30.10.2012 Views

Avances en el Control Biologico de Diaphorina citri

Avances en el Control Biologico de Diaphorina citri

Avances en el Control Biologico de Diaphorina citri

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

AVANCES EN EL<br />

CONTROL BIOLÓGICO<br />

DE <strong>Diaphorina</strong> <strong>citri</strong> EN<br />

MÉXICO<br />

M.C. Hugo César Arredondo Bernal<br />

C<strong>en</strong>tro Nacional <strong>de</strong> Refer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>Control</strong> Biológico-CNRF<br />

Dirección G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> Sanidad Vegetal


CONTROL BIOLÓGICO DE D. <strong>citri</strong> EN MÉXICO<br />

CONVENIO I. G<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> tecnología y producción <strong>de</strong> T. radiata<br />

Participantes: SENASICA – Comité Estatal <strong>de</strong> Sanidad Vegetal <strong>de</strong> Colima<br />

Objetivos: Obt<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> tecnología para la producción <strong>de</strong> Tamarixia radiata y hongos<br />

<strong>en</strong>tomopatóg<strong>en</strong>os, así como la producción <strong>de</strong> hasta 100 mil<br />

parasitoi<strong>de</strong>s por mes<br />

Inicio <strong>de</strong> Operaciones: Enero <strong>de</strong> 2010<br />

CONVENIO II. Producción <strong>de</strong> T. radiata.<br />

Participantes: SENASICA – Comité Estatal <strong>de</strong> Sanidad Vegetal <strong>de</strong> Yucatán<br />

Objetivo: Producción <strong>de</strong> Tamarixia radiata<br />

Meta: 700 mil parasitoi<strong>de</strong>s por mes<br />

Inicio <strong>de</strong> Operaciones: Julio <strong>de</strong> 2010


1. Búsqueda <strong>de</strong> hongos <strong>en</strong>tomopatóg<strong>en</strong>os;<br />

2. S<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> aislami<strong>en</strong>tos más virul<strong>en</strong>tos;<br />

3. S<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> aislami<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> acuerdo al r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to;<br />

4. Optimización <strong>de</strong> la producción masiva;<br />

5. Formulación a<strong>de</strong>cuada <strong>de</strong> hongos <strong>en</strong>tomopatóg<strong>en</strong>os;<br />

6. Impacto ambi<strong>en</strong>tal y <strong>de</strong> salud;<br />

7. Bu<strong>en</strong> uso <strong>de</strong> la tecnología;<br />

8. Evaluación <strong>en</strong> campo;<br />

GENERACIÓN Y TRANSFERENCIA DE TECNOLÓGICA<br />

ENTOMPATÓGENOS<br />

9. Transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> Tecnología;<br />

1. Exploración;<br />

2. S<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> candidatos;<br />

3. Desarrollo <strong>de</strong> sistemas <strong>de</strong> producción;<br />

4. Desarrollo <strong>de</strong> sistemas <strong>de</strong> liberación;<br />

5. Evaluación;<br />

6. Transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> Tecnología;


GENERACIÓN TECNOLÓGICA PARA EL USO DE HONGOS<br />

ENTOMOPATÓGENOS COMO AGENTES DE CONTROL BIOLÓGICO<br />

ENTOMPATÓGENOS<br />

S<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> hongos <strong>en</strong>tompatóg<strong>en</strong>os como ag<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> control microbiano<br />

<strong>de</strong> ninfas y adultos <strong>de</strong> <strong>Diaphorina</strong> <strong>citri</strong><br />

1. S<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> los aislami<strong>en</strong>tos<br />

• Se <strong>el</strong>igieron cepas <strong>de</strong> la Colección d<strong>el</strong> CNRCB.<br />

• Orig<strong>en</strong> patogénico fuera <strong>de</strong> insectos d<strong>el</strong> ord<strong>en</strong> Hemiptera.<br />

a) 12 cepas <strong>de</strong> Isaria Isaria fumosorosea<br />

fumosorosea<br />

b) 14 cepas <strong>de</strong> Metarhizium anisopliae<br />

c) Dos cepas <strong>de</strong> Beauveria bassiana.<br />

Resultados<br />

• Cepas <strong>de</strong> I. fumosorosea y M. anisopliae registraron las mortalida<strong>de</strong>s más altas<br />

• Beauveria bassiana mostró mortalida<strong>de</strong>s bajas 30.40% y 16.44%.


GENERACIÓN TECNOLÓGICA PARA EL USO DE HONGOS<br />

ENTOMOPATÓGENOS COMO AGENTES DE CONTROL BIOLÓGICO<br />

Pruebas contra ninfas <strong>de</strong> D. <strong>citri</strong><br />

HONGO HUESPED DONDE FUE<br />

CEPA<br />

ORIGEN % MORTALIDAD<br />

M. anisopliae (Ma59)* A<strong>en</strong>eolamia Veracruz 90.00 a<br />

I. fumosorosea (Pf17)* Bemisia Armería, Col. 87.55 ab<br />

I. fumosorosea (Pf21)* Bemisia Armería, Col. 78.35 ab<br />

I. fumosorosea (Pf15)* Bemisia Armería, Col. 74.67 abc<br />

I. fumosorosea --- --- 69.66 bc<br />

M. anisopliae A<strong>en</strong>eolamia Veracruz 59.23 c<br />

M. anisopliae A<strong>en</strong>eolamia Veracruz 56.54 c<br />

Testigo 0.00 d<br />

* Candidatos como ag<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> control microbiológico<br />

* Aislados <strong>de</strong> la Colección <strong>de</strong> Hongos Entomopatóg<strong>en</strong>os d<strong>el</strong> CNRCB-CNRF-DGSV<br />

HONGO CEPA % DE MORTALIDAD<br />

Isaria fumosorosea<br />

I. fumosorosea<br />

Metarhizium anisopliae<br />

I. fumosorosea<br />

Testigo<br />

Pruebas contra adultos <strong>de</strong> D. <strong>citri</strong><br />

Pf21<br />

Pf17<br />

Ma59<br />

Pf15<br />

77.38 a<br />

62.71 a<br />

55.90 ab<br />

39.31 ab<br />

0.0 c


GENERACIÓN TECNOLÓGICA<br />

<strong>Avances</strong> <strong>en</strong> la<br />

Producción Masiva <strong>de</strong><br />

Tamarixia radiata


Colecta y siembra <strong>de</strong> Murraya paniculata, como hospe<strong>de</strong>ro para<br />

la reproduccíón <strong>de</strong> <strong>Diaphorina</strong> <strong>citri</strong> y Tamarixia radiata<br />

Colecta <strong>de</strong> semillas Despulpe Almacén<br />

Siembra<br />

Mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to


Infraestructura para la g<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> tecnología y<br />

producción <strong>de</strong> Tamarixia radiata


Producción <strong>de</strong> <strong>Diaphorina</strong> <strong>citri</strong><br />

Colecta <strong>de</strong> psílidos Cubos <strong>de</strong> cría Pie <strong>de</strong> cría<br />

Infestación adultos Infestación nifas Maduración


Parasitación<br />

Cajas <strong>de</strong> Emerg<strong>en</strong>cia<br />

Producción <strong>de</strong> Tamarixia radiata<br />

Maduración Corte <strong>de</strong> brotes<br />

Colecta <strong>de</strong> adultos Cont<strong>en</strong>edores con<br />

adultos para liberación


1.5 meses<br />

P.C.<br />

ov<br />

Proceso <strong>de</strong> Producción<br />

Esquema g<strong>en</strong>eral d<strong>el</strong> ciclo <strong>de</strong> producción<br />

Recuperación <strong>de</strong> plantas<br />

md<br />

pr<br />

7 días 4 días 9 días<br />

Abastecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />

plantas<br />

8 meses<br />

Poda y<br />

fertilización<br />

Siembra<br />

INICIO<br />

Primera colecta por<br />

aspirado<br />

Corte <strong>de</strong><br />

brotes<br />

Segunda colecta por<br />

fototactismo+<br />

em 10 días<br />

Empaque, distribución, liberación<br />

y evaluación


Producción <strong>de</strong> T. radiata<br />

Individuos Individuos <strong>de</strong> T. radiata / mes<br />

50000<br />

45000<br />

40000<br />

35000<br />

30000<br />

25000<br />

20000<br />

15000<br />

10000<br />

5000<br />

0<br />

7100<br />

ENE<br />

8419<br />

FEB<br />

10019<br />

MAR<br />

17429<br />

ABR<br />

44733<br />

MAY<br />

46407<br />

JUN<br />

Producción acumulada: 134,107 parasitoi<strong>de</strong>s


Liberación: 100 individuos/100 m<br />

Liberación <strong>de</strong> T. radiata<br />

No. sitios/mes<br />

200<br />

180<br />

160<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

ENE<br />

FEB<br />

MAR<br />

ABR<br />

MAY<br />

JUN<br />

Puntos <strong>de</strong> liberación acumulados: 631<br />

Equival<strong>en</strong>te a 40 huertos


Sitios <strong>de</strong> liberación <strong>de</strong> T. radiata<br />

Total <strong>de</strong> individuos liberados: 61,500


% <strong>de</strong> ninfas parasitadas<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

<strong>Avances</strong> <strong>en</strong> las evaluaciones <strong>de</strong> efectividad<br />

Huerto 1 Huerto 2 Huerto 3 Huerto 4 Huerto 5 Huerto 6<br />

Antes <strong>de</strong> la liberación<br />

Después <strong>de</strong> la liberación


Infraestructura d<strong>el</strong> Laboratorio <strong>en</strong> Yucatán


TRANSFERENCIA Transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> DE Tecnología TECNOLOGÍA<br />

Taller <strong>de</strong> Capacitación<br />

15-19 <strong>de</strong> Febrero <strong>de</strong> 2010<br />

Personal <strong>de</strong> CONVENIO SENASICA-CESAVECOL<br />

y SENASICA-CESVY<br />

PRODUCCIÓN DE Tamarixia radiata<br />

Taller <strong>de</strong> Capacitación<br />

17-18 <strong>de</strong> Junio <strong>de</strong> 2010<br />

Personal <strong>de</strong> INIFAP SONORA, MICHOACÁN, COLIMA,<br />

COLEGIO DE POSTGRADUADOS y CESVMOR


PERSPECTIVAS<br />

1. G<strong>en</strong>erar un paquete tecnológico para <strong>el</strong> uso <strong>de</strong> ag<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> control biológico <strong>de</strong><br />

<strong>Diaphorina</strong> <strong>citri</strong>.<br />

2. Para Colima: alcanzar más <strong>de</strong> 100 mil parasitoi<strong>de</strong>s/mes <strong>en</strong> septiembre <strong>de</strong> 2010;<br />

3. Para Yucatán, alcanzar más <strong>de</strong> 500 mil parasitoi<strong>de</strong>s/mes a partir <strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 2011.<br />

4. Seguir con transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> tecnología <strong>en</strong> producción <strong>de</strong> Tamarixia Tamarixia radiata radiata y hongos<br />

<strong>en</strong>tomopatóg<strong>en</strong>os;<br />

5. Esta tecnología <strong>de</strong>be aplicarse a:<br />

• Áreas urbanas<br />

• Huertos orgánicos<br />

• Huertos abandonados<br />

• Huertos don<strong>de</strong> no haya manejo int<strong>en</strong>sivo <strong>de</strong> insecticidas


Gracias por su at<strong>en</strong>ción

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!