ecoeficiencia en la empresa vasca informe de resultados 2011 - Ihobe
ecoeficiencia en la empresa vasca informe de resultados 2011 - Ihobe
ecoeficiencia en la empresa vasca informe de resultados 2011 - Ihobe
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ECOEFICIENCIA<br />
EN LA EMPRESA VASCA<br />
INFORME DE RESULTADOS <strong>2011</strong><br />
P. 02<br />
ENTREVISTA A<br />
FERNANDO BARRENECHEA,<br />
DIRECTOR GENERAL DE IHOBE<br />
P. 04<br />
GRANDES HITOS<br />
P. 06<br />
RED COMARCAL DE<br />
AGENTES COLABORADORES<br />
P. 12<br />
RESULTADOS <strong>2011</strong> DEL<br />
PROGRAMA ECOEFICIENCIA<br />
P. 16<br />
ALGUNOS EJEMPLOS<br />
DE ECOEFICIENCIA<br />
EN LA EMPRESA<br />
P. 18<br />
EL PROGRAMA<br />
ECOEFICIENCIA EN 2012<br />
P. 20<br />
RETOS Y OPORTUNIDADES DE<br />
LAS EMPRESAS PARA 2012
ENTREVISTA<br />
ENTREVISTA<br />
Entrevista a Fernando Barr<strong>en</strong>echea,<br />
Director G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> <strong>Ihobe</strong><br />
“Hemos movilizado sectores y <strong>empresa</strong>s<br />
muy difer<strong>en</strong>tes; hay una apuesta c<strong>la</strong>ra<br />
por <strong>la</strong> <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong>”<br />
¿Cuál es su evaluación respecto al primer año <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>empresa</strong> <strong>vasca</strong>?<br />
La evaluación que <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>Ihobe</strong> hacemos <strong>de</strong> este primer año es<br />
<strong>de</strong>l todo satisfactoria. Hemos logrado alcanzar el 40% <strong>de</strong>l objetivo<br />
global <strong>en</strong> el número <strong>de</strong> <strong>empresa</strong>s adheridas al Programa, lo que<br />
supone que a finales <strong>de</strong>l <strong>2011</strong>, cerca <strong>de</strong> 400 organizaciones habían<br />
apostado por <strong>la</strong> difer<strong>en</strong>ciación ambi<strong>en</strong>tal.<br />
En este periodo <strong>de</strong> tiempo hemos movilizado sectores y <strong>empresa</strong>s<br />
muy difer<strong>en</strong>tes d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong>l tejido <strong>empresa</strong>rial vasco, lo que es<br />
una prueba <strong>de</strong> que <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s visualizan <strong>la</strong> oportunidad que<br />
repres<strong>en</strong>ta el trabajo <strong>en</strong> el ahorro <strong>de</strong> costes, <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> el uso<br />
<strong>de</strong> recursos, <strong>la</strong> innovación tecnológica y el diseño <strong>de</strong> productos y<br />
servicios más ver<strong>de</strong>s.<br />
Las <strong>empresa</strong>s adheridas apuestan por <strong>la</strong> <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong> y han<br />
adoptado <strong>en</strong> <strong>2011</strong> un total <strong>de</strong> 350 medidas ambi<strong>en</strong>tales, 75<br />
re<strong>la</strong>cionadas con los gases <strong>de</strong> efecto inverna<strong>de</strong>ro, (21,43%); 68 con<br />
los residuos (18,29%) y el mismo proc<strong>en</strong>taje con <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong>l<br />
consumo <strong>de</strong> materias primas.<br />
“En <strong>2011</strong>, <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s adheridas<br />
han adoptado un total <strong>de</strong> 350<br />
medidas ambi<strong>en</strong>tales”<br />
Las mejoras ambi<strong>en</strong>tales <strong>de</strong>rivadas <strong>de</strong> estas actuaciones han<br />
conseguido ahorrar 62.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> materias primas, valorizar<br />
83.000 t <strong>de</strong> residuos no peligrosos y reducir 30.000 t <strong>de</strong> CO 2<br />
.<br />
Muestra c<strong>la</strong>ra <strong>de</strong> esta apuesta por <strong>la</strong> <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong> es <strong>la</strong><br />
inversión realizada por <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s para alcanzar sus mejoras<br />
ambi<strong>en</strong>tales. A pesar <strong>de</strong> que <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> actuaciones no ha<br />
llevado asociado <strong>de</strong>sembolso económico alguno, un c<strong>en</strong>t<strong>en</strong>ar <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s 350 actuaciones <strong>de</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal realizadas han requerido<br />
<strong>la</strong> inversión por parte <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> 12 millones <strong>de</strong> euros.<br />
Esta cifra evid<strong>en</strong>cia <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l gasto público realizado, ya<br />
que hemos logrado que por cada euro invertido por <strong>Ihobe</strong> <strong>en</strong> el<br />
programa, <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s hayan invertido 10,9 €.<br />
¿A qué factores atribuye <strong>la</strong> bu<strong>en</strong>a marcha <strong>de</strong>l programa?<br />
Principalm<strong>en</strong>te al mom<strong>en</strong>to económico <strong>en</strong> el que nos<br />
<strong>en</strong>contramos, que ha sido <strong>en</strong>t<strong>en</strong>dido por <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s como un<br />
mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong> cambio, <strong>de</strong> actuación, <strong>de</strong> posicionami<strong>en</strong>to fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong><br />
compet<strong>en</strong>cia… Las organizaciones han interiorizado que el medio<br />
ambi<strong>en</strong>te es una oportunidad que no <strong>de</strong>b<strong>en</strong> <strong>de</strong>jar escapar y el<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia es <strong>la</strong> herrami<strong>en</strong>ta para lograrlo.<br />
Por ello, el Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia ofrece diversas herrami<strong>en</strong>tas<br />
que impulsan <strong>la</strong>s capacida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s que <strong>de</strong>se<strong>en</strong><br />
trabajar <strong>en</strong> esta línea <strong>de</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal.<br />
“Las organizaciones han interiorizado<br />
que el medio ambi<strong>en</strong>te es una<br />
oportunidad que no <strong>de</strong>b<strong>en</strong> <strong>de</strong>jar<br />
escapar y el Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
es <strong>la</strong> herrami<strong>en</strong>ta para lograrlo”<br />
El hecho <strong>de</strong> facilitar a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s criterio técnico para una<br />
a<strong>de</strong>cuada toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales <strong>en</strong> diversas materias<br />
y <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> trabajo conjunto con otras <strong>empresa</strong>s, cli<strong>en</strong>tes o<br />
proveedores, dan como resultado un mejor posicionami<strong>en</strong>to <strong>en</strong> el<br />
mercado.<br />
Las <strong>empresa</strong>s <strong>vasca</strong>s son <strong>la</strong>s gran<strong>de</strong>s protagonistas <strong>de</strong>l<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia ¿Cómo han valorado éstas <strong>la</strong><br />
imp<strong>la</strong>ntación y servicios que ofrece el programa?<br />
El objetivo <strong>de</strong>l programa <strong>de</strong> <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong> es co<strong>la</strong>borar con <strong>la</strong>s<br />
<strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> Comunidad Autónoma <strong>de</strong>l País Vasco <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
transformación <strong>de</strong>l tejido productivo para hacerlo más ecoefici<strong>en</strong>te,<br />
innovador y sost<strong>en</strong>ible, <strong>de</strong> modo que aum<strong>en</strong>te su v<strong>en</strong>taja<br />
competitiva ante los retos actuales.<br />
Los servicios con mayor <strong>de</strong>manda son los Apoyos a <strong>la</strong> toma<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones, los Cursos Experto <strong>en</strong> ecodiseño y edificación<br />
sost<strong>en</strong>ible y el servicio <strong>de</strong> información y ori<strong>en</strong>tación ambi<strong>en</strong>tal -<br />
ihobe-line.<br />
Las <strong>empresa</strong>s participantes han mostrado un alto grado <strong>de</strong><br />
satisfacción respecto a <strong>la</strong>s herrami<strong>en</strong>tas que el programa<br />
pone a su disposición. La valoración media <strong>de</strong> los servicios ha<br />
sido superior a 7,5, lo que nos indica que <strong>la</strong> apuesta realizada<br />
<strong>en</strong> este s<strong>en</strong>tido ha sido a<strong>de</strong>cuada. No obstante, durante 2012<br />
incorporaremos aquellos aspectos que <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s nos han<br />
<strong>de</strong>mandado, siempre que sea posible.<br />
¿Qué líneas <strong>de</strong> actuación futura están previstas?<br />
La experi<strong>en</strong>cia nos indica que el trabajo conjunto <strong>en</strong>tre <strong>empresa</strong>s<br />
es una fórmu<strong>la</strong> que garantiza el éxito <strong>de</strong> <strong>resultados</strong>. Según nos han<br />
expresado, el 70% <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
están dispuestas a compartir, <strong>en</strong> un marco co<strong>la</strong>borativo, sus<br />
bu<strong>en</strong>as prácticas y conocimi<strong>en</strong>to con otras <strong>empresa</strong>s y apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r, a<br />
su vez, <strong>de</strong> sus éxitos.<br />
Por ello, a inicios <strong>de</strong> 2012, hemos <strong>la</strong>nzado una convocatoria<br />
<strong>de</strong> ayudas para proyectos co<strong>la</strong>borativos, que se apoya <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />
estructuras <strong>empresa</strong>riales <strong>de</strong> promoción exist<strong>en</strong>tes. Las líneas<br />
<strong>de</strong> trabajo propuestas están perfectam<strong>en</strong>te alineadas con los<br />
objetivos <strong>de</strong>l Programa y son, básicam<strong>en</strong>te, el ahorro <strong>de</strong> materias<br />
primas, <strong>la</strong> minimización <strong>de</strong> los impactos ambi<strong>en</strong>tales y el mejor<br />
posicionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>en</strong> el mercado global.<br />
“A inicios <strong>de</strong> 2012, hemos <strong>la</strong>nzado<br />
una convocatoria <strong>de</strong> ayudas para<br />
proyectos co<strong>la</strong>borativos”<br />
Por otro <strong>la</strong>do, se inc<strong>en</strong>tiva <strong>la</strong> <strong>de</strong>mostración <strong>de</strong> nuevas tecnologías<br />
a esca<strong>la</strong> industrial ori<strong>en</strong>tada a <strong>la</strong> mejora <strong>de</strong> <strong>la</strong> productividad y el<br />
cierre <strong>de</strong> ciclos materiales. <strong>Ihobe</strong> ha constatado <strong>en</strong> su primera<br />
valoración <strong>de</strong> <strong>resultados</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> iniciativa “proyectos <strong>de</strong>mostración<br />
para <strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> tecnologías limpias y <strong>la</strong> valorización<br />
<strong>de</strong> residuos”, una satisfacción muy elevada <strong>en</strong> <strong>la</strong>s 9 <strong>empresa</strong>s<br />
que han participado a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> <strong>2011</strong>. Este mecanismo, que ha<br />
inducido a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s a innovar, fom<strong>en</strong>tará <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> nuevos<br />
negocios y contribuirá <strong>de</strong>cisivam<strong>en</strong>te al objetivo <strong>de</strong>l Programa <strong>de</strong><br />
valorizar 100.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> residuos y reducir el consumo <strong>de</strong><br />
200.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> materias primas. Des<strong>de</strong> <strong>Ihobe</strong> consi<strong>de</strong>ramos<br />
imprescindible seguir fom<strong>en</strong>tando <strong>la</strong>s líneas <strong>de</strong> financiación para<br />
<strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> tecnologias limpias. Como dato significativo, y<br />
según lo expresado por <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>en</strong> el reporte <strong>de</strong> <strong>resultados</strong><br />
<strong>de</strong> <strong>2011</strong>, tan solo un 2% se ha b<strong>en</strong>eficiado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>sgravación que<br />
ofrece <strong>la</strong> adquisición <strong>de</strong> equipos <strong>de</strong>l Listado Vasco <strong>de</strong> Tecnologías<br />
Limpias.<br />
A<strong>de</strong>más, a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l segundo semestre <strong>de</strong>l 2012 t<strong>en</strong>emos<br />
previsto <strong>la</strong>nzar, d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong>l servicio Apoyo a <strong>la</strong> toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones,<br />
campañas personalizadas para sectores específicos. Para ello,<br />
estamos trabajando para incorporar a nuestro panel <strong>de</strong> expertos a<br />
los mejores especialistas <strong>en</strong> esas activida<strong>de</strong>s.<br />
Al marg<strong>en</strong> <strong>de</strong> estas noveda<strong>de</strong>s, hemos <strong>la</strong>nzado <strong>la</strong> segunda<br />
convocatoria <strong>de</strong> Cursos Experto <strong>en</strong> ecodiseño y edificación<br />
sost<strong>en</strong>ible, añadi<strong>en</strong>do un nuevo curso sobre verificación <strong>de</strong> gases<br />
<strong>de</strong> efecto inverna<strong>de</strong>ro y seguimos ofreci<strong>en</strong>do a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s el<br />
servicio gratuito <strong>de</strong> información y ori<strong>en</strong>tación ambi<strong>en</strong>tal para<br />
resolver cualquier consulta que puedan t<strong>en</strong>er.<br />
— 02 — — 03 —
GRANDES HITOS<br />
GRANDES HITOS<br />
<strong>2011</strong><br />
Enero<br />
Febrero<br />
Durante <strong>2011</strong>, <strong>en</strong> el marco<br />
<strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia,<br />
<strong>Ihobe</strong> ha impulsado múltiples<br />
acciones que han permitido<br />
avanzar con fuerza <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
consecución <strong>de</strong> los objetivos. A<br />
continuación se pres<strong>en</strong>tan los<br />
gran<strong>de</strong>s hitos conseguidos.<br />
Goierriko Ekim<strong>en</strong>a,S.A. (GOIEKI)<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Tolosal<strong>de</strong>a Garatz<strong>en</strong> S.A<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Debegesa, S.A.<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Behargintza Txorierri, S.L.<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Udaltal<strong>de</strong> 21<br />
Nerbioi-Ibaizabal, S.L.<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Loio<strong>la</strong> Berrikuntza Fundazioa<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Garaiko Garap<strong>en</strong>erako Ag<strong>en</strong>tzia<br />
(UGGASA)<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Ayuntami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> Vitoria<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Asociación Vasca <strong>de</strong> Ag<strong>en</strong>cias<br />
<strong>de</strong> Desarrollo Comarcal<br />
(GARAPEN)<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Clúster Industrial <strong>de</strong>l Medio<br />
Ambi<strong>en</strong>te (ACLIMA)<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
ASCOBI<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Foro <strong>de</strong> compra y contratación<br />
pública ver<strong>de</strong> para <strong>empresa</strong>s e<br />
industrias <strong>de</strong> <strong>la</strong> CAPV<br />
Red <strong>de</strong> Ag<strong>en</strong>cias Europeas<br />
<strong>de</strong> Protección Ambi<strong>en</strong>tal<br />
Participación con el Ministerio<br />
<strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te<br />
Marzo<br />
Abril<br />
Mayo<br />
Junio<br />
Julio<br />
Fe<strong>de</strong>ración Españo<strong>la</strong> <strong>de</strong><br />
Asociaciones <strong>de</strong> Fundidores<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Apoyo a <strong>la</strong> toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l servicio<br />
Gases <strong>de</strong> efecto inverna<strong>de</strong>ro<br />
Trabajo con 8 <strong>empresa</strong>s para<br />
<strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> <strong>la</strong> Norma<br />
UNE-ISO 14064-1<br />
Ecodiseño y edificación<br />
sost<strong>en</strong>ible<br />
Inicio <strong>de</strong> los Cursos Experto<br />
SPRILUR, S.A.<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
con <strong>la</strong> sociedad pública<br />
Premios Europeos <strong>de</strong><br />
Medio Ambi<strong>en</strong>te<br />
Lanzami<strong>en</strong>to convocatoria <strong>2011</strong>/12<br />
Primera convocatoria <strong>de</strong> ayudas a<br />
proyectos <strong>de</strong> ecoinnovación para<br />
<strong>la</strong> <strong>de</strong>mostración <strong>de</strong> tecnologías<br />
limpias y valorización <strong>de</strong> residuos<br />
Mondragón Corporación<br />
Cooperativa (MCC)<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Ecoinnovera<br />
Primera convocatoria <strong>de</strong> proyectos<br />
internacionales <strong>de</strong> I+D<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l buscador on line<br />
<strong>de</strong> subv<strong>en</strong>ciones ambi<strong>en</strong>tales<br />
ERAIKUNE – Clúster <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
construcción <strong>de</strong> Euskadi<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
COIIB - Colegio Oficial<br />
<strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>ieros Industriales<br />
<strong>de</strong> Bizkaia<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
COAVN – Colegio Oficial <strong>de</strong><br />
Arquitectos Vasco Navarro<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Agosto<br />
Septiembre Octubre Noviembre Diciembre<br />
2012<br />
Participación directa <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> <strong>la</strong> Norma<br />
ISO 14006 <strong>de</strong> ecodiseño<br />
Co<strong>la</strong>boración con Lanbi<strong>de</strong> para<br />
<strong>la</strong> incorporación <strong>de</strong> criterios<br />
<strong>de</strong> empleo ver<strong>de</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> nueva<br />
ord<strong>en</strong> <strong>de</strong> empleo<br />
Ahorro <strong>de</strong> costes y requisitos<br />
<strong>de</strong> cli<strong>en</strong>tes: <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>la</strong> <strong>empresa</strong> <strong>vasca</strong><br />
Jornada técnica<br />
Au<strong>la</strong> <strong>de</strong> Ecodiseño<br />
Apertura ejercicio <strong>2011</strong>-2012<br />
Amurrio Bi<strong>de</strong>an<br />
Inicio <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración<br />
Programa <strong>de</strong> Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
<strong>empresa</strong> <strong>vasca</strong> 2010-2014<br />
Pres<strong>en</strong>tación europea<br />
Swed<strong>en</strong> CPM/EnvironDec<br />
Co<strong>la</strong>boración para trabajo conjunto<br />
<strong>en</strong> ecodiseño<br />
Bilbao Eco<strong>de</strong>sign Meeting<br />
Congreso internacional sobre<br />
ecodiseño<br />
Constitución <strong>de</strong>l Basque Eco<strong>de</strong>sign<br />
C<strong>en</strong>ter fundado por Gamesa,<br />
Iberdro<strong>la</strong>, Vicinay Cad<strong>en</strong>as, Fagor,<br />
Ormazabal, CIE Automotive y <strong>Ihobe</strong><br />
Premios Europeos <strong>2011</strong><br />
Entrega <strong>de</strong> premios<br />
P<strong>la</strong>n <strong>de</strong> gestión para el Basque<br />
Eco<strong>de</strong>sign C<strong>en</strong>ter con <strong>la</strong><br />
incorporación <strong>de</strong> Euskatel<br />
Puesta <strong>en</strong> marcha <strong>de</strong> <strong>la</strong> Estrategia<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>spliegue <strong>de</strong> <strong>la</strong> Compra y<br />
Contratación Pública<br />
Co<strong>la</strong>boración Ev<strong>en</strong>to Premios Servicios avanzados<br />
Grupos <strong>de</strong> trabajo<br />
— 04 — — 05 —
RED COMARCAL DE AGENTES COLABORADORES<br />
RED COMARCAL DE AGENTES COLABORADORES<br />
Las co<strong>la</strong>boraciones <strong>en</strong>tre <strong>Ihobe</strong> y <strong>la</strong>s ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo comarcal y<br />
asociaciones han configurado una red ext<strong>en</strong>dida por todo el territorio<br />
vasco <strong>de</strong> vital importancia para avanzar <strong>en</strong> <strong>la</strong> difusión <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia 2010-2014 y lograr <strong>la</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal <strong>de</strong>l tejido<br />
<strong>empresa</strong>rial vasco con <strong>la</strong> adhesión <strong>de</strong> cerca <strong>de</strong> 170 <strong>empresa</strong>s al Programa.<br />
SPILUR<br />
TOLOSALDEA GARATZEN, S.A.<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia a más <strong>de</strong><br />
1000 <strong>empresa</strong>s<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión comarcal personalizada <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia a 1.000 <strong>empresa</strong>s<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
16 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
12 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
· 2 jornadas <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l PEEV a los<br />
ger<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> los industrial<strong>de</strong>ak<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
· 5 talleres formativos sobre legis<strong>la</strong>ción<br />
medioambi<strong>en</strong>tal, residuos no peligrosos y<br />
peligrosos<br />
· 12 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta para<br />
el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos significativos<br />
TOLOSALDEA GARATZEN S.A.<br />
Abaltzisketa, Aduna, Albiztur, Alegia, Alkiza,<br />
Altzo, Amezketa, Anoeta, Asteasu, Baliarrain,<br />
Be<strong>la</strong>untza, Berastegi, Berrobi, Bi<strong>de</strong>goian,<br />
Elduain, Gaztelu, Hernial<strong>de</strong>, Ibarra, Ikaztegieta,<br />
Irura, Larraul, Leaburu-Txarama, Lizartza,<br />
Or<strong>en</strong>dain, Orexa, Tolosa, Vil<strong>la</strong>bona-Amasa y<br />
Zizurkil<br />
UDALTALDE 21 NERBIOI-IBAIZABAL<br />
Arakaldo, Arrankudiaga, Arrigorriaga, Basauri,<br />
Etxebarri, Galdakao, Orduña, Orozko, Ugao-<br />
Miraballes, Zaratamo y Zeberio<br />
LOIOLA BERRIKUNTZA FUNDAZIOA<br />
Uro<strong>la</strong> Erdia y Costa (Azpeitia, Azkoitia, Zumaia<br />
y Zarautz)<br />
AYTO DE VITORIA-GASTEIZ DEP. DE<br />
PROMOCIÓN ECONÓMICA<br />
Municipio <strong>de</strong> Vitoria-Gasteiz + 64 <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s<br />
locales m<strong>en</strong>ores<br />
GOIEKI- GOIERRIKO GARAPEN AGENTZIA<br />
Arama, Altzaga, Ataun, Beasain, Gabiria,<br />
Gaintza, Idiazabal, Itsasondo, Lazkao,<br />
Legorreta, Mutiloa, O<strong>la</strong>berria, Ordizia,<br />
Ormaiztegi, Segura, Zaldibia, Zegama y Zerain<br />
UROLA GARAIKO GARAPENERAKO<br />
AGENTZIA S.A.<br />
Ezkio Itsaso, Legazpi, Urretxu y Zumarraga<br />
DEBEGESA<br />
Mal<strong>la</strong>bia, Ermua, Eibar, Soraluze, Elgoibar,<br />
M<strong>en</strong>daro, Deba y Mutriku<br />
BEHARGINTZA TXORIERRI S.L.<br />
Derio, Larrabetzu, Lezama, Loiu, Sondika<br />
y Zamudio<br />
SPRILUR<br />
Irun, Pasaia, Oiartzun, Donostia, Err<strong>en</strong>teria,<br />
Zestoa, Mutriku, Elgoibar, Tolosa-Ibarra,<br />
Eibar, Azkoitia, Bergara, Arrasate, Zegama,<br />
Gizaburuaga, Mal<strong>la</strong>bia, Erandio, Portugalete,<br />
Zamudio, Gal<strong>la</strong>rta, Gueñes, Ortuel<strong>la</strong>,<br />
Galdakao, Artea, Amurrio, Orduña, Agurain,<br />
Vitoria Gasteiz, Lantaron, Alda, Ribera Baja<br />
y Kanpezu<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
· 63,2% <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> papel<br />
b<strong>la</strong>nco<br />
· Increm<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> papel recic<strong>la</strong>do <strong>en</strong><br />
un 101 % y <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> papel libre <strong>de</strong> cloro<br />
<strong>en</strong> un 186 %<br />
· 200.482,93 t <strong>de</strong> materiales reutilizados<br />
· 13.157 t <strong>de</strong> materiales recic<strong>la</strong>dos<br />
· Increm<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un 400% <strong>de</strong> <strong>la</strong> inversión<br />
realizada para adquisición <strong>de</strong> productos con<br />
criterios ambi<strong>en</strong>tales<br />
· Incorporación <strong>de</strong> criterios ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
totalidad <strong>de</strong> los pliegos <strong>de</strong> contratación<br />
· 102,6 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> CO 2<br />
· Reducción <strong>de</strong>l impacto ambi<strong>en</strong>tal <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
construcción <strong>de</strong> obra civil y edificación<br />
mediante el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> proyectos conforme<br />
a <strong>la</strong>s guías <strong>de</strong> edificación y rehabilitación<br />
sost<strong>en</strong>ible.<br />
· 17 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
· Mejora <strong>de</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> los residuos <strong>en</strong> 50<br />
<strong>empresa</strong>s mediante formación y contratación<br />
<strong>de</strong> servicios para su correcta valoración<br />
· Reducción <strong>de</strong>l consumo eléctrico y <strong>de</strong> agua<br />
mediante <strong>la</strong> incorporación <strong>de</strong> pulsadores<br />
· Sistematización para el control <strong>de</strong> <strong>la</strong>s variables<br />
ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>empresa</strong>. Por ej., el control<br />
<strong>de</strong> cantida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> residuos g<strong>en</strong>eradas<br />
· Reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> materias primas<br />
<strong>en</strong> diversas <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
mediante <strong>la</strong> aplicación <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes concretos y<br />
conci<strong>en</strong>ciación <strong>de</strong>l personal<br />
— 06 — — 07 —
RED DE COLABORADORES<br />
RED DE COLABORADORES<br />
UDALTALDE 21 NERBIOI-IBAIZABAL<br />
LOIOLA BERRIKUNTZA FUNDAZIOA<br />
AYTO. DE VITORIA-GASTEIZ DEP. DE PROMOCIÓN ECONÓMICA<br />
GOIEKI-GOIERRIKO GARAPEN AGENTZIA<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión comarcal personalizada <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia a 168 <strong>empresa</strong>s<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión comarcal personalizada <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia a 296 <strong>empresa</strong>s<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión comarcal personalizada <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia a 2.300 <strong>empresa</strong>s<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Difusión comarcal personalizada <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia a 240 <strong>empresa</strong>s<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
30 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
16 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
21 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
37 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas al<br />
Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
· Jornada <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l PEEV <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca Nerbioi-Ibaizabal<br />
· 23 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta para<br />
el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos significativos<br />
· 5 talleres formativos <strong>en</strong> materia ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 4 grupos <strong>de</strong> trabajo para el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />
acciones <strong>de</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 2 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante el<br />
asesorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un consultor experto<br />
· 3.263 m 3 <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> vertido <strong>de</strong> aguas<br />
· Detección y establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong><br />
acción <strong>en</strong> 20 <strong>empresa</strong>s para <strong>la</strong> mejora <strong>en</strong><br />
temas ambi<strong>en</strong>tales, tanto legis<strong>la</strong>tivos como <strong>de</strong><br />
optimización <strong>de</strong> recursos<br />
· Mejora <strong>de</strong> <strong>la</strong> tramitación <strong>de</strong> los residuos<br />
peligrosos y no peligrosos <strong>en</strong> 15 <strong>empresa</strong>s<br />
· Valorización <strong>de</strong> residuos <strong>en</strong> una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
<strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca. Transformación <strong>de</strong><br />
fracción resto <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>en</strong> pellets y astil<strong>la</strong>s<br />
· Participación <strong>de</strong> una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> comarca <strong>en</strong> el programa piloto para <strong>la</strong><br />
verificación <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> efecto inverna<strong>de</strong>ro<br />
según <strong>la</strong> norma ISO 14064<br />
· Increm<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> residuos<br />
valorizados por kilogramo producido <strong>en</strong> varias<br />
<strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
· 1 <strong>empresa</strong> certificada <strong>en</strong> ecodiseño<br />
· 53 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
· 10 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta para<br />
el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos significativos<br />
· 6 talleres formativos <strong>en</strong> materia ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 1 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante el<br />
asesorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un consultor experto<br />
· Reducción <strong>de</strong> 6 t <strong>de</strong> materias primas<br />
· Valorización <strong>de</strong> residuos con 883,2 t <strong>de</strong> ar<strong>en</strong>as<br />
y finos <strong>de</strong> mol<strong>de</strong>o químico<br />
· Reducción <strong>de</strong> emisiones <strong>de</strong> CO 2<br />
· Mejora <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong> 10<br />
<strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
· Sustitución <strong>de</strong> productos químicos m<strong>en</strong>os<br />
peligrosos <strong>en</strong> <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
· Minimización, <strong>en</strong> una <strong>de</strong> nuestras <strong>empresa</strong>s,<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> cantidad <strong>de</strong> emba<strong>la</strong>jes utilizada<br />
· Reducción <strong>de</strong> tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> acero y <strong>en</strong>ergía<br />
utilizadas <strong>en</strong> <strong>empresa</strong>s comarcales <strong>de</strong><br />
máquina-herrami<strong>en</strong>ta<br />
· 4 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
· 2 jornadas formativas sobre ecoediseño para<br />
oficinas técnicas y recic<strong>la</strong>do y puesta <strong>en</strong> obra<br />
<strong>de</strong> RCDs<br />
· Grupos para trabajar los requisitos <strong>de</strong> un SA<br />
<strong>en</strong> oficinas técnicas y constructoras<br />
· 10 acciones ecoefici<strong>en</strong>tes para el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />
mejoras <strong>en</strong> <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong> materias primas<br />
· 2 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>empresa</strong><br />
y p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los aspectos más<br />
significativos<br />
· 4 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales<br />
· 1,25 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> materias primas<br />
· Algunas <strong>empresa</strong>s han alcanzado hasta el 4%<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong> materias primas<br />
· 991 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> residuos<br />
· Algunas <strong>empresa</strong>s han alcanzado una<br />
reducción <strong>de</strong> <strong>la</strong> g<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong> un<br />
11,4%<br />
· 123 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> emisiones <strong>de</strong> CO 2<br />
· Reducciones <strong>en</strong> algunas <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> hasta el<br />
3 % <strong>en</strong> el consumo total <strong>de</strong> electricidad y <strong>de</strong> un<br />
6% por tone<strong>la</strong>da <strong>de</strong> aparato fabricado<br />
· Reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> agua <strong>en</strong> un 12,4%<br />
por tone<strong>la</strong>da <strong>de</strong> aparato fabricado<br />
· 109 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 13 <strong>empresa</strong>s con norma <strong>de</strong> ecodiseño<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
· 18 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta para<br />
el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos significativos<br />
· 3 talleres formativos <strong>en</strong> materia ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 4 grupos <strong>de</strong> trabajo para el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />
acciones <strong>de</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 4 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante el<br />
asesorami<strong>en</strong>to por parte <strong>de</strong> un consultor<br />
experto<br />
· Reducción <strong>de</strong> 5.500 litros <strong>de</strong> materias primas<br />
· Más <strong>de</strong> 100 MWh <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> consumo<br />
<strong>en</strong>ergético<br />
· Reducción <strong>de</strong> 18, 5 t <strong>de</strong> CO 2<br />
· Reducción <strong>de</strong> 320 t anuales <strong>de</strong> residuos con<br />
<strong>de</strong>stino a verte<strong>de</strong>ro<br />
· 20 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 1 <strong>empresa</strong> certificada bajo norma <strong>de</strong><br />
ecodiseño<br />
· 1 <strong>empresa</strong> con auto<strong>de</strong>c<strong>la</strong>ración ambi<strong>en</strong>tal<br />
· 1 <strong>empresa</strong> con certificado <strong>de</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong><br />
custodia<br />
— 08 — — 09 —
RED DE COLABORADORES<br />
Difusión comarcal personalizada<br />
<strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia a 150<br />
<strong>empresa</strong>s<br />
11 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas<br />
al Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Foro Eragintza Gunea <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>tación<br />
<strong>de</strong>l programa Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
Empresa Vasca<br />
2 acciones ecoefici<strong>en</strong>tes para el<br />
<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> mejoras <strong>en</strong> <strong>la</strong> reducción<br />
<strong>de</strong> materias primas<br />
7 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
<strong>empresa</strong> y p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos más significativos.<br />
65 talleres formativos <strong>en</strong> materia<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
1 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante<br />
el asesorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un consultor<br />
experto<br />
6 grupos <strong>de</strong> trabajo<br />
Aplicación <strong>de</strong> bu<strong>en</strong>as prácticas <strong>en</strong><br />
el uso <strong>de</strong> disolv<strong>en</strong>tes para reducir el<br />
consumo<br />
Reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> papel <strong>de</strong><br />
emba<strong>la</strong>je <strong>en</strong> diversos productos<br />
Mejora <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong> 10<br />
<strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
Detección y establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nes<br />
<strong>de</strong> acción <strong>en</strong> 7 <strong>empresa</strong>s para <strong>la</strong><br />
mejora <strong>en</strong> temas ambi<strong>en</strong>tales, tanto<br />
legis<strong>la</strong>tivos como <strong>de</strong> optimización <strong>de</strong><br />
recursos<br />
8 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
Difusión comarcal personalizada<br />
<strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia a 1.324<br />
<strong>empresa</strong>s<br />
22 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
adheridas al Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
20 diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales<br />
diagnósticos ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
<strong>empresa</strong> y p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>de</strong> los<br />
aspectos más significativos<br />
2 acciones ecoefici<strong>en</strong>tes para<br />
el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> mejoras <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
reducción <strong>de</strong> materias primas<br />
4 talleres formativos <strong>en</strong> materia<br />
ambi<strong>en</strong>tal.<br />
1 apoyo específico para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante<br />
el asesorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un consultor<br />
experto<br />
Mejora <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong><br />
20 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca<br />
Detección y establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />
p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>en</strong> 20 <strong>empresa</strong>s<br />
para <strong>la</strong> mejora <strong>en</strong> temas<br />
ambi<strong>en</strong>tales, tanto legis<strong>la</strong>tivos como<br />
<strong>de</strong> optimización <strong>de</strong> recursos<br />
Insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> tecnología <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta<br />
industrial para <strong>la</strong> reutilización <strong>de</strong> los<br />
residuos g<strong>en</strong>erados.<br />
97 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
Difusión comarcal personalizada<br />
<strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia a 305<br />
<strong>empresa</strong>s<br />
19 <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> comarca adheridas<br />
al Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
9 ori<strong>en</strong>taciones ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> p<strong>la</strong>nta<br />
9 talleres formativos <strong>en</strong> materia<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
8 apoyos específicos para <strong>la</strong> toma <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales mediante<br />
el asesorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un consultor<br />
experto<br />
1,3 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> materias primas<br />
Mejora <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> 440 l <strong>de</strong><br />
disolv<strong>en</strong>te<br />
797,13 t <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> CO 2<br />
38 <strong>empresa</strong>s con sistema <strong>de</strong> gestión<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
·<br />
Promoción<br />
<strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
Empresas<br />
adheridas<br />
Activida<strong>de</strong>s<br />
realizadas<br />
Resultados<br />
obt<strong>en</strong>idos<br />
Empresa<br />
y calidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />
comarca<br />
UGGASA<br />
DEBEGESA<br />
370 EMPRESAS ADHERIDAS AL PROGRAMA ECOEFICIENCIA EN <strong>2011</strong><br />
A&B Laboratorios <strong>de</strong> Biotecnología, S.A. | Abra Terminales Maritimas | A&L Bufete Jurídico y Tributario, S.L. | Abad Diseño y Arquitectura, S.L. |<br />
Abanto eta Zierb<strong>en</strong>ako Industrial<strong>de</strong>ak, S.A. | Accor Hoteles España | ACLIMA - Asoc. Clúster <strong>de</strong> Ind. <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te | Aernnova Aerospace S.A.<br />
| Aero-Ferr Norte, S.A. | AFM - Asoc. Esp. <strong>de</strong> Fabricantes <strong>de</strong> Máquinas- Herram. | Aguirregamboamunoa Arquitectos S.L.P. | Aia<strong>la</strong> Vidrio, S.A |<br />
Aitzkoate S.A.L | Ajuriaguerra 3 S.L.P. | Alberdi Mekanizatuak S.L. | Aleaciones especiales S.A. | Algon Estructuras Metálicas para Muebles. S.L |<br />
Al-Ko Record, S.A. | Alonso Saezmiera & Gonzalez Ayo Arquitectos, S.L.P. | Altair Ing<strong>en</strong>ieria, S.L. | Altiva Energy | Aluma<strong>la</strong>n, S.L. | Aluminio Inyectado<br />
Aliasa S.L | Aluminox | AMEQ Ing<strong>en</strong>ieria y Consultoria ambi<strong>en</strong>tal. S.L. | Amurrio Bi<strong>de</strong>an SAU | Amurrio Ferrocarril y Equipos S.A. | Anasa Estudios<br />
S.L.P. | Ángulo Estudio Interiorista, S.L.U. | Arcelor Mittal Sestao | Áridos y Hormigones Recic<strong>la</strong>dos <strong>de</strong>l Norte, S.L. | ARKET, Ing<strong>en</strong>ieria, Arquitectura,<br />
Consultoria | Arquitectar, S.L.P.U. | Artea Guías Turísticos, S.L. | Arteaga Estructuras <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra | Asmatu S.L. | Asociación Empresarial Torre<strong>la</strong>rragoiti<br />
| Asoc. <strong>de</strong> Constructores y Promotores <strong>de</strong> Bizkaia | Asoc. Vasca <strong>de</strong> ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> Desarrollo (Garap<strong>en</strong>) | Asociación Vizcaina <strong>de</strong> Excavaciones |<br />
Asua Products S.A. | Attest ITC, S.L. | Aur<strong>en</strong> Consultores Norte S.A. | Ayto. <strong>de</strong> Vitoria-Gasteiz | AZTI Fundazioa | Baca<strong>la</strong>o Giraldo, S.L. | Baim<strong>en</strong> 21<br />
Inspecciones ambi<strong>en</strong>tales S.L. | Ba<strong>la</strong>nce Applied Engineering S.A. | Baleike S.L.U. | Bal<strong>en</strong>zategui, S.A. | Bárc<strong>en</strong>a y Zufiaur, S.C. | Basa Arquitectura<br />
S.C.P. | Befesa Aluminio, S.L. | Befesa Zinc Aser, S.A.U. | Behargintza Txorierri, S.L. | Biele S.A. | Bilbomática, S.A. | Bioservice S. Coop. Pequeña |<br />
Bitoriana Gandiaga Fundazioa (Oteiza PL) | Bortzaioriz Tejeda Donnay (est. Arquitectura) | Bostak Bat Zerrategia S.L.L. | BSH Electrodomésticos<br />
España | Burdino<strong>la</strong> S,Coop | Buruntzal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Bycam servicios Edificios e Infraestructuras S.A. | Byco, S.A. | Café Ditare | Cafés<br />
baqué | Caja Laboral Popu<strong>la</strong>r, Coop. <strong>de</strong> Crédito | Cal<strong>de</strong>rería Os<strong>la</strong>n, S.L. | Cal<strong>de</strong>reria Urgain S.L. | Calguinox S.L. | Carpinteria Metalica Garz, S.L. |<br />
Carrocerías Ordizia, S.L. | Cartonajes Lantegi, S.L. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas, S.A. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas | Cespa S.A. | Cía Norteña <strong>de</strong> Bebidas Gaseosas,<br />
Norbega, S.A. | Cimas Innovación y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L.L. | CMI Aeronáutica, S.L. | CO 2 Consulting, S.L. | Colegio Ca<strong>la</strong>sancio Bilbao (Esco<strong>la</strong>pios)<br />
| Colegio Oficial <strong>de</strong> Arquitectos Vasco Navarro | Colegio Oficial <strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>ieros Industriales <strong>de</strong> Bizkaia | Comarca Bilbao Osaki<strong>de</strong>tza | Compañía <strong>de</strong><br />
Servicios Sociales San Ignacio, S.A. | Compañía Logística <strong>de</strong> Hidrocarburos, S.A. | Compañía Pavim<strong>en</strong>tos A<strong>la</strong>veses, S.A. | Construcciones Am<strong>en</strong>abar,<br />
S.A. | Construcciones Metalicas Sortu S.L. | Construcciones Mont<strong>en</strong>egro, S.A. | Construcciones Moyua S.L. | Consultores Sayma S.A. | Consultoría<br />
Luminica | Corporación Tecnologica Aliatec S.L. | C.P.E.S Somorrostro | Danobat S.Cooperativa | Debegesa, S.A. | Decoletados y Mecanizados S.A. |<br />
Delicass Sociedad <strong>de</strong> Alim<strong>en</strong>tación S.A. | Derivados <strong>de</strong>l Fluor, S.A.U. | Dhem<strong>en</strong> Design S.L. | Digital Ing<strong>en</strong>ieria y Gestion, S.L. | Dinam Ing<strong>en</strong>iería, S.L.<br />
| Doi<strong>la</strong>n Tegia, S.Coop. | Domusa Calefacción S.Coop | Dresser Rand Guascor | DTS Oabe, S.L | Eaton Industries (Spain), S.L. | Ecofond, S.A. | Ecoing<strong>en</strong>ium<br />
S.L. | Ecomat S.L. | Ecothink | E<strong>de</strong>rfil S.Coop | Eko3r S.Coop. | Ekotek Ing. y Consultoría Medioambi<strong>en</strong>tal S.L. | Electricidad JNA S.Coop |<br />
Electricidad Martin S.A. | Electrificaciones y Aplicación <strong>de</strong> Sistemas <strong>de</strong> Automatización, Sdad.Coop. | Elevadores Goian, S.L. | Energest, C<strong>en</strong>tro <strong>de</strong><br />
Garantía y Ahorro Energético, S.L. | Engranajes Juaristi S.L. | Eñutt Comunicacion, S.L. | Eraikune - Clúster <strong>de</strong> <strong>la</strong> Construcción <strong>de</strong> Euskadi | Eredu |<br />
Eroski, S.Coop. | Escaleras So<strong>la</strong>txi | Esparza Arquitectura y Rehabilitación Sost<strong>en</strong>ible, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura Basa, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura<br />
Gorka Vicario | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura y Urbanismo Sebastián Uriarte Ortega | Estudio K, S.Coop. | Estudio Urgari S.L.P. | Etxegintzako<br />
Materia<strong>la</strong>k Apain, S.L. | Eurometal Recycling, S.L. | Europea <strong>de</strong> Trabajos Forestales S.L. | Euskaltel, S.A. | Ezarri, S.A. | Fabrip<strong>la</strong>st Sa<strong>de</strong>r S.L. | Factor<br />
CO 2 Integral Services, S.L. | Fagor E<strong>de</strong>r<strong>la</strong>n S.Coop. | Fagor Electrodomésticos, S.Coop. | Fasprint Eibar | FEAF - Fe<strong>de</strong>ración Españo<strong>la</strong> Asociaciones<br />
Fundido¬res | Fe<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> Cooperativas Agroalim<strong>en</strong>tarias <strong>de</strong> Euskadi | Flexix, S.A. | Fuchosa S.L. | Fundación B<strong>en</strong>éfico Doc<strong>en</strong>te Jesús Obrero |<br />
Fundación Gaiker | Fundación Gizakia | Fundación Tecnalia Research & Innovation | Fundicion <strong>en</strong> Cascara S.A. | Fundiciones Estanda S.A. | Fundiciones<br />
Fumbarri-Durango S.A | Fundiciones Garbi S.A | Fundiciones Inyectadas A<strong>la</strong>vesas S.A. | Fundiciones Pa<strong>la</strong>cio S.L. | Fundiciones San Antonio<br />
<strong>de</strong> Urkio<strong>la</strong> S.L. | Fundiciones Urbina S.A. | Fundiciones Wind Energy Casting I S.A.U. | Fundiciones Wind Energy Casting II S.A.U. | Fundiguel, S.A. |<br />
Fundimol<strong>de</strong> Salbatore S.L. | Furesa S.Coop | Gamarra S.A. | Gamesa Eólica, S.L.U. | Geo<strong>la</strong>n Beasain S.L. | Gernika Garbiketak, S.L. | GMSM Medio<br />
Ambi<strong>en</strong>te, S.A. | GOIEKI - Goierriko Ekim<strong>en</strong>a, S.A. | Goierri Beheko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Gomez Pu<strong>en</strong>te Arquitectos S.L.P. | Gomosa | Gonzalez Cavia<br />
y Cabrera Arquitectura Urbanismo y Paisaje, S.L. | Graficas Legazpi S.L. | Grumal, S.L. | Grupo Aplica Soluciones | Grupo Industrial Kempch<strong>en</strong> &<br />
Comdiflex S.A. | Guifarco S.Coop | Guinea Arquitectura | Guivisa S.L. | Gure Mekanizatuak | Gupost Gasteiz | Gureak Elektronika S.L. | Haginpe S.L. |<br />
Hargira PVC y metal S.L. | HBiO Reto XXI, S.L. | Hierros Mavi, S.L. | Hierros Sainz Logística y Comercial, S.L. | High Id<strong>en</strong>tity Buildings | HIRILAN - Arkitektura<br />
eta Hirigintza, S.L. | Hospital <strong>de</strong> Zumarraga | Hospital Galdakao-Usansolo Ospitalea | Ibarmia Innovateck S.L. | Iberdro<strong>la</strong>, S.A. | Ibermática,<br />
S.A. | Ibon Guillén Arkitektura | Idom Ing<strong>en</strong>iería y Consultoría, S.A. | IG3 Consulting S.L: | IES(ITS) Instituto Tecnico Construcción Bizkaia BH | Ignacio<br />
Carasa Oyarzabal S.L. | IkanKronitek, S.L. | IMB Arquitectos SLP | Impr<strong>en</strong>ta Garcinuño, S.L | Ina-Rodisa | Industria <strong>de</strong> Diseño Textil S.A. | Industrias<br />
Gol, S.A.U. | Industrias Seirak | Industrias Electromecánicas GH, S.A. | Industrias Tuermeca S.A. | Información y Desarrollo Infy<strong>de</strong> S.L. | Inge<strong>la</strong>n 2000<br />
| Ing<strong>en</strong>ieria Iturral<strong>de</strong> S.L. | Inguru Ing<strong>en</strong>iería y Gestión Ambi<strong>en</strong>tal, S.A. | Ingurum<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> Ki<strong>de</strong>ak Ing<strong>en</strong>iería, S.L. | Inkoa Sistemas S.L. | Insta<strong>la</strong>ciones<br />
Boro, S.L. | Instituto <strong>de</strong> Innovación Sost<strong>en</strong>ible-Sost<strong>en</strong>alia S.L. | Inter<strong>en</strong>vases | INVEMA - Fundac. Investigac. <strong>de</strong> <strong>la</strong> Maq. Herram. | Invesco 2000, S.L.<br />
| Inviza S.A | Iragaz Watin | Irizar, S.Coop. | Irulezo S.L. | Irungo Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Ismael Martínez Vil<strong>la</strong>-Studio, S.L.P. | ITP - Industria <strong>de</strong> Turbopropulsores<br />
| Iza Asc<strong>en</strong>sores, S.L. | JAAM Sociedad <strong>de</strong> arqutiectura S.L.P. | Jabones Industriales Calvo Her, S.L.U. | Jegan, S.A.L. | JL. Fr<strong>en</strong>ch Anso<strong>la</strong><br />
SRL | Jose Antonio O<strong>la</strong>barri Construcciones S.L. | Jose Maria Manzanos Lera | Kantauri Iso<strong>la</strong>m<strong>en</strong>duak | Ki<strong>de</strong>r, S.A.U. | Koa<strong>la</strong> Rotu<strong>la</strong>ción | Kutxa - Caja<br />
Ahorros y Monte <strong>de</strong> Piedad <strong>de</strong> Gipuzkoa y San Sebastian | Laboratorios Bilper S.A. | Lagun Crematorio Tanatorio <strong>de</strong> Mascotas S.C.P. | Lancor 2000<br />
S.L. | Lemona Industrial, S.A. | LKS Ing<strong>en</strong>ieria, S. Coop | Loio<strong>la</strong> Berrikuntza Fundazioa | Logos S.Coop | Logintegral Express S.L. | Lorra Sociedad<br />
Cooperativa | Luis Etxegarai Arquitecto | Lumaga Industrial S.A. | Maab Arquitectura y Urbanismo S.L | Ma<strong>de</strong>ras Orue S.A. | Ma<strong>de</strong>ras Torresa S.A. |<br />
Magafor S.A. | Maier, S.Coop. | Manufacturas Inser<strong>la</strong>m S.L. | Mármoles Txindoki S.L. | Matrici, S.Coop. | MCC - Mondrágon Corporación Cooperativa<br />
| Mecanica Mal<strong>la</strong>bia (grupo Alfa) | Mecanizados Iriarte, S.L. | Mecanizados Martiartu, S.L. | Metaltur Recicling, S.L. | Met-Meka S.L. | Micro<strong>de</strong>co S.A.<br />
| Microfusión Alfa (Grupo Alfa) | Mikra Recubimi<strong>en</strong>tos, S.L. | Mirandao<strong>la</strong> Servicios Medioambi<strong>en</strong>tales, S.L. | Modube 2007, S.L. | Mugape S.L. | Noatum<br />
Container Terminal Bilbao, S.A. | Norte Sur Arquitectura y Urbanismo, S.L.P. | Novacero SAL | Nubio<strong>la</strong> Pigm<strong>en</strong>tos, S.L. | Nuevos Hormigones<br />
A<strong>la</strong>veses, S.L. | Oarsoal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong> S.A. | Ocus arquitectos S.C.P. | Oerlikon Balzers-E<strong>la</strong>y Coating, S.A.U. | Ofita Interiores, S.A. | Ojmar, S.A. |<br />
Oneka Arquitectura, S.L.P. | ONN Outsi<strong>de</strong> Mobiliario Urbano, S.L. | Orbea | Orkli ,S.Coop. | Ormazabal Corporate Technology, AIE | Ormazabal y Cia<br />
S.L.U. | Osaki<strong>de</strong>tza-Servicio Vasco <strong>de</strong> Salud | Pacay Media, S.L. | Pan La Vitoriana, S.A.U. | Panel Fijaciones S.Coop | Papelera Usurbe | Parque Tecnologico<br />
<strong>de</strong> A<strong>la</strong>va, S.A. | Parque Tecnológico <strong>de</strong> Bizkaia | Parque Tecnológico <strong>de</strong> San Sebastián, S.A. | Patatas Gal<strong>de</strong>ano S.L. | Patxi Cortazar Arquitecto<br />
| Posada Los Arquillos S.L. | Praxair Producción España, S.L. | Prismaglobal Servicios y Proyectos, S.L. | Proton Electrónica S.L.U. | Proyectos<br />
Ingekal S.L. | Química Vasca, S.A.U. | Ramondín Cápsu<strong>la</strong>s, S.A. | Red Social Koopera Gizarte Sarea, S.Coop. | Reinoxmetal 2002 S.L. | R<strong>en</strong>er Rehabilitación<br />
Energética | RTS S.A. | Saitec, S.A. | Sanmic S.A. | Sea Food Technical Applications, S.L.U. | Sempere Compon<strong>en</strong>tes S.L. | S<strong>en</strong>er. Ing<strong>en</strong>iería y<br />
Sistemas, S.A. | Serbitzu Elkartea, S.L. | Sertec S.L. | Servicios Normativos A<strong>la</strong>va | Shuton, S.A. | Sirimiri Servicios Socioculturales, S.L. | Sistemas<br />
técnicos <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo S.L. | Sogecar, S.A. | Soldaduras Especiales Segura, S.C. | Soluciones Meeoteck S.L. | Sprilur S.A. | Suc<strong>en</strong>tor Ing<strong>en</strong>ieria S.L. |<br />
Sucesores <strong>de</strong> Pavón, S.L. | Sumintec, S.A. | Talleres Bergü<strong>en</strong>da, S.L. | Talleres Eléctricos Jolma, S.L. | Talleres mecánicos Arri Soc. Cooperativa |<br />
Talleres mecánicos Largui S.L. | Talleres mecánicos Telleria S.A. | Talleres Protegidos Gureak (Err<strong>en</strong>teria) | Tasun, S.L. | Tejera <strong>de</strong> Durango <strong>de</strong> OrobioGoikoetxea<br />
y Cia S.L. | Teknimap Energía y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L. | TGA Arquitectura S.L.P | Tknika | TMS Arquitectos | Tolosal<strong>de</strong>a Garatz<strong>en</strong>, S.A.<br />
| Tolosal<strong>de</strong>a GLHBI | Tolosal<strong>de</strong>ko Apattaerreka Industria Lurra, S.A. | Transportes Argatxa, S.A. | TS Fundiciones S.A. | TTT Goiko S.A. | Txaraka<br />
Kont<strong>en</strong>edoreak S.L. | Txita Txirrindak S.L.L. | Ubee Arkitektoak S.L.P. | Udaltal<strong>de</strong> 21 Nerbioi-Ibaizabal, S.L. | Udapa, S.Coop. | UGGASA - Uro<strong>la</strong> Garaiko<br />
Garap<strong>en</strong>erako Ag<strong>en</strong>tzia, S.A. | Ukabi S.L. | United Research Services | Uriarte Safibox S.A. | Urkibi Eraikuntzak S.L | Urkotronkik S.A. | Uro<strong>la</strong> Erdiko<br />
Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> Garaiko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> S.Coop | UTE RCD Gar<strong>de</strong>legui 2005 | Vicinay Cad<strong>en</strong>as, S.A. | Vidra<strong>la</strong>, S.A. | Virtisu S.L. |<br />
Vitoelec S.L. | Yor, S.A. | Zarautzko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | ZF Lemför<strong>de</strong>r TVA | ZMZ Asociados | Zorroza Indusketak Garraioak, S.L. | Zubio<strong>la</strong> S.Coop |<br />
Zuekin S.A. |<br />
A&B Laboratorios <strong>de</strong> Biotecnología, S.A. | Abra Terminales Maritimas | A&L Bufete Jurídico y Tributario, S.L. | Abad Diseño y Arquitectura, S.L. |<br />
Abanto eta Zierb<strong>en</strong>ako Industrial<strong>de</strong>ak, S.A. | Accor Hoteles España | ACLIMA - Asoc. Clúster <strong>de</strong> Ind. <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te | Aernnova Aerospace S.A.<br />
| Aero-Ferr Norte, S.A. | AFM - Asoc. Esp. <strong>de</strong> Fabricantes <strong>de</strong> Máquinas- Herram. | Aguirregamboamunoa Arquitectos S.L.P. | Aia<strong>la</strong> Vidrio, S.A |<br />
Aitzkoate S.A.L | Ajuriaguerra 3 S.L.P. | Alberdi Mekanizatuak S.L. | Aleaciones especiales S.A. | Algon Estructuras Metálicas para Muebles. S.L |<br />
Al-Ko Record, S.A. | Alonso Saezmiera & Gonzalez Ayo Arquitectos, S.L.P. | Altair Ing<strong>en</strong>ieria, S.L. | Altiva Energy | Aluma<strong>la</strong>n, S.L. | Aluminio Inyectado<br />
Aliasa S.L | Aluminox | AMEQ Ing<strong>en</strong>ieria y Consultoria ambi<strong>en</strong>tal. S.L. | Amurrio Bi<strong>de</strong>an SAU | Amurrio Ferrocarril y Equipos S.A. | Anasa Estudios<br />
S.L.P. | Ángulo Estudio Interiorista, S.L.U. | Arcelor Mittal Sestao | Áridos y Hormigones Recic<strong>la</strong>dos <strong>de</strong>l Norte, S.L. | ARKET, Ing<strong>en</strong>ieria, Arquitectura,<br />
Consultoria | Arquitectar, S.L.P.U. | Artea Guías Turísticos, S.L. | Arteaga Estructuras <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra | Asmatu S.L. | Asociación Empresarial Torre<strong>la</strong>rragoiti<br />
| Asoc. <strong>de</strong> Constructores y Promotores <strong>de</strong> Bizkaia | Asoc. Vasca <strong>de</strong> ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> Desarrollo (Garap<strong>en</strong>) | Asociación Vizcaina <strong>de</strong> Excavaciones |<br />
Asua Products S.A. | Attest ITC, S.L. | Aur<strong>en</strong> Consultores Norte S.A. | Ayto. <strong>de</strong> Vitoria-Gasteiz | AZTI Fundazioa | Baca<strong>la</strong>o Giraldo, S.L. | Baim<strong>en</strong> 21<br />
Inspecciones ambi<strong>en</strong>tales S.L. | Ba<strong>la</strong>nce Applied Engineering S.A. | Baleike S.L.U. | Bal<strong>en</strong>zategui, S.A. | Bárc<strong>en</strong>a y Zufiaur, S.C. | Basa Arquitectura<br />
S.C.P. | Befesa Aluminio, S.L. | Befesa Zinc Aser, S.A.U. | Behargintza Txorierri, S.L. | Biele S.A. | Bilbomática, S.A. | Bioservice S. Coop. Pequeña |<br />
Bitoriana Gandiaga Fundazioa (Oteiza PL) | Bortzaioriz Tejeda Donnay (est. Arquitectura) | Bostak Bat Zerrategia S.L.L. | BSH Electrodomésticos<br />
España | Burdino<strong>la</strong> S,Coop | Buruntzal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Bycam servicios Edificios e Infraestructuras S.A. | Byco, S.A. | Café Ditare | Cafés<br />
baqué | Caja Laboral Popu<strong>la</strong>r, Coop. <strong>de</strong> Crédito | Cal<strong>de</strong>rería Os<strong>la</strong>n, S.L. | Cal<strong>de</strong>reria Urgain S.L. | Calguinox S.L. | Carpinteria Metalica Garz, S.L. |<br />
Carrocerías Ordizia, S.L. | Cartonajes Lantegi, S.L. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas, S.A. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas | Cespa S.A. | Cía Norteña <strong>de</strong> Bebidas Gaseosas,<br />
Norbega, S.A. | Cimas Innovación y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L.L. | CMI Aeronáutica, S.L. | CO 2 Consulting, S.L. | Colegio Ca<strong>la</strong>sancio Bilbao (Esco<strong>la</strong>pios)<br />
| Colegio Oficial <strong>de</strong> Arquitectos Vasco Navarro | Colegio Oficial <strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>ieros Industriales <strong>de</strong> Bizkaia | Comarca Bilbao Osaki<strong>de</strong>tza | Compañía <strong>de</strong><br />
Servicios Sociales San Ignacio, S.A. | Compañía Logística <strong>de</strong> Hidrocarburos, S.A. | Compañía Pavim<strong>en</strong>tos A<strong>la</strong>veses, S.A. | Construcciones Am<strong>en</strong>abar,<br />
S.A. | Construcciones Metalicas Sortu S.L. | Construcciones Mont<strong>en</strong>egro, S.A. | Construcciones Moyua S.L. | Consultores Sayma S.A. | Consultoría<br />
Luminica | Corporación Tecnologica Aliatec S.L. | C.P.E.S Somorrostro | Danobat S.Cooperativa | Debegesa, S.A. | Decoletados y Mecanizados S.A. |<br />
Delicass Sociedad <strong>de</strong> Alim<strong>en</strong>tación S.A. | Derivados <strong>de</strong>l Fluor, S.A.U. | Dhem<strong>en</strong> Design S.L. | Digital Ing<strong>en</strong>ieria y Gestion, S.L. | Dinam Ing<strong>en</strong>iería, S.L.<br />
| Doi<strong>la</strong>n Tegia, S.Coop. | Domusa Calefacción S.Coop | Dresser Rand Guascor | DTS Oabe, S.L | Eaton Industries (Spain), S.L. | Ecofond, S.A. | Ecoing<strong>en</strong>ium<br />
S.L. | Ecomat S.L. | Ecothink | E<strong>de</strong>rfil S.Coop | Eko3r S.Coop. | Ekotek Ing. y Consultoría Medioambi<strong>en</strong>tal S.L. | Electricidad JNA S.Coop |<br />
Electricidad Martin S.A. | Electrificaciones y Aplicación <strong>de</strong> Sistemas <strong>de</strong> Automatización, Sdad.Coop. | Elevadores Goian, S.L. | Energest, C<strong>en</strong>tro <strong>de</strong><br />
Garantía y Ahorro Energético, S.L. | Engranajes Juaristi S.L. | Eñutt Comunicacion, S.L. | Eraikune - Clúster <strong>de</strong> <strong>la</strong> Construcción <strong>de</strong> Euskadi | Eredu |<br />
Eroski, S.Coop. | Escaleras So<strong>la</strong>txi | Esparza Arquitectura y Rehabilitación Sost<strong>en</strong>ible, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura Basa, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura<br />
Gorka Vicario | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura y Urbanismo Sebastián Uriarte Ortega | Estudio K, S.Coop. | Estudio Urgari S.L.P. | Etxegintzako<br />
Materia<strong>la</strong>k Apain, S.L. | Eurometal Recycling, S.L. | Europea <strong>de</strong> Trabajos Forestales S.L. | Euskaltel, S.A. | Ezarri, S.A. | Fabrip<strong>la</strong>st Sa<strong>de</strong>r S.L. | Factor<br />
CO 2 Integral Services, S.L. | Fagor E<strong>de</strong>r<strong>la</strong>n S.Coop. | Fagor Electrodomésticos, S.Coop. | Fasprint Eibar | FEAF - Fe<strong>de</strong>ración Españo<strong>la</strong> Asociaciones<br />
Fundido¬res | Fe<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> Cooperativas Agroalim<strong>en</strong>tarias <strong>de</strong> Euskadi | Flexix, S.A. | Fuchosa S.L. | Fundación B<strong>en</strong>éfico Doc<strong>en</strong>te Jesús Obrero |<br />
Fundación Gaiker | Fundación Gizakia | Fundación Tecnalia Research & Innovation | Fundicion <strong>en</strong> Cascara S.A. | Fundiciones Estanda S.A. | Fundiciones<br />
Fumbarri-Durango S.A | Fundiciones Garbi S.A | Fundiciones Inyectadas A<strong>la</strong>vesas S.A. | Fundiciones Pa<strong>la</strong>cio S.L. | Fundiciones San Antonio<br />
<strong>de</strong> Urkio<strong>la</strong> S.L. | Fundiciones Urbina S.A. | Fundiciones Wind Energy Casting I S.A.U. | Fundiciones Wind Energy Casting II S.A.U. | Fundiguel, S.A. |<br />
Fundimol<strong>de</strong> Salbatore S.L. | Furesa S.Coop | Gamarra S.A. | Gamesa Eólica, S.L.U. | Geo<strong>la</strong>n Beasain S.L. | Gernika Garbiketak, S.L. | GMSM Medio<br />
Ambi<strong>en</strong>te, S.A. | GOIEKI - Goierriko Ekim<strong>en</strong>a, S.A. | Goierri Beheko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Gomez Pu<strong>en</strong>te Arquitectos S.L.P. | Gomosa | Gonzalez Cavia<br />
y Cabrera Arquitectura Urbanismo y Paisaje, S.L. | Graficas Legazpi S.L. | Grumal, S.L. | Grupo Aplica Soluciones | Grupo Industrial Kempch<strong>en</strong> &<br />
Comdiflex S.A. | Guifarco S.Coop | Guinea Arquitectura | Guivisa S.L. | Gure Mekanizatuak | Gupost Gasteiz | Gureak Elektronika S.L. | Haginpe S.L. |<br />
Hargira PVC y metal S.L. | HBiO Reto XXI, S.L. | Hierros Mavi, S.L. | Hierros Sainz Logística y Comercial, S.L. | High Id<strong>en</strong>tity Buildings | HIRILAN - Arkitektura<br />
eta Hirigintza, S.L. | Hospital <strong>de</strong> Zumarraga | Hospital Galdakao-Usansolo Ospitalea | Ibarmia Innovateck S.L. | Iberdro<strong>la</strong>, S.A. | Ibermática,<br />
S.A. | Ibon Guillén Arkitektura | Idom Ing<strong>en</strong>iería y Consultoría, S.A. | IG3 Consulting S.L: | IES(ITS) Instituto Tecnico Construcción Bizkaia BH | Ignacio<br />
Carasa Oyarzabal S.L. | IkanKronitek, S.L. | IMB Arquitectos SLP | Impr<strong>en</strong>ta Garcinuño, S.L | Ina-Rodisa | Industria <strong>de</strong> Diseño Textil S.A. | Industrias<br />
Gol, S.A.U. | Industrias Seirak | Industrias Electromecánicas GH, S.A. | Industrias Tuermeca S.A. | Información y Desarrollo Infy<strong>de</strong> S.L. | Inge<strong>la</strong>n 2000<br />
| Ing<strong>en</strong>ieria Iturral<strong>de</strong> S.L. | Inguru Ing<strong>en</strong>iería y Gestión Ambi<strong>en</strong>tal, S.A. | Ingurum<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> Ki<strong>de</strong>ak Ing<strong>en</strong>iería, S.L. | Inkoa Sistemas S.L. | Insta<strong>la</strong>ciones<br />
Boro, S.L. | Instituto <strong>de</strong> Innovación Sost<strong>en</strong>ible-Sost<strong>en</strong>alia S.L. | Inter<strong>en</strong>vases | INVEMA - Fundac. Investigac. <strong>de</strong> <strong>la</strong> Maq. Herram. | Invesco 2000, S.L.<br />
| Inviza S.A | Iragaz Watin | Irizar, S.Coop. | Irulezo S.L. | Irungo Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Ismael Martínez Vil<strong>la</strong>-Studio, S.L.P. | ITP - Industria <strong>de</strong> Turbopropulsores<br />
| Iza Asc<strong>en</strong>sores, S.L. | JAAM Sociedad <strong>de</strong> arqutiectura S.L.P. | Jabones Industriales Calvo Her, S.L.U. | Jegan, S.A.L. | JL. Fr<strong>en</strong>ch Anso<strong>la</strong><br />
SRL | Jose Antonio O<strong>la</strong>barri Construcciones S.L. | Jose Maria Manzanos Lera | Kantauri Iso<strong>la</strong>m<strong>en</strong>duak | Ki<strong>de</strong>r, S.A.U. | Koa<strong>la</strong> Rotu<strong>la</strong>ción | Kutxa - Caja<br />
Ahorros y Monte <strong>de</strong> Piedad <strong>de</strong> Gipuzkoa y San Sebastian | Laboratorios Bilper S.A. | Lagun Crematorio Tanatorio <strong>de</strong> Mascotas S.C.P. | Lancor 2000<br />
S.L. | Lemona Industrial, S.A. | LKS Ing<strong>en</strong>ieria, S. Coop | Loio<strong>la</strong> Berrikuntza Fundazioa | Logos S.Coop | Logintegral Express S.L. | Lorra Sociedad<br />
Cooperativa | Luis Etxegarai Arquitecto | Lumaga Industrial S.A. | Maab Arquitectura y Urbanismo S.L | Ma<strong>de</strong>ras Orue S.A. | Ma<strong>de</strong>ras Torresa S.A. |<br />
Magafor S.A. | Maier, S.Coop. | Manufacturas Inser<strong>la</strong>m S.L. | Mármoles Txindoki S.L. | Matrici, S.Coop. | MCC - Mondrágon Corporación Cooperativa<br />
| Mecanica Mal<strong>la</strong>bia (grupo Alfa) | Mecanizados Iriarte, S.L. | Mecanizados Martiartu, S.L. | Metaltur Recicling, S.L. | Met-Meka S.L. | Micro<strong>de</strong>co S.A.<br />
| Microfusión Alfa (Grupo Alfa) | Mikra Recubimi<strong>en</strong>tos, S.L. | Mirandao<strong>la</strong> Servicios Medioambi<strong>en</strong>tales, S.L. | Modube 2007, S.L. | Mugape S.L. | Noatum<br />
Container Terminal Bilbao, S.A. | Norte Sur Arquitectura y Urbanismo, S.L.P. | Novacero SAL | Nubio<strong>la</strong> Pigm<strong>en</strong>tos, S.L. | Nuevos Hormigones<br />
A<strong>la</strong>veses, S.L. | Oarsoal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong> S.A. | Ocus arquitectos S.C.P. | Oerlikon Balzers-E<strong>la</strong>y Coating, S.A.U. | Ofita Interiores, S.A. | Ojmar, S.A. |<br />
Oneka Arquitectura, S.L.P. | ONN Outsi<strong>de</strong> Mobiliario Urbano, S.L. | Orbea | Orkli ,S.Coop. | Ormazabal Corporate Technology, AIE | Ormazabal y Cia<br />
S.L.U. | Osaki<strong>de</strong>tza-Servicio Vasco <strong>de</strong> Salud | Pacay Media, S.L. | Pan La Vitoriana, S.A.U. | Panel Fijaciones S.Coop | Papelera Usurbe | Parque Tecnologico<br />
<strong>de</strong> A<strong>la</strong>va, S.A. | Parque Tecnológico <strong>de</strong> Bizkaia | Parque Tecnológico <strong>de</strong> San Sebastián, S.A. | Patatas Gal<strong>de</strong>ano S.L. | Patxi Cortazar Arquitecto<br />
| Posada Los Arquillos S.L. | Praxair Producción España, S.L. | Prismaglobal Servicios y Proyectos, S.L. | Proton Electrónica S.L.U. | Proyectos<br />
Ingekal S.L. | Química Vasca, S.A.U. | Ramondín Cápsu<strong>la</strong>s, S.A. | Red Social Koopera Gizarte Sarea, S.Coop. | Reinoxmetal 2002 S.L. | R<strong>en</strong>er Rehabilitación<br />
Energética | RTS S.A. | Saitec, S.A. | Sanmic S.A. | Sea Food Technical Applications, S.L.U. | Sempere Compon<strong>en</strong>tes S.L. | S<strong>en</strong>er. Ing<strong>en</strong>iería y<br />
Sistemas, S.A. | Serbitzu Elkartea, S.L. | Sertec S.L. | Servicios Normativos A<strong>la</strong>va | Shuton, S.A. | Sirimiri Servicios Socioculturales, S.L. | Sistemas<br />
técnicos <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo S.L. | Sogecar, S.A. | Soldaduras Especiales Segura, S.C. | Soluciones Meeoteck S.L. | Sprilur S.A. | Suc<strong>en</strong>tor Ing<strong>en</strong>ieria S.L. |<br />
Sucesores <strong>de</strong> Pavón, S.L. | Sumintec, S.A. | Talleres Bergü<strong>en</strong>da, S.L. | Talleres Eléctricos Jolma, S.L. | Talleres mecánicos Arri Soc. Cooperativa |<br />
Talleres mecánicos Largui S.L. | Talleres mecánicos Telleria S.A. | Talleres Protegidos Gureak (Err<strong>en</strong>teria) | Tasun, S.L. | Tejera <strong>de</strong> Durango <strong>de</strong> OrobioGoikoetxea<br />
y Cia S.L. | Teknimap Energía y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L. | TGA Arquitectura S.L.P | Tknika | TMS Arquitectos | Tolosal<strong>de</strong>a Garatz<strong>en</strong>, S.A.<br />
| Tolosal<strong>de</strong>a GLHBI | Tolosal<strong>de</strong>ko Apattaerreka Industria Lurra, S.A. | Transportes Argatxa, S.A. | TS Fundiciones S.A. | TTT Goiko S.A. | Txaraka<br />
Kont<strong>en</strong>edoreak S.L. | Txita Txirrindak S.L.L. | Ubee Arkitektoak S.L.P. | Udaltal<strong>de</strong> 21 Nerbioi-Ibaizabal, S.L. | Udapa, S.Coop. | UGGASA - Uro<strong>la</strong> Garaiko<br />
Garap<strong>en</strong>erako Ag<strong>en</strong>tzia, S.A. | Ukabi S.L. | United Research Services | Uriarte Safibox S.A. | Urkibi Eraikuntzak S.L | Urkotronkik S.A. | Uro<strong>la</strong> Erdiko<br />
Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> Garaiko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> S.Coop | UTE RCD Gar<strong>de</strong>legui 2005 | Vicinay Cad<strong>en</strong>as, S.A. | Vidra<strong>la</strong>, S.A. | Virtisu S.L. |<br />
Vitoelec S.L. | Yor, S.A. | Zarautzko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | ZF Lemför<strong>de</strong>r TVA | ZMZ Asociados | Zorroza Indusketak Garraioak, S.L. | Zubio<strong>la</strong> S.Coop |<br />
Zuekin S.A. |<br />
A&B Laboratorios <strong>de</strong> Biotecnología, S.A. | Abra Terminales Maritimas | A&L Bufete Jurídico y Tributario, S.L. | Abad Diseño y Arquitectura, S.L. |<br />
Abanto eta Zierb<strong>en</strong>ako Industrial<strong>de</strong>ak, S.A. | Accor Hoteles España | ACLIMA - Asoc. Clúster <strong>de</strong> Ind. <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te | Aernnova Aerospace S.A.<br />
| Aero-Ferr Norte, S.A. | AFM - Asoc. Esp. <strong>de</strong> Fabricantes <strong>de</strong> Máquinas- Herram. | Aguirregamboamunoa Arquitectos S.L.P. | Aia<strong>la</strong> Vidrio, S.A |<br />
Aitzkoate S.A.L | Ajuriaguerra 3 S.L.P. | Alberdi Mekanizatuak S.L. | Aleaciones especiales S.A. | Algon Estructuras Metálicas para Muebles. S.L |<br />
Al-Ko Record, S.A. | Alonso Saezmiera & Gonzalez Ayo Arquitectos, S.L.P. | Altair Ing<strong>en</strong>ieria, S.L. | Altiva Energy | Aluma<strong>la</strong>n, S.L. | Aluminio Inyectado<br />
Aliasa S.L | Aluminox | AMEQ Ing<strong>en</strong>ieria y Consultoria ambi<strong>en</strong>tal. S.L. | Amurrio Bi<strong>de</strong>an SAU | Amurrio Ferrocarril y Equipos S.A. | Anasa Estudios<br />
S.L.P. | Ángulo Estudio Interiorista, S.L.U. | Arcelor Mittal Sestao | Áridos y Hormigones Recic<strong>la</strong>dos <strong>de</strong>l Norte, S.L. | ARKET, Ing<strong>en</strong>ieria, Arquitectura,<br />
Consultoria | Arquitectar, S.L.P.U. | Artea Guías Turísticos, S.L. | Arteaga Estructuras <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra | Asmatu S.L. | Asociación Empresarial Torre<strong>la</strong>rragoiti<br />
| Asoc. <strong>de</strong> Constructores y Promotores <strong>de</strong> Bizkaia | Asoc. Vasca <strong>de</strong> ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> Desarrollo (Garap<strong>en</strong>) | Asociación Vizcaina <strong>de</strong> Excavaciones |<br />
Asua Products S.A. | Attest ITC, S.L. | Aur<strong>en</strong> Consultores Norte S.A. | Ayto. <strong>de</strong> Vitoria-Gasteiz | AZTI Fundazioa | Baca<strong>la</strong>o Giraldo, S.L. | Baim<strong>en</strong> 21<br />
Inspecciones ambi<strong>en</strong>tales S.L. | Ba<strong>la</strong>nce Applied Engineering S.A. | Baleike S.L.U. | Bal<strong>en</strong>zategui, S.A. | Bárc<strong>en</strong>a y Zufiaur, S.C. | Basa Arquitectura<br />
S.C.P. | Befesa Aluminio, S.L. | Befesa Zinc Aser, S.A.U. | Behargintza Txorierri, S.L. | Biele S.A. | Bilbomática, S.A. | Bioservice S. Coop. Pequeña |<br />
Bitoriana Gandiaga Fundazioa (Oteiza PL) | Bortzaioriz Tejeda Donnay (est. Arquitectura) | Bostak Bat Zerrategia S.L.L. | BSH Electrodomésticos<br />
España | Burdino<strong>la</strong> S,Coop | Buruntzal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Bycam servicios Edificios e Infraestructuras S.A. | Byco, S.A. | Café Ditare | Cafés<br />
baqué | Caja Laboral Popu<strong>la</strong>r, Coop. <strong>de</strong> Crédito | Cal<strong>de</strong>rería Os<strong>la</strong>n, S.L. | Cal<strong>de</strong>reria Urgain S.L. | Calguinox S.L. | Carpinteria Metalica Garz, S.L. |<br />
Carrocerías Ordizia, S.L. | Cartonajes Lantegi, S.L. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas, S.A. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas | Cespa S.A. | Cía Norteña <strong>de</strong> Bebidas Gaseosas,<br />
Norbega, S.A. | Cimas Innovación y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L.L. | CMI Aeronáutica, S.L. | CO 2 Consulting, S.L. | Colegio Ca<strong>la</strong>sancio Bilbao (Esco<strong>la</strong>pios)<br />
| Colegio Oficial <strong>de</strong> Arquitectos Vasco Navarro | Colegio Oficial <strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>ieros Industriales <strong>de</strong> Bizkaia | Comarca Bilbao Osaki<strong>de</strong>tza | Compañía <strong>de</strong><br />
Servicios Sociales San Ignacio, S.A. | Compañía Logística <strong>de</strong> Hidrocarburos, S.A. | Compañía Pavim<strong>en</strong>tos A<strong>la</strong>veses, S.A. | Construcciones Am<strong>en</strong>abar,<br />
S.A. | Construcciones Metalicas Sortu S.L. | Construcciones Mont<strong>en</strong>egro, S.A. | Construcciones Moyua S.L. | Consultores Sayma S.A. | Consultoría<br />
Luminica | Corporación Tecnologica Aliatec S.L. | C.P.E.S Somorrostro | Danobat S.Cooperativa | Debegesa, S.A. | Decoletados y Mecanizados S.A. |<br />
Delicass Sociedad <strong>de</strong> Alim<strong>en</strong>tación S.A. | Derivados <strong>de</strong>l Fluor, S.A.U. | Dhem<strong>en</strong> Design S.L. | Digital Ing<strong>en</strong>ieria y Gestion, S.L. | Dinam Ing<strong>en</strong>iería, S.L.<br />
| Doi<strong>la</strong>n Tegia, S.Coop. | Domusa Calefacción S.Coop | Dresser Rand Guascor | DTS Oabe, S.L | Eaton Industries (Spain), S.L. | Ecofond, S.A. | Ecoing<strong>en</strong>ium<br />
S.L. | Ecomat S.L. | Ecothink | E<strong>de</strong>rfil S.Coop | Eko3r S.Coop. | Ekotek Ing. y Consultoría Medioambi<strong>en</strong>tal S.L. | Electricidad JNA S.Coop |<br />
Electricidad Martin S.A. | Electrificaciones y Aplicación <strong>de</strong> Sistemas <strong>de</strong> Automatización, Sdad.Coop. | Elevadores Goian, S.L. | Energest, C<strong>en</strong>tro <strong>de</strong><br />
Garantía y Ahorro Energético, S.L. | Engranajes Juaristi S.L. | Eñutt Comunicacion, S.L. | Eraikune - Clúster <strong>de</strong> <strong>la</strong> Construcción <strong>de</strong> Euskadi | Eredu |<br />
Eroski, S.Coop. | Escaleras So<strong>la</strong>txi | Esparza Arquitectura y Rehabilitación Sost<strong>en</strong>ible, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura Basa, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura<br />
Gorka Vicario | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura y Urbanismo Sebastián Uriarte Ortega | Estudio K, S.Coop. | Estudio Urgari S.L.P. | Etxegintzako<br />
Materia<strong>la</strong>k Apain, S.L. | Eurometal Recycling, S.L. | Europea <strong>de</strong> Trabajos Forestales S.L. | Euskaltel, S.A. | Ezarri, S.A. | Fabrip<strong>la</strong>st Sa<strong>de</strong>r S.L. | Factor<br />
CO 2 Integral Services, S.L. | Fagor E<strong>de</strong>r<strong>la</strong>n S.Coop. | Fagor Electrodomésticos, S.Coop. | Fasprint Eibar | FEAF - Fe<strong>de</strong>ración Españo<strong>la</strong> Asociaciones<br />
Fundido¬res | Fe<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> Cooperativas Agroalim<strong>en</strong>tarias <strong>de</strong> Euskadi | Flexix, S.A. | Fuchosa S.L. | Fundación B<strong>en</strong>éfico Doc<strong>en</strong>te Jesús Obrero |<br />
Fundación Gaiker | Fundación Gizakia | Fundación Tecnalia Research & Innovation | Fundicion <strong>en</strong> Cascara S.A. | Fundiciones Estanda S.A. | Fundiciones<br />
Fumbarri-Durango S.A | Fundiciones Garbi S.A | Fundiciones Inyectadas A<strong>la</strong>vesas S.A. | Fundiciones Pa<strong>la</strong>cio S.L. | Fundiciones San Antonio<br />
<strong>de</strong> Urkio<strong>la</strong> S.L. | Fundiciones Urbina S.A. | Fundiciones Wind Energy Casting I S.A.U. | Fundiciones Wind Energy Casting II S.A.U. | Fundiguel, S.A. |<br />
Fundimol<strong>de</strong> Salbatore S.L. | Furesa S.Coop | Gamarra S.A. | Gamesa Eólica, S.L.U. | Geo<strong>la</strong>n Beasain S.L. | Gernika Garbiketak, S.L. | GMSM Medio<br />
Ambi<strong>en</strong>te, S.A. | GOIEKI - Goierriko Ekim<strong>en</strong>a, S.A. | Goierri Beheko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Gomez Pu<strong>en</strong>te Arquitectos S.L.P. | Gomosa | Gonzalez Cavia<br />
y Cabrera Arquitectura Urbanismo y Paisaje, S.L. | Graficas Legazpi S.L. | Grumal, S.L. | Grupo Aplica Soluciones | Grupo Industrial Kempch<strong>en</strong> &<br />
Comdiflex S.A. | Guifarco S.Coop | Guinea Arquitectura | Guivisa S.L. | Gure Mekanizatuak | Gupost Gasteiz | Gureak Elektronika S.L. | Haginpe S.L. |<br />
Hargira PVC y metal S.L. | HBiO Reto XXI, S.L. | Hierros Mavi, S.L. | Hierros Sainz Logística y Comercial, S.L. | High Id<strong>en</strong>tity Buildings | HIRILAN - Arkitektura<br />
eta Hirigintza, S.L. | Hospital <strong>de</strong> Zumarraga | Hospital Galdakao-Usansolo Ospitalea | Ibarmia Innovateck S.L. | Iberdro<strong>la</strong>, S.A. | Ibermática,<br />
S.A. | Ibon Guillén Arkitektura | Idom Ing<strong>en</strong>iería y Consultoría, S.A. | IG3 Consulting S.L: | IES(ITS) Instituto Tecnico Construcción Bizkaia BH | Ignacio<br />
Carasa Oyarzabal S.L. | IkanKronitek, S.L. | IMB Arquitectos SLP | Impr<strong>en</strong>ta Garcinuño, S.L | Ina-Rodisa | Industria <strong>de</strong> Diseño Textil S.A. | Industrias<br />
Gol, S.A.U. | Industrias Seirak | Industrias Electromecánicas GH, S.A. | Industrias Tuermeca S.A. | Información y Desarrollo Infy<strong>de</strong> S.L. | Inge<strong>la</strong>n 2000<br />
| Ing<strong>en</strong>ieria Iturral<strong>de</strong> S.L. | Inguru Ing<strong>en</strong>iería y Gestión Ambi<strong>en</strong>tal, S.A. | Ingurum<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> Ki<strong>de</strong>ak Ing<strong>en</strong>iería, S.L. | Inkoa Sistemas S.L. | Insta<strong>la</strong>ciones<br />
Boro, S.L. | Instituto <strong>de</strong> Innovación Sost<strong>en</strong>ible-Sost<strong>en</strong>alia S.L. | Inter<strong>en</strong>vases | INVEMA - Fundac. Investigac. <strong>de</strong> <strong>la</strong> Maq. Herram. | Invesco 2000, S.L.<br />
| Inviza S.A | Iragaz Watin | Irizar, S.Coop. | Irulezo S.L. | Irungo Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Ismael Martínez Vil<strong>la</strong>-Studio, S.L.P. | ITP - Industria <strong>de</strong> Turbopropulsores<br />
| Iza Asc<strong>en</strong>sores, S.L. | JAAM Sociedad <strong>de</strong> arqutiectura S.L.P. | Jabones Industriales Calvo Her, S.L.U. | Jegan, S.A.L. | JL. Fr<strong>en</strong>ch Anso<strong>la</strong><br />
SRL | Jose Antonio O<strong>la</strong>barri Construcciones S.L. | Jose Maria Manzanos Lera | Kantauri Iso<strong>la</strong>m<strong>en</strong>duak | Ki<strong>de</strong>r, S.A.U. | Koa<strong>la</strong> Rotu<strong>la</strong>ción | Kutxa - Caja<br />
Ahorros y Monte <strong>de</strong> Piedad <strong>de</strong> Gipuzkoa y San Sebastian | Laboratorios Bilper S.A. | Lagun Crematorio Tanatorio <strong>de</strong> Mascotas S.C.P. | Lancor 2000<br />
S.L. | Lemona Industrial, S.A. | LKS Ing<strong>en</strong>ieria, S. Coop | Loio<strong>la</strong> Berrikuntza Fundazioa | Logos S.Coop | Logintegral Express S.L. | Lorra Sociedad<br />
Cooperativa | Luis Etxegarai Arquitecto | Lumaga Industrial S.A. | Maab Arquitectura y Urbanismo S.L | Ma<strong>de</strong>ras Orue S.A. | Ma<strong>de</strong>ras Torresa S.A. |<br />
Magafor S.A. | Maier, S.Coop. | Manufacturas Inser<strong>la</strong>m S.L. | Mármoles Txindoki S.L. | Matrici, S.Coop. | MCC - Mondrágon Corporación Cooperativa<br />
| Mecanica Mal<strong>la</strong>bia (grupo Alfa) | Mecanizados Iriarte, S.L. | Mecanizados Martiartu, S.L. | Metaltur Recicling, S.L. | Met-Meka S.L. | Micro<strong>de</strong>co S.A.<br />
| Microfusión Alfa (Grupo Alfa) | Mikra Recubimi<strong>en</strong>tos, S.L. | Mirandao<strong>la</strong> Servicios Medioambi<strong>en</strong>tales, S.L. | Modube 2007, S.L. | Mugape S.L. | Noatum<br />
Container Terminal Bilbao, S.A. | Norte Sur Arquitectura y Urbanismo, S.L.P. | Novacero SAL | Nubio<strong>la</strong> Pigm<strong>en</strong>tos, S.L. | Nuevos Hormigones<br />
A<strong>la</strong>veses, S.L. | Oarsoal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong> S.A. | Ocus arquitectos S.C.P. | Oerlikon Balzers-E<strong>la</strong>y Coating, S.A.U. | Ofita Interiores, S.A. | Ojmar, S.A. |<br />
Oneka Arquitectura, S.L.P. | ONN Outsi<strong>de</strong> Mobiliario Urbano, S.L. | Orbea | Orkli ,S.Coop. | Ormazabal Corporate Technology, AIE | Ormazabal y Cia<br />
S.L.U. | Osaki<strong>de</strong>tza-Servicio Vasco <strong>de</strong> Salud | Pacay Media, S.L. | Pan La Vitoriana, S.A.U. | Panel Fijaciones S.Coop | Papelera Usurbe | Parque Tecnologico<br />
<strong>de</strong> A<strong>la</strong>va, S.A. | Parque Tecnológico <strong>de</strong> Bizkaia | Parque Tecnológico <strong>de</strong> San Sebastián, S.A. | Patatas Gal<strong>de</strong>ano S.L. | Patxi Cortazar Arquitecto<br />
| Posada Los Arquillos S.L. | Praxair Producción España, S.L. | Prismaglobal Servicios y Proyectos, S.L. | Proton Electrónica S.L.U. | Proyectos<br />
Ingekal S.L. | Química Vasca, S.A.U. | Ramondín Cápsu<strong>la</strong>s, S.A. | Red Social Koopera Gizarte Sarea, S.Coop. | Reinoxmetal 2002 S.L. | R<strong>en</strong>er Rehabilitación<br />
Energética | RTS S.A. | Saitec, S.A. | Sanmic S.A. | Sea Food Technical Applications, S.L.U. | Sempere Compon<strong>en</strong>tes S.L. | S<strong>en</strong>er. Ing<strong>en</strong>iería y<br />
Sistemas, S.A. | Serbitzu Elkartea, S.L. | Sertec S.L. | Servicios Normativos A<strong>la</strong>va | Shuton, S.A. | Sirimiri Servicios Socioculturales, S.L. | Sistemas<br />
técnicos <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo S.L. | Sogecar, S.A. | Soldaduras Especiales Segura, S.C. | Soluciones Meeoteck S.L. | Sprilur S.A. | Suc<strong>en</strong>tor Ing<strong>en</strong>ieria S.L. |<br />
Sucesores <strong>de</strong> Pavón, S.L. | Sumintec, S.A. | Talleres Bergü<strong>en</strong>da, S.L. | Talleres Eléctricos Jolma, S.L. | Talleres mecánicos Arri Soc. Cooperativa |<br />
Talleres mecánicos Largui S.L. | Talleres mecánicos Telleria S.A. | Talleres Protegidos Gureak (Err<strong>en</strong>teria) | Tasun, S.L. | Tejera <strong>de</strong> Durango <strong>de</strong> OrobioGoikoetxea<br />
y Cia S.L. | Teknimap Energía y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L. | TGA Arquitectura S.L.P | Tknika | TMS Arquitectos | Tolosal<strong>de</strong>a Garatz<strong>en</strong>, S.A.<br />
| Tolosal<strong>de</strong>a GLHBI | Tolosal<strong>de</strong>ko Apattaerreka Industria Lurra, S.A. | Transportes Argatxa, S.A. | TS Fundiciones S.A. | TTT Goiko S.A. | Txaraka<br />
Kont<strong>en</strong>edoreak S.L. | Txita Txirrindak S.L.L. | Ubee Arkitektoak S.L.P. | Udaltal<strong>de</strong> 21 Nerbioi-Ibaizabal, S.L. | Udapa, S.Coop. | UGGASA - Uro<strong>la</strong> Garaiko<br />
Garap<strong>en</strong>erako Ag<strong>en</strong>tzia, S.A. | Ukabi S.L. | United Research Services | Uriarte Safibox S.A. | Urkibi Eraikuntzak S.L | Urkotronkik S.A. | Uro<strong>la</strong> Erdiko<br />
Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> Garaiko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> S.Coop | UTE RCD Gar<strong>de</strong>legui 2005 | Vicinay Cad<strong>en</strong>as, S.A. | Vidra<strong>la</strong>, S.A. | Virtisu S.L. |<br />
Vitoelec S.L. | Yor, S.A. | Zarautzko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | ZF Lemför<strong>de</strong>r TVA | ZMZ Asociados | Zorroza Indusketak Garraioak, S.L. | Zubio<strong>la</strong> S.Coop |<br />
Zuekin S.A. |<br />
A&B Laboratorios <strong>de</strong> Biotecnología, S.A. | Abra Terminales Maritimas | A&L Bufete Jurídico y Tributario, S.L. | Abad Diseño y Arquitectura, S.L. |<br />
Abanto eta Zierb<strong>en</strong>ako Industrial<strong>de</strong>ak, S.A. | Accor Hoteles España | ACLIMA - Asoc. Clúster <strong>de</strong> Ind. <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te | Aernnova Aerospace S.A.<br />
| Aero-Ferr Norte, S.A. | AFM - Asoc. Esp. <strong>de</strong> Fabricantes <strong>de</strong> Máquinas- Herram. | Aguirregamboamunoa Arquitectos S.L.P. | Aia<strong>la</strong> Vidrio, S.A |<br />
Aitzkoate S.A.L | Ajuriaguerra 3 S.L.P. | Alberdi Mekanizatuak S.L. | Aleaciones especiales S.A. | Algon Estructuras Metálicas para Muebles. S.L |<br />
Al-Ko Record, S.A. | Alonso Saezmiera & Gonzalez Ayo Arquitectos, S.L.P. | Altair Ing<strong>en</strong>ieria, S.L. | Altiva Energy | Aluma<strong>la</strong>n, S.L. | Aluminio Inyectado<br />
Aliasa S.L | Aluminox | AMEQ Ing<strong>en</strong>ieria y Consultoria ambi<strong>en</strong>tal. S.L. | Amurrio Bi<strong>de</strong>an SAU | Amurrio Ferrocarril y Equipos S.A. | Anasa Estudios<br />
S.L.P. | Ángulo Estudio Interiorista, S.L.U. | Arcelor Mittal Sestao | Áridos y Hormigones Recic<strong>la</strong>dos <strong>de</strong>l Norte, S.L. | ARKET, Ing<strong>en</strong>ieria, Arquitectura,<br />
Consultoria | Arquitectar, S.L.P.U. | Artea Guías Turísticos, S.L. | Arteaga Estructuras <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra | Asmatu S.L. | Asociación Empresarial Torre<strong>la</strong>rragoiti<br />
| Asoc. <strong>de</strong> Constructores y Promotores <strong>de</strong> Bizkaia | Asoc. Vasca <strong>de</strong> ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> Desarrollo (Garap<strong>en</strong>) | Asociación Vizcaina <strong>de</strong> Excavaciones |<br />
Asua Products S.A. | Attest ITC, S.L. | Aur<strong>en</strong> Consultores Norte S.A. | Ayto. <strong>de</strong> Vitoria-Gasteiz | AZTI Fundazioa | Baca<strong>la</strong>o Giraldo, S.L. | Baim<strong>en</strong> 21<br />
Inspecciones ambi<strong>en</strong>tales S.L. | Ba<strong>la</strong>nce Applied Engineering S.A. | Baleike S.L.U. | Bal<strong>en</strong>zategui, S.A. | Bárc<strong>en</strong>a y Zufiaur, S.C. | Basa Arquitectura<br />
S.C.P. | Befesa Aluminio, S.L. | Befesa Zinc Aser, S.A.U. | Behargintza Txorierri, S.L. | Biele S.A. | Bilbomática, S.A. | Bioservice S. Coop. Pequeña |<br />
Bitoriana Gandiaga Fundazioa (Oteiza PL) | Bortzaioriz Tejeda Donnay (est. Arquitectura) | Bostak Bat Zerrategia S.L.L. | BSH Electrodomésticos<br />
España | Burdino<strong>la</strong> S,Coop | Buruntzal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Bycam servicios Edificios e Infraestructuras S.A. | Byco, S.A. | Café Ditare | Cafés<br />
baqué | Caja Laboral Popu<strong>la</strong>r, Coop. <strong>de</strong> Crédito | Cal<strong>de</strong>rería Os<strong>la</strong>n, S.L. | Cal<strong>de</strong>reria Urgain S.L. | Calguinox S.L. | Carpinteria Metalica Garz, S.L. |<br />
Carrocerías Ordizia, S.L. | Cartonajes Lantegi, S.L. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas, S.A. | Celulosas Mol<strong>de</strong>adas | Cespa S.A. | Cía Norteña <strong>de</strong> Bebidas Gaseosas,<br />
Norbega, S.A. | Cimas Innovación y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L.L. | CMI Aeronáutica, S.L. | CO 2 Consulting, S.L. | Colegio Ca<strong>la</strong>sancio Bilbao (Esco<strong>la</strong>pios)<br />
| Colegio Oficial <strong>de</strong> Arquitectos Vasco Navarro | Colegio Oficial <strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>ieros Industriales <strong>de</strong> Bizkaia | Comarca Bilbao Osaki<strong>de</strong>tza | Compañía <strong>de</strong><br />
Servicios Sociales San Ignacio, S.A. | Compañía Logística <strong>de</strong> Hidrocarburos, S.A. | Compañía Pavim<strong>en</strong>tos A<strong>la</strong>veses, S.A. | Construcciones Am<strong>en</strong>abar,<br />
S.A. | Construcciones Metalicas Sortu S.L. | Construcciones Mont<strong>en</strong>egro, S.A. | Construcciones Moyua S.L. | Consultores Sayma S.A. | Consultoría<br />
Luminica | Corporación Tecnologica Aliatec S.L. | C.P.E.S Somorrostro | Danobat S.Cooperativa | Debegesa, S.A. | Decoletados y Mecanizados S.A. |<br />
Delicass Sociedad <strong>de</strong> Alim<strong>en</strong>tación S.A. | Derivados <strong>de</strong>l Fluor, S.A.U. | Dhem<strong>en</strong> Design S.L. | Digital Ing<strong>en</strong>ieria y Gestion, S.L. | Dinam Ing<strong>en</strong>iería, S.L.<br />
| Doi<strong>la</strong>n Tegia, S.Coop. | Domusa Calefacción S.Coop | Dresser Rand Guascor | DTS Oabe, S.L | Eaton Industries (Spain), S.L. | Ecofond, S.A. | Ecoing<strong>en</strong>ium<br />
S.L. | Ecomat S.L. | Ecothink | E<strong>de</strong>rfil S.Coop | Eko3r S.Coop. | Ekotek Ing. y Consultoría Medioambi<strong>en</strong>tal S.L. | Electricidad JNA S.Coop |<br />
Electricidad Martin S.A. | Electrificaciones y Aplicación <strong>de</strong> Sistemas <strong>de</strong> Automatización, Sdad.Coop. | Elevadores Goian, S.L. | Energest, C<strong>en</strong>tro <strong>de</strong><br />
Garantía y Ahorro Energético, S.L. | Engranajes Juaristi S.L. | Eñutt Comunicacion, S.L. | Eraikune - Clúster <strong>de</strong> <strong>la</strong> Construcción <strong>de</strong> Euskadi | Eredu |<br />
Eroski, S.Coop. | Escaleras So<strong>la</strong>txi | Esparza Arquitectura y Rehabilitación Sost<strong>en</strong>ible, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura Basa, S.L. | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura<br />
Gorka Vicario | Estudio <strong>de</strong> Arquitectura y Urbanismo Sebastián Uriarte Ortega | Estudio K, S.Coop. | Estudio Urgari S.L.P. | Etxegintzako<br />
Materia<strong>la</strong>k Apain, S.L. | Eurometal Recycling, S.L. | Europea <strong>de</strong> Trabajos Forestales S.L. | Euskaltel, S.A. | Ezarri, S.A. | Fabrip<strong>la</strong>st Sa<strong>de</strong>r S.L. | Factor<br />
CO 2 Integral Services, S.L. | Fagor E<strong>de</strong>r<strong>la</strong>n S.Coop. | Fagor Electrodomésticos, S.Coop. | Fasprint Eibar | FEAF - Fe<strong>de</strong>ración Españo<strong>la</strong> Asociaciones<br />
Fundido¬res | Fe<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> Cooperativas Agroalim<strong>en</strong>tarias <strong>de</strong> Euskadi | Flexix, S.A. | Fuchosa S.L. | Fundación B<strong>en</strong>éfico Doc<strong>en</strong>te Jesús Obrero |<br />
Fundación Gaiker | Fundación Gizakia | Fundación Tecnalia Research & Innovation | Fundicion <strong>en</strong> Cascara S.A. | Fundiciones Estanda S.A. | Fundiciones<br />
Fumbarri-Durango S.A | Fundiciones Garbi S.A | Fundiciones Inyectadas A<strong>la</strong>vesas S.A. | Fundiciones Pa<strong>la</strong>cio S.L. | Fundiciones San Antonio<br />
<strong>de</strong> Urkio<strong>la</strong> S.L. | Fundiciones Urbina S.A. | Fundiciones Wind Energy Casting I S.A.U. | Fundiciones Wind Energy Casting II S.A.U. | Fundiguel, S.A. |<br />
Fundimol<strong>de</strong> Salbatore S.L. | Furesa S.Coop | Gamarra S.A. | Gamesa Eólica, S.L.U. | Geo<strong>la</strong>n Beasain S.L. | Gernika Garbiketak, S.L. | GMSM Medio<br />
Ambi<strong>en</strong>te, S.A. | GOIEKI - Goierriko Ekim<strong>en</strong>a, S.A. | Goierri Beheko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Gomez Pu<strong>en</strong>te Arquitectos S.L.P. | Gomosa | Gonzalez Cavia<br />
y Cabrera Arquitectura Urbanismo y Paisaje, S.L. | Graficas Legazpi S.L. | Grumal, S.L. | Grupo Aplica Soluciones | Grupo Industrial Kempch<strong>en</strong> &<br />
Comdiflex S.A. | Guifarco S.Coop | Guinea Arquitectura | Guivisa S.L. | Gure Mekanizatuak | Gupost Gasteiz | Gureak Elektronika S.L. | Haginpe S.L. |<br />
Hargira PVC y metal S.L. | HBiO Reto XXI, S.L. | Hierros Mavi, S.L. | Hierros Sainz Logística y Comercial, S.L. | High Id<strong>en</strong>tity Buildings | HIRILAN - Arkitektura<br />
eta Hirigintza, S.L. | Hospital <strong>de</strong> Zumarraga | Hospital Galdakao-Usansolo Ospitalea | Ibarmia Innovateck S.L. | Iberdro<strong>la</strong>, S.A. | Ibermática,<br />
S.A. | Ibon Guillén Arkitektura | Idom Ing<strong>en</strong>iería y Consultoría, S.A. | IG3 Consulting S.L: | IES(ITS) Instituto Tecnico Construcción Bizkaia BH | Ignacio<br />
Carasa Oyarzabal S.L. | IkanKronitek, S.L. | IMB Arquitectos SLP | Impr<strong>en</strong>ta Garcinuño, S.L | Ina-Rodisa | Industria <strong>de</strong> Diseño Textil S.A. | Industrias<br />
Gol, S.A.U. | Industrias Seirak | Industrias Electromecánicas GH, S.A. | Industrias Tuermeca S.A. | Información y Desarrollo Infy<strong>de</strong> S.L. | Inge<strong>la</strong>n 2000<br />
| Ing<strong>en</strong>ieria Iturral<strong>de</strong> S.L. | Inguru Ing<strong>en</strong>iería y Gestión Ambi<strong>en</strong>tal, S.A. | Ingurum<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> Ki<strong>de</strong>ak Ing<strong>en</strong>iería, S.L. | Inkoa Sistemas S.L. | Insta<strong>la</strong>ciones<br />
Boro, S.L. | Instituto <strong>de</strong> Innovación Sost<strong>en</strong>ible-Sost<strong>en</strong>alia S.L. | Inter<strong>en</strong>vases | INVEMA - Fundac. Investigac. <strong>de</strong> <strong>la</strong> Maq. Herram. | Invesco 2000, S.L.<br />
| Inviza S.A | Iragaz Watin | Irizar, S.Coop. | Irulezo S.L. | Irungo Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Ismael Martínez Vil<strong>la</strong>-Studio, S.L.P. | ITP - Industria <strong>de</strong> Turbopropulsores<br />
| Iza Asc<strong>en</strong>sores, S.L. | JAAM Sociedad <strong>de</strong> arqutiectura S.L.P. | Jabones Industriales Calvo Her, S.L.U. | Jegan, S.A.L. | JL. Fr<strong>en</strong>ch Anso<strong>la</strong><br />
SRL | Jose Antonio O<strong>la</strong>barri Construcciones S.L. | Jose Maria Manzanos Lera | Kantauri Iso<strong>la</strong>m<strong>en</strong>duak | Ki<strong>de</strong>r, S.A.U. | Koa<strong>la</strong> Rotu<strong>la</strong>ción | Kutxa - Caja<br />
Ahorros y Monte <strong>de</strong> Piedad <strong>de</strong> Gipuzkoa y San Sebastian | Laboratorios Bilper S.A. | Lagun Crematorio Tanatorio <strong>de</strong> Mascotas S.C.P. | Lancor 2000<br />
S.L. | Lemona Industrial, S.A. | LKS Ing<strong>en</strong>ieria, S. Coop | Loio<strong>la</strong> Berrikuntza Fundazioa | Logos S.Coop | Logintegral Express S.L. | Lorra Sociedad<br />
Cooperativa | Luis Etxegarai Arquitecto | Lumaga Industrial S.A. | Maab Arquitectura y Urbanismo S.L | Ma<strong>de</strong>ras Orue S.A. | Ma<strong>de</strong>ras Torresa S.A. |<br />
Magafor S.A. | Maier, S.Coop. | Manufacturas Inser<strong>la</strong>m S.L. | Mármoles Txindoki S.L. | Matrici, S.Coop. | MCC - Mondrágon Corporación Cooperativa<br />
| Mecanica Mal<strong>la</strong>bia (grupo Alfa) | Mecanizados Iriarte, S.L. | Mecanizados Martiartu, S.L. | Metaltur Recicling, S.L. | Met-Meka S.L. | Micro<strong>de</strong>co S.A.<br />
| Microfusión Alfa (Grupo Alfa) | Mikra Recubimi<strong>en</strong>tos, S.L. | Mirandao<strong>la</strong> Servicios Medioambi<strong>en</strong>tales, S.L. | Modube 2007, S.L. | Mugape S.L. | Noatum<br />
Container Terminal Bilbao, S.A. | Norte Sur Arquitectura y Urbanismo, S.L.P. | Novacero SAL | Nubio<strong>la</strong> Pigm<strong>en</strong>tos, S.L. | Nuevos Hormigones<br />
A<strong>la</strong>veses, S.L. | Oarsoal<strong>de</strong>ko Industrial<strong>de</strong> S.A. | Ocus arquitectos S.C.P. | Oerlikon Balzers-E<strong>la</strong>y Coating, S.A.U. | Ofita Interiores, S.A. | Ojmar, S.A. |<br />
Oneka Arquitectura, S.L.P. | ONN Outsi<strong>de</strong> Mobiliario Urbano, S.L. | Orbea | Orkli ,S.Coop. | Ormazabal Corporate Technology, AIE | Ormazabal y Cia<br />
S.L.U. | Osaki<strong>de</strong>tza-Servicio Vasco <strong>de</strong> Salud | Pacay Media, S.L. | Pan La Vitoriana, S.A.U. | Panel Fijaciones S.Coop | Papelera Usurbe | Parque Tecnologico<br />
<strong>de</strong> A<strong>la</strong>va, S.A. | Parque Tecnológico <strong>de</strong> Bizkaia | Parque Tecnológico <strong>de</strong> San Sebastián, S.A. | Patatas Gal<strong>de</strong>ano S.L. | Patxi Cortazar Arquitecto<br />
| Posada Los Arquillos S.L. | Praxair Producción España, S.L. | Prismaglobal Servicios y Proyectos, S.L. | Proton Electrónica S.L.U. | Proyectos<br />
Ingekal S.L. | Química Vasca, S.A.U. | Ramondín Cápsu<strong>la</strong>s, S.A. | Red Social Koopera Gizarte Sarea, S.Coop. | Reinoxmetal 2002 S.L. | R<strong>en</strong>er Rehabilitación<br />
Energética | RTS S.A. | Saitec, S.A. | Sanmic S.A. | Sea Food Technical Applications, S.L.U. | Sempere Compon<strong>en</strong>tes S.L. | S<strong>en</strong>er. Ing<strong>en</strong>iería y<br />
Sistemas, S.A. | Serbitzu Elkartea, S.L. | Sertec S.L. | Servicios Normativos A<strong>la</strong>va | Shuton, S.A. | Sirimiri Servicios Socioculturales, S.L. | Sistemas<br />
técnicos <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo S.L. | Sogecar, S.A. | Soldaduras Especiales Segura, S.C. | Soluciones Meeoteck S.L. | Sprilur S.A. | Suc<strong>en</strong>tor Ing<strong>en</strong>ieria S.L. |<br />
Sucesores <strong>de</strong> Pavón, S.L. | Sumintec, S.A. | Talleres Bergü<strong>en</strong>da, S.L. | Talleres Eléctricos Jolma, S.L. | Talleres mecánicos Arri Soc. Cooperativa |<br />
Talleres mecánicos Largui S.L. | Talleres mecánicos Telleria S.A. | Talleres Protegidos Gureak (Err<strong>en</strong>teria) | Tasun, S.L. | Tejera <strong>de</strong> Durango <strong>de</strong> OrobioGoikoetxea<br />
y Cia S.L. | Teknimap Energía y Medio Ambi<strong>en</strong>te, S.L. | TGA Arquitectura S.L.P | Tknika | TMS Arquitectos | Tolosal<strong>de</strong>a Garatz<strong>en</strong>, S.A.<br />
| Tolosal<strong>de</strong>a GLHBI | Tolosal<strong>de</strong>ko Apattaerreka Industria Lurra, S.A. | Transportes Argatxa, S.A. | TS Fundiciones S.A. | TTT Goiko S.A. | Txaraka<br />
Kont<strong>en</strong>edoreak S.L. | Txita Txirrindak S.L.L. | Ubee Arkitektoak S.L.P. | Udaltal<strong>de</strong> 21 Nerbioi-Ibaizabal, S.L. | Udapa, S.Coop. | UGGASA - Uro<strong>la</strong> Garaiko<br />
Garap<strong>en</strong>erako Ag<strong>en</strong>tzia, S.A. | Ukabi S.L. | United Research Services | Uriarte Safibox S.A. | Urkibi Eraikuntzak S.L | Urkotronkik S.A. | Uro<strong>la</strong> Erdiko<br />
Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> Garaiko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | Uro<strong>la</strong> S.Coop | UTE RCD Gar<strong>de</strong>legui 2005 | Vicinay Cad<strong>en</strong>as, S.A. | Vidra<strong>la</strong>, S.A. | Virtisu S.L. |<br />
Vitoelec S.L. | Yor, S.A. | Zarautzko Industrial<strong>de</strong>a, S.A. | ZF Lemför<strong>de</strong>r TVA | ZMZ Asociados | Zorroza Indusketak Garraioak, S.L. | Zubio<strong>la</strong> S.Coop |<br />
Zuekin S.A. |<br />
BEHARGINTZA TXORIERRI S.L.<br />
— 10 — — 11 —
RESULTADOS <strong>2011</strong> DEL PROGRAMA ECOEFICIENCIA<br />
RESULTADOS <strong>2011</strong> DEL PROGRAMA ECOEFICIENCIA<br />
Resultados <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>2011</strong><br />
Objetivos <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia 2010-2014<br />
Indicador Objetivo 2014 Resultados <strong>2011</strong><br />
Otros objetivos<br />
1.<br />
Convertir Euskadi <strong>en</strong> una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s regiones lí<strong>de</strong>res<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong> UE <strong>en</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> sistema <strong>de</strong> gestión<br />
ambi<strong>en</strong>tal y ecodiseño<br />
Nuevas <strong>empresa</strong>s certificadas<br />
<strong>en</strong> ecodiseño<br />
Entida<strong>de</strong>s con registro<br />
ambi<strong>en</strong>tal EMAS<br />
100 <strong>empresa</strong>s<br />
100 <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s<br />
20 <strong>empresa</strong>s<br />
(total 62)<br />
52 <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s<br />
(increm<strong>en</strong>to 20%<br />
respecto a 2010)<br />
7.<br />
Difundir <strong>la</strong>s actuaciones y <strong>resultados</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong> manera que se comparta<br />
el conocimi<strong>en</strong>to y se mejore el reconocimi<strong>en</strong>to a<br />
los esfuerzos ambi<strong>en</strong>tales <strong>de</strong> los participantes<br />
Jornadas técnicas<br />
· Organización <strong>de</strong> 3 jornadas repartidas <strong>en</strong> el territorio vasco<br />
· Exposición <strong>de</strong> experi<strong>en</strong>cias reales, por parte <strong>de</strong> 12 <strong>empresa</strong>s, <strong>en</strong><br />
torno a <strong>la</strong> mejora ambi<strong>en</strong>tal <strong>de</strong> <strong>la</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro, el éxito <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
internacionalización fruto <strong>de</strong> factores ambi<strong>en</strong>tales y <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong> costes<br />
mediante el ecodiseño, <strong>en</strong>tre otros temas.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
Inc<strong>en</strong>tivar y promover <strong>la</strong> incorporación <strong>de</strong><br />
tecnologías más limpias <strong>en</strong> el tejido <strong>empresa</strong>rial<br />
Reducir <strong>la</strong> emisión <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> efecto<br />
inverna<strong>de</strong>ro (GEI) <strong>en</strong> el País Vasco<br />
Aum<strong>en</strong>tar <strong>la</strong> valorización <strong>de</strong> residuos g<strong>en</strong>erados<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s<br />
Prev<strong>en</strong>ir el consumo <strong>de</strong> materias primas<br />
con el consigui<strong>en</strong>te ahorro económico<br />
Otros objetivos<br />
6. Increm<strong>en</strong>tar <strong>la</strong> incorporación <strong>de</strong> requisitos<br />
ambi<strong>en</strong>tales <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> <strong>la</strong>s compras <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />
<strong>empresa</strong>s<br />
Empresas que imp<strong>la</strong>ntan<br />
tecnologías más limpias<br />
Reducción gases<br />
efecto inverna<strong>de</strong>ro<br />
Valorización <strong>de</strong> residuos<br />
Reducción <strong>en</strong> el consumo<br />
<strong>de</strong> materias primas<br />
150 <strong>empresa</strong>s<br />
100.000 t<br />
200.000 t<br />
45 <strong>empresa</strong>s<br />
100.000 t 28.881 t<br />
83.382,68 t<br />
61.657,89 t<br />
84 <strong>empresa</strong>s adheridas al Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia solicitan requisitos<br />
ambi<strong>en</strong>tales a sus proveedores<br />
Requisitos más <strong>de</strong>mandados: <strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> <strong>la</strong> ISO 14.001 (17%),<br />
cumplimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> medidas ambi<strong>en</strong>tales internas propias <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>nta (15%) y<br />
certificación <strong>de</strong> producto (14%)<br />
A 94 <strong>empresa</strong>s adheridas sus cli<strong>en</strong>tes les solicitan requisitos ambi<strong>en</strong>tales.<br />
Requisitos más <strong>de</strong>mandados: <strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> <strong>la</strong> ISO 14001 (34%) y<br />
sistemas <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral (18%)<br />
8.<br />
Facilitar a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s que puedan proponer<br />
nuevos productos y servicios más ver<strong>de</strong>s<br />
Reconocimi<strong>en</strong>tos<br />
28 candidaturas <strong>en</strong> los Premios Europeos <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te<br />
6 <strong>empresa</strong>s ganadoras <strong>en</strong> <strong>la</strong> sección <strong>vasca</strong><br />
6 accésits <strong>en</strong> <strong>la</strong> sección <strong>vasca</strong><br />
La <strong>empresa</strong> S<strong>en</strong>er, finalista <strong>de</strong> los Premios Europeos <strong>de</strong> Medio Ambi<strong>en</strong>te<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l buscador EMAS online<br />
Formación<br />
Cursos Experto<br />
9 cursos (7 <strong>en</strong> el área <strong>de</strong> Ecodiseño y 2 <strong>en</strong> Edificación Sost<strong>en</strong>ible)<br />
139 asist<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> 62 <strong>empresa</strong>s<br />
7,7 sobre 10 <strong>de</strong> grado <strong>de</strong> satisfacción media<br />
Destaca <strong>en</strong> <strong>la</strong> valoración <strong>la</strong> capacitación profesional <strong>de</strong>l consultor y <strong>la</strong><br />
at<strong>en</strong>ción personalizada<br />
Talleres<br />
232 <strong>empresa</strong>s recib<strong>en</strong> formación <strong>en</strong> los 32 talleres, 17 <strong>de</strong> residuos<br />
peligrosos y el resto <strong>de</strong> diversas temáticas: ecodiseño, gestión <strong>de</strong> emisiones<br />
atmosféricas, compra ver<strong>de</strong> y los sistemas <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
8,4 sobre 10 <strong>de</strong> grado <strong>de</strong> satisfacción media<br />
Destaca <strong>en</strong> <strong>la</strong> valoración <strong>la</strong> organización <strong>de</strong>l acto y <strong>la</strong> capacitación <strong>de</strong>l<br />
consultor<br />
Servicio <strong>de</strong> Apoyo a <strong>la</strong> toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones <strong>empresa</strong>riales y tecnológicas<br />
74 asesorami<strong>en</strong>tos<br />
80 % <strong>empresa</strong>s, 17 % Administraciones Públicas y 3 % otras <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s<br />
8,6 sobre 10 <strong>de</strong> grado <strong>de</strong> satisfacción media<br />
70% <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s han iniciado acciones ambi<strong>en</strong>tales<br />
— 12 — — 13 —
RESULTADOS <strong>2011</strong> DEL PROGRAMA ECOEFICIENCIA<br />
RESULTADOS <strong>2011</strong> DEL PROGRAMA ECOEFICIENCIA<br />
370 <strong>empresa</strong>s se han adherido al Programa <strong>de</strong> Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
durante <strong>2011</strong>. Seguimos trabajando para conseguir el objetivo:<br />
1.000 <strong>empresa</strong>s <strong>en</strong> 2014.<br />
Empresas adheridas<br />
Adhesiones por actividad<br />
Líneas <strong>de</strong> acción<br />
Tipo <strong>de</strong> mejoras realizadas según tema<br />
2010 <strong>2011</strong> Objetivo 2014<br />
1.000<br />
1.000<br />
950<br />
Aum<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> diversidad <strong>de</strong> <strong>empresa</strong>s adheridas<br />
al incorporarse nuevos sectores <strong>de</strong> actividad<br />
como el <strong>de</strong> <strong>la</strong> construcción y los industrial<strong>de</strong>ak.<br />
Se consolida <strong>la</strong> participación <strong>de</strong> todos los<br />
sectores <strong>de</strong> actividad, <strong>de</strong>stacando un notable<br />
increm<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l sector industrial, los estudios <strong>de</strong><br />
arquitectura, <strong>la</strong>s asociaciones y otras <strong>empresa</strong>s.<br />
Se manti<strong>en</strong>e el porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> adhesiones a <strong>la</strong>s<br />
líneas <strong>de</strong> li<strong>de</strong>razgo ambi<strong>en</strong>tal y tecnologías<br />
limpias, mi<strong>en</strong>tras que <strong>la</strong> línea <strong>de</strong> pymes <strong>en</strong><br />
acción se increm<strong>en</strong>ta notablem<strong>en</strong>te y alcanza<br />
<strong>la</strong> mitad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s adhesiones, lo cual muestra <strong>la</strong><br />
efectividad <strong>de</strong>l programa tanto <strong>en</strong> gran<strong>de</strong>s como<br />
<strong>en</strong> pequeñas y medianas <strong>empresa</strong>s.<br />
11.78% Otros<br />
4.83% Agua<br />
5.63% Proceso<br />
5.90%<br />
Ecodiseño<br />
6.17%<br />
Emisiones<br />
21.45%<br />
Gases <strong>de</strong> efecto<br />
inverna<strong>de</strong>ro<br />
18.77%<br />
Residuos<br />
Para <strong>la</strong> consecución <strong>de</strong> estos <strong>resultados</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s<br />
adheridas al Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia han adoptado un<br />
total <strong>de</strong> 350 medidas ambi<strong>en</strong>tales. Aunque algunas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
medidas no han supuesto coste económico, se ha realizado<br />
una inversión por valor <strong>de</strong> 12 millones <strong>de</strong> euros.<br />
900<br />
850<br />
50% Empresas<br />
sector industrial<br />
50% Pymes<br />
<strong>en</strong> acción<br />
18.22%<br />
Materias primas<br />
800<br />
750<br />
7,24%<br />
Sistemas <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
700<br />
650<br />
600<br />
550<br />
16% Otras<br />
<strong>empresa</strong>s<br />
11% Estudios<br />
arquitectura<br />
29% Li<strong>de</strong>razgo<br />
ambi<strong>en</strong>tal<br />
Acciones prioritarias 2012<br />
5% Otros<br />
Retos <strong>de</strong> futuro<br />
370<br />
500<br />
450<br />
400<br />
350<br />
300<br />
250<br />
200<br />
7% Asociaciones<br />
6% Consultorías<br />
5% Ing<strong>en</strong>ierías<br />
3% Industrial<strong>de</strong>ak<br />
19% Tecnologías<br />
limpias<br />
11%<br />
Anticipación<br />
materias primas...)<br />
legis<strong>la</strong>tiva 13%<br />
Mo<strong>de</strong>rnización<br />
tecnológica<br />
18%<br />
Inversiones<br />
<strong>en</strong> tecnología<br />
24%<br />
Recursos (reducción costes<br />
7% Otros<br />
15%<br />
A<strong>de</strong>cuación<br />
legis<strong>la</strong>tiva<br />
23%<br />
Optimización <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> productividad<br />
150<br />
1% Construcción<br />
100<br />
50<br />
1% C<strong>en</strong>tros<br />
tecnológicos<br />
2% Otras<br />
19%<br />
Nuevos mercados<br />
internacionalización<br />
23%<br />
Diseño y optimización<br />
<strong>de</strong> productos y servicios<br />
21%<br />
Capacitación <strong>de</strong>l personal<br />
21%<br />
Coste <strong>de</strong> materiales<br />
52<br />
Al cierre <strong>de</strong> <strong>la</strong> edición <strong>de</strong> este boletín el Programa ya cu<strong>en</strong>ta con más <strong>de</strong> 500 <strong>empresa</strong>s adheridas.<br />
— 14 — — 15 —
EJEMPLOS DE ECOEFICIENCIA EN LA EMPRESA<br />
EJEMPLOS DE ECOEFICIENCIA EN LA EMPRESA<br />
AGUA<br />
JL FRENCH ANSOLA SRL<br />
Disminución <strong>de</strong> <strong>la</strong> carga contaminante<br />
<strong>de</strong>l vertido <strong>de</strong> aguas residuales fruto <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> un filtro <strong>de</strong> bandas con<br />
un grado <strong>de</strong> filtración <strong>de</strong> 50 micras <strong>en</strong><br />
<strong>la</strong> p<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> <strong>de</strong>puración para ret<strong>en</strong>er <strong>la</strong>s<br />
micro-partícu<strong>la</strong>s que pudieran escapar<br />
<strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> flotación. El sistema se<br />
completa con <strong>la</strong> dosificación <strong>de</strong> pequeñas<br />
cantida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> peróxido <strong>de</strong> hidróg<strong>en</strong>o que<br />
permit<strong>en</strong> reducir consi<strong>de</strong>rablem<strong>en</strong>te <strong>la</strong><br />
<strong>de</strong>manda química <strong>de</strong> oxíg<strong>en</strong>o (DQO).<br />
NUBIOLA PIGMENTOS, S.L.<br />
Reutilización <strong>de</strong> <strong>la</strong>s aguas <strong>de</strong> <strong>la</strong>vado<br />
<strong>de</strong> los pigm<strong>en</strong>tos <strong>en</strong> bruto para nuevos<br />
ciclos <strong>de</strong> <strong>la</strong>vado. La insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> un<br />
equipo automático <strong>de</strong> medición <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
conductividad permite conocer el pot<strong>en</strong>cial<br />
<strong>de</strong> reutilización <strong>de</strong>l agua. La aplicación <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
medida ha repres<strong>en</strong>tado una reducción <strong>de</strong><br />
casi 3.250 m 3 <strong>de</strong>l consumo anual <strong>de</strong> agua.<br />
ECODISEÑO<br />
IBARMIA INNOVATEK S.L.<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> una nueva línea <strong>de</strong> c<strong>en</strong>tros<br />
<strong>de</strong> mecanizado ecodiseñados que supon<strong>en</strong><br />
una reducción <strong>de</strong>l peso <strong>de</strong> <strong>la</strong> máquina <strong>en</strong><br />
2 t -o más según el tamaño <strong>de</strong> <strong>la</strong> máquina-,<br />
<strong>la</strong> reducción <strong>de</strong>l volum<strong>en</strong>, <strong>la</strong> optimización<br />
<strong>de</strong>l sistema hidráulico para que consuma<br />
m<strong>en</strong>os <strong>en</strong>ergía y <strong>la</strong> integración <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
posibilidad <strong>de</strong> tornear con lo que se<br />
consigue terminar una pieza <strong>en</strong> <strong>la</strong> misma<br />
máquina.<br />
HBiO reto XXI<br />
Desarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> pat<strong>en</strong>te “Regu<strong>la</strong>ción<br />
<strong>de</strong> caudal <strong>de</strong> filtros” <strong>de</strong> aplicación a<br />
<strong>la</strong>s reg<strong>en</strong>eradoras <strong>de</strong> aguas grises <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> <strong>empresa</strong> y a cualquier sistema <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>puración con el objetivo <strong>de</strong> eliminar<br />
compon<strong>en</strong>tes electrónicos <strong>de</strong> regu<strong>la</strong>ción y<br />
control, disminuir el número <strong>de</strong> residuos y<br />
consumo eléctrico y consecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te el<br />
precio <strong>de</strong> v<strong>en</strong>da al consumidor.<br />
EDIFICACIÓN SOSTENIBLE<br />
TMS ARQUITECTOS<br />
Rehabilitación <strong>de</strong> edificios con el objetivo<br />
<strong>de</strong> minimizar su consumo <strong>en</strong>ergético y<br />
optimizar <strong>la</strong> re<strong>la</strong>ción <strong>en</strong>tre inversión y<br />
amortización. Para ello se mejoran el<br />
ais<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> fachada eliminando los<br />
pu<strong>en</strong>tes térmicos y los cerrami<strong>en</strong>tos y<br />
aum<strong>en</strong>tando el espesor <strong>de</strong> ais<strong>la</strong>nte. Con<br />
estas medidas se consume 5 veces m<strong>en</strong>os<br />
<strong>en</strong>ergía respecto a <strong>la</strong> situación original y 2,5<br />
veces m<strong>en</strong>os que el edificio <strong>de</strong> refer<strong>en</strong>cia<br />
<strong>de</strong>l Código Técnico <strong>de</strong> <strong>la</strong> Edificación.<br />
BARCENA&ZUFIAUR, S.C.<br />
Incorporación <strong>en</strong> los proyectos <strong>de</strong> pautas<br />
<strong>de</strong> ecodiseño como por ejemplo: proyección<br />
<strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das con ori<strong>en</strong>tación este-oeste<br />
para un mayor aprovechami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> luz<br />
y el calor so<strong>la</strong>r; insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> equipos<br />
<strong>de</strong> climatización e iluminación <strong>de</strong> alta<br />
efici<strong>en</strong>cia; utilización <strong>de</strong> cartón-yeso<br />
<strong>en</strong> lugar <strong>de</strong> <strong>la</strong>drillos para los tabiques<br />
divisorios <strong>de</strong> <strong>la</strong>s vivi<strong>en</strong>das; insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />
griferías con aireadores e inodoros <strong>de</strong> doble<br />
<strong>de</strong>scarga que permit<strong>en</strong> alcanzar hasta el<br />
30% <strong>de</strong> reducción <strong>de</strong> consumo <strong>de</strong> agua, etc.<br />
EMISIONES<br />
FUNDICIONES DEL ESTANDA, S.A.<br />
Insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> quemadores <strong>de</strong> alta<br />
efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> el horno <strong>de</strong> tratami<strong>en</strong>to<br />
térmico continuo que ha supuesto un<br />
ahorro <strong>de</strong> 581.845 kWh <strong>de</strong> consumo <strong>de</strong> gas<br />
natural (equival<strong>en</strong>te a 28.394 € <strong>de</strong> ahorro<br />
económico) y una reducción <strong>de</strong> los gases <strong>de</strong><br />
efecto inverna<strong>de</strong>ro -109,32 t <strong>de</strong> CO 2<br />
, 26,48<br />
kg <strong>de</strong> CO y 222,52 <strong>de</strong> NOx- así como <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
partícu<strong>la</strong>s solidas - 2,65 kg-.<br />
IRIZAR S. COOP<br />
Insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> un sistema <strong>de</strong> v<strong>en</strong>as <strong>de</strong> aire<br />
<strong>en</strong> 5 cabinas <strong>de</strong> pintado que aprovecha el<br />
aire cali<strong>en</strong>te <strong>de</strong> los hornos <strong>de</strong> secado. Esta<br />
actuación reduce el 36% <strong>de</strong> consumo <strong>de</strong> gas<br />
natural (92,3 MWh <strong>de</strong> reducción equival<strong>en</strong>te<br />
a 4.504,24 €) y evita <strong>la</strong> emisión <strong>de</strong> 18,5 t <strong>de</strong><br />
CO 2<br />
al año.<br />
AIALA VIDRIO, S.A.<br />
Reducción <strong>de</strong> <strong>la</strong> emisión <strong>de</strong> partícu<strong>la</strong>s<br />
<strong>en</strong> varias chim<strong>en</strong>eas sustituy<strong>en</strong>do, <strong>en</strong><br />
una primera fase, los túneles <strong>de</strong> capa<br />
<strong>en</strong> cali<strong>en</strong>te por unos nuevos equipos <strong>de</strong><br />
mayor efici<strong>en</strong>cia que aprovechan mejor el<br />
producto. En una segunda fase se cambia<br />
el tetracloruro <strong>de</strong> estaño por un nuevo<br />
producto <strong>de</strong> m<strong>en</strong>or impacto ambi<strong>en</strong>tal,<br />
el TC100, permiti<strong>en</strong>do así reducir <strong>de</strong><br />
forma importante el cont<strong>en</strong>ido <strong>en</strong> cloro y<br />
partícu<strong>la</strong>s <strong>en</strong> <strong>la</strong>s emisiones.<br />
MATERIAS PRIMAS<br />
ASÚA PRODUCTS, S.A.<br />
Introducción <strong>de</strong> <strong>la</strong> tecnología calcio/<br />
zinc-orgánicos que permite eliminar los<br />
metales pesados <strong>en</strong> los aditivos para PVC,<br />
consecu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> nuestra adhesión al<br />
compromiso voluntario Vynil 2010. Estos<br />
cambios tecnológicos han permitido que<br />
<strong>en</strong> <strong>2011</strong> <strong>la</strong> producción <strong>de</strong> aditivo utilizando<br />
estabilizantes orgánicos ya repres<strong>en</strong>te el<br />
45% <strong>de</strong> <strong>la</strong> producción total.<br />
DOMUSA CALEFACCIÓN S.COOP.<br />
Reducción <strong>de</strong> un 5% (0,87 t) <strong>de</strong>l plástico <strong>de</strong><br />
emba<strong>la</strong>je <strong>en</strong> cada unidad <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ra. Esta<br />
minimización se consigue gracias a los<br />
cambios introducidos <strong>en</strong> los parámetros <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s máquinas <strong>de</strong> emba<strong>la</strong>r y <strong>la</strong> sustitución<br />
<strong>de</strong>l film <strong>de</strong> plástico por uno resist<strong>en</strong>te a <strong>la</strong>s<br />
nuevas condiciones <strong>de</strong> trabajo.<br />
G.I. KEMPCHEN&COMDIFLEX<br />
Sustitución <strong>de</strong> <strong>la</strong> fibra cerámica<br />
conv<strong>en</strong>cional por fibra cerámica ecológica,<br />
<strong>la</strong> única <strong>de</strong>l mercado libre <strong>de</strong> cualquier<br />
c<strong>la</strong>sificación canceríg<strong>en</strong>a bajo <strong>la</strong> nota Q <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> directiva 67/548/EEC.<br />
RAMONDIN CÁPSULAS, S.A.<br />
Sustitución <strong>en</strong> un 10,5 % <strong>de</strong>l estaño<br />
primario, para e<strong>la</strong>borar <strong>la</strong>s cápsu<strong>la</strong>s<br />
embutidas, por estaño recic<strong>la</strong>do o <strong>de</strong><br />
segunda fusión. Esto supone una reducción<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> huel<strong>la</strong> <strong>de</strong> carbono asociado a dicho<br />
producto <strong>en</strong> más <strong>de</strong> un 5%. Parale<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te<br />
<strong>la</strong> <strong>empresa</strong> ha sacado al mercado una<br />
nueva línea <strong>de</strong> cápsu<strong>la</strong>s embutidas<br />
fabricadas <strong>en</strong> aluminio como sustitutivo a<br />
<strong>la</strong>s <strong>de</strong> estaño.<br />
PROCESO<br />
AERNNOVA AEROSPACE<br />
Incorporación <strong>de</strong> un evaporador - mejor<br />
técnica disponible- <strong>en</strong> el proceso productivo<br />
con el que se consigue una reducción <strong>de</strong>l<br />
75% <strong>de</strong>l residuo peligroso <strong>de</strong> aguas <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>vado. También posibilita <strong>la</strong> reutilización<br />
<strong>de</strong>l 80% <strong>de</strong>l agua tratada para el proceso <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>vado <strong>de</strong> piezas aeronáuticas o <strong>la</strong> limpieza<br />
<strong>de</strong> suelos. Se estima un ahorro <strong>de</strong> 20.000 €/<br />
año, <strong>de</strong>bido principalm<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> reducción<br />
<strong>de</strong>l coste <strong>de</strong> <strong>la</strong> gestión <strong>de</strong> residuos.<br />
LANCOR 2000, S.L.<br />
Sustitución <strong>de</strong> <strong>la</strong> máquina <strong>de</strong> limpieza <strong>de</strong><br />
agua a presión <strong>de</strong>l producto terminado<br />
por un equipo <strong>de</strong> limpieza, <strong>de</strong>s<strong>en</strong>grase<br />
y secado por ultrasonidos incluido <strong>en</strong> el<br />
listado vasco <strong>de</strong> tecnologías limpias. El<br />
cambio ha supuesto una reducción <strong>de</strong>l 50%<br />
<strong>en</strong> el tiempo <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> limpieza y <strong>la</strong><br />
liberación <strong>de</strong> personal para otras tareas. Se<br />
ha calcu<strong>la</strong>do un ahorro <strong>de</strong> 12.152 € al año.<br />
RESIDUOS<br />
CELULOSAS MOLDEADAS, S.A.<br />
Demostración <strong>de</strong> <strong>la</strong> tecnología <strong>de</strong> secado<br />
“Pulse Combustion Drying” que permite<br />
secar los lodos <strong>de</strong> <strong>de</strong>stintado y obt<strong>en</strong>er<br />
un polvo seco que pue<strong>de</strong> incorporarse <strong>en</strong><br />
otros procesos productivos o ser reutilizado<br />
mediante un cribaje para separar <strong>la</strong>s<br />
fibras <strong>de</strong> celulosa. Su reincorporación <strong>en</strong><br />
el proceso es <strong>la</strong> principal línea <strong>de</strong> estudio<br />
ya que para <strong>la</strong> industria papelera pue<strong>de</strong><br />
suponer importantes ahorros <strong>de</strong> materia<br />
prima (precio <strong>de</strong>l papel recuperado: 150€/t)<br />
y reducción o eliminación <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>posición<br />
<strong>de</strong> lodos <strong>en</strong> verte<strong>de</strong>ro (40 €/t).<br />
COMPAÑÍA PAVIMENTOS ALAVESES, S.A.<br />
COPALSA<br />
Utilización <strong>de</strong> 975 t <strong>de</strong> escorias <strong>de</strong> acería <strong>en</strong><br />
sustitución parcial <strong>de</strong> áridos sobre una total<br />
<strong>de</strong> 1.200 t necesarias para <strong>la</strong> pavim<strong>en</strong>tación<br />
<strong>de</strong> una carretera. La mezc<strong>la</strong> formu<strong>la</strong>da<br />
para que t<strong>en</strong>ga unas características físicoquímicas<br />
equival<strong>en</strong>tes al árido original,<br />
permitió conseguir un ahorro económico<br />
<strong>de</strong> un 57% ya que el precio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s escorias<br />
equivale al 30% <strong>de</strong>l precio <strong>de</strong>l árido.<br />
— 16 — — 17 —
EL PROGRAMA ECOEFICIENCIA EN 2012 EL PROGRAMA ECOEFICIENCIA EN 2012<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s convocatorias <strong>de</strong> ayudas<br />
a proyectos co<strong>la</strong>borativos y <strong>de</strong> ecoinnovación<br />
para <strong>la</strong> <strong>de</strong>mostración <strong>de</strong> tecnologías limpias y<br />
valorización <strong>de</strong> residuos<br />
Tras el éxito <strong>de</strong> <strong>la</strong>s iniciativas co<strong>la</strong>borativas y <strong>de</strong> los 9 proyectos <strong>de</strong><br />
Demostración <strong>en</strong> Tecnologías Limpias y Valorización <strong>de</strong> Residuos<br />
iniciados <strong>en</strong> <strong>2011</strong> -se prevé valorizar cerca <strong>de</strong> 100.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong><br />
residuos-, <strong>Ihobe</strong> abre una nueva convocatoria <strong>de</strong> ayudas con una<br />
dotación <strong>de</strong> 340.000 €.<br />
Esta nueva convocatoria, que permanecerá abierta hasta al 30<br />
<strong>de</strong> noviembre <strong>de</strong> 2012 o hasta agotar el presupuesto, pret<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>stacar <strong>la</strong> importancia <strong>de</strong>l medio ambi<strong>en</strong>te como factor <strong>de</strong><br />
competitividad <strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s y asociaciones <strong>empresa</strong>riales,<br />
ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo y clústers.<br />
La dotación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s subv<strong>en</strong>ciones se ha repartido <strong>en</strong> dos líneas:<br />
Proyectos co<strong>la</strong>borativos para impulsar el medio ambi<strong>en</strong>te<br />
como factor <strong>de</strong> competitividad. Promuev<strong>en</strong> <strong>la</strong> resolución <strong>de</strong><br />
retos comunes que obstaculizan <strong>la</strong> competitividad <strong>empresa</strong>rial.<br />
Se podrán b<strong>en</strong>eficiar <strong>de</strong> esta ayuda <strong>la</strong>s organizaciones cuya<br />
actividad vaya dirigida a pymes y micropymes.<br />
Proyectos <strong>de</strong> ecoinnovación para <strong>la</strong> <strong>de</strong>mostración <strong>en</strong><br />
tecnologías limpias y valorización <strong>de</strong> residuos. Inc<strong>en</strong>tivan <strong>la</strong><br />
<strong>de</strong>mostración <strong>de</strong> <strong>la</strong> viabilidad técnica, económica y ambi<strong>en</strong>tal<br />
<strong>de</strong> nuevas tecnologías a esca<strong>la</strong> industrial, ori<strong>en</strong>tadas a <strong>la</strong><br />
mejora <strong>de</strong> <strong>la</strong> productividad y el cierre <strong>de</strong> ciclos materiales.<br />
Los <strong>de</strong>stinatarios <strong>de</strong> esta línea serán <strong>empresa</strong>s y cualquier<br />
persona jurídica <strong>de</strong> naturaleza privada <strong>de</strong>dicada a <strong>la</strong> realización<br />
<strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s industriales, mercantiles o <strong>de</strong> prestación <strong>de</strong><br />
servicios.<br />
Para más información aquí.<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> segunda edición <strong>de</strong> Cursos<br />
Experto tras el éxito <strong>de</strong> <strong>la</strong> convocatoria <strong>2011</strong><br />
Con el objetivo <strong>de</strong> divulgar el conocimi<strong>en</strong>to sobre herrami<strong>en</strong>tas<br />
y metodologías ambi<strong>en</strong>tales avanzadas para <strong>la</strong> mejora <strong>de</strong> los<br />
procesos y los productos <strong>empresa</strong>riales, <strong>Ihobe</strong> pres<strong>en</strong>ta un total <strong>de</strong><br />
ocho Cursos Experto 2012, sobre <strong>la</strong> Edificación - Rehabilitación y<br />
<strong>la</strong> Urbanización Sost<strong>en</strong>ibles, el Ecodiseño y el Cambio Climático.<br />
La principal novedad <strong>de</strong> esta edición es un curso para facilitar<br />
a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> <strong>la</strong> norma UNE EN-ISO 14064<br />
para <strong>la</strong> verificación voluntaria <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> efecto inverna<strong>de</strong>ro.<br />
En materia <strong>de</strong> ecodiseño los cursos ofrec<strong>en</strong> dos módulos<br />
g<strong>en</strong>erales, uno <strong>de</strong> aplicación s<strong>en</strong>cil<strong>la</strong> <strong>de</strong>l ecodiseño y otro para<br />
<strong>la</strong> imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> <strong>la</strong> norma internacional ISO 14006.<br />
La convocatoria también incluye tres cursos con c<strong>la</strong>ra<br />
ori<strong>en</strong>tación sectorial <strong>en</strong>focados al diseño <strong>de</strong> productos para<br />
los sectores eléctrico-electrónico, <strong>de</strong> máquina-herrami<strong>en</strong>ta y<br />
<strong>de</strong> <strong>en</strong>vases-emba<strong>la</strong>jes.<br />
Semana <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> Euskadi 2012<br />
Bajo el lema Oportunida<strong>de</strong>s para competir mejor <strong>Ihobe</strong> realizó <strong>la</strong><br />
Semana <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> Euskadi 2012, <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tro ineludible<br />
para dar visibilidad a aquel<strong>la</strong>s acciones e iniciativas ecoefici<strong>en</strong>tes<br />
que contribuy<strong>en</strong> a mejorar <strong>la</strong> competitividad y el posicionami<strong>en</strong>to<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong>l País Vasco <strong>en</strong> el mercado nacional e<br />
internacional.<br />
Durante <strong>la</strong> Semana se puso <strong>de</strong> manifiesto <strong>la</strong> tracción ejercida por<br />
<strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s punteras <strong>en</strong> el impulso <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>ecoefici<strong>en</strong>cia</strong> como<br />
factor c<strong>la</strong>ve para competir.<br />
Asimismo <strong>en</strong> <strong>la</strong>s jornadas <strong>de</strong>stinadas al sector <strong>de</strong> <strong>la</strong> construcción<br />
se manifestó una c<strong>la</strong>ra apuesta <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s por el ecodiseño<br />
como solución <strong>de</strong>cisiva para difer<strong>en</strong>ciar sus productos.<br />
La Semana <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ecoefici<strong>en</strong>cia tuvo lugar <strong>de</strong>l 25 <strong>de</strong> mayo al 5<br />
<strong>de</strong> junio e incluyó ev<strong>en</strong>tos <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>dos por 22 organizaciones<br />
tractoras <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia (clústeres, asociaciones<br />
<strong>empresa</strong>riales, ag<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo, colegios profesionales y<br />
<strong>empresa</strong>s).<br />
Lanzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> campaña para<br />
<strong>la</strong> reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> materias primas<br />
Durante el próximo septiembre está previsto el <strong>la</strong>nzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> una<br />
campaña específica para <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong> materias<br />
primas <strong>en</strong> <strong>de</strong>terminados sectores industriales.<br />
La campaña ofrecerá, a modo <strong>de</strong> apoyo a <strong>la</strong> toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones,<br />
asesorami<strong>en</strong>to para incidir <strong>en</strong> <strong>la</strong> minimización <strong>de</strong>l consumo<br />
<strong>de</strong> materias primas con el consigui<strong>en</strong>te ahorro económico.<br />
Para ello se pondrá a disposición <strong>de</strong> <strong>la</strong>s industrias un experto<br />
tecnológico que, durante 4 horas, ori<strong>en</strong>tará “in situ” sobre <strong>la</strong>s<br />
posibles estrategias <strong>en</strong>focadas a <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong>l consumo <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s materias primas <strong>de</strong> los procesos industriales y asesorará<br />
sobre <strong>la</strong> p<strong>la</strong>nificación <strong>de</strong> los pasos futuros, <strong>la</strong> priorización <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
actuaciones y <strong>la</strong> mejor forma <strong>de</strong> proce<strong>de</strong>r.<br />
Durante el año <strong>2011</strong>, <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia<br />
han conseguido reducir el consumo <strong>de</strong> materias primas <strong>en</strong> sus<br />
procesos productivos lo que les ha permitido proporcionar a sus<br />
cli<strong>en</strong>tes productos y servicios más atractivos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el punto <strong>de</strong><br />
vista ambi<strong>en</strong>tal y a un precio m<strong>en</strong>or, increm<strong>en</strong>tando por tanto su<br />
competividad <strong>en</strong> el mercado.<br />
Tras el éxito <strong>de</strong> participación <strong>en</strong> <strong>la</strong> primera convocatoria se<br />
manti<strong>en</strong><strong>en</strong> los cursos <strong>de</strong> edificación–rehabilitación y urbanización<br />
sost<strong>en</strong>ibles que capacitan a <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s para aplicar <strong>la</strong> Guía <strong>de</strong><br />
Edificación y Rehabilitación Sost<strong>en</strong>ible.<br />
Toda <strong>la</strong> información <strong>de</strong> los cursos se pue<strong>de</strong> consultar <strong>en</strong> el<br />
apartado <strong>de</strong> formación <strong>de</strong> <strong>la</strong> web <strong>de</strong> <strong>Ihobe</strong>. Cabe <strong>de</strong>stacar que<br />
<strong>la</strong> oferta <strong>de</strong> p<strong>la</strong>zas por curso está limitada a 20 participantes y <strong>la</strong><br />
inscripción es gratuita para <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s adheridas al Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong> Empresa Vasca 2010-2014, siempre y cuando<br />
super<strong>en</strong> el caso práctico que se les propone. Para <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s no<br />
adheridas al programa el coste es <strong>de</strong> 500 €.<br />
A lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> los once días, <strong>en</strong> los tres territorios históricos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
CAPV, se celebraron 28 actos dirigidos a industrias y profesionales<br />
<strong>de</strong> difer<strong>en</strong>tes sectores movilizando cerca <strong>de</strong> 800 personas. Estos<br />
actos con formato <strong>de</strong> jornadas, confer<strong>en</strong>cias, <strong>de</strong>sayunos y sesiones<br />
técnicas, visitas a insta<strong>la</strong>ciones, talleres y cursos han permitido<br />
compartir experi<strong>en</strong>cias y casos <strong>de</strong> éxito <strong>en</strong> <strong>la</strong> aplicación <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
innovación y <strong>la</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad <strong>en</strong> <strong>la</strong> industria <strong>vasca</strong>.<br />
Los actos <strong>de</strong> temáticas <strong>en</strong> re<strong>la</strong>ción a <strong>la</strong> edificación sost<strong>en</strong>ible, el<br />
ecodiseño, <strong>la</strong> huel<strong>la</strong> <strong>de</strong> carbono y el empr<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to ver<strong>de</strong> son<br />
los que han <strong>de</strong>spertado mayor interés conc<strong>en</strong>trando más <strong>de</strong> 500<br />
personas <strong>en</strong> 12 actos.<br />
Pl<strong>en</strong>ario con <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong>l Programa<br />
Ecoefici<strong>en</strong>cia 2010-2014<br />
Todas <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s <strong>de</strong>l Programa Ecoefici<strong>en</strong>cia serán invitadas<br />
a participar <strong>en</strong> el “1r Encu<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> <strong>empresa</strong>s ecoefici<strong>en</strong>tes” que<br />
se realizará el próximo mes <strong>de</strong> diciembre. En esta jornada se<br />
compartirán y reconocerán los avances <strong>de</strong> los grupos <strong>de</strong> trabajo,<br />
los <strong>resultados</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s actuaciones realizadas por <strong>la</strong>s <strong>empresa</strong>s y se<br />
p<strong>la</strong>ntearán nuevas propuestas para el trabajo co<strong>la</strong>borativo <strong>en</strong> red.<br />
Para más información aquí.<br />
Para más información aquí.<br />
— 18 — — 19 —
RETOS Y OPORTUNIDADES DE LAS EMPRESAS PARA 2012<br />
Proyecto <strong>de</strong> ley <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>ción y corrección <strong>de</strong> <strong>la</strong> contaminación<br />
<strong>de</strong>l suelo<br />
Prevista su aprobación <strong>en</strong> el último trimestre <strong>de</strong>l año, sustituirá <strong>la</strong><br />
actual Ley 1/2005 <strong>de</strong> 4 febrero. Las principales modificaciones que<br />
incorporará serán:<br />
Simplificación <strong>de</strong> <strong>la</strong> tramitación administrativa, mediante <strong>la</strong><br />
adopción <strong>de</strong> un procedimi<strong>en</strong>to más s<strong>en</strong>cillo para <strong>la</strong>s activida<strong>de</strong>s<br />
<strong>de</strong> m<strong>en</strong>or pot<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> contaminación.<br />
M<strong>en</strong>or tute<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> administración cuando no se consi<strong>de</strong>ra<br />
necesaria, p. ej., ex<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> inicio <strong>de</strong>l procedimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>c<strong>la</strong>ración <strong>de</strong> <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong>l suelo.<br />
Inclusión d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong>l régim<strong>en</strong> jurídico <strong>de</strong> los suelos contaminados<br />
<strong>de</strong> los verte<strong>de</strong>ros que cesaron <strong>la</strong> actividad antes <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>trada <strong>en</strong><br />
vigor <strong>de</strong>l Decreto 423/1994, <strong>de</strong> 2 <strong>de</strong> noviembre.<br />
Decreto por el que se regu<strong>la</strong> <strong>la</strong> producción y gestión <strong>de</strong> los<br />
residuos <strong>de</strong> construcción y <strong>de</strong>molición<br />
De aplicación a <strong>empresa</strong>s constructoras, ayuntami<strong>en</strong>tos,<br />
consultoras especializadas y particu<strong>la</strong>res fue aprobado el 26 <strong>de</strong><br />
junio <strong>de</strong> 2012 y <strong>en</strong>trará <strong>en</strong> vigor tras su publicación <strong>en</strong> el BPV .<br />
El Decreto establece los requisitos que <strong>de</strong>berán cumplir<br />
<strong>la</strong>s personas productoras y <strong>la</strong>s poseedoras <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong><br />
construcción y <strong>de</strong>molición proced<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> obra mayor, <strong>en</strong>tre los<br />
que se <strong>de</strong>staca:<br />
Incorporación <strong>de</strong> un estudio <strong>de</strong> gestión <strong>de</strong> residuos <strong>en</strong> el<br />
proyecto <strong>de</strong> <strong>la</strong> obra.<br />
P<strong>la</strong>n <strong>de</strong> gestión <strong>de</strong> residuos con <strong>de</strong>finición <strong>de</strong> responsabilida<strong>de</strong>s<br />
que asegure una a<strong>de</strong>cuada gestión.<br />
Constitución <strong>de</strong> una fianza para obt<strong>en</strong>er <strong>la</strong> lic<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> obras.<br />
Finalm<strong>en</strong>te también regu<strong>la</strong> <strong>la</strong>s activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> valorización y<br />
eliminación <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong> construcción y <strong>de</strong>molición para cuyo<br />
<strong>de</strong>sarrollo se requerirá autorización previa <strong>de</strong>l órgano ambi<strong>en</strong>tal.<br />
Proyecto <strong>de</strong> Ley <strong>de</strong> Cambio Climático<br />
El proyecto <strong>de</strong> Ley que se prevé que se apruebe durante el mes <strong>de</strong><br />
septiembre <strong>de</strong> 2012 establece principios y ori<strong>en</strong>taciones <strong>de</strong>stinadas<br />
a que todas <strong>la</strong>s administraciones públicas comprometan con <strong>la</strong><br />
incorporación <strong>de</strong> <strong>la</strong> variable ambi<strong>en</strong>tal y climática a todos sus<br />
p<strong>la</strong>nes sectoriales.<br />
La e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> programas para <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> efecto<br />
inverna<strong>de</strong>ro, <strong>la</strong> promoción <strong>de</strong> <strong>la</strong> contratación pública ver<strong>de</strong> o <strong>la</strong><br />
integración <strong>de</strong> medidas <strong>de</strong> ahorro <strong>en</strong>ergético <strong>en</strong> <strong>la</strong> edificación son<br />
algunos <strong>de</strong> los aspectos que regu<strong>la</strong> el proyecto <strong>de</strong> Ley a<strong>de</strong>más <strong>de</strong><br />
incorporar el concepto novedoso <strong>de</strong> los presupuestos <strong>de</strong> carbono<br />
<strong>de</strong>finidos como <strong>la</strong> cantidad <strong>de</strong> CO 2<br />
que pue<strong>de</strong> emitir <strong>la</strong> economía<br />
<strong>vasca</strong> hasta 2020 y mecanismos a introducir para no sobrepasar<br />
ese límite.<br />
Anteproyecto <strong>de</strong> Ley por el que se modifica <strong>la</strong> ley 16/2002 IPPC<br />
Con el objetivo <strong>de</strong> dar cumplimi<strong>en</strong>to a <strong>la</strong> obligación <strong>de</strong><br />
transposición <strong>de</strong> <strong>la</strong> Directiva <strong>de</strong> emisiones industriales, se ha<br />
e<strong>la</strong>borado el anteproyecto <strong>de</strong> ley que vi<strong>en</strong>e a modificar <strong>la</strong> Ley<br />
16/2002, <strong>de</strong> 1 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>ción y control <strong>de</strong> <strong>la</strong> contaminación<br />
estatal.<br />
Prevista su aprobación para finales <strong>de</strong> 2012 <strong>la</strong>s principales<br />
noveda<strong>de</strong>s que incorpora son:<br />
Desaparece <strong>la</strong> vig<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> 8 años para <strong>la</strong> autorización ambi<strong>en</strong>tal<br />
integrada.<br />
Amplía el ámbito <strong>de</strong> aplicación incorporando nuevos sectores y<br />
activida<strong>de</strong>s.<br />
Las Mejores Técnicas Disponibles no serán una refer<strong>en</strong>cia para<br />
establecer valores límite <strong>de</strong> emisión y <strong>la</strong> autoridad compet<strong>en</strong>te<br />
podrá fijar, si proce<strong>de</strong>, valores límite m<strong>en</strong>os estrictos.<br />
Incorporación <strong>de</strong> nuevas medidas <strong>en</strong> los permisos como <strong>la</strong>s<br />
referidas a <strong>la</strong> protección <strong>de</strong>l suelo, aguas subterráneas o control<br />
y gestión <strong>de</strong> residuos <strong>de</strong> <strong>la</strong> insta<strong>la</strong>ción.<br />
Cambio <strong>en</strong> <strong>la</strong> periodicidad <strong>de</strong> inspecciones: <strong>de</strong> 1 y 3 años <strong>en</strong><br />
función <strong>de</strong> <strong>la</strong> evaluación <strong>de</strong>l riesgo y seis meses para repetir <strong>la</strong><br />
inspección <strong>en</strong> caso <strong>de</strong> incumplimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong>l<br />
permiso.<br />
Con <strong>la</strong> co<strong>la</strong>boración <strong>de</strong>:<br />
Para más información y formu<strong>la</strong>rio <strong>de</strong> adhesión<br />
Servicio <strong>de</strong> información y ori<strong>en</strong>tación ambi<strong>en</strong>tal <strong>Ihobe</strong>-line 900 15 08 64<br />
www.ihobe.net