09.02.2016 Views

Informe sobre la situación de los derechos humanos en la República Dominicana

RepublicaDominicana-2015

RepublicaDominicana-2015

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

248 | <strong>Informe</strong> <strong>sobre</strong> <strong>la</strong> <strong>situación</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>humanos</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>República</strong> <strong>Dominicana</strong><br />

irregu<strong>la</strong>r <strong>en</strong> un país no repres<strong>en</strong>ta una lesión a un bi<strong>en</strong> jurídico fundam<strong>en</strong>tal que<br />

requiera ser protegido a través <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>r punitivo <strong>de</strong>l Estado. 588<br />

610. Por tal motivo, <strong>en</strong> el marco <strong>de</strong> <strong>la</strong>s prácticas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ciones migratorias a<br />

migrantes haitianos <strong>en</strong> <strong>República</strong> <strong>Dominicana</strong>, <strong>la</strong> Comisión consi<strong>de</strong>ra importante<br />

reiterar que “[l]as normas internacionales establec<strong>en</strong> que <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción <strong>de</strong>be<br />

aplicarse sólo <strong>de</strong> manera excepcional y luego <strong>de</strong> haber analizado <strong>en</strong> cada caso su<br />

necesidad. En todos <strong>los</strong> casos, <strong>los</strong> estados <strong>de</strong>b<strong>en</strong> evitar <strong>la</strong> prolongación excesiva <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción y <strong>de</strong>b<strong>en</strong> asegurar que sea lo más breve posible” 589 . Las múltiples<br />

afectaciones que g<strong>en</strong>era <strong>la</strong> privación <strong>de</strong> <strong>la</strong> libertad <strong>sobre</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

personas justifican porque estas son medidas a <strong>la</strong>s que <strong>los</strong> Estados solo pue<strong>de</strong>n<br />

recurrir como una última ratio. En adición a <strong>la</strong>s afectaciones que g<strong>en</strong>era <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria <strong>sobre</strong> el <strong>de</strong>recho a <strong>la</strong> libertad personal, también es necesario<br />

t<strong>en</strong>er <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta que <strong>en</strong> muchos casos <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción acarrea serias afectaciones<br />

<strong>sobre</strong> <strong>la</strong> integridad personal y <strong>la</strong> salud física y psicológica <strong>de</strong> <strong>los</strong> migrantes<br />

<strong>de</strong>t<strong>en</strong>idos. 590<br />

611. La Comisión ha seña<strong>la</strong>do que <strong>de</strong> conformidad con <strong>la</strong> jurispru<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> <strong>los</strong> órganos<br />

<strong>de</strong>l Sistema Interamericano <strong>sobre</strong> el <strong>de</strong>recho a <strong>la</strong> libertad personal, <strong>los</strong> sigui<strong>en</strong>tes<br />

estándares aplican <strong>en</strong> materia <strong>de</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria: i) <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria<br />

<strong>de</strong>be ser <strong>la</strong> excepción y no <strong>la</strong> reg<strong>la</strong>; ii) consecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te, el hecho <strong>de</strong> que un<br />

migrante se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tre <strong>en</strong> <strong>situación</strong> irregu<strong>la</strong>r no constituye per se razón sufici<strong>en</strong>te<br />

para <strong>de</strong>cretar <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria <strong>de</strong> una persona, bajo <strong>la</strong> presunción <strong>de</strong> que<br />

esta no cumplirá con <strong>los</strong> fines legítimos <strong>de</strong>l proceso; iii) <strong>los</strong> fines legítimos y<br />

permisibles <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria <strong>de</strong>b<strong>en</strong> t<strong>en</strong>er carácter procesal, tales como<br />

asegurar <strong>la</strong> comparec<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l migrante al procedimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>de</strong>terminación <strong>de</strong> su<br />

<strong>situación</strong> migratoria o para garantizar <strong>la</strong> aplicación <strong>de</strong> una or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> <strong>de</strong>portación;<br />

iv) aun existi<strong>en</strong>do fines procesales, se requiere que <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria sea<br />

absolutam<strong>en</strong>te necesaria y proporcional, <strong>en</strong> el s<strong>en</strong>tido <strong>de</strong> que no existan otros<br />

medios m<strong>en</strong>os gravosos para lograr el fin procesal que se persigue y que no se<br />

afecte <strong>de</strong>sproporcionadam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> libertad personal; v) todos <strong>los</strong> aspectos<br />

anteriores requier<strong>en</strong> una motivación individualizada que no pue<strong>de</strong> t<strong>en</strong>er como<br />

sust<strong>en</strong>to presunciones; vi) <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria <strong>de</strong>be <strong>de</strong>cretarse por el m<strong>en</strong>or<br />

tiempo que proceda para cumplir el fin procesal, lo que a su vez implica una<br />

revisión periódica <strong>de</strong> <strong>los</strong> elem<strong>en</strong>tos que dieron lugar a <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción; y vii) el<br />

mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción migratoria por un p<strong>la</strong>zo irrazonable hace que <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>t<strong>en</strong>ción <strong>de</strong>v<strong>en</strong>ga <strong>en</strong> arbitraria. 591<br />

612. También se <strong>de</strong>nunció ante <strong>la</strong> CIDH, <strong>la</strong> separación forzada <strong>de</strong> familias, al no dar a <strong>los</strong><br />

afectados <strong>la</strong> oportunidad <strong>de</strong> hacer arreg<strong>los</strong> para viajar con esposas o hijos, o <strong>de</strong><br />

588<br />

589<br />

590<br />

591<br />

CIDH, Derechos <strong>humanos</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> migrantes y otras personas <strong>en</strong> el contexto <strong>de</strong> <strong>la</strong> movilidad humana <strong>en</strong><br />

México. OEA/Ser.L/V/II. Doc. 48/13. 30 <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 2013, párr. 427.<br />

CIDH, Derechos <strong>humanos</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> migrantes, estándares internacionales y directiva europea <strong>sobre</strong> retorno.<br />

Resolución n° 03/08, 25 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 2008, pág. 2.<br />

CIDH, Derechos <strong>humanos</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> migrantes y otras personas <strong>en</strong> el contexto <strong>de</strong> <strong>la</strong> movilidad humana <strong>en</strong><br />

México. OEA/Ser.L/V/II. Doc. 48/13. 30 <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 2013, párr. 428.<br />

CIDH, Derechos <strong>humanos</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> migrantes y otras personas <strong>en</strong> el contexto <strong>de</strong> <strong>la</strong> movilidad humana <strong>en</strong><br />

México. OEA/Ser.L/V/II. Doc. 48/13. 30 <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 2013, párr. 458.<br />

Organización <strong>de</strong> <strong>los</strong> Estados Americanos | OEA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!