SHE 101 REPORT ADAT PERKAHWINAN

SHE 101
HUBUNGAN ETNIK
( SEMESTER 1 2018/2019 )
TOPIK :
ADAT ISTIADAT PERKAHWINAN DI
MALAYSIA
KAMPUS
USM – KPM (PPD)
PENSYARAH:
DR. HJ ISHAM SHAH BIN HASAN
NO NAMA NO MATRIK
1. MUHAMMAD HAZIQ BIN AZRI 144518
2. MUHAMMAD ARSYAD BIN SHAMSUDIN 144515
3. MUHAMMAD FIRDAUS BIN FUAD 144729
4. NOR FADHILAH BIN RAMLI 144519
5. NUR ATHIRAH BINTI MOHD RASIDI 144524
TARIKH PENYERAHAN: 18 NOVEMBER 2018

PENGHARGAAN
Bersyukur kehadrat illahi dengan limpahan kurnia dan titipan penghargaan terhadap Allah
S.W.T tuhan sekalian alam atas rahmat yang sudi dicurahkan kepada hambaNya yang kerdil ini untuk
melaksanakan Laporan Kefahaman Adat Istiadat Perkahwinan Etnik di Malaysia dengan jayanya dan
saksama. Kami menjunjung dan mensisihkan sepenuh penghargaan kepada semua pihak yang terlibat
secara langsung dan tidak langsung dalam menjayakan kajian kami sepanjang perlaksanaan aktiviti
kajian iaitu aktiviti temu bual, mengedarkan borang soal selidik dan borang secara atas talian.
Sekalung penghargaan utama kepada Dr Isham Shah Hassan yang telah banyak memberi
sokongan dan tunjuk ajar dalam memudahkan aktiviti kajian sosial kami ini. Disamping itu,
penghargaan kepada beberapa orang rakan yang turut hadir dan menjadi sukarelawan dalam
membantu kami serta memberi sokongan dalam menjayakan aktiviti kajian ini.
Ingin kami berterima kasih juga kepada ibu bapa kami yang banyak membantu dalam
pelbagai perkara dan kepada ahli kumpulan kami yang telah banyak memberi kerjasama sepanjang
merealisasikan aktiviti kajian sosial ini. Tidak lupa juga kepada pensyarah-pensyarah Politeknik Port
Dickson dan Universiti Sains Malaysia kerana turut memberi pandangan dan panduan dari permulaan
aktiviti hinggalah ke akhir kerja penulisan kajian ini. Terima kasih.
2

ABSTRAK
Kajian ini dijalankan di sekitar Bandaraya Melaka Bersejarah. Tajuk kajian ini mengenai kefahaman
adat istiadat dan budaya perkahwinan tiga etnik utama di Malaysia iaitu Melayu, Cina dan India.
Aktiviti kajian ini bersifat sosial. Tujuan utama kajian ini ialah mengetahui perbezaan adat resam
perkahwinan pelbagai kaum dan pandangan pelbagai lapisan masyarakat terhadap adat resam
perkahwinan pelbagai kaum dan mengkaji sejauh mana kefahaman bangsa lain terhadap adat istiadat
perkahwinan dan kebudayaan bangsa lain serta mengkaji pendapat masyarakat kini mengenai
kewajaran mengamalkan adat perkahwinan yang diwarisi secara turun-temurun di samping mengenal
pasti kebaikan atau keburukan pengamalan adat resam perkahwinan terhadap individu dan
masyarakat. Kajian ini dijalankan antara kerjasama kumpulan yang terdiri daripada lima orang pelajar
dan beberapa orang awam yang turut melaksanakan tugasan kajian ini. Kaedah kajian yang digunakan
terbahagi kepada tiga kaedah iaitu kaedah menemu bual, kaedah borang soal selidik dan borang atas
talian. Seterusnya, bagi merekodkan dan menyelesaikan aktivit kajian ini, terdapat beberapa peralatan
dan persediaan yang rapi telah dilakukan. Sebagai contoh, dalam aktiviti pengambaran video alatan
kamera dan yang berkenaan digunakan. Secara ringkasan bagi keseluruhan aktiviti teknik
pengambaran dan temubual telah memudahkan metodologi merekodkan maklumat dan data .Dapatan
kajian ini juga menunjukkan interaksi perhubungan antara kaum di Malaysia. Disamping itu, impak
kepada persekitaran dan masyarakat dalam melihat sikap perpaduan dan perhubungan antara pelbagai
kaum, agama dan bangsa yang tedapat di Malaysia.
3

ISI KANDUNGAN
No PERKARA MUKASURAT
2. Penghargaan 2
3. Abstrak 3
3. Kandungan 4
4. BAB 1.0 PENGENALAN KAJIAN
1.1 Pendahuluan
1.2 Objektif Kajian
1.3 Permasalahan Kajian
1.4 Maklumat Kajian
1.5 Metodologi
1.6 Peralatan Kajian
1.7 Sidang Redaksi
BAB 2.0 ETNIK DAN PERKAHWINAN DI
MALAYSIA
5
5
5
6
6
6
6
6
2.1 Konsep asas hubungan etnik
2.1.1 Manusia
2.1.2 Etnik
2.1.3 RAS(puak)
2.1.4 Masyarakat Majmuk
2.1.5 Kaum
7
7
7
7
2.2 Perkahwinan Kaum di Malaysia
2.2.1 Perkahwinan Bangsa Melayu
2.2.2. Perkahwinan Bangsa Cina
2.2.3 Perkahwinan Bangsa India
Bab 3.0 KAEDAH DAN DAPATAN KAJIAN
3.1 Strategi Kajian
3.2 Proses Kajian
3.3 Dapatan Kajian
8
8
9
10
10
10
5. Kesimpulan 14
7. Rujukan 15
8. Lampiran 16
4

BAB 1.0 PENGENALAN KAJIAN
1.1 PENDAHULUAN
Malaysia merupakan negara yang kaya dengan kepelbagaian dan variasi kaum serta etnik di
dalamnya. Penggabungan Semenanjung Tanah Melayu dan Kepulauan Borneo pada tahun 1963 telah
menyerikan lagi kepelbagaian tersebut keranan bukan sahaja meliputi Kaum Melayu, Cina dan India,
malahan turut meliputi etnik-etnik bumiputera Sabah dan Sarawak. Kepelbagaian inilah yang menjadi
tunjang kepada pembangunan negara yang semakan pesat terutama dalam aspek Pelancongan yang
dipacu oleh kepelbagaian etnik di Malaysia. Pola hubungan etnik di Malaysia sejak tahun 1946 hingga
kini pada amnya berada dalam keadaan yang aman dan damai kewujudan hubungan etnik yang
harmoni dan saling memahami.
Kajian ini tertumpu kepada salah satu etnik di negeri Melaka. Melaka bermula lebih daripada
enam kurun dimana pelbagai adat etnik dan tradisi diadun sempurna. Kehidupan aman rakyat Melaka
berpunca daripada kehidupan pelbagai kaum yang telah melahirkan orang orang Melayu, Cina, India,
Baba dan Nyonya, Portugis, Chitty dan Eurasia. Setiap kumpulan etnik ini memberi citarasa yang
berbeza rakyat Melaka yang terkenal sebagai rakyat yang peramah.
1.2 OBJEKTIF KAJIAN
Berikut adalah merupakan beberapa objektif yang digariskan dan menjadi asas kepada kajian ini bagi
memudahkan perjalanan dan perlaksanaan agenda bagi menyempurnakan kajian ini:
1. Mengkaji sejauh mana kefahaman bangsa lain terhadap adat istiadat perkahwinan
dan kebudayaan bangsa lain
2. Mengetahui perbezaan adat resam perkahwinan pelbagai kaum dan pandangan
pelbagai lapisan masyarakat terhadap adat resam perkahwinan pelbagai kaum.
3. Mengkaji pendapat masyarakat kini mengenai kewajaran mengamalkan adat
perkahwinan yang diwarisi secara turun-temurun di samping mengenal pasti
kebaikan atau keburukan pengamalan adat resam perkahwinan terhadap individu
dan masyarakat.
1.3 PERMASALAHAN KAJIAN
1. Masyarakat kurang mengetahui tentang adat dan budaya perkahwinan bagi
setiap bangsa.
2. Adat perkahwinan semakin kurang diamalkan dalam masyarakat kini
3. Masyarakat kurang memahami nilai-nilai dalam adat perkahwinan bagi setiap
bangsa
5

1.4 MAKLUMAT KAJIAN
1. Nama Kajian : Kefahaman adat istiadat perkahwinan di malaysia
2. Tarikh Kajian : 27 Oktober 2018
3. Hari Kajian : Sabtu
4. Tempat Kajian : di sekitar Bandaraya Melaka
1.5 METODOLOGI
1.5.1 Temu Bual
Kami melakukan temu bual kepada 10 bangsa Melayu, 10 bangsa Cina dan 10 bangsa India di sekitar
Bandar Melaka.
1.5.2 Borang Soal Selidik
Kami mengedarkan borang soal selidik kepada 10 rakyat Malaysia. Borang ini mengandungi 8 soalan objektif
berkenaan kefahaman mereka mengenai adat istiadat perkahwinan kaum mereka dan kaum lain di
Malaysia.
1.6.3 Borang Atas Talian
Kami menyediakan borang melalui online yang mengandungi 10 soalan objektif dan subjektif
berkenaan “Kefahaman Tradisi Perkahwinan di Malaysia”
1.6 PERALATAN KAJIAN
1.6.1 Mikrofon
1.6.2 Kamera
1.6.3 Borang soal selidik
1.7 SIDANG REDAKSI
Pengarah : MUHAMMAD ARSYAD BIN SHAMSUDIN
Setiausaha : NOR FADHILAH BINTI RAMLI
Penemuramah : NUR ATHIRAH BINTI MOHD RASIDI
:MUHAMMAD FIRDAUS BIN FUAD
Multimedia : MUHAMMAD HAZIQ BIN AZRI
6

BAB 2.0 ETNIK DAN PERKAHWINAN DI MALAYSIA
2.1 KONSEP ASAS HUBUNGAN ETNIK
2.1.1 Manusia
Manusia ialah sebagai 7 eneti asas dalam pembentukan sesebuah etnik di Malaysia.
Makhluk homosapien (human) yang dicipta oleh Tuhan, memiliki sifat yang sempurna dari aspek
fizikal, akal fikiran dan hawa nafsu.
2.1.2 Etnik
Kelompok manusia yang menganggap diri mereka mempunyai beberapa ciri kebudayaan unik
dan disatukan oleh kesejarahan, eneti nilai, sikap dan tingkah laku yang sama.
2.1.3 RAS(puak)
Istilah ini merujuk kepada sifat lahiriah-biologi semulajadi yang mudah diperhatikan pada
seseorang atau sekumpulan manusia seperti warna kulit, warna mata atau rambut dan sebagainya.
Sekelompok manusia dikatakan seras atau dari kumpulan ras yang sama kerana mempunyai ciri-ciri
fizikal 7enetic yang sama sebagaimana yang diperturunkan dari satu generasi ke satu generasi.
2.1.4 Masyarakat Majmuk
Masyarakat majmuk ialah mayarakat yang mengandungi beberapa kumpulan etnik yang
hidup berdampingan dan bercampur gaul, tinggal dalam satu unit politik yang sama tetapi hidup
secara berasingan dan tidak bersatu padu, serta mempunyai budaya yang tersendiri.
Pierre L. van den Berghe telah menyifatkan ciri-ciri masyarakat majmuk antaranya ialah:
i. Tiada nilai consensus(persetujuan sebulat suara)
ii. Kepelbagaian budaya
iii. Konflik antara kelompok berlainan
iv. Dominasi politik terdiri daripada satu golongan tertentu
v. Hubungan antara kelompok lebih bercorak secondary, segmental dan utilitarian
vi. Hubungan dalam kelompok berbentuk primary
2.1.5 Kaum
Merujuk kepada sesuatu kelompok masyarakat yang mempunyai persamaan dari segi budaya,
kepercayaan dan rupa fizikal. Kategori manusia yang memiliki ciri-ciri dan kepentingan yang sama,
contohnya Kaum wanita, kaum belia, kaum muda, kaum tani, kaum pelajar tanpa melibatkan
keturunan. Kaum yang dikaitkan dengan keetnikan adalah kaum Melayu, kaum Bumiputera, kaum
7

Cina, kaum Kadazan-dusun, kaum India dan lain-lain. Kedua-dua aspek iaitu kepentingan dan
keturunan memainkan peranan penting.
2.2 ADAT ISTIADAT PERKAHWINAN KAUM DI MALAYSIA
2.2.1 Perkahwinan Kaum Melayu
Adat perkahwinan Melayu merupakan adat resam yang menjadi tunjang bermulanya
kehidupan sesebuah keluarga. Masyarakat Melayu begitu berpegang teguh dengan adat
resam,perkahwinan Sesuatu upacara dalam peringkat perkahwinan itu akan dilaksanakankan secara
meriah dan penuh adat istiadat.
Adat merisik merupakan peringkat pertama dalam hubungan perkahwinan. Adat ini juga
dipanggil meninjau atau menengok. Ianya melibatkan pertemuan antara wakil keluarga lelaki dengan
wakil keluarga perempuan.
Sekiranya pinangan diterima, pada pertemuan berikutnya mereka akan berbincang tentang
segala syarat berkaitan mas kahwin dan hantaran perbelanjaan majlis perkahwinan. Perbincangan
tarikh yang sesuai juga akan ditentukan untuk melangsungkan perkahwinan.
Sebaik saja peminangan pihak lelaki diterima maka urusan majlis pertunangan pula diadakan.
Pihak lelaki akan di wakili oleh saudara mara terdekat. Sempena majlis pertunangan, satu kenduri
diadakan di rumah pihak perempuan. Hantaran yang terdiri daripada tepak sireh atau sireh junjung
sebagai bingkisan utama, berupa sebentuk cincin beserta hantaran lain seperti bunga rampai, kuih
muih, buah - buahan , pakaian dan lain-lain yang digubah cantik untuk diberikan kepada pihak
perempuan.
Akad nikah merupakan upacara kemuncak dalam perkahwinan masyarakat Melayu. Istiadat
ini dijalankan selepas segala perjanjian yang dikenakan kepada pihak lelaki telah dilaksanakan seperti
wang belanja, mas kahwin dan barangan lain sepertimana yang telah dipersetujui oleh kedua belah
pihak.
Semasa upacara akad nikah, bapa pengantin perempuan perlu menjadi wali untuk menikahkan
anaknya. Walau bagaimanapun, dia juga boleh mewakilkannya kepada tok kadi atau imam. Walau
bagaimanapun Akad nikah boleh dilakukan di masjid, di pejabat kadi atau pun di rumah pengantin
perempuan dan dijalankan oleh tok kadi atau imam.
Fasa terakhir dalam adat resam perkahwinan masyarakat Melayu adalah upacara
persandingan. Upacara menyambut menantu oleh kedua pihak akan disambut dengan meriah
bilamana pengantin diarak dengan pasukan kompang dan pancak silat.
2.2.2 Perkahwinan Kaum Cina
Dalam masyarakat Cina, sesuatu perkahwinan itu dirancang dan diatur sebaik-baiknya.
Terdapat dua bentuk perkahwinan yang diamalkan oleh mereka iaitu eksplisit iaitu perkahwinan yang
diatur sama ada oleh ibu bapa atau orang tengah (moi-ngin) dan implisit iaitu perkahwinan di mana
kedua-dua lelaki dan perempuan diberi kebebasan untuk memilih pasangan masing-masing. Pada
asasnya adat resam perkahwiwan masyarakat Cina merangkumi peringkat merisik, meminang,
bertunang dan majlis perkahwinan.
Adat merisik dijalankan untuk mengetahui latar belakang gadis yang dihajati. Perbincangan
ketika merisik adalah berkenaan perkara-perkara umum terutama tentang latar belakang keluarga dan
asal keturunan.
8

Hari pertunangan dilakukan berdasarkan kalendar Cina dan ia hendaklah bersesuaian dengan
bintang kelahiran kedua pasangan tersebut. Khidmat tukang tilik digunakan untuk penetapan tarikh
tersebut berpandukan kepada sebuah buku iaitu Toong-Su.NBagi membuktikan persetujuan, gadis
berkenaan akan menyerahkan sekeping kertas merah atau nyen-sang yang tertulis nama gadis, umur
dan tarikh lahirnya yang didapati daripada tukang tilik. Setelah nyen-sang diterima, pihak lelaki akan
mengadakan persediaan.
Hari perkahwinan akan dilangsungkan setelah setahun bertunang atau mengikut tempoh yang
dipersetujui oleh kedua belah pihak. Sebelum tiba hari perkahwinan sekiranya terdapat kematian di
kalangan ahli keluarga bakal pengantin, perkahwinan itu mesti ditangguhkan pada tahun hadapan
ataupun selama seratus hari.
Di samping itu juga kedua pengantin akan meminta restu daripada keluarga mertua masingmasing.
Dalam masyarakat Cina juga, upacara meminum teh sangat penting dan masih diamalkan. Ia
merupakan tradisi masyarakat Cina yang mempunyai maksud yang tersendiri.
Walau bagaimanapun adat bersanding dan upacara minum teh ini sudah kurang diamalkan
oleh masyarakat Cina hari ini. Jamuan makan ini diadakan secara besar-besaran samada di rumah,
dewan, atau restoran. Tetamu-tetamu yang datang akan membawa Ang-pau sebagai hadiah kepada
pasangan pengantin. Akhir sekali, sebagai bukti perkahwinan,pasangan pengantin akan
menandatangani dua pucuk surat perkahwinan iaitu Keat Foon Ching Su di hadapan beberapa orang
saksi.
2.2.3 Perkahwinan Kaum India
Dalam peringkat merisik, beberapa aspek perlu diberi perhatian seperti faktor etnik, sub etnik,
kasta dan agama. Selain itu, faktor-faktor lain seperti status ekonomi dan status sosial merangkumi
aspek seperti umur, tahap pendidikan, jenis pekerjaan, etika dan moral, rupa paras dan latar belakang
keluarga juga turut diambil kira.
Adat ini dilakukan selepas adat merisik dilakukan. Bakal pengantin lelaki akan mengunjungi
bakal pengantin perempuan untuk melihat sendiri paras rupa dan perawakan calon isterinya. Adat ini
dikenali sebagai pen paarttal atau dalam bahasa Melayu dipanggil sebagai melihat bakal isteri.
Adat penyesuaian bakal pengantin dikenali sebagai Thairumanam Poruttam Paartal dijalankan
terlebih dahulu, dalam ajaran Hindu tidak terdapat konsep perceraian. Sebaik sahaja sampai ke rumah
bakal pengantin perempuan, bapa kedua-dua belah pihak akan berbincang mengenai perkahwinan
tersebut. Sekiranya bapa salah seorang bakal pengantin telah meninggal dunia, perbincangan akan
diadakan dengan saudara-mara. Sekiranya kedua-dua belah pihak pengantin bersetuju, mereka akan
mengikat janji.
Thirumanan bermaksud penyatuan atau ikatan suci melalui perkahwinan antara pasangan
suami isteri agar kekal hingga ke akhir hayat. Terdapat tiga jenis perkahwinan dalam masyarakat
India iaitu Vaitikat Thairumanam, Tamil Thairumanam dan Diya Thairumanam yang mana
perkahwinan ini dijalankan adalah berlandaskan aspek suku kaum.
Majlis perkahwinan dimulakan dengan upacara niccayam (ikat janji) dengan memberi hadiah
seperti pakaian dan lain-lain. Kad undangan disapu dengan air kunyit dibawa ke kuil dalam jumlah
ganjil sebagai tanda rasmi undangan perkahwinan. Upacara Kanggenam iaitu menanam sebatang
pokok yang lurus dan disapu dengan serbuk kunyit tiga hari sebelum hari perkahwinan dilangsungkan.
Pengantin lelaki tidak dibenarkan keluar selama tiga hari sebelum hari perkahwinan.
Antara adat yang dilakukan untuk menghormati dan mendapat restu termasuklah menyerah
sebiji kelapa yang dilubangkan pada bahagian atasnya, menuang air susu ke dalamnya, memberi sirih,
mencium tapak kaki ibu bapa (membasuh kaki ibu bapa), memberi hadiah dhoti (bapa mertua) serta
9

sari (ibu mertua) dan wang. Biasanya pasangan pengantin akan bertukar-tukar kalungan bunga
sebanyak tiga kali dan berkongsi minum air susu bercampur pisang di dalam sebiji gelas. Upacara ini
menandakan pasangan ini secara rasmi telah menjadi suami isteri.
BAB 3.0 KAEDAH DAN DAPATAN KAJIAN
3.1 STRATEGI KAJIAN
Strategi yang digunakan dimulakan dengan teknik 3W1H iaitu ‘Who’, ‘Where’,
‘When’, and ‘How’.‘Who’ ialah target responden iaitu masyarakat tiga kaum utama di Malaysia yang
terdiri daripada Melayu, Cina dan India. Elemen ‘where’ ialah tempat kajian dilakukan disekitar
kawasan Bandaraya Melaka Bersejarah. ‘When’ memberi penekanan terhadap masa kajian dilakukan
iaitu pada 27 Oktober 2018 (Sabtu) dan bermula pada jam 10 pagi yang merupakan cuti hujung bagi
rakyat Malaysia serta masa yang menjadi tumpuan utama pelancong berkunjung ke lokasi yang
ditetapkan. Elemen ‘How’ ialah bagaimana kajian ini dijalankan iaitu kami menyiapkan kamera dan
berjalan sekitar bandaraya Melaka.
3.2 PROSES KAJIAN
Perbincangan berhubung kait program yang akan dijalankan telah diadakan sebelum
kajian dijalankan dan menekankan terhadap perincian-perincian kajian yang akan dijalankan seperti
masa, lokasi, bajet dan tatacara kajian ini bakal dijalankan. Penyediaan barangan keperluan semasa
kajian seperti kamera, soalan- soalan berkaitan kaum sendiri dan kaum lain. Bagi setiap seorang
respondan, kami menyediakan 3 soalan berkaitan adat perkahwinan kaum sendiri, dan 3 soalan
berkenaan pengetahuan mereka mengenai adat istiadat perkahwinan kaum lain.
Rajah 16: Pelajar menyiapkan kamera
Rajah 17: Pelajar sedang menyiapkan
soalan-soalan temu bual mengenai adat
perkahwinan kaum
3.3 DAPATAN KAJIAN
Bagi keseluruhan kajian, 100% responden menunjukkan sikap positif dan memberi
kerjasama yang baik terhadap kajian yang dilakukan. Melalui kaedah kajian yang dilakukan,
responden menjawab segala persoalan dengan baik serta menceritakan serba sedikit apa yang mereka
tahu mengenai adat kaum mereka dan kaum lain. Kajian yang dilakukan membuktikan bahawa
masyarakat di Malaysia mempunyai hubungan yang baik antara kaum kerana kebanyakan antara
mereka tahu mengenai adat kaum lain dan mereka pernah menghadiri perkahwinan kaum lain. Ini
10

membuktikan masyarakat Malaysia mempunyai hubungan perpaduan yang kuat. Perpaduan dan
kesatuan masyarakat Malaysia yang menjadi punca utama terhadap keharmonian negara.
Berikut merupakan dapatan kajian yang kami perolehi dari borang temu bual atas talian:
Rajah 18: Soalan mengenai jantina responden
Rajah 19: Soalan mengenai kaum responden
Rajah 20: Soalan mengenai umur responden
Rajah 21: Soalan mengenai agama responden
Rajah 22: Soalan mengenai status sosial
responden
Rajah 23: Soalan mengenai kewarganegaraan
responden
11

Rajah 24: Soalan menanyakan pengetahuan
responden adakah perkahwinan sekarang
masih mengikut adat perkahwinan tradisional
Rajah 25: Soalan menanyakan pengetahuan
responden adakah kita hidup dalam masyarakat
pelbagai kaum dan agama
Rajah 26: Soalan menanyakan pengetahuan
responden terhadap adat perkahwinan
bangsa lain
Rajah 27: Soalan menanyakan pendapat
responden terhadap perkahwinan bangsa
lain yang mereka pernah hadiri
Rajah 28: Soalan menanyakan pendapat
responden adakah hadir perkahwinan
kaum lain dapat memupuk keharmonian
Malaysia
Rajah 29: Soalan menanyakan adakah setiap
kaum perlu mengekalkan adat tradisi
perkahwinan kaum mereka
Rajah 30: Soalan menanyakan pendapat
Rajah 31: Soalan menanyakan kefahaman
12

esponden adakah setiap kaum Berjaya
mengekalkan adat tradisi perkahwinan
mereka
responden mengenai perkara pantang
larang dalam perkahwinan tradisi
Rajah 32: Soalan mengenai proses
merisik sebelum perkahwinan
dalam kaum responden
Rajah 33: Soalan mengenai adakah hari
pertunangan sesuatu yang penting
di dalam kaum responden
Rajah 34: Soalan mengenai perkahwinan
campur antara kaum dapat mengukuhkan
perpaduan kaum di Malaysia?
Rajah 35: Pelajar menemu bual salah
seorang responden kaum Melayu
Rajah 36: Pelajar menemu bual
India
Rajah 37: Pelajar menemu bual responden kaum
Cina
13

KESIMPULAN
Malaysia merupakan satu negara bertuah dek kerana kepelbagaian etnik yang secara tidak
langsung menjadikannya negara yang unik dengan kepelbagaian yang terdapat di dalamnya.
Kepelbagaian kaum tidak membataskan mana-mana pihak atau individu untuk berinteraksi antara satu
sama lain dalam keadaan harmonis walaupun mempunyai kaum, agama dan budaya yang berbeza
bahkan dapat memupuk nilai-nilai kesepakatan, kesefahaman, dan sikap kerjasama antara kaum di
Malaysia.. Kesepakatan yang lahir antara kaum membuktikan bahawa setiap kaum saling memerlukan
antara satu sama lain. Dari aspek kesefahaman pula, rakyat berbilang kaum sememangnya dapat
bekerjasama dalam satu kelumpuk atau organisasi. Ia tidak sama sekali boleh menyebabkan
permasalahan atau percanggahan, malah lebih memberi ransangan yang baik dalam apa jua
perbincangan sama ada dari segi memberi pendapat atau penyelesaian dalam sesuatu perkara. Selain
itu, jika masyarakat hidup dalam satu kelumpuk berbilang kaum tanpa mempunyai sikap resis ia boleh
memajukan negara ke tahan yang lebih tinggi serta mengelak daripada berlakunya isu perkauman
dalam masyarakat. Oleh hal demikian, masyarakat akan hidup dalam keadaan harmoni, aman dan
damai. Kajian ini telah berjaya mengupas perkara penting iaitu perkahwinan tradisi setiap kaum tidak
membawa kepada semangat kekauman malahan ia sebaliknya semakin menguatkan sifat perpaduan di
negara Malaysia ini.
14

RUJUKAN
1. http://pengajianmalaysiadls1b.blogspot.com/2015/02/20-perkahwinan-masyarakatmelayu.html
2. http://priyisha.blogspot.com/2014/09/adat-perkahwinan-kaum-cina.html
3. http://priyisha.blogspot.com/2014/09/adat-istiadat-perkahwinan-kaum-india.html
4. https://www.canva.com/design/DADJPZSJfts/dRVHS7K5aocilarzDxuJ4w/edit#
15

LAMPIRAN
Ketika proses temu bual dijalankan untuk pembuatan video
16