16.06.2015 Views

თოვლი

თოვლი

თოვლი

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ორჰან<br />

ფამუქი<br />

<strong>თოვლი</strong><br />

Turqulidan Targmna nana janaSiam<br />

tovli didi zoma.indd 1 02.07.2013 16:00:13


orhan famuqi<br />

Tovli<br />

romani<br />

meore gamocema, 2013<br />

mTargmneli: nana janaSia<br />

redaqtori: rusudan gorgaZe<br />

damkabadonebeli: TinaTin berberaSvili<br />

dizaineri: Tamuna TaTelaZe<br />

qarTuli gamocema © bakur sulakauris gamomcemloba, 2011, 2012, 2013<br />

yvela ufleba daculia.<br />

Sps `bakur sulakauris gamomcemloba~<br />

daviT aRmaSeneblis 150, Tbilisi 0112<br />

elfosta: info@sulakauri.ge<br />

ISBN 978-9941-15-903-9<br />

Orhan Pamuk<br />

KAR<br />

Copyright © 2002, Illetisim Yayincilik A.Ş<br />

All rights reserved<br />

This translation has been published with the financial support of TEDA<br />

Sulakauri Publishing, Tbilisi, Georgia<br />

150, David Agmashenebeli Ave. Tbilisi 0112<br />

E-mail: info@sulakauri.ge<br />

www.sulakauri.ge<br />

tovli didi zoma.indd 2 02.07.2013 16:00:13


eZRvneba Cems qaliSvils, ruias<br />

`Cveni yuradReba unda mivapyroT sagnebis saSiS<br />

zRvars, samarTlian qurds, mowyale mkvlels, crumorwmune<br />

aTeists~.<br />

robert brauningi<br />

episkopos blougramis apologia<br />

`politika literaturul nawarmoebSi iseTive<br />

uxamsobaa, rogorc Sua koncertSi gasrolili<br />

tyvia, magram misi ignorirebac SeuZlebelia. axla<br />

ki saSinel simaxinjeebze visaubrebT...~<br />

stendali<br />

parmis savane<br />

`gaanadgureT xalxi, gatexeT, gaaCumeT, radgan<br />

evropis ganaTleba xalxze ufro mniSvnelovania~.<br />

dostoevski<br />

Zmebi karamazovebi (samuSao SeniSvnebi)<br />

`dasavleli, romelic CemSi zis, mousvenradaa~.<br />

jozef konradi<br />

dasavlelis TvalTaxedviT<br />

tovli didi zoma.indd 3 02.07.2013 16:00:13


tovli didi zoma.indd 4 02.07.2013 16:00:13


1<br />

Tovlis mdumareba<br />

yarsSi gamgzavreba<br />

uxmoa Tovlio, fiqrobda kaci, romelic avtobusSi mZRols<br />

ukan ejda. es rom leqsis dasawyisi yofiliyo, Tavis grZno bas<br />

Tovlis siCumes daarqmevda.<br />

avtobuss, romelsac arzrumidan yarsSi unda Caeyvana,<br />

ukanasknel wams miuswro. stambolidan arzrumamde Tovlsa da<br />

qarSi avtobusiT ori dRe imgzavra da rogorc iqna, arzrumis<br />

avtosadgurSi CamoaRwia. axla, xelSi CanTiT, WuWyian da gamoyinul<br />

derefnebSi imis dadgenas cdilobda, yarsis avtobusi<br />

saidan unda gasuliyo. viRacam uTxra, sacaa daiZvrebao.<br />

`magirusis~ markis Zveli avtobusis mZRols sabargo ganyofilebis<br />

xelaxla gaxsna daezara da moimizeza, Zalian gveCqarebao.<br />

amis gamo mgzavri iZulebuli gaxda, `balis~ firmis muqi<br />

Sindisferi xelCanTa avtobusSi aetana da fexebSua moeTavsebina.<br />

fanjarasTan mokalaTebuls xuTi wlis win frankfurtis<br />

kaufhofSi 1 nayidi Tbili nacrisferi palto ecva. axlave unda<br />

iTqvas, rom yarsSi gatarebuli dReebis ganmavlobaSi es fafuki<br />

da lamazi palto misTvis erTi mxriv uxerxulobisa da diskomfortis,<br />

meore mxriv ki imedis wyaro gaxdeboda.<br />

daiZra Tu ara avtobusi, mgzavri, aqaoda rame axals vnaxavo,<br />

didi interesiT Seudga arzrumis gareubnebis, pawawina<br />

da Raribi maRaziebis, sacxobebisa da Zveli yavaxanebis Tva­<br />

1.<br />

Kaufhof – savaWro centri (germ.)<br />

5<br />

tovli didi zoma.indd 5 02.07.2013 16:00:13


lierebas. amasobaSi gaTovda kidec. amjerad ufro bardnida,<br />

vidre stambolidan arzrumSi mgzavrobisas. daRlili rom ar<br />

yofiliyo da bumbulebiviT mofarfate fifqebs metad dahkvirveboda,<br />

SesaZloa mimxvdariyo, rom aseTi farfati Zlier<br />

qarbuqs moaswavebda. maSin egeb isic egrZno winaswar, rom es<br />

mogzauroba mTel mis cxovrebas amoayiravebda, da ukanac<br />

gamobrunebuliyo.<br />

magram amgvari azri TavSi arc ki uWaWanebda. mzera dabnelebasTan<br />

erTad TiTqos ufro ganaTebuli cisTvis miepyro. gamsxvilebul<br />

fifqebs miStereboda, qari haerSi rom atrialebda.<br />

isini bavSvobidan SemorCenili bednierebisa da sisufTavis, da<br />

ara moaxloebuli ubedurebis niSnebad eCveneboda. mgzavri<br />

erTi kviris win, Tormetwliani ganSorebis Semdeg, dedis gardacvalebis<br />

gamo stambolSi dabrunebuliyo, sadac bednieri<br />

bavSvoba hqonda gatarebuli. iq oTx dRes gaCerda da axla am<br />

sruliad daugegmav mogzaurobaSi wamovida. iseTi grZnoba<br />

hqonda, rom es arnaxulad lamazi Tovli gacilebiT did bednierebas<br />

mianiWebda, vidre wlobiT unaxavi stamboli. poeti iyo<br />

da wlebis win daweril erT leqsSi, romelsac Turqi mkiTxveli<br />

maincdamainc ar icnobda, ambobda, Tovli cxovrebaSi erTxel<br />

mainc yvelas gvesizmrebao.<br />

sanam Tovlis fantelebi marTlac ise nela da uxmod cvioda,<br />

rogorc sizmarSi, mgzavri TiTqos ucodvelobisa da sisufTavis<br />

wlobiT nanatrma SegrZnebam ganwminda da imis imedic misca,<br />

rom am qveyanaze Tavi SeiZleboda ise egrZno, rogorc sakuTar<br />

saxlSi. cota xnis Semdeg ki iseTi ram gaakeTa, rac wlebia, ar<br />

gaukeTebia, metic, azradac ar mosvlia – savarZelSi miiZina.<br />

me ki amiT visargebleb da Cumad masze informacias<br />

mogawvdiT. Tormeti welia germaniaSi, politikur emig raciaSi<br />

cxovrobda, Tumca politika didad arasdros ainteresebda.<br />

misi erTaderTi interesi da cxovrebis azri poezia gaxldaT.<br />

ormocdaori wlisas jer kidev ar moeyvana coli. savarZelSi<br />

Camjdars ar etyoboda, magram Turqis pirobaze maRali eTqmoda.<br />

isedac TeTri pirisaxe mgzavrobisgan mTlad gafiTreboda.<br />

wablisferi Tma hqonda. erTi moridebuli vinme iyo, martooba<br />

uyvarda. avtobusis WanWyaris gamo ZilSi Tavi mezobels jer<br />

6<br />

tovli didi zoma.indd 6 02.07.2013 16:00:13


mxarze, mere ki mkerdze daado. es rom scodnoda, Zalian Sercxveboda.<br />

metad keTili da alal-marTali adamiani gaxldaT<br />

da am Tvisebebis gamo Cexovis pasiuri da pirad cxovrebaSi<br />

warumatebeli gmirebis msgavsad, mudam sevdianad gamoiyureboda.<br />

am sevdis Temas mogvianebiT araerTxel davubrundebiT.<br />

mgzavri savarZelSi ise mouxerxeblad ijda, maSinve mivxvdi,<br />

didxans ver iZinebda. axlave minda giTxraT, rom mas ka erqva,<br />

yovel SemTxvevaSi es misi saxelis pirveli asoebi iyo da Tvi­<br />

Ton erCivna, ase miemarTaT. mec ase moviqcevi. roca Cveni gmiri<br />

jer kidev skolaSi swavlobda, Tavis rveulebs jiutad – kao,<br />

awerda. aseve iqceoda universitetSi, ris gamoc pedagogebsa da<br />

CinovnikebTan Cxubsac ar erideboda. man am saxels deda, ojaxi,<br />

megobrebic miaCvia da leqsebis krebulebsac am saxeliT aqveynebda,<br />

ris gamoc TurqeTsa da germaniaSi mcxovreb Turqebs<br />

Soris mcire, magram idumali saxeli hqonda. axla ki arzrumis<br />

sadguridan mivmarToT: keTili mgzavroba, sayvarelo ka!..<br />

magram ar minda, mogatyuoT. me kas Zveli megobari var da sanam<br />

am ambis Txrobas daviwyeb, ukve vici, rac yarsSi gadaxdeba Tavs.<br />

xorasnidan 1 avtobusma CrdiloeTiT, yarsisken gadauxvia.<br />

mixveul-moxveul aRmarTze uecrad uremi gamoCnda da mZRolma<br />

mTeli ZaliT daamuxruWa. kas gaeRviZa. bevri dro ar dasWirvebia,<br />

rom avtobusSi gamefebul erTianobis atmosferoSi Car­<br />

Tuliyo. roca avtobusi mosaxvevebSi Tu kldovani xevebis<br />

piras svlas anelebda, gzis dasanaxad isic ukana rigebis mgzavrebis<br />

msgavsad fexze dgeboda. cdilobda, im mgzavrisTvis,<br />

daorTqlili wina minis gawmendaSi mZRols rom exmareboda,<br />

TvalTaxedvis aredan gamorCenili kuTxe-kunWuli daenaxvebina<br />

(Tumca misi mcdeloba aravis SeumCnevia). mZRoliviT gzas<br />

akvirdeboda, romelic TiTqmis aRar Canda, radgan saqare mina<br />

wamSi TovliT ibureboda.<br />

sagzao niSnebic mTlad TovliT dafaruliyo. qarbuqmac<br />

imata, amitom mZRolma Sors maSuqi Caaqro. gza kidev ufro<br />

Znelad gasarCevi gaxda da avtobusSic Camobnelda. SeSinebuli<br />

mgzavrebi uxmod gascqerodnen ubadruki dabebis daTovlil<br />

quCebs, danjRreuli erTsarTuliani saxlebis mkrTal Suqs,<br />

1.<br />

qalaqi TurqeTis Crdilo-aRmosavleTiT<br />

7<br />

tovli didi zoma.indd 7 02.07.2013 16:00:13


moSorebuli soflebisken mimaval, magram ukve Caketil gzebsa<br />

da avtobusis farebiT odnav ganaTebul ufskrulebs. Tu<br />

laparakobdnen, mxolod CurCuliT.<br />

mezobelma, romelsac Zilis dros eyrdnoboda, kas aseve<br />

CurCuliT hkiTxa, yarsSi ra saqmeze midixarTo. aSkara iyo, ka<br />

warmoSobiT yarsidan ar iqneboda.<br />

– Jurnalisti var, – CurCuliTve upasuxa kam (es ar iyo mar­<br />

Tali), – municipaluri arCevnebi mainteresebs da is gogonebi,<br />

Tavi rom moikles (es ki ukve simarTles Seesabameboda).<br />

– yarsSi municipalitetis Tavmjdomare rom mokles da<br />

qalebi Tavs iklaven, stambolis yvela gazeTma dawera, – miugo<br />

mezobelma aRelvebiT, Tumca ka ver mixvda, amiT risi gamoxatva<br />

undoda – siamayisa Tu sircxvilis.<br />

mgzavrobis ganmavlobaSi ka da es gamxdari, simpaTiuri<br />

glexi, romelic sami dRis Semdeg yarsSic Sexvda TovliT dafarul<br />

haliTfaSas prospeqtze, kidev ramdenjerme gamoelaparaknen<br />

erTmaneTs. misgan Seityo, rom yarsis saavadmyofo didi<br />

ubadruki rame yofila da kacs deda arzrumis saavadmyofoSi<br />

wauyvania. TviTon yarsis maxlobel erT sofelSi cxovrobda<br />

da Sinaur cxovelebs aSenebda. Tavs gaWirvebiT irCenda, magram<br />

meamboxe ar iyo. sakuTar Tavze ara, magram qveyanaze ki wuxda –<br />

amis faruli mizezebi kasTvis ar gaumxelia – da amitom kas<br />

msgavsi naswavli kaci yarsis problemebiT rom dainteresda da<br />

stambolidan Camovida, amiT friad kmayofili darCa. mis alal<br />

sityvebsa da amay qcevaSi iseTi keTilSobileba gamosWvioda,<br />

rom ka uneblie pativiscemiT ganimsWvala.<br />

ka mixvda, rom am adamians sakuTari arseboba simSvides<br />

hgvrida. es imgvari simSvide iyo, romelic Tavad kas germaniaSi<br />

gatarebuli Tormeti wlis ganmavlobaSi verasodes egrZno<br />

da mxolod Zveli wlebidan axsovda, roca susti adamianebis<br />

gageba, gverdSi dgoma da TanagrZnobis gamoxatva moswonda.<br />

maSin cdilobda, samyarosaTvis im adamianis TvaliT Seexeda,<br />

romlis mimarTac sibralulsa da siyvaruls grZnobda. axlac<br />

es rom moaxerxa, Seatyo – aRarc Tovliani qarbuqisa eSinoda<br />

da aRarc ufskrulSi gadaCexisa. avtobusi Tundac gvian, magram<br />

aucileblad CaaRwevda yarsSi.<br />

8<br />

tovli didi zoma.indd 8 02.07.2013 16:00:13


oca avtobusi Ramis aT saaTze daTovlil yarsSi samsaa­<br />

Tiani dagvianebiT Sevida, kam qalaqi ver icno. ver mixvda, sad<br />

iyo sadguris Senoba, romelSic oci wlis win, gazafxulis erT<br />

dRes orTqlmavliani matarebliT Camovida, an sad mdebareobda<br />

sastumro `jumhurieTi~, 1 romlis yvela nomerSi telefoni idga<br />

da romelSic maSin mZRolma mxolod mas Semdeg miiyvana, rac<br />

TiTqmis mTeli qalaqi moatara. axla Tovlis safarqveS TiTqos<br />

yvelaferi waSliliyo da dakarguliyo. sadgurSi ramdenime<br />

faetonis danaxvam warsuli moagona, magram qalaqi bevrad ufro<br />

sevdiani da ubadruki eCvena, vidre mravali wlis win. avtobusis<br />

daWirxluli fanjrebidan bolo aTi wlis ganmavlobaSi<br />

TurqeTis yvela kuTxeSi agebuli, erTmaneTis msgavsi betonis<br />

korpusebi, pleqsiglasis panoebi da quCebSi gaWimul Tokebze<br />

dakidebuli saarCevno plakatebi moCanda.<br />

rogorc ki avtobusidan Camovida da fexi fafuk Tovlze<br />

dadga, Sarvlis totebidan sicive Seepara. sastumro<br />

`qarpalasi~ 2 ikiTxa. am sastumroSi adgili stambolidanve daejavSna.<br />

amasobaSi avtobusis mgzavrebs Cemodnebi gadmohqondaT.<br />

maT Soris ramdenime nacnob saxes mohkra Tvali, magram<br />

kargad ver gaixsena, vin iyvnen.<br />

sastumroSi dabinavebis Semdeg restoran `ieSiliurTSi~ 3<br />

wavida, sadac isev is nacnobi saxeebi dainaxa da icno – gacveTili,<br />

daRlili, magram simpaTiuri mamakaci da msuqani, magram<br />

Zalian moZravi qali, savaraudod am kacis coli. kas isini stambolidan,<br />

70-iani wlebis politikuri Teatrebidan axsovda. kacs<br />

sunai zaimi erqva. ka col-qmars Cafiqrebuli aTvalierebda da<br />

daaskvna, rom qals Tavis Tanaklasel gogonas amsgavsebda. magidebTan<br />

kidev ramdenime mamakaci SeamCnia, romelTac mxolod<br />

Teatraluri wreebis warmomadgenlebisaTvis damaxasiaTebeli<br />

fermkrTali da usicocxlo saxeebi hqondaT. ra esaqmeboda am<br />

patara Teatralur dass Tebervlis am Tovlian Rames RvTisagan<br />

miviwyebul am qalaqSi? sanam restornidan gavidoda, romelSic<br />

ociode wlis win mxolod halstuxiani Cinovnikebi dadiodnen,<br />

1.<br />

respublika (Turq.)<br />

2.<br />

qar-Tovli (Turq.)<br />

3.<br />

mwvane samSoblo (Turq.)<br />

9<br />

tovli didi zoma.indd 9 02.07.2013 16:00:13


erT magidasTan 70-iani wlebis cnobil SeiaraRebul memarcxene<br />

gmirs mohkra TiTqos Tvali. gaRatakebuli da gacrecili Canda,<br />

gegoneboda, misi mogonebebic, restornis msgavsad, Tovlis<br />

safars waeSala.<br />

quCebi carieli iyo. neta Tovlis gamo Tu am gayinul trotuarebze<br />

arc arasdros dadioda vinme? kedlebze mikruli<br />

saarCevno plakatebi, gancxadebebi kursebisa da restornebis<br />

Sesaxeb da gubernatoris aparatis mier axlad Camokidebuli<br />

posterebi didi yuradRebiT waikiTxa: `adamiani alahis udidesi<br />

qmnilebaa, TviTmkvleloba ki – mkrexeloba~. fanjrebdaWirxlul,<br />

naxevrad cariel saCaieSi ramdenime mamakaci televizors<br />

uyurebda. qvis Zveli Senobebis danaxvaze, romlebic rusebis<br />

agebuli iyo da mis mexsierebaSi yarss gansakuTrebul adgilad<br />

aqcevda, guneba odnav gamoukeTda.<br />

baltiispireli arqiteqtoris mier aSenebuli sastumro<br />

`qarpalasi~ swored am daxvewili rusuli nagebobebidan erTerTi<br />

iyo. orsarTulian Senobas viwro da maRali fanjrebi<br />

hqonda, sakmaod maRali TaRi ezoSi Sedioda. as aTi wlis win<br />

aq albaT etlebiT Sediodnen. kam, romelmac axla am as aTi<br />

wlis qveS gaiara, bundovani mRelvareba igrZno, Tumca ise iyo<br />

daRlili, amisTvis didi yurad Reba ar miuqcevia. aqve unda<br />

aRiniSnos, rom es mRelvareba kas yarsSi Camosvlis erT-erT<br />

mizezs ukavSirdeboda. sami dRis win stambolSi gazeT `jumhurieTis~<br />

redaqciaSi misuls axalgazrdobis megobari, Taneri<br />

Sexvda. swored man uambo, rom yarsSi municipalitetis<br />

arCevnebi tardeboda da baTmanis 1 msgavsad, iqac axalgazrda<br />

gogonebs Soris TviTmkvlelobis ucnauri epidemia gavrcelebuliyo.<br />

Tu Tormeti wlis Semdeg namdvili TurqeTis naxva<br />

da am sakiTxebze ramis dawera ginda, sxva msurveli mainc aravinaa,<br />

Jurnalistis droebiT mowmobas gagikeTeb da wadio,<br />

SesTavaza. Tan isic daayola, rom maTi Tanakurseli, mSvenieri<br />

ifeqic yarsSi imyofeboda. muhTars gaSorda da axla mamasTan<br />

da dasTan erTad sastumro `qarpalasSi~ cxovrobso. roca<br />

`jumhurieTis~ politikuri mimomxilvelis, Taneris sityvebs<br />

ismenda, kas ifeqis silamaze daudga Tvalwin.<br />

1.<br />

qalaqi samxreT-aRmosavleT TurqeTSi<br />

10<br />

tovli didi zoma.indd 10 02.07.2013 16:00:13


sastumros maRalWerian vestibiulSi administratori javi­<br />

Ti televizors uyurebda. kam gasaRebi gamoarTva, meore sar­<br />

Tulze 203-e oTaxSi avida, kari miixura da SvebiT amoisunTqa.<br />

guls miuyurada, magram misi arc goneba da arc guli ifeqis<br />

sastumroSi yofna-aryofniT dainteresebuli ar Canda, risac<br />

avtobusSi eSinoda. im Seyvarebulebis msgavsad, romelTac<br />

mwiri sasiyvarulo cxovrebis gaxseneba mxolod tkivilsa da<br />

sircxvils hgvrida, kasac sikvdiliviT eSinoda siyvarulisa.<br />

SuaRamisas, dawolamde, ukve piJamaSi gamowyobilma farda<br />

odnav gadaswia. erTxans uzarmazar uxmo fifqebs miStereboda.<br />

11<br />

tovli didi zoma.indd 11 02.07.2013 16:00:13


2<br />

Cveni qalaqi mSvidi adgilia<br />

gareubnebi<br />

roca Tovli qalaqis WuWys, talaxsa da sibneles Tavis safarqveS<br />

malavda, kas arsebaSi yovelTvis umankoebis miviwyebuli grZnoba<br />

iRviZebda xolme, magram yarsSi gatarebulma pirvelma dRem<br />

TovlTan dakavSirebuli ucodvelobis es gancda daakargvina.<br />

aq Tovli damRleli da mosabezrebeli iyo. mTel Rames Tovda.<br />

merec, sanam ka diliT quCebSi dadioda, umuSevari qurTebiT<br />

savse yava xanebSi ijda, mondomebuli JurnalistiviT xelSi kalmiTa<br />

da qaRaldiT amomrCevlebs xvdeboda, RaribTa ubnebis<br />

cicabo da moyinul quCebSi daZvreboda, municipalite tis Tavmjdomares,<br />

gubernatoris moadgilesa da TviTmkvleli gogonebis<br />

axloblebs esaubreboda, Tova erTi wuTiTac ar Semwydara.<br />

daTovlili quCebis xatebas bavSvobaSi niSanTaSis 1 usafrTxo<br />

saxlis fanjridan zRapris fragmentebad aRiqvamda. axla ki<br />

msgavsadve daTovlili quCebi wlebis manZilze TavSesafrad<br />

nanatri saSualo fenis cxovrebisa da im siRatakis dasabamad<br />

eCveneboda, romlis uimedo dasasrulis warmodgenac ar undoda.<br />

diliT, sanam qalaqi gaiRviZebda, aTaTurqis prospeqtidan<br />

qveviT, gejeqonduebisken, 2 yarsis uRaribesi ubnis, qalealTisken<br />

3 gaswia aCqarebiT. daTovlili fSatebisa da Wadrebis<br />

qveS swrafad mimavali gascqeroda Zvel rusul Senobebs, fan­<br />

1.<br />

stambolis erT-erTi cnobili ubani, sadac famuqma bavSvoba gaatara.<br />

2.<br />

qoxi, qoxmaxi (Turq.)<br />

3.<br />

yarsis erT-erTi ubani; qarTulad `cixisZirs~ niSnavs.<br />

12<br />

tovli didi zoma.indd 12 02.07.2013 16:00:13


jrebidan Rumlis sakvamurebi rom hqondaT gamoSverili; SeSis<br />

sawyobebsa da eleqtrotransformators Soris aRmarTul,<br />

dacarielebul da saxuravaxdil aTaswlian somxur eklesias;<br />

upatrono ZaRlebs, yarsiswyalze gadebul xuTaswlovan xidze<br />

gamvlelebs rom uyefdnen; qalealTis pawawina gejeqonduebs,<br />

TovliT dafarulebi mTlad mitovebulebs rom hgavdnen, Tumca<br />

maTi sakvamurebidan boli amodioda da iseTi naRveli moeria,<br />

Tvalebze cremlic ki moadga. mdinaris meore napirze furneSi<br />

adrianad gagzavnil or bavSvs – gogo-biWs – cxel-cxeli purebi<br />

CaexutebinaT da erTmaneTs ebRlarZunebodnen. bavSvebs saxeze<br />

iseTi bednieri Rimili dasTamaSebdaT, rom kasac gaeRima. siRaribesa<br />

da umweobas ar umoqmedia masze ase Zalian. qalaqis yvela<br />

kuTxe-kunWulSi – fotoatelieebis cariel vitrinebSi, banqos<br />

moTamaSe umuSevrebiT gatenili yavaxanebis daWirxlul fanjrebSi,<br />

TovliT dafarul, dacarielebul moednebze – usaSvelo<br />

martoobis grZnoba gamefebuliyo, romelsac SemdgomSic<br />

araerTxel waawyda. TiTqos aqauroba yvelas miviwyeboda da es<br />

Tovlic uxmod moaswavebda samyaros dasasruls.<br />

diliT kas bedma gauRima da swored ise miiRes, rogorc cnobil<br />

stambolel Jurnalists ekadreboda, romelic yvelas<br />

interess iwvevs da romlisTvisac yvelas xelis CamorTmeva<br />

swadia. gubernatoris moadgilidan ukanasknel Ratakamde,<br />

yvela kars uRebda da esaubreboda. ka yarselebs serdar beim<br />

gaacno. serdar bei 320-iani tiraJiT `sazRvrispira qalaqis<br />

gazeTs~ gamoscemda da odesRac gazeT `jumhurieTisTvis~<br />

adgilobriv ambebsac werda (umravlesobas arc aqveynebdnen<br />

xolme). kas stambolSive uTxres, serdar bei Cveni adgilobrivi<br />

korespondentiao. amitom diliT sastumrodan gamovida<br />

Tu ara, umal mis saZebnelad gaemarTa, redaqciis win ipova da<br />

danaxvisTanave mixvda, rom es kaci mTel yarss icnobda. serdar<br />

beim pirvelma dausva SekiTxva, rasac yarsSi gatarebuli sami<br />

dRis ganmavlobaSi ka asjer mainc moismenda:<br />

– keTili iyos Tqveni CamobrZaneba Cvens sazRvrispira qalaq­<br />

Si, ostato, magram aq ram CamogiyvanaT?<br />

kam uTxra, arCevnebi unda gavaSuqo da SesaZloa, TviTmkvlel<br />

gogonebzec davwero werilio.<br />

13<br />

tovli didi zoma.indd 13 02.07.2013 16:00:13


– TviTmkvleli gogonebis saqme iseve gabuqebulia, rogorc<br />

baTmanSi, – miugo Jurnalistma, – uSiSroebis ganyofilebis<br />

ufrosis moadgilesTan, qasim beisTan avideT. ra ici, ra xdeba,<br />

icodnen, rom Camosuli xarT.<br />

qalaqSi Camosulebis, Tundac Jurnalistis, policiaSi<br />

gamocxadeba provinciebSi jer kidev 1940-iani wlebidan Semor­<br />

Cenili wesi iyo. kas winaaRmdegoba ar gauwevia; erTi mxriv imitom,<br />

rom politikuri emigranti iyo, romelic mravali wlis<br />

Semdeg Tavis qveyanaSi dabrunda, da meorec, xmamaRla romc<br />

ar Tqmuliyo, raRacnairad igrZnoboda PKK-is 1 partizanebis<br />

arseboba. saCaieebSi Sekrebili dardiani umuSevrebidan zogi<br />

televizors, zogi ki Tovls miStereboda. merZeveebs duqnebSi<br />

qaSaris 2 uSvelebeli Tavebi gamoefinaT. bardnida. jer halis,<br />

Semdeg ki qazim qarabeqiris prospeqts Cauyvnen da neli nabijiT<br />

qalaqi 15 wuTSi gadaWres.<br />

gzad serdar beim kas is kuTxe aCvena, sadac municipalitetis<br />

yofili Tavmjdomare mokles. erT-erTi versiis Tanaxmad,<br />

Tavmjdomare sul ubralo mizeziT, ukanono aivnis mongrevis<br />

gamo mouklavT. mkvleli SemTxvevidan sami dRis Semdeg sofel­<br />

Si, Tavis sabZelSi Tofianad dauWeriaT. am xnis ganmavlobaSi<br />

imdeni Wori gavrcelebula, rom misi damnaSaveobis aRaravis<br />

sjeroda, mizezis uazrobas ki mosaxleobaSi imedgacrueba<br />

gamouwvevia.<br />

faiqbeis prospeqtze rusi da somexi bobolebisgan Semor­<br />

Cenili, axla ki saxelmwifo dawesebulebebad gadakeTebuli<br />

Senobebi iyo Camwkrivebuli. yarsis uSiSroebis sammarTvelo<br />

erT-erT aseT grZel, samsarTulian SenobaSi mdebareobda.<br />

sanam uSiSroebis sammarTvelos ufrosis moadgiles elodebodnen,<br />

serdar beim kas maRal da moxatul Werze miuTiTa da<br />

uTxra, es Senoba 1877-1918 wlebSi, ruseTis dros, mdidari<br />

somxis ormocoTaxiani sacxovrebeli saxli, mogvianebiT ki<br />

saavadmyofo yofilao.<br />

derefanSi uSiSroebis sammarTvelos ufrosis ludis smisgan<br />

mucelgaberili moadgile, qasim bei gamovida da stumrebi<br />

1.<br />

qurTistanis muSaTa partia, romelic teroristul organizaciad iTvleba.<br />

2.<br />

cxvris yvelis saxeoba<br />

14<br />

tovli didi zoma.indd 14 02.07.2013 16:00:13


15<br />

oTaxSi Seiyvana. ka maSinve mixvda, rom es kaci arc gazeT `jumhurieTs~<br />

kiTxulobda, radgan memarcxened miaCnda da arc im<br />

garemoebas uwevda angariSs, rom serdar bei vinmes poetobaze<br />

maRali azrisa iyo. Tumca, ridi ki hqonda misi, rogorc yarsis<br />

yvelaze popularuli gazeTis mepatronisa. serdar beim sityva<br />

daasrula Tu ara, qasim bei kas miubrunda da hkiTxa:<br />

– dacva gWirdebaT?<br />

– rogor?<br />

– kacs mogiCenT. ufro mSvidad iqnebiT.<br />

– es saWiroa? – ikiTxa kam avadmyofis SeSfoTebuli toniT,<br />

romelsac eqimma joxiT siaruli urCia.<br />

– Cveni qalaqi mSvidi adgilia. separatisti teroristebi<br />

gavyareT, magram mainc, ra ici, ra xdeba.<br />

– yarsi Tu mSvidi adgilia, ara mgonia, amis aucilebloba<br />

iyos, – miugo kam. undoda, uSiSroebis sammarTvelos ufrosis<br />

moadgiles erTxel kidev daedasturebina, rom qalaqi<br />

usafrTxo iyo, magram qasim beis es aRar gaumeorebia.<br />

upirveles yovlisa, qalaqis uRaribesi ubnebis, qalealTisa<br />

da bairamfaSasken gaswies. isev gadauReblad Tovda. serdar<br />

bei qviT, filebiTa da SiferiT aSenebuli gejeqonduebis karebze<br />

akakunebda da gamogebebul qalebs ekiTxeboda, ojaxis<br />

ufrosi mamakacebi saxlSi Tu ariano. nacnobebs mSvidad uxsnida,<br />

stambolidan yarsSi arCevnebTan dakavSirebiT cnobili<br />

Jurnalistia Camosuli, magram arCevnebis garda yarsis problemebi,<br />

gogonebis TviTmkvlelobis mizezebic ainteresebso.<br />

yvelafers Tu dawers, yarssac waadgebao, eubneboda. zogierTs<br />

egona, Tavmjdomareobis kandidatebi iyvnen, romlebic kardakar<br />

dadiodnen da mosaxleobas mzesumziris zeTs, sapons,<br />

namcxvarsa da makarons urigebdnen. amitom, gaigebdnen Tu<br />

ara, rom ubralo Jurnalistebi iyvnen, kudamoZuebulebs ukan<br />

abrunebdnen. isini ki, visac interesi da stumarTmoyvareoba<br />

sZlevda, stumrebs saxlis kars uRebdnen da Tan amSvidebdnen,<br />

ZaRlis nu geSiniaTo. iseTebic iyvnen, romlebsac policiuri<br />

Cxrekis axali talRa egonaT, kars SeSinebulebi aRebdnen<br />

da, marTalia, xvdebodnen, rom momsvlelebs saxelmwifosTan<br />

araferi hqondaT saerTo, enas mainc kbils aWerdnen. TviTmkvtovli<br />

didi zoma.indd 15 02.07.2013 16:00:13


16<br />

leli gogonebis ojaxebi ki (kam mokle xanSi eqvsi aseTi ambis<br />

Sesaxeb Seityo) ificebodnen, gogonebi arafers uCiodnen da<br />

amis gamo Tavadac gaognebulebi da Tavzardacemulebi varTo.<br />

muWisodena, gamoyinul miwur oTaxebSi Zvel divnebsa da<br />

dabrecil skamebze plastmasis damtvreuli saTamaSoebiT (manqanebiT,<br />

xelfexdawyvetili TojinebiT), boTlebiTa da wamlebisa<br />

da Cais carieli yuTebiT bavSvebi TamaSobdnen, romelTa<br />

raodenoba saxlidan saxlSi TiTqos TandaTan matulobda.<br />

ufrosebi gauTaveblad uCiCxinebdnen SeSis Rumlebs, raTa<br />

ufro damTbariyo, eleqtroRumlebi moparul denze muSaobda,<br />

televizorebi uxmod, magram mainc CarTuli iyo... aseT oTaxebSi<br />

maspinZlebi yarsis dausrulebeli Wir-varamis, siRaribis,<br />

samuSaodan gamogdebulebisa da TviTmkvleli gogonebis<br />

ambebs hyvebodnen. dedebi Svilebis umuSevrobasa da patimrobas<br />

dastirodnen; meqiseebi, romlebic dReSi Tormet saaTs<br />

abanoSi muSaobdnen da rvasulian ojaxs gaWirvebiT arCendnen,<br />

umuSevrebi, romlebsac Cais safasuris gadaxda ar SeeZloT da<br />

amis gamo saCaieSi Sesvlas ver bedavdnen, beds, saxelmwifosa<br />

da municipalitets uCiodnen da TavianT istoriebs, qveynisa<br />

da saxelmwifos dards uambobdnen kas. erTxans, miuxedavad<br />

fanjrebidan Semosuli sinaTlisa, kam igrZno, rom saxlebSi<br />

TiTqos bindbundi Camowyoliliyo da nivTebis garCeva uWirda.<br />

ufro metic, igive sibrmave, romelic iZulebuls xdida, Tvalebi<br />

gareT, TovlisTvis miepyro, mis tvinamde aRwevda da aq<br />

gamefebuli upovrobisa da miusafrobis istoriebis aRqmas<br />

urTulebda.<br />

kas yarsSi mosmenili TviTmkvlelobebis istoriebi sicocxlis<br />

bolomde hqonda gonebaSi CarCenili, Tumca es siRatake,<br />

usaSveloba da Seugnebloba ar iyo misi SeZr wunebis mizezi.<br />

arc qmrebis Zaladoba, ufuloba da im mSoblebis sibriyve<br />

aSfoTebda, romlebic gogonebs gauTaveblad scemdnen da<br />

saxlidan gasvlis uflebasac ar aZlevdnen. ka maSin SeSinda,<br />

roca gaacnobiera, Tu rogor uxmod, uecrad da uceremoniod<br />

Separuliyo yoveldRiur cxovrebaSi TviTmkvlelobebi.<br />

magaliTad, erT gogonas, romelsac saCaies moxuc mepatroneze<br />

ZaliT upirebdnen gaTxovebas, erT saRamos, Cveulebitovli<br />

didi zoma.indd 16 02.07.2013 16:00:13


17<br />

samebr mSoblebTan, sam da-Zmasa da bebiasTan erTad uvaxSmia,<br />

sufrac da-ZmebTan erTad TamaS-TamaSiT aulagebia; mere<br />

tkbileulis Semosatanad samzareuloSi, iqidan ki baRSi gasula,<br />

fanjridan ded-mamis oTaxSi Separula da mamis sanadiro<br />

TofiT mouklavs Tavi. gasrolis xmaze oTaxSi Secvenili<br />

mSoblebi, romelTac Svili samzareuloSi egulebodaT, mis<br />

dasisxlianebul cxedars waawydnen da verc TviTmkvlelobis<br />

mizezs mixvdnen da verc imas, rogor Seipara gogona samzareulodan<br />

ded-mamis oTaxSi. meore, Teqvsmeti wlis gogonas<br />

saRamos Turme ZmebTan erTi aliaqoTi hqonda atexili, romel<br />

arxze gadaerToT televizori da vin daiWerda pults. mere<br />

ki, mas Semdeg, rac gasaSveleblad Semosuli mamisgan saxeSi<br />

ori gvariani sila moxvda, Tavis oTaxSi Sevida da Sxamqimikat<br />

`mortalinis~ uzarmazari boTli limonaTiviT gamocala. kidev<br />

erT, TxuTmeti wlis gogonas, romelic siyvaruliT gaTxoviliyo<br />

da eqvsi Tvis bavSvic hyavda, umuSevari da moralurad<br />

ganadgurebuli qmrisgan gauTavebeli cema veRar autania da<br />

erTi rigiTi Cxubis Semdeg samzareuloSi Caketila. miuxedavad<br />

imisa, rom qmari ganzraxvas mimxvdara, ayvirebula da karis<br />

Semtvreva ucdia, gogonas winaswar momzadebuli kauWisa da<br />

bawris saSualebiT Tavi CamouxrCvia.<br />

TiToeul aseT istoriaSi cxovrebis Cveuli dinebidan<br />

sikvdilze gadasvlis myisiereba da uimedoba gamosWvioda,<br />

romelsac ka ase moejadoebina. WerSi mimagrebuli kauWebi,<br />

winaswar datenili Tofebi, saTavsodan saZinebelSi Se tanili<br />

Sxamqimikatebi imas adasturebda, rom gogonebs TviTmkvlelobis<br />

idea karga xans utrialebdaT TavSi.<br />

axalgazrda qalebis TviTmkvlelobebma pirvelad yarsidan<br />

asobiT kilometriT daSorebul baTmanSi iCina Tavi. miuxedavad<br />

imisa, rom mTel msoflioSi kacebSi TviTmkvlelobis<br />

maCvenebeli qalebTan SedarebiT sam-oTxjer ufro maRalia,<br />

baTmanSi TviTmkvleli qalebis ricxvi mamakacebisas samjer<br />

aRemateboda, xolo saSualo maCvenebelma msofliosas oTxjer<br />

gadaaWarba, ramac pirvelad ankaraSi statistikis saxelmwifo<br />

institutis erTi axalgazrda da mondomebuli TanamSromlis<br />

yuradReba miipyro. man es viTareba megobar Jurnalists gaactovli<br />

didi zoma.indd 17 02.07.2013 16:00:14


no, romelmac informacia gazeT `jumhurieTSi~ gamoaqveyna,<br />

Tuca amas TurqeTSi araviTari gamoxmaureba ar mohyolia.<br />

samagierod, faqtiT germanuli da franguli gazeTebis Turqe­<br />

Tis warmomadgenlebi dainteresdnen da baTmans miaSures. mas<br />

Semdeg, rac maTi reportaJebi ucxour gazeTebSi daibeWda, Tema<br />

Turqulma gazeTebmac aitaces da qalaqs araerTi adgilobrivi<br />

Tu ucxoeli Jurnalisti miawyda. kompetenturi saxelmwifo<br />

moxeleebis Sexedulebis Tanaxmad, am aJiotaJma da statiebma<br />

zog gogonas TviTmkvlelobisaken ubiZga. gubernatoris moadgilem<br />

kasTan saubrisas aRniSna, rom statistikurad yarsSi<br />

baTmanTan SedarebiT ukeTesi mdgomareoba iyo, rom amJamad<br />

TviTmkvleli gogonebis ojaxebTan Sexvedris sawinaaRmego<br />

araferi hqonda, Tumca sTxova, maTTan saubrisas sityva `TviTmkvleloba~<br />

naklebad exmara da gazeT `jumhurieTisTvisac~<br />

mdgomareobis aRwera gauzviadeblad miewodebina. TviTmkvlelobebis<br />

specialisti fsiqologis, policiis, prokuraturisa<br />

da religiis saqmeTa sammarTvelos warmomadgenlebiT dakompleqtebuli<br />

delegacia baTmanidan yarsSi gamosamgzavreblad<br />

emzadeboda. yvelgan gaekraT am sammarTvelos mier momzadebuli<br />

da TviTmkvlelobis winaaRmdeg mimarTuli gancxadebebi<br />

– `adamiani alahis udidesi qmnilebaa, TviTmkvleloba ki<br />

– mkrexeloba~, amave saTauris mqone religiuri broSurebi ki<br />

mosaxleobisaTvis dasarigeblad ukve CamoetanaT gubernatoris<br />

kancelariaSi. magram gubernatoris moadgile srulebiTac<br />

ar iyo darwmunebuli, rom es gancxadebebi yarsSi TviTmkvlelobebis<br />

axlad agorebul talRas SeaCerebda. metic, SiSobda,<br />

rom amgvari `zomebi~ sruliad sapirispiro Sedegs gamoiRebda.<br />

misi azriT, gogonebis gadawyvetilebis mizezi erTnairad iyo,<br />

rogorc am informaciis gavrceleba, aseve protestis grZnoba<br />

saxelmwifos, mamebis, mamakacebis, mqadageblebis gauTavebeli<br />

darigebebis mimarT.<br />

– udavoa, rom TviTmkvlelobebis erT-erTi mizezi Cveni<br />

gogonebis ukiduresi uiRblobaa. amaSi eWvi aravis epareba, –<br />

uTxra kas gubernatoris moadgilem, – magram WeSmariti mizezi<br />

rom es uiRbloba yofiliyo, Turqi qalebis naxevari Tavs unda<br />

iklavdes.<br />

18<br />

tovli didi zoma.indd 18 02.07.2013 16:00:14


gubernatoris moadgilis azriT, romelsac ulvaSebi jagriss<br />

miugavda, saxe ki – ciyvs, saxelmwifo, ojaxebi da rwmena<br />

Tavisi mamakacuri arsiTa da gauTavebeli CiCiniT qalebSi<br />

mxolod brazs iwvevda. amitom TviTmkvlelobis sawinaaRmdego<br />

propagandisaTvis qalaqSi movlenil delegaciaSi, sxva<br />

Tu araferi, erTi qalis Seyvana mainc aucileblobad miaCnda,<br />

ris Sesaxeb ankaraSi kidec miuweria.<br />

azri, rom TviTmkvleloba Savi Wiris msgavsad gadamdebi<br />

daavadebaa, pirvelad maSin wamoiWra, roca erT-erTi gogona<br />

Tavis mosaklavad baTmanidan yarsSi Camovida. gogonas biZa<br />

naSuadRevs kas aTaTurqis ubanSi, daTovlili fSatebis baRSi<br />

Sexvda (ka saxlSi ar SeuSves), sigarets moukida da uambo, rom<br />

misi diswuli ori wlis win baTmanSi gaTxovila, sadac mTel<br />

dReebs umZimes SromaSi atarebda, Tanac imis gamo, rom bavSvi<br />

ar uCndeboda, dedamTilis gauTavebeli sayvedurebis samizned<br />

iqca. Tumca biZas miaCnda, rom es TviTmkvlelobisaTvis sakmarisi<br />

mizezi ar unda yofiliyo da mis disSvils es azri baTmanSi<br />

unda gasCenoda, sadac yvela qali Tavs iklavda. miT umetes,<br />

rom aq, yarsSi, axloblebis garemocvaSi, cxonebuli bednierad<br />

grZnobda Tavs. amdenad Tavadac gaognda, roca im diliT,<br />

baTmanSi rom unda dabrunebuliyo, gogona sawolSi mkvdari<br />

ipoves. TavTan werili edo, romelSic gardacvlili werda,<br />

ori kolofi saZile abebi miviReo.<br />

am axalgazrda qals, romelmac TviTmkvlelobis virusi<br />

baTmanidan yarsSi Camoitana, pirvelma sakuTarma Teqvsmeti<br />

wlis deidaSvilma mibaZa erTi Tvis Semdeg. Tvalcremlian mSoblebs,<br />

romlebic TviTmkvlelobis mizezad maswavlebels asaxelebdnen<br />

– mas gogonasTvis mTeli klasis winaSe miuxlia, qaliSvili<br />

ar xaro – kam sityva misca, rom maT ubedurebas gazeTSi<br />

detalurad aRwerda. maswavleblis naTqvami yarsSi elvis siswrafiT<br />

gavrcelebula, ris gamoc gogona saqmros miutovebia<br />

da sxva mTxovnelebic aRar gamosCenia. wyevla-krulva da<br />

sayvedurebi arc dedas dauklia, awi veRar gaTxovdebio, uCi­<br />

Cinebda Turme. erT saRamosac, mTeli ojaxi televizoriT<br />

viRacis qorwilis scenas rom uyurebda, SezarxoSebul mamas<br />

tirili avardnia. amis damnaxav gogonas bebiis saZile abebi<br />

19<br />

tovli didi zoma.indd 19 02.07.2013 16:00:14


mouparavs da samudamod dauZinia (ideis garda, im naTesavisgan<br />

Tavis mokvlis xerxic gadasdebia). mas Semdeg, rac gakveTisas<br />

gairkva, rom gogona qaliSvili iyo, mamam Svilis sikvdilSi<br />

Woris gamavrcelebel maswavlebelTan erTad baTmanidan Camosuli<br />

naTesavi gogonac daadanaSaula. es ambavi kasac imitom<br />

moaxsenes dawvrilebiT, rom mis mier dawerili statiiT Woris<br />

gaqarwyleba da cilismwamebeli maswavleblis gamoaSkaraveba<br />

undodaT.<br />

am istoriebma ka uimedobaSi gansakuTrebiT imitom Caagdo,<br />

rom kargad gaacnobiera – gogonebma TviTmkvlelobisTvis<br />

saWiro momentic moixelTes da amis saidumlod Senaxvac<br />

SeZles. maSinac ki, roca abebnaylapi gogonebi Cumad kvdebodnen,<br />

isini saxlSi marto ar iyvnen. stambolSi, niSanTaSiSi<br />

gazrdili da dasavlur literaturas naziarebi ka TviTmkvlelobaze<br />

fiqrisas yovelTvis grZnobda, rom amisTvis saWiro<br />

iyo bevri dro, adgili da oTaxi, romelTa karzec dReebis ganmavlobaSi<br />

aravin miakakunebda. amgvari Tavisuflebis, saZile<br />

abebisa da viskis daxmarebiT aRsrulebuli sakuTari TviTmkvlelobis<br />

warmodgenisas ki savaraudo usazRvro martooba ise<br />

aSinebda, rom TviTmkvlelobaze seriozulad arc arasdros<br />

ufiqria.<br />

erTaderTi pirovneba, romelmac Tavisi TviTmkvlelobiT<br />

kaSi es simartovis grZnoba gaaRviZa, erTi Tvisa da erTi kviris<br />

win gardacvlili `dolbandiani~ 1 gogona iyo – pedagogiuri<br />

institutis studenti qaliSvilebidan erT-erTi, romelTac<br />

Tavsaburavis gamo jer gakveTilebze, Semdeg ki ankaridan<br />

mosuli brZanebis safuZvelze saswavleblis SenobebSi Sesvla<br />

aukrZales. 2 misi ojaxi yvelaze nakleb Raribi Canda imaT Soris,<br />

visTanac kas mouxda saubari. ka gogonas danaRvlianebuli<br />

mamis mier sakuTari sabaylo duqnis macivridan gamoRebul<br />

civ `koka-kolas~ svamda da Tan ismenda, rom Tavis CamoxrCobamde<br />

gogonam es azri Turme ojaxsa da megobrebs gauziara. mas<br />

Tavsafris xmareba dedisa da ojaxisgan SeeTvisebina, politi­<br />

1.<br />

Cadris erT-erTi nairsaxeoba<br />

2.<br />

TurqeTSi, saxelmwifo dawesebulebebSi (maT Soris, saswavleblebSi)<br />

Tavdaxuruli siaruli kanoniTaa akrZaluli.<br />

20<br />

tovli didi zoma.indd 20 02.07.2013 16:00:14


kuri islamis simbolod misi aRqma ki saswavleblis Seurigebeli<br />

xelmZRvanelobisa da meamboxe megobrebisagan eswavla. mogvianebiT,<br />

mSoblebis daJinebis miuxedavad, Tavsafris moxdaze<br />

uari ganucxadebia. arada, policielebi saswavleblis SenobaSi<br />

ar uSvebdnen, gacdenebis gamo ki gasaricxad hqonda saqme.<br />

roca misi megobrebidan zogma protestze uari Tqva da Tavi<br />

moiSiSvla, zogma ki Tavsaburavis sanacvlod pariki daixura,<br />

mamasa da amxanagebs gamoucxada, am qveyanaze yvelaferi uazrobaa<br />

da sicocxle aRar mindao. vinaidan im dReebSi saxelmwifosTan<br />

dakavSirebuli religiur saqmeTa sammarTveloca da<br />

islamistebic gauTaveblad imas imeorebdnen, rom TviTmkvleloba<br />

udidesi codva iyo, razec yvelgan gakruli xelnaweri<br />

Tu nabeWdi gancxadebebic metyvelebda, amitom aravis ufiqria,<br />

rom morwmune gogona am nabijs gadadgamda. ukanasknel saRamos<br />

Teslimes (ase erqva gogonas) jer serial `marianasTvis~<br />

uyurebia xmis amouReblad, mere mSoblebisTvis Cai gauwyvia,<br />

Tavis oTaxSi gasula, afTesi 1 miuRia, namazi 2 Seusrulebia,<br />

Cafiqrebuls karga xans locvebi ukiTxavs, ris Semdegac WaRis<br />

kauWze Tavisive dolbandi Camoubams da Tavi CamouxrCvia.<br />

1.<br />

ritualuri ganbanva locvis win<br />

2.<br />

mahmadianTa locva, romelic mkacrad gansazRvrul rituals emorCileba<br />

da dReSi 5-jer sruldeba.<br />

21<br />

tovli didi zoma.indd 21 02.07.2013 16:00:14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!