30.12.2012 Views

147 147 FANOMANANA SEHOM-PAMPIANARANA

147 147 FANOMANANA SEHOM-PAMPIANARANA

147 147 FANOMANANA SEHOM-PAMPIANARANA

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>FANOMANANA</strong> <strong>SEHOM</strong>-<strong>PAMPIANARANA</strong><br />

Kilasy : CM2<br />

Lohahevitra : Ny fananahana<br />

Hairaha kendrena : HF1 : famantarana ny olana sy famahana sehatra olana mifandraika amin’ny tenan’olombelona<br />

Ventim-pianarana :<br />

� Fahalalana : Fahafantarana ny fitsaihana<br />

� Fahaiza-manao : Mahay manazava ny fiforonan’ny zazakely<br />

Faharetany : seho 3 : 30 minitra avy<br />

Fitaovana :<br />

-Afisy-kraft maneho ny taovam-pananahana<br />

-boky CU<br />

-fafana maneho ny rafi-batan’ny taovam-pananahin’ny lehilahy sy ny vehivavy<br />

DINGANA<br />

MITAFA<br />

1-Fanolorana ny<br />

lohahevitra.<br />

Fanehoana ny ao<br />

an’eritreritra<br />

FIZOTRY NY LESONA (ireo sahanasa)<br />

M : Mpampianatra A : Ankizy<br />

SEHO 1<br />

Famerenana : momba ny taovam-pananahana hita tao amin’ny CM1<br />

M : « Toy ny zava-manana aina rehetra dia azon’ny olombelona atao ny miteraka. Amin’ny fotoana<br />

fahamaotiana dia mivoatra ny toe-batana ka mahatonga ny fananan-taranaka. »<br />

Toromarika : 1- Inona no fiovana hita :<br />

▪ eo amin’ny tovovavy ?<br />

▪ eo amin’ny tovolahy ?<br />

2- Inona no fiovana anaty fahita eo amin’ny vehivavy rehefa tonga amin’ny fotoana<br />

mahazatovo azy izy ?<br />

3 -Manomboka amin’ny vanim-potoana manao ahoana no mety ahazoan’ny vehivavy<br />

manana anaka?<br />

Fanitsiana :<br />

1. Ireo fiovana fahita :<br />

▪Eo amin’ny tovovavy : mihalehibe ny nono, mivoatra ny vavam-pananahana,<br />

mihamivelatra ny valahana, maniry volo eo amin’ ny helika sy ny teta<br />

▪ Eo amin’ny tovolahy : mihamivelatra ny soroka, mihavaky feo izy, manjary nofosana,<br />

mivoatra ny taovam-pananahany, maniry volo eo amin’ny faritry ny teta sy eo ambany<br />

helika.<br />

2. Amin’ny fotoana mahamaoty ny vehivavy : tonga isam-bolana ny fadim-bolana, misy<br />

ra kely mivoaka eo amin’ny vavataovam-pananahana.<br />

3. Ny fisian’ny fadim-bolana eo amin’ny zazavavy dia midika fa misy fandatsahantsirinaina<br />

eo amin’ ny zazavavy, efa tonga amin’ny fotoana mety iterahany izy.<br />

Mamoaka ovule iray isam-bolana ny ovaires,ny utérus kosa maniry tissu feno lalandrà<br />

(raha sendra miray amina spérmatozoïde ny ovule).Raha tsy miray ny ovule dia tsy<br />

manana asa io tissu io,ka mivoaka:izay no fadim-bolana.Ny fadim-bolana izany dia<br />

fambara fa tsy bevohoka ilay vehivavy ary ny tsy fisian’ny fadim-bolana dia<br />

manambara vohoka(mety hisy fahasorisorenana be koa raha vao tsy misy ny<br />

fadimbolana)<br />

FOMBA FIASA FITAOVANA<br />

KIRAKIRA<br />

Tsirairay<br />

Miaraka<br />

iarahan’ny rehetra<br />

Miaraka<br />

iarahan’ny rehetra<br />

Kahie CU (pejy<br />

an-kavanana)<br />

Solaitrabe +<br />

Kahie CU<br />

Kisary 2 tsy<br />

misy soratra<br />

amina Kraft<br />

(manomboka<br />

amin’ny p 32<br />

boky CU)<br />

na sary<br />

maneho ny rafibatan’ny<br />

<strong>147</strong><br />

taovampananahana,<br />

raha azo atao<br />

<strong>147</strong>


2-Petrakolana =<br />

« Manontany ny<br />

zava-misy »<br />

3-« Mihevitra aho<br />

fa »<br />

-4 - « Mikirakira<br />

aho »<br />

Seha-pikarohana<br />

Famerenana momba ny taovam-pananahana.<br />

Mandeha tsirairay ny mpianatra ka mametraka ny anaran’ireo taova eo amina kisary 2 izay tsy mbola<br />

nasiana anarana ary maneho ny taovam-pananahan’ny lehilahy sy ny vehivavy.<br />

M : « Inona no anjara asan’ny vihy eo amin’ny fampitomboana taranaka (fiterahana) ? »<br />

M : « Inona no anjara asan’ny tranonatodinaina eo amin’ny fiterahana ? »<br />

Fanitsiana : Amin’ny fotoanan’ny fahamaotiana, mivoatra miandalana ny fiasan’ny taovampananahana.<br />

Mitohy tsy ankijanona ny famoahan’ny atodinakanga ny tsirilahy. Ny tranonatodinaina<br />

dia mamokatra tsirivavy iray isaky ny 28 andro.<br />

9 volana mialoha ny fotoana ahaterahany no fiantombohan’ ny fiainan’ny zaza ao amin’ny kibon-dreniny.<br />

M : « Manao ahoana no fomba iforonan’ny zaza ? »<br />

Manome toromarika ho an’ ny mpianatra ny mpampianatra ka mampandika azy an’io fanontaniana io ao<br />

amin’ny kahie (pejy ankavanana).<br />

Averin’ny mpampianatra soratana amina Kraft ireo karazana petrakevitra 3 ireo, aorian’izany dia<br />

omeny ny toromarika<br />

Toromarika : - Ary ianao, ahoana no mba hevitrao ?<br />

- Ataovy lisitra ireo hevitra entinao manohana ny petrakevitra ary diniho miaraka amin’ny<br />

namanao.<br />

SEHO FAHA 2<br />

Manao fikarohana mba ahazoana mamaly<br />

Sahanasa : Ny fitsaihana<br />

Mamerina manao ny sary 3 amin’ny kraft ny mpampianatra, tsy atao manaraka ny filaharany ary omeny ny<br />

toromarika<br />

Miaraka<br />

Asan-tsamirery<br />

dia asan-tarika<br />

Tabilao sy<br />

kahie<br />

Kisary aseho<br />

amin’ny Kraft<br />

sy kahie CU<br />

(pejy ankavanana)<br />

Kisary 3<br />

amin’ny Kraft<br />

149


5-<br />

Fampitambarana,<br />

adihevitra<br />

6-« Mitadidy<br />

isika » Asa<br />

fandrafetana<br />

+ fanohizana<br />

a) b) c)<br />

Toromarika : 1) Avereno araka ny filaharany ireo sary ireo<br />

2) Soraty amina fehezanteny 2 ny zava-miseho isaky ny sary<br />

3) Soraty ny anarana eo amin’ny kisary 1<br />

4) Manomeza famaritana iray momba ny fitsaihana.<br />

Mpitondra teny iray isan-tarika no manome ny valinteny. Soratany eny amin’ny solaitrabe ny valinteniny.<br />

Hamarinin’ny ny mpampianatra aorian’izany ireo petrakevitra voatolotra tao amin’ny « mihevitra aho fa ».<br />

Tsipihiny izay petrakevitra diso.<br />

FANDRAVONANA : Iaraha-manatontosa amin’ny mpianatra. Adikany ao amin’ny kahieny izany.<br />

Tsirilahy iray avy amin’ny ray ihany no miray amina tsirivavy iray avy amin’ny reny ka manome atody iray.<br />

Izay no atao hoe fitsaihana.<br />

Io atody io dia hitoetra amin’ny tranon-jaza, hivoatra izy ka hanjary zazakely.<br />

SAHAN'ASA 3<br />

Fanohizana : Ny mpitatitra isaky ny vondrona tsirairay dia mamaly ny fanontaniana. Soratany eny amin'ny<br />

solaitra be ny valiny.<br />

Sahanasa : Manomboka eo amin’ny tahirinkevitra 3 « Ahoana no fiforonan’ny zazakely ? », valio<br />

ireto fanontaniana manaraka ireto.<br />

1) Ny vanim-potoana itondran’ ny vehivavy ny zaza ao an-kibo no antsoina hoe fitondrana vohoka.<br />

Hafiriana no faharetan’ny fitondrana vohoka ?<br />

2) Rehefa mandray firy volana<br />

o -ny zazakely no mitovy amin’ny olombelona ?<br />

o -no hamantarana ny mahalahy na mahavavy ?<br />

o -no ahatsapana ny fihetsehany ?<br />

3) Firy ny lanjan’ny zaza amin’ny fotoana ahaterahany ?<br />

4)Manao ahoana no fomba fihinany hanina ao an-kibon-dreniny<br />

Asan-tarika<br />

Miaraka<br />

iarahan’ny rehetra<br />

Miaraka<br />

Tsiroaroa<br />

Kahie CU (pejy<br />

an-kavia)<br />

Ny kisary 3<br />

amin’ny Kraft<br />

sy solaitrabe<br />

Kahie CU (pejy<br />

an-kavanana)<br />

Tahirinkevitra<br />

faha3<br />

atao taha dika<br />

na atao amin’ny<br />

Kraft sy kahie<br />

CU (pejy ankavanana)<br />

151


Fanitsiana :<br />

1) 9 volana no faharetan’ny fitondrana vohoka.<br />

2) Mandray 2 volana ny zaza dia mitovy amin’ny olombelona.<br />

Eo amin’ny volana faha 3 no hamantarana ny mahalahy na mahavavy azy.<br />

Amin’ny volana faha 5 no andrenesana ny fihetsehany.<br />

3) 3kg eo ho eo no lanjany amin’ny fotoana ahaterahany.<br />

4) Entin’ny ran’ny reny mankany amin’ny ran’ny zaza ny singa mpamelona toy ny ôksizenina. Eo<br />

anivon’ny ahitra (tavony) no isehoan’izany. Ny tadimpoitra no ikorianan’izy ireny mba<br />

hanomezana sakafo mahavelona ho an’ny zaza.<br />

� Raha mifoka sigara ny reny, na mandray alikaolana zava-mahadomelina na fanafody, ireny dia<br />

miditra amin’ny ahitra ka mety hitondra fahasamponana hoan’ny zaza indrindra amin'ny volana<br />

voalohan'ny vohoka.<br />

� Afaka sivy volana nitondrana vohoka dia maheno fihenjanana ny reny. Mivoaka avy eo amin'ny<br />

« col » ny tranon'jaza sy ny fivaviana ny zaza. Izany no antsoina hoe : fiterahana.<br />

Miaraka<br />

Iaraha-manao<br />

Kahie CU (pejy<br />

an-kavanana)<br />

153

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!