estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>estumreT</strong><br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong> <strong>muzeums</strong>
Semecnebis sivrce<br />
foto<br />
daibeWda berlinis saxelmwifo muzeumebis /<br />
prusiis kulturuli memkvidreobis fondis megobruli mxardaWeriT
<strong>estumreT</strong><br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong><br />
<strong>muzeums</strong>!<br />
eziareT Tqveni<br />
samSoblos saganZurs!<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi yvelaze didi<br />
samuzeumo gaerTianebaa saqarTveloSi. mis SemadgenlobaSia:<br />
10 muzeumi, <strong>erovnul</strong>i galerea, 4 saxlmuzeumi<br />
da 2 samecniero-kvleviTi centri.<br />
<strong>erovnul</strong> muzeumSi Tavmoyrilia mravali koleq<br />
cia: evraziaSi aRmoCenili uZvelesi adamianis<br />
naSTebi; unikaluri arqeologiuri da eTnografiuli<br />
nivTebi; bunebis istoriis amsaxavi masala;<br />
qristianuli kulturis mdidari memkvidreoba<br />
– Weduri da ferweruli xatebi, jvrebi, naqargoba,<br />
tixruli minanqari; aRmosavluri pirvelxarisxovani<br />
Zeglebi; numizmatikis mdidari koleqcia;<br />
oqrosa da vercxlis natifi samkaulebi antikuri<br />
kolxeTidan, sxvadasxva drois qarTveli da<br />
ucxoeli mxatvrebis SesaniSnavi namuSevrebi.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi saintereso<br />
gamofenebTan erTad gTavazobT leqciebs, , sim- simpoziumebs,<br />
prezentaciebs, Sexvedrebs sxvadasxva<br />
qveynis wamyvan mecnierebTan, filmebs, koncertebsa<br />
da saganmanaT leblo programebis farTo<br />
arCevans, romlebic dagexmarebaT EBmuzeumis<br />
koleqciaTa<br />
siRrmiseul aRqmaSi.<br />
gamofenebis daTvalierebis Semdeg Tqveni<br />
ojaxis wevrebsa Tu megobrebTan erTad SegiZliaT<br />
daisvenoT muzeumis ezoSi. muzeumis maRaziaSi ki<br />
SeZlebT SeiZinoT gamofenis katalogebi, suvenirebi,<br />
wignebi, samkaulebi, aqsesuarebi da sxv.<br />
muzeumis maRaziebi mdebareobs: <strong>saqarTvelos</strong><br />
istoriis, xelovnebisa da siRnaRis muzeumebsa da<br />
<strong>erovnul</strong> galereaSi.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumis mravalferovani<br />
samyaro geliT!
Tbilisis muzeumebi<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi<br />
simon janaSias saxelobis <strong>saqarTvelos</strong> istoriis<br />
muzeumi XIX saukunis meore naxevarSi daarsda<br />
rogorc ruseTis geografiuli sazogadoebis<br />
kavkasiis ganyofilebis muzeumi. dRes is inaxavs<br />
bunebisa da kacobriobis istoriis unikalur masalas:<br />
40 milioni wliT daTariRebul cxovelTa naS-<br />
Tebs, paleoliTis, neoliTis, brinjaos, liTonis<br />
xanaTa da Sua saukuneebis mdidar arqeologiursa<br />
da eTnografiul koleqciebs.<br />
ramdenime wlis ganmavlobaSi muzeumSi mimdinareobda<br />
saremonto-sareabilitacio samuSaoebi,<br />
romelTa dasrulebis Semdeg, 2011 wels, muzeumma<br />
damTvalierebels kvlav gauRo kari. gaixsna<br />
muzeumis sagamofeno darbazebis erTi nawili.<br />
ganaxlebul muzeumSi amJamad SegiZliaT<br />
ixiloT mudmivi gamofena `arqeologiuri saganZuri~,<br />
sadac saqarTveloSi arqeologiuri<br />
gaTxrebis Sedegad aRmoCenili oqromWedlobis<br />
600-mde nimuSia warmodgenili, aseve oqrosa da<br />
vercxlis samkaulebi, minis, oqrosa da vercxlis
WurWeli, mcire zomis qandakebebi, saritualo<br />
daniSnulebis nivTebi, iaraRi da sxv. aRniSnuli<br />
eqspozicia warmoaCens qarTuli kulturis ganvi-<br />
Tarebis gzas Zv.w. III aTaswleulidan ax.w. IV saukunemde.<br />
sabWoTa okupaciis muzeumi mdebareobs <strong>saqarTvelos</strong><br />
istoriis muzeumis mesame sarTulze. aq<br />
warmodgenilia saqarTveloSi samocdaaTwliani<br />
(1921-1991 ww.) okupaciis amsaxavi foto, video da<br />
dokumenturi masalebi: represirebulTa unikaluri<br />
piradi sabuTebi, gadasaxlebisa da daxvretis<br />
brZanebebi, sabWoTa epoqis sxva artefaqtebi.<br />
eqspozicia asaxavs <strong>saqarTvelos</strong> antiokupaciuri,<br />
nacionalur-liberaluri moZ ra obis istorias da<br />
eZRvneba sabWoTa politikuri represiebis msx-<br />
verplT.
<strong>erovnul</strong>i galerea<br />
2012 wels <strong>erovnul</strong> galereas mieniWa cnobili<br />
qarTveli moRvawis da mxatvris dimitri Sevardna-<br />
Zis saxeli.<br />
ganaxlebuli <strong>erovnul</strong>i galerea warmogidgenT<br />
gamofenas – `qarTuli saxviTi xelovnebis<br />
Sedevrebi. XX saukunis I naxevari~ .<br />
galereis stumrebs saSualeba geZlevaT erT<br />
sivrceSi ixiloT XX saukunis qarTuli xelovnebis<br />
fuZemdeblebis – niko firosmanis, gigo gabaSvilis,<br />
mose ToiZis, dimitri SevardnaZis, kirile<br />
zdaneviCis, daviT kakabaZis, Salva qiqoZis, lado<br />
gudiaSvilis, qeTevan maRalaSvilis, elene axvledianis,<br />
feliqs varlamiSvilis, sergo qobula-<br />
Zis, irakli gamrekelis, apolon quTaTelaZis, uCa<br />
jafariZisa da sxvaTa ferweruli Tu grafikuli<br />
namuSevrebi, agreTve Teatris mxatvroba, iakob<br />
nikolaZisa da nikoloz kandelakis qandakebebi.<br />
Tqven SegiZliaT aseve datkbeT <strong>erovnul</strong>i<br />
galereis araCveulebrivi arqiteqturiT, barokos<br />
stilis SenobiT, romelic germanelma arqiteqtorma<br />
albert zalcmanma 1888 wels daaproeqta. Senoba<br />
romis Pio Piacentini-s sasaxlis analogiuria.<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea 2007 wlidan <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>erovnul</strong>i muzeumis SemadgenlobaSia. misi reabili<br />
taciis Sedegad SenarCunda 1888 wels age buli<br />
Senobis Taviseburebebi, ris gamoc dRes <strong>erovnul</strong>i<br />
galerea Tanamedrove da Zveli arqiteqturis<br />
mSve nieri sinTezia.<br />
reabilitaciis Sedegad galeream miiRo Tanamed<br />
rove standartebis Sesabamisi saxe: Seiqmna<br />
rva axali saeqspozicio darbazi da sagamofenosaswavlo<br />
sivrce, gaixsna muzeumis maRazia. proeqti<br />
portugaliulma arqiteqturulma kompania<br />
“Ainda Arquitectura”-m SeimuSava.<br />
bunebrivi sinaTliT ganaTebuli <strong>erovnul</strong>i<br />
galereis sagamofeno darbazebi sasiamovno da<br />
STamagonebeli garemoTi unikaluri adgilia aramarto<br />
TbilisSi, aramed mTel samxreT kavkasiaSi.
xelovnebis muzeumi<br />
Salva amiranaSvilis saxelobis xelovnebis muzeumSidaculia<br />
winaqristianuli xanis, Sua saukuneebis<br />
(sasuliero da saero), axali da Tanamedrove<br />
xelovnebis Zeglebi. qarTuli kulturis amsaxav<br />
arqeologiur nivTebsa da saxviTi xelovnebis nimuSebTan<br />
erTad aq warmodgenilia aRmosavluri,<br />
dasavleTevropuli da rusuli xelovnebis, xelnawerebi<br />
da wignebi.<br />
muzeumSi gansakuTrebuli adgili eTmoba qristianuli<br />
xelovnebis saganZuris gamofenas, sadac<br />
eqsponirebulia VIII-XIX saukuneebis qarTuli<br />
oqromWedlobis nimuSebi. saganZurSi umniSvnelovanesia<br />
zarzmis feriscvalebis xati (886 w.), bediis<br />
barZimi (999 w.), anCisxatisa (VI-XIV ss.) da xaxulis (XII<br />
s.) karedebi, tondo wminda mamis gamosaxulebiT (XI<br />
s.), sawinamZRvro jvrebi (X-XVI ss.) da sxv. aRsaniSnavia<br />
VIII-XV saukuneebis tixruli minanqris unikaluri<br />
nakeTobani, saiuveliro nawarmi, saeklesio da<br />
saero naqargobis maRalmxatvruli nimuSebi.<br />
Tqven SegiZliaT moinaxuloT muzeumis mudmivmoqmedi<br />
gamofena `xelovnebis muzeumis sagan-<br />
Zuri~. mTeli wlis ganmavlobaSi muzeumis meore<br />
sarTulze, sagamofeno darbazebSi, imarTeba sain-<br />
tereso droebiTi gamofenebi.<br />
RvTismSoblis xati. wilkani, IX-XII-XIII-XVI-XVIII ss.
Tbilisis istoriis<br />
muzeumi (qarvasla)<br />
ioseb griSaSvilis saxelobis Tbilisis istoriis<br />
muzeumi 1910 wels daarsda rogorc qalaqis<br />
municipaluri muzeumi. igi Tbilisis istoriul<br />
ubanSi mdebareobs da inaxavs Zvirfas koleqciebs,<br />
romlebic warmoaCens Tbilisis istorias uZvelesi<br />
droidan XX saukunis dasawyisamde. es koleqciebi<br />
aerTianebs arqeologiur, eTnografiulsa<br />
da dokumentur masalas, gamoyenebiTi xelovnebis<br />
nivTebs, Zvirfas fotokoleqciasa da Tanamedrove<br />
xelovnebis nimuSebs.<br />
Tbilisis istoriis muzeumis mudmivmoqmedi<br />
eqspozicia 2012 wlamde daxurulia aRdgeniTi samuSaoebis<br />
gamo. Senobis meore sarTulze droebi-<br />
Ti gamofenebis darbazebia, sadac SegiZliaT isiamovnoT<br />
saintereso gamofenebiT, daeswroT sagan-<br />
manaTleblo programebsa da sxva RonisZiebebs.
eTnografiuli<br />
muzeumi Ria cis qveS<br />
giorgi Citaias saxelobis eTnografiuli muzeumi<br />
Ria cis qveS, romelic kus tbis dasavleT<br />
mxares Tbiliss gadahyurebs, cnobilma qarTvelma<br />
eTnografma giorgi Citaiam daaarsa 1966 wels.<br />
igi 52 heqtars moicavs da <strong>saqarTvelos</strong> sxvadasxva<br />
eTnografiuli zonidan 14 saxls warmoadgens.<br />
arqiteqturul ZeglebTan erTad aqvea gamofenili 8<br />
aTasze meti eTnografiuli eqsponati: saojaxosayofacxovrebo<br />
nivTebi, xelsawyoebi, qsovilebi<br />
da keramika, aseve V-VI saukuneebis sionis bazilika<br />
da saflavis qvebis Zvirfasi koleqcia.<br />
aRmoaCineT eTnografiuli muzeumisa da misi<br />
baRis silamaze, daaTvaliereT saintereso arqiteqturuli<br />
Zeglebi da eTnografiuli masala:<br />
yofiTi daniSnulebis nivTebi, qsovilebi, keramika<br />
da sxv. Tqven SegiZliaT isargebloT gidis momsaxurebiTac.<br />
muzeumi gTavazobT mSvid garemos,<br />
xalxur festivalebsa da gamofenebs mTeli wlis<br />
ganmavlobaSi.
dmanisis<br />
muzeum-nakrZali<br />
dmanisis muzeum-nakrZali Tbilisidan 85 km-is<br />
daSorebiT mdebareobs. es aris unikaluri adgili<br />
saocari aRmoCenebiT, romlebic cvlis kacobriobis<br />
istorias da Cvens Sexedulebas adamianis evoluciis<br />
Sesaxeb. dmanisSi aRmoCenili hominidebisa<br />
da cxovelTa ganamarxebuli naSTebi, aseve qvis<br />
iaraRebi daaxloebiT 1.8 milioni wliT TariRdeba.<br />
msoflios arc erT Zeglze hominidebis amdeni<br />
naSTi erT SreSi ar aRmoCenila. dmanisis Zeglis<br />
kvlevebis Sedegebma saerTaSoriso samecniero<br />
sazogadoebis didi gamoxmaureba gamoiwvia da<br />
sruliad Secvala manamde damkvidrebuli mosazreba<br />
hominidebis afrikidan evraziaSi gansaxlebis<br />
Sesaxeb.<br />
Sua saukuneebis qalaqis nangrevebsa da arqeologiur<br />
velTan erTad damTvaliereblebs SeuZliaT<br />
gidis TanxlebiT estumron amave periodis<br />
SesaniSnav cixesimagresa da IX-XIII saukuneebis<br />
eklesias. dmanisis muzeumSi damTvalierebels<br />
saSualeba eZleva daakvirdes mecnierTa arqeologiur<br />
samuSaoebsac, gaxdes axali aRmoCenebis<br />
Tanamonawile da miiRos uaxlesi informacia mecnieruli<br />
aRmoCenis Sesaxeb.
siRnaRis muzeumi<br />
kolorituli arqiteqturiT, mimzidveli geografiuli<br />
mdebareobiTa da unikaluri eTnografiiT<br />
siRnaRi <strong>saqarTvelos</strong> erT-erTi aqtiuri<br />
turistuli centria.<br />
siRnaRis muzeumSi Tavmoyrilia mravalferovani<br />
eTnografiuli masala: musikaluri instrumentebi,<br />
sabrZolo iaraRi, tanisamosi da qalaquri<br />
yofis amsaxavi saintereso nimuSebi.<br />
mTavari RirsSesaniSnaoba ki niko firosmana-<br />
Svilis (firosmanis) unikaluri ferweruli koleqciaa.<br />
mudmiv gamofenas - „firosmani“ me-2 sar-<br />
Tulze sagamofeno darbazebi maspinZlobs.<br />
muzeumSi gansakuTrebuli adgili eTmoba Sua<br />
saukuneebis kaxeTis samonastro cxovrebas, romelic<br />
warmodgenilia garejis mravalmTis samonastro<br />
kompleqsis artefaqtebiTa da freskuli<br />
nimuSebiT.<br />
muzeumis me-2 sarTulze mTeli wlis ganmavlobaSi<br />
imarTeba droebiTi gamofenebi da mravali<br />
saintereso RonisZieba.
vanis arqeologiuri<br />
muzeumi<br />
aRmoaCineT kolxeTisa da oqros sawmisis miTiuri<br />
miwa <strong>saqarTvelos</strong> dasavleT nawilSi. aq xSirad<br />
moismenT istorias berZen iasonsa da argonavtebze,<br />
romlebmac oqros sawmisis ZiebaSi zRva gadalaxes<br />
da kolxeTSi Sexvdnen legendarul qarTvel<br />
dedofal medeas. SegiZliaT estumroT vanis arqeologiur<br />
muzeum-nakrZals, romelic 1985 wels<br />
daafuZna cnobilma qarTvelma arqeologma oTar<br />
lorTqifaniZem. muzeumSi daculia vanis naqalaqarsa<br />
da mis SemogarenSi aRmoCenili arqeologiuri<br />
masala, romlis ZiriTadi nawili Zv.w. VIII-I<br />
saukuneebiT TariRdeba. maTgan aRsaniSnavia: Zv.w. II<br />
saukunis brinjaos torsi, oqros samkaulebisa da<br />
brinjaos qandakebebis koleqciebi, vercxlis monetebis<br />
ganZi suloridan da mravali sxv.<br />
ukanasknel wlebSi van-<br />
Si aRmoCenili SesaniSnavi<br />
koleqcia evropisa da amerikis<br />
cnobili muzeumebis<br />
sagamofeno darbazebSi gamoifina<br />
da arnaxuli warmateba<br />
moipova.<br />
gamofenasTan erTad<br />
Tqven SegiZliaT daaTvalieroT<br />
arqeologiuri<br />
Zeg lic, sadac SemorCe-<br />
panis Tavi. vani<br />
Zv. w. II s.<br />
samcxe-javaxeTis<br />
muzeumi*<br />
nilia antikuri xanis ta-<br />
Zrebis nangrevebi da sxva<br />
arqiteq turuli naSTebi.<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi 1923 wels daarsda<br />
rogorc muzeum-arqivi. igi 1937 wels adgilobriv<br />
muzeumad gardaiqmna. muzeumSi Tavmoyrilia<br />
regionis kulturuli memkvidreobis mniSvnelovani<br />
nawili: Zveli xelnawerebi, epigrafikuli,<br />
eTnografiuli nivTebi da fotodokumentebi.<br />
gansakuT rebuli adgili arqeologiur masalas da<br />
xaliCa-fardagebs gamofenebs ukavia.
oTxTavis miniatiura. labsyaldi. XII s.<br />
svaneTis muzeumi*<br />
svaneTis muzeumi mdebareobs mestiaSi. igi daarsda<br />
1936 wels rogorc adgilobrivi muzeumi<br />
da 2003 wels mudmivi gamofeniT gadavida axal<br />
SenobaSi. muzeumSi daculia unikaluri arqeologiuri<br />
da eTnografiuli Mmasala; Zveli qarTuli<br />
xelnawerebis mdidari koleqcia. xelnawerTa Soris<br />
gansakuTrebulia: adiSis oTxTavi (897 w.), ierusalimis<br />
ganCineba (X s.), mestiis oTxTavi (1033<br />
w.), saxarebis sxva uZvelesi redaqciebi. muzeumSi<br />
daculia qarTuli Weduri da ferweruli xelovnebis<br />
araerTi mniSvnelovani Zeglic. gansakuTrebiT<br />
aRsaniSnavia VI saukunis brinjaos siriuli<br />
sacecxlurebi, X-XI saukuneebis reliqvariumebi<br />
da etratze Sesrulebuli uZvelesi xelnawerebi,<br />
XII saukunis vercxlis sasanuri sura, bizantiuri<br />
naqargi xati, XIII saukunis veneciuri e.w. dekoratiuli<br />
jvari da sxv.<br />
* saremonto samuSaoebis gamo samcxe-javaxeTisa da svane-<br />
Tis muzeumebi droebiT daketilia. muzeumebi ganaaxle-<br />
ben funqcionirebas 2012 wlis Semodgomaze.
gantvirTvis sivrce
momxibvleli<br />
saganmanaTleblo<br />
STamagonebeli<br />
lamazi<br />
saxaliso<br />
saintereso<br />
Camafiqrebeli<br />
gasarTobi<br />
es Seni qveynis saganZuria!<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi
Tbilisis muzeumebi
informacia damTvalierebelTaTvis<br />
samuSao saaTebi:<br />
samSabaTi-kvira 10:00-dan 18:00 saaTamde<br />
dasvenebis dReebi - orSabaTi da yvela oficialuri dResaswauli<br />
muzeuSi Sesvlis safasuri:<br />
mozrdilebisaTvis* 3-5 lari<br />
studentebisaTvis 1 lari<br />
skolis moswavleebisaTvis 0.5 lari<br />
pensionrebisaTvis 0.5 lari<br />
6 wlamde bavSvebisaTvis ufaso<br />
muzeumis megobrebisTvis ufaso<br />
*safasuri ganisazRvreba muzeumis mixedviT<br />
Sesabamisi dokumentiT muzeumSi Sesvla ufasoa:<br />
ICOM-is wevrebisTvis, <strong>saqarTvelos</strong>a da ucxoeTis saxelmwifo<br />
muzeumebis TanamSromlebisTvis, muzeumis megobrebisTvis<br />
SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTaTvis, socialurad<br />
daucveli da iZulebiT gadaadgi lebulTaTvis.<br />
gidis TanxlebiT turebis safasuri 10-25 lari**<br />
gidis momsaxureba yvela muzeumSi warmoebs qarTul, inglisur,<br />
germanulsa da rusul enebze. 10 kacamde jgufisTvis umjobesia<br />
momsaxurebis dajavSna.<br />
**safasuri ganisazRvreba muzeumis mixedviT<br />
gawevriandiT muzeumis megobrebis programaSi!<br />
gaxdiT muzeumis megobrebis programis wevri da isargebleT<br />
muzeumSi ufaso stumrobiT, eqskluziuri SemoTavazebebiT,<br />
gamofenis winaswari daTvalierebis SesaZleblobiTa da sxva mravali<br />
saintereso momsaxurebiT. dagvikavSirdiT: (995 32) 2 997176<br />
an ewvieT veb-gverds: www.museum.ge<br />
muzeumebis misamarTi:<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi – SoTa rusTavelis gamziri 3,<br />
Tbilisi<br />
xelovnebis muzeumi – lado gudiaSvilis q. 1, Tbilisi<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea – rusTavelis gamziri 11, Tbilisi<br />
eTnografiuli Mmuzeumi Ria cis qveS – kus tbis gza 1, Tbilisi<br />
Tbilisis istoriis muzeumi (qarvasla) – sionis q. 8, Tbilisi<br />
dmanisis muzeum-nakrZali – sofeli patara dmanisi, dmanisis raioni<br />
siRnaRis muzeumi – SoTa rusTavelis Cixi 8, siRnaRi<br />
vanis arqeologiuri muzeumi – vaxtang gorgaslis q. 24, vani<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi*** – yariCiraSvilis q. 1, axalcixe<br />
svaneTis muzeumi*** – ioselianis q. 7, mestia<br />
*** daketilia saremonto samuSaoebis gamo. ganaaxlebs funqcionirebas<br />
2012 wlis Semodgomaze<br />
<strong>estumreT</strong> cnobil qarTvel xelovanTa saxl-muzeumebs.<br />
umjobesia winaswar dakavSireba:<br />
elene axvledianis saxl-muzeumi. qiaCelis q. 12. tel.: 299 74 12<br />
iakob nikolaZis saxl-muzeumi. rodenis q. 6. tel.: 222 14 14<br />
mose ToiZis saxl-muzeumi. la RiZis q. 12. tel.: 299 01 49<br />
uCa jafariZis saxl-muzeumi. Sio mRvimelis q. 2a. tel.: 222 06 01<br />
tel.: (+995 32) 2 99 80 22<br />
info@museum.ge<br />
www.facebook.com/GNMuseum<br />
www.museum.ge
dmanisi<br />
axalcixe<br />
dmanisis muzeum-nakrZali<br />
Tbilisi<br />
siRnaRi<br />
siRnaRis muzeumi<br />
vani<br />
Tbilisi<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi<br />
xelovnebis muzeumi<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea<br />
eTnografiuli muzeumi Ria cis qveS<br />
Tbilisis istoriis muzeumi<br />
elene axvledianis saxl-muzeumi<br />
iakob nikolaZis saxl-muzeumi<br />
mose ToiZis saxl-muzeumi<br />
uCa jafariZis saxl-muzeumi<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi<br />
mestia<br />
vanis arqeologiuri muzeumi<br />
svaneTis muzeumi<br />
regionaluri muzeumebi
Change language