2010 wlis angariSi
2010 wlis angariSi
2010 wlis angariSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel<br />
erovnul komisiasTan arsebuli<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> <strong>angariSi</strong><br />
Tavi I. zogadi nawili<br />
momxmarebelTa uflebebi. momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuris Seqmna da uflebamosileba<br />
winamdebare dokumenti warmoadgens saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis<br />
maregulirebel erovnul komisiasTan arsebuli momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebrivi damvelis samsaxuris <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> angariSs. <strong>angariSi</strong> asaxavs<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris mier <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi gaweuli saqmianobis Sedegebs da saqarTvelos teritoriaze<br />
eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis momxmarebelTa uflebebis<br />
mdgomareobas.<br />
angariSSi mimoxiluli aris momxmarebelTa winaSe arsebuli problemebi,<br />
momxmarebelTa uflebebis darRvevis <strong>2010</strong> wels gamovlenili faqtebi, eleqtroenergiis,<br />
bunebrivi gazisa da sasmeli wylis seqtorSi arsebuli kompaniebis, komisiis, sxva<br />
saxelmwifo da sasamarTlo organoebis saqmianoba, aseve, momxmarebelTa uflebebis<br />
dacvasTan dakvSirebuli sxva mniSvnelovani sakiTxebi.<br />
<strong>angariSi</strong>s Sesaval nawilSi moyvanilia informacia momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris Seqmnis Sesaxeb, samsaxuris struqtura da<br />
sazogadoebrivi damcvelis ZiriTadi uflebamosilebebi. `damoukidebeli erovnuli<br />
maregulirebeli organoebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-15 4 muxlis Tanaxmad,<br />
<strong>angariSi</strong> waredgineba saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel<br />
erovnul komisias da sazogadoebas.<br />
samsaxuris Seqmna da uflebamosileba<br />
2003 wels momxmarebelTa interesebis dacvis damatebiTi garantiebis Seqmnis<br />
mizniT, saqarTvelos energetikis maregulirebel erovnul komisiasTan misi<br />
aparatisagan damoukideblad Seiqmna momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuri, romlis ZiriTadi funqciaa eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da<br />
sasmeli wylis momxmarebelTa interesebis dacva.
samsaxurs xelmZRvanelobs momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcveli.<br />
`damoukidebeli erovnuli maregulirebeli organoebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis<br />
me-15 1 muxlis pirveli punqtis Tanaxmad, sazogadoebrivi damcvelis ZiriTad funqcias<br />
warmoadgens:<br />
- momxmarebelTa interesebis dacva;<br />
- momxmareblebze satarifo da sxva saxis saregulacio cvlilebaTa gavlenisa<br />
da maTi Sedegebis Sefaseba;<br />
- sakanonmdeblo da aRmasrulebeli xelisuflebis mier im normatiuli aqtebis<br />
proeqtebis momzadebaSi monawilebis miReba, romlebmac SesaZloa zegavlena<br />
moaxdinos momxmarebelTa uflebebze.<br />
Tavisi funqciebis ganxorcielebisas sazogadoebrivi damcveli uflebamosilia:<br />
- maregulirebel organoSi momxmarebelTa saxeliT gamovides mxared;<br />
- gaecnos yvela im dokumentacias da masalas, romelic kanonmdeblobiT<br />
nebadarTulia maregulirebeli komisiis mier gasacnobad;<br />
- warmoadginos individualuri momxmarebeli momsaxure kompaniasTan davaSi.<br />
sazogadoebrivi damcveli, samsaxuris struqtura da TanaSemweebi<br />
saqarTvelos saxalxo damcvelis 2009 <strong>wlis</strong> 30 oqtombris №66-e brZanebis<br />
Tanaxmad Seqmnili sakonkurso komisiis gadawyvetilebiT saqarTvelos energetikis<br />
maregulirebel erovnul komisiasTan arsebul momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebriv damcvelad SeirCa axali kandidati varlam fxakaZe, romelic<br />
saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis<br />
Tavmjdomaris <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> 8 ianvris №4-e brZanebis safuZvelze dainiSna<br />
sazogadoebrivi damcvelis Tanamdebobaze. saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis<br />
maregulirebel erovnul komisiasTan arsebuli momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris ricxovneba gansazRvrulia komisiis saStato<br />
ganrigiT da Sedgeba sazogadoebrivi damcvelis 4 TanaSemwisagan.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri ganTavsebulia<br />
saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis<br />
SenobaSi da misi misamarTia quTaisi, o. CeCelaSvilis quCa #26.<br />
Tavi II. informacia samsaxuris mier <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi gaweuli<br />
saqmianobis Sesaxeb<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis<br />
samsaxurma miiRo 626 gancxadeba. aqedan 423 gancxadeba Seexeboda eleqtroenergiis<br />
(aqedan, 107 sakiTxi Tavisi specifiurobidan gamomdinare samsaxurma ganixila komisiis<br />
eletroenergetikis departamentTan erTad), 127 bunebrivi gazis, xolo 76<br />
wyalmomaragebis sakiTxebs (diagrama #1). samsaxurma ganixila 568 gancxadeba da
saTanado daxmareba aRmouCina 317 momxmarebels. garda amisa, samsaxurma sxvadasxva<br />
saxis konsultacia gauwia im moqalaqeebs, romlebic telefonisa da eleqtronuli<br />
fostis saSualebiT daukavSirdnen sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs.<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
0<br />
დიაგრამა 1<br />
ელექტროენერგია<br />
ბუნებრივი გაზი<br />
წყალმომარაგება<br />
unda aRiniSnos, rom gasul wlebTan SedarebiT garkveulwilad moimata<br />
samsaxurSi Semosul gancxadebaTa raodenobam (diagrama #2), rac erTi mxriv gamoiwvia<br />
maregulirebeli komisiis uflebamosilebebis gazrdam da regulirebis sferoebis<br />
gafarToebam. Aseve, <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> meore naxevarSi komisiisaTvis administraciuli<br />
samarTaldarRvevebis sakiTxebis ganxilvis funqciis dakisrebam.<br />
700<br />
600<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
0<br />
დიაგრამა 2<br />
sazogadoebrivi damcvelis mimarTvis safuZvelze <strong>2010</strong> wels saqarTvelos<br />
energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebelma erovnulma komisiam momxmarebelTa<br />
sasargeblod miiRo 24 gadawyvetileba. ar dakmayofilda momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebrivi damcvelis 2 gancxadeba. Sewyda koleqtiuri gancxadebis ganxilva,<br />
radgan administraciuli warmoebis procesSi momxmarebelebsa da kompanias Soris<br />
miRweuli iqna SeTanxmeba, momxmareblebs moexsnaT usafuZvlod daricxuli Tanxebi,<br />
ganxorcielda maTi individualuri gamricxvelianeba da dakvirvebis safuZvelze<br />
ganisazRvra momxmareblebis mier gadasaxdeli Tanxebi.<br />
samsaxurSi Semosul gancxadebaTa umetesoba exeba eleqtroenergiis, bunebrivi<br />
gazisa da wyalmomaragebis seqtorSi moqmedi kompaniebis mxridan momxmareblebisaTvis<br />
2004<br />
2005<br />
2006<br />
2007<br />
2008<br />
2009<br />
<strong>2010</strong>
uxarisxo an arasaTanado xarisxis mqone produqciis miwodebas, gadasaxadebis<br />
arasworad daricxvas da momsaxurebis ukanonod Sewyvetas, rac ukanasknel periodSi<br />
araerTxel gaxda komisiis msjelobis sagani.<br />
2008, 2009 wlebSi eleqtroenergetikis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis<br />
seqtorebSi komisiam SeimuSava saTanado normatiuli aqtebi (wesebi), riTac kompaniebsa<br />
da momxmareblebs Soris urTierToba moeqca ufro mkacr normatiul CarCoebSi.<br />
aRniSnulidan gamomdinare, gasul wlebTan SedarebiT momxmarebelTa uflebebis dacvis<br />
kuTxiT zogadi suraTi aSkarad dadebiTia, magram jer kidev xSiria kompaniebis mxridan<br />
urTierTobis maregulirebeli normatiuli aqtebis moTxovnebis uxeSi darRvevebi da am<br />
aqtebis moTxovnebis araswori interpretaciis SemTxvevebi, rac Cveni azriT<br />
ganapirobebs momxmarebelTa gancxadebebis raodenobis zrdas.<br />
eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis momxmarebelTa uflebebis dacvis mizniT<br />
sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma monawileoba miiRo 23 sasamarTlo procesSi.<br />
dadebiTad gadawyda 15 saqme. nawilobriv dakmayofilda 3 saqme da ar dakmayofilda 5<br />
saqme (diagrama #3). sazogadoebrivi damcvelis TanaSemweebma 8 moqalaqes gauwies<br />
warmomadgenloba sasamarTloSi da amdenive moqalaqes aRmouCines daxmareba sarCelisa<br />
da Sesageblis SedgenaSi.<br />
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
დიაგრამა 3<br />
informacia ganxiluli davebis Sesaxeb<br />
დაკმაყოფილდა<br />
ნაწილობრივ<br />
დაკმაყოფილდა<br />
არ დაკმაყოფილდა<br />
<strong>2010</strong> wels ganxilulma gancxadebebma aCvena, rom kompaniebi xSirad ignorirebas<br />
ukeTeben momxmarebelTa kanonier moTxovnebs. aRniSnulidan gamomdinare, sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuris saqmianobis yvelaze didi nawili momxmareblebsa da kompaniebs<br />
Soris arsebuli davebis ganxilvas eTmoba. momxmareblebsa da kompaniebs Soris<br />
warmoqmnili davebi ZiriTadad gamowveulia momxmareblebisaTvis zedmetad daricxuli<br />
TanxebiT, arakanonierad Sedgenili e.w. `aqtebiT,~ romlebiTac momxmareblebs<br />
usafuZvlod ericxebaT Tanxebi, usafuZvlod daricxuli depozitis TanxebiT,<br />
individualuri mricxvelebis da aRricxvis kvanZis Semadgeneli sxva nawilebis Tanxebis<br />
arakanonierad daricxvebiT da sxvadasxva darRvevebiT.
momxmareblebisaTvis zedmetad da usafuZvlod daricxuli Tanxebis ukan<br />
dabrunebaze uaris Tqma, yovelgvari argumentaciisa da kanonieri safuZvlis gareSe,<br />
rogorc amas kompaniebi axorcieleben, aseve, momsaxurebis SewyvetiT aseTi Tanxebis<br />
aRiarebaze momxmareblebis iZuleba warmoadgens momxmareblis uflebebis uxeS<br />
darRvevas. momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi<br />
xorcieldeba yoveli aseTi faqtis Seswavla da kompaniebisaTvis saTanado<br />
rekomendaciebisa da mimarTvebis SemuSaveba. Tu sazogadoebrivi damcvelis winadadebas<br />
kompania ar gaiTvaliswinebs, maSin momxmareblis darRveuli uflebebis aRsadgenad<br />
xdeba maregulirebeli komisiisaTvis mimarTva an sasamarTloSi sarCelis wardgena.<br />
qvemoT moyvanilia eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis<br />
kompaniebis saqmianobisas gamovlenili naklovanebebisa da momxmarebelTa uflebebis<br />
darRvevis faqtebis analitikuri <strong>angariSi</strong>. mimdinare angariSSi momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuri Seecada aesaxa im Tanxebis<br />
raodenobebi, romlebic rogorc momxmareblebisaTvis arakanonierad da usafuZvlod<br />
daricxuli Tanxebi, gauqmda samsaxuris mier gacemuli rekomendaciebis, komisiis<br />
gadawyvetilebebisa da sasamarTlo procesebis safuZvelze.<br />
komisiis gadawyvetilebebiT 31.921.74 lari;<br />
komisiis sxdomaze morigebis safuZvelze 321 377 lari;<br />
sasamarTlos meSveobiT 6 415.65 lari;<br />
samsaxuris rekomendaciiT 40 651.64 lari;<br />
gadasaxdelad gadanawilda 21 367.24 lari.<br />
Tavi III. momxmarebelTa uflebebis darRvevis gamovlenili faqtebi<br />
da problemaTa analizi<br />
momxmarebelTa gancxadebebis, agreTve, sajarod cnobili informaciis Seswavlis<br />
Sedegad gamoikveTa, rom eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis gamanawilebeli<br />
kompaniebis, aseve sasmeli wylis mimwodeblebisagan xSirad irRveva momxmarebelTa<br />
iseTi fundamenturi uflebebi, rogoricaa usafrTxoebis ufleba, informirebulobis<br />
ufleba, anazRaurebis (maT Soris miyenebuli zianis anazRaurebis) ufleba da sxva<br />
uflebebi. <strong>angariSi</strong>s Sesaval nawilSi zogadad aris mimoxiluli ramdenime<br />
mniSvnelovani ufleba, romelTa darRvevebic yvelaze xSiri iyo <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi.
usafrTxoebis ufleba.<br />
aRniSnuli ufleba gulisxmobs SesaZleblobas, saqonlis, samuSaos, an<br />
momsaxurebis miRebis, transportirebisa da gamoyenebisas daculi iyos momxmareblis<br />
sicocxle da janmrTeloba, aseve, garemo pirobebi da momxmareblis qoneba.<br />
usafrTxoebis uflebis uzrunvelsayofad eleqtroenergiis, bunebrivi gazis<br />
gamanawilebeli kompaniebis, aseve sasmeli wylis mimwodeblebisagan zedmiwevniT zustad<br />
unda iqnes daculi usafrTxoebis wesebi da moTxovnebi, gamoyenebuli unda iqnes<br />
maqsimaluri Zalisxmeva imisaTvis, rom gamovlindes is safrTxeebi, ramac SesaZloa<br />
aRniSnuli uflebis darRveva gamoiwvios.<br />
eleqtroenergetikis seqtorSi Semosuli gancxadebebis mniSvnelovani nawili<br />
dakavSirebuli aris eleqtroenergiis gadamcemi da gamanawilebeli qselebis<br />
mouwesrigeblobasTan da maTgan gamomdinare mometebul safrTxeebTan. eleqtroenergiis<br />
gamanawilebeli da gadamcemi qselebi saqarTvelos zog qalaqsa da regionSi<br />
moZvelebuli da amortizebulia, satransformatoro punqtebi ar aris daxuruli (iq<br />
sadac daxuruli tipis transformatorebia) da sxva. yoveli aseTi faqtis Seswavlis<br />
Semdeg momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuridan<br />
eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebs egzavnebaT satelefono da werilobiTi<br />
Setyobinebebi safrTxis arsebobis Sesaxeb, razec rig SemTxvevebSi kompaniebis mxridan<br />
ar xdeba drouli reagireba da darRvevebis aRmofxvris procesi garkveuli vadiT<br />
Wianurdeba.<br />
eleqtroenergiis ganawilebis zogierT licenziats miaCnia, rom moZvelebuli da<br />
amortizebuli qselebis problemas gadaWris individualuri gamricxvelianebis procesi,<br />
romelic Tavis TavSi moicavs, rogorc eleqtroenergiis momxmareblebisaTvis<br />
individualuri mricxvelebis montaJs, aseve, axali qselebis aSenebasa da arsebuli<br />
qselebis srul reabilitacias. unda aRiniSnos, rom mosaxleobis gamricxvelianebis<br />
procesi damokidebulia im sainvesticio programaze, romelic ramdenime <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi unda dasruldes da bunebrivia, am procesze ar unda iyos damokidebuli<br />
qselebis im monakveTebis mowesrigeba, sadac usafrTxoebis uflebis darRvevis safrTxe<br />
arsebobs.<br />
mniSvnelovan problemas warmoadgens eleqtroenergiis gamanawilebel da gadamcem<br />
qselebze momxdari avariebi, romlebic safrTxes uqmnis momxmareblebis sicocxlesa da<br />
janmrTelobas, azianebs momxmarebelTa danadgarebs da mniSvnelovan qonebriv zarals<br />
ayenebs maT. sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semosulma gancxadebebma aCvena, rom<br />
aseTi avariebi sakmaod xSiria. marTalia, momxmarebelTa sicocxlisa da janmrTelobis<br />
darRveva gancxadebebidan ar gamokveTila, magram momxmareblebs avariuli SemTxvevebidan<br />
miadgaT mniSvnelovani materialuri zarali, radgan dazianda sayofacxovrebo teqnika,<br />
romlis Rirebulebac warmoadgens ramdenime aTas lars. saWiroa iseTi prevenciuli<br />
RonisZiebebis gatareba, romelic maqsimalurad Seamcirebs avariuli SemTxvevebidan<br />
mosalodnel safrTxeebs da droulad aRmofxvris maT.<br />
sainformacio saSualebebiT gavrcelebuli informaciiT, iseve rogorc gasul<br />
wlebSi, <strong>2010</strong> wels adgili hqonda bunebrivi gazis sayofacxovrebo teqnikiT gamowveul<br />
ubedur SemTxvevebs. aseTi SemTxvevebis Tavidan asacileblad `bunebrivi gazis<br />
miwodebisa da moxmarebis wesebiT~ bunebrivi gazis ganawilebis yvela licenziats<br />
daekisra valdebuleba momxmareblis moTxovnisTanave ufasod Seamowmos misi bunebrivi
gazis sayofacxovrebo danadgarebi da acnobos momxmarebels aseTi danadgarebidan<br />
gamowveuli safrTxis da sxva Sedegebis Sesaxeb. sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi<br />
dafiqsirda ramdenime SemTxveva, rodesac momxmareblis satelefono Setyobinebaze<br />
bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis reagireba iyo dagvianebuli da isini<br />
ramdenime dRis gasvlis Semdeg axdendnen momxmarebelTa bunebrivi gazis qselis da<br />
samomxmareblo teqnikis Semowmebas.<br />
unda aRiniSnos, rom eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis<br />
seqtorebSi isev aqtualur problemad rCeba momxmarebelTa uwyveti (`cxeli xaziT~)<br />
satelefono momsaxureba. aRniSnul seqtorebSi moqmedi kompaniebi xSirad ar pasuxoben<br />
moqalaqeTa satelefono zarebs an aseT satelefono zarebze xdeba dagvianebuli<br />
reagireba, riTac arRveven Sesabamisi sferos kanonmdeblobas. saWiroa samive<br />
regulirebad seqtorSi ganxorcieldes monitoringi, Tu rogor xorcieldeba<br />
kompaniebis mxridan uwyveti satelefono momsaxureba da ra droSi reagireben isini<br />
momxmarebelTa satelefono Setyobinebebze.<br />
rac Seexeba bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis mflobelobaSi arsebuli<br />
gamanawilebeli qselebis dazianebidan momdinare safrTxeebs an momxmareblebis<br />
sicocxlisa da janmrTelobisaTvis, aseve, ganawilebis licenziatebis mxridan<br />
momxmareblebisaTvis qonebrivi zianis miyenebis sakiTxebs, aRniSnulTan dakavSirebiT<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi gancxadeba <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi ar Semosula.<br />
momxmarebelTa usafrTxoebis uflebis dacvis TvalsazrisiT dReisaTvis isev<br />
mravali problema arsebobs momxmareblebis sasmeli wyliT momaragebisas da<br />
wyalarinebis qselebiT sargeblobisas. wyalmomaragebis seqtoris umTavres problemas<br />
amJamad warmoadgens wyalmomaragebis sistemis gaumarTaoba. saqarTvelos regionebis<br />
umetes nawilSi wyalmomaragebis qselebi moZvelebuli da dazianebulia, romelic<br />
saWiroebs umokles vadebSi ganaxlebas. wyalmomaragebis qselebSi dReisaTvis arsebuli<br />
gaJonvebi da sasmeli wylis dabinZureba aSkara safrTxes warmoadgens<br />
mosaxleobisaTvis.<br />
aucilebelia sasmeli wylis mimwodeblebma gamoiyenon maqsimaluri Zalisxmeva<br />
sasmeli wylis dabinZurebis Tavidan asacileblad da uzrunvelyon momxmareblebisaTvis<br />
saTanado reglamentiT dadgenili sasmeli wylis miwodeba. aseve, uzrunvelyon<br />
momxmareblebis saTanado informireba da gafrTxileba sasmeli wylis dabinZurebis<br />
SemTxvevaSi.<br />
informirebulobis ufleba<br />
eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis mimwodebel kompaniebs<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT ekisrebaT valdebuleba moaxdinon momxmareblebis<br />
srulyofili informireba produqciisa da TavianTi momsaxurebis Sesaxeb. aseve,<br />
gamoaqveynon da xelmisawvdomi gaxadon momxmareblebisaTvis saWiro informacia.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semosuli<br />
gancxadebebis garkveuli nawili iseT problemebs ukavSirdeba, romelic
momxmareblebisaTvis informaciis miuwodeblobam an arasrulyofilma informirebam<br />
gamoiwvia. Aqedan gamomdinare, xSiria momxmarebelTa momarTvebi ganemartoT maT ama Tu<br />
im sakiTxis, produqciisa da momsaxurebis Sesaxeb.<br />
eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis seqtorebSi SemuSavebuli<br />
wesebiT nebismier momxmarebels ufleba aqvs gancxadebiT mimarTos Sesabamis kompanias<br />
da gancxadebis Setanidan ori kviris vadaSi werilobiT miiRos amomwuravi,<br />
dasabuTebuli da argumentirebuli pasuxi misTvis saintereso sakiTxze. rogorc<br />
momxmareblebi aRniSnaven, xSiria SemTxvevebi, rodesac isini ver iReben saWiro<br />
informacias kompaniebisagan, kompaniebi ar ibareben momxmareblebis gancxadebebs da uars<br />
eubnebian gancxadebis pasuxis gacemaze. xolo iseT SemTxvevebSi, rodesac kompaniebi<br />
momxmareblebs werilobiT pasuxoben da awvdian informacias, aseTi pasuxebi xSir<br />
SemTxvevebSi arasruli, gaugebari, usafuZvlo an dausabuTebelia, rac momxmareblebis<br />
samarTlian ukmayofilebas iwvevs.<br />
kompaniebi werilobiT gancxadebaze pasuxis gaucemlobas maT mier gacemuli<br />
zepiri axsna-ganmartebebiT an momxmareblebTan garkveul sakiTxebze sityvieri<br />
SeTanxmebebiT amarTleben. unda aRiniSnos, rom rodesac dadgenilia gancxadebaze<br />
pasuxis gacemis konkretuli forma, aseT SemTxvevebSi dauSvebelia raime sxva formis<br />
gamoyeneba da Tundac zepirad, momxmareblisaTvis amomwuravi pasuxis gacema iTvleba,<br />
rom momxmareblisaTvis saTanado informaciis miwodeba ar ganxorcielebula.<br />
kompaniebisagan informaciis warmodgenis problema momxmareblebTan erTad<br />
mwvaved dgas TviT momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris<br />
winaSec. eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis sakiTxebi imdenad<br />
aqtualuria, rom yovelTvis sasrafod saWiroebs saTanado reagirebasa da gadawyvetas.<br />
kompaniebisagan informaciis warmoudgenloba, dagvianebiT an arasrulyofili saxiT<br />
warmodgena sakmaod arTulebs momxmarebelTa uflebebis dacvas da gadawyvetilebebis<br />
miRebas. sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma <strong>2010</strong> wels araerTxel mimarTa<br />
maregulirebel komisias moexdina kompaniebze samarTlebrivi zemoqmedeba, radgan isini<br />
ar asrulebdnen sazogadoebrivi damcvelis kanonier moTxovnebs.<br />
eleqtroenergetikis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis seqtoris kompaniebis<br />
mxridan gamovlenili darRvevebi<br />
momxmarebelTa gancxadebebis, agreTve, sajarod cnobili informaciis Seswavlis<br />
Sedegad gamoikveTa, rom eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis gamanawilebeli<br />
kompaniebi, aseve sasmeli wylis mimwodeblebi xSirad imeoreben iseTive saxis<br />
darRvevebs, romlebsac adgili hqondaT wina wlebis ganmavlobaSi. ganmcxadebelTa bevri<br />
pretenzia dakavSirebulia uxarisxo produqciisa da momsaxurebis miwodebasTan,<br />
momsaxurebis xSir SewyvetebTan da momxmareblebis mimarT ganxorcielebul sxva saxis<br />
kanondarRvevebTan. es darRvevebia:
axal momxmarebelTan saxelSekrulebo urTierTobaze uaris Tqma<br />
momxmareblisaTvis uaris Tqma xSirad ganpirobebulia Zveli mesakuTris<br />
davalianebis gadaxdis (aRiarebis) moTxovnis an sxva kanonSeusabamo<br />
moTxovnebis axali momxmareblisaTvis wayenebiT;<br />
momxmareblebis iZuleba<br />
kompaniebi momxmareblebs momsaxurebis SewyvetiT aiZuleben gadaixadon an<br />
saTanado xelSekrulebis gaformebiT aRiaron xandazmuli davalianebebi, an<br />
miiRon mxolod kompaniisaTvis sasargeblo pirobebi.<br />
momsaxurebis arakanonierad Sewyveta<br />
eleqtroenergetikis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis sferoSi moqmedi<br />
normatiuli aqtebiT gansazRvruli wesebis darRveviT momxmarebelisaTvis<br />
produqciis miwodebisa da momsaxurebis Sewyveta.<br />
momsaxurebis `jgufurad~ Sewyveta<br />
eleqtroenergiis jgufurad Sewyveta eleqtroenergiis ganawilebis<br />
licenziatebis mier xdeba im ubnebSi da dasaxlebul adgilebSi, sadac<br />
eleqtroenergiis miwodeba xorcieldeba e.w. `saerTo mricxvelebis~<br />
meSveobiT. aqve unda aRiniSnos, rom momsaxurebis msgavs Sewyvetebs adgili<br />
aqvs wyalmomaragebis seqtorSic.<br />
momxmareblebisaTvis dabali xarisxis produqciis miwodeba<br />
jer kidev aris SemTxvevebi, rodesac konkretul ubnebze xdeba<br />
arasaTanado xarisxis eleqtroenergiis (dabali Zabva, eleqtroenergiis<br />
xSiri wyveta da sxva), dabali wneviT bunebrivi gazis da sasmeli wylis<br />
miwodeba.<br />
usafuZvlod ganxorcielebuli daricxvebi<br />
kompaniebis mxridan xSiria SemTxvevebi, rodesac saTanado samarTlebrivi<br />
safuZvlis arsebobis (uflebamosili organos daskvnis, saTanado aqtis<br />
(dadgenilebis), an sxva dokumentis) gareSe xorcieldeba<br />
momxmareblebisaTvis garkveuli Tanxebis daricxva.<br />
gadametebiT ganxorcielebuli daricxvebi<br />
kompaniebis mxridan kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi<br />
ganxorcielebuli daricxvebi gazrdilia, daricxvis periodis, dasaricxi<br />
saSualos araswori mniSvnelobis an kanonmdeblobiT dadgenili romelime<br />
sxva moTxovnis zustad Seusruleblobis gamo.
samarTaldarRvevis faqtebis araswori interpretacia<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi komisiasa da sasamarTloebSi ganxilulma<br />
administraciuli samarTaldarRvevis saqmeebma aCvena, rom<br />
eleqtroenergiisa da bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebi, aseve<br />
sasmeli wylis mimwodeblebi samarTaldarRvevebis oqmebs avsebdnen<br />
yovelgvar darRvevasa da xarvezze, miuxedavad imisa, arsebobda Tu ara<br />
samarTaldarRvevis faqtebi.<br />
informaciis miwodeba vadebis darRveviT<br />
samive seqtorSi moqmedi kompaniebi xSirad arRveven kanonmdeblobiT<br />
dadgenil vadebs, rogorc momxmareblebisaTvis gansazRvruli informaciis<br />
wardgenisas, aseve, konkretul sakiTxze gadawyvetilebis miRebisas.<br />
informaciis droulad wardgenis problema arsebobs ara mxolod<br />
momxmareblebis mimarT, aramed, momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
samsaxuris mimarTac.<br />
momxmarebelTa gancxadebebis ganuxilvelad datoveba<br />
kompaniebis mxridan fiqsirdeba SemTxvevebi, rodesac xdeba momxmarebelTa<br />
gancxadebebis ganuxilvelad datoveba. Tumca, unda aRiniSnos, rom aseTi<br />
SemTxvevebis ricxvi <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi Semcirda.<br />
1. eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebis saqmianoba<br />
dReisaTvis saqarTveloSi momxmareblebze eleqtroenergiis miwodebas<br />
axorcielebs ganawilebis sami licenziati: saaqcio sazogadoeba `Telasi,~ romlis<br />
ganawilebis areali moicavs qalaq Tbiliss, saaqcio sazogadoeba `energo-pro jorjia,~<br />
romlis ganawilebis areali moicavs yvela qalaqsa da dasaxlebul punqts Tbilisis<br />
zogierTi raionis CaTvliT, garda kaxeTis regionisa da saaqcio sazogadoeba `kaxeTis<br />
energodistribucia~ - ganawilebis areali moicavs kaxeTis regions.<br />
a) ss `Telasi~<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi eleqtroenergiis momxmarebelTa uflebebis sferoSi ss<br />
`Telasis~ mxridan gamovlinda Semdegi saxis darRvevebi:<br />
iseve rogorc gasul wlebSi <strong>2010</strong> welsac aqtualuri iyo semekis 2001<br />
<strong>wlis</strong> 31 dekembers #15 dadgenilebiT damtkicebuli meTodikiT<br />
umricxvelo mosaxleobisaTvis `pirobiTad~ da `umricxvelod~ daricxuli<br />
Tanxebis sakiTxi. aRniSnuli meTodikiT, momxmareblis mier individualur
−<br />
gamricxvelianebamde moxmarebuli eleqtroenergiis raodenobis daricxva<br />
xorcieldeboda pirobiTad. momxmareblebi Tvlidnen, rom maTi faqtiuri<br />
moxmareba Seadgenda gacilebiT naklebs, vidre pirobiTad daricxuli, rac<br />
iwvevda momxmareblebis aSkara da samarTlian ukmayofilebas.<br />
zemoTmiTiTebuli meTodika iTvaliswinebda momxmareblis uflebas,<br />
moeTxova pirobiTad daricxuli eleqtroenergiis raodenobis koreqtireba<br />
aRricxvis kvanZis Semdgom dakvirvebis Sedegebis mixedviT, Tumca, rogorc<br />
wesi, informacia momxmarebels Tavisi uflebebis Sesaxeb ar miewodeboda,<br />
an Tu aseTi informacia miewodeboda, magram momxmarebels gaaCnda Zveli<br />
davalianeba, dakvirvebis xelSekrulebis gaformebisaTvis misgan winaswar<br />
moiTxovdnen davalianebis nawilis (davalianebis 10%-is da zogjer metis)<br />
winaswar gadaxdas.<br />
aRniSnulma mizezebma ganapiroba is, rom mosaxleobis davalianebebis<br />
koreqtirebis sakiTxi ganxorcielda dagvianebiT da igi mTeli <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi mimdinareobda. saWiroa droulad dasruldes aRniSnuli<br />
procesi, imisaTvis, rom momxmareblebs mieceT SesaZlebloba momavalSi<br />
mxolod individualuri mricxvelis Cvenebis safuZvelze moaxdinon<br />
eleqtroenergiis safasuris gadaxda.<br />
semekis 2001 <strong>wlis</strong> 31 dekembers #15 dadgenileba, individualuri<br />
mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis gansazRvris wesebTan<br />
erTad, gansazRvravda eleqtroenergiis uakanono moxmarebis da datacebis<br />
SemTxvevebSi kompaniisaTvis miyenebuli zianis gansazRvris meTodebs.<br />
praqtikaSi sakmaod mravalia eleqtroenergiis ukanono moxmarebisaTvis<br />
e.w. `erTjeradi aqtebiT~ daricxvebi, Tumca umetes SemTxvevebSi ver<br />
dgindeba konkretulad ra darRvevisaTvis ericxeboda momxmarebels Tanxa<br />
da ra iyo daricxvis samarTlebrivi safuZveli.<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi 2004 wlidan eleqtroenergiis<br />
datacebisaTvis gaTvaliswinebulia administraciuli pasuxismgebloba.<br />
Sesabamisad, eleqtroenergiis ganawilebis licenziatebs ekisrebaT yoveli<br />
aseTi faqtis aRmoCenis, saTanado mtkicebulebebis mopovebisa da<br />
administraciuli samarTaldarRvevis oqmis Sedgenis valdebuleba,<br />
romelic gansaxilvelad unda gadaigzavnos sasamarTloSi. ss `Telasis~<br />
mier arcerTi zemoTmiTiTebuli Sesrulebuli ar aris. Sesabamisad,<br />
dadasturebuli ar aris samarTaldarRvevis faqtebis arseboba da e.w.<br />
`erTjeradi aqtebiT~ daricxvebi ganxorcielebulia saTanado<br />
argumentaciisa da samarTlebrivi safuZvlis gareSe.<br />
− rogorc 2009 wels, aseve <strong>2010</strong> welsac arsebobda ss `Telasis~<br />
momxmarebelTa gancxadebebis ganxilvis procedurebis didi xniT<br />
gaWianurebis an saerTod ganuxilvelad datovebis SemTxvevebi. informaciis<br />
dagvianebiT warmodgena xdeba momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuris moTxovnebzec. informaciis dagvianebiT warmodgenis<br />
SemTxvevebi Seexeboda iseTi saxis informacias, romlebic daadasturebda<br />
ss `Telasis~ mxridan sxvadasxva normatiuli aqtisa da momxmarebelTa<br />
uflebebis darRvevas.
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma<br />
eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis mier kanoniT dadgenili<br />
vadebis usafuZvlod darRvevis SemTxvevebze mimarTa saqarTvelos<br />
energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel erovnul komisias,<br />
samarTlebrivi zemoqmedeba momxdariyo aseT SemTxvevebze. eleqtroenergiis<br />
gamanawilebel kompaniebs <strong>2010</strong> wels komisiis mier CabardaT<br />
gafrTxilebebi da ganesazRvraT informaciis warmodgenis vadebi, romlis<br />
darRvevis SemTxvevaSi komisia ganixilavda maTi pasuxismgeblobis<br />
sakiTxebs.<br />
<strong>2010</strong> wels dafiqsirda ramodenime SemTxveva, rodesac ss `Telasis~ mier<br />
momxmareblis sxvadasxva moTxovnis (maT Soris abonentis brunvis istoriis gacemis,<br />
dakvirvebis xelSekrulebis an davalianebis garkveul periodze gadanawilebis<br />
SeTanxmebis gaformebisaTvis) Sesrulebis an ganxilvis winapirobad, ss `Telasis~<br />
warmomadgenlebi piradobis damadasturebeli dokumentis garda, moiTxovdnen damatebiT<br />
dokumentebs (maT Soris sakuTrebis uflebis damadasturebel dokumentebs).<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom<br />
pirisagan, romelic ukve warmoadgens konkretuli gamanawilebeli kompaniis<br />
momxmarebels, dauSvebelia raime sxva dokumentis moTxovna, garda im dokumentisa,<br />
romelic iZleva ganmcxadeblis identificirebis saSualebas. Tumca, es ar zRudavs<br />
momxmarebels, mis mier moTxovnili garemoebis damadastureblad, damatebiTi<br />
mtkicebulebis saxiT waradginos sxva dokumentebic. aRniSnulis Taobaze<br />
sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma mimarTa ss `Telass~ saTanado weriliT da ss<br />
`Telasis~ xelmZRvanelobisagan moiTxova, aRkveTili yofiliyo msgavsi qmedebani.<br />
gancxadebaTa garkveuli nawili isev exeba gasul wlebSi eleqtroenergiis<br />
gadasaxadis davalianebis gadauxdelobis Sedegad warmoqmnil problemas, rac<br />
kompaniisagan xSir SemTxvevaSi eleqtroenergiis miwodebis Sewyvetas iwvevs.<br />
eleqtroenergiis miwodebis aRdgenas kompania axorcielebs mxolod im SemTxvevaSi,<br />
rodesac momxmarebeli iZulebiT, misTvis gamouvali mdgomareobidan gamomdinare,<br />
gaaformebs SeTanxmebas valis gadanawilebis Taobaze da dafaravs davalianebis nawils,<br />
rac warmoadgens xandazmuli valis aRiarebas.<br />
eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebisagan msgavsi qmedebebi ewinaaRmdegeba<br />
saqarTvelos moqmed kanonmdeblobas da arRvevs momxmarebelTa uflebebs. amasTanave,<br />
aRniSnuli warmoadgens gamanawilebeli kompaniebis mxridan monopoliuri mdgomareobis<br />
gamoyenebas, radgan, momxmareblebs ar gaaCniaT alternativa saxelSekrulebo<br />
urTierTobaSi Sevidnen sxva kompaniebTan. saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis Sesabamisad,<br />
xelSekrulebis mxares ufleba aqvs uari Tqvas valdebulebis Sesrulebaze, Tu<br />
gasulia saqarTvelos samoqalaqo kodeqsiT dadgenili xandazmulobis samwliani vada,<br />
garda im SemTxvevisa, Tu valdebulebis arseboba aRiarebulia werilobiTi<br />
xelSekrulebiT, gadaxdiT an sxva raime formiT.<br />
xandazmul davalianebebze sasamarTloSi mimarTvisas, momxmareblebi TavianT<br />
sasarCelo moTxovnaSi miuTiTeben davalianebis Camoweraze, rasac sasamarTlo xSirad<br />
ar akmayofilebs. Cveni azriT mniSvnelovania momxmarebelma sworad moaxdinos
sasarCelo moTxovnis formulireba da davalianebis Camoweris nacvlad moiTxovos<br />
kompaniis moTxovnis xandazmulad aRiareba (aRiarebiTi sarCeli) saqarTvelos<br />
samoqalaqo saproceso kodeqsis 180-e muxlis Sesabamisad.<br />
zemoaRniSnul sakiTxebTan erTad, erT-erT mniSvnelovan sakiTxs warmoadgens<br />
axali momxmareblebisaTvis garkveuli moTxovnebis wayeneba. magaliTad, ss `Telasi~<br />
abonentad regiistraciis msurvelebze xSirad axdens moTxovnis wayenebas, rom maT<br />
aRiaron gasul wlebSi sacxovrebeli farTis Zvel mesakuTreze arsebuli davalianeba.<br />
kompaniis warmomadgenlebi aRniSnuls imiT amarTleben, rom kompaniebs binis mesakuTris<br />
Sevclis SemTxvevaSi ar gaaCniaT araviTari berketi daikmayofilon TavianTi moTxovnebi<br />
da amiT ilaxeba kompaniis interesebi.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom<br />
axal abonentad regiistraciisaTvis gancxadebis wardgena warmoadgens axali<br />
saxelSekrulebo urTierTobis warmoSobis safuZvels momxmarebelsa da gamanawilebel<br />
kompanias Soris da mas araferi aqvs saerTo uZravi qonebis Zveli mesakuTris<br />
saxelSekrulebo valdebulebebTan. rac Seexeba kompaniis moTxovnebis dakmayofilebas,<br />
udavoa, rom kompanias amis SesaZlebloba Tanabrad aqvs sasamarTloze mimarTvis<br />
meSveobiT, iseve rogorc, aRniSnuli mas garantirebuli aqvs sxva sakiTxebze.<br />
b) ss `energo-pro jorjia~<br />
saangariSo peroidSi ss `energo-pro jorjias~ mimarT sazogadoebrivi damcvelis<br />
samsaxurSi warmodgenili gancxadebebi ZiriTadad Seexeboda:<br />
eleqtroenergiis individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli<br />
eleqtroenergiis da umricxvelo an droebiTi mricxvelebiT mosargeble<br />
momxmarebelTa problemebs;<br />
saerTo mricxvelze mierTebuli zogierTi abonentis davalianebis gamo<br />
ubnebisaTvis eleqtroenergiis miwodebis mTlianad Sewyvetebs, e.w.<br />
`jgufur gaTiSvebs~;<br />
momxmarebelTa mier mowyobili aRricxvis kvanZebis gamarTulad cnobaze<br />
sxvadasxva mizeziT uaris usafuZvlod Tqmas da gamarTuli aRricxvis<br />
kvanZis mqone momxmareblisaTvis moxmarebuli eleqtroenergiis safasuris<br />
daricxvas saerTo mricxvelis mixedviT;<br />
saerTo mricxvelze mierTebul umricxvelo abonentebze eleqtroenergiis<br />
raodenobis arasworad daricxvebs;<br />
sasamarTlo an sxva organoSi sakiTxis ganxilvis dros individualuri<br />
mricxvelis mqone abonentebisaTvis eleqtroenergiis arakanonierad<br />
Sewyvetebs;<br />
eleqtroenergiis gadasaxadebis gadaxdis 15 dRiani vadis Semcirebas,
depozitis Tanxebis usafuZvlod daricxvas;<br />
momxmareblebisaTvis administraciuli samarTaldarRvevis oqmebis<br />
usafuZvlod Sedgenas;<br />
eleqtroenergiis ar moxmarebis gamo abonentebis mricxvelebis<br />
usafuZvlod moxsnasa da Semdgom axali mricxvelebis dadgmis didi drois<br />
ganmavlobaSi gaWianurebas;<br />
eleqtroenergiis gamanawilebeli qselebis gaumarTaobas.<br />
saqarTvelos zogierT regionSi da dasaxlebul punqtSi momxmareblebis<br />
eletroenergiiT momaragebisas dReisaTvis umTavres problemas isev warmoadgens<br />
gamricxvelianebis (gamarTuli individualuri aRricxvis kvanZis mowyobis) problema.<br />
qalaqebsa da raionebSi sadac individualuri gamricxvelianeba ukve dasrulda,<br />
eleqtroenergiis miwodeba da moxmareba stabiluria da momxmarebelTa uflebebi<br />
aRniSnuli TvalsazrisiT daculia. rac Seexeba umricxvelo momxmareblebs, maTi<br />
uflebebis dacvis mizniT, saqarTvelos mTavrobam da saqarTvelos energetikisa da<br />
wyalmomaragebis maregulirebelma erovnulma komisiam SeimuSava araerTi droebiTi<br />
normatiuli aqti da RonisZieba, Tumca, gasul wlebSi arsebul problemebs isev hqonda<br />
adgili mTeli <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi.<br />
2007 <strong>wlis</strong> 30 maiss saqarTvelos energetikis maregulirebeli erovnuli<br />
komisiis #9 dadgenilebiT damtkicda `eleqtroenergiis gamanawilebeli kompaniebis<br />
momxmareblebis mier individualuri mricxvelis gareSe moxmarebuli eleqtroenergiis<br />
raodenobis gansazRvris droebiTi wesi.~ am wesis mTavari arsi imaSi mdgomareobs, rom<br />
eleqtroenergiis gamanawilebeli kompania uflebamosilia saerTo mricxvelze<br />
aRricxuli eleqtroenergiis raodenoba gansazRvruli wesiT gadaanawilos masze<br />
mierTebul umricxvelo momxmareblebze, Tu aseTi momxmareblebi erTmaneTSi<br />
eleqtroenergiis gadanawilebis raime gansxvavebul wesze ar SeTanxmdebian.<br />
saerTo mricxvelebiT eleqtroenergiis raodenobebis daricxvisas uamravma<br />
problemam iCina Tavi (ix. 2009 <strong>wlis</strong> <strong>angariSi</strong>), ris gamoc momxmareblebi xSirad<br />
sakuTari xarjebiT yiduloben mricxvelebs da mimarTaven momsaxurebis centrebs<br />
ganaxorcielon mricxvelebis montaJi da misi gamarTulad cnoba, razec kompaniis<br />
warmomadgenlebi an ar axdenen reagirebas, an sityvierad gaurkvevel da usafuZvlo<br />
moTxovnebs uyeneben momxmareblebs da maT mier mowyobil mricxvelebs. magaliTad:<br />
abonentisaTvis sajaro reestris amonaweris wardgenis moTxovna, rac saWiroa mxolod<br />
axal abonentad registraciisaTvis da mricxvelis gamarTulad cnobisaTvis misi<br />
moTxovna yovelgvar safuZvels aris moklebuli. mricxvelis arasaTanado simaRleze<br />
damontaJeba, damiwebis arqona da sxva.<br />
2007 <strong>wlis</strong> 30 maisis #9 dadgenilebis me-4 punqtiT gansazRvrulia mricxvelis<br />
gamarTulad cnobis winapirobebi, magram msgavsi dokumentis wardgenis valdebulebis<br />
Sesaxeb miTiTebuli ar aris. mricxvelis gamarTulad cnobisaTvis saWiro RonisZiebebis<br />
ganxorcieleba ekisreba kompanias da amisaTvis mas gansazRvruli aqvs erTTviani vada.<br />
aRniSnuli vadis darRvevis SemTxvevaSi, an im SemTxvevaSi, Tu momxmarebels werilobiT<br />
ar ecnobeba kompaniis dasabuTebuli uari mricxvelis gaumarTaobis Sesaxeb,
momxmareblis mricxveli unda CaiTvalos gamarTulad da moxmarebuli eleqtroenergiis<br />
daricxva unda ganxorcieldes misi Cvenebis safuZvelze, rasac miuxedavad<br />
kanonmdeblobis imperatiuli moTxovnisa, xSirad ugulvebelyofen eleqtroenergiis<br />
gamanawilebeli kompaniis warmomadgenlebi.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi Semosuli<br />
gancxadebebi da mosaxleobis satelefono zarebi mowmobs, rom konkretuli<br />
momxmareblebisagan an momxmarebelTa jgufisagan saerTo mricxvelebis Cvenebis mixedviT<br />
daricxuli eleqtroenergiis gadasaxadis gadauxdelobis gamo, ss `energo–pro<br />
jorjia~ mTlianad (`jgufurad~) wyvets eleqtroenergiis miwodebas mocemul ubanze,<br />
riTac uxeSad arRvevs im momxmarebelTa uflebebs, romlebmac gadaixades<br />
eleqtroenergiis gadasaxadi da Seasrules nakisri valdebulebebi.<br />
momxmarebelTa intersebis sazogadoebrivi damcvelis 2009 <strong>wlis</strong> angariSSi<br />
aRniSnuli iyo, rom msgavsi gamorTvebi intensiurad xorcieldeboda saqarTvelos<br />
sxvadasxva regionebSi da gansakuTrebiT mZime mdgomareoba iyo wyaltubos<br />
municipalitetsa da samegreloSi, aseve aWaris sxvadasxva soflebSi. komisiaSi<br />
Catarebuli araerTi Sexvedris, adgilze gasvlebis da intensiuri muSaobis Sedegad<br />
gadawyda, rom pirvel rigSi unda gamricxvelianebuliyo yvelaze problemuri ubnebi.<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> bolosaTvis aRniSnuli procesi dasrulda da Tu ar CavTvliT ramdenime<br />
problemur sakiTxs aRniSnul ubnebze mdgomareoba SedarebiT dastabilurda.<br />
saxelmwifosa da ss `energo-pro jorjias~ Soris gaformebuli xelSekrulebiT<br />
da sxva samarTlebrivi dokumentebiT eleqtroenergiis gamanawilebel kompanias ekisreba<br />
valdebuleba mosaxleobis sruli gamricxvelianeba 2017 wlamde uzrunvelyos.<br />
amasTanave mimdinareobs muSaoba, rom es vada ramdenime wliT Semcirdes. momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, imisaTvis rom regionebsa da<br />
soflebSi gamricxvelianebis procesi iyos Seuqcevadi da igi garveul wesebs<br />
daeqvemdebaros, aucilebelia komisiis mier damtkicdes gamricxvelianebis grafiki da<br />
mis Sesrulebaze dawesdes kontroli.<br />
unda aRiniSnos, rom saerTo mricxveliT ganxorcielebul daricxvebTan<br />
dakavSirebuli problemebi xSirad gamowveulia kompaniis midgomiT, romelic imas<br />
gulisxmobs, rom kompaniis pasuxismgebloba saerTo mricxvelis miRma aRar vrceldeba<br />
da saerTo mricxvelis Semdeg arsebuli problemebi mxolod momxmareblebis<br />
problemebia. saerTo mricxvelis Cvenebis mixedviT momxmareblebs xSirad uwevT<br />
soliduri Tanxebis gadaxda (dafiqsirda SemTxvevebi roca erT TveSi abonents<br />
gadasaxdelad daericxa 500 larze meti, rac sayofacxovrebo momxmareblisaTvis<br />
sakmaod bevria, sayofacxovrebo teqnikis moxmarebis gaTvaliswinebiT). aseTi<br />
gadasaxadis gadaxdas ver axerxebs momxmarebelTa didi raodenoba da isini<br />
koleqtiurad momarTaven saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebel<br />
erovnul komisiasa da sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs saCivrebiT, sadac<br />
aRniSnaven, rom maTTvis sruliad gaurkvevelia aseTi didi gadasaxadebis daricxvis<br />
safuZveli, an miuTiTeben, rom gadasaxadis aseTi didi odenoba ganpirobebulia<br />
gamanawilebel qselze eleqtroenergiis datacebiT, razec kompaniis warmomadgenlebi ar<br />
axdenen Sesabamis reagirebas.<br />
eleqtroenergiis datacebis faqtis aRmoCena warmoadgens eleqtroenergiis<br />
gamanawilebeli yvela sawarmos valdebulebas, miuxedavad imisa, Tu ra wesiT
urTierTobs igi Tavis momxmarebelTan. kompania valdebulia datacebis faqtis<br />
aRmoCenisaTvis gamoiyenos mis xelT arsebuli yvela saSualeba da dauyovnebliv<br />
aRkveTos igi. saerTo mricxvelebis Cvenebis mixedviT eleqtroenergiis gadasaxadis<br />
gadaxda isedac mZime tvirTad awveba momxmareblebs da momxmareblebis mdgomareobas<br />
kidev ufro amZimebs is garmoeba, rom kompaniis warmomadgenlebi uyuradRebod ekidebian<br />
kanonis moTxovnebs. piriqiT, aseTi samarTlebrivi urTierTobisas zedmiwevniT zustad<br />
unda iyos daculi kanonis moTxovnebi da kompaniis warmomadgenlebi unda cdilobdnen,<br />
rom xeli maqsimalurad Seuwyon momxmareblebs.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris azriT,<br />
davalianebis gamo individualurad gaTiSuli saerTo moxmarebis mricxvelze<br />
mierTebuli momxmareblis mier gamanawilebel qselTan TviTneburi mierTeba warmoadgens<br />
aRricxvis wesebis uxeS darRvevas da Sesabamisad, yovel aseT faqtze ss `energo–pro<br />
jorjias~ uflebamosili pirebis mier unda Sedges administraciuli<br />
samarTaldarRvevis oqmi. mniSvnelovania, isic, rom kompania valdebuli iyos<br />
gamanawilebel qselze mierTebul pirs, vis mimarTac Sedga administraciuli<br />
samarTaldarRvevis oqmi, dadgmuli simZlavris an mierTebis gamovlenis momentSi<br />
gazomili simZlavris mixedviT daaricxos ukanonod moxmarebuli eleqrtoenergiis<br />
odenoba da Sesabamisi odenobiTve moaxdinos saerTo mricxvelis Cvenebis koreqtireba.<br />
jgufuri gamorTvebis faqtebi marTalia <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> dasawyisSi Semcirda, magram<br />
kompaniis mxridan mravlad iyo sxva saxis darRvevebi, magaliTad, sasamarTloSi<br />
samarTalwarmoebisas momxmarebelTa gamorTvebi, sxva misamarTze registrirebuli<br />
ojaxis wevris an axlo naTesavis gamorTvebi, rac mimarTuli iyo momxmarebelTa aSkara<br />
iZulebisaken miuxedavad sadavo sakiTxebis sasamarTloSi ganxilvisa eRiarebinaT<br />
kompaniisagan wayenebuli moTxovnebi. aRniSnuli sakiTxebi Seiswavla momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma da mimarTa komisias saswrafod mieRo<br />
zomebi kompaniis msgavsi qmedebebis aRsakveTad. Sesabamisad, kompanias daekisra<br />
kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli jarima.<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi aseve ganxilul iqna momxmareblebisaTvis depozitebis<br />
daricxvis kanonierebis sakiTxebi. gamoirkva, rom ss `energo-pro jorjia~ rig<br />
SemTxvevebSi usafuZvlod axdenda momxmareblebisaTvis depozitis Tanxebis daricxvas,<br />
razec samsaxurma mimarTa maregulirebel komisias da Sesabamisi ganmarteba mieca<br />
maregulirebeli normatiuli aqtis saTanado normebs. komisiis ganmartebis Semdgom<br />
depozitis daricxvasTan dakavSirebuli gancxadebebi samsaxurSi aRar Semosula.<br />
g) ss `kaxeTis energodistribucia~<br />
ss `kaxeTis energodistribuciis~ saqmianobaSi gamovlenil problemebs<br />
momxmarebelTa uflebebTan dakavSirebiT aqvT TiTqmis igive struqtura, rogorc es<br />
aris ss `energo-pro jorjias~ saerTo mricxvelebze mierTebul momxmareblebTan<br />
mimarTebaSi, magram unda aRiniSnos, rom Semosuli gancxadebebis intensivoba sakmaod<br />
dabalia. es problemebia:<br />
pretenziebi saerTo mricxvelis CvenebebTan dakavSirebiT;
−<br />
individualuri aRricxvis droebiTi xelsawyos mqone abonentebisaTvis<br />
didi raodenobiT Tanxebis daricxva;<br />
eleqtroenergiis gamanawilebeli qselebis avariuli mdgomareoba, iq sadac<br />
gamricxvelianebis procesi ar ganxorcielebula.<br />
saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli<br />
komisiis mier 2009 <strong>wlis</strong> 15 oqtombers miRebuli iqna axali dadgenileba, romliTac<br />
gadawyda, rom ss `kaxeTis energodistribuciis~ momxmareblebis sruli individualuri<br />
gamricxvelianeba unda dasruldes 2013 wels. aRniSnuli dadgenilebiT ss `energo-pro<br />
jorjias~ saerTo mricxvelebze mierTebul momxmareblebze eleqtroenergiis<br />
raodenobis daricxvis wesisagan gansxvavebiT mowesrigda moxmarebuli eleqtroenergiis<br />
raodenobis gansazRvris sakiTxi. kerZod, momxmareblebs miecaT saSualeba maT<br />
mflobelobaSi arsebul mricxvelebze awarmoon eleqtroenergiis raodenobis aRricxva,<br />
rasac damatebiT daemateba kompaniis saerTo mricxvelis mier aRricxuli<br />
eleqtroenergiis darCenili nawili, romelic garkveuli wesiT gadanawildeba<br />
(`gadanawilebuli naSTi~) saerTo mricxvelze mierTebul yvela umricxvelo abonentze.<br />
rogorc gancxadebebis Seswavlam aCvena, rig SemTxvevebSi droebiT mricxvelze<br />
aRricxuli eleqtroenergiis raodenoba mniSvnelovnad Camouvardeba e.w.<br />
`gadanawilebuli naSTs,~ rac momxmareblebis did ukmayofilebas iwvevs. momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom vinaidan momxmarebelTa<br />
`droebiTi~ mricxvelebis qspluataciis vadebi gasulia da xdeba saerTo mricxvelsa da<br />
mosaxleobis mricxvelebs Soris didi sxvaobebis warmoqmna, saWiroa gamricxvelianebis<br />
procesis daCqareba da problemis am gziT gadawyveta. <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> 29 aprils komisiis<br />
#9/8 gadawyvetilebiT damtkicda ss `kaxeTis energodistribuciis~ gamricxvelianebis<br />
gegma. aRniSnuli gegmiT kexeTis sruli gamricxvelianeba unda dasruldes 2013 <strong>wlis</strong><br />
ivnisis TvisaTvis.<br />
mniSvnelovan problemas warmoadgens eleqtroenergiis gamanawilebel da gadamcem<br />
qselebze momxdari avariebis gamo momxmareblebisaTvis miyenebuli zianis anazRaureba.<br />
TiTqmis yvela eleqtroenergiis ganawilebis licenziati cdilobs Tavidan airidos<br />
msgavsi SemTxvevevidan gamowveuli pasuxismgebloba da aanazRauros momxmareblebisaTvis<br />
miyenebuli ziani. eleqtroenergiis gamanawilebel da maRali Zabvis gadamcem qselebze<br />
an satransformatoro punqtebSi momxdar avariebs kompaniebi xSirad usafuZvlod<br />
ukavSireben sxvadasxva bunebriv movlenebs (forsmaJorul SemTxvevebs) an teqnikur<br />
mizezebs, saerTod ar qmnian an arasrulyofilad avseben saTanado dokumentebs, rac<br />
xandaxan SeuZlebels xdis dadgindes avariis gamomwvevi realuri mizezebi.<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis<br />
samsaxurma ganixila momxmarebelTa ramdenime koleqtiuri gancxadeba, romelSic adgili<br />
hqonda avariebisagan momxmareblebisaTvis mniSvnelovani zianis miyenebis SemTxvevebs.<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma araerTxel mimarTa<br />
eleqtroenergiis gamanawilebel kompaniebs momxmareblebTan da saTanado gamocdilebis<br />
mqone specialistebTan erTad SeeswavlaT aseTi sakiTxebi da mieRoT Sesabamisi<br />
gadawyvetilebebi, Tumca, am gziT momxmareblebis problemebis konstruqciul<br />
ganxilvaze da zianis anazRaurebaze arcerT kompanias Tanxmoba ar gamouTqvams.
dReisaTvis moqmedi kanonmdeblobiT momxmarebels sasamarTlos meSveobiT<br />
SeuZlia moiTxovos misTvis miyenebuli zianis anazRaureba, raSic mas sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuri aRmouCens saTanado samarTlebriv daxmarebas, Tumca,<br />
sasamarTloze mimarTva damokidebulia garkveul procedurul sakiTxebTan da<br />
xarjebTan, maT Soris, saxelmwifo baJTan, dazianebuli xelsawyoebis saeqsperto<br />
Semowmebis xarjebTan da sxva xarjebTan, rasac momxmareblebi xSirad amjobineben<br />
sakuTari saxsrebiT umokles vadebSi SeakeTon sayofacxovrebo teqnika, misi<br />
yoveldRiuri saWiroebidan gamomdinare.<br />
a) Sps `yaztranzgaz-Tbilisi~<br />
2. bunebrivi gazis seqtori<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
ganmavlobaSi bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis mimarT Semovida momxmarebelTa<br />
127 gancxadeba. sakmaod xSiri iyo samsaxurSi ganxorcielebuli satelefono zarebic.<br />
Sps `yaztranzgaz-Tbilisis~ momxmarebelTa gancxadebebis Seswavlisas gamoikveTa<br />
Semdegi ZiriTadi problemebi da darRvevebis faqtebi:<br />
momxmareblisaTvis kanonmdeblobiT gauTvaliswinebeli valdebulebebis<br />
dakisreba;<br />
momxmareblebisaTvis administraciuli samarTaldarRvevebis oqmebis<br />
usafuZvlod Sedgena da bunebrivi gazis ukanono moxmarebisaTvis Tanxebis<br />
dakisreba;<br />
momxmareblebisaTvis bunebrivi gazis ukanono Sewyveta;<br />
momxmareblebisaTvis davalianebis restruqturizaciaze uaris Tqma an<br />
Zalian SemWidrovebuli vadis gansazRvra.<br />
iseve rogorc 2009 wels, aseve <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSic xSiri iyo davebi<br />
bunebrivi gazis datacebasTan dakavSirebiT. Sps `yaztranzgaz-Tbilisis~<br />
warmomadgenlebi xSirad midiodnen momxmareblebTan maTTan arsebuli mricxvelebis<br />
Semowmebis mizniT, xsnidnen mricxvelebs laboratoriuli SemowmebisaTvis da<br />
agzavnidnen amave kompaniis laboratoriaSi. sakmarisi iyo mricxvelis laboratoriuli<br />
Semowmebis aqtSi dafiqsirebuliyo mricxvelis mTvleli meqanizmis damcav xufze,<br />
xufis samagrebze zemoqmedebis kvlebis an nakawrebis arseboba, rom kompaniis<br />
warmomadgenlebis mier dgeboda administraciuli samarTaldarRvevis oqmi da iwyeboda<br />
momxmareblis mimarT sasamarTloSi administraciuli samarTaldarRvevis saqmis<br />
warmoeba.<br />
samarTaldarRvevis faqtis arsebobis dausabuTeblad, aseve, sasamarTlos mier<br />
dadgenilebis miRebamde kompaniis warmomadgenlebi mxolod laboratoriuli daskvnebis<br />
safuZvelze bunebrivi gazis ukanono moxmarebisaTvis momxmareblebs aricxavdnen
aTasobiT lars da am Tanxis gadauxdelobis gamo uwyvetdnen bunebrivi gazis<br />
miwodebas. unda aRiniSnos, rom mxolod kompaniis mier Catarebuli laboratoriuli<br />
Semowmebebi arasrulyofilia imis dasadgenad, rom realurad dadgindes<br />
samarTaldarRvevis faqtis arseboba. amasTanave mniSvnelovania, rom Sps „yaztransgaz-<br />
Tbilisis“ generaluri direqtoris 2008 <strong>wlis</strong> 30 ivnisis #25-e gankargulebiT<br />
ganxorcielda prevenciuli RonisZiebebi bunebrivi gazis datacebis Tavidan acilebis<br />
mizniT. momxmarebelTa bunebrivi gazis mricxvelebi SeifuTa polieTilenis parkebSi da<br />
dailuqa kompaniis luqebiT.<br />
aRniSnuli proceduris ganxorcielebisas mricxvelebis garegnul mdgomareobaze<br />
Sps `yaztranzgaz-Tbiliss~ pretenzia ar gamouTqvams. zemoaRniSnulidan gamomdinare,<br />
imisaTvis, rom ganxorcielebuliyo mricxvelebis mTvlel meqanizmze zemoqmedeba,<br />
momxmareblis mxridan unda darRveuliyo polieTilenis parkisa da masze arsebuli<br />
luqis mTlianoba, winaaRmdeg SemTxvevaSi, yovlad dausabuTebelia imis mtkiceba, rom<br />
momxmarebeli bunebrivi gazis datacebas axdenda da kompaniis interesebs zians ayenebda.<br />
sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs miaCnia, rom ar SeiZleba momxmarebels kompaniis<br />
varaudebis (rom SesaZlebelia momxmareblis mricxvelis polieTilenis parkSi<br />
SefuTvamde da luqis dadebamde axdenda bunebrivi gazis ukanono moxmarebas)<br />
safuZvelze waeyenos moTxovnebi da Seudginon administraciuli samarTaldarRvevis<br />
oqmebi.<br />
<strong>2010</strong> wels momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurma<br />
ganixila sasamarTlo dadgenilebebi administraciuli samarTaldarRvevis sakiTxebTan<br />
dakavSirebiT. administraciuli samarTaldarRvevis saqmeebis umetesoba<br />
samarTaldarRvevis saqmis ganxilvis vadis xandazmulobis gamo Sewyda, magram<br />
miuxedavad amisa, yvela aseT momxmarebelTan mimarTebaSi kompania axorcielebda<br />
daricxvebs bunebrivi gazis ukanono moxmarebisaTvis. sasamarTloSi saqmis ganxilvis<br />
Sewyvetis Semdeg kompaniis msgavsi TviTneburi qmedeba yovlad gaumarTlebelia, radgan<br />
kompaniam aseT SemTxvevaSi unda imoqmedos samarTlebrivi meqanizmebiT, sasamarTloSi<br />
samoqalaqo sarCelis Setanis gziT da ara pirdapiri daricxvebiT.<br />
<strong>2010</strong> wels `bunebrivi gazis miwodebisa da moxmarebis wesebSi~ Sevida damateba,<br />
romliTac aikrZala samarTaldarRvevis oqmebis momxmareblebisaTvis usafuZvlod<br />
Sedgena, Tu adgili ara aqvs bunebrivi gazis aSkara datacebas, garda amisa, wesebis<br />
Sesabamis muxlSi miTiTebulia, rom bunebrivi gazis mricxvelis brjenis dazianeba<br />
mxolod maSin ganixileba rogorc bunebrivi gazis ukanono moxmareba, rodesac adgili<br />
aqvs mricxvelis aRricxvianobis sizustis darRvevas. miTiTebuli normebis arsebobis<br />
miuxedavad, momxmarebelTa samarTaldarRvevebSi ukanonod dadanaSaulebis faqtebi isev<br />
mravlad vlindeba da momxmarebelTa intersebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi<br />
isev grZeldeba gancxadebebis ganxilva.<br />
vinaidan bunebrivi gazis mricxvelebi momxmareblebisaTvis damontaJebuli iyo ss<br />
`Tbilgazis~ mier, Sps `yaztranzgaz-Tbilisis~ mier bunebrivi gazis ganawilebis<br />
dawyebamde da am mricxvelebis mdgomareobis Sesaxeb kompanias informacia ar moepoveba,<br />
mricxvelebis Secvla kompaniis mier ise unda ganxorcieldes, rom aman ar gamoiwvios<br />
gaugebroba da momxmarebelTa uflebebis darRvevis xarjze kompaniis finansuri<br />
interesebis dakmayofileba. am mxriv, dadebiT movlenas warmoadgens Sps `yaztranzgaz-<br />
Tbilisis~ mier momxmareblebisaTvis Zveli mricxvelebis axali mxicxvelebiT Secvlis<br />
aqcia, romelic <strong>2010</strong> wels Tbilisis zogierT ubanSi ganxorcielda kompaniis mier.
unebrivi gazis gamanawilebeli sxva kompaniebis saqmianoba<br />
Sps `yaztransgaz-Tbilisis~ garda, <strong>2010</strong> wels TbilisSi da mTlianad<br />
saqarTveloSi moqmedebda bunebrivi gazis ganawilebis 69 licenziati. dekembris Tvidan<br />
kompania `sokarma~ gaaerTiana ramdenime bunebrivi gazis ganawilebis licenziati da<br />
dReisaTvis sul aris 57 bunebrivi gazis gamanawilebeli kompania. aRniSnuli<br />
kompaniebis mimarT samsaxurSi Semosuli gancxadebebis raodenoba Sps `yaztransgaz-<br />
TbilisTan~ SedarebiT mcirea, Tumca gancxadebebis raodenobis mateba SeiniSneba <strong>2010</strong><br />
<strong>wlis</strong> bolos, rac ganapiroba administraciuli samarTaldarRvevis sakiTxebTan<br />
kompaniebis arasworma damokidebulebam, aseve, gasul wlebSi arsebuli mricxvelebis<br />
Secvlis dros kompaniebis mxridan Cadenilma kanondarRvevebma.<br />
administraciuli samarTaldarRvevis sakiTxebis Seswavlisas Tavi iCina iseTma<br />
darvevebma, rogorsac adgili hqonda Sps `yaztransgaz-Tbilisis~ momxmareblebTan<br />
mimarTebaSi. varaudis safuZvelze administraciuli samarTaldarRvevevis oqmebis<br />
Sedgena, arasakmarisi mtkicebulebebis safuZvelze momxmareblis samarTaldamrRvevad<br />
cnoba da bunebrivi gazis ukanono moxmarebisaTvis momxmareblebisaTvis Tanxebis<br />
daricxva. unda aRiniSnos, rom samarTaldarRvevebis sakiTxebis ganxilvisas garkveul<br />
siZneleebs qmnian mricxvelebis dammowmebeli laboratoriebi, romlebic arasrulad an<br />
kanonmdeblobis moTxovnaTa darRveviT axorcieleben mricxvelebis damowmebis process.<br />
gazomvis saSualebebis damowmebis Catarebis procedurebi detalurad aris gawerili<br />
`gazomvaTa erTianobis uzrunvelyofis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi da saqarTvelos<br />
ekonomikuri ganviTarebis ministris 2006 <strong>wlis</strong> brZanebaSi, romelic zustad da<br />
srulyofilad unda iqnes Catarebuli mricxvelebis damowmebisas da ara ise, rogorc<br />
amas dRes moqmedi zogierTi laboratoria axorcielebs.<br />
zogadad, bunebrivi gazis gamanawilebeli sxva kompaniebis mier momxmarebelTa<br />
uflebebis darRvevebi gamoixateba SemdegSi:<br />
momxmareblebisaTvis kanonmdeblobiT gauTvaliswinebeli valdebulebebis<br />
dakisreba;<br />
momxmareblebisaTvis administraciuli samarTaldarRvevebis oqmebis<br />
usafuZvlod Sedgena da bunebrivi gazis ukanono moxmarebisaTvis Tanxebis<br />
dakisereba;<br />
momsaxurebis ukanonod Sewyveta;<br />
−<br />
momxmareblebisagan damatebiTi xarjebis gawevis moTxovna mrcxvelis<br />
moxsna-dayenebaze, mis laboratoriul Semowmebaze da sxva;<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris azriT,<br />
zemoaRniSnuli bunebrivi gazis licenziatebis momxmareblebis problemebis gadaWris<br />
erTaderTi gzaa arsebuli mricxvelebis Tanamedrove Termokoreqtoriani mricxvelebiT<br />
Secvla, gamarTuli aRricxvis kvanZebis mowyoba, romelic komisiis mier damtkicebuli<br />
`bunebrivi gazis miwodebisa da moxmarebis wesebis~ mixedviT etapobrivad da mkacrad
gansazRvrul pirobebSi unda ganxorcieldes.<br />
bunebrivi gazis ganawilebis licenziatebis saqmianobis mimoxilvis bolos unda<br />
iTqvas, bunebrivi gaziT sargebloba saqarTvelos bevr regionsa da sofelSi dReisaTvis<br />
momxmareblebisaTvis jer kidev ar aris xelmisawvdomi. mosaxleobasTan Sexvedrisas<br />
erTmniSvnelovnad gamoikveTa, rom sadac gazificireba jer ar ganxorcielebula<br />
sakmaod didia moTxovna bunebriv gazze. imedi gvaqvs, rom mosaxleobis<br />
gazificirebisaTvis saTanado nabijebi kidev gadaidgmeba, <strong>2010</strong> wels dawyebuli<br />
dadebiTi procesebi gagrZeldeba da yvela momxmarebels uaxloes momavalSi eqneba<br />
SesaZlebloba isargeblos bunebrivi gaziT da Seamciros is sayofacxovrebo<br />
danaxarjebi, romelic am produqciis xelmiuwvdomlobiT aris ganpirobebuli.<br />
3. wyalmomaragebis seqtori<br />
2007 <strong>wlis</strong> 20 noembers `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonSi ganxorcielda damatebebi. damatebebis safuZvelze saqarTvelos<br />
energetikis maregulirebel erovnuli komisias daevala sasmeli wylis miwodebis<br />
sakiTxis regulireba. Sesabamisad, momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis<br />
samsaxurma SeiTavsa sasmeli wylis momxmarebelTa uflebebis dacvis funqcia. am<br />
funqciis komisiisaTvis gadmocemamde msgavsi samsaxurebi ar arsebobda da<br />
momxmareblebs wylis mimwodebel sawarmoebTan urTerTobis garkveva uwevdaT mxolod<br />
sasamarTlos meSveobiT.<br />
zogadad, sasmeli wylis mimwodeblebTan mimarTebaSi ikveTeba momxmarebelTa<br />
pretenziebi xandazmuli davalianebebisa da uZravi qonebis axali mflobelisaTvis<br />
Zveli davalianebis dakisrebis gamo. aRniSnulma darRvevam Tavi iCina axali abonentebis<br />
registraciis drosac. abonentad regiistraciis msurvelebs sasmeli wylis<br />
mimwodeblebi uyeneben moTxovnas, rom maT aRiaron gasul wlebSi sacxovrebeli farTis<br />
Zvel mesakuTreebze arsebuli davalianeba. momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxurs miaCnia, rom axal abonentad regiistraciisaTvis gancxadebis<br />
wardgena warmoadgens axal saxelSekrulebo urTierTobas momxmarebelsa da<br />
gamanawilebel kompanias Soris da uZravi qonebis Zveli mesakuTris saxelSekrulebo<br />
valdebulebebis axali momxmareblisaTvis wayeneba ar unda ganxorcieldes.<br />
rac Seexeba Zveli mesakuTris davalianebas, axali momxmareblisaTvis misi<br />
moTxovna aramarTlzomieria, radgan mocemul SemTxvevaSi gaurkvevelia<br />
momxmareblisaTvis wayenebuli moTxovnis samarTlebrivi safuZveli. amasTan, Tu<br />
cnobilia Zveli mesakuTris axali misamarTi, saqarTvelos energetikisa da<br />
wyalmomaragebis maregulirebeli erovnuli komisiis 2008 <strong>wlis</strong> 26 noembris #32-e<br />
dadagenilebiT damtkicebuli `sasmelis wylis miwodebisa da moxmarebis wesebis~ me-14<br />
muxlis me-5 punqtis Tanaxmad, momxmareblis axal misamarTze gadasvlis SemTxvevaSi,<br />
mimwodebeli uflebamosilia daricxuli davalianeba gadaitanos am momxmareblis axal<br />
misamarTze da kanonmdeblobiT dadgenili wesiT moiTxovos momxmareblisagan<br />
davalianebis dafarva.
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> zafxulSi saqarTvelos qalaqebsa da raionebSi sasmeli wylis<br />
mimwodeblebisagan momxmareblebisaTvis sasmeli wylis `jgufurad~ Sewyveta<br />
ganxorcielda. sasmeli wylis Sewyvetis mizezad kompaniebma momxmareblebisagan sasmeli<br />
wylis gadasaxadis davalianebebis arseboba daasaxeles, Tumca rogorc gamoirkva,<br />
arcerT momxmarebels wardgenil qviTarze ar hqonda miTiTebuli ramdeni iyo misi<br />
davalianeba da ra konkretul moTxovnebs uyenebda kompania. sasmeli wylis<br />
gadasaxadebis davalianebebi gaangariSebuli iyo ubnebis mixedviT da Sesabamisad,<br />
TiToeuli abonenti ar iyo saTanadod informirebuli sasmeli wylis Sewyvetis<br />
realur mizezebze. aRniSnuli qmedeba iseve warmoadgens momxmareblebis uflebebis<br />
darRvevas, rogorc es eleqtroenergiis SemTxvevaSia. sasmeli wylis usafuZvlod<br />
Sewyveta kidev ufro mZime darRvevaa, radgan igi sxva produqciaze aucilebelia<br />
momxmareblebisaTvis.<br />
gasul wlebSi sasmeli wylis kompaniebsa da momxmareblebs Soris mudmiv sadavo<br />
Temas warmoadgenda wyalmomaragebisa da wyalarinebis qselebze axali momxmareblis<br />
mierTebis safasuris sakiTxi. momxmareblebi xSirad aRniSnavdnen, rom qselze<br />
mierTebisaTvis kompaniebisagan moTxovili Tanxebi maTTvis iyo xelmiuwvdomeli da<br />
amisaTvis ver axerxebdnen sasmeli wylisa da wyalarinebis qselebze daerTebas. qselze<br />
mierTebisaTvis kompaniebi momxmareblebs uformebdnen kabalur xelSekrulebebs da am<br />
xelSekrulebebis Sesruleba Semdgom yovelTvis iwvevda garkveul problemebs.<br />
<strong>2010</strong> wels maregulirebelma komisiam dadgenilebiT `sasmeli wylis miwodebisa<br />
da moxmarebis wesebSi~ Seitana damateba, romliTac ganisazRvra wyalmomaragebisa da<br />
wyalarinebis qselebze axali momxmareblis mierTebis safasuris gaangariSebis wesebi,<br />
riTac sakiTxi am etapze normatiul CarCoebSi moeqca. momavalSi SesaZlebelia<br />
aRniSnuli meqanizmis kidev ufro daxvewa, Tu misi gamoyeneba raime problemas<br />
warmoSobs. mierTebis safasurTan erTad daregulirda qselidan gamorTuli<br />
momxmareblisaTvis wyalmomaragebis aRdgenis safasuric, romelic ganisazRvra 0.5<br />
laris odenobiT, nacvlad kompaniebis mier moTxovnili Tanxebisa, romlebic gacilebiT<br />
aWarbebda komisiis mier miRebul safasurs.<br />
wyalmomaragebis seqtoris umTavres problemas amJamad warmoadgens<br />
wyalmomaragebis sistemis gaumarTaoba. saqarTvelos regionebis umetes nawilSi<br />
wyalmomaragebis sistema moZvelebulia da saWiroebs ganaxlebas. momxmareblebis<br />
pretenziebic swored sasmeli wylis drogamoSvebiT miwodebas ukavSirdeba da isini<br />
moiTxoven, rom moxdes maTi sasmeli wyliT uwyveti da stabiluri momarageba. bolo<br />
wlebSi daiwyo wyalmomaragebis sistemis ganaxleba, rac udaod xels Seuwyobs<br />
momxmarebelTa moTxovnebis dakmayofilebas.<br />
Tavi IV. eleqtroenergetikis, bunebrivi gazisa da wyalmomaragebis seqtorSi<br />
miRebuli normatiuli aqtebis mimoxilva<br />
2008-2009 wlebSi saqarTvelos energetikisa da wyalmomaragebis<br />
maregulirebeli erovnuli komisiis mier damtkicda saTanado wesebi, romelmac<br />
daadgina eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis mimwodebeli sawarmoebis
erTiani da erTgvarovani saqmianobis wesebi, daaregulira urTierToba momwodebelsa da<br />
momxmarebels Soris, ganisazRvra mimwodeblebisa da momxmareblebis uflebebi da<br />
valdebulebebi, daadgina mimwodeblis pasuxismgebloba momsaxurebis miwodebis<br />
uwyvetobaze. im momxmarebelTa uflebebis dacva, romlebic eqcevian wesebis moqmedebis<br />
sferoSi, wesebis amoqmedebis Semdeg SesamCnevi gaxda, radgan ufro gamoikveTa wlebis<br />
win kompaniebis mxridan arsebuli darRvevebi.<br />
saangariSo periodSi saqarTvelos kanonmdeblobaSi ganxorcielda mniSvnelovani<br />
cvlilebebi administraciuli samarTaldarRvevebis mimarTulebiT. <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong><br />
oqtombris TveSi saqarTvelos parlamentma miiRo kanoni `administraciuli<br />
saxdelisagan gaTavisuflebis Sesaxeb~, romliTac administraciuli saxdelisagan<br />
gaTavisufldnen eleqtroenergiis, bunebrivi gazisa da sasmeli wylis ukanono (96 1 da<br />
149-e muxlebi) moxmarebisaTvis dajarimebuli pirebi. momxmarebelTa interesebis<br />
sazogadoebrivma damcvelma monawileba miiRo aRniSnuli kanonproeqtis sakomiteto<br />
ganxilvaSi da mxari dauWira mis miRebas.<br />
dadginda administraciuli saxdelis axali zomebi, zemoaRniSnuli<br />
samarTaldarRvevisaTvis 600 lariani jarimis nacvlad, pirvel SemTxvevaSi pirs<br />
Seefardeba `gafrTxileba,~ xolo meore SemTxvevaSi 1200 laris nacvlad dajarimdeba<br />
100 lariT. administraciuli samarTaldarRvevebis sakiTxebis ganxilva daevalaT<br />
seqtorSi moqmed licenziatebsa da mimwodeblebs, xolo maTi gadawyvetilebebis<br />
gasaCivreba SesaZlebelia komisiaSi an sasamarTloSi. Sesabamisad, maregulirebelma<br />
komisiam momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurTan erTad<br />
SeimuSava saTanado normatiuli aqtebi, damtkicda saTanado formebi da<br />
samarTaldarRvevis sakiTxebis ganxilvis wesebi.<br />
<strong>2010</strong> wels damateba ganxorcielda `eleqtroenergetikisa da bunebrivi gazis<br />
Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi. damatebis Tanaxmad, qalaq TbilisSi eleqtroenergiis,<br />
bunebrivi gazis, sasmeli wylis gadasaxadebi da dasufTavebis mosakrebeli gaerTianda<br />
erTian qviTarSi da misi administrireba daevala Sesabamis pirebs _ administratorebs,<br />
romlebsac gansazRvravs komisia. administratorebs mieniWaT uflebamosileba<br />
gadasaxadebis erTian qviTarSi miTiTebuli romelime gadasaxadis an mosakreblis<br />
gadauxdelobis SemTxvevaSi TavianTi momsaxureba Seuwyviton momxmarebels.<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> 13 oqtombers komisiis #24/3 gadawyvetilebiT qalaq Tbilisis<br />
farglebSi ganisazRvra administrirebis organoebi da eseni arian ss `Telasi~ da ss<br />
`energo-pro jorjia~ TavianTi ganawilebis arealebis mixedviT. Sesabamisad, aRniSnul<br />
kompaniebs kanonis Tanaxmad, mieniWaT uflebamosileba Seuwyviton eleqtroenergiis<br />
miwodeba im momxmareblebs, romlebic droulad, an srulad ar gadaixdian aramarto<br />
eleqtroenergiis, aramed, wyalmomaragebis gadasaxads an/da dasufTavebis mosakrebels.<br />
komisiis gadawyvetilebiT dadgenili wesi vrceldeba mxolod mimdinare gadasaxadebze.
Tavi V. sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris urTierToba momxmareblebTan,<br />
kompaniebTan, sazogadoebriv da saxelmwifo dawesebulebebTan<br />
momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs misi daarsebis<br />
dRidan aTasobiT momxmarebelma mimarTa gancxadebiTa da saCivriT sakuTari uflebebisa<br />
da kanonieri interesebis dacvisaTvis. momxmarebelTa aqtiuroba sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuris yoveldRiuri saqmianobis ganxorcielebisas vlindeba. amis naTeli<br />
dadasturebaa sazogadoebrivi damcvelis samsaxurisadmi momxmarebelTa masobrivi<br />
xasiaTis mimarTvebi rogorc darRveuli uflebis aRsadgenad, aseve iuridiuli<br />
konsultaciis misaRebad sakuTar ufleba-movaleobebSi garkvevisaTvis. momxmarebelTa<br />
miReba xorcieldeba yoveldRiurad (garda uqme da dasvenebis dReebisa) da ar aris<br />
SezRuduli raime formiT.<br />
2008-2009 wlebis ganmavlobaSi komisiis mier miRebuli eleqtroenergiis,<br />
bunebrivi gazisa da sasmeli wylis moxmarebis wesebis mixedviT, savaldebulo gaxda<br />
eleqtroenergiisa da wylis qviTrebze momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi<br />
damcvelis samsaxuris sakontaqto monacemebis aRniSvna. Sesabamisad, samsaxuris<br />
adgilmdebareoba, eleqtronuli fosta da telefonis nomeri ganTavsebulia<br />
kompaniebTan saangariSsworebo qviTrebis meore mxares. amasTan, eleqtronuli fostis<br />
meSveobiT SesaZlebelia gancxadebisa da SekiTxvebis gamogzavna momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurSi.<br />
momxmarebelTa komentarebis analizis safuZvelze gamoikveTa, rom momxmarebelTa<br />
interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxuris Sesaxeb umravlesobisaTvis cnobili<br />
gaxda eleqtroenergiis qviTarze datanili monacemebidan. satelefoni kavSiris<br />
mixedviT momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcvelis samsaxurs xSirad uwevs<br />
momxmareblebisaTvis konsultaciis gaweva, raTa gauTviTcnobierebelma momxmarebelma<br />
SeZlos Tavisi uflebebis dacva.<br />
Tavi VI. adgilze Semowmebebi<br />
<strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi momxmarebelTa interesebis sazogadoebrivi damcveli<br />
aqtiurad monawileobda sxvadasxva licenziatebis warmomadgenlebTan da<br />
dawesebulebebTan SexvedrebSi, sadac ganixileboda sxvadasxva problematuri sakiTxebi.<br />
saWiroebis SemTxvevaSi sazogadoebrivi damcveli da misi TanaSemweebi gadiodnen<br />
sxvadasxva raionebSi momxmareblebis sacxovrebel misamarTze, uSualod xvdebodnen<br />
momxmareblebs da adgilze swavlobdnen maT problemebs. sazogadoebrivi damcveli da<br />
misi TanaSeweebi <strong>2010</strong> <strong>wlis</strong> ganmavlobaSi imyofebodnen samegreloSi (sofeli patara<br />
foTi, senaki), aWaraSi (qobuleTi, baTumi, xelvaCauri), kaxeTSi (gurjaani, lagodexi),<br />
samtrediaSi, wyaltuboSi da qalaq rusTavSi, sadac adgilze Seiswavles momxmarebelTa<br />
problemebi.