29.12.2012 Views

Tarihin Bayajidda Supplement to 5.01 1 TARIHIN BAYAJIDDA I ...

Tarihin Bayajidda Supplement to 5.01 1 TARIHIN BAYAJIDDA I ...

Tarihin Bayajidda Supplement to 5.01 1 TARIHIN BAYAJIDDA I ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

1. Zuwaæn Bayaæjiddaæ appleasa® Baæ®no<br />

<strong>TARIHIN</strong> <strong>BAYAJIDDA</strong> I<br />

Lawan Îanladi Yalwa<br />

Ta\®êhìn Haæusa¥wa\ ya\ nu\naæ ce]wa\ aæ da] can an yi wani shaæhaæ®a®®en muætu]m maæi su\na\<br />

Bayaæjiddaæ. Shê wannaæn muætu]m an ce] asalinsaæ ∂an Sarkin Baægaæda\zaæ ne\ aæ can ˚asa® Sha]m.<br />

To¥, ana¥ nan ana¥ nan, sai wata ra\na\ Bayaæjiddaæ, shê daæ muta¥nensaæ sukaæ bar Baægaæda\zaæ sukaæ yi<br />

ya]mma. Ba\yan sun yi taæfiyaæ maæi nêsa\, sai sukaæ ìsa ˚asa® Baæ®no.<br />

Daæ sukaæ ìsa Baæ®no, Sarkin Baæ®no ya kaær∫e\ suæ daæ mu®na¥, ya<br />

kuma ba\ suæ masaukê maæi kya]u. Bayaæjiddaæ ya zauna¥ aæ Baæ®no<br />

ha® ma\ ya sa¥mi da\ma\ ya aæuri &ya® Sarkin Baæ®no sukaæ zauna¥<br />

cikin jôn da\∂ê. To], ana¥ nan ana¥ nan, sai Bayaæjiddaæ daæ Sarkin<br />

Baæ®no sukaæ ∂an sa\∫a¥. Sabo¥daæ hakaæ, sai ya yi shir∑ ya fìta<br />

daægaæ ˚asa® Baæ®no.<br />

2. Bayaæjiddaæ Ya\ Äsa Ga¥®un Gabaæs<br />

Ba\yan Bayaæjiddaæ ya\ bar ˚asa® Baæ®no, sai ya yi ta taæfiya¥ ya]mma daæ ˚asa® Baæ®no ha® sai<br />

daæ ya ìsa wani baæbban gaærê maæi su\na\ Ga¥®un Gabaæs. AÆ wannaæn lo\kaæcê<br />

ma¥ta®saæ tana¥ daæ cik∑. Sabo¥daæ waæhalaæ® taæfiya¥ daægaæ gaære\ taæ, sai Bayaæjiddaæ<br />

ya bar taæ ta¥re daæ wasu ba\yinsaæ aæ waænnan gaærê. Shê kuæwa ya ci gaæba daæ<br />

taæfiya¥. Ba\yan ya\ taæfi, baæ aæ jima¥ ba, sai ma¥ta®saæ ta haæifi ∂a\ namijì. To¥ shê<br />

wannaæn ∂a\, an sa] masaæ su\na\ Bì®aæm. Ba\yan ya\ girma ne¥, sai Alla¥h ya ba\<br />

shì saærautaæ® Bì®aæm, wa¥<strong>to</strong>¥ Ga¥run Gabaæs.<br />

1


<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

3. Bayaæjiddaæ Ya\ Äsa appleasa® Daura\maæ<br />

To], Bayaæjiddaæ ya ci gaæba daæ taæfiya¥ kwa\na\ daæ kwa¥naækê ha® sai daæ ya ìsa Bi®nin Daæura\.<br />

Ya\ shìga Bi®nin Daæura\ cikin dare\, kuma ga¥ shi, shê daæ do\kìnsaæ suna¥ buæka\taæ® ruwa\ so¥sai. To¥<br />

sai Alla¥h ya taæimaæke\ shì ya saæuka aæ gidan wata tso\huwa\ maæi<br />

su\na\ AÆya\naæ. AÆ lo\kaæcôn ne\ Bayaæjiddaæ ya ne¥mi tso\huwa\ taæ ba\ shì<br />

ruwa\. Sai tso\huwa]® nan ta ce¥ masaæ, ^^Äna\@! Ai mu\ aæ wannaæn<br />

gaærê ba\ ma¥ sa\muæn ruwa\ sai ra\na® Ju\ma&a¥ kawaæi.&&<br />

To], sai Bayaæjiddaæ ya taæmbaæye\ taæ ya ce¥, ^^Me¥ ya sa] ba\ kwa¥<br />

sa\muæn ruwa\ sai aæ ra\na\ ∂aya kawaæi aæ ma\ko¥@!&&<br />

Sai tso\huwa\ ta ce¥ masaæ, ^^Sabo¥daæ aækwai wata ˚a\tuæwa® macêjìya\ maæi<br />

su\na\ ^Sarki& aæ cikin rêjìya®muæ. Ita ce¥ kawaæi takeæ daæ êko¥ daæ waænnan<br />

rêjìya]®.&&<br />

Daæ Bayaæjiddaæ ya ji hakaæ, sai ya ce¥ daæ tso\huwa\, ^^Ba¥ ni gu¥ga\.&&<br />

Sai tso\huwa ta ce¥, ^^Me¥ za\ kaæ yi daæ gu¥ga]n@&&<br />

Sai Bayaæjiddaæ ya ce¥, ^^Ke\ dai kì ba\ nì gu¥ga\ kawaæi.&&<br />

4. Bayaæjiddaæ Ya\ Kashe¥ Macêjìya<br />

To], shê ke¥ nan sai tso\huwa]® ta ∂aæuki gu¥ga]n ta ba\ shì. Shê koæ ya kaær∫a\ ya taæfi wajen<br />

rêjìya]® ya zuraæ gu¥ga]n aæ cikin rêjìya]®. To], daæ gu¥ga]n ya dìra aæ ka]n ruwa\, sai macêjìya]® ta fi<strong>to</strong>\ daæ<br />

ka]ntaæ daægaæ cikin ko¥gontaæ ta caæfki gu¥ga]n. Daæ Bayaæjiddaæ ya fa\raæ ja\wo\ gu¥ga]n, sai ya ji an ri˚e¥<br />

shi gan-gam daægaæ cikin rêjìya]®. Sabo¥daæ hakaæ sai ya ja\wo\ daæ ˚arfê. AÆshe\<br />

ita macêjìya]® ta\ kanannaæ∂eæ gu¥ga]n daæ igiyaæ®. Daæ ya ja\wo\ gu¥ga]n daæ<br />

macêjìya]®, sai ya ka\maæ ka]ntaæ, ya za\ro\ tako¥binsaæ ya sa\re¥ ka]n<br />

macêjìya]®. Sa]nnan sai ya sakaæ ka]n aæ cikin<br />

jaæka®saæ ya ∫o\ye¥. Ba\yan hakaæ sai ya ∂e¥bi<br />

ruwa]n ya sha\ ya ba] waæ do\kìnsaæ, sa]nnan<br />

ya kai waæ tso\huwa\ raægo\waæ® ruwa]n.<br />

2


<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

asalê (m) ‘origin’<br />

aæura (ie\) (vnm aure\) ‘marry’<br />

Baægaæda\zaæ ‘Baghdad’<br />

ba\wa¥ (m) (pl ba\yê) ‘slave’<br />

buæka\ta¥ (ie\) (vnf buæka\taæ) ‘need’<br />

∫o\ye¥ ‘hide (something)’<br />

caæfka\ (ie\) (vnf caæfka\) ‘grab, catch, snatch’<br />

ce]<br />

ce] daæ<br />

‘say’<br />

‘say <strong>to</strong>, tell’<br />

ce]wa\ ± clause ‘that’ (+ clause)<br />

ci gaæba (daæ) ‘continue (with)’<br />

cik∑ (m) ‘s<strong>to</strong>mach; pregnancy’<br />

da] (adv) ‘long ago, formerly’<br />

da\ma\ (f) ‘opportunity’<br />

dìra ‘jump down, drop<br />

down’<br />

fa\ra¥ ‘start, begin’<br />

fi<strong>to</strong>\ daæ ‘bring out’<br />

gan-gam (id) ‘tightly’<br />

girma ‘grow up’<br />

haæifa\ (ie\) (vnf haihuæwa\) ‘give birth <strong>to</strong>, produce<br />

offspring’<br />

igiya¥ (f) ‘rope’<br />

êko¥ (m) ‘power, authority’<br />

ìsa ‘arrive at, reach’<br />

ja\wo\ ‘pull up, pull out’<br />

ji ‘feel, smell, taste’,<br />

hear, understand’<br />

jima¥ ‘spend (a long) time’<br />

ka\ma¥ ‘catch, grap hold of’<br />

kanannaæ∂e\ ‘coil around’<br />

kaær∫a\ (ie\) (vnf kaær∫a\) ‘accept, take (thing<br />

offered)’<br />

kashe¥ ‘kill’<br />

kawaæi ‘just, only’<br />

ko¥go\ (m) ‘cave, den’<br />

KALMOMI<br />

IDIOMS<br />

ana¥ nan ana¥ nan ‘things were going along this way’<br />

ìna\@! ‘no way!’<br />

3<br />

kwa\na\ (m) (pl kwa¥naækê) ‘day (24 hour period)’<br />

macêjìya\ (f) ‘serpent, snake’<br />

masaukê (m) ‘lodging place’<br />

mu®na¥ (f) ‘happiness, joy’<br />

ne¥ma\ (ie\) (vn ne\ma\) ‘look for, seek’<br />

nu\na¥ ‘show’<br />

raægo\wa¥ (f) ‘remainder’<br />

rêjìya\ (f) ‘well’<br />

ri˚e¥ ‘hold’<br />

sa] ‘put on; cause’<br />

sa\∫a¥ ‘have a misunderstanding,<br />

have a falling<br />

out’<br />

saka¥ ‘put on, put in’<br />

sa\mu¥ (ie\) (vnm sa\mu¥) ‘get, receive; manage<br />

<strong>to</strong>’<br />

saærauta¥ (f) ‘chieftainship’<br />

sa\re¥ ‘chop off’<br />

sarkê (m) (pl sara\kuna¥) ‘chief, leader’<br />

saæuka ‘descend, get down,<br />

stay (as a guest)’<br />

shaæhaæ®a®®e\ (adj) ‘famous’<br />

Sha]m ‘Syria’<br />

shir∑ (m) ‘preparation, program’<br />

taæimaka¥ (ie\)<br />

(vnm taæimako\)<br />

‘help’<br />

tako¥bê (m) ‘sword’<br />

taæmbaya¥ (ie\)<br />

‘ask’<br />

(vnf taæmbaya¥)<br />

ta¥re daæ ‘<strong>to</strong>gether with’<br />

tso\ho\ (m), tso\huwa\ (f) ‘old person’<br />

waæhala¥ (f) ‘difficulty’<br />

za\ro\ ‘draw out (long thing)’<br />

zura¥ ‘thread in<strong>to</strong>’


<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

I. Zuwaæn Bayaæjiddaæ appleasa® Baæ®no<br />

R”uæbu¥taæ ^^G(askiya\)&& ko\ ^^apple(arya\)&&.<br />

AYYUKA<br />

1. Bayaæjiddaæ shaæhaæ®a®®e\ ne¥ aæ ta\®êhìn Haæusa¥wa\.<br />

2. Bayaæjiddaæ Sarkin Baægaæda\zaæ ne\.<br />

3. appleasa® Sha]m tana¥ gabaæs daæ ˚asa® Baæ®no.<br />

4. Daæ Bayaæjiddaæ daæ muta¥nensaæ sukaæ ìsa Baæ®no, sai Sarkin Baæ®no ya ce¥ suæ ko\ma¥<br />

˚asa® Sha]m.<br />

5. Sarkin Baæ®no ya\ zama suærukin Bayaæjiddaæ. (suærukê ^father-in-law&)<br />

6. Bayaæjiddaæ ya\ fìta daægaæ ˚asa® Baæ®no sabo¥daæ yana¥ so] yaæ ko\ma¥ ˚asa® Sha]m.<br />

II. Bayaæjiddaæ Ya\ Äsa Ga¥®un Gabaæs<br />

1. Ga¥®un Gabaæs shê ne¥<br />

a. wani baæbban gaærê aæ ˚asa® Baæ®no.<br />

b. wani baæbban gaærê ya]mma daæ ˚asa® Baæ®no.<br />

c. wani baæbban gaærê kusa daæ Baægaæda\zaæ.<br />

d. asalin Haæusa¥wa\.<br />

2. Bayaæjiddaæ ya\ bar ma¥ta®saæ aæ Ga¥®un Gabaæs sabo¥daæ ...<br />

a. tana¥ so]n gaærôn.<br />

b. tana¥ ba] Bayaæjiddaæ waæhala¥.<br />

c. wasu ba\yê suna¥ so] suæ zauna¥ aæ gaærôn.<br />

d. tana¥ kusan haifuæwa\.<br />

3. Ma¥ta® Bayaæjiddaæ ta\ haæifi ∂a\ namijì,<br />

a. wannaæn ∂a\ ya\ zama Sarkin Ga¥®un Gabaæs. (zama ^become&)<br />

b. sai akaæ ba\ taæ saærautaæ® Ga¥®un Gabaæs.<br />

c. sai akaæ ba] Bayaæjiddaæ saærautaæ® Ga¥®un Gabaæs.<br />

d. sai akaæ sa] masaæ su\na\ ^^Bayaæjiddaæ ∂an Bayaæjiddaæ&&.<br />

4


<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

III. Bayaæjiddaæ Ya\ Äsa appleasa® Daura\maæ<br />

1. Daæ waæneæ lo\kaæcê Bayaæjiddaæ ya ìsa Bi®nin Daæura\@<br />

2. An ce] Bayaæjiddaæ ya\ saæuka aæ gidan wata tso\huwa\. To¥ ya¥ya¥ su\nan wannaæn tso\huwa]®@<br />

3. Kwa\na\ nawaæ ne\ aæ ma\ko¥ ake¥ sa\muæn ruwa\ aæ Bi®nin Daæura\@<br />

4. Wa¥ yakeæ daæ êko¥ daæ rêjìya® Bi®nin Daæura\@<br />

5. Me¥ne\ ne¥ aikìn ^^gu¥ga\&&@<br />

6. Don me¥ tso\huwa\ ta yi ma¥ma\k∑ ce]wa\ Bayaæjiddaæ yana¥ so]n gu¥ga\@ (ma¥ma\k∑ ^amazement&)<br />

IV. Bayaæjiddaæ Ya\ Kashe¥ Macêjìya\<br />

Gya¥raæ ôndaæ akaæ sa¥mi kuskure¥><br />

To], shê ke¥ nan sai tso\huwa]® ta ∂aæuki gu¥ga]n ta ba] do\kìn Bayaæjiddaæ. Shê koæ ya kaær∫a\ ya<br />

taæfi wajen rêjìya]® ya za\ro\ gu¥ga]n daægaæ cikin rêjìya]®. To¥ daæ gu¥ga]n ya dìra aæ ka]n ruwa\, sai<br />

AÆya\naæ ta fi<strong>to</strong>\ daæ ka]ntaæ daægaæ cikin ko¥gontaæ ta ∫o\yeæ gu¥ga]n. Daæ Bayaæjiddaæ ya fa\raæ kanannaæ∂eæ<br />

gu¥ga]n, sai ya ji an ri˚e¥ shi gan-gam daægaæ cikin gidan AÆya\naæ. Sabo¥daæ haka sai ya fa\raæ ku\ka\<br />

daæ ˚arfê. AÆshe\ ita macêjìya]® ta haæifi gu¥ga]n daæ igiyaæ®. Daæ ya ja\wo\ gu¥ga]n daæ macêjìya]®, sai ya<br />

ka\maæ ka]ntaæ ya za\ro\ igiyaæ®saæ ya sa\re¥ ka]n macêjìya]®. Sa]nnan sai ya sakaæ ka]n aæ cikin aæljêhun<br />

r∑ga®saæ ya ∫o\ye¥. Ba\yan hakaæ sai ya dìra ka]n ruwa]n ya sha\ ya ba] waæ do\kìnsaæ, sa]nnan ya kai<br />

waæ ma¥ta®saæ raægo\waæ® macêjìya]®.<br />

5


<strong>Tarihin</strong> <strong>Bayajidda</strong> <strong>Supplement</strong> <strong>to</strong> <strong>5.01</strong><br />

V. (≠ III ± IV) Bayaæjiddaæ aæ Bi®nin Daæura\<br />

Je¥ra\ daidai, wa¥<strong>to</strong>¥ aæ la\yukaæn daæ ke¥ ˚asaæ, ®uæbu¥taæ lambo\bin ayyukaæn daidai yaddaæ sukaæ fa¥ru.<br />

1. Bayaæjiddaæ ya\ sa\re¥ ka]n macêjìya]®.<br />

2. Bayaæjiddaæ ya\ kaær∫i gu¥ga]n ya\ taæfi wajen rêjìya\.<br />

3. Bayaæjiddaæ ya\ ìsa Bi®nin Daæura\.<br />

4. AÆya\naæ ta\ ce] waæ Bayaæjiddaæ ba] ta daæ ruwa\.<br />

5. Bayaæjiddaæ ya\ ∫o\yeæ ka]n macêjìya]®.<br />

6. Bayaæjiddaæ ya\ ja\wo\ gu¥ga\ daæ macêjìya\ daægaæ cikin rêjìya\.<br />

7. AÆ Bi®nin Daæura\, Bayaæjiddaæ ya\ saæuka aæ gidan wata tso\huwa\ maæi su\na\ AÆya\naæ.<br />

8. Bayaæjiddaæ ya\ ce] AÆya\naæ taæ ba\ shì gu¥ga\.<br />

9. Macêjìya]® ta\ kanannaæ∂eæ gu¥ga]n daæ igiyaæ®.<br />

10. Daæ macêjìya\ ta ji gu¥ga]n, sai ta caæfka\.<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!