13.05.2020 Views

Birba_#8_Gherdëina

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

18 CURIOSITEIES DAL MOND

Savoves’a che ...?

Calories

Nosc corp à de bujën de energia acioche

l funzionëie. Chësta energia giapons dala

maiadives, plu avisa dal maië y dal bever.

Uni alimënt à na cumposizion defrënta.

La sustanzes nutritives plu mpurtantes ie:

i carboidrac, i grasc y la proteines. N mesura

te calories tan de energia che uni maiadiva à.

L corp uman adrova calories y chëstes

reprejentea la forza che ie de bujën per duta

si funzions viteles y che la persona adrova

per pudëi fé duta l’ativiteies che la uel.

Canche fajon sport ons sambën de bujën de plu

energia de canche durmion.

N rejona de chilocalories, chël ulëssa dì, n chilo

de patac o de riji o de pasta dà tan y tan de

calories = forza.

Plu calories che na maiadiva cuntën y plu

energia/forza che la dà.

Sce te maies per ejëmpl n toch de tëurta da

brama y ciculata ruves a 450 calories. Per

deliberé inò chëla energia messëses jì a pe per

90 menuc.

Forza mentela

La persona adrova for y dlonch la forza mentela o forza de ulentà.

Canche la tol la dezijion de fé zeche iel la forza de ulentà che vën

ativeda.

Te situazions plu zariëuses de chëles da uni di iel de

bujën de na majera forza mentela. Nsci p.ej. tl sport

agonistich, canche na persona fej na garejeda, canche la ie te na

cumpetizion o canche la se sëurantol na gran respunsabltà.

Truepa jënt se stënta à tò na dezijion, granda o pitla che sibe.

La forza mentela vën canche ie sé avisa cie che ie mpurtant

per mé y cie che ie ue arjonjer. Pona ei n travert dan mé o na

vijion y feje cie che ie de bujën per ti ruvé daujin.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!