <strong>de</strong> escritura<br />

original que esta en aquet archivo..<br />

Tuvo un ppntiucado muy pero muv<br />

trabajado con <strong>las</strong> t'esuttasdc) anterior, y con<br />

el <strong>de</strong>spojo <strong>de</strong> bicnes que sufrio su igtesia. A<br />

!o cuat utudia el citado Arzohispodo Tarragona<br />

en la carta que dirigio en 1202 a todos<br />

los Obispos <strong>de</strong> su pt'ovincia, cxho~andoies fi<br />

que (?.t:A!~Cf(t!


VAGH!.)'fEttAHt')<br />

entre otras cosas que les concè<strong>de</strong>, confirma<br />

la facultad antigua <strong>de</strong> testar ita w'~c~o mury<br />

la <strong>de</strong> que los canonigos, parientes 6<br />

nmigos <strong>de</strong>l difunto a~ ;'


A LAS)CH!S)ASDE E~PANA. 7)1<br />

'Hf!f) ~tf).


YtAtiKHTHRAtUO<br />

!a carta con que se pidio la conftrmacion i't<br />

Inocencioii!. Asimismo se baitocnetCon.<br />

cilio <strong>de</strong> Lérida <strong>de</strong> 1229, presididopor et CardcnatSabincnsc.<br />

Finuhncntc, sabemos que el rcmatc <strong>de</strong> su<br />

gobicrno no fue por muertc, sino por rcnuncia<br />

obtenida<strong>de</strong> la Santa Se<strong>de</strong>. Et dia y ta<br />

hora y otras circunstancias constan en la escritura<br />

que se hizo <strong>de</strong> e)to y he visto aqui<br />

~


A t.AStGUMUii UHt-y.PA! 73<br />

t t 1 .,It<br />

Los comisionadosapostoticos,Spar:)go. Arxobispo<br />

do Tarragona. y Bercnguor Obispo


74 Y).UjEU'ff.:t(.HUO<br />

ta te (liviwn nn nl rli~ filin ~n ,,1:;1'11 I~<br />

Obispo en el dia que se dijo es la causa<br />

porque en e! concilio <strong>de</strong> Tarragona tle i."dc<br />

mayodctmistno ailo 1230, no se ha)t6 et<br />

ObispoUrgeitenso, que aun no cstaba ctegido 0<br />

comose dira.<br />

PONC)': DE V1LAMUR<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1230 h~tt ~5'7.<br />

A los cuarenta y un dias <strong>de</strong> la renuncia <strong>de</strong>l<br />

antecesor, es a saber, dia i4 <strong>de</strong> mayo, martes<br />

antes <strong>de</strong> la Ascension, filé clecto porescrutinio<br />

Ponce<strong>de</strong> ~tHM)'. Era <strong>de</strong> ta famitia <strong>de</strong> ios Vix-<br />

con<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Vilamur, y sobrino <strong>de</strong>l actua) Obis.<br />

po <strong>de</strong> Lerida Ho'engucr <strong>de</strong> ?'


A LAS !(!LES!AS DE ~t'AXA. TS<br />

.i' .t~-i-j<br />

apenas tendria cuatro 6 cinco anos <strong>de</strong> edad;<br />

pues et Obispo Bernardo murioen ~205, y<br />

Ponce fué clecto Obispo muy joven, que pasaba<br />

muy poco <strong>de</strong> los 54 anos. Acasofué este<br />

uno <strong>de</strong> los motivos porque le disputecon tanto ardor el obispado el actna! Sacrista <strong>de</strong><br />

la igtesta; pero prevateoo et respeto M)a necesidad<br />

que tenian sus intereses <strong>de</strong> un Obispo<br />

como este, que por la nobteza do su li.<br />

nage, y los enlaces con otras familias principales<br />

<strong>de</strong>l pais, fueseeapaz <strong>de</strong> recobrar cuanto<br />

el Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox babia usurpado, y <strong>de</strong><br />

resistir al torrente <strong>de</strong> heregias que iba inundando<br />

la diôcesi. Todas estas circuns~ncias<br />

me constan <strong>de</strong>l fragmento que hay en este<br />

archivo <strong>de</strong> un proceso que se formo <strong>de</strong>spues<br />

para examinât' la legitiniidad <strong>de</strong> su cleccion.<br />

Alli mismo se Ye que al tiempo <strong>de</strong> ella cra<br />

todavia diàcono.<br />

En una escritura do concordia <strong>de</strong> 5 <strong>de</strong> setiembre<br />

<strong>de</strong>l mismo ano 1230 suena todavia<br />

Obispo electo. Estaba aun sin conMrnMrà 6<br />

<strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 4251, que es la fccba <strong>de</strong>l <strong>de</strong>creto<br />

<strong>de</strong> su eleccion dirigidopor este Capituleal Arxobispo<br />

Don Sparago <strong>de</strong> Barca, el cual he<br />

visto original en el archivo <strong>de</strong> Tarn'gona. La<br />

resistencia insinuada fué la causa <strong>de</strong> habcrge<br />

tardado un ano en pedir su confirmacion. Oh.


7G v)Af;EL)n:n.tH)()<br />

v:1., 1111~<br />

tùvotasm duda muy pronto, puestoque en ci<br />

t


Mo<br />

A LAS )GU!S)Aa DE ESPAX.t. 7T<br />

<strong>de</strong> Mattorcu verâs tatnbien como et PapaGregorio<br />

tX io di6 en ~252 facuttad para etegir y<br />

ccnsagrar c! primer Obispo <strong>de</strong> aquetta ii'!a:<br />

cosa notable <strong>de</strong> que no pucdo habiar maspor ahora,<br />

Tambicn dige(~ como este Pt-ciadoconfit--<br />

!t)6à <strong>de</strong> mayo<strong>de</strong> i254 la costumbt'oantigua<br />

en que va estabanlos sobrcdichoscanonigos<br />

<strong>de</strong> testar tibrcmente<strong>de</strong> sus bienes, reservando<br />

al Capitulosu disposicion respecte <strong>de</strong><br />

les que mot'ian a!)


78 V)AGEUTf:nAtt)0<br />

/M


ALASMUSfASDEESPAÇA. 79<br />

canontgos 'n'gos <strong>de</strong> Urget, LJrget,entre entre <strong>las</strong> cuatcs cuales hay !)ay una<br />


M VtACË)JTERAK)0<br />

n. ~n. -t v 1 ..1 1<br />

tjuu &Muunuua yu mcuuoen tostcrrtUtcs cuen.<br />

tos doe perturbaron los siete ùttimos aftos do<br />

su gobto'no, y <strong>de</strong> que voy à dar alguna razon<br />

por los doctuncntos que he <strong>de</strong>scubierto; que<br />

aunque son tan curiosos como ignorados, mas<br />

por estar cada uno sin fecha no pt'csentan et<br />

enlace <strong>de</strong> los hechos que dcseariamos. Asi quo<br />

para no cxponet'a que se equh'oquen los Icc.<br />

tores los cxU'ac)ar6atstadamente, acomodando<br />

a cada uno la época que tne pareccconveni)')e.<br />

Fnc asi que este Prelado atcanxo tiempos<br />

<strong>de</strong> gran perturbacion. La heregia <strong>de</strong> )os Albi.<br />

genscs se <strong>de</strong>rramaba por cstos paises, singu.<br />

larmente en el vixcondado<strong>de</strong> CasteHbô, sujeto<br />

at Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox. Yo no se si realmento este<br />

Principe cra fautor <strong>de</strong> anueitoshereges pero<br />

se que nuestro Obispo le tratô comô tat, procediendo<br />

contra et con admoniciones, excomunion<br />

y dcnuncia juridica y pùMica <strong>de</strong>l <strong>de</strong>lito<br />

y <strong>de</strong>! castigo. Esta sentencia contra el<br />

Con<strong>de</strong> fué en i257 <strong>de</strong> resultas <strong>de</strong> un Concilio<br />

que se tuvo ese afroen Lerida, en el cuat fue.<br />

ron comisionadosvarios inquisidores Dominicos<br />

y Franciscanos para procé<strong>de</strong>r contra los<br />

hereges dcl ~'tzcondado<strong>de</strong> CasteUbo, que cra<br />

<strong>de</strong>i sehorio dcdicho Con<strong>de</strong>, et cual apctando<br />

a) Arxobtspoe!ccto<strong>de</strong> Tarraguna GuiHermo<strong>de</strong><br />

Mongri, dto scntidas qucjas contra nuestro


A!.A8MLEMA8MË8fAt\A. 8t<br />

T v a v w v ~r<br />

Ut)!spo~once, <strong>las</strong>cuales interprète dicho Ne-<br />

tropolitanb con algunas postiitas. Estos documentas<br />

puMico ya la Historia <strong>de</strong> j~aM~~oc<br />

( Tom.7/ prueb. CC..yX. aunqueoqu!vocando<br />

el nombre <strong>de</strong> nuestro Obispot!am&n-' dote Pedro. Tambien esta a!ttmismo ~PrMe6.<br />

CC.X~.JX.~ la absoluciondada à dicho Con<strong>de</strong><br />

por nuestro Obispo y la promesa <strong>de</strong> tenerle<br />

pOrbuen catohco, fecha a 4 <strong>de</strong> junio<strong>de</strong> 1240.<br />

Lo cuat hace ver que cierto el Con<strong>de</strong>babia<br />

sido excomulgado. Pues estos cuentos con<br />

aquel Principe fueron una <strong>de</strong> <strong>las</strong> causas <strong>de</strong> la<br />

gravisima persecucion justa 6 injusta que padcctô<br />

el Obispo.<br />

Otra fuéla ojerixacon que siempreJe miraron<br />

algunos individuos <strong>de</strong> su capitulo<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el<br />

momento <strong>de</strong> su eleccion, a la cual re~tieron<br />

con vigor, y cuya confirmacion retardaron<br />

cuanto les fué posible. Estos pues, aprove"<br />

chandose <strong>de</strong> <strong>las</strong> revueltas <strong>de</strong> los tiempos, con<br />

verdad 6 sin ella, acusaron à su Prelado ante<br />

la Se<strong>de</strong> Apostotica<strong>de</strong> crimenes horribles. Arreciô<br />

esta tempestadcon el procesoque hizo a<br />

Goraldo, Preposito <strong>de</strong> Sotsona el cuat sé que<br />

apetô tambien à la Se<strong>de</strong> Apostotica. Guer.,<br />

ras domésticas y estratias cuya causa solo fué<br />

Mnocida <strong>de</strong> Dios, mas los efectospara su<br />

mal esperifnento esta iglcsia. Aestos asun-<br />

T. Il. G


Y~GE HTBttARM<br />

t03 n«ft~n«fnn t/Mt ~–<br />

tos perh'neccn los documentossiguientes.<br />

Ene!anoi343ai2<strong>de</strong>jut!ohizoei<br />

Con<strong>de</strong> <strong>de</strong> Fox exten<strong>de</strong>r!a escritura en que<br />

ape!6<strong>de</strong>t juicioepiMopata !a Se<strong>de</strong> Apost~a<br />

poniendobajola proteccion<strong>de</strong>l Papa su persona,<br />

sus tierras y amigos.MoUv6la recusacionen<br />

la Rotoriaenemistad<strong>de</strong>l Obispoy sus<br />

cargos contra6!. en el <strong>de</strong>spojoinjustoque<br />

sufna<strong>de</strong>susfeudo.,<br />

y en el riesgo que le<br />

amenazabasi acud.aà la curia Mtcs.astica<strong>de</strong><br />

Urgel, don<strong>de</strong> a pesar<strong>de</strong>!as treguashabiasido<br />

tratada hostilmentesu comitiva y asesinados<br />

dos<strong>de</strong> sus individuos.Va copia<strong>de</strong> estaescritura,<br />

queexistey vien d archivoepiscopal(a).<br />

Carta en lemosin<strong>de</strong>l procuradorque<br />

el Obispoenvié à la cuna Romana, fechaen<br />

Porusa la vigilia<strong>de</strong> Navidad.Documento pré.<br />

c.oso pero <strong>de</strong> diticit inteligenciaen algunos<br />

puntos. Dicele que habia Hegado a aque-<br />

~a ciudad (corte entonces <strong>de</strong>l Papa). diez<br />

diasantes <strong>de</strong><strong>las</strong> Carnestolendas<strong>de</strong> Adv~t.o<br />

(ast itamabanla abstinencia<strong>de</strong> este tiempo ),<br />

que solose le habian anticipado dos dias los<br />

tres individuos<strong>de</strong>l capituloque iban ai!à para<br />

acusa<strong>de</strong> ante S. S. Eran.estos Ricardo<strong>de</strong><br />

Cervera,Arcediano<strong>de</strong> Urgel, Gu;!)ermoBer.<br />

(a) Ap.n.XXff!.


ALAStN


St VMOBUMMBM<br />

~astaMana («), que 'bc pt'ocarado ïtbstrar eon<br />

atg~oas aotttas. EnUeadoqMo~tedbcumen" te es <strong>de</strong>ihtea <strong>de</strong>i aao 1250, 6 j(omas<strong>de</strong>t s~<br />

~nfe; a !o menoBesain disputa antenor a!<br />

1353, ea que sintio yasu efecto }a tastancia<br />

d8!oscaB~nigosaouMdoMa,qucfu6et<br />

S." Brève <strong>de</strong>! Papa ÏaocenCMIV,


A!.A8.tCM9tA9BKtNBA!)A. 88<br />

otraparte ta nt ni tamnfK'f) tampecoeoscntosen anafritna nn ta ftCfrittt. escritu.<br />

ra que dq6dp iS4&.<br />

No parece que <strong>de</strong>bio haceraeoon grandt*<br />

ttgenciae~ta inquisicion,puestoque à 27<strong>de</strong><br />

noviembro<strong>de</strong> 1255todaviaeatabapor vérifia<br />

cat'M,dtae!tqueatguQb6 canontgos<strong>de</strong> esta<br />

igtesiaprometieronno separarse<strong>de</strong> sus corn"<br />

paùeros por causa<strong>de</strong> ta inquisicionimpetra.<br />

da contrael Obispo.Existia antes esta escri.<br />

tara en et archivo comohe vistoen atgupaa<br />

notas que la extractan. Asique, 6 el breve<br />

<strong>de</strong>i anoM53 no se pusoenegecucion, ô se<br />

impetrôdira postectormente.Sospecho que<br />

dicho brevû fué revocado, por io que dire<br />

!aego.<br />

4." Carta segunda en latin <strong>de</strong>i mismoprocuradora!<br />

Obisposin feoha, pero postes<br />

rior al d9 <strong>de</strong> abril (dia enquedice habersido<br />

entregada al Papa en Perusa una carta <strong>de</strong>l<br />

Con<strong>de</strong><strong>de</strong> Fox, <strong>de</strong> que hego dife~os), ysin<br />

duda <strong>de</strong>!mismo.ano 4252, porquehabta <strong>de</strong>l<br />

citadobreve <strong>de</strong> S. S. como<strong>de</strong> una cosa recientequeél<br />

pudolograr que se reformaset<br />

Lt~om, dice, quam j~


80 KfAun ~ACE !ERAR!0<br />

).Ht.tAM


A LAStGLEStASDEE8PANA. 87<br />

sa Preladopara que te admitiese&laconcor.<br />

diaque tantasveceshabiasolicitado,a juicio<br />

<strong>de</strong> arbitrosc&mponedorosnombradospor ambas<br />

partes. Es notable laespecie <strong>de</strong>l parentoscoqueel<br />

Con<strong>de</strong>dicetenercon elPapapor <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>rambos <strong>de</strong> ios Con<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Barcetona<br />

( cutn<strong>de</strong> t~


S8 VtAUËUTEMfttO<br />

a.. -Il-- 1- -RI<br />

res no cuos en la villa <strong>de</strong> Uastettbô que ha.<br />

biendo amonestado carias veces al citado<br />

Con<strong>de</strong> para que los presentâra en juicio y ha-<br />

Madotccontinuar en esto, le habia excomulgado<br />

ypubHcado <strong>de</strong>spues la sentencia en que<br />

}e <strong>de</strong>nunciaba como tal por sef <strong>de</strong>fensor do<br />

los herogesysH fautor: que posterionnente,<br />

a!!anundo8o c! Con<strong>de</strong>, permitioque fueso vi.<br />

sitado su territot'io, y en su consecuencia entraron<br />

en él el Arzobispo electo <strong>de</strong> Tarragona<br />

y los Obispos <strong>de</strong> Lérida y Vique y otros<br />

thnchosvarones religiosos y discretos y hallaron<br />

mas <strong>de</strong> sesenta hercges, los cuales en<br />

presencia <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> y <strong>de</strong> su hijo fueron con<strong>de</strong>nados<br />

en juicio por Jos sobredichos Pretados.<br />

Ana<strong>de</strong> que no sabia por que causa seguian<br />

comnnicando con el citado Principe los<br />

Obispos <strong>de</strong> Carcasona y Tofosay et Arzobtspo<br />

<strong>de</strong> Narbona, y Fray F. (<strong>de</strong> ~cn-M&ca) y<br />

Fray G. A., frailes Dominicos, estando, co.<br />

010 estaban, sabedorcs<strong>de</strong>ia excomttnion.<br />

Por ùttimo, !e dice que si ei Arzobispo <strong>de</strong><br />

Tarragona hubiera sabido su venida, le hubiefa<br />

escrito antes <strong>de</strong> marchar ANavarra y à<br />

Castitia àvisitartaprovincia,y y que por si<br />

acaso habia <strong>de</strong>jado prevenido so avisase at<br />

Legado, que no procedicsc sin hu consentimiento<br />

a ta absotucion <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>. La carta


A LASfCLEMASDE ESPAÇA. 89<br />

no tteno mas fechaque D(!


M V)AGB JUTEttAMO<br />

V ta nM))tMtf!f) mto


ALAStOLEMASDEMfAfiA. M<br />

m< tnMni~ttnntv tfmnnra!-


M VtAGEUTERAtUO<br />

pttuto, pueMoque comoMetropohtano'era<br />

juexordinario, y en ella no se atcataba à !


ALASMMSMa DE ESPAÇA. 9g<br />

gel. x. Sesun begunensenaunaoptmonaoteone,<br />

ense&a unaoDinion so~tMna.<br />

esta es.corriente, aunqu6el MotropoIHa~o<br />

no <strong>de</strong>ba entrometerseen juzgar & los sùb.<br />

dites <strong>de</strong> iossufragàt)eo9;masst iohiciere,<br />

su prooeso esv~Udopor ser etjaoz ordinartO<br />

<strong>de</strong> toda la pMvincta.Aun~ueesto te ac


M V!AMUTMAKtO<br />

daclero punto <strong>de</strong> vistatodo este négociey et<br />

remate que tuvo. Losepiscopologios<strong>de</strong> esta<br />

iglesia no dicen otracosa sino queeste Pre.<br />

lado mûrie haciatosauos i257. Mascons.<br />

t~ndome que en febrero<strong>de</strong> este ano era ya<br />

Obispoy reconoctdo comota! e! sucesor,es<br />

précise <strong>de</strong>cir si es quela Se<strong>de</strong> Yao6 pormuer.<br />

te <strong>de</strong> Pottce, que muriô&fines <strong>de</strong>l ano antenor.<br />

ABRIL<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~5'? hasta i269.<br />

Era Arcediano<strong>de</strong> Salamanca. y capeUan<br />

<strong>de</strong>l Papa AlejandroIV, el cualle e!igi6Obis.<br />

po, comoconsta <strong>de</strong> Ja carta que dip)gi6al<br />

capituloUrgellense,tnandandolereoonociesen<br />

por su pastor, y tambien <strong>de</strong> la, que<br />

escribioal electo. AmbaspuMico el Car<strong>de</strong>i<br />

nal Aguirre (Co~. CoKCt~.~p.) sus fe.<br />

chas son <strong>de</strong> ViterboIII. idus At


A LASMtMMAft M ESPAÇA. ?<br />

._s ..1- l '1':1.- .n<br />

nas ~nMWt, ano <strong>de</strong> la Encarnacion1256,<br />

que es nuestro~57 segunveràs en la copia<br />

adjunta(a) sacada<strong>de</strong>l original:siendoes.<br />

to cierto, comoto es, se ha <strong>de</strong> creer, 6 que<br />

en la copiaque Aguirre tuvo <strong>de</strong> aquel<strong>las</strong><br />

cartas habiayerro <strong>de</strong> fecha, 6 que los anos<br />

<strong>de</strong> aquelPontificese contaron<strong>de</strong> otra manera.<br />

Baluzio (?. <strong>de</strong> Mar. jp&p.) conjetura<br />

que nuestro Obispo es et mismo que<br />

habta en el dialogo<strong>de</strong> Gaufridoy Abril pu.<br />

blicadoporMabmbn (Tom.ÎV. AMa!ect.) don.<br />

<strong>de</strong> Abrildice<br />

.M~ttt lustristerquinque,nec«Ma Respon<strong>de</strong>t Mcn't~philosophiameis.<br />

Papawco


S6 VIAGBUTEKAmo<br />

(ttanndHSittnmnnfa diano<strong>de</strong> Satamanca,que<br />

nntt mac fn~t.~tntt masfavorooeopara que ~ea tenido por espace!, pudiera este<br />

escritor nabër salido<strong>de</strong> laduda solo con advertir<br />

dos disticos <strong>de</strong>i mismo diatogo, <strong>de</strong><br />

quien copio los versos citados. Yo los pondré<br />

aqui tomados<strong>de</strong> un oôd. manuscrite<strong>de</strong><br />

Ripo!!(?;MM. 169). Dicen asi:<br />

NuperapostoHca GaufrtdusSe<strong>de</strong>rëUcta,<br />

Ïù patriamredittcuactapcractatcnens:<br />

ObviatAprili&yspanagentepro/ce~M,<br />

Obviât,~quovicemverbasalutisagunt. Para mi el yspana gentepro~ectMs significa<br />

origen <strong>de</strong> naturalexa6 nacimiento y masteniendo<br />

<strong>las</strong> pruebas quevoy arefenr, que<br />

son <strong>las</strong> que va~n, aun cuando to dichobasta<br />

aqui nova!ga nada.<br />

Enet archivo<strong>de</strong> esta iglesia (Co~. BM.<br />

be) se conservauna porcion <strong>de</strong> cartitas en<br />

pergamino, dirigidasnuestro Obispo, originales,<br />

y tal cualél <strong>las</strong> recibiô. Las he leido<br />

todas, y <strong>de</strong> el<strong>las</strong>resulta que tenia un tio<br />

canônigo<strong>de</strong> Compostela,itamadoA~/onsoPe' fe? (Petri), y alli mismo una hermana lia.<br />

mada SanciaPelagii (Pe!aM).Tambienhabia<br />

aqui un JohoM~sPelagii


A ).A8 )Ct.KS)AS M: tMfASA. 97<br />

1. 1.,<br />

l'ZM, y<br />

TOMO\t. 7<br />

con et to'mo ath un pnvuegtû concedido<br />

à aquella casa. Hay tambien una car.<br />

ta <strong>de</strong> P. Ap!'t!M, tesorero <strong>de</strong> Compostcla, v<br />

otra <strong>de</strong> M. ~;)r~M. canônigo <strong>de</strong> ta misma<br />

iglcsia, ;,Qu)en quita quefuescn sus ho'manos?<br />

Et ùtttmo <strong>de</strong> los dos se queja <strong>de</strong> f)uf<br />

viva tan distante y separado <strong>de</strong> e!, asi h'<br />

dicc: Menant in terra t'esh'a assMMamtn~ in<br />

.EpiscopMm!'e~in ~rchteptseopMm.Paiabras v<br />

cosas son estas, que bien consi<strong>de</strong>radas con.<br />

vencen que el Obispo cra natural <strong>de</strong> Caticia,<br />

6 rnuy cerca <strong>de</strong> aquet reino. A esto mismo<br />

alu<strong>de</strong> otra carta <strong>de</strong> J. tesorero <strong>de</strong> Salanialica,<br />

que va copiada porque <strong>de</strong> ella a<strong>de</strong>rnas<br />

se inucro que no vn'm en Roma, cuandotchicieron<br />

Obispo, sino en Salamanca, don<strong>de</strong> servia<br />

su arccdianato. E! bncno <strong>de</strong>l tcso''cro no<br />

solo se qucja <strong>de</strong> que ycpenHnantcnt.ele hubiesen<br />

arrancado <strong>de</strong> su compaùia a su ami~o<br />

d Obispo, sino tambien <strong>de</strong> que le hubiesen<br />

como dosterrado a esta diocesi, y en seguida<br />

ruega a Dios


~\(~UTHttAfUO<br />


ALASiGLM!A8PHES~A. ')


~0 YU(iH DTHRAntO<br />

_1_- L<br />

rcntas incorporadas a la mcnsa episcopat.<br />

Existe esta bula en et ?. ll. Dotal. 22,<br />

su pubticacion se hizo a 27 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4257<br />

(1258).<br />

De 26 <strong>de</strong> tnarxo <strong>de</strong>l mismo aflo queda originat<br />

ta constitucion que hizo con su capitule<br />

en que se da a todos sus individuos facultad<br />

para t.cstar <strong>de</strong> la fM(t/


ALA~MLE~ASCËESPA~A.


(02 YtA'.Ef.tTERAKtO<br />

S:«' Pcn'OCMMMMM, se<strong>de</strong> vacante, pr(M!C


ALAStGLËSiASDËMPAhA. ~3<br />

Hi otroLt'A/.()


)0t<br />

VfA(!EUTt:ttAfttO<br />

Hcvasc el Obispo no pasascn <strong>de</strong> cuatro mil<br />

sueldos rne!gorcses, y <strong>las</strong> <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong> fnosen<br />

sin limite. Item que los Paytes que ambos<br />

pusieso), administrascn la justicia <strong>de</strong> manconun,<br />

y <strong>de</strong> sus cmotnmcn~os la cuarta<br />

pat'~efuose dd Obispo y <strong>las</strong> tres <strong>de</strong>l Con<strong>de</strong>;<br />

v que este tuviora aquct scftorio como feu<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>l Obispo, ttacicndotc por el homenage<br />

(7/ts


A U$ K.i.tMf.t!) DE ESt'AXA.


~06 YUGËLH~AtUO<br />


A LAS IGLESIAS DE ESPAÇA. 't07<br />

)nrr t nu t t <<br />

do dos ahos. Mas el Bt~no <strong>de</strong> la d<<br />

Pr~tC(t(forM (foM. p(i


A LASMLESiAS DE KSPA~. < Qf)<br />

se trocaron on en los <strong>de</strong> L~gL ~n~ot-m.j'. ~)<<br />

soMa. Berga MM$ ~~M~t'ana,<br />

a<strong>de</strong>mas el<br />

o-igicndo<br />

<strong>de</strong> Cet-t!af)ft y consignandoa cada<br />

uno, como tambien a todos los canonicatos.<br />

<strong>las</strong> renias proporcionadasen varias ig)csias~<br />

Con esto. si bien se radico la vida<br />

ria<br />

propicta~<br />

ysecntat-, H)o rnenos provoyoat dGroro<br />

<strong>de</strong>l c!cro y remedio su poht-cxa'cn on tiem.<br />

po en que hahia venido i) serimposibte la<br />

rostauracion <strong>de</strong> la canonica'antigua. A estas<br />

disposiciqncssiguieron otras condticentes at<br />

mismoobjeto.<br />

t!at)abasc tambienaqui el Obispo en 1300<br />

cuando et Rey DonJaimc n le escrihio<br />

h)bi6ndo)e<br />

pro.<br />

erigir cscucjas en esta ciudad y<br />

dioccsi, don<strong>de</strong> se cnsenasen la fitosona<br />

otras ciencias<br />

y<br />

mayorcs. (lue podian<br />

car a la<br />

pcrjudi-<br />

Universidad<strong>de</strong> Lérida recicn fun.<br />

dada.<br />

Nada mas sé <strong>de</strong> este Obispo sino<br />

sitando<br />

[jue<br />

su dioccsi, muriô en la villa <strong>de</strong> Gui.<br />

sona. que ahora es <strong>de</strong> !a mcnsa<br />

dta 3 <strong>de</strong><br />

episcopal,<br />

novembre <strong>de</strong> ~508, v nue fué enterrado<br />

alli mismo.Habtan <strong>de</strong> c! Diago(Ilistoria<br />

Prov. Arag. p~. 270; Y Echard ~Bt-<br />

Mto


HO V!AGEL)TRRAtttO<br />

FRAY RAIMUNDOTREBAYLLA,<br />

~<strong>de</strong> ~509 ~.5


A).AS!CH!RtASnt:ESf'A!iA. 1<br />

et tdtimo dia <strong>de</strong>i mes se Damapridie ~o~n.<br />

das, como antes fuese comun Hamarto se.<br />

cxn~oMcn(!as.<br />

En '!5H pubtico un edicto <strong>de</strong> indnigencias<br />

a favor <strong>de</strong> !ôs que contribuyescn a la<br />

obra <strong>de</strong>l pavimcnto <strong>de</strong> esta catedral. En el<br />

siguiente hizo varios rng!amento8 y estatutos<br />

para la <strong>de</strong> Tremp, <strong>de</strong> los cuales pubticô algunos<br />

fragmentas et padre Pascual (Dt'sertacion<br />

<strong>de</strong>! obispado<strong>de</strong> P


A Ï.A8AGMËMA8 DE EWA~A. «3<br />


~& ïtAOBMM~tO<br />

f!co, VtMOMcd&Nafbona/segundodoteste<br />

nombre t can6nigby abad d&!a igtes!a <strong>de</strong><br />

San Pabto <strong>de</strong> aque!!actuddd;'scgun setee<br />

en et X~t ~e~)~ ~\L


A LASMM~S!A6M ESPAÇA.


'«6 V


A LAS K.UM)A8 ttE MUAMA. t


V


A M MM8M9 M EMPARA. <


VMCÎ: 'UTEH.tttfO<br />

ntMtno a)as a prop6sito para; c! gobicr~ûj~<br />

e!


A LASMt.RM.MCR E'PAfiA. 0<<br />

tasconst-Huciones <strong>de</strong>ambossinodos; existe<br />


~23 't~~t~tCHA~U VfACKUTEHAMO<br />

Cfl~~ 11114 nn. on V. n. Ah" .n<br />

Coaaque no se venucô. Va copia <strong>de</strong> este<br />

documenter).<br />

Muypoco mas t'tviôeste Obispo',que ya<br />

en el ano siguiente tenia por sucesora<br />

PEDRO DELUNA<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1365 15?0.<br />

El catàbgo impreso to pone muy atrasado<br />

y con el <strong>de</strong>sconcierto que acostumbra.<br />

Suena ya Obispo electo y confirmado& 30<br />

<strong>de</strong> junio <strong>de</strong> ~565 en un documente<strong>de</strong> poca<br />

importancia, que ~i original en el archivo<br />

<strong>de</strong> Dominicos<strong>de</strong> Puigcerda. En i36~ conurmôcomoya<br />

dije los estatutos <strong>de</strong> taparro"<br />

quia <strong>de</strong> aquellavilla hechospor su antécesor<br />

NMo!


AUSMt.E-A8CEiSPANA. 223<br />

estaba cscu!p)dala ugura <strong>de</strong> un Ob!spo y varios<br />

escuditos con média tuna,.quo son <strong>las</strong><br />

armas <strong>de</strong> su fanUtia. Atre<strong>de</strong>dor se tcc entre<br />

mil raturas !o siguionto: anno ~CCC~XX~tcessima.<br />

~eCMt(MO&tHs p6


*~4 s~ VtAGtiUTEKAKM<br />

VtAGEUTEKAKM<br />

..11'11Il'U' Il.n. (1 .1~ .1.I~n<br />

<strong>de</strong> ci~'K) que à i9 do enero <strong>de</strong>


A LAS tGMSMS M'MMKA.


~6 YtAQKUTEMARtU<br />

~M~~Q~ /t,)~<br />

En 1591, a iS <strong>de</strong> junio, consagrô en la<br />

iglesia <strong>de</strong>San Miguel<strong>de</strong> Cardonavarlos atta.<br />

res ~d arnt. ooocM~.Trabajô en, el an'c.<br />

g!o interior <strong>de</strong> la iglesia. que se resontia<br />

mucho <strong>de</strong> <strong>las</strong> hostilida<strong>de</strong>s sobredichas, y<br />

otros mates <strong>de</strong> aquellostiempos. Para eilo<br />

quisosuprimiratgunosarccdianato& y cano.<br />

nicatosreduciendo sunuméro para tnas c6.<br />

moda.dotacton do los que quedasen. Mas<br />

nada pudotograrse por entonces. Rn 1400<br />

hallo que ojr<strong>de</strong>nôcon sa Capituloquela fiesta<br />

<strong>de</strong> ta Concépeion <strong>de</strong> nuestraSe~orafuese co.<br />

tenda por toda la di6cesi.Asisti6 al concilio<br />

<strong>de</strong> Persan <strong>de</strong>l Papa Lunaen 4408, y fu6<br />

Une do los que suscribieronen los dccretos<br />

originalesque existenen Tortosa. Tambien<br />

se haU6en Caspeat acto <strong>de</strong> la e~ecc~on<strong>de</strong>l<br />

Rey <strong>de</strong> Aragon, comoembajador <strong>de</strong>l paria.<br />

mento <strong>de</strong> Cataiuna.En i4d5 reno~ôen e!<br />

Capitulo Pascual la constitucion<strong>de</strong> su ante*<br />

cesor Fray Raimundo TrebayHa, en que se<br />

acordoen(.regarmùtoamentolos malhechoros<br />

que se refugiasenen<strong>las</strong> vil<strong>las</strong><strong>de</strong>lsenorio <strong>de</strong>l<br />

Obispoydtgnida<strong>de</strong>s<strong>de</strong>estatgtesia.<br />

He vistoac:) el testamento, que ordcno&8<br />

<strong>de</strong>abrndc i4i5, on et cuat dispuso sete<br />

enterrase en la capilla <strong>de</strong> la Anunciataconel<br />

escudo<strong>de</strong> sus armas esculpido en la losa. No


A LAS KMStAS M ESPAMA.<br />

< 27<br />

existe en el dia memoria <strong>de</strong> tal cosa. Y'pof<br />

otra parte se dice que fné entorrado en 0!<br />

auta capitutar, don<strong>de</strong> tnstituy6 dos benen.<br />

cios. Sabese cieftamente que muriô a 15 <strong>de</strong><br />

abril <strong>de</strong> ~415.<br />

De este tiempo hay memoria <strong>de</strong> que Juan;<br />

Obispo 0


tM VtAOELttEHAK~<br />

adohmte, y que «btema otro co 6cFona<strong>de</strong>s'<br />

<strong>de</strong> et ana~406~ La primer memortaque hay<br />

<strong>de</strong> su ptm),i(


At.AS)C).tS)A!!M!MPANA.<br />

apcstoticos en la supresion <strong>de</strong> los arcedianatos<br />

<strong>de</strong> Prats Solsona y Llimiana y tambien<br />

<strong>de</strong> cuatro canonicatos, to cual estuvo para<br />

veriucarse, mas no se por qu6 se retar<strong>de</strong><br />

casi un siglo. Dot 1424 nos queda la constitucion<br />

que hizo en ci Capitulo Pascual, con<br />

que con


t'-M YtAGËt.m~.UU~<br />

At~ALUU HUU~HUK PALLAS<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>anles <strong>de</strong> i443 f(«~a 146t.<br />

Era hijo <strong>de</strong> Hugo, Condo <strong>de</strong> Fattàs v Arcodiano<strong>de</strong><br />

Etnpurias, en la iglcsia <strong>de</strong> Gcrona,<br />

et ano 14~0 cuando et Papa Martino V le<br />

provcyo <strong>de</strong> un canonicato en la Catedral <strong>de</strong><br />

Lendu y <strong>de</strong> otro en la <strong>de</strong> Yatcnc!a, y tcnia<br />

solo doce anos <strong>de</strong> edad. Dtcc!o todo esLo ht<br />

buta pontificia que ~i en Lcnda. Ko consta<br />

cuando cQmcnxôaqu! su pon~iticado ni tampoco<br />

cuando !o acabo. En los regisU'os épiscopales<br />

<strong>de</strong> su tiempo no se halla memoria <strong>de</strong><br />

él hasta et dia 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> i 443, y aun<br />

entonces estaba auscntc <strong>de</strong> su igtesia (acaso<br />

con motivo <strong>de</strong> los conci!ios Hasitccnsc y F!orentino),<br />

a !a cual por venun'a no ~'o)vi6bas.<br />

ta los principios <strong>de</strong> 1448, que es cuando cotnicnzau<br />

sonar su nombre en los citados re.<br />

gistres. Uno <strong>de</strong> los vicarius ~encrâtes (lue<br />

gobernaron por c! en ese tiempo medio se<br />

HamabaJuan Sotcr, canonigo <strong>de</strong> esta iglcsia<br />

y Arcediano <strong>de</strong> Cerdana; el cual tcngo para<br />

nii que es el docto Obispo <strong>de</strong> Barcelona, que<br />

to fuc anos a<strong>de</strong>lante. Tambicn es cierto que<br />

a <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1440 Gonzalo, Obispo titu.


A t.AS tûLKS)~ ~E ES)'A?i'A.


YtACKUTHttmtO<br />

diciotnbt'citttncdtMtohav nn~fttifmnn n<br />

diciotnbt-citttnediatohaypocoUempo.Du.<br />

(<strong>las</strong> a cada paso que no puc<strong>de</strong>n soltarse,<br />

fahando como fa!tan en la cm'ia cpiscopat to.<br />

dos !osrt'gistro8 dcsdo~55hasta~C~.<br />

MioUt-as t)o)):);a pues ott'os documentos<br />

mcngonic ta optnion comun <strong>de</strong> que c! sucesor<br />

<strong>de</strong>t ObispoAt-natdo l'ué<br />

JA!)!R DE CARDONA<br />


A.LA-!)


~s':t.ttt:K.uuo<br />

C(«'(~/


AL~M[.MfASPEE~Ai\A. 05<br />

~t0(~o tf~ff) tk <strong>de</strong> Hnftft f)) f«tn t~na n


vj~cE HïEnAMO<br />

Ir.i t<br />

i~n <strong>las</strong> nitsmas actas capitnlares se halla<br />

Zambienmemoria <strong>de</strong> que en 1471 coma en<br />

esta ciudad una moneda <strong>de</strong> o-o uamada E«.<br />

'c/


A).ASKiLMtASDE KSMKA. 137<br />

1.111«-- J. 1 -]-- t<br />

guuas cosas a )os aescontentos, y que dicho<br />

Obispo estaba en aqueuais)a. No se si esto<br />

pertoneccra a nuestro Obispo 6 at antccesor.<br />

PEDRO DE CARDONA<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 14~ ~f{ t5


t< t\ V'~ËfJ~H~uO<br />

–“.“. f.'jn~uut uttsmumuto. Utceto<br />

-!uanHo!)anoTatnantcnsc entas notas quo<br />

pnso a<br />

ioscpigrantastatinosdoMarUndo<br />

!\a)i-a, <strong>de</strong>


A LAS Mf.E~H'} !)t:<br />

EaPAX.t..jgg<br />

f0 l~nnmtmnin n, Ï1. rt i<br />

l'or este document se vc que Don Pedio<br />

rué promovido a esta Sitta por ci Papa Six.<br />

to !Y Aiostancias <strong>de</strong>l Iley <strong>de</strong> Aragon a filles<br />

<strong>de</strong>) ano H72. A pt-incip'ios<strong>de</strong>i 1~4 csoi.<br />

L'6 dcsdc Harcctona a este cap~uto, nnunciandotc<br />

que cstabit para veoit-a su intesi:),<br />

y picliendo que t(!cnvinscn a~un auxilio do<br />

gen~aio-mada con que podcr ttc~af u Guiso.<br />

sona. He visto la carta. Damasc en dta c)ccto<br />

dictado unico cou que sucna<br />

los anos 1495<br />

ttitsta nor<br />

en <strong>las</strong> pocas memorias<br />

<strong>de</strong> ci nos<br />

que<br />

t~edau. Una <strong>de</strong> cttas es c) viagc a<br />

Castilla que cmprexdio <strong>de</strong>sdc Guison!)el aXo<br />

1~9, como en~iado <strong>de</strong>l Condt; su padtc.<br />

yara U'a~r con et Rcy DonFcniando ut~mtos<br />

négocies <strong>de</strong> su iantitia. De to cuat nad~ mus<br />

he podido rash-car. Oh-a es un cabt-co<br />

Tien la<br />

(juo<br />

cotegiata <strong>de</strong> Ba)aguerttecho en<br />

en<br />

t~i7,<br />

que consta que juntamcnLc era Ahad co.<br />

rnendatario <strong>de</strong>l monasteno <strong>de</strong><br />

nidad Labaix, dig.<br />

que segun <strong>las</strong> mcmonas <strong>de</strong> aqudia casa,<br />

disfrut.6hasta el 150~.<br />

Mas notable para esta iglesia es ia cons-<br />

ULucionque hixo en -H88, en (jue venfico<br />

la sup)csion <strong>de</strong> at-ccdianatosint,entada inittihncntc<br />

por sus antecesores ~7«~M v ~'o.<br />

f~, rnduciendo el numéro <strong>de</strong> dignida<strong>de</strong>s<br />

canonicatos al <strong>de</strong> 2i y estabieciendo a<strong>de</strong>.


Y'AOËUTËRAtUO<br />

mas c! <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> opcion. Este numéro per.<br />

sevem hoy dia, mas no suprimidos como<br />


A f.AStCLERtASHK ESPA?


At~S)G).t:"tASnEKS)'A?


t4t VfAGKUTtttMfO<br />

<strong>de</strong> su tibendidad pastorat algunas memorias;<br />

ta! es et aumento <strong>de</strong> <strong>las</strong> distt'ibnciones<strong>de</strong> este<br />

c!ero,cuvo fon<strong>de</strong> doté en't0,000!ibra!;<br />

barcetonesas. Dio ot)'as2,000 à cada una do<br />

<strong>las</strong> igtcsias <strong>de</strong> Sanahuja, Guisona y Tremp.<br />

En los procesost)e los tres 6 euatt'o Concilios<br />

provinciales quo so ceiebt'aronen su tiempo,<br />

no hay memoria <strong>de</strong> habet' asi~ido ni por si<br />

ni por procm'ador. Sabese porùhitno que mun6<br />

en ta villa <strong>de</strong> Pons, a iss doce <strong>de</strong>l dia 24<br />

<strong>de</strong> octuhre <strong>de</strong> 1550. Su cadavef fué traido à<br />

esta cat.edrat, y <strong>de</strong>posilado en et crucoro à la<br />

parte <strong>de</strong> la epistola en una arca <strong>de</strong> madcra<br />

elavada en la pared, que hoy se conserva y<br />

cubrcn en los dias ctasicos con un pano bol'dado.<br />

En suticmpo, esto es, en 1522 halloexistentc<br />

en esta diocest a) Arzobispodo Tesato*<br />

nica DonJuan Mh'ahcs, que tambien se fta.<br />

ma canônigo y Sacrista <strong>de</strong> esta igicsia. Aeaso<br />

era su auxiliar, con~oparece que <strong>de</strong>spues !o<br />

fué en la diocesl <strong>de</strong> Barcelona en 1550, se.<br />

gun se dira en su iugar. La Se<strong>de</strong> raco mas<br />

<strong>de</strong> ano y mcdto, y &H) <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> t552, ya<br />

se baMabapn posesion <strong>de</strong> ella el succsor.


Su brève<br />

ALASMLEStAS OEESPAÇA. ~S<br />

PEDROJORDANDE URRtES<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1852 i835.<br />

p~!)t)!)c.u~if)~<br />

porque no Hegôà. consagrarse. ast Ha~o<br />

que muriôcon eldictado <strong>de</strong> e!ec


~6 HACE UTERAMO<br />

fH~ t ),.“ .t~ t~~ ~t~-


ALAS)C!.EStA8 D ESfA~A.


VMGE UTEHAMO<br />

aÎJy~nnna nlv,r. L..1, _a<br />

dandonos otra que la<strong>de</strong> su)nuerte acaecidaen<br />

Bataguerentre 6untro;y 6ihco!'dc ia tar<strong>de</strong> <strong>de</strong>l<br />

dia 25 do seticmbt'R<strong>de</strong> i5CO, en la casa <strong>de</strong> la<br />

crmita <strong>de</strong>tSMto~Cristo. Fu6 enterrado <strong>de</strong>lante<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> rejas <strong>de</strong>l altar <strong>de</strong> la misma imâgen. Etl<br />

registto <strong>de</strong> to actnado en su vacante, cotmcnxa<br />

en 5 do octobre <strong>de</strong> ose.ano~ Uno pMohasta<br />

qu!etomo posesion d Ëucesor<br />

:i<br />

PEDRO DE CASTELLÉT<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i5()i hasta ~'71.<br />

Vo't'incose.su poseston a~S <strong>de</strong> setiombre<br />

<strong>de</strong> 15C1. Era <strong>de</strong> famUianoble y canônigo<br />

y Sacrista <strong>de</strong>' Tarragona, c"oh cuycs dictados<br />

le hallo asisticndo a atgunos Concilios provinciatescomo<br />

sindico <strong>de</strong> su capttuto<strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

ettjue8ec<strong>de</strong>br6oniM5.<br />

Pocas memorias quedan <strong>de</strong> su prelacia. A<br />

38 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> i562:seha!JabaenBata.<br />

guer tratando <strong>de</strong> la traslacion <strong>de</strong> tos bonoficios<br />

y oticios <strong>de</strong> la iglesia <strong>de</strong> San Sa~ador<br />

à la rccien construida <strong>de</strong>.Santa Maria. Asisti6<br />

.al famoso Concilio <strong>de</strong> 45C4 y sighiënte,<br />

sobre ta admision <strong>de</strong> los décrètes <strong>de</strong>! Tri<strong>de</strong>ntino,<br />

yaotro que se tu voenBarcetona en<br />

1569 y dura los dos aHos sigmontes~.Esta


At-AStfHJJiitAitMtMt'A~A. ~9<br />

f., ~t" .JI..<br />

tue ta ocaston <strong>de</strong> morn' en aquetfu capital<br />

dia 1.0 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong>iuTi. Una~otacoeta.<br />

nea que be visto at fin <strong>de</strong> ta consuota do<br />

Santa Maria<strong>de</strong>l Mar <strong>de</strong> la misma ciudad, nos<br />

conserve esta noticia puntual y tambien la<br />

do que le administre el viatico el Obispo <strong>de</strong><br />

Elna, fray Pedro Martir Coma, Dominico, y<br />

do que su cadavor fué Hevado al entierro <strong>de</strong><br />

su familiaen AttafuHa.Uàmate Don Pero{.<br />

Kt Gitn~ Qh;ann f!c'F.!na: sinndo Prim' dct<br />

convento <strong>de</strong> Puigcerda en AS66, compùso<br />

en lemosih una obrita (que <strong>de</strong>spues se tradujo<br />

al latin intit,u!ada:D


A LAS tM.ESU9 DE ESPANA. 1!H<br />

dia 23 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong>l aito aitosiguiente, siguiento, y que tue<br />

enterrado en el mismo.<br />

Las actas capitulares <strong>de</strong> aque!taco!egiata,<br />

que nos conservaron esta puntual noticia,<br />

anadon que era natural <strong>de</strong> Vatencia y le lia.<br />

man Iliorônymo MiquetMore!<br />

FRAY HUGOAMBROSIt)DE MONCADA<br />

dM<strong>de</strong>i580h(ts


52 YtAQEUTEMAMM<br />

ueecoa o (le utctemura ce t~st) en et tugar<br />

<strong>de</strong>l P~a<strong>de</strong>SoM Ttrs, distante una tcgua <strong>de</strong><br />

esta ciudad, cuando caminaha hacia Cer6s<br />

para recobrar su satud. Mas <strong>de</strong> un ano vac6<br />

esta Se<strong>de</strong> hasta que le sucedio<br />

FRAYANMÉSCAPILLA<br />


ALAStCLEStASt BEESfASA. )u3<br />

<strong>las</strong> rentas pasaron, como era consiguieute,<br />

una buena porcion <strong>de</strong> cscrituras antiguas, <strong>de</strong><br />

<strong>las</strong> cuates me he aprovcchado a maravi!!a.<br />

Hoyocupa el sctninario el colegio que fue<strong>de</strong><br />

los padres Jesuitas, c~a fxndacion tambien<br />

se atribuye & nuestroObispo.<br />

En 1595, a H <strong>de</strong> oc).uhre, dt6 :licencia a<br />

los cônsutes <strong>de</strong> la villa<strong>de</strong> Solsona y al cetcbre<br />

padre Fray AmbrosioSicard para la fun.<br />

dacion <strong>de</strong> A~ustinos calzados en dicha ciudad.<br />

Nada mas sé <strong>de</strong> )os hcchos <strong>de</strong> este Obis.<br />

po, si no que mufio en Sanahuja dia 22 <strong>de</strong><br />

septembre <strong>de</strong> 1609, y que fué enten'ado aUi<br />

mismoen la capilla mayor.<br />

Durante su gobierno parece haber sido invadidaparte<br />

<strong>de</strong> esta diocesi por atgunos sectarios.<br />

Y <strong>de</strong> una carta que \i en la colcgiata<br />

<strong>de</strong> Balaguer consta que en 1591 habia en Urgel<br />

gran<strong>de</strong>s temores <strong>de</strong> los Lutemnos, que va<br />

se habian apo<strong>de</strong>rado<strong>de</strong> ArcHt'eM,iugar distante<br />

media tcgua <strong>de</strong> esta ciudad.<br />

FRAY BERNARDODE SALVÂ<br />

f:es<strong>de</strong>16t0~s(al620.<br />

Era religioso <strong>de</strong> San Francisco. Durote d<br />

gobierno <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 7 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> i6t0 hasta24dc


A LASt(~ËâtA&UKE-$PA!\A. 45~<br />

J!-tÏ~ 1 t'~T! 1- t i~t~Mn..<br />

dad <strong>de</strong> Urget & 5 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 4(~7. Deposi.<br />

tùse su cadàver dolantc <strong>de</strong> la capilla <strong>de</strong> San<br />

Ermongot, y & pocos ahos fué tt'astadadola<br />

seputtura <strong>de</strong> su fomilia, enNavarra. 8ucedt6!e<br />

à 3 <strong>de</strong> sotiembre <strong>de</strong>l mismo aito 1027.<br />

FRAY ANTONIOPEREZ<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>~62~ hasta i635.<br />

t~ùcnj' B&tteJicUnù, c! cua! tu~c s~sodo<br />

luego que en).r6 en esta ciudad, y otro en<br />

Balaguer en 1650. Por décrète <strong>de</strong> este ultimo<br />

se recogieron <strong>las</strong> constituciones <strong>de</strong> los<br />

cuatro Obispos sus inmediatos antecesores, y<br />

se impnmteron en Barcelona en 1652. Fué<br />

trasladado a L6rtda & 18 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1653,<br />

y <strong>de</strong>spues a Tarragona, a cuyo At'cMept'sco.<br />

pologio me remito.<br />

PABLO OURAN<br />

<strong>de</strong>!)


~BC VjAOEUTEBAKfO<br />

encargb <strong>de</strong>l Rey para visititt- aquella Univ~.<br />

sidad. En la entrada do !os Franceses <strong>de</strong><br />

4641 se ausentô <strong>de</strong> su iglesia, siguiendoe!<br />

partido do Felipe IY, et cuat le doté con at~<br />

gunas rentas y tuego le promoviô ai arzchi'!t.<br />

pado <strong>de</strong> Tan'agona. Mas por el pésimo estado<br />

<strong>de</strong> esta pt-ovincia en aquetta epoca no pudo<br />

tomar posesion <strong>de</strong> la nuc\a dignidad, quedando<br />

privada la meh'ôpoH <strong>de</strong> un Prelado<br />

T~ '"n'a tHmhinn~ntitdo sn créditn en la<br />

doch'ina y pru<strong>de</strong>ncia pastorat. Dospuosdo su<br />

rosi<strong>de</strong>ncia en Madrid M reth'ô à!a'yi)ta<strong>de</strong><br />

~'My <strong>de</strong> ~M~, diocesi <strong>de</strong> Urgct, don<strong>de</strong><br />

mut-ioa48 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> i65i, y fu6 entef.<br />

rado en ci pt-esbiterio <strong>de</strong> la igtesia do San<br />

Martin <strong>de</strong> iamismaYitta.<br />

Pot'causa <strong>de</strong> dichas guerras vaco esta.Sodé<br />

nuevo anos. En cuyo tiempo, segun se )ee<br />

en <strong>las</strong> Ac


A ).AS )OLE6fAS DE ESPAÇA. i87<br />

scf hacia et ano 465i. No so ~erinco esta,<br />

como cs'fucH<strong>de</strong> enten<strong>de</strong>r, y compuestasMnatmente<br />

<strong>las</strong>cosas voh'iu a la tgtesia restdtr<br />

su prebenda, don<strong>de</strong> en i6M opt6 el arcedin.<br />

nato <strong>de</strong> Cet'dafta.Ymufi6'<strong>de</strong> a)Ha tres anos.<br />

A<strong>de</strong>mashabiasido honrado con la dignidad<br />

<strong>de</strong> Canf;it!er<strong>de</strong>Catah)na. Todo esto consta<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> Ac


~8 VtACBUTERAMO<br />

los pobrescon ocasion<strong>de</strong> <strong>las</strong> niovesextraor.<br />

dlnarias que acabaroncon los sembrados.<br />

Fue trasladado& Tarragona en el enero <strong>de</strong>l<br />

i664.<br />

MELCHORPALAU<br />

~s~i664~(!s~t6'70.<br />

Natural <strong>de</strong> Mataro,Arcediano mayor <strong>de</strong><br />

Vique é Ïnqu!sidor<strong>de</strong> Barcetona, y <strong>de</strong>spHcsArcedisM<strong>de</strong><br />

ia misœa 'g!?');)~ duraB.<br />

te ouyos empleos mostrô su talento paci.<br />

ficadoren <strong>las</strong> turbutencias que agitaroneste<br />

Pnncipado.Promovidoa esta iglesiatomo<strong>de</strong><br />

ella posesionà 9<strong>de</strong> setiembre<strong>de</strong> 1664. Que.<br />

dan<strong>de</strong> et dos sinodoscelebradosen Urgel.<br />

Une en d665 yotro en 16~. En el mismo<br />

aao murioa 29<strong>de</strong> abril, <strong>de</strong>jandootras varias<br />

muestras<strong>de</strong> su colo.<br />

DONPEDRODE COPOKS<br />


t LAS M~EStAS DE EM'AKA. )M<br />

DONJUANBAUTtSTADESBACH<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>i68~has


ALAS!GLES)AS CEESPAÇA. ICt<br />

-t


~C2 \)AGEUTEMKtO<br />

'i<br />

sona à 2 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1750. Le sucpdio<br />

DON FRANCISCOJOSEPH CATALAN<br />

DEOCÔN<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong>1757 hasta 1762.<br />

Tomo poscsion en 6 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1757.<br />

Muriô&8 <strong>de</strong> seticmbrR <strong>de</strong> 1762. Enterrado<br />

en Tremp.<br />

DONFRANCISCOFERNANDËZDE JA.<br />

TIVA<br />

Tomo posesion en 10 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> <strong>1765</strong>.<br />

DON JOAOU!N DE SANHYAN Y VAL.<br />

DIVïESO<br />

Posesionado en 7 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1772, y<br />

promovido<strong>de</strong>spues ta Silla <strong>de</strong> Tarragona.<br />

DONJUANGARCIAMONTENEGRO.<br />

Por traslacion dclantecesor al arzobispado<br />

<strong>de</strong> Tarragona, tomô posesion en 27 <strong>de</strong><br />

noviembre <strong>de</strong> 1780, pasando à esta iglesia<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> la parroquia <strong>de</strong> Santa C


A~A8Mt-MMS PKBf!PAS~.


VfAKKUTËft.UUO<br />

n~e el<strong>las</strong> ne es u'U' n~1" .l .h__1-<br />

nu)y conocido en el rnundo e! codi.<br />

ce que posée-<strong>de</strong> coteccfon<br />

<strong>de</strong>~Cer)ohë8..Apenas<br />

hay cscritnr <strong>de</strong> esta matcria que no ha.<br />

ble <strong>de</strong> 6~, .mas ningunoda una noticia cabat<br />

<strong>de</strong> su contenido, y <strong>de</strong> su mct'ito. 'fodos copian<br />

la <strong>de</strong>scripcion que hizo <strong>de</strong> é! e! Arzo.<br />

bispo Pedro <strong>de</strong> Marca, que à !o que yo entiecdo<br />

es et .ppimero queta puMtc6, diciendo<br />

que este côdice se divi<strong>de</strong> entres partes;<br />

en la i.' cont,tene los cuatro Conciiios<br />

"'hl. '0" .1_- .1"<br />

gene-<br />

FStCBty tCS~inCiûfimuo()GiCrici)tc €ù« ~s<br />

Afn~nos; en ta 2.° los <strong>de</strong> Francia, y en la<br />

5.' tos <strong>de</strong> Espana (a). Es moy <strong>de</strong> estranar que<br />

este ilustrado cscntor que ~iOcon sus ojos<br />

el codice, inciese do c! una <strong>de</strong>scripcion tan<br />

dimhmta y eqnivocada, que cierto ni se di.<br />

vi<strong>de</strong> en parte atg~na, y a<strong>de</strong>mas<strong>de</strong> lo dicho<br />

contiene <strong>las</strong> Décrètes <strong>de</strong>s<strong>de</strong> San Dâmaso<br />

has


A LAii !


A LM MtMtM DEMPA~A.


V'AHËHTËRAa~<br />

1 1..<br />

Mente <strong>de</strong>sc.,be todos nuestros<br />

solo<br />

Concitios.<br />

nac.onatcs. sino provincial<br />

cuando<br />

tambien.<br />

<strong>de</strong> <strong>las</strong> otras nacioncs solo copia los<br />

mas tamosos y conocidos. 6<br />

tMc.a d~ su<br />

porJaLpo,<br />

objeto ô po,- la concurrencia <strong>de</strong><br />

Ob.spo~ Asi es .,“


t H!) tUL~tA!) Ct! MPA~A. 469<br />

.v. .1" }.t. ~Itoayo~'<br />

mstrucoton en or<strong>de</strong>n a <strong>las</strong> cosas e )g)esius<br />

<strong>de</strong> Espana, que en los <strong>de</strong> fuera tic clla,<br />

y tambien mayor intct'es en conservar su me.<br />

maria. Cuatquicra <strong>de</strong> <strong>las</strong> dos cosas prucha<br />

que e! autor era Espace!. Tampoco <strong>de</strong>be<br />

omit.it'so que la mayor parte <strong>de</strong> <strong>las</strong> cpistotas<br />

décrétâtes que copia, son dirigidas AObispos<br />

y Principes Espanotes et. particutar es<br />

notable que <strong>de</strong> San Grogorio Magno solo se<br />

haUen cuatro, <strong>las</strong> tres dh'tgidas a San Leanuru,<br />


At.f(.HM)~t)Ët:t.fAM. ')7t i<br />

dû~~t.).)~


A US )OLE8)ASCE E5MKA.


7~ YtAGËUTEftAttfO<br />

Rey <strong>de</strong> Rey Céfdoba,indicaque et côdicese<br />

<strong>de</strong> Céfdoba,indicaqueet côdiceso escribio<br />

pcra!)a, yacasoen aiguno<strong>de</strong> !oa mo.<br />

nastcriosdobtes,doadcséria Aba<strong>de</strong>sala Ct


ALAS tSLESUS PKB~KA.


A t.A6MtESMBEESPAÇA. ~7<br />

1),~n,"l..hlll'Jt'iNflI"n.¿JA .n.nl f.<br />


APËNMŒ<br />

DE DOCUMENTOS.<br />

t.<br />

~79<br />

Acla eonMCMtMoMMecc


))t: M)t:LHKKT(M.


APKNMCË<br />

mnipotenU mmpotenu Deo ueo benedietionam beoedfcttonam etemfnn etemam n< m.<br />

aceipere mereantur<br />

atque eum sancth omnibus sine âne JotMtur. Et contra<br />

~os.qm )nstine()tdMbo)ico pcrsuasi. aut<br />

<strong>de</strong> supra tnetnoratis<br />

acconsi,,aliquid<br />

rchua, aut in futuro ibi<br />

tulorint, aut auferre<br />

ooUatit, Me<br />

quoqunquc in<strong>de</strong> modo temptaverint, aul<br />

conMnMnnt, aut


DE &OCUMKMT08. 483<br />

:n


t84 APERCE<br />

n(tta.«


M MCUMEt


~(i At'JEMtCK<br />

V.<br />

~eefetMM Mf!M~H«


DE MCt.'MEt


~S<br />

1.1u.I_-L. APKMtXCK<br />

Mxfmptarhmnittmn<br />

NorntafHctutvanitatiti<br />

Contempsitvostigtum.<br />

Urgellensis civitatis.<br />

Prœsuthiccgro~iua<br />

Fit amator sanctitatis<br />

Et virtutum ctarius<br />

Scriben~dogma veritatxt<br />

Atquemormusepius.<br />

Fulget in hoe sanctitudo<br />

Cumctarascientia<br />

Et virtutum mngnitudo<br />

Cunt~fandictftnentia<br />

Quodttignomnttnuttttudo<br />

t's~'r:E?"x"'<br />

Mngne Deus piotittis<br />

Rex Christusregnantiu)))<br />

Hunctocavitcumbentt"<br />

!nregnoc:etestiu)n<br />

Quetn roget ut nobis gratis<br />

Se donet in prremium.<br />

A)me)audpsTrin)tati<br />

Resononus jugiter<br />

Hac eius<strong>de</strong>m unitati<br />

PsaHanuts coneorditer<br />

Quteen'tcsticivitatt<br />

Junxit hune Micitcr. Anx'!).<br />

Afnavit.==/tt Bp«H~(


OR MCUMKMOX.


90 AP~NMCB<br />

open). Pathris. i}. 3. Miiitia; tan<strong>de</strong>msub habitu refu~ittitbcm.<br />

Consotator curie fuit et dcfensio juris. Jam fruitur toto<br />

Volo, tivoM mentis t'omoto.Consotator.f;t 2.° A'oct."alla.<br />

ln cœ)o (otus, mundo mente remotus, pro patte justifia*<br />

JHstitinm M)uit.=~


UKMCUMENTO!<br />

_& n~u! !II _1_1.1 n__<br />

<strong>de</strong>corabat, et Mei pénis iHmneuper astra iaudabat.~Cop. fJptavi.<br />

HifMtfua.<br />

Jesu re<strong>de</strong>mptor omnium<br />

Perpes eomna praesuium<br />

Magnificat egregium<br />

Odonem cteri speeulum<br />

Solis fruehs otsequio<br />

Dum servit apostotico<br />

Pondus commendat radio<br />

Rvectori miffReo.<br />

0 res stupenda ccetitua<br />

Lin~na nova perdueitur<br />

Et arefacta penituss 't.,<br />

Munua I!!


DE MOCLMEM'OS.<br />


t At't')))Ct:<br />

ni,anMrimnv


DKMC~MHKTOS. -)9!*) -P)<br />

tamen ))itbMM MM ft'peQnvit ffpeQnvit ~d))ru))rh).VM


t'~ APHS)))Ct:<br />

!~t.j!


DHDMMtHK'fOS. ~7<br />

eius \')tm canuor, et \n'tnmm cx


)&8 .U't:Kt)M:


M DOCUME'W): ~09<br />

fX.<br />

C


200 At'~fXCK<br />

'tu:);smttvM)cn):)tuUraf)un)


M DOCUHEKTOS. Mt<br />

'UN utspurstonts eonf~Tt'Ranftostnt'num, in ntorhcino nostr:p<br />

carnis ttumitis uparnit, proprii ën'KMtutctam nuitntp[t!poredc t'chn~uif,ipsof)ip


302 APHNPMH<br />

oiee fccptattt, \'io)fn(a! nmnus iniccpnt, et carceri atque<br />

custodio<strong>de</strong>putavent. Ctcricitt nutem K''ipsosr


y<br />

1<br />

1<br />

!)RMC~!E~TM. ~03<br />

t~'n


APMNOtCE<br />

APtiNOtCE<br />

triD.U)~(.))Hn'!iKp!f!CM)n!h.t.<br />

tri D.<br />

U)~t)HnM Kp!f!Mp(,s:,),,te, et<br />

..o~n. atMsto)iM)n ),f.nf..)!<br />

'tcMeadofrah.ibu.t<br />

'“, qn~ illo-s coep'istcp<br />

r


!)EDW;UMH!iTO< 20H<br />

fjoannus )!! !!uRiciCt)ti -iu~cfCtftfMoffonon MtttiOttfin rnftnHS rnHOtfsv';ncnM))s f


g(~;<br />

At'KXOCE<br />

tm-l~ft~r.<br />

Ctonitunt ('«tnitunt pcrmancrc eoMUfvcmnt, nichit ibi<br />

nI _s<br />

eoMm-vcmnt, nichit ibi Comcs Ur~<br />

Xcnsis vethomincs suinceipittnt, nisi ea tnntmn qua- ~d<br />

CHstodicndaptwdicht cnstM bona tidt! sine ni:


DE MCCMKKTOi!. 207<br />

xvr.<br />

S


208 APRMCtCE<br />

McctMi.fCtpnci ..u:t,<br />

~ui hoc fccerint ;'t ntiniuto usqne ad toaxinMtnpcrimtt<br />

notât)! ineurrKnt, et ['prpcfitttinf.tmw e(ieiuntMr.<br />

Statufcuttt insuppf,ct.sM)


&HDOC~RK'fOS. 209<br />

Huj~'rii gratia ti:) n


2)~U A!'HKm(:t:<br />

XVjf).<br />

e


I~ hl-<br />

hucnccMKSW' 4<br />

go)tetM)))t).'iËpb'opis f'ontra qttfi'i f~u et on~fs ~uccc.iiorcs<br />

!m;')f)uf)qt)antf'a


~t2 ttHStUCE<br />

XtX.<br />

.


MEDOCHMESTO' ~3<br />

mnuuo raMaetiortcm nn. A venerabiti vow.:w,w pfc~tu tmnnw Archie~iMopo $ilinc_<br />

r. 1<br />

ter nos et ipsum fuisse fuctam et s)c privitegiumA vobis<br />

hupetravit, i))an) in eo<strong>de</strong>m confirfnari faciens. Quod seriptum<br />

poeiu


Il & AfËM)t(:H<br />

.t.I:<br />

\'ita


M:MOC)!Mt:NnM. v,. yry.nuRiW." ~Sa 47V<br />

!I. '1 1-.1- '.J 1<br />

!!))btt;==!8i!}-nut)t B. At'chidia


2tt!G At'MUtCt:<br />

)


j<br />

DE DOCLMKMU. 2!7i<br />

xotttea )t)~'attoAndorra ~'attoAndorrn :'tme :t me exieehat. exigebat cum nMonsu aiisonsu et expr'-ssa<br />

V))u')tft'eomnium Canonicorum)))ihiet excce'ifionhtM<br />

meis retineo. Aetum est hoc nnno Christi M.CC.f.Htt. idus<br />

MptembM.==8ig')'tmm B. <strong>de</strong> Vitamar Dei gratia UrgeUensis<br />

Ep)83fpu< qui hoc jussi seribere et nn))avi, firmarique rogavi.~Sig-j-num<br />

B. <strong>de</strong>Suncta Fidc Ur~ei!et)sisSacrifite.~<br />

Sig'-j'num G. <strong>de</strong> Petra moia Archidiaconi.~Sig-j-num P. <strong>de</strong><br />

Josa Archidmconi.==8igtnum G. <strong>de</strong> CttaretjArchidiaconi.~<br />

Sigt'mm G. <strong>de</strong> Rihctes Archidiac~tti.~SiK~-numM. Pétri<br />

<strong>de</strong> Maioboseho A)ohidiaconi.=Si~t" H. <strong>de</strong> Sn~a Abbatis<br />

Sancti Michae!is.oSi~'}-num A. Mûris Gissonœ=<br />

Sig-t-nam B. <strong>de</strong> Vi)ar.==Sigittum R. <strong>de</strong> Tust Capettani.~<br />

Sigtnum G. Richard.~Sig-i-nutn G. <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>nos.==.Sigtt)umP.<br />

Abbatis Sancti Martini.ctCanonieusUr~etiensis.~Si~'j'num<br />

R, df Snnftf) !))'n)tnnn ~Si~nomR. Mirnni'i.~Sic-i-num<br />

A. <strong>de</strong> !


3)S AfHKMCH<br />

lolnnrmr vnhie I:mri..imic idpoquevobhiharissh)~ inf~h~ictt\ lilü.1 Christott~Mttatnicis, Johann<br />

i'ei gracia Abbatt et conventui !'t))cr!podii prwdicti, vpstrisque<br />

suecesohbus univorxsis, per nos ft nox~'s successorcs<br />

nostros <strong>de</strong> contuni <strong>de</strong>tibpracionc et con'.itio, ac etiam ex<br />

ccrtas('iet)cia,bona ti<strong>de</strong> sinevcrhormn t'abittacionfctdoto<br />

quicquid <strong>de</strong> <strong>de</strong>fttttccionibtts sett tfgatis ()cr )o)Mmnostnun<br />

dioecsim husquoin tticx) hodicmantatccpi'.ti!! vctvoMsdimiMum<br />

est et)))):t


KBOKtiMEMtM. ~)C<br />

npn~;nl!lr" t 1*.I,1.<br />

dm)) tud H't'n eotu'i predictam e)emcsi))M) et (ibcrutem indutgeneiitntitctemeuttet<br />

dulcissima paternitale vestra, nobis<br />

nostrisque successoribus pie, et liberulilerimpcnse, et<br />

~ratftntef amptocientes, et DominoDeo, vobisque donatoribueuniversis<br />

gratiaamuUiptiecs hummUncfperagcntes, vos<br />

Domnum Kpiseopmn totumque Ur~etfn. Capituiumuc successores<br />

veslros in spirituates frittes et socios nostti mu-<br />

Hasttrii spiritualiter suscipimus; et unicui'jue vestrum i't nussis,<br />

orMcionibus,jetunii: vi~itiis, affticciunibn! etetnositus,<br />

ceterisque atiis bonis, que in nostro n~n.MtRrio Altissinio<br />

'te cetero fient acceptahitia, sieut uni ex nobis porcionem<br />

propriam indulgemus et annis singulis in Quadragesima, ut<br />

in Kalcndario nostro scripium est, pro Episcopiset Canonicis<br />

Urgellensis Ecc)esi:c <strong>de</strong>runetis proprium nnnitMsariutn, sicot<br />

ordo nn


2~' A)'HM))(:E<br />

Xos AprilisDei gratis UrgeUe)).Hpus. upud preditum «tonasteriun)<br />

Bettipodii constituti XIV Ka). junit anno Domini<br />

M.CC.LV~fsuprft Mriptarobornn)Metfît'Si~nnmA. <strong>de</strong><br />

Ripettis Urgel!. Canonici.==S)~tnum B. <strong>de</strong> Garri~osa Urgelien.<br />

Cf)nonioi.==Si~tnum Johannis Petogii Urgellen. 8alaman.<br />

Canonici fff.–NosPetrusmiseMtttOne divinu Ugellen,<br />

Epus. apud predictum monasterium constituti Vtf! katpndas<br />

aprilis anno Christi MCCLXX. supra scruta Ormamus et roboramus<br />

ff.<br />

xxm,<br />

Appellatio Comitis ~'Ma'oMt's et< Sc~


OËMCfMESTOS. M)<br />

nunu)U


2~ APKKDtCE<br />

avtftxm~um!) v"str!tsor,t.ab\ostM cossi))!) ~t'nnana: ¡.<br />

dixeren que P. Gerau en' vostre (it!6 que tavistz heretat 'h')<br />

Castct <strong>de</strong> Arches, c mettes affres coses; i fM.renpt'titi


MKM(:L))H?iT" u1: W n.bJIGnim. 22:3 GL.)<br />

C.dc.foven'nfenM aixi cumpodcm. Ei) nn J.Kanttrri pt'rl'<br />

t.t_(tsttt ab vostres enemu:


824 A)'~0)CE<br />

dcnate! que )"s ~Utm"J!~)~m-M!t$UtMot.~UttUitt'tUit))Uq))~'UU~)Mtt<br />

ase~urase conha el dafio q<br />

tfcibir <strong>de</strong> parle <strong>de</strong> vuestros antigos <strong>de</strong> ta corte, y los oyù.<br />

Y en ta audicncia propusieron to que voy A <strong>de</strong>cir Primor.tmcutc<br />

d~eron que \'o'. crais homicMa y t)~/)or«


nE COCtiUEMCS. 828<br />

hccho renuneia. Pero sabed lambienque el Sacrista df Tarragona<br />

cstd firme en vuestra <strong>de</strong>fensa doobra y <strong>de</strong> patabra;<br />

da manera que <strong>de</strong>beis amar mueho à


226 ApHNtnCK<br />

XXV.<br />

B/wttcm JtHertB ()(«&t«t,(j~cri})~ pftHUtm epistola Ce


M:nf)


2~ APH!


!? DMUMEttO: 929<br />

XXVI.<br />

/'ofre«'


~0 APËNMCH<br />

n~ile numn ( Y h~7. ..n 1..<br />

ptu-i qua.n LX hcMt.ct et cre<strong>de</strong>ntes. Qui<br />

~mtte et<br />

omnes, prwseutibus<br />

hfto~o,<br />

ahos<br />

fuerepefDominumTcrraehoMnson ft<br />

]..ptseoposd« hwosiinjndicio con<strong>de</strong>mpnati.<br />

Homtn.iobsanoet Domino<br />

Cumque<br />

ntmoCarchasMnensi.etetiamDo-<br />

Arhtepiseopo Narhût.iB, et fratri F., et fratri G. A. <strong>de</strong><br />

ordfttcPra-d.catcrum, ftti~.ft fwo omnta<br />

mmfesemta.nesci- quid vc) (jua)iter vct quare eontigit quod dietus<br />

nun<br />

Cornes<br />

vitatur :)b illis, sicut excommunicatus. Quod vobk signtticarnus<br />

i<strong>de</strong>o, ut si qunsuntomissa forte perincurtam,<br />

pervestram diti~cntMfn st)p)e.-)t)tttf,et ut<br />

nen<strong>de</strong>re utrunt pos.oji.icompre-<br />

sepe dictus Con~s M tettebris ambulat<br />

htcen).<br />

vel ln<br />

Praiterea noveritis nos nupcr Tern.d.onMt<br />

ot ivisse,<br />

super hocDominmn Archicpis


CE DOCtiMKSTO~. 23 <<br />

ttfH!


SM M* APKNMCE<br />

APËNO!HE<br />

et da <strong>de</strong> <strong>Pi</strong>


DEMCUMEMTOS. 833<br />

ptum est sibi a vobis Fr. Raymundo ex parte Prioris Provintiaiis,<br />

quod non procédât super hujusmodi ncgotiis <strong>de</strong>ci<strong>de</strong>ndis,<br />

aei<strong>de</strong>o sine tnand&to spetiati super hoe non proce<strong>de</strong>t<br />

ullo modo. Cum igitur si ex hoc dictutn negotium impediretur,<br />

non sotum seandala sequerentur, immo totumne~otimn<br />

possbt <strong>de</strong>strui in magnum dbpendimn pturium animarum,<br />

et fi<strong>de</strong>iorthodoxie, diseretionon ''t <strong>de</strong>votionem vestram rogamus,<br />

hortmnut-i))t)omino, etmonctnus, quatenus dicto<br />

Fr. i'etro in sententiis super dicto negotio prof'erendis A vo–<br />

bis p)ena licentia per spetialem litteram tribuator, quam nobis<br />

mittatiaper prtcsentium portitoren), vestrum nihiioMinus<br />

in scriptin salubre nobis super hoc consitium impensuri, et<br />

nobis, ac dicto Fr. Petro dictas Jittera'}, et responsionem<br />

transmittatis, i)a quod die Jovis mane apod Vmamfrancham,<br />

ubi eam expectabimus, habeamus; quia atiaa secundum conaii,°_<br />

h~hil:l~: °~.a.c~ D!a~m l.H~n:m.<br />

Ut autem supar pnemissis quid agendmn si) ptcnius vi<strong>de</strong>atis,<br />

transtatutn commissionum dicti Fr. Petri et sententi:f<br />

contra Episcopum tatfe ut dictutn est vobis mittimM sigilli<br />

nostri munimine interciasum. Dat. Tnrracona: eatendis<br />

<strong>de</strong>cembris.<br />

~


234 APESOCË<br />

mus a persuni!) pturibus (t<strong>de</strong>digms, atiq~ibus )too uttsertione<br />

tttdubitatA per Miteras referentibus, et atiis viva voce, qui<br />

et tttteras reoeperant <strong>de</strong> euria et certitudittom per persono~<br />

notas et ii<strong>de</strong>dignas, qua* in facto présentes fuorant, et occulis<br />

suis vi<strong>de</strong>rant, quod Domiuus Episcopus UrgcHensh<br />

fuit indubitanter dcpoxitus per scntontium Dumini Papa- in<br />

pfinM sabbato octoliris. Audivhnus ûtiatn, quod ante sentontiam<br />

<strong>de</strong>positiouis (ucrat iata suspensiottii. sententia contra<br />

ipsum. Un<strong>de</strong> secundum hoc, cum constet Urgettensem<br />

Ecctesiam vacare, potestisindubitanterproce<strong>de</strong>rc, vêt vos,<br />

vel Capitutum, \c't sitnut, prou) vestra eireunspecta discre*<br />

tio magis vi<strong>de</strong>rit expedire. Posito etiam quod non CMet)ata<br />

s''ntcnt)K (quoft non credimus) vi<strong>de</strong>tur tajius quod vos, Pater,<br />

cum «ttis, tam eum procuraloribus Domini Episcopi,<br />

~u~~t umu ~t~~)!un/, ~tj~ ~d ~cjt!c:ttittnt pr~d~<br />

pra'sertimc'unsiti'! Ju<strong>de</strong>x ordinarius, et nihil in pt'sejuditiumDomini<br />

Episcopi, vel jurisdictionis ipsius super pnedirais<br />

facere intcndatis. Et his omnibus cxequendis po')M:t<br />

Fr. Petrus <strong>de</strong> Thenif, ticet prohibitum sibi fuerat a Priori<br />

Provintiati ferre sententiam pr~estare xnutn consiUum, et<br />

asscnsu))) tantum. Vutere possnt autem rationi commixionis,<br />

quam sibi fecit Episcopus Urgellensis. fjmc tta scripsimus<br />

vobis <strong>de</strong> confi<strong>de</strong>ntia speliali et quia sic placuit vobis, quod<br />

vobis nostrum consilium rescriberonus ) ne alias, si hac vicf<br />

dcaeratis n


DE MCUNËMTOS.<br />

23S<br />

chinaturMiiidias, ut MeincgoOum perimt,et pervertat.<br />

Tamen quia non est propter hoc siout vobis vidctur, tantum<br />

negotium dMerendum,et ego Fr. Raymundus propter<br />

graves inf!nni(ates mens non possum inten<strong>de</strong>re prolixe responsioni,<br />

vel dietaminitittcrnrum respiciatia tttteras, quas<br />

DominoArchiepiscopo juxta modicitalem nostram, et gratiam<br />

nobb datant super hoc <strong>de</strong>stinamus, et secnndurn lenoremipMrumcutn~f'mino<br />

Archiepiscopo, et aliis procedatis.<br />

Un<strong>de</strong>, si ipse Uominus Arehiepiscopus <strong>de</strong>seruerit ad<br />

prœsens negotium oceassionc )ittet'arum f[ua


236 APKKBtCE<br />

cris c


DEDOCOMBKTOS. 237<br />

t)])UOvO'JtaHtUonuïUt


238 APHMBMK<br />

domttum ("ittWtHnCapituto Satamantieensi muttutn displicet<br />

et si possctiii<strong>de</strong>jure aliter ordinare, ita quodpost Dominum<br />

AndrcaMtArchidiacmunn ecc)esi:oSatamanticonsis pro anni-<br />

\'ersario vestrulibere rcmanerent, Capituttttn SaiamanticeMo<br />

ft antiei vestri pro bf'))" haber~nt. De rehus aulem vestris<br />

Garsias, quando recesseril, vobis totatn CHrtitudiM~MportaMt.<br />

hem me et meu!i itt testfagratia rccomendo. Vatc(c.<br />

HUM. tDEM.<br />

D. Sa


))t:cf)ct.r'M.<br />

239<br />

pcdib~ts se p(M)Mtamcufn fmvm jacnnMrut)).actat' quou<br />

Jobannes Marranus duxit mihi X. tibras Turon. et quando<br />

numi ad mf venerunt, et'at Domnus Alfonsus do]cnsjam diu,<br />

ctjaeebat in uno loco. bene erant trns 'nenses elaupsi, et pKriebat<br />

famé, et sic petivit michi et eis acomodato!), non<br />

notui aliud facere nisi (tare sibi eos. Tafoenunus onnus ha.<br />

bebut quod <strong>de</strong> suo mihi non dabat et modo ex quando<br />

<strong>de</strong> me habuit numostotos vivit sine me solo in conctave<br />

sua, nec catefieio do foco suo, et modo nichil habeo qu')d<br />

mandueem, et teneo domutnobtigatuntJohanni Serpe pro<br />

X.)ibfi


APKS&tCE<br />

~trunt -.run)<br />

L. -( qnod qnoft in ln toM locoet et tet-minis<strong>de</strong> term.nis dt. Aqua thcptda. thcpida. Mhon Mhomini.<br />

bus et muhenbus eius<strong>de</strong>m too habchamus sine tamen le-<br />


M DOCUMENTOS. M<<br />

gentibus Dioceeta, et totius patria) notum, ac regimini tpsioa<br />

cccfMJtB, quea in medio inimicormn suorum situata<br />

existit, proeuidubio profuturum, in temporatibue providum,<br />

et in spiri


849 AFj~otCt:<br />

n·hriufinnhtc '-hnstniotM nrnnlnr nnnrl Inm rnmnnn nmr:n<br />

pMpter quud tam romana curia quam pMvtneia<br />

ft in Lingutt Occiatmet quam etiam Fmneift necnon In<br />

Aragonia et Cathelonin quœMbet Civitas, Villa, Locus et<br />

Castra volentes fatwis perioulis providcro proptcr gentium<br />

paucitatem ordinaverunt quod hediticia extra muros antiquos<br />

posita sive sinl Monasteria vêt alia hedUieia eulus conditionis<br />

sint sive status per qMe ipsi Civitati, ViXiB, et Loco<br />

posset nocumentum vel atiad dampnam inferri <strong>de</strong>stroantur,<br />

reducantur ptaniciey, et totatiter dtruantur. Igitur eum Civitaa<br />

Urgellensis ait sub murts antiquis sub eertis olausuris<br />

posita et hodificala et redacta extra quos Monastorium<br />

scu ConventusOrdlnis Ffatrum Pr~dicatorunt antiquitua fuit<br />

hedificatum, et vi<strong>de</strong>atur quod si Monasterium sic remaneat<br />

ipsi Civitati Uï~citensinoeumentum et )tMparab!)o <strong>de</strong>trimen*<br />

tum pKBBtavittnucuMuutu ht mtutut't tnHxisiC ~u!K ciux<br />

hediHtia a<strong>de</strong>o sunt mttris et vaUis ipsius Civitatis contigua<br />

quod necessario habent <strong>de</strong>strui et dirrui, si dicta Civitas conservari<br />

vuit et débet ab inimicis et gentibu~ extrana* nationis<br />

quee ad <strong>de</strong>beHandum eam se parant, quod expenetttia<br />

mostravit nonest diu; i<strong>de</strong>o Reverendus in Christo Paler et<br />

Dominus DominusGuillormus divina provi<strong>de</strong>ntla Episcopus<br />

Urgellensis volens vigitare circa utititatem comunem ipsius<br />

Civitatis Urgellensis pnedict)B, et futuris dampnis provi<strong>de</strong>re<br />

pro posso quia jacula qurn previ<strong>de</strong>ntiur minus ferire soient,<br />

habito eolloquio ettnaturoconsitioet tractatu, nodumsemet<br />

sed pluries tam cum vonerabitibus viris Decano et Capituto<br />

ae civibtw dictm Civitatis quam cum personis gencrosis<br />

et atiis circa tatia expertis, si propter dictum Monasterium<br />

si ibiuhi situatum est remaneret posset ipsi Civitati<br />

parare nocumentum. Qui omnes concor<strong>de</strong>s <strong>de</strong>liberarunt quod<br />

utile est et expédions tam Civitati preedicta: quam Fratribus<br />

ipsius Monasteriipro eorutn conservatione aliud Monasterium<br />

intra muros antiques et clausuras antiquas ipsius Civitatis<br />

hedifticareet illud quod est extra muros hedifficatum<br />

<strong>de</strong>struere et mutare cum alias csset pr~dictiB Civitati irreparabile<br />

<strong>de</strong>trimentum, si in loco ubi nunc est remaneret prout<br />

pta'dictac!are. présente dicto Domino Episcopo ac<br />

presentibus Decauoet Capitulo Urgcitensi ao eonsulibus et<br />

eonsDiariis infrascriptis ac etiam Priore et Fratribus dic~i<br />

Monasterii subscriptis fueront rccitata, inpreseHtiameiNotarii<br />

puhitci el t


DE MCUMENTfM. 343<br />

cawrum. M" ~re i<strong>de</strong>m )ucm Continu;; ummnus EpMcopM p,pMCOpU)! ordinavit OMtMVH<strong>de</strong> <strong>de</strong> et<br />

eum consilio venerabilium virorum Raymundi Cervarie in<br />

Pecretis Licenciât), Decaoi BernardiGonari.BergM, et Petri<br />

<strong>de</strong> Mornacho, Cet-ionte Arohidiaeonorum, Jacobi Miro,<br />

Michaelis Fusteri, Raymundi Trebayja, Cuiitermi Hetiœ,<br />

et Guillermi <strong>de</strong> Virateto Canonicorum euciesKeUrgellensis ad<br />

Capitutn'Ttper putsationem campans!, ut maris est propter<br />

hMcut dixerunt coagre~tofum, ac Petri <strong>de</strong> Sancto Andréa,<br />

Bernardi Sartre, et Petri <strong>de</strong> Tavernotes Consulum Johannis'io<br />

Patheoctauso, Berengarit Fabrichaer, Petri <strong>de</strong> AItariba,<br />

Geraldi <strong>de</strong> Aquitano. Ferrarii do Sanefa gracia,<br />

Francisoi ArehaveUi, Bernardi <strong>de</strong> Arcegel, Berengarii SaUnes,<br />

Bernardi Quexans, Johannis <strong>de</strong> Artedone, Petri do<br />

Ribeit, Bomardi<strong>Pi</strong>camotcs, BarthotomeiMagistri, Raymund:TxreS'yR';


APÉKOtCR<br />

oeMtM) tcaucre mttonem quanuo et quouem ab CM tuer)<<br />

requiititus. Et <strong>de</strong> prcdictis omnibus et singtilis prefatus Dominus<br />

Episcopus voiuit et mnndavit fteri unum vel ptura<br />

pttM'eutn sive pubtica instrumenta in testhnonium pncmis-<br />

Mrum. Et prœmissa fucrunt iaudata et Ormata tam per-<br />


DE MCUMESTOS. 246<br />


~6 APÉKDtCt:<br />

MuMctu Mu~mn-uum c< /\ug-u)iunum Atncanos Kpiscopos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Aureiium Kartagiaensem Episcopum.<br />

Eiusdt'm ad eun<strong>de</strong>m Aurotium Kartaginensem Epiecopunt.<br />

Kius<strong>de</strong>mad Jutianmn nobilem oxortntoria.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Bonit'acium Presbyterum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m adMaximianum Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Alexandrum Antiocenum Episcopum.<br />

E ius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Achaeium Berofe Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Laurentium Sinicnscm Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Rufum et Eusebiutn cceterosque Episcopos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad universos Tofosanos Episcopos.<br />

Epistofa Zozini Papa} ad Esiemm Episcopum Sotonitanum.<br />

Eius<strong>de</strong>m Papa; ad ciecum Ravennensem.<br />

Epistota Honifaeit Pap:c ad Honorfutn Augustum.<br />

Rescriptum Honorii Augusti nd eun<strong>de</strong>m Bonifacium.<br />

Epistola Bonifacii Papœ ad Episcopos Gahim.<br />

Eius<strong>de</strong>m Papœ ad ltarium Narbonensem Episcopum.<br />

Epistola Celestini Papae ad Episcopos per Galliam constitutos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Episcopos Gaitiaeid est perVicnensem et Narbonensem<br />

provintiam constitutos.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Episeopos per Aputiam et Catabriam eonsti-.<br />

tutos.<br />

Epistola Leonis Papœ ad Euticen presbyterum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Ftavianum et Conslantinopolitanum Episcopum.<br />

Rescriptum Fiaviani ad supradictum Leonem Papam.<br />

Leonis rescriptum ad cundcm Flavianum Episcopum.<br />

Epistoia Petri Episcopi RaveneMis ad Euticen presbyterum.<br />

Epistoln Papa-Leonis ad Eiîisinafn Sinodum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Putchcrriam Auptiitam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Martinum et Faustum presbitcros.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Teodosium Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Puicherriam Augustam.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Faustum, Martinum, Petrum et Manuetem et<br />

coeteros.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Pulcherriam Au~u~ti)~.


DE BOCMBNMS. ~7<br />

Eius<strong>de</strong>m<br />

Eiusdcm<br />

ad AnathoUum CoMtantinopotitanurnKfiscopun).<br />

ad Marcianum Impetatorem.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Augustmo.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Anathotium Episeopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Ahreianun) Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Synodum C~toidonense.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Imperatorem.<br />

Eius<strong>de</strong>m adAnathotium Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Marcianum Augustum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Marcianum Aug~stun).<br />

E!m<strong>de</strong>nt ad cun<strong>de</strong>m.<br />

Eiusdom ad Leonom Impetatorem BUbjunctt6te!'ti")0))ii!,p[e<br />

re supra scripta <strong>de</strong> libris diversorum PP.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Turibmm Aatnricen~ent Episcopum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad univefeos Episcopos per Italiam eonsmuto$.<br />

Emsdcsm~Ep'cMp?? "~r Sn'i~sT!?t'


St8 APÉNDtCE<br />

t.p)6tota btmmacht Papaead Cesarium.<br />

Epii)to)aHormisdm Papae ad Justinum !mperatorem.<br />

Sacra Justini Impemtorir ad Ormisdam Papam.<br />

Epistola Johannis ConstantinopotHani Episcopi ad Ormisdam<br />

Papam directa.<br />

Epistola Hormisda' ad Johannem Episcopum Hiticitan~<br />

Eccksia'.<br />

Item Horntisda: Papa: ad cun<strong>de</strong>m Johannem Rpisccpun).<br />

Item Hormisdm Papa: ad Episcopos per Hiapaniam oenstitutos.<br />

Item Hormisda; Papa; ad eos<strong>de</strong>m Hispaniœ Episcopos. subjunclis<br />

exemplaribus libelli Johannis, Confftantinopotitan'<br />

Episeopi.<br />

Item Horttttsdœ Pap!6 ad Epiphanium Constantinopolitanum<br />

Episcopum.<br />

ttem Hoftuisuw FMp«! nd S.K:un. !sps!;nsc!n Ep:<br />

scopum.<br />

Item Hormisdte Papee ad universos provintiœ Betic:e EpL<br />

scopos.<br />

EpistotaVigili Pape ad ProfUturum Episcopum,<br />

Epistola Gregorli Pap:c ad Leandrum Hiapatensem Eptecopnm.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad eun<strong>de</strong>m Leandrum.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad predictum Antestitem.<br />

Eius<strong>de</strong>m ad Recaredum Regem Gothorum.<br />

Décréta Roman:e sedis <strong>de</strong> recipiendis et non recipiendis.<br />

AI fin <strong>de</strong> e~


DE MCUHENTOS 849<br />

mtntoftow e


2.)0 AP~KMCË<br />

Hœc «w~ ad w fines «Mcotv te mittat


M DOCUMEMOS.<br />

38)<br />

Aut comttemus alacresper ctena recursus<br />

Aetenus exerto verborum lingua cucumt<br />

Ordine nunc componecoros reboantibus hynmis<br />

Doce <strong>de</strong>lleti sor<strong>de</strong>s batttismate totti<br />

Distingue templis attaria carminatara<br />

Comptere tua concurramcito jussa citatus<br />

Imperia que animis sacra portabo euperbis.<br />

Tit. I. Quod sibi tantum noeeant enm à matis bona min)su'antur.==Tit.<br />

XL. De inerguminb.<br />

Altaris aram ritus et cantica tempti<br />

Gaudio festorum concioncsque metos<br />

Usus mensura legis se<strong>de</strong>sque sacrorum<br />

Distincte motus rite <strong>de</strong>dit calamus<br />

Patasne nostrie studio his têtus habens<br />

Aut tibi quœ placeant emolumenta damus<br />

Merefovent qua'cumque paras me tatia muicent<br />

Mis<strong>de</strong>lector ovans qua< mihi ponis opes<br />

Det Dominus Omnipotenenostrum tibi passe pfaeere<br />

Quod te <strong>de</strong>teetet nos refbvere queat.<br />

Incipit liber quintna.–De divcrsitatibM nuptiarum et ecetera:<br />

flogitiorum.<br />

Quidquid promut~aMe tuis fuit inctite jusais<br />

Certatim tibi tota manus opera remissit<br />

~ctesia babtisma choros cantusque libravi<br />

Post hœc pan<strong>de</strong> viam qua noverit ysse viator<br />

Ex hino dispone generosi seminis ortum<br />

Nupta virum teneat vir nuptam tinpua recesset<br />

Nascatur proies comuni velle perhacto<br />

Ufent nuptus opera comuni veUe negato<br />

Nobilis utramque repat sic vite parentis<br />

Ut teneat ambos post mortem vitte pefhcnnis.<br />

Tit. De non execrandis nuptiis et dispositionibus nuptiartim.=Tit.<br />

De discretiono abstinentim carnium.<br />

~


2M APËNBtCË<br />

f


CE TMCfHBNTOS.<br />

253<br />

nensis secundi ,.n


2B


DEMCUMENTO~ M&<br />

nomine în~ttttf: TTt~F~~n~Me~tt/


SM<br />

APENMCB<br />

nnL_1~k_ "1.<br />

-=SnbMnpt)onM.~Ce).,iM8 in Christi nomine<br />

h:cc constttuta KpiMopu.<br />

subscripiii.==Justmianus in Christi nomine etc.<br />

Ep)scopusss.=ReparatM<br />

similiter<br />

simiiiterEpiscopus ss.=8etabius<br />

ss.=Bcnagius simil. ss.~AmpG)iu3 sim. M.==8atusttus<br />

ArcUidiaeonm Vicarius Domini moi MarceUiEpi scopi ES.<br />

Concilium Toletanum I. XVHf!.<br />

r)t. Episcoporum habitum.<br />

L De pnMbytenset diaohonibus si post ordinaUonem<br />

Rhosgenuerint.=Tit. XXf. De regulis fi<strong>de</strong>t cathoti~ contra<br />

Priseilianos.=Subscriptiones EpiMopon)nt.=Patruinu6<br />

Episcopus subscnpsi.==Marcettus Episcopus M.=f.Mcin!anuahptscopus<br />

ss.=8everus<br />

pus ss.=Ortigius<br />

Episeepusss.=.ttarinsEpiBeo-<br />

Episcopus ss.=Lampius Episcopus 6s.==<br />

Florus Episcopus M.==.E


HR&OCUMt~i'C~<br />

-f'~t-tn.–A At<br />

~n;)o


2~8 APÉKPtCR<br />

consti


M:M(:t)ME!


2!~ A)'t::«))(:K<br />

I. Il! Il<br />

s~'hi'opn'is


"EDUCMtt'STtM. Qa -.v.,i.<br />

9(}j1 9(}j<br />

t~~K~M~=V~w~~A~<br />

~~MM~(~VM~t~~j~<br />

~j,<br />

.S«~


802 At'ENMC):<br />

HinetMi.-tEoiscoous HinetMi.-tEpiscopus ff-=:rrofuhtrus ff-=:rrofu)mus Lamceeneii! Enise Episeopus<br />

6'=Swos ÏJci C7f


t)KDOCUMEKTOS. ~63<br />

tft Tn)~htn)t)nV ~ni


2~4 APt';)SO)t:H<br />

t. 1<br />

~pmco'.x t.-ptseopus s)n)!M«!r.=:)noontUM t'~mini


DEMCME!


3t!6 APt~OfCE<br />

pus aintititcr. ~t.–~u,.n, =Juhittmes Cauricnsis ~


DEMCUMEtTOS. M7<br />

nus Episcopus.=Antor)m~ HM~knsts Mctropohtanus Kpi-<br />

Mopus.=Eug('niu'! rc~ht; urbis EpiseopHs.=i'[)tamius Bi-acharensis<br />

EpMcopus.=C:)M))Us Chataçorritanos Kpiscopus.<br />

=:Epnrtius t)atit;['ns)s KpiseO))us.=Ani,pti


~S<br />

AfKSf)tCH<br />

AMM.=/~t.tj'j;tM (~;) AMj!).=Si'hp)unius A).))a.==


".0 1.1: Il<br />

t'EMCUMEKTO~.<br />

«<br />

2(!{)<br />

?)).


3?0<br />

At'HSM*; g<br />

n.Í"1. A.. LL~ t:I_ f?. n. ~t.I~.H.<br />

Ar~cfredusAbb~Egi~niKp)MupiOxomcn'ii'=M(tr)itM)!!<br />

Abba \ddcfrcdi Epi


ftHDOCHMEKTO~. 87< t<br />

"10- r. ror.nw.w. .1<br />

Emsii Hcgif) Era DCC.XVfUf.~Tit. L nn ognita et confirnNta<br />

pr!c)ec)io))efusti~ii principa)i'==Ti


272M 4Ct:'


DEDOCUMENTAS. 273<br />

Repnratxs VcsctMisEpi';cnpmsin)i).==.S)fnt'M~/


274 Apt':smcE<br />

Kpi~opi s&.==Cix!t!'rc!ibytorCttispfrcdiAusmmnsis Episcopi<br />

M.r=Johannf's Abba Aropinei Aucens! Mp!scopi !;a.=Fe)i!t<br />

AhbaArg'cbadi HotibcrritaniEpiscopi es. =S!)))W) t'ricshytcr<br />

FcHcis)))MnfnsM Epheupi s!i.=Citronius Abba KufrasiiKata-<br />

~orritaoi Kpiscopi t:s.== ))cxt''r Xhcon'M Prhni Af~ntensis<br />

K))!scopi


t)E OOCUMEKT08.<br />

273<br />

js Episcopusss.~Ptttmaeius Urcitanus Episcopus ss.<br />

Jticitanus Episcopusss.~ftttmactus urcttanus hpiscopus ss.<br />

caRichita Accitenuf!Episcop~ts i)s.==Haudf'ntiusValeriensis<br />

Episeopus ss.~Rcgatus VmUensis Episeopus ss.==UMdatus<br />

Segobiensis Episcopus ss.~=An)unianus Vastitanus Episcopus<br />

s6.===Simproniu6 Archnvicensis Episcopus ~s.~K)ta 8egociensis<br />

EpMcopuess.==Gre~oriu


27C APKKBfCt!<br />

Katabtiensis Episcopus ss.=MonefonM)s t~iditani.'f Epiocopusss.=:G)'e~on))sHor('(a))Ufi<br />

Episcopus ss.'=P)-ocu)us Bi-<br />

~strenstsKpiscopussa.=-Sf'nnaOxmm'))s)sKpMcopt)s!;s.<br />

Sarmata Vntentime Episcopus ss.~Mareianus DiatuenMs<br />

Kpiscopus


M Mf~HËKTOS. 277i<br />

nus pt-msbytcr ageos vicem Lcubcricis Or~oHitaniEpiscopi<br />

t.'i.=))nniet PnHsbyter VicariusA~ripioOssonoLensisEpiscf) pi ss.c=8c))iu))'U!jAbba Vicariux F)on Mentesani Episcopi ss.<br />

=~t)Hsi<strong>de</strong>rnu!['RcsbyterViMriuf! MandarbiAsti~itani Kpisecpi'M.==Con)ites.=:Astru)ft)))<br />

Comes ss.~Wimar Comcs si-<br />

)nii.==Vit)i(ussi[nit.==Tr.Mse)nun'tussimit.=Baittericus!,imii.<br />

=;!


~78 At'KtSMC)'<br />

nus Eptscopus !.9.==Ar~esindus KgitanicnsifEpiscopusst.<br />

==


))Ht)fM:)JMEXTOS. 279<br />

m"a. __m;~ 1 g~~ 11~TI'u\"HI:HlI.<br />

Regis, die Kaifndarum Mamrmn.=:Tit. ). )Jo(]ampn!))ion.)<br />

8abetti)]:KetM!!cii)i.)n!hH'rMis.=='m.XX)H.Dc!,tabitit!.t.kanonumetd!(mpnationf'


2SO<br />

1<br />

A)'t:K)'tCË<br />

datn 1.<br />

quodno))i'i eût)) saxctis Co-episcopis mcis


MMCt;MËNTOS. S8t<br />

If_J.u..I:'A"h (I_.t!- ~.1. n. 11<br />

Hcc)Mi!MMctropotitan: Sedis Episcopus h:eegesla xinodatia<br />

cnn) continitimis mois Kpiscopif,instituta manu mcn anhscripsi.=Kgo<br />

Schta IpidUamcCivitatis KpiMopospertincns ad<br />

MetrnpotimE'neritenxem, bœc instituta cum Archiepiscopo<br />

met) t'roncio A nobisdctinita f!s.=A<strong>de</strong>odah)sin Christ! nominc<br />

!'ace!)si< Kpiseopus Mtni).==A'ifatinsin Chri'iti nominc<br />

Avatcnsis EpMcopnsss.=='i'eo<strong>de</strong>t')C)~sin Christinomine Otisiponensis<br />

EpisMpus ss.==Teudi.sch)s Dfi miscricordia Lameccnsis<br />

Kpiscopu!. ss.=.:Justus Dei miserutione Snjamanticcnsis<br />

Episcopu~ s!i.=:Cantabcr Dei gratia ConibrinnsisKpiseu pus ss.~t'onatU!! in Christi nomine CauriMsi


282 APKSNCR<br />

'«.ficare.Kmx<br />

Mtfn'Mrt'.KHmetMtttet'iorPapiasCerapnjjtpsEpiseopusGtNe-<br />

et anterior Panias Cerftpnjjtps En<br />

Mpos in Ef~iptipartibus cpistofa; <strong>de</strong> mille annbru~!ita ut<br />

')\'ictorinus seost'runt. Et quia melilteris obfestatu.'i es, no-<br />

"tui diferre. Scd ne sperm'rent dcprecantcm, tnaionun statim<br />

Hiibrostfsoh'i: et qui (qua') in eorum cononentari)!) <strong>de</strong> mille<br />

Mannornmreperi, Viclorini opuseufis .


))RMc~mKfo~. ~83<br />

Mnattt, H)gpnero, ypnprf. ~Hï~MHf~


884 At'ÉNOCE<br />

Annafnlnrnm n.¡ AI Dnul7 111\1Jo rloh.n .n.<br />

A[Msto)orum Petri et Pauli, et nostM eum asscnsu et voluntaie<br />

capitttii nostri et pr:Mentis Synodi excomunieamus et<br />

anatttematixatnus omnes vio)at«fe.s, invxsofot.contbustiorea<br />

ft vastatores, <strong>de</strong>stcuctores sivcdcpoputatorea Ecctcaarun) seu<br />

rerttm ci omnium ad eas pcrtinentiuni. Et atatuimus et ordinamus<br />

quod tales non absoh'antur absquc sath&ctione congrua,<br />

qui si forte in hom )norti-! aLsque ve) untcM'isthctionon<br />

tucrint absoluti, ccctesia.'itiMcat'cant scpttftura.<br />

Quod OB)H~c/crM f< MOK«


DE DOCUMENTO! 285<br />


28G APÈNMCR<br />

.t tH.n l.l~4S..mmn i:s.<br />

cum necMitas imineat, pcr )aycos babtismmn licri conting!)t<br />

ab'iquc forma bablismi dticedat; pra-cipimas ut freqaenter<br />

iononcant et hMtrttantpicbon suam ut hxne tonnam in tradicioM<br />

ipsius bubtismi stu<strong>de</strong>ant ob~-rvarc M)M ut infMUem<br />

ter inmc~endo in aqua, si [nnta possit copiahaberi, sin .uttem<br />

superitthuxiendocum ciffo super infnntem i'tbabtizantcha'c<br />

vet'ba protterantur Petre vel Johannes, ego te boptizo in nomine<br />

Patris et Fitii et Spiritus Sancti. Amen.<br />

Quod /)a


DE MCUMEKTOS. ~87<br />

i, .n. n; n.ri.<br />


288 A)'H[


)')!M(:t!.))K:nos. 28!)<br />

()M()~ c~t't''< m)/)~


290 At'ËSUtCH<br />

f '~)


DE MCUMMTOS. 2j))<br />

Comm


M2 At'KKtXCt;<br />

')).'tpredietui'o~i~ ~"·t~ v"<br />

a)~).das<br />

\1..<br />

quant ano).is


MHOCUMEXTOK. 9m<br />

~o~tOf) et Ht')) ./t


At'HNMCK<br />

forum conrpHun


nHcocM)E!s'm< 2i)!<<br />

(~t«)d


200 APH~tCR<br />

usn'icon\'ertw'i(.'U(;tm:mn()nf)nu)))~rcs)'t)U


MMCUMENTOS. ?7<br />

r a.<br />

())fodnott {td/M~sci" off'cxtttt.t .sa~'


Aft~BtCHi.<br />

"L)atMMn~uestatus!V('c


!)EMCH)E~TO' M9<br />

/'


'[M'Yi


t)f:))ocu.m:Mos. :)())<br />

f~t'


~02 At')':K)HCE<br />

ch)fnonb)t.


))Kt)Of:L'MKSTf)S. ;if)~<br />

t'qu:))n hWM' mah'itnonMin faci'' Kct'tesia' 'tdchtOjhn<br />

s


~04 At'HMXCH<br />

sonu)t)l['\idMhe


DE BOCtJMHKTOS. 30!;<br />

siasticorum et quoad indobitam rotenetonem lam eorun<strong>de</strong>m<br />

per taycos quam etiam pcr ciorieos quandoque iaetam sëu<br />

ad faoicndatn, constitutiones Mcri Tnrrachonensh Concilii<br />

qttœ incipit: C«M ttox J?MMfdui'et Dotnini Petri bonmme-<br />

)T)ori:B,predoccMOris no)!)ri,qua* incipit: /? t)omt'wJ!)o!n!n<<br />

etc. et etiam contra exigentes leudam seu man'iuraRJum à<br />

ctericis seu pcr'ioois cccfcsiastieis nostm* Diocesis <strong>de</strong> bladis<br />

suis propriisqua* habent sen adquirunt <strong>de</strong> suis propriis reddttibu))<br />

eMip~iMticis et Vfndunt et coniioeverunt ven<strong>de</strong>re<br />

cum suis propriis mensuris prêter alias pcnas à {jurestatutas<br />

contra taies extendi volumus et mandatnus omnibus officia-<br />

)ibas et Mbditis no~tri)!, quatinus ipsas eonstilutiones tinnitcr<br />

observent et taeiant pro viribus invioiabititer observari.<br />

Quod omnes clerici <strong>de</strong> cetero cum M'p~Mf~o'~ et<br />

< t r* t<br />

atmttcftft<br />

â4(i voW wu üw<br />

uJnVt4lii~e wivllî. lGIIGt(~/f4üY.<br />

Item cum tales <strong>de</strong>cent esse ministres !)ci quates ostenduntur<br />

ex habitu i<strong>de</strong>cque volumus et mandamus omnibus suh<br />

pœnacxcomunicationis omnibus clerleis M-itra: )jioce


306 AtEKOCE<br />

MtMe .saasboa, eeoteMastiea*habentesjufctticttonem<br />

:s,a: 'h.Itemjtoratemspcutarem<br />

ad hoc oftCratitso parâtes ipsis conquercntibue, ~i oetcmuri<br />

<strong>de</strong> jure suo ad eum vcl oos venire vohfprint vct xuf-<br />

Mcientem mittero procuratcrem, et (atos acuydaot vol fe<br />

<strong>de</strong>fbteriat <strong>de</strong> pignore vol moreha facicndia et postca pignorant<br />

seu marcham quandoquefactunt seu tacere procurant,<br />

bona ipsius Episeopi et atiorum pre<strong>de</strong>cessorum et hominum<br />

suorum et suarum fceiestarum inva<strong>de</strong>ndo et mpiondo Me<br />

etiam usurpando in<strong>de</strong>bite et injustecontra jos etjustiliam et<br />

libertalem ecctcsiMticMn, non ndvertentes quod ordo juns<br />

confunditur, si euique sua jurediccio non servatur. Nos igitur<br />

atteo<strong>de</strong>ntes quod si necgligenler obmtttimua qum a)) a(ib<br />

in<strong>de</strong>bite usurpantur, extcn<strong>de</strong>ndi vinm atii ceteris aperimus<br />

jun sinodaticis <strong>de</strong> celeris super hiis inherenles, statuimus ut<br />

qmcumqne tatia facem vel attemptarc presutnpserint va) facienlibus<br />

opem, consilium vêt auxilium pubticum vel oect))tum<br />

seu favorem quovis modo <strong>de</strong><strong>de</strong>rint nobis paratis et offleialibus<br />

nostris et a)!is pcrsonM pronominatis eomptcmentnmjustifia*<br />

red<strong>de</strong>re cttmenbotMscntcntiam excomunicationis<br />

iacurrantipso facto.aquaniMtfunortMarticuioabsqun<br />

satisfactione condigna minime absotvantur, et niehiiomious<br />

quod term eofum sit posita eclesiastico interdicto. Si qui vero<br />

in hora mortis fuerintabsotutiet nonsatisfecerint utett<br />

dictum, eareant eoetesia-sticasepultura. 7!M~c


CE MCUMEM'OS. 307<br />

vol uxore fratris, 'is, vol vel cum Mncttmoniitt) Mnctimoniitti consecratavol consecrata vol non<br />

eoneecrata. Item it)iqui tuxuriam in ecetoMucomiserint. Item<br />

itU qui oum Ju<strong>de</strong>a, t~arraccna, vol bruto animait eoirc ausu<br />

temerario, al<strong>las</strong> Mphario prMUtKpscrmt. Item mulier quas<strong>de</strong> aduttcrio conceperit int'antem quem maritus credidit osse<br />

suum, propter quem tegiUmidnttaudantur hereditate paterna.<br />

Item qui mutieribus aliqui faciunt propter quod feeerittt<br />

abortivum: mulier etiam si hoc fecerit, vel sibi procuraveht<br />

f!eri tranamittatur. Item )))iqui contra aliquos fhtsum ttttcrunt<br />

testimoniutn in atiquibus causi! Item qui eontraetis sponsatibus<br />

cum atiquibus prestito juramento et non dissotutis postmodum<br />

contt'ahunt cum aiiis sponsaticia vêt matrimonium<br />

contra juramentum prius prestitum temere veniendo. ttem<br />

Hti qui excomunieati vêt interdicti nominatim n quoeunque<br />

judice ingerunt se divinis in ecctesia ante absotutionem invito<br />

proprio saçerdote, neeh admonicionem sacerdotis volunt<br />

exire <strong>de</strong> ecelesla, divinum officium perturbantes. Item clerici<br />

qui scienter celebrant missam in eeclesia interdicta. Item qui<br />

tn eiminterio ecc)fi


~S APÉNOtCE<br />

copiam habeant in~a infra t~tum tbstum Natatis Domini proxime nroxtm<br />

atias<br />

AeM(m


M BOCt)Nt!Mr09. 309<br />

Anno tt M()ft


AP~DME<br />

e~ores ~.M.rM nostrosinjttngcntm- nostrosi~ng~ntm.<br />

<strong>de</strong><br />

ratioxcsque ratio.,MqM nudiunt,<br />

expensis omnibus<br />

nudiunt, si voluorint<br />

expensis omnibus et taHii


M! POCUMEKTOa. 3)<<br />

~Tk~~H~ A~~nt~t r* T ~-


3t2 AfËMtCE<br />

rlilurenno. ""V"uU"'l.tL.I.L,<br />

d)tuj'quef)(tst)s ex


M DOCUMBHTM. 3


3


DE BQCUMEKTfM. 3)t; û<br />

vol mtttant. Constituti autem Cardonu: et Cetsona*ad Ecc)esiam<br />

Beati MM)MUsCardons. Constituti autcm in ofticiatattt<br />

Senabug-iœ,Guisona-,<strong>de</strong> Pontibus et Acrunontis ndFeclesiant<br />

Bea(:B MariéeGuissonts teneantur venire vel mittere pro prcdietis.<br />

Sane exbtente!; in omeiatatu Batagarii ad EectMiam<br />

Béat) Bartholumei predieta: civitatis recurrant pro predictis.<br />

Constituti autemin of!teia)atuTrempi et in toto eomitatuPallahensi<br />

ad EeetesiamBeatœ Maria!) 'l'rentpi veniant pro predictis.<br />

Non tamenprohibemus quin si aliquis predictorumcun torum pro predictisad KcctoMamnostram Katedralem venire<br />

vo)uennt, venire possunt et recipere supradictit. Sic tamcn<br />

quod in vigiih PaMha!crisma et <strong>de</strong> utroquc oleo habeant hora<br />

Misse ad facienduo)oMcinmfonti'tm, prout <strong>de</strong>cot, Mequod<br />

<strong>de</strong> novo crbmate dumtaxat et.non <strong>de</strong> voteri ex tanch utantur,<br />

et i<strong>de</strong>mfat <strong>de</strong> oleis sanetis ut in traotatu septem Saerampntomm<br />

lnRMht'ica<strong>de</strong> Ediremaunetione per nos reperient<br />

ordinatum. Adicientesquod onieiatatus Podii Cûntanm, Vittte<br />

Berg!e, Guissona!, Cat-donM, Baiagaru et Yiikc Ttcmpii expensis nosfrispro predictis mittant personam ydoneam et<br />

in sacris ordinibusconstitutam cum tittera propria qusc (idc)iter<br />

recipiat et portet dictum sacrum crisma et oica ante ditta,<br />

taliter quod in vigilia Pascha: summo mane predieti ofnciatcs<br />

dMtnbaant caieunqùe reetori sive curato petenli scnbcntes<br />

nomina omniumqui pro predictis miserint ad eos<strong>de</strong>m. Volumus<br />

insuper quod nichi) pétant vel exhibant, nech etiam<br />

oblatum recipiant pro predictis. Addcntcs ordinationi ante dictœ<br />

quod ei aliquis rectorum vol curatorum sanctum crisma<br />

vol oleum Mtheeumittorum vol infirmorum aticui rectori vêt<br />

curato vcl aliouinobiset Ece)es)? nostnc UrgeUensi non ohc<br />

dienti et nonsubiecto <strong>de</strong>dcnt vel mutuaverit, quud ex hoc<br />

excomunieationis Mntentiam ineurrat ipsofacto, Aqua absolvi<br />

non possit nisi per nos vel successores nostros Episcopos<br />

quam nobiset successoribus nostris ipsam absotucionem duximus<br />

rcsen'andum non mittentes nobis pro predictis et ça<br />

non recipientesdicta vigilia hora competenti pomaXXti. ).olidorum<br />

vo)unm6 incun-cre ipso facto. Et i<strong>de</strong>m fiat quamvis<br />

receporint <strong>de</strong> dicto crismate, si non rceeperint <strong>de</strong> oleoeathecummorufn<br />

et infirmorum, et sic <strong>de</strong>bent portara Ires ampul<strong>las</strong><br />

vel mittere, et mittanteterieumsattem primam ctencatem tonsuram<br />

obeatem, alias layco non tradantur, cum inhonestom<br />

sit taUasacra per tayeos contractan.


316 APEKMCE<br />

Contra non p~M< otM'


BEMCMtENMS. 3


~!S APMOtCK<br />

~n wtgcttuoMMtut.Ktit t))ufovcnimu! putm<strong>las</strong>se<br />

quod apud muitos quasi pro nuito aut minimo peceato<br />

habetur, et sic aliqui pretextu ignoraneiee se excuMre frcquenter<br />

nituntur perieutose nos ntten<strong>de</strong>ntes quod poricub"<br />

sius paratur cum ignoraneia pMeatorum tabitm- in


DE MCUMEKTOS.


330 A~MtCË<br />

.1:M.l.A ~i: 4I-u& _m_ _n _n.. _d-<br />

MMtiMcata, scd predieta tencant rectoree vêtaiii eurati vol<br />

eteriei ad cognitionom reetorb et eonsutum stve probomm<br />

hominum cuiustibet toei, cum mandato utrinsque testamcnti<br />

prohibitum repenamus ne talla divine cdtui <strong>de</strong>pputata )ay*.<br />

corum manibus eontractentu)'. Provi<strong>de</strong>ndo quoque circa pren)MM<br />

statuimus ad securatn vestimentorum eustodiam quod<br />

rectores sive ouratt Ecetesiarum predieta teneant et custodiant<br />

et <strong>de</strong> eis pubticum faciant inventnrium, Et si per eorum<br />

ineuriam scu negUpcntiam a)iquid amissum fucrit sou <strong>de</strong>perditum,<br />

ptenaric restituera teneantur. Nec ullegentpan'oohtani<br />

tnftuMcienciamreotoris.eum absurdum siteis non comittere<br />

temporalla quibus spiritMatia et animarum cura comitlitur, in<br />

quorum eustodta et administratione maius periculum invenitur.<br />

Quod rectores et &en~c~aK M


DEMCUMRKT09.<br />

32)<br />

PsMfticti Xn <strong>de</strong> pœn


322 AMNMCK<br />

rinM ~t nnnlnmrilnm. ininnnimua nfinrrv nmniln<br />

pnto et tontcfnptnm. Injungimus etiam omnibus qui <strong>de</strong>bent<br />

psMin Synodo quod induti superpe));eiis stent in Synodis et<br />

jejuttii, sedcant ordinate et sine strcpitu nudinnt et diti~cnti<br />

mente intelligant satubria mandata, hnbcntcs in capite atmuciam<br />

\'el biMCtum.<br />

Sacerdotes p


CE MMMENT


3~ At'HftOtCË<br />

)ator!b')R non accédant, coronam et sine pi)o dcfferant con-<br />

~fuente'n, nec officia sou comereia oxcrccant McutHfia maxime<br />

inhoncata sed officiit ccctcsiastica et atia bona atudia<br />


M MCUMRKTM. 323<br />

..A_ L. ~.l!<br />

rper M ipsum t)h oorvtat m ordine quem ipsiut, Eccietimcut-x<br />

ft-quitit in ipsa perMtMtitcr t-esidotdo, sleut jura preeiptunt<br />

et requirunt, nisi oum etsex causa )-ationabi)i ab ips)s dMxeitnua<br />

diapenmndunt. Et tunch nf'bit, presentet vicaftos quos<br />

non admittemus, nisi examinatione pfcmisM ipsos ioveneri-.<br />

tnua vitN taudabitis et hones):f< cottversntionis, et qui sciant t<br />

fonstracro et compotenter legere et cantat' Hospi)a)ttatem<br />

quoque in Ecotesiis teneant sccun


326 AfËNtUCK<br />

riuQNftdducatuf, adhibtto adhoosiopusfuerit auxitiubretchiisecu)MfM,ntekncittbtttit!itisat'oeantur,etseandatumox<br />

in presenciatitate eleriuorum <strong>de</strong>tinquentiun) pmveniente evite


CEDOCUMEST09. 327<br />

starurit)antoquaiti 6titrum,amoqua)n presenteotr prescuteitir prol)ter propicf perieuiuin peneunxn sitiionj;e. snnonta}.<br />

Si qua: fucrittt bcne dicta in opuscutu predicto soti Deu<br />

attribuantur; siqua! minus bene, ignorantia- proprim paratus<br />

corri~iet ctmmedocen, cort'cctioniSacrosanctM RomatMeEcctusta)subieiens<br />

o~nniaet singuta suprudieta.<br />

Lice) ln tractai scptcn) s~crumentoru~n<strong>de</strong> atiquibus sequetttit)ushc!us<br />

habe~ur.ftHitt (amentemporihus nostris<br />

gau<strong>de</strong>nt brevitate mo<strong>de</strong>rni, ad


t "1NMCE<br />

{<br />

DE LAS COSASMASNOTABLES.<br />

MO<br />

.Abri),obispo<strong>de</strong>Urge).94-nofueffMee9.9S.<br />

Aguslinos<strong>de</strong> Sotsona:su fondacion.iS3.<br />

Agati[inos:6ucoaventoctiUrge).


330 JtfiMCE<br />

CM)6t)iM6:aumëntan6ehast!tcuaretttftvt..t)nn ~MotttgM: auméntanse hasta cuarettta y cinco. mM-eetatutos<br />

aeereit<strong>de</strong>los que estudiaban er ,as untverstda<strong>de</strong>s. Ci-iOSconce<strong>de</strong>setM<br />

facutfad <strong>de</strong> testar. 77-


DE LAS C03A8MASNOTABLES. 331<br />

Kf)M)t!KMmMndase en Ur~e).


iKDtCE<br />

Lo)'da[o~Arnat


M LAS COSASMASKOTABMS. 333<br />

Patau (Guillermo Arnaldo <strong>de</strong>), obispo do L'r~t. «O.<br />

Percxcns (Arnatdo <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong> Urgel. MS.<br />

Pcrex(Fr.Antonio), obispo <strong>de</strong> Urgel. ~5.<br />

Perez Garcia OHvan (Juan), obtcpo <strong>de</strong> Urgel. i47.<br />

Perma: dotanM dos becas en su colexio para estudiantcn<br />

pobres oriundo!!<strong>de</strong> ta dioce~is<strong>de</strong> Urgel. ~7.<br />

Pulgvert (Pedro <strong>de</strong>), obispo <strong>de</strong>Ur~et. 7i-74-RenuncM. 72.<br />

S. Rainmndo<strong>de</strong> Pefiafort. M-90-9< -92-


334 istHCE<br />

Victoria Entparan y Loyoto(Ft. Sébastian d'),obispo do<br />

UrgeHOL<br />

ViUamuf ( Bernardo<strong>de</strong> ), obiepo <strong>de</strong> Urgel. 67-M<br />

__–––(Ponce <strong>de</strong> ), obispo <strong>de</strong> Ur~a) 74-os <strong>de</strong>pucsto por<br />

et Sumo Pontifice. 90.<br />

Villanova (Galcoran <strong>de</strong>) obispo <strong>de</strong> Urg-et.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!