La participation citoyenne à l'élaboration de la norme et de la ...
La participation citoyenne à l'élaboration de la norme et de la ...
La participation citoyenne à l'élaboration de la norme et de la ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
20<br />
« Refòm <strong>La</strong>jistis makonnen<br />
ak pratik patisipasyon<br />
sitwayen yo »<br />
•••<br />
Men ki jan konsiltasyon sa yo<br />
fèt. Dabò, komite kòdinasyon ak<br />
ekip teknik <strong>la</strong> e<strong>la</strong>bore yon seri<br />
dokiman diskisyon ak kesyon<br />
byen presi pou <strong>de</strong>bat. Atravè<br />
tout peyi a, kòdonatè nou yo<br />
òganize yon seri atelye sektoryèl<br />
e sitou atelye miltisektoryèl<br />
(kote divès sektè nan popi<strong>la</strong>syon<br />
an ak divès aktè yo nan sistèm<br />
jidisyè a reyini). Plis pase 2.000<br />
òganizasyon nan baz <strong>la</strong> ak plis<br />
pase 20.000 moun <strong>de</strong>ja patisipe<br />
pou bay dizon yo sou youn ou<br />
lòt pwen ki konsènen refòm <strong>La</strong>-<br />
FORUM CITOYEN POUR LA RÉFORME DE LA JUSTICE<br />
jistis <strong>la</strong>. Yo te òganize plis pase<br />
00 atelye atravè tout peyi a.<br />
Konsa, Fowòm nan rive rasanble<br />
yon seri pwopozisyon ki kapab<br />
e<strong>de</strong> n pi <strong>de</strong>van ; men sitou,<br />
li <strong>de</strong>vlope yon m<strong>et</strong>odoloji ki pèmèt<br />
sitwayen yo patisipe.<br />
Refòm <strong>La</strong>jistis man<strong>de</strong> yon<br />
gwo chanjman nan mantalite ak<br />
nan pratik sitwayen yo ak otorite<br />
L<strong>et</strong>a yo. Ki jan moun yo konsi<strong>de</strong>re<br />
<strong>la</strong>lwa ? Ki wòl <strong>la</strong>jistis ak<br />
tribinal yo genyen nan sosy<strong>et</strong>e<br />
a ? Nan ki fason popi<strong>la</strong>syon an<br />
konprann yo ? Ki wòl avoka yo<br />
genyen kòm <strong>de</strong>fansè sitwayen<br />
yo, kit yo viktim kit yo akize ?<br />
Ki dwa sitwayen yo genyen ?<br />
Ki <strong>de</strong>vwa yo tou pou <strong>La</strong>jistis<br />
fonksyone kòm sa dwa ? Tout<br />
kesyon sa yo touche ak fason<br />
moun yo konprann <strong>La</strong>jistis nan<br />
peyi a. Kounye a, pi move bagay<br />
ou ka fè se rele yon moun <strong>de</strong>van<br />
jij. Prizon yo se lekòl <strong>de</strong>lenkans<br />
yo ye. Gadavi yo se kote plis<br />
vyo<strong>la</strong>syon dwa moun fèt. Depi<br />
yon moun pa kab peye yon avoka<br />
li prèske tounen yon sitwayen<br />
san dwa. Nou tout nou konnen<br />
reyalite sa yo. Fowòm sitwayen<br />
an vle reyalize yon refòm <strong>la</strong>jistis<br />
ki touche mantalite yo ak kilti<br />
jidisyè peyi a. Travay sa a fenk<br />
kòmanse.<br />
Pou fini, nou kapab reponn<br />
kesyon an, pou ki sa Komite<br />
Kòdinasyon Fowòm sitwayen an<br />
ap fè Fowòm espesyal sa a ?<br />
• (Jan n te di l :) Refòm <strong>La</strong>jistis<br />
<strong>la</strong> mare ak refòm L<strong>et</strong>a a.<br />
Refòm <strong>La</strong>jistis se refòm pratik<br />
ak mantalite L<strong>et</strong>a yo. Sitwayen<br />
dwe e yo kapab patisipe nan fè<br />
<strong>la</strong>lwa chita sou reyalite ak pwoblèm<br />
moun yo ap viv.<br />
• Sitwayen yo kapab jwenn<br />
repons ak pwopozisyon lè yo<br />
chita pale antre yo, ansanm ak<br />
otorite yo, san vyo<strong>la</strong>ns ak san<br />
gwo ponyèt. Yon pwosesis konsa<br />
kapab abouti sou bon jan lwa.<br />
• Sitwayen yo ak otorite L<strong>et</strong>a<br />
yo dwe <strong>de</strong>vlope lòt mantalite ak<br />
lòt pratik nan domèn <strong>La</strong>jistis<br />
ak nan tout lòt domèn L<strong>et</strong>a ki<br />
bezwen refòm toujou.<br />
Mèsi.<br />
Père Jan Hanssens<br />
Justice <strong>et</strong> Paix