XORNAL

NOVAS 5ºA
Galicia
Medio ambiente
Medusa Xigante nas Rías Baixas
Medusa galega
O MARISQUIÑO SEGUIRÁ EN GALICIA,
PROBABLEMENTE EN VIGO

NOTICIAS DE ESPAÑA
A Rioxa, fóra de xogo??
O presidente de España anuncia que A Rioxa xa non
existirá como comunidade autónoma.
Onte, 9 de Marzo, no noso país,España, o noso presidente do Goberno Pedro Sánchez
anunciou que a comunidade autónoma a Rioxa pasará a ser unha provincia de Castilla e
León a partir do próximo mes de Abril .Decidiu
isto porque a antiga comunidade autónoma é a
máis pequena de todas as demais de España e
hai provincias que son máis grandes ca ela. Por
outro lado,a maioría dos habitantes da Rioxa
non están dacordo con esta decisión : “Isto é
inxusto!”,”O razonamento non ten
sentido”,”Porque a nós e non a Ceuta ou
Melilla,que son aínda máis pequenas??.Estas
son algunhas das queixas dos habitantes da Rioxa. Outros habitantes desta, simplemente
o aceptan, xa que cren que este cambio non lles afectará,outros están pensando en
mudarse fóra de España para non vivir en “un país con decisións inxustas”.Pedro
Sánchez falou e acordou esta determinación co rei Felipe VI,a quen lle pareceu ben a
decisión,pero un pouco precipitada,por iso se levará a cabo en abril (aproximadamente).
Un meteorito achégase a España
Este meteorito esta a piques de atravesar a atmosfera terrestre.
O meteorito Sharop estase achegando a unha gran velocidade a atmosfera terrestre seguido por fragmentos de
rochas que se foron despegando ao longo da súa viaxe e que ten previsto que impacte na superficie española,
entre Castilla Leon, Galicia e Asturias.
Dende o Instituto Superior de Sismoloxía, prégaselle á cidadanía que vivan nalgunha destas comunidades, se
muden provisionalmente a algunha comunidade próxima que non estea en risco pola caìda do meteorito ou que
vaian rapidamente a Portugal ou Francia para estar mais seguros.

ANDEL CULTURAL, aula de 4ºB
Un ano atrás, todo mudou por mor da pandemia. Unha primavera despois, miramos o futuro con optimismo a través de lecturas que nos animan a retomar a vida cultural, a
seguir formándonos: “ Un ano atrás, unha primavera despois, e sempre, a lectura!”. O 15 de marzo do 2020, o mundo da cultura, como o resto da sociedade, ficou
paralizado. Canceláronse concertos, obras de teatro, presentacións de libros. Pecháronse ao público exposicións, bibliotecas, librerías e museos. Aínda así, a lectura foi a
terceira actividade que mellor contribuíu, despois de ver a televisión e conversar con amigos e familia, a levar o confinamento.
¿Vendeuse máis en algún momento do 2020?
Houbo picos, como reflexan plataformas como Todos tus Libros ou Galiciale:
https://www.todostuslibros.com/ que permite consultar libros, no top de ventas e saber en qué librería de España podes conseguir o que estás buscando. A plataforma
pusose en marcha o 13 de novembre, día das librerías, e pasou de tener de 30.000 usuarios a 148.000 de hoxe. Lectores e libreiros, ou bibliotecarios, en contacto.
Cun 30 % de aforo, volveron abrir en febreiro as bibliotecas galegas, que mitigaron a carencia da dimensión máis social do libro, coa plataforma GaliciaLe
https://www.galiciale.gal/, e iniciativas como clubes de lectura.
«As mulleres son as que máis len e compran. A novela é o summum, a que vende, con calidade e deseño.
LOS «TOP VENTAS» DEL 2020 EN GALICIA
1. «El enigma de la habitación 622» Joël Dicker. Alfaguara,2. «El infinito en un junco» Irene Vallejo. Siruela,3. «La madre de Frankenstein» Amudena Grandes. Tusquets,4. «Las tinieblas y el alba» ken Follet. Plaza &
Janés e 5. «Línea de fuego» Arturo Pérez-Reverte. Alfaguara.
OS TOP RECOMENDADOS EN NOVIDADES, PRIMAVERA 2021, DA NOSA BIBLIOTECA MORAIMA:
Xacobeo ano santo 2021
Visitade este enlace para coñecer as actividades: https://consejojacobeox21.es/
“Os camiños, como a auga, nunca son os mismos dúas veces. O Camiño de Santiago non é unha excepción e por iso queremos contribuir
a facer do ano Xacobeo 2021 algo distinto e inspirador. Queremos convertir o Xacobeo 2021 nun punto de encontro REAL de creatividade e
interacción.”
En Galicia, este ano Xacobeo, visitarannos moitos peregrinos, cheos de fe e promesas, e poderan vivir os Proxectos Culturais do
Xacobeo 2021,co obxectivo de apoiar o tecido cultural con actuacións, escénicas e musicais, en galego.
O DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2021
Foi adicado a Xela Arias: «Só podo escribir desde muller, desde miope e desde galega»
Podedes repasar a súa figura neste enlace:
https://primaveradasletras.gal/xela-arias/#more-2772
En 2021 achegámonos a un X maiúsculo das nosas letras: o de Xela Arias (Sarria, 1962-Vigo, 2003), un cumio da poesía galega.
Saímos ao encontro dun océano de versos, dunha vida tan breve coma brillante e vizosa. Coñeceremos a Xela editora, a tradutora, e
tamén a muller comprometida coa nosa cultura, co pacifismo, co ecoloxismo ou co movemento feminista.
A Real Academia Galega inaugurou o martes 2 de marzo a Primavera das Letras dedicada a Xela Arias no CEIP Sárdoma-Moledo, o
colexio de Vigo onde estudou de nena a escritora e tradutora á que a institución lle dedica este ano o Día das Letras Galegas. O
presidente da RAG, Víctor F. Freixanes, e a académica Fina Casalderrey presentarán o proxecto dirixido ao alumnado de infantil e
primaria nun acto no que participará a familia da homenaxeada canda a comunidade educativa de Sárdoma-Moledo. A diversidade
lingüística é unha riqueza ameazada a nivel mundial. Por iso a UNESCO celebra dende 2000, cada 21 de febreiro, o Día da Lingua
Materna, unha conmemoración á que a Real Academia Galega se suma este ano compartindo “Xeliña fala galego". O relato, escrito polo
mestre e tradutor Valentín Arias en 1968, conta a experiencia como nena criada en galego da súa filla Xela Arias (1962-2003), a quen a
Academia lle dedica este ano o Día das Letras Galegas.

MEDUSA VERDE
RELATOS 3ºB
A NENA DOS CABALOS
Erase unha vez, unha medusa verde que vivía nun grupo de
medusas rosas que se burlabanse dela.
Un dia decidiu unha cousa: marcharse ao fondo abisal, a pesar
de que hai moitos peixes tanto peligrosos e terroríficos como
raros e brillantes como a medusa verde.
Mentras buscaba o fondo abisal, preguntoulle aos outros
peixes e animais:
- Sabedes onde está o fondo abisal? Estouno buscando.
Os outros animais decíanlle que non sabían onde estaba. Unha
semana despois, a medusa encontrouno e cando se meteu,
decatouse que non era terrorífico, era máis ben bonito pois
todos os seres de alí brillaban con cores bonitas. Ata a
medusa comenzou a brillar un verde fermoso e moi vivo, como
as medusas de alí!
Por fin encontrou onde encaixaba perfectamente cos outros
seres vivos que habitaban alí e viviu miles de aventuras coas
outras medusas.
En canto as medusas rosas o souberon sentiron envidia da
outra medusa, e aprenderon que ser diferente non é malo e non
volveron a burlarse dos outros seres vivos nunca máis.
Olivia
O gato, o golfiño e a invasión das gaivotas
Había unha vez un gatiño bebé chamado Pei,estaba abandonado e
asustado, e ia escabullíndose de sombra en sombra.
Un día chegou a unha praia onde na area había un golfiño ferido.
Pei foi correndo a avisar ao seu amigo Alfred, que é un veterinario
que coñeceu fai uns días, Alfred axudou ao golfiño; o golfiño
invitou a Pei a dar un paseo polo mar e ainda que a Pei non lle
gustaba a auga aceptou. Ao pouco rato Pei acostumouse a estar na
auga e aprendeu a nadar.
Meses despois enteráronse de que as gaivotas estaban atacando a
praia: roubaban comida, maltrataban aos animais…
O seu xefe era Monopataca, que se chama así porque so lle gustan
as patacas fritidas. Dúas gaivotas que non estaban de acordo con
el, uníronse a Pei e ao golfiño. Eran Monopata, que é o fillo de
Monopataca pero non lle cae ben e Codigobranco, que se chama así
porque garda o código da base e é o máis branco.
Tempo despóis Monopataca rendiuse porque moitos deles foron ao
outro equipo, e prometeu ser bo; o golfiño e Pei celebrárono
facendo unha festa na praia e invitaron a todos os seus amigos.
Nael
Nunha granxa de Galiza habitaba unha familia formada pola avoa,
o avó e o pai e a nai de Carla, unha nena especial aínda que eles
non o sabían.
A nena tiña 10 anos e un talento especial: podía falar cos cabalos.
Ela o descubrira cando montara por primeira vez na egua marrón
que lle regalaran polo aniversario, Brisa.
Facía uns días que Brisa estaba preñada e o día do décimo
aniversario de Carla a egua deu a luz un potro.
-Como vai chamarse, Carla? -dixo a nai-. Que che parece
Azucre?
A nena quedou pensativa mentres o potro exploraba cada rincón
da corte. Iso deulle unha idea.
-Xa sei -dixo-, vai chamarse Explora!
Explora restregou a súa cabeza contra a camiseta de Carla para
dar a entender que lle gustaba ese nome.
Ao día seguinte Carla ergueuse moi cedo, sobre as seis e media
da mañá, para dar unha volta polos prados de alí cerca montada
en Brisa e ensinarlle a Explora a súa nova casa.
Pero cando estaba a piques de baixar a corte:
-Hiiii!
Carla alarmouse. Era Brisa!
Brisa era unha eugua tranquila e a nena nunca a oíra rinchar así.
Carla saiu correndo e cando chegou Brisa estaba alí, pero faltaba
Explora!
Carla chamouna por todas as partes:
-Explora, Explora!
Despois como non a atopaba foi buscar aos seus pais.
Cando pasou por diante da porta da súa habitación, o seu can,
Tim, correu tras ela.
-Mamá, papá -berraba-, Explora desapareceu!
-Que? -dixo a nai espertando sobresaltada.
-Baixei á corte -explicou a nena- porque oíra rinchar a Brisa
dunha forma moi estraña e Explora non estaba.
-Carla, teu pai e mais eu imos preguntar aos veciños dos redores
se viron a Explora e ti podes poñer cenorias pola granxa por se
aparece -dixo a nai-. Poden axudarte os avós. Deica logo!
Carla foi buscar aos seus avós, que lle dixeron que a axudarían.
Cando estaba collendo as cenorias oeu un rinchar moi parecido
ao de Brisa que proviña da granxa veciña e foi investigar.
Meteuse no graneiro e atopou a Explora escondido alí.
Cando atopou ao veciño da granxa el confesou que coma ela
sempre gañaba os concursos de cabalos, el raptara a Explora.
Despois pediulle perdón polo que fixera e Carla deulle un
consello para os concursos: darlles un premio cando remate cada
proba.
E Carla foi dar un paseo con Brisa e Explora.
Mar