03.06.2013 Views

Garemo da Sazogadoeba_01.pmd

Garemo da Sazogadoeba_01.pmd

Garemo da Sazogadoeba_01.pmd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

saqarTvelos saqarTvelos mwvaneTa mwvaneTa moZraoba<br />

moZraoba<br />

(de<strong>da</strong>miwis (de<strong>da</strong>miwis (de<strong>da</strong>miwis megobrebi megobrebi megobrebi - - saqarTvelo)<br />

saqarTvelo)<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

saqarTvelos mwvaneTa moZraobis perioduli gamocema, # 1 (13) 2011 weli<br />

Jurnali Jurnali Jurnali gamoica gamoica SvedeTis SvedeTis saerTaSoriso saerTaSoriso saerTaSoriso ganviTarebis ganviTarebis saagentos saagentos finan- finanfinansurisuri uzrunvelyofiT uzrunvelyofiT proeqtis proeqtis `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo saqarTvelo - - sazogadoesazogadoebisbis<br />

cnobierebis cnobierebis amaRleba amaRleba <strong>da</strong> <strong>da</strong> misi misi CarTva CarTva myari myari sayofacxovrebo sayofacxovrebo narCenarCe-<br />

nebis nebis marTvis marTvis gaumjobesebis gaumjobesebis procesSi~ procesSi~ farglebSi.<br />

farglebSi.<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge 1


cvlilebebi cvlilebebi <strong>da</strong> <strong>da</strong> gaumjobeseba<br />

gaumjobeseba<br />

gaumjobeseba<br />

saqarTveloSi farTomasStabiani politikuri<br />

<strong>da</strong> ekonomikuri reformebi xorcieldeba.<br />

moviyvanoT ramdenime magaliTi:<br />

aq Seicvala ganaTlebis, jan<strong>da</strong>cvis, penitencialuri,<br />

safinanso, sabanko, marTlmsajuleba,<br />

sasamarTlo, saga<strong>da</strong>saxado <strong>da</strong><br />

sabaJo sistemebi, policia. aRniSnuli uwyebebi<br />

gaaTavisufles korumpirebuli oficialuri<br />

pirebisagan, rom es magaliTi gamx<strong>da</strong>riyo<br />

sxva TanamSromlebisaTvis.<br />

axla ki mizanad <strong>da</strong>isaxa TviT saqarTvelos<br />

<strong>da</strong>sufTaveba: is un<strong>da</strong> gaiwmindos narCenebisa<br />

<strong>da</strong> plastikisagan, Zveli nagavsayrelebisa<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>binZurebuli adgilebisagan.<br />

cvlilebebi aSkaraa, axalgazr<strong>da</strong> demokratiul<br />

qveynaSi xSirad reformebis iniciatori<br />

mTavrobaa, magram mTavari Zala uke-<br />

Tesi cxovrebisaTvis is xalxia, romelic<br />

am qveyanaSi cxovrobs. SvedeTi amayobs Tavisi<br />

mxar<strong>da</strong>WeriT am procesebSi.<br />

SvedeTis saqarTvelosTan TanamSromlobis<br />

mravlismomcveli amocanaa <strong>da</strong>exmaros<br />

qveyanas demokratiuli <strong>da</strong> pasuxismgebliani<br />

saxelmwifos Camoyalibebasa <strong>da</strong> evrokavSir-<br />

Tan <strong>da</strong>axloebaSi.<br />

garemos <strong>da</strong>cva aris erT-erTi im sami<br />

seqtori<strong>da</strong>n, romelzec SvedeTi saqarTvelosTan<br />

TanamSromlobs. haeris, wylisa <strong>da</strong><br />

nia<strong>da</strong>gis <strong>da</strong>binZurebis Semcireba, sufTa <strong>da</strong><br />

janmrTeli garemos arsebobas udidesi mniSvneloba<br />

aqvs saqarTvelos mosaxleobisaTvis<br />

<strong>da</strong> prioritets warmoadgens mTavrobisaTvis.<br />

amitomac, Cveni erT-erTi proeqti mimarTulia<br />

qveyanaSi narCenebis marTvis gaumjobese-<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

bisaken. SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagento (Si<strong>da</strong>) Tavisi partnioris, evropis<br />

rekonstruqciisa <strong>da</strong> ganviTarebisa bankis<br />

EBRD meSveobiT afinansebs evropuli stan<strong>da</strong>rtebis<br />

nagavsayrelebis mSeneblobas aWaris<br />

regionSi (CaqvSi) <strong>da</strong> rusTavSi.<br />

aseTive mniSvnelovani proeqtia - `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo~, romelic miznad isaxavs<br />

sazogadoebis cnobierebis amaRlebas narCenebis<br />

marTvasTan mimarTebaSi <strong>da</strong> mis CarTvas<br />

myari sayofacxovrebo narCenebis marvTis gaumjobesebis<br />

procesSi. am proeqtma, romelic<br />

2010 wlis seqtemberSi <strong>da</strong>iwyo, <strong>da</strong>sufTavebis<br />

kampaniis farglebSi, mobilizeba gaukeTa<br />

saqarTvelos mTel mosaxleobas. <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong><br />

quCebi, qalaqebi <strong>da</strong> soflebi, gansakuTrebiT<br />

tyeebi, xevebi <strong>da</strong> mdinaris napirebi. <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong><br />

is adgilebi sa<strong>da</strong>c, aSkarad SeimCneo<strong>da</strong> wlebis<br />

manZilze <strong>da</strong>grovili narCenebi. aRniSnuli<br />

proeqtis meSveobiT vrceldeba informaciebi<br />

narCenis marTvis saukeTeso praqtikis Sesaxeb.<br />

tardeba samuSao Sexvedrebi <strong>da</strong> seminarebi<br />

sazogadoebasTan, romlis drosac mosaxleoba<br />

ecnoba narCenebis marTvis axal meTodebs<br />

<strong>da</strong> midgomebs. radgan, ar SeiZleba mioTxovo<br />

cvlilebebi Sens garSemo, Tu TviTon ar xar<br />

mzad Secvalo mciredi mainc ukeTesobisaken.<br />

am gasaocari silamazis mqone qveynaSi<br />

me vxvdebi uamrav qarTvels, maT Soris<br />

kacebs <strong>da</strong> qalebs. <strong>da</strong>rwmunebuli var, rom<br />

maT gaaCniaT didi pasuxismgebloba <strong>da</strong> survili<br />

izrunon TavianT qveyanaze. dRes,<br />

saqarTveloSi <strong>da</strong>wyebuli <strong>da</strong>sufTavebis kampaniis<br />

meSveobiT miRwevadia ga<strong>da</strong>iWras ukontroli<br />

narCenebis problema, Semcirdes<br />

<strong>da</strong>binZurebuli adgilebi, gamoyenebuli<br />

iqnas separaciisa <strong>da</strong> narCenebis ga<strong>da</strong>muSavebis<br />

Tanamedrove meTodebi.<br />

risi Secvla SegiZlia? gikiTxavT saku-<br />

Tari TavisTvis? <strong>da</strong>girigebiaT Tqveni bavSvebi,<br />

rom ar <strong>da</strong>anagvianon garemo? nu waviRebT<br />

zedmet celofnis parkebs roca mivdivarT<br />

sayidlebze. gaviseirnoT fexiT an<br />

visargebloT mikro-avtobusiT samsaxurSi<br />

misasvlelad an Cveuli saqmeebis dros. SevamciroT<br />

manqaniT moZraoba. SegiZliaT SeamciroT<br />

didi raodenobiT wylis moxmareba<br />

WurWlis recxvis dros? <strong>da</strong>rwmundiT, rom<br />

piknikis Semdeg <strong>da</strong>asufTaveT? <strong>da</strong>gisufTavebiaT<br />

Tqveni saxlis win teritoria? bunebis<br />

maTematikaSi yvelaferi Tvladia.<br />

pativiscemiT<br />

diana diana diana diana diana ianse ianse ianse ianse ianse<br />

SvedeTis elCi<br />

2 www.cleanup.ge www.greens.ge


* * * * * * * *<br />

*<br />

me-19 saukunis meore naxevri<strong>da</strong>n <strong>da</strong>wyebuli<br />

sxva<strong>da</strong>sxva sayofacxovrebo narCenebiT garemos<br />

<strong>da</strong>binZureba, kacobriobisaTvis erTerT<br />

umwvaves problemad ga<strong>da</strong>iqca.<br />

industriulma ganviTarebam, ekonomikis<br />

zr<strong>da</strong>m, axali teqnologiebis <strong>da</strong>nergvam,<br />

a<strong>da</strong>mianis mier warmoqmnili narCenebi sul<br />

ufro mravalferovani gaxa<strong>da</strong>. mosaxleobis<br />

ricxovnobis zr<strong>da</strong>m ki, maTi raodenobis<br />

gazr<strong>da</strong> gamoiwvia.<br />

Tanamedrove narCenebi Seicavs bevr sinTezur<br />

produqts, romelTa <strong>da</strong>Slasa <strong>da</strong> bunebriv<br />

ciklebSi CarTvas asobiT weli sWirdeba.<br />

ara<strong>da</strong>, mTel msoflioSi yoveldRiurad<br />

iwarmoeba milionobiT manqanis saburavebi,<br />

rezinis saTamaSoebi, sabavSvo kvebis boTlebi,<br />

SesafuTi masalebi <strong>da</strong> sxva sinTezuri<br />

sayofacxovrebo moxmarebis nivTebi.<br />

Tanamedrove Tanamedrove a<strong>da</strong>mians a<strong>da</strong>mians yvelafers yvelafers ver<br />

ver<br />

aukrZalav aukrZalav <strong>da</strong> verc ekonomikis ganviTarebas<br />

SeaCereb. ara <strong>da</strong>, yoveli axali mobiluri,<br />

yoveli axali naTura Tu nebismieri<br />

sxva yoveldRiuri moxmarebis nivTi, mokle<br />

xanSi Cvens mier warmoqmnili narCenebis<br />

uricxv masas uerTdeba <strong>da</strong> erTis mxriv<br />

abinZurebs garemos, xolo meores mxriv,<br />

sul ufro <strong>da</strong> ufro met teritorias<br />

moiTxovs gansaTavseblad.<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

swored, amitom gax<strong>da</strong> aucilebeli<br />

narCenebTan mimarTebaSi iseTi strategiis<br />

SemuSaveba, romlis mizani iqnebo<strong>da</strong> narCenebis<br />

Segroveba, ga<strong>da</strong>muSaveba, ganTavseba <strong>da</strong><br />

xelaxali gamoyeneba, rasac warmatebiT<br />

gaarTves Tavi evropis rigma qveynebma,<br />

romelTa Soris erTerTi lideria Svede-<br />

Tis saxelmwifo.<br />

me moxarul var, rom swored SvedeTis<br />

sarTaSoriso ganviTarebis saagentos (Si<strong>da</strong>)<br />

<strong>da</strong>xmarebiT xorcieldeba saqarTveloSi iseTi<br />

mniSvnelovani proeqti, rogoricaa `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo - sazogadoebis cnobierebis<br />

amaRleba <strong>da</strong> misi CarTva myari<br />

sayofacxovrebo narCenebis marTvis gaumjobesebis<br />

procesSi”.<br />

aqve min<strong>da</strong> avRniSno, rom marTalia<br />

saqarTveloSi gasuli saukunis 90-iani<br />

wlebi<strong>da</strong>n moyolebuli, yovelTvis xorcieldebo<strong>da</strong><br />

mcire aqtiobebi <strong>da</strong>sufTavebis<br />

kuTxiT, magram aseTi masStaburi RonisZiebebis<br />

Catarebis SesaZlebloba pirvelad<br />

mogveca <strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmunebuli var, rom proeqtis<br />

ganmaxorcielebeli jgufi yvelafers<br />

gaakeTebs am SesaZleblobis srulad gamoyenebisaTvis.<br />

am proeqtis mTavar mizans warmoadgens,<br />

vaswavloT moqalaqeebs rogor SevamciroT,<br />

<strong>da</strong>vaxarisxoT, ga<strong>da</strong>vamuSaoT, ganvaTavsoT<br />

<strong>da</strong> xelaxla gamoviyenoT is nivTebi<br />

Tu produqtebi, romlebsac ase advilad<br />

movisvriT nagvis yuTebSi an uares<br />

SemTxvevaSi pir<strong>da</strong>pir iq vyriT sa<strong>da</strong>c mogvesurveba.<br />

amiT ki, safrTxes vuqmniT aramarto<br />

Cvens janmrTelobas, aramed Cvens garemosac.<br />

Zalzed mniSvnelovania TiToeuli moqalaqemde<br />

iqnas <strong>da</strong>yvanili, misi piradi pasuximgeblobis<br />

mniSvneloba garemos <strong>da</strong>sufTavebis<br />

procesSi. vinai<strong>da</strong>n, TiToeul<br />

CvenTganzea <strong>da</strong>mokidebuli vicxovrebT Tu<br />

ara ise, rogorc es Seefereba civizirebul<br />

a<strong>da</strong>mianebs.<br />

nino nino nino nino nino CxobaZe CxobaZe CxobaZe CxobaZe CxobaZe<br />

saqarTvelos mwvaneTa moZraoba/de<strong>da</strong>miwis<br />

megobrebi - saqarTvelo<br />

TanaTavmjdomare, proeqtis menejeri<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge<br />

3


garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

kampania kampania `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT msoflio~<br />

msoflio~<br />

(Clean Up the World)<br />

1992 1992 1992 1992 1992 wels wels wels wels wels gaeros gaeros gaeros gaeros gaeros garemos<strong>da</strong>cviTi garemos<strong>da</strong>cviTi garemos<strong>da</strong>cviTi garemos<strong>da</strong>cviTi garemos<strong>da</strong>cviTi programis programis programis programis programis ( ( (UNEP) ( ( ) ) ) ) iniciativiT<br />

iniciativiT<br />

iniciativiT<br />

iniciativiT<br />

iniciativiT<br />

safuZveli safuZveli safuZveli safuZveli safuZveli Caeyara Caeyara Caeyara Caeyara Caeyara msoflioSi msoflioSi msoflioSi msoflioSi msoflioSi erT-erT erT-erT erT-erT erT-erT erT-erT udides udides udides udides udides garemos<strong>da</strong>cviT garemos<strong>da</strong>cviT garemos<strong>da</strong>cviT garemos<strong>da</strong>cviT garemos<strong>da</strong>cviT kampanias kampanias kampanias kampanias kampanias<br />

- - - - - `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT msoflio msoflio msoflio~~~~~ msoflio msoflio (Clean ( ( ( ( Up the World), ), ), ), ), romelic romelic romelic romelic romelic adgilobrivi<br />

adgilobrivi<br />

adgilobrivi<br />

adgilobrivi<br />

adgilobrivi<br />

garemos garemos garemos garemos garemos gaumjobesebis<br />

gaumjobesebis<br />

gaumjobesebis gaumjobesebis<br />

gaumjobesebis<br />

mizniT, mizniT, mizniT, mizniT, mizniT, aerTianebs aerTianebs aerTianebs aerTianebs aerTianebs mTeli mTeli mTeli mTeli mTeli rigi rigi rigi rigi rigi<br />

qveynebis qveynebis qveynebis qveynebis qveynebis xelisuflebisa<br />

xelisuflebisa<br />

xelisuflebisa xelisuflebisa<br />

xelisuflebisa<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong><strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> biznes-seqtoris biznes-seqtoris biznes-seqtoris biznes-seqtoris biznes-seqtoris warmomadwarmomadwarmomadwarmomadwarmomad-<br />

genlebs, genlebs, genlebs, genlebs, genlebs, sazogadoebriv<br />

sazogadoebriv<br />

sazogadoebriv sazogadoebriv<br />

sazogadoebriv<br />

organizaciebs, organizaciebs, organizaciebs, organizaciebs, organizaciebs, skolebs skolebs skolebs skolebs skolebs <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

calkeulcalkeulcalkeul calkeul calkeul moqalaqeebs moqalaqeebs moqalaqeebs moqalaqeebs moqalaqeebs farfar- far- farfar- TomasStabiani TomasStabiani TomasStabiani TomasStabiani TomasStabiani <strong>da</strong>sufTavebis<br />

<strong>da</strong>sufTavebis<br />

<strong>da</strong>sufTavebis<br />

<strong>da</strong>sufTavebis<br />

<strong>da</strong>sufTavebis<br />

aqciebis aqciebis aqciebis aqciebis aqciebis <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> Sesabamisi<br />

Sesabamisi<br />

Sesabamisi Sesabamisi<br />

Sesabamisi<br />

programebisprogramebisprogramebis programebis programebisganxorcielebiganxorcielebiganxorcielebiganxorcielebiganxorcielebisTvis.sTvis.sTvis.sTvis.sTvis. kampania, kampania, kampania, kampania, kampania, myari myari myari myari myari saysay- say- saysayofacxovreboofacxovreboofacxovrebo ofacxovrebo ofacxovrebo narCenebiT narCenebiT narCenebiT narCenebiT narCenebiT garegaregaregaregaremosmosmosmosmos <strong>da</strong>binZurebis <strong>da</strong>binZurebis <strong>da</strong>binZurebis <strong>da</strong>binZurebis <strong>da</strong>binZurebis SemcirSemcir- Semcir- SemcirSemcir- ebis ebis ebis ebis ebis mizniT, mizniT, mizniT, mizniT, mizniT, tardeba tardeba tardeba tardeba tardeba yovel yovel yovel yovel yovel<br />

welswelswels wels wels <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> masSi masSi masSi masSi masSi monawilemonawile-<br />

monawile- monawilemonawileobsobsobs<br />

obs obs 120 120 120 120 120 qveyana qveyana qveyana qveyana qveyana (35 (35 (35 (35 (35 milionimilionimilionimilionimilioni- ani ani ani ani ani mosaxleobiT). mosaxleobiT). mosaxleobiT). mosaxleobiT). mosaxleobiT). 2010 2010 2010 2010 2010<br />

wels wels wels wels wels saqarTvelom saqarTvelom saqarTvelom saqarTvelom saqarTvelom pirvelad pirvelad pirvelad pirvelad pirvelad<br />

miiRomiiRomiiRo miiRo miiRo monawileoba monawileoba monawileoba monawileoba monawileoba aRniSaRniS- aRniS- aRniSaRniS- nul nul nul nul nul kampaniaSi.<br />

kampaniaSi.<br />

kampaniaSi.<br />

kampaniaSi.<br />

kampaniaSi.<br />

kampania kampania kampania `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo~<br />

saqarTvelo~<br />

saqarTvelo~<br />

saqarTveloSi kampania `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

msoflio~ Catar<strong>da</strong> 2010 wlis 17, 18 <strong>da</strong><br />

19 seqtembers Semdegi lozungiT: `sazogadoeba<br />

zrunavs bunebaze~, ris Semdeg<br />

saqarTvelo <strong>da</strong>tanili iqna msoflios<br />

garemos<strong>da</strong>cviT rukaze.<br />

kampania Catar<strong>da</strong> saqarTvelos mTel<br />

teritoriaze <strong>da</strong> masSi monawileoba miiRo<br />

29 000-mde a<strong>da</strong>mianma. kampaniis organizator<br />

arasamTavrobo organizaciebs<br />

`saqarTvelos mwvaneTa moZraoba/de<strong>da</strong>miwis<br />

megobrebs~ <strong>da</strong> `ekoxedvas~ didi<br />

Tanadgoma gauwies:<br />

√ garemos <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> bunebrivi<br />

resursebis saministrom;<br />

√ qalaq Tbilisis meriam;<br />

√ regionebis rwmunebulebma;<br />

√ adgilobrivi mmarTvelobisa <strong>da</strong><br />

TviTmmarTvelobis xelmZRvanelebma;<br />

√ adgilobrivma mosaxleobam;<br />

√ arasamTavrobo organizaciebma;<br />

√ sxva<strong>da</strong>sxva media saSualebebma;<br />

de<strong>da</strong>qalaqSi kampaniis farglebSi <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong><br />

lisis tbisa <strong>da</strong> Tbilisis zRvis<br />

sanapiroebi, diRmis tye-parki (monawileebi<br />

arasamTavrobo organizaciis wevrebi,<br />

Tbilisis teqnikuri universitetisa <strong>da</strong><br />

samxatvro akademiis studentebi, Tbili-<br />

sis meriis <strong>da</strong>sufTavebis samsaxuris, estoneTis<br />

saelCos, USAD-is, sastumro `Seraton<br />

metexi palasis~ TanamSromlebi <strong>da</strong><br />

adgilobrivi mosaxleoba).<br />

kampaniaSi monawileoba miiRo saqarTvelos<br />

56 raionma.<br />

aRsaniSnavia, rom 17, 18 <strong>da</strong> 19 seqtembris<br />

`<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo~ kampania<br />

saqarTveloSi sakmao warmatebiT<br />

Catar<strong>da</strong>. amas a<strong>da</strong>sturebs is faqti, rom<br />

sazogadoebaSi gaCn<strong>da</strong> moTxovna icxovron<br />

sufTa <strong>da</strong> mowesrigebul garemoSi. swored,<br />

seqtemberSi Catarebuli <strong>da</strong>sufTavebis<br />

aqciebis Semdeg, Catar<strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva<br />

samTavrobo Tu arasamTavrobo organizaciebis<br />

mier <strong>da</strong>sufTavebis araerTi aqcia,<br />

mosaxleobis mier sakuTari ezoebisa Tu<br />

sa<strong>da</strong>rbazoebis <strong>da</strong>sufTaveba.<br />

4 www.cleanup.ge www.greens.ge


sazogadoebis aqtiurobaze metyvelebs<br />

23 oqtombers Catarebuli <strong>da</strong>sufTavebis<br />

aqcia, romelSic adgilobriv mosaxleobasTan<br />

<strong>da</strong> `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo~<br />

kampaniis organizatorebTan erTad aqtiurad<br />

iyvnen CarTulebi isani-samgoris<br />

gamgeobis warmomadgenlebi <strong>da</strong> amave<br />

raionis maJoritari deputati. aqciis<br />

dros <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong> wmin<strong>da</strong> vaxtang gorgaslis<br />

saxelobis eklesiisa <strong>da</strong> mimdebare<br />

sacxovrebeli korpusis teritoriebi.<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

`<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo saqarTvelo - - <strong>da</strong>vasufTaoT <strong>da</strong>vasufTaoT patarZeuli~<br />

patarZeuli~<br />

<strong>da</strong>sufTavebis kampaniis nawils warmoadgens,<br />

aseve 18 <strong>da</strong> 19 noembers sofel<br />

patarZeulSi (sagarejos raioni) Catarebuli<br />

<strong>da</strong>sufTavebisa <strong>da</strong> gamwvanebis aqcie-<br />

bi. sa<strong>da</strong>c <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamwvan<strong>da</strong> (<strong>da</strong>irgo<br />

1000-mde sxva<strong>da</strong>sxva saxeobis nergebi)<br />

sofel patarZeulSi gogla leoniZis<br />

mier gaSenebuli baRis mimdebare teritoria.<br />

aqciaSi `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo~<br />

kampaniis organizatorebTan erTad<br />

monawileoba miiRes saqarTvelos mwvane-<br />

Ta moZraoba/de<strong>da</strong>miwis megobrebisaqarTvelos<br />

regionaluri organizaciis<br />

warmomadgenlebma, soflis gamgeobis,<br />

adgilobrivi mosaxleobisa <strong>da</strong> sofel<br />

patarZeulis saSualo skolis moswavleebma.<br />

<strong>da</strong>sufTavebis aqciaSi monawileoba<br />

miiRo 200-mde a<strong>da</strong>mianma, <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong> 3<br />

ha teritoria. Segrov<strong>da</strong> 10 m/3 moculobis<br />

narCeni.<br />

`<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo saqarTvelo – – <strong>da</strong>vasufTaoT <strong>da</strong>vasufTaoT rusTavi~<br />

rusTavi~<br />

25-26 noembers qalaq rusTavSi `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo~ kampaniis fargleb-<br />

Si Catar<strong>da</strong> <strong>da</strong>sufTavebisa <strong>da</strong> gamwvanebis<br />

aqciebi.<br />

aqciis pirvel dRes <strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong> q.<br />

rusTavis sajaro skolebisa (26 skola)<br />

<strong>da</strong> sabavSvo baRebis (21 baRi) teritoriebi.<br />

xolo, meore dRes gamwvan<strong>da</strong> imave<br />

skolebisa <strong>da</strong> sabavSvo baRebis teritoriebi.<br />

<strong>da</strong>irgo sxva<strong>da</strong>sxva saxeobebis 2000mde<br />

nergi. `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo~<br />

kampaniis msgavsad, rusTavSi <strong>da</strong>sufTavebisa<br />

<strong>da</strong> gamwvanebis aqciaSi aqtiuri monaw-<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge<br />

5


ileoba miiRes saqarTvelos prezidentis<br />

rwmunebulma qvemo qarTlSi <strong>da</strong> q.<br />

rusTavis merma. skolebis pe<strong>da</strong>gogebma<br />

<strong>da</strong> moswavleebma. aseve, gamwvanebis aqciaSi<br />

monawileob<strong>da</strong> SvedeTis sruluflebiani<br />

elCi saqarTveloSi qalbatoni<br />

diana ianse.<br />

aRsaniSnavia, rom qalaq rusTavs ga<strong>da</strong>eca<br />

specialuri serTifikati <strong>da</strong>sufTavebis<br />

kampaniaSi aqtiuri monawileobisaTvis.<br />

<strong>da</strong>sufTavebisa <strong>da</strong> gamwvanebis aqciebSi<br />

monawileoba miiRo 400-mde a<strong>da</strong>mianma,<br />

<strong>da</strong>sufTav<strong>da</strong> 70 ha teritoria, Segrov<strong>da</strong><br />

8 m/3 narCeni.<br />

proeqtSi `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo -<br />

sazogadoebis cnobierebis amaRleba <strong>da</strong> misi<br />

CarTva myari sayofacxovrebo narCenebis<br />

saqarTveloSi im aqtualur <strong>da</strong> mwvave<br />

problemebs Soris romelic garemos<strong>da</strong>cviT<br />

sferoSia, mniSvnelovani adgili<br />

uWiravs narCenebis marTvis (anu Semcirebis,<br />

ga<strong>da</strong>muSavebisa <strong>da</strong> xelaxali gamoyenebis)<br />

problemas.<br />

narCenebi yria yvelgan – qalaqis<br />

quCebsa Tu soflebSi (gamonakliss<br />

Tbilisis centraluri ubnebi warmoadgens),<br />

maT mimdebare teritoriebze, saavtomobilo<br />

<strong>da</strong> sarkinigzo trasebis perimetrebze,<br />

xevebSi Tu mdinareTa kalapotebSi.<br />

<strong>da</strong>binZurebulia haeri, nia<strong>da</strong>gi,<br />

wyali. amave dros, akumulirebuli<br />

(<strong>da</strong>grovebuli) narCenebi qmnian antisanitariul<br />

kerebs, riTac iqmneba infeqciis<br />

ga<strong>da</strong>mtani parazitebis gamravlebis<br />

kargi pirobebi, rac TavisTavad infeqciuri<br />

<strong>da</strong>avadebebis warmoqmnis winapirobas<br />

warmoadgens.<br />

<strong>da</strong>binZurebulia e.w. `moqeife-moxetiale~<br />

kompaniebis wevrTa mier, tyeebi<br />

<strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva rekriaciuli zonebi. rCeba<br />

STabeWdileba, rom <strong>da</strong>nagvianebas ga<strong>da</strong>urCa<br />

mxolod maRalmTiani, miudgomeli<br />

adgilebi.<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

ra ra xdeba xdeba xdeba saqarTveloSi<br />

saqarTveloSi<br />

* * * * *<br />

*<br />

marTvis gaumjobesebis procesSi” sazogadoeba<br />

aqtiurad CaerTo, razec metyvelebs<br />

is ganxorcilebuli saqmianobebi romelic<br />

proeqtis farglebSi Catar<strong>da</strong>.<br />

Tu did qalaqebSi metnaklebad mogvarebulia<br />

myari sayofacxovrebo narCenebis<br />

gatana nagavsayrelebze, am mxriv<br />

soflebSi isev mZime mdgomareobaa. soflis<br />

mosaxleoba, qalaqis mosaxleobasTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT marTalia nakleb narCens warmoqmnis<br />

(mag. sakvebis narCenebs iyenebs<br />

Sinauri pirutyvis gamosakvebad, nakels<br />

iyenebs sasuqad <strong>da</strong> a.S.) magram, im mciredi<br />

narCenis Sesabamis teritoriaze gan-<br />

Tavsebac ki mougvarebelia. amitom, es<br />

narCeni sabolood soflis mimdebare<br />

teritoriaze, ZiriTa<strong>da</strong>d ki ReleebSi,<br />

xevebSi <strong>da</strong> mdinareebSi iyreba.<br />

6 www.cleanup.ge www.greens.ge


ac rac rac rac rac Seexeba Seexeba Seexeba Seexeba Seexeba Tavad Tavad Tavad Tavad Tavad nagavsayrelebs...<br />

nagavsayrelebs...<br />

nagavsayrelebs...<br />

nagavsayrelebs...<br />

nagavsayrelebs...<br />

dReisaTvis saqarTveloSi moqmed nagavsayrelebs<br />

mTlianobaSi ukaviaT 300 heqtaramde<br />

miwis farTobi. xSirad nagavsayrelebi<br />

<strong>da</strong>saSveb manZilze axlos mdebareoben<br />

<strong>da</strong>saxlebuli punqtebi<strong>da</strong>n, mdinareebi<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> zRvis sanapiro<strong>da</strong>n, rac qmnis haeris,<br />

nia<strong>da</strong>gis, miwisqveSa <strong>da</strong> miwisze<strong>da</strong> wylebis<br />

<strong>da</strong>binZurebis saSiSroebas.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, TiTqmis yovel <strong>da</strong>saxlebul<br />

punqtTan funqcionirebs mcire zomis<br />

aralegaluri nagavsayrelebi, romel-<br />

Ta umravlesoba mdinareebis pirasaa gan-<br />

Tavsebuli, ris gamoc wvimebisa <strong>da</strong> wyaldidobebis<br />

dros mdinareebSi irecxeba<br />

didi raodenobiT sxva<strong>da</strong>sxva narCeni. rac<br />

bunebrivia did safrTxes uqmnis a<strong>da</strong>mianis<br />

janmrTelobas <strong>da</strong> garemos.<br />

aRsaniSnavia, rom nagavsayrelebze<br />

garemos<strong>da</strong>cviTi moTxovnebis ugulvelyofis<br />

gar<strong>da</strong> (miwis saizolacio fena,<br />

wyalSemkrebi Txrilebi, sakontrolo<br />

Webi, xanZris Tavi<strong>da</strong>n asacileblad <strong>da</strong>sanotivebeli<br />

brunviTi wyalmomaragebis<br />

sistema <strong>da</strong> a.S), <strong>da</strong>rRveulia usafrTxoebis<br />

yvelaze elementaruli moTxovna<br />

– SemoRobva. ris gamoc, teritoriaze<br />

advilad Sedian <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>adgildebian ucxo<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

pirebi <strong>da</strong> pirutyvi (romlebic, xSir<br />

SemTxvevaSi ikvebebian saxifaTo narCenebiT).<br />

aravisaTvis saidumlos ar warmoadgens,<br />

rom a<strong>da</strong>mianebi nagavsayrelebze<br />

TviTneburad agroveben minisa <strong>da</strong><br />

plastmasis boTlebs, sayofacxovrebo<br />

nivTebs, liTonebs <strong>da</strong> a.S. liTonebis<br />

Segrovebisas ki aRricxulia afeTqebis<br />

faqtebic, savalalo SedegebiT.<br />

saqarTveloSi zogierTi gamonaklisis<br />

gar<strong>da</strong>, myari sayofacxovrebo narCenebis<br />

Segroveba-gatana-ganTavsebis sistema<br />

dReisaTvis ar arsebobs. ar funqcionirebs<br />

narCenebis ga<strong>da</strong>muSavebis industria.<br />

gamomdinare aqe<strong>da</strong>n, arc narCenebis <strong>da</strong>xarisxebas<br />

eqceva aranairi yuradReba.<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge<br />

7


garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

ra ra aris aris gasakeTebeli?!<br />

gasakeTebeli?!<br />

arsebuli mdgomareobis gamosasworeblad aucilebelia:<br />

narCenebis narCenebis marTvis marTvis sakanonmdeblo sakanonmdeblo bazis bazis SemuSaveba<br />

SemuSaveba<br />

`narCenebis Sesaxeb~ kanonis miReba mniSvnelovnad Seuwyobs xels iseTi<br />

problemebis mogvarebas, rogoricaa sayofacxovrebo <strong>da</strong> saxifaTo narCenebis<br />

klasifikacia, Segroveba, saxelmwifo aRricxva-angariSgebis sistemis Camoyalibeba,<br />

transportireba, reciklireba <strong>da</strong> xelaxali gamoyeneba, aseve maTi ganTavsebis<br />

sakiTxebi.<br />

kanoni aseve <strong>da</strong>avaldebulebs Sesabamis mmarTvelobisa <strong>da</strong> TviTmmarTvelobis<br />

organoebs gaataron is aucilebeli <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>udebeli RonisZiebebi, romlebic<br />

Seqmnian narCenebis swori marTvisaTvis Sesabamis garemos <strong>da</strong> gamomdinare aqe<strong>da</strong>n,<br />

uzrunvelyofen a<strong>da</strong>mianis janmrTelobisa <strong>da</strong> garemos <strong>da</strong>cvisaTvis Sesabamisi<br />

pirobebis Seqmnas.<br />

sazogadoebis sazogadoebis cnobierebis cnobierebis cnobierebis amaRleba amaRleba <strong>da</strong> <strong>da</strong> narCenebTan<br />

narCenebTan<br />

mimarTebaSi mimarTebaSi Sesabamisi Sesabamisi Sesabamisi unar-Cvevebis unar-Cvevebis unar-Cvevebis gamomuSaveba<br />

gamomuSaveba<br />

aRniSnuli problemis mogvarebaSi, Tu<br />

ramdenad mniSvnelovania mosaxleobis<br />

monawileoba, amaze SvedeTis gamocdilebac<br />

miuTiTebs. am qveynis sazogadoebrivi<br />

organizaciebis mier sworad warmarTulma<br />

cnobierebis amaRlebis kampaniebma,<br />

mniSvnelovnad ganapirobes is<br />

miRwevebi, ris gamoc SvedeTi dReisaTvis<br />

liderad aris aRiarebuli narCenebis<br />

marTvis sferoSi.<br />

swored, saqarTveloSi sazogadoebis<br />

informirebulobis gazrdisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wyvetilebebis<br />

miRebis procesSi mosaxleobis<br />

monawileobis xelSewyobisaTvis <strong>da</strong>afinansa<br />

SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebis<br />

saagentom (Si<strong>da</strong>) proeqti `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo~ – romlis mizania sazogadoebis<br />

cnobierebis amaRleba <strong>da</strong> misi CarTva<br />

myari sayofacxovrebo narCenebis mar-<br />

Tvis gaumjobesebis procesSi.<br />

am proeqtis farglebSi 17, 18 <strong>da</strong> 19<br />

seqtembers, saqarTveloSi Catar<strong>da</strong> <strong>da</strong>sufTavebis<br />

kampania, romelSic qveynis mas-<br />

StabiT mxolod 29 000-mde a<strong>da</strong>mianma miiRo<br />

monawileoba, rac oTxmilioniani<br />

mosaxleobis mqone qveynisTvis cotaa.<br />

* * * * * *<br />

Tumca, amas axsnac moeZebneba - Tu<br />

qveyanaSi mosaxleobis mxolod 0,72%-s<br />

awuxebs iseTi garemos<strong>da</strong>cviTi problema,<br />

rogoricaa narCenebi miuTiTebs imaze,<br />

rom:<br />

√ jer kidev, TiToeuli CvenTagani ar<br />

Tvlis Tavs <strong>da</strong>mnaSaved <strong>da</strong>mnaSaved <strong>da</strong>nagvianebuli<br />

qveynis gamo;<br />

√ jer kidev, TiToeuli CvenTagani ar<br />

Tvlis Tavs valdebulad valdebulad sakuTari<br />

binis gareT, raime <strong>da</strong>asufTaos;<br />

√ jer kidev, TiToeuli CvenTagani ar<br />

grZnobs Tavs uxerxulad uxerxulad <strong>da</strong>nagvianebuli<br />

garemos <strong>da</strong>naxvaze;<br />

√ jer kidev, TiToeul CvenTagans ar<br />

ar<br />

aRelvebs aRelvebs Tavisi Svilebis janmrTeloba<br />

<strong>da</strong> momavali rac Zalzed SemaSfoTebelia.<br />

Tumca, Tu TiToeuli saqarTveloSi<br />

mcxovrebi a<strong>da</strong>miani gaiTavisebs am problemas<br />

<strong>da</strong> cxovrebis wesad aqcevs civiluri<br />

gzebiT mis mogvarebas, mizans male<br />

mivaRwevT. vceT Cven Tavs <strong>da</strong> erTmaneTs<br />

pativi <strong>da</strong> vicxovroT jansaR garemoSi.<br />

Seuqmeni Seuqmeni Seuqmeni Seuqmeni Seuqmeni sakuTar sakuTar sakuTar sakuTar sakuTar Svilebs Svilebs Svilebs Svilebs Svilebs <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> ojaxs ojaxs ojaxs ojaxs ojaxs janmrTel janmrTel janmrTel janmrTel janmrTel garemoSi garemoSi garemoSi garemoSi garemoSi cxovrebis cxovrebis cxovrebis cxovrebis cxovrebis pirobebi pirobebi pirobebi!!!!!<br />

pirobebi pirobebi<br />

8 www.cleanup.ge www.greens.ge


jer kidev ori aTeuli wlis win<br />

iTvlebo<strong>da</strong>, rom - narCeni aris yvelaferi<br />

is, rasac TiToeuli CvenTagani aRar<br />

viyenebT yofacxovrebaSi, aRar gvWirdeba,<br />

aRar varga gamosayeneblad <strong>da</strong> rasac<br />

ubralod - vyriT an Tavi<strong>da</strong>n viSorebT.<br />

absoluturad usargeblod iTvlebo<strong>da</strong><br />

aseve, mrewvelobis sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>rgis,<br />

samSeneblo, satransporto <strong>da</strong> sxva tipis<br />

narCenebi, romlebic imavdroulad<br />

sul ufro <strong>da</strong> ufro met teritoriebs<br />

moiTxovdnen gansaTavseblad <strong>da</strong> es yvelaferi<br />

moixseniebo<strong>da</strong> erTi sityviT -<br />

nagavi!!!<br />

magram drom <strong>da</strong> teqnologiebis ganviTarebam<br />

aCvena, rom es ase ar aris.<br />

sazogadoeba mivi<strong>da</strong> im <strong>da</strong>skvnamde, rom<br />

erTi romelime a<strong>da</strong>mianisaTvis usargeblo<br />

nivTi, sxvisTvis SeiZleba saWiro<br />

gamodges. xolo, municipaluri, sawarmoo,<br />

samSeneblo Tu sxva saxis narCenebis<br />

umravlesoba SesaZlebelia ga<strong>da</strong>muSavdes<br />

<strong>da</strong> Zalian sasargeblod iqnas<br />

gamoyenebuli.<br />

aseTi midgoma gansakuTrebiT mniSvnelovania<br />

dRes, vinai<strong>da</strong>n warmoebuli<br />

produqciis udidesi nawili Seicavs iseT<br />

komponentebs, romelTa narCenis saxiT<br />

garemoSi moxvedra abinZurebs haers, wyals,<br />

nia<strong>da</strong>gs <strong>da</strong> seriozul safrTxes uqmnis<br />

a<strong>da</strong>mianis janmrTelobasa <strong>da</strong> garemos mdgomareobas.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, garkveuli pro-<br />

iciT iciT iciT iciT iciT Tu Tu Tu Tu Tu ara, ara, ara, ara, ara, rom... rom... rom... rom... rom...<br />

jer kidev 1907 wlis 18 agvistos<br />

Catar<strong>da</strong> q. Tbilisis sabWos sxdoma -<br />

`qalaq Tbilisis sanitaruli<br />

mdgomareobis gaumjobesebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT”.<br />

amave sxdomaze ga<strong>da</strong>wy<strong>da</strong>, rom<br />

`…gatardes de<strong>da</strong>qalaqis sanitaruli<br />

mdgomareobis gaumjobesebisa <strong>da</strong><br />

mtkvris napirebisa <strong>da</strong> arxebis<br />

<strong>da</strong>sufTavebis RonisZiebebi…~ (q.<br />

Tbilisis sabWos sxdomis 180<br />

ga<strong>da</strong>wyvetileba).<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

ra ra viciT viciT viciT narCenebis narCenebis Sesaxeb!<br />

Sesaxeb!<br />

centi warmoadgens sinTezur produqcias,<br />

romelTa <strong>da</strong>Slasa <strong>da</strong> bunebriv ciklebSi<br />

CarTvas asobiT weli sWirdeba mag. yvela<br />

tipis plastmasis boTlebi, celofanis<br />

parkebi, sxva<strong>da</strong>sxva SesafuTi masala, konteinerebi<br />

<strong>da</strong> a.S.<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> es es es es es yvelaferi yvelaferi yvelaferi yvelaferi yvelaferi ar ar ar ar ar aris! aris! aris! aris! aris!<br />

kacobrioba viTardeba, izrdeba<br />

rogorc mosaxleobis raodenoba, aseve<br />

moxmarebuli <strong>da</strong> gamoyenebuli produqciis<br />

moculoba. bunebrivia, rom izrdeba<br />

sxva<strong>da</strong>sxva saxis narCenebis raodenobac.<br />

swored, am problemebisa <strong>da</strong> mosazrebebis<br />

gaTvaliswinebiT evrokavSiris<br />

qveynebma SeimuSaves narCenebis marTvis<br />

strategia, romelic <strong>da</strong>myarebulia narCenebis<br />

warmoqmnis Tavi<strong>da</strong>n acilebasTan,<br />

SegrovebasTan, gauvnebelyofasTan, ga<strong>da</strong>muSavebasTan,<br />

ganTavsebasTan <strong>da</strong> xelaxal<br />

gamoyenebasTan. anu martivad rom<br />

vTqvaT ...<br />

narCenebis narCenebis narCenebis narCenebis narCenebis marTva marTva marTva marTva marTva es es es es es aris aris aris aris aris ---<br />

--<br />

narCenebis narCenebis narCenebis narCenebis narCenebis gonivruli gonivruli gonivruli gonivruli gonivruli gamoyeneba!<br />

gamoyeneba!<br />

gamoyeneba!<br />

gamoyeneba!<br />

gamoyeneba!<br />

gamomdinare aqe<strong>da</strong>n, rac ufro maqsimalurad<br />

iyenebs qveyana Tavis narCenebs,<br />

imdenad gonivrul sazogadoebasTan gvaqvs<br />

saqme.<br />

am kuTxiT evropis qveynebs Soris yvelaze<br />

did warmatebebs miaRwies SvedeTma<br />

<strong>da</strong> norvegiam. magaliTad, SvedeTSi<br />

qveynis narCenebis 97% ga<strong>da</strong>muSavdeba <strong>da</strong><br />

mxolod 3% midis Tanamedrove stan<strong>da</strong>rtebiT<br />

aSenebul nagavsayrelebze. es<br />

rasakvirvelia saukeTeso magaliTia, magram<br />

Tu Cven gvin<strong>da</strong> gavxdeT Tanamedrove,<br />

civiluri msoflios sruluflebiani<br />

wevri dResve un<strong>da</strong> <strong>da</strong>viwyoT zrunva<br />

am problemis mosagvareblad.<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania mosaxleobis<br />

CarTva am procesSi.<br />

TiToeuli moqalaqis informirebulobis<br />

gazr<strong>da</strong> <strong>da</strong> narCenebTan mimarTebaSi<br />

Sesabamisi unar-Cvevebis gamomuSaveba,<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge<br />

9


mniSvnelovnad Seuwyobs xels problemis<br />

mogvarebas. vinai<strong>da</strong>n, ramdenic ar<br />

un<strong>da</strong> moindomos saxelmwifom, Tu Ti-<br />

Toeuli CvenTagani ar gaviTavisebT problemas<br />

<strong>da</strong> ar gavxdebiT pasuxismgebeli<br />

yoveli ga<strong>da</strong>gdebuli, Tun<strong>da</strong>c sul pat-<br />

dReisaTvis SvedeTi, msoflioSi narCenebis<br />

marTvaSi erT-erT aRiarebul<br />

liderad iTvleba. am problemasTan brZolas<br />

qveyanam sul raRac 10 weli moandoma<br />

<strong>da</strong> gansacvifrebel Sedegebs miaRwia.<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad SemuSav<strong>da</strong> narCenebis<br />

marTvis erovnuli strategia, romlis<br />

SesrulebaSic saxelmwifo struqturebsa<br />

<strong>da</strong> specialur samsaxurebTan erTad<br />

aqtiurad CaerTo mosaxleoba. mosaxleobis<br />

informirebebulobis gazr<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>wyvetilebebis miRebis procesSi sazogadoebis<br />

aqtiuri monawileoba, umetesad<br />

ganapiroba sazogadoebrivi organizaciebis<br />

mier sworad warmarTulma<br />

cnobierebis amaRlebis kampaniebma.<br />

dRes, SvedeTis TiToeul moqalaqes<br />

kargad aqvs gacnobierebuli, rom aucilebelia<br />

narCenebis <strong>da</strong>xarisxeba <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>muSaveba,<br />

raTa saboloo jamSi rac Sei-<br />

Zleba naklebi raodenobis narCeni mivides<br />

nagavsayrelebamde. amitom gul<strong>da</strong>smiT<br />

axarisxeben narCenebs ojaxebSi,<br />

ezoebSi, ofisebSi, skolebSi <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva<br />

<strong>da</strong>wesebulebebSi. <strong>da</strong>xarisxebuli<br />

komunaluri narCenis udidesi nawili<br />

midis ga<strong>da</strong>mamuSavebel qarxnebSi (97%)<br />

<strong>da</strong> mxolod 3% xvdeba gansakuTrebulad<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

ara qaRaldis naglejis mimarT, <strong>da</strong>vrCebiT<br />

<strong>da</strong>nagvianebuli qveynis amara <strong>da</strong> es<br />

namdvilad ar iqneba saamayo.<br />

amitom, vizrunoT Cveni <strong>da</strong> Cveni<br />

Svilebis janmrTelobaze <strong>da</strong> keTildReobaze.<br />

saukeTeso saukeTeso gamocdileba<br />

gamocdileba<br />

SvedeTi<br />

SvedeTi<br />

SemogvierTdi SemogvierTdi <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong> CvenTan CvenTan erTad!<br />

erTad!<br />

<strong>da</strong>asufTave <strong>da</strong>asufTave <strong>da</strong>asufTave Sen!<br />

Sen!<br />

magaliTi magaliTi mieci mieci sxvas!<br />

sxvas!<br />

SeunarCune SeunarCune Svilebs Svilebs jansaRi jansaRi jansaRi garemo!<br />

garemo!<br />

<strong>da</strong>cul <strong>da</strong> teqnikurad kargad gamarTul<br />

nagavsayrelebze.<br />

es procesi imdena<strong>da</strong>a <strong>da</strong>xvewili, rom<br />

qveyanaSi myari narCenebis yovelwliuri<br />

zrdis miuxe<strong>da</strong>vad (3-4%), nagavsayrelebze<br />

gatanili narCenebis raodenoba mcirdeba.<br />

magaliTad 2008 wels 2007 welTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT Semcir<strong>da</strong> 24%-iT.<br />

bolo wlebSi, SvedeTSi <strong>da</strong>inerga<br />

narCenebis Segrovebis sruliad axali<br />

sistema, romelmac TiTqmis Caanacvla<br />

Zveli konteineruli meTodi. es aris<br />

vakuumis miliani manqanebi <strong>da</strong> miwisqveSa<br />

konteinerebi. es sistemebi sruliad avtomatizirebulia<br />

<strong>da</strong> ar moiTxovs xeliT<br />

Sromas. gar<strong>da</strong> amisa, isini uzrunvelyofen<br />

narCenebis srul izolacias.<br />

iciT iciT iciT iciT iciT Tu Tu Tu Tu Tu ara, ara, ara, ara, ara, rom... rom... rom... rom... rom...<br />

SvedeTSi narCenebis ga<strong>da</strong>samuSavebeli<br />

specialuri sadgurebi<strong>da</strong>n (insinatorebi<strong>da</strong>n),<br />

narCenebis ga<strong>da</strong>muSavebis<br />

Sedegad saaTSi 14 kv/t energia<br />

gamoiyofa, rac savsebiT sakmarisia<br />

250 000 saxlis eleqtoenergiiT <strong>da</strong><br />

810 000 saxlis gaTbobiT uzrunvelsayofad.<br />

10 www.cleanup.ge www.greens.ge


aseve Zalzed mowesrigebulia narCenebis<br />

ga<strong>da</strong>muSavebis sistema. SvedeTma<br />

SesZlo, rom 2010 wlisaTvis 48%-mde<br />

gaezar<strong>da</strong> narCenebis ga<strong>da</strong>muSaveba.<br />

dReisaTvis SvedeTSi moqmedebs 5 800<br />

ga<strong>da</strong>mamuSavebeli sadguri <strong>da</strong> 650 specialuri<br />

centri.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, efeqturad gamoiyeneba<br />

narCenebis gar<strong>da</strong>qmna sasargeblo energiad.<br />

narCenebis ga<strong>da</strong>mamuSavebeli specialuri<br />

sadgurebi<strong>da</strong>n (insinatorebi)<br />

saaTSi miiReba 14 kv/t energia, romlis<br />

85% gamoiyeneba centraluri gaTbobeb-<br />

garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

isaTvis, 25% ki eleqtroenergiis misaRebad.<br />

<strong>da</strong> rac mTavaria - SvedeTSi uaxlesi<br />

teqnologiebis gamoyenebis saSualebiT,<br />

bolo 10 wlis manZilze, insiniratorebi<strong>da</strong>n<br />

gamoyofili emisiebis raodenoba<br />

99%-iT Semcir<strong>da</strong>.<br />

aseT warmatebebs qveyana ver miaRwev<strong>da</strong>,<br />

rom ara misi TiToeuli moqalaqis<br />

mondomeba <strong>da</strong> mxar<strong>da</strong>Wera.<br />

didi miznebi Tanamimdevruli nabijebiT<br />

miiRweva, rac SvedeTma sakuTar magaliTze<br />

<strong>da</strong>amtkica.<br />

<strong>da</strong>asufTave <strong>da</strong>asufTave Seni Seni ezo, ezo, quCa, quCa, qalaqi, qalaqi, qveyana qveyana qveyana <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>arCine ga<strong>da</strong>arCine planeta!<br />

planeta!<br />

* * * * *<br />

*<br />

rara SeuZlia SeuZlia gaakeTos gaakeTos gaakeTos narCenebis narCenebis SesSes-<br />

amcireblad amcireblad TiToeulma TiToeulma TiToeulma CvenTaganma?<br />

CvenTaganma?<br />

√ nu viyidiT iseT nivTebs rac ar<br />

gWirdeba;<br />

√ SeviZinoT gamZle <strong>da</strong> advilad<br />

SesakeTebeli nivTebi;<br />

√ yoveli yidvis dros Tan viqonioT<br />

CanTa, raTa Tavi<strong>da</strong>n aiciloT<br />

polieTilenis parkebis gamoyeneba;<br />

√ SevecadoT, yidvisas upiratesoba<br />

mivaniWoT reciklirebad (anu<br />

ga<strong>da</strong>muSavebas <strong>da</strong>qvemedebarebul)<br />

produqtebs.<br />

√ nu <strong>da</strong>vtovebT CvensSe Semdeg<br />

<strong>da</strong>nagvianebul garemos;<br />

√ ar CavyaroT mdinareebSi <strong>da</strong><br />

wyalsacavebSi nagavi;<br />

mokled: mokled: mokled: mokled: mokled:<br />

moviqceT moviqceT moviqceT ise ise rogorc rogorc rogorc ekadreba<br />

ekadreba<br />

civilizebul civilizebul <strong>da</strong> <strong>da</strong> Tavis Tavis qveyanaze<br />

qveyanaze<br />

Seyvarebul Seyvarebul Seyvarebul a<strong>da</strong>mians! a<strong>da</strong>mians!<br />

a<strong>da</strong>mians!<br />

<strong>da</strong>vicvaT <strong>da</strong>vicvaT sakuTari sakuTari Svilebisa Svilebisa <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong><br />

ojaxis ojaxis momavali, momavali, vizrunoT vizrunoT vizrunoT jansaRi jansaRi<br />

jansaRi<br />

garemos garemos Sesaqmnelad!<br />

Sesaqmnelad!<br />

iciT iciT iciT iciT iciT Tu Tu Tu Tu Tu ara, ara, ara, ara, ara, rom... rom... rom... rom... rom...<br />

saqarTvelos masStabiT, garemos<br />

<strong>da</strong>sufTavebis mizniT, pirveli<br />

SabaToba Catar<strong>da</strong> 1919 wels.<br />

www.cleanup.ge www.greens.ge<br />

11


garemo <strong>da</strong> sazogadoeba<br />

proeqti proeqti proeqti `<strong>da</strong>vasufTaoT `<strong>da</strong>vasufTaoT saqarTvelo saqarTvelo - - sazogadoebis sazogadoebis cnobierebis cnobierebis amaRleba amaRleba <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong><br />

misi misi CarTva CarTva myari myari sayofacxovrebo sayofacxovrebo sayofacxovrebo narCenebis<br />

narCenebis<br />

marTvis marTvis gaumjobesebis gaumjobesebis procesSi~ procesSi~ xorcieldeba<br />

xorcieldeba<br />

arasamTavrobo arasamTavrobo organizaciaTa organizaciaTa konsorciumis<br />

konsorciumis<br />

saqarTvelos saqarTvelos mwvaneTa mwvaneTa moZraoba moZraoba moZraoba / / de<strong>da</strong>miwis<br />

de<strong>da</strong>miwis<br />

de<strong>da</strong>miwis<br />

megobrebi megobrebi saqarTvelo saqarTvelo <strong>da</strong> <strong>da</strong> mdgradi mdgradi ganviTarebis<br />

ganviTarebis<br />

kavSiri kavSiri `ekoxedva~-s `ekoxedva~-s mier.<br />

mier.<br />

Tu Tu gainteresebT:<br />

gainteresebT:<br />

ra ra xdeba xdeba xdeba dRes dRes saqarTveloSi saqarTveloSi narCenebis narCenebis Semcirebis, Semcirebis, ga<strong>da</strong>muSavebisa ga<strong>da</strong>muSavebisa <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong><br />

xelaxali xelaxali gamoyenebis gamoyenebis kuTxiT: kuTxiT: rogor rogor apirebs apirebs proeqtis proeqtis `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

`<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo~ saqarTvelo~ ganmaxorcielebeli ganmaxorcielebeli jgufi, jgufi, sazogadoebis sazogadoebis informirebulobis<br />

informirebulobis<br />

informirebulobis<br />

gazr<strong>da</strong>s gazr<strong>da</strong>s <strong>da</strong> <strong>da</strong> mis mis mobilizebas mobilizebas myari myari sayofacxovrebo sayofacxovrebo narCenebis narCenebis marTvis marTvis<br />

marTvis<br />

gasaumjobeseblad;<br />

gasaumjobeseblad;<br />

ewvieT ewvieT veb-gverds veb-gverds www.cleanup.ge<br />

CaerTeT CaerTeT Cvens Cvens Cvens aqciebSi aqciebSi <strong>da</strong> <strong>da</strong> <strong>da</strong>asufTaveT <strong>da</strong>asufTaveT saqarTvelo!!!<br />

saqarTvelo!!!<br />

mogvawodeT mogvawodeT informacia, informacia, Tqveni Tqveni iniciativiT iniciativiT <strong>da</strong>sufTavebuli <strong>da</strong>sufTavebuli teritoriebis<br />

teritoriebis<br />

Sesaxeb, Sesaxeb, romelic romelic <strong>da</strong>uyovnebliv <strong>da</strong>uyovnebliv ganTavsdeba ganTavsdeba veb-gverdze.<br />

veb-gverdze.<br />

aqve aqve gacnobebT, gacnobebT, rom rom veb-gverdis veb-gverdis mniSvnelovani mniSvnelovani mniSvnelovani nawilia nawilia interaqtiuli<br />

interaqtiuli<br />

interaqtiuli<br />

ruka, ruka, romelic romelic romelic amJamad amJamad amJamad Seqmnis Seqmnis procesSia. procesSia. rukaze rukaze <strong>da</strong>itaneba <strong>da</strong>itaneba saqarTvelos<br />

saqarTvelos<br />

saqarTvelos<br />

yvelaze yvelaze yvelaze <strong>da</strong>binZurebuli <strong>da</strong>binZurebuli adgilebi, adgilebi, paralelurad paralelurad paralelurad aRiniSneba aRiniSneba proeqtis proeqtis farglebSi<br />

farglebSi<br />

farglebSi<br />

<strong>da</strong>sufTavebuli <strong>da</strong>sufTavebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong> gamwvanebuli gamwvanebuli teritoriebi.<br />

teritoriebi.<br />

veliT veliT veliT Tqvens Tqvens Tanadgomas!<br />

Tanadgomas!<br />

SemogvierTdiT!<br />

SemogvierTdiT!<br />

informaciebi, informaciebi, SekiTxvebi SekiTxvebi <strong>da</strong> <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debebi, wina<strong>da</strong>debebi, mogvawodeT mogvawodeT el. el. fostis fostis Semdeg<br />

Semdeg<br />

misamarTebze:<br />

misamarTebze:<br />

info@cleanup.ge info@greens.ge info@ecovision.ge<br />

proeqti proeqti proeqti `<strong>da</strong>va- `<strong>da</strong>va`<strong>da</strong>va- sufTaoT sufTaoT saqarTvelo<br />

saqarTvelo<br />

saqarTvelo<br />

- - sazogadoebis sazogadoebis sazogadoebis cno- cnocno- bierebis bierebis amaRleba amaRleba <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong><br />

misimisi CarTva CarTva myari myari saysayofacxovreboofacxovrebo<br />

narCenebis narCenebis marTvis marTvis gaumgaumgaumjobesebisjobesebis procesSi~ procesSi~ procesSi~ xorcieldeba xorcieldeba xorcieldeba SvedeSvede- Svede- Svede-<br />

Tis Tis Tis saerTaSoriso saerTaSoriso ganviTarebis ganviTarebis saagen- saagensaagen- tos tos ( (Si<strong>da</strong>) ( ) finansuri finansuri uzrunvelyofiT<br />

uzrunvelyofiT<br />

re<strong>da</strong>qtori: lela lela yaWeiSvili<br />

yaWeiSvili<br />

dizaini: irakli irakli gule<strong>da</strong>ni gule<strong>da</strong>ni<br />

gule<strong>da</strong>ni<br />

gamocemaze muSaobdnen: maia maia kapanaZe, kapanaZe, lela lela yaWeiSvili<br />

yaWeiSvili<br />

proeqti proeqti `<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

`<strong>da</strong>vasufTaoT<br />

saqarTvelo saqarTvelo - - sazogadoebis<br />

sazogadoebis<br />

cnobierebis cnobierebis cnobierebis amaRleba amaRleba <strong>da</strong> <strong>da</strong> misi<br />

misi<br />

CarTva CarTva myari myari sayofacxovrebo<br />

sayofacxovrebo<br />

narCenebisnarCenebis marTvis marTvis gaumjobesegaumjobese-<br />

bis bis bis procesSi~ procesSi~ procesSi~ xorcieldeba xorcieldeba xorcieldeba saqarTvelos<br />

saqarTvelos<br />

saqarTvelos<br />

garemosgaremos <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> <strong>da</strong> bunebrivi bunebrivi resursebresursebresurseb- is is saministros saministros mxar<strong>da</strong>WeriT<br />

mxar<strong>da</strong>WeriT<br />

saqarTvelos saqarTvelos mwvaneTa mwvaneTa moZraoba moZraoba moZraoba / / de<strong>da</strong>miwis de<strong>da</strong>miwis megobrebi megobrebi saqarTvelo<br />

saqarTvelo<br />

saqarTvelo, Tbilisi, nucubiZis quCa #10a<br />

tel/faqsi: (+995 32) 399543; el-fosta: info@greens.ge<br />

Web-gverdi: www.greens.ge www.cleanup.ge<br />

12 www.cleanup.ge www.greens.ge

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!