11 Ekonomia politika. Merkataritza saila eta marketina - Hezkuntza ...
11 Ekonomia politika. Merkataritza saila eta marketina - Hezkuntza ...
11 Ekonomia politika. Merkataritza saila eta marketina - Hezkuntza ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ekonomia</strong> <strong>politika</strong> <strong>11</strong><br />
Transferentziak: estatuak egindako ordaink<strong>eta</strong>k dira. Adibidez, erretiroko pentsioa,<br />
gizarte-segurantzako gastuak, langabezia-sariak <strong>eta</strong> familia bati seme-alaba kopuruaren arabera<br />
ematen zaizkion laguntzak. Jasotzen dituztenek horren trukean ez dute ondasun edo zerbitzurik<br />
ematen. Gastuak finantzatu ahal izateko, sektore publikoak zergak ezarri behar izaten<br />
ditu.<br />
1.2.2. Diru-sarrerak<br />
Zerga: gobernuak norbanakoei, familiei <strong>eta</strong> enpresei zenbait ekintza ekonomiko gauza<br />
tzen dituztenean, diru-kopuru jakin bat ordainarazten die: ondasun bat kontsumitzen denean,<br />
lan egiteagatik diru-sarrerak jasotzen direnean edo enpresek mozkinak banatzen dituztenean.<br />
Zerga motak:<br />
1.<br />
Pertsonak edo ondasun<br />
<strong>eta</strong> zerbitzuak zergapetzen<br />
duenaren arabera<br />
• Zuzeneko zergak: zergadunaren errenta zergapetzen<br />
du. Errenta sortu edo jaso ahala or daintzen<br />
da. Adibidez, Pertsona Fisikoen Errentaren<br />
gaineko Zerga (PFEZ).<br />
• Zeharkako zergak: errenta erabiltzeak zergapetzen<br />
du. Ondasunak <strong>eta</strong> zerbitzuak kon tsu mitzen<br />
ditugunean ordaintzen dugu. Adibidez, Balio<br />
Erantsiaren gaineko Zerga (BEZ).<br />
2.<br />
Errentaren ehunekoan<br />
duen eraginaren arabera<br />
• Zerga beherakorrak: errenta handiagotzen den<br />
heinean ehuneko txikiagoa kentzen bada.<br />
• Zerga gorakorrak: errenta handiagotzen den<br />
heinean ehuneko handiagoa kentzen bada.<br />
• Zerga proportzionalak: errentaren ehuneko<br />
finkoa kentzen bada beti.<br />
ZERGEN DESKRIBAPENA<br />
PFEZ<br />
— Urtean behin kitatzen den zerga zuzena<br />
da. Maiatza <strong>eta</strong> ekaina bitartean or daintzen<br />
da aurreko urtealdiari dagokion<br />
zerga.<br />
BEZ<br />
— Zeharkako zerga bat da, ondasunak eskuratzean<br />
edo zerbitzua jasotzean zer ga petzen<br />
dena.
Change language