DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI - Testi Mariani Net
DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI - Testi Mariani Net
DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI - Testi Mariani Net
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
SUMMUS PONTIFEX<br />
LITTERAE AD EM.MUM CARD. A PUBLICIS ECCL. NEGOTIIS.<br />
Summus Pontifex per litteras ad Em.mum Card, a Publicis Ecclesiae<br />
Negotiis datas sub die 15 aprilis anni 1942, fideles omnes, pueros praesertim,<br />
hortatur ad publicas ferventesque fundendas preces B. M. Virginis intercessioni<br />
piissime committendas ut iustitiae ordo restituatur ac pax, tum in privata<br />
cuiusque vita, tum in civili societate redintegretur. Per Mariam enim,<br />
ait Pontifex, omnia sperare licet. Sicut Christus rex est universorum et dominus<br />
dominantium ita et Maria est « Regina mundi » potenti virtute deprecatrice<br />
apud Deum ditata. Ipsius supplicanti misericordiae primum signum<br />
Christi debetur, ipsam Christus ut matrem in fine vitae reliquit ac semper<br />
decursu saeculorum inter vitae discrimina patriasque vicissitudines fideles animo<br />
invocarunt fidenti. Nunc quoque ergo instemus potentissimae eius tutelae<br />
nos nostraque omnia fiducialite'r commendemus. « Sicut omnia, instat<br />
Pontifex, aeterno Dei nutui oboediunt.atque obtemperant, ita quodammodo<br />
asseverari potest Deiparae Virginis precibus Unigenae sui benignitatem semper<br />
respondere annuntem; tunc praesertim, cum eadem B. Virgo fruitur sempiterna<br />
in coelis beatitate, ac'triumphali redimita corona angelorum est hominumque<br />
consalutata regina. Ac si tanta apud Deum potentia valet, non<br />
minore erga nos pietate pollet, cum nostrum omnium sit amantissima Mater<br />
». Maria ergo est universalis Mediatrix, materneque providet tum spirituali<br />
profectui tum glorificationi fidelium qui ipsi speciali amore addicuntur.<br />
SERMO AD SODALES CONSOCIAT. FILIARUM MARIAE.<br />
Die 27 octobris Summus Pontifex in solemni audientia sodalibus Piae<br />
Consociationis Filiarum Mariae concessa, Deiparae Virginis excellentissimas<br />
virtutes, fortitudinem praesertim et puritatem, vivide illustravit. Tota vita<br />
Matris Dei, diversissimis in vicissitudinibus ab angelico nuntio ad immolationem<br />
sub ara Crucis exemplum admirabile constituit vigilantiae, misericordiae,<br />
patientiae, ardentisque amoris. Fortitudo et puritas B. Virginem ad Fiat<br />
praeparant ipsamque comitantur in sua maternitate Christi gloriosa, in sua<br />
maternitate Christi dolorosa et in spirituali maternitate generis humani, a quo<br />
salutatur auorilium christianorum, refugium peccatorum, omniumque consolatrix<br />
poenarum.<br />
NUNTIUS RADIOPHONICUS AD POPULUM LUSITANUM.<br />
In nuntio radiophonico ad populum Lusitanum transmisso die 31 octobris<br />
Summus Pontifex Pius XII Ecclesiam universumque genus humanum<br />
Immaculato Cordi B. M. Virginis sollemniter consecravit. Consecrationis formulae<br />
quasdam praemisit practicas considerationes duo praecipue evolvens :
132 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> ECCLESISTICI<br />
a) debitum gratitudinis erga B. Virginem per quam divina bonitas torrentes<br />
gratiarum super genus effundit humanum; b) filialem fiduciam in ipsius Virginis<br />
intercessione.<br />
Enumerat Pontifex peculiares rationes historicas quae populum Lusitanum<br />
B. Virgini specialiter addici iubent, admirabilesque interventus ipsius<br />
matris Dei in patrias civilesque vicissitudines. B. Virgo Lusitanos insignibus<br />
cumulavit beneficiis quae gratitudinem vere profundam expostulant, cum debitum<br />
veluti immensum constituant. Recolit inde ea omnia quae perdurante<br />
anno iubilaei in Lusitania acta fuerunt. Gratitudinem fiducia comitari debet<br />
quae nova beneficia certissime comparat. Cum tamen spes nequeat praesumptione<br />
fulciri, vita spiritualis debet fiduciae correspondere. Nempe vita poenitentiae,<br />
puritatis et sanctitatis, secundum Evangelii strida dictamina. Sint<br />
omnes fideles sanctitate vitae et iugi oratione Christi bonus odor in salutem<br />
peccatorum. Tria praesertim privilegia B. M. Virginis in hoc documento<br />
recoluntur: divina hominumque Maternitas, Mediatio universalis et Regalitas.Hoc<br />
ultimum praecipue a Summo Pontifice dare, sollemnibus verbis enuntiatur.<br />
« B. Virgo est Angelorum hominumque regina ».<br />
Beatus populus cuius Dominus est Deus et cuius Regina est Mater Dei!<br />
In tristitia et calamitatibus temporis praesentis tota spes nostra est in Deo et<br />
in B. V. M. Mediatrice ac Regina pacis. Sola Maria nos auxiliari valet materna<br />
immensaque sua pietate.<br />
Hic Pontifex de plenitudine suae potestatis ut Christi Vicarius sollemniter<br />
B. V. Cordi Immaculato consecravit Ecclesiam, Christi mysticum corpus,<br />
universumque genus humanum, fideles ac infideles, ipsamque Virginem<br />
« Reginam » mundi alte proclamat.<br />
DECRETUM S. RIT. CONGREG. DIEI 11 JANUARII 1942.<br />
Mediatio universalis B. M. Virginis expressis verbis iterum affirmatur in<br />
Decreto diei 11 Januarii 1942 S. Rit. Congr. quo miracula adprobantur prò<br />
canonizatione B. Al. Grignion de Montfort. « Sanctorum Patrum traditionem<br />
colligens, mellifluus Doctor, insigne Burgundiae totiusque Ecclesiae decus<br />
« Deus omnia nos habere voluit per Mariam » docet, quam tenerrimam<br />
salutaremque sententiam theologi omnes modo concorditer tenent. Tenerrimam<br />
dixhnus et salutarem, quia Maria non solum Christi sed nostra quoque<br />
mater est amantissima, quae potentiam a Domino, munifico largitore, in bonum<br />
hominum sibi concessam, divinas gratias superabundanter effundens<br />
exercet ». Indicantur deinde mutuae relationes inter B. Virginem et Beatum<br />
Grignion de Montfort : « Eius glorias Ludovicus Maria iugiter extulit, Maria<br />
vicissim devotum fìlium ad sanctitatem adduxit, atque per miracula, eo<br />
intercedente, a Deo patrata, non solum beatificationis honores anno 1888 ei<br />
comparavit, sed et ad sollemnem canonizationem viam sternere videtur ».<br />
Reassumendo : in documentis pontificiis sequentia praesertim illustrantur<br />
1. Spiritualis Maternitas B. Mariae Virginis; 2. Mediatio universalis;<br />
3. Regalitas nedum super totam Ecclesiam sed super universum mundum, iuribus<br />
indicatis per analogiam ad Christi regalitatem.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
SUMMUS PONTIFEX<br />
EPISTULA « SINGULIS ANNIS » AD EM.MUM CARD. A. PUBLICIS<br />
ECCLESIAE NEGOTIIS (-0.<br />
SUMMARIUM: S. Pontifex recolit adhortationes quas ab initio belli singulis<br />
annis, mense maio adventante, ad tideles omnes transmisit, hocque anno<br />
nova fiducia ad preces supplicationesque iterandas invitat. At oratio non sufficit,<br />
necesse est ut omnes agnoscant bellum non esse nisi poenam violatae<br />
divinae iustitiae ex inobedientia hominum, negligentia oel despectu religionis,<br />
oblivione sapientiae evangelicae, amore voluptatum, ita ut desit suprema ratio<br />
vitae socialis. Remedia igitur sunt cito adhibenda: amores tum privati<br />
tum publici ad Christi praecepta conformentur et ad hoc omnes Christi fideles<br />
strenuo adlaborare necesse est, unde B. Virgini nedum preces sed et sanctae<br />
vitae proposita praesentare possint. Consecrationi B.M.V. Cordi peractae omnes<br />
practice se conforment et ita ad Virginem recurrant et enixis precibus<br />
impetrent triumphum christianae charitatis, ut omnes gentes ad Christum redeant<br />
cuius solum doctrina reddit firma et solida civilis consortionis fundamenta.<br />
Singulis annis, postquam saevissimi conflagratio belli per universum<br />
fere terrarum orbem exarsit, per te, mense adventante Maio, christianos omnes<br />
adhortati sumus, ac nominatim insontes pueros Nobis sane carissimos, ut,<br />
sacra inita precum contentione, a Deipara Virgine contenderent ut pacem omnibus<br />
optatissimam benigna a Deo impetraret. Quodsi interneciva haec dimieatio,<br />
quae non modo exercitus, sed pacificas etiam civitates diruit fraternaque<br />
caede cruentat, nondum conquievit, non est idcirco concidendum animo,<br />
neque a piis supplicationibus abstinendum; quin immo, quo acerbiarum cotidie<br />
increscit miseriarum cumulus, quo acrius simultatis aestus multorum inflammat<br />
animos, eo impensius precandc paenitendoque ad Deum est confugiendum,<br />
qui unus potest et mentibus odio exacerbatis christianae caritatis<br />
lumen impertire, et tumescentibus pacatis fluctibus, gentes omnes ad redintegrandam<br />
concordiam revocare.<br />
Attamen non satis est, ut probe nosti, Dei Numen exorando sibi conciliare<br />
propitium; non satis est sanctissimam Iesu Christi nostrumque omnium<br />
Matrem adiutricem sibi ac patronam suppliciter invocare; aliud etiam profecto<br />
postulai a nobis omnibus teterrimum hoc diuturnumque excidium, quod ipsa<br />
(1) Act. Ap. Sed. 35, 1943, pag. 103.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÉRIl <strong>ECCLESIASTICI</strong> 111<br />
humanae societatis fundamenta concutere videtur, et ad extremam minitatur<br />
rapere ruinam universam gentium communitatem.<br />
Imprimisque necesse est perpendant atque agnoscant omnes bellum eiusmodi,<br />
qùod post conditum mundum videtur maximum, nihil aliud postremo<br />
esse, nisi meritissimam violatae divinae iustitiae poenam. Saepius enim hac<br />
nostra aetate videre est humanae mentis rationem, suis elatam viribus, debitam<br />
aeterno Numini obedientiam renuere; atque adeo homines religionem<br />
sanctissimam vel neglegere, vel omnino despectui habere; evangelicae sapientiae<br />
praecepta, quasi obsoleta adultoque saeculo indigna, respuere; ac demum<br />
eo unice contendere, ut praesens haec occiduaque vita — in oblivionem posita<br />
sempiterna — commodis, divitiis, voluptatibusque omnibus affluat. Atsi summa<br />
atque aeterna ratio repudiatur iubentis vetantisque Dei, quae reliqua potest<br />
privatos publicosque mores regere? Quae reliqua ipsius humanae consortionis<br />
principia ac normas impertire, ac firma solidaque reddere? Nulla prorsus; nam<br />
« sanctitate ac religione sublata, perturbatio vitae sequitur et magna confusio<br />
» (2).<br />
Si igitur aberratum est, ad rectum est iter remigrandum; si commenticiae<br />
doctrinae species multorum allexit obscuravitque animos, discutienda est<br />
erroris caligo luce veritatis; si denique non pauci, terrenis rebus aequo nimius<br />
distenti, christianae virtutis divinique cultus officia sanctissima neglexere, se<br />
recollegant oportet, atque ad ea imprimis intendant vires, ad eaque operam<br />
dirigant, quae potiora sunt bona, quaeque ad vitam respectant sempiternam.<br />
Haec est communis omnibus quasi sacra ineunda contentio, quae eo enitatur,<br />
ut privati publicique mores ad lesu Christi praecepta conformentur, eademque<br />
quam latissime in vitae usum deducantur. Hoc urgeant omnes, quibus non<br />
modo sua cordi sit salus, sed quibus etiam cordi sit ut pax, tranquillitas, prosperitas<br />
humanae societati tandem aliquando arrideant. Quodsi omnes, prò<br />
sua cuiusque virili parte, hoc peragére nitentur, tum procul dubio gratiores<br />
magisque acceptae ad Deum admovebuntur preces, ad sanctissimamque lesu<br />
Christi Matrem.<br />
Hisce igitur salutaribus consiliis animati, per proximum mensem peculiari<br />
modo Deiparae Virgini sacrum, eius aram adeant omnes; ac non modo<br />
deferant agtorum ac viridariorum flores, non modo preces supplicationesque<br />
suas, sed emendatioris etiam perfectiorisque vitae propositum, quo quidem<br />
nihil est Divino Redemptori acceptius, nihil est almae eius Genitrici gratius.<br />
Nos superiore mense octobri Ecclesiam sanctam, mysticum lesu Christi<br />
Corpus tot vulneribus sauciatum, itemque universum terrarum orbem, odio<br />
exarsum, discidio exacerbatum, suarumque iniquitatum luentem poenas, intaminato<br />
Béataé Virginis Cordi devovimus, commisimus, sacravimus; ac summo<br />
cum paterni animi Nostri solacio novimus eumdem devotionis actum fere<br />
(2) Cf. ClC, De Nat. Deor. I, 2.
112 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ubique ab Episcopis, a sacrorum administris, et a christianae plebis multitudine<br />
fuisse renovatum. At si christiani fere omnes intemerato Mariae Virginis<br />
Cordi se ultro libenterque devoverunt, volenter itidem actuoseque idem se<br />
conforment oportet, si reapse cupiunt ut suas preces alma Dei Genitrix benigna<br />
accipiat. Atque ita diligenter sancteque conformati non modo ii, qui<br />
in puerilis aetatis flore innocentia nitent ac gratia, sed christifideles omnes, per<br />
proximum praesertim mensem Maium a caelesti Matte iteratis enixis precibus<br />
impetrent ut in hominum animis, simultate restincta, fraterna caritas triumphet<br />
ac vigeat; ut vitiis virtutes, armis iustitia, efifrenataeque violentiae serenae<br />
mentis ratio concedant; utque tandem aliquando, saevientis huius tempestatis<br />
voluminibus pacatis, gentes omnes ad pacem, ad concordiam, ad Christum<br />
redeant, qui unus potest, superna doctrina sua falli nescia, civilis consortionis<br />
fundamenta firma solidaque reddere, quique unus « verba vitae aeternae habet»<br />
(3).<br />
Multum Nos sacrae huic precum contentioni confidimus; atque adeo<br />
hoc etiam anno gratum tibi munus, Dilecte Fili Noster, concredimus paterna<br />
haec hortamenta Nostra aptiore quo duxeris modo, cum omnibus communicandi,<br />
imprimisque cum sacris totius catholici orbis Pastoribus, quibus profecto<br />
curae erit et rem demandatis sibi gregibus diligenter proponere, et ad<br />
effectum studiosissime deducere.<br />
Interea vero, caelestium gratiarum auspicem paternaeque benevolentiae<br />
Nostrae testem, cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, qui hortativis<br />
hisce litteris libenti volentique respondebunt animo, ac nominatim carissimorum<br />
Nobis puerorum turmis, Apostolicam Benedictionem amantissime in<br />
Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XV mensis Aprilis, anno<br />
MDCCCCXXXXIII, Pontificatus Nostri quinto.<br />
EPISTULA « DUM DIFFRACTA » AD EM.MUM CARD, A PUBLI-<br />
CIS ECCLESIAE NEGOTIIS (-*).<br />
SuMMARIUM: Occasione testi Assumptionis B. M. Virginis S. Pontifex<br />
fideles adhortatur ad impensiores adhibendas supplicationes ut pax, animorum<br />
concordia et Christiana charitas iterum mundo affulgeant, quibus populi,<br />
non vi, sed aequitate et iustitia copulati, diuturna tranquillitate prosperitateque<br />
perfruantur. At iisdem precibus respondeant oportet redintegratio morum<br />
christianis praeceptis conformium, ita ut omnes in exemplum ceteris praefutgere<br />
enitantur. Specialis adhortatio ad Jtaliae filios dirigitur ut fidem maiorum<br />
imitentur etpublicas supplicationes effundant, adhibita intercessione sanctorum<br />
« quos alma eorum tellus per omnis aetatis decursum coelo peperit ».<br />
(3) Cf. Jo. VI, 69.<br />
(-0 Act. Ap. Sed. 35, 1943, p. 255.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGÌSTÉRII ECCLESIÀSTICI 113<br />
Dum diffracta miserrime fraterna Civitatum concordia, armorum vis,<br />
quibus non modo exercitus, sed pacifici etiam populi multitudines atrociter<br />
afferruntur ac profligantur, fere ubique terrarum dominatur et imperat, Nos<br />
qui omnium dolores anxietudinesque in paterno gerimus animo, nihil intentatum<br />
relinquimus, quo possimus in simultatis vicem reponerè caritatem, et<br />
in discordiae contentionisque locum mutuam reducere consensionem serenaeque<br />
pacis munera. At, quandoquidem ad trepidam supplicantemque vocem<br />
Nostram hominum clausae videntur aures, preces tristesque oculos Nostros<br />
ad misericordiarum Patrem et Deum totius consolationis (#) convertimus;<br />
ad eundemque cupimus ut omnes paenitendo precandoque revocentur. Id<br />
jam pluries, ut nosti fecimus, postquam immane hoc bellum exarsit; at<br />
multorum filiorum votis, quae undique admoventur Nobis, ultro libenterque<br />
concedentes, iterandum in praesens ducimus, dum caelum, nedum disserenascat,<br />
gravioribus potius infuscatur nubibus. Volumus semper per te,<br />
Dilecte Fili Noster, etiam atque etiam adhortari omnes ac nominatim sacrorum<br />
Antistites, qui ubicumque terrarum commissum sibi gregem moderantur,<br />
ut, quo deteriora videantur malorum discrimina in christianam populorum<br />
familiam incumbere, eo impensiores ad Deum ad eiusque divinam<br />
Matrem publicae adhibeantur supplicationes. Idque optamus peculiari modo<br />
fiat festo die, qui jam adventat, Deiparae receptae in caelum sacro ut summa<br />
Dei Parens, tot filiorum clades, tot miserias, tot angores miserata, a benignissimo<br />
Filio suo admissorum impetrata venia, ex superno eius munere àtque<br />
impulsu animos serenet, odia simultatesque restinguat, concordiam componat,<br />
ac christianam illam tandem aliquando jubeat refulgere pacem, qua<br />
solummodo una vieti victoresque populi, non vi, sed justitia aequitateque copulati,<br />
diuturna poterunt tranquillitate prosperitateque perfrui.<br />
Impensas has preces supplicationesque, sacra quadam inita contentione,<br />
fundant omnes; iisdemque precibus respondeat redintegrata christianis praeceptis<br />
christianoque more singulorum vita. Omnes in exemplum ceteris praefulgere<br />
enitantur; atque ita feliciter contingat ut saevientibus belligerantium<br />
armis, caritatis, precationis fraternaeque necessitudinis arma succedant.<br />
Carissimos autem Italiae filios peculiarissimo modo adhortari Nobis<br />
liceat, ut necessario gravissimoque hoc tempore christianam suorum majorum<br />
virtutem aemulentur, aemulentur fidem; atque adeo, quemadmodum superioribus<br />
aetatibus, ita in praesens a Deo, quod iisdem, quod Nobis in votis<br />
est, publicis habitis supplicationibus impetrent, innumerabilium adhibita apud<br />
eum sanctorum deprecatione, quos alma eorum tellus per omnis aetatis decursum<br />
caelo peperit.<br />
Tibi igitur, Dilecte Fili Noster, rflunus concredimus paterna cura haec<br />
hortamenta Nostra cum omnibus aptiore modo communicandi, imprimisque<br />
(*) II Cor. 1, 3.
IH <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERlI <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
cum sacrorum Antistibus totius catholici Orbis, quos novimus paternae voluntatis<br />
Nostrae nullo esse non tempore deditissimos.<br />
Interea vero, caelestium munerum auspicem, Nostraeque benevolentiae<br />
testem cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, singulis unievrsis, quos<br />
habemus in Christo Filios, Apostolicam benedictionem amantissime impertimus.<br />
Datum Romae, apud sanctum Petrum, die V mensis Augusti, in Festo<br />
Mariae Nivalis, a. MDCCCCXXXXIII, Pontificatus nostri quinto.<br />
EPISTULA « QUAMVIS IMMANIS » AD EM.MUM CARD. A PU-<br />
BLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS (-*).<br />
SUMMARIUM: Bellum in dies ingravescit et saevit attamen homines Deum<br />
obliviscuntur eiusque praecepta, imo despiciunt. Licet omnes innumerabilia<br />
mala perspiciant, non omnes perpendunt veram causam tam asperae rerum<br />
condicionis scil. « funesutm multorum a Deo ab eiusque praceptis discidium ».<br />
Ideo S. Pontifex iterum fideles ad orationem conoocat quae « vitia fugat, virtutes<br />
exornat, mentem munit et roborat, omnia sanat, omnia redintegrat, omnia<br />
laetificat ». Charitate evangelica compulsi omnes satagant suorum et omnium<br />
hominum peccatorum veniam postulare, sponte susceptis christianae<br />
poenitentiae operibus., ut, Deo placato, pax fulgeat ventate iustitia, fraterna<br />
charitate innixa. Spes S. Pontificis in Virginis prestantissimo patrocino praecipue<br />
reponitur, quapropter mandat ut anniùersaria die a Consecratione mundi<br />
immaculato Cordi peracta publicae ubique gentium supplicationes hac de<br />
causa habeantur, ut B. Virgo a Filio impetret animorum concordiam et morum<br />
renovationem.<br />
Quamvis immanis huius belli conflictio, post hominum memoriam maxima,<br />
acrius cotidie saeviat, ac terra marique caeloque innumeras clades pariat<br />
innumerasque ruinas, multi tamen —- quod summo maerore cernimus —<br />
ita vivunt sui erga Deum officii immemores, ut sanctissimas eius leges vel<br />
neglegant, vel quadam edam despicientia renuant, aperteque infringant.<br />
Utique increscentes luctus, asperrimam rerum condicionem formidolosamque<br />
multis in locis rerum inopiam uno omnes ore conqueruntur; utique<br />
omnes ob praesentia, ob futura discrimina anxio trepidoque sunt animo; sed<br />
non omnes, hisce aerumnis perculsi atque perterriti, sese recollegunt, non<br />
omnes intento perpendunt animo hominum genus, ob funestum multorum a<br />
Deo ab eiusque praeceptis discidium, meritissimam luere poenam; atque adeo<br />
oportere omnino, deflectis expiatisque culpis, ad rectum se omnes virtutis iter<br />
reducant. Nos igitur, quibus cunctorum hominum, ut Divino Redemptori<br />
Nostro, cordi est salus, quique dolores angoresque omnium paterno participamus<br />
animo, opportunum duximus per te iterum, ut pluries jam antea,<br />
(1) Act. Ap. Sed. 3 5, 1943, pag. 362.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTèRI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 115<br />
adhortari singulos universos, quotquot habemus in Christo filios, ad precationem<br />
agendam, quae « vitia fugat, virtutes exornat, mentem munit et roborat,<br />
omnia sanat, omnia redintegrat, omnia laetificat » (#). Dum in tanto<br />
armorum strepitu, in tantoque simultatis discidio, fraternae caritatis vox silet,<br />
vel, si elata, submergitur; dum evangelica praecepta, quae una solummodo<br />
possunt iterum amico foedere jungere populos, passim, proh dolor, oblivioni<br />
mandantur, omnino necesse est, Dilecte Fili Noster, ut christifideles omnes,<br />
divino erga Deum erga proximos amore copulati, non modo suam quisque<br />
experrectam fidem virtutemque redintegrent, non modo admissorum quisque<br />
suorum piis adhibitis precibus, veniam impetrent, sed ceterorum etiam peccata,<br />
sponte susceptis christianae paenitentiae operibus, expiare contendant.<br />
Hoc etiam atque etiam per te omnibus enixe commendamus, quandoquidem,<br />
ut fore confidimus, hac ratione fas erit id a placato propitiatoque Deo tandem<br />
aliquando implorare, quod omnibus, quod Nobis potissimum in votis<br />
est; pacem dicimus, quae sincera pax sit, utpote non armis, non vi, non odio,<br />
sed jure, sed veritate, sed justitia fraternaque cantate innixa.<br />
Quoniam vero, - inde inita huius belli conflagratone, spem fiduciamque<br />
Nostram in Deiparae Virginis patrocinio praesentissimo reposuimus, ac jam<br />
circumagitur Nobis annus ex quo in Petrianae Basilicae majestate, populi<br />
multitudine stipati, Immaculato Mariae Virginis Cordi universum hominum<br />
genus iterum devovimus ac sacravimus, cupimus idcirco ut eo ipso die, qui<br />
jam adventat, Virgini cuiusvis labis nesciae sacro, publicae ubique gentium<br />
supplicationes hac de causa habeantur. Atque utinam velit benignissima Mater,<br />
ad misericordiam ad pietatemque tot precibus expiationisque operibus<br />
permota, ea a Divino Unigeno suo impetrare gratiarum munera, quibus Christiana<br />
virtus privatim publice vigeat ac floreat, quibus diffracta miserrime<br />
populorum concordia feliciter componatur, quibus denique alita ac roborata<br />
humana societas auspicatissimam animorum rerumque renovationem fidenter<br />
suscipiat.<br />
Tibi autem mandamus, Dilecte Fili Noster, ut paterna haec hortamenta<br />
votaque Nostra, aptiore quo poteris modo, prò praesentibus rerum condicionibus,<br />
omnibus nota reddas, ac nominatim sacrorum Antistitibus, quibus<br />
gratum quidem officium erit eadem cum suo cuiusque grege communicare.<br />
Caelestium interea gratiarum conciliatrix esto, Nostraeque benevolentiae<br />
pignus Apostolica Benedictio, quam cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis<br />
omnibus, qui hortationi huic Nostrae pio volentique parebunt animo, peramanter<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXV mensis Novembris, anno<br />
MDCCCCXXXXIII, Pontificatus Nostri quinto.<br />
(#) Auct., De vera et falsa paenitentia, PL 40 col. 1113.
Ì 16 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
EPISTULA « QUOCUMQUE OCULOS » AD EM.MUM CARD. A PU-<br />
BLICIS ECCL. NEGOTIIS (-*).<br />
SUMMARIUM: Est una e multis invocationibus Pontificis prò pace. Perseverandum-ait-<br />
in oratione, sed etiam poenitentia prò propriis peccatis requirkur.<br />
Plus XII pueros hortatur ut beatissimam virginem supplicent; peculiari modo<br />
compellit Populum Romanum quoniam bellum ad Urbem accessit, ut<br />
quemadmodum per superiores aetates, ita in praesens, Dei Matrem « Saluterà<br />
Populi Romani » adeat precando poenitendoque ne praesertim Urbi<br />
indignae inferantur ruinae. Hae littetae, ubi Pontificis fiducia in Deiparae auxilio<br />
dare elucet, benedictione apostolica concluditur.<br />
Quocumque oculos animumque convertimus, internecivum fraternumque<br />
hoc bellum nihil aliud Nos cernere iubet, nisi angores, clades immanesque<br />
ruinas. Eiusmodi Nos tristissimarum rerum simultatisque turbinem, qui ipsa<br />
humanae corisortionis fundamenta concutere ac diruere nititur, quemadmodum<br />
olim adventantem instando supplicandoque deprecati sumus, ita postea<br />
gliscentem cotidie formidolosius alloquio et opera mitigare ac refrenare prò<br />
facultate contendimus; sed, quamvis quae non pauca suscepimus caritatis opera,<br />
multorum aerumnas doloresque leniverint, summo tàmen cum moerore<br />
fatemur impares Nos esse miseriarum magnitudini, quibus mederi cupimus,<br />
atque interdum, proh dolor, hominum voluntatem sollicitae impensaeque voluntati<br />
Nostrae actuòsam non respondere. Quamobrem « ad Patrem misericordiarum<br />
» (#) fidentes preces admovemus; optamusque ut omnes una Nobiscum<br />
instantes perseverantesque ad eum supplicationes adhibeant, qui unus<br />
potest almo- suo lamine ac flexaminae gratiae suae muneribus non modo mulcere<br />
dolores, eosque ad superna convertens, tolerabiliores salutaresque efficere,<br />
sed eorum etiam mentes, quorum e Consilio res pendet, ita collustrare, pacare<br />
ac dirigere, ut cantati quam primum odium concedat, ac violentiae, dadi rerumque<br />
omnium dissolutioni ius, concordia rectusque ordo sufficiantur. Quando<br />
sit optatissima haec hora e turbolentis hisce procellis emersura feliciter,<br />
mortalis oculis prospicere non licet; novimus autem omnia a sempiterni Numinis<br />
pendere nutu; atque adeo universos, quos habemus in Christo filios,<br />
etiam atque etiam adhortamur ut avitam fidem renovent, redintegrent, adaugeant;<br />
ut in piae poenitentiae opera necessario hoc tempore volentes incumbant;<br />
utque; ita animati pacem illam fatigato ac trepido humano generi a<br />
Codesti Patre impetrent, quae iustitiae sceptro temperetur ac divino vigeat<br />
christianae religionis affllatu. Et quandoquidem iam Maius approperat mensis,<br />
Deiparae Virgini sacer, hoc etiam anno ad sacram precum contentione<br />
excitamus omnes, ac novellam praesertim aetatem, quae sicut animi candore<br />
(i) Act. Ap. Sed., 35, 1944 p. 145.<br />
(2) Cfr. II Cor. 1, 3.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 117<br />
renidet, ita Redemptori nostro eiusque benignissimae Matri acceptior est atque<br />
gratior. Curent patres matresque familias, curent sacrorum administri,<br />
curent denique omnes, quibus christianae verique nominis pax in votis est,<br />
ut per proximum mensem ad Mariae Virginis aram insontes pueri ac puellae<br />
secum una constipuentur, flores, preces, piaeque deferentes paenitentiae<br />
opera. Quodsi nondum tot supplicationibus ac votis pax optatissima àrrisit,<br />
non est idcirco nec animo nec spe decidendum; sed oportet potius Christiana<br />
illa perseverantia instent ac contendant omnes, quae tantópere a Jesu Christo<br />
commendatur. Quoniam vero immane hoc bellum ad almam hanc Urbem iam<br />
prope accessit, atque eius afflictissimae res codicionesque trepidum pulsant animum<br />
nostrum, temperare Nobis non possumus quin dilectissimam hanc Dominici<br />
gregis paterno pectore amplexantes, earri peculiari modo compellemus,<br />
ut quemadmodum per superioris aetatis decursum, quotiescumque Romana<br />
plebs publicis fuit perculsa ac perterrita calamitatibus, ad illius aram supplicando<br />
confugit; quae « Salus populi Romani» appellatur, eiusque praesentissimum<br />
patrocinium saepenumero experta est, ita fidens in praesens quoque<br />
sanctissimam Dei Matrem adeat, christianorum morum redintegrationem volenti<br />
firmoque animo polliceatur, ac non modo pacem, tranquillitatem prospe^<br />
ritatemque precando poenitendoque imploret, sed id etiam obsecrando obtestandoque<br />
ab ea contendat, ut nempe ab hac principi catholici nominis urbe,<br />
quae tot gloriis memoriisque civibus luctus, neve praeclaris bisce artis religionisque<br />
monumentis, quae ad quamlibet excultam gentem quodammodo pertinent,<br />
indignae inferantur ruinae. Tuum autem officium erit, Dilecti Fili<br />
Noster, haec hortamenta ac vota, quae ex paterno Nostro maerentique oriuntur<br />
animo, cum sacrorum Antistitibus et cum caetero populoque, aptiore quo<br />
duxeris modo, communicare, ac prò certo habemus fore omnes optatis bisce<br />
Nostris ultro libenterque responsuros.<br />
Interea vero caelestium munerum auspicem Nostraeque benevolentiae testem,<br />
cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, pueris nominatim, qui<br />
hortationi huic Nostrae pia respondebunt voluntate, Apostolicam Benedictionem<br />
amantissime in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Aprilis, anno<br />
MDCCCCXXXXIV Pontificatus nostri sexto.<br />
ALLOCUTIO IN ECCLESIA S. IGNATII - DIE 11 JUNII 1944 (i)<br />
SUMMARIUM : Est ardens gratiarum actio, Episcopi Romani Pii XII, quoniam<br />
Urbs, Virgine Deipara intercedente; ab horroribus belli servata fuit; gratiarum<br />
vero actioni sequitur invocatone prò pace. Talis imploratio tamen, advertit<br />
Pontifex, secumfert profundam vitae reformationem; romanorum civium promissio,<br />
iam Pio XII manifestata, in praxim deducenda est. Omnes, Romani<br />
(-0 Oss. Rom. 12-13 giugno 1944.
118 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
et exules, e regionibus bello exardente cruciatis, curare debertt ut a vastationibus<br />
materialibus et spiritualibus societas, ex toto nova, oriatur. Atlocutio<br />
Pontificis fervidissima invocatione beatissimae Virgini concluditur.<br />
Diletti figli e figlie,<br />
Mai, forse, come in questo momento, chiamandovi così, Noi abbiamo<br />
provato tanto vivo e imperioso il senso della Nostra paternità spirituale verso<br />
voi tutti, coi quali per quattro lunghi anni abbiamo sopportato i dolori e<br />
gli affanni di una così aspra guerra.<br />
Compresi delle vostre sofferenze, ma confortati allo spettacolo della<br />
vostra fede, che vi ha condotti supplichevoli ai piedi di Maria, Madre del<br />
Divino Amore, Noi avevamo voluto già prima trovarCi qui in mezzo a<br />
voi per confondere con le vostre, in una sola implorazione, le Nostre preghiere.<br />
Ed eravamo in procinto di eseguire il Nostro ardente voto per sorreggere<br />
la vostra fiducia in Maria, potente interceditrice presso il suo divin Figliuolo;<br />
se non che la clemente Regina e Patrona, « la cui benignità non pur<br />
soccorre a chi dimanda, ma molte fiate liberamente al dimandar precorre » (2),<br />
ha prevenuto il Nostro desiderio, cosicché Noi oggi siamo qui non solo per<br />
chiederle i suoi celesti favori, ma innanzi tutto per ringraziarla di ciò che è<br />
accaduto, contro le umane previsioni, nel supremo interesse della Città eterna<br />
e dei suoi abitanti. La nostra Madre Immacolata ancora una volta ha salvato<br />
Roma da gravissimi imminenti pericoli; Ella ha ispirato, a chi ne aveva in<br />
mano la sorte, particolari sensi di riverenza e di moderazione; onde, nel mutare<br />
degli eventi, e pur in mezzo all'immane conflitto, siamo stati testimoni<br />
di una incolumità, che ci deve empire l'animo di tenera gratitudine verso Dio<br />
e la sua purissima Madre.<br />
Da questa stessa riconoscenza mossi e infervorati, Lei oggi invochiamo<br />
con voi e con quanti nel mondo soffrono i mali della guerra, mentre con raddoppiata<br />
fede Le facciamo presenti la comune angoscia, la comune speranza,<br />
la comune supplica, avvalorata già da tanto sangue e da tanta espiazione.<br />
Ma Ja nostra preghiera vuol salire a Lei da cuori purificati nel pentimento e<br />
volti coi più fermi propositi verso quella immutabile giustizia, quella legge<br />
eterna, dalla quale il mondo non avrebbe mai dovuto allontanarsi e che, a<br />
termini più o meno lunghi, infligge le sue punizioni severe, con la ineluttabile<br />
certezza dell'effetto che segue la causa, mentre la divina Bontà non cessa<br />
di ammonire e di richiamare gli uomini sulla retta via, ripetendo in mille<br />
modi : « Redite, praevaricatores, ad cor » « Rientrate, o prevaricatori, in<br />
voi stessi » (3). « Paenitemini et credite evangelio », Pentitevi e credete al<br />
Vangelo (4). Non vi è salute per la società e per i singoli, se non in questo<br />
(2) Cfr. Parad. e. 33, v. 16-18).<br />
(3) h. 46, 8.<br />
(4) Me. 1, 15.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 119<br />
ritorno al cuore, in questo pentimento, che è un cammino a ritroso verso i<br />
principi indefettibili della morale, in questa fede nel Vangelo, che è vita e<br />
avanzamento alla luce divina delle Beatitudini, le quali sole possono condurre<br />
l'uomo sui sentieri della Verità, che non tradisce, e della Pace, che tranquilla<br />
l'animo con se stesso, coi suoi simili e con Dio.<br />
Ma chi volesse implorare dalla Vergine la cessazione dei flagelli, senza<br />
questo serio proposito di riforma della vita, privata e pubblica, chiederebbe<br />
semplicemente la impunità della colpa, il diritto di regolare la propria condotta<br />
non con la legge di Dio, ma con le sfrenate passioni. Una tale supplica<br />
sarebbe la negazione e l'opposto della preghiera cristiana, sarebbe una ingiuria<br />
a Dio, un provocare la sua giusta collera, un ostinarsi nel peccato, che<br />
è l'unico vero male del mondo.<br />
Certamente è riuscito molto accetto al Nostro cuore il pensiero, manifestatoci<br />
con innumerevoli petizioni di cittadini romani, nell'intento di<br />
obbligarsi ognuno con solenne e particolare promessa a cristiana austerità di<br />
costumi e ad opere di religione e di carità fraterna. Ma un tale proposito<br />
non deve mai rimanere senza una vigorosa e pratica risoluzione, che tronchi<br />
le cattive abitudini della persona, della famiglia, della società. E per tornare<br />
a voi, Nostri concittadini, quindi doppiamente cari, a voi, Romani, dei quali<br />
è tradizione gloriosa la pietà verso Maria, per venire anche a voi, profughi<br />
e randagi dalle terre circonvicine, qui rifugiati con la dolce Immagine della<br />
vostra Madonna, Noi v'invitiamo a far sì che dalle rovine di questo conflitto<br />
micidiale sorga per ciascuno di voi, per ciascuna famiglia, per ciascun aggregato<br />
sociale, la salda volontà di far guerra senza tregua alla licenza e al malcostume,<br />
che è rovina sopratutto della gioventù nello spirito e nel corpo,<br />
guerra alla indifferenza religiosa, alla smodata ricerca dei piaceri, all'oblio dei<br />
diritti del Signore specialmente nel giorno a lui consacrato, al crudele egoismo,<br />
che mira ad arricchirsi ingiustamente affamando il povero; guerra insomma<br />
al materialismo sotto ogni forma, e sforzo volonteroso di tutti per<br />
rialzare nella coscienza del popolo i valori dello spirito e riprendere il cammino<br />
di quella osservanza dei comandamenti divini, che è arra di felicità<br />
vera nella vita presente e nella futura.<br />
Questa è la prima e la più grande grazia che la cittadinanza romana, e<br />
le popolazioni ricoveratesi nell'Urbe, debbono chiedere alla loro Madre celeste.<br />
E poiché Cristo disse : « Cercate in primo luogo il regno di Dio e la<br />
sua giustizia, e tutto il resto vi sarà dato per giunta » (5), non è dubbia che<br />
su questo presupposto la benigna Ausiliatrice dei cristiani, « Salvezza del popolo<br />
romano », Consolatrice di tutte le genti martoriate dalla guerra, vorrà<br />
continuare la misericordiosa sua protezione, della quale, prostrandoci ai suoi<br />
piedi, noi ora tutti uniti con ardente preghiera la supplichiamo, e le diciamo:<br />
(5) Mt. 6, 33.
120 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Sazi di dolori e di pianto, con lo schianto nel cuore per tante, così<br />
lunghe e amare separazioni, nell'angosciosa incertezza della sorte di tanti<br />
nostri cari, nel lutto per tanti morti, nella perdita di tanti beni, nell'agonia<br />
di tante vite minacciate e spogliate, nella fuga dai tranquilli focolari, nella<br />
improvvisa dispersione in povertà e in nudità, in angustia di spirito, ma<br />
pur con l'animo aperto alla speranza, noi guardiamo a Te, Madre del Divino<br />
Amore e Regina dei dolori, aspettando da Te, dalla tua materna intercessione,<br />
la nostra salvezza.<br />
Più che ricordarti l'avita pietà dei nostri padri e il nostro fiducioso affetto<br />
per Te, noi vogliamo, o Maria, appoggiare la nostra preghiera sulla<br />
promessa, che Tu attendi da noi, di una vita più cristiana, per la quale ritorni<br />
ad avverarsi appieno la gloriosa testimonianza dell'Apostolo Paolo, che affermava<br />
la fede dei Romani « celebrata per tutto il mondo » (6).<br />
Con questa promessa noi imploriamo il tuo valido patrocinio presso il<br />
pietoso tuo Figlio, che nulla ti nega e del quale Tu possiedi il cuore.<br />
Aprilo, o Maria, questo Cuore divino, e riversane su questi tuoi figli,<br />
spesso tanto infelici, i tesori di misericordia e di bontà, che Egli tiene riservati<br />
per chi si accosta a Lui con umiltà sincera e con fede incrollabile. Custodisci<br />
la tua Roma e preservala anche nell'avvenire dagli estremi mali, nelle<br />
persone, negli averi, nei monumenti della sua storia religiosa e civile, unica<br />
al mondo; ma soprattutto difendila dal male dei mali, dal peccato, che solo<br />
rende veramente miseri glj uomini e i popoli.<br />
Possa questa Roma dalla dura esperienza di tante sventure aver luce e<br />
forza per una miglior vita personale, familiare, collettiva, e, mercè tua, ritornare<br />
esempio alle genti di vera civiltà cristiana per la fede, vissuta in opere<br />
di giustizia e in umile amore.<br />
E intanto, o Vergine Madre, asciuga Tu le lagrime di chi geme ancora<br />
nel lutto, nelle privazioni, nelle sofferenze d'ogni sorta. Consola le madri<br />
orbate dei figli, le vedove derelitte, le fidanzate senza nozze, gli orfanelli<br />
invano avidi del sorriso materno, gli oppressi dal dolore nell'esilio, nella prigionia,<br />
negli ospedali. Riconduci i profughi nelle terre abbandonate sotto<br />
l'imperversare della bufera, quelle care terre, ove essi nacquero, crebbero, lavorarono,<br />
invocarono il tuo dolcissimo Nome, e dà loro la forza di ricostituire<br />
con coraggiosa ed alacre lena le loro case distrutte, le loro chiese crollate,<br />
i loro campi desolati, le loro officine devastate, la loro domestica felicità turbata<br />
e sconvolta. Per tutti il tuo patrocinio. Per tutti la tua preghiera. Per<br />
tutti la tua materna carezza. E per virtù tua, passato il nembo che tutto travolge,<br />
e ritornato il mondo a saggi consigli, splenda finalmente su tutti la<br />
giusta pace, una pace immune da ogni maligno spirito di odio, di violenza<br />
e di vendetta, una pace simbolo e pegno della eterna felicità. Così sia.<br />
(6) Rom. 1, 8.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 121<br />
ALLOCUTIO AD PEREGRINOS VELITERNESES (23 Sept. 1944) (i)<br />
SUMMARIUM : Beatae Virginis Gratiarum imago, civitatis atque dioecesis Velitecnae<br />
principalis patconae, adventante bello in Urbe delata, in Ecclesia « del<br />
Gesù » posita fuit. Antequam vero in peroetustam sedem referretur, Episcopus<br />
Auxiliaris, Parochi, civiles auctoritates aliique e dioecesi una cum praedicta<br />
imagine a Summo Pontifi.ce sunt recepti. Exilium, ait Pius XII, semper acerbum<br />
est; ubi autem matet adest poena mitigatur; Ita prò vobis fuit. Nunc vero<br />
vester exoptatus reditus contristatur magnis destructionibus ruinisque. Hisce<br />
non obstantibus, aedificamini iterum vestram civitatem nedum materialiter, sed<br />
et spiritualiter; moraliter atque socialiter. In hoc opere extructionis Pontifex<br />
aliquatenus diffunditut. Opus sane arduum, asserit, sed quomodo matris praesentia<br />
aspectu suo alit ftammam in reconstructione arae focisque, Virgo Gratiarum<br />
pariter, immo magis, praeerit aediRcationi cruciatae dioecesanae familiae.<br />
Ipsa benedicet, castasque reddet sponsas et innuptas, vulnera medebit, caritatemque<br />
in discordiis diffundet. Pius XII, benedicendo, has gratias a Deipara<br />
petit.<br />
Nel rimirarvi oggi presso di Noi, diletti figli, Ci è caro di pensare che<br />
la SS.ma Vergine delle Grazie, Patrona^ principale della città e della diocesi<br />
di Velletri, vi abbia ispirato ella stessa il desiderio di riunirvi qui intorno a<br />
lei, prima di ricondurla nella sua secolare dimora. Voi non avreste potuto<br />
trovare una maniera più delicata di attestarci la vostra gratitudine. Nelle<br />
vostre persone Noi vediamo in questo momento tutta la diocesi, con lo zelante<br />
Vescovo Ausiliare e coi suoi solerti Parroci, e ciascun Comune, degnamente<br />
rappresentato dal proprio Sindaco e dai notabili del luogo.<br />
Quando, sotto la violenza della bufera micidiale e devastatrice, voi doveste<br />
abbandonare la terra nativa, la vostra sollecitudine filiale volle mettere<br />
al sicuro l'immagine della Madre amatissima. E dove avrebbe ella potuto<br />
avere un asilo più dolce al suo cuore, che nella casa la quale porta il nome<br />
del suo Figlio divino, nella venerabile Chiesa del Gesù? Là era a voi di conforto<br />
l'andare a salutarla, a confidarle le vostre angosce e le vostre pene, a<br />
manifestarle le vostre speranze, a domandarle consiglio, a sottometterle i<br />
vostri buoni propositi. L'esilio è sempre doloroso, specialmente quando si<br />
è dovuto lasciare il focolare domestico con tutto ciò che si possedeva, con<br />
tutti i ricordi accumulati forse attraverso tante generazioni; ma come la pena<br />
è alleviata, quando si ha con sé la madre e si può, nonostante tutto, adunarsi<br />
intorno a lei!<br />
Ed ecco che l'ora del ritorno della venerata effigie è sonata. Ritorno<br />
ansiosamente atteso, ma la cui gioia è offuscata dal pensiero di tante rovine<br />
della vostra vetusta città. Dinanzi a uno spettacolo così desolante, chi oserebbe<br />
mai rimproverare ai cuori di sentirsi stringere, agli occhi di bagnarsi<br />
di lagrime? Tuttavia, una volta pagato il giusto tributo di doloroso rim-<br />
(-0 Oss. Rom. 24 settembre 1944.
122 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
pianto ai vestigi di un passato irreparabilmente perduto, e senza cessar di<br />
soccorrere coi vostri suffragi tanti cari defunti, il vostro dovere è di risollevarvi<br />
al più presto per continuare coraggiosamente il già iniziato lavoro di<br />
ricostruzione, per riprendere l'opera lasciatavi in retaggio da coloro che sono<br />
caduti.<br />
Ma non soltanto le case di pietra e di cemento debbono essere rialzate,<br />
bensì anche tutto l'edificio spirituale, morale e sociale. Promuovere questa<br />
ricostruzione è la nobile missione propria di voi, pastori di anime, e di voi,<br />
cui è affidata l'amministrazione dei Comuni. Noi ben sappiamo che non vi<br />
fa difetto il buon volere di adempirla, mentre la vostra presenza qui è una<br />
testimonianza eloquente della vostra fede, che mette l'azione vostra sotto<br />
la protezione di Dio e della celeste Patrona.<br />
Nell'opera di riedificazione materiale Noi non possiamo che lodare e<br />
incoraggiare il proposito di coloro, i quali, pur desiderosi di far rivivere le<br />
linee e le forme simboliche ed estetiche di un passato rimasto caro, intendono<br />
di applicare alle nuove costruzioni e riparazioni i perfezionati metodi<br />
della tecnica moderna.<br />
Nell'opera di rinnovamento spirituale, morale e sociale, a più forte ragione<br />
importa che, riannodando la catena troppo spesso interrotta delle sante<br />
tradizioni religiose e familiari, si prepari con un lodevole senso di progresso<br />
un avvenire migliore e più sano, una famiglia più fermamente fedele alla<br />
legge di Dio, una società più fraterna, più onesta, più giusta, in una parola<br />
più veramente e profondamente cristiana.<br />
L'impresa è ben ardua; come difficile sarebbe quella di ricostituire un<br />
focolare domestico devastato, se lo sguardo della madre di famiglia non vigilasse,<br />
se ella non fosse là per aiutare gli altri coi suoi avvertimenti e con la<br />
sua attività, per rianimarli col suo sorriso, per abbellire tutte le cose con<br />
quei fini accorgimenti, che solo il cuore materno conosce e che rendono gaia<br />
anche la più povera dimora.<br />
Non altrimenti, anzi con tanto più amorosa cura, quanto più efficace<br />
è il suo patrocinio, la Madre delle Grazie, riprendendo il suo posto nell'antica<br />
Cappella, ove tante fronti si curvarono ed alcuni fra gli stessi Romani<br />
Pontefici piamente la venerarono, presiederà alla risurrezione della vostra<br />
martoriata famiglia diocesana. E sul duro lavoro, che voi dovrete sostenere,<br />
ella farà discendere le benedizioni del Cielo, ispirerà a tutti fiducia e coraggio;<br />
il suo sorriso verginale farà fiorire sul volto delle spose e delle fanciulle cristiane<br />
una purezza, una modestia più delicata; la sua tenera mano guarirà<br />
le ferite ancor sanguinanti per tanti lutti e tante distruzioni; il suo sguardo<br />
pieno di bontà farà struggere al calore della carità tutto ciò che, dopo tante<br />
pene insieme sopportate, potrebbe rimanere ancora di discordie tra concittadini,<br />
di rancori tra fratelli, di glaciale freddezza e di odio tra le classi.<br />
Tali sono le grazie, che Noi domandiamo fervorosamente per voi, nel-
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 123<br />
la ferma speranza che sotto il presidio e col soccorso della potentissima Madre<br />
di Dio coteste care popolazioni usciranno dalla prova elevate e santificate;<br />
mentre con tptta la effusione del Nostro cuore impartiamo a voi e alle<br />
vostre famiglie, al vostro e Nostro carissimo Cardinale Vescovo, al suo degno<br />
Ausiliare qui presente, al Clero, al popolo tutto, la Nostra paterna Apostolica<br />
Benedizione, pegno ed auspicio di conforto, di prosperità e di pace.<br />
ALLOCUTIO AD CONGREGATOS MARIANOS (21 Jan. 1945) (J)<br />
SUMMARIUM: Sohmnis audientia, 50 anniversario cecurrente consecrationis<br />
Pii XII in Congregatione Mariana Almi Coltegii Capranicensis, concessa, eidem<br />
Pontifici occasionem praebet explanandi caractheres normasque directivas<br />
prò Congregationibus Deiparae dicatis. AUocutio, maximi momenti prò<br />
determinatione mentis Summi Pastoris de culto Dei Matri exhibendo, specialem<br />
investigationem meretur. Interea brevem analysim perRciemus. Consecratio<br />
beatissimae Virgini in eius Congregatione, est donum ipsiusmet prò<br />
tota vita, prò tota aeternitate ex intensitate vitae christianae ac marianae<br />
ftuens. Distinguitur proinde sive a pietate inactiva sive a febrili illa aotivitate<br />
in tota exterioritate consistenti. Devotio mariana congregati propriam<br />
utilitatem, propriam quietem sine contentione propriamque consolationem nec<br />
denique tantum emolumento spiritualia quaerit. Non est simplex devotio honoris<br />
sed congregatus marianus qui revera seipsum Virgini dicavit eius nominis,<br />
praerogativarum Ecclesiaeque Christi defensor erit. Exempla nedum temporis<br />
acti sed et nostrae aetatis minime desunt. -Finis congregationis marianae, plasmano<br />
perfecti catholici, necessitatibus hodiernis piene congruit : revera et societas<br />
civilis firmum valentem virum mediocritatem abhorrentem, et Ecclesia,<br />
verum catholicum verbis et factis, requirunt. De hac necessitate Pontifex fusius<br />
disseritur, media necessaria indicans : magnanimitas, audacia, pietas, humilitas,<br />
constantiam praesupponuntur; sed prò ventate, ventate pugnandum est :<br />
studium doctrinae catholicae non erit relinquendum, sed ut historia Congregationum<br />
docet, curando est scientiae perfectio sive generalis sive professional.<br />
Ubique non eodem modo agendum erit : diversitas status civilis, circumstantiae,<br />
necessitates etc. docebunt. His normis directivis traditis, Pius XII gratias agit<br />
prò donis spiritualibus et temporalibus oblatis; laudat activitatem illam caritativam<br />
quae « in abscondito » completur cuius intima ratio devotio Virgini<br />
est. Ipso benedicat congregatos praesentes totiusque mundi.<br />
Con devoto pensiero voi siete venuti, diletti figli e figlie, a commemorare<br />
presso di Noi il cinquantesimo anniversario di un dolce ricordo della<br />
Nostra vita, quello della Nostra consacrazione alla SS.ma Vergine nella Congregazione<br />
mariana dell'Almo Collegio Capranicense. E la prima Nostra<br />
parola nell'accogliervi è per esclamare con tutto il fervore del Nostro cuore<br />
riconoscente: Magnificate Dominum mecum et exattemus nomen eius simut:<br />
Magnificate il Signore con me, ed esaltiamo insieme il suo Nome (2).<br />
(•*) Oss. Rom. 22-23 gennaio 1945.<br />
(2) Ps. 33, 4.
124 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> ECCLÉSIASTÌét<br />
La consacrazione alla Madre di Dio nella Congregazione mariana è Un<br />
dono intero di sé, per tutta la vita e per la eternità; è un dono non di pura<br />
forma o di puro sentimento, ma effettivo, compiuto nella. intensità della vita<br />
cristiana e mariana, nella vita apostolica, in cui essa fa del Congregato il<br />
ministro di Maria e, per così dire, le sue mani visibili sulla terra, col profluvio<br />
spontaneo di una vita interiore sovrabbondante, che si riversa in tutte<br />
le opere esteriori della solida devozione, del culto, della carità, dello zelo.<br />
E' ciò che inculca con singolare energia la prima delle vostre Regole. Applicarsi<br />
seriamente a santificare se stesso, ognuno nel proprio stato; dedicarsi,<br />
non in una maniera qualsiasi, ma con ardore, nella misura e nella forma compatibili<br />
con la condizione sociale di ciascuno, alla salvezza e alla santificazione<br />
degli altri; adoperarsi infine strenuamente nella difesa della Chiesa di Cristo;<br />
tale è la consegna del Congregato, liberamente, risolutamente accettata nell'atto<br />
della sua consacrazione; tale il magnifico programma tracciato a lui<br />
dalle Regole.<br />
In realtà queste Regole non hanno fatto che esprimere in termini precisi<br />
e quasi « codificare » la storia e la pratica costante delle Congregazioni<br />
mariane provvidenzialmente istituite dalla tanto benemerita Compagnia di<br />
Gesù ed approvate e ripetutamente e altamente Iodate dalla S. Sede.<br />
Noi siamo ben lontani, come vedete, dal concetto di una semplice unione<br />
di pietà tranquilla e inoperosa, di un semplice rifugio contro i pericoli che<br />
minacciano le anime deboli, ma anche da quello di una semplice lega di<br />
azione tutta esteriore, febbrile perchè artificiale, e che non può suscitare ed<br />
accendere se non un fuoco di paglia, di più o meno breve durata. Numquid<br />
potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenti! eius non ardeant?<br />
Può alcuno portare il fuoco nel seno, senza che brucino le sue vesti? (3). Se<br />
ciò è vero della disordinata passione umana, una volta accesa nel cuore, quanto<br />
più dovrà valere per l'amóre di carità, di cui lo Spirito Santo desta e avviva<br />
costantemente la fiamma!<br />
La devozione mariana di un Congregato della SS.ma Vergine non<br />
può essere dunque una pietà meschinamente interessata, la quale non vede<br />
nella potentissima Madre di Dio che la distributrice di benefici, soprattutto di<br />
ordine temporale; né una devozione di sicuro riposo, che non pensa se non<br />
a rimuovere dalla sua vita la santa croce degli affanni, delle lotte, delle sofferenze;<br />
né una devozione sensibile di dolci consolazioni e di manifestazioni<br />
entusiastiche; e neanche — per quanto santa possa essere — una devozione<br />
troppo esclusivamente sollecita dei propri vantaggi spirituali. Un Congregato,<br />
veramente figlio di Maria, cavaliere della Vergine, non può contentarsi<br />
di un semplice servizio di onore; egli deve essere agli órdini di lei in tutto,<br />
deve farsi il custode, il difensore del suo nome, delle sue eccelse prerogative,<br />
(3) Pcov. 6, 27.
ÒCUMENTA MAGiSTERII <strong>ECCLESIASTICI</strong> 125<br />
della sua causa, portare ai suoi fratelli le grazie e i celesti favori della loro<br />
Madre comune, combattere senza tregua al Comando di Colei che « cunctas<br />
haereses sola interemit in universo mundo » (4).<br />
Egli si è arrotato sotto il vessillo di lei con un impegno perpetuo; non<br />
ha più il diritto di disarmare per timore degli attacchi e delle persecuzioni;<br />
non può, senza infedeltà alla propria parola, disertare e abbandonare il suo<br />
posto di combattimento e di onore.<br />
Voi vi siete impegnati a difendere la Chiesa di Gesù Cristo. La Chiesa<br />
lo sa e conta su di voi, come in passato ha fatto assegnamento sulle generazioni<br />
di Congregati che vi hanno preceduti. La sua aspettazione non è stata<br />
delusa: i vostri maggiori vi hanno nobilmente aperta e tracciata la via. In<br />
tutte le lotte contro il contagio e la tirannia degli errori e per la protezione<br />
dell'Europa cristiana, le Congregazioni mariane hanno combattuto in prima<br />
fila, con la parola, con la penna, con la stampa, nella controversia, nella polemica,<br />
nell'apologia; con l'azione, sostenendo il coraggio dei fedeli, soccorrendo<br />
i confessori della fede, collaborando, per assisterli e secondarli, all'arduo<br />
ed osteggiato ministero dei sacerdoti cattolici, perseguendo la immoralità<br />
pubblica, con metodi talora singolari, sempre energici ed efficaci;<br />
tavolta anche con la spada', ai confini della Cristianità, per la difesa della<br />
civiltà, con Sobieski, Carlo di Lorena, Eugenio di Savoia, e tanti altri Capi,<br />
tutti Congregati, come mille e mille dei loro militi.<br />
Ma perchè cercare esempi nel passato, quando anche ai tempi nostri,<br />
non in una sola Nazione, migliaia e migliaia di eroici Congregati hanno combattuto<br />
e sono caduti, acclamando ed invocando Cristo Re?<br />
Noi abbiamo fiducia che voi saprete portare degnamente il peso di un<br />
così glorioso retaggio. Vorremmo anzi affermare che il modello di cattolico,<br />
quale la Congregazione mariana fin dalle origini si è adoperata a plasmare,<br />
non ha forse mai tanto corrisposto ai bisogni e alle contingenze di<br />
ciascun tempo quanto ora, e che mai forse alcun tempo non l'ha così instantemente<br />
richiesto come il nostro.<br />
Che cosa infatti domanda oggidì la vita nell'ordine civile? Uomini,<br />
veri uomini, non di quelli che non pensano se non a divertirsi e a trastullarsi,<br />
come faciulli, ma saldamente temprati e pronti all'azione, ai quali è sacro<br />
dovere di non trascurare nulla di ciò che può promuovere il loro perfezionamento.<br />
Noi stessi ameremmo di vedere sul volto della gioventù odierna<br />
un poco più della gaiezza tranquilla di una volta. Ma bisogna prendere il<br />
tempo com'è; e il nostro è grave, amaramente e duramente grave. Esso richiede<br />
uomini che non temano di camminare per gli aspri sentieri della<br />
presente miserrima condizione economica e siano atti a sorreggere anche<br />
quelli che la Provvidenza ha affidati alla loro cura. Uomini finalmente che<br />
(-*) Cfr. Brev. Rom., Comm. Fest. B.M.V. in 3 Noct. ant. 7.
126 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
nell'esercizio della loro professione rifuggano dalla mediocrità e mirino a<br />
quella perfezione che l'opera di ricostruzione dopo tanto disastro esige da<br />
tutti.<br />
E la Chiesa, che cosa essa domandai 1 Cattolici, veri cattolici, ben temprati<br />
e forti. Noi abbiamo in un'altra occorrenza parlato della profonda trasformazione<br />
sociale dei nostri tempi. La guerra l'ha smisuratamente affrettata,<br />
e si può dire che essa sia ormai pressoché compiuta. Pur troppo ben<br />
ristretto è divenuto gradualmente, soprattutto nelle grandi città, il numero<br />
di coloro, i quali, sicuramente difesi e fermamente guidati dalla sana tradizione<br />
cattolica, che penetra e riempie tutta la loro vita, avanzano validamente,<br />
portati da questa vigorosa corrente. E' una crisi che abbraccia la<br />
donna non meno dell'uomo, la gioventù femminile non meno della maschile.<br />
La donna di oggi si trova anch'essa trascinata e travolta nella lotta per la vita,<br />
nelle professioni e nelle arti, e ora anche nella guerra; essa è anzi maggiormente<br />
toccata e colpita da questo rovesciamento delle condizioni sociali.<br />
Il tempo presente ha dunque bisogno di cattolici che siano fin dalla<br />
prima giovinezza saldamente radicati nella fede, perchè non vacillino anche<br />
se non sono più sostenuti e rafforzati dal fervore di coloro che li circondano.<br />
Cattolici che con lo sguardo fisso all'ideale delle virtù cristiane, della purezza,<br />
della santità, coscienti dei sacrifìci che esso richiede, tendano a quell'ideale<br />
con tutte le loro forze nella vita quotidiana, sempre diritti, sempre retti, senza<br />
che le tentazioni e le seduzioni valgano a piegarli. Ecco, diletti figli e<br />
figlie, un eroismo, spesso oscuro, ma non meno prezioso e ammirabile del<br />
martirio cruento.<br />
Il tempo presente esige cattolici senza paura, per i quali sia cosa del<br />
tutto naturale il confessar apertamente la loro fede, con le parole e con gli<br />
atti, ogniqualvolta la legge di Dio e il sentimento dell'onore cristiano lo domandino.<br />
Veri uomini, uomini integri, fermi ed intrepidi! Quelli i quali<br />
non sono tali che a metà, il mondo stesso oggi li scarta, li respinge e li<br />
calpesta.<br />
Formare tali uomini e tali cattolici è stato sempre lo scopo delle ben<br />
ordinate ed attive Congregazioni mariane. Ora voi sapete che i nemici di<br />
Cristo e della sua Chiesa mai non disarmano, anche quando simulano intenzioni<br />
pacifiche; oltre le persecuzioni sanguinose e gli assalti violenti, essi hanno<br />
altri metodi di guerra: il pervertimento, la intossicazione degli spiriti,<br />
cui si aggiunge il contributo inconsapevole di non pochi illusi, che si lasciano<br />
da loro traviare e sedurre.<br />
In queste lotte incessanti la generosità e il coraggio, la pietà e l'umiltà,<br />
la infaticabile costanza sono presupposti indispensabili in ogni Congregato.<br />
Ma essi soli non bastano. Con la protezione di Maria, voi dovete guadagnare<br />
a Cristo gli uomini di oggi; dovete combattere per la verità con le armi della
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTéRH <strong>ECCLESIASTICI</strong> 127<br />
verità; ma allora bisogna saper anche maneggiarle. Come riuscirete voi ad<br />
acquistarne la sicura padronanza?<br />
Innanzi tutto, con lo studio della religione, del suo domma, della sua<br />
morale, della sua liturgia, della sua vita interna e pubblica, della sua storia.<br />
Innanzi tutto, ma non unicamente; sarebbe un romperla col passato delle<br />
Congregazioni della SS.ma Vergine, nelle quali si è cercato sempre, con tutti<br />
i mezzi più adatti, di favorire la coltura così generale come professionale, ambedue,<br />
beninteso, in armonia con le qualità e lo stato personale di ciascuno.<br />
E' questa una delle loro caratteristiche, di cui rendono testimonianza le loro<br />
Accademie e, grazie al cielo, tale tradizione non è stata abbandonata.<br />
Senza dubbio, la coltura generale e professionale non può avere dappertutto<br />
l'ampiezza conseguita, per esempio, a Valenza nella Spagna, ove le<br />
diverse sezioni giuridica, scientifica, letteraria, tecnica, munite di tutti gli<br />
strumenti di studio e di lavoro pratico, specialmente la sezione medica con<br />
la sua clinica e il suo dispensario, assicurano ai Congregati, grazie alla cooperazione<br />
di illustri maestri appartenenti anch'essi alla Congregazione, un posto<br />
eminente nel campo delle loro rispettive professioni. Ma, sebbene in misura<br />
più modesta, dappertutto le Congregazioni, degne di tal nome, hanno<br />
questa cura e mostrano questo loro carattere proprio. In primo luogo, perchè<br />
l'efficacia del lavoro apostolico di ogni singolo Congregato dipende in gran<br />
parte dal suo valore intellettuale, sociale, professionale, e non soltanto dalle<br />
sue qualità morali e spirituali; inoltre, perchè fin dalla loro origine le Congregazioni,<br />
avendo in mira la restaurazione di una società cristiana, hanno<br />
esercitato il loro apostolato particolarmente nella professione e per mezzo della<br />
professione.<br />
Sotto l'impulso di questo ideale, sono state formate, distintamente, ma<br />
pure in stretta unione e collaborazione fra loro, Congregazioni per i diversi<br />
stati di vita e per tutti i gradi della scala sociale, dalle Congregazioni dei sacerdoti,<br />
degli « intellettuali », dei signori e delle dame dell'alta società, degli<br />
studenti e delle studentesse universitari, fino a quelle degli umili lustrascarpe<br />
di Beyrouth e dei piccoli strilloni di giornali a Buenos Aires. Dalla Congregazione<br />
degli studenti di medicina in Parigi uscì il primo nucleo della Unione<br />
di S. Luca dei medici cattolici. Gli Stati Uniti d'America hanno le loro Congregazioni<br />
d'infermiere. E per richiamare alla memoria anche un Nostro personale<br />
ricordo di Monaco, quanta ricchezza di vita familiare veramente cristiana,<br />
quanto virile coraggio nella pubblica professione della fede, l'azione<br />
benefica della Congregazione di uomini in S. Michele, allora così fiorente,<br />
produceva nella capitale della Baviera! Finalmente, vicino, vicinissimo a Noi,<br />
nella Congregazione mariana della Nostra Guardia Svizzera sotto il nome di<br />
Nostra Signora del Rosario, voi siete in qualche modo tutti rappresentati, di<br />
giorno e di notte, presso la Nostra persona.<br />
Quanto bene fanno queste Congregazioni nel loro ambito rispettivo!
128 <strong>DOCUMENTA</strong> MÀGISTÉRII ECCLÈSÌAéTICt<br />
Quanto con la loro cooperazione agli scopi comuni per i quali ciascuna apporta<br />
il contributo della sua competenza speciale! Quanto nelle opere più<br />
varie di zelo e di carità! Il Nostro glorioso Predecessore Pio XI in una solenne<br />
occasione ricordò ciò che le Congregazioni « in tutta la loro storia secolare,<br />
plurisecolare, hanno fatto in questo campo, in questi vasti orizzonti di bontà,<br />
cooperando al bene dovunque se ne presentasse la necessità e la possibilità,<br />
cooperandovi nei modi più umili e alti, i più squisiti e i più semplici, proprio<br />
come una Madre e Regina e Patrona come la loro poteva insegnare alle anime<br />
redente dal Sangue di Cristo » (5).<br />
Quasi a confermare la verità di queste parole, voi Ci avete annunziato<br />
doni preziosi : le vostre ricche offerte spirituali, che Ci sono di grande sostegno<br />
e conforto nell'adempimento del Nostro gravissimo ufficio; le vostre offerte<br />
materiali che Ci aiuteranno a difendere dal freddo i miseri profughi. Nostri<br />
figli carissimi e vostri fratelli in Cristo. Ma la Nostra gratitudine va anche<br />
al di là di questa intima, per quanto numerosa adunanza; essa si rivolge a<br />
tutte le Congregazioni del mondo, che hanno voluto unirsi a voi col cuore<br />
e con la preghiera.<br />
Conforme al precetto del divino Maestro, e secondo l'esempio incomparabile<br />
della loro celeste Patrona e Madre, le Congregazioni amano di fare<br />
il bene « in abscondito », e il più sovente il Padre celeste « che vede nel<br />
segreto » () ne è il solo testimonio. Spesso anche esse portano alle altre opere<br />
il contributo della loro attività, forniscono loro le migliori reclute. Non vi<br />
è quasi forma di apostolato o di carità, di cui esse non siano state in passato<br />
le iniziatrici, sempre spiando i nuovi bisogni per sodisfarli, le nuove aspirazioni<br />
per appagarle. Queste opere, cominciate da loro modestamente, hanno<br />
preso poi l'impulso per volare con le proprie ali, sempre sicure di trovare<br />
nelle Congregazioni un appoggio e una partecipazione egualmente premurosa<br />
e discreta. E come si potrebbe qui omettere di ricordare due ardenti Congregati<br />
e fedeli campioni dell'Azione Cattolica Italiana, Mario Fani e Giovanni<br />
Acquaderni?<br />
Ma di tutta questa fecondità quale è la intima sorgente se non la vita<br />
fervorosa che, alimentata dalla devozione più tenera e insieme più efficace a<br />
Maria, deve tendere, secondo la vostra stessa regola, sino alla santità? Essa<br />
dimora nascosta nel segreto dei cuori. Nondimeno la si vede trasparire nei<br />
frutti che produce, nelle numerose vocazioni che fa germogliare, nella mirabile<br />
schiera di santi, di beati, di martiri che la rappresentano in cielo.<br />
Diletti figli e figlie, voi ben potete far vostra la pia invocazione di<br />
S. Giovanni Eudes alla Vergine: « Combien vous suis-je redevable... de<br />
m'avoir admis en votre sainte congrégation, qui est une vraie école de vertu<br />
(5) Udienza del 30 marzo 1930.<br />
(6) Mt. 6, 4.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÉRII ECCLESIÀSTICI 12<br />
et de piété... Et c'est ici, ó Mère de gràces que j'ai rejues de mon Dieu par<br />
votre entremise » CO. Nella fiducia che voi saprete con una sempre crescente<br />
fedeltà corrispondere a un così gran beneficio e mpstrarvene di giorno in giorno<br />
più degni, Noi invochiamo su di voi e su tutti i Congregati sparsi nel<br />
mondo i favori di Gesù e della sua SS.ma Madre, mentre con tutta l'effusione<br />
del Nostro cuore impartiamo a voi e alle vostre care famiglie, in auspicio<br />
delle più elette grazie, la Nostra paterna Apostolica Benedizione.<br />
LITTERAE ENCYCLICAE « COMMUNIUM INTERPRETES DOLO-<br />
RUM ».<br />
SuMMARiuM: Impacitas hominum ad innumeras calamitates medendas et<br />
praesertim ad belli finem obtinendum suggerit necessitatemi recursus ad misericordiarum<br />
Patrem qui solus potest animos componere et iubere ut teterrima<br />
caedes quam primum remittat et desinat. Hac ratione, mense maio addentante,<br />
preces ad Deiparam eifundendas Rdeles enixe invitantur. At simul cum<br />
precibus renovatio vitae cum privatae cum publicae obtinenda est qua sola<br />
licet solida lacere fundamenta civilis consortionis, tantum enim ex iustitia<br />
pax oriri potest. Imprimis ergo mentes animique christianae doctrinae praeceptis<br />
collustrari et renovgri debent, deinde postulando est pax quae vera sit pax<br />
« quae aequa iustitiae lance temperetur, quae fraterna cantate populos omnesamplectatur,<br />
quaeque latentia non ferat discordiarum simultatumque germina ».<br />
Preces fidelium supernam lucem iis praesertim postulent, quorum sententiis<br />
causa universa diiudicabitur. Moderatores pacis admonentur ne iustitiae et<br />
aequitatis terminos praetergrediantur. Tandem precibus fidelium commendante<br />
profugi, captivi quique omnes in vatetudinariis innumeris sauciato Torpore<br />
iacent.<br />
Communium interpretes dolorum, quibus jam diu universae paene gentes<br />
tam acerrime anguntur, nihil reliqui facere cupimus, quod vel ad innumeras<br />
miserias prò viribus relevandas leniendasque conducat, vel ad tantae<br />
cladis finem maturandum pertineat. At probe novimus impares esse hominum<br />
opes ingentibus hisce medendis calamitatibus; novimus Consilia humanae mentis,<br />
cum eam praesertim odium fuscaverit atque simultas, non facile posse ad<br />
justam et aequam rerum compositionem ad fraternamque revocari concordiam.<br />
Opus est igitur Patrem luminum et misericordiarum (•*) etiam atque<br />
etiam implorare, qui unus in tam vehementi animorum conversione concitationeque<br />
suadere omnibus potest nimias jam ruinas vastationesque formidolosum<br />
in cumulum esse adjectas, nimium lacrimarum nimiumque cruoris effusum<br />
esse; atque adeo divina humanaque jura jubere omnino ut teterrima<br />
eiusmodi caedes quam primum remittat ac desinat.<br />
CO Le Coeur admirable de la très sacrée Mère de Dieu, Paris 1908,<br />
livre XII, pag. 355.<br />
CO Cf. Iac. 1, 17 - 2 Cor. 1, 3.
130 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRlI <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Quapropter mense appropinquante Majo, peculiari modo Deiparae Virgini<br />
sacro, quemadmodum jam superioribus annis, ita cupimus in praesens<br />
iterum adhortari omnes — tenellos praesertim innocentesque pueros — qui<br />
a Divino Redemptore, Sanctissimae ejus Matris deprecatione interposita, supplices<br />
contendant, ut populi, in discordiam, in colluctationem, in omne genus<br />
miseriarum transversum acti, a diutino tandem angore luctuque respirare<br />
queant. At quandoquidem peccata sunt, quae peccavimus ante Deum (#), quae<br />
nos ab eo avertunt et in ruinam miserrime detrudunt, idcirco haud satis est,<br />
ut probe nostis Venerabiles Fratres, impensas ad Caelum fundere preces; haud<br />
satis est Beatissimae Virginis frequentissimos adire aram, eique stipem, flores,<br />
supplicationesque deferre; sed oportet omnino christianis moribus publicam<br />
privatamque renovare vitam, atque ita solida illa fundamenta jacere, in quibus<br />
solummodo domesticae ac civilis consortionis aedificium non discors, non<br />
labans, sed firmum, sed concors inniti ac consistere possit. Illa igitur sacri<br />
vatis monita reminiscantur omnes et in suae inducant vitae rationem: «Convertimini<br />
ad me, ait Dominus exercituum: et convertar ad vos...» (3); itemque<br />
effata illa meditentur sapientissimi Hipponensis Episcopi : « Muta cor, et<br />
mutabitur opus : extirpa cupiditatem, pianta caritatem » (4). « Pacem desideras?<br />
Fac justitiam, et habebis pacem : justitia enim et pax osculatae sunt (5).<br />
Si non amaveris justitiam, pacem non habebis: amant enim se duo ista, justitia<br />
et pax, et osculantur se; ut si feceris justitiam, invenias pacem osculantem<br />
justitiam... Si vis ergo venire ad pacem, fac justitiam: declina a malo<br />
et fac bonum, hoc est amare justitiam; et cum jam declinaveris a malo et feceris<br />
bonum, quaere pacem et persequere eam » ().<br />
Ita autem animati ac conformati christifideles cum fuerint omnes, haud<br />
dubium est quin adhibitae preces ad Altissimi Numinis solium sint pergratae<br />
ascensurae, et a propitiato Deo ea impetrent solacia ad munera, quibus in<br />
praesens tantopere indigemus.<br />
Nostis vero quibus muneribus, quibus opibus atque solaciis gravissimo<br />
hoc in discrimine potissimum indigeamus. Id quidem imprimis suppliciter petendum<br />
est, ut nempe mentes animique christianae doctrinae praeceptis collustrentur<br />
ac renoventur, e quibus tantum privatim publice exspectanda est<br />
salus; ut interneciva haec populorum et gentium concertatio saevire desinat,<br />
ac civium ordines, amico foedere inter se pacati ac conjuncti, ex congesto ruinarum<br />
cumulo novum — justitia et caritate auspice — aedificium humanae<br />
communitati exstruere contendant. At aliud praeterea a Divino Redemptore<br />
et a Sanctìssima ejus Matre precando paenitendoque contendendum est; hoc<br />
(2) Cf. Bar. 6, 1.<br />
(3) Zach. 1, 3.<br />
(4) S. AUG., Serm. de Script. 72, 4; PL. 38 e. 468.<br />
(5) Ps. LXXXIV, 11.<br />
(6) Idem, In Ps. LXXXIV, 12; PL. 37, e. 1078.
frOCÙMEriTA MAGÌSTÈRÌt ECCLÈSIASTICÌ Ì3Ì<br />
est ut pax, quae vera ac sincera pax sit, hanc funestam, cruentamque conflictationem<br />
quam primum excipiat.<br />
Haud facile profecto est in tanta rerum dissolutione perturbationeque,<br />
dum adhuc multorum animi invicem infensi exacerbatique sunt, talem componete<br />
pacem, quae aequa justitiae lance temperetur, quae fraterna caritate populos<br />
omnes omnesque gentes amplectatur, quaeque latentia non ferat discordiarum<br />
simultatumque germina. Quapropter ii peculiari modo caelesti lumine<br />
indigent, quorum erit gravissimam hanc causam pertractare, decernere ac<br />
pangere, ex quorumque consiliis non modo eorum Nationis sors, sed totius<br />
etiam hominum consortionis status pendet futuraeque aetatis cursus. Capimus<br />
igitur ut hac etiam de re supplices ad Deum admoveantur preces, utque insontes<br />
praesertim pueri per mensem Majum a Divinae Sapientiae Matte supernam<br />
iis lucem nominatim impetrent, quorum sententiis causa universa dijudicabitur.<br />
Considerent iidem intenteque coram Deo reputent quidquid justitiae<br />
migraverit aequitatisque terminos, id fore profecto, serius ocius, et victis<br />
et victoribus detrimentosum quam maxime, cum occulta in eo lateant futurorum<br />
bellorum semina, in posterum eruptura.<br />
Optamus praeterea ut qui hortationi huic Nostrae volentes libentesque<br />
respondebunt, eorum etiam sortem precando reminiscantur, qui vel profugi<br />
ac patria extorres domesticos iterum cernere lares dolentes jam diu desiderant,<br />
vel in custodiam traditi debitam post bellum libertatem excupiunt ac<br />
praestolantur, vel denique in valetudinariis innumeris sauciato corpore jacént.<br />
Hisce miseris ceterisque omnibus, quibus haéc immanis conflictatio tot<br />
angores doloresque peperit, velit benignissima Dei Parens caelestia largiri solacia,<br />
atque illius impertire christianae patientiae virtutem, qua aegritudines<br />
vel acerrimae tolerabiliores fiunt, et ad aeternam conducunt promerendam<br />
beatitatem.<br />
Vestrum autem erit, Venerabiles Fratres, haec paterna vota hortamentaque<br />
Nostra cum creditis vobis gregibus communicare; quibus quidem —<br />
imprimisque vobis singulis universis •—• caelestium munerum auspicem, Nostraeque<br />
benevolentiae testem, Apostolicam Benedictionem amantissime in<br />
Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die dominica XV mensis Aprilis,<br />
J. Ch. Bono Pastori sacra, anno MDCCCCXXXXV, Pontificatus Nostri<br />
septimo.
Ì32 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRtl <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ALLOCUTIO AD MULIERES ADSCRIPTAS CHRISTIANIS<br />
OPÈRARIORUM ITALICORUM CO<br />
Die 15 Augusti 1945 ad opecarias allocutionem habuit. Notata digna verba<br />
illa: Hodie Ecclesia solerrmitec Virginis Deiparae Mariae Assumptionem corpore<br />
et anima in caelum colit.<br />
Assai numerose vi siete stamane qui adunate intorno a Noi, dilette figlie,<br />
bramose di attestarci la vostra incrollabile adesione alle verità della fede<br />
cattolica e il vostro filiale omaggio al Vicario di Cristo. Con intimo compiacimento<br />
Noi vi salutiamo nel nome di Colei, che è la gloria, l'allegrezza,<br />
l'onore di tutte le donne, la Santissima Vergine e Madre di Dio Maria, la<br />
cui Assunzione al Cielo la Chiesa oggi solennemente festeggia. Assunzione<br />
di Maria in corpo e in anima al Cielo! Ciò significa conseguimento del fine,<br />
termine, ultimo compimento, giubilo, beatitudine « che non le sarà tolta<br />
» CO. Noi tutti, dilette figlie, camminiamo verso il nostro fine supremo<br />
con salda fede e fervida speranza, ma non lo abbiamo ancora ìaggiunto; ancora<br />
andiamo raminghi nella realtà terrena, in questa realtà così dura e angosciosa.<br />
Perciò voi desiderate di udire dal Nostro labbro una parola che vi sia<br />
di guida e di conforto, affinchè non abbiate a venir meno lungo la via, ma<br />
possiate giungere sicure alla meta agognata.<br />
Summus Pontifex prosequitur loquendo de relationibus quae intercedere<br />
debent inter operarias et familiam, rem publicam et ecclesiam. Concludit vero<br />
: gratias Deo agendo prò belli cessatione :<br />
Dilette figlie! non possiamo chiudere questo Nostro discorso senza elevare<br />
a Dio Onnipotente le più fervide azioni di grazia per la cessazione del<br />
conflitto mondiale, al cui annunzio, in questo giorno sacro a Maria, i vostri cuori<br />
particolarmente sensibili e tanto a lungo martoriati di donne, di spose, di madri,<br />
di sorelle, di fidanzate, hanno dovuto, pur se colpite già da lutti e da<br />
angosce, consolati esultare. Sono cessati gli eccidi mostruosi, le stragi orrende,<br />
le distruzioni immani; cessi anche ogni senso di odio, ogni ambizione di dominio,<br />
ogni arroganza di forti, ogni oppressione di deboli, e risorga il mondo<br />
a novella vita in una pace di verità e di giustizia, che renda tranquilli e affratellati<br />
popoli e nazioni!<br />
CO Ac. Ap. Sed., 37, 1945 p. 212.<br />
(*) Le. 10, 42.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 133<br />
NONTIUS RADIOPHONICUS OB MARIALE CONVENTUM AD<br />
SANCTUARIUM B. M. V. GUADALUPEUSIS (12 Octobre 1945) CO<br />
SUMMARIUM: Summus Pontifex alloquitur Mexicanos 50 anniversario coronationis<br />
Virginis de Guadalupe. recutrente. Meminit originerà, historiam sanctuarii<br />
ac festivitatum coronationis. Approbat omnes Mas mirificas declarationes :<br />
poputus enim Mexici plura Mariae debet : donum Udei vocationisque ad veratri<br />
Ecclesiam; ab Ipsa conversio puritasque fidei Mexici dependet. Hortatur<br />
ad conservationem ,ad defensionem huius sacri depositi prò quo plures<br />
vitam donarunt. Invocatone Virgini, benedizione apostolica, radius nuntius<br />
concluditur.<br />
Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en torno a la persona<br />
de Nuestro dignisimo Cardenal Legado, conmemoràis los cincuent anos<br />
de la coronación canònica de la Virgen de Guadalupe.<br />
Habian pasado ya mas de tres siglos desde el dia en que la dulce Madre<br />
del Tepeyac comenzó a recibir los homenajes de los católicos de Méjico y de<br />
toda la America, en el trono por ella misma elegido; la teniais en el centro<br />
de vuestros corazenes y por eso la habiais repetidamente proclamado Senora<br />
y Patrona vuestra; le habiais dedicado primero una eremita, luego, una capilla<br />
después un tempio y por ùultimo una magnifica Basilica; las voces mejicanas<br />
la aclamaban continuamente y nunca cesaba el grito : «Noble indita, Madre<br />
de Dios; Noble indita, Madre nuestra». Pero vuestra piedad aùn no estaba<br />
satisfecha; la queriais ver con la frente ceriida, corno correspondia a una<br />
soberana. iEra vuestra Reina y la Reina tenia que ser coronada!<br />
Y finalmente se realizó vuestro deseo. Hace hoy cincuenta anos — recuerdan<br />
las crónicas — la Basilica, recién restaurada, era un ascua de oro; decenas<br />
de millares de peregrinos abarrotaban sus espaciosas naves y se derramaban<br />
por los alrededores; casi cuarenta mitras se inclinaban reverentes en el<br />
presbiterio; los vivas, los himnos y las plegarias llegaban al cielo. Y cuando<br />
sobre aquella frente angelical resplandeció la aurea corona, en todos los corazones<br />
y en todas las bocas acabó de estallar el grito, hasta entonces mal contenido:<br />
« iVi'va la Virgen de Guadalupe, Emperatriz de America y Reina de<br />
Méjico!». El espectàculo era tan hermoso, que parecia un dulce sueno. En<br />
realidad no era mas que el triunfo, consciente y sereno, de vuestro amor y de<br />
vuestra fé.<br />
Justisimo homenaje. Porque, ^'quién era capaz de ignorar lo que aquel<br />
pueblo debia a aquella Senora?
134 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
La Virgen Santisima fué el providencial instrumento, elegido por los<br />
designios del Padre celestial, para dar y presentar a su precioso Hijo al mundo;<br />
para ser Madre y Reina de los Apóstoles, que por todas partes habian de<br />
propagar su doctrina; para conculcar siempre las herejias, y hasta para intervenir<br />
prodigiosamente en todoso los tiempos, dondequiera que fuera necesairo<br />
para la implantación, la consolidación y la defensa de la santa fé catòlica.<br />
«Por Ella — dice a este propòsito un gran devoto de Maria — la Santa<br />
Cruz es celebrada y adorada en todo el universo...; por Ella toda criatura,<br />
aprisionada en los errores de la idolatria, es llevada ad conocimento de la verdad;...<br />
por Ella los Apóstoles predicaron la salvación a las naciones » (1).<br />
Y asi sucedió, al sonar la hora de Dios para las dialatadas regiones del<br />
Anàhuac. Acaban apenas de abrirse al mundo, cuando a las orillas del lago<br />
de Texcoco floreció el milagro. En la tilma del pobrecito Juan Diego — corno<br />
refiere la tradición — pinceles que no eran de acà abajo dejaban pintada<br />
un imagen dulcisima, que la labor corrosiva de los siglos maravillosamente<br />
respetaria. La amable doncellita pedia una sede para desde ella «mostrar y<br />
dar, todo su amor y compasión, auxilio y defensa... a todas los moradores de<br />
aquella tierra y a los demàs que la invocasen y en Ella confiasen». Desde<br />
aquel momento histórico la total evangelización fué cosa hecha. Y, lo que es<br />
mas, quedaba izada una bandera, alzada una fortaleza, contra la que se romperiam<br />
las iras de todas las tempestades; estaba firmemente asentado uno de<br />
los pilares fundamentales de la fé en Méjico y en toda America. Como si la<br />
' Cruz, que, tal dia comò hoy, a través de las ondas procelosas, habian llevado<br />
al continente nuevo las fràgiles carabelas hispànicas, hubiera sido confiada a<br />
las manos débiles de aquella jovencita, a fin de que Ella la pasease triunfalmente<br />
por todas aquellas tierras, la plantase por doquier y se retirase luego<br />
a su castillo roquero, dominando la antigua Tenochitlàn, para desde alli reinar<br />
en todo el mundo nuevo y velar por su fé; «porque, usando las felices<br />
expresiones de uno de vuestros vates, sabe que tal hija — corno Reina la<br />
proclama — y fiel conserva el depòsito — de la fé, que al mundo salva».<br />
Hoy, amadisimos congresistas americanos, Nuestro pensamiento, con<br />
vuelo mas veloz y certero que el de las ondas que os llevan Nuestrà voz, Nos<br />
pone en medio de vosotros; y una vez mas Nuestro espiritu se siente confortado<br />
al admirar vuestro nùmero sin nùmero, vuestro entusiasmo sin limites;<br />
al ver que en este momento mas de medio centenar de Arzobispos y Obispos<br />
representan allì, en medio de vosotros, la fé de todos los pueblos de America;<br />
al recibir, en la persona de Nuestro Legado, los magnificos testimonios de<br />
vuestra filial devoción, que ya Nos son conocidos. Y al comprobar que el<br />
centro de todos esos fervores sigue siendo vuestra Excelsa Patrona, al ver, casi<br />
con Nuestros propios ojos, que continuàis aclamando a la Virgen de Guada<br />
ci S. CYRYLLI ALEX. Hom. 4 ex diversis - PG 77, 991.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 135<br />
lupe corno vuestra Madre y vuestra Reina, elevamos al cielo la mirada y<br />
damos gracias al Autor de todo bien, porque en este amor y en està fidelidad<br />
queremos ver la garantia de la conservación de vuestra fé.<br />
Por ella, católicos mejicanos, vuestros hermanos y vuestros padres fueron<br />
victima de la persecución, y para defenderla se encararon sin vacilar basta<br />
con la misma muerte, al doble grito de « iViva Cristo Rey!, iViva la Virgen<br />
de Guadalupe!». Hoy, las condiciones de la Iglesia y de la Religión en<br />
vuestra Patria han mejorado notablemente, demostrando que no fueron inùtiles<br />
aquella inyocación y aquella firmeza. Pero a vosotros toca, a vosotros<br />
y a todos los católicos americanos, seguir firmes en vuestro puesto, conscientes<br />
de vuestros derechos, con la frente siempre alta ante los enemigos de hoy<br />
y de siempre : los que no quieren a Maria porque no quieren a Jesus, los que<br />
querrian arrinconar o ignorar a Jesus, arrebatando asi a Maria el mas preciado<br />
de sus titulos. Frente a su rebelión, vuestra fidelidad. Que la morenita del<br />
Tepeyac, que la Emperatriz de America y Reina de Mèjico no tenga que<br />
llorar deserciones. Que, corno lo estuvo ayer, pueda estar también mariana orgullosa<br />
de sus hijos.<br />
Vuestro Congreso, recogiendo millares de firmas, la ha aclamado corno<br />
«Sedes sapientiae», trono de la sabiduria. No lo olvidéis, católicos de Mèjico<br />
y de toda America: la verdadera sabiduria es la que Ella nos dio, la que<br />
en nombre de la Sabiduria encarnada Ella nos ensefia. «i Salve, fuente abundantisima<br />
de donde manan los arroyos de la divina sabiduria, rechazando con<br />
las aguas purisimas y limpidisimas de la ortodoxia las olas encrespadas del<br />
error! » (3). j Salve, oh Virgen de Guadalupe! Nós, a quien la admirable disposición<br />
de la Divina Providencia confió, sin tener en cuenta Nuestra indignidad,<br />
el sagrado tesoro de la divina sabiduria en la tierra, para salvación de<br />
todas las almas, Nós colocamos hoy de nuevo sobre tus sienes la corona, que<br />
pone para siempre bajo tu poderoso patrocinio la pureza y la integridad de la<br />
santa fé en Méjico y en todo el continente americano. Tu seas reconcida corno<br />
Reina y corno Madre, America y Méjico se han salvado.<br />
Prenda de estos Nuestros deseos sea, en el momento presente, la Bendición<br />
Apostòlica, que de todo corazón os damos.<br />
(3) S. GERMANUS Const. Sermo 1 in SS. Deiparae Praesent., n. 14,<br />
PG 98, 305-306.
136 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
NUNTIUS RADIOPHONICUS OB MARIANAS CELEBRATIONES FA-<br />
TIMAE(13 maii 19^).<br />
SUMMARIUM : Incipit Pius XII Deo Patris gratias agendo prò bene&cus a Lusitania<br />
acceptis beata Virgine intercedente. In hovum signum eius simulacrum a<br />
Legato Papali nunc incoronatur. Ptosequitur veto memorando innumerabilia<br />
beneficia a Deipara recepta decursu saeculorum. Hodierna incoronano Summo<br />
Pontifici meminit solemniotem festivitatem illam cum Beatissima Virgo<br />
in caetum recepta, elevata usque ad Ssmae Trinitatis solium, universi Regina<br />
conclamata fuit.<br />
Brevitet huius exaltationis rationes memorantur iuxta Leonis XIII<br />
« Adiutricem » Encyclicam. Diffunditur dein explanando Mariae regalitatem,<br />
eiu&que materna beneficia et officia; explicatur etiam extensio atque momentum<br />
actus consecrationis secumferentis professionem fidei, iusiurandum eiusdem<br />
defensionis. Cor Immaculatum Deiparae vitis obsecundet ut adveniat<br />
regnum Dei; quorum benedictio apostolica pignus sit.<br />
Venerabili Fratelli e diletti figli,<br />
« Sia benedetto il Signore Dio e Padre del Nostro Signor Gesù Cristo, Padre<br />
delle misericordie e Dio di ogni consolazione, che ci consola in tutte le<br />
tribolazioni » (2);ielcol Signore sia benedetta Colei che Egli costituì Madre di<br />
misericordia. Regina e Avvocata nostra amorosissima, Mediatrice delle sue grazie,<br />
Dispensatrice dei suoi tesòri!.'<br />
Quando, quattro anni or sono, nel pieno turbinio della più funesta guerra<br />
che la storia ricordi, per la prima volta salimmo con voi, in ispirito, questo<br />
monte santo, per ringraziare insieme la Madonna di Fatima dei benefici immensi<br />
che vi aveva, di recente, elargiti, al comune Magnificat univamo un<br />
grido di filiale fiducia, perchè l'Immacolata Regina e Patrona del Portogallo<br />
completasse ciò che aveva così mirabilmente incominciato.<br />
Il vostro accorrere, oggi in questo Santuario in così ingente moltitudine<br />
da non potersi neppure enumerare, testimonia che la Vergine Signora, la Regina<br />
Immacolata, il cui materno e compassionevole Cuore operò il prodigio di Fatima,<br />
ha sovrabbondantemente esaudito le nostre suppliche.<br />
Il vostro amore ardente e pieno di gratitudine vi ha qui condotti, e voi<br />
avete voluto dare una forma sensibile a questo amore, raffigurandolo simbolicamente<br />
in quella preziosa corona, frutto di tante generosità e di tanti sacrifici,<br />
con la quale, per mano del nostro Cardinale Legato, abbiamo incoronato or<br />
ora la taumaturga Immagine.<br />
Simbolo significativo, che se agli occhi della celeste Regina attesta il vostro<br />
amore filiale e la vostra gratitudine, ancor prima ricorda a voi l'amore<br />
singolarissimo manifestato con quei benefici innumerevoli, coi quali la Vergine<br />
(1) Oss. Rom., 19 maggio 1946.<br />
(?) 2 Cor. 1, 3-4
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 137<br />
Madre ha cosparso la sua « Terra di S. Maria ». Otto secoli di grazie! I primi<br />
cinque sotto il segno di S. Maria di Alcobaga, di S. Maria della Vittoria, di<br />
S. Maria di Bélem, sia nelle epiche lotte contro la mezzaluna per la costituzione<br />
del Paese, sia in tutti gli eroismi avventurosi delle scoperte di nuove isole<br />
e di nuovi continenti, ove i vostri padri andavano piantando col simbolo nazionale<br />
la Croce di Cristo.<br />
Questi tre ultimi secoli sotto la speciale protezione dell'Immacolata, che<br />
il Monarca restauratore, con la Nazione riunita nelle « Cortes » proclamò Patrona<br />
dei suoi Regni e Domini, consacrandoLe la sua corona con speciali<br />
tributo di sudditanza e col giuramento di difendere anche con la vita il privilegio<br />
della sua Immacolata Concezione e « sperando (per usare le sue proprie<br />
parole) con grande fiducia nell'infinita misericordia di Nostro Signore, che<br />
per mezzo della Madonna, Patrona e protettrice dei nostri Regni e Domini,<br />
della quale, a nostro onore, ci professiamo vassalli e tributari, ci protegga e<br />
difenda dai nemici, con la più ampia espansione di questi Regni per la Gloria<br />
di Cristo nostro Dio, per l'esaltazione della nostra Santa Fede Cattolica Romana,<br />
per la conversione dei Gentili e il ritorno degli Eretici » (#).<br />
E la Vergine fedelissima non deluse la speranza che in Lei veniva ri<br />
posta. Solo che si refletta a questi tre ultimi decenni, i quali equivalgono a<br />
secoli per le crisi attraversate e per i benefici ricevuti, solo che ci si fermi a<br />
rimirare questa Cova da Irla trasformata in sorgente di grazie celesti, di prodigi<br />
nell'ordine fisico e ancor più nell'ordine morale, prodigi che, simili a torrenti,<br />
si effondono su tutto il Portogallo e oltrepassando le frontiere si vanno<br />
estendendo a tutta la Chiesa e a tutto il mondo.<br />
Come non elevare un ringraziamento? o piuttosto come poter degnamente<br />
ringraziare? Trecento anni fa il Monarca della restaurazione, in segno<br />
dell'amore e della riconoscenza sua e del suo popolo, depose la corona reale<br />
ai piedi dell'Immacolata, proclamata Regina e Patrona. Oggi voi tutti —tutto<br />
il popolo della Terra di S. Maria, coi suoi Pastori, col suo Governo —alle<br />
preci ardenti, ai sacrifìci generosi, alle solennità eucaristiche, ai mille atti<br />
di omaggio dettati dall'amore filiale, memore dei benefici, avete aggiunto una<br />
preziosa corona per cingere la fronte di Nostra Signora di Fatima, in codesta<br />
oasi benedetta, impregnata di soprannaturale, dove in maniera più viva sì<br />
esperimenta il suo prodigioso patrocinio, dove tutti sentite più vicino il suo<br />
Cuore Immacolato che palpita di immensa tenerezza e di sollecitudine materna<br />
per voi e per l'umanità intera.<br />
Corona preziosa, simbolo espressivo di amore e di gratitudine!<br />
Se non che il vostro stesso immenso concorso, il fervore delle vostre<br />
preghiere, il fragore delle vostre acclamazioni, il vostro santo entusiasmo che<br />
(3) Atto di acclamazione di N. Signora detta Concezione a Patrona del<br />
Portogallo per le Cortes di Lisbona nel 1646).
138 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
vibra irrefrenabile ed il sacro rito testé compiuto in questo momento di<br />
trionfo incomparabile della Vergine Madre, richiamano al Nostro spirito altre<br />
moltitudini ben più innumerevoli, altre acclamazioni ben più ardenti,<br />
altri trionfi ben più divini, un'altra ora — eternamente solenne — nel giorno<br />
senza tramonto dell'eternità : quando la Vergine gloriosa entrando trionfante<br />
nei Cieli, fu dalle gerarchie beate e dai cori angelici elevate sino al<br />
Trono della SS.ma Trinità che, cingendola la fronte di un triplice diadema<br />
di gloria, La presentò alla corte celeste, alla destra del Re immortale<br />
dei secoli, coronata Regina dell'universo.<br />
f E l'empireo vide che Ella era veramente degna di riceverne l'onore, la<br />
gloria, l'impero — perchè più ricolma di grazie, più santa, più bella, più<br />
sublime, incomparabilmente più dei maggiori santi e degli angeli più eccelsi,<br />
soli o tutti insieme uniti, — perchè misteriosamente imparentata in<br />
virtù dell'Unione Ipostatica con la SS.ma Trinità, con Colui che solo è per<br />
essenza Maestà infinita, Re dei Re e Signore dei Signori, quale Figlia primogenita<br />
del Padre, Madre tenerissima del Verbo, Sposa prediletta dello<br />
Spirito Santo; — perchè Madre del Re divino, di Colui al quale il Signore<br />
Iddio, fin dal seno materno diede il trono di David e la regalità eterna<br />
nella casa di Giacobbe (4), di Colui che affermò di aver avuto ogni potere<br />
in Cielo e in terra ( 5 ): Egli, il Figlio di Dio riflette sulla Madre celeste<br />
la gloria, la maestà, l'impero della sua regalità; — perchè associata come<br />
Madre e Ministra al Re dei martiri nell'opera ineffabile dell'umana Redenzione,<br />
Gli è per sempre associata, con un potere quasi immenso nella distribuzione<br />
delle grazie che dalla Redenzione derivano (6).<br />
Gesù è Re dei secoli eterni per natura e per conquista, per Lui, con<br />
Lui, subordinatamente a Lui, Maria è Regina per grazia, per parentela divina,<br />
per conquista, per singolare elezione. E il suo Regno è vasto come,<br />
quello del suo Figlio divino, poiché nulla al suo dominio è sottratto..<br />
Per questo la Chiesa la saluta Signora e Regina degli Angeli e dei<br />
Santi, dei Patriarchi e dei. Profeti, degli Apostoli e dei Martiri, dei Confessori<br />
e delle Vergini; per questo La acclama Regina dei Cieli e della terra,<br />
gloriosa degnissima Regina dell'Universo: Regina caelorum, gloriosa Regina<br />
mundi (7). Regina mundi dignissima (8): e ci esorta a invocarla giorno<br />
e notte tra i gemiti e le lacrime di cui è fecondo questo nostro esilio:<br />
« Salve Regina, Madre di misericordia, vita, dolcezza, speranza nostra ».<br />
(4) Lue. 1, 32-33.<br />
(5) Matth. 28, 18.<br />
() cfr. Leon. XIII Enc. « Adiutricem », 5 settembre 1895 - Ada,<br />
voi. XV pag. 303.<br />
(7) Brev. Rom. 2.a Ant. final. B.M.V. gloriosa Regina mundi.<br />
(8) Off. paro. B.M.V. ant. ad Magn. per annum, Regina mundi dignissima<br />
(Missal. Rom. Commun. in Comm. B.M.V. de Monte Carmelo).
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 139<br />
E questa sua regalità è essenzialmente materna, esclusivamente benefica.<br />
Non è precisamente questa regalità che voi venite sperimentando? Non<br />
sono gli infiniti benefici, le grazie con cui vi ha favorito il Cuore materno<br />
dell'augusta Regina, che voi oggi qui proclamate con vivo senso di gratitudine?<br />
La più tragica guerra, che abbia mai devastato il mondo, ha sfiorato<br />
le vostre frontiere, ma non le ha oltrepassate per la protezione, soprattutto,<br />
della Madonna, che dal suo trono di misericordia, come da sublime<br />
vedetta, quivi collocata nel centro della Nazione, vigilava su di voi e sui vostri<br />
governanti: non permise che la guerra vi toccasse se non quel tanto<br />
che fosse necessario a poter valutare meglio le inaudite calamità, dalle quali<br />
la sua protezione vi preservava, Voi la coronate Regina della pace e del<br />
mondo, perchè aiuti il mondo a ritrovare la pace e a risorgere dalle rovine.<br />
Così quella corona, simbolo di amore ed emblema di gratitudine per'<br />
il passato, di fede e di sudditanza per il presente, diventa ancora, per il futuro,<br />
corona di fedeltà e di speranza.<br />
Neil'incoronare l'Immagine di Nostra Signora, avete firmato con l'attestato<br />
di fede nella sua regalità, quello di una leale sottomissione alla autorità<br />
sua, di una corrispondenza filiale e costante al suo amore. Avete fatto<br />
qualche cosa di più : vi siete arrolati come Crociati per la conquista o riconquista<br />
del suo Regno, che è il Regno di Dio, vi siete cioè obbligati a<br />
lavorare perchè Ella sia amata, venerata, servita intorno a voi nella famiglia,<br />
nella società, nel mondo.<br />
In questa ora decisiva della storia, come il regno del male, con infernale<br />
strategia, adopera ogni mezzo e impegna tutte le forze per distruggere<br />
la fede, la morale, il Regno di Dio, così i figli della luce e i figli di Dio<br />
debbono tutto impegnare e impegnarsi tutti per difenderlo, se vogliono essere<br />
evitate rovine immensamente più grandi e più disastrose di quelle materiali<br />
disseminate dalla guerra.<br />
In questa lotta non ci possono essere neutrali o indecisi : è necessario<br />
un Cattolicesimo illuminato, convinto, ardito, di fede e di precetti, di sentimenti<br />
e di opere, in pubblica e in privato : il motto proclamato quattro<br />
anni fa a Fatima dalla generosa gioventù cattolica: « Cattolici al cento<br />
per cento! ».<br />
Nella speranza che i Nostri voti siano favorevolmente accolti dal Cuore<br />
Immacolato di Maria e affrettino l'ora del suo trionfo e del trionfo del<br />
Regno di Dio, come pegno delle grazie celesti, diamo a voi, Venerabili Fratelli<br />
e a tutto il vostro Clero, all'Ecc.mo Presidente della Repubblica, all'illustre<br />
Capo e ai Membri del Governo, alle altre Autorità civili e militari,<br />
a tutti voi, diletti figli e figlie, devoti pellegrini di Nostra Signora di Fatima,<br />
e a quanti sono uniti a voi in spirito, per tutto il Portogallo, sul continente,<br />
nelle isole, al di là dei mari, diamo a tutti, con grande amore e affetto<br />
paterno la Benedizione Apostolica.
140 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ALLOCUTIO AD IUVENES URBIS (1)<br />
SUMMARIUM : Die 12 Mail 1946 Pius XII altocutionem habuit ad juvenes Urbis,<br />
in Vaticana Basilica conventas, die anniversaria cessationis belli in Italia, prò<br />
consecratione ad beatam Virginem peragenda una cum gratiarum actione. Sutnmus<br />
Pontifex ad triplex iusjurandum Deiparae exhibendum hortatus est.<br />
1° Jusjurandum vitae christianae fide plenae, etiam in operibus. 2" Jusjurandutn<br />
juventutis purae: magna enim et secreta vis italici populi matris integritas<br />
fuit; incipiatur sancta pugna ut thesaurus puritatis die nuptiarum mortisve<br />
in instante incontaminatus sit. 3° Jusjurandum juventutis christianae<br />
cathotice laboriosae a) aperta fidei professione; b) caritativa actione erga alios<br />
sive in materialibus sive in spiritualibus ac praesertim prò castitate; e) recfo<br />
exrcitio iurium civilium.<br />
Allocutio Pontificis in qua mire demonstratur character sociatis devotionis<br />
marianae proprius, invocatione Vergini concluditur : Ipsa benedicat promissiones<br />
iuvenum almae Urbis; una cum ipsis earum sorores Italiae totiusque<br />
orbis.<br />
Ringraziamento e Consacrazione a Maria<br />
Felici voi, dilette figlie, Giovani di Roma, che in frettolose schiere, simili<br />
alle vive onde del mare, siete qui affluite, nel primo anniversario della<br />
fine della guerra in Italia, per consacrarvi, come pegno della vostra filiale<br />
riconoscenza, alla Vergine immacolata. Madre di Dio, in questo centro visibile<br />
della Chiesa universale, in questo immenso tempio, il quale, elevato sulla<br />
tomba del Principe degli Apostoli, simboleggia l'edificio maestoso della fede<br />
cattolica e della civiltà cristiana, che da quasi due millenni hanno apportato<br />
a Roma e all'Italia incommensurabili benefici!<br />
Voi vi consacrate a Maria in un'ora di suprema gravità per le sorti del<br />
vostro Paese, in un'ora, cioè, in cui si presenta imperioso il quesito: dovrà<br />
quella fede cattolica, dovrà quella civiltà cristiana, dare anche in futuro a<br />
questo popolo la sua intima forza e la sua impronta? La risposta, o giovani<br />
generazioni, è, se non unicamente, certo assai largamente, nelle vostre mani;<br />
perchè dalla vostra fede e dalla vostra azione dipenderà, in tanta parte, se<br />
il vessillo di Cristo, il segno della salute, continuerà a risplendere dinanzi al<br />
popolo italiano anche nel suo cammino verso l'avvenire.<br />
Triplice giuramento<br />
E adesso, poiché voi desiderate da Noi una parola che dell'offerta di<br />
voi stesse a Maria vi additi e vi spieghi il significato concreto e il valore<br />
efficace, Noi vi diciamo : Elevate i vostri cuori e le vostre mani per un triplice<br />
giuramento: in attestato di gratitudine e di amore, e per impetrare la<br />
protezione della Vergine sulla vostra patria, promettete alla celeste Regina<br />
di voler essere, sempre e dappertutto, una gioventù credente, una gioventù<br />
(0 Oss. Rom. 13-14 maggio 1946.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 141<br />
pura, una gioventù cattolicamente operosa. Ecco ciò che Maria attende da<br />
voi; ecco ciò che da voi richiede l'ora presente.<br />
1) GIOVENTÙ CREDENTE<br />
I. - Promettete a Maria di essere una gioventù credente. Una gioventù<br />
credente è una gioventù che sa reagire contro la laicizzazione e la volgarità<br />
della vita, contro il suo abbassamento disordinato verso le cose materiali e<br />
terrene, contro la dimenticanza e la negazione di Dio. E' una gioventù, per<br />
la quale il centro della vita è Dio, Gesù Cristo, la eternità. Una gioventù,<br />
che prende come regola della sua condotta la esortazione -di Tobia a suo figlio:<br />
« In tutti i giorni della tua vita abbi Dio in mente; bada di non acconsentire<br />
mai al peccato e di non trasgredire i precetti del Signore Dio<br />
nostro » (1). Una gioventù, che cammina ed agisce sempre sotto lo sguardo<br />
di Dio, che prega, che santifica le feste, che si aduna la domenica intorno<br />
all'altare del Signore, per lodare Dio e attingere dalla santa Eucaristia la<br />
forza di adempire in tutto la sua volontà. Una gioventù che, aliena da un<br />
cristianesimo puramente esteriore, formale, di semplice abitudine, si studia di<br />
comprendere sempre più chiaramente e di assimilarsi sempre più intimamente<br />
e profondamente le inesauribili ricchezze della verità cattolica e dei principi<br />
cristiani, e avanza così con passo sicuro e fermo nel sentiero della fede.<br />
Una gioventù, che fin dai primi anni, si sforza di far passare questa fede<br />
nell'azione e nella vita e in tal guisa tende verso la maturità e la pienezza<br />
della persona cristiana. Tale è la vera gioventù credente; ecco ciò a cui vi<br />
obbligate dinanzi alla vostra Madre celeste e al suo Figlio divino.<br />
2) GIOVENTÙ PURA<br />
II. - Promettete a Maria di essere una gioventù pura. Il segreto della<br />
indistruttibile forza del vostro popolo fu già la madre, la madre cristiana!<br />
Per lungo tempo ella è stata l'orgoglio e la felicità della vostra gente; in lei<br />
si schiudeva e trovava la sua naturale perfezione il fiore di una gioventù<br />
incorrotta. Questa- incontaminata purezza era, fino a un recente passato, la regola<br />
dominante nella gioventù femminile italiana.<br />
Si dovranno ora invece dolorosamente contemplare le aiuole di questo<br />
giardino di Dio calcate dai passi del nemico? Ovunque esso avanza con la<br />
potenza del male, Calpestando il fiore della giovinezza, subito la maestà della<br />
sposa perde il suo splendore, la tenerezza della madre il suo profumo; sul<br />
fango cosparso di petali avvizziti, voci sinistre esaltano il trionfo del divorzio<br />
sul matrimonio indissolubili e della sterilità volontaria sull'amore fecondo.<br />
Soltanto la fronte casta è degna e capace di cingere il diadema, ove risplendono<br />
le gemme della fedeltà coniugale e dell'eroismo materno.<br />
Tocca a voi, dilette figlie, di far sorgere al vostro seguito una nuova<br />
(?) Tob. 4, 6.
142 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÉRII <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
generazione di gioventù femminile, che presenti al Creatore intatto, inviolato,<br />
sull'altare delle nozze o sul letto di morte, il tesoro della sua purezza. Ciò<br />
significa per ognuna di voi arrolarsi nel fronte contro i pubblici corruttori<br />
della innocenza e della purità giovanile. Senza dubbio, tutti i buoni si rallegreranno,<br />
se lo Stato con leggi sapienti combatterà le figure e le rappresentazioni<br />
immorali nella stampa, negli spettacoli cinematografici, sulle scene, alla<br />
radio. Ma spetta a voi di dar anima e vita a quelle leggi; a voi di ravvivare<br />
la santa crociata per la moralità cristiana con la dignità e la purezza del vostro<br />
spirito e del vostro cuore, col dominio sui vostri sensi, con la cristiana modestia<br />
nelle movenze e nel vestito, nella parola e nella condotta, col rispetto<br />
verso i genitori, con la vostra industre delicatezza, intenta a rendere la vita<br />
nel focolare domestico non solo per tutti sopportabile, ma irradiante serenità<br />
e letizia.<br />
Offrite dunque oggi alla sempre Vergine e Madre Maria la vostra incrollabile<br />
promessa di santa purezza! Ed Ella si degni di aiutarvi col suo<br />
potente presidio a fedelmente osservarla sino alla fine!<br />
3) GIOVENTÙ CATTOLICAMENTE OPEROSA<br />
III. - Promettete a Maria di essere una gioventù cattolicamente operosa.<br />
Nel corso degli ultimi tempi la posizione sociale della donna ha subito una<br />
evoluzione non meno rapida che profonda. Ella si è veduta trasportata dal<br />
santuario raccolto della famiglia alla vastità e all'agitazione della vita pubblica.<br />
Ella esercita oggi le stesse professioni, porta le stesse responsabilità, è<br />
investita, anche nel campo della politica, degli stessi diritti dell'uomo. Con<br />
la subitaneità e la precipitazione di un torrente impetuoso, quel rivolgimento<br />
ha rotto gli argini, che la natura e le consuetudini avevano costruiti; ha travolto<br />
la donna, minacciando di scoronarla della sua più nobile dignità e di<br />
strapparla dalla sua missione, la missione materna. Sarebbe vano di reagire<br />
o di recriminare contro una tale trasformazione; ma bisogna scongiurare il<br />
pericolo, che essa importa. E' ciò a cui deve tendere anche la vostra azione.<br />
a) con la professione aperta della fede<br />
Abbiate innanzi tutto il coraggio delle vostre convinzioni, il coraggio<br />
di professare apertamente la vostra fede, qualunque sia il posto in cui la<br />
Provvidenza vi ha collocate. Sia esso in un pubblico ufficio o in una casa di<br />
commercio, in un servizio domestico o in una fabbrica, in una scuola o in<br />
un laboratorio o in una clinica; ovunque voi siate, offrite l'esempio di una<br />
giovane cattolica, cosciente della sua fede, che ne conosce la dottrina, che ne<br />
osserva la legge, che sa sostenerla e, quando occorra, difenderla. Senza dubbio,<br />
ciò richiede sicurezza e padronanza di sé, fortezza per respingere ogni<br />
allettamento nocivo, per sopportare ogni necessaria rinunzia e ogni fecondo<br />
sacrificio. Ma è il minimo che possa attendersi da una giovane cattolica.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 143<br />
b) con l'azione verso gli altri<br />
In secondo luogo, voi dovete avere a cuore di attirare gli altri a voi:<br />
tante giovani, sopratutto, che sentono il bisogno di qualche grande amica,<br />
presso cui incontrare affetto, consiglio, conforto; tante che si trovano sole,<br />
timide, smarrite; tante pericolanti e bramose di essere soccorse nella loro<br />
fralezza. Voi avrete per ciascuna di loro la parola suadente, amorevole, opportuna,<br />
adattata ad ogni singolo caso. Esercitate presso di loro le opere di<br />
misericordia, così corporali — campo ora vastissimo —, come spirituali.<br />
Parlate loro di Cristo, conducetele a Cristo; svelate al loro spirito, alla loro<br />
anima, la verità cattolica nella sua bellezza, gli orizzonti radiosi della morale<br />
cattolica, l'ideale seducente della donna e dela madre cattolica, ma anche<br />
l'ideale della purezza, nella sua più squisita perfezione, della purezza che<br />
rinunzia alle nozze terrene per darsi tutta all'amore di Cristo, al servizio di<br />
Cristo, per amare e servire il prossimo in Cristo con l'apostolato nelle varie<br />
sue forme, fra la gioventù, nelle scuole, fra gli infermi e i sofferenti. Fate<br />
loro conoscere il messaggio sociale della Chiesa cattolica : esso realmente assicura<br />
e garantisce la dignità e il vero bene dei singoli, delle famiglie e di tutto<br />
il popolo.<br />
e) col retto esercizio dei diritti politici<br />
Un buon numero di voi gode già i diritti politici, il diritto di voto.<br />
A questi diritti corrispongono altrettanti doveri; al diritto di voto il dovere<br />
di votare, il dovere di non dare il vostro suffragio che a quei candidati o a<br />
quelle liste di candidati i quali offrano non promesse vaghe ed ambigue, ma<br />
sicure garanzie che rispetteranno i diritti di Dio e della Religione. Pensate<br />
bene: questo dovere è per voi sacro; vi obbliga in coscienza; vi obbliga dinanzi<br />
a Dio, poiché con la vostra scheda elettorale voi avete in mano i superiori<br />
interessi della vostra patria; si tratta di tutelare e conservare al vostro<br />
popolo la sua civiltà cristiana, alle sue fanciulle e alle sue donne la loro<br />
dignità, alle sue famiglie le loro madri cristiane. L'ora è grave. Siate consapevoli<br />
della vostra responsabilità. Andate; andate tutte, giovani e adolescenti.<br />
Andate innanzi col vostro esempio. Andate e illuminate le coscienze ignoranti,<br />
incerte, esitanti. Andate e istruite di casa in casa, di famiglia in famiglia,<br />
di strada in strada, di contrada in contrada. Non vi lasciate vincere da<br />
alcuno in attività, in fervore, in zelo, in spirito di verità, di giustizia, di<br />
amore.<br />
Questo sia dunque il vostro giuramente a Maria: servire con forte fede<br />
ed esemplare condotta la causa del suo Figlio divino mediante la parola,<br />
l'opera, il sacrificio.<br />
Ed ora, o Maria, Vergine potente. Madre di misericordia, benedite queste<br />
dilette vostre figlie, benedite le promesse che vi porgono con tutta la sincerità<br />
della loro anima, con tutta la generosità del loro volere, con tutto l'impeto<br />
del loro amore. Voi le avete loro ispirate, e da voi esse attendono il co-
144 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRII <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
raggio di mantenerle con indefettibile costanza. Esse obbediscono all'impulso<br />
del loro cuore ardente e pronto; esse conoscono la loro debolezza, ma contano<br />
su di voi. Voi darete loro la forza; concederete loro la vittoria. E insieme<br />
con loro benedite tutte le loro sorelle, benedite tutto il popolo dell'Urbe,<br />
tutto il popolo d'Italia e del mondo, affinchè, mediante la vostra<br />
materna intercessione, le grandi risoluzioni dell'oggi siano, per il domani,<br />
generatrici e apportatrici di riconciliazione, di pace, di rinnovamento « in<br />
santità e in giustizia », di bene e di salvezza temporale ed eterna.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
LITTERAE PII PP. XII<br />
EPISCOPIS ORBIS CATHOLICI DE ASSUMPTIONIS B.M.V.<br />
DOGMATICA DEFINITIONE<br />
SUMMARIUM: Pontifex Romanus affirmat se plures petitiones recipisse a<br />
toto orbe catholico, prò deftnitione dogmatica corpoteae assumptionis b. M.<br />
v. His litteris petit Ordinariis locorum et iudicia et desiderata fidelium.<br />
Deiparae Virginis Mariae cum christifideles adsiduum invocent atque<br />
experiantur auxilium, eam magis magisque colere student; ac quandoquidem<br />
amor, si verus altusque pectoribus insideat, ad nova sui ipsius testimonia proferenda<br />
proclivis est, impensioris in eam religionis observantia saeculorum<br />
decursum decorare atque augere contendunt. Qua de causa — idque Nobis<br />
persuasum est — contingit, ut crebro iam dudum Apostolicae Sedi supplices<br />
afferantur litterae — quae quidem ab anno MDCCCIL ad annum MDCCCCXL<br />
receptae, in duo volumina compactae ibidemque, opportunis commentationibus<br />
illustratae, recens typis excusae sunt — a Patribus Cardinalibus, a Patriarchis,<br />
ab Archiepiscopis et Episcopis, a Sacerdotibus a religiosis viris et<br />
feminis, a Sodaliciis et a studiorum Universitatibus, ab innumeris denique<br />
privatis christifidelibus eo Consilio datae, ut sollemni oraculo renuntietur et<br />
definiatur tamquam dogma fidei Beatam Virginem Mariam cum corpore ad<br />
Caelum assumptam esse. Ac nemo profecto ignorai id etiam a duecentis ferme<br />
Vaticani Concilii Patribus, flagrantibus votis, fuisse petitum.<br />
Nobis autem Christi regno tuendo iuvandoque praepositis, tum quae<br />
ei obsunt arcendi, tum ea provehendi quae ei prosunt, iugis cura et pervigil<br />
debet esse officium. Perpendenda igitur investigandaque inde a Summi Pontificatus<br />
exordio Nobis occurrit quaestio, an memoratis postulationibus, potestate<br />
Nostra interposita, obsecundare liceat, deceat, expediat. Huius rei causa<br />
non omisimus neque omittimus Deo enixas adhibere preces, ut semper adorandae<br />
suae benignitatis consilium Nobis adspiret atque aperiat.<br />
Ad hoc caelestis lucis propitiandum auxilium Nostris precibus pia contentione<br />
vestras, Venerabiles Fratres, adiungite. Ad hoc quidem faciendum,<br />
dura paterno vos adhortamur animo, Decessorum Nostrorum, ac praesertim<br />
Pii IX, Deiparam sine originali labe conceptam definituri, rationem et viam<br />
secuti, enixe vos rogamus, ut Nobis significare velitis qua devotione, prò sua<br />
quisque fide ac pietate, clerus popolusque moderamini vestro commissus Beatissimae<br />
Virginis Mariae Assumptionem prosequatur. Praesertim autem nosse
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 285<br />
quam maxime cupimus an vos, Venerabiles Fratres, prò eximia vestra sapientia<br />
et prudentia censeatis Assumptionem corpoream Beatissimae Virginis tamquam<br />
dogma fidei proponi ac definiri posse, et an id cum clero et populo vestro<br />
exoptetis.<br />
Responsa autem expectantes vestra, quae quanto citiora tanto gratiora<br />
Nobis erunt. Dei munerum largitatem atque opiferae praecelsae Virginis favorem<br />
vobis, Venerabiles Fratres vestratibusque adprecamur, dum paternae Nostrae<br />
benevolentiae testem et vobis et gregibus curae vestrae commissis Apostolicam<br />
Benedictionem amantissime in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die 1 mensis Maii anno MCMXLVI<br />
Pontificatus Nostri octavo.<br />
PIUS PP. XII<br />
RADIUS NUNCIUS PII XII MARIANO CONVENTUI<br />
COLUMBIANO CO<br />
SUMMARIUM: Occasione Conventus mariani in cioitate Bogotensi celebrati,<br />
Pius XII alloquitur columbianos: meminit devotionem nationis erga b. v.<br />
cuius patcocinium invocat, auditores hortatuv ut fidem patrum inviolatam servent.<br />
Venerables Hetmanos y amados hijos, congtesistas de Bogotà:<br />
Entre los primeros albores de una -paz, todavia incierta, y animados por<br />
la mas fervorosa y filial devoción a la Madre de Dios, habéis conseguido finalmente<br />
reunir, tras cuatro afios de espera, vuestro Congreso Mariano nacional.<br />
No os sufrìa el corazón mas aplazamiento, porque Colombia, entre sus<br />
muchos titulos de gloria y de nobleza, — que no en balde fué un dia puerta<br />
para la fé y la civilización — cuenta comò uno de los primeros el ser un<br />
pueblo ardientemente mariano. Su suelo rico y hermoso, lo mismo en las<br />
«mas imponentes de sus cordilleras que en las risueiias y fecundas tierras bajas,<br />
se nos presenta corno un manto precioso, donde fingen perlas y rubies los incontables<br />
Santuarios de la Madre de Dios; desde Nuestra Sefiora de la Pena<br />
en Bogotà hasta la Virgen de la Popa en Carla gena; desde la del Rosario en<br />
Tunja, o la de Mongui, o la de la Candelaria de Medellin, hasta la devotisima<br />
Nuestra Sefiora de Chiquinquirà, solemnemente coronada en vuestro primer<br />
Congreso Mariano de 1919.<br />
Colombia, tierra de la Virgen; Colombia, jardin mariano! No sera<br />
està una de las causas que hacen de vuestra patria corno un firme baluarte de<br />
nuestra santa fé en el continente americano, hasta el punto de que, especial-<br />
(-0 Oss. Rom., 1 luglio, 1946.
286 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
mente en alguna de vuestras regiones, se respira todavia aquel aura cristiana,<br />
sana, ingenua y profunda, que por desgrarcia va siendo ya tan rara en el ambiente<br />
viciado de nuestro siglo?<br />
« Grande fué su cuidado nunca interrumpido — ha dicho Nuestro inmortai<br />
Predecesor Leon XIII, insigne devoto de Maria — porque la fé católica<br />
se conservara firme en los pueblos y floreciera integra y fecunda » (#). Y<br />
los que quieran profundizar un dia en el hecho indudable y admirable de la<br />
difusión y conservación de nuestra santa fé en las regiones colonizadas por la<br />
Madre Espana, tendràn que confesar que para obtener tan grande fruto, el<br />
Espiritu Santo inspirò a aquellos heroicos misioneros que con una mano enarbolasen<br />
la Santa Cruz y con otra mostrasen a aquellos pueblos la imagen de<br />
Nuestra Sefiora, piantando alli profundamente aquel triple amor, que ha resistido<br />
a todos los huracanes: amor a la Eucaristia, amor a la Madre de Dio y<br />
amor al Sumo Pontifice. « Bajo los auspicios de Nuestra Sefiora la Virgen Maria<br />
en el misterio de su Immaculada Concepción » decretò la independencia absoluta<br />
el colegio electoral de Cundinamarca; e igualmehte «bajo la especial protección<br />
de la Santisima Virgen Nuestra Sefiora » quedó costituido el Congreso<br />
Federativo de las provincias unidas de la Nueva Granada; en su nombre<br />
ponian el pie en el estribo vuestros abuelos mirando a la cima que habian<br />
de pasar; invocandola se saludaban los caminantes al cruzarse en el sendero,<br />
perdidos acaso en el bosque; con la salutación angelica ungian tres veces su<br />
jornada aquellos hombres fuertes que os precedieron; en el clàsico hogar colombiano,<br />
lo mismo en la ciudad que en la aidea o en la hacienda, se ha<br />
santifkado siempre el final de la jornada con el santo rosario, entonado reciamente<br />
por el jefe de familia y respondido por todos los de casa, familiares y<br />
criados. Y ahora vosotros, reunidos en Congreso Mariano nacional para honrar<br />
y coronar a la Virgen del Carmen, estàis proclamando que Colombia es<br />
siempre Colombia, es decir, mariana, y por consiguiente, inquebrantablemente<br />
católica.<br />
i La Virgen del Carmen, patrona de la gente de mar, que confia su vida<br />
todos los dias a la inestabilidad de las olas y del viento! Desde Nuestro puesto<br />
de timonel de la barca de Pedro, cuando sentimos rugir la tormenta y vemos<br />
saltar ante Nuestros ojos el furor de la marejada, que querria dar al traste con<br />
Nuestro batel, alzamos la mirada, serenos y confiados, a la Virgen del Carmen<br />
— « Respice stellam, voca Mariam » — y la pedimos que nos Nos abandone.<br />
Y aunque el infierno no cese en sus asaltos y la violencia, la audacia<br />
y el furor de las fuerzas del mal aumenten siempre, mnientras contemos con su<br />
poderoso patrocinio jamàs dudaremos de la Victoria.<br />
i La Virgen del Carmen, reina de Colombia! Prometedle solemnemente<br />
(2) Enc. « Adiutricem papali christiani » - Leonis XIII Acta, voi. XV,<br />
pag. 304.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 287<br />
absoluta fidelidad a la fé de vuestros padres, a la dottrina que ellos declararon<br />
fundamiento de vuestra patria, a la Religióni Catóìica, Apostòlica y Romana,<br />
« fuente profusa de las bendiciones del cielo », comò la llamó vuestro Libertador,<br />
el gran Simon Bolivar, en un momento solemne de vuestra vida nacional;<br />
suplicad a la Reina celestial que os conserve lo que siempre ha sido<br />
la base de la felkidad, del bienestar y de la sana alegria de vuestro pueblo:<br />
viva fé, pureza de costumbres, santidad de vida; pedidle que siga mostràndose<br />
Madre de la humanidad —• « Monstra te esse Matcem » porque nuestro<br />
pobre siglo tiene necesidad, hoy mas que nunca, de su humildad, de su sencillez<br />
y de su pureza si no quiere acabar de despenarse en los abismos de la<br />
soberbia, de la doblez y de la corrupción, hacia donde a pasos agigantados se<br />
precipita; rogadle que consuele a los muchos que hoy sufren, pues, coma dijo<br />
uno de vuestros poetas, hablando de la Virgen de las Rocas, « Ella a todos escucha,<br />
a nadie deja, - a todos mira, a todos alboroza, tiene amor para el alma<br />
que se queja - y ritmos para el alma que solloza ».<br />
Nós os deseamos, y pedimos para vosotros, la plenitud de la protección<br />
y del amor maternal de Maria y sobre todo su poderosa intercesión ante su<br />
Divino Hijo, Nós la invocamos fervorosamente en favor de Nuestro digno<br />
Legado, de todos Nuestros amadisimos Hermanos en el Episcopado con su<br />
celoso clero; de las autoridades presentes, de los congresistas y del entero<br />
pueblo colombiano, a quienes de todo corazón bendecimos.<br />
EPISTULA SUMMI PONTIFICIS EPISCOPO GRATIANOPOLITANO<br />
DE MARIANO CONVENTU APUD « LA SALETTE ». (3)<br />
Son Excellence Monseigneur Caittot Evèque de Grenoble.<br />
Au moment où va s'ouvrir le Cinquième Congrès Marial national, il<br />
Nous plait de renouveler au vènere Pasteur du Diocèse de Grenoble, gardien<br />
du sanctuaire de La Salette, le témoignage d'une paternelle confiance, que vient<br />
' d'illustrer l'exceptionnel honneur du Sacre Pallium. En vous exprimant Nos<br />
voeux et Nos compliments les plus fervents, Nous Nous rendons en esprit au<br />
milieu de vos assises dauphinoises, gràce auxquelles votre noble pays rendra<br />
un solennel hommage au Coeur Immaculé de Marie et lui promettra cette filiale<br />
fidélité, spécialement par la sanctification des dimanches et fètes consacrés au<br />
Seigneur, qui l'affermira dans sa vocation chrétienne. Que la celeste Réconciliatrice<br />
des pécheurs obtienne du Sacre Coeur cette effusion de gràces, par où<br />
puisse étre instaurée une digne et véritable paix! Nous vous envoyons à cette<br />
intention, pour le zélé Président, les Prélats et tous les membres du Congrès<br />
Marial, ainsi qu'à votre cher troupeau, comme gage des meilleures faveurs divines,<br />
la Bénédiction Apostolique.<br />
(3) Oss. Rom., 4 sett. 1946.
288 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
EPISTULA SUMMI PONTIFICIS REDEUNTIBUS EX CAPTIVITATE<br />
LOURDII ADUNATIS. (4)<br />
C'est avec une vive émotion que Nous Nous rendons en esprit parmi Nos<br />
chers fils, anciens prisonniers et déportés, revenus, cornine parie l'Apocalypse.<br />
d'une grande tribulation, au fort de laquelle vous avez fait le voeu à Notre<br />
Reine et Mère du Ciel d'un pèlerinage d'action de gràces, que vous accomplissez<br />
en cette douce féte de sa Nativité. Comment n'en serions-Nous pas profondément<br />
touché Nous-mème, qui, lors du Jubilé de la Rédemption, il y<br />
a onze ans déjà, rendions, au nom de Notre vènere Prédécesseur Pie XI, un<br />
semblable hommage à la Vierge de Lourdes, consacrant par avance à son Coeur<br />
Immaculé vos personnes, vos familles, votre pays et la paix du monde. Après<br />
la terrible tempète, vous voici donc réunis dans ce hàvre de salut. Vous y représentez<br />
vos compagnons d'exil et de captivité, vos frères malades et blessés,<br />
cete douloureuse phalange de veuves et d'orphelins, toutes ces familles que le<br />
deuil a cruellement visitées. Et de tant d'épreuves chrétiennement supportées<br />
vous faites un riolocauste de louange et de supplication, que Dieu agréera plus<br />
sùrement des mains de la Très Sainte Vierge Marie, sa Mère et la notre, pour<br />
la resurrection, dans l'ordre chrétien, de vos maisons et de votre bien-aimée<br />
patrie, pour l'établissement et l'accroissement d'une vraie paix parmi tous<br />
les hommes.<br />
C'est dans cette confiance, que Nous unissant de tout coeur à vos prières<br />
et à vos hymnes de reconnaissanse à la Madone, Nous envoyons paternellement<br />
au grand rassemblement marial des prisonniers et déportés, à tous ceux qui<br />
partagèrent leurs larmes, à l'excellent Administrateur de la Cité de la Vierge et<br />
par lui à tous les pèlerins de Lourdes et à la France catholique tout entière,<br />
comme gage des meilleures consolations célestes et de surnaturelle prospérité,<br />
la Bénédiction Apostolique.<br />
(4) Oss. Rom., 7 sett. 1946.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ALLOCUTIO PII XII ALIQUIBUS PARTECIPANTIBUS PIAE<br />
PEREGRINATIONI VULGO « GRAND-RETOUR » (l)<br />
SUMMARIUM : S. Pontifex aliquos excipiendo partecipante* petegrinationi vulgo<br />
« Grand-Retouc », eorum deditionem laudai, sed magis ad inceptum opus<br />
perficiendum hortatuc, ut pietas in Virginem maximum habeat complementum<br />
iti dignis vitae operibus.<br />
Votre petit groupe, très chers fils, Nous rend présentes, en ce moment,<br />
les foules innombrables qui, depuis plus de trois ans et demi, ont pris part<br />
au « Grand Retour » : retour de Notre Dame après son voyage triomplial à<br />
travers son royaume, mais surtout retour des Smes, par Marie, à Jesus. Pour<br />
vous, qui comptez panni les plus zélés conducteurs de ce « Grand Retour »,<br />
vous avez voulu, au nom de tous, venir vers Nous; de tout coeur paternel,<br />
Nous vous accueillons et Nous vous remercions, vous et, en vos personnes,<br />
tous ceux que vous représentez ici. Vous avez fait de votre long pèlerinage un<br />
acte permànent de prière et de pénitence; soyez-en loués. Vous Nous en<br />
montrez les fruits abondants et magnifiques, la récolte visible qui laisse deviner<br />
la ricbesse incomparable de la récolte invisible connue seulement du<br />
Seigneur maitre de la vigne, du divin vendangeur; il est juste de vous en<br />
féliciter.<br />
Et pourtant, plus que des remerciements, plus que des louanges et des<br />
félicitations, vous attendez de Nous une consigne. Bien volontiers Nous<br />
vous la donnons. Elle tient tput entière en ce seul mot: Persévérez! Persévérez,<br />
e* est-à-dire ne vous arrétez pas en chemin avant d'avoir atteint le but;<br />
persévérez, c'est-à-dire suivez toujours la voie étroite où vous vous étes engagés;<br />
persévérez, c'est-a-dire restez fidèles à Celle qui vous a guidés jusqu'ici<br />
et par qui vous conduirez les àmes à votre suite vers l'éternel salut.<br />
Quel que soit le bien que vous avez fait au cours de votre grande mission,<br />
et si bonnes, si sincères, si énergiques que soient vos résolutions, vous<br />
aurez besoin de vous animer sans cesse vous-mème et d'encourager votre<br />
prochain à la persévérance surtout sur ces points, si vous ne voulez vous<br />
résigner à n'avoir allume, durant ces trois ans et demi d'efforts et de fatigues,<br />
qu'un beau feu de paille, si vous voulez faire vótre la parole du Maitre:<br />
« Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur? » (2).<br />
(-0 Oss. Rom., 23 Nov. 1946.<br />
(2) Le. 12, 49.
224 UOCUMEOTA MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
C'est qu'il faut du courage pour persévérer jusqu'au but. Il vous en<br />
faudra pour surmonter au jour le jour votre propre lassitude; il vous en<br />
faudra bien plus encore, las vous-mémes, pour entraìner les autres. Assez<br />
facilement, les foules répondent au premier signal, enthousiastes et généreuses<br />
puis elles se relàchent: au dedans des coeurs, le ressort se détend, un léger<br />
soufflé qui passe éteint la fiamme. A vous de retendre indéfiniment le ressort,<br />
à vous d'entretenir le feu, de ranimer l'étincelle, qui dort quand mème<br />
sous la cendre. Saint Paul ne se lamentait-il pas de l'inconstance des Galates?<br />
(3). Ils étaient si bien partisi et voilà qu'ils se sont arrètés; tout semble à<br />
recommencer. Vous aussi, vous la sentirez plus d'une fois cette épreuve et<br />
vous aurez à faire appel à toute votre energie, au secours puissant de la gràce<br />
pour persévérer, pour recommencer toujours, pour assurer aux àmes et<br />
vous assurer à vous mèmes l'accomplissement de la promesse: « Qui autem<br />
perseveraverit usque ad finem, hic salvus erit » : — c'est celui qui aura persévéré<br />
jusqu'à la fin qui sera sauvé (4) Que rien donc ne vous arréte, très<br />
chers fils : ni la difficulté, ni les déceptions, ni parfois l'apparente sterilite de<br />
votre apostolat. Marchez toujours en avanti<br />
Marchez toujours, mais par la voie où vous ètes engagés, disions-Nous :<br />
cette voie est la bonne. C'est la voie de la prière et de la pénitence, la voit<br />
royale de la Croix. Il n'en est point d'autre pour forcer à battre en retraite<br />
le démon de l'orgueil, de la sensualité, de l'egoisme, qui s'est emparé du<br />
monde et qui le tient captif; Jesus l'a dit: «Hoc genus in nullo potest<br />
exire, nisi in oratione et ieiunio » (5). Il n'en est point d'autre non plus<br />
par où aller et conduire les àmes au terme de la vie éternelle. Jesus l'a enseigné<br />
par son exemple ( 6 ). On a, de nos jours, trop negligé la lecon du<br />
Maitre, trop redouté de n'ètre pas suivi dans la route austère, trop éscomptc<br />
le succès en choisissant d'autres routes plus commodes, plus agréables à la<br />
nature. L'expérience heureuse que vous venez de faire a suffisamment dissipé<br />
l'illusion vaine de la pusillanimité.<br />
Ce n'est pas que Nous dédaignions les ressources humaines, ni que Nous<br />
blamions l'usage qu'on en fait en les adaptant aux oeuvres du zèle, en<br />
les mettant au service de l'apostolat. Tant s'en faut! Dieu a mis à la disposition<br />
des bommes les moyens naturels, afin qu'ils s'en servent aussi pour<br />
poursuivre les fins surnaturelles. Mais l'erreur serait erfeur pernicieuse —<br />
de faire fond d'abord sur ces industries et ces méthodes prétendues modernes<br />
et de ne recourir aux forces surnaturelles de la gràce, par la prière<br />
et par la pénitence, que comme à un renfort subsidiaire: et plùt à Dieu<br />
qu'on recourùt encore toujours! Or, le plus difficile n'est pas l'élan de<br />
(3) Gal. 3, 1.<br />
(4) Mt. 10, 22.<br />
(5) Me. 9, 28.<br />
(6) Le. 9, 23.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 225<br />
ferveur des veillées nocturnes, des processions pieds-nus sur le sol brùlant<br />
ou glacé, s'il ne constitue qu'un épisode passager. Le plus difficile est la<br />
fidélité constante aux devoirs, méme génants, du chrétien, aux pratiques<br />
pieuses, aux menus sacrifices de la vie quotidienne en esprit de réparation,<br />
d'humilité, d'amour.<br />
Il se trompent, au grand datti des àmés, ceux qui pensent les ramener<br />
plus facilement au devoir, à la pratique de la religion en desserant le joug<br />
du Maitre, en s'aventurant par d'autres sentiers que celui par où lui-méme<br />
veut nous conduire. Mais ils ne se trompent pas moins ceux qui ne montrent<br />
de la route que les ronces et les épines, qui ne songent pas à la faire<br />
aimer. Vous avez mieux compris cela, Dieu merci! vous qui marchez et<br />
faites marcher par la voie courageuse, mais qui portez avec vous la Croix<br />
de Jesus pour l'illuminer, l'image de Marie pour la fleurir et l'embaumer.<br />
Voilà pourquoi Nous vous recommandions en commencant: Soyez fidèles<br />
à Celle qui vous a guidés jusqu'ici. Faisant écho à Notre appel au<br />
monde vous l'avez fait entendre autour de vous; vous avez parcouru la<br />
France entière pour le faire retentir et vous avez invite tous les chrétiens<br />
à renouveler personellement, chacun en son propre nom, la consécration au<br />
Coeur Immaculé de Marie, prononcée au nom de tous par leurs Pasteurs. Vous<br />
avez recueilli déjà dix millions d'adhésions individuelles; ce résultat Nous cause<br />
une grande joie et éveille en Nous une grande espérance. Mais la condition<br />
indispensable pour la persévérance dans cette consécration c'est d'en entendre<br />
le vrai sens, d'en saisir toute la portée, d'en assumer loyalement toutes<br />
les obligations.<br />
Nous ne pouvons ici que rappeler ce que Nous disions sur ce sujet en<br />
un anniversaire bien cher à Notre coeur : « La consécration à la Mère de<br />
Dieu... est un don total de soi, pour toute la vie et pour l'éternité; non<br />
pas un don de pure forme ou pur sentiment, mais un don effectif, réalisé<br />
dans l'intensité de la vie chrétienne et mariale » (Discours du 21 janvier 1945<br />
aux congréganistes de la sainte Vierge).<br />
Le grand voyage de Marie, Reine et Patronne de la France, à travers<br />
son beau domarne, est donc achevé; Elle continue, de sa falaise de Boulogne,<br />
de son tróne du ciel surtout, à veiller sur sa famille et à la protéger. Votre<br />
voyage à vous aussi s'achève; continuez en union avec Elle votre oeuvre de<br />
salut. Vous attirerez sur votre peuple et sur vous mémes ses maternelles faveurs,<br />
en gage desquelles, Nous vous donnons, à vous, à tous les participants<br />
du « Grand Retour », à tous ceux qui sont l'objet de votre zèle, à toute<br />
la France bien-aimée, du fond de Notre coeur de Pére, Notre Bénédiction Apostolique.
226 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
EPISTOLA SUMMI PONTIFICIS AD CARD. JACOBUM MC GUIGAN,<br />
QUEM LEGATUM MITTIT AD CONVENTUM MARIALEM E TOTA<br />
CANADIA IN URBE OCTAVIA CELEBRANDUM (25 Martii 1947) (•*)<br />
SUMMARIUM: Asseoerat Pitts XII nostra tempora maxime libertate indigere,<br />
oeram autem illam esse quam Christus in mundum detulit, ideoque a Maria<br />
proficiscitur. Omnes christifìdetes obstent cunctis Ubertatis impedimentis ac<br />
simul mores suos ad Mariae mores componant.<br />
Ab Octaviensi Archidioecesi condita cum mox centum revolvendi sint<br />
anni, illius sollers sacrorum Antistes prò conlatis beneficiis solèmnes vult<br />
Uni Trinoque Deo gratiarum reddere actiones, atque ut hoc debitum religionis<br />
et pietatis officium acceptius sempiterno Numini exsolvatur, id materno<br />
B. Mariae Virginis patrocinio committere studet. Quam ob rem in<br />
urbe Octavia e tota Canadia Marialem Cónventum indixit, qui sacrarum<br />
caerimoniarum nitore, cleri populique frequentia, doctrinae evolvendis argumentis,<br />
morum inculcandis praeceptis, spiritalis demum messis exspectata opulentia<br />
insignis futurus esse prospicitur. Quoniam autem quidquid ad pia fidelium<br />
studia excitanda pertinet, et debemus et ayemus provehere, non solum<br />
stata celebritate palam gaudemus, verum etiam, prò Nostra in Canadensem<br />
Nationem benevolentia, ei laetitiae sanctae accessionem praebere percupimus.<br />
Te igitur, dilecte Fili Noster, Legatum diligimus, renuntiamus, fàV<br />
cimus, qui Nostro nomine et auctoritate Marialis Conventus solemnibus<br />
praesideas; neque dubitamus, quin honorifico tibi demandato munere, ita<br />
perfuncturus sis, ut Ecclesiae profectum, Nobis gaudium, tibi ubertim promerita<br />
compares. Tuum igitur erit ad Marialia festa illa conventuris et imprimis<br />
Octaviensis ecclesiae fidelibus, Nostra omina et hortamenta proferre.<br />
Cogitantibus vero diu Nobis, quid buie tempori magis accommodatum et<br />
salutare, interpres Noster ac veluti os Nostrum effectus, illue conventuros<br />
perdoceas, hoc menti Nostrae effulsit consilium. Quid aevo nostro magis necessarium<br />
et optabile quam libertas et rectus Ubertatis usus in Dei glorialo<br />
et ad Veram fidem profitendam tuendamque? Libertas, caeleste donum praecipuum,<br />
quo homo sponte Dei maiestati legique paret itaque suae nobilitatis<br />
et felicitatis fit faber et universalis ordinis servator et cultor, qua via<br />
acquiratur, quo tendat, quo limite coerceatur, divina óracula apertissime edicunt<br />
: « Si vos manseritis in sermone meo, Vere discipuli mei eritis, et cognoscetis<br />
veritatem, et veritas liberabit vos » (#). Non est libertas, si recte<br />
ea aestimetur, quidquid audendi effrenata potestas, non est in errando et in<br />
delinquendo impunita nequitia. Veritas parens libertatis est; veritas ipsius<br />
est lux, vehiculum, gloria. Atquf Christusi Veritas est, qua cognoscimus<br />
(1) Act. Ap. Sed. 39 (1947) p. 254.<br />
(?) Jo. 8, 32.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 227<br />
abscondita et iusta perficimus, et Christus per Mariam invectus est mundo:<br />
« Veritas quae est in sinu Patris, de terra orta est, ut est etiam in sinu matris.<br />
Veritas, qua mundus continetur, de terra orta est, ut fòemineis manibus portaretur<br />
» (3). Qua ràtione et vera libertas a Maria proficiscitur, quae fuit<br />
omnium Uberrima, quia omnium sanctissima, eademque, cunctarum magistra<br />
virtutum, filios clientesque suos erudit, quomodo se liberare possint a falso<br />
et a malo et ita exigere mortalis tempora vitae, ut bono suo consulentes, aliis<br />
bene facientes, Deo auctiorem laudem comparantes, continenter ad meliora<br />
conscedant. Nomine igitur et auxilio freti Deiparae contendant et pugnent<br />
universi, qui re christiani vocantur et sunt, ut contra eos, qui libertatem<br />
conterunt aut adulterant, huius dignitatem, spem salutemque generis humani,<br />
servent atque apprime suos mores ad Mariae mores componant: hi<br />
enim imitabili gratia renident et alliciente luce fulgescunt : « Quid nobilius<br />
Dei matre? Quid splendidius ea, quam Splendor elegit? » (4). Haec, dilette<br />
Fili Noster, in Octaviensi coetu Nostris verbis alloquere et hortare<br />
adstantes, eos id etiam monens Nos in actuosa et florentissima Canadia spem<br />
ponere in gravissimo, quod urget, incepto restaurandi videlicet omnia in<br />
Christo et Evangelii norma et afflatu saeculum, heu nimium in transversum<br />
actum, emendandi et in auspicatum ordinem et statum restituendo Ut autem<br />
Marialis supra memoratusl Conventus maiores spiritales fructus progignat,<br />
id tibi facultatis facimus, ut, quo volueris die, post Sacrum pontificali<br />
ritu peractum Nostra auctoritate adstantibus christifidelibus Apostoli-,<br />
cam Benedictione impertias, plenaria indulgentia iisdem proposita, consueto<br />
Ecclesiae praescripto lucranda. Nihil demum aliud Nobis restat, nisi ut tibi,<br />
dilecte Fili Noster, et Venerabili Fratri Octaviensi Archiepiscopo necnon Episcopis,<br />
sacerdotibus et fidelibus, qui Octavknsibus sacris Marialibus solemnibus<br />
intererunt vel eis utcumque favebunt, effusa caritate benedicamus, multum<br />
optantes, ut omnes cum Maria et per Mariam, Dei hominumque matrem,<br />
veritatis et libertatis, quae ex Deo sunt et ad Deum ducunt, eximii sitis<br />
amatores et diserti praecones.<br />
Datum Romae apud S. Petrum, die XXV mensis "Martii, in festo Annuntiationis<br />
B. Mariae Virginis, anno MDOCCCXLVH, Pontificatus Nostri<br />
nono.<br />
(3) S. Augustinus, Sermo CLXXXV, 1; Migne P. L. t. 38, e. 997.<br />
(-Ó S. Ambrosius, De Vicginibus lib. II, e. II, 7; Migne P. L. t. 16,<br />
e. 220.
228 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
NUNTIUS RADIOPHONICUS DATUS E TOTA CANADIA CONVEN-<br />
TUM MARIALEM IN URBE OCTAVIA COADUNATIS<br />
(19 Junii 1947) (*)<br />
SUMMARIUM: Historia naticnis canadiensis pecutiarem pietatem ac protectionem<br />
Deipacae ostendtt. Tribus ahhinc saeculis Canadia Matrem Dei honorat<br />
at nunquam ut in praesenti.<br />
C'est avec une douce et paternelle émotion que Nous Nous rendons en<br />
esprit au Congrès Marial d'Ottawa et que, par la voie des ondes, Nous adressons<br />
à Nos chers fils.qui s'y trouvent réunis dans un unanime élan de piété<br />
envers la Mère de Dieu, notre Mère, l'expression de Nos encouragements,<br />
de Nos félicitations, de Nos voeux.<br />
S'il est vrai, comme l'a dit Bossuet, que « quand Jesus entre quelque<br />
part, il y entre avec sa Croix » (2), il est également vrai qu'il n'y entre jamais<br />
sans Marie.<br />
Le Canada, lorsqu'il accueillit la Bonne Nouvelle que, au prix de<br />
leurs sueurs et de leur sang, lui apportaient d'intrépides Missionnaires, ne<br />
pouvait faire exception à cette règie d'or, à cette economie divine. Le jour<br />
où Jacques Carrier plantait la Croix sur les rives du Saint-Laurent et sur<br />
chaque point où il abordait, — la montrant du doigt aux sauvages et levant<br />
les yeux vers le ciel, — le jour où, appliquant còntre un arbre une<br />
image de Marie, il lui confiait le salut de son expédition atteinte par la maladie;<br />
Jesus prenait possession de votre terre, avec sa Croix, avec sa Mère.<br />
Bien humble entrée.<br />
Voyez donc! N'est-ce pas plutòt le prelude d'une marche triomphale<br />
qui ne cesserà de progresser? et dont les solennités d'aujourd'hui, avec tout<br />
leur édat, ne marquènt qu'un stade préparatoire, une étape en avant vers<br />
de nouveaùx triomphes de Jesus, de sa Croix, de sa Mère? A mesure qu'elle<br />
se déroule depuis plus de quatre siècles, la voix des foules, loin de se taire,<br />
s'est faite plus sonore, plus vibrante, plus enthousiaste, dans l'hosanna au<br />
beni qui vient au nom du Seigneur, dans la lovange à Celle par qui il est<br />
venu. Et sans qu'elle se tùt, est venue se joindre, puissante, la voix du bronze<br />
qui, sur l'initiative de Champlain s'est mise, en 1634, à sonner, comme<br />
dans la mère-patrie, l'Angelus du matin, du midi et du soir, la voix des<br />
pierres aussi qui, à leur tour, se sont mises à chanter, dans des centaines et<br />
des centaines de chapelles et d'églises, le noni de la Reine du ciel et de la<br />
terre, proclamée souveraine du Canada. Consacrant à Marie, le 8 décembre<br />
1635, toutes les missions présentes et futures du Canada, saint Jean de Brébeuf<br />
et ses compagnons dédiaient à l'Immaculée Conception un humble sanctuaire<br />
(1) Act. Ap. Sed., 39 (1947) p. 268.<br />
(#) Panégyrique de S. Jean, l.er point.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 229<br />
sur un petit fortin : tei fut le berceau de la vaste et opulente cité de Quebec,<br />
où se dresse aujourd'hui le tempie de Notre-Dame des Victoires. Depuis, quelle<br />
floraison!<br />
Témoignage plus éloquent encore celui du sang des martyrs, du zèle<br />
desi apótres, évèques, prètres, religieux et religieuses, depuis les Ordres plus ànciens<br />
jusqu'aux plus récentes familles religieuses et aux nombreuses phalanges<br />
de l'apostolat la'ique; tous, voués au ^ulte et au service de la Mère de<br />
Dieu, se sont appliqués à la faire connaitre, à la faire aimer; tous ont<br />
place SOU.S son patronage leur oeuvre d'évangélisation et de sanctification. D'un<br />
océan à J'autre, des grands centres industriels aux steppes glacés des Esquimaux,<br />
sur toute l'étendue de votre immense patrie, rayonne, avec la splendeur<br />
de Jesus, le maternel sourire de Marie, Et comment ne pas donner en<br />
cette mémorable circonstance une mention speciale aux dignes fils du grand<br />
évéque Mazenod, dont le nom mème d'Oblats de Marie Immaculée est à lui<br />
seul tout un programme, dont l'activité, déployée à Ottawa mème, dans cette<br />
magnifique Université déjà célèbre, regoit en ce jour la plus encourageante<br />
ricompense?<br />
Quel chemin parcouru sous le regard de la Vierge Immaculée et quelles<br />
perspectives s'ouvrent sur un avenir plus glorieux et plus fécond encore!<br />
Visiblement, la douce étoile a, depuis l'origine, brille sur l'Eglise Catholique<br />
du Canada; elle continue de briller sur elle et de la pròtéger. Que toujours, de<br />
plus en plus, votre espérance se repose en elle, qui vous conduira par les<br />
voies saintes et sures. A elle Nous vous confions au début de ces radieuses<br />
journées mariales.<br />
A son amour et à son intercession, Nous confions votre bien-aimée patrie:<br />
que par Marie, celle-ci jouisse dans le calme et dans la paix des trésors<br />
de la nature dont Dieu l'a favorisée; que, dans la reconnaissance envers le<br />
Créateur de tous ces biens, fidèle à la servir, elle poursuive sa mission de<br />
charité, venant fraternellement en aide aux poignantes necessjtés d'autres peuples.<br />
A l'amour et à l'intercession de Marie, Nous vous recommandons vousméme,<br />
chers fils et chères filles, afin que vous gardiez et que vous mettiez<br />
en valeur, comme votre bien le plus précieux, l'héritage de foi et de vie<br />
chrétienne que vous ont légué vos péres et auquel il Nous est bien doux<br />
de rertdre en ce moment hommage. Oui, gardez jalousement vos magnifiques<br />
traditions; défendez-les vaillamment contre tout ce qui pourrait les ruiner<br />
ou les affaiblir. Loin de là, soyez bien persuadés que, en elles, votre peuple<br />
possedè ses meilleures garànties d'avenir.<br />
Ouvrez les yeux et, d'un regard large et profond, scrutezThorizon pour<br />
prendre conscience des devoirs que comportent les problèmes sociaux d'aujourd'hui<br />
et que la justice sociale vous impose.<br />
Et puis, soyez unis entre vous. Votre commune participation à un
230 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
méme pain eucharistique, votre commuti attachement à la Mère celeste, la<br />
conscience de la commune responsabilité que portent ensemble tous lès fidèles<br />
d'une mème terre, voilà bien de quoi vous maintenir dans la solidarité d'un<br />
grand amour, devant lequel tombent misérablement les préoccupations trop<br />
personnelles et mesquines qui pourraient tendre à diviser et à séparer. « Vivez<br />
unis et dans la paix; et le Dieu d'amour et de paix sera avec vous » (#).<br />
Daigne Marie se montrer à vous médiatrice de cette paix et de cet amour.<br />
Avec une confiance sans borne et sans réserve dans sa maternelle sollicitude<br />
pour vous, chers fils et chères filles, Nous vous donnons à vous tous,<br />
assemblés en ce moment dans un commun hommage à la Mère de Dieu, à<br />
vous tous, evéques, prétres et fidèles, au bien aimé archidiocèse d'Ottawa, en<br />
cette année centenaire de sa fondation, et à son dévoué Pasteur, ainsi qu'à tout<br />
le pays et à tout le peuple du Canada, comme gage des meilleures faveurs célestes,<br />
la Bénédiction Apostolique.<br />
Beloved Children in Christ Jesus: You have opened a congress which<br />
will be memorable in the proud annals or" your country. This is not the<br />
first time that Canadian skies have been pierced by paeans of praise to honour<br />
her whom the King, the King of Kings has wished to honour. More than three<br />
centuries ago Mary's sweet name was given to river and lake, to mountainpeak<br />
and bay in your land, and devotion to her Most Pure Heart was<br />
sanctifying family hearths. A first settlement might be little more than<br />
a few rough cabins along the lower banks of the river, but a chapel was<br />
there, dedicated to God to honour the Immaculate Conception of Mary.<br />
Other brave spirits carne to penetrate farther up the river and their city<br />
was to be Mary's own; their battlecry against the savages of the forest was:<br />
Ave Purissima.<br />
But those early champions of Mary's honour to the glory of her Son,<br />
for ali their adventuresome fervour, could never have imagined the scene<br />
that Canada presents today. In the national capital, before most eminent representatives<br />
of Church and State, thousands have gatbered to make public<br />
professioni of their faith, Canada's rich heritage from Old France and to rededicate<br />
to Mary Immaculate the country that they love, with whose future<br />
are bound up the happiness and welfare of their children and children's children.<br />
With keen Joy We feel conscious of Our own presence in your midst<br />
in the person of Our Cardinal Legate. Surely Our venerable Brother, the<br />
devoted Shepherd of your soùls, responded to a holy inspiration, when he<br />
planned to commemorate the centenary of the diocese of Ottawa by a Marian<br />
Congress, whose sessions and liturgical functions would help you to know<br />
better and love more ardently creation's incomparable glory, and whose<br />
(3) 2 Cor. 13, 11.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 231<br />
crowning ad would be the consecration of ali — town, city and province<br />
—• to Mary, the Mother of God.<br />
Mother of God! What an ineffable title! The grace of the divine maternity<br />
i$ the Key which opens up to weak, human scrutiny the untold riches<br />
of Mary's soul; as it is likewise a challenge commanding for her the utmost<br />
reverence of every creature. « She alone by her dignity transcends heaven<br />
and earth. None among created beings visible or invisibile can compare with<br />
her in excellence. She is at once the handmaid and the Mother of God, a<br />
Virgin and yet a Mother » (4).<br />
But when the little maid of Nazareth uttered her fiat to the message<br />
of the Angel and the Word was made flesh in her womb, she became not<br />
only the Mother of God in the physical order of nature, but also in the<br />
supernatural order of grace she became the Mother of ali, who through the<br />
Holy Spirit would be made one under the Headship of her divine Son.<br />
The Mother of the Head would be the Mother of the members (5). The<br />
Mother of the Vine would be the Mother of the branches.<br />
Our filial love of Mary prompts Us to dwell for a space in prayerful<br />
meditation with you, beloved children, on these beautiful truths. But time<br />
will not permit Us. You will ponder them in your hearts during these<br />
days of extraordinary grace, which are beginning for you. Let the sin-laden<br />
soul take courage and know that a Mother's heàrt filled with mercy is pleading<br />
with her divine Son for the needed grace of repentance and forgiveness. Let<br />
growing youth of both sexes know that a loving Mother's eyes are always<br />
on them. No path or circumstance is hidden from her anxious care. Go<br />
forward then with determination, my dear young men and young women;<br />
vindicate the glory of your Immaculate Mother. In the face of a vicious world<br />
prove that young hearts can stili be chaste. And oh how much depends<br />
in the genuine, active Catholicity of the home!<br />
Rejoice, O most pure One, Mother of God, in the holy desires and resolutions<br />
of tfay dear children of Canada. They are thine; they wish to cling<br />
ever to thy guiding hand. Protect them under the wings of thy affection<br />
and mercy. Defend them against the perii that threatens the human family<br />
and menaces especially those who wish to be faithful to thy Son and His<br />
Church.<br />
As a pledge of this precious blessing, beloved children, and as a token<br />
of Our paternal affection, to you, to ali who take part in this Congress and<br />
who have assisted in its preparation, We impari the Apostolic Benediction.<br />
(4) Brev. Rom. Off. B. M. V. lect. V.<br />
(5) S. Aug. De Sancta Virgin, cap. VI - PL, t. 40, e. 399.
232 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
EX ALLOCUTIONE PII XII ADSTANTIBUS CHRISTIFIDELIBUS<br />
QUI ROMAM CONVENERANT AD CANONIZATIONEM LUDOVICI<br />
MARIAE GRIGNION DE MONTFORT CELEBRANDAM<br />
(Die 21 Julii 1947) (1)<br />
SUMMARIUM: S. Pontifex affirmat nullum peccatorem, iuxta Montfort, Marine<br />
restitisse, pietatemque sinceritate praestare debere. Traditionalem cultum in<br />
Christi unione, duce Maria, consistere. Huius devotionis consuetudines mutare<br />
secundum varias temporum, locorum personarum conditiones. Ecctesiam filiis<br />
iustam libertatem vindicare, ita ut nulla devotionis forma sit ceterarum exclusiva.<br />
Adstantes monentur ut in s. Aloisio Udem in Virginis intercessionem,<br />
tnrtutes ac erga Jesum amorem imitentur.<br />
...Le grand ressort de tout son ministère apostolique, son grand secret<br />
pour attirer les àmes et les donner à Jesus, e'est la dévotion à Marie. Sur<br />
elle, il fonde toute son action: en elle est toute son assurance, et il ne pouvait<br />
trouver arme plus efficace à son epoque. A l'austérité sans joie, à la<br />
sombre terreur, à l'orgueilleuse dépression du jansénisme, il oppose l'amour<br />
filial, confiant, ardent, expansif et effectif du dévot serviteur de Marie, envers<br />
celle qui est le refuge de* pecheurs, la Mère de la divine Gràce, notre<br />
vie, notre douceur, notre espérance. Notre avocate aussi; avocate qui placée<br />
entre Dieu et le pécheur est toute occupée à invoquer la clémence du juge<br />
pour fléchir sa justice, à toucher le coeur du coupable pour vaincre son<br />
obstination. Dans sa conviction et son expérience de ce róle de Marie, le<br />
missionnaire dédarait avec sa pittoresque simplicité que « jamais pécheur ne<br />
lui a resistè, une fois qu'il lui a mis la main au collet avec son rosaire ».<br />
Encore faut-il qu'il s'agisse d'une dévotion sincère et loyale. Et l'auteur<br />
du « Traité de la vraie dévotion à la Sainte Vierge » distingue en traits<br />
précis celle-ci d'une fausse dévotion plus ou moins superstitieuse, qui s'autoriserait<br />
de quelques pratiques extérieures ou de quelques sentiments superficiels<br />
pour vivre à sa guise et demeurer dans le péché comptant sur une<br />
gràce miraculeuse de la dernière heure.<br />
La vraie dévotion, celle de la tradition, celle de l'Eglise, celle, dirions-<br />
Nous, du bon sens chrétien et catholique, tend essentiellement vers l'union<br />
à Jesus, sous la conduite de Marie. Forme et pratique de cette dévotion<br />
peuvent varier suivant les temps, les lieux, les inclinations personnelles. Dans<br />
les limites de la doctrine saìne et sùre, de l'orthodoxie et de la dignité<br />
(lÉlu eulte, l'Eglise laisse à ses enfants une juste marge de liberté. Elle a<br />
d'ailleurs conscience que la vraie et parfaite dévotion envers la Sainte Vierge<br />
n'est point tellement liée à ces modalités qu'aucune d'elles puisse en revens<br />
diquer le monopole.<br />
Et voilà pourquoi, chers fils et chères filles. Nous souhaitons ardem-<br />
(-*) Act. Ap. Sed., 39 (1947) p. 412.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 233<br />
ment que, par dessus les manifestations variées de la piété envers la Mère<br />
de Dieu, Mère des hommes, vous puisiez tous, dans le trésor des écrits et<br />
des exemples de notre saint, ce qui a fait le fond de sa dévotion mariale:<br />
sa ferme conviction de la très puissante intercession de Marie, sa volonté<br />
résolue d'imiter autant que possible les vertus de la Vierge des vierges, l'ardeur<br />
véhémente de son amour pour elle et pour Jesus...<br />
NUNTIUS RADIOPHONICUS MESSANENSIBUS<br />
DATUS DIE 13 AUGUSTI 1947 (1)<br />
SUMMARIUM: 5. Pontifex, radiophonicis undis iterum Messanae forum, Virgini<br />
dicatum, illuminat; renovationem consectationis Deiparae hortatut quae<br />
monet veratri pacem in evangelica iustitia f andari.<br />
Gaudeamus omnes in Domino — Assumpta est Maria in Coelum; gaudent<br />
Angeli.<br />
Rallegriamoci tutti nel Signore! — Il canto della nostra allegrezza —<br />
allegrezza di tutta la Chiesa — salga a Maria nella imminente solennità<br />
della sua Assunzione al Cielo tra gl'inni angelici.<br />
E voi, Messinesi, figli Nostri diletti, figli di Maria privilegiati, esultate<br />
di santa gioia, mentre vedete riaperta al culto la vetusta vostra Cattedrale,<br />
per la seconda volta risorta dalle rovine, e restituito ancor più fulgido<br />
il suo splendore alla monumentale colonna votiva che la vostra pietà<br />
eresse alla celeste fede, e il Nostro Predecessore illuminò la prima volta a<br />
suggellare la testimonianza stessa e quasi ad additarne la smagliante vivezza<br />
nel trascendente simbolo della luce.<br />
A Noi avete ora chiesto di riaccendere cotesta colonna dopo là funesta<br />
vicenda di una atrocissima guerra che, travolgendo uomini e cose, addentò<br />
furiosa anche il vostro pacifico monumento mariano e lo fasciò per<br />
più anni di notturna tenebra, come ad annnullarne il glorioso significato.<br />
E Noi, non senza un commosso palpito del Nostro cuore, educato fin<br />
dalle ginocchia materne a battere forte per la dolcissima Madre di Dio,<br />
ripeteremo fra alcuni istanti il simbolico gesto. In questa mistica sera, al<br />
cospetto del vostro azzurro mare e della vostra terra incantata, nella trepida<br />
esultanza di tutto un popolo, che in questo momento appunta alla<br />
colonna votiva i suoi sguardi, a Noi il-suo pensiero, a Maria tutta l'anima,<br />
«eco ridoneremo al monumento della vostra fede la sua fulgida veste, onde,<br />
nuovo faro ai viventi, essa additerà ancora ai naviganti il porto e ai cuori<br />
affaticati il Cielo.<br />
Ma compiendo per voi il gesto devoto e auspicante, Noi riaffermiamo<br />
della simbolica accensione l'alto significato.<br />
(1) Oss. Rom., 15 agosto 1947.
234 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGlSTERtl <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Questa accensione infatti non indica tanto un monumento che risorge<br />
quanto una promessa che si rinnova.<br />
E' la promessa di una città che, devota a Maria nei secoli e gelosa<br />
custode di tradizioni che della sua pietà mariana furono costante ornamento<br />
e quasi gentile palladio, ritorna oggi esultando a così gloriosa orma della<br />
sua storia; e noverando fasti e ravvivando memorie, cancella l'offesa recata<br />
alla sua pietà dal cieco turbine della guerra devastatrice. Ai piedi di<br />
questa colonna votiva essa ripete a Maria la sua gratitudine e la sua ferma<br />
volontà di non smentire nel privato e nel pubblico costume quella fede che<br />
così apertamente e solennemente vuole affermar al cospetto del mondo, nelle<br />
tenebre della notte come nella piena luce del giorno.<br />
Così accolga la Vergine benedetta il rinnovato omaggio della Sua Messina,<br />
in giorni tutti pieni ancora del martirio d'una guerra, che ha aperto<br />
così profondi solchi di lutto e di dolore. Ai cuori, da per tutto trepidanti<br />
per la minaccia di nuovi mali e incerti di un domani denso d'incognite, ottenga<br />
la benigna Madre di ritrovare sotto i segni di Dio alla luce del Suo<br />
divin Figlio, le smarrite vie della pace.<br />
A voi, che ascoltate riverenti da secoli i Suoi materni ammonimenti»<br />
ricordi la Regina del Cielo, come alla pace vera, profonda, durevole non<br />
viene l'uomo, non vengono i popoli se non per gli ardui, ma sicuri sentieri<br />
della giustizia evangelica e di quell'amore forte e generoso che di questa<br />
giustizia è il più alto coronamento.<br />
Ricordi essa a Voi e a tutti come, non per fraterne contese e per vittorie<br />
di egoismi, non per violenze e cupidigia di potere, non per ostinate<br />
rivalità si conquista da noi e dalla famiglia umana il supremo bene di quella<br />
pace, a cui pur siamo tutti chiamati, ma attuando la dottrina di Colui, il<br />
quale solo ha potuto nominarsi Principe della Pace e altra guerra non ha<br />
proclamato che il combattimento dell'uomo contro le proprie passioni.<br />
Con questi sensi e con questi voti, prostrati anche Noi in spirito ai<br />
piedi di Maria troneggiante sulla luminosa colonna del vostro lido, la invochiamo<br />
perpetuamente presente in mezzo a voi coi suoi materni favori,<br />
mentre a voi tutti, alle vostre famiglie, alla vostra Città e alla vostra isola<br />
impartiamo di gran cuore l'Apostolica Benedizione.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 235<br />
NUNTIUS RADIOPHONICUS DATUS CHRISTIFIDELIBUS IN MAA-<br />
STRICHT COADUNATIS OB CONVENTUM MARIALEM HOLLAN-<br />
DIAE (5 Sept. 1947) (J)<br />
SUMMARIUM : Laudatur activitas, fides Èataoorum CathoUcorum; memoratur<br />
onus serxxmdi augendique vitae feligiosae. B. Maria Vigo ad hoc auxilium<br />
opportunum praestabìt.<br />
C'est avec joie que Nous Nous rendons, chers Fils et chères Filles des<br />
Pays-Bas, à votre désir de recevoir, par la voie des ondes, Notre Bénédiction,<br />
au conrs deTimposante manifestation, qui vous a réunis dans cette ville de<br />
Maastricht, si fervente de vie catholique, si riche d'antiques monuments et<br />
de trésors d'art chrétien, et par une grlce singulière, préservée des destructions<br />
de la guerre - afin d'honorer la très pure Vierge et Mère de Dieu, Marie.<br />
Elle Nous procure aussi l'occasion de vous adresser, à vous, dont la foi<br />
est admirée dans le monde entier (#), une paternelle parole de salutation,<br />
de louange et d'encouragement.<br />
Votre Congrès vient marquer à peu près le terme d'un siècle, qui mérite<br />
certainement d'étre retenu comme l'un des plus remarquables pour l'Eglise<br />
Catholique aux Pays-Bas; cent ans de progrès, d'accroissement, de vigueur,,<br />
dans l'organisation et dans les manifestations visibles de la vie ecclésiastique<br />
sans doute, mais non moins dans le perfectionnement de la vie intérieure<br />
des fidèles. fadmirable mouvement eucharistique, qui s'ést dévéìoppé panni<br />
vous, en est une preuve magnifique. C'est avec joie aussi que Nous Nous<br />
plaisons à commémorer particulièrement l'organisation de l'école pour la<br />
jeunesse catholique, que vous avez obtenue au prix d'un long et persévérant<br />
effort; votre activité charitable et sociale, exercée selon les normes des<br />
Autorités ecclésiastiques, est couronnée des meilleurs succès; votre incompara -<br />
ble zèle et votre contribution en faveur des Missions catholiques. Et ce<br />
Nous est un vrai réconfort de penser combien l'affermissement de la vie catholique<br />
aux Pays-Bas s'est avere bienfaisant pour votre Pays, et avec quelle<br />
ardeur aussi, dans les moments les plus durs et les plus difficiles, vous étes restés<br />
exemplairement fidèles à votre Patrie, Dans ce noble devoir; comme aussi<br />
dans le sentiment de la charité et du pardon, il est juste de reconnaìtre que<br />
vous a précédés.vous frayant courageusement la voie, votre venere Episcopat,<br />
avec à sa téte le très digne Cardinal Archevèque d'Utrecht, Notre Légat<br />
à votre Congrès, intrepide héraut et défenseur de la doctrine et de la morale<br />
catholique contre les erreurs du néopaganisme et du racisme, contre<br />
les excès de la vengeance et de ces solennelles assises, ne monterait pas de<br />
vos coeurs et de vos lèvres, en une puissante harmonie, un chant d'action<br />
(1) Oss. Rom., 7 sett. 1947.<br />
(2) Cfr. Rom. 1, 8.
236 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
de gràce à Dieu, Pére des miséricordes, dont les ixiscrutables conseils et les<br />
voies mystérieuses ont regi et conduit l'histoire de l'Eglise catholique aux<br />
Pays-Bas (3); à l'Homme-Dieu, notre Sauveur Jésus-Christ, « Dieu bèni<br />
dans les siècles » (4); à la très Sainte Vierge Marie, qui vous protège et<br />
intercéde pour vous, et dont la maternelle sollicitude s'est manifestée de manière<br />
si tangibile tout au long de ce dernier siècle?<br />
L'avenir, chers Fils et chères Filles, est impénétrable à vos jeux. Seul*<br />
l'omniscierice divine sait ce qu'il nous apporterà. De toute facon, à vous<br />
s'impose le devoir de maintenir, et mime d'élever toujours plus haut le niveau<br />
de votre vie religieuse, de votre ptomptitude au sacrifce, de votre esprit<br />
communautaire; toujours plus haut aussi la discipline et la morale chrétienne<br />
du mariage et de la famille, le sens de la justice sociale, le feu de la cbarité.<br />
L'histoire de l'Eglise montrè combien il est difficile de remplir un tei devoir,<br />
et quelle profonde humilité il faut pour cela, quelle vigilante sagacité, quelle<br />
étroite union avec le Christ, source de toute notre energie surnaturelle.<br />
Afin que vous soyez dignes et capables d'une pareille tàche, Marie<br />
vous viendra en aide, Elle, la Mère de la divine gràce, le Secours des chrétiens.<br />
Au peuple dévot et craignant Dieu, qu'Elle obtienne le don de perseverante<br />
et de fermeté dans la vraie foi et dans l'observance des commandements.<br />
Qu'Elle aide ceux qui se sont éloignés de Dieu à se soumettre de bonne gràce<br />
aux divins préceptes. Qu'Elle obtienne à vos prétres, la gràce d'une vie<br />
sainte, et qu'Elle les enflamme de zèle pour le salut des àmes. Qu'Elle se<br />
montre envers vos enfants et vos jeunes gens une Mère empressée, afin que,<br />
purs d'esprit et de corps, ils puissent, durant les années de la croissance, s'élever<br />
à la perfection de l'homme chrétien. A ceux enfin, sur qui pése la<br />
responsabilité de la direction des affaires publiques, qu'Elle accorde des temps<br />
plus tranquilles, une vision claire et la force dans l'action.<br />
O Marie, Stella Maris, préservez vos fidèles du péché et des afflictions<br />
spirituelles; donnez aux prisonniers la libération, réconfortez les sans-patrie<br />
et les sans-toit, comme aussi tous les pauvres et les nécessiteux. Ne refusez<br />
pas votre main secourable à tous ceux qui participent à cette grandiose assemblée<br />
en votre honneur et à tous ceux qui kur sont unis de coeur et<br />
d'esprit, afin qu'une si splendide solennité se voit couronnée d'abondantes<br />
graces en Jésus-Christ votre Fils, Roi de l'univers, à qui soient gioire et<br />
honneur avec le Pére et le Saint-Esprit dans tous les siècles des siècles.<br />
(3) Cf. 2 Cor., 1, 3; Rom. 11, 33.<br />
(4) Rom. 9, 5.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
RADIUS NUNTIUS CONGREGATA MARIANIS BARCINONAE<br />
E TOTO ORBE COADUNATIS (7 DEC. 1947) (*)<br />
SUMMARIUM: Magnum Pontificis gaudium prò conventi! e toto orbe colletto.<br />
Congregationes Marianae ubicumque terrarum ftorent ac imitate multiplicitateque<br />
laborum commendantur. Duo peticula Manda: « haeresis actionis<br />
» et impietas Ma aliarum pietatis formarum intolerans. Optat illis Pontifex<br />
novos in operibus fructus maioresque profectus. Peitio coetestium benedictionum<br />
ab Immaculata Deipara.<br />
Nos sentimos animados de un sincero gozo siempre que podemos dirigirNos<br />
a un Congreso, donde se hallan reunidos tantos amados hijos Nuestros<br />
venidos de todos los confines del mundo, y que Nos profesan filial afecto y<br />
adhesión incondicional. Por elio es hoy grande Nuestra alegria, al hablar<br />
a representantes de las Congregaciones Marianas, a las cuales profesamos entrafiable<br />
amor, no solamente con el paterno afecto del Pastor Supremo de<br />
la Iglesia hacia una de sus mas escogidas milicias, sino también porque renovàis<br />
en Nos dulcisimos recuerdos personales de Nuestra juventud, cuando<br />
Nos fué concedida la gracia de consagrarNos a la Madre de Dios, en la Gongregación<br />
Mariana.<br />
Nos satisface ademàs saber que os habéis juntado en torno a la ejemplar<br />
Congregación de Barcelona, que, no sólo es modelo de viva espiritualidad y<br />
de eficaz actividad, mas también ejemplo perspicuo de lo que pudo y puede,<br />
con la gracia de EHos y la ayuda de la Madre Inmaculada, el esfuerzo confiado<br />
y constante de sus celosos Directores en procurar el florecimiento de<br />
una Congregación Mariana.<br />
Mas no se trata tan sólo de la benemèrita Congregación de Barcelona,<br />
sino de todas las del mundo, especialmente las de Espana. En las Congregaciones<br />
de esa católica Nación, que os ha acogido con tanto amor, tenéis el<br />
ejemplo de la gran variedad, dentro de la unidad esencial, que éstas pueden<br />
revestir adaptàndose de dia en dia con notable flexibilidad a las mas diversas<br />
necesidades de la Iglesia, y a las circunstancias mas diferentes del momento<br />
actual, aunque permaneciendo siempre fieles a sus formas esenciales de espiritualidad<br />
y apostolado.<br />
Cuantas veces, tanto Nuestro Predecesor, de gloriosa memoria, cuanto<br />
Nos mismo, hemos recordado la rica tradición y la actual eficacia de las<br />
Congregaciones Marianas, asi corno los imperiosos deberes, que en la hora<br />
(*) In Ada Ap. Sed., 39 (1947) p. 632-634.
260 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
presente pesan sobre ellas y sobre las demàs organizaciones semejantes para<br />
la formación espiritual de sus miembros, y para el intenso ejercicio del apostolado,<br />
tantas otras veces hemos también declarado que la Congregación<br />
Mariana, al colaborar fraternalmente con todos por la causa de Dios y el<br />
bien de las almas, puede conservarse siempre fiel a sus formas y caracteristicas<br />
proprias.<br />
Pues en este magnifico movimiento mundial de seglar apostolado, tan<br />
caro a Nuestro corazón, precisa evitar dos enganos, que pueden insinuarse<br />
aun en almas de buena voluntad. Uno es el peligro de exclusivismo, ya del<br />
elemento externo, de un trabajo superficial y naturalista, que Nos hemos llamado<br />
en otro lugar « la herejia de la acción » (-*), ya del elemento interior,<br />
con una excesiva y timida limitación a la piedad, que se compagina poco<br />
con aquellas palabras del Senor : « Fuego he venido a traer a la tierra, 2 y<br />
qué quiero sino que prenda? » (#). En segundo lugar, es necesario prevenir<br />
el error, que algunos, impulsados de buen celo, pueden tener, de querer uniformar<br />
las actividades en prò de las almas y someterlas todas a una forma<br />
comùn, con miopia de concepción del todo ajena a las tradiciones y al suave<br />
espiritu de la Iglesia, heredera de la doctrina de San Pablo: « Unos tienen<br />
un don, y otros, otro; pero todos el mismo Espiritu •» (3). Y, corno en los<br />
ejércitos de la tierra, diversas armas y cuerpos aseguran con su diferencia la<br />
armònica cooperación comùn que lleva a la Victoria, del mismo modo, junto<br />
a otras formas de celo, por importantes y aun principales que sean, la Iglesia<br />
desea y alienta la existencia de organizaciones de apostolado seglar, corno<br />
las Congregaciones Marianas, y que prosperen y se desarrollen en sus formas<br />
y métodos, siendo dentro del ejército de Cristo una bella muestra de la fecunda<br />
multiplicidad del apostolato católico, manifestado en diversas obras<br />
y organizaciones, que trabajan todas intensamente bajo la guia y protección<br />
de la Cabeza Suprema de la Iglesia.<br />
Nos conmueve ademàs el saber còrno en estos momentos, en esa hermosa<br />
ciudad espanda, se han reunido Congregantes de todo el mundo, que,<br />
llevados de su fervoroso sentimiento filial para con su Madre y Reina, se<br />
unen en un haz apretadb de amor y confianza, y estàn rogando a Dios, Supremo<br />
Glorificador, se digne afiadir un nuevo florón a los privilegios de<br />
Nuestra Sefiora. Elio Nos recuerda el espectàculo impresionante de hace casi<br />
un siglo, cuando también las Congregaciones Marianas, uniéndose a las sùplicas<br />
de toda la Cristiandad, se volvian a Nuestro Predecesor, de santa memoria,<br />
y asimismo Congregante Mariano, en humilde demanda de la proclamación<br />
del Dogma de la Inmaculada ;y, después de tan instantes ruegos,<br />
(1) Epist. Apost. saeculo exeunte a Precatione Apostolatus constitutione,<br />
16 Junii 1944. In Acta Apost. Sedis, 36 (1944) p. 239.<br />
(*) Le. 12, 49.<br />
(S) 1 Cor. 12, 4.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 261<br />
parecian callar en actitud expectante, corno diciendo en sus corazones : « Et<br />
nane, Petre, doce nos ».<br />
Con paternal benevolencia os auguramos nuevos progresos en la vida<br />
cspiritual y en las obras de celo, elementos esenciales de vuestras Congregaciones,<br />
para que ese pacifico ejército de Maria esté dispuesto a la defensa<br />
abnegada y heroica de la Iglesia de Jesucristo. Nos pedimos a vuestra Madre<br />
Inmaculada, que teina gloriosa en cuerpo y alma desde el cielo, que, por su<br />
intercesión, la gracia sobreabundante de lo alto descienda sobre las dignas<br />
Autoridades Eclesiàsticas y Civiles, que aun desde los mas eminentes cargos<br />
han querido realzar este Congreso con su presene ia o adhesión, sobre vosotros,<br />
amados Congregantes, que unis en el suave lazo del amor a Maria todas las<br />
condiciones humanas, las mas diversas clases sociales y las mas apartadas naciones,<br />
sobre aquéllos que amàis y sobre las almas que se benefician de vuestro<br />
celo, mientras que, en prenda de Nuestro particular amor, os impartimos de<br />
todo corazón Nuestra Bendición Apostòlica.<br />
EPISTULA ENCYCLICA « AUSPICIA QUAEDAM » (i)<br />
SUMMARIUM: Affutgent quaedam auspicio pacis; tamen adhuc oidere est coelam<br />
gravibus infuscari nubibus. Ad Deum confugendum. Indicuntur preces<br />
a pueris Virgini per mensem majum persolvendae, praesertim ad obtinendam<br />
plenam gentibus concordiam, nominatim in Palaestina. Supplicationibus respondeat<br />
redintegrata vita. Sum. Pont, optat ut omnes, sicut publice per os<br />
suum, ita private se Immaculato Cordi Mariae consecrent.<br />
Auspicia quaedam in praesens affulgere videntur, e quibus dare portenditur<br />
universam hominum communitatem post tot excidia vastationesque, quae<br />
immane diuturnumque peperit bellum, vehementer velie salutiferae ingredi<br />
itinera pacis; atque iis, qui perditas fortunas reficere, qui discordias componere,<br />
quique ex ingentibus, quas lamentamur, ruinis ad novum procedere prosperitatis<br />
ordinem enitantur, secundas dare aures exoptare, potius quam iis,<br />
qui ad mutuas acerbasque contentiones, qui ad odia simultatesque compellant,<br />
ex quibus procul dubio nihil aliud oriri possit, nisi nova ac graviora populis<br />
detrimenta.<br />
Nihilo secius, etsi non leves habentur causae, e quibus Nos ac Christiana<br />
plebs solàcia hauriamus, atque in spem erigamur meliorum temporum, non<br />
desunt tamen res atque eventus, quae paternum sollicitent et angant animum<br />
Nostrum. Quamvis enim fere ubique debellatum sit, nihilominus alma pax<br />
non omnium mentes serenavit hominum; atque adhuc videre est caelum gravibus<br />
infuscari nubibus.<br />
Nos autem, non modo quidquid possumus efficere contendimus, ut ingruentia<br />
calamitatum discrimina ab humana familia prohiberi queant, sed cum<br />
(-0 In Ada Apost. Sedis, 40 (1948), p. 169-172.
262 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
terrenae opes impares esse videntur, tum ad Deum potissimum supplicando<br />
confugimus; eosque etiam, quos ubique gentium habemus in Christo filios,<br />
adhortamur, ut caelestia auxilia instantibus precibus una Nobiscum velint.<br />
Quamobrem, ut superioribus annis suave Nobis fuit enixe omnes commonere,<br />
puerulos praesertim Nobis sane carissimos, ut frequentes per mensem<br />
Majum ad Magnae Dei Parentis aram accederent, finem saevientis belli comprecaturi,<br />
ita nunc quoque iterum eos iterumque per has litteras excitamus, ut<br />
pium ejusmodi morem ne intermittant; utque suis supplicationibus christianae<br />
integritatem vitae ac sanctae paenitentiae opera adjungant.<br />
Gratias agant in primis Virgini Deiparae ac benignissimae Matri nostrae,<br />
quod, potenti apud Deum deprecatione sua, bellica conflagratio restingui potuit,<br />
itemque ob alia divinitus impertita beneficia gratum quisque suum profiteantur<br />
animum: sed una simul ab eadem iteratis precibus contendane ut<br />
quae nondum affulsit mutua, fraterna ac piena gentibus ac civium ordinibus<br />
concordia, ea tandem aliquando, quasi e caelo data, illucescat.<br />
Cessent discidia, quae nemini prosunt; componantur justis rationibus<br />
discordiae, quae novarum sunt miseriarum semina; publicae ac privatae inter<br />
Nationes necessitudines opportune confirmentur; fruatur Religio, virtutum<br />
omnium altrix, debita sibi libertate; ac pacificus hominum labor, justitia<br />
auspice atque afflante caritate, uberrimos in communem utilitatem fructus edat.<br />
Nostis autem, Venerabiles Fratres, tum praesertim Sanctissimae Virgini<br />
nostras esse preces acceptas, cum non caducae atque inanes voces sint, sed<br />
animos referant necessariis virtutibus ornatos. Agite igitur, prò apostolico studio<br />
vestro, ut communibus bisce supplicationibus, quae per mensem Majum<br />
habentur, redintegrata respondeat ac reflorescens christianis moribus vita. Ex<br />
iisdem enim solummodo sperare licet fore ut privatus ac publicus rerum eventuumque<br />
cursus recto ordine dirigatur, ac non tantum terrenam homines<br />
prosperitatem assequi, Deo donante, valeant, sed caelestis etiam felicitatis perpetuoque<br />
mansuràe, superna aspirante gratia, potiri queant.<br />
Aliquid praeterea est, quod peculiari modo sollicitum et anxium in<br />
praesens tenet animum Nostrum. Compertum siquidem omnibus est jam diu<br />
sacra Palaestinae loca luctuosis turbari eventibus, ac fere cotidianis caedibus<br />
ruinisque vastari. Jamvero, si aliqua regio habetur, quae cuilibet exculto animo<br />
carissima esse debeat, Illa profecto est, ex qua tanta gentibus omnibus veritatis<br />
lux inde ab obscura antiquitate est orta; in qua Dei Verbum, caro<br />
factum, per angelicos concentus pacem universis annuntiavit hominibus; et<br />
in qua denique Christus ex cruce pendens salutem humano generi peperit,<br />
atque apertis brachiis quasi omnes populos ad fraternum amplexum invitans,<br />
suum caritatis mandatum effuso cruore consecravit.<br />
Cupimus igitur, Venerabiles Fratres, ut eiusmodi supplicationibus id<br />
nominatim a sanctissima Virgine imploretur, ut, rebus tandem in Palaestina<br />
aequitate compositis, inibì etiam concordia et pax feliciter redintegretur.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 263<br />
Multum Nos potentissimo Caelestis Matris nostrae patrocinio confidimus,<br />
quod per mensem eidem dicatum innocentes praesertim parvuli, sacra<br />
facta quasi precum contentione, conciliare enitentur. Vestrum autem erit studiose<br />
eos adhortari ac quasi compellere; unaque cum eis patres matresque familias,<br />
qui hac etiam in re iisdem in exemplum turmatim praeeant.<br />
Ac piane noscentes numquam Nos apostolicum, quo flagratis, studium<br />
inaniter excitavisse, jam quasi oculis cernimus immensas puerorum, hominum<br />
ac mulierum turmas sacras Deiparae Virginis stipare aedes, atque uberrimam<br />
ab ea supernorum munerum copiam impetrare.<br />
Faxit utinam Beatissima Virgo, ex qua nobis Jesus est ortus, ut ad eum<br />
quotquot ex recto aberra verint itinere, paenitentes regrediantur; faxit benignissima<br />
Mater nostra, quae in periculosis quibusvis rerum adjunctis validum<br />
auxilium ac divinorum munerum conciliatrix semper exstitit, ut necessario<br />
etiam hoc tempore gravia, quae omnes angunt, componantur discrimina, ac<br />
secura et libera tranquillitas Ecclesiae cunctisque Nationibus arrideat.<br />
Paucis abhinc annis, ut omnes norunt, recenti adhuc saeviente bello,<br />
Nos —- cum ingenti ejusmodi restinguendae conflagrationi humanae opes non<br />
pares neque idoneae viderentur — ad miserentissimum Redemptorem nostrum<br />
supplices confugimus, potenti interposito patrocinio intaminati Cordis Mariae<br />
Virginis. Et quemadmodum Decessor Noster imm. ree. Leo XIII, sub vicesimi<br />
saeculi exordium, universam hominum communitatem Sacratissimo Cordi<br />
Jesu consecratum voluit, ita Nos pariter, quasi humanae familiae divinitus<br />
redemptae personam gerentes, eam voluimus Immaculato etiam Sanctissimae<br />
Virginis Cordi solkmniter dedicare.<br />
Id agant optamus omnes, quotiescumque opportunitas suadeat, non modo<br />
in singulis Dioecesibus atque paroeciis, sed in domestico etiam uniuscujusque<br />
convictu; ita enim futurum speramus, ut ex hac privata ac publica consecratione<br />
uberiora oriantur beneficia ac caelestia munera.<br />
Quorum quidem caelestium munerum sit auspex paternaeque benevolentiae<br />
Nostrae testis Apostolica Benedictio, quam vobis singulis univtrsis,<br />
Venerabiles Fratres, iisque omnibus qui hortativis hisce litteris volenti libentique<br />
respondebunt animo, ac praesertim carissimorum Nobis puerorum cohortibus,<br />
peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die I mensis Maji, anno MDCCCCXXXXVIII,<br />
Pontificatus Nostri decimo.<br />
PIUS PP. XII
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
CONSTITUTIO APOSTOLICA PII PP. XII<br />
. DE CONGREGATIONIBUS MARIANIS (*)<br />
SUMMARIUM: Summus Pontifex, occasione secundi centenarii ftxndationis<br />
Congregationum Marianarum, et gtatulatur et privilegia concessa solemniter<br />
conHrmat. Laudat vero illius tempus transactum ac de operositate novissimi<br />
temporis prò Christi regno toquitur.<br />
Sermonem dein habet de structura ordinationeque CC. MM. quae saepe a finis<br />
s. Ignatii dependent. Ipsae, uti ex eorum natura, historia, operibusque<br />
demonstratur, omnes characteres Actionis Catholicae, sub inspiratione Deiparae<br />
inceptae, habent.<br />
Pius XII determinat deinde essentialia et communio omnium CC. MM.; loquitta-<br />
de erecttone, aggregatone Primae Primariae, de dependentia ab ecclesiastica<br />
Hyerarchia, de competentia Ordinarii loci, Parochi necnon Directonis.<br />
Denique de charactere mariano proprio, de normis prò admissione, de formatione<br />
necnon de finibus ipsarum MM. CC.<br />
Bis saeculari die auspicato vertente, ex quo Marianas Congregationes<br />
a Gregorio XIII perpetuo erectas atque institutas (!) Benedictus XIV Aurea<br />
Bulla « Gioriosae Dominae » novist bensficiis solidavit, apostolici Nostri<br />
muneris ducimus non modo earumdem Sòdalitatum moderatoribus sociisque<br />
paterne gratulare verum etiam privilegia gratiasque amplissimas, quibus,<br />
quattuor ferme saeculorum decursu, plures Decessores Nostri (#) Nosque ipsi,<br />
ob tot tantaque in Ecclesiam promerita, huiusmodi Sodalitia ditavimus, rata<br />
ac sollemniter confirmata declarare.<br />
(*) In Ac. Ap. Sed., 40 (1948) p. 393-402.<br />
(1) Bulla Omnipotentis Dei, 5 Dee. 1584.<br />
(2) XYSTUS V, Bulla Superna disposinone, 5 Ian. 1587; Bulla Romanum<br />
decet, 29 Septembris 1587. — CLEMENS VIII, Breve Cum sicut Nobis,<br />
30 Aug. 1602. — GREGORIUS XV, Bulla Alias prò parte, 15 Aprii. 1621.<br />
— BENENDICTUS XIV, Breve Praeclaris Romanorum PontiRcum, 24 Aprii.<br />
1748;; Bulla Aurea Gioriosae Dominae, 17 Sept. 1748; Breve Quemadmodum<br />
Presbyteri, 15 lui. 1749; Breve Quo Tibi, 8 Sept. 1751; Breve Laudabile<br />
Romanorum, 15 Febr. 1758. — CLEMENS XIII, Bulla Aposfo/icum,<br />
7 Ian. 1765. — PlUS VI, Decreta 2 Maii 1775, 9 Dee. 1775, 20 Mart.<br />
1776. — LEO XII, Breve Cum multa, 17 Maii 1824. — PlUS IX, Decretum<br />
8 lui. 1848; Breve Exponendum, 10 Febr. 1863. — LEO XIII, Breve<br />
Frugiferas, 27 Maii 1884; Breve Nihil adeo, 8 Ian. 1886. — PlUS X,<br />
Decréta 10 Maii 1910 ac 21 lui. 1910. — BENEDICTUS XV, Alloc. 19<br />
Dee. 1915, in quadragesimo anniversario Suae .in Sodalitatcm cooptationis.<br />
— PlUS XI, Praesertim, Alloc. 30 Mart. 1930; Alloc. 29 Aug. 1935.
354 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Probe enim novimus, non solum quanta anteactis temporibus, ut Benedirti<br />
XIV verbis in memorata Bulla Aurea utamur, « ex hoc laudabili<br />
et pio instituto in omnium ordinum homines utilitas derivata fuerit », (*)<br />
sed quanto studio animique contentione hodie phalanges hae mariales, gloriosis<br />
maiorum vestigiis insistentes suisque legibus religiose obsequentes, primas<br />
sibi appetant, ecclesiastica Hierarchia auspice et duce, in laboribus ad<br />
maiorem Dei gloriam animarumque bonum suscipiendis constanterque perferendis,<br />
adeo ut in re catholica propugnarla, provehenda, vindicanda, tamquam<br />
validissimae copiae viresque spiritales sint habendae (4). Idque pluribus<br />
de causis.<br />
Etenim Marialium Sodalitatum historiam memoria repetenti, etsi eas<br />
semper instructissimis agminibus floruisse apparet, non tamen easdem, sociorum<br />
numero cum, recentioribus comparar! posse fatendum est> quamvis<br />
utique fervore operum; nam cum saeculis anteactis novorum quotannis coetuum<br />
ad Primam Primariam accessiones denarium numerum numquam excederent,<br />
ab inito saeculo XX annuae id geiius aggregationes facile ad decies<br />
centenas computantur.<br />
Verum, quod caput est, multo pluris quam sodalitiorum numerus normae<br />
sunt habendae legesque, quibus sodales manu veluti ducuntur ad eam<br />
spiritualis vitae excellentiam (5), qua ipsa sanctimoniae culmina valeant conscendere<br />
(
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 355<br />
Sodalitatum Marialium vitam felicker deduci exinde luculenter conficitur,<br />
quod ubicumque eae coaluerint, si modo instituta sua legesque sancte servaverint,<br />
ibidem morum passim innocentia et religionis observanti'a firmissima<br />
vigeat floreatque; quin etiam, divino afflante Numine, sodalium manipuli<br />
prodeant frequentes christianae perfectioni inhiantium, sive in ecclesiastico<br />
ordine, sive in sacris septis sibi conquirendae cum aliis communicandae;<br />
neque adeo rari sint qui ipsa sanctitatis ardua fastigia securo volatu<br />
contingant (14). Ex quo ferventi vitae interioris studio sua quasi sponte illa<br />
piena sodalium apostolica institutio efflorescit novis semper variisque humanae<br />
consortionis necessitatibus adiunctisque accommodata, ut asserere minime<br />
ambigamus perfectum virum catholicum, qualem Sodalitas Mariana<br />
iam inde ab exordiis effingere consuevit, non minus congrue praeteritorum<br />
temporum necessitatibus convenire quam nostrorum, cum videlicet viris vita<br />
Christiana solide instructis magis fortasse, quam olim, opus sit (15).<br />
Quapropter ex hac Petri sede, veluti ex eminentissima universi orbis<br />
specula, tot christifidelium mirum ubique gentium studium religionis tuendae,<br />
vindicandae, provehendae conspicientes, peculiari laude dignas Marialium<br />
Sodalitatum copias existimamus, quae inde ab origine tamquam sibi proprium<br />
legibusque suis apprime consonum (-**>) opera apostolica quaecumque<br />
ab Ecclesia Matre commendata (-77) sacrisque Pastoribus ducibus (18), cum<br />
viritim tum coniunctim suscipienda proposuere. Cui quidem muneri officioque<br />
quam bene satisfecerint quibusque religionis laetissimis incrementis, Romanorum<br />
Pontificum iterata praeconia disertissime declarant (19). Atque hac<br />
praesenti aetate tot calamitatibus exagitata, iucundissimo Nobis solacio est<br />
marianos sodales in quavis mundi plaga animo contemplar! in omne genus<br />
apostolatus vires strenue efficaciterque intendere, sive in hominibus cuiuslibet<br />
ordinis, adulescentibus praesertim atque artificibus, per Spiritualia Exercitia<br />
ad virtutem erigendis potiorisque christianae- vkae desiderio incedendis, sive<br />
indigentium animi corporisque angustiis sublevandis, idque non solum privata<br />
quadam industria ac benevolae mentis propensione, sed etiam legibus<br />
in publicis Reipublicae consiliis atque ex ipso supremae potestatis vertice<br />
(U) Pll XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945.<br />
(15) Pll XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945.<br />
(16) Pll XII. Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930.<br />
(17) Cfr. Pll XII, £p/sr. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948.<br />
(18) Cfr. Pll XII, Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942.<br />
(19) Cfr. Reg. Comm., 1, 12, 43. — BENEDICO XIV, Bullam Auream<br />
Gtoriosae Dominae, 27 Sept. 1748. — BENEDICTI XV, Alloc. ad Sod.<br />
Mar., 19 Dee. 1915. — Pll XI, Epist. ad Adm. Apost. Oenip., 2 Aug.<br />
1927; Epist. ad Congr. Mar. Germaniae, 8 Sept. 1928. — Pll XII, Epist.<br />
Apost. Nosti profecto, 6 lui. 1940; Alloc. ad A. C. /fa/., 4 Sept. 1940;<br />
£pwf. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942; Epi'sf. ad P. S. Ilundain, 26 Aug.<br />
1946; Alloc. radioph. ad Congressum Barcin., 7 Dee. 147.
356 <strong>DOCUMENTA</strong> MÀGISTERII <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
promovendis, evangelicis principiis ac sociali iustitiae congruentibus (20).<br />
Neque silentio praetereundae sunt illae a <strong>Mariani</strong>s Sodalitatibus excitatae<br />
vel sua opera corroboratae consociationes turpibus ludis scenicis ac cinematographicis<br />
spectaculis coercendis bonisque moribus a prava librorum atque<br />
ephemeridum colluvie tutandis, scholae frequentissimae pueris adultisque<br />
tenuioris fortunae gratuito apertae, technica instituta opificibus in propria<br />
cuiusque arte uberius instruendis (2i), ea praesertim variarum professionum<br />
ac disciplinarum partibus seu generibus potiore peritia perdiscendis (£2); quae<br />
apostolatus forma, hodiernis temporum condicionibus tam necessaria, a plurimis<br />
<strong>Mariani</strong>s Sodalitatibus, iis potissimum quas « interparoeciales » vocant,<br />
excolitur in coetuum commodum artibus vel disciplinis magis inter se congruentibus<br />
cohaerentium (23).<br />
Multa haec quidem reique catholicae apprime utilia. Qua in re, <strong>Mariani</strong>s<br />
Sodalitatibus illa etiam laus est tribuenda, quod semper, proximis<br />
praesertim temporibus, ex animo optaverint cum ceteris catholicis consociationibus<br />
fraterne conspirare, quo uberiores fructus, viribus unitis atque Episcopi?<br />
auctoribus et ducibus, ex laboribus coniunctim exanlatis prò Christi<br />
regno perciperentur; quin etiam, ut alias de Catholica Italonim Actione notavimus<br />
(2-J), primi huius generis coetus nonnullis in nationibus constkuti sunt<br />
a sodalibus marianis, quibus deinde alii et alii succedentes suamque operam<br />
fervide conferentes, marianos sodales merito in praecipuis Actionis Catholicae<br />
fautoribus esse habendos re ipsa demonstrarunt.<br />
Praeterea, cum vis tota catholicorum m unam veluti aciem ordinatam<br />
coalescentium in sacrorum Pastorum potestati obtemperatione reponenda sit,<br />
quis non videat quam opportuna apostolatus instrumenta Sodalitates Marianae<br />
censeantur, ob earumdem absolutum fervidumque, non solum erga<br />
hanc Apostolicam Sedem obsequium quae totius est ecclesiastici ordinis caput<br />
et fundamentum (25), sed etiam, prò sua quaeque indole ac facuitale, erga<br />
Ordinariorum mandata) et Consilia humili submissione docilique oboedientia?<br />
(26).<br />
Qui enim huiusmodi Sodalitatum intimum perspexerit regimen, facile<br />
idem cernerit, alias ab Episcopis et Parochis, alias, ex privilegio, a Nobismetipsis<br />
ac, delegatione a Nobis accepta, a Praeposito Generali Societatis lesu<br />
regi; universas tamen in apostolicis laboribus assumendis et prosequendis sui<br />
proprii Episcopi vel etiam interdum Parochi potestati subijci. Quapropter,<br />
(20) Cfr. PII XII, Epist: ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948; Alloc. ad Sod.<br />
Mar. ex « Conférence Olivaint-», 27 Mart. 1948.<br />
(ZI) Cfr. PII XII, Epist. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948.<br />
(22) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945,<br />
(23) Cfr. PlI XII, ^l//oc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945.<br />
(24) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945.<br />
(25) Cfr. Conc. Vat., Sess. IV, Const. I « De Ecclesia Christi».<br />
(26) Cfr. PlI XII, Epist. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 357<br />
cum et ab Ecclesiastica Hierarchia inter- apostolicae militiae copias excipiantur<br />
ab eaque in operibus adoriendis et perficiendis piane pendeant, iure meritoque,<br />
ut quòndam notavimus (#?), hierarchici apostolatus cooperatrices sunt<br />
dicendae. Quae quidem veluti congenita in marianis sodalibus « reverentia<br />
modestaque in sacros Pastores observantia » ex ipsis eorum legibus hauriatur<br />
necesse est, quibus sollemne sit quaecumque Catholica Ecclesia doceat vita<br />
moribusque absolute profiteri, « laudando quod illa laudat, reprobando quod<br />
illa reprobat, eique in omni re consentendo, neque umquam erubescendo<br />
publice privatim se gerere, quemadmodum tantae Matris filium decet fidelem<br />
atque observantissimum » (£8).<br />
Cui arctae catholicorum hominum veluti militari unitati minime illud<br />
officit, quod id genus sodalitates, ab ignatiana familia primitus excitatae,<br />
eiusdem quasi surculi adiectionesve videantur, praesertim cum earum pars,<br />
exigua illa tamen, a Societatis Iesu sacerdotibus ex Nostra, ut diximus, delegatione<br />
dirigatur. Quin potius cum ex ea prima institutione Marianae Sodalitates<br />
sibi leges « ad sentiendum cum Ecclesia » tamquam tesseram próposuerint,<br />
eorum nempe dictis parendi, quos « Spiritus Sanctus posuit episcopos<br />
regere Ecclesiam Dei » (Act. 20, 28), nativam quamdam proclivitatem videntur<br />
exhausisse; qua fit ut iisdem validissimo subsidio in Christi regno<br />
dilatando et fuerint et sint futurae. Quod autemnon privatae cuilibet causae,<br />
at communi Ecdesiae utilitati semper studuerint, testis omni exceptione maior<br />
adstat agmen illud fulgidissimum sodalium marianorum, quibus Ecclesia Mater<br />
supremos Coelitum honores tribuendos decrevit, quorum gloria non una<br />
Societas Iesu illustratur, at clerus ipse saecularis religiosaeque familiae non<br />
paucae, cum ex <strong>Mariani</strong>s Congregationibus decem alumni prodierint novorum<br />
vel Ordipum vel Congregationum Conditores parentesque.<br />
Ex his nitide igitur evincitur Marianas Sodalitates, ut earumdem leges<br />
ab Ecclesia approbatae alte edicunt, consociationes esse apostolico spiritu imbutas<br />
(#9), quae cum assedas suos ad ipsos sanctitatis vertices interdum<br />
evectos (SO) incitent ad perfectam ceterorum etiam christianae vitae formam<br />
salutemque sempiternam, sacris Pastoribus praesidibus (W), procurandam,<br />
atque ad Ecdesiae iura tutanda ( 3 %), illud etiam assequuntur ut Virginis Deiparae<br />
impigri praecones regnique Christi propagatores instructissimi comparentur<br />
(88).<br />
Quae cum ita sint, <strong>Mariani</strong>s Congregationibus, sive earum leges consi-<br />
(«7) PlI XII, Alloc. ad A. C. hai., 4 Sept. 1940: -A. A. S., 32,<br />
369.<br />
(J88) Cfr. Reg. Comm., 33.<br />
(*») Cfr. Reg. Comm., 1, 43.<br />
(SO) Reg. Comm., 12.<br />
(81) Reg. Comm., 33.<br />
(SS) Reg. Comm., 1.<br />
(SS) Reg. Comm., 43.
358 <strong>DOCUMENTA</strong> HAGISTERII <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
derentur, sive natura, propositum, molimina atque acta, notarum nulla, quibus<br />
Actio Catholica insignitur, est deneganda, quandoquidem haec, ut totiens<br />
Decessor Noster f. r. Pius XI professus est, rite definiatur : « christifidelium<br />
apostolatus, qui suam Ecclesiae operam conferunt eiusque pastorali muneri<br />
compiendo quodammodo auxiliantur » (34).<br />
Quominus autem Congregationes Marianae pieno iure dici possint « Actio<br />
Catholica B. M. Virgine auspice et afflante suscepta » (SS), nullo impedimento<br />
sunt earum conformatio notaeque peculiares; quae potius, ut fuerunt,<br />
ita « sunt eruntque illustrioris catholicae animorum institutionis tutela ac<br />
praesidia » (36). Etenim, ut saepius ab hac Apostolica Sede edictum est, « Actio<br />
Catholica non in orbe clauso versatur » (S7) tamquam quibusdam rigide<br />
definitis circumscripta limitibus non violandis, neque ita, « quod habet sibi<br />
propositum, peculiari via ac ratione assequi contenda » (38), ut ceteras actuosas<br />
catholicorum consociationes vel de medio tollat vel absorbeat, quas<br />
potius sui muneris ducat oportet « coagmentare, amice componere, uniusque<br />
incrementa in aliarum commodum derivare, piena cum animorum concordia,<br />
unione, caritate » (39). Nam, ut nuperrime monuimus, « in hoc eximio apostolatus<br />
fervore, Nòbis probatissimo, nonnullorum error est praecavendus,<br />
qui quaecumque in animorum bonum suscipiuntur, ad unam veluti formam<br />
redigere cupiunt » (40); cum haec agendi ratio penitus ab Ecclesiae mente<br />
discrepare dicenda sk (41), quae quidem nedum id genus « ultro egerminantis<br />
florentisque vitae coarctationem » probet (k%), qua quaevis apostolica opera<br />
uni cuidam consociationi unive paroeciae concredantur; quin potius multiformi<br />
unitati (43) favet in eiusmodi operibus gerendis, per fraternam utique<br />
conspirationem, Episcopis moderatoribus, in unam metam viribus unitis dirigendis<br />
(44). Atque hanc « concordem consensionem, ordinatam colligatio-<br />
(34) Pll XI, Epist. ad Card, van Roey, 15 Aug. 1928: A. A. S., 20,<br />
p. 296; Epi'sf. ad Card. Segura, 6 Nov. 1929: A. A. S., 21, p. 665.<br />
(35) Cardinalis PACELLI, Alloc. ad Sod. Mar. in Menzingen (Helvetia),<br />
22 Oct. 1938.<br />
(86) Pn XI, Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930.<br />
(37) Pn XI, Epist. Encyd. Firmissimam constantiam, ad Episcopos<br />
Mexicanos, 28 Martii 1937: A. A. S., 29, p. 210.<br />
(38) Pn XI, Epist. Quae Nobis ad Card. Bertram, 13 Nov. 1928: A.<br />
A. S., p. 386.<br />
(39) Pn XI, Alloc. ad Act. Cath. Galliae, 20 Maii 1931.<br />
(40) Pn XII, Alloc. radioph. ad Congressum Barcin., 7 Dee. 1947:<br />
A. A. S., 39, p. 364.<br />
(4i) Pn XI, Alloc. ad Act. Cath. hai, 28 Iun. 1930.<br />
(4%) Pll XI, Epist. Quamuis Nostra ad Episc. Brasiliae, 27 Oct. 1935:<br />
A. A. S., p. 160.<br />
(43) Pn XI, Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930.<br />
(44) Cfr. Pll XII, Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 359<br />
nem mutuamque intellegentiam, quam saepe saepius commendavimus » (45),<br />
id genus consociationes eo facilius nanciscentur, quo altius, de primis par*<br />
tibus controversia qualibet amandata (46), « cantate fraternitatis invicem<br />
diligentes, honore invicem praevenientes » (•47) unamque Dei gloriarti spirantes,<br />
tum sibi persuadeant se ceteris potiores futuras, cum primas eisdem<br />
didicerint deferre (48).<br />
His itaque omnibus attente perpensis, vehementissime optantes ut hae<br />
pietatis actuosaeque christianae vitae palaestrae magis magisque in dies vigeant<br />
ac roborentur (49), apostolica Nostra auctoritate nonnulla capita enucleate<br />
indicamus sodalibus marianis ubique terrarum communia atque ab omnibus,<br />
quorum interest, religiose servanda.<br />
I. Congregationes Marianae, Sodalitati Primae Primariae Collegii Romani<br />
rite aggregatae, sunt consociationes religiosae ab ipsa Ecclesia erectae<br />
ac constitutae (50) atque ab ea, ad mandata sibi concredita aptius conficienda,<br />
amplissimis privilegiis cumulatae (5-?).<br />
II. Legitima Congregatio Mariana ea tantum est habenda quae ab<br />
Ordinario competente sit erecta, videlicet, in locis propriis Societatis lesu aut<br />
eius curae commissis, a Praeposito Generali (5%); in ceteris vero quibuslibet<br />
ab Episcopo loci, vel, de eius consensu formali, a praedicto Praeposito Generali<br />
(53). Ut autem Congregatio sic erecta privilegiis et indulgentiis, Primae<br />
Primariae Sodalitati concessis, fruì valeat, necesse est ut huic rite sit aggregata<br />
(45). Haec tamen aggregatio, quae de consensu Ordinarli loci est impetranda,<br />
quaeque uni Praeposito Generali Societatis lesu competit (55)t nullum<br />
ius huic Primae Primariae vel Societatis lesu in eam Sodalitatem confert (65).<br />
III. Congregationes Marianae, quippe quae hodiernis Ecclesiae necessitatibus<br />
piene congruere sint dicendae (57), debent ex Summorum Pontificum<br />
(45) PlI XI, Epist. Quamois Nostra ad Episc. Brasiliae 27 Oct. 1935:<br />
A. A. S., 28, p. 163.<br />
(46) Cfr. Me, 9, 33.<br />
(47) Rom., 12, 10.<br />
(4«) Cfr. MT., 20, 26-27.<br />
(49) Pii XII, Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942.<br />
(50) Cfr. Bullam GREGORI XIII, Omnipotentis Dei, 5 Dee. 1584.<br />
(51) Cfr. Pontifìcia documenta supra recensita, notis (1) et (2).<br />
(52) SlXTl V, Bull. Romanum decet, 20 Sept. 1587.<br />
(53) S. Congr. Indulg., decr. 23 Iun. 1885.<br />
(54) Cfr. C. /. C, 686; Bullam Auream Gloriarne Dominae, 27 Sept.<br />
1748; Decretum L.EONIS XII, 17 Maii 1824; Decretum S. Congr. Indulg.,<br />
23 Iun. 1885.<br />
(55) Cfr. Rescript. S. Congr. Indulg., 17 Sept. 1887; C. /. C, 723;<br />
Reg. Comm., 2.<br />
(56) Cfr. C. /. C, 722 § 2; Declarat. A. R. P. Ludovici Martin,<br />
Praep. Generalis S. I., 13 Aprii. 1904.<br />
(57) Cfr. praesertim: PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945;<br />
Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; Epist. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948.
360 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERO <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
voluntate suas leges, indolem, institutionem intactas servare (58).<br />
IV. Regulae Communes, quarum observantia, in substantialibus saltem,<br />
ad aggregationem impetrandam necessaria est (59), omnibus Congregationibus<br />
enixe commendantur, tamquam disciplinae antiquitus sodalibus usi'<br />
tatae constantique usu receptae summarium ac documentum (60).<br />
V. Omnes Congregationes Marianae, modis accidentaliter diversis at substantialiter<br />
iisdem, non secus atque alii coetus apostolicis operibus dediti ab<br />
Ecclesiastica Hierarchia dependent (61).<br />
VI. Ne in Dei regno propagando religionisque iuribus tutandis christianae<br />
militiae ordines dissipentur viresque enerventur, mariani sodales, maiorum<br />
vestigiis ipsique hodiernae agendi rationi fideliter insistentes, in apostolicis<br />
operibus suscipiendis et prosequendis, meminerint: ,<br />
a) loci Ordinarium<br />
1° potestatem, ad normam sacrorum canonum, firmisque semper Sedis<br />
Apostolicae praescriptis et documentis, habere in omnes prorsus suae ditionis<br />
Sodalitates circa externi apostolatus exercitium;<br />
2° potestatem habere in Sodalitates extra Societatis Iesu septa constitutas,<br />
eisque proinde normas proprias dare posse, firma tamen Regularum<br />
Communium substantia (62).<br />
b) Parochum<br />
1° Praesidem natum Congregationum paroecialium esse, quas igitur ut<br />
ceteras sui territorii consociationes moderatur;<br />
2° in omnes autem Sodalitates opera apostolica in suo territorio exercentes<br />
illa potestate frui a sacris canonibus legitimisque statutis dioecesanis<br />
eidem concessa ad rectam externi apostolatus ordinationem (SS).<br />
VII. Cuiuslibet Sodalitatis Marianae moderator legitime renuncjatus,<br />
qui quidem semper sacerdotali dignitate insignitus sit oportet, quamquam<br />
legitimis Superioribus ecclesiasticis omnino subickur, tamen, ad normam<br />
Regularum Communium, in ipsa Congregationis vita interna piena fruitur<br />
(58) Cfr. praesertim: PlI XI, Altoc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930;<br />
Altoc. ad Sod. Primae Primariae, 24 Mart. 1935. — PlI XII, Telegt. ad<br />
Cono. CC. MM. Italiae, 12 Sept. 1947; Alloc. tadioph. ad Congr. Barcin.,<br />
7 Dee. 1947; Episf. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948.<br />
(5fl) Cfr. Decretum S. Congr. Indulg., 7 Mart. 1825; Decretum S.<br />
Congr. Indulg., 23 Iunii 1885; Rescript. S. Congr. Indulg., 17 Sept. 1887.<br />
(60) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945'; £pi"sf. ad P.<br />
D. Lord, 24 Ian. 1948.<br />
(61) Cfr. Conc. Vat., Sess. IV, Const. «de Ecclesia Christi », cap. 3;<br />
CI. C, 218 § 2; PlI XII, Alloc. ad Act. Cath. /fa/., 4 Sept. 1940: A.<br />
A. S., 32, p. 369; Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942; Alloc. ad Congressum<br />
Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634.<br />
(62) Cfr. C. /. C, 334 § 1, 335 § 1; Statuto Generalitia CC. MM.,<br />
31 Aug. 1885, II, 5.<br />
(69) Cfr. C. /. C, 464 § 1 ; Declarat. A. R. P. Ludovici Martin,<br />
13 Aprii. 1904.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 361<br />
potestate, quam plerumque per sodales sibi muneris adiutores adscitos exercere<br />
convenit (6-f),<br />
Vili. Huiusmodi Sodalitates dicendae sunt Marianae, non tantum quod<br />
a B. V. Maria titulum assumant (65), sed quod potissimum sodales singuli<br />
erga Deiparam pietatem singularem profiteantur (66) eique piena consecratione<br />
devinciantur (67), qua- spondeant, licet non sub peccato (88), se omni<br />
ope prò sua aliorumque Christiana perfectione ac salute sempiterna sub B.<br />
M. Virginis vexillo pugnaturos (69); qua quidem consecratione perpetuo sodalis<br />
B. M. Virgini obligatur, nisi indignus dimittatur aut animi levitate"<br />
ipsemet Sodalitatem deserai (70).<br />
IX. In socjalibus cpnscribendis ii sedulo deligantur (7i) qui vulgari ac<br />
trito vitae genere minime contenti (72) studeant vel arduas « ascensiones in ,<br />
corde suo disponere » (cfr. Ps. 83, 6) (73) secundum asceticas normas ac<br />
pietatis exercitia in Regulis proposita (74).<br />
X. Congregationum Marialium proinde est sodales, prò cuiusque condicione,<br />
ita instituere, ut possint aequalibus in exemplum christianae vitae<br />
atque apostolicae navitatis proponi (75).<br />
XI. Inter primarios Congregationum fines (76) habendus est apostolatus<br />
(64) Cfr. BENEDICTI XIV, Bullam Auream Gloriosae Dominae, 27<br />
Sept. 1748; Breve Laudabile Romanorum, 15 Febr. 1758; Statuto Genetalia,<br />
31 Aug. \%&5;Reg. Comm., 16, 18, 50.<br />
(65) Cfr. Reg. Comm:, 3; Bull. Aur. Gloriosae Dominae.<br />
(66) Cfr. Reg. Comm., 1, 40.<br />
(67) Cfr. Reg. Comm., 27.<br />
(68) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Sod. Mar., 21 Ian- 1945; Reg. Comm , 32.<br />
(69) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Sod. Mac, 21 Ian. 1945; Epist. ad P. D.<br />
Lord, 24 Ian. 1948.<br />
(70) Cfr. Reg. Comm., 1, 27, 30.<br />
(ti) Cfr. Reg. Comm., 23, 24, 26; BENEDICITI XV, AUoc. ad Sod.<br />
Mar., 19 Dee. 1915. — PlI XI, Encycl. Ubi arcano, 23 Dee. 1922: A.<br />
A. S., 14, p. 693. — Pli XII, Epist. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942; AUoc.<br />
ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Augusti 1946;<br />
Telegr. ad Conv. CC. MM. Ital, 12 Sept. 1947; AUoc. radioph. ad Congress.<br />
Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634.<br />
(72) Cfr. Reg. Comm., 1, 35.<br />
(73) Reg. Comm., 12.<br />
(74) Cfr. Reg. Comm., 9, 33 ad 45.<br />
(75) Cfr. Reg. Comm., 14, 1, 33, 43; Pli XII, AUoc. ad Sod. Mar.,<br />
21 Ian. 1945; Telegr. ad Conv. CC. MM. Ital., 12 Sept. 1947; £pi'st. ad<br />
P. D. Lord, 24 Ian. 1948; AUoc. ad Sod. Mar., ex « Conférence Otioaint »,<br />
27 Mart. 1948.<br />
(76) BENEDICTI XIV, Bull. Aur. Gloriosae Dominae, 27 Sept. 1748.<br />
— BENEDICTI XV, AUoc. ad Sod. Mar., 19 Dee. 1915. — PlI XI, Epist.<br />
ad Adm. Apost. Oenip., 2 Aug. 1927. — PlI XII, Epist. ad Card. Leme,<br />
21 Ian. 1942; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; AUoc. radioph. ad<br />
Congress. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 633.
362 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
omnimodus, socialis praesertim, prò Christi regno propagando Ecclesiaeque<br />
iuribus defendendis (77), ab ipsa ecclesiastica Hierarchia eisdem demandatili<br />
(75); ad quam veram plenamque cum apostolatu hierarchico cooperationem<br />
praestandam (79) propriae Sodalitatum normae ad huiusmodi cooperationis<br />
modos pertinentes nullatenus sunt variandae aut innovandae (SO).<br />
XII. Denique, Congregationes Marianae eodem ordine, atque ceterae consociationes<br />
apostolicum finem prosequentes, sunt censendae (SI), sive cum bisce<br />
sint foederataè sive cum ipso Actionis Catholicae coetu primario una<br />
'simul cohaereant. Porro cum Sodalitates cuilibet alii consociationi debeant,<br />
sub sacrorum Pastorum ductu et potestate (82) operam suani conferre atque<br />
industriam (83), necesse non est singulos sodales alii coetui etiam nomen<br />
dare (84).<br />
Haec mandamus, edicimus, decernentes praesentes litteras firmas, validas<br />
atque efficaces iugiter exstare ac permanere suosque plenos et integros' effectus<br />
sortiri et obtinere, illisque, ad quos res pertinet, pienissime suffragari, sicque<br />
rite iudicandum ac definiendum esse, irritumque ex nunc et inane fieri, si<br />
quidquam secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter<br />
contigerit attentare Contrariis non obstantibus quibuslibet.<br />
Datum ex Arce Gandulphi, prope Romam, die XXVII mensis septembris<br />
anno MCMXLVIII, bis centesimo a Bulla Aurea « Gloriosae Dominae »,<br />
Pontificatus Nostri decimo.<br />
(77) Reg. Comm., 1; PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 lan. 1945.<br />
(78) Cfr. Epist. Card. Pacelli ad Card. Faulhaber, 3 Sept. 1934; PlI<br />
XII, Epist. Apost. Nosti profecto, 5 lui. 1940; Alloc. ad Sod. Mar., 21<br />
lan. 1945; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; Epist. ad P. D. Lord,<br />
24 lan. 1948.<br />
(79) Pn XII, Alloc. ad Act. Cath. hai., 4 Sept. 1940: A. A. S., 32,<br />
p. 369; Epist. ad Card. Leme, 21 lan. 1942; Card. PACELLI, Alloc. ad<br />
Soc. Mar. in Menzingen (Helvetia), 22 Qctobris 1938.<br />
(SO) Cfr. PlI XII, Alloc. radioph. ad Congr. Barcin., 7 Dee. 1947:<br />
A. A, S., 39, p. 634.<br />
(81) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Act. Ca,th. hai, 4 Sept. 1940: A. A. S.,<br />
32, p. 368; Tetegr. ad Cono. CC. MM. hai., 12 Sept. 1947; Alloc. radioph.<br />
ad Congr. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634.<br />
(82) Cfr. inter alia: PlI XII, Telegr. ad Conv. CC. MM. hai, 12<br />
Sept. 1947; Epist. ad P. D. Lord, 24 lan. 1948; Epist. During recent years<br />
ad Episc. Indiae, 30 lan. 1948.<br />
(83) Cfr. praesertim: PlI XI, Epist. ad Episc. Brasiliae, 27 Oct. 1935:<br />
A. A. S., 28, p. 161; AUoc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930. — PlI XII,<br />
Alloc. ad Act. Cath. hai, 4 Sept. 1940:A. A. S„ 32, p. 369.<br />
(84) Cfr. PH XII, Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 363<br />
VERBA A SUMMO PONTIFICE PIO PP. XII<br />
OCCASIONE ACCENSIONIS VOTIVAE LAMPADIS PROLATA (1)<br />
Non senza una ben viva e dolce commozione Noi Ci apprestiamo *u<br />
accendere la fiamma che, simbolo di fede e di preghiera, arderà dinanzi alla<br />
immagine della Vergine del Ghisallo, come un perenne omaggio di devozione<br />
e di fiducia nel suo materno patrocinio.<br />
Questa fiamma, ricevuta dalle Nostre mani e affidata alle vostre cure,<br />
rimarrà altresì come una non peritura testimonianza della Nostra affettuosa<br />
sollecitudine per voi. Noi abbiamo già altra volta avuto occasione di manifestarvi<br />
questo Nostro sentimento e di additarvi il vero significato spirituale<br />
e morale del vostro « sport » ; oggi col vostro atto voi venite ad aggiungervi<br />
un nuovo e prezioso elemento. L'esempio* dei vostri campioni nell'esercizio<br />
dello « sport » secondo la illuminatrice e salvatrice idea cattolica è già di<br />
per sé stesso un fruttuoso apostolato; ma voi questo apostplato volete certamente<br />
renderlo ancor più fecondo e diretto. Come gli antichi corridori, voi<br />
vi passerete di mano in mano la lampada ardente e per tutta la lunghezza<br />
del vostro itinerario accenderete alla sua mistica fiamma altre fiamme di fede<br />
e di amore, che porteranno in tanti diversi luoghi la stessa luce e lo stesso<br />
calore, mentre voi, proseguendo la vostra corsa, non vi arresterete che ai<br />
piedi della Madre di Dio e Madre vostra, la quale vi condurrà fino al Cuore<br />
di Gesù : Per Matiam ad Jesum!<br />
Andate dunque, diletti Agli; il Nostro pensiero vi accompagna e la Benedizione<br />
Apostolica, che paternamente v'impartiamo, sia a voi pegno dei<br />
più abbondanti favori della vostra Madre celeste, Maria.<br />
(1) Oss. Rom., 15 Ottobre 1948. Cfr. nostrani Ephem. pag. 388.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ORATIO AD B. VIRGINEM « DEL DIVINO AMORE »<br />
A PIO PP. XII PROLATA, OCCASIONE PEREGRINATIONIS<br />
MARIALIS IN ARCE GANDULPHI (1)<br />
Non tanto ad acclamare, diletti figli e figlie, quanto a pregare, sì, a<br />
pregare, vi trovate qui raccolti in un così intenso fervore di fede, che è già da<br />
se solo insigne grazia impetratavi in quest'ora da Colei che è dispensiera<br />
di grazie.<br />
A pregare ci troviamo qui uniti. E la nostra comune preghiera giunga<br />
al cuore della cara Madonna del Divino Amore, così ardente da commuoverla<br />
sui nostri mali e da ottenerci con la sua potentissima intercessione grazie di<br />
salvezza e di pace.<br />
Tu sai, o Maria, i bisogni di questo popolo e di tutta la Chiesa. Gli<br />
errori delle menti : Tu li dissipa, maestra di verità, Sede della Sapienza. Gli<br />
errori del cuore: Tu li placa, correggendo i costumi, ispirando l'aborrimento<br />
del vizio e della colpa, l'amore della virtù, la passione del bene.<br />
Perchè la comunità sia felice, ottieni ad ognuno il santo timor di Dio,<br />
la fede; viva nelle opere, la speranza dei beni che non passano, la carità, che<br />
si eterna con Dio.<br />
Ottieni alle famiglie la fedeltà, la concordia, la jpace; infondi o conferma<br />
nei reggitori della cosa pubblica la piena consapevolezza della loro<br />
responsabilità, dei loro stretti obblighi nei riguardi della religione, della morale,<br />
del bene temporale di tutti.<br />
E come sulle anime, così, o Maria, si spanda la tua misericordia su<br />
tutti i mali che affliggono questo popolo e la intera famiglia cristiana. Pietà<br />
ti prenda dei poveri, dei carcerati, dei perseguitati per la giustizia, degli sventurati<br />
di ogni nome.<br />
Salve o Maria! Madre degli esuli erranti quaggiù; loro vita, loro dolcezza,<br />
loro speranza. Madre del Divino Amore, conserva nei tuoi figli il fuoco<br />
di questo amore divino; ravvivalo nei cuori fervorosi, rianimalo nei cuori<br />
tiepidi, riaccendilo nei cuori degli indifferenti che lo hanno lasciato spegnere;<br />
rigenera alla vita di questo amore le povere anime che l'hanno perduta per<br />
il peccato.<br />
E su tutti quanti qui ti supplicano, scenda, Madonna del Divino Amore,<br />
larga, consolatrice, la tua materna benedizione.<br />
(-0 Oss. Rom., 14-15 nov. 1949.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
SUMMUS PONTIFEX<br />
EPISTULA PII PP. XII AD REV.MOS. P. KILIANUM LYNCH, PRIO-<br />
REM GENERALEM ORDINIS FRATRUM BEATAE MARIAE VIR<br />
GINIS DE MONTE CARMELO ET P. SILVERIUM A SANCTA<br />
THERESIA, PRAEPOSITUM GENERALEM FRATRUM DISCALCEA-<br />
TORUM BEATAE MARIAE VIRGINIS DE MONTE CARMELO:<br />
SEPTIMO EXEUNTE SAECULO AB INSTITUTIONE SACRI SCA<br />
PULARIS CARMELITARUM (-*).<br />
Dilecti filii, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Neminem profecto<br />
latet, quantum ad excitandam catholicam fidem moresquc emendandos<br />
conferat amor erga Beatissimam Virginem Dei Matrem, iis praesertim devotionis<br />
significationibus, quibus prae ceteris et mentes caelesti doctrina illustrari<br />
et animi in Christiana vita excolenda exacui videntur. Hisce est in primis accensenda<br />
Sacri Scapularis Carmelitarum devotio, quae, sua ipsius simplicitate<br />
omnium ingenio accommodata, inter Christi fideles cum salutarium fructuum<br />
incremento quam latissime pervulgata est. Quapropter laeto admodum animo<br />
intelleximus, septimo vergente saeculo ab institutione istius Scapularis Deiparae<br />
de Monte Carmelo, fratres Carmelitas, quum Calceatos tum Excalceatos,<br />
cpnsilium iniisse, ut sacra sollemnia in honorem ipsius Beatae Mariae<br />
Virginis summo studio concelebrentur. Quae quidem pia incepta, piro constanti<br />
Nostro erga almam Dei Matrem amore proque etiam Nostra in Confraternitatem<br />
ipsius Scapularis a puero cooptatione, perlibenter commendamus, iisque<br />
uberem honorum copiam a Deo ominamur. Neque enim agitur de re<br />
parvi momenti, sed de vita aeterna capessenda ex ea, quae traditur, promissione<br />
Beatissimae Virginis: agitur videlicet de summo omnium negotio deque<br />
modo ipsum tute peragendi. Est quidem Sacrum Scapulare, veluti habitus<br />
Marianus, protectione Deiparae signum et pignus; sed ne putaverint hac veste<br />
induti pigritia vel socordia spirituali se esse salutem aeternam adepturos, monete<br />
Apostolo: « cum metu et tremore vestram salutem operamini » {Phil.,<br />
II, 12). Omnes igitur Carmelitae, qui, sive in claustris primi et secundi Ordinis,<br />
sive in tertio Ordine regulari vel saeculari, sive in confraternitatibus,<br />
ad unam Beatissimae Matris familiam peculiari amoris vinculo pertinent, sibi<br />
habeant in memoriali ipsius Virginis speculum humilitatis et castitatis; ha-<br />
(1) Ada ap, sed., 42 (1950) p. 390-91.
300 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
beant modestiae et simplicitatis breviarium in ipsa vestis ingenua structura;<br />
habeant potissimum in eadem veste, quam die noctuque induunt, eloquenti<br />
symbolo significatas preces, quibus divinum implorant auxilium; habeant denique<br />
illam consecrationem sacratissimo Cordi Virginis Immaculatae, quam<br />
nuper quoque impense commendavimus. Nec desinet profecto piissima Mater,<br />
ut filii sui, in Purgatorio admissa expiantes, quam primum, ipsa quidem<br />
apud Deum intercedente, iuxta traditum illud, quod vocant, Privilegium<br />
Sabbatinum, aeternam patriam consequantur. Superni interea praesidii auxiliique<br />
in auspicium, inque peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Benedictionem<br />
vobis, dilecti filii, universoque Carmelitarum Ordini amantissime<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XI mensis Februarii, in Apparitione<br />
Beatae Mariae Virginis Immaculatae, anno MDCCCCL, Pontificatus<br />
Nostri undecime<br />
EPISTULA PII PP. XII AD REV.MUM P. IOANNEM BAPTISTAM<br />
JANSSENS, SOCIETATIS IESU PRAEPOSITUM GENERALEM: DE<br />
CONGREGATIONIBUS MARIANIS PROVEHENDIS (2).<br />
Dilecte fili, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Cum audiverimus<br />
Romam undique convenisse « Promotores », qui dicuntur, Marianarum Congregationum,<br />
quae a Societate lesu pendent, ut Consilia inter se conferrent<br />
de fovendis provehendisque iisdem Congregationibus ad optata Nostra saepius<br />
antehac, praesertim vero in Constitutione Apostolica « Bis saeculari » declarata<br />
(•*), noluimus opportunam hanc praetermittere occasionem, quin cum<br />
carissimis Nostris bisce filiis paternam assensionem probationemque Nostram<br />
per has litteras communicaremus.<br />
Probe novimus id genus Consociationes, quae a vobis reguntur .exiguo<br />
quidem esse numero, si cum omnibus comparentur Sodalkatibus hodie in<br />
toto mundo exsistentibus; at novimus quoque non raro apud vos Congregationes<br />
haberi, a quibus aliae exemplum sumant. Quod profecto incitamento<br />
vobis esse debet, ita quidem ut omnes vestrae Sodalitates dignae revera<br />
sint et digniorès in dies fìant, quae tamquam exemplar adspiciantur. Etsi<br />
enim Sodalitates, ad « Primam Primariam » Collegii Romani aggregatae,<br />
quiddam sunt non unius Societatis lesu proprium, sed Ecclesiae universae<br />
commune, negari tamen haud potest, ut alias animadvertimus (4), eas, iam<br />
inde ab origine ac deinceps aetatum decursu, e Societate lesu suum excellen-<br />
(2) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 437-40.<br />
(3) Ibid., 40 (1948) p. 399-402.<br />
(4) Ibid., 40 (1948) p. 397.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 301<br />
tioris sanctimoniae et ardentioris apostolatus spiritum hausisse: atque etiam<br />
nunc eas iure exspectare posse ex sacra Ignatiana militia perfectissimum exemplum<br />
et efficacissimam impulsionem.<br />
Hac de causa ad vos quoque, filli Societatis Iesu, tum ferebatur cogitatio<br />
Nostra, cum vehemens Nostrum desiderium manifestabamus ut hae spiritales<br />
copiae quam latissime per orbem propagarentur ac feliciter florerent<br />
( 5 ) et cum praeterea declaravimus hoc praesertim tempore, si umquam<br />
alias, eas necessarias esse (), cumque ediximus eis « notarum nullam, quibus<br />
Actio Catholica insignitur, esse denegandam » (7), cum Ecclesia « potius<br />
multiformi unitati faveat in apostolicis operibus gerendis, per fraternam utique<br />
conspirationem, Episcopis moderatoribus, in unam metam viribus unitis<br />
dirigendis » (S)s Id enim prae oculis habebamus, cum Sodalitates Marianas<br />
incitavimus ut hoc sibi proprium tribuerent munus, efformandi nempe et ad<br />
actionem ducendi electissimos manipulos apostolorum, qui sese tamquam salem<br />
terrae et caeleste inter homines virtutis veluti fermentum praeberent (9).<br />
Nec dubitamus haec vota Nostra vobis piane perspecta esse, et, prò vestra<br />
sueta obediendi voluntate, vos ardenter velie ea prò viribus ad effectum deducere.<br />
Placet autem heic iterum declarare Christi Vicarium in hac tam magnifica<br />
progressione et dilatatione apostolatus lakorum, nostris temporibus peculiari,<br />
Sodalitates Marianas non sine summo animi gaudio ac solacio intueri<br />
quasi conspicuo in loco collocatasi et Eundem a vestrae Societatis filiis exspectare,<br />
ut prò sui Instituti indole impigre in easdem Sodalitates excolendas<br />
et provehendas operam suam impendant. Ecclesia multum a vobis expectat,<br />
atque optat ut ubique Congregationes Mariales suum teneant locum; ut<br />
Actio nempe Catholica pieno iure nominari possint sub Beatissimae Virginis<br />
tutela, atque eodem ordine polleant, ac ceterae Consociationes, quae apostolatus<br />
opera provehunt sub una Ecclesiasticae Hierarchiae auctoritate (10).<br />
Placet vero ea vobis inculcare, quae iam diximus de Sodalitatibus « Prìmae<br />
Primariae » aggregatis, quaeque propterea iis peculiaribus notis praeditae<br />
esse debent, quas descripsimus in Constitutione Apostolica « Bis Saeculari > :<br />
ediximus nempe has peculiares notas « nullo esse impedimento quominus<br />
Congregationes Marianae pieno iure dici possint Actio Catholica B. M. Virgine<br />
auspice et afflante suscepta » (U); atque iisdem tribuere, in Actionis<br />
Catholicae agminibus, partes certo notabiles; immo etiam utilissimas et fere<br />
omnino necessarias. Congregationes enim Mariales, qua sunt historia et in-<br />
(5) Ibid., 40 (1948) p. 399.<br />
(6) Ibid., 40 (1948) p. 395.<br />
(7) Ibid., 40 (1948) p. 398.<br />
(8) Ibid., 40 (1948) p. 398-99.<br />
(9) Ibid., 40 (1948) p. 395, 401; 39 (1947) p. 632.<br />
(10) Ibid., 40 (1948) p. 402.<br />
(11) Ibid., 40 (1948) p. 398.
302 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
dole, peculiariter designantur ad fovendas pulcherrimas has notas : notam imprimis<br />
sanctimoniae, quae vera ac solida sanctimonia sit, et quae optima<br />
dici possit prò cuiusque Sodalis condicione vitae (12); notam praeterea christianae<br />
Sodalium conformationis qua eorum revera unusquisque fiat exemplum<br />
suorum aequalium in vita tum familiari tum sociali (13); notam postremo<br />
plenae et perpetuae obedientiae observantiaeque Christo Domino et<br />
Eius Ecclesiae, Beatissima Virgine Maria quasi praelucente ac duce; quod<br />
quidem auspicium felicissimum dici debet hoc nostro saeculo, mariali nomine<br />
insigniendo, cui contigit experiri praesentiorem tutelam Matris Dei eiusque<br />
validissimum patrocinium.<br />
Quae cum ita sint, vos cohortamur ut hac vestra via haud trepidi pergatis,<br />
etsi interdum per eam impedimenta varia non deerunt. Dei Eiusque<br />
Matris auxilio freti, conscii desideriorum et iussorum Vicarii Iesu Christi,<br />
depositaque quavis dubitatione cunctationeque, urgete animose opus Congregationum<br />
Marialium, prouti earum indoles et leges requirunt: imprimisque<br />
severam cooptandorum selectionem curate, eos tantum adlegendo, qui ad altiora<br />
revera adspirent ac studium apostolicum combibere cupiant; ac praeterea<br />
praecipuat apud vos partes habeat interior animorum formatio, sine qua<br />
inanis, vel suspecta vobis esse debet quaelibet exterior tantum operositas. Haec<br />
autem solida animorum conformatio, et apostolica operositas inde permanans,<br />
indolem omnino marialem prae se ferre debent; siquidem pia illa animi propensio<br />
in Beatissimam Virginem colendam et amandam, qualem Sodalitates<br />
vestrae semper professae sunt, ubique et perpetuo veluti tessera ac peculiaris<br />
nota habeatur verae fidei veraeque doctrinae. Nec nimium vobis cordi sit assensum<br />
multitudinis haurire: etenim vos, ad exemplum Christi Domini, non<br />
venistis ad blandiendum mundanis auribus sed ad testimonium reddendum<br />
veritati. Ne timeatis denique hoc efficacissimum sanctimoniae et apostolatus<br />
instrumentum adhibere praesertim apud illos coetus, qui quidem hoc christiano<br />
imbuì spiritu magis indigent, vel eum magis possunt per venas humanae<br />
societatis infundere; atque in primis apud opifices, itemqué apud eos, qui altiorum<br />
disciplinarum studiis vacant. Haud ignoramus labores huiusmodi non<br />
leves esse, nec paucas praebere difficultates; at novimus etiam vos consuevisse<br />
non facilioribus laboribus vos addicere, sed fructuosioribus ad maiorem Dei<br />
gloriam; ac praeterea cum magnum vobis a Deo donum concreditum sit,<br />
quales sunt Congregationes Marianae, monitionem illam tamquam vobis a<br />
Iesu Christo impertitam habeatis: Cui multum datum est multum requiretur<br />
ab eo (Lue, 12, 48).<br />
At necessarium non videtur Nobis adhortationi huic Nostrae diu multumque<br />
immorari, cum Nobis apprime nota sit vestra erga Episcopos loco-<br />
(1£) Ibid., 40 (1948) p. 394-95.<br />
(13) Ibid., 40 (1948) p. 407.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTÈRI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 303<br />
rumque Ordinarios observantia, atque iisdem habenda obtemperatio; neque<br />
minus exploratum Nobis sit sincera vos percupere voluntate ceteris apostolatus<br />
coetibus adiutricem fraterna consensione praestare operam secundum<br />
normas per Apostolicam Constitutionem « Bis saecularì » a Nobis datas.<br />
Caelestium interea munerum auspicem paternaeque benevolentiae Nostrae<br />
testem, tibi, dilecte fili, universisque Societatis Iesu religiosis viris, peculiarique<br />
modo iis, qui Congregationibus Marialibus provehendis moderandisque<br />
navant operam eorumdemque alumnis Apostolicam Benedictionè effuso<br />
animo impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die decima quinta mensis Aprilis,<br />
anno MDCCCCL, Pontificatus Nostri duodecimo.<br />
EX ALLOCUTIONE PII PP. XII POST SOLEMNEM CANONIZA-<br />
TIONEM S. JOANNAE GALLIAE REGINAE (•*•*).<br />
La profonde pénétration de Jeanne de France dans la vie de la bienheureuse<br />
Mère de Dieu, la totalité absolue de sa consécration à Marie, le<br />
reflet resplendissant des sentiments et des vertus mariales dans sa proprie vie<br />
et dans son Ordre de « l'Annonciade », donnent de nos jours à ses exempttes<br />
et à ses règles l'aspect d'un nouveau Message à la France. Dans les grandes<br />
luttes spirituelles de ces temps, où les tenants du Christ et ses négateurs se<br />
trouvent confondus dans la foule, le dévotion à la Mère de Jesus est une<br />
pierre de touche infaillible pour discerner les uns des autres. Catholiques de<br />
France, vostre histoire, dont toute la trame est tissue des graces et des faveurs<br />
de Marie, vous fait un devoir tout special de veiller sur l'intégrité et sur la<br />
pureté de votre héritage marial. Défendez-le contre ceux, qui ont rompu<br />
leurs liens avec vos antiques et glorieuses traditions, par votre courageuse<br />
persévérance dans la poursuite de vos intérèts les plus sacrés, unie à l'exemple<br />
du respect des justes lois et de l'ordre légitime de l'Etat. Vous allez quitter<br />
ces lieux, où vous venez d'assister au triomphe de votre sainte; vous allez<br />
de nouveau fouler la terre, qui tant de foi a éprouvé les effets de la protection<br />
et de l'intercession puissante de Marie: faites alors monter vers le<br />
ciel d'azur et de lumière le grand désir de votre coeur, l'ardente prière de<br />
votre àme : Vierge sainte, rendez-nous forts dans le combat contre vos ennemis<br />
: Vir^o sacrata, da mihi virtutem contea hostes tuos!<br />
La glorification, aujourd'hui, de Jeanne de France n'est-elle pas un<br />
présage que son message de paix, reste si longtemps, comme le grain, enfoui<br />
dans la terre et sterile en apparence, va germer enfin et monter en épìs dorés.<br />
dont porteront jouyeusement les gerbes, pour la France et pour le monde,<br />
ceux qui l'avaient seme dans les larmes et dans leur sang?<br />
(U) Oss. Rom., 31 maggio 1950.
304 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERO <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
A une condition! que la femme frangaise continue de répondre à sa vocation,<br />
de remplir sa mission. Ces héroines providentielles ont rempli la leur<br />
par la sagesse de leur esprit, la force de leur volonté, la sainteté de leur vie,<br />
la générosité dans le sacrifice total d'elles-mèmes, en somme par l'imitation<br />
des vertus de Marie, tròne de la Sagesse, femme forte, servante du Seigneur,<br />
Vierge compatissante au coeur percé du glaive, Mère de l'Auteur de la Paix<br />
et Reine de la Paix. Soyez telles, femmes de France. Par votre jeunesse virginale,<br />
par votre dévouement filial et conjugal, par votre sollicitude maternelle,<br />
per la dignité de votre vie chrétienne, privée et sociale, vous ferez plus<br />
encore pour la vraie, la grande paix que ne pourraient faire, sans vous, les<br />
conquérants, les législateurs, les génies...<br />
LITTERAE PII PP. XII, OCCASIONE V CONGRESSUS MARIALES<br />
GALLICI, IN REDHONENSI CIVITATE<br />
4-9 IULII HABITI (J)<br />
Multiples et fécondes sont les assemblées qui, chaque année, groupent<br />
en grand nombre les catholique francais autour de leurs pasteurs pour rechercher<br />
et promouvoir les conditions les plus propres au uyonnement de la<br />
pensée et de la vie chrétienne. Le Congrès marial, selon une heureuse tradition,<br />
est devenu l'une des plus suivies de ces manifestations, et Nous Nous<br />
réjouissons d'apprendre qu'à votre appel des foules imposantes affluent vers<br />
la capitale bretonne pour approfondir dans la prière et l'étude leur dévotion<br />
à la Vierge Marie.<br />
A tous, Nous adressons de grand coeur Nos voeux paternels pour le<br />
succès spirituel de ces assises, et Nous prions Dieu qu'il bénisse vos travaux<br />
dont le thème unique, l'Assomption de la Très Sainte Vierge, est cher<br />
à tant de titres au coeur de tous Nos fils. N'est-ce pas, d'ailleurs, dans<br />
l'aurèole de cette glorieuse Assomption qu'une consécration mémorable a<br />
proclamé la Mère de Dieu Reine et Patronne de la France?<br />
Cette piété mariale, au surplus, vous la voulez d'abord assurée sur les<br />
bases les plus fermes, et, certes, Nous ne saurions que vous encourager<br />
à cet effort de réflexion théologique. Depuis quelques années, les manifestations<br />
de la dévotion envers Marie ont connu parmi les fidèles un renouveau<br />
de faveur et Nous en avons su les précieux fruits de gràces tant en<br />
France qu'en d'autres contrées. Mais quand le peuple chrétien se laisse ainsi<br />
porter aux élans de la confìance filiale, il importe dans le méme temps<br />
de nourrir cette piété des solides aliments de la vérité. C'est en particulier<br />
l'oeuvre de Congrès, tels que le votre, et des nombreuses conférences qui<br />
(•*) LaCroix, 11 Jullet 1950.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 305<br />
y sont données. La compétence des maitres découvrant à tous les richesses<br />
doctrinales de cette foi ancestrale, la docilité des fidèles aux enseignements<br />
traditionnels de l'Eglise, voilà les plus sùrs garants de la qualité religieuse<br />
et de la fécondité surnaturelle de ces magnifiques cérémonies. De Maria<br />
nunquam satis!... répétait saint Bernard. Qui, on ne scruterà jamais assez<br />
le providentiel dessein de Dieu à l'égard de Marie, on ne s'appliquera jamais<br />
trop à éclairer sa proprie marche de l'exemple lumineux de la Vierge de<br />
l'Annonciation ou du Calvaire!<br />
En notre temps surtout, face à l'orgueilleuses et paiennes doctrines qui<br />
exaltent la grandeur de l'homme à l'encontre des droits souverains de Dieu<br />
et des desseins de sa miséricorde, la dévotion mariale doit ètre pour la<br />
conscience chrétienne le rappel efficace de cette absolue primauté divine<br />
dans nDtre vie et de la disponibilité entière qu'elle requiert de nous. La<br />
Mère du Verbe incarné ne chante-t-elle pas en tous ses mystères le plus<br />
éclatant triomphe de l'amour du Sauveur en une simple créature? A ceux<br />
qui, dans le désarroi des pensées ou le désordre des passions, cherchent,<br />
doutent, se revoltent ou se lassent, présentons Marie, « bénie entre les femmes<br />
•», toute resplendissante d'humilité, de pureté et de charité dans léclat<br />
de la gràce dont elle fut prévenue par les mérites de son Fils; rappelons<br />
le secret de cette Vierge en qui Dieu accomplit de grandes choses, car sa<br />
vie ne fut qu'un perpétuel acquiescement aux mystères de salut qui s'opéraient<br />
en elle. Et quand une tradition séculaire et vénérable invite les croyants<br />
à célébrer la glorieuse Assomption de la Mère de Dieu, que le Magnificat<br />
de leur gratitude se joigne alors à celui de cette Vierge sainte, leur Mère,<br />
comblée la première en plénitude des fruits de rédemption et de résurrection<br />
que Jésus-Christ nous a acquis par son sang, à la gioire de Dieu le Pere.<br />
Ainsi affermie dans la foi, la dévotion mariale fleurira librement en<br />
espérance et en filiale confiance. Et c'est ici que Nous renouvelons à tous,<br />
en cette Année Sainte, l'appel que Nous adressions déjà lors de le solennelle<br />
consécration du monde au Coeur de Marie. Puisqu'il a più à Dieu, dans sa<br />
miséricorde, de remettre entre ses mains maternelles une puissance d'intercession,<br />
dont Nos fils de France ont maintes fois éprouvé l'ampleur et la délicatesse,<br />
que chacun ne cesse d'implorer son secours en faveur du monde déchiré<br />
et pécheur. La Vierge Marie ne saurait rester sourde au cri de ses enfants<br />
si celui-ci est non seulement le cri des lèvres ou celui d'une résolution hàtive<br />
et transitorie, mais le cri des réformes efficaces et des renouveaux nécessaires,<br />
sur le plans personnel et familial, civique et social, national et international.<br />
A l'heure où déjà s'opère en tant d'àmes la rénovation intérieure que<br />
Nous espérons comme l'un des premiers fruits du Jubilé, mais à l'heure aussi<br />
où l'inquiétude serre le coeur de tant d'hommes, Nous aimons à penser que<br />
le Congrès de Rennes susciterà un nouvel essor de la piété mariale en France<br />
et, du fait mème, un enrichissement de la vitalité chrétienne de votre chère
306 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
patrie. Nous en formons le voeu, en vous accordant d'un coeur paternel, à<br />
vous-méme, Notre cher Fils, aux organisateurs et à tous les participants de<br />
ces assises, una large Bénédiction apostolique.<br />
Du Vatican, le 30 juin 1950.
Constitutio Apostolica<br />
Fide! dogma definitur Deiparam Virginem Mariam corpore<br />
et anima fnisse ad caslestem gloriam assnmptam (*)<br />
PIUS EPISCOPUS<br />
SERVUS SERVORUM DEI<br />
AD PERPETUAM REI MEMORIAM<br />
Munificentissimus Deus, qui omnia potest, cuiusque providentiae<br />
consilium sapientia et amore constat, arcano suae mentis<br />
proposito populorum singulorumque hominum dolores intersertis<br />
temperat gaudiis, ut, diversis rationibus diversisque modis, ipsum<br />
diligentibus omnia, cooperentur in bonum (-*).<br />
Iamvero Pontificatus Noster, quemadmodum praesens aètas,<br />
tot curis, sollicitudinibus angoribusque premitur ob gravissimas<br />
calamitates ac multorum a ventate virtuteque aberrationes; cernere<br />
tamen magno Nobis solacio est, dum catholica fides publice actuoseque<br />
manifestatur, pietatem erga Deiparam Virginem vigere<br />
ac fervescere cotidie magis, ac fere ubique terrarum melioris sanctiorisque<br />
vitae praebere auspicia. Quo fit ut, dum Beatissima Virgo<br />
sua materna munia prò Christi sanguine redemptis amantissime<br />
explet, filiorum mentes animique [p. 754] ad studiosiorem<br />
eius privilegiorum contemplationem impensius excitentur.<br />
Deus reapse, qui ex omni aeternitate Mariam Virginem propensissima<br />
singularique intuetur volunt'ate, « ubi venit plenitudo<br />
temporis » ( 2 ), providentiae suae consilium ita ad effectum deduxit,<br />
ut quae privilegia, quas praerogativas liberalitate summa<br />
eidem concesserat, eadem perfecto quodam concentu refulgerent.<br />
Quodsi summam eiusmodi liberalitatem perfectumque gratiarum<br />
concentum Ecclesia semper agnovit ac per saeculorum decursum<br />
cotidie magis pervestigavit, nostra tamen aetate privilegium illud<br />
(*) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 753-773. Numerus paginarum infra parentheses<br />
[ ] positus ad Acta ap. sedis refertur.<br />
(i) Cfr. Rom. 8, 28..<br />
(») Galat. -4, 4.
4 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
corporeae in Caelum Assumptionis Deiparae Virginis Mariae clariore<br />
luce profecto enituit.<br />
Quod quidem privilegium, cum Decessor Noster imm. mem.<br />
Pius IX almae Dei Parentis immaculatae conceptionis dogma sollemniter<br />
sanxit, tum novo quodam fulgore illuxit. Arctissime<br />
enim haec duo privilegia inter se conectuntur. Christus quidem<br />
peccatum et mortem propria sua morte superavit; et qui per baptismum<br />
superno modo iterum generatus est, per eumdem Christum<br />
peccatum et mortem vicit. Attamen plenum de morte victoriae<br />
effectum Deus generali lege iustis conferre non vult, nisi cum<br />
finis temporum advenerit. Itaque iustorum edam corpora post<br />
mortem resolvuntur, ac novissimo tandem die cum sua cuiusque<br />
gloriosa anima coniungentur.<br />
Verumtamen ex generali eiusmodi lege Beatam Virginem<br />
Mariam Deus exemptam voluit. Quae quidem, singulari prorsus<br />
privilegio, immaculata conceptione sua peccatum devicit, atque<br />
adeo lege illi permanendi in sepùlcri corruptione obnoxia non<br />
fuit, neque corporis sui redemptionem usque in finem temporum<br />
expectare debuit.<br />
Ideo cum sollemniter sancitum fuit Deiparam Virginem Mariam<br />
hereditaria labe immunem inde ab origine fuisse, tum christifidelium<br />
animi incensiore quadam spe permoti fuere, futurum<br />
ut a supremo Ecclesiae Magisterio dogma quoque cor[p. 755]<br />
poreae Assumptionis Mariae Virginis in Caelum quamprimum<br />
definiretur.<br />
Siquidem cernere fuit non modo singulos christifìdeles, sed<br />
eos quoque, qui Nationum vel ecclesiasticarum provinciarum<br />
quasi personam gererent, ac vel etiam non paucos Concilii Vaticani<br />
Patres hoc instanter ab Apostolica Sede postulare.<br />
Decursu autem temporum huiusmodi postulationes ac vota,<br />
nedum remitterent, cotidie magis et numero et instantia succrevere.<br />
Etenim piae habitae sunt, hac de causa, precum contentiones;<br />
studia hac super re a pluribus eximiisque theologis vel privatim,<br />
vel in publicis ecclesiasticis Athenaeis et in ceteris scholis<br />
sacris disciplinis tradendis alacriter impenseque provecta; Conventus<br />
Mariales multis in catholici orbis partibus vel ex una<br />
tantum, vel ex pluribus Nationibus celebrati. Quae quidem studia<br />
pervestigationesque maiore in luce posuere in christianae fidei<br />
deposito, Ecclesiae concredito, dogma quoque contineri Assump-
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 5<br />
tionis Mariae Virginis in Caelum; ac plcrumque inde consecutae<br />
sunt postulationes, quibus ab Apostolica Sede suppliciter efflagitabatur,<br />
ut haec veritas sollemniter definiretur.<br />
Hoc pio certamine christifideles miro quodam modo coniuncti<br />
fuere cum suis sacris Antistitibus; qui quidem eiusdem<br />
generis petitiones, numero profecto spectabiles, ad hanc divi Petti<br />
Cathedram miserunt. Propterea, cum ad Summi Pontificatus<br />
solium evecti fuimus, supplicationes eiusmodi ad milia bene multa<br />
ex quavis terrarum orbis parte et ex quovis civium ordine, ex<br />
Dilectis nempe Filiis Nostris Sacri Collegii Cardinalibus, ex Venerabilibus<br />
Fratribus Archiepiscopis et Episcopis, ex Dioecesibus,<br />
atque ex paroeciis ad hanc Apostolicam Sedem iam delatae erant.<br />
Quamobrem, dum impensas ad Deum admovimus preces,<br />
ut ad gravissimam hanc causam decernendam lumen Sancti Spiritus<br />
menti Nostrae impertiretur, peculiares edidimus normas,<br />
quibus iussimus ut collatis viribus severiora hac de re inirentur<br />
studia; atque interea petitiones omnes colligerentur accurateque<br />
[p. 756] perpenderentur, quae inde a Decessore Nostro fel. ree.<br />
Pio IX ad nostra usque tempora de Assumptione Beatae Mariae<br />
Virginis in Caelum ad Apostolicam hanc Sedem missae fuissent<br />
( 3 ).<br />
Cum vero tanti momenti tantaeque gravitatis causa ageretur,<br />
opportunum duximus Venerabiles omnes in Episcopatu Fratres<br />
directo atque ex auctoritate rogare ut mentem cuiusque suam<br />
conceptis verbis Nobis aperire vellént. Quapropter die I mensis<br />
Mai, anno MDCCCCXXXXVI, Nostras ad eos dedimus Litteras<br />
« Deiparae Virginis Mariae», in quibus haec habebantur: « An<br />
vos, Venerabiles Fratres, prò eximia vestra sapientia et prudentia<br />
censeatis : Assumptionem corpoream Beatissimae Virginis<br />
tamquam dogma fidei proponi et definiri posse, et an id cum<br />
clero et populo vestro exoptetis ».<br />
li autem quos « Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere<br />
Ecclesiam Dei » (•*), ad utramque quaestionem quod attinet,<br />
unanima fere voce assentientes responderunt. Haec « singularis<br />
catholicorum Antistitum et fidelium conspiratio » ( 5 ), qui Dei<br />
(3) Petitiones de Assumptione corporea B. Virginis Mariae in caelum<br />
definienda ad S. Sedem delatae; 2 voi., Typis Polyglottis Vaticanis, 1942.<br />
(4) Act. 20, 28.<br />
(5) Bulla Ineffabilis Deus, Acta Pii IX, p. I, voi. I, p. 615.
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
Matris autumant corpoream in Caelum Assumptionem ut fidei<br />
dogma definiri posse, cum concordem Nobis praebeat ordinarli<br />
Ecclesiae Magisterii doctrinam concordemque christiani populi<br />
fidem — quam idem Magistérium sustinet ac dirigit — idcirco<br />
per semet ipsam ac ratione omnino certa ab omnibusque erroribus<br />
immuni manifestat eiusmodi privilegium veritatem esse a<br />
Deo revelatam in eoque contentam divino deposito, quod Chri-<br />
/Stus tradidit Sponsae suae fideliter custodiendum et infallibiliter<br />
declarandum ( 6 ). Quod profecto Ecclesiae Magistérium non quidem<br />
industria mere humana, sed praesidio Spiritus veritatis ( 7 ),<br />
atque adeo sine ullo prorsus errore, demandato sibi munere fungitur<br />
revelatas adservandi veritates omne per aevum puras et<br />
integras; quamobrem eas intaminatas tradit, eisdem [p. 757]<br />
adiciens nihil, nihil ab iisdem detrahens. « Neque enim — ut<br />
Concilium Vaticanum docet — Petri successoribus Spiritus Sanctus<br />
promissus est ut, eo revelante, novam doctrinam patefacerent,<br />
sed ut, eo assistente, traditam per Apostolos revelationem<br />
seu fidei depositum sancte custodirent et fideliter exponerent » ( 8 ).<br />
Itaque ex ordinarli Ecclesiae Magisterii universali consensu certuni<br />
ac firmum sumitur argumentum, quo comprobatur corpoream<br />
Beatae Mariae Virginis in Caelum Assumptionem — quam<br />
quidem, quoad caelestem ipsam « glorificationem » virginalis<br />
corporis almae Dei Matris, nulla humanae mentis facultas naturalibus<br />
suis viribus cognoscere poterat — veritatem esse a Deo<br />
revelatam, ideoque ab omnibus Ecclesiae filiis firmiter fideliterque<br />
credendam. Nam, ut idem Concilium Vaticanum asseverat :*<br />
« Fide divina et catholica ea omnia credenda sunt, quae in verbo<br />
Dei scripto vel tradito continentur, et ab Ecclesia sive sollemni<br />
iudicio, sive ordinario et universali Magisterio tamquam divinitus<br />
revelata credenda proponuntur » ( 9 ).<br />
Communis huius fidei Ecclesiae varia inde a remotis temporibus<br />
per saeculorum decursum manifestantur testimonia, indicia<br />
atque vestigia; eademque fides luculentiore in dies lumine<br />
panditur.<br />
Siquidem christifideles, suorum Pastorum institutione ac<br />
(6) Cfr. Conc. Vat. De fide catholica, cap. 4.<br />
(7) Cfr. Io. 14, 26.<br />
(#) Conc. Vat. Const. De Ecclesia Christi, cap. 4.<br />
(?) De fide catholica, cap. 3.
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS > ' • 7<br />
ductu, a Sacris Litteris didicere Virginem Mariana, per terrestrem<br />
suam peregrinationem, vitam egisse sollicitudinibus, angustiis,<br />
doloribus affectam; ac praeterea id evenisse, quod sanctissimus<br />
senex Simeon cecinerat, acutissimum nempe gladium cor eius<br />
transverberasse ad Divini sui Nati crucem nostrique Redemptoris.<br />
Parique modo haud difficile iisdem fuit assentiri magnam etiam<br />
Dei Matrem, quemadmodum iam Unigenam suum, ex hac vita<br />
decessisse. Hoc tamen minime prohibuit quominus palam crederent<br />
ac profiterentur sacrum eius corpus sepulcri corruptioni obnoxium<br />
fuisse numquam, numquam augustum illum Divini<br />
Verbi tabernaculum in tabem, in cinerem re[p. 758]solutum<br />
fuisse. Quin immo, divina collustrati gratia pietateque erga eam<br />
permoti, quae Dei Parens est suavissimaque Mater nostra, clariore<br />
cotidie luce mirabilem illam privilegiorum concordiam ac cohaerentiam<br />
contemplati sunt, quae Providentissimus Deus almae huic<br />
Redemptoris nostri sociae impertiit, et quae talem attigere celsissimùm<br />
verticem, qualem praeter ipsam nemo a Deo creatus, excepta<br />
humana Iesu Christi natura, assecutus est umquam.<br />
Hanc eamdem fidem innumera illa tempia manifesto testantur,<br />
quae in honorem Mariae Virginis Caelo receptae Deo dicata<br />
fuere; itemque sacrae illae imagines inibi christifidelium venerationi<br />
propositae, quae singularem eiusmodi Beatae Virginis<br />
triumphum ante omnium oculos efferunt. Urbes praeterea, dioeceses<br />
ac regiones peculiari tutelae ac patrocinio Deiparae Virginis<br />
ad Caelum evectae fuere concreditae; parique modo religiosa Instituta,<br />
probante Ecclesia, excitata sunt, quae quidem ex eiusmodi<br />
privilegio nomen accipiunt. Neque silentio praetereundum<br />
est in mariali rosario, cuius recitationem Apostolica haec Sedes<br />
tantopere commendat, unum haberi mysterium, piae meditationi<br />
propositum, quod, ut omnes norunt, de Assumptione agit Beatae<br />
Virginis in Caelum.<br />
Universali autem ac splendidiore modo haec sacrorum Pastorum<br />
ac christifidelium fides tum manifestatur, cum inde ab<br />
antiquis temporibus in Orientis et in Occidentis regionibus liturgica<br />
sollemnia hac de causa celebrantur; hinc enim Sancti Ecclesiae<br />
Patres atque Doctores lucem haurire numquam praetermisere,<br />
quandoquidem, ut omnibus in comperto est, sacra Liturgia,<br />
« cum sit etiam veritatum caelestium professio, quae supremo<br />
Ecclesiae Magisterio subicitur, argumenta ac testimonia suppedi-
8 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS»<br />
tare pò test, non parvi quidem momenti, ad peculiare decernendum<br />
christianae doctrinae caput » ( 10 ).<br />
In liturgicis libris, qui festum referunt vel Dormitionis, vel<br />
Assumptionis Sanctae Mariae, dictiones habentur, quae concordi<br />
quodam modo testantur, cum Deipara Virgo ex hoc ter[p. 759]<br />
restri exsilio ad superna pertransiit, sacro eius corpori ex Providentis<br />
Dei Consilio ea contigisse, quae cum Incarnati Verbi Matris dignitate<br />
consentanea essent cum ceterisque privilegiis eidem impertitis.<br />
Haec, ut praedaro utamur exemplo, in Sacramentario<br />
asseverantur, quod Decessor Nostèr imm. mem. Hadrianus I ad<br />
Imperatorem misit Carolum Magnum. In eo enim haec habenr<br />
tur : « Veneranda nobis; Domine, huius est diei festivitas, in<br />
qua sancta Dei Genitrix mortem subiit temporalem, nec tamen<br />
mortis nexibus deprimi potuit, quae Filium tuum Dominum<br />
nostrum de se genuit incarnatum » ( n ).<br />
Quod vero heic verborum illa temperantia indicatur, qua<br />
Romana Liturgia uti solet, in ceteris vel orientalis, vel occidentalis<br />
antiquae Liturgiae voluminibus luculentius ac fusius declaratur.<br />
Sacramentarium Gallicanum, ut unum in exemplum afferamus,<br />
hoc Mariae privilegium dicit « inexplicabile sacramentum,<br />
tanto magis praeconabile, quanto est inter homines assumptione<br />
Virginis singulare ». Atque in Byzantina Liturgia<br />
corporea Mariae Virginis Assumptio non modo cum Dei Matris<br />
dignitate etiam atque etiam conectitur, sed cum aliis quoque privilegiis,<br />
peculiarique ratione cum virginea eius maternitate, singulari<br />
Providentis Dei Consilio praestituta : « Tibi rex rerum<br />
omnium Deus ea, quae supra naturam sunt, tribuit; sicut enim<br />
in partu te virginem custodivit, sic et in sepulcro corpus tuum<br />
incorruptum servavit, et per divinam translationem conglorificavit<br />
» i 12 ).<br />
Quod autem Apostolica Sedes, quae muneris est heres, Apostolorum<br />
Principi concrediti, in fide confirmandi fratres ( 1S ),<br />
sollemniorem in dies auctoritate sua eiusmodi celebrationem reddidit,<br />
id profecto studiosam christifidelium mentem efiìcaciter<br />
permovit ad magis cotidie magisque huius commemorati myste-<br />
(10) Litt. Enc. Mediator Dei, A.A.S. voi. XXXIX, p. 541.<br />
(11) Sacramentarium Gregorianum.<br />
(18) Menaei totius anni.<br />
(13) Cfr. Lue. 22, 32. .
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 9<br />
rii gravitatem considerandam. Itaque Assumptionis festum ex<br />
ilio honoris gradu, quem in ceteris Marialibus celebrationifp.<br />
760] bus inde ad initio obtinuerat ad sollemniorum celebrationum<br />
ordinem totius liturgici cycli evectum fuit. Ac Decessor Noster S.<br />
Sergius I, cum Litaniam seu Processionem Stationalem, quae dicitur,<br />
in quattuor Marialibus celebrationibus habendas praescriberet,<br />
una simul festum Nativitatis, Annuntiationis, Purificationis<br />
ac Dormitionis Mariae Virginis enumerat ( J 4). Deinceps vero<br />
S. Leo IV festum, quod iam titulo Assumptionis Beatae Genetricis<br />
Dei celebrabatur, sollemniore etiam modo récolendum curavit,<br />
cum pervigilium ante habendum iuberet, postea vero supplicationes<br />
in octavum diem; atque ipsemet, hanc opportunità -<br />
tem libenter nactus, ingenti stipatus multitudine sollemnes eiusmodi<br />
celebrationes participare voluit ( J * 5 ). Ac praeterea pridie<br />
huius diei sacrum habendum ieiunium iam antiquitus fuisse praeceptum,<br />
ex iis omnino patet, quae Decessor Noster S. Nicolaus I<br />
testatur, cum de praecipuis ieiuniis agit, « quae... sancta Romana<br />
suscepit antiquitus et tenet Ecclesia » ( 16 ).<br />
Quandoquidem vero Ecclesiae Liturgia catholicam non gignit<br />
fidem, sed eam potius consequitur, ex eaque, ut ex arbore<br />
fructus, sacri cultus ritus proferuntur, idcirco Sancti Patres magnique<br />
Doctores in homiliis orationibusque, quas hoc festo die<br />
ad populum habuere, non hinc veluti ex primo fonte, eiusmodi<br />
doctrinam hauserunt, sed de ea potius, utpote christifidelibus iam<br />
nota atque accepta, locuti sunt; eamdem luculentius declararunt;<br />
eius sensum atque rem altioribus rationibus proposuere, id praesertim<br />
in clariore collocantes luce, quod liturgici libri saepenumero<br />
presse breviterque attigerant : hoc nempe festo non solummodo<br />
Beatae Virginis Mariae nullam habitam esse exanimis<br />
corporis corruptionem commemorari, sed eius etiam ex morte<br />
deportatum triumphum, eiusque caelestem « glorificationem », ad<br />
Unigenae sui exemplum Iesu Christi.<br />
[p. 761 ] Itaque S. Ioannes Damascenus, qui prae ceteris eximius<br />
traditae huius veritatis praeco exstat, corpoream almae Dei<br />
Matris Assumptionem cum aliis eius dotibus ac privilegiis comparans,<br />
haec vehementi eloquentia edicit : « Oportebat eam, quae in<br />
(l-V) Liber Pontificalis.<br />
{15) Ibid. .<br />
C 6 ') Responso Nicolai Papae I ad consulta Bulgarorum.
10 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
partu illaesam servaverat virginitatem, suum corpus sine ulla<br />
corruptione etiam post mortem conservare. Oportebat eam, quae<br />
Creatorem ut puerum in sinu gestaverat, in divinis tabernaculis<br />
commorari. Oportebat sponsam, quam Pater desponsaverat, in<br />
thalamis caelestibus habitat^. Oportebat eam, quae Filium suum<br />
in cruce conspexerat, et, quem pariendo effugerat doloris gladium,<br />
pectore exceperat, ipsum Patri considentem con templari.<br />
Oportebat Dei Matrem ea, quae Filii sunt, possidere et ab omni<br />
creatura tamquam Dei Matrem et ancillam excoli » ( J7 ).<br />
Haec quidem S. Ioannis Damasceni vox aliorum vocibus,<br />
eamdem asseverantium doctrinam, fideliter respondet. Etenim<br />
haud minus clarae accurataeque dictiones in orationibus illis inveniuntur,<br />
quas vel superioris vel eiusdem aevi Patres, per occasionem<br />
plerumque huius festi, habuere. Itaque, ut aliis utamur<br />
exemplis, S. Germanus Constantinopolitanus corpus Deiparae<br />
Virginis Mariae incorruptum fuisse et ad Caelum evectum non<br />
modo cum divina eius maternitate consentaneam putabat, sed<br />
etiam cum peculiari sanctitate eiusdem virginalis corporis : « Tu,<br />
secundum quod scriptum est, "in pulchritudine " appares; et<br />
corpus tuum virginale totum sanctum est, totum castum, totum<br />
Dei domicilium; ita ut ex hoc etiam a resolutione in pulverem<br />
deinceps sit alienum; immutatum quidem, quatenus humanum,<br />
ad excelsam incorruptibilitatis vitam ; idem vero vivum atque<br />
praegloriosum, incolume atque perfectae Vitae particeps » ( 18 ).<br />
Alius vero antiquissimus scriptor asseverat : « Igitur ut gloriosissima<br />
Mater Christi Salvatoris nostri Dei, vitae et immortalitatis<br />
largitoris, ab ipso vivificatur, in [p. 762] aeternum concorporea<br />
in incorruptibilitate, qui illam a sepulcro suscitavit et ad<br />
seipsum assumpsit, ut ipse solus novit » ( 19 ).<br />
Cum autem hoc liturgicum festum latius in dies impensioreque<br />
pietate celebraretur, Ecclesiae Antistites ac sacri oratores,<br />
crebriore usque numero, officii sui esse duxerunt aperte ac nitide<br />
explanare mysterium, quod eodem hoc festo recolitur, atque edi-<br />
(17) S. IOAN. DAMASC, Encomium in Dormitionem Dei Genitricis<br />
semperque Virginis Mariae, hom. II, 14; Cfr. etiam ibid. n. 3.<br />
(18) S. GERM. CONST., In Sanctae Dei Genitricis Dormitionem, sermo<br />
I.<br />
(19) Encomium in Dormitionem Sanctissimae Dominae nostrae Deiparae<br />
semperque Virginis Mariae, S. Modesto Hierosol. attributum, n. 14.
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 11<br />
cere illud esse cum ceteris revelatis veritatibus coniunctissimum.<br />
In scholasticis theologis non defuere qui, cum in veritates divinitus<br />
revelatas altius introspicere vellent, atque illum praebere<br />
cuperent concentum, qui inter rationem theologicam, quae dicitur,<br />
ac catholicam intercedit fidem, animadvertendum putarent<br />
hoc Mariae Virginis Assumptionis privilegium cum divinis veritatibus<br />
miro quodam modo concordare, per Sacras Litteras nobis<br />
traditis.<br />
Cum hinc ratiocinando proficiscerentur, varia protulere argumenta,<br />
quibus mariale eiusmodi privilegium illustrarent, quorum<br />
quidem argumentorum quasi primum elementum hoc esse asseverabant,<br />
Iesum Christum nempe, prò sua erga Matrem pietate,<br />
eam voluisse ad Caelum assumptam; eorumdem vero argumentorum<br />
vim incomparabili inniti dignitate eius divinae maternitatis<br />
atque etiam eorum omnium numerum, quae eam consequuntur ;<br />
quae quidem sunt insignis eius sanctitas, omnium hominum angelorumque<br />
sanctitudinem exsuperans; intima Mariae cum Filio<br />
suo coniunctio; ac praecipuae illius dilectionis affectus, qua Filius<br />
dignissimam Matrem suam prosequebatur.<br />
Ac saepenumero theologi occurrunt oratoresque sacri, qui<br />
Sanctorum Patrum vestigiis insistentes ( B0 ), ut suam illustrent<br />
Assumptionis fidem, quadam usi libertate, eventus ac verba referunt,<br />
quae a Sacris Litteris mutuantur. Itaque, ut non[p. 763]<br />
nulla tantum memoremus, quae hac de re saepius usurpantur, sunt<br />
qui Psaltae sententiam inducant : « Surge, Domine, in requiem<br />
tuam, tu et Arca sanctificationis tuae » ( 3J ) ; atque Arcarti foederis,<br />
incorruptibili Ugno instructam atque in Dei tempio positam, quasi<br />
imaginem cernant purissimi Mariae Virginis corporis, ab omni<br />
sepulcri corruptione servati immunis, atque ad tantam in Caelo<br />
gloriam evecti. Parique modo, hac de re. agentes, Reginam describunt<br />
in regiam Caelorum aulam per triumphum ingredientem<br />
ac dextero Divini Redemptoris assidentem lateri ( 22 ) ; itemque<br />
Canticorum Sponsam inducunt, « quae ascendit per desertum,<br />
sicut virgula fumi ex aromatibus myrrae et thuris », ut<br />
(20) Cfr. S. IOAN. DAMASC, Encomium in Dormitionem Dei Genitricis<br />
semperque Virginis Mariae, hom. II, 2, 11 ; Encomium in Dormitionem, S.<br />
Modesto Hierosol. attributum.<br />
(Si) Ps. 131, 8.<br />
(22) Ps. 44, 10, 14-16. ?
12 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
corona redimiatur ( 33 ). Quae quidem ab iisdem veluti imagines<br />
proponuntur caelestis illius Reginae, caelestisque Sponsae, quae<br />
una curri Divino Sponso ad Caelorum aulam evehitur.<br />
Ac praeterea scholastici doctores non modo in variis Veteri<br />
Testamenti figuris, sed in illa edam Muliere amicta sole, quam<br />
Ioannes Apostolus in insula Patmo ( 2 4) contemplatus est, Assumptionem<br />
Deiparae Virginis significatami viderunt. Item ex<br />
Novi Testamenti locis haec verba peculiari cura considerationi<br />
proposuere suae : « Ave, gratia piena, Dominus tecum, benedicta<br />
tu in mulieribus » (p 5 ), cum in Assumptionis mysterio complementum<br />
cernerent plenissimae illius gratiae, Beatae Virgini impertitae,<br />
singularemque benedictionem maledictioni Hevae adversantem.<br />
Eam ob rem, sub Scholasticae Theologiae initio vir piissimus<br />
Amedeus Lausannensis Episcopus affirmat Mariae Virginis<br />
carnem incorruptam permansisse; — neque enim credi fas est<br />
corpus eius vidisse corruptionem — cum revera animae suae iterum<br />
coniunctum fuerit, atque una cum ea in caelesti aula excelsa<br />
redimitum gloria. « Erat namque piena gratia et [p. 764] in mulieribus<br />
benedicta (Lue. I, 28). Deum verum de Deo vero sola<br />
meruit concipere, quem virgo peperit, virgo lactavit, fovens in<br />
gremio, eique in omnibus almo ministravit obsequio » ( 26 ).<br />
In sacris vero scriptoribus, qui eo tempore Divinarum Litterarum<br />
sententiis variisque similitudinibus seu analogiis usi, Assumptionis<br />
doctrinam, quae pie credebatur, illustrarunt ac confirmarunt,<br />
peculiarem locum obtinet Doctor Evangelicus S. Antonius<br />
Patavinus. Is enim, festo Assumptionis die, haec Isaiae<br />
prophetae verba interpretatus : « locum pedum meorum glorificabo<br />
» ( CT ), modo certo asseverava a Divino Redemptore Matrem<br />
suam dilectissimam, ex qua humanam sumpserat carnem,<br />
summa ornatam fuisse gloria. « Per hoc aperte habes — ita ait<br />
— quod Beata Virgo in corpore, quo fuit locus pedum Domini,<br />
est assumpta ». Quamobrem sacer Psaltes scribit : « Exurge, Do-<br />
(23) Cant. 3, 6; cfr. 4, 8; 6, 9.<br />
(«*) Apoc. 12, 1 sq.<br />
(35) Lue. 1, 28.<br />
(26) AMEDEUS LAUSANNENSIS, De Beatae Virginis obitu, Assumptione<br />
in Caelum, exaltatione ad Filii dexteram,<br />
F) Is. 60, 13.
CONST, APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS» 13<br />
mine, in requiem tuam, tu et Arca sanctificationis tuae ». Quemadmodum,<br />
ita ipse asserii, Iesus Christus ex triumphata morte<br />
resurrexit atque ad dexteram sui Patris ascendit, ita pariter « surrexit<br />
et Arca sanctificationis suae, cum in hac die Virgo Mater<br />
ad aethereum thalamum est assumpta » ( 2S ).<br />
Cum autem, media aetate, Theologia Scholastica maxime<br />
floreret, S. Albertus Magnus, variis ad rem probandam collatis<br />
argumentis, quae vel Sacris Litteris, vel sententiis a maioribus<br />
traditìs, vel denique Liturgia rationeque theologica, quae dicitur,<br />
innituritur, ita concludit : « His rationibus et auctoritatibus et<br />
multis aliis manifestum est, quod Beatissima Dei Mater in corpore<br />
et anima super choros Angelorum est assumpta. Et hoc<br />
modis omnibus credimus esse verum » ( 29 ). In oratione vero,<br />
quam die Annunciationi sacro Beatae Mariae Virginis habuit,<br />
haec Angeli salutantis verba explanans: «Ave, gratia piena... »,<br />
[p. 765] Doctor Universalis, dum Hevae Sanctissimam Virginem<br />
comparar, hanc dare significanterque asseverat quadruplici illa<br />
maledizione fuisse immunem, cui Heva obnoxia fuit ( 30 ).<br />
Doctor Angelicus, insignis magistri sui vestigia premens,<br />
quamvis dedita opera eiusmodi quaestionem numquam agitaverit,<br />
quotiescumque tamen per occasionem eam attingit, una cum<br />
Catholica Ecclesia constanter retinet cum Mariae anima eius corpus<br />
in Caelum fuisse assumptum ( 31 ).<br />
Eamdem sententiam amplectitur, in multis aliis, Doctor Seraphicus,<br />
qui quidem prò certo omnino habet, quemadmodum<br />
Deus Mariam Sanctissimam, sive concipientem, sive parientem,<br />
virginalis pudoris virginalisque integritatis violatione immunem<br />
servavit, sic minime permisisse ut eius corpus in tabem, in cinerem<br />
resolveretur ( 3a ). Haec Sacrae Scripturae verba interpretans,<br />
eademque sensu quodam accommodato Beatae Vigini tribuens:<br />
(2S) S. ANTONIUS PATAV., Sermones dominicales et in sotemnitatibus.<br />
In Assumptione S. Mariae Virginis sermo.<br />
(£9) S. ALBERTUS MAGNUS, Manale sive quaestiones super Evang.<br />
" Missus est " q. 132.<br />
(30) IDEM, Sermones.de sanctis, senno 15 : In Annunciamone B. Mariae;<br />
cfr. etiam Mariale, q. 132.<br />
(3i) Cfr. Stimma Theol. 3, q. 27, a. 1 e; ibid. q. 83, a. 5 ad 8;<br />
Exposhio salutationis angelicae; In symb. Apostotorum expositio, art. 5; In<br />
IV Sem. D. 12, q. 1, art. 3, sol. 3; D. 43, q. 1, art. 3, sol. 1 et 2.<br />
(32) Cfr. S. BONAVENTURA, De Nativitate B. Mariae Virginis, sermo 5.
14 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
« Quae est ista, quae ascendit de deserto, deliciis affluens, innixa<br />
super dilectum suum » ( 33 ) ita arguit : « Et hinc constare potest<br />
quod corporaliter ibi est... Cum enim... beatitudo non esset consummata<br />
nisi personaliter ibi esset, et persona non sit anima, sed<br />
coniunctum, patet quod secundum coniunctum, id est corpus et<br />
animam, ibi est : alioquin consummatam non haberet fruitionem<br />
» ( 3 4).<br />
Sera autem Scholasticae Theologiae aetate, hoc est saeculo<br />
XV, S. Bernardinus Senensis ea omnia, quae medii aevi theologi<br />
hac super causa edixerant ac disceptaverant, summatim colligens<br />
ac diligenter retractans, non satis habuit praecipuas eorum referre<br />
considerationes, quas superioris temporis doctores iam proposuerant,<br />
sed alias etiarri adiecit. Similitudo nempe divinae Matris<br />
divinique Filii, ad animi corporisque no[p. 766]bilitatem dignitatemque<br />
quod attinet — ob quam quidem similitudinem ne cogitare<br />
quidem possumus caelestem Reginam a cadesti Regi separari<br />
— omnino postulat ut Maria « esse non debeat, nisi ubi est<br />
Christus » ( S5 ) ; ac praeterea rationi congruens et consentaneum<br />
est, quemadmodum hominis, ita etiam mulieris animam ac corpus<br />
sempiternam iam gloriam in Caelo assecuta esse; ac denique idcirco<br />
quod numquam Ecclesia Beatae Virginis exuvias requisivit<br />
ac populi cultui proposuit, argumentum pfaebetur, quod « quasi<br />
sensibile experimentum » ( 36 ) referri potest.<br />
Recentioribus vero temporibus, quas supra rettulimus, Sanctorum<br />
Patrum Doctorumque sententiae communi in uso fuere.<br />
Consensum christianorum amplectens, a superioribus aetatibus<br />
traditum, S. Robertus Bellarminus exclamavit : « Et quis, obseero,<br />
credere posset, arcam sanctitatis, domicilium Verbi, templum<br />
Spiritus Sancii corruisse? Exhorret piane animus meus vel cogitare<br />
carnem illam virgineam, quae Deum genuit, peperit, aluit, gèstavit,<br />
vel in cinerem esse conversam, vel in escam vermibus traditam<br />
» i 37 ).<br />
Parique modo S. Franciscus Salesius, postquam asseveravit<br />
(99) Cant. 8, 5.<br />
(34) S. BONAVENTURA, De Assumptione B. Mariae Virginis, sermo 1.<br />
(&5) S. BERNARDINUS SBN., In Assumptione B. M. Virginis, sermo 2.<br />
(36) Idem, 1. e.<br />
(97) S. ROBERTUS BEIXARMINUS, Conciones kabitae Lovanii, concio<br />
40 : De Assumptione B. Mariae Virginis.
CONST. APOST. « MUNIFICENT1SSIMUS DEUS» 15<br />
dubitare fas non esse Iesum Christum perfectissimo modo divinum<br />
mandatum, quo filii iubentur proprios honorare parentes,<br />
ad rem deduxisse, hanc sibi quaestionem proponit : « Quinam filius,<br />
si posset, matrem suam ad vitam non revocaret, atque eam<br />
post mortem in Paradisum non adduceret? » ( 38 ). Ac S. Alfonsus<br />
scribit : « Iesus Mariae corpus post mortem corrumpi noluit,<br />
cum in suum dedecus redundaret virginalem eius carnem in tabem<br />
redigi, ex qua suam ipsemet carnem assumpserat » ( 39 ).<br />
Cum vero mysterium, quod hoc festo celebratur, iam in sua<br />
[p. 767] luce positum esset, haud defuere doctores, qui, potius<br />
quam de theologicis argumentis agerent, quibus demonstraretur<br />
conveniens omnino ac consentaneum esse corpoream credere Beatae<br />
Mariae Virginis in Caelum Assumptionem, mentem animumque<br />
suum ad ipsam converterent Ecclesiae fidem, mysticae Christi<br />
Sponsae non habentis maculam aut rugam (4°) quae quidem ab<br />
Apostolo nuncupatur « columna et firmamentum veritatis » (4 1 ) ;<br />
atque communi hac fide innixi, contrariam sententiam temerariam<br />
putarent, ne dicamus haereticam. Siquidem, ut alii non pauci, S.<br />
Petrus Canisius, postquam declaravit ipsum Assumptionis vocabulum<br />
non modo animae, sed corporis etiam « glorificationem »<br />
significare, atque Ecclesiam multis iam saeculis hoc mariale Assumptionis<br />
mysterium venerari ac celebrare sollemntter, haec<br />
animadvertit : « Quae sententia iam saeculis aliquot obtinet, ac<br />
piorum animis infixa totique Ecclesiae sic commendata est, ut<br />
qui Mariae corpus in Caelum negant assumptum, ne patienter<br />
quidem audiantur, sed velut nimium contentiosi, aut prorsus temerarii,<br />
et haeretico magis quam catholico spiritu imbuti homines<br />
passim exsibilentur » (/* 2 ).<br />
Eodem tempore Doctor Eximius, cum hanc de mariologia<br />
profiteretur normam, nempe « mysteria gratiae, quae Deus in<br />
Virgine operatus est, non esse ordinariis legibus metienda, sed<br />
divina omnipotentia, supposita rei decentia, absque ulla Scriptu-<br />
(3S) Oeuvres de St. Frangois de Sales, Sermon autographe pour la flte de<br />
l'Assomption.<br />
(39) S. ALFONSO M. DE' LlGUORI, Le glorie di Maria, parte 2, disc. 1.<br />
(¥>) Cfr. Eph. 5, 27.<br />
(U) I Tim. 3, 15.<br />
(42) S. PETRUS CANISIUS, De Maria Virgine.
16 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
ranim contradictione aut repugnantia » (W), universae Ecclesiae<br />
communi fretus fide, ad Assumptionis mysterium quod attinet,<br />
concludere poterat hoc idem mysterium eadem animi firmitate<br />
credendum esse, ac Immaculatam Conceptionem B. Virginis;<br />
iamque tum autumabat veritates eiusmodi definiri posse.<br />
Haec omnia Sanctorum Patrum ac theologorum argumenta<br />
considerationesque Sacris Litteris, tamquam ultimo fundamento,<br />
nituntur; quae quidem almam Dei Matrem nobis veluti [p. 768]<br />
ante oculos proponunt divino Filio suo coniunctissimam, eiusque<br />
semper participantem sortem. Quamobrem quasi impossibile videtur<br />
eam cernere, quae Christum concepit, peperit, suo lacte<br />
aluit, eumque inter ulnas habuit pectorique obstrinxit suo, ab<br />
eodem post terrestrem hanc vitam, etsi non anima, corpore tamen<br />
separatam. Cum Redemptor noster Mariae Filius sit, haud<br />
poterat profecto, utpote divinae legis observator perfectissimus,<br />
praeter Aeternum Patrem, Matrem quoque suam dilectissimam<br />
non honorare. Atqui, cum eam posset tam magno honore exornare,<br />
ut eam a sepulcri corruptione servaret incolumem, id reapse<br />
fecisse credendum est.<br />
Maxime autem illud memorandum est inde a saeculo II, <strong>Mariani</strong><br />
Virginem a Sanctis Patribus veluti novam Hevam proponi<br />
novo Adae, etsi subiectam, arctissime coniunctam in certamine<br />
ilio adversus inferorum hostem, quod, quemadmodum in protoevangelio<br />
(**) praesignificatur, ad plenissimam deventurum<br />
erat victoriam de peccato ac de morte, quae semper in gentium<br />
Apostoli scriptis inter se copulantur (&). Quamobrem, sicut gloriosa<br />
Christi anastasis essentialis pars fuit ac postremum huius<br />
victoriae tropaeum, ita Beatae Virginis commune cum Filio suo<br />
certamen virginei corporis « glorificatione » concludendum erat;<br />
ut enim idem Apostolus ait, «cum... mortale hoc induerit immortalitatem,<br />
tunc net sermo, qui scriptus est : absorpta est mors<br />
in Victoria » (4 e ).<br />
Idcirco augusta Dei Mater, Iesu Christo, inde ab omni<br />
(#0 SUAREZ F., In tectiam pattern D. Thomae, quaest. 27, art. 2,<br />
disp. 3 sec. 5, n. 31.<br />
(U) Gen. 3, 15.<br />
(45) Cfr. Rom. cap. 5 et 6; / Cor. 15, 21-26; 54-57.<br />
(46) / Cor. 15, 54.
C0NST. APOST. « MUNlFlCENTlSSlMUS DEUS » 1 7<br />
aeternitate, « uno eodemque decreto » (4 7 ) praedestinationis, arcano<br />
modo coniuncta, immaculata in suo conceptu, in divina<br />
maternitate sua integerrima virgo, generosa Divini Redemptoris<br />
socia, qui plenum de peccato eiusque consectariis deportavit<br />
triumphum, id tandem assecuta est, quasi supremam suorum privilegiorum<br />
coronam, ut a sepulcri corruptione servaretur immunis,<br />
utque, quemadmodum iam Filius suus, devicta morte, corpore<br />
[p. 769] et anima ad supernam Caeli gloriam eveheretur,<br />
ubi Regina refulgeret ad eiusdem sui Filii dexteram, immortalis<br />
saeculorum Regis (^ 8 ).<br />
Quoniam igitur universa Ecclesia, in qua viget Veritatis<br />
Spiritus, qui quidem eam ad revelatarum perficiendam veritatum<br />
cognitionem infallibiliter dirigit, multipliciter per saeculorum<br />
decursum suam fidem manifestavit, et quoniam universi terrarum<br />
orbis Episcopi prope unanima consensione petunt, ut tamquam<br />
divinae et catholicae fidei dogma definiatur veritas corporeae<br />
Assumptionis Beatissimae Virginis Mariae in Caelum —<br />
quae veritas Sacris Litteris innititur, christifidelium animis penitus<br />
est insita, ecclesiastico cultu inde ab antiquissimis temporibus<br />
comprobata, ceteris revelatis veritatibus summe consona,<br />
theologorum studio, scientia ac sapientia splendide explicata et<br />
declarata — momentum Providentis Dei Consilio praestitutum<br />
iam advenisse putamus, quo insigne eiusmodi Mariae Virginis<br />
privilegium sollemniter renuntiemus.<br />
Nos, qui Pontificatum Nostrum peculiari Sanctissimae Virginis<br />
patrocinio concredidimus, ad quam quidem in tot tristissimarum<br />
rerum vicibus confugimus, Nos, qui Immaculato eius<br />
Cordi universum hominum genus publico ritu sacravimus, eiusque<br />
praesidium validissimum iterum atque iterum experti sumus,<br />
fore omnino confidimus ut sollemnis haec Assumptionis pronuntiatio<br />
àc definitio haud parum ad humanae consortionis profectum<br />
conferai, cum in Sanctissimae Trinitatis gloriam vertat,<br />
cui Deipara Virgo singularibus devincitur vinculis. Futurum enim<br />
sperandum est ut christifideles omnes ad impensiorem erga caelestem<br />
Matrem pietatem excitentur; utque eorum omnium animi,<br />
qui christiano gloriantur nomine, ad desiderium moveantur My-<br />
(47) Bulla Ineffabilis Deus, 1. e. p. 599.<br />
(48) Cfr. / Tim. 1, 17.
18 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS»<br />
stici Iesu Christi Corporis participandae unitatis, suique erga illam<br />
augendi amoris, quae in omnia eiusdem augusti Corporis<br />
membra maternum gerit animum. Itemque sperandum est ut gloriosa<br />
meditantibus Mariae exempla magis magisque persuasum<br />
sit quantum valeat hominum vita, [p. 770] si Caelestis Patris voluntati<br />
exsequendae omnino sit dedita ac ceterorum omnium procurando<br />
bono; ut, dum « materialismi » commenta et quae inde<br />
oritur morum corruptio, virtutis lumina submergere minantur,<br />
hominumque, excitatis dimicationibus, perdere vitas, praeclarissimo<br />
hoc modo ante omnium oculos piena in luce ponatur ad quam<br />
excelsam metani animus corpusque nostrum destinentur; ut denique<br />
fides corporeae Assumptionis Mariae in Caelum nostrae<br />
etiam resurrectionis fidem firmiorem efficiat, actuosiorem reddat.<br />
Quod autem hoc sollemne eventum in Sacrum, qui vertitur,<br />
Annum Providentis Dei Consilio incidit, Nobis laetissimum est;<br />
ita enim Nobis licet, dum Iubilaeum Maximum celebratur, fulgenti<br />
hac gemma Deiparae Virginis frontem exornare, ac monumentum<br />
relinquere aere perennius incensissimae Nostrae in Dei<br />
Matrem pietatis.<br />
Quapropter, postquam supplices etiam atque<br />
etiam ad Deum admovimus preces, ac Ventatis Spititus<br />
lumen invocavimus, ad Omnipotentis Dei glotiam,<br />
qui peculiarem benevolentiam suam Mariae<br />
Virgini dilargitus est, ad sui Filii honorem, immortalis<br />
saeculorum Regis ac peccati mortisque victoris,<br />
ad eiusdem augustae Matris augendam gloriam et ad<br />
totius Ecclesiae gaudium exsultationemque, auctoritate<br />
Domini Nostri Iesu Christi, Beatorum Apostolorum<br />
Petri et Pauli ac Nostra pronuntiamus, declaramus<br />
et definimus divinitus revelatum dogma esse :<br />
lmmaculatam Deiparam semper Virginem Mariam,<br />
expleto terrestris vitae cursu, fuisse corpore et anima<br />
ad caelestem gloriam assumptam.<br />
Quamobrem, si quis, quod Deus avertat, id vel negare, vel<br />
in dubium vocare voluntarie ausus fuerit, quod a Nobis defini-
CONST, APOSf. « MÙNIFICÉNTISSIMUS DEUS » 19<br />
tum est, noverit se a divina ac catholicz fide prorsus defecisse.<br />
Ut autem ad universalis Ecclesiae notitiam haec Nostra corporeae<br />
Mariae Virginis in Caelum Assumptionis definitio deducatur,<br />
has Apostolicas Nostras Litteras ad perpetuam rei memoriam<br />
exstare voluimus; mandantes ut harum transum [p. 771]<br />
ptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici<br />
subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae<br />
munitis, eadem prorsus fides ab omnibus habeatur, quae ipsis praesentibus<br />
adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae.<br />
Nulli ergo hominum liceat paginam hanc Nostrae declarationis,<br />
pronuntiationis ac definitionis infringere, vel ei ausu temerario<br />
adversari et contraire. Si quis autem hoc attentate praesumpserit,<br />
indignationem Omnipotentis Dei ac Beatorum Petri<br />
et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum anno Iubilaei Maximi millesimo<br />
nongentesimo quinquagesimo, die prima mensis Novembris,<br />
in festo omnium Sanctorum, Pontificatus Nostri anno duodecimo.<br />
Ego PIUS, Catholicae Ecclesiae Episcopus<br />
ita definiendo subscripsi<br />
L.^S.<br />
•j- Ego FRANCISCUS Episcopus Ostiensis et Tusculanus Cardinalis<br />
MARCHETTI SELVAGGIANI, S. Collegii Decanus.<br />
•j- Ego EUGENIUS Episcopus Portuensis et S. Rufinae Cardinalis<br />
TlSSERANT.<br />
f Ego CLEMENS Episcopus Veliternus Cardinalis MlCARA.<br />
f Ego IosEPH Episcopus Albanensis Cardinalis PlZZARDO.<br />
f Ego BENEDICTUS Episcopus Praenestinus Cardinalis ALOISI<br />
MASELLA. [p. 772]<br />
f Ego ADEODATUS IOANNES Episcopus Sabinensis et Mandelensis<br />
Cardinalis PIAZZA.<br />
Ego ALEXIUS tituli S. Calisti Presbyter Cardinalis ASCALESI.<br />
Ego MICHAEL tituli S. Anastasiae Presbyter Cardinalis de FAU-<br />
LHABER.
20 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »<br />
Ego IOANNES BAPTISTA tituli S. Mariae in Transpontina Presbyter<br />
Cardinalis NASALLI ROCCA.<br />
Ego ALEXANDER tituli S. Mariae in Cosmedin Presbyter Cardinalis<br />
VERDE.<br />
Ego IOSEPH ERNESTUS tituli S. Mariae de Ara Caeli Presbyter<br />
Cardinalis VAN RÓEY.<br />
Ego PETRUS tituli S. Mariae trans Tiberini Presbyter Cardinalis<br />
SEGURA Y SAèNS.<br />
Ego ALFRIDUS ILDEFONSUS tituli S. Martini in Montibus<br />
Presbyter Cardinalis SCHUSTER.<br />
EGO EMMANUEL tituli Ss. Marcellini et Petri Presbyter Cardinalis<br />
GONQALVES CEREJEIRA.<br />
Ego ACHILLES tituli S. Xisti Presbyter Cardinalis LlÉNART.<br />
Ego PETRUS tituli S. Crucis in Hierusalem Presbyter Cardinalis<br />
FUMASONI BIONDI.<br />
Ego FRIDERICUS tituli S. Mariae de Victoria Presbyter Cardinalis<br />
TEDESCHINI.<br />
Ego ELIAS tituli S. Marci Presbyter Cardinalis DALLA COSTA.<br />
Ego THEODORUS tituli S. Chrysogoni Presbyter Cardinalis IN-<br />
NITZER.<br />
Ego 1GNATIUS GABRIEL tituli Basilicae XII Apostolorum Presbyter<br />
Cardinalis TAPPOUNI.<br />
Ego DOMINICUS tituli S. Apollinaris Presbyter Cardinalis JORIO.<br />
Ego MAXIMUS tituli S. Mariae in Porticu Presbyter Cardinalis<br />
MASSIMI.<br />
Ego PETRUS tituli SS. Trinitatis in Monte Pincio Presbyter<br />
Cardinalis GERLIER.<br />
Ego GREGORIUS PETRUS XV tituli S. Bartholomaei in Insula<br />
Presbyter Cardinalis AGAGIANIAN.<br />
Ego lULIUS tituli S. Pudentianae Presbyter Cardinalis SALIÈGE.<br />
Ego lACOBUS CAROLUS tituli S. Mariae de Populo Presbyter<br />
Cardinalis Me GUIGAN. [p. 773]<br />
Ego CLEMENS AEMILIUS tituli S. Balbinae Presbyter Cardinalis<br />
ROQUES.
CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 21<br />
Ego NORMANUUS THOMAS tituli Ss. Quatuor Coronatorum<br />
Presbyter Cardinalis GlLROY.<br />
Ego FRANCISCUS tituli Ss. Ioannis et Pauli Presbyter Cardinalis<br />
SPELLMAN.<br />
Ego THEODOSIUS CLEMENS tituli S. Petri ad Vincula Presbyter<br />
Cardinalis DE GOUVEIA.<br />
Ego EMMANUEL tituli S. Laurentii in Lucina Presbyter Cardinalis<br />
ARTEAGA Y BETANCOURT.<br />
Ego IOSEPH tituli S. Ioannis ante Portam Latinam Presbyter<br />
Cardinalis FRINGS.<br />
Ego BERNARDUS tituli Ss. Andreae et Gregorii Presbyter Cardinalis<br />
GRIFFIN.<br />
Ego CONRADUS tituli S. Agathae Presbyter Cardinalis VON<br />
PREYSING.<br />
Ego THOMAS tituli S. Mariae in Via Presbyter Cardinalis TiEN<br />
CHEN SIN..<br />
Ego NICOLAUS S. Nicolai in Carcere Tulliano Protodiaconus<br />
Cardinalis CANALI.<br />
Ego IOANNES S. Georgii in Velo Aureo Diaconus Cardinalis<br />
MERCATI.<br />
Ego IoSEPH S. Eustachii Diaconus Cardinalis BRUNO.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Mocutio Pii PP. XII Sodalibus ex Tertio Ordine Carmelitarnm<br />
in Vaticana Basilica occasione Congressns Internata conventis (')<br />
Notre premier souhait de bienvenue s'adresse ce soir aux participants<br />
du grand Congrès international carmélitain. Il y a juste trois semaines, se<br />
levait l'aurore du septième centenaire écoulé depuis le 16 juillet 1251, date<br />
memoratile, non seulement pour l'Ordre du Mont Carmel et pour tous ses affìliés,<br />
mais pour le monde entier. Depuis ce jour, en effet, combien d'àmes ont<br />
du, méme en des cireonstances humainement désespérées, leur suprème conversion<br />
et leur salut éternel au scapulaire, dont ils étaient revètus! Combien<br />
aussi, dans les dangers du corps et de l'ime, ont senti, gràce à lui, la protection<br />
maternelle de diarie! La dévotion au scapulaire a fait couler sur le monde<br />
un fleuve immense de gràces spirituelles et temporelles. Vous en commémorez<br />
l'institution avec joie et piété, avec reconnaissance et confiance. C'est très bien,<br />
et Nous Nous en réjouissons. ,<br />
Le scapulaire est essentiellement un « habit ». Qui le recoit est, par sa<br />
vetùre, associé à un degré plus ou moins intime à l'Ordre du Carmel. Qui le<br />
porte fait profession d'appartenir à Notre Dame, tout comme le chevalier de ce<br />
treizième siècle — où remonte l'origine du scapulaire — qui se sentait, sous<br />
le regard de sa «Dame», vaillant et sur dans le combat et qui, portant ses<br />
« couleurs », eùt préféré mille fois mourir que de les laisser ternir.<br />
Aussi, chers fils et chères fiìles, vous exhortons-Nous à marcher toujours<br />
de l'avant d'une manière digne de votre vocation sur les pas des grands<br />
Saints que le Carmel a donnés à l'Eglise. Cultivez la vie intérieure et, selon<br />
l'esprit de votre Règie, pratiquez avec zèle les ceuvres de mortification et de<br />
pénitence : priez pour la propagation de la foi, pour le progrès de l'Eglise,<br />
pour les Chefs d'Etat, pour les prisonniers, pour les défunts, pour la conversion<br />
des pécheurs, pour la paix du monde. Soyez, pour tous les fidèles, un exemple<br />
et un stimulant.<br />
Ex Mlocutione Pii PP. XII ad Excrnum Virum dloisinm I. Andrade,<br />
Oratorem extra ordinem liberis cnm mandatis Colombiana;<br />
Reipnblicae, Summo Pontifici Litteras publicas porrigentem<br />
(14 Nov. 1950J H<br />
... Senor Embajador: ha querido la Providencia que el principio de su<br />
misión venga a coincidir con un momento en que una gran parte de la humanidad,<br />
que no obstante sus anhelos de paz se halla todavfa bien lejos de una<br />
verdadera y sana ordenación pacifica, vuelve sus ojos angustiada a la roca de<br />
Pedro y a las ensenanzas que de ella brotan, para poder alcanzar tan deseado<br />
puerto.<br />
(1) Oss. Rom., 13 ott. 1950.<br />
(2) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 821-822.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 165<br />
Vibran todavia en todoe los corazones, y de modo muy singular en el<br />
Nuestro, las impresiones imborrables de aquella hoar magnifica en que las<br />
representaciones y los peregrinos de todo el mundo han rendido, con fervor<br />
extraordinario, su homenaje filial a la Reina de la Paz, a la Virgen Madre del<br />
Rey de la paz, hecho hombre.<br />
Entre los afortunados, que en aquellas jornadas memorables dieron con<br />
los catninos que traian a la Ciudad Eterna, estaban tambien los representantes<br />
de Colombia hijos de una America eminentemente mariana, que sólamente<br />
entre sus mas antiquas catedrales tiene por lo menos catorce dedicadas a la<br />
Asunción, y entre ellas algunas tan famosas corno las de Méjico, Santiago de<br />
Chile, Areqnipa y El Cuzco; herederos de la fé de un Santo Toribio de<br />
Mogrovejo, a quien se atribuyen las famosas letanias donde ya en pieno siglo<br />
XVI se pedia a la Virgen Santisima « per gloriosam Assumptionem tuam »,<br />
« por tu gloriosa Asunción » ; ciudadanos de una nación, que, corno Nós mismo<br />
pudimos notar en un reciente radiomensaje (3), « entre sus muchos titulos de<br />
gloria y de nobleza,... cuenta corno uno de los primeros el ser un pueblo ardientementemente<br />
mariano ».<br />
Asi, pues, qué cosa mejor podriamos hacer en està solemne ocasión que<br />
invocar la maternal protección de la bendita Madre del cielo sobre un pueblo<br />
que tanto la ama y la venera?<br />
Nuntins radiophenicus Pii PP. SII Christifidelibus ab primum<br />
Cenventum Marialem in urbe SS.mze Canceptianis quarta abbine<br />
saec. candita, e tata Cilena Repablica ceadnnatis (31 Dee. 1950) ( 4 )<br />
Venerables Hermanos y amados hijos :<br />
Por un designio singular de la Divina Providencia os hallàis reunidos<br />
en esa ciudad de Concepción, clausurando el primer Congreso mariano nacional<br />
de la Repùblica de Chile, precisamente ahora cuando casi resuenan todavia en<br />
el aire los ecos jubilosos de las campanas del mundo entero, que saludaban a<br />
la Virgen Maria en el misterio de su Asunción, y cuando acabainos de cerrar<br />
este memorable Ano Santo que, aunque no fuera mas que por el acontecimiento<br />
aludido, podria considerarse también comò un grande Ano mariano.<br />
Para algùn espiritu superficial podria parecer una mera y fortuita coincidencia<br />
; pero vosotros pensàis que no es asi. Antes bien, en vuestro legftimo<br />
entusiasmo de estos momentos, consideràis que todo elio no es mas que un<br />
premio a la piedad y a la sincera devoción de una estirpe, cuyas memorias no<br />
se podrian repasar sin ballar estampado, a la cabeza de todas sus pàginas, el<br />
nombre dulcisimo de Maria; la corona naturai en la historia de una nación que,<br />
para celebrar el cuarto centenario de una de sus ciudades mas linajudas y<br />
representativas, no encuentra cosa mejor que convocar en torno a si a todos<br />
sus hijos para entonar con ellos las alabanzas de la Madre del Cielo; y la<br />
oportuna consecuencia lògica de una devoción tan antigua comò tierna.<br />
Porque Chile — gracias a la profunda piedad mariana de la vieja y fecunda<br />
madre de pueblos, de la católica Espana —, Chile puede decirse que<br />
nació a la luz de la fé con el amable nombre de Maria en los balbucientes labios.<br />
Qué ciudad o qué aidea, qué remota montana o qué valle escondido existirà<br />
(3) Al Cong. Mariano nac. de Col. 16-VII-1946.<br />
(4) Acta ap. sed., 43 (1951) p. 122-124.
166 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
en su dilatado territorio que no esté santificado con la magnifica catedral, el<br />
severo tempio o la humilde ermita, dedicada a una advocación cualquiera de<br />
la Madre de Dios ? Qué corazón, autènticamente chileno, no siente acelerar<br />
su latidos cuando oye nombrar, por ejemplo, a Nuestra Senora de Andacollo<br />
y, muy especialmente, a la Madre Santisima del Carmelo, cuyo escapulario<br />
fué un dia gloria sobre los pechos robustos de vuestros próceres y sigue siendo<br />
todavìa hoy casi una patente de reconocimiento nacional ?<br />
Mas he ahi, casi en el mismo centro del pais, a la « Metròpoli del Sur»,<br />
la «Perla del Bio Bio », la «Pura y Limpia Concepción de Nuevo Extremo»;<br />
la que en su nombre, en su escudo y en su historia es toda ella una evocación<br />
mariana; la que sube al Cerro para arrodillarse ante su Immaculada o<br />
baja a su Catedral para postrarse ante su Virgen titular o se reposa entro las<br />
penumbras misticas de San Augustin haciendo comparila a su Virgen del Carmen,<br />
o va a dar las gracias a Nuestra Senora de las Nieves recordando la<br />
salvación de Imperia, o vuelve y vuelve sin cansarse a su queridfsima Virgen<br />
del Boldo, a Nuestra Senora del Milagro, para renovarle su voto con el corazón<br />
siempre henchido de gratitud. Porque ha sido Ella la que tantas veces en<br />
tantos siglos la ha protegido, cuando se desencadenaban los temblores de la<br />
tierra, los furores del mar o la rabia iracunda de sus potentes y aguerridos<br />
enemigos.<br />
Era, pues, justo que este Congreso se celebrara y que se celebrara en<br />
Concepción. Y Nós sabemos con cuénta diligencia vuestros pastores lo han<br />
preparado y cuànto en este tiempo se ha orado — segùn el espiritu del Ano<br />
Santo que acabamos de clausurar — por la santificación de las almas, por<br />
la paz, por la Iglesia y por la justicia social.<br />
Nestro espiritu os ha seguido en la preparación y en todas las grandiosa<br />
solemnidades de estos dias, no menos que en vuestras sesiones de estudio,<br />
donde habéis estudiado principalmente tres temas. El primero, la divina maternidad,<br />
principio, clave y centro de todos los privilegios de Maria, pues,<br />
corno bien notaba Nuestro gran Predecesor « del dogma de la divina maternidad,<br />
corno de fuente de oculto manantial, brotó la singular gracia de Maria y su<br />
dignidad, la mayor después de Dios» (5). El segundo, aquella cooperación de<br />
la Madre de Dios en la dispensación de las gracias que hacfa cantar al ingènuo<br />
bardo castellano : « Si gozamos, prosperamos ; si de virtudes usamos — si salud<br />
gracia e virtud e vejez e juventud — gran honor, fama e valor; riqueza, que<br />
es bien menor — si tenemos, no dudemos que de esa Virgen lo avemos » (6).<br />
Y por fin, el tercero, corona, cima y remate de todas esas gratidezas, que es<br />
su gloriosisima Asunción, puesto que — repitiendo Nuestras mismas palabras<br />
— « la augusta Madre de Dios, unida arcanamente a Jesucristo desde toda la<br />
eternidad con un mismo decreto de predestinación, Inmaculada en su concepción,<br />
Virgen sin mancilla en su divina maternidad, comparerà generosa del<br />
Divino Redentor... al final, corno corona suprema de sus privilegios, fué preservada<br />
de la corrupción del sepulcro y... elevada en alma y cuerpo a la gloria<br />
celestial » (7).<br />
Acudamos todos una vez mas, Venérables Hermanos e hijos amadisimos,<br />
llenos de confianza a este trono de gracia, seguros de encontrar siempre y en seguida<br />
el auxilio que necesitamos.<br />
No se trata ahora de aquellos enemigos fuertes y audaces, pero nobles<br />
(5) Pn XI, Encycl. « Lux veritaUs ». In Ada ap. sed., 23 (1931) p. 513.<br />
(6) Las Cien Triadas, Cancienero castellano de siglo XV. t. I., n. 303.<br />
(7) Constit Apost. « Munificentissimus Deus ». In Ada ap. sedis, 23 (1950)<br />
p.. 768-769.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI ECCLESIÀSTICI 16?<br />
y caballerosos, que cantan las férreas estrofas de Alonso de Ercilla en su<br />
« Araucana » ; hoy son otros adversarios, o si queréis otras ideologfas las que<br />
se introducen en el campo del padre de familia, sobre todo para sembrar la<br />
cizana y hacer que el pensamiento católico no pueda tener en la vida social<br />
todo el peso que le corresponde, porque quienes debian defenderlo se presentan<br />
divididos, porque sus propugnadores se olvidan que para salvar los valores<br />
mas altos — hoy tan en peligro — hay que sacrificar muchas veces las opiniones<br />
partidistas y hasta los intereses particulares. Ante el aitar de la Madre de<br />
Dios, católicos chilenos, sentios siempre hermanos, prometiéndolè trabajar<br />
unidos por los intereses de su Divino Hijo, de la Iglesia por El fundada y de<br />
la santa religión.<br />
Con este deseo en los labios, y mucho mas en el corazón, os bendecimos<br />
a todos : a Nuestro eminente Legado, que tan dignamente Nos ha representado<br />
en tan feliz ocasión; al Episcopado chileno en pieno, a quien corresponde el<br />
mèrito de està idea tan oportuna corno fecunda ; a la repiesentación oficial del<br />
Gobierno, cuya contribución al mayor esplendor del Congreso, tan grande ha<br />
sido; a la ciudad de Concepción, que una vez mas ponemos bajo el manto protector<br />
de Maria, que ha sido siempre su refugio seguro ; a todo el amadisimo<br />
pueblo chileno y a todos los fieles presentes o que de cualquier manera oigan<br />
Nuestras palabras, que quieren ser palabras de amor, de Consuelo y de<br />
benedición.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ex Allocutione Pii Pp. XII ad Exc.mam Iosephnm Nosolìnl, Lusi<br />
taniae Oratorem extra ordinem liberis cum mandati», Sommo<br />
Pontifici Litteras publicas porrigentem (23 Novembris 19501 IV<br />
... Vossa Excelència inicia a sua alta missào em pieno Ano Santo, numa<br />
hora extraordinariamente rica de esperancas, porque iluminada cotti os bené^<br />
tìcos esplendores da ùltima, fulgidissima gema engastada na celestial coroa da<br />
excelsa Màe de Deus.<br />
Confiamos que ambas as circunstàncias hajam de contribuir eficazmente<br />
para facilitar e tornar eminentemente proficua a sua elevada accào.<br />
O Ano Santo, que Portugal tem vivido com tao intensa participacào, assim<br />
pelas numerosas peregrinacóes vindas a Roma e representando todas as classes<br />
da sociedade e todas as provincias do impèrio, come também pelas férvidas manifestacóes<br />
de fé e piedade a que tem dado lugar em todas as dioceses do pais,<br />
contribuirà certamente para avivar em todos a conciéncia cristà dos próprios<br />
deveres, assegurando-lhes assim, com a béncào de Deus, os frutos da ordem,<br />
da tranquila actividade e da paz.<br />
E està Nossa confianca cresce com a certeza da materna protecào da<br />
augusta « Regina Mundi », cuja gloriosa Assuncào foi dos privilégios da Màe<br />
de Deus talvez o mais venerado pela Terra de Santa Maria, desde o bèrco,<br />
comò atestam os mais antigos documentos históricos e litùrgicos com todas as<br />
vetustas catedrais consagradas a sua honra, desde a vetustissima Sé de Braga,<br />
protòtipo de antiguidade, até à de Faro e até à do Funchal encastoada na<br />
« pérola do Atlàntico » ; e come demonstram os numerosissimos santuàrios<br />
disseminados em todo Portugal e os qne Portugal disseminou nas quatro partes<br />
do mtmdo, com o titulo de Assuncào ou com os de Nossa Senhora da Guia,<br />
Nossa Nenhora da Glòria. E nào seria indicio de que à Rainha dos ceus era<br />
grato éste culto, o facto de que muitos feitos decisivos na história de Portugal<br />
coincidiram com as festas da Assuncào, come, por exemplo, Aljubarrota, que<br />
assegurava a independència, e Ceuta que dava principio à cruzada de aléemmar<br />
e onde Nossa Senhora de Africa ricava para lhe abencoar a vocacào missionària<br />
?<br />
Considerada internacionalmente a hora presente é cheia de trepidacóes<br />
e perigos, e o futuro de obscuras incertezas. O anseio mais sentido e mais<br />
aniversal dos povos é a paz. Pela paz e concordia entre as Nacòes continuare<br />
a Santa Sé a trabalhar indefèssamente, sem desconfiar da prudència e da boa<br />
vontade dos Governantes, sòbre quem pesa a tremenda responsabilidade do<br />
bem estar da humanidade, mas confiando sobretudo no auxilio do alto, na assisténcia<br />
do eterno Principe da paz e na intercessào da Virgem potentissima.<br />
(i) Ada ap. sed., 42 (1951) p. 823-835.
472 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Praza ao Ceu que a Nacào fidelissima, por especial proteccào da Màe de<br />
Deus e pela clarividente prudència dos seus Governantes preservada do passado,<br />
imane conflito, possa continuar tranquilamente na sua carreira de pacifico<br />
progresso e na sua missào pacificadora e missionària, dilatando ao longe a fé<br />
e contribuindo para o ressurgimento do espirito de fraternidade entre as Nacòes<br />
e para apressar o ad vento da verdadeira paz...<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Rev.mom P» Kiliannm Lynch, Priorem<br />
fien. Ordinis Fratrum B. Mariae M. de Monte Carmelo : septimo<br />
impleto SSGCUIO afa institutione Sacri Scapolarla Carmelitarum (2)<br />
The manifold manifestations of sincere Catholic piety which ha ve characterized<br />
the celebration- throughout the world of the seventh centenary of the<br />
institutionof the Scapular of Our Lady of Mount Carmel have afforded Us much<br />
joy and consolation of spirit. It is with especial affection, therefore, that We<br />
extend to you, beloved son, and to ali Our dearly-beloved children of the Carmelite<br />
Family Our paternal felicitations, as the hymn of prayerful praise and joyful<br />
thanks evoked by the centenary celebrations is swelling to its grand finale.<br />
Wafted out over the waves which lap the shores of Kent, this hymn will<br />
be taken up in divers tongues by the faithful of the various nations of the earth<br />
who have donned the Scapular that, under the inspiration of the Mother of<br />
God, they may grow in the likeness of her divine Son, Jesus Christ. But, in<br />
the storied halls and hallowed grounds of the hermitage of Aylesford, this paean<br />
of praise of the Blessed Virgin will resound with a distinctive quality as, sweetened<br />
by haunting harmo'nies of former generations and enriched by dulcet overtones<br />
from a historic past, it recaptures a melody suspended for nigh four<br />
centuries.<br />
By a benign dispensation of Divine Providence which reaches from end<br />
to end mightily and orders ali things sweetly (Wisd. Vili, i), it is your happy<br />
privilege, beloved son, to dose the cycle of these centenary celebrations with a<br />
fnnction of historic import, namely, the transfer of the mortai remains of Saint<br />
Simon Stock from their sheltered exile on the hospitable shores of France to<br />
their rightful place in the Dowry of Mary, to the home of his earthly sojourn<br />
at Aylesford. For you as for ali Our dearly-loved children of Efrgland this<br />
event must be a source of nntold joy in this year of national festival.<br />
Seven hundred years have passed since, according to the sacred traditions<br />
of the Carmelite family, Simon Stock was vouchsafed the vision of Our I/ady<br />
of Mount Carmel, yet, in the light of that vision, countless thousands throughout<br />
the world sustain the warfare of life and walk through the darkness and shadow<br />
of death to the mount of God. What more fitting dose, therefore, could there<br />
be to the Sept-centenary cdebrations of the Scapular than that the hallowed<br />
remains of him who sang the praises of the Flower of Carmel should have<br />
come to rest again in Aylesford for he festival of promise which he opened to the<br />
(2) Ada ap. sed., 43 (1951) p. 598-90
<strong>DOCUMENTA</strong> MAQISTERII <strong>ECCLESIASTICI</strong> 473<br />
world-the feast of Our Lady of Mount Carmel. May she who is the Mother of<br />
Fair Love, and of knowledge, and of holy hope strengthen the bonds of faith,<br />
hope and charity which link those who participate in these festive celebratkms.<br />
With this prayer in Our heart, We cordially impari; to you, beloved son,<br />
and to ali those associated with you in these ceremonies of prayerful thanksgiving<br />
Our paternal Apostolic Blessing.<br />
From the Vatican, June 3oth 1951.<br />
PIUS PP. XII<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.um P. D. Caralum Carmelum tit. Sancti<br />
Pancratii S. R. E. Presb. Cardinalem de Vasconcellos Mota, Ar<br />
cbiepiscopum Sancti Pauli in Brasilia, Pratsidem Conventus<br />
Nationalis in Recifensi urbe habendi ab VII impletum sfficutum<br />
ab institutione Sacri Scapularis Carmelitarum (3)<br />
Dilecte Fili Noster, saluterà et Apostolicam Benedictionem.<br />
Septimo expleto saeculo ad instituto sacro Scapulari Deiparae de Monte<br />
Carmelo, consilium istic initum est, ut libenter didicimus, celebrandi, medio hoc<br />
mense, Marialem ex tota natione Congressum, cui quidem tu, Dilecte Fili Noster,<br />
clarissimae sedis istius moderator, sollemniter praesidebis. Scimus praeterea<br />
bonos Brasilienses fideles in ea, quae « Peregrinatio Mariae » appellato, splendìdas<br />
jam dedisse erga caelestem Reginam pietatis amorisque significationes.<br />
Certa autem tenet spes, proxima saecularia sollemnia, prò tua aliorumque sacrorum<br />
Antistitum praesentia, prò populi ipsius frequentia ac fervido studio,<br />
praeeuntibus quidem publicis magistratibus, in magnificum triumphum Virginis<br />
de Monte Carmelo, smrulque per sacri Scapularis devotionem in animarum profectum<br />
feliciter esse evasura. Quapropter Nosmet Ipsi non modo pia ac salutarla<br />
incepta merita laude exornamus secundisque votis prosequimur, sed tibi ultro<br />
potestatem largimur, ut, constituta die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus<br />
ndelibus nomine Nostra Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam<br />
iisdem proponens, ad Ecclesiae praescripta lucrandam. Superni interea<br />
auxilii in auspicium, inque praecipuae caritatis Nostrae pignus, Apostolicam<br />
Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, iisque universis, qui Marialibus sollemnibus<br />
intererunt, peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Rotnae apud Sanctum Petrum, die VI mensis Julii, anno MDCCCCLI,<br />
Pontificatus Nostri tertio decimo.<br />
i ili<br />
PIUS PP. XII<br />
(3) Acta ap. sed., 43 (1951) p. 592.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
SDMMUS POWTIFEX<br />
JUbai» Piì Pj. XII latioaali Lnsiiaaae Peregrinatimi Roman parieripaalibiu<br />
(4 Jnuii 1951) (1)<br />
Amados Filhos!<br />
Bem vindos ! muito bem vindos là da extrema cabeca da Europa, « onde<br />
a,terra se acaba e o mar comeca, e onde Febo repoisa no Oceano», à cidade<br />
Vaticana, ao coracào do mundo, onde Pedro vive sempre, solfcito em acolher,<br />
desvelado em apascentar a grei de Cristo.<br />
Muitas vezes, desde os inicios do Ano Santo, tivemos ocasiào de acolher<br />
as embaixadas que a Nós vinham da Terra de Santa Maria e Nos recordavam<br />
a celeste Mensagem de Nossa Senhora de Fatima, là anunciada, mas para ser<br />
transmitida ao mundo, e que era quase a mensagem anticipada de um perene<br />
Ano Santo.<br />
Mas cremos que nenhuma se Nos apresentou tao singularmente representativa<br />
comò està vossa, assim pelas pessoas que a compóem, — onde distinguimos<br />
a ilustrissima Comissào Nacional que colaborou na ereccào da igreja<br />
jubilar de Santo Eugenio, e o numeroso grnpo das beneméritas Servitas de<br />
Nossa Senhora de Fatima — comò também pelo honroso munus de que vèm<br />
mcumbidos e agora na Nosa presenca oficialmente realizam.<br />
Na ilustre Comissào vemos Portugal inteiro, todos os Nossos dilectos filhos<br />
de Portugal Continental, insular e nltramarino, que quase por mào pròpria Nos<br />
veni entregar a monumentai lembranca, com que se quiseram associar ao Nosso<br />
jubileu episcopal. Preciosa lembranca em si mesme, preciosa pelo amor e devocào<br />
ao Padre Santo, de que é eloquente e sensivel testemunho, preciosa ainda<br />
pelo seu altissimo significado.<br />
E o magnifico aitar de Nossa Senhora de Fatima na Nossa igreja jubilar.<br />
Na sua tradicional devocào ao Vigàrio de Cristo, Portugal nào sofreu permanecer<br />
estranho àquele grandioso concerto de flliais homenagens e logo entre<br />
os primeiros se ofereceu a concorrer com a sua parte; mas quisestes dar ao<br />
vosso concurso un significado especial. E assim pensastes — e que bem vos<br />
tnspirou a vossa filial devocào! — pensastes em fazer com que o monumento<br />
que rocordava a Nossa sagracào episcopal, recordasse também a providencial<br />
coincidéncia que o assinalou.<br />
Aquela data grande, formidàvel na Nossa vida, talvez nos secretos designios<br />
da Providóncia, sem que Nós o pudéssemos presentir, preparava a outra<br />
data mais formidàvel em que o Senhor faria pesar sobre nossos hombros a solicitude<br />
da Igreja universal. Entretanto à mesme hora na montanha da Fatima<br />
(i) Cfr. L'Osservatore Romano, 6 giugno 1951.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERIl <strong>ECCLESIASTICI</strong> 111<br />
anunciava-se a primeira aparicào da branca Rainha do santissimo Rosàrio, corno<br />
se a Màe piedosissima Nos quisesse significar qne nos bnrrascosos tempos era<br />
que decorreria o Nosso Pontificado, em meio de nma das maiores crises da<br />
história mnndial, teriamos sempre a envolver-Nos, proteger-Nos, guiar-Nos a<br />
assisténcia materna e desvelada da grande Vencedora' de todas as batalhas de<br />
Deus. Sabemos que està è a vossa intima conviccào e a de qnantos vós aqtti<br />
representais, e por isso a quisestes traduzir e eternar nos màrmores do aitar<br />
consagrado à Virgem de Fatima. E nào é verdade que Nós temos mais que<br />
experimentado, apalpado sensivelmente a manifesta proteccào da Virgem, nào<br />
so nas maravilhas que a Senhora Peregrina vai a màos cheias espalhando por<br />
todo o mundo, mas em Nos ter dado consagrà-lo ao seu Coracào Imaculado, e<br />
definir a sua gloriosa Assun$ào ?<br />
E o aitar de Nossa Senhora de Fatima ai fica na Citade Eterna a lembrar<br />
a todos na sua linguagem elegante de obra de arte, a presenca da Virgem,<br />
que desce a acolher de perto as sùplicas de sens filhos e a trazer-lhes, envoltas<br />
nos sorrisos e béncàos de seu Coracào Imaculado as divinas misericordias.<br />
Este dom enriquecei-lo hoje com novos dons complementares nào menos<br />
expressivos : fi urna pedra d'aia; simples pedra d'ara, mas do berco de Portugal!<br />
Pois que berco segrado da vossa pàtria foi a igreja onde renasceu filho<br />
de Deus o seu heróico fundador; o qual apenas constituido o primeiro nùcleo<br />
de Portugal o colocaria sob a proteccào de S. Pedro, para que a sua béncào o<br />
armasse cavaleiro de Cristo e da Santa Igreja atravez dos séculos.<br />
fi o oiro que jà nas divinas Escrituras é simbolo de caridade e a Nós<br />
Nos permitirà exercé-la em mais larga escala em prol de tantos necessitados ;<br />
é a toalha e a alva, trabalhq finissimo em que delicadas màos de artistas bordaram,<br />
là nas pérolas do Atlàntico, a sua filial devocào à Virgem, Senhora e<br />
ao Vigàrio de Cristo; é emfim a matèria do divino sacrificio que Nos parece<br />
representar, unidos num so, os coracóes de todos os Nossos filhos de Portugal<br />
d'àquém e d'àlém mar, para no càlis os ofertarmos à Trindade Beatissima sob<br />
o olhar e pelas màos imaculadas da Virgem Màe.<br />
Amados filhos, enquanto mais urna vez vos exprimimos o vivissimo reconhecimento<br />
do Nosso coracào paterno, elevamp-lo a Deus com os votos mais<br />
ardentes para que o Senhor pela intercessào da Virgem Senhora de Fatima vos<br />
continue a maravilhosa assisténcia e os extraordinàrios beneffcios com que vos<br />
tem mimoseado, coma jà ha quasi vinte anos reconhecia o Nosso grande Predecessor<br />
de imortal memòria, e Nós mesmo por vezes temos devido constatar. Mas<br />
vós nào esquecais a celeste mensagem, que primeiros tivestes a ventura de<br />
ouvir. Conservai-a no coracào e traduzi-a nas obras que é o mais seguro penhor<br />
das maiores béncàos.<br />
Actuacào viva e eloquente da celeste mensagem se Nos afiguram as beneméritas<br />
Servitas de Nossa Senhora de Fatima, aqni tao bem representadas.<br />
Nào sabemos se entre vós ha algumas miraculadas. Sabemos que o vosso<br />
exemplo, todo feito de coracào, sacrificio e caridade, é um dos milagres da<br />
Fatima e nào dos menores. O coracào, em que temos tanta parte e vos<br />
agradecemos comò um dos mais belos dons hoje recebidos, contribue a obter<br />
as gracas do ceu ; o vosso espirito de sacrificio e caridade alivia e conforta os<br />
enfermos, concorrendo para a melhoria fisica e moral de muitos ; e a quantos
112 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
o sabem contemplar é um vivo ensinameoto que os edifica e a vós assegura o<br />
titulo de « Benditas de meu Pai » quo o eterno Rei conferirà a quantos sabendo-o<br />
enfermo nos desertos da vida, caridosamente o assistiram e confortaram.<br />
Cintinuai incansàveis na vossa grande obra de finissima caridade cristi;<br />
mas nào esquecais que hoje o grande enfermo é o Mundo. Implorai incessantemente<br />
sobre eie a intervengo, taumaturga da excelsa Regina Mundi; para<br />
que as esperancas de urna era de paz verdadeira se realizem quanto antes, e o<br />
triunfo do Coracào Imaculado de Maria apresse o triunfo do Coracào de Jesus<br />
no Reino de Deus.<br />
Com estes votos, a vós, a quantos aqui representais, a vossas familias, a<br />
todos os Nossos dilectos filhos de Portugal fidelissimo — continental, insular<br />
e ultramarino •— damos efusivamente a Béncào Apostòlica.<br />
Epistola Fii Pp. XII ad Excmes PP. DD. Archiepiscopo*, Episcopos lecaranurae Ordinarie*<br />
Pokmiaa pacem al conumuiioneni caia Aposlelica Seda Basante*. (1 Sepiembris 1951). (2)<br />
Venerabiles Fratres,<br />
salutem et Apostolicam Benedictionem.<br />
Cum iam lustri abeat intervallum, ex quo vos, Venerabiles Fratres, greges<br />
vestros totamque gentem vestram Immaculato Cordi Beatissìmae Virginis Mariae<br />
sollemni ritu dicastis, prò incenso studio, quo Poloniam fortissimam semperqne<br />
fidelem diligimus, ut expergefaciamus et acuamus fiduciam, quam tunc<br />
in Dei hominumque Matre collocastis, ntque tot inter discrimina rerum intrepidi<br />
sitis, avemus vobis ea, quae cum animo Nostro haud diu volvimus, significare.<br />
Ante omnia, aeqne ac vos ipsi, desiderio quodam Nos commoveri sentimus.<br />
Non omnes Antistites, qui memoratis ac memorandis sacris illis caerimoniis<br />
interfuerunt, adhuc in terris vivant. Abripuit mors Cardinalem Augustum Hlond,<br />
qui sapientia et operum praestantia conspicuus, gregem sibi creditum per asperum<br />
moderatus est callem, iterum suscitatae Poloniae mores naviter finxit, prò<br />
patria, prò Ecclesia, prò Christi Vicario, prò Deo, vitam profudit. Modo autem<br />
luximus obìtum Cardinalis Stephani Sapieha, qui firmus, strenuus, umquam<br />
nullius insectationis impetu territus est, qui « in vita sua suffulsit domum et in<br />
diebus suis càrroboravit templum... qui curavit gentem suam, et liberava eam<br />
a perdutone » (3). Fuit is vir « tamquam arbor piantata iuxta rivos aquarum<br />
» (4) : arbor frugifera et inconcussa, cuins aspectus non tantum Polonis,<br />
sed etiam universae christianae suboli causa erat fidentis laetitiae.<br />
Diem quoque supremum obiernnt Luceoriae Episcopus, bis exul; Czestochoviensium<br />
Antistes, mirificae imaginis Beatae Mariae Virginis Claromontanae<br />
« Custos et legatus » ; Wladislaviae denique Episcopus, qui tot tantasque<br />
recentis belli tempore pertulit aerumnas. His omnibus sacris pastoribus, egregie<br />
de catholico nomine mentis, lucem sine occasu, pacem sine termino effusa prece<br />
deposcimus et adprecamur ; vobis autem adauctum exoptamus virtutis robur,<br />
(2) In Ada ap. sed., 43 (1951) p. 775-778-<br />
(3) Eccl. 50, r. 4.<br />
(4) Ps. 1, 3.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 113<br />
quo illi in exemplum enitaerunt. Ut boni milites Christi asperitatibus exerciti,<br />
non pressi lumina vestra in montem attolite, und veniet vobis auxilium opportunUm,<br />
ad montem scilicet, quem patres vestri « Clarum » appellarunt, in montem,<br />
ubi Deipara Regina vestra suum fixit tentorium, nbi supplicibus turbis<br />
materno vultu eius arridet imago.<br />
Vestram dignoscentes in Virginem Dei Matrem flagrantissimam religionem,<br />
facile opinamur magnam vobis fuisse animi aegritudinem, cum vobis copia<br />
parata non esset Romae adstandi, cum ad Omnipotentis Dei gloriam, ad Christi<br />
honorem, ad eius Matris decus augendum, ad Ecclesiae universae cumnlandam<br />
laetitiam dogma Mariae in caelum assumptae sancivimus. Tunc desiderio adspiciendi<br />
vos, merito exsultantes de hniusmodi eventu, haud paulum tangebamur,<br />
cum minime ignoraremus pernobilem nationem vestram iam mille abhinc annis<br />
cum Dei Matre caelo recepta arctìssimis vinculis iunctam esse inque eam tali<br />
inardescere pietate, in qua colenda et fovenda nemini umquam ceditis. Vixdum<br />
enim Crucis mysterium in regiones vestras invectum fuerat, Poloni praecelsam<br />
Deiparam, suavissimo observantiae affectu, matrem suam et patriae patronam<br />
deamaverunt et venerati sunt. Prima aedes sacra Gnesnae erecta, a Mieszko,<br />
illustri viro principe, adseutiente Decessore Nostro Joanne XIII, in honorem<br />
Assumptae Virginis Mariae consecrata est, quae quidem deinceps innumerorum<br />
templorum, eadem appellatione fulgentium, veluti caput et mater fuit.<br />
Gavisi antem valde sumus, cum venerabilem Fratrem Stephanum Wyszynski,<br />
Gnesnensem et Varsaviensem Archiepiscopum, qui Apostolorum limina veneraturus<br />
huc venerat, vidimus et allocuti sumus : in eo autem omnes vos complexi<br />
sumus et salutavimus. Protulit is Nobis Polonae gentis amoris piena obsequia<br />
ac certiores Nos reddidit istic minime arefactam vel relaxatam esse reverentiam<br />
et lidem, qua vestrates, maiorum suorum exetnpla secuti, cum hac<br />
Petri Sede cohaerent. Edocuit item Nos de labore, ingenti quidem neque omne<br />
genus difricultatibus retento, quo vos adiutricem operam sacerdotibus et christihdelibus<br />
navantibus, bello partas reparastis ruinas et catholicae religionis prcfectui<br />
et decori istic consulitis. Christiana adolescentis aetatis institutio et ea<br />
quae rem socialem rite componendam spectant, ubi maiores apponuntur difficnltates<br />
et perniciosiora imminent pericula, anxias ad se certe vestras curas<br />
convertunt. Vos macte virtute estote! Deus fortibus propitius aderit et Deipara,<br />
Regina vestra, auxilio suo non destituet gentem, quam sua communit tutela.<br />
Caelestis Parens et Patrona, quam suavissimo hymmo « Bogurodzica-Dziewica »<br />
(Deipara-Virgo) diuturnam per saeculorum seriem, aestnante amantium filiorum<br />
dulcedine, comprecamini, post nubila et procellas ad serenum portum profecto<br />
Polonos adducet. Rememoramini, quoties per decursum aetatum, manifesta ope<br />
Beatissimae Virginis, Redemptoris Matris, gens vestra claros retulerit triumphos.<br />
Nondum ferme sopita est echo illius Claromontani proelii, in quo exiguus monachorum<br />
numerus et strenuorum Mariae equitum ab obsidione Montis Sacri et<br />
a Poloniae finibus hostium copias recedere coégit. Ipsi supernae Reginae in<br />
Claro Monte se credidit praeclarissimus ille Joannes Sobieski, qui eximia sua<br />
virtùte christianam rempublicam a vetustis hostium insidiis liberavit. Postea<br />
quasi prospicerent imminentia Poloniae damna, Polonorum Antistites prodigiosae<br />
Claromontanae Imagini, a Decessore Nostro Clemente XI acceptum,<br />
aureum imposuerunt sertum labansque Regnum, aerumnoso vertente aevo, Deiparae<br />
moderandum commendarunt.
114 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Inclyta Virgo caelo recepta resuscitatam patriam vestram, in angustiis et<br />
pernicie versantem, suppliciter invocata, contra impios ausus miro iuvit auxilio,<br />
cuius fel. ree. Decessor Noster Pius XI testis ipse extitit. Nosmet, recenti furente<br />
bello, perspicuis indiciis pernovimus, quanta Poloni erga Dei Genetricem<br />
pietate fideque flagrarent. Ipsi inter fumantes caenobii Montis Casini ruinas,<br />
parta Victoria, altare imagine Deiparae exornatum statuerunt; sacram Lauretanam<br />
Domiun, ignivomis globis percussam, spreto vitae periculo, indemnem<br />
ab igne et a strage servarunt : quos quidem fortissimos milites, Marialis templi<br />
delensores, Pontificiorum Ordinum insignibus decorari tunc iussimus.<br />
Adhunc fervet pugna : non est vobis « colluctatio adversus cameni- et sanguinem,<br />
sed adversus principes et potestates, adversus mundi rectores tenebrarum<br />
harum, contra spiritualia nequitiae in caelestibus » (5). Magno namque sustinetis<br />
hostiies incursus. At advigilat vobis Mater misericordiae, certae causa<br />
salutis; neque vestram exspectationem ulla ex parte fallet. Ipsa, Virgo potens<br />
et infernae potestatis debellatrix, vobis claras advehet victorias et acceptum a<br />
maioribus vestris fidei thesaurum, qui incomparabilis est pretii, indemnem<br />
tutabitur, perquam digna laudibus, quibus hymno quodam vestro canitur :<br />
«Terribilis es inimico sicut castrorum acies bene ordinata. Sis Christianorum<br />
refugium portusque securus ». Valet igitnr et debet Polonia nobilis tuto eius<br />
se patrocinio committere ìnque ea suam boni adventuri aevi spem omni cum<br />
fiducia ponere : qua muniti et roborati « viventes laudetis nomen Domini et ne<br />
claudantur ora Eum canentium » (6). Haec vobis, Venerabiles Fratres, ex animo<br />
ominati, quaecumque sunt salutaria et optabilia ab omnipotenti Deo propositis<br />
et inceptis vestris adprecamur atque, superni auxilii pignus, vobis, necnon<br />
universo clero, vobiscum in animarum bonum adlaboranti, religiosis viris ac<br />
teminis orationi et operi instantibus, fidelibusque omnibus vestris curis concreditis,<br />
Apostolicam Benedictionem amantissima voluntate impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die I mensis Septembris anno<br />
MCMI/I, Pontificatus Nostris tertio decimo.<br />
Spiatala Encydica Pii PP. XI! ad Venerabile* Fratres Palriarctas, Primate*. Archiepiscopo*.<br />
Episcopo* aliosipe Iocoram Ordinario* pacem et cemmnnionem cnm Apostolica Sede habeatex:<br />
do Narìall Rosario ectohri praemtim mense pio recitando (15 Seplembris 1951). (7)<br />
Ingruentium malorum oblato conspectu, numquam destitimus, ex quo Divinae<br />
Providentiae Consilio ad supremam Petri Cathedram evecti fuimus, humanae<br />
familiae sortès tutissimo Deiparae patrocinio concredere, datis in nane rem hortativis<br />
Htteris, ut probe nostis, haud semel. Quibus adhortamentis Nostris quanto<br />
studio quantaque ahimorum alacritate atque concordia christianaé gentes<br />
ubique responderint, vobis, Venerabiles Fratres, in oomperto est; id sane<br />
puicherrime signincartmt praeclara religionis in augustam Caeli Reginam ite-<br />
(5) Eph. 6, 19.<br />
(6) Est. 13, 17.<br />
(7) In Acia Ap. sed., 43 (1951) p. 577-582.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 115<br />
rata spectacnla ; alque illius praesertim totius orbis declaratio laetitiae, qnam<br />
Nostris oculis qnodammodo contemplari contigit, cnm superiore anno, innumerae<br />
multitudinis circumsepti corona, e Petriano Foro Virginem Mariam corpore<br />
et animo fuisse in Caelum evectam sollemniter pronuntiavimus.<br />
Vernmtamen si incunda ad cogitandnm ista sunt, atque firma divinae ìnisericordiae<br />
spe Nos consolantur, non desunt profecto in praesens gravis mestitiae<br />
causae, quae paternum sollicitent et angant animnm Nostrum.<br />
JMostis siquidem tempora, Venerabiles Fratres, ' quae sane calamitosa sunt :<br />
traternam Civitatum concordiam, iam diu diffractam, nondum conspicimus ubique<br />
redintegratam, sed odiis simultatibusque passim perturbati animos videmus,<br />
atque adhuc cruentarum dimicationum pericula impendere popnlis; accedit saevissima<br />
illa insectationum procella, quae Ecclesiam, in non paucis terrarum<br />
orbis partibus, libertate sua destitutam, calumniis atque angustiis omne genus,<br />
ac martyrum interdum etiam effuso cruore, acerrime iamdiu divexat. Quot quantisque<br />
insidiis in iis regionibus multorum filiorum animos obnoxios conspicimus,<br />
ut avitam fidem abiciant, atque ab unitate cum hac Apostolica Sede miserrime<br />
recedant! Nec deniqne tacite omnino praeterire possumus novum patratum facinns,<br />
de quo non Vos tantum, sed cunctum quoque clerum, parentes singulos,<br />
ipsosque rei publicae moderatores summo animi moerore commonere percupimus<br />
: nequissima dicimus illa impietatis molimina contra candidam puerorum<br />
innocentiam. Ne insonti quidem aetati temperatura est, cum non desint, proh<br />
dolor, qui flores ipsos decerpere temere audeant, mystico in Ecclesiae viridario<br />
religionis et civitatis spes pulcherrima succrescentes. Quae qui cogitaverit, non<br />
nimium mirabitur, s^ late populi divinarum animadversionum pondere ingemiscant<br />
afflicti, metuque graviorum calamitatum adeo detineantur.<br />
Attamen tot discriminum gravitatem cogitatione complectentes, ne despondeatis<br />
animum, Venerabiles Fratres, sed illius memores divini oraculi : « Petite<br />
et dabitnr vobis, quaerite et invenietis, pulsate et aperietur vobis » (8) contentiore<br />
fiducia ultro ad Deiparam Virginem animo convolate, ad quam trepidis<br />
in rebus confugere christianae genti praecipuum semper ac sollemne fuit, quandoqnidem<br />
ipsa « universo generi humano causa facta est salutis » (9).<br />
Non sine ergo laeta exspectatione erectaque spe Octobrem mensem conspicimus<br />
redeuntem quo christifideles, frequentiore ad sacras aedes accursu,<br />
Mariam per sanctissimi Rosarii preces exorare assolent. Preces hasce ipsas,<br />
Venerabiles Fratres, impensiore animi sollertia quam necessitates ingravescentes<br />
exposcunt, hoc anno adhiberi cupimus. Nobis enim probe perspecta est huiusmodi<br />
ritus eflicacitas atque vis ad maternam Virginis opem impetrandam.<br />
Quam quidem, etsi non uno orandi modo demereri licet, attamen Marialis deprecatione<br />
Rosarii, prout eius origo caelestis potius quam humana eiusdemque ratio<br />
vehementer commendat, optime id fieri uberrimeque arbitramur.<br />
Quid enim aptius, quid pulchrius floribus quibus haec mystica corona nectitur,<br />
oratione scilicet dominica angelicoque praeconio ? Cum autem praecibus<br />
voce iteratis sacrornm etiam accedat mysteriorum contemplatio, saluberrime<br />
inde iit, ut omnibus, vel rudibus vel indoctis, prompta ac facilis ratio pateat<br />
(8) Ivuc, II, 9.<br />
(9) IREN., Adv. haer., Ili, 22; MG, 959.
116 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERO <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ad fidem fovendam tuendamque. Ac revera, crebra eorum cogitatione animus<br />
sensim sine sensu vim insitam haurit ac combibit, ad immortalium bonornm<br />
spem mire inflammatnr, atque ad ipsius Christi eiusque Matris vestigia sectanda<br />
fortiter suaviterque adducitur. Ipsa denique tot vicibns iisdem formulis iterata<br />
precatio, nedum quid sterile molestique habeat, qua mirabili contra pollet virtnte<br />
ut experiundo est, ad suadendam orantibus impetrationis fiduciam, et ad<br />
materno Mariae Cordi quasi suavem vim inferendami<br />
Vobis igitur, Venerabiles Fratres, impensae curae sit, ut christifideles,<br />
mensis proximi opportunitate capta, tam frugiferum orandi officium quam diligentissime<br />
persolvant, ac eorum in opinione et consuetudine latius in dies<br />
pateat. Per vos eius dignitas, vis atque praestantia christiano popolo apprime<br />
innotéscant.<br />
At peculiari modo Nostris in optatis est, ut intra domestica septa eius<br />
usus passim ubique refloreat, religiose custodiatur, novisque vigeat incrementis.<br />
Frustra enim civilis consociationis sortibus collabentibus mederi contenditur,<br />
nisi domestica societas, totins humanae convictionis principium atque firmamentum,<br />
ad Evangelii normam diligenter componatur. Huic arduo persolvendo<br />
muneri, domesticam Rosarii consuetudiném peraptam asseveramus. Quam suave,<br />
acceptissimumque Deo spectaculum, cum decedente die, iteratis in augustam<br />
Caeli Reginam laudibus, Christiana personat domus! Tunc comtnunis huinsmodi<br />
precatio parentes ac liberos, a diurnis operibus recedentes, ante Virginis effigiem<br />
mira animorum concordia inter se congregat; eos deinde pie coniungit cum<br />
absentibus, cum vita functis ; omnes tandem suavissimo amoris vinculo arctius<br />
Beatissimae Mariae devincit, quae, ut amantissima mater in corona filiorum,<br />
praesens aderit, unitatis et pacis domesticae munera afflnenter impertiens. Tunc<br />
christianae familiae domus, ad exemplar Nazarethanae Familiae conformatae,<br />
terrestre sanctìmoniae domicilium ac veluti aedes sacra fiet, in qua Mariale<br />
Rosarium non tantum erit peculiaris orandi foima et ritus, cotidie ad Caelum<br />
in odore suavitatis ascendens, sed efficientissima quoque christianae disciplinae<br />
christianaeqne virtutis extabit schola. Enimvero mira Redemptionis mysteria ad<br />
contemplandum proposita causa erunt cur ae.tate provecti, ob oculos praeclara<br />
exempla Iesu et Mariae habentes, ea cotidie in vitae usura deducere assuescant,<br />
ex iisdem hauriant in arctis et asperis rebus solatia, iisdemqué permoti, ad caelestium<br />
honorum thesauros utiliter revocentur « quo fur non appropriat, nec<br />
tinea corrumpit » (io) ; puerorum vero mentibus ita inserent praecipua christianae<br />
fidei capita, ut eorum in insonti animo erga benignissimum Redemptorem<br />
quasi sponte efflorescat caritas, dum ii, suorum praelucente parentum exemplo,<br />
Dei maiestatem flexis genibus verentium, iam a teneris addiscent annis, quantopere<br />
preces valeant ad Dei solium communiter admotae.<br />
Rursus igitur affirmateque profiteri non dubitamus magnam Nos in .Manali<br />
Rosario spem reponere ad nostrorum sananda temporutn mala ; Ecclesia<br />
enim non vi, non armis, non humanis opibus innixa, sed superno auxilio huiusmodi<br />
precibus impetrato, tamquam davidica funda instructa, id habet ut impavida<br />
infernum adoriatur hostem, cui quidem potest adulescentis pastoris proferre<br />
voces : « Tu venis ad me cum gladio et hasta et clipeo, ego autem venio ad te<br />
(io) Lue, 12, 33
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 117<br />
in nomine Domini exercituum... ; et noverit universa ecclesia haec, quia non<br />
in gladio nec in hasta salvat Dominus » (n).<br />
Quamobrem vehementer cupiraus, ut omnes, Venerabiles Fratres, vobis<br />
quidem praeeuntibus atque adhortantibus, paternis hisce monitis Nostris, coniunctis<br />
animis ac vocibus eodemque caritatis ardore, religiose respondeant. Si mala<br />
malorumque molimina increscunt, increscat pariter ac vigescat cotidie magis<br />
honorum omnium pietas; qui quidem ab amantissima Marre nostra hoc praesertim<br />
snpplicandi modo, eidem sane carissimo, nt Ecclesiae humanaeque consortioni<br />
meliora quam primnm illucescant tempora, contendere enitantur.<br />
Impetret, precemur omnes, ab Unigena suo Dei Genitrix potentissima,<br />
tot filiorum exorata vocibus, ut qui a veritate virtuteque misere aberraverint,<br />
ad eas renovato animo se recipiant, ut odia simultatesque, quae discordiarum<br />
omneque genus miseriarum sunt fontes, feliciter componantur; ut pax, quae<br />
vera, aequa sinceraque sit, tum singulis, tum domesticis convictibus, tnm populis,<br />
ac gentibus auspicato affulgeat; ut denique Ecclesiae iuribus, quemadmodum fas<br />
est, in tuto positis, benefica illa vis, quae ex ea oritnr, in hominum animos, in<br />
civium ordines, in ipsiusque rei publicae venas libere permanans, populorum<br />
familiam fraterno foedere coniungat; eamque ad prosperitatem illam adducat,<br />
quae omnium officia et iura temperet, tueatur, componat, quae neminem laedat,<br />
sitque mutua necessitudine mutuaque conspiratione et opera cotidie maior.<br />
Neque ii absint e mentibus vestris, Venerabiles Fratres ac dilecti filii, dum<br />
Mariali Rosario novos supplicando nectitis flores, neqne ii absint dicimus, qui<br />
in captivitate, in carceribus, in publicae custodiae campis misere detinentur.<br />
Sunt, ut nostis, inter eos sacrorum etiam Antistites, idcirco e sua sede deturbati,<br />
quod sacrosancta Dei Ecclesiaeque iura strenuo pectore vindicarunt; filii<br />
snnt ac patres matresque familias longe a domesticis laribus abstracti ac per<br />
ignotas terras subque ignotos caelos infelicem traducentes vitam. Quemadmodum<br />
hos omnes peculiari Nos caritate adamamus, paternoque complectimur animo,<br />
ita vos, fraterno ilio amore permoti, quem Christiana religio alit ac refovet,<br />
una Nobiscum ad Deiparae Virginis aram comprecantes, materno eius Cordi<br />
commendate supplices. Eorum procul dubio ipsa suavissime leniet mulcebitque<br />
dolores, spe proposita aeterni praemii; atque etiam, ut vehementer confidimus,<br />
tot miseriarum quam primum maturabit finem.<br />
Haud dubitantes, Venerabiles Fratres, vos studiosa ea, qua soletis, diligentia<br />
haec paterna hortamenta Nostra, aptiore quo duxeritis modo, cum clero<br />
populoque vestro esse communicaturos ; itemque prò certo habentes quotquot<br />
ubique gentium habemus in Christo filios invitationi huic Nostrae fore ultro<br />
libenterque responsuros, gratae voluntatis Nostrae testem ac caelestium gratiarum<br />
auspicem, cum vobis singulis universis, tum gregi unicuique vestrum concredito<br />
— iis nominatim, qui ad mentem hanc Nostrani per Octobrem praesertim<br />
mensetn Mariale Rosarium pie recitaverint — Apostolicam Benedictionem<br />
effusa caritate impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die XV mensis Septembris, in festo<br />
Septem Dolorum B. Mariae Virginis, anno MDCCCCU, Pontificatus Nostri tertio<br />
decimo.<br />
(II) i. Re., 17, 44, 49.
118 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Epif*- 1 » Pii Pp. XII ad Emjnnm P. D. Fridaricum, Episcopam Tnicnlannm, S.B.E. Cardimalsm<br />
Tedeschi, Palriarchalis Barìlicae Vaticanae Archipreskylernm, Sacri Conàlii Pebtia-<br />
•ae Fabricae Praetectam enademipe Snmrai PontiBris Dalarinm, Legatala datatala ai<br />
»aa selemaia in Uiitaaia ad Simnlacram B. Virginis Mariae de Fatima celebraada.<br />
(24 Seplemkris 1951). (12)<br />
Proximo Octobri mense, postqnam Congressus Marialis ex omnibus nationibus<br />
Ulyssipone in Lnsitania habitus fuerit, Anno Sacro, quem ad universum<br />
catholicum orbem extendimus, ad exitum feliciter vergente, festa admodum<br />
sollemnia in honorem ipsins Deiparae in sanctuario Fatimano magnifica pompa<br />
celebrabuntur. Quum enimvero elucescet anniversaria dies decima tertia mensis<br />
Octobris, qua, uti fertur, Beata Virgo Maria ibidem postremo conspiciendam<br />
se dedit, magna quidem fìdelium multitudo ad venerandam imaginem Nostrae<br />
Dominae de Fatima ex omnibus regionibus, sicut adsolet, affluebit. Nos autem,<br />
qui a primis Nostri Pontificatus annis iterutn iterumque bonos Lusitanos ceterosque<br />
orbis terrarum, fideles exhortati sumus, ut majore in dies cum fiducia<br />
atque ardentiore supplicatione ad praeclaram imaginem accedant, quique eandem<br />
sollemni ritu quinque abhinc annos coronandam quoque decrevimus, nihil gratius<br />
acceptiusque habemus, quam proximam celebrationem auctoritate et praesentia<br />
quadam Nostra adaugeamus. Te igitur, Venerabilis Frater Noster, Romanae<br />
purpurae splendore exornatum, Legatum Nostrum eligimus ac renuntiamus,<br />
ut Nostram gerens personam sacris sollemnibus ad simulacrum Virginis<br />
de Fatima agendis Nostro nomine Nostraque auctoritate praesideas. Nihil profecto<br />
dubitamus, quin tu, prò studiosa erga Caelestem Reginam observantia ac<br />
veneratione, prò singulari, qua es affectus, erga nationem Lusitanicam caritate,<br />
perhonorificum munus tibi demandatum sis libenter feliciterque exsecuturus.<br />
l^uo autem eandem sollemnio uberiorem fructuum copiam christiano populo<br />
afferre queant, tibi ultio potestatem damus, ut constituta die, Sacro pontificali<br />
ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas,<br />
plenariam indulgentiam iisdern proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus<br />
lucrandam. Denique sìnceram stabilemque animorum populorumque concordiam<br />
per Caelestem Matrem a Deo suppliciter precati, secundi exitus conciliatricem,<br />
paternaeque voluntatis Nostrae testem, Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis<br />
Frater Noster, iisque omnibus, qui memoratis sollemnibus intererunt,<br />
peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Septembris', in<br />
festo Beatae Mariae Virginis de Mercede, anno MCMIvI, Pontificatus Nostri<br />
tertio decimo.<br />
(12) In Acta ap. sed., 43 (1951) p. 780-781.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 119<br />
Inoliai radiepsonicns Pii Pp. Zìi Cluisiiiidelilms, posi Congressnm Marialem sx «maina*<br />
•atioaibas Slyssipone in Lnsiiania habiinm ob Sacra Selamaia in honorem Ipsias B. Nariae T.<br />
in Sancivano Faiimano coadnnaii». (13 Ociobrìs 1951). (13)<br />
Veneràveis Irmàos e amados Filhos, Magnificat anima mea Dominum!<br />
é a palavra que espontànea acode aos Nossos làbios para traduzir os<br />
sentimentos que Nos inundam a alma, neste momento histórico das actnais<br />
solenidades, a que presidimos na pessoa do Nosso dignissimo Cardial Legado;<br />
solenidades, ou hino grandioso de accào de gracas ; que pelo inestimàvel beneficio<br />
do Ano Santo mundial a vossa illuminada piedade quis elevar ao Senhor,<br />
ai nessa montanha privilegiada da Fatima, da Virgem Màe escolhida para<br />
trono das suas misericórdias e manancial inexaurivel de gracs e maravilhas.<br />
Ha um ano, na hora saudosamente selene, em que na Basilica do Principe<br />
dos Apóstolos encerràvamos a Porta Santa, parecia-Nos ver o Anjo do<br />
Senhor, que, saindo por eia doze nièses antes, se fora por todo o mundo a<br />
convidar as almas de boa vontade, para que viessem a procurar a paz e renovar<br />
a vida sobrenatural na salutar piscina do Jubileu, preparada no coracào da<br />
Cidade Eterna.<br />
Aquele convite, em que adejava o Espirito do Senhor. Nós vimos, méses<br />
a seguir, as ruas e templos desta alma Cidade inundados de multidòes incontàveis,<br />
quais nunca se viram em precedentes jubileus, provenientes de todas as<br />
nacionalidades e estirpes, formadas de todas as classes e categorias sociais, mas<br />
nnidas na mesma fé, palpitantes do mesmo amor, animadas da mesma piedade,<br />
come irmàos em Jesus Cristo e filhos do mesmo Pai que està nos ceus, a invocar<br />
e a cantar em todas as linguas do globo as divinas misericórdias.<br />
Magnifico e deslumbrante espectàculo da unidade e catolicidade da Igreja,<br />
que tao profundo sulco imprimiu na sua vida!<br />
Hoje, que està prestes a concluir-se o Jubileu estendido a todo o orbe,<br />
volvendo sobre eie um olhar retrospectivo, outra visào nào menos consoladora<br />
prende o Nosso espirito. Nào é jà, ou nào é so o Anjo do Senhor, é a Rainha<br />
dos Anjos, que saindo nas suas imagens taumaturgas dos mais célebres santuàrios<br />
da cristandade, e nomeadamente desse Santuàrio de Fatima, — onde o<br />
céu Nos concedeu coroà-la « Regina Mundi » —, percorre em visita jubilar<br />
todos os seus dominios. E à sua passagem na America come na Europa, na<br />
Africa e na India, na Indonèsia e na Australia, chovem as bèncàos do céu,<br />
multiplicam-se as maravilhas da graca por tal forma, que apenas podemos crer<br />
ao que vèem os olhos. Nào sào so os filhos da Igreja obedientes e bons que<br />
redobram de fervor; sào pródigos, que, vencidos da saudade dos carinhos maternos,<br />
voltam à casa paterna; e sào ainda (quem podera imaginà-lo?!) em<br />
paises onde apenas comecou a raiar a luz do Evangelho, tantos envoltos nas<br />
trevas do erro, que, quase à porrla com os fieis de Cristo, aguardam a sua visita,<br />
e a acolhem e a aclamam delirantemente ; e a veneram e a invocam, e dela<br />
obteem gracas assinaladas. Sob o materno olhar da celeste Peregrina nào ha<br />
(13) In Acta ap. sed., 43 (1951) p. 800-802.
120 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
antagonismos de nacionalidades ou estirpes que dividam, nào ha diversidade<br />
de fronteiras que separem, nào ha contraste de interesses que desavenhani ;<br />
todos por momentos se sentem felizes de se verem irmàos.<br />
Espectàculo singular e singularmente impressionante, que faz conceber<br />
as mais risonhas esperancas.<br />
E nào quererà com eie a benignissima Regina Mundi indicar-nos que<br />
toma este Ano Santo sob a sua especial proteccào ?<br />
É por isso que Nós, aceitando gostosamente presidir em espirito a estas<br />
solenidades, ìntendemos confiar-lho quase sensivelmente, certos de que as nossas<br />
accòes de gracas, passando pelo seu Coracao Imaculado, serào mais aceites ao<br />
Sehnor, e os frutos salutares do Jubileu nas suas màos benditas, longe de se<br />
desvanecerem ràpidamente, serào por elas conservados, abencoados, multiplicados.<br />
Na solene indiccào do Jubileu indicàvamos comò um dos seus fms principais<br />
a paz, tanto interna corno externa, nas familias, na sociedade, entre as<br />
nacóes. O mundo suspira pela paz, e apesar do muito que se tem feito, continua<br />
ainda a suspirar trepidante na ànsia de a ver desaparecer de novo.<br />
A Virgem Nossa Senhora na sua mensagem, que Peregrina anda a repetir<br />
ao mundo, indica-nos o seguro caminho da paz e os meios para a obter do<br />
céu visto que tao pouco se pode confiar nos meios humanos.<br />
Quando com particular insistència inculca o Rosàrio em familia, parece<br />
dizer-nos que é na imitacào da Sagrada Familia que està o segredo da paz<br />
no lar domèstico. Quando exorta a preocupar-se do próximo comò dos próprios<br />
interesses, a ponto de orar e nos sacrificarmos pelo seu bem espiritual e temporal,<br />
indica o meio verdadeiramente eficaz de restabelecer a concordia entre<br />
as classes sociais. E quando com voz maternamente maguada e insinuante pede<br />
um retorno geral e sincero a urna vida mais cristà, nào estarà repetindo que<br />
so na paz com Deus e no respeito da justica e da Lei eterna se pode sòlidamente<br />
alicercar o edificio da paz mundial? Porque enfim, se Deus nào edifica, de balde<br />
trabalham os edificadores.<br />
Amados Filhos, que em tao grande nùmero acorrestes hoje ao oàsis bendito<br />
deste Santuàrio Mariano, qual grandiosa representacào de quantos por<br />
toda a vastidào do orbe se esmeram em aproveitar os inestimàveis tesoiros do<br />
Ano Santo, aqui aos pés da Rainha do Mundo e da Paz, com as mais férvidas<br />
accoes de gracas, renovai e confiai-lhe os propósitos salutares concebidos no<br />
santo Jubileu ; repeti-lhe e confiai-lhe as esperancas, as suplicas e as ànsias do<br />
mundo interro; e formai a resolucào de descer daqui apóstolos do Deus da paz,<br />
para trabalhar por eia com o exemplo de urna vida cristà renovada, com a<br />
oracào incessante e confiada ao céu, e com toda a possivel actividade que a<br />
Providència vos proporcionar.<br />
Nós, continuando a trabalhar indefessamente e por todos os meios ao<br />
Nosso alcance pelo verdadeiro bem da grande familia humana, é sobretudo na<br />
poderosissima intercessao da Virgem Senhora que colocamos as Nossas esperancas,<br />
invocando-a incessantemente para que se digne apressar a hora em<br />
-que de um extremo ao outro do mundo se realize o hino angelico : Glòria a<br />
Deus e paz aos homens de boa vontade.
<strong>DOCUMENTA</strong> MARI STERI I <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Epistola Pii Pp. XII ad Exc.mnm P. D. Mariinnm Lncas Arcbiepiscopnm Hi. Adnliiaiuun,<br />
Delegatala Apostolicnm in Africa Meridiana, qna Snmnms Poaiiiex prodamans B. Virginem<br />
<strong>Mariani</strong> ad caelos Assnmpiam cnnciae Africae Heiidionalis Dnionis snperaani esse Paironam<br />
enndem Legalam delegit ad Harialem Congressionem e loia Ansbalis Airicae nniene<br />
in orbe Dubaniana babendam. (15 Mariti 1952) (1).<br />
Snavi quidem animi delectatione intelleximus, Aprili mense proximo exeunte,<br />
in praeclara Durbaniana nrbe, quae, et civinm frequentia et copia negotiorum<br />
perspicua, praeterito ipso anno ob auctum fidelium catholicorum nunierum<br />
metropolitana sedes a Nobis est constituta, Marialem Congressionem ex<br />
tota Africae Australis Unione sollemniter celebratum iri. Postquam enim, haud<br />
ita pridem, quod era in votis Ecclesiae universae, Spiritu Sancto afflante, renuntiavimus<br />
et definivimus tamquam dogma fidei, augustam Deiparam Virginem<br />
in supernas sedes anima et corpore assumptam fuisse, Meridianae Africae Praesules,<br />
prò sua quisque suique gregis fide ac pietate, ad exacuendam magis magisque<br />
communem erga caelestem Matrem devotionem, proxima sollemnia in<br />
ejusdem honorem peragenda censuere. Quin immo instantibus precibus a Nobis<br />
iidem postulavere, ut Beatissimam ipsam Virginem ad caelos assumptam prò<br />
universo civili eorum territorio caelestem Patronam constitneremus. Quod quidem<br />
per hasce Litteras libentissime facimus, Nostra auctoritate decernentes, praecipientes<br />
ac declarantes, benignissimam Virginem <strong>Mariani</strong>, singulari privilegio<br />
cum corpore ad caelum assumptam, cunctae Africae Meridionalis Unionis supernam<br />
esse Patronam. Quo autem indictae celebrationis splendor ac magnifieentia<br />
per quandam Nostram praesentiam adaugeatur, te, Venerabilis Frater,<br />
qui archiepiscopali auctus dignitate, in remota ista ac dilectissima Nobis Afrorum<br />
terrae plaga Nostram jam geris personam, Legatum Nostrum deligimus ac<br />
renuntiamus, ut Mariali Congressui in civitate Durbaniana propediem habendo<br />
nomine et auctoritate Nostra praesideas. Certam igitur spem fovemus, prò tua<br />
aliorumque sacrorum Antistitum praesentia, prò fidelis populi concursu et veneratione,<br />
prò pio augustoque coetuum rituumque decore, ejusmodi sollemnia quum<br />
in caelestis Reginae triumphum, tum in animarum utilitatem profectumque piane<br />
esse evasura. Nihil denique Nobis restat, Venerabilis Frater, nisi ut tibi potestatem<br />
quoque demus, praefinita die post Sacrum pontificali ritu peractum, adstantibus<br />
fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicendo plenaria<br />
indulgentia iisdem proposita, consuetis Ecclesiae condicionibus lucranda. Quorum<br />
interea divinorum donorum in auspicium inque peculiaris Nostrae caritatis<br />
pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis Frater, universis Africae<br />
Meridianae Praesulibus eorumque cleris et fidelibus peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XV mensis Martii, anno<br />
MDCCCCIvII, Pontificatus Nostri quarto decimo.<br />
(i) In Acta ap. sed., 44 (1952) p. 410-11.
268 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Bnniins Radiophoaicns Pii Pp. XII Chrisiindelibns ob Conventum primam Narialem, e<br />
cnnciis regioaibns JUricae meridionali*, in urbe « Darban » coaduaaiis. (4 Maii 1S52) (2).<br />
Hardly a year has passed since We spoke to you, Venerable Brothers,<br />
and to Our dear children who are entrusted to your pastoral care. Our voice<br />
then carried a message of jòy and felicitation for the establishment of a<br />
Catholic hierarchy in the Union of South Africa almost one hundred and<br />
fifty years after the first Mass was offered in Cape Town. Today, though<br />
the occasion is different, Our greetings go out to you from a heart no less<br />
fìlled with joy and consolation ; because during these early days of May<br />
you have been gathering together, with a deep sense of gratitude and reverence,<br />
to do honour to the ever-blessed Mary, Mother of God.<br />
There is something very fitting, is there not, in that her month follows<br />
so closely on the grand solemnity of Easter. The whole Christian world thrills<br />
to the AUeluias sung to the risen Saviour. The heart of every Christian, high<br />
or low, king or subject, man of State or filler of the soil or worker in the<br />
mines, expands with confident hope : a hope that sweetens the bitter portion<br />
of earthly living, a hope that defies the powers of evil in their struggle for<br />
human souls and challenges death itself, whose terrors fade away in the light<br />
of the glorious resurrection of Christ. For He has but gone before, opening the<br />
way for those who belong to (3) Him and will follow after Him, members of the<br />
Body of which He is the Head.<br />
But mark the words of the illustrious African doctor of the Church, St.<br />
Augustine. «The Lord has risen», he says, « in:that nature He took from you.<br />
He could not rise, had He not been dead ; nor could He have died but for his<br />
having a body of flesh » (4). Now from whom did He receive that body of fiesh?<br />
«Oh, Queen of heaven, rejoice», the Church answers that question in her thricedaily<br />
chant, « Oh, Queen of heaven, rejoice, because He, whom thou didst carry<br />
in thy womb, He has risen as He said ». Yes, dearly beloved, in the loving<br />
providence of God, it was Mary's « be it done unto me according to thy word »,<br />
that made possible the passion and death and resurrection of the divine Redeemer<br />
of the world. That is why one dare not separate the Mother from the<br />
Son. His death on Golgotha was her martyrdom; His triumph is her exaltation.<br />
The witness of three centuries confirms the fact, as the learned Cardinal Newman<br />
pointedly observes, that « Catholics » who have honoured the Mother stili<br />
worship the Son; while those who now have ceased to confess the Son, began<br />
by scoffing at the Mother » (5). With ali the ardour of your faith, then, be quick<br />
at ali times to offer to the Virgin Mother the homage of your gratitude, your<br />
love and loyalty.<br />
The Virgin Mother! What a blessed vision of virginal purity and gentle<br />
(2) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 429-431.<br />
(3) Cfr. 1 Cor. 15, 23.<br />
(4) S. ATJG., Enarr. in Ps. CXXIX n. 7 - MIGNB, PL, t. 37 col. 1700-1701.<br />
(5) Discourses to Mixed Congregations, Discourse XVII, The Glories of<br />
Mary.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 269<br />
motherhood these words unveil, Is there any wonder, that the beauty, the<br />
charm, the holiness of the peerless Virgin Mother has left behind her in the<br />
Church militant the sweetest memories « like to choice myrrh » (6), and a mighty<br />
influence, that not only lifted woman from her especial degradation, but gave<br />
her the challenge to become the latent force that would give renewed and refiued<br />
vitality to civilization. Woman accepted the challenge. The home and<br />
civil society have felt the quickening pulse of a life purified by woman's love<br />
and holiness. Holiness and ali that it implies of courage, self-restraint, patient<br />
endurance, kindliness, modesty and unworldliness, how gracefully it becomes<br />
a woman. It is the source of her greatest power for good ; and thrice-blessed<br />
is the family circle, where a womans's gentle rule and high ideals point the<br />
way of sanctity to those who reverence her beyond ali else on earth. One result<br />
of this first Marian Congress in your cherished land will be, We trust, that<br />
the women of the Union of South Africa will form the high resolve to be worthy<br />
clients of the Virgin Mother of God.<br />
We cannot conclude without a word of particnlar greetìng to the zealous<br />
sons of the revered Bishop of Marseille, Charles-Bugène de Mazenod. South<br />
Africa carries a heavy debt to the Oblates of Mary Immaculate, as does also<br />
the Church of God, in whose service they have rounded out a century of toil<br />
and self-sacrifice. We are happy to acclaim their merits, and We pray that the<br />
Immaculate Mother may continue to procure for them from her divine Son<br />
ali the graces in abnndance, which will enable them to carry on their magnificent<br />
apostolate among your people.<br />
To you, Venerable Brothers, to ali the clergy and faithful participating<br />
in the Marian Congress, from a heart filled with paternal affecion, We impart<br />
the Apostolic Benediction.<br />
(6) E)ccl. 84, 20
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm. P. Emmannekm iil. Sancii Lanreniii in Lucina SMS.<br />
Ptesb. Cardinalem Arteaga y Belanconri, Archiepiscopnm Sancii Ckrislophori de Habana,<br />
qnem Legahim rennniiai ad imaginem Nostrae Dominae de Coromoio exoraaadam. (39 falli<br />
1952). (1).<br />
Intra fines dioecesis Barquisimetensis, in Venezuelana Republica sitae, celebre<br />
admodum exstat Sanctnarium Beatae Mariae Virginis sub populari titulo<br />
« de Coromoto » in loco « Guanare de los Cospes » vulgo nuncupato. Jamvero<br />
.decem abhinc annos, universi Venezuelae sacrorum Antistes, ad augendam populli<br />
erga Deiparam pietatem religionemque, in quinquennali coetu congregati,<br />
eandem Mariam Virginem « de Coromoto » praecipuam totius nationis Patronam<br />
pio salutarique Consilio elegere atque declaravere. Quam quidem electionem Nos,<br />
Apostolicis Litteris, die VII Octobris mensis anno MCMXLIV datis, libenti sane<br />
.animo probavimus et confirmavimus. Praeterea tres abhinc annos, flagrantissima<br />
Venezuelae Pastorum eorumque gregum vota adimplentes, Sanctuarium de Guanare,<br />
in quo prodigialis imago Nostrae Dominae « de Coromoto » religiosissime<br />
colitur, in quodqne ex omni Reipublicae parte tot christifideles pie peregrinantes<br />
confluunt, titulo et dignitate Basilicae Minoris condecorare voluimus. Nunc<br />
autem, tertio obeunte saeculo, postquam Virgo Maria, uti traditum est, se conspiciendam<br />
dedit eodem loco, ubi temptum ipsum de Guanare est deinceps aedificatum,<br />
precibus ejusdem Episcopatus benigne adnuentes, perinsignem illam<br />
imaginem sollemni ritu proximo Septembri mense coronandam per Legatum Nostrum<br />
censuimus. Te igitur, Dilecte Fili Noster, qui, dignitate archiepiscopali<br />
praeditus, Romanae purpurae splendore refulges, Iyegatum Nostrum a I/atere<br />
deligimus ac renuntiamus, ut in Sanctuario de Guanare venerandam imaginem<br />
Nostrae Dominae de Coromoto veluti manibus Nostris sacra exornes corona. Tibi<br />
pariter facultatem tribuimus, ut, die constituta Sacro pontificali ritu peracto,<br />
.adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam<br />
indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibns lucrandam.<br />
Tuum profecto erit, eos omnes, qui agendis sollemnibus in unum convenerint,<br />
Nostris verbis alloqui, iisdemque stimulos admovere, ut, incensa in Virginem de<br />
Guanare pietate christianarumque virtutum studio, sese ejus patrocinio quotidie<br />
digniores exhibeant ac praestent. Caelestium interea donorum in auspicium, inque<br />
peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte<br />
Fili Noster, et Antistiti, clero, populoque dioecesis Barquisimetensis amantissime<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXX mensis Julii, anno MDCCCCLII,<br />
Pontificatus Nostri quarto decimo.<br />
PIUS PP. XII<br />
(i) In Ada ap. sed-, 44 (1952) p. 722-723.
444 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ex Epistola Apostolica «Carissimi* Bnssiae popnlis» Pii Pp. XII ad nniversos Bnssiae<br />
popnlos (7 Inlii 1952) (2).<br />
... Novimus inter vos plurimos esse, qui in intimo animi sui sacrario christianam<br />
fidem retineant, qui religionis hostibus minime obsecundent, quin immo<br />
vehementer cupiant Christiana praecepta, quae una sunt tutioraque publicae rei<br />
fundamenta, non solnm privatim secretoque profiteri, sed palam etiam, si, ut<br />
liberos hornines decet, fieri possit, testari. Ac novimus quoque, somma cum<br />
animi spe summoque solacio, vos Deiparam Virginem Mariam incensissima pietate<br />
colere ac diligere ; eiusque sacras imagines venerari. Novimus in ipsa urbis<br />
Mosquae arce templum excitatum fuisse — in quo hodie, proh dolor, divinuscultus<br />
silet — Beatissimae Virgini Mariae Caelo receptae dicatum; quod quidem<br />
maiorum vestrorum ac vestrum etiam erga almam Dei Matrem amorem luculentissimo<br />
testatur documento.<br />
At Nobis compertum est, ubicumque Sanctissima Dei Genetrix sincera<br />
actuosaque pietate colitur, numquam ibi spes salutis deesse posse. Quamvis enim<br />
contendant hornines, vel potentes et impii, e civium animis sanctam religionem<br />
christianamque virtutem evellere, quamvis Satanas ipse hoc impietatis certamen<br />
incendat atque acerrime exacuat secundum Apostoli gentium sententiam «... non<br />
est nobis colluctatio adversus cameni et sanguinem, sed adversns principes et<br />
potestates, adversus mundi rectores tenebrarum harum, contra spiritualia nequitiae<br />
in caelestibus » (3) ; nihilo secius, quando Mariae patrocinium interponituf,<br />
portae inferi praevalere non possunt. Ipsa enim est benignissima ac potentissima<br />
Dei nostrorumque omnium Mater; ac numquam auditum est ad eam<br />
hornines pie supplicando confugisse, qui validissimam eius tntelam non experirentur.<br />
Pergite igitur, ut facitis, eam impensa pietate colere, eam ardenter<br />
adamare, eam hisce verbis, quibus soletis, invocare: «Tibi unice datum est,<br />
sanctissima et purissima Mater Dei, videre te ipsam semper exauditam » (4).<br />
... Ac velit benignissima Mater eos etiam suavibus suis oculis clementer<br />
respicere, qui infitiatorum osprumque Dei agmina instruunt eoruinque inceptum<br />
urgent; velit eorum mentes superna collustrare luce, eorumque animos divina<br />
ad salutem permovere gratia.<br />
Nos interea, ut Nostrae vestraeque preces supplicationesque facilius exaudiantur,<br />
utque singulare erga vos benevolentiae Nostrae praebeamus documentum,<br />
quemadmodum paucis ante annis universum hominum genus Immaculato<br />
Deiparae Virginis Cordi consecravimus, ita in praesens cunctos Russiarum pòpulos<br />
eidem Immaculato Cordi peculiarissimo modo dedicamus ac consecramus,<br />
fore omnino sperantes ut quae Nos, quae vos, quae boni omnes verae pacis,<br />
fraternae concordiae debitaeque omnibus, imprimisque Bcclesiae libertatis vota<br />
facimus, ea, potentissimo suffragante Mariae Virginis patrocinio, quam primum<br />
feliciter effecta dentur; ita quidem ut — vobis una Nobiscum cunctisque christianis<br />
gentibus comprecantibus — salutiferum Iesu Christi Regnum quod est<br />
(2) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 510-511.<br />
(3) Eph. 6, 12.<br />
(4) Acathistus Festi Patrocini! SS. Dei Genitricis : Kondak 3.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 445<br />
« Regnum veritatis et vitae, Regnum sanctitatis et gratiae, Regnum iustitiae,<br />
amoris et pacis » (5) ubique terrarum firmiter constabiliatur.<br />
Atqne eamdem clementissimam Matrem supplici rogamus prece ut vos<br />
cunctos universos in praesentibus rerum angustiis tueatur; atque a Divino Filio<br />
suo illam mentibus vestris obtineat lucem, quae e Caelo oritur, illam animis<br />
vestris impetret virtutem fortitudinemque, qua quidem, caelesti suffulti gratia,<br />
errores impietatesque omnes evincere ac superare possitis.<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Bernardina lit. Ss. Andreas ai begorii ad Clivam<br />
Scaui SJI.E. Presbylernm Cardinalem GriUin, Archiepiscopam Wesimonasieriensem: ob<br />
«Crnciaiam Bosarii» a cnrisiiiidalibu Angliae celebrandam. (14 Inlii 1952). (6).<br />
We nave learned with paternal interest, Beloved Son, of the Family<br />
Rosary Crusade which is being conducted in the Archdiocese of Westminster<br />
and in the Dioceses of Southwark and Brentwood, under the directorship of Our<br />
beloved son, Patrick Peyton.<br />
Never before has the world been so direly in need of prayer as at the<br />
present time, when a dangerons form of materialism tends to undermine man's<br />
relations with his Creator and with his fellowmen and to destroy the sanctity<br />
of family life.<br />
The most powerful antidote against the evils that threaten human society<br />
is prayer, especially collective prayer, for Our Divine Lord has said : « If two<br />
of you shall consent upon earth concerning any thing whatsoever they shall<br />
ask, it shall be done unto them by my Father who is in heaven. For where there<br />
are two or three gathered together in my name, there am I in the midst of them »<br />
(Matt. XVIII, 19-20).<br />
And what form of collective prayer could be more simple and yet more<br />
efficacious than the Family Rosary, in which parents and children join together<br />
in supplicating the Eternai Father, through the intercession of their most loving<br />
Mother, meditating meanwhile on the sacred mysteries of our faith ? There is<br />
no surer means of calling down God's blessings upon the family and especially<br />
of preserving peace and happiness in the home than the daily recitation of the<br />
Rosary. And apart from its supplicatory power, the Family Rosary can have<br />
very far-reaching effects, for if the habit of this pious practice is inculcated into<br />
children at a young and impressionable age, they too will be faithful to the<br />
Rosary in after life and their faith will thereby be nourished and strengthened.<br />
From Our heart, theretore, do We express the prayerful hope that the<br />
Family Rosary Crusade, which has been organized under your zealous guidance,<br />
Beloved Son, and under that of Our Venerable Brothers, the Bishops of Southwark<br />
and Brentwood, may be productive of much spiritual fruit. We earnestly<br />
exhort those of Our beloved children towards whom the Crusade has been<br />
directed to regard the joint recitation of the Rosary in the family circle as a<br />
{5) Praef, in festo I. Ch, Regis.<br />
(6) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 624-625.
446 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
most important collective act in their daily lives and a most certain way of<br />
obtaining the spiritual and temporal favours of which they stand in need.<br />
We invoke God's special blessing on ali those who have collaborated with<br />
the Family Rosary Crusade, and in pledge thereof We cordially impart to you,<br />
Beloved Son, to Our Venerable Brothers Cyril Cowderoy and George Beck and<br />
to the cdergy and faithful gathered at Wembley Stadium for the final assembly,<br />
Our special Apostòlic Benediction.<br />
From the Vatican, July i4th, 1952.<br />
Pius PP. XII<br />
Nnniins radiophonicns Pii Pp. XII Chrisliiidelibns Venezuela* daini, sollemnia in honorem<br />
B. Mariae Virginis de Coromolo celebraniibns. (12 Seplembris 1952). (7).<br />
Venerables Hermanos y amados hijos, católicos venezolanos, que en la<br />
linda Guanare asistls conmovidos a la solemne coronación de vuestra Excelsa<br />
Patrona, Nuestra Seiiora de Coromoto :<br />
Si siempre fué un espectaculo altamente atrayente y conmovedor el ver<br />
a una madre circundada por el amor y la devoción de sus hijos; cnénto mas<br />
lo sera cuando, comò en las circunstancias presentes, se trata de todo un gran<br />
pueblo que, no contento con haberse colocado hace diez afios bajo el poderoso<br />
patrocinio de su Madre del cielo, anhela ahora exteriorizarle su acendrada piedad<br />
y su autèntica sumisión, colocàndole en las sienes una preciosa corona y<br />
aclamàndola comò a su Reina y naturai Senora?<br />
Y es que este pueblo ha comprendido lo que significa la Virgen Santisima<br />
en la historia de las nacionesl<br />
Imposible seria ni pergenar siquiera, prescindiendo de su dulcisimo Nombre,<br />
la de vuestro inmenso continente cuya ruta encontró con gesto audaz la<br />
ruda proa de una nao que se llmaba precisamente « Santa Maria » y en un dia<br />
consagrado a la Virgen del Pilar ; cuyo primer nombre, en la piadosa e ingènua<br />
lengua de sus descubridores, fué « Archipiélago del mar de Nuestra Senora » ;<br />
y cuyas playas hollaron por primera vez aquellos esforzados campeones que, bajo<br />
el hierro de las armas, escondian un corazón tiernisimo, amante de su Madre<br />
celestial, corno lo fué vuestro Alonso de Hojeda, el hombre que llevaba siempre<br />
consigo una imagen de la Reina de los Angeles y que iba dejando su recuerdo<br />
— al incorporarlos al mundo — en las denominaciones de los pueblos y ciudades,<br />
de las cimas de las montanas y de los puertos de vuestra nación, una<br />
nación eminentemente mariana.<br />
Porque està es efectivamente, venezolanos queridisimos, una de vuestras<br />
mas fulgidas glorias. Canten unos la belleza de vuestras gigantes cimas, de<br />
donde se despenan abundantes y caudalosos rios que, atravesando ora las interminables<br />
llanuras de suaves y sabrosos pastos, ora las tupidas forestas ricas<br />
en toda clase de maderas preciosas, van a desembocar en las feraces tierras del<br />
pròspero litoral o a mezclar sus aguas con las del imponente Orinoco; celebren<br />
(7) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 739-742-
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 447<br />
otros la suavidad perenne de vuestro cielo, lo templado de su clima o la buena<br />
y amable condición de vuestra gente ; pondérese justamente fa riqueza que el<br />
Seiior ha escondido en vuestro suelo o el alto ingenio de vuestros hrjos, que<br />
tan ilustres nombres — un Mariano de Talavera, un Andrés Bello — han dado<br />
a la Iglesia y a la cultura de toda la America hispànica; para Nos, especialmente<br />
en estos momentos, Venezuela sera siempre la tierra de la Virgen y, al<br />
recorrerla con la imaginación, lo que nos vendrà al recuerdo sera la Maracaibo<br />
de Nuestra Senora de Chiquinquirà, mas al sur la Tariba de Nuestra Senora<br />
de la Consolación, hacia el centro la Valencia de la Virgen del Socorro, todavia<br />
mas alla Nueva Barcelona con su Virgen del Tucumo, y comò capital, Caracas<br />
con sus santuarios de la Merced, de Altagracia y de la Soledad, para citar solamente<br />
los primeros que se nos vienen a las mientes. Y todavia, si del continente<br />
quisiéramos saltar a las islas nos saldrian a esperar, en la isla Margarita,<br />
las torres del tempio de Nuestra Senora del Valle.<br />
Pero hay un rincón escogido, al borde de los I/lanos y a la sombra de<br />
la imponente Sierra de Mérida, que la Madre de Dios prefirió entrè todos.<br />
Estamos en los primeros capitulos de la colonización, segunda mitad del siglo<br />
dieciséis. Juan Fernàndez de Leon — una recia personalidad donde una vez<br />
mas se hermanan las ansias expansivas y apostólicas de Espana y Portugal —<br />
funda la « Ciudad del Espiritu Santo del valle de S. Juan de Guaguanare». El<br />
Evangelio parece que penetra con buenos auspicios en nuevos e inmensos territorios<br />
; pero hay un alma rebelde y es precisamente la que mas interesa conquistar.<br />
Es ahora la mitad del siglo diecisiete cuando, para acabar de vencer<br />
todos los obstàculos, florece el prodigio. Sobre las aguas tranquilas que corren<br />
hacia el fondo de la quebrada — segùn narra la tradición — una hermosa<br />
Senora invita repetidamente a la sutnisión y al bautismo. Y cuando tras la<br />
rebeldia estalla la vioiencia, entre las manos airadas del que no queria rendirse<br />
a la gracia queda esa imagen — vencedora al fin — de Aquella que sabe<br />
siempre ganar para gloria suya y provecho nuestro.<br />
El resto de la historia, hasta llegar al gran Santuario Nacional de principios<br />
del siglo pasado y hasta ese precioso relicario de hoy, lo sabéis perfectamente,<br />
aprendido acaso en el regazo de quien os dio la vida, y conservado entre<br />
los mas amables recuerdos de una infancia lejana, cuando apenas érais capaces<br />
de retener mas que la idea centrai, la misma que esa preciosa joya simboliza :<br />
una Venezuela idolatra transformada en un pais cristiano por la intervención<br />
maternal de Maria Santisima ; cosa que, comò muy bien ha dicho vuestro Episcopado<br />
es « gloria que enaltece y anima vuestra piedad y prenda de maternal<br />
amor que empena la gratitud nacional».<br />
Aclamadla, s£, aclamadla, amadisimos venezolanos comò medio principal<br />
de que la divina providencia se valió para llevaros el beneficio inestimable de<br />
la fé! Pero quienes ya la poseéis, los que os decis hijos de una nación católica,<br />
corred ante su trono de amor y de gracia pidiéndole que os la conserve y os<br />
la consolide, libre de las influencias malsanas que buscan ponerla en peligro.<br />
Pedidle que la Iglesia, fundada por su Divino Hijo para salvación de vuestras<br />
almas, pueda hacer llegar a todas partes el beneficio inestimable de la educación<br />
cristiana sin trabas de ninguna clase; que la familia, célula fundamental de toda<br />
sociedad, se salve de la carcoma que la corroe, manteniendo intactas su santidad
448 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
y unidad : que la caridad de Cristo triunfe en las relaciones sociales baciendo<br />
llgar a todos los beneficios del justo progreso y del razonable bienestar ; que<br />
no arraiguen jamàs en el pròdigo terruno venezolano doctrinas extrafias, especialmente<br />
aquellas que ofenden a Ella y a su precioso Hijo negàndoles las mas<br />
excelsas de sus prerrogativas ; y que, reconociendo todos su verdadera maternidad,<br />
todos se sientan hermanos en Jesucristo, hijos de un mismo Padre que<br />
està en los cielos, que pueden y quieren vivir en paz, para dar al mundo,<br />
agitado por el odio y por la violencia, el ejemplo de una nación que sabe gozar<br />
de los beneficios de la fraternidad cristiana.<br />
Hazlo asi Tu, Madre amarosisima de Coromoto, Reina del pueblo venezolano,<br />
que te dignaste honrar con tu presencia, salvaguardia invencible de<br />
su fé I Y escùchalos cuando te cantan : « No permitas que sucumba — nuestra<br />
patria en la tormenta; — la fé de nuestros rnayores — en sus àmbitos renueva».<br />
Con estos sentimientos y estos deseos, encomendàndoos a vuestra Madre<br />
y Reina, os bendecimos, amados hijos : a Nuestro dignisimo Legado, a Nuestros<br />
hermanos en el Episcopado, a todo el pueblo venezolano y a cuantos, de una<br />
manera o de otra, oyen Nuestra voz, que quiere ser siempre pregonera de Nuestro<br />
amor de Padre y testimonio de Nuestra devoción filial a la augusta Reina<br />
de los cielos.
LUTERI ENCYCLICLE PII PP. XII<br />
AD VENERABILES FRATRES PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHI-<br />
EPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS,<br />
PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES :<br />
ANNUS MARIANUS UBIQUE GENTIUM CELEBRANDUS<br />
INDICITUR, PRIMO EXEUNTE SICULO A DEFINITO<br />
DOGMATE IMMACULATJE CONCEPTIONIS B.M.V.*<br />
PIUS PP. XII<br />
VENERABILES FRATRES<br />
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM<br />
FULGENS CORONA gloriae, qua Deiparae Virginis purissima frons a Deo<br />
redimita fuit, magis videtur Nobis splendescere, dum diem mente repetimus,<br />
quo centum ante annos Decessor Noster fel. ree. Pius IX, amplissimis Purpuratorum<br />
Patrum Sacrorumque Antistitum ordinibus stipatus, apostolica auctoritate<br />
falli nescia declaravit, pronuntiavit, sóllemniterque sanxit « doctrinam,<br />
quae tenet Beatissimam Virginem Mariam in primo instanti suae conceptionis<br />
fuisse singulari omnipotentis Dei gratia et privilegio, intuitu meritorum Christi<br />
lesu Salvatoris humani generis, ab omni originalis culpae labe praeservatam<br />
immunem, esse a Deo revelatam, atque ideirco ab omnibus fidelibus firmiter<br />
constanterque credendam > (•*).<br />
Oraculum Pontificis universa catholicorum communitas [p. 577], quae<br />
illud iam diu vehementerque praestolabatur, laetabunda excepit; atque excitata<br />
efferbuit erga Deiparam Virginem christifidelium pietas, ex qua quidem, ut<br />
oportet, christianorum mores refiorescunt quam maxime; itemque novo quodam<br />
ardore viguere studia, quibus fuere almae Dei Genetricis dignitas et sanctitudo<br />
in splendidiore sua luce positae.<br />
Ac videtur ipsa Beatissima Virgo Maria eam voluisse prodigiali modo<br />
quasi confirmare sententiam, quam Divini Filii sui Vicarius in terris, universa<br />
plaudente Ecclesia, iam ediderat. Siquidem quattuor nondum erant elapsi anni,<br />
cum innocenti ac simplici puellae apud Galliae oppidum, ad Pyrenaeorum<br />
montium radices. Deipara Virgo, iuvenili et benigno adspectu, candida veste<br />
candidoque pallio contecta, ac caeruleo defluente cingulo succincta, in Massa-<br />
(*) Acta ap. sed., 45 (1953) p. 577-592. Numerus paginarum infra parenheses<br />
[ ]positus ad Acta Apostolicae Sedis refertur.<br />
(1) Bulla Dogm. Ineffabilis Deus, d. VI idus Decemb. a. MDCCCUV.
426 Plus PP. XII<br />
biellensi specu se conspiciendam dedit; atque eidem, illius nomen enixe percolanti,<br />
cuius adspectu dignata fuerat, elatis in caelum oculis suaviterque<br />
arridens respondit : « Immaculata Conceptio ego sum ».<br />
Id, ut aequum erat, christifideles recte intellexere, qui paene innumeri<br />
undique gentium pio peregrinantium more ad Lapurdense specus confluentes,<br />
suam excitarunt fidem, incenderunt pietatem, ac christianis praeceptis suam<br />
conformare vitam enisi sunt; itemque inibi non raro eiusmodi impetrarunt<br />
rerum miracula, quae admirationem omnibus commoverent, ac catholicam<br />
religionem unam esse a Deo datam probatamque confirmarent.<br />
Id peculiari modo, ut rei consentaneum erat. Romani intellexerunt Pontifices,<br />
qui quidem mirabile templum illud, quod post breve annorum spatium,<br />
cleri populique pietas erexerat, caelestibus ditarunt muneribus suaeque benevolente<br />
beneficiis.<br />
In ipsis vero Apostolicis Litteris, quibus idem Decessor Noster hoc christianae<br />
doctrinae caput christifidelibus omnibus firmiter fideliterque retinendum<br />
derevit, nihil aliud fecit, nisi [p. 578] Sanctorum Patrum totiusque Ecclesiae<br />
vocem, inde a prisca aetate subsequentium saeculorum cursum quasi<br />
supervolantem, diligenter excepit suaeque auctoritate consecravit.<br />
Primo autem huius doctrinae fundamentum in ipsis Sacris Litteris cernitur,<br />
in quibus rerum omnium Creator Deus, post miserum Adae casum,<br />
tentatorem corruptoremque serpentem hisce verbis alloquitur, quae non pauci<br />
ex Sanctis Patribus Ecdesiaeque Doctoribus atque plurimi probati interpretes<br />
ad Deiparam Virginem referunt : « Inimicitias ponam inter te et mulierem,<br />
et semen tuum et semen illius... » (#). Atqui, si aliquando Beata Virgo Maria,<br />
utpote hereditaria peccati labe in suo conceptu inquinata, divinae gratiae<br />
evasisset expers, eo saltem, etsi brevissimo, temporis vestigio, inter ipsam et<br />
serpentem non ea sempiterna, de qua inde a primaeva « traditione » usque ad<br />
definitionem sollemnem Conceptionis Immaculatae Virginis fit mentio, inimicitia<br />
intercessisset, sed potius quaedam subiectio.<br />
Ac praeterea cum eadem Sanctissima Virgo « gratia piena » (3) seu<br />
xeXaQiTeofiévr] et « benedicta inter mulieres » (4) salutetur, ex istis verbis,<br />
prout « traditio » catholica semper intellexit, manifesto innuitur « hac singulari<br />
sollemnique salutatione, numquam alias audita, ostendi Deiparam fuisse<br />
omnium divinarum gratiarum sedem, omnibusque Divini Spiritus charismatibus<br />
exornatam, immo eorundem charismatum infìnitum prope thesaurum<br />
abyssumque inexhaustam, adeo ut numquam maledicto obnoxia » (5) fuerit.<br />
(2) Gen. 3, 15.<br />
(3) Lue. 1, 28.<br />
(4) Ibid. 42.<br />
(5) Bulla Ineffabilis Deus.
LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 427<br />
Hanc doctrinam, primaevae Ecclesiae aetate, nemine repugnante, Sancti<br />
Patres dare satis tradiderunt, qui quidem Beatam Virginem fuisse asseverarunt<br />
lilium inter spinas, terram omnino intactam, immaculatam, semper benedictam,<br />
ab omni peccati contagicene liberam, lignum immarcescibile, fontem<br />
semper illimem, unam et solam non mortis sed vitae Miam, [p. 580] non<br />
irae sed gratiae germen, illibatam et undequaque illibatam, sanctam et ab omni<br />
peccati sorde alienissimam, venustate venustiorem, sanctiorem sanctitate, solam<br />
sanctam, quae, solo Deo excepto, exstitit cunctis superior, et ipsis Cherubini et<br />
Seraphim, et omni exercitu Angelorum natura putcrior, formosior et sanctior<br />
(6).<br />
Quibus diligenter, ut oportet, perpensis Beatae Virginis Mariae praeconiis,<br />
quisnam dubitare audeat eam, quae purior Angelis et quae omni tempore pura<br />
(?) exstitit, quovis, etsi minimo horae momento, fuisse omne genus peccati<br />
labis expertem? Iure igitur meritoque S. Ephraemus Divinum eius Filium<br />
hisce verbis alloquitur : « Revera quidem tu et mater tua soli estis qui ex<br />
omni parte omnino pulchri estis. Non enim in te, Domine, nec ulla in Matre<br />
tua macula » (8). Quibus ex verbis luculenter patet de una tantummodo inter<br />
omnes Sanctos viros Sanctasque mulieres praedicari posse, cum de cuiusvis peccati<br />
labe agatur, nullam prorsus haberi posse quaestionem; itemque hoc singularissimum<br />
privilegium, nulli umquam concessum, idcirco eam obtinuisse a<br />
Deo, quod ad Dei Matris dignitatem fuisset everta. Hoc enim excelsum munus,<br />
quod in Ephesina Synodo adversus Nestorii haeresim sollemniter dedaratum<br />
ac sancitum fuit (?), et quo nullum aliud posse videtur esse maius,<br />
plenissimam postulat divinam gratiam animumque a quavis labe immunem,<br />
quandoquidem summam requirit post Christum dignitatem sanctitatemque.<br />
Quin immo ex hoc ipso sublimi Deiparae munere, veluti ex arcano fonte limpidissimo,<br />
omnia profluere videntur privilegia et gratiae, quae eius animum eiusque<br />
vitam praecellenti modo praecellentique ratione exornarunt. Ut recte enim<br />
declarat Aquinas : « Beata Virgo ex hoc quod est Mater Dei, habet quandam'<br />
dignitatem infinitam ex bono infinito, quod est Deus » (10), Ac clarus scriptor<br />
id hisce verbis enucleat at[p. 581]que explicat: «Beata Virgo... Mater Dei<br />
est; ergo purissima est et sanctissima, adeo ut sub Deo maior puritas intellegi<br />
nequeat » (-*•*).<br />
. Ac ceteroquin, si rem intento reputamus animo, ac praesertim si incensissimum<br />
suavissimumque consideramus amorem, quo Deus Matrem Filii sui<br />
Unigeniti procul dubio prosecutus est ac prosequitur, qua ratione vel solum-<br />
(6) Bulla Ineffabilis Deus, passim.<br />
(7) Cfr. ibidem.<br />
(8) Carmina Nisibena, ed. Bickell, 123.<br />
(9) Cfr. Pius XI, Enc. Lux veritatts, A. A. S. voi. XXIII, p. 493 sq.<br />
(io) Cfr. Summa Th., I, q. 25,a. 6, ad 4um.<br />
(11) Corn. a Rapide, in Matth. 1, 16.
428 Plus PP. XII<br />
modo arbitrari possumus* cam fuisse, etsi brevissimo temporis spatio, peccato<br />
obnoxiam divinaque gratia privatam? Potcrat certe Deus, Redemptoris meritorum<br />
intuitu, hoc praeclarissimo privilegio eam donare; id igitur factum<br />
non esse ne opinari quidem possumus. Decebat siquidem Redemptoris Matrem<br />
talem esse, ut exstaret, quantum fieri posset, ipso digna; atqui digna non fuisset,<br />
si hereditaria labe infecta, etsi primo tantum conceptionis suae momento,<br />
teterrimae fuisset Satanae dominationi subiecta.<br />
Neque asseverari potest hac de causa minui Redemptionem Christi, quasi<br />
iam non ad universam pertineat Adami subolem; atque adeo aliquid de<br />
ipsius Divini Redemptoris munere ac dignitate detrabi. Etenim si rem funditus<br />
diligenterque perspicimus, facile cernimus Christum Dominum perfectissimo<br />
quodam modo divinam Matrem suam revera redemisse, cum, ipsius<br />
meritorum intuitu, eadem a Deo praeservata esset a quavis hereditaria peccati<br />
labe immunis. Quamobrem infinita Iesu Christi dignitas eiusque universalis<br />
Redemptionis munus hoc doctrinae capite non extenuatur vel remittitur, sed<br />
augetur quam maxime.<br />
Immerito igitur acatholici et novatores non pauci hac etiam de causa<br />
nostram reprehendunt atque improbant erga Deiparam Virginem pietatem,<br />
quasi nos aliquid ex cultu uni Deo ac Iesu Christo debito subducamus; cum<br />
contra, quidquid honoris venerationisque caelesti Matri nostrae tribuimus, id<br />
procul dubio in Divini eius Filii decus redundet, non modo quod ex ipso<br />
[p. 582] omnes gratiae omniaque dona, vel excelsa, ut e primo fonte oriuntur,<br />
sed etiam quod « gloria filiorum patres eorum » (1%).<br />
Quapropter, inde ab antiquissima Ecclesiae aetate, hoc doctrinae caput<br />
cotidie magis inclaruit, ac cotidie latius viguit cum apud sacros Pastores, tum<br />
in mente animoque christianae plebis. Id testantur, ut diximus, Sanctorum<br />
Patrum scripta; id testantur celebrata Concilia, ac Romanorum Pontificum<br />
acta; id testantur denique antiquissimae liturgiae, quarum in sacris libris, vel<br />
antiquissimis, hoc festum recensetur utpote ex maiorum more traditum.<br />
Ac praeterea etiam inter omnes Orientalium christianorum communitates,<br />
quae iamdiu a Catholica Ecclesiae unitate recessere, non defuere nec desunt<br />
qui, etsi praeiudicatis adversisque opinionibus animati, hanc doctrinam amplexi<br />
sunt, haec Immaculatae Virginis sollemnia quotannis celebranti atqui<br />
hoc procul dubio non eveniret, si id iam antiquitus, antequam videlicet eaedem<br />
ab uno ovili abstraherentur, non recepissent.<br />
Libet igitur Nobis, dum plenum volvitur saeculum, ex quo Pontifex<br />
Maximus imm. mem. Pius IX hoc singulare Deiparae Virginis privilegium<br />
sollemniter sanxit, hisce eiusdem Pontificis sententiis causam universam quasi<br />
in unum referre ac concludere, hanc videlicet doctrinam asseverando « iudicio<br />
Patrum Divinis Litteris consignatam, tot gravissimis eorundem testimoniis<br />
traditam, tot illustribus venerandae antiquitatis monumentis expressam ac<br />
celebratam, ac maximo gravissimoque Ecclesiae iudicio propositam et con<br />
ila) Prov. XVII, 6.
LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 429<br />
firmatasi > (-*#) esse, ita quidem ut Sacris Pastoribus ac christifidelibus omnibus<br />
nihil sit « dulcius, nihil carius, quam ferventissimo affectu Deiparam<br />
Virginem absque labe originali conceptam ubique colere, venerari, invocare et<br />
praedicare » (M).<br />
Ac videtur nobis pretiosissima huiusmodi gemma, qua centum abhinc annos<br />
sacrum Beatae Marie Virginis diadema [p. 583] distinctum fuit, splendidiore<br />
hodie luce refulgere, cum divino Providentiae Dei Consilio auspicato Nobis<br />
contigerit ut, ad exitum vergente Iubilaeo Maximo, anno MDCCCCL •—<br />
gratissima Nostrum subit memoria animum — almam Dei Genetricem definiremus<br />
animo fuisse et corpore in Caelum assumptam; atque ita christiani<br />
populi votis satisfaceremus, quae quidem iam tum peculiari modo nuncupata<br />
fuere, cum intaminatus Virginis conceptus sollemniter sancitus fuit. Tunc<br />
enim, ut Nosmetipsi in Apostolicis datis Litteris Munifìcentissimus Deus scripsimus,<br />
« christifidelium animi incensiore quadam spe permoti fuere, futurum<br />
ut a Supremo Ecclesiae Magisterio dogma quoque corporeae Assumptjonis<br />
Mariae Virginis in Caelum quamprimum definiretur » (-Z5).<br />
Altiore igitur efficacioreque ratione exinde christifideles omnes ad ipsum<br />
Immaculatae Virginis Conceptionis mysterium mentem animumque suum convertere<br />
posse videntur. Ob arctissimam enim necessitudinem, qua inter se<br />
haec duo dogmata conectuntur, sollemniter promulgata in suaque luce posita<br />
Mariae Virginis in Caelum Assumptione — quae quidem est pri'oris marialis<br />
privilegii veluti corona ac complementum — eo ipso effectum est, ut plenius<br />
luculentiusque emerserit mirabilis illius divini consilii sapientissimus concentus,<br />
quo Deus Beatissimam Virginem Mariam cuiusvis originalis labis esse voluit<br />
expertem.<br />
Quamobrem ob duo huiusmodi praeclarissima, quibus Deipara Virgo<br />
donata fuit, privilegia, ut terrestris eius peregrinationis ortus ita et occasus<br />
fulgentissima emicuere luce; omnimodae eius animi innocentiae ab omni labe<br />
immuni, mirabili quadam congruentique ratione respondit amplissima virginei<br />
corporis « glorificatio » ; atque eadem, quemadmodum fuit cum Unigenito<br />
Filio suo adversus nequissimum inferorum anguem in certamlne coniuncta,<br />
cum Ipso pariter gloriosissimum de peccato eiusque tristissimis consectariis<br />
participavit triumphum [p. 584].<br />
II<br />
Verumtamen haec saecularis celebratio non modo catholicam fidem impensamque<br />
erga Deiparam Virginem pietatem omnium in animis refoveat<br />
oportet, sed christianorum etiam mores ad eiusdem Virginis imaginem debet<br />
(13) Bulla Ineffabilis Deus.<br />
(14) Ibidem.<br />
(15) A. A. S. voi. XXXV, p. 744.
430 Plus PP. xii<br />
conformare quam maxime. Quemadmodum matres omnes suavissime afficiun-<br />
, tur, cum suorum filiorum vultum cernunt propriam ipsarum faciem peculiari<br />
quadam similitudine in se referre, ita dulcissima Mater nostra Maria nihil optatius<br />
habet, nihil iucundius, quam cum eos videt, quos sub Cruce Nati in eius<br />
vicem suscepit filios, sui animi lineamenta ornamentaque cogitando, loquendo,<br />
agendoque exprimere.<br />
Verum enim vero quae pietas non inane sit verbum, non fucata religionis<br />
species, non infirmus ac caducus unius momenti affectus, sed sincera, sed<br />
vera, sed efficax sit, ea procul dubio nos omnes debet, prò nostra cuiusque<br />
rerum condicione, ad virtutem assequendam advocare. Imprimisque necesse est<br />
ut nos omnes excitet ad innocentiam integritatemque morum, quae a quavis<br />
refugiat atque abhorreat vel levissima peccati macula, cum mysterium illius<br />
Sanctissimae Virginis commemoremus, cuius ipse conceptus intaminatus fuit<br />
et quavis originali labe immunis.<br />
Ac videtur Nobis Beatissima Virgo Maria, quae per totius suae vitae<br />
cursum — cum in gaudiis, quibus suavissime affecta fuit, tum in rerum angustiis<br />
atrocibusque doloribus, quibus martyrum Regina exstitit — numquam<br />
a Divini Filii sui praeceptis exemplisque vel minimum discessit, videtur Nobis,<br />
inquimus, ea verba nobis singulis universis repetere, quibus Canae nuptias<br />
celebrans, convivii administris Iesum Christum quasi digito indicans, eos allocuta<br />
est : « Quodcumque dixerit vobis, f acite » (#>). Hanc eandem adhortationem,<br />
ampliore utique intellectu adhibendam, nobis omnibus hodie iterare<br />
videtur, cum [p. 585] omnino pateat malorum omnium radicem, quibus tam<br />
aspere vehementerque afflictantur homines, anguntur populi ac gentes, ex eo<br />
praesertim oriri, quod non pauci eum « dereliquerunt fontem aquae vivae, et<br />
foderunt sibi cisternas, cisternas dissipatas, quae continere non valent aquas<br />
» (IT); eum dereliquerunt, qui unus est « via et veritas et vita » (JS).<br />
Si igitur erratum est, in rectam redeundum est viam; si obductae fuere<br />
mèhtibus errorum tenebrae, quam primum discutiendae sunt luce veritatis; si<br />
mors, quae vera mors est, occupavit animos, sitienter actuoseque apprehendenda<br />
est vita; eam dicimus caelestem vitam, quae nescit occasum, cum a<br />
Iesu Christo proficiscatur, quem quidem si fidenter fideliterque hoc in mortali<br />
exsilio sequemur, sempiterna procul dubio fruemur una cum eo in aeternis<br />
sedibus beatitate. Haec nos docet, ad haec nos adhortatur Beata Virgo Maria,<br />
dulcissima Mater nostra, quae nos profecto plus quam terrenae omnes genetrices<br />
veraci caritate diligit.<br />
Adhortationibus autem hisce atque invitamentis, quibus monentur omnes<br />
ut redeant ad Christum, eiusque praeceptis se diligenter efficienterque<br />
(16) Io, II, 5.<br />
(17) Ier. II, 13.<br />
(18) Io. XIV, 6.
LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 431<br />
conforment, valde indigent hodie homines, ut probe nostis, Venerabiles Fratres,<br />
cum christianam fidem ipsorum ex animis non pauci radicitus evellere<br />
conentur vel callidis tectisque insidiis, vel etiam tam aperta ac pervicaci iliorum<br />
errorum elatione praedicationeque, quos iidem petulanter iactant, quasi<br />
habendi sint progredientis fulgentisque huius saeculi gloria. At reiecta religione<br />
sanctissima, submotoque numine recta et prava sancientis Dei, iam fere<br />
nihil valere leges, fere nihil publicam valere auctoritatem nemo est qui non<br />
yideat; ac praeterea fallacibus hisce doctrinis sublata spe exspectationeque<br />
honorum immortalium, consentaneum est homines suapte natura immodice<br />
avideque terrena appetere, aliena vehementer percupere, atque interdum etiam<br />
per vim ad se rapere, quotiens occasio vel aliqua facultas detur. Hinc inter<br />
cives oriri odia, invidias, discordias simultatesque; hinc [p. 586] privatim<br />
ac publice perturbari vitam; hinc ipsa Civitatum fundamenta pedetemptim<br />
subrui, quae haud facile queant legum publicorumque moderatorum adhibita<br />
auctoritate contineri ac roborari; hinc denique deformati passim pravis spectaculis,<br />
libris, diariis atque adeo sceleribus mores!<br />
Haud infitiamur quidem multum eos hac in causa posse, qui publicae rei<br />
gubernacula tractant; verumtamen tantorum malorum altiore ex fonte procul<br />
dubio petenda sanatio est; vis nimirum humanà maior in auxilium est<br />
advocanda, quae mentes ipsas caelesti luce collustret, et quae ipsos attingat<br />
animos, eosque renovet divina gratia, atque efficiat ea aspirante meliores.<br />
Tum solummodo fore sperare licet ut christiani ubique reflorescant mores;<br />
ut quae vera principia sunt, quibus Civitates innitantur, quam maxime<br />
solidentur; ut civium inter classes mutua, aequa, sinceraque rerum aestimatio,<br />
una cum iustitia et caritate coniuncta, intercedat; ut odia tandem contiscescant,<br />
quorum semina novas miserias pariunt, ac non raro ad humani etiam<br />
sanguinis effusionem exacerbatos compellunt animos; ut denique, mitigatis<br />
sedatisque inferiorum superiorumque ordinum, quae agitantur, contentionibus,<br />
sancta utriusque partis iura aequa lance componantur, ac mutua consensione<br />
debitaque verecundia, communi cum utilitate consistere ac conformari queant.<br />
, Haec omnia procul dubio Christiana tantum praecepta, ad quae alacriter<br />
actuoseque sequenda Deipara Virgo Maria nos omnes excitat, penitus firmiterque<br />
efficere possunt, si modo ad effectum reapse deducantur. Quod quidem,<br />
ut oportet, considerantes, vos singulòs universos, Venerabiles Fratres, per Encyclicas<br />
has Litteras invitamus ut, prò vestro, quo fungimini, munere, clerum<br />
populumque vobis creditum adhortemini ad Marianum Annum celebrandum,<br />
quem a proximo Decembri mense ad eundem adventuri anni mensem ubique<br />
terrarum agendum indicimus, saeculo nempe exeunte primo, ex quo Deipara<br />
Virgo Maria plaudenti christiano populo nova gemma refulsit, cum, ut diximus,<br />
Decessor Noster imm. ree. Piux IX eam fuisse sol[p. 587]lemniter<br />
decrevit ac sanxit omnis prorsus labis originalis expertem. Ac futurum omnino<br />
confidimus ut Marialis haec celebratio eos edere queat optatissimos salutaresque<br />
fructus, quos vehementer praestolamur omnes.
432 PIUS PP. XII<br />
Ad rem autem facilius ac felicius efficiendam, cupimus ut in singulis<br />
Dioecesibus hac de causa habeantur opportunae conciones opportunaeque acroases,<br />
quibus hoc christianae doctrinae caput luculentius mentibus patefiat; ita<br />
quidem ut populi fides augeatur, eius erga Deiparam Virginem pietas exardescat<br />
cotidie magis; atque inde sumant omnes, ut caelestis Matris nostrae vestigiis<br />
alacres volentesque insistant.<br />
Ac quandoquidem omnibus in urbibus, in oppidis, in viculis, ubicumque<br />
Christiana religio viget, vel sacellum aliquod, vel saltem ara habetur, in quibus<br />
sacra Beatae Virginis Mariae imago christiano populo veneranda renidet, Nos<br />
optamus, Venerabiles Fratres, ut eo contendant quam frequentissimi christifideles;<br />
ac non tantum privatas, sed publicas etiam una voce unaque mente<br />
ad suavissimam Matrem nostram admoveant supplicationes.<br />
Ubi vero — quod in omnibus fere Dioecesibus contingit — sacrum<br />
exstat templum, in quo Deipara Virgo impensiore pietate colitur, illuc statis<br />
per annum diebus, concurrant piae peregrinantium multitudines, ac propalam<br />
in solis luce edant pulcherrimas communis fidei communisque erga Virginem<br />
Sanctissimam amoris significationes. Id quidem peculiari modo eventurum<br />
esse non dubitamus ad Lapurdense specus, ubi Beata Virgo Maria,<br />
sine ulla peccati labe concepta, tam incensa pietate colitur.<br />
Omnium autem in exemplum praecedat haec alma Urbs, quae inde ab<br />
antiquissima christiani nominis aetate caelestem Matrem ac Patronam suam<br />
peculiari religione coluit. Non paucae — ut omnes norunt — heic habentur<br />
sacrae aedes, in quibus eadem Romanorum pietati proponitur; at maxima<br />
procul dubio est Liberiana Basilica, in qua Decessoris Nostri piae ree. Sixti<br />
III musivum opus adhuc refulget, divinae maternitatis [p. 588] Mariae Virginis<br />
insigne monumentum; et in qua « Salus populi Romani » benigne arridet.<br />
Illuc igitur praesertim concurrant cives supplicaturi; atque ante sacratissimam<br />
illam imaginem cuncti pia vota fundant, id potissimum implorantes, ut quae<br />
Urbs catholici orbis caput est, eadem sit quoque omnibus fidei, pietatis, sanctitatisque<br />
magistra. « Nam — vos Romae filios, Decessoris Nostri s. m. Leonis<br />
Magni verbis alloquimur — licet omnem Ecclesiam, quae- in toto est orbe<br />
terrarum, cunctis oporteat florere virtutibus, vos tamen praecipue inter ceteros<br />
populos decet meritis pietatis excellere, quos in ipsa apostolicae petrae arce<br />
furidatos, et Dominus Noster lesus Christus cum omnibus rgdemit, et Beatus<br />
Apostolus Petrus prae omnibus erudivit > (19).<br />
Multa quidem sunt, quae a Beatae Virginis- tutela, ab eiusque patrocinio<br />
ac deprecatrice potentia petant oportet omnes in praesentibus rerum<br />
adiunctis. Petant imprimis ut sui cuiusque mores, ut diximus, christianis praeceptis,<br />
divina opitulante gratia, cotidie magis conformentur cum fides sine<br />
operibus mortua sit (^0), et cum nemo quidquam possit — ut oportet —<br />
(19) Serm. Ili, 14; Migne P. L. HIV, 147-148.<br />
(20) Cfr. Iac. II, 20 et 26.
LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 433<br />
in commune bonum efficere, nisi prius ipsemet ceterorum in exemplunt virtutibus<br />
refulgeat.<br />
Petant etiam atque etiam supplicantes, ut generosa ac praefidens iuventus<br />
pura integraque succrescat, neu aetatis suae nitentem florem patiatur corrupti<br />
buius saeculi afflatu infici vitiisque consenescere; ut effrena sua studia irrumpentesque<br />
ardores aequo regantur moderamine, et a quibusvis insidiis abhorrendo,<br />
non ad detrimentosa et prava convertantur, sed ad quaecumque sunt<br />
pulchra, quaecumque sunt sancta, amabilia, excelsa se erigant.<br />
Petant unanimi comprecantes, ut virilis ac provecta aetas Christiana probitate<br />
fortitudineque omnibus praestet; ut domesticus convictus inviolata fide<br />
eniteat, recte sancteque educata prole florescat, ac concordia mutuoque auxilio<br />
vigeat [p. 589].<br />
Petant denique ut senes bene actae vitae fructibus ita laetentur, ut, adventante<br />
aliquando mortalis cursus exitu, nihil habeant quod timeant, nullis<br />
conscientiae stimulis angoribusque pungantur, nulla verecundentur causa, sed<br />
potius diuturni sui laboris praemium se proxime accepturos esse firmiter<br />
confidant.<br />
Petant praeterea, Divinae Matri supplicantes, famelicis panem; oppressis<br />
iustitiam; extorribus atque exsulibus patriam; domo carentibus hospitale<br />
tectum; iis, qui iniuste vel in carcerem, vel in publicae custodiae loca coniecti<br />
fuere, debitam libertatem; iis, qui adhuc captivi post tot revolutos<br />
annos a postremo peracto bello, occulte suspirant gemitusque edunt, optatissimum<br />
reditum ad patrias sedes; iis, qui caeci vel corpore, vel animo sunt,<br />
fulgentis lucis laetitiam; atque iis omnibus, qui odio, invidia, discordia invicem<br />
dissociantur, fraternam comprecando caritatem concilient et eam animorum<br />
concordiam operosamque serenitatem, quae ventate, iustitia, mutuaque<br />
necessitudine innitatur.<br />
Peculiarique modo exoptamus, Venerabiles Fratres, ut precibus, quae<br />
per proximam Marialis Anni celebrationem ad Deum incensae adhibebuntur,<br />
suppliciter contendatur, ut — auspice Divini Redemptoris Genetrice ac dulcissima<br />
Matre nostra — tandem aliquando Catholica Ecclesia ubique gentium<br />
sibi debita libertate frui queat, quam eadem, ut luculentissime historia docet,<br />
semper in populorum bonum, numquam in eorum detrimentum; semper ad<br />
civium, nationum, gentium conciliandam concordiam, numquam vero ad<br />
disiungendos animos contulit.<br />
Norunt omnes quibus in rerum angustiis Ecclesia Dei alicubi versetur;<br />
quibus mendaciis, obtrectationibus ac direptionibus Vexetur; norunt omnes<br />
in nonnullis regionibus sacros esse Pastores vel misere dispersos, vel in vincula<br />
nulla iusta causa coniectos, vel ita praepeditos, ut libere — quod<br />
oportet — suo ipsorum munere fungi nequeant; norunt denique omnes non<br />
propriis inibi litterarum ludis ac scholis uti posse, non publice [p. 590] editis<br />
ephemeridibus ac commentariis christianam posse doctrinam docere, defendere.
434 Plus PP, XII<br />
propagare, ad eandemque recte educatam conformare iuventutem. Quas igitur<br />
adhortationes hac de re non semel, occasione data, habuimus, eas etiam atque<br />
etiam per Encyclicas has Litteras ex animo iteramus; fore omnino confisi ut<br />
per indictum Marialem Annum undique terrarum ad Deiparam Virginem<br />
potentissimam suavemque Matrem nostram supplices admoveantur preces,<br />
quibus a praesenti ac valido eius patrocinio id potissimum impetretur, ut<br />
sacra ea iura, quae ad Ecclesiam spectant, et quae civilis ipse humanitatis<br />
libertatisque cultus postulat, ab omnibus palam ac revera agnoscantur, summa<br />
procul dubio cum omnium utilitate communisque concordiae incremento.<br />
Haec vox Nostra, flagranti permota caritate, ad eos imprimis cupimus<br />
advolet, qui ad silentium coacti, atque omne genus insidiis laqueisque impliciti,<br />
suam maerenti animo cernunt christianorum communitatem afflictam, perturbatam,<br />
omnisque expertem humani auxilii. Hi quoque dilectissimi Fratres ac<br />
filii Nostri, una Nobiscum et cum ceteris christifidelibus coniunctissimi, apud<br />
misericordiarum Patrem et Deum totius consolationis (&0 potentissimam interponant<br />
patrocinium Deiparae Virginis Matris nostrae, atque ab ea caeleste<br />
petant adiumentum, superna implorent solacia. Ac strenuo invictoque animo<br />
in avita fide perseverantes, hanc Melliflui Doctoris sententiam, hoc in gravi<br />
discrimine, quasi christianae fortitudinis insigne sibi sumant : « Stabimus et<br />
pugnabimus usque ad mortem, si ita oportuerit, prò [Ecclesia] matre nostra,<br />
armis quibus licet; non scutis et gladiis, sed precibus et fletibus ad Deum » (22).<br />
Ac praeterea eos etiam, qui ob vetus schisma a Nobis seiuncti sunt, et<br />
quos ceteroquin paterno adamamus animo, ad has effundendas concordes preces<br />
supplicationesque advocamus, quandoquidem probe novimus eosdem almam<br />
Iesu Christi Genetricem venerari quam maxime, eiusque intaminatum cele<br />
[p. 591]brare conceptum. Cérnat eadem Beata Virgo Maria eos universos,<br />
qui se christianos esse gloriantur, caritatis saltem vinculis coniunctos, suppliciter<br />
oculos, animos, precesque ad ipsam convertere, lucem illam impetrantes,<br />
quae mentes superno lumine collustret, atque illam efHagitantes unitatem, qua<br />
tandem aliquando fiat unum ovile et unus Pastor (23).<br />
Concordibus autem hisce supplicationibus pia paenitentiae opera coniungantur;<br />
facit enim precationis studium « ut animus sustentetur, instruatur ad<br />
fortia, ad divina conscendat; facit paenitentia ut nobismetipsis imperemus,<br />
corpori maxime, gravissimo, ex veteri noxa, rationis legisque evangelicae inimico.<br />
Quae virtutes, perspicuum est, aptissime inter se cohaerent, inter se<br />
adiuvant, eodemque una conspirant, ut hominem caelo natum, a rebus caducis<br />
abstrahant, evehantque propemodum ad caelestem cum Deo consuetudinem<br />
» (#4).<br />
(ai) Cfr. II Cor., i, 3-<br />
(22) S. BERN., Epist. 22i, 3 ; Migne P. L. CLXXXII, 36, 387.<br />
(23) Cfr. Io X, 16.<br />
(24) LEO XIII, Enc. Octobrì mense, à. 22. Sept. a. 1891 ; Ada Leonis XIII,<br />
XI, p. 313.
LITTERAE ENCYCLICÀE «FULGENS CORONA» 435<br />
Quoniam vero solida, sincera ac tranquilla pax nondum animis, nondum<br />
populis affulsit, ad eam piene feliciterque adipiscendam ac stabiliendam contendant<br />
omnes pie supplicantes, ita quidem ut, quemadmodum Beatissima Virgo<br />
Principem pacis (£5) edidit, eadem suo patrocinio suaque tutela amico<br />
foedere coniungat homines; qui quidem tum solummodo possunt serena ea<br />
prosperitate perfrui, quam per mortalis huius vitae cursum nobis assequi<br />
datur, cum nempe non mutuis simultatibus disiungantur, non discordiis<br />
misere dilacerentur, non minacibus ac formidolosis consiliis in adversas compellantur<br />
partes, sed, coniunctis fraterno animo dextris, sibi invicem illius<br />
pacis dent osculum, « quae sit tranquilla libertas » (&D, et quae, iustitia<br />
duce, caritate altrice, ex diversis civium ordinibus, nationibus ac gentibus<br />
unam efficiat, ut oportet, concordemque familiam.<br />
Haec flagrantissima vota Nostra, quibus, ut fore omnino con[p. 592]fidimus<br />
non modo Nostrorum filiorum vota respondebunt libenter, sed eorum<br />
etiam omnium, quibus christianae humanitatis studium civilisque cultus incrementum<br />
cordi sint, velit Divinus Redemptor, auspice ac deprecatrice benignissima<br />
Matre sua, quam latissime felicissimeque ad effectum deducere.<br />
Caelestium interea munerum conciliatrix esto, ac paternae voluntatis Nostrae<br />
testis Apostolica Benedictio, quam vobis singulis universis, Venerabiles<br />
Fratres, itemque clero populoque vestro peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die Vili mensis Septembris, in Festo<br />
Nativitatis Beatae Virginis Mariae, anno MDCCCCLIII, Pontificatus Nostri<br />
quinto decimo.<br />
(25) Cfr. Isai., IX, 6.<br />
(36) ClC, Philip. II, 44.<br />
PIUS PP. XII
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong><br />
<strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
SUMMUS PONTIFEX<br />
Ex Litteris Encydiris «Doder Melliflua*» Pii Pp. XII, oclavo «cenale saecnlo a piissime<br />
S. Bernardi abita. 24 Mail 1953 (*)<br />
... Cui quidem in Iesum Christum incensae cantati tenerrima ac suavissima<br />
iungebatur pietas erga excelsam eius Genitricem, quam utpote amantissimam<br />
matrem redamabat et colebat impense. Potentissimo eius patrocinio ita confidebat,<br />
ut haec scribere non dubitaret : « Nihil nos Deus habere voluit, quod per<br />
Mariae manus non transiret » (i). Itemque : «Sic est voluntas eius, qui totum<br />
nos habere voiuit per <strong>Mariani</strong> » (2).<br />
Ac placet heic, Venerabiles Fratres, illam meditationi omnium proponere<br />
paginam, qua fortasse de Deiparae Virginis laudibus nulla pulchrior habetur,<br />
nulla vehementior, nulda ad excitandum in eam amorem nostrum aptior, neque<br />
utilior ad refovendarn pietatem et ad eius persequenda virtutum exempla :<br />
« ...Maris stella dicitur, et Matri Virgini valde convenienter aptatur. Ipsa namque<br />
aptissime sideri comparatur; quia sicut sine sui corruptione sidus suum<br />
emittit radium, sic absque sui laesione Virgo parturit Filium. Nec sideri radius<br />
suam minuit claritatem, nec Virgini Filius suam integritatem. Ipsa est igitur<br />
nobilis illa stella ex Iacob orta, cuius radius universum orbem illuminat, cuius<br />
splendor et praefulget in supernis, et inferos penetrat... Ipsa, inquam, est<br />
praeclara et eximia stella, super hoc mare tnagnum et spatiosum necessario<br />
sublevata, micans meritis, illustrans exemplis. O quisquis te intelligis in huius<br />
saeculi profluvio magis inter procellas et tempestates fluctuare, quam per terram<br />
ambulare ; ne avertas oculos a fulgore huius sideris, si non vis obrui procellis.<br />
Si insurgunt venti tentationum, si incurras scopulos tribulationum ; respice<br />
steJlam, voca Mariam. Si iactaris superbiae undis, si ambitionis, si detractionis,<br />
si aemulationis : respice stellam, voca Mariam. Si iracundia, aut avaritia, aut<br />
carnis illecebra naviculam concusserit mentis : respice ad Mariam. Si criminis<br />
immanitate turbatus, conscientiae foeditate confusus, iudicii horrore perterritus,<br />
baratro incipias absorberi tristitiae, desperationis abysso : cogita Mariam. In<br />
periculis, in angustiis, in rebus dubiis, Mariam cogita, Mariam invoca. Non recedat<br />
ab ore, non'recedat a corde; et ut impetres eius orationis suffragium, non<br />
deseras conversationis exemplum. Ipsam sequens, non devias ; ipsam rogans,<br />
(*) Acta ap. sei., 45 (1953) p. 382-384.<br />
fi) In vigil. Nat. Domini, serm. Ili, io; MIGNE, PL, CLXXXII, IOO-A.<br />
(2) Serm. in Nat. Mariae, 7; MIGNE, PL, CI/XXXIIi, 441-B.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 61<br />
non desperas; ipsam cogitans, non erras. Ipsa tenente non corruis; ipsa protegente<br />
non metuis; ipsa duce non fatigaris; ipsa propitia pervenis... » (3).<br />
Pntamus antem nullo meliore modo Nos posse Encyclicis hisce Litteris<br />
lineai facere, quam si Melliflui Doctoris verbis invitemus omnes ad pietatem<br />
impensiore cotidie studio excitandam erga almam Dei Genitricem, itemque ad<br />
excelsas eius virtutes prò peculiari cuiusque suae vitae condicione actuosissime<br />
imitanda. Si saeculo vertente duodecimo gravit incumbebant pericula in Ecdesiam<br />
in humanamque societatem, haud minore certo discrimina impendent in<br />
aetatem hanc nostrani. Catholica fides, ex qua suprema oriuntur hominibus<br />
solacia, haud raro languescit in animis, ac vel etiam in nonnullis regionibus<br />
nationibusque publice impugnatur acerrime. Christiana autem religione vel neglecta,<br />
vel hostiliter eversa, cernere proh dolor est privatos publicosque mores<br />
a recta deerrare via, atque interdum etiam per errorum anfractus ad vitia misere<br />
prolabi.<br />
In caritatis locum, quae perfectionis, concordiae ac pacis vinculum est,<br />
odia, simultates, discordiae sufficiuntur.<br />
Inquietum aliquid, anxium, ac trepidum incedit animos hominum; pertimescitur<br />
nempe ne, si lux IJvangelii multorum in mentibus pedetemptim remittat<br />
atque elanguescat, vel — quod deleterius est — si ab iisdem respuatur<br />
prorsus, ipsa civilis ac domesticae consortionis fundamenta labent ; atque adeo<br />
peiora usque et infeliciora tempora emergant.<br />
Quemadmodum igitur Claravallensis Doctor a Deipara Virgine Maria opem<br />
petiit et obtinuit turbolentae aetati suae, ita nos omnes eadem impensissima<br />
pietate supplicationeque a Divina Matre nostra contendamus ut gravibus hisce<br />
malis, quae iam ingruunt, vel timentur, opportuna impetret a Deo remedia;<br />
detque, divino auxilio, benigna ac potentissima ut sincera, solida, ac frugifera<br />
pax Bcclesiae, populis, gentibus tandem aliquando affulgeat ...<br />
AUscnHo Pii Pp. XII Congregali* Narianis Redaonensis ririlatis. 20 Jalii 1953 (*)<br />
Chers Congréganistes de Saint-Vincent de Rennes,<br />
Soyez les bienvenùs dans la maison du Pére! Vous savez déjà combien<br />
Nous aimons les Congrégations Mariales, combien Nous estimons la sérieuse<br />
formation spirituelle qu'elles donnent à leurs membres, et une telle certitude<br />
vous a donne le désir d'entendre personnellement, à Rome mème, et de Nos<br />
lèvres, l'approbation de vos efforts vers la perfection de la vie chrétienne, dans<br />
la Congrégation Mariale qui vous est si chère à juste titre.<br />
Vous avez lu, Nos en sommes sùrs, et vous avez entendu commenter la<br />
Constitution « Bis saeculari » du 27 septembre 1948, dans laquelle Nous confirmons<br />
les éloges et les privilèges accordés si souvent par Nos prédécesseurs<br />
aux Congrégations Mariales. Nous savons que cette Constitution a redonné à<br />
plus d'un groupe une vie nouvelle, et Nous aimons à constater une fois de plus,<br />
(3) Hom. II super «Missus est», 17; MIGNE, PL, CL-XXXIII, 70-B, C,<br />
D, 71-A.<br />
(*) L'Osservatore Romano, 29 agosto 1953.
62 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
en vous voyant devant Nous si désireux d'enconragement et de conseils, que<br />
les Congrégations Mariales sont toujours jeunes et tonjours actuelles. Oui, elles<br />
sont bien faites pour attirer les coeurs généreux, parce qu'elles demandent beaucoup,<br />
parce qu'elles sont inspirées du plus pur et du plus profond esprit évangélique,<br />
parce qu'elles ont une organisation et des règles excellentes, à la fois<br />
précises et souples, basées sur une connaissance exacte de la nature humaine<br />
et de la vie spirituelle. En vous montrant fidèles à leurs traditions et à leurs<br />
méthodes, vous étes sùrs de répondre au désir de l'Eglise et d'y puiser un<br />
esprit véritablement catholique. Dans la Congrégation Mariale, en effet, l'ordre<br />
des valeurs chrétiennes est parfaitement respecté. Ce qui compte te plus, ce<br />
qui est méthodiquement cultivé, sauvergardé, développé, c'est avant tout la vie<br />
intérieure, vie de prière et de combat spirituel sous le regard de l'Immaculée,<br />
vie d'obéissance et d'humilité à l'exemple de la Servante du Seigneur, vie d'allégresse<br />
et de charité, dans l'esprit du Magnificat et de la Visitation.<br />
L'action, sans laquelle il n'y a pas de véritable Congrégation Mariale, doit<br />
ètre le débordement d'une vie intérieure intense, elle doit traduire de manière<br />
concréte une charité d'origine surnaturelle, dévouée, patiente, allant jusqu'à<br />
l'àme du prochain. S'il en est ainsi panni vous, Dieu soit loué, car vous ètes<br />
d'authentiques Congréganistes de la Très Sainte Vierge.<br />
Soyez heureux d'appartenir à une famille spirituelle qui compte dans ses<br />
rangs tant de héros et de saints. Considérez comme une gràce de choix d'y<br />
trouver, au moment où votre personnalité se forme et s'affirme, un idéal élevé,<br />
chevaleresque, et en méme temps un cadre solide et sur pour y accèder. Quand<br />
le départ est bon, toute la course en pronte, et l'ascension se poursuit à travers<br />
les difficultés; rien ne l'arrète.<br />
Vous venez d'une ville et d'un diocèse où la Très Sainte Vierge a compte<br />
et compte encore de fervents serviteurs. Que saint Louis Grignon de Montfort<br />
et le Bienheureux Julien Maunoir demeurent vos modèles et vos protecteurs.<br />
Quels que soient la place et le ròle que Dieu vous réserve dans la société et<br />
dans l'Eglise, ayez toujours à coeur d'y employer généreusement les talents qu'il<br />
vous a donnés, selon l'esprit et les méthodes de la Congrégation Mariale. C'est<br />
le souhait que Nous formons pour vous et que Nous confions à la Très Sainte<br />
Vierge au moment de vous accorder, à vous-mèmes et à ceux qui dirigent votre<br />
Congrégation, à vos parents et à vos maitres, à tous ceux enfin qui vous sont<br />
chers, Notre paternelle Bénédiction Apostolique.<br />
Nuniiss radiopkoaicas Pii Pp. XII Carislifidelilrai Canlabrìeae regioni! datai, oh qninqnageàmum<br />
elapsum annuii a quo B. Virgo Maria V. «Maestra Sonora de Befana» nancapaia,<br />
eiaidem regionii Patron caelesib proclamata hit, solemnia celebraalibns.<br />
15 lovembrU 1953 (*)<br />
Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en la Villa de Bilbao,<br />
clausurais en estos momentos la gran misión, organizada para conmemorar los<br />
cincuenta afios de la proclamación de Nuestra Sefiora de Begona comò Patrona<br />
del «muy Noble y muy Leal Senorio de Vizcaya».<br />
Si quién honra a su madre ha sido comparado con el que acumula un gran<br />
(*) Ada ap. sed., 45 (i953) p. 803-805.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 63<br />
tesoro (i), a quién os dirìamos semejantes en estos mornentos, al contemplaros<br />
con los ojos del espiritu en nùmero tan imponente, enronqueciendo de entusiasmo,<br />
al aclamar con desbordante fervor a vuestra Madre del cielo, a esa Madre<br />
a cuyos pies y bajo «uyos auspicios puede decirse que se ha desarrollado<br />
toda vuestra vida?<br />
No pretendemos remontarnos allora hasta los siglos, envueltos no poco<br />
en la niebla de los tiempos, cuando vuestra fuerte estirpe — sencilla siempre,<br />
pero siempre indòmita —, sin haber jamàs doblegado la altiva cerviz a ningùn<br />
yugo, inclinaba sin embargo inmediatamente la frente para recibir en ella las<br />
linfas purificadoras del bautismo; desde entonces aquel pueblo, comò muy bien<br />
se ha dicho, de santos, de sabios y de guerreros, seria siempre una gente sobre<br />
todo cristiana, que ha sabido conservar casi integras hasta nuestros dias las<br />
mas puras esencias de su recia y sana espiritualidad.<br />
Era, pues, naturai que, al nacer a la historia vuestra Villa, en los albores<br />
mismos de siglo XIV, lo hiciera casi a la sombra de aquella Iglesia o Monasterio<br />
de Santa Maria de Begona (2), que ya existia probablemente desde no mucho<br />
después del siglo IX y que, asentada en aquella ùltima estribación de la colina<br />
de Artagan, habria de presidir estos seis siglos de vuestra vida, ofreciéndoos<br />
calor y devoción en todos los mornentos, refugio en vuestras calamidades, luz<br />
y aliente en las horas obscuras, protección y escudo en todos los peligros y<br />
ante los golpes de todos vuestros enemigos. Buen testimonio queda de tan manifiesta<br />
protección en los no pocos hechos extraordinarios que los historiadores<br />
resenan de los que son mudos, pero elocuentes testigos, no sólo las veintiocho<br />
làmparas de piata que arden continuamente ante el aitar de la moderna Basilica,<br />
sino también los incontables ex votos que cuelgan de sus paredes, ofrecidos<br />
acaso con mano trèmula por algùn viejo lobo de mar, que en un momento<br />
pensò no volver a pisar tierra; y asi, hasta llegar a los grandes homenajes de<br />
los tiempos modernos : la inolvidable peregrinación de 1880, la solemnisima coronación<br />
de 1900 y aquella proclamación del 1903 que, para que no le faltase<br />
nada, quedó incluso rubricada con sangre de martirio.<br />
Està es precisamente la fecha que vuestro amor filial no ha querido dejar<br />
pasar sin una digna conmemoración ; pero una conmemoración tan singular que<br />
tampoco Nós querriamos que le faltase Nuestro elogio.<br />
Efectivamente, durante tres semanas enteras, primero dentro del mismo<br />
Bilbao y luego desde Usànsolo y Galdàcano hasta Guecho y Santurce, todo a<br />
lo largo de esa ria del Nervión — que viene a ser comò la espina dorsal de toda<br />
vuestra admirable actividad y prosperidad moderna —, trescientos fervorosos<br />
misioneros, en mas de cien centros de misión, han recordado a casi medio<br />
millón de almas las verdades fundamentales de nuestra santa fé, exhortàndolas<br />
a la renovación de la vida cristiana y offeciéndoles generosamente reconciliación<br />
y perdón. De entre éstas queremos recordar en especial a Nuestros amadisimos<br />
hijos los trabajadores, objeto siempre de singular amor para el Padre comùn,<br />
(1) Cfr. Eccli, 3, 5.<br />
(2) Silverio F. de Echevarria, Historia del Santuario e imagen de N. S. de<br />
Begona. Tolosa, 1892, pags. 4 siguientes.
64 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
acumulados en esos potentes centros febriles donde la vida es mas dura y los .<br />
peligros para el alma son mucho mayores. ! Ojalà se hayan conseguido abundantemente<br />
los frutos anhelados por vuestro celoso Pastor, de tal manera que<br />
en adelante todos resplandezcàis por una mayor interioridad religiosa, un mayor<br />
sentido de comunidad espiritual, una tradición mas vivificada, menos inmoralidad,<br />
mas desinterés y pureza de costumbres, menos ansia de piacer y comodidad<br />
y sobre todo, mas vivo anhelo por el triunfo de la justicia social ! Y asi<br />
corno hubo un tiempo en que lo mismo el valeroso guerrero vizcaino que penetraba<br />
audaz en las selvas americanas portador de la civilización y de la fé ; que<br />
el navegante osado que salia de vuestros puertos para proteger vuestro litoral,<br />
lanzarse a lo desconocido o tornar parte en las grandes empresas hispàhicas,<br />
todos llevaban escrito en sus pendones o en sus proas el nombre de Begofìa e<br />
impreso en sus corazones el amor a su Madrecita querida; asi ahora todo hijo<br />
de esa hidalga tierra, de esa nobilisima Villa, sea siempre un cristiano fervoroso<br />
que sepa incluso llevar al campo apostòlico el empuje, la constancia, la amplitud<br />
de miras, que en las empresas humanas os han dado tantos y tan justos<br />
triunfos, hasta llevaros a la envidiable situación en que hoy os hallàis gracias<br />
al ausilio divino y a vuestro propio esfuerzo. « Hàzte un tesoro segùn los preceptos<br />
del Altisimo y te aprovecharà mas que el oro» (3), dice la divina Sabiduria,<br />
porque » El que en sus riquezas «rafia, caerà : los justos reverdeceràn<br />
comò follaje » (4).<br />
1Y Tu, oh Madre Santisima de Begofia, que desde ese « Sagrario del<br />
Sefiorio de Vizcaya » parece corno que te complaces contemplando la fìdelidad<br />
y la devoción de esos tus buenos hijos ; Tu, a quien ellos rinden culto bajo la<br />
advocación dulcisima — para Nós especialmente amable — de Nuestra Sefiora<br />
de la Asunción : no dejes de interceder por éllos ante el Corazón de tu amantisimo<br />
Hijo, a fin de que sigan siendo siempre dignos de su nombre y de su<br />
historia y, sin dejarse arrastrar los unos por las fatigas y trabajos de està vida<br />
y los otros por la excesiva prosperidad de un momento, nunca aparten los ojos<br />
de ese cielo, donde Tu les esperas, a donde deben tender con todas sus ansias<br />
y donde deben poner su ùnica y verdadera patria !<br />
Estos son Nuestros sentimientos y estos Nuestros deseos, mientras que,<br />
para consolidar mas los frutos de vuestra misión y para impetrar de lo alto<br />
mas abundante gracia, a ti, Venerable Heri^iano, prelado de la diócesis y a<br />
quien, antes que a nadie, hay que atribuir el mèrito de tan feliz iniciativa; a<br />
todos Nuestros Hermanos en el Episcopado que en estos momentos te acompanan<br />
; a las dignisimas autoridades, que tanto han cdlaborado en està empresa<br />
de caràcter esclusivamente espiritual; a los sacerdotes, religiosos y religiosas,<br />
lo mismo que a todo los fieles que de cualquier manera oyen Nuestra voz; a<br />
la amadisima Bilbao, a toda Vizcaya y a Espana entera, damos de todo corazón,<br />
con afecto paternal, Nuestra Bendición Apostòlica.<br />
(3) Eccli, 29, 14.<br />
(4) Prov. 11, a8.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 65<br />
Oratio Pii Pp. XII ad B. Virginem Hariam sine labe originali Coaceptam per Aanam<br />
Nariannm recilanda. 21 November 19S3 (*)<br />
Rapiti dal fulgore della vostra celeste bellezza e sospinti dalle angosce del<br />
secolo, ci gettiamo tra le vostre braccia, o Immacolata Madre di Gesù e Madre<br />
nostra, Maria, fiduciosi di trovare nel vostro Cuore amantissimo l'appagamento<br />
delle nostre fervide aspirazioni e il porto sicuro fra le tempeste che da ogni<br />
parte ci stringono.<br />
Benché avviliti dalle colpe e sopraffatti da infinite miserie, ammiriamo e<br />
contempliamo l'impareggiabile ricchezza di eccelsi doni, di cui Iddio vi ha ricolmata<br />
al di sopra di ogni altra pura creatura, dal primo istante del vostro<br />
concepimento fino al giorno, in cui, Assunta in cielo, vi ha incoronata Regina<br />
dell'universo.<br />
O Fonte limpida di fede, irrorate con le eterne verità le nostre menti!<br />
O Giglio fragrante di ogni santità, avvincete i nostri cuori col vostro celestiale<br />
profumo! O Trionfatrice del male e della morte, ispirateci profondo orrore al<br />
peccato, che rende l'anima detestabile a Dio e schiava dell'inferno!<br />
Ascoltate, o prediletta di Dio, l'ardente grido che da ogni cuore fedele<br />
s'innalza in quest'Anno a voi dedicato. Cninatevi sulle doloranti nostre piaghe.<br />
Mutate le menti ai^nalvagi, asciugate ie lagnine degli afllitti e degli oppressi,<br />
confortate i poveri e gli umili, spegnete gii odi, addolcite gli aspri costumi,<br />
custodite il fiore della purezza nei giovani, proteggete la Cniesa sama, fate che<br />
gli uomini tutti sentano il fascino delia cristiana bontà. Isiel vostro nonre, che<br />
risuona nei cieli armonia, essi si ravvisino fratelli, e le nazioni membri di una<br />
soia famiglia, su cui risplenda il sole di una universale e sincera pace.<br />
Accogliete, o Madre dolcissima, le umili nostre suppliche e otteneteci soprattutto<br />
che possiamo un giorno ripetere dinanzi al vostro trono, beati con<br />
voi, linno che si leva oggi sulla terra intorno ai vostri aitari : Tutta bella sei,<br />
o Maria! Tu gloria, Tu letizia, Tu onore del nostro popolo! Così sia.<br />
Festa della Presentazione di Maria Santissima : 21 Novembre 1953.<br />
Plus PP. XII<br />
Il Santo Padre Pio XII si è degnato concedere ai fedeli che reciteranno la<br />
Preghiera dell'Anno Mariano le seguenti Indulgenze : 1. Indulgenza parziale di<br />
cinque anni, da lucrarsi almeno con il cuore contrito ogni volta che sarà devotamente<br />
recitata; II. Indulgenza plenaria, alle solite condizioni, da lucrarsi nelle<br />
due feste dell'Immacolata Concezione ed in tutti i Sabati dell'Anno Mariano.<br />
Oraiie Pii Pp. XII ad B. Virginem <strong>Mariani</strong>, volge « Madonna degli emigrali » nnncapatam (*)<br />
Santissima Vergine, che gli esuli dalla patria accompagni per le vie deimondo<br />
in cerca di lavoro e di pane, esperta anche Tu dell'esilio, guarda pietosa<br />
(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 757.<br />
(**) L'Osservatore Romano 27 novembre 1953.
66 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
al nostro stato, e, benedicendo chi ci ospita, veglia, ti preghiamo, su quanti il<br />
bisogno disperde e l'altrui fratellanza accoglie associandoli ai propri sudori nelle<br />
più dure fatiche.<br />
Tu, aiuto dei cristiani, consolatrice degli afflitti, sii madre amorosa a chi,<br />
costretto dalla sorte, lontano dalla sua terra, vive in ansioso travaglio per sé,<br />
per i suoi e sovente non ha vicino chi ne comprenda a pieno le pene, ne ristori<br />
le forze, ne sollevi con la voce del sangue lo spirito abbattuto.<br />
Dalla tua misericordia confortati, dalla tua materna provvidenza soccorsi,<br />
dalla tua preghiera difesi, fa, o Maria, che gli uni e gli altri, noi, i dispersi, le<br />
nostre famiglie trepidanti, per noi, tutti ugualmente sorretti dalla Fede, dalla<br />
Speranza, dall'Amore, camminiamo nel timor santo di Dio e, rassegnati ai divini<br />
voleri, fedeli a Gesù Cristo e alla sua Chiesa, godiamo i frutti della Giustizia<br />
cristiana e meritiamo per essi la pace nel tempo, la perfetta felicità nei<br />
secoli eterni. Così sia.<br />
PlUS PP. XU<br />
Epistola « Le donlourenx spectacle » Fu Pp. XII ad Em.ant PJD., Maorilinm Card. Felini,<br />
Archiepiscopimi Pariaensem, ob «Diem Supplicaiioiiis » prò pace inler paeros uiversos<br />
proximo maio mense promovenda]*. 30 Novembri* 1953 (*)<br />
Ive douloureux spectacle d'un monde meurtri et divise, sur lequel ne<br />
cessent de planer de sombres nuées, Nous a déjà fourni maintes occasions<br />
d'exhorter tous Nos fils à la prière et à la pénitence, afin d'obtenir du « Pére<br />
des Miséricordes » (i) l'inestimable bienfait d'une paix juste et stable entre les<br />
nations. H vous souvient, en particulier, que durant la dernière guerre Nous<br />
invitions spécialement les enfants chaque année, à l'approche du mois de mai,<br />
à implorer ce don de la paix par la très puissante intercession de la Vierge<br />
Marie, Mère de Dieu et notre Mère. « Qu'ils nous obtiennent, disions-Nous, que<br />
partout où s'insinue l'avide convoitise se répande désormais l'amour; que là où<br />
sévit Pinjustice s'introduise le pardon ; qu'à la discorde qui divise les esprits<br />
succède la concorde qui les rapproche et cimente leur union ; que là enfin où<br />
l'horreur des inimitiés provoque déchirements et bouleversements, les pactes<br />
d'une amitié renouvelée apaisent les esprits et rétablissent toutes choses dans<br />
la tranquillité et l'harmonie de l'ordre» (2).<br />
Un semblable appel garde encore de nos jours, hélas ! toute SOM actualité :<br />
le fracas des armes n'a pas fini de retenir en certaines régions et les esprits<br />
surtout, sur le pian social cornine dans l'ordre international, sont loin de s'étre<br />
engagés partout sur la voie d'un loyal effort de mutuelle et juste compréhension.<br />
Aussi considérons-Nous avec faveur le prò jet, dont vous Nous entretenez, d'une<br />
journée mondiale de prière des enfants pour la paix, au mois de mai 1954. Cette<br />
initiative au surplus, qui voudrait, en chaque paroisse, chaque institution scolaire,<br />
susciter la prière unanime des enfants pour la paix du monde et l'offrande,<br />
à cette intention, de leurs généreux sacrifices, répond sans nul doute<br />
(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 847-848.<br />
(1) // Cor., 1, 3.<br />
(2) Lettre au Card. Maglione, du 20 Avril 1941, A.A.S. t. XXXIII, p. 111.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 67<br />
aux grandes intentions de l'Année Mariale, telle que Nous les proclamions dans<br />
Notre recente L/ettre Encyclique «Fulgens Corona».<br />
Nous Nous proposons, s'il plait à Dieu, d'adresser Nous-mème en cette<br />
circonstance une parole de paternelle exhortation à tous Nos fils, mais déjà<br />
Nous somme reconnaissant de ce qui pourra ètre fait pour assurer l'heureuse<br />
réalisation de cette journée. Bien préparée, celle-ci doit ètre, en effet, bien plus<br />
qu'une manifestation d'éphémère ferveur : elle éveillera chez ces chers enfants<br />
le sens de leur fraternité chrétienne à travers le monde; elle leur fera aimer<br />
l'idéal et connaitre les conditions d'une vraie paix des coeurs, des familles, des<br />
sociétés; elle stimulera enfin panni cette jeunesse le zèle de la vertu, le goùt<br />
de la prière, le courage du sacrifice, en dehors desquels il n'y a ni sérieuse<br />
réforme de la conscience ni oeuvre de paix profonde et durable.<br />
Au maternel patronage de la Vierge Immaculée Nous recommandons volontiers<br />
le succès spirituel de cette Journée et, en gage de Nos voeux paternels,<br />
Nous accordons à vous-mème et à tous ceux qui auront contribué à sa réussite,<br />
Notre Bénédiction Apostolique.<br />
Du Vatican, le 30 Novembre 1953.<br />
Plus PP. XII<br />
Montisi Badiopaonicns Fii Pp. XII Soeiis Sadaliiatam IiaHcarna ab Adira* Cattolica»<br />
8 Decembiu 1953 (')<br />
Quando, lasciate in disparte le turbe, Gesù raccoglieva intorno a Sé gli<br />
Apostoli e i discepoli, parlava ad essi non in parabole (1), ma con aperta chiarezza,<br />
e il tono della sua voce doveva essere particolarmente accorato e affettuoso.<br />
Vorremmo che accadesse qualche cosa di simile, diletti figli e figlie dell'Azione<br />
Cattolica Italiana, oggi che il progresso della tecnica moderna vi congiunge<br />
in qualche modo più intimamente con Noi, permettendoci di parlare<br />
cuore a cuore con ciascuno di voi : sacerdoti assistenti, uomini, donne, giovani,<br />
fucini, laureati, maestri.<br />
Oggi siete tutti insieme, benché non appaia nella sua magnificenza il quadro<br />
delle vostre memorabili adunanze, né si odano risonare in questo momento<br />
le grida festose di sterminate schiere acclamanti. Oggi nessun frastuono, nessun<br />
clamore. Ma siete tutti riuniti, e a tutti possiamo parlare; e mentre gli occhi<br />
materiali rimangono come socchiusi, si presenta davanti al Nostro spirito uno<br />
spettacolo stupendo : innumerevoli anime sparse in tutta Italia e ora concentrate<br />
intorno al Padre Comune per ascoltare la Sua parola e ricevere la Sua<br />
Benedizione.<br />
Noi vi immaginiamo adunati nelle chiese, grandi chiese di città, e piccole,<br />
ma linde cappelle di paesetti quasi sperduti nelle montagne; altrove nelle<br />
sale parrocchiali, oppure nella modesta casa del vostro buon parroco; e forse è<br />
(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 848-855.<br />
(1) MAIIH. 13.
.68 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
là in ascolto — vi pensiamo con tristezza e insieme con particolarissimo affetto<br />
— una piccola nidiata di soci accanto al loro padre e pastore in lagrime,<br />
perchè la furia del demonio ha diretto sulla parrocchia tutti i suoi colpi, riuscendo<br />
a portarvi spiritualmente la desolazione e la morte, e a lasciarvi, praticamente,<br />
il deserto.<br />
Ecco, diletti figli e figlie; Noi entriamo — come fa la Nostra voce — nelle<br />
vostre case, per metterci accanto a voi : babbi e mamme, cari vecchietti silenziosi,<br />
giovani pieni di vigore, e giovinette con la primavera sul volto. Con particolare<br />
tenerezza Ci avviciniamo ai cari e forse irrequieti fanculli, cui — al<br />
termine di questo messaggio -— vorremmo esprimere un Nostro particolare desiderio.<br />
Trovandovi tutti uniti, Ci sorge spontanea nella mente l'immagine di una<br />
grande famiglia, cui la varietà dei suoi membri non toglie il profumo dell'amore,<br />
che genera la concordia e conserva la pace. E in questa famiglia oggi è gran<br />
festa; festa per tutti, perchè tutti si accostano all'altare e ripetono l'offerta di<br />
sé stessi a Dio, giurando nuovamente fedeltà assoluta alla Chiesa, Festa, in<br />
particolar modo, per i carissimi giovani, ai quali va, com'è giusto il Nostro<br />
paterno compiacimento e un Nostro affettuoso augurio. Essi commemorano oggi<br />
i'85 0 anniversario della loro fondazione, perchè nel lontano 1868, in' una notte<br />
di preghiera nella chiesa di Santa Rosa a Viterbo, spuntò dal cuore di Mario<br />
Fani il primo fra i rami, che oggi potrebbe meglio chiamarsi la prima radice<br />
del robusto tronco dell'Azione Cattolica unitaria, istituita nel 1922 e munita della<br />
regolazione presente con lo Statuto del 1946.<br />
Bramiamo d'intrattenerci familiarmente con voi, come un padre fa coi<br />
propri tìgli, partecipando alle loro gioie, confidando ad essi le sue ansie, esprimendo<br />
loro 1 suoi desideri. E poiché oggi è anche la festa della Madre comune<br />
al compiersi di cento anni da quando il Nostro glorioso Predecessore Pio IX<br />
con la forza del suo magistero infallibile, incastonò un'altra gemma nella corona<br />
di Lei, proclamandola ImmaeoUata, avremo dinanzi agli occhi l'immagine<br />
della Vergine santissima, mentre parleremo a voi e vi inviteremo a guardarla<br />
per rimanerne incantati, per imitarla e per sentirvi da Lei sostenuti e protetti.<br />
Ci farà da guida la sacra liturgia (2), che non si stanca di chiamarla, puledra<br />
ut luna, bella come la luna ; electa ut sol, fulgida come M sole ; terribile come<br />
un esercito schierato, terribil^s ut castrorum acies ordinata.<br />
1° - Anzitutto, diletti figli e figlie, guardate Maria, « bella come la luna,<br />
pulchra ut luna*. E' un modo questo per esprimere la eccelsa bellezza di Lei.<br />
Come deve essere bella la Vergine! Quante volte siamo stati colpiti dalla bellezza<br />
di un volto angelico, dall'incanto di un sorriso di bambino, dal fascino<br />
di uno sguardo puro! E certamente nel volto della propria Madre Iddio ha raccolto<br />
tutti gli splendori della sua arte divina. Lo sguardo di Maria! il sorriso<br />
di Maria ! la dolcezza di Maria ! la maestà di Maria, Regina del cielo e della<br />
terra! Come splende la luna nel cielo oscuro, così la bellezza di Maria si distingue<br />
da tutte le bellezze, che paiono ombre accanto a Lei. Maria è la più<br />
bella di tutte le creature. Voi sapete, diletti figli e figlie, quanto facilmente una<br />
(2) Off. in Assumptione B. M. V. passim.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 69<br />
bellezza umana, che è come l'ombra d'un fiore, rapisce ed esalta un cuore gentile<br />
; che cosa dunque esso non farebbe dinanzi alla bellezza di Maria, se potesse<br />
contemplarla svelata, faccia a faccia? Così l'Alighieri vide nel Paradiso (3),<br />
in mezzo a «più di mille Angeli festanti», «ridere una bellezza, che letizia -<br />
era negli occhi a tutti gli altri santi » : Maria !<br />
Intanto su quel volto non si rivela soltanto la bellezza naturale. Nell'anima<br />
di Lei Iddio ha riversato la pienezza delle sue ricchezze con un miracolo della<br />
sua onnipotenza, e allora Egli ha fatto passare nello sguardo di Maria qualche<br />
cosa della sua dignità sovrumana e divina. Un raggio della bellezza di Dio<br />
splende negli occhi della sua Madre. Non pensate voi che il volto di Gesù, quel<br />
volto che gli angeli adorano, dovesse riprodurre in qualche modo i lineamenti<br />
del volto di Maria ? Così il volto di ogni figlio rispecchia gli occhi delta madre.<br />
Pulchra ut luna. Felice chi potesse vederti, Madre del Signore, chi potesse<br />
bearsi dinanzi a te; potessimo, o Maria, rimanere con te, nella tua casa, per<br />
servirti sempre!<br />
2° - Ma la Chiesa non paragona Maria soltanto alla luna ; servendosi ancora<br />
della Sacra Scrittura (4), passa ad un'immagine più forte ed esclama : Tu<br />
sei, o Maria, « electa ut sol», eletta come il sole.<br />
La luce del sole ha una differenza grande da quella della luna : è luce che<br />
scalda e vivifica. Splende la luna sui grandi ghiacciai del polo, ma il ghiaccio<br />
rimane compatto e infecondo, così come rimangono le tenebre e perdura il gelo<br />
nelle notti lunari dell'inverno. La luce della luna non porta il calore, non porta<br />
la vita. Fonte di luce, di calore e di vita è il sole. Ora Maria, che ha la bellezza<br />
della luna, splende anche come un sole e irraggia un calore vivificante.<br />
Parlando di Lei, parlando a Lei, non dimentichiamo che è vera Madre nostra,<br />
perchè attraverso di Lei abbiamo ricevuto la vita divina. Ella ci ha dato Gesù<br />
e con Gesù la sorgente stessa della grazia. Maria è mediatrice e distributrice<br />
di grazie.<br />
Electa ut sol. Sotto la luce e il calore del sole fioriscono sulla terra e<br />
danno frutto le piante ; sotto l'influsso dell'aiuto di questo sole che è Maria<br />
fruttificano i buoni pensieri nelle anime. Forse, già in questo momento voi<br />
siete ripieni dell'incanto che promana dalla Vergine Immacolata, Madre della<br />
divina grazia, Mediatrice di grazie, perchè Regina del mondo. Oh! potessimo<br />
avere la voce di S. Bernardo, che non si stancava di lodare, di cantare, di ammirare,<br />
di esultare dinanzi al trono della Vergine! Oh! potessimo avere la lingua<br />
degli angeli per poter dire la bellezza, la grandezza della loro Regina!<br />
Riandate, diletti figli e figlie, la storia della vostra vita : non vedete un<br />
tessuto di grazie di Dio ? Voi potete pensare allora : in quelle grazie è entrata<br />
Maria. I fiori sono spuntati, i frutti sono maturati nella mia vita, grazie al<br />
calore di questa Donna eletta come il sole.<br />
Avete voi pregato questa mattina ? La grazia che vi ha invitato a un atto<br />
di così squisita pietà è stata forse una grazia speciale di Maria, è venuta attraverso<br />
Maria.<br />
State ora ascoltando questo Nostro Messaggio di onore alla Vergine : qual-<br />
(3) Cant. 31, v. 130-135.<br />
(4) Cant. 6, io.
70 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
che parola di esso vi penetra forse più profondamente nel cuore, destando sentimenti<br />
buoni e aneliti di fervore ? E' una grazia che giunge alle vostre anime<br />
attraverso la intercessione di Maria, con la luce di quel sole del cielo che<br />
è Maria.<br />
Sperate voi un giorno di giungere in Paradiso mediante la grazia della<br />
perseveranza fino all'ultimo istante della vita ? Avete fiducia di morire in grazia<br />
di Dio ? Anche questa grazia verrà a voi devoti di Maria attraverso un sorriso<br />
di Lei, con un raggio di quel sole.<br />
3° - Ma un'altra immagine prende la Chiesa dalla S. Scrittura e l'applica<br />
alla Vergine. Maria è bella in sé stessa come la luna, è fulgida intorno a sé<br />
come il sole ; ma contro il a nemico » è forte, è terribile, come un esercito schierato<br />
in battaglia. lAcies ordinata ».<br />
In questo giorno di gioia e di esultanza, Dio sa come vorremmo poter<br />
dimenticare l'asprezza dei tempi che attraversiamo! Ma i pericoli, che gravano<br />
sul genere umano, sono tali che Noi non dobbiamo cessare mai — si può dire —<br />
di gettare il nostro grido di risveglio. Vi è il «nemico», che preme alle porte<br />
della Chiesa, che minaccia le anime. Ed ecco un altro aspetto — presentissimo<br />
— di Maria : la sua forza nel combattimento.<br />
Già, dopo il misero caso di Adamo, il primo annunzio su Maria, secondo la<br />
interpretazione di non pochi Santi Padri e Dottori, ci parla di inimicizie fra<br />
Lei e il serpente nemico di Dio e dell'uomo. Come è per Lei essenziale di esser<br />
fedele a Dio, così di esser vincitrice del demonio. Senza nessuna macchia Maria<br />
ha calpestato la testa del serpente tentatore e corruttore. Quando si avvicina<br />
Maria, il demonio fugge ; cosi come scompaiono le tenebre, quando spunta il<br />
sole. Dove è Maria, non è Satana; dove è il sole, non è il potere delle tenebre.<br />
Diletti figli e figlie dell'Azione Cattolica Italiana! Oh se questi tre fulgori<br />
di Maria diventassero vostre luci ! Se le tre immagini della S. Scrittura si<br />
applicassero, in realtà, a ciascuno di voi e a tutta l'Associazione !<br />
Vorremmo anzitutto che voi, come figli e figlie di Maria, cercaste di riprodurre<br />
nell'anima vostra la sua bellezza sovrumana. Abbiate dunque, a immagine<br />
di Lei, l'unione perfetta con Gesù. Sia Gesù in voi, siate voi in Lui,<br />
fino alla fusione della vostra vita con la vita di Lui. Siano nella vostra mente<br />
gli splendori della fede e, come Lei, vedete, giudicate, ragionate secondo Dio.<br />
Il vostro cuore, quanto è possibile, aspiri all'integrità. del cuore di Lei, che nulla<br />
ha diviso con altri ed ha conservato per Iddio tutto il suo calore, i suoi palpiti,<br />
la sua vita. Con le visuali dello spirito, con gli ardori del cuore, coltivate la<br />
dedizione assoluta a Dio. Figli e figlie di Maria, portate nei lineamenti dell'anima<br />
vostra le sembianze della Madre del cielo. Fate passare attraverso nn<br />
mondo avvolto nelle tenebre e coperto di fango fasci di luce e il profumo di<br />
una purezza incontaminata.<br />
In secondo luogo vorremmo che foste come il sole, il quale riscalda e<br />
vivifica. Il calore del vostro amore riscaldi le persone e le cose che vi circondano.<br />
Fate distinguere in ogni luogo la vostra presenza col fervore della vostra<br />
carità. Il demonio ha invaso la terra con l'odio : fate rivivere, prepotente,<br />
l'amore. Tanti sono ancora cattivi, perchè non sono stati finora abbastanza<br />
amati. Vivificate tutto quanto cadrà sotto l'influsso dei vostri raggi. Siate, cioè,
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 71<br />
come Maria e con Maria, strumenti di vita nelle anime, che oggi muoiono di<br />
freddo e di fame, ma potrebbero tornare alla casa del Padre, se fossero mosse<br />
dalle vostre parole, trascinate dal vostro esempio.<br />
Finalmente applicate anche a voi la terza immagine di Maria : siate forti<br />
contro il «nemico». Qui non si tratta più soltanto del vantaggio spirituale di<br />
ciascuno di voi, ma della vostra collaborazione per il bene delle anime. Tutta<br />
l'Azione Cattolica, che nei singoli membri deve essere bella come la luna e<br />
vivificante come il sole, sappia essere, di fronte al «nemico», forte come un<br />
esercito schierato in battaglia. Ed ecco che la nostra familiare riunione prende<br />
quasi l'aspetto di una « chiamata a rapporto » del principale fra i reparti laici<br />
del grande esercito cattolico d'Italia.<br />
Nella Nostra recente Enciclica « Fulgens corona » abbiamo ancora una volta<br />
denunciato l'attuarsi di un piano spaventoso per « svellere radicalmente dagli<br />
animi la fede di Cristo», per l'invasione del mondo da parte del nemico degli<br />
uomini e di Dio. E sono uomini — miseri uomini — coloro che servono da<br />
strumenti per quest'opera distruggitrice. Vi è in atto una lotta che ingrandisce<br />
quasi ogni giorno di proporzione e di violenza, ed è quindi necessario che tutti<br />
i cristiani, ma specialmente tutti i militanti cattolici, « stiano in piedi e combattano<br />
sino alla morte, se è necessario » per la Chiesa madre loro, con le armi<br />
che sono consentite (5). Non si tratta qui evidentemente di scontro fra i popoli<br />
con distruzione di case e strage di uomini. Noi abbiamo più e più volte<br />
esecrato la guerra, e siccome riappaiono qua e là tristi segni di pericolo per la<br />
pace, torniamo a scongiurare Iddio, affinchè impedisca, con la Sua onnipotenza,<br />
che nuovi lutti e nuove lagrime vengano provocati sulla terra dall'incoscienza<br />
e dalla malvagità di alcuni. Noi parliamo invece della lotta che il male, nelle<br />
sue mille forme, combatte contro il bene, lotta dell'odio contro l'amore, del<br />
malcostume contro la purezza, .dell'egoismo contro la giustizia sociale, della violenza<br />
contro il pacifico vivere, della tirannia contro la libertà.<br />
Di questa lotta è già assicurato l'esito finale, essendone garante l'infallibile<br />
parole di Dio. Verrà il giorno del trionfo del bene sul male, perchè verrà<br />
il dì, in cui — lo diciamo con immensa tristezza — andranno « maledetti al<br />
fuoco eterno» (6), quanti hanno voluto fare a meno di Dio e sono rimasti sino<br />
alla fine ostinati nella impenitenza. Ma vi sono battaglie, il cui esito non è<br />
certo, perchè è affidato anche alla buona volontà degli uomini. In alcuni settori<br />
il « nemico » ha prevalso : occorre riconquistare il terreno perduto — cioè le<br />
anime traviate —, perchè Gesù regni nuovamente nei cuori e nel mondo.<br />
Diletti figli e figlie! Noi vi chiamiamo nuovamente a raccolta, certi che<br />
tutti — senza evasioni di sorta — risponderete alla Nostra voce. Sotto lo sguardo<br />
di Maria, Regina delle Vittorie, disponetevi a vivere, per cosi dire, in un clima<br />
di generale mobilitazione, pronti a qualsiasi sacrificio, presti a qualunque eroismo.<br />
Noi abbiamo invitato i fedeli di tutto il mondo ad approfittare dell'Anno<br />
mariano, che oggi comincia, per promuovere manifestazioni di omaggio a Maria<br />
nei suoi santuari. Ma quel che preme specialmente, è che si compia uno sforzo<br />
comune per avviare l'Italia verso una rinascita religiosa integrale. Perchè ciò<br />
(5) Cfr. S. BERN., Ep. 221, n. 3 ; MIGNE, PL, V. 182, col. 387.<br />
(6) MATTH. 25, 41.
72 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
avvenga, dovrà essere naturalmente preparato un piano razionale che vi impegni<br />
tutti in modo organico, e voi provvederete a muovervi secondo una esatta<br />
e ben studiata strategia, schierandovi ordinatamente e fissando bene gli scopi<br />
da conseguire. E' necessario, per questo, rafforzare la vostra unione interna,<br />
accentuando sempre più il carattere unitario delia vostra organizzazione, e poi<br />
accogliendo tutti fraternamente, come compagni d'arme, a combattere fianco<br />
a fianco la stessa battaglia. L'esercito cattolico è composto anche di altre forze<br />
che sarebbe insano ignorare o contrariare. Vi è posto per tutti, e di tutti vi è<br />
bisogno in questo immenso fronte da coprire per respingere gli assalti del<br />
«nemico».<br />
Ricordate però tutti che non vi è ordinato schieramento se, nel rispetto<br />
della varietà e delle capacità, non viene assicurata l'unità di comando ; per<br />
questo vivamente esortiamo voi e tutte le forze cattoliche a farvi guidare nel<br />
lavoro apostolico da chi lo Spirito Santo ha posto a reggere la Chiesa di Dio.<br />
Nello scegliere gli « obiettivi » va inoltre osservato l'ordine dei valori :<br />
dovete quindi preferire lo spirituale al materiale, il definitivo al provvisorio,<br />
l'universale al particolare, ciò che urge a quel che può essere rimandato ad altro<br />
tempo.<br />
Quanto alla tattica da eguire, ricordate che l'accostamento individuale è<br />
quello che dà i migliori risultati. Mediante la e Base Missionaria » l'Azione Cattolica<br />
ha già iniziato un lavoro unitario, col quale esce dalle sue sedi per andare<br />
a portare la verità ai lontani. Ma questo metodo produrrà buoni effetti,<br />
soltanto se tutta l'Azione Cattolica cercherà di attuarlo e se opererà in collaborazione<br />
con le altre forze cattoliche. Ciò raccomandammo lo scorso anno agli Uomini<br />
di Azione Cattolica; oggi lo diciamo specialmente a voi, carissimi Giovani,<br />
che foste i primi a nascere e siete ancora così pieni di vigore e di freschezza.<br />
Siate, oggi e sempre, le avanguardie ardimentose di questo pacifico esercito, in<br />
spirito di perfetta unione con tutti e di completa dedizione ai Pastori che guidano<br />
la Chiesa.<br />
Ed ecco l'ultima Nostra parola, che vogliamo rivolgere ai fanciulli e alle<br />
fanciulle in ascolto, per esprimere loro un Nostro desiderio. Ricordate quanto<br />
vi amava Gesù e con quanta tenerezza vi accoglieva ? Parlando alle turbe, Egli<br />
vi proponeva come modelli per entrare nel regno dei cieli. Anche il Papa vi<br />
ama, come vi amava Gesù. Voi siete i prediletti del Papa, come eravate la pupilla<br />
degli occhi di Gesù.<br />
Ebbene, cari fanciulli, il Papa ha bisogno del vostro aiuto. Il Papa ha<br />
tante ansie, tanti timori per le sorti di questo mondo minacciato di rovina. Volete<br />
voi aiutare il Papa ? Volete aiutare la Chiesa a salvare il mondo, a salvare<br />
l'umanità in pericolo? Allora alzate al cielo i vostri occhi limpidi e puri; giungete<br />
le vostre piccole mani e offrite a Gesù la vostra innocenza. Dite a Gesù<br />
che salvi la Chiesa, che salvi le anime. Siate con la vostra preghiera, coi vostri<br />
piccoli sacrifici, gli angeli protettori di tutta l'Azione Cattolica, che ripone in<br />
voi tutte le sue speranze.<br />
Ecco : Noi ci inginocchiamo e recitiamo con voi una preghiera. Unitevi a<br />
Noi per fare dolce violenza alla Madre vostra celeste:<br />
0 Vergine bella come la luna, delizia del cielo, nel cui volto guardano i
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 73<br />
beati e si specchiano gli angeli, fa che noi tuoi figliuoli ti assomigliamo e che<br />
le nostre anime ricevano un raggio della tua bellezza, che non tramonta con<br />
gli anni, ma rifulge nella eternità.<br />
O Maria, sole del cielo, risveglia la vita dovunque è la morte e rischiara<br />
gli spiriti dove sono le tenebre. Rispecchiandoti nel volto dei tuoi figli, concedi<br />
a noi un riflesso del tuo lume e del tuo fervore.<br />
O Maria, forte come un esercito, dona alle nostre schiere la vittoria.<br />
Siamo tanto deboli, e il nostro nemico infierisce con tanta superbia. Ma con la<br />
tua bandiera ci sentiamo sicuri di vincerlo; egli conosce il vigore del tuo piede,<br />
egli teme la maestà del tuo sguardo. Salvaci, o Maria, bella come la luna,<br />
eletta come il sole, forte come un esercito schierato, sorretto non dall'odio, ma<br />
dalla fiamma dell'amore. Così sia.<br />
Allocai» Pii Pp. XII Chrislifidelibns e Paroecia S. Feliris a Canlalice loci «Cenlocelle»<br />
prope Urbem. 13 Decembris 1953 (*)<br />
Rivolgiamo anzitutto a voi il Nostro paterno benvenuto, diletti figli e figlie<br />
della Parrocchia di S. Felice da Cantalice in Centocelle. La vostra partecipazione<br />
assidua e fervorosa alla « Settimana Mariana » e soprattutto i vostri<br />
impegni per l'anno Mariano or ora incominciato, hanno riempito di consolazione<br />
l'animo Nostro ; ma Noi vogliamo esprimervi la Nostra paterna gratitudine per<br />
una notizia comunicataci dal vostro zelante Parroco e che, da sola, basterebbe<br />
a riempirci di 'gioia : 1500 famiglie della vostra parrocchia hanno cominciato a<br />
onorare Maria col Rosario quotidiano. Ogni sera, quindi, da 1500 case si leverà<br />
al cielo l'incenso della preghiera con le invocazioni del Padre Nostro ; con le<br />
lodi, gli annunzi e le implorazioni dell'Ave Maria ; con l'inno di gloria alla<br />
Santissima Trinità. Ogni sera — mentre s* prega — verranno meditati i misteri<br />
della vita di Gesù e di Maria, e non è difficile d'immaginare che Maria<br />
sorriderà di un sorriso celeste ai suoi figli, come quando, a Lourdes, vedeva Bernadette<br />
e il popolo alzare verso di Lei la corona del Rosario.<br />
Ma soprattutto avverrà ogni sera un fatto, semplice in apparenza, ma tale<br />
da rapire gli angeli, che dal cielo vedono e ascoltano : in tante case, dinanzi<br />
all'immagine della Vergine SS.ma, recitando il Santo Rosario, la famiglia sta<br />
pregando unita. Forse non immaginate, diletti figli, quanto ciò sia sufficiente a<br />
darCi fiducia che nella vostra Parrocchia sia bene avviata ormai quella rinascita<br />
religiosa integrale, che Noi abbiamo auspicato nell'Enciclica « Fulgens corona »<br />
e sulla quale abbiamo nuovamente insistito nel Nostro recente Radiomessaggio<br />
all'Azione Cattolica Italiana.<br />
Dobbiamo contentarci, diletti figli, di dirvi soltanto un pensiero, anche se<br />
l'affetto particolarissimo, che Ci lega ai Nostri fedeli romani, Ci spingerebbe a<br />
prolungare il più possibile il vostro presene incontro col Padre comune ; ma<br />
forse questo semplice accenno potrà contribuire a dare fermezza e costanza al<br />
vostro proposito.<br />
(*) L'Osservatore Romano, 17 dicembre 1953.
74 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ecco, diletti figli : se dovessimo compendiare ciò che per voi imploriamo<br />
dal Signore e anche ciò che ognuno desidera per sé, forse non troveremmo una<br />
formula più comprensiva di questa : in ogni famiglia possa regnare il Signore<br />
con la sua grazia e con un conveniente benessere materiale nella concordia e<br />
nella pace.<br />
Ma proprio per ottenere ciò, gioverà moltissimo il Rosario in famiglia, la<br />
quale se prega, vive, e se prega unita, vive unita. Noi vi esortiamo, diletti<br />
figli, a pregare per vivere : per la vita dell'anima e per la vita del corpo ; Noi<br />
vi esortiamo a pregare uniti per vivere nella concordia degli animi.<br />
i. - Iva vita propria dell'anima cristiana, come della famiglia cristiana, è<br />
la vita divina. Per aver questa vita in voi, per conservarla, per farla crescere,<br />
voi vi impegnate ad elevare la vostra mente e il vostro cuore a Dio con una<br />
delle preghiere più semplici e più complete : il S. Rosario è infatti uno dei<br />
modi più belli per mettersi a colloquio col cielo.<br />
2. - Famiglia che prega, famiglia che vive. E viene alla Nostra mente<br />
anche il problema della vostra vita umana, della vostra vita materiale, il problema<br />
del pane quotidiano per voi e per i vostri figli. « L'uomo — ha detto<br />
Gesù — non vive di solo pane» (i), ma è chiaro che vive anche di pane, anzi<br />
che non può vivere senza il pane. Se dunqne è anticristiano e antiumano ridurre<br />
la vita dell'uomo al solo problema del pane, non è cristiano né umano<br />
rimanere indifferenti e inattivi di fronte alla fame e alla miseria dei propri<br />
fratelli. Occorrerà dunque che tutti operino indefessamente per creare agli uomini<br />
onesti e laboriosi condizioni umane di vita.<br />
Ma intanto occorrerà ricordare una parola del divino Maestro che conserva<br />
anche oggi il suo valore, e suona anzi di particolare monito al mondo<br />
moderno. Disse infatti Gesù : « Cercate innanzi tutto il regno di Dio e la sua<br />
giustizia ; il resto vi sarà dato in soprappiù » (2).<br />
Diletti figli! Noi ripensiamo sovente a una scena che voi certamente conoscete<br />
e ricordate. Correvano le turbe dietro a Gesù e ascoltavano, insaziate<br />
e insaziabili, la parola di Lui, dimentiche dei loro bisogni materiati Oggi, invece,<br />
tante anime dimenticano Gesù, si allontanano da Lui in cerca di benessere<br />
terreno, e così esse muoiono d'inedia, mentre i problemi materiali si presentano<br />
sempre più insolubili.<br />
Famiglia che prega, famiglia che vive. Vive l'anima della vita divina,<br />
vive il corpo della vita materiale. Dio provvede ai gigli del campo e agli uccelli<br />
dell'aria : come non provvedere a persone e a famiglie, che si sforzano di<br />
stare unite a Lui e gli chiedono tutte insieme, ogni sera, con tanta insistenza :<br />
«Dacci oggi il nostro pane quotidiano?».<br />
Pregate, diletti figli : pregate il vostro Padre buono e onnipotente, pregateLo<br />
bene, pregateLo senza stanchezze. Chiedete che sia santificato il suo<br />
Nome, che venga il suo regno; che sia fatta la sua volontà. E chiedetegli il<br />
pane quotidiano per voi e per i vostri figli.<br />
3. - Se, come avete promesso, reciterete il S. Rosario in famiglia, tutti<br />
(1) Matth. 4, 4.<br />
(2) Matth. 6, 33.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 75<br />
uniti, voi gusterete la pace, voi avrete nelle vostre dimore la concordia degli<br />
animi.<br />
In un mondo diviso da tanti odi, beati coloro che trovano nella propria<br />
casa come un'oasi di pace.<br />
Pochi mezzi Ci sembrano tanto efficaci a promuovere e conservare la unione<br />
degli animi, quanto la preghiera in comune detta in famiglia, sotto lo sguardo<br />
affettuoso e sorridente di Maria. Rinnovate, quindi, il vostro impegno, diletti<br />
figli e figlie. E possano altre parrocchie di Roma farci dono anch'esse di una<br />
così letificante notizia!
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong><br />
ECCIESIASTICI<br />
Summus Pontifex<br />
Ex Litteris Encyclicis Fu Pp. XII: «De Sacra VitginiJaie ». - 25 Hariii 1954 (*).<br />
... Insignis sane et per saecuBorum decursum iterum iterumque experimento<br />
probata ratio, qua intemerata perfectaque castitas custodiatur ac foveatur,<br />
solida est atque incensissima erga Deiparam Virginem pietas. Hac enim pietate<br />
quodam modo cetera omnia adiumenta continente; quandoquidem qui ea sincere<br />
impenseque animatur, is procul dubio ad sedulam vigilantiam, ad effundendas<br />
preces, atque ad accedendum ad paenitentiae tribunal et ad sacram mensam<br />
salutariter excitatur. Quamobrem sacerdotes omnes ac religiosos sodales<br />
sacrasque virgines paterno adhortamur animo, ut in peculiarem tutelam se<br />
recipiant almae Dei Matris, quae virginum Virgo est atque « virginitatis magistra<br />
», ut asseverat Ambrosius (113), et quae potentissima Mater est praesertim<br />
eorum omnium, qui se divino servitio manciparunt ac consecrarunt.<br />
Per eam autem esse virginitatem ortarn iam animadvertit Athanasius atque<br />
hisce verbis dare docet Augustinus : « Coepit dignitas virginalis a Matre Domini.<br />
Atque eiusdem Athanasii vestigia premens Ambrosius Mariae Virginis vitam<br />
virginibus tamquam exemplar proponit : 1 Hanc imitamini, filiae... Sit igitur<br />
vobis tamquam in imagine descripta virginitas vita Mariae, de qua, velut speculo,<br />
refutgeat species castitatis et forma virtutis. Hinc sumatis licèt exempla<br />
vivendi, ubi tamquam in exemplari magisteria expressa probitatis, quid corrigere,<br />
quid effingere, quid tenere debeatis, ostendunt... Haec est imago virginitatis.<br />
Talis enim fuit Maria, ut eius unius vita omnium sit disciplina... Ergo<br />
sancta Maria disciplinam vitae informet ». te Cuius tanta gratia ut, non solum<br />
in se virginitatis gratiam reservaret, sed etiam his, quos viseret, integritatis<br />
insigne conferret ». Quam verum igitur est illud eiusdem Ambrosii effatum :<br />
(*) Acta ap. sed., 46 (1954) p. 187-189.<br />
(113) S. AMBROSIUS. De institutione virginis, e. 6, n. 46; P. h. xvi, 330.<br />
(114) Cfr. S. ATHANASIUS, De virginitate, ed. Th Lefort, Muséon, xui,<br />
1929, p. 247.<br />
(115) S. AUGUSTIN. Serm. 51, e. 16, n. 26; P. L. xxxvni, 348.<br />
(116) Cfr. S. ATHANASIUS, Ibid. p. 244.<br />
(117) Cfr. S. AMBROS. De institutione virginis, e. 14, n. 87; P. L. xvi, 328.<br />
(118) S. AMBROS. De virginibus, lib. 11, e. 2, n. 6, 15; P. L. xvn, 208, 210.<br />
(119) lbid., e. 3, n. 19; P. L. xvi, n. 221.<br />
(120) S. AMBROS. De institut. virginis, e. 7, n. 50; P. L. xvi, 319.<br />
(121) Ibid., e. 13, n. 81 ; P. L. xvi, 339.<br />
(122) S. BERNARD. In nativìtate B. Mariae Virginis, Sermo de aquaeductu,<br />
n. 8; P.L., 183, 44*-442-<br />
(123) S HIERONSM. Epist. 22, n. 18; P. L. xxn, 405.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 351<br />
« O divitias Marianae Virginitatis ! » Ob quas quidem divitias hodiernis etiam<br />
sacris virginibus religiosisque viris et sacerdotibns summopere prodest virginitatem<br />
Mariae contemplari, ut fidelius ac perfectius castitatem proprii status<br />
exerceant.<br />
Sed non satis vobis sit, dilectissimi filii et filiae, de Beatae Mariae Virginis<br />
virtutibus meditari : ad ipsam impensissima etiam cum fiducia confugite,<br />
Consilio obsequentes S. Bernardi hortantis : t Quaeramus gratiam, et per Mariam<br />
quaeramus». Ac peculiari modo per Marianum qui volvitur annum in ipsa vestrae<br />
spiritualis vitae ac perfectionis curam reponite, exemplum imitantes Hieronymi,<br />
qui asseverabat : «Mihi virginitas in Maria dedicatur et Christo»...<br />
Epistola Pii Fp. XII ad Em.nnt P. D. Antoninm TU. Sancii Laareniii in Panisperaa S. R. E.<br />
Prejh. Caidiaalem Caggiano, Episcapnm Eosarieniem, gvem Legatalo daligii ad Maiialem<br />
Conrentnm e loia Argentina Bepahlica Caiamarcae habendom. - 24 Aprili* 1954 (*).<br />
Proximo Majo mense ineunte, Deiparae cultui peculiariter dicato, ut didicimus<br />
perlibenter, juxta consilium ab Episcopatu Argentino praeterito anno susceptum,<br />
Marialis Congressio e tota ista Republica sollemniter Catamarcae peragetur.<br />
Hanc enim in urbe exstat simulacrum Beatae Virginis a Valle nuncupatum,<br />
quod ab initiis fere saeculi decimi septimi ab incolis peregrinisque religiosissime<br />
colitur. Immo christifideles Catamarcenses ac Tucumanenses eandem augustam<br />
Dominam titulo a Valle, uti caelestem suarum dioecesium Patronam, venerantur.<br />
Nos autem, tertio Nostri Pontificatus anno, Cathedrale templum, ubi insigne<br />
simulacrum asservatur, quo honoribus juribasque et privilegiis ditaretur, titulo<br />
ac dignitate Basilìcae Minoris condecoravimus, ita ut cultus Deiparae quodammodo<br />
auctus tota ista regione in exemplum evaderet. In proximo itaque Conventu,<br />
qui Mariali hoc vertente anno peropportune habebitur, de nobilissimis agetur<br />
privilegiis Dei Genitricis, sine originali labe conceptae, de praeclaris ejus virtutibus<br />
ad imitandum proponendis, deque genuina erga Matrem nostrani pietate<br />
fovenda in populo christiano atque exacuenda. Quapropter nihil gratius acceptiusque<br />
ducimus, quam ut indictae celebrationi auctoritate et praesentia quadam<br />
Nostra cumulum addamus. Te igitnr, Dilecte Pili Noster, qui Romanae<br />
purpurae splendore praefulgens, Legatnm Nostrum per hasce Litteras deligimus<br />
ac renuntiamus, ut, Nostrani gerens personam, Congressui Mariali, Catamarcae<br />
ad simulacrum Virginis Mariae a Valle propediem ineundo, sollemniter praesideas.<br />
Jucundam autem spem fovemus, ejusmodi sollemnia, prò tua aliorumque<br />
sacrorum Antistitum praesentia, prò frequentis populi concursu et veneratione,<br />
prò augusta coetuum rituumque manificentia, quuin in Virginis ab origine imrnaculatae<br />
triumphum, tum in animarum fervorem ac profectum auspicato cedant.<br />
Nihil denique Nobis restat, Dilecte Fili Noster, nisi ut ubi facultatem quoque<br />
demus, praefinita die, post Sacrum pontificali rita peractum, adstantibus fidelibus<br />
nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicendi, plenaria indulgentia iisdem<br />
proposita, suetis Ecclesiae condicionibus lucranda. Interea supernprum munerum<br />
(*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 322-323.
352 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
conciliatrix et praenuntia, peculiarisque Nostrae benevolentiae testis sit Apostolica<br />
Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Episcopo Catamarcensi,<br />
tuisque honorificae legationis sociis peramanter in Domino impertimus.<br />
Dactum Romae apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Aprilis, anno<br />
MDCCCCI/IV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
AUocnlie Pii Pp. XII pneris et puellis, scaolarnm inferiotii gradai alnmnix, ex balia<br />
ob Convenlam Marialem Romae ceadnnatis. Beatissimo Patri in Basilica Sancii Peiri accla-<br />
maniibus. - 2 Maii 1954 (*).<br />
Quando — pochi momenti fa — siamo passati in mezzo a voi, ascoltando<br />
le vostre grida entusiastiche, il vostro cinquettìo come di uccellini irrequieti e<br />
canori, osservando il vostro festoso agitar di mani e il luccicare dei vostri occhi<br />
limpidi e luminosi, l'animo Nostro è stato inondato di commossa letizia. Eravate<br />
così felici, così sorridenti! Avevamo quasi l'impressione di esser capitati in un<br />
giardino stupendo, ricco di fiori, di profumo, di armonia, di luce.<br />
Grazie, cari fanciulli, per la gioia che Ci avete procurata con la vostra<br />
partecipazione, qui in Roma, alle celebrazioni dell'Anno Mariano. Siate — insieme<br />
coi vostri benemeriti e amati Maestri — i benvenuti in questo luogo, che<br />
poche volte può così dolcemente chiamarsi «Casa del Padre», come quando viene<br />
invasa dai più piccoli dei Nostri figli.<br />
Né dovete temere che il Papa s'infastidisca per questa vostra visita, o che<br />
altri abbia pensato a frapporre ostacoli di qualsiasi sorta. Tutti sanno che il<br />
Vicario di Gesù ama i fanciulli e li vuole accanto a Sé ; e se fosse stato possibile,<br />
il Papa volentieri scenderebbe in mezzo a voi, per parlare con ciascuno, per<br />
porre la Sua mano benedicente sulla vostra fronte, con immensa affettuosa<br />
tenerezza.<br />
Ma almeno vogliamo dirvi qualche semplice parola, che voi — ne siamo<br />
certi — ascolterete come se in qualche modo uscisse dalle labbra di Gesù. Egli<br />
infatti, vi parla per mezzo Nostro.<br />
i. — Desideriamo anzitutto di manifestarvi l'ansia paterna che nasce nel<br />
Nostro cuore, quando vediamo riflessa nei nostri occhi l'innocenza, che incanta<br />
gli uomini, rapisce gli angeli e commuove il Cuore stesso di Dio. Chi sa, infatti,<br />
che cosa forse diverrà un giorno questa vostra facile e gioconda letizia ? Potrebbe<br />
anche darsi — e l'anima Nostra si fa triste soltanto a pensarci — che il sole<br />
di questa vostra fanciullezza venga in avvenire offuscato da minacciose nubi.<br />
Ricordate ? Quando Gesù camminava per le vie della Giudea, i bambini<br />
correvano a fargli festa e le madri li presentavano a I
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 353<br />
cola commissione fuori del paese, ed egli se ne andava camminando tranquillo<br />
verso la mèta per una strada di campagna. Guardava gli alberi in fiore, ascoltava<br />
il canto degli uccelli ; tutto lo invitava alla pace, all'allegria. Di tanto in<br />
tanto si chinava a raccogliere fiorellini di campo, perchè voleva portarli in<br />
dono alla mamma, quando all'improvviso vide uscire dall'erba un serpente nascosto,<br />
e prima che potesse difendersi, si sentì morso, rimanendo ferito con tutti<br />
i sintomi dell'avvelenamento. Poche ore dopo, il bambino moriva tra le braccia<br />
della madre, che continuava a chiamarlo invano tra le lagrime.<br />
2. — Quanti poveri piccoli corrono oggi pericolo di essere intossicati da<br />
un serpente anche più insidioso, il serpente infernale! Chi potrebbe, allora,<br />
riconoscerli ? Per essi piangerebbe la Santa Chiesa, né sarebbe facile, in tal<br />
caso, confortarla e asciugarle le lagrime di madre dolorante e mesta. Questo<br />
velenoso serpente circola per il mondo, travestito in tante maniere, e adesso<br />
par che voglia aggredire specialmente i bambini, per strapparli a Gesù, per<br />
allontanarli dal sacerdote e dalla chiesa. Oggi vi è assai da temere che i fanciulli<br />
vengano assaliti, feriti e uccisi nell'anima.<br />
Attenti, cari fanciulli. Mentre camminate per le vie o partecipate ai giuochi<br />
infantili; quando avete in mano certi giornali e anche certi libri; quando vi<br />
capita di assistere a spettacoli, che il progresso vi ha portati fin dentro le mura<br />
delle vostre case; fate attenzione! Spesso vi è il serpente nascosto, che vuol<br />
mordervi, che vuole strapparvi a Gesù. Non vi fermate a guardarlo : potrebbe<br />
ammaliarvi e allora sareste perduti. Appena vi accorgerete di essere minacciati,<br />
gridate subito, correte dalla vostra mamma, e sopratutto rivolgetevi alla Madre<br />
celeste, a Maria, che possiede la forza di Dio ed è sempre vicina a voi. Invocate<br />
il vostro angelo custode, affinchè vi illumini e vi sorregga.<br />
Per non cadere vittime del serpente, per conservarvi buoni, dovete fare<br />
tutto quello che Gesù vi verrà insegnando per mezzo dei genitori, dei maestri,<br />
dei sacerdoti. Imparate a conoscere il piccolo Gesù, amateLo e seguiteLo nel<br />
sentiero che Egli percorre e che vi viene mostrando. Egli cammina avanti a<br />
voi e vi ammonisce: «Questo non devi farlo, perchè è male!». Altre volte:<br />
« Questo puoi farlo, anzi devi farlo, per assomigliarmi e per provarmi che mi<br />
ami». Che gioia per il Papa sapere che vi sono molti fanciulli risoluti ad imitare<br />
il divino Gesù ! Volete anche voi, cari figliuoli, essere buoni come Gesù ?<br />
— bravi come Gesù ?<br />
— obbedienti come Gesù ?<br />
Oh, non importa che siate piccoli o deboli ; non importa che il male vi attiri<br />
o il demonio vi tenti : Gesù non vi lascerà mai soli, rimarrà al vostro fianco, vi<br />
sorreggerà, quando foste per cadfe. E quando sarete stanchi, la Madonna sarà<br />
con voi e vi prenderà in braccio con tenerezza materna.<br />
Dite : voi volete veramente bene alla Madonna ? E allora dovete imparare<br />
a dirle un bel «sì», ogniqualvolta vi chiederà qualcosa. Vi esorterà a pregare,<br />
vi suggerirà di essere studiosi; e voi le risponderete sempre con un bel «si».<br />
L'accontenterete in tutto, ed ella vi farà essere sulla terra come piccoli angeli,<br />
prediletti di Gesù. Ditele che spesso, anzi ogni giorno, se sarà possibile, vorrete<br />
nutrirvi di Lui. Ed ella vi aprirà i tabernacoli e quasi deporrà con le sue mani<br />
l'Ostia Santa nei vostri cuori. Sarete cosi tanti piccoli santi, che renderanno<br />
sempre più bella e splendente la corona che adorna la Chiesa.
354 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
3. — Ed ora, diletti figli, vogliamo benedirvi con tutto il Nostro cuore. Ma<br />
prima torniamo a raccornandarCi a voi. Voi siete gli amici di Gesù e Noi abbiamo<br />
fiducia che Egli non negherà nulla alla vostra preghiera innocente. Oh<br />
quanto si commuove il Nostro cuore, ogniqualvolta meditiamo sul Vangelo gli<br />
incontri dei fanciulli con Lui ! Quando Erode lo cercava per ucciderlo, i bambini<br />
di Betlemme gli salvarono la vita con la propria morte ; quando bisognò sfamare<br />
le turbe con un miracolo, Gesù accettò da un fanciullo i pani d'orzo e i pesci<br />
per moltiplicarli e distribuirli a tutti (1) ; e quando Gesù entrò trionfalmente<br />
in Gerusalemme e tutta la città si commosse, si può ben pensare che i fanciulli<br />
furono tra i primi ad andarli incontro, festosamente coi rami di palme (2) e lo<br />
acclamarono nel tempio al grido « Osanna al Figlio di David » (3). Intanto i<br />
nemici del Redentore stavano fremendo di sdegno e tentavano di far tacere i<br />
discepoli e la folla (4).<br />
Anche oggi, cari fanciulli, si vuol combattere Gesù, perchè si vorrebbe distruggere<br />
la sua Chiesa. Certo — e voi ben lo sapete — le porte dell'inferno<br />
non potranno prevalere contro di essa, e i nemici di Dio saranno anche questa<br />
volta sconfitti. Ma la Chiesa ha bisogno di tanta forza per sostenere le lotte che<br />
da varie parti le si muovono contro. Per queste lotte, per trasformarle in altrettante<br />
vittorie, il Papa conta anche su di voi e su tutti i fanciulli d'Italia; conta<br />
specialmente sulla vostra preghiera e sui vostri piccoli sacrifici.<br />
Chiedete dunque a Gesù che protegga la Chiesa, che spezzi l'impeto del<br />
suoi nemici, che salvi tutti gli uomini, specialmente i più bisognosi della sua<br />
misericordia. Fate dolce violenza al suo Cuore divino e affrettate l'avvento di<br />
giorni migliori con più serene aurore e più fulgidi tramonti.<br />
E possiate esser voi — come all'ingresso in Gerusalemme — tra i promotori<br />
di un nuovo trionfo per il grande Amico dei fanciulli : per Cristo Gesù,<br />
Salvatore del mondo.<br />
Hnaliu Radiophoaicns FU Pp. XII Chiuiiiidelitas Fribuigi ob annona Contatimi Cattalicetnm<br />
toiins Helvaiiae. - 16 Maii 1954 (*).<br />
Chers fils et chères filles, guidés par vos Pasteurs, Nos Vénérables et très<br />
dignes Frères, vous vous étes réunis cette année à Fribourg pour tenir les<br />
assises solennelles de la Suisse catholique. Parmi les villes qui s'enchàssent<br />
comme des pierres précieuses dans les merveilles naturelles de votre pays,<br />
Fribourg est l'une des plus belles, riche aussi en trésors de culture et, depuis<br />
toujours, citadelle de la foi et de la vie catholique dans votre patrie.<br />
Mais la beante de la ville que baigne la Sarine est aujourd'hui largement<br />
dépassée par la magnificence de Celle à qui votre Congrès est consacré, Marie,<br />
la Vierge concue sans tache et la Mère de Dieu. Sa splendeur eclatante est tu<br />
fi) Cfr. Io. 6, 911.<br />
(2) lo. 12, 21.<br />
(3) Cfr. Matth. 21, 15.<br />
(4) Ibid., 16.<br />
(*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 324-329.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 355<br />
mière et force; lumière qui éclaire la richesse et la profondeur des vérités de<br />
la foi chrétienne, force qui déborde dans la volonté et le cceur et rend capable<br />
de tradurre cette foi en actes jusque dans le rnoindre détail.<br />
Quand Nous avons prodamé l'année mariale, pour le centenaire de la<br />
défìnition de l'Immaculée Conception, Nous l'avons fait précisément dans l'intention<br />
et l'espoir de voir, par la puissante intercession de Marie, la voi vivante<br />
croitre et se fortifìer dans l'Eglise catholique elle-mème, dans ses fils et ses filles,<br />
pour endiguer le matérialisme qui monte comme une marèe.<br />
Le progrès matériel par la recherche et l'exploitation des forces naturelles<br />
poursuit sans arrèt son cbemin et l'EgHse approuve cette évolution, méme<br />
dans ses principes, mais elle y joint un avertissement pressant : quand le progrès<br />
matériel n'est pas contre-balancé par des forces religieuses et morales puissantes,<br />
il risque de devenir le chancre de la société humaine. Où devrait-on trouver<br />
ces forces sinon dans l'Eglise catholique et chez ses croyants?<br />
Le matérialisme, le processus de laìcisation de toute l'existence se déploie<br />
dans le domaine spirituel et religieux : la pensée de Dieu, le respect et<br />
la crainte de Dieu sont bannis de plus en plus de la vie publique, de la famille<br />
et par là aussi, presque fatalement, de la vie de l'individu. Ce processus est<br />
déjà fort avance. A qui incombe-t-il de faire front sinon à vous, enfants de<br />
l'Eglise catholique ? Par vos prières, votre amour du Christ, votre lutte contre<br />
le péché et pour la pureté de l'àme dans tous les sens, par toutes ces valeurs<br />
suprèmes de la vie religieuse et ce qui en est le fruit : votre engagement public<br />
pour la cause de Dieu/du Christ et de son Eglise.<br />
Les diffìcultés du mariage et de la famille s'accroissent, de méme que<br />
s'accentue leur éloignement des préceptes essentiels et des commandements de<br />
Dieu. Vous en avez d'autant plus, chers fils et chères filles, le devoir d'observer<br />
parfaitement la loi de la nature et celle du Christ, avec l'aide de la gràce qui est<br />
offerte à tous. Ce n'est pas l'heure de la pusillanimité ni des concessions qui<br />
répugnent à la conscience, mais de la ténacité courageuse et de la persévérance.<br />
La soif de jouissances grandit de facon inquiétante. Ce fait ne doit-il pas<br />
vous inciter à la simplicité dans le train de vie, à la pénitence volontaire et<br />
au renoncement? Aux époques dangereuses, aux époques décisives pour la religion,<br />
l'Eglise a toujours compté sur le sacrifice personnel de ses croyants. C'est<br />
vrai aujourd'hui encore. Agissez donc en conséquence!<br />
!Les différents peuples et l'humanité dans son ensemble se trouvent devant<br />
des questions de droit, d'economie et d'ordre social difficiles à résoudre.<br />
l'Eglise et les catholiques des divers pays sont conscients du devoir qu'ils ont<br />
de contribuer de leur mieux à. la solution de ces questions. Leurs convictions<br />
religieuses en doivent ètre d'autant plus assurées. Car indépendamment du fait<br />
que toutes les obligations morales sont aussi des devoirs religieux, ils n'accompliront<br />
rien de grand et de décisif, mème pour le bien temporel, que soutenus<br />
par une foi inébranlable dans les vérités éeternelles oui, cette foi est en ellemème<br />
la contribution la plus précieuse qu'ils peuvent apporter au bien general<br />
de ce monde.<br />
Dans le combat contre le matérialisme, il faut lancer le mot d'ordre :<br />
«Revenons au christianisme des origines^. Il s'applique bien ici. L/es chré-
356 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI!- <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
tiens de ces premiere temps faisaient face à une culture paienne et matérialiste,<br />
qui régnait en maitresse. Ils ont osé l'attaquer et, finalement, ils se sont<br />
imposés — gràce d'ailleurs à leur ténacité opiniàtre et moyennant de lourds<br />
sacrifices. Imitez-les! Daigne Marie, la Vierge puissante, la Mère de la divine<br />
gràce, vous guider et vous bénir!<br />
Freiburg, wo ihr, geliebte Sorme und Tòchter, in diesen Tagen unter dem<br />
Schutzmantel Unserer L,ieben Frau ùber Fragen des katholischen Lebens beraten<br />
habt, ist seit den Jahren, da der hi. Petrus Canisius dort wirkte, als Heimstàtte<br />
der Schulen bekannt. Ihr selbst habt in den letzten Generationen dem<br />
Schulwesen der Stadt und des Kantons den krònenden Abschluss gegeben durch<br />
die Griindung und den Ausbau der katholischen Universitat, und Freiburg beherbergt<br />
in seinen Mauern auch das Herz der Pax Romana, des grossen internationalen<br />
Werks der katholischen Jungakademiker.<br />
Wir freuen Uns der Gelegenheit, euren Schòpfungen Unser vàterliches<br />
Ivob auszusprechen. Wir begleiten ihre Entfaltung mit innigen Segenswùnschen..<br />
Wo Wir sie erwàhnen, konnen Wir nicht umhin, des edlen Mannes zu gedenken,<br />
der hohe Verdienste um eure Universitat hat, Georges Python; ihn hat<br />
einer eurer besten Staatsmànner, Giuseppe Motta, den t nomine providentiel »<br />
genannt, « qui réunissait en lui la foi du charbonnier, le coup d'oeil du genie<br />
et l'ardeur de l'apòtre tout entier tourné vers l'action».<br />
Wo Wir das Andenken -dieser und aller ihnen geistesverwandten katholischen<br />
Manner und Frauen ehren, lasst Uns ein Wort an die Katholiken der<br />
akademischen und fùhrenden Berufe richten :<br />
In eurer wissenschaftlichen Tatigkeit bleibt euch bewusst, dass alles<br />
Denken letztlich in absolute, unbedingt gùltige Wahrheit mùndet. Die Relativierung<br />
alles Frkennens, auch der obersten Denk-und Seinsgesetze, ist ebenso<br />
naturwidrig wie uuchristlich. Jene obersten Gesetze fuhren zwingend zu Gott,<br />
und umgekehrt schliesst das Bekenntnis des persònlkhen Gottes das Bekenntnis<br />
der absoluten Wahrheit mit ein. Weit entfernt, fùr die Forschung ein Hemmnis<br />
zu sein, ist die absolute Wahrheit vielmehr deren notwendige Grundlage und<br />
ihre stàrkste Sicherung gegen den Irrtum.<br />
Wir erinnern euch sodann an eine verantwortungsvolle Sendung, die euch<br />
obliegt : Lebt dem Volk eiuen einfachen, demùtigen Glauben vor I Ihr habt<br />
euch Nikolaus von Flùe zum Patron erkoren. Sein Glaube war ebenso selbstverstàndlich<br />
wie tief. Aber auch wenn ihr Geistesriesen wie den hi. Augustinus<br />
nehmt — er ist wohl der bisher gròsste unter ihnen und war gleichzeitig von<br />
ganz echter Demut und demutigem Glauben. Er bleibt das grosse Vorbild der<br />
geistig tatigen und fiihrenden Schicht, iiberzeitlich, durch*alle Jahrhunderte.<br />
Gebt euren Brùdern und Schwestern auch das Beispiel einer unverfàlschten<br />
L,iebe zur Kirche. Wo Iviebe zu Maria, da ist Liebe zur ICirche; wo<br />
Hingabe an die Kirche, da ist Hingabe an Maria. Das eine bedingt und fòrdert<br />
das andere.<br />
Unsere vàterliche Teilnahme gilt besonders denen aus eurer Mitte, die ini<br />
òffentlichen Leben stehen. Ihr diirft euch der Votkskràfte wie der Einzelpersònlichkeiten<br />
ruhmen, die ihr in den Dienst des Vaterlands gestellt habt. Um
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 357<br />
so mehr wagen Wir der Hoffnung Ausdruck zu geben, dass schliesslich doch<br />
auch die letzten Spuren eines ungliickseligen Kulturkampfs ùberlebter Zeit dem<br />
gerechten Empfinden der besten Schichten eures Volkes weichen werde.<br />
Mòge die Fiirbitte und starke Hilfe des hi. Petrus Canisius, dieses Meisters<br />
der Erziehung und Schule, dieses Ratgebers der Grossen seiner Zeit, den<br />
Freiburg mit Stolz zu den Seinen zàhlt und dessen verehrungswtirdige TJeberreste<br />
es an heiliger Statte birgt, auf euch und eurer Mitarbeit im soziallen und<br />
staatlichen Bereich ruhen und sie befruchten.<br />
Diletti figli e figlie!<br />
Mentre l'alba radiosa di sempre nuovi e maggiori progressi materiali parrebbe<br />
promettere al mondo un secolo di tranquillità e di benessere, sul vasto<br />
orizzonte una nera nube fa si che la umanità viva invece sommersa nelle tenebre<br />
dell'angustia e del timore, perchè le stesse conquiste luminose della scienza e<br />
della tecnica, per natura loro così utili all'avanzamento delle opere di pace, si<br />
presentano come apportatrice di desolazione e di rovina.<br />
Il Nostro ultimo Messaggio pasquale, effusione di un cuore di Padre, ha<br />
voluto essere l'eco del Nostro dolore, dinanzi a cosi lamentevole spettacolo, e<br />
una voce ammonitrice, nella tremenda pagina della storia presente, sulla gravità<br />
di sovrastanti pericoli.<br />
Pericoli reali, che però non turbano il vero cristiano, come commoverebbero<br />
invece il viandante ignaro della meta, che improvvisamente venisse assalito<br />
dalla tormenta. Egli, il vero cristiano, crede nella Provvidenza divina, che<br />
dirige i suoi passi, lo sostiene e lo conforta, nei momenti facili, come nelle<br />
difficili congiunture.<br />
Mossi da questo ottimismo cristiano, che mai non può venir meno, perchè<br />
è fondato non sull'arena mobile dei calcoli terreni, ma sulla ferma rocca della<br />
fede, noi tutti, diletti figli e figlie, volgiamo con fiducia filiale lo sguardo a<br />
Maria, Madre di misericordia, sotto la cui potente e universale protezione riponiamo<br />
tutto il nostro avvenire. E perciò<br />
a Lei raccomandiamo primieramente i sacerdoti, i ministri del suo divin<br />
Figlio, affinchè con la santità della vita, la purezza dei costumi, la integrità<br />
della dottrina, il dono totale di sé stessi alla loro altissima vocazione e la loro<br />
instancabile attività al servizio della Chiesa, siano le guide sicure, di cui il<br />
popolo di Dio ha oggi, forse più che mai, bisogno ;<br />
a Lei i legislatori e i reggitori della vostra nazione, perchè consapevoli<br />
della loro responsabilità, promuovano sempre il suo vero bene, specialmente<br />
conformando le sue leggi ai precetti divini ;<br />
a Lei il suo popolo tutto, acciocché, come ha dato al mondo mirabili<br />
esempi di laboriosità, di ordine e di armonia, possa praticare coscienziosamente<br />
anche tutte quelle altre virtù cristiane, che — nella solida pace, nella giusta<br />
libertà e nella conveniente prosperità — rendono felici le nazioni;<br />
a Lei anche tutti coloro che hanno abbandonato la Casa del Padre, onde<br />
ritrovino la fede in Dio e riconquistino il suo paterno amore;<br />
a Lei finalmente affidiamo il mondo intiero, affinchè Maria tenda ad esso<br />
la sua mano soccorrevole e lo conduca al suo Figlio Gesù Cristo, Re e Signore
358 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
dell'universo, vero Dio, luce della umanità, Padre e Redentore delle anime, a<br />
cui sia gloria nei secoli.<br />
Sopra i vostri degnissimi Pastori, sopra i vostri zelanti sacerdoti, sopra<br />
quelli tra voi che con tanto onore rappresentano le autorità dello Stato, sopra<br />
voi tutti, diletti figli e figlie, costì presenti, non meno che su tutti coloro i<br />
quali ascoltano la Nostra voce, sopra Ja vostra amatissima patria, discenda ora,<br />
pegno delle più abbondanti grazie celesti, la Nostra paterna Apostolica Benedizione.<br />
Epistola Pii Pp. XII: Ad Em.um. P. D. Emmannelem HI. Sanctomm MareelUa! et Patri S.<br />
B. E. Presb. Cardinalem Conc.alres Cerejeha, Patriarcham Lisbonensem, qnem Legatnm deligif<br />
ad Congressum Narìalem e fatta Losìianìa, Augustae Bracanim ad Sancraarinm «Moale<br />
da Sameiro » celebrandola. • 25 Mail 1954 (*).<br />
Jucundo admodum animo accepimus, proximo Junio mense, Augustae Bracarum,<br />
in perillustri et prisca Lusitaniae septemtrionails civitate, ad Sanctuarium<br />
celeberrimum « Monte do Sameiro », quod ipsi urbi desuper imminet, Congressum<br />
Marialem ex universa Lusitanorum natione concelebratum iri. Post<br />
enim definitionem dogmatis de Immaculato Virginis Conceptu, cujus memoria<br />
saecularis hoc anno sollemniter celebratur, magnificum Bracarense templum e<br />
solo excitatum est ad felicissimum eventnm commemorandum, praeclarumque<br />
Deiparae Immaculatae simulacrum, quod in eodem tempio insigni pietate colitur,<br />
Romae egregia arte confectum et a Pio PP. IX, Nostro fel. ree. Decessore,<br />
sacro ritu lustratum, quinquaginta abhinc annos aurea corona, ingenti populi<br />
Lusitani frequentia ac laetitia, est feliciter redimitum. Pii autem fideles, haud<br />
parvo numero quotidie, identidem vero magnis crebrisque agminibus ad illud<br />
simulacrum religiose accedunt, ut favorem gratiamque caelestis Matris sibi concilient,<br />
ad angoribus miseriisque mortalis vitae releventur atque ad spem immortalis<br />
aevi erigantur. Conventus igitur Marianus e tota natione, proxitno<br />
mense agendus, minime dubitamus quia eas civibus Lusitanis uberes afferat<br />
utilitates, quas ex aliis in urbe ipsa Bracarensi antehac habitis percipi, Deo<br />
favente, licuit. Quapropter omnia studia atque incepta ad Congressionem Marialem<br />
apparandam non modo probamus ac dilandamus, verum eidem quoque<br />
praeesse exoptamus. Te igitur, DiSecte Fili Noster, qui Patriarchalem sedem<br />
in urbe Lusitaniae capite tenes, quique Romanae purpurae splendore nites,<br />
Legatum Nostrum hisce litteris renuntiamus, ut Nostrani gerens personam,<br />
Congressui Mariali Augustae Bracariae ad Sanctuarium « Monte do Sameiro »<br />
propediem ineundo sollemniter praesideas. Praeterea tibi libenter facultatem<br />
tribuimus, ut, die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus<br />
nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam eisdem<br />
proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Caelestium interea luminum<br />
donorumqne in auspiciutn inque pecnliaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam<br />
Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Archiepiscopo Braca<br />
ta Acta ap. sed., 46 (1954) p. 365-366
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 359<br />
rensi, iisque tmiversis, qui in unum conventuri sunt, Apostolicam Benedictionem<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXV mensis Maji, anno<br />
MDCCCCLTV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Litterae Pii Pp. XII al Em.nm P. D. Petrus lii. SS. Ttinilalis in Monte Pincio S. B. E.<br />
Presb. Cardinalem Gerlier, Arcbiepiscopnm Lagdwtensem ai VUnnensem Allogrogvm, qaam<br />
Legatura rennniiat ad Marialem Cenveatnm e tela Gallia Lngdnni celebrandnm. -<br />
13 Innii 1954 (*).<br />
Auspicato sane contiget, ut, medio vertente anno Deiparae Immaculatae<br />
dicato, Congressus e tota Gallia Marianus concelebretnr in perillustri sede ista<br />
Lugdunensi, sancti Irenaei sanguine irrorata, ad augustum sanctuarium Nostrae<br />
Dominae de Fourvière, quod imminet amplae et praeclarae urbi, quondam celeberrimae<br />
coloniae Romanae, ad locnm sitae, ubi Rhodanus et Sequana placidissime<br />
confluunt. Civitas enim Lugdunensis fuit in Gallia ex antiquioribus,<br />
quae catholicam fidem est amplexa et semper, tot saeculorum decursu, cum<br />
Romana beati Petri Cathedra conjunctissima exstitit; immo prò sua erga Deum<br />
pietate et proximorum cantate inter ceteras laudes gloriari potest, se tam<br />
salutari Operi a Propagatione Fidei nuncupato. incunabula dedisse. Qua autem<br />
veneratione, quam flagranti amore Caelestem Reginam ista civitas prosequatur,<br />
insigne praebuit docnmentum, quum in colle Fourvière e solo excitavit templnm<br />
Nostrae Dominae, quum et lineamentis et artificiis praestabile, tum omne genus<br />
ornatibus abundans, tum potissimum peregrinorum eo pie confluentium numero<br />
celebratum. Argumenta ipsa, quae in proximi Coetibus agenda proponuntnr,<br />
opportuna sane videntur, non modo ad cognitionis Dei Genitricis altiorem in<br />
populo christiano reddendam, verum etiam ad excitandos filiorum animos, ut<br />
Matris vestigia fidelius alacriusque persequantur. Nobis itaque placet indictae<br />
celebrationi auctoritatem et splendorem, per praesentiam quandam Nostram,<br />
adjicere. Quapropter te, Dilecte Fili Noster, qui, jam pridem sumpto ac sublato<br />
signo ilio «Ad Jesum per <strong>Mariani</strong>», incenso studio Deiparae cultus promovendi<br />
totam vitam tuam sacrumque apostolatum nobilitasti, Legatum Nostrum deligimus<br />
ac renuntiamus, ut Nostram gerens personam Romanaque nitens purpura,<br />
Congressui Mariano in metropolitana sede, quam tenes, die nominali tuo<br />
ineundo, sellemniter praesideas. Tibi praeterea facultatem ultro largimur, ut,<br />
die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro<br />
Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, ad<br />
Ecclesiae praescripta lucrandam. Superni interea praesidii conciliatrix et nuntia,<br />
peculiarisque Nostri amoris testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte<br />
Fili Noster, clero ac populo tuae vigilantiae concredito, peramanter in Domino<br />
impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XIII mensis Junii, in festo SS.<br />
Trinitatis, anno MDCCCCLTV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
(*) A età ap. sed., 46 (1954) p. 366-67.
SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI<br />
PII<br />
DIVINA PROVIDENTIA<br />
PAPAE XII<br />
LITTERAE ENCYCLICAE<br />
AD VENERABILES FRATRES<br />
PATRIARCHAS PRIMATES<br />
ARCHIEPISCOPOS EPISCOPOS<br />
ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS<br />
PACEM ET COMMUNIONEM<br />
CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES<br />
DE REGALI<br />
BEATAE MARIAE VIRGINIS DIGNITATE<br />
EIUSQUE TESTO INSTITUENDO<br />
VENERABILIBUS FRATRIBUS<br />
PATRIARCHI PRIMATIBUS<br />
ARCHIEPISCOPI EPISCOPIS<br />
ALIISQUE LOCORUM ORDINARIIS<br />
PACEM ET COMMUNIONEM<br />
CUM APOSTOLICA SEDE HABENTIBUS<br />
PIUS PP. XII<br />
VENERABILES FRATRES<br />
SALUTEM<br />
ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
AD CAELI REGINAM, inde a primis Catholicae Ecclesiae saeculis,<br />
supplices preces ac laudis pietatisque cantus christianus populus<br />
adhibuit, sive cum laetitiae suavitatibus afficeretur, sive<br />
praesertim cum in gravibus periclitaretur rerum augustiis; ac<br />
numquam spes decidit in Divini Regis Iesu Christi Matre reposita,<br />
numquam fides illa elanguit, qua docemur Deiparam Virginem<br />
Mariam in universo terrarum orbe materno animo regnare,<br />
quemadmodum regalis gloriae corona in cadesti redimitur beatitate.<br />
Nos autem post calamitates immanes, quae ob oculos etiam<br />
Nostros, florentes urbes, oppida, pagos innumeris obruerunt ruinis,<br />
cum dolentes videamus tot tantaque animorum mala turbida<br />
quadam eluvione formidolose exundare, cumque cernamus interdum<br />
labare iustitiam, atque passim corruptelarum triumphare<br />
illecebras, in hoc minaci ac trepido rerum discrimine, summa<br />
aegritudine angimur; atque adeo fidentes ad Mariam Reginam<br />
Nostram confugimus, non modo Nostros pietatis sensus eidem<br />
patefacientes, sed eorum etiam omnium, qui christiano gloriantur<br />
nomine.<br />
Meminisse autem placet ac iuvat, Nosmet ipsos, calendis<br />
Novembribus Anni Sacri MDCCCCL, coram ingenti multitudine<br />
cum Patrum Cardinalium, tum sacrorum Antistitum, sacerdotum<br />
et christifidelium, qui undique gentium advenerant, dogma<br />
decrevisse Assumptionis Beatissimae Mariae Virginis in Caelum<br />
(•*), ubi animo corporeque praesens, inter Angelorum Sanctorumque<br />
Caelitum choros regnat una cum Unigena Filio suo. Ac<br />
praeterea, cum saeculum expleretur ex quo imm. mem. Decessor<br />
Noster Pius IX summam Dei Genitricem sanxit ac definivit sine<br />
ulla originalis peccati labe fuisse conceptam, Marialem qui volvitur,<br />
Annum indiximus ( 2 ) ; ac nunc magno cum paterni animi<br />
Nostri solacio cernimus, non modo hac in alma Urbe — praeser-<br />
(-0 Cfr. Constitutio Apostolica Munificentissimus Deus: A. A. S.<br />
XXXXII, 1950, p. 753 sq.<br />
(2) Cfr. Litt. Enc. Fulgens corona: A. A. S. XXXXV, 1953, p. 577 sq.
LITT. ENC. «AD CAELl REGINAM » 395<br />
tim vero in Liberiana Basilica, ubi multitudines innumerae suam<br />
fidem suamque erga caelestem Matrem incensissimam caritatem<br />
significanter testantur — sed in omnibus edam terrarum orbis<br />
partibus, pietatem in Deiparam Virginem etiam atque etiam revirescere,<br />
praecipuaque Mariae tempia frequentissima excepisse<br />
atque adhuc excipere peregrinantium christifidelium agmina supplicantium.<br />
Omnesque norunt Nos, quotiescumque opportunitas data<br />
est, cum nempe Nostros in Christo filios coram admissos allocuti<br />
sumus, vel cum, radiophonicae artis ope, ad longinquos etiam<br />
populos verba fecimus, eos omnes, quos potuimus, adhortatos<br />
esse ad benignissimam ac potentissimam Matrem nostram impensa<br />
ac tenera — ut filios addecet — caritate adamandam. Quam<br />
ad rem peculiari modo in memoriam revocare libet radiophonicum<br />
nuntium, quem ad Lusitanorum populum transmisimus,<br />
cum prodigialis Mariae Virginis imago, quae Fatimae colitur,<br />
aureo diademate redimita fuit ( s ), et quem Nosmet ipsi « Regalitatis<br />
» Mariae nuntium vocavimus (•*).<br />
Iamvero, ut multiplicibus hisce erga magnam Dei Matrem<br />
pietatis Nostraé significationibus, quas christianus populus tam<br />
studiose prosecutus est, quasi cumulum afferamus, itemque ut<br />
Marialem Annum, qui iam ad exitum vergit, feliciter utiliterque<br />
concludamus, utque instantibus petitionibus, quae hac de causa<br />
undique gentium ad Nos pervenerunt, libenter concedamus, festum<br />
liturgicum Beatae Mariae Virginis Reginae instituere decrevimus.<br />
Qua de re non novam veritatem credendam christiano populo<br />
proponere volumus, cum reapse titulus atque argumenta,<br />
quibus regalis Mariae dignitas innititur, iam sint quovis tempore<br />
luculenter expressa, iamque in Ecclesiae documentis habeantur<br />
antiquitus tradita, et in sacrae liturgiae libris.<br />
Quae quidem placet per Encyclicas has Litteras recolere, ut<br />
caelestis Matris nostrae renovemus laudes, utque studiosiorem erga<br />
eam pietatem, non sine spirituali emolumento, in omnium<br />
animis refoveamus.<br />
(3) Cfr. A. A. S. XXXVIII, 1946, p. 264 sq.<br />
(4) Cfr. L'Osservatore Romano, d. 19 Maii, a. 1946.
396 PIUS PP. XII<br />
Christianorum populus, cum, elapsis etiam temporibus non<br />
sine ratione crederet illam, de qua Filius Altissimi natus est, qui<br />
« regnabit in domo Iacob in aeternum » ( 5 ), « Princeps pacis » ( 6 ),<br />
« Rex regum et Dominus dominantium » ( 7 ), prae aliis omnibus,<br />
a Deo creatis, singularia accepisse gratiae privilegia, cumque considerare!<br />
arctam necessitudinem interesse inter matrem et prolem,<br />
regiam excellentiam Dei Genitricis super omnia facile agnovit.<br />
Quamobrem mirum non est iam antiquos Ecclesiae scriptores,<br />
verbis innixos S. Gabrielis Archangeli, qui Mariae Filium<br />
praedixit regnaturum esse in aeternum ( 8 ), verbisque Elisabeth,<br />
quae eam reverenter salutando celebravit « Matrem Domini mei »<br />
( 5 ), Mariam appellasse «Matrem Regis », «Matrem Domini»,<br />
haud obscure significantes eam ex regia Filii sui dignitate praecipuam<br />
quandam habuisse celsitudinem atque praestantiam.<br />
Itaque S. Ephraem, poètico fervens afflatu, sic eam loquentem<br />
inducit : « Caelum sustineat me suis amplexibus, quia prae<br />
ilio honorata sum. Etenim caelum non fuit tibi mater; sed illud<br />
effecisti thronum tuum. Quam honorabilior et venerabilior Mater<br />
Regis throno eius! » ( 10 ). Et alibi sic eam adprecatur : «...<br />
puella Augusta et hera, Regina, Domina sub alis tuis protege,<br />
custodi me, ut ne contra me Satan exultet, qui perniciem creat,<br />
neque adversus me scelestus inimicus extollatur » (•*-').<br />
A S. Gregorio Nazianzeno Maria appellatur : « Mater Regis<br />
totius universi », « Mater Virgo, [quae] totius mundi peperit<br />
Regem » ( 1Z ). Prudentius vero asseverat mirari genetricem<br />
« se Deum genuisse hominem, Regem quoque summum » ( 1S ).<br />
(5) Lue. 1, 32.<br />
(6) h. 9, 6.<br />
(7) Apoc. 19, 16.<br />
(8) Cfr. Lue. 1, 32, 33.<br />
(9) Lue. 1, 43.<br />
(10) S. EPHRAEM, Hymni de B. Maria, ed. Th. J. Lamy, t. II, Mechliniae,<br />
1886, hymn. XIX, p. 624.<br />
(11) Idem, Ocatio ad Ss.mam Dei Matrem; Opera omnia, Ed. Assemani,<br />
t. Ili (graece), Romae, 1747, pag. 546.<br />
(12) S. GREGORIUS NAZ., Poèmata dogmatica, XVIII, v. 58: P. G.<br />
XXXVII 485<br />
(13) PRUDENTIUS, Dittochaeum, XXVII: P. L. LX, 102 A.
LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 397<br />
Regia autem haec Beatae Virginis Mariae dignitas dare aperteque<br />
ab iis significatur et asseritur, qui eam « Dominam », « Dominatricem<br />
», « Reginam » appellane<br />
Iam in quadam homilia, Origeni attributa, Maria ab Elisabeth<br />
non solum vocatur « Mater Domini mei », sed etiam « Tu<br />
Domina mea » ( J -*).<br />
Quod item ex hoc S. Hieronymi loco eruitur, cum ipse inter<br />
varias Mariae nominis interpretationes hanc postremam afferat<br />
sententiam : « Sciendum quod Maria sermone syro Domina nuncupatur<br />
» ( 15 ). Id pariter certiore modo, post ipsum, S. Chrysologus<br />
hisce verbis enuntiat : « Maria hebraeo sermone, latine Domina<br />
nuncupatur: vocat ergo Angelus Dominam, ut Dominatoris<br />
Genetricem trepidatio deserat servitutis, quam nasci et vocari<br />
Dominam ipsa sui germinis fecit et impetravit auctoritas » ( J(J ).<br />
Praeterea Epiphanius, Episcopus Constantinopolitanus,<br />
Summo Pontifici Hormisdae scribens, supplicandum esse dicit, ut<br />
Ecclesiae unitas servetur « grada sanctae et unius essentiae Trinitatis<br />
et intercessionibus Dominae nostrae Sanctae et gloriosae<br />
Virginis et Dei Genetricis Mariae » ( 17 ).<br />
Quidam vero eiusdem aetatis auctor Beatam Virginem, sedentem<br />
ad dexteram Dei, ut prò nobis deprecetur, sollemniter hisce<br />
verbis salutat : « mortalium Dominam, sanctissimam Deiparam<br />
» ( 18 ).<br />
Reginae autem dignitatem pluries Mariae Virgini attribuit<br />
S. Andreas Cretensis; haec enim, exempli gratia, scribit : « Matrem<br />
suam semper Virginem, e cuius utero, ipse Deus exsistens,<br />
humanam induit formam, hodierna die ceu Reginam humani<br />
generis, a terrenis sedibus transfert » ( 19 ). Et alio loco : « Regina<br />
(li) Hom. in S. Lucam, hom. VII; ed. Rauer, Origenes' Werke, T. IX,<br />
p. 48 (ex catena Macarii Chrysocephali). Cfr. P. G. XIII, 1902 D.<br />
(15) S. HIERONYMUS, Liber de nominibus hebraeis: P. L. XXIII, 886.<br />
(J6) S. PETRUS CHRYSOLOGUS, Sermo 142, De Annuntiatione B. M.<br />
V.: P. L. LII, 579 C; cfr. etiam 582 B; 584 A: «Regina totius exstitit<br />
castitàtis >.<br />
(17) Retatio Epiphanii Ep. Constantin.: P. L. LXIII, 498 D.<br />
(18) Encomium in Dormitionem Ss.mae Deiparae (inter opera S. Modesti):<br />
P. G. LXXXVI, 3.306 B.<br />
(19) S. ANDREAS CRETENSIS, Homilia II in Dormitionem Ss.mae Deiparae:<br />
P. G. XCVII, 1079 B.
398 PIUS PP. XII<br />
totius humani generis, nuncupationem cum usu sinceram retinens,<br />
quae, uno excepto Deo, rebus omnibus excelsior ( zo ).<br />
Itemque S. Germanus humilem Virginem hisce verbis alloquitur<br />
: « Sede, Domina, decet enim, Regina cum sis et prae omnibus<br />
regibus gloriosa, sublimi loco sedere » ( Z1 ) ; eamque vocat :<br />
« terrigenarum omnium Dominam » ( 22 ).<br />
A Sancto autem Ioanne Damasceno nuncupatur: «Regina,<br />
hera, Domina » ( 23 ), atque etiam : « omnis creaturae Domina »<br />
(^) ; et ab antiquo quodam Ecclesiae Occidentalis scriptore vocatur:<br />
« felix Regina », « iuxta Genitum Regem Regina perennis »,<br />
cuius « caput niveum ornatur diademate fulvo » C® 5 ).<br />
Ac denique S. Ildefonsus Toletanus omnes fere honoris titulos<br />
hac salutatione complectitur : « O Domina mea, dominatrix<br />
mea; dominans mihi, Mater Domini mei. ... Domina inter<br />
ancillas, Regina inter sorores » ( se ).<br />
Ex his aliisque paene innumeris testimoniis, antiquitus traditis,<br />
Ecclesiae theologi eiusmodi dòctrinam haurientes, Beatissimam<br />
Virginem appellarunt rerum omnium creatarum Reginam,<br />
mundi Reginam, universorumque Dominam.<br />
Summi autem Ecclesiae Pastores officii sui esse duxerunt<br />
christiani populi pietatem erga caelestem Matrem ac Reginam<br />
suis laudibus hortationibusque probare ac provehere. Itaque, ut<br />
recentiorum Pontificum documenta silentio praetereamus, haec in<br />
memoriam revocare iuvat : septimo nempe iam saeculo Decessorem<br />
Nostrum S. Martinum I Mariam appellavisse « Dominam<br />
nostram gloriosam, semper Virginem » C 27 ) ; S. Agathonem vero<br />
in epistula synodali, ad Patres Concilii Oecumenici sexti missa,<br />
(30) Id., Homilia III in Dormitionem Ss.mae Deiparae: P. G. XCVII,<br />
1099 A.<br />
(2J) S. GERMANUS, In Praesentationem Sanctissimae Deiparae, I : P. G.<br />
XCVIII, 303 A.<br />
(22) Id., In Praesentationem Ss.mae Deiparae, II: P. G. XCVIII, 315 C.<br />
(23) S. IOANNES DAMASCENUS, Homilia I in Dormitone B. M. V. :<br />
P. G. XCVI, 719 A.<br />
(H) là., De Me ortkodoxa, I, IV, e. 14: P. G. XLIV, 1158 B.<br />
(25) De laudibus Mariae (inter opera Venantii Fortunati): P. L.<br />
LXXXVIII, 282 B et 283 A.<br />
(36) ILDEFONSUS TOLETANUS, De virginitate perpetua B. M. V.:<br />
P. L. XCVI, 58 A D.<br />
(27) S. MARTINUS I, Epist. XIV: P. L. LXXXVII, 199-200 A.
LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 399<br />
eam dixisse « Dominam nostrana, vere et proprie Dei Genetricem<br />
» ( 2S ) ; ac saeculo octavo Gregorium II, in epistula ad S. Germanum<br />
Patriarcham data, et in septimo Concilio Oecumenico,<br />
Patribus omnibus conclamantibus lecta, Deiparam vocasse :<br />
« omnium Dominam ac veram Dei matrem », itemque « omnium<br />
Christianorum Dominam » ( 29 ).<br />
Haec praeterea memorare libet : cum Decessor Noster imm.<br />
ree. Xystus IV favorabili animo doctrinam illam attigit de immaculato<br />
Beatae Virginis conceptu, Apostolicas Litteras « Cum<br />
praeexcelsa » ( 3, °) ab hisce verbis exorsum esse, quibus Maria<br />
« Regina » nuncupatur, « quae pervigil ad Regem, quem genuit,<br />
intercedit ». Quod pari modo Benedictus XIV asseveravit in Apostolicis<br />
suis Litteris « Gloriosae Dominae » in quibus Maria « Regina<br />
caeli et terrae » vocatur, eique Supremum Regem quodammodo<br />
suum tradidisse asseritur imperium » ( sl ).<br />
Quapropter S. Alfonsus De Ligorio omnia superiorum saeculorum<br />
testimonia amplexus, haec piissime scribit : « Quoniam<br />
Maria Virgo ad tam excelsam dignitatem evecta fuit, ut regum<br />
Regis Mater esset, ideirco iure meritoque Ecclesia eam Reginae<br />
titulo decoravit ( 3Z ).<br />
II<br />
Sacra vero liturgia, quae doctrinae a maioribus traditae et<br />
a christiano populo creditae est veluti fidele speculum, per omnis<br />
aetatis decursum, sive in Oriente, sive in Occidente, caelestis Reginae<br />
laudes cecinit perenniterque canit.<br />
Insonant quidem ex Oriente fervidae voces : « O Dei Genitrix,<br />
hodie in caelum translata es Cherubini curribus, Tibique<br />
Seraphim ministrant, atque caelestis militiae agmina coram Te<br />
procumbunt » ( ss ).<br />
Atque etiam : « O iuste, beatissime (Ioseph), cum ex regali<br />
(*8) S. AGATHO: P. L. LXXXVII, 1221 A.<br />
(«9) HARDOUIN, Ada Conciliotum, IV, 234; 238: P. L. LXXXIX,<br />
508 B.<br />
(SO) XYSTUS IV, Bulla Cum praeexcelsa, d. d. 28 Febr. a. 1476.<br />
(31) BENEDICTUS XIV, Bulla Gloriosae Dominae, à. d. 27 Sept. a. 1748.<br />
(Sé) S. ALFONSO, Le glorie di Maria, p. I, e. I, § 1.<br />
(33) Ex liturgia Armenorum: in festo Assumptionis, hymnus ad Matutinum.
400 Plus PP. xii<br />
progenie ortus sis, ex omnibus delectus es sponsus Reginae purae,<br />
quae Iesum Regem ineffabiliter pariet » (**). Itemque : « Hymnum<br />
fundam Matri Reginae, ad quam cum gaudio celebraturus<br />
accedam, ut eius mirabilia laetus canam... O Domina, lingua nostra<br />
te digne laudare nequit; quia Tu, quae Christum Regem genuisti,<br />
supra Seraphim exaitata es... Salve, o Regina mundi, salve<br />
o Maria, omnium nostrum Domina » ss ).<br />
In « Missali » autem Aethiopico legimus : « O Maria, centrum<br />
totius mundi, ...Tu maior es quam Cherubim multis oculis<br />
praediti, et Seraphim sex alis ornati... Caelum et terra omnino<br />
piena est sanctitatis gloriae tuae » ( se ).<br />
Concinit autem Ecclesia latina vetustam illam ac dulcissimam<br />
precationem, quae « Salve Regina » nuncupatur, et iucundas<br />
antiphonas « Ave, Regina coelorum », « Regina coeli laetare<br />
», et eas pariter, quae in Beatae Mariae Virginis festis recitari<br />
solent : « Astitit Regina a dextris tuis in vestitu deaurato, circumdata<br />
varietate » ( 37 ) ; « Teque Reginam celebrat potentem terra<br />
polusque » ( 38 ) ; « Hodie Maria Virgo caelos ascendit : gaudete<br />
quia cum Christo regnat in aeternum » ( 39 ).<br />
Quibus quidem praeter alia addendae sunt Litaniae Lauretanae,<br />
quae populo christiano Mariam Reginam identidem invocandam<br />
cotidie suadent. Atque etiam Mariae imperium, quod<br />
caelum terramque complectitur, iam a multis elapsis saeculis christiani<br />
meditali solent, quintum memoria recolentes' gloriosum<br />
mysterium Marialis Rosarii, quod potest caelestis Reginae mystica<br />
appellar! corona.<br />
Ars denique, quae christianis principiis innititur eorumque<br />
permovetur afflatu, utpote quae ingenuam sponteque editam christifidelium<br />
pietatem fideliter interpretetur, inde ab Ephesino Concilio,<br />
ut Reginam et Imperatricem Mariam effingit, regio in solio<br />
sedentem, regalibus ornatam insignibus, diademate redimitam,<br />
(Si) Ex Menaeo (byzantino) : Dominica post Natalem, in Canone, ad<br />
Matutinum.<br />
(35) Officium hymni 'Axdtioto? (in ritu byzantino).<br />
(36) Missah Aethiopicum, Anaphora Dominae nostrae Mariae, Matris<br />
Dei.<br />
(37) Brev. Rom., Versiculus sexti Respons.<br />
(38) Festum Assumptionis; hymnus Laudum.<br />
(39) Ibidem, ad Magnificat II Vesp.
LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 401<br />
atque Angelorum Sanctorumque Caelitum circumfusam cohorte,<br />
quippe quae non modo in naturae res ac vires dominetur, sed in<br />
pravos quoque Satanae impulsus. Iconographia, ad regiam etiam<br />
Beatae Virginis Mariae dignitatem quod attinet, operibus, summo<br />
pulcherrimoque artificio factis, quovis tempore ditata est; atque<br />
eo usque processit ut divinum Redemptorem nostrum, fulgenti<br />
corona Matrem suam redimientem, coloribus redderet.<br />
Eiusmodi populari pietati obsecundantes, Romani Pontifices<br />
saepenumero Deiparae Virginis imagines, publica iam veneratione<br />
insignes, vel propriis ipsi manibus, vel per sacros ab se<br />
delegatos Antistites, diademate decorarunt.<br />
Ili<br />
Ut iam supra attigimus, Venerabiles Fratres, cum ex documentis<br />
antiquitus a maioribus traditis, tum ex sacra Liturgia,<br />
praecipuum, quo regalis Mariae dignitas innititur, principium<br />
procul dubio est divina eius maternitas. Quandoquidem enim in<br />
Sacris Litteris de Filio, quem Virgo concipiet, haec sententia legitur<br />
: « Filius Altissimi vocabitur, et dabit UH Dominus Deus sederci<br />
David patris eius et regnabit in domo lacob in aeternum et<br />
regni eius non erit finis » (W), ac praeterea Maria « Mater Domini<br />
» (4 1 ), nuncupatur, inde facile eruitur ipsam quoque esse<br />
Reginam, quippe quae Filium genuerit, qui eodem momento quo<br />
conceptus est, propter hypostaticam humanae naturae cum Verbo<br />
unionem, Rex, etiam ut homo, erat et rerum omnium Dominus.<br />
Itaque iure meritoque S. Ioannes Damascenus haec scribere<br />
potuit : « Vere omnis creaturae Domina facta est cum Creatoris<br />
Mater exstitit » (b 2 ) ; parique modo affirmari potest primum, qui<br />
regium Mariae munus cadesti ore nuntiavit, ipsum fuisse Gabrielem<br />
Archangelum.<br />
Attamen Beatissima Virgo Maria non tantum ob divinam<br />
suam maternitatem Regina est dicenda, sed etiam quia ex Dei voluntate<br />
in aeternae salutis nostrae opere eximias habuit partes.<br />
« Quid possit iucundius nobis suaviusque ad cogitandum accidere<br />
(¥>) Lue 1, 32. 33.<br />
(41) Ibid. 1, 43.<br />
(4%) S. IOANNES DAMASCENUS, De fide orthodoxa, 1. IV, e. 14, P.<br />
G. XCIV, 1158 s. B.
402 Plus PP. XII<br />
— ut Decessor Noster fel. ree. Pius XI scribebat — quam Christum<br />
nobis iure non tantum nativo, sed etiam acquisito, scilicet<br />
Redemptionis imperare? Servatori enim nostro quanti steterimus<br />
obliviosi utinam homines recolant omnes: "non corruptibilibus<br />
auro vel argento redempti estis,... sed pretioso sanguine quasi<br />
Agni immaculati Christi et incontaminati" (•#). Iam nostri non<br />
sumus, cum Christus " pretio magno " (44) nos emerit » (4 5 ).<br />
Iamvero in hoc perficiendo redemptionis opere Beatissima<br />
Virgo Maria prof ecto f uit cum Christo intime consociata ; merito<br />
igitur in Sacra Liturgia canitur : « Stabat Sancta Maria Caeli<br />
Regina et mundi Domina iuxta crucem Domini Nostri lesu Christi<br />
dolorosa » (4 6 ). Quapropter, ut iam media aetate piissimus S.<br />
Anselmi discipulus scribebat, « sicut... Deus sua potentia parando<br />
cuncta, pater est et Dominus omnium, ita Beata Maria suis<br />
meritis cuncta reparando, Mater est et Domina rerum ; Deus enim<br />
est Dominus omnium, singula in sua natura propria iussione<br />
constituendo, et Maria est Domina rerum, singula congenitae dignitari<br />
per illam, quam meruit gratiam, restituendo » (47). Etenim,<br />
« sicut Christus, eo quod nos redemit, speciali titulo Dominus<br />
est ac Rex noster, ita et Beata Virgo, propter singularem<br />
modum, quo ad nostram redemptionem concurrit, et substantiam<br />
suam ministrando, et illum prò nobis voluntarie offerendo, nostramque<br />
salutem singulariter desiderando, petendo, procurando<br />
» (#).<br />
Quibus ex rationibus huiusmodi argumentum eruitur : si<br />
Maria, in spirituali procuranda salute, cum lesu Christo, ipsius<br />
salutis principio, ex Dei placito sociata fuit, et quidem simili quodam<br />
modo, quo Heva fuit cum Adam, mortis principio, consociata,<br />
ita ut asseverari possit nostrae salutis opus, secundum quandam<br />
« recapitulationem » (4$) peractum fuisse, in qua genus hu-<br />
(43) I Petr. 1, 18, 19.<br />
(+*) / Cor. 6, 20.<br />
(45) Plus XI, Litt. Enc. Quas pcimas: A. A. S. XVII, 1925, p. 599.<br />
(Jfi) Festum septem dolorum B. Mariae Virg., Tractus.<br />
(47) EADMERUS, De excellentia Virginis Mariae, e. 11: P. L. CLIX,<br />
508 A B.<br />
(48) F. SUAREZ, De mysteriis vitae Christi, disp. XXII, sect. II ed.<br />
Vivès, XIX, 327.<br />
(49) S. IRENAEUS, Adv. haer., V, 19, 1: P. G. VII. 1175 B.
LITT. ENC. « AD CAELI REGINAM » 403<br />
manum, sicut per virginem morti adstrictum fuit, ita per virginem<br />
salva tur; si praeterea asseverari itidem potest hanc gloriosissimam<br />
Dominam ideo fuisse Christi matrem delectam « ut redimendi generis<br />
humani consors efficeretur » ( 50 ), et si reapse « ipsa fuit quae<br />
vel propriae vel hereditariae labis expers, arctissime semper cum<br />
Filio suo coniuncta, eundem in Golgotha, una cum maternorum<br />
iurium maternique amoris sui holocausto, nova veluti Heva, prò<br />
omnibus Adae filiis, miserando eius lapsu foedatis, aeterno Patri<br />
obtulit » ( 51 ) ; inde procul dubio concludere licet, quemadmodum<br />
Christus, novus Adam, non tantum quia Dei Filius est, Rex dici<br />
debet, sed etiam quia Redemptor est noster, ita quodam analogiae<br />
modo, Beatissimam Virginem esse Reginam non tantummodo<br />
quia mater Dei est, verum etiam quod nova veluti Heva<br />
cum novo Adam consociata fuit.<br />
Iamvero piena, propria et absoluta significatione, unus Iesus<br />
Christus, Deus et homo, Rex est; attamen Maria quoque, quamvis<br />
temperato modo et analogiae ratione utpote Christi Dei mater,<br />
socia in divini Redemptoris opera, et in eius cum hostibus<br />
pugna in eiusque super omnes adepta Victoria, regalem participat<br />
dignitatem. Ex hac enim cum Christo Rege coniunctione<br />
splendorem celsitudinemque attingit, qua creatarum rerum omnium<br />
excellentiam exsuperat; ex hac cum Christo coniunctione<br />
regalis facultas oritur, qua ipsa potest Divini Redemptoris Regni<br />
dispensare thesauros; ex hac denique cum Christo coniunctione<br />
materni eius patrocinii apud Filium et Patrem elicitur exhausta<br />
numquam efficacia.<br />
Nullum igitur dubium est Mariam Sanctissimam dignitate<br />
sua super omnes res creatas excellere itemque super omnes post<br />
Filium suum obtinere primatum. « Tu denique — ita S. Sophronius<br />
— omnem creaturam longe transgressa es... quid sublimius<br />
esse queat hoc gaudio, o Virgo Mater? Seu quid excellentius esse<br />
possit hac gratia, quam tu sola divinitus sortita es? » ( 52 ). Cui<br />
praeconio hanc laudem S. Germanus adiungit : « Superat creata<br />
(50) pius XI, Epist. Auspicatiti profecto: A. A. S. XXV, 1933, p. 80.<br />
(51) Plus XII, Litt. Enc. Mystici Corpon's: A. A. S. XXXV, 1943,<br />
p. 247. i<br />
(52) S. SOPHRONIUS, In Annunciationem Beatae Mariae Virginis: P.<br />
G. XCVIII, 354 B.
404 Plus PP. XII<br />
omnia tuus honor et dignitas; prae angelis maior excellentia tua »<br />
( ss ). Ac S. Ioannes Damascenus eo usque procedit, ut in hanc<br />
exeat sententiam : « Infinitum Dei servorum ac Matris discrimen<br />
est » (54).<br />
Ad hunc excellentissimum intellegendum dignitatis gradum,<br />
quem Deiparens super creata omnia adepta est, considerare iuvat<br />
Sanctam Dei Genetricem iam in primo temporis momento, quo<br />
concepta fuit, tali gratiarum abundantia repletam fuisse, ut Sanctorum<br />
omnium gratiam superaret. Quapropter — ut Decessor<br />
Noster fel. ree. Pius IX in Litteris Apostolicis scripsit — ineffabilis<br />
Deus « illam longe ante omnes angelicos spiritus cunctosque<br />
Sanctos, caelestium omnium charismatum copia de Thesauro<br />
divinitatis deprompta ita mirifice cumulavit, ut ipsa ab omni<br />
prorsus peccati labe semper libera, ac tota pulchra et perfecta,<br />
eam innocentiae et sanctitatis plenitudinem prae se ferret, qua<br />
maior sub Deo nullatenus intelligitur et quam praeter Deum nemo<br />
assequi cogitando potest » i 55 ).<br />
Praeterea Beata Virgo non solummodo supremum, post<br />
Christum, excellentiae ac perfectionis gradum obtinuit, verum<br />
etiam aliquam illius efficacitatis participationem, qua eius Filius<br />
ac Redemptor noster in mentes et in voluntates hominum regnare<br />
iure meritoque dicitur. Si enim Verbum per Humanitatem<br />
assumptam miracula patrat et gratiam infundit, si Sacramentis,<br />
si Sanctis suis tamquam instrumentis utitur ad animorum salutem,<br />
cur Matris suae Sanctissimae munere et opere non utatur ad<br />
Redemptionis fructus nobis impertiendos? « Maternum sane —<br />
ita idem Decessor Noster imm. mem. Pius IX — in nos gerens<br />
animum nostraeque salutis negotia tractans, de universo humano<br />
genere est sollicita, caeli terraeque Regina a Domino constituta,<br />
ac super omnes Angelorum choros Sanctorumque Caelitum ordines<br />
exaitata, adstans a dexteris unigeniti Filii sui Domini Nostri<br />
Iesu Christi, maternis suis precibus validissime impetrat, et quod<br />
quaerit invenit, ac frustrari non potest » ( 5€ ). Quam ad rem alius<br />
(53) s. GERMANUS, Hom. II in Dormitionem Beatae Maciae Virginia:<br />
P. G. XCVIII, 354 B.<br />
(H) S. IOANNES DAMASCENUS, Hom. I in Dormitone Beatae Marine<br />
Virginia : P. G. XCVI, 715 A.<br />
(55) Pius IX, Bulla Ineffabilis Deus: Acta Pii IX, I, p. 597-598.<br />
(50) Ibid. p. 618.
LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 405<br />
Decessor Noster fel. ree. Leo XIII edixit Beatissimae Virgini Mariae<br />
in gratiarum largitione concessam esse « paene immensam »<br />
potestatem ( 57 ) ; ac S. Pius X adiungit Mariam hoc munus obire<br />
« veluti materno iure » ( 55 ).<br />
Glorientur itaque omnes christifideles se Deiparae Virginis<br />
imperio subici, quae et regali gaudet potestate et materno flagrat<br />
amore.<br />
In his tamen aliisve quaestionibus ad Beatam Virginem<br />
spectantibus, curent theologi ac divini verbi praecones ut quasdam<br />
e recto itinere aberrationes devitent, ne in duplicis generis<br />
errores inducantur; caveant nempe et sententias fundamento carentes<br />
ac verità tem quadam verborum superlatione excedentes; et<br />
nimiam mentis angustiam in singulari illa, omnino excelsa, immo<br />
fere divina Deiparae dignitate consideranda, quam quidem Doctor<br />
Angelicus eidem agnoscendam esse docet « ex bono infinito quod<br />
est Deus » ( ó9 ).<br />
Ceteroquin hoc etiam in christianae doctrinae capite, sicut in<br />
aliis, « proxima et universalis veritatis norma » vivum Ecclesiae<br />
Magisterium omnibus prostat, quod Christus constituit « ad ea<br />
quoque illustranda et enudeanda quae in fidei deposito nonnisi<br />
obscure ac veluti implicite continentur ( 60 ).<br />
IV<br />
E christianae igitur vetustatis monumentis, e liturgicis precibus,<br />
ex indito christiano populo religionis sensu, ex operibùs<br />
arte confectis, undique collegimus voces quae asserunt Deiparam<br />
Virginem regali dignitate praestare; rationes etiam quas S. Theologia<br />
ex divinae fidei thesauro deducendo astruit eandem veritatem<br />
prorsus confirmare arguimus. Tot ex allatis testimoniis quasi<br />
latissime resonans concentus efficitur qui extollit regii honoris<br />
praecelsum fastigium Dei hominumque Matris, cui cuncta creata<br />
(57) LEO XIII, Litt. Enc. Adiutricem populi: A. S. S. XXVIII, 1895-<br />
1896, p. 130.<br />
(58) pius X, Litt. Enc. Ad diem illum: A. S. S. XXXVI, 1903-1904,<br />
p. 455.<br />
(59) S. THOMAS, Stimma Theol., I, q. 25, a. 6, ad 4.<br />
(60) Plus XII, Litt. Enc. Humani generis: A.A.S., XLII, 1950, p. 569.
406 PIUS PP. XII<br />
subsunt, quae est « exaitata super choros angelorum ad caelestia<br />
regna » ( S1 ).<br />
Cum vero, maturo ponderatoque Consilio, persuasum Nobis<br />
habeamus magna oritura esse Ecclesiae emolumenta, si quasi in<br />
suo candelabro rutilantior lucerna posita, illa solide probata veritas<br />
manifestior omnibus refulgeat, Apostolica Nostra Potestate<br />
decernimus et instituimus festum Mariae Reginae, quod toto terrarum<br />
orbe quotannis die XXXI mensis Maii est celebrandum.<br />
Itemque id iubemus ut eodem die humani generis consecratio Immaculato<br />
Cordi Beatae Virginis iteretur. In hoc enim magna<br />
spes nititur, fore ut felix oriatur aevum, religionis triumpho et<br />
Christiana pace serenum.<br />
Quapropter videant omnes ut, ad solium miserationis et<br />
gratiae Reginae et Matris nostrae perituri opem in adversis rebus,<br />
lucem in tenebris, solarium in moerore ac fletu, accedant maiore<br />
quam antea nunc fiducia freti; et quod praecipuum est, contendant<br />
ut ex peccati servitute sese eripiant, atque tantae Matris regali<br />
sceptro, fragranti filiorum immixtum pietati, indeclinabile<br />
exhibeant obsequium. Populorum multitudine eius frequententur<br />
tempia celebrentur festa ; precatoria eius corona omnium in<br />
manibus versetur; atque in sacris aedibus, in domibus, in valetudinariis,<br />
in vinculis publicis, ad eius concinendas laudes vel paucorum<br />
christifidelium coetus, vel conferta agmina consociet. Summo<br />
in honore sit Mariae nomen, quod nectare dulcius et gemma<br />
quavis pretiosius est; ne quispiam in ipsum, tanta maiestate decorum<br />
et materna gratia venerabile, exsecranda verba coniciat, quod<br />
quidem foedi animi indicium est; neve aliquid debita reverentia<br />
carens proferre audeat.<br />
Caelestis Reginae nostraeque Matris amantissimae excelsas<br />
virtutes contendant omnes, prò sua cuiusque condicione, suos in<br />
animos suosque in mores vigili actuosoque studio referre. Inde<br />
enim consequetur ut qui christiano nomine censentur, tantam<br />
colentes imitantesque Reginam ac Parentem, tandem haud fallacis<br />
nominis fratres se sentiant, ac pertaesi invidias et nimium habendi<br />
cupiditates, socialem amorem provehant, tenuium iura vereantur,<br />
pacem diligant. Neve igitur quisquam se putet Mariae<br />
(&0 Ex Breo. Rom. : Festum Assumptionis Beatae Mariae Virginis.
LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 407<br />
filium, facile in eius praesentissimam tutelam accipiendum, nisi<br />
ad eius exemplar iustum, mitem et castum se praestiterit, et verae<br />
notae fraternitatis studium non laedendo et nocendo, immo iuvando<br />
et solando, contulerit.<br />
Sunt in nonnullis orbis terrarum regionibus qui ob christianum<br />
nomen per iniuriam vexantur atque divinis humanisque<br />
libertatis iuribus destituuntur; quae ad arcenda mala nihil adhuc<br />
valent iustissimae expostulationes, atque iteratae querelae. Ad insontes<br />
afflictosque filios convertat misericordes oculos suos, quorum<br />
lumen tempestates nimbosque serenando depellit, potens rerum<br />
aevorumque Domina, quae novit virginei pondere pedis pacare<br />
proterva; atque illis haud sero concedat ut libertate tandem<br />
debita fruentes, publica religionis officia obire queant; atque dum<br />
Evangelii causae inserviunt, concordi opera et egregiis virtutibus,<br />
quae inter dura in exemplum fulgent, terrestrium quoque civitatum<br />
robori et incrementis prosint.<br />
Opinamur etiam id, quod per Encyclicas has Litteras instituimus<br />
festum, quo luculentius omnes agnoscant ac studiosius<br />
venerentur Deiparae clemens maternumque imperium, multum<br />
ad id conferre posse ut gentium pax, quam res anxietatis plenae<br />
cotidie fere conturbant, servetur, solidetur, perennet. Nonne ea<br />
arcus est ad Deum positus in nubibus, paciferi foederis signum?<br />
( 62 ). « Vide arcum, et benedic eum qui fecit illum, valde speciosus<br />
est in splendore suo : gyravit caelum in circuitu gloriae suae,<br />
manus Excelsi aperuerunt illum » ( 6S ). Quisquis igitur est qui<br />
caelestium hominumque Dominam colit, — nemo autem se solutum<br />
arbitretur ab hoc impendendo grati amantisque animi tributo<br />
— praesentissimam invocet Reginam, sequestram pacis; in<br />
honore habeat, ac tueatur pacem, quae minime est impunita nequitia,<br />
minime infrenata libertas, sed sub divinae voluntatis nutu<br />
et imperio bene ordinata concordia ; ad quam tegendam et augendam<br />
materna Mariae Virginis hortamina et iussa impellunt.<br />
Plurimum cum optemus, ut Regina Materque Christiani<br />
populi haec vota nostra suscipiat et sua hilaret pace concussas<br />
odiis terras, et nobis omnibus Iesum post hoc exsilium ostendat,<br />
qui erit pax et gaudium nostrum perpetuum; vobis, Venerabiles<br />
(62) Cfr. Gen. 9, 13.<br />
(63) Eccli. 43, 12-13.
408 PIUS PP. XII<br />
Fratres, et gregibus vestris, omnipotentis Dei auxilii auspicem,<br />
nostraeque caritatis testem, apostolicam Benedictionem peramanter<br />
impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, in Festo Maternitatis Beatae<br />
Mariae Virginis, die XI mensis Octobris anno MDCCCCLIV,<br />
Pontificatus Nostris sexto decimo.<br />
PIUS PP. XII
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong><br />
<strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Summus Pontifex<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.ura P. D. Valerinm lii. S. Silvestri in Capite S.B.E. Presa. Cardinalem<br />
Valeri, Praeiecrum S. Congregationis de Beligiosis, qnem Legatimi miitii ad Conveninra<br />
Marialem e tela Canadensi regione ad Sandnarinm B. Hariae V. indictnm, « Capde-la-Nadeleine<br />
» nuncnpainm, in Trilluvianensi dioecesi. - 2 Inlii 1954. (*)<br />
Permagnus profecto exstat amor in catholica Canadensium natione studiumque<br />
vehemens divinae religionis, quam majores eorum primum et maxime<br />
ex Gallia, tum ex Hibernia, mox deniqne aliunde auspicato advecti sunt, quamque<br />
et ipsi sancte fideliterque coluerunt et posteris inviolate servandam tradiderunt.<br />
Ab ejusdem nationis primordiis constans quoque semper fuit Apostolicae<br />
hujus Sedis cum Canadensibus vicissitudo benevolentiae consuetudoque<br />
officiorum. Quanta vero sit populi illius pietas erga Beatam Mariam Virginem,<br />
magnificum dedit testimonium Congressus Marialis, qui, septem abhinc annos,<br />
exeunte saeculo ab Octaviensi archidioecesi condita, in ipsa urbe Octavia ex<br />
tota regione Canadensi habitus est, quique Nostra per Legatum praesentia splendidior<br />
effectus, secundum piane felicemque exitum sortitus est. Nunc autem,<br />
hoc vertente anno Deiparae Immaculatae dicato, novus Conventus Marialis e<br />
tota Canadia proximo mense Augusto celebrabitur, ad sanctuarium Nostrae Dominae<br />
de Cap, et simulacrum Mariae Virginis, quod in eo religiosissime colitur,<br />
sollemni ritu coronabitur. Quapropter Nos indictam Congressionem, ad religionem<br />
Deiparae in populo exacuendam, non modo probamus ac dilaudamus, verum<br />
etiam, prò Nostra in Canadensem Nationem benevolentia, eidem praesentes<br />
esse ac praeesse exoptamus. Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui Romanae purpurae<br />
splendore praefulges, prò egregia tua erga Caelestem Matrem pietate,<br />
Legatum Nostrum hisce litteris elgimus ac renuntiamus, ut in sanctuario Nostrae<br />
Dominae de Cap, in Trifluvianensi dioecesi de Canada sito, perinsigne<br />
Virginis simulacrum nomine Nostro Nostraque auctoritate aurea corona exornes<br />
et Congressui Mariali e tota Canadia ibidem ineundo, Nostram gerens personam,<br />
sollemniter praesideas. Quo autem ipsius Conventus celebratio majores pariat<br />
spirituales fructus, tibi ultro potestatem damus, ut, die constituta, Sacro pontificali<br />
ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro benedicas, plenariam<br />
indulgentiam iisdem proponens, assuetis Ecclesiae condicionibus lucrandam.<br />
Divinorum interea donorum conciliatrix et nuntia, peculiarisque Nostrae dilectionis<br />
testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, Venerabili<br />
Fratri Episcopo Trifluvianensi, iisque omnibus, qui sacris sollemnibus<br />
intererunt, amantissime in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die II mensis Julii, in Visitatione<br />
Beatae Mariae Virginis, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 481-482.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 509<br />
Allocali» Pii Pp. XII iis qaae inierfnemni Convenlni Solaliiaiis inlernalionalis «Filiarnm<br />
Hariae Inunacnlaiae », Bomae habiio. - 17 Innii 1954. (*)<br />
Chères Enfants de Marie Immaculée,<br />
Dans l'Encyclique « Fulgens Corona», par laquelle Nous avons proclamé<br />
l'Année mariale actuellement en cours, Nous demandions à tous les fidèdes que<br />
cette année fùt marquée par une étude plus attentive des prérogatives de Marie<br />
en vue de mieux l'imiter et de la prier davantage. Nous les invitkms aussi à<br />
prendre part aux fètes, congrès ou pèlegrinages, organisés en l'honneur de la<br />
Mère de Dieu. Or vous avez, chères Enfants, réalisé à la lettre Nos désirs,<br />
avec une docilité et un empressement qui réjouissent Notre coeur et Nous font<br />
augurer les meilleurs fruits pour votre Association internationaJe, pour vos<br />
différents groupes et pour chacune d'entre vous.<br />
Qui d'ailleurs était mieux préparé à comprendre pleinement le sens profond<br />
de ces manifestations ? N'étes-vous pas à titre special les enfants de<br />
l'Immaculée, par votre consécration individuelle mùrement réfléchie, souvent<br />
renouvelée et loyalement pratiquée? Cette année doit donc marquer une grande<br />
date dans votre histoire. Il y a sept ans, la canonisation de Sainte Catherine<br />
Labouré coìncidait providentie&lement avec le centenaire de votre Association,<br />
et de méme que la naissance de celle-ci a prelude à la définition du dogme de<br />
l'Immaculée Conception, en enflammant d'une intense dévotion les àmes ravies<br />
de ce grand privilège marial, ainsi le pèlerinage qui s'achève aujord'hui à Rome<br />
doit, Nous le souhaitons vivement, stimuler l'ardeur de votre piété et l'élan<br />
généreux de vos activités apostoliques. Nous savons que c'est la préoccupation<br />
de vos directeurs et des animatrices de vos groupes, et Nous pensons que par<br />
leur intermédiaire, comme jadis par la voix de sa fidèle servante, Catherine<br />
Labouré, Marie veut auiourd'hui renouveler son invitation aux àmes ferventes et<br />
faire converger leurs regards et leurs coeurs vers ses mains de gràce, dont ne<br />
cessent de jaillir des rayons de lumière : « O Marie concue sans péché, priez<br />
pour nous qui avons recouis à vous n.<br />
Puissiez-vous, chères enfants de Maria Immaculée, mettre dans cette invocation,<br />
diffusée à travers l'univers chrétien par la médaille miraculeuse, toute<br />
l'admiration et toute la confiance que mérite votre celeste patronne. Marie, à<br />
vrai dire, est la mère de tous les chrétiens ; mais l'origine surnaturelte de votre<br />
Association, l'application qua vous avez mise à pénétrer la grandeur de ses<br />
privilèges, l'amour avec lequel vous vous ètes consacrées à Elle, sont autant<br />
de liens qui vous unissent à l'Immaculée d'une facon particulière. Entretenez<br />
donc à son égard la plus vive admiration! Ne craigntz jamais d'exalter trop celle<br />
qui resplendira dans l'éternité comme le chef-d'oeuvre de Dieu, la plus merveilleuse<br />
des créatures, le miroir le plus éclatant des perfections divines. C'est<br />
pour devenir la Mère de Dieu qu'elle a recu de son divin Fils tous les dons<br />
de la nature et de la gràce. Voilà pourquoi le eulte de la Vierge, si du moins<br />
on le comprend bien, loin de rien òter à la gioire de Dieu, remonte immédiatement<br />
à Lui, l'Auteur de tout bien, qui Fa voulue si grande et si pure.<br />
(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 491-494.
510 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ayez grande confiance dans l'intercession de la Très Sainte Vierge et<br />
demandez-lui instamment de vous aider à tenir vos promesses. Vous ne pourriez<br />
en effet y rester fidèles sans un secours special, car, de toutes parts, le monde<br />
invite au laisser-aller, à la facilité et souvent mème au péché ; tandis que vous<br />
cherchez ìoyalement à faire le bien, il pénètre en vous par ses images, sa<br />
publicité, ses spectacles, il impose à votre esprit ses maximes, à votre goùt sa<br />
mode, et vous n'échapperiez pas seules à ses embùches et ses diformations.<br />
Voilà pourquoi votre Assoeiation constitue une aide providentielle, en vous<br />
éclajrant et en vous soutenant dans le combat spirituel, qui se livre nécessairement<br />
entre le monde et vous.<br />
Vous avez d'abord besoin d'une formation chrétienne sérieuse. Vexplication<br />
du catechismo recue à l'àge de dix ou douze ans, si soignée qu'on l'imagine,<br />
ne saurait suffire pour toute la vie. A mesure que vous grandissez, vous<br />
rencontrez de noiivelles difficultés et de nouveaux problemes, qui appellent des<br />
éclaircissements et les conseils de ceux qui vous parlent au nom de l'Eglise.<br />
Vous aurez aussi à coeur de lire la revue de votre Assoeiation, qui s'adressant<br />
à un nombre important d'adhérentes, et basée sur une large information, répond<br />
aux questions que se pose toute Enfant de Marie.<br />
Etudiez personnellement la doctrine chrétienne dans les óuvrages que l'on<br />
vous indiquera ; méditez les grands mystères qui nourrissent la piété ; lisez les<br />
Evangiles, où vit à jamais le Divin Maitre dans ses paroles de vérité, dans ses<br />
gestes de miséricorde, dans la sublime simplicité de son Coeur doux et humble.<br />
Aitnez à prendre contact avec la vie des saints, ces héros du christianisme,<br />
si humains et si courageux, et recherchez-y tout ce qui peut alimenter, approfondir<br />
et fortifier votre foi.<br />
Vous vivez en effet dans un monde constamment oublieux de Dieu et<br />
de Fau-delà, où la seule préccapation de la foule semble ètre la satisfaction<br />
des besoins temporels, le bien-ètre, He plaisir, la vanite. Pour garder votre liberté<br />
en face d'appels, souvent intéressés, qui s'adressent de toutes parts à vos sens,<br />
à votre curiosité, qui sollicitent votre attention, votre temps, votre argent, parfois<br />
mème votre coeur, il faut édifier au dedans de vous une forteresse spirituelle,<br />
où, dans le recueillement et le silence, vous continuiez à écouter respectueusement<br />
la voix de Dieu ; en un mot, ayez une vie intérieure nourrie d'une<br />
foi solide et éclairée.<br />
Cette raison suffirait déjà pour vous inciter à vous unir et à étudier ensemble<br />
l'enseignement de l'Eglise ; mais il en est d'autres, non moins importantes.<br />
Dans votre Assoeiation vous trouverez non seulement la lumière, mais aussi la<br />
force. De vous sentir nombreuses et pleinement d'accord sur l'idéal de votre<br />
vie chrétienne, n'est-ce pas un puissant soutien dans l'action quotidienne ? Car<br />
il ne suffit pas de savoir; il faut agir en conséquence, il faut se compromettre<br />
et vaincre le respect humain. L'attitude nette qu'une jeune falle isolée n'oserà<br />
guère adopter, plusieurs, qui auront réfléchi et prie ensemble, la prendront sans<br />
crainte. Il est inutile de donner ici beaucoup de précisions ; les points sur<br />
lesquets la morale chrétienne deniande l'effort généreux et la réaction décidée<br />
de la jeunesse, vous les connaissez bien : ce sont la tenue d'abord, puis les<br />
conversations, les lectures, les spectacles, les relations. Oh! combien de jeunes
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 511<br />
filles ne croient pas commettre de faute, en suivant docilement certaines modes<br />
éhontées. Elles rougiraient certes, si elles devinaient l'impression et Jes sentiments<br />
de ceux qui les regardent. Que ne voient-elles le tort cause par les excès<br />
de certains exercices de gymnastique et de sport, qui ne conviennent pas à des<br />
jeunes filles vertueuses ? Que de péchés commis ou provoqués par des conversations<br />
trop libres, par des spectacles immodestes, par des lectures dangereuses.<br />
Oh ! que les consciences soni devenues làches et les moeurs paìennes !<br />
La plupart d'entre vous, chères enfants de Marie Immacuflée, se destinent<br />
au mariage. Puissiez-vous dans vos réunions, sous la conduite prudente de guides<br />
expérimentés, comprendre à la lumière de vos responsabilités prochaines<br />
quelle doit ètre votre ccnduite aujourd'hui et comment on se prépare dignement<br />
à la haute mission de mère de famille. Comment répondrez-vous devant<br />
Dieu de l'àme de vos enfants, si vous ne savez pas vous imposer à vous-mémes<br />
dès maintenant la retenue, la mattrise de soi, sans lesquelles il devient impossible<br />
d'observer les commandeinents de Dieu et de rempHir les devoirs de<br />
l'éducateur ?<br />
Et si la gràce divine vous invitait à la vie parfaite, craignez de rester<br />
sourdes à son appel et de vous rendre indigues d'un si grand don par des<br />
négligences et des complaisances coupables.<br />
Quel que soit d'ailleurs le genre de vie que Dieu vous réserve, comportezvous<br />
dès maintenant avec l'aide de la Très Sainte Vierge selon la noblesse<br />
contractée au baptème. Car la filliatioii divine, qui donne à l'homme non seulement<br />
le nom, mais aussi notre Mère, nous en fera comprendre et aimer les<br />
obligations. Jesus lui-méme du haut de sa croix voulut ratifier par un don<br />
symbolique et efficace la maternité spirituelle de Marie à Pégard des hommes,<br />
quand il prononea les paroles mémorables : « Femme, voici ton fils ». En la<br />
personne du disciple bien-aimé, il confiait ainsi oute la chrétienté à la Très<br />
Sainte Vierge. Le « Fiat » de PIncarnation, sa collabóration à l'oeuvre de son<br />
Fils, Pintensité des souffrancss endurées pendant la Passion, et cette mort de<br />
l'àme qu'elle éprouva au Calvaire, avaient ouvert le coeur de Marie à l'amour<br />
universel de Phumanité, et la décision de son divin Fils imprima He sceau de<br />
Ha toute puissance à sa maternité de gràce. Désormais l'immense pouvoir d'intercession,<br />
que lui confère auprès de Jesus son titre de Mère, elle le consacre<br />
tout entier à sauver ceux que Jesus lui désigne du haut du ciel, en lui disant<br />
encore : « Femme, voici tes enfants ».<br />
Demandez, chères Enfants, à la Vierge Immaculée, de vous obtenir un<br />
esprit filial vis-à-vis de Dieu. Qu'eile vous enseigne à prier, cornine elle le fit<br />
dans son Magnificat, le regard tourné vers le Tout-Puissant avec joie et reconnaissance;<br />
qu'elle vous enseigne la docilité, comme elle le fit à Cana, quand<br />
elle suggéra aux serviteurs de faire tout ce que leur dirait son divin Fils ;<br />
qu'elle vous obtienne enfin une immense charité fraternellle et apostolique,<br />
comme elle le fit par sa prière au milieu des premiers chrétiens réunis au Cénacle.<br />
Tandis que Nous formulons ces souhaits, Nous vous assurons encore de<br />
toute l'affection de Notre coeur paternel, et Nous vous donnons, en gage des<br />
abondantes faveurs du ciel, pour vous-mèmes, vos familles, tous ceux qui vous<br />
sont chers, Notre Bénédiction Apostolique.
512 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Nnniiai radiophonicM Pii Pp. XII CkrìsHfidelilms Btilanniae Minori*, peregrini! ad Sancisirium<br />
«Sauté Anne d'Anray» nnncnpalnm. - 26 Inlii 1954. (*)<br />
Chers fils et filles de Bretagne, pèlerins de Sainte Anne d'Auray,<br />
Au moment où le très vènere et très digne Cardinal Archevéque de<br />
Rennes se dispose à lire la consécraton qui renouvellera le don de vous-mèmes,<br />
de vos familles, de vos malades, de vos écoles, de vos paroisses, au Coeur<br />
Immaculé de Marie, le Pére de tous les fidèles se rend attentif à cette grande<br />
action, il vient vous encourager et vous bénir. S'il Nous est permis de reprendre<br />
à Notre Saint Prédécesseur Pie X les paroles qu'il adressait en 1906<br />
au Cardinal Labouré, Nous voudrions vous dire, en cette circonstance solennelle,<br />
qu'«au milieu des haines dont la foi catholique est l'objet», c'est particulièrement<br />
de vous que a Nous attendons... la meilleur part de Notre joie».<br />
La Bretagne, Nous le savons, a toujours été une Terre de Marie, et<br />
elle veut le demeurer. Les signes de votre dévotion à la Très Sainte Vierge<br />
sont innombrables : dans vos diocèses, combien de Vierges couronnées recoivent<br />
chaque jour Thommage de vos prières; dans vos familles, combien ont<br />
recu au saint baptème le nom de Marie ! Oh ! portez-le tous dans le coenr<br />
ce nom bèni de la Mère de Dien! Honorez-le par votre piété, honorez-le plus<br />
encore par votre vie!<br />
Que la consécration solennelle d'aujourd'hui soit pour vous un rempart<br />
contre les tentations, un motif de confiance dans la prière, un stimulant dans<br />
la lutte de tous les jours au service de Dieu. Quiconque s'est consacré à Marie<br />
lui appartient de facon speciale. Il est devenu comme un sanctuaire de la<br />
Très Sainte Vierge ; l'image de Marie l'aide à écarter avec energie toute pensée<br />
rnauvaise ; l'amour de Marie lui donne le courage d'entreprendre de grandes<br />
choses, de vaincre le respect humain, de secouer l'égoisme, de servir et d'obéir<br />
patiemment. Le regard fixé intérieurement sur elle, il s'affectionne à la<br />
pureté, à l'humilité, à la charité, dont l'àme de la Vierge était rayonnante,<br />
il prend en haine le péché, il le combat en lui-mème et lui fait la guerre<br />
de toutes ses forces. Quand il voit l'Immaculée fouler aux pieds le serpent<br />
infernal, quand il contemple la Mère de Dieu qui élève entre ses bras son<br />
divin Fils, sa volonté ne peut plus avoir aucune complaisance pour le mal ;<br />
au contraire, il est fier d'appartenir à Jesus et à Marie, il sait aussi que<br />
Marie le presse de faire tout ce que Jesus commande ou désire.<br />
Mettez-vous donc avec confiance sous le manteau qu'elle ouvre de ses<br />
deux bras maternels pour accueillir tous ses enfants ; que tous les fils de<br />
Bretagne se retrouvent nnis sous son patronage ; qu'ils lui fassent une cour<br />
et une garde d'honneur et se montrent partout et toujours de dignes fils<br />
d'une telle Mère.<br />
Les exemples ne manquent pas, dans votre histoire, d'extraordinaire et<br />
très feconde dévotion à Marie. Nous n'en citerons qu'un seul, le plus remarquable<br />
sans doute, celui de saint Louis-Marie Grignion de Montfort, que Nous<br />
(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 495-498.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 513<br />
avons eu le bonheur d'élever aux honneurs suprèmes de l'Eglise le 20 juillet<br />
1947. Recevant le lendemain les nombreanx pèlerins bretons, vendéens et poitevins<br />
venus à Rome en cette occasion, Nons déclarions : « Tons les saints,<br />
assuréinent, ont été grands serviteurs de Marie, et tous lui ont conduit les<br />
Imes ; il (Saint Louis-Marie) est incontestabJeinent un de ceux qui ont travaillé<br />
le plus ardemment et le plus efficacement à la faire aimer et servir».<br />
Aujourd'hui, Nous adressant à tous ceux qui entendent faire de leur consécration<br />
au Coeur Immaculé de Marie un acte important et définitif, Nous<br />
leur disons : à l'imitation de saint Louis-Marie Grignion de Montfort et de<br />
tous les saints bretons, faites aimer et servir Marie.<br />
Cela suppose avant tout que vous pratiquerez vous-mèmes les vertus de<br />
Marie: la délicatesse de son Coeur Immaculé; le recueillement et l'esprit de<br />
prière, dont parie l'Evangile, quand il rappelle par deux fois (1) qu'elle conservait<br />
dans son coeur le souvenir des gràces de Dieu et des actions de l'Enfant<br />
Jesus; l'amour de Dieu, humble, ardent et joyeux, qui édate dans le Magnificat;<br />
l'amour des autres égaletnent, de tous les autres, de ses amis, de<br />
Jtous les hommes, cette charité incotnparable qui la fait voler au service<br />
de sa «rasine Elisabeth, dès qu'elle apprend sa prochaine maternité, qui la<br />
rend attentive à la gène des époux, quand le vin vient à manquer aux noces<br />
de Cana, qui l'unit enfin de facon si douloureuse et si profonde aux souffrano.es<br />
de son divin Fils pour le salut du genre humain. Oui, la Très Sainte Vierge,<br />
dont la condition fut si humble, dont l'Evangile ne rapporte que si peu de<br />
choses, dont le silence remplit presque toute la vie, la Sainte Vierge a vu<br />
Dieu accomplir en elle les plus gràndes choses sans perdre cette étonnante<br />
modestie qui remplit d'admiration. Et c'est pourquoi elle reste le modèle<br />
de tous les chrétiens. Avec le Sauveur lui-méme elle est demeurée cachée à<br />
Nazareth, unie à Lui dans la douceur et l'humilité, dans l'accomplissement<br />
du devoir quotidien et des travaux domestiques, dans la patience et la prière.<br />
On ne connaìt d'elle aucun miracle, aucune action extraordinaire, mais elle a<br />
aimé Dieu de tout son esprit, et de toute son àme, de tout son esprit, et<br />
de toute sa force. C'est là le premier commandement. Et elle a aimé le prochain<br />
comme soi-mème. e De plus grand que ceux-là il n'est aucum autre commandement<br />
» (2).<br />
Toutefois, les fidèles qui ressentent pour la Très Sainte Vierge une dévotion<br />
speciale, veulent souvent mettre toute leur vie à son service et s'unir à<br />
d'autres pour propager son eulte. Il existe depuis des siècles dans l'Eglise<br />
des Associations placées sous le patronage de Marie, qui ont joué dans la<br />
sanctification personnelle de nombreux chrétiens et dans l'exercice du zèle<br />
apostolique un ròle providentiel maintes fois loué par Nos Prédécesseurs et<br />
par Nous-mème. Nous voulons parler, entre autres, de ces Congrégations Mariales,<br />
que Nous avons appelées l'Action catholique dans l'esprit de la Très<br />
Sainte Vierge, et dont la Constitution Apostolique « Bis saeculari » du 27 septembre<br />
1948 a definì la nature et l'esprit. Nous avons appris avec joie qu'elles<br />
(1) Lue. 2, 19; 2, 51.<br />
(2) Marc. 12, 30-31.
514 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ont de fervents promoteurs en Bretagne, et Nous souhaitons qu'elles trouvent<br />
dans ce pays de la Vierge un terrain fécond, d'où sortiront des légions d'àmes<br />
ierventes et apostoliques. Ce qvt'elles accomplissent dans les nations les plus<br />
diverses et les plus éloignées de la chrétienté, pourquoi ne le feraient-elles<br />
pas dans cette chère Bretagne, dont la foi ancestrale connut de si brillantes<br />
époques, de si ardents renouveaux?<br />
Vous seriez étonnés, chers fils et filles de Bretagne, si aujourd'hui, eu<br />
cette fète de sainte Anne, et ici, à Auray, où elle est venèree d'une manière<br />
si émouvante, Nous n'avions uri souvenir pour celle que vous appelez à si juste<br />
titre la Bonne Mère. Aimez-la bien, cette bonne Sainte Anne. Continnez à<br />
piacer vos foyers sous sa protection. En mettant Marie au monde, elle a<br />
donne à l'humanité la plus merveilleuse des créatures, la plus sainte des femmes,<br />
le chef d'oeuvre de Dieu. N'est-ce pas assez pour que vous l'aimiez et<br />
l'honoriez d'une manière unique ?<br />
Implorant donc l'intercession de Sainte Anne et de la Très Sainte Vierge,<br />
Nous appelons sur vous tous, sur vos foyers, vos écoles, vos paroisses, vos<br />
diocèses, sur toute la Bretagne, l'effusion la plus abondante des gràces de<br />
Dieu, et du fond du coeur Nous vous en accordons pour gage Notre paternelle<br />
Bénédiction Apostolique.<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Adeodatam loannem Epìscepum Sabìnen. et Mandelen.<br />
S.R.E. Cardinalem Piazza, Sanae Congregalionis Consistorialis a secreti:, qnem Legatimi miltit<br />
ad Conveninm Harialem e tota Brasilia in nrbe Sancto Paulo indiclnm. - 30 Inlii 1954. (*)<br />
Quarto volvente saeculo a nobilissima Sancii Pauli in Brasilia civitate<br />
condita, consilium initum est prò collatis beneficiis sottlemnes Deo reddendi<br />
gratiarum actiones. Quo autem praeclarum religionis pietatisque officium acceptius<br />
aeterno Numini peragatur, valde opportunum visum est illud maternae B.<br />
Mariae Virginis intercessioni concredere ; eo vel magis, quod hoc anno saecularis<br />
memoria celebratur post definitionem dogmatis de Immaculato Deiparae<br />
Conceptu, simulque quinquaginta implentur anni, ex quo augustum simulacrum<br />
aurea corona redimitum est Nostrae Dominae «da Conceicào Aparecida», Brasiliae<br />
Patronae, cujus sane cultus in ipsa Sancti Pauli archidioecesi incunabula<br />
habuit ibique in praesens maxime floret. Quapropter in eadem urbe e tota Brasilia<br />
Marialis Congressus indictus est, qui sacrarum caeremoniarum splendore,<br />
cleri fideliumque frequentia, salutaribus evolvendis argumentis magnificus futurus<br />
esse portenditur. Ipsum quoque cathedrale templum consecrabitur, ad<br />
cujus perficiendam structuram curandumque ornatum Antistites ecclesiastici et<br />
civiles populusque christianus jam diu studioseque contendunt. Nos autem, qui<br />
probe novimus Brasilianorum pietatem cumque Romana Cathedra conjunctionem<br />
et quantum Sancti Pauli dicio atque ecclesiastica provincia, suo exemplo ac virtute,<br />
contulerit ad incrementum civilium morum et catholici nominis in ceteris<br />
Brasiliae regionibus, non modo indictas celebrationes merita laude probamus et<br />
commendamus, sed laetitiae sanctae accessionem, per quandam Nostrani prae-<br />
(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 524-525.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 515<br />
sentiam, praebere exoptamus. Te igitur, Dilette Fili Noster, qui, Ecclesiae Senatus<br />
particeps, Nobis in ipsa Ecclesia moderanda tanti momenti operam curamque<br />
impendis, Legatum Nostrum a Latere deligimus ac renuntiamus, ut, Nostram<br />
gerens Personam, Marialis Congressus sollemnibus. Paulopoli in Brasilia Septembri<br />
mense habendis, Nostra auctoritate praesideas. Tibi praeterea facultatem<br />
largimur, ut, statuta die, post Sacrum pontificali ritu peractum, adstantibus<br />
fidelibus nomine Nostro benedicas, plenariam idulgentiam iisdem proponens,<br />
ad praescripta Ecclesiae lucrandam. Minime autem dubitamus, quin honorifico<br />
tibi tradito munere sis fauste feliciterque perfuncturus. Superni interea favoris<br />
ac praesidii conciliatrix atque nuntia, peculiarisque Nostrae caritatis testis esto<br />
Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, iisque universis, qui celebrationibus<br />
supra memoratis utcumque favebunt, amantissime in Domine impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXX mensis iulii, anno<br />
MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Epìstola Pii Po. XII ad Excnm P. D. losephnm Glemenien Marnar, Archiepiscopi»! Sncrensem,<br />
ob Conventnm Maiialem e loia Bolivia in Sfamasi Urbe indictam. - 13 Angusti 1354. (*)<br />
La piedad del pueblo boliviano hacia la Santìsima Virgen ha reunido en<br />
esa ciudad, la histórica Sucre, .a los fieles de la Nación, presididos por sus<br />
Prelados, para celebar, en este ano consagiado a EMa, el II Congreso Mariano<br />
Nacional y tributar asi un solemne homenaje a la Reina del Cielo.<br />
Desde que anunciamos el deseo de conmemorar la definición dogmàtica<br />
del misterio de la Inmaculada Concepción de Maria, hemos exhortado a Nuestros<br />
hijos a considerar la grandeza de este privilegio, que presenta a la Madre<br />
de Jesus siempre llena de gracia y modelo de las mas excelsas virtudes, para<br />
que ellos, atraldos por el resplandor de tanta hermosura, procuraran imitarla<br />
fielmente Por eso este Congreso, convocado para fomentar la devoción mariana<br />
en ese amado Pais, es la respuesta a Nuestro paternal llamamiento y motivo<br />
de ìntima satisfacción, pties vemos en elio un presagio de los frutos que han<br />
de sacar de este Ano Mariano.<br />
El dogma de la InmacuSada Concepción, al mostrar a Maria exenta de<br />
culpa originai, jamàs vfctima del pecado es una amorosa invitación a seguir,<br />
en la manera posible, el elevado ejemplo de conservar siempre pura el alma.<br />
Una vez regenerada por las aguas del bautismo, està queda revestida de càndida<br />
blancura, pero con las malas acciones se separa del camino recto y se mancha<br />
de nuevo. Si la falta es grave, pierde la gracia de Dios y se hace acreedora del<br />
castigo eterno. Y hay mayor desgracia que està ? Lo capital para el cristiano es<br />
no ofender a Dios, no pecar, hacer que el alma viva siempre en gracia. Los<br />
verdaderos hijos de Maria quieren ser semejantes a tan santa Madre y por esto<br />
deben combatir contra las pasiones, contra los atractivos del mundo, contra todo<br />
(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p.525-527.
516 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
lo que puede inducir a la culpa. De està forma estimaràn el gran don de la<br />
fiìiación divina y viviràn en todo momento una ferviente vida cristiana.<br />
Pero si el pecado acarrea tales males a los individuos cuando se comete<br />
en el seno de Ha familia es aun' de peores consecuencias. Una de las mayores<br />
necesidades del mundo actual es restituir al hogar el caràcter sagrado y cristiano<br />
que en nuestros pueblos ha tenido en otros tiempos. La fidelidad conyugal,<br />
le concordia y mutua ayuda de los esposos, la educación religiosa de los hijos<br />
son la base de la felicidad de la sociedad domèstica y las faltas contra estas<br />
tres cosas producen enormes males. Maria, en la vida de Nazaret, es dechado<br />
de las virtudes familiares y todos deben aprender de Ella las normas de vida<br />
a que estàn obligados. En otro tiempo, reunida la familia al caer del dia, se<br />
honraba a la Reina del Cielo con el rezo del Santo Rosario ; la vida devota del<br />
hogar y la piedad que se inculcaba a los hijos hacian que alH germinaran las vocaciones<br />
sacerdotales y religiosas ; la manera de llevar las contrariedades y<br />
dolores ensefiaban el espiritu cristiano de sacrificio. Si se imita a Maria, la<br />
familia sera semillero de virtudes y la paz reinarà siempre en élla.<br />
En el mundo de hoy, Meno de insidias y peligros, son muchos los que<br />
luchan con denuedo por esparcir el error entre los fieles. Una audaz propaganda,<br />
abierta o solapadamente, se infiltra entre los católscos con el fin de<br />
apartarlos de la fidelidad debida a Cristo y a la verdadera Iglesia e, incluso, de<br />
arrancar de sus almas la fé. Y por desgracia, entre los que valerosamente defienden<br />
sus creencias, no faltan quienes las abandonan. Como han de disgustar al<br />
Corazón de Maria estas defecciones ! Ella, que nos dio la causa de nuestra redención,<br />
Jesucristo, velara por la firmeza de la fé de los fieles y los iluminarà<br />
para que conozcan los ardides del enemigo.<br />
Congregados en esa ciudad, formando un solo corazón y una sola alma,<br />
elevad, queridos hijos, vuestras plegarias al Altisimo, por intercesión de la<br />
Reina del Cielo, para que de este Congreso nazcan copiosos y ricos beneficios.<br />
Pedid que éste sea un ano de renovación y penitencia, de pureza y santidad;<br />
que la familia brille por sus sanas y piadosas costumbres ; que se conserve<br />
siempre incòlume el patrimonio espiritual de vuestro pueblo enraizado en las<br />
gloriosas tradiciones cristianas de vuestros mayores ; que la Iglesia disponga de<br />
los medios necesarios — en especial de abundantes y celosos sacerdotes — para<br />
que pueda llevar hasta el ùltimo rincón de la patria su acción apostòlica y<br />
bienhechora.<br />
Que la Santisima Virgen extienda sobre ese amado Pais su maternal<br />
protección. Ella que tanto en Sucre come en La Paz, en Santa Cruz comò<br />
en Potosi, en Tarija corno en Oruro recibe la sentida veneración de sus hijos,<br />
a cuyo Inmaculado Corazón fueron consagrados en el pasado Congreso Mariano<br />
Nacional, haga que desciendan sobre el Venerabile Episeopado y el Clero,<br />
sobre las Autoridades, sobre todos los fieles las divinas misericordias, de las que<br />
quiere ser prenda la Bendición Apostòlica que de todo corazón os enviamos.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 517<br />
tinnita* radiophonicns Pii Pp. XII Christifidelibns e iota Canadensi regione ob Convenlnm<br />
Harialem ad Sancinarium « Cap-de-la-Madeleine » in dioecesi Triflnvianensi coadnnaiis. •<br />
15 Angusti 1954. (*)<br />
«Le Seigneur a rendu votre noni si glorieux que la bouche des hommes ne<br />
cesserà de vous louer» (i). Ces mots par lesqnels l'Bglise dans sa liturgie salue<br />
la Vierge Mère de Dieu, Nous viennent spontanément à l'esprit, à l'instant où<br />
Nous vous rejoignons par la pensée, chers fils du Canada, à la fin de votre<br />
mémorable Congrès Marial. Mieux encore que par la pensée, Nous sommes<br />
réellement présent parmi vous en la personne de Notre très digne Légat, qui<br />
apporte à votre Evèque bien-aimé, à toute la hiérarchie et à son troupeau, Notre<br />
salut paternel et affectueux. Mais vous avez demandé quelque chòse de plus;<br />
vous avez désiré recevoir un message de Nos propres lèvres, entendre Notre<br />
voix par delà les mers, et Nous sommes heureux de pouvoir vous satisfaire<br />
par ce bref discours.<br />
La bouche des hommes ne cesserà de vous louer, 6 Vierge Marie! Certes<br />
ces paroles ont trouvé leur accomplissement d'année en aunée chez les enfants<br />
loyaux et dévoués de l'Bglise au Canada. Vous ètes précisément en ce. moment<br />
rassemblés dans un des lieux les plus sacrés de la tradition mariale, au confluent<br />
de Trois-Rivières, où les héroìques missionnaires venus de la France catholique<br />
dédièrent leur première chapelle permanente à l'Immaculée Conception de Marie.<br />
C'est en 1634 que Jerome Lalemant écrivait : « A la fète de la Conception<br />
de la sainte Vierge, se firent les seconds baptémes de seize personnes... Il semble<br />
que nous avons tout su jet de reconnaitre et de remarquer ce saint jour,<br />
destine à la mémoire et à l'hormeur de la première grandeur de cette sainte<br />
Vierge, pour celui de la Naissance de cette nouvelle Eglise et du commencement<br />
du bonheur et de la bénédiction du pays. Nous avons bien raison de croire<br />
que celle, en honneur de laquelle est consacrée cette Fète, a mis la main à cet<br />
ouvrage, et l'a conduit depuis, au point... que nous voyons de nos yeux, avec<br />
une consolation qui ne se peut expliquer » (2).<br />
C'est votre partage, chers fils, de mesurer pleinement i'abondance de<br />
ces bénédictions qui dépasse tout ce qu'avaient jamais révé les glorieux fondateurs.<br />
de votre Bglise. Bénédictions d'une foi qui n'a jamais défailli au cours<br />
des siècles ; d'une vie de famille, où les voeux de nombreux enfants remplissent<br />
de joie la maison ; bénédictions d'un labeur probe, soutenu par la fidélité à la<br />
Messe et aux sacrements ; des vocations sacerdotales et religieuses, qui sont le<br />
témoignage tangible d'un nobie esprit de sacrifke et la garantie que 1'ceuvre<br />
divine de la rédemption commencée par le Christ continuerà, avec la secours<br />
de sa gràce, dans votre patrie et en terre de missions.<br />
Votre beau pays, dote par le Créateur de ressources inestimables, terrain<br />
de rencontre où deux grandes cultures harmonisent leurs caractères propres,<br />
(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 498-500.<br />
(1) Epist. in festo Septem Dolor. B.M.V. - Ex libr. Judith. 13, 25.<br />
(2) Relations, Ed. Thwaites, voi. XVII, p. 33-34.
518 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
petit regarder avec confiance l'avenir. De mème que chacun de vous a coftscience<br />
de contribuer par son travail à la prospérité de sa patrie, quelles responsabilités<br />
ne portez-vous pas devant Dieu et l'Eglise! A revolution rapide de la société<br />
et de ses institutions, doit correspondre sur le pian religieux un effort parallèle.<br />
Il importe que le chrétien soit présent là où s'exerce pour le bien une<br />
influence decisive. Attentif à suivre le mouvement des idées, il intervient à<br />
temps pour défendre et promouvoir les principes de la saine morale, appuyée<br />
et prolongée par les lumières de la Révélation ; dans la legislation, les associations<br />
et mouveinents professionnels et culturels, les moyens d'information, il<br />
veille à sauvegarder pleinement les droits et les prérogatives de la personne<br />
humaine vis-à-vis de sa destinée temporelle et éternelle.<br />
La Vierge Marie vous aidera dans certe tàche importante. Il vous suffixa<br />
de la regarder, de la contempler longuement et de laisser jaililir de votre cceur<br />
les sentiments de louange et d'admiration que tout naturellement Elle inspire.<br />
Lift up your souls, thcn beloved children, and let Canada from coast to<br />
coast and up to the frozen fields of the North echo the praise and prayer that<br />
rise from grateful, loving hearts to swell the chorus of three centuries in veneration<br />
of her, whom the dying Christ gave to be your mother. Raise your eyes<br />
for a moment from this sin-sodden earth to contemplate sheer white purity of<br />
life; distract yourselves for a brief space from the weaknesses of human nature<br />
and recali that in one that nature has never wavered in its burning love of<br />
God, has never weakened its complete union with Christ Jesus. The holiness<br />
of her Son was unthinkably beyond and above the holiness of His mother; but<br />
the growth of her holiness so far surpasses ali other created holiness, as to<br />
recede into unapproached heights of splendour before the dazzled gaze of saints<br />
and angels.<br />
Oh, sinless, pure, grace-fiiled soul ! When will men learn to value the<br />
gifts of this passing world at their true worth; to understand that Truth is a<br />
more precious possesion than wealth ; that a soul sanctified by God's love is<br />
a greater treasure than empires, that a world at enmity with God has lost its<br />
right to hope for lasting peace, because justice without God has a hollow ring?<br />
Oh, Mary, Virgin Mother of God and our Mother, accept the homage<br />
of affection and veneration which the Congress of Trois-Rivières brings to your<br />
throne in the name of ali the faithful of Canada. Show them a'ways the path<br />
that leads to union with your divine Son; protect them against the evil spirits<br />
that lurk along the way, so that one day they may join their mother and the<br />
whole court of heaven in adoration of the one true God forever.<br />
Que cette prière porte à la Vierge les souhaits que Nous formulons au<br />
terme de votre Congrès. Tandis que Nous invoquons les bénédictions du Ciel<br />
sur vous, Vénérables Frères, sur tous les prétres, les religieux et les religieuses<br />
et sur tous les fidèles du Canada, Nous vous en donnons pour gage, dans toute<br />
l'effusion de Notre cceur paternel, Notre Bénédiction Apostolique.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 519<br />
Munirai radiopbonicus Pii P«. XII Cbrislifidelibas e iota Belgica in urbe «Bruxelles»<br />
ob Convenlum Marialem coadnnaiis. - 5 Septembris 1954. (*)<br />
Vénérables Frères, chers fils et chères filles de Belgique,<br />
Depuis le 8 décembre dernier, où Nous avons solennellement proclamé<br />
l'ouverture de l'année manale, vous avez répondu avec enthousiasme à Notre<br />
invitation et multiplié les preuves de votre amour filial envers Marie. Aussi<br />
sommes-Nous profondément heureux de Nous rendre présents parmi vous<br />
aujourd'hui, en cette grandiose manifestation d'attachement à la Mère de Dieu.<br />
Que la Belgique soit une terre mariale, les statues miraculeuses qui, en<br />
cette journée, ont passe sur le plateau de KLoekelberg en un défilé triomphal<br />
en témoignent éloquemment. La plupart d'entre elles recoivent vos hommages<br />
depuis plusieurs siècles. D'autres, au contraire, sont apparues récemment cornine<br />
un signe renouvelé de la présence vivante de Marie parmi vous. Mais,<br />
anciennes ou récentes, vous leur portez sans hésiter toutes vos confidences,<br />
vous leur exposez vos difficultés, vos souffrances, vos espoirs. Unies intimement<br />
à la vie de votre peuple, elles ont traverse avec lui tant de vicissitudes<br />
et vécu tant d'angoisses ; elles oiit assistè aussi à l'expansion magnifique et<br />
aux réalisations étonnantes du catholicisme dans votre pays. Chaque jour, elles<br />
écoutent vos prièrés, vous donnent le courage de mener une lutte patiente<br />
contre toutes les formes du mal, vous dispensent les biens du corps et de<br />
l'àme et ces milles prévenances dont une Mère ne cesse de combler ses fils.<br />
Aussi avez-vous bien raison de venir en pèlerinage, de tous les coins de<br />
la Belgique, vers un site que vous considérez comme un haut lieu de votre foi<br />
et d'y réunir, pour un hommage national, les plus célèbres de vos Vierges miraculeuses,<br />
ambassadrices d'autres images innombrables disséminées partout dans<br />
vos égiises, vos chapelles, le long des routes, au cceur des foyers. Les différents<br />
vocables par lesquels vous invoquez Marie détaillent l'infinie richesse et<br />
la bonté sans limites de la Créature sans tache, l'Itnmacnlée Mère de Dieu et<br />
Vierge, dont jamais le monde n'épuisera les louanges, dont jamais il ne lasserà<br />
la bonté.<br />
Comme preuve de votre reconnaissance, vous voulez à cette glorieuse Souveraine<br />
adresser un acte de consécration. Pesez bien, chers fiUs et chères filles,<br />
toute l'importance de cet acte et des engagements qu'il comporte. En mettant<br />
sous l'ègide de Marie vos activités personnelles, familiales, nationales, vous<br />
invoquez sa protection et son aide sur toutes vos démarches, mais vous lui<br />
promettez aussi de ne rien entreprendre qui puisse lui deplaire et de conformer<br />
toute votre vie à sa direction et à ses désirs. L'amour d'une Mère sait poser<br />
à ses fils les plus sévères exigences, quand leur bien est en jeu. Non seulement<br />
elle ne tolère pas qu'ils blessent par leur conduite l'honneur de la famille, mais<br />
elle ambitionne de leur voir accomplir des actions d'éclat pour se réjouir avec<br />
eux de leurs succès et de leurs mérites. Marie attend de vous, héritiers d'une<br />
longue tradition de fidélité au service du Christ, que vous poursuiviez dans le<br />
temps présent la lutte séculaire qui divise le bien et le mal.<br />
(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. S4°-543-
520 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Elle vous demande d'abord de rester ferraes dans la foi. Meme si vous<br />
n'avez pas à souffrir de persécution ouverte comme c'est le sort, hélas, de tant<br />
d'autres pays, vous devez vous défendre contre un matérialisme, qui envahit<br />
peu à peu la societé, ses institutions et ses activités. Chez beaucoup, il se trahira<br />
par la recherche d'une existence confortable, pleinement assurée du lendemain,<br />
mais fermée aux réalités surnaturelles, à tout appel au dévoùment, et incapable<br />
de comprendre les besoms parfois criants d'autres classes sociales ou d'autres<br />
peuples. Il est si facile d'oublier que le bien-ètre temporel n'est pas le but<br />
principal de la vie humaine et qu'il existe d'autres richesses, infiniment plus<br />
précieuses et plus durables, celles de la charité divine, qui rend l'homine<br />
oublieux de lui-méme pour l'attacher à Dieu et à son ceuvre. C'est le ròle de<br />
la Vierge de laisser entrevoir aux hommes un rayon du ciel parmi tous les<br />
soucis qui les enchalnent à cetie terre et de leur rappeler inlassablement que<br />
les peines de ce monde ne comptent pas au regard de la gioire que Dieu prépare<br />
à ses enfants (i).<br />
La consécration à Marie sanctifiera vos foyers. Qui réussit mieux que la<br />
Vierge à conserver l'intimité et la ferveur des affections familiales, à les élever<br />
en ieur communiquant la pureté de cet amour intégralement fidèle dont Dieu<br />
l'a faite dépositaire ? Qui inspire aux mères le courage et la patience nécessaires<br />
pour veiller aux multiples besoins de leur famille, pour éduquer leurs<br />
enfants à la piété, pour les défendre des embùches qu'un monde paganisé dresse<br />
sans cesse sous leurs pas? C'est au sein du foyer, par les échanges quotidiens<br />
et incessants qui impriment dans l'àme des fils l'image des parents, que se<br />
transmet l'expérience de ila vie chrétienne. C'est là qu'il faut une présence<br />
tendre et vigilante; c'est là, peut-on dire, le lieu d'élection où la Mère de Jesus<br />
continue l'oeuvre qui fut la sienne par excellence, le soin maternel du Fils de<br />
Dieu, qui se prolonge maintenant dans les membres de son Eglise. Que Marie<br />
règne dans vos demeures, non seulement parce que vous y aurez place son<br />
image ou sa statue, mais parce que souvent vous Ha priez ensemble, vous recourez<br />
à ses conseils et vous pratiquez ses vertus.<br />
Il ne faut pas s'étoaner si, dans les cceurs qui lui sont spécialement<br />
dévoués, la Reine des Vierges éveille le désir d'imiter la perfection de son<br />
amour pour le Christ et les hommes. Suivant les conseils du Maitre divin, des<br />
jeunes gens et des jeunes filles quittent leur famille et s'efforcent, par une<br />
vie de prière, de renoncemént, de charité, d'appeler sur les àmes les gràces du<br />
salut et de leur en montrer le chemin par la parole et par l'exemple. Ncus<br />
songeons surtout, non sans émotion, au magnifique effort missionnaire de la<br />
Belgique, à toutes les Congré^ations religieuses qui, au prix de lourds sacrifices,<br />
annoncent le message du Christ en Afrique et sur bien d'autres points<br />
du globe. Maintenez cette glorieuse tradition qui témoigne de la vitalité de<br />
votre catholicisme et fait honneur à l'Eglise et à son divin Chef.<br />
La Vierge inspire aussi les formes si diverses de l'apostolat laic, en particulier<br />
celles des associations mariales et des groupes d'Action Catholique. A<br />
Jesus, à celles qui brùlent de la faire connaìtre à d'autres, en particulier à<br />
(i) Cfr. Rom. 8, 18.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 521<br />
leurs compagnons de travail, à qui veut restaurer l'ordre de la justice et de la<br />
charité dans les institutions sociales et faire deviner dans l'ordre temporel de<br />
la société un rayon de l'harmonie parfaite qui unit les enfants de Dieu, la<br />
Vierge Marie obtient la gràce de l'apostotat, elle niet sur leurs lèvres les paroles<br />
qui convainquent sans heurter, elle les anime d'un zèle ingénieux et d'une<br />
affection humble, patiente et dévouée, sans laquelle l'apótre risque bien vite<br />
de se lasser. Nourries d'une connaissance plus profonde et d'une affection plus<br />
vive pour leur Souveraine et leur Patronne, les associations mariales, redoubleront<br />
d'ardeur surnaturelle dans la prière, la mortification et l'audace conquélante,<br />
comme il convient à ceux qui, pen soucieux de leurs avantages personnels,<br />
n'ont en vue qu'une fidélité toujours plus haute à s'acquitter de leurs<br />
obligations envers Marie.<br />
Cette journée màriale, vous avez voulu la condure en assistant à la Sainte<br />
Messe, en recevant la Sainte Communion. Vous ne pouviez confirmer plus efficacement<br />
les promesses faites à la Vierge. Marie n'a d'autre désir que de conduire<br />
les hommes au Christ, de les introduire au cceur du mystère centrai du<br />
christianisme, celui de la Rédemption. Ce Fils qu'elle a jadis mis au monde<br />
dans la terre de Palestine, elle continue maintenant à le donner à l'Eglise. Si<br />
elle aime à voir ses enfants rassemblés pour une vibrante manifestation de<br />
foi et d'amour, c'est pour les conduire ensemble vers le Pain mystique, symbole<br />
de l'unite, de la paix et de la joie éternelle du ciel.<br />
Que Jesus, par Marie, continue à régner sur votre nation, vos foyers, au<br />
plus profond de vos àmes. Qu'Il suscite parmi vous, une fonie toujours plus<br />
nombreuse et ardente d'apótres, prètres, religieux et laics. Qu'Il entretienne<br />
en votre pays l'esprit chrétien dans toute sa generosità et une dévotion toujours<br />
plus empressée envers la Sainte Vierge. Qu'à Celle-ci vous puissiez, en toute<br />
vérité, répéter dans l'enthousiasme les paroles du beau cantique : « Chez Nous,<br />
soyez Reinel ».<br />
En gage de la protection maternelle de la Vierge dont Nous implorons sur<br />
vous les faveurs les plus abondantes, Nous vous accordons, avec toute l'effusion<br />
de Notre cceur, Notre Bénédiction Apostolique.<br />
lonliu radiophonicns Pii Pp. HI Chrisiifidelibns, ob Convontam Marialem e tota Brasilia<br />
indietro in ubo S. Paulo in Brasilia, quarto vertente saecnlo ab eadem orbe condita,<br />
eoadnnatis. - 7 Septombrb 1954. (*)<br />
Veneràveis Irmaos e amandos Filhos<br />
Embora jà ai presente ha pessoa de Nosso dignissimo Cardeal Legado,<br />
anuimos gostosamente ao desejo por vós expresso, e com todo o afecto do<br />
Pai que fala a filhos tanto mais presente sao seu espririto e coracao, quanto mais<br />
distantes no espaco, vos dirigimos a palavra, para assim convosco e nesse grandioso<br />
teatro das Festas Centenàrias de Sao Pauio, engrandecer e agradecer,<br />
homenagear e invocar Nossa Senhora da Conceicao Aparecida, excelsa Padroeira<br />
de todo o Brasil e particular glòria desse industrioso Estado.<br />
(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 543-547.
522 <strong>DOCUMENTA</strong>. <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Neste Ano Mariano, em que todo o Mundo Católico com admiràvel fervor<br />
e intenso jùbilo celebra as inefàveis Prerogativas da Imaculada Virgem Mae<br />
de Deus, e sob o Seu Materno Patrocinio se alista na Cruzada para a restauralo<br />
de um Mundo melhor, o Erasil católico e mais a nobre Cidade e Estado<br />
de Sao Paulo tém duplicado e triplicado dever de se assinalar.<br />
Se o Brasil nasceu à sombra da Cruz, organizou-se, cresceu, prosperou amparado<br />
sempre pela Mae SSma., venerada ternamente e invocada sob numerosos<br />
titulos, cada qual mais belo e expressivo.<br />
Ja das tres caravelas da armada que levava às Terras de Santa Cruz o<br />
primeiro esboco da sua organizacao politica, duas ai ficaram come cristalizadas<br />
nas duas grandes igrejas da primeira Capital, Nossa Senhora da Ajuda e Nossa<br />
Senhora da Conceicao da Praia, à sombra das quais se haviam de combater e<br />
vencer as grandes batalhas, que salvaram a integridade da Pàtria e a unidade<br />
da Fé.<br />
E essas duas igrejas, nestes quatro séculos de história, haviam de multiplicar-se<br />
em cem Catedrais e mais de mil Matrizes, para nao falar de um sem<br />
nùmero de modestas igreja e singelas capelinhas, que tèm corno Orago a Mae<br />
de Deus nalgum de seus mistérios, e constelam o tirritório brasileiro do Amazonas<br />
ao Prata, do Atlàntico aos -Andes.<br />
Todas elas, mais que venerandos monumentos, sao pregoes vivos e eloquentes<br />
do amor e devocao do católico Povo Brasileiro à sua Augusta Soberana<br />
e da carinhosa proteccao com que Maria o tem assistido em todos os lances,<br />
prósperos ou adversos, da sua existéncia.<br />
Entre os titulos Marianos prevalece o da Imaculada que exorna, cum muitos<br />
secundàrios, mais de trezentos e cinquenta dos exemplos principais.<br />
E era naturai.<br />
Desde os primórdios floreceu em Terras de Santa Cruz a devocao à Imaculada<br />
Conceicao de Maria, implantada peflos descobridores.<br />
Mas o seu culto intensificou-se depois que em 1646, por proposta do<br />
Monarca Restaurador, que teve piena confirmacao apostòlica do Nosso antecessor<br />
Clemente X, Nossa Senhora da Conceicao foi aclamada em Cortes «particular,<br />
unica e singular Padroeira e Protectora » da Metrópole e de todos os<br />
seus Dominios, com juramento de defeuder, ainda a preco do sangue e da vida,<br />
o Seu Singularissimo Privilègio, — ina certeza de que os ampare e defenda<br />
de nossos inimigos com grandes acrescentamentos..., para glòria de Cristo<br />
nosso Deus, exaltacao da nossa Santa Fé Católica Romana, conversao das Gentes<br />
e reducao dos hereges ». E para que a memoria da solene Consagracao e Juramento<br />
se nao obliterasse com o tempo, ai ficavam a recorda-los as Ldpides,<br />
que em 1654, exactamente ha 300 anos, um novo decreto soberano mandava<br />
collocar nas entradas e portas de todas as vilas e cidades ou nos Pacos do<br />
Conselho, das quais ainda hoje o Brasil conserva preciosas reliquias (1).<br />
Neste continuo florecer de devocao Mariana nao podia deixar de assina-<br />
(1) Vejam-se os Documentos reunidos em D. Mauricio, Iniciativa da Consagracao<br />
de Portugal a N.* Senhora de Conceicao - Brotéria, voi. XL-III, 1946,<br />
pag. 625 ss.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 523<br />
lar-se a cidade de Sao Paulo, que tem por fundador o apostòlico Manuel da<br />
Nóbrega, primeiro panegirista da Virgem Medianeira, de que conserva explicita<br />
lembranca a história (2), e entre os imediatos colaboradores na fundacao venera<br />
a Anchieta, o inspirado cantar De Beata Virgine Dei Maire Maria.<br />
De facto, entre os mais eficazes e expressivos factores da devocao à Mae<br />
de Deus sobressaem as Congregacoes Marianas, verdadeiros vergeis de piedade<br />
santificante e apostòlica, que nos volvidos séculos, tanto corno hoje, se nao<br />
mais ainda, floreceram em todo o Brasil. Ora, em principios do século XVIII,<br />
a Congregacao da Imaculada do Colégio de Sao Paulo, come consta de docunientos<br />
históricos, era celebrada por modelar e a mtlhor, nao so do Estado, mas<br />
do Brasil inteiro (3).<br />
Precisamente, por esse tempo, aparecia a Imagem de Nossa Senhora da<br />
Conceicao nas aguas do Rio Paraiba. E quem podia entao prever as torrentes<br />
de piedade para com a Virgem Imaculada e as correspondentes catadupas de<br />
gracas celestes, que o vetusto Simulacro faria brotar?<br />
Simboliza bem e atesta o progressivo aumento de umas e outras a primitiva<br />
ermida, em poucos anos substituida por espacosa igreja e successivamente<br />
ampliada em grandiosa basilica; a qual todavia, com o seu riquissimo tesoiro<br />
de inùmeros exvotos, jà se afigura pequena à crescente piedade dos filhos e<br />
devotos da Aparecida ; que por isso anseiam e trabalham por construir outra mais<br />
ampia e magnificente, que seja Residència digna da Rainha e Padroeira do<br />
• Brasil.<br />
Atesta-o a preciosa coroa de oiro, com que ,hà exactamente 50 anos, por<br />
decreto do Cabido da Santa Patriarcal Basilica Vaticana, foi coroada a taumaturga<br />
Imagem, tuona solenidade sem precedentes na vida católica do Brasil».<br />
Atesta-o, sobretudo, e com a maior eloquéncia de factos e palavras, Nosso<br />
imediato Predecessor de imortal memòria, quando, ha 25 anos, ao constituir<br />
Padroeira Principal do Brasil Nossa Senhora Aparecida, venerada na « sua<br />
vetusta e prodigiosa Imagem », declarava que o fazia, acedendo ao pedido plebiscitàrio<br />
do Episcopado e do Povo Brasileiro, « o qual com fervor e piedade<br />
constantes, desde os anos do Descobrimento das regioes brasilicas até nossos<br />
tempos, tem venerado e venera a Imaculada Virgem Mae de Deus (4).<br />
Veneràveis Irmaos e amados Filhos! A simples evocacao destes factos,<br />
entre tantos que, comò filigrana de oiro, recamam os fastos religiosos do Brasil,<br />
se confortarti e enchem desuavelalegria a alma, fcrcam-na a louvar e engrandecer<br />
ao Senhor, Fonte manancial de todo o bem, e à Virgem Imaculada, Medianeira<br />
e Dispenseira carinhosissima das suas gracas. Pois que « festejar as<br />
mercès do Céu, reconhecé-las come recebidas da mao de Deus e dar-Lhe infinitas<br />
gracas por elas, é a primeira obrigacao da fé e a primeira confissao do<br />
agradecimento, e sao os primeiros impulsos da alegria crista e bem ordenada».<br />
E vós assim o tendes feito, durante todo este Ano Centenario da Imacu-<br />
(2) Cfr. Serafini Leite, S. J., na Revista da Univeristade Catól. do Rio<br />
« Verbum », t. Vili, 1951, pag. 258.<br />
(3) Serafini Leite, S. J., História da Companhia de Jesus no Brasil, tom.<br />
VI pag. 352-354-<br />
(4) Pii XI 1/itt. Apost. 16 Julii 1930 - Ada Ap. Sedis, voi. 23, pag. 7.
524 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
lada, e o fazeis agora mais solene e exemplarmente nesse primeiro Congresso<br />
Nacional da ExceJsa Padroeira e nas triunfais demonstracoes de piedade Mariana<br />
que o acompanham.<br />
Estudastes, com bem acertada escolha, as incomparaveis grandezas de<br />
Maria, condensadas nos dogmas da Conceicao Imaculada, da Divina Maternidade<br />
e da gloriosa Assuncao do Céu.<br />
Assim, o Congresso contribuirà para tornar cada vez mais iluminada<br />
e conciente a vossa piedade, e por conseguinte mais acrisolado o vosso amor,<br />
mais profunda a vossa gratidao, mais firme a confianca na vossa Augusta Rainha<br />
e Padroeira e Mae, que sempre e com tantas provas do seu carinho vos tem<br />
privilegiado. Mas servirà também para melhor vos capacitardes dos deveres<br />
que impoe a nobreza da vossa filial vassalagem, nao seja que com os ùltimos<br />
ecos das solenidades esmoreea o entusiasmo e se desvanecam os frutos.<br />
Quantos af de joelhos, aos pés da Imaculada Rainha e Padroeira do Brasil,<br />
Lhe jurastes redobrada fidelidade e amor, é mister que vos levanteis campeoes<br />
decididos da sua maternal Soberania, apostados a nao descansar, enquanto<br />
nao A virdes reinar soberana etn tudo e em todos : primeiro em vós mesmo, na<br />
pròpria vida e actividades, corno filhos amantes que se gloriam de imitar as<br />
virtudes maternas ; depois, em torno de vós, nas familias, nas classes e agremiacoes<br />
sociais, e em todas as actividades particulares e pùblicas; de modo<br />
que a vossa grande Pàtria se mostre digna da sua celeste Rainha e Padroeira,<br />
assinalando-se nesta grande Cruzada para um Mundo melhor, que deve ser fruto<br />
do Ano Mariano; e com tanto maior valor e zelo, quanto maior é a influxo que<br />
pode exercer em todo o Continente e no Consórcio das Nacóes.<br />
Com estes votos e implorando do Céu sobre vós, sobre a nobre Cidade e<br />
Estado de Sao Paulo, e sobre todo o Brasil católico, por intercessao de Nossa<br />
Senhora da Conceicao Aparecida, todas as prosperidades espirituais e temporais,<br />
Nós vos damos, amados Filhos, come penhor do Nosso afecto e benevolènza<br />
paterna, a Bèncao Apostòlica.<br />
Allocai» Pii Pp. XII Caristifidelibas Delegai» e Congregalionibns <strong>Mariani</strong>*, Romae coadnnatis<br />
ob Conventnm ex Olivera earnndem Foederalione wdichun. - 8 Sepiembrii 1954. (*)<br />
C'est une grande joie pour Nous d'accueillir ce soir, dès leur arrivée, les<br />
milliers de Congréganistes de la Très Sainte Vierge réunis à Rome pour la<br />
première session de leur Fédération Mondiale. Que Marie Immacnlée, dont<br />
l'Eglise fète aujourd'hui la Nativité bienheureuse, vous soit propice, chers fils<br />
et filles du monde entier venus à ce Congrès ; qu'elle bénisse votre union et<br />
augmente votre ferveur!<br />
Nous voulons tout d'abord vous dire combien Notre cceur est sensible<br />
à l'hommage de vos prières et des dons qu'elles accompagnent, car Nous savons<br />
la foi et l'affection profonde qu'elles signifient. Vous avez voulu également,<br />
par une delicate attention, faire mémoire du 6o° anniversaire de Notre propre<br />
consécration de Congréganiste, et de cela aussi Nous vous remercions.<br />
(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 529-532-
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 525<br />
En cette Année Mariale, vous voici au lieu mème où le 8 décembre 1854,<br />
Notre prédécesseur de sainte mémoire, Pie IX proclamait, au milieu de la<br />
joie universelle des chrétiens, la foi infaillible de l'Eglise catholique en Ha<br />
Conception Immaculée de la Vierge Marie, Mère de Dieu. Comment n'auriezvous<br />
pas célèbre de facon speciale cet heureux centenaire, chers Congréganistes,<br />
qui vous ètes consacrés à la Très Sainte Vierge? Votre pélerinage n'est<br />
pas simplement un acte de piété filiale, il manifeste encore votre volonté de<br />
progresser toujours davantage dans la ligne de la perfection chrétienne à laquelle<br />
vous aspirez ; aussi attendez-vous de Notre part encouragements et directives<br />
pour mieux réaliser votre idéal de piété et d'apostolat.<br />
Le Congrès qui s'ouvre aujourd'hui doit ètre en effet le point de départ<br />
d'une rénovation spirituelle de toutes les Congrégations du monde. Il a pour<br />
thème : « La plus grande gioire de Dieu par une plus grande sélection, une plus<br />
grande union avec la Hiérarchie, une plus grande collaboration avec les autres<br />
associations apostoliqnes ». Nous avons eu déjà l'occasion d'écrire au Directeur<br />
de votre Secrétariat centrai que ce programme Nons paralt excellent, car il<br />
renferme en peu de mots les principales indications que Nous avons formulées<br />
dans Notre Constitution Apostolique a Bis saecularìn. Ce document, auquel Nous<br />
avons donne una forme solennelle pour en souligner l'importance, expose les<br />
obligations et les prérogatives des Congrégations Mariales affiliées à la Prima<br />
Primaria du Collège Romain. Nous voulons qu'il demeure la charte des Congrégations,<br />
qu'il fixe à la fois leur regime intérieur et leur situation dans l'Eglise.<br />
Aujourd'hui, Nous insisterons seulement sur les trois points du programme<br />
que Nous rappelions à l'instant : sélection, union à la Hiérarchie, coopération<br />
apostolique. Le premier d'entre eux est essentiel pour assurer la rénovation<br />
désirée. Les Congrégations ne sont pas de simples associations de piété,<br />
mais des écoles de perfection et d'apostolat. Elles s'adressent aux chrétiens<br />
qui, non contents de faire un peu plus que le nécessaire, sont décidés à répondre<br />
généreusement aux attraits de la gràce, à chercher et pratiquer selon leur état<br />
de vie tonte la volonté divine. C'est pourquoi nul ne pourrait y étre admis<br />
en vertu de quelque tiadition, pour honorer la Congrégation ou recevoir d'elle<br />
estime et dignité. Seul entre en ligne de compte le désir d'une plus grande<br />
perfection, d'une vie chrétienne rayonnante de ferveur personnelle et apostolique.<br />
Que les conseillers appelés à donner leur a vis et surtout le directeur, qui<br />
seul prend la responsabilité de l'admission, considèrent sérieusement ces points<br />
essentiels. L'aptitude du candidat se manifesterà par sa fidélité aux réunions,<br />
par le goùt de la prière, la pratique des sacrements de Pénitence et d'Eucharistie,<br />
en un mot par l'application à croitre sans cesse dans l'amour de Dieu,<br />
fondement du zéle des ames. Celui-ci en effet pour se maintenir et porter des<br />
fruits requiert une vertu surnaturelle. Or ni la foi, ni l'espérance, ni la charité<br />
ne procèdent d'un heureux caractère ou d'une activité spontanee : elles constituent<br />
des dons divins, qu'il faut demander humblement, constamment, et cultiver<br />
avec soin. Celui qui aspire à ètre un Congréganiste digne de ce nom<br />
engagé nettement la lutte contre les tendances moins bonnes ; résolu à se<br />
dégager entièrement de l'emprise du péché, il vise à l'imitation toujours plus<br />
fidèle de Jesus, le Fils de t'Homme doux et humble de cceur; il brulé cornine
526 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
lui d'accomplir les moindres désirs de son Pére, de lui plaire en tout et malgré<br />
tout. Que cet idéal séduisant et austère soit en chacun de vous, chers fils et<br />
filles, le principe des plus éclatantes rénovations spirituelles, le soutien d'un<br />
effort silencieux et lent comme la vie, mais incoercible comme l'action de Dieu.<br />
L'union à la Hiérarchie, signe visible de l'attachement sincère au Christ,<br />
sera aussi la pierre de touche de la pureté du zèle. Si Nous avons tenu à ranger<br />
les Cor.grégations Mariales, telles que les définit la Constitution «Bis saecularii,<br />
parmi les formes les plus authentiques de l'Action catholique, c'est qu'elles travaillent<br />
expressément à faire entrer leurs membres dans l'esprit de l'Eglise,<br />
« Sentire cum Ecclesia-». Or, cette disposition est la seule qui convienne,<br />
lorsqu'on prétend collaborer à l'apostolat de la Hiérarchie. Responsable de la<br />
gioire de Dieu sur la terre, deposi taire des pouvoirs divins, la Hiérarchie assigne<br />
leur tàche à chacun des volontaires qui s'offrent pour continuer l'oeuvre<br />
du Christ. Ann de lui préter une aide efficace, il ne suffit pas de soumettre à<br />
son approbation toute institution existante ou • toute initiative nouvelle ; mais<br />
il importe d'entrer dans son esprit, de comprendre ses intentions, de prevenir<br />
ses désirs ; cela suppose humilité et obéissance, dévouement et abnégation, solides<br />
vertus que ne manque pas de développer la formation sérieuse des Congrégations.<br />
Animés d'une volortté de servir à tout prix, les Congréganistes ne<br />
cherchent jamais à faire bande à part ou à revendiquer pour eux seuls certains<br />
secteurs, mais ils sont prèts au contraire à travailler là où la Hiérarchie les<br />
envoie. Ils servent l'Eglise non comme une puissance étfangère ni mème comme<br />
une famille humaine, mais comme l'Epouse du Christ inspirée et guidée<br />
par l'Esprit Saint lui-mème. et dont les intéréts sont ceux de Jesus. L'Apótre<br />
Saint Paul souffrait déja de constater que certains — tous, disait-il dans son<br />
amertume — « tous recherchent leurs propres intéréts, non ceux de Jésus-<br />
Christ » (i). Qu'un tei avertissement vous tienne en éveil ! Oublieux de vousmémes,<br />
prompts à répudier toute étroitesse de vue, acceptez les consignes de<br />
l'Eglise, comme venant de votre divin Chef. Ainsi pourrez-vous dire avec l'Apótre<br />
: «au jour du Christ... ma course et ma peine n'auront pas été vaines» (2).<br />
Le thème de votre Congrès envisage aussi une plus grande coopération<br />
avec les autres associations apostoliques. Ontre son aspect pratique, cette union<br />
des efforts fournit un signe non équivoque de la présence du Christ parmi ceux<br />
qui, dans l'action comme dans la prière, obéissent à une mème inspiration.<br />
« Qu'ils soient un, demandait avec instance Jesus à son Pére dans sa prière<br />
sacerdotale, comme toi, Pére, tu es en moi et moi en toi, qu'eux aussi soient<br />
un en nous, afin que le monde croit que tu m'as envoyé » (3). L'apostolat participe<br />
en quelque sorte à la mission divine de Jesus ; il manifeste aux hommes<br />
l'amour du Pére et du Fils dans le don de lenr unique Esprit. Vous vous rappelez<br />
sans aucun doute comment les Actes des Apótres soulignent ce fruit<br />
merveilleux de l'Esprit Saint au lendemain de la Pentcóte : « La multitude des<br />
croyants n'avait qu'un coeur et qu'une àme. Nul ne disait sien ce qui lui<br />
appartenait, mais entre eux tout était commun. Avec beaucoup de puissance,<br />
(1) Phtt., 2, 21.<br />
(2) Ibìd. 2, 16<br />
(3) Io, 17, 21.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 527<br />
les apótres rendaient témoignage à la résurrection du Seigneur Jesus, et ils<br />
jouissaient tous d'une grande faveur » (4). Ce rayonnement apostolique si extraordinaire<br />
dans la première communauté chrétienne s'est renouvelé de diverses<br />
manières dans l'histoire de l'Eglise, en particulier aux heures critiques où<br />
seule la poussée vigoureuse de forces jeunes, aux convictions intactes, fondues<br />
dans- un seul et méme élan, pouvait renverser des obstacles apparemment insurmontables.<br />
N'est-ce pas un témoignage de ce genre que l'epoque actuelle attend<br />
tout particullièrement de vous ? Tant d'initiatives générenses s'éparpillent sur<br />
des voies divergentes, s'ignorent et parfois hélas, en viennent à s'opposer. Et<br />
pendant ce temps, le mal poursuit sans tréve sa conquéte et pénètre partout,<br />
faute de bonne entente et de coordination parmi les bons.<br />
Tout comme aux débuts de l'Eglise, où la puissante intercession de Marie<br />
méritait à la communauté de Jérusalem la concorde parfaite dans la charité,<br />
Nous souhaitons vivement que la Reine des Apótres vous anime tous, chers<br />
fils et filles ici réunis, et tous vos cqmpagnons des Congrégations du monde<br />
entier que vous représentez auprès de Nous, d'un esprit de sincère collaboration.<br />
Que l'on puisse dire de vous, en retournant le mot de Saint Paul cité<br />
tantót : « aucun ne recherchait ses propres intéréts, mais uniquement ceux de<br />
Jésus-Christ ».<br />
Tel est le vceu que Nons formulons pour finir. Daigne Marie le garder<br />
et le faire fructifier dans tous les lieux où vous allez retourner, emportant de<br />
Rome et de ce Congrès le souvenir d'un soufflé de Pentecòte et la volonté de<br />
répondre avec libéralité à tant de gràces obtenues sous le patronage de Marie<br />
Immaculée. En gage de Ha bienveillance divine qu'appellent Nos prières les<br />
plus ferventes, Nous vous accordons à vous-èmes, chers fils et filles, à chacune<br />
de vos Congrégations, à chacune de vos Fédérations nationales et à votre Fédération<br />
mondiale, la plus paternelle et la plus cordiale Bénédiction Apostolique.<br />
Nnnlins Badìophonicns Christifidelibns e tata Hispania ob Ctnventnm Hatìonalem Mariahm<br />
Caesarangnsiae coadnnatis. - 12 Ociobris 1954 (*)<br />
Venerables Hermanos y arnados hijos que, clausurando vuestro Congreso<br />
Mariano Nacional, consagràis vosotros mismos y vuestra patria toda al Inmaculado<br />
Corazón de Maria :<br />
Quién Nos pudiera dar en estos momentos que, asi corno con Nuestra<br />
voz conseguimos hacerhos presentes en medio de vosotros, lo pudiéramos hacer<br />
igualmente con Nuestros ojos, y Nuestros oidos, para escuchar el voltear de<br />
las campanas de toda Espana, las salvas de honor, los vitores y las aclamaciones,<br />
los suspiros y las plegarias que suben a lo alto ; para ver a todo un<br />
pueblo agolpàndose ante los altares de su Madre y Senora y ofreciéndole su<br />
corazón y su vida ? « Bienaventurados los ojos que ven lo que vosotros véis y<br />
los oidos que oyen lo que vosotros ois » (i)„<br />
(4) Act. 4, 32-34.<br />
(*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 680-683.<br />
(1) Cfr. Matth. 13, 16
528 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Porque Espana ha sido siempre, por antonomasia, la « tierra de Maria<br />
Santfsima » y no hay un momento de su historia, ni un palmo de su sueto, que<br />
no estén sefialados con su nombre dulcfsirno. La histórica catedral, el sencillo<br />
tempio o la humilde ermita a Ella estàn dedicadas ; y si quisiéramos sólamente<br />
evocar, segun se Nos vienen a las mientes, algunas de las advocaciones principales,<br />
que corno piedras preciosas en manto riquisimo son ornamento del territorio<br />
espafiol : Covadonga, Begofia y Montserrat ; la Pena de Francia, la Fuencisla<br />
y Monsaludjla Almudena, el Sagrario y los Desamparados ; Guadalupe,<br />
los Reyes y las Angustias, Nos pareceria o yue estabamos recorriendo la topografia<br />
nacional o que ìbamos fijando los hitos principales de la historia de<br />
Espana. Eran pinceles espanoles los de Juan de Juanes, Zurbaran, el Greco y<br />
Murillo; y por eso rivalizaron en representarla a cual mas hermosa. Gubias y<br />
cinceles espanoles fueron los de Gregorio Hernàndez, Alonso Cano, Martìnez<br />
Montanés y Saldilo y por serio no pudieron menos de estar dedicados de modo<br />
especial al servicio de su Madre amantisima. Y si es un Rey Santo el que<br />
cabalga para conquistar Sevilla, irà con Nuestra Senora en el arzón ; y si son<br />
proas castellanas las que, precisamente tal dia corno hoy, violan el secreto de<br />
las tierras americanas, sobre una de ellas irà escrito necesariamente el nombre<br />
de «Santa Maria», ese nombre que luego el misionero y el conquistador iràn<br />
dejando en la cima inaccesible, en el centro de la llanura sin fin o en el corazón<br />
de la selva impenetrabe, para que sea también alli fuente de gracia y de<br />
bendición.<br />
Pero entre tantas advocaciones, Venerables Hermanos y amados hijos, acaso<br />
ninguna para vosotros tan entrafiable, ni tan enraizada en vuestra carne misma,<br />
corno esa Virgen Santisima del Pilar, que en estos instantes tenéis ante los ojos.<br />
Y tu — oh Zaragoza — no seràs ya insigne por tu privilegiada posición,<br />
por tu cielo purfsimo o por tu rica vega, « loci amoenitate, deliciis praestantior<br />
civitatibus Hìspaniae cunctis », come la llama el gran Isidoro de Sevilla ; no lo<br />
seràs por tus magmficos edificios, donde galanamente se salta sin desentonar<br />
de los primores mozàrabes a las elegancias platerescas ; no lo seràs por haber<br />
oido el paso cadencioso de las legiones romanas o por el aliento indomable que<br />
te sostuvo e siempre heroica » en los heroicos sitios ; lo seràs por tu tradición<br />
cristiana, por tus Obispos, Felix, en piuma de S. Cipriano zfidei cultor ac defensor<br />
civitatis» (2), S. Valero y S. Braulio; por Sta. Engracia y los Màrtires<br />
innumerables, a los cuales podemos anadir el santo nino, embellecido también<br />
con la pùrpura de su sangre, Dominguito del Val; lo seràs, sobre todo, por esa<br />
columna contra la cual, rodando los siglos, comò contra la roca inconmovible<br />
que, en el acantilado, desafìa y doma las iras del mar, se romperàn las oleadas<br />
de las herejias en el periodo gòtico, las nuevas persecuciones de la dominación<br />
aràbiga y la impiedad de los tiempos nuevos, resultando asi cimiento inquebrantable,<br />
inexpugnable valladar e insuperable ornamento, no sólo de una<br />
nación grande, sino también de toda una dilatada y gloriosa estirpe! «Yo he<br />
elegido y santificado està casa — parece decir Ella desde su pilar — para que<br />
(2) Ep. 67, n. 6 - ed. Guil. Hartel, in Corp. Script. Eccles. Latin., voi. Ili,<br />
p. 2., Vindob. 1871, p. 740, 10-11.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 529<br />
en ella sea invocado mi nombre y para morar en ella por siempre » (3) ; y toda<br />
la Hispanidad representada ante la Capilla angelica por sus airosas banderas,<br />
parece que le responde : « Y nosotros te prometemos quedar de guardia aqui,<br />
para velar por tu honra, para serte siempre fieles y para incondicionalmente<br />
servirte».<br />
Pero hoy vosotros, Venerables Hermanos y ainados hijos, si habéis venido<br />
aquf, si os habéis reunido en todos los centros marianos de la nación, ha sido<br />
con una intención precisa : evocando aquella jornada inolvidabde en el Cerro<br />
de los Angeles, de 1919, donde Espana se consagró al Corazón Sacratfsimo de<br />
Jesus, os habéis hoy querido consagrar al de Maria, en la confianza de que, en<br />
està hora ardua de la humanidad, Dios querrà salvar al mundo por medio de<br />
aquel Corazón Inmaculado.<br />
Bien merece sin duda mnguna, hijos amadisimos, està manifestación de<br />
vuestra piedad el Corazón Purisimo de la Virgen, sede de aquel amor, de<br />
aquel dolor, de aquella compasión y de todos aquellos altisimos afectos, que<br />
tanta parte fueron en la redención nuestra, principalmente cuando Ella ce stabat<br />
iuxta Crucem», velaba en pie junto a la Cruz (4) ; bien lo merece aquel Corazón,<br />
simbolo de toda una vida interior, cuya perfección moral, cuyos méritos y virtudes<br />
escaparian a toda humana ponderación! Y bien justo es también que lo<br />
hagàis vosotros, si no fuera por otra razón, por ser la patria de San Antonio<br />
Maria Claret, apóstol infaticable de està devoción, que Nós mismo hemos elevado<br />
al honor màximo de los altares.<br />
Pero Nos creemos que hoy mas que nunca, precisamente porque las nubes<br />
cargan sobre el horizonte, precisamente porque en algunos momentos se<br />
dirla que las tinieblas van borrando aùn mas los caminos, precisamente porque<br />
la audacia de los ministros del averno parece que aumenta mas y mas ; precisamente<br />
por eso, creemos que la humanidad entera debe correr a este puerto de<br />
salvación, que Nos le hemos indicado comò finalidad principal de este Ano<br />
Mariano, debe refugiarse en està fortaleza, debe confiar en este Corazón dulcisimo<br />
que, para salvarnos, pide solamente oración y penitencia, pide sólamente<br />
correspondencia.<br />
Prometédsela vosotros, hijos amadisimos de toda Espana ; prometedle vivir<br />
una vida de piedad cada dia mas intensa, mas profunda y mas sincera ;<br />
prometedle velar por la pureza de las costumbres, que fueron siempre honor de<br />
vuestra gente ; prometedle no abrir jamàs vnestras puertas a ideas y a principios,<br />
que por triste experiencia bien sabéis dónde conducen ; prometedle no permitir<br />
que se resquebraje la solidez de vuestro alcàzar familiar, puntual fundamental<br />
de toda sociedad ; prometedle reprimir el deseo de gozos inmoderados,<br />
la codicia de los bienes de este mundo, ponzofia capaz de destrnir el organismo<br />
mas robusto y mejor constituido ; prometedle amar a vuestros hermanos a todos<br />
vnestros hermanos, pero principalmente al humilde y al menesteroso, tantas<br />
veces ofendido por la ostentación del lujo y del piacer! Y Ella entonces seguirà<br />
siempre siendo vuestra especial protectora.<br />
(3) Cfr. 2 Parai. 7, 16.<br />
(4) Cfr. Io, 19, 25.
530 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ante vuestro trono, pues, oh Madre Santisima del Pilar, — diremos parafraseando<br />
las palabras por Nos mismo pronunciadas en ocasión solemnisima<br />
(5) — Nos, comò Padre comùn de la familia cristiana, comò Vicario<br />
de Aquel, a quien fué dado todo poder en el cielo y en la tierra, a Vos,<br />
a Vuestro Corazón Inmaculado confiamos, entregamos y consagramos no sólo<br />
toda esa inmensa muttitud ahi presente, sino también toda la nación espanda,<br />
para que vuestro amor y patrocinio acelere la hora del triunfo en todo el mundo<br />
del Reino de Dios y todas las generaciones humanas, pacificadas entre si y<br />
con Dios, Os prodamen bienaventurada, entonando con Vos, de un polo al otro<br />
de la tierra, el eterno « Magnificat » de gloria, amor y gratitud al Corazón de<br />
Jesus, ùnico refugio donde pueden hallarse la Verdad, la Vida y la Paz.<br />
Que la bendición del cielo, de la que quier ser prenda la Bendición Nuestra,<br />
descienda sobre todos vosotros : sobre Nuestro dignismo Cardenal Legado ; sobre<br />
el Jefe del Estado; sobre todos Nuestros Hermanos en el Episcopado ahi presentes<br />
; sobres todas las Antoridades ; sobre el clero, religiosas y fieles que<br />
estan en estos momentos oyéndonos y sobre toda la nación espanda, a la que<br />
continuamente deseamos toda c'ase de bienes y de prosperidades.<br />
Kaniini Radiophonicns Pii Pp. XII Ornqvariae ab CoDvenhnn Aichidioacesannm Harìalem<br />
in urbe Montisriieo coadanaiis. - 12 Octobris 1954. (*)<br />
Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en la bella y bien<br />
emptazada Montevideo, clausuràis vuestro primer Congreso Mariano archidiocesano,<br />
organizado para celebrar mas dignamente y con mayor fruto este Ano<br />
Mariano universal, que ya va acercàndose a su termino, entre imponentes manifestaciones<br />
de piedad y de amor a la Madre de Dios.<br />
Es està la primera vez que, a través de las ondas etéreas, Nos hacemos<br />
presentes de nuevo con Nuestra yoz, en medio de vosotros, después de aquella<br />
inolvidaMe mafiana otonal — de la que pronto van a cumplirse los cuatro lustros<br />
— cuando, a la vuelta de las grandiosas jornadas eucaristicas de Buenos<br />
Aires, tuvimos el inmenso piacer de vivir nnas horas con vosotros, tan breves<br />
comò preciosas. Entornamos los ojos y aùn Nos parece admirar vuestra magnifica<br />
ciudad, suavemente recostada en la peninsula graciosa, que parece servirle<br />
de escalinata hacia aquel imponente estuario que alli mismo se abre al mar,<br />
bajo su intenso cielo azul, con sus espaciosas y elegantes avenidas rebosantes<br />
de un gentio entusiasta que aplaude y actama ; la «t Muy fiel y reconquistadora<br />
Ciudad de Montevideo » que dificilmente podriamos apartar de Nuestra memoria<br />
!<br />
Pero, a quién aplaude, a quién aclama, a quién dirige ella sus himmos y sus<br />
làgrimas en estos momentos ? Y vemos avanzar sobre todas las cabezas, amable<br />
.y sonriente, distribuyendo consuelos y gracias, la « Virgen de la Fundación >,<br />
la que probàblemente ha presidido el nacimiento, las horas primeras y los<br />
(5) Cfr. Disc, y radiom., t. TV, pag. 260.<br />
(•) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 683-684.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 531<br />
momentos mas transcendentales de su azarosa y aocidentada vida, la que ahora<br />
acaba de recorrer tpdas vuestras Parroquias, todas vuestras Igtesias, todos vuestros<br />
hogares ; la que ha oido vuestras promesas de honrarla siempre con el<br />
Rosario en familia; y con cuànto Consuelo hemos venido a saber, que no se<br />
daba abasto a proveer de imàgenes suyas para las fachadas de vuestras casas,<br />
porque iban mucho mas alla vuestros piadosos deseos! Obrando asi, os proclamàis<br />
hijos legitimos de aquel grande Artigas, tan devoto siempre de la Virgen<br />
del Carmen y que tanto se consolaba rezando el Santo Rosario en sus ufltimos<br />
anos de vejez y de forzoso retiro; hermanos auténticos de aquellos próceres,<br />
que el 14 de Junio de 1825 incJinaban sus banderas ante la Virgen del Pintado,<br />
o Virgen de los Treinta y Tres, comò si quisieran reconocerla capitana de sus<br />
futuras empresas. Obrando asi, os parecerà que cumplis su glorioso testamento<br />
: «t Honorem habebìs matri tuae omnibus diebus » honra siempre a tu<br />
madre todos los dias de tu vida (1).<br />
Volved, si, volved, hijos amadisimos, los ojos y los corazones a està Madre<br />
de misericordia, vida, dulzura y esperanza nuestra ; volvedlos principalmente<br />
en este misterio de su Inmaculada Concepción, de cuya proclamación dogmàtica<br />
estamos conmemorando el centenario, y sentiréis que en vuestro pecho se<br />
reafirman las verdades fundamentales de nuestra santa fé ; de una fé que Huego<br />
redundarà en la intensificación de vuestra vida cristiana, desde lo mas recòndito<br />
de vuestra actividad familiar hasta las mas pùblicas manifestaciones de<br />
vuestro ser en las esferas profesional y social ; de una fé, cuyos deseadisimos<br />
frutos han de ser la santidad de la vida matrimoniai, el aumento de las vocaciones<br />
sacerdotales, la pureza de las costumbres y la impHantación de una<br />
autèntica justicia cristiana y social, a cuya sombra acogedora todos os sintàis<br />
realmente hermanos.<br />
Se precia vuestra nación de sus instituciones politicas ; pues bien, en toda<br />
sabia organización póblica, ha de haber siempre un puesto preferente para el<br />
sincero espfritu religioso, porque él, comò ninguno, es el que ha le ensefiar<br />
al ciudadano cuàles son sus deberes fundamentales ; el que ha de inspirarle<br />
aqueUa unica y sincera fraternidad, que snrge tan sólo de la comùn filiación<br />
divina.<br />
Es vuestro pais una tierra lica y pròspera, de campos ondulados y ubérrimos,<br />
regados por incontables venas liquidas que llevan por doquier no sólo la<br />
fertilidad, sino también el encanto y là poesia; todo ese progreso material quedaria<br />
incluso minado por su misma base y representarfa basta un peligro, si<br />
no fuese acompanado de un paratelo y armònico progreso espiritual, que aleje<br />
los peligros de la codicia, de la molicie y de toda la destrucción, que suele traer<br />
consigo el remo absoluto del materialismo.<br />
Sois, finalmente, un pueblo orgulloso de su historia; pues bien en esa<br />
historia, donde las letras han florecido a la sombra de las armas, no se pueden<br />
olvidar los nombres del pàrroco Silverio Antonio Martinez, que lanzó el primer<br />
grito de independencia ; de Dàmaso Antonio Larraiiaga, de personallidad enciclopèdica;<br />
y, ya en nuestros dias, del gran católico Juan Zorilla San Martin,<br />
(1) Toh. 4, 3.
532 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
cnyos cantos han conseguido la mas dulce expresión de vuestra alma nacional.<br />
Y Nos es grato recordar qne las primeras raices de vuestra literatura hay acaso<br />
que ir a encontrarlas en los restos perdidos que, procedentes de las lejanas<br />
reducciones jesuiticas del interior, bajaban también en las balsas y en los lanchones<br />
a lo largo del Uruguay<br />
La Virgen Santisima ama especialmente a vuestra patria, hijos queridisimos,<br />
comò también singularmente la amò aquel insigne Predecesor Nuestro,<br />
que tuvo la gloria de proclamar su Concepción Inmaculada ; y si habéis comenzado<br />
la gran Misión preparatoria del Congreso en la Parroquia de la Medalla<br />
Milagrosa. ha sido para recordar quel el mismo dia 18 de Julio de 1830, en que<br />
se juraba vuestra Constitución, se aparecia Ella benignamente a su predilecta<br />
hija, Santa Catalina Labouré.<br />
Y hoy vosotros, comò corona de tantas solemnidades, os qneréis consagrar<br />
para siempre a su Corazón Inmacnlado — canal dulcisimo de todos los bienes<br />
— para corresponder a tanto maternal amor y para proclamar en voz alta<br />
vuestra fé. Pasa por el mundo una hora obscura y las nieblas no acaban nunca<br />
de aclararse; por el contrario, acà y alla, resuenan de cuando en cuando los<br />
clarinazos con que los enemigos de Dios celebran una Victoria nueva, mientras<br />
que los buenos parecen no poco desorientados, faltos acaso de la necesaria<br />
union. Precisamente por eso Nuestra esperanza es cada vez mas firme y cada<br />
vez mas fervorosa Nuestra oración a la Reina de los cielos, corno si sólamente<br />
de su mano esperàsemos toda la salvación, Ella que nunca ha dejado de ser<br />
la tAuxìlium Christianorum ». Precisamente por eso Nuestro corazón de padre<br />
se alegra y se regocija al contemplar espectàculos comò el que vosotros en<br />
estos momentos ofrecéis.<br />
Que la bendición de lo alto, de la que quiere ser prenda està Bendición<br />
Nuestra, descienda sobre vosotros : sobre el dignisimo Hermano Nuestro, celosisimo<br />
Pastor de vuestras almas, con todos Nuestros demàs Hermanos en el<br />
Episcopado que le acompafian; sobre los sacerdotes, religiosos y religiosas lo<br />
mismo que sobre las Autoridades presentes ; sobre los aquf reunidos y sobre<br />
todo el amado pueblo uruguayo, especialmente sobre està archidiócesis de<br />
Montevideo; sobre cuantos por medio de la radio oigan Nuestra voz, que quiere<br />
ser, come siempre, mensajera de gracia, de amor y de paz.<br />
JJIocniio Pii Pp. XII CbrUtiBdelibns e iela Sicilia ob Convenram Harialem regioaalem<br />
Panormi coadiuiaHs. - 17 Ociobris 1954. (*)<br />
Tra i memorandi fasti dell'Anno Mariano, assorto per divina bontà a<br />
plebiscito universale di • fede cristiana, si distingue per unanimità di popolo,<br />
per solennità di riti, per fervore di pietà, il vostro Congresso, diletti figli e<br />
figlie della religiosa Sicilia, cosi cara al Nostro cuore e cosi degna delle Nostre<br />
paterne sollecitudini.<br />
La visione, che in questo momento si offre al Nostro spirito, è quella di<br />
(*) Aca ap. sed., 46 (1954) p. 658-661.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 533<br />
un grande popolo, ricco di storia ed esuberante di vita, cui l'ardente sete di<br />
beni e di bellezze celesti ha strappato ancora una volta agli ordinari assilli<br />
terreni e condotto ad inebriarsi alla fonte limpida di ogni santità : Maria. E'<br />
bello vedervi come una sola famiglia coi vostri Pastori e le Autorità civili, tutti<br />
stretti intorno ai sacri altari per osannare alle glorie della eccelsa Madre di<br />
Dio, e per professare sotto i cieli azzurri della incantevole vostra Isola la medesima<br />
fede, abbracciata dai vostri padri fin dai primi giorni della predicazione<br />
evangelica, e giammai tradita per volgere di eventi ed infuriare di tempeste.<br />
Ci pare che l'Apostolo delle Genti, S. Paolo, rievocando il lontano giorno<br />
in cui approdò alle rive della vostra terra, debba esultare nel porre a confronto<br />
lo sparuto gruppo di amici, che l'ospitarono allora per tre giorni (i),<br />
con te innumerevoli anime — al presente milioni di fedeli —. generate a Cristo<br />
dalla predicazione e dall'apostolato cattolico. Egli potrebbe rivolgere a voi l'encomio<br />
indirizzato alla diletta chiesa di Efeso : « Anche io, udendo la vostra<br />
fede nel Signore Gesù e l'amore che portate a tutti i santi, non cesso di rendere<br />
grazie per voi, facendo di voi menzione nelle mie preghiere » (2).<br />
In ricambio, voi con legittimo e santo orgoglio potreste enumerare all'Apostolo<br />
le singolari glorie cristiane, che da quel tempo non hanno mai mancato<br />
di arricchire la vostra Isola. <strong>Testi</strong>moni eloquenti della pronta rispondenza alla<br />
grazia e della profondità della fede nei vostri avi sono, tra tanti altri, le antiche<br />
cattedrali, in talune delle quali l'arte tocca il fastigio della pura armonia, la<br />
fulgida schiera di Santi e di Sante, quali Agata e Lucia, spiranti liliale fragranza,<br />
le fiorenti ed antiche diocesi, i Concili ivi celebrati, i Sommi Pontefici<br />
nati o educati nell'Isola e tutta una coorte di uomini insigni, consacratisi<br />
al servizio di Dio e alle opere di civiltà. Potreste altresì rammentare come il<br />
grande S. Atanasio più volte annoverò la Sicilia tra le regioni più fedeli alla<br />
verità cattolica e romana nei tempi procellosi della eresia ariana (3), e come<br />
in appresso, sotto l'imperversare della bufera iconoclasta sulle sponde del vicino<br />
Oriente, la vostra Isola divenne l'accogliente rifugio dei perseguitati, ed insieme,<br />
lo scampo per tante sacre effigie, specialmente mariane, oggi venerate<br />
in Occidente.<br />
Ma —7 quel che più importa — voi dimostrate al presente, in occasione<br />
di questo Congresso, che salda ed intatta è la vostra fedeltà a Cristo e alla<br />
Chiesa, poiché sentita, fervida e popolate è la vostra devozione a Maria.<br />
A chi ne dubitasse voi potreste mostrare il disegno topografico dell'Isola,<br />
ed ivi indicare la splendida collana di Santuari mariani che si stende, attraverso<br />
ciascuna delle sue provincie, sui monti, sulle marine, sui fertili piani,<br />
rendendo così la Sicilia un feudo di Maria. I loro nomi e titoli, ingenui ed<br />
esprissivi, se venissero invocati uno dopo l'altro, formerebbero come una preghiera<br />
di litania tutta vostra : Madonna della Catena, della Lettera, della<br />
Scala, della Grotta, dell'Alto, del Bosco, delle Milizie, del Romitello, ed altri<br />
(1) Cfr. Act. 28, 12.<br />
(2) Eph. 1, 15-16.<br />
(3) S. ATHAN., Hist. Arian. n. 28 - Migne, P. G., t. 25 col. 726; Epist.<br />
Epp. Aegyptì et Libiae contro, Arìanos, cap. 1, t. 26, col. 1030.
534 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ancora, seguiti da quelli che ricordano i suoi misteri — dell'Annunziata, dell'Assunta,<br />
della Misericordia, della Provvidenza — oppure indicati semplicemente<br />
dai nomi di città e borghi — Costumaci, Furi, Tìndari, Valverde, Mìlici,<br />
— coi quali pare che la Madonna stessa si compiaccia di designare le sue<br />
venerate Immagini.<br />
Questi Santuari, più o meno insigni e famosi, spesso umili e disadorni,<br />
come era la casetta della Vergine di Nazaret, sono stati le rocche forti della<br />
fede dei vostri padri. Infatti il pronto ed intenso risorgere del cristianesimo<br />
nell'Isola dopo la invasione dei Saraceni, che ne aveva cancellato quasi ogni<br />
traccia, mosse dai due Santuari intitolati a Santa Maria, l'uno in Palermo,<br />
l'altro in Vicari, forse gli unici ancora in piedi tra tante rovine, dove il sacro<br />
fuoco della fede si conservò per lunghi anni, e donde poi divampò più splendente<br />
in ogni lembo della Sicilia. Anche al presente i Santuari di Maria sono<br />
le fresche sorgenti a cui, più volte nell'anno, il buon popolo, accorre per ritemprare<br />
la pietà religiosa in devoti pellegrinaggi che conservano i caratteri della<br />
più schietta tradizione. Oh, con quanto materno compiacimento la « bella<br />
Madre» — la «Bedda Matri», come voi dite — attende ed accoglie ogni volta<br />
gli umili suoi figli che a Lei vengono, alcuni dopo giorni e giorni di cammino<br />
a piedi nudi per sentieri assolati, altri sui fantasiosi carretti istoriati con sacre<br />
scene, nei costumi dai vividi colori, al canto delle ingenue « canzuni » e degli<br />
antichi « raziuneddi », ma recanti, nel segreto dei cuori, voti e speranze che<br />
non saprebbero confidare ad altri se non a Lei. Sì, solo a Lei, Madre buona e<br />
bella, che imparaste ad amare nelle mirabili immagini che di Lei dipinse Antonello<br />
da Messina, ove la nobiltà della celeste creatura si fonde in armonia<br />
con la dolcezza naturale della vostra indole.<br />
Ora, se tanto ardente e radicata è la devozione a Maria nel popolo di<br />
Sicilia, chi potrebbe meravigliarsi che Ella — secondo quanto Ci è stato riferito<br />
dai vostri degnissimi Presuli — abbia scelto una vostra illustre città per<br />
dispensare in questi ultimi tempi segnalatissime grazie?<br />
Certamente queste Sede Apostolica non ha finora in alcun modo manifestato<br />
il suo giudizio intorno alle lacrime che si dissero sgorgate da una sua<br />
effige in un'umile casa di lavoratori; tuttavia non senza viva commozione prendemmo<br />
conoscenza della unanime dichiarazione dell'Episcopato della Sicilia sulla<br />
realtà di quell'evento. Senza dubbio Maria è in cielo eternamente felice e non<br />
soffre né dolore né mestizia; ma Ella non vi rimane insensibile, che anzi nutre<br />
sempre amore e pietà per il misero genere umano, cui fu data per Madre, allorché<br />
dolorosa e lacrimante sostava ai piedi della Croce, ove era affisso il Figliuolo.<br />
Comprenderanno gli uomini l'arcano linguaggio di quelle lacrime ? Oh le lacrime<br />
di Maria! Erano sul Golgota lacrime di compatimento per il suo Gesù e<br />
di tristezza per i peccati del mondo. Piange Ella ancora per le rinnovate piaghe<br />
prodotte nel Corpo mistico di Gesù ? 0 piange per tanti figli, nei quali l'errore<br />
e la colpa hanno spento la vita della grazia, e che gravemente offendono la<br />
maestà divina? O sono lacrime'di attesa per il ritardato ritorno di altri suoi<br />
figli, un di fedeli, ed ora trascinati da falsi miraggi fra le schiere dei nemici<br />
di Dio ? A voi spetta di cooperare con l'esempio e con l'azione al ritorno dei<br />
profughi alla casa del Padre e di adoperarvi affinchè si chiudano al più presto
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 535<br />
le brecce aperte dai nemici della religione nella vostra Isola, fatta oggetto di<br />
cupido assedio.<br />
Perciò non lasciate trascorrere questo giorno senza proclamare unanimamente,<br />
pubblicamente e solennemente che il popolo della Sicilia intende rimanere<br />
fedele a Cristo e alla Chiesa, senza discussioni né riserve, dal primo all'ultimo<br />
dei suoi figli, nella più genuina tradizione dei padri.<br />
Da parte Nostra, non vorremmo terminare questa Nostra Esortazione,<br />
senza avervi indicato brevemente in che modo il popolo della Sicilia rinsalderà<br />
la sua fedeltà a Cristo. Curate primieramente l'istruzione religiosa in tutte<br />
le età e in tutti i ceti sociali, in particolare tra la gioventù. Agli ammalianti<br />
sofismi degli avversari della Chiesa non vi è che da opporre la chiarezza della<br />
sua verità. Un popolo che non conosca quali siano i veri tesori, non saprà né<br />
conservarli né difenderli : si accorgerà dei perduti beni, quando ne sarà stato<br />
già depredato. Apprendete e approfondite la dottrina cristiana, voi, cui Iddio<br />
ha dato tanti egregi talenti d'ingegno, cosicché, per comune riconoscimento, la<br />
Sicilia fu sempre vivaio di uomini illustri per scienze ed arti. La fedeltà a<br />
Cristo si traduca inoltre nella frequenza assidua dei Sacramenti, che sono il<br />
sostegno della vita cristiana e delle virtù familiari e civiche. I vostri bei templi,<br />
monumenti del fervore degli avi, e taluni anche della indomita resistenza<br />
alla persecuzione, vibrino ancora del vivo palpito della fede operosa. Infine vi<br />
chiediamo di continuare ad esseie gelosi custodi dei filiali vincoli, che sempre<br />
vi legarono a questa Sede Apostolica. Coma un giorno di buon anima la Sicilia<br />
annuì ai desideri del Nostro Predecessore S. Gregorio Magno, particolarmente<br />
ad essa affezionato, così la Nostra voce trovi sempre negli animi vostri pronto<br />
e incondizionato consenso (4).<br />
Ricevete questa Nostra Esortazione quasi messaggio della Madre di Gesù<br />
a voi, che a Lei intendete di consacrarvi come a vostra Signora e Prottetrice.<br />
Affinchè i desideri di Lei e i Nostri voti si compiano, invochiamo l'abbondanza<br />
delle divine grazie per ciascuno di voi e per l'intiera Sicilia, in particolare per<br />
i poveri, i malati, i piccoli, i lavoratori del mare e delle campagne, le Autorità<br />
civili, i vostri Presuli e i vostri Sacerdoti. A tutti impartiamo con effusione<br />
di cuore la Nostra Apostolica Benedizione.<br />
(4) Greg. I Epist. Iohanni Episc. Syracusano, Oct. 598 - Reg. IX, 26 -<br />
Mon. Germ. Hist., Epp. t. a, pag. 59-60.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERIl<br />
<strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Esistala Pii P». XII ad EXCJMS PP. DB. JUlixtilex Saeros ci ckrìstifidclilms Libaaaasb<br />
•aliMis, •• Canvenhiai Marialem ia Berytenxi orbe indici». - 18 Ottobri* 1954. (*)<br />
« Je me suis élevée comme le Cèdre du Liban et comme le cyprès sur la montagne<br />
de Sion... Venez à moi vous tous qui me désirez et rassasiez-vous de mes fruits ». 1<br />
Ces paroles de l'Ecriture, que la liturgie applique à ia Bienheureuse Vierge Marie,<br />
Nous reviennent à la mémoire, au moment où Nous avons la joie de Nous adresser à<br />
vous, chers fils et chères filles de la noble nation libanaise, qui ètes assemblés, dans<br />
les fastes et la ferveur d'une grandiose cérémonie, pour célébrer avec l'Eglise universelle<br />
le centenaire de la définition du Dogme de l'Immaculée Conception. (Dui,<br />
allez à Marie, élevez vos coeurs vers elle, implorez l'abondance de ses gràces, dans<br />
la confiance filiale que la Mère de Sauveur, qui vécut ici-bas sous le mème ciel<br />
pur et profond de l'Orient, jette encore sur votre terre un regard de particulière<br />
complaisance. L'Eglise elle-mème n'évoque-t-elle pas vos sommets du Liban comme<br />
una terre d'élection pour la louange de la Vierge? C'est là que l'Esprit-Saint<br />
la contemple et, ravi par la splendeur de sa pureté immaculée, c'est de là quii<br />
l'appelle à sa celeste gioire: « Viens du Liban, ò ma bien-aimée, et tu seras couronnée<br />
». 2<br />
Le rare privilège qui unit ainsi le nom de votre patrie au eulte de la Vierge<br />
Marie vous crée à tous un devoir pressant de répondre, avec plus de fidélité encore,<br />
à ses appels maternels. Et Nous aimons à penser que les solennites de votre Congrès<br />
Marial National, que Nous avons tenu à présider en la personne de Notre Légat,<br />
Notre cher Fils le Cardinal Patriarche de Venise, ne seront pas sans raviver et accroitre<br />
en vos àmes une dévotion éclairée, forte et durable à la Vierge Immaculée.<br />
Depuis le 30 Mai dernier, d'ailleurs, chants et prière n'ont cesse de monter en son<br />
honneur sur les chemins et dans les églises du Liban, au cours du glorieux cheminement<br />
de la statue du Sanctuaire de Harissa à travers monts et vallées, villes et<br />
villages. Et le coeur maternel de la Vierge aura tressailli de joie au spectacle de tant<br />
d'àmes purifiées par les sacrements, de tant de vies à nouveau consacrées au service<br />
de son divin Fils; il se sera ému de la ferveur des foules chrétiennes et mème<br />
de l'empressement de toute la population à participer à sa louange.<br />
Une telle piété mariale est un gage d'espérance pour votre cher pays. Les jeunes<br />
y puiseront un indéfectible attachement à l'idéal de pureté que Marie propose à l'hu-<br />
* Acta ap, sed., 46 (1954) p. 654-656.<br />
1 Eccli. 24, 17-26.<br />
1 Cani. 4, 8.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 77<br />
manité blessée par le péché, eì, en invoquant le secours de Celle qui écrasa la<br />
tère du serpent, ils sauront vaincre les assauts répérés de la tentation. Les pères<br />
et mères de famille voudront piacer leur foyer sous sa garde er médirer les exemples<br />
de la Sainte Famille de Nazareth. Les militants de l'Acrion Catholique rourneronr<br />
leurs regards vers Marie, qui est la voie la plus sùre pour porter les àmes à<br />
Jesus, et ils imploreronr, par son inrercession, les gràces divines sans lesquelles leur<br />
action demeurerair srérile. Que les prèrres surrour, er roures les àmes consacrées,<br />
se souviennent qu'en la personne de Saint Jean, Jesus mourant leur a confiés sa<br />
Mère: qu'ils l'entourent d'une vénération croissante, unis plus que jamais, à travers<br />
la feconde diversité de leurs rites, par un commun amour pour la Vierge Sainre et<br />
un méme désir de propager son culre. Er sur la vie sociale de vorre parrie la Mère<br />
de Dieu Sauveur fera rayonner l'idéal de son Fils, son message de chariré er de fraterniré,<br />
de vériré et de justice. Celle que d'àge en àge les générarions proclamenr<br />
Bienheureuse, demeure l'honneur de la femme, l'espérance du pauvre, la consolation<br />
des affligés er des opprimés; elle demeure, comme au temps du Roi Achaz,<br />
le signe de la miséricorde divine : « Voici qu'une Vierge concevra et elle enfantera<br />
un fils... ». 3 Aujourd'hui encore, si vous éres atrentifs et fidèles à ses enseignements,<br />
elle sera un signe de salut pour vos vénérables chrétientés d'Orient.<br />
Tour le passe de vos anriques communaurés chrériennes arresre d'ailleurs les<br />
longues rradirions de vorre piéré filiale envers la Très Sainre Vierge Marie. N'esr-ce<br />
pas à Ephèse, sur la rerre d'Orienr, que Marie recur l'officielle reconnaissance par<br />
l'Eglise de sa maternité divine, cette prerogative suprème qui implique en son inépuisable<br />
richesse le privilège de l'Immaculée Conception, célèbre en cette Année<br />
Manale. A l'illustration de ce doublé et glorieux mystère, les Pères de l'Eglise<br />
Orientale ont grandement contribué et c'est votre honneur de n'avoir jamais cesse<br />
de proclamer que la Mère de Dieu fut, dès le premier insranr, préservée de la<br />
faure originelle.<br />
Certe mème foi, toujours vivanre, mainrenue dans sa pureré er son intégrité au<br />
cours des siècles malgré ranr d'épreuves, inspira, il y a cinquanre ans, à l'un de<br />
vos grands parriarches l'heureuse idée de mertre comme un sceau à ce culre marial<br />
séculaire en élevant sur la colline de Harissa, au coeur mème de votre beau pays,<br />
un monumenr vorif à la gioire de l'Immaculée. Non moins suggestif esr le titre de<br />
« Notre-Dame du Liban » que vous avez voulu donner à ce sanctuaire narional;<br />
aux générarions furures il rappellera la place souveraine de Marie dans les desrinées<br />
de vorre parrie, er il sera aux heures sombres le célesre paratonnerre qui dérournera<br />
de vorre cièl les nuages de discorde ou de division qui tenteraient de<br />
l'obscurcir.<br />
Unanimes dans votre foi en Marie, fraternellement unis sous son manteau marernel,<br />
perséverez fermement dans la voie où vous vous engagez aujord'hui. Cette<br />
Année Mariale a vu surgir un peu parrout dans le monde, — er ce Nous esr une joie<br />
profonde, — des légions d'àmes mariales, prères à tous les combars pour la gioire<br />
de Dieu er l'extension de son règne. Que de telles légions se multiplienr sur cette<br />
terre d'Orienr chère à tous les fils de l'Eglise; qu'elles y soienr le sei qui ne s'affadir<br />
point, la lumière placée sur le chandelier et dont la fiamme éclaire tous ceux<br />
h. 7, 14.
78 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
qui sonr dans la maison; que la chaleur de votre charité y soit accueillanre, eri<br />
particulier, à tous vos frères séparés, dont Nous connaissons la profonde piété manale<br />
et que Nous invitions paternellemenr, dans Notre Encyclique « Fulgens Corona<br />
», à tourner avec nous leurs regards vers Marie, « demandant instamment cetre<br />
unite, gràce à laquelle il n'y aura plus enfin qu'un seul bercail sous un Seul Pasteur<br />
». 4<br />
Ces voeux et ces prières, Nous les confions à la puissante intercession de Notre-<br />
Dame du Liban et, en gage de Notre constante sollicitude de Pére et de Pasteur de<br />
vos àmes. Nous accordons de grand coeur aux hautes Autorités ecclésiastiques et<br />
civiles présentes au Congrès, au clergé des différents rites et a vous tous, chers fils<br />
et chères filles, Notre Bénédiction Apostolique.<br />
Du Vatican, le 18 Ottobre 1954.<br />
lastra Baditpbonicas Pii Pp. Zìi Ut qui iaierfacraal CMveniai Iniernalionali MwMogico-<br />
NariaM, Bomae babito. - 24 Odobris 1954. (*)<br />
Inter complures salutaresque religionis fructus, quos, cum Marialem Annum ubique<br />
gentium celebrandum indiximus, animus praestolabatur Noster, id praecipue in<br />
votis erat, ut singularis Dei Genetricis dignitas, eiusque praeclara munera ac privilegia<br />
altiore investigarentur ratione, clarioreque luce christiano populo proponerentur. Quamobrem<br />
haud sine magna animi delectalione initum consilium percepimus Mariologici<br />
Conventus sub exitum Marialis Anni in hanc Almam Urbem cogendi; quod quidem<br />
.inceptum non tantum adprobavimus, sed peculiari etiam favore prosecuti sumus-<br />
Nostraque Benedictione mumvimus. Nunc autem, cum sollemnis huiusmodi consessus<br />
celebretur initium, haud mediocri Nobis solatio est-lectissimum tot doctorum virorum<br />
salutare coetum, paterneque vos alloqui, dilettissimi Filii, qui ex omnibus orbis catholici<br />
partibus Romam convenistis, ut prope Apostolorum Principis sepulcrum, eiusque<br />
auspiciis cui dictum est «Confirma fratres tuos », 1 de tantae Virginis et Matris honore,<br />
gratia, potentia, ad sacrae doctrinae normas, scite eruditeque disseratis.<br />
Mariologia, utpote quae inter theologicas disciplinas adnumeretur, id imprimis postular,<br />
ut solidis theologicae doctrinae fundamentis innitatur, idque eo magis requiritur,<br />
quo profundior fit investigatio et quo accuratius veritates ad Mariologiam spectantes<br />
inter se et cum ceteris sacrae theologiae veritatibus comparantur et conectuntur, quemadmodum<br />
laudabili studio fieri coeptum est post Immaculatae Conceptionis B. M. V.<br />
dogma a Decessore Nostro Pio IX sollemniter definitum, atque nostris temporibus non<br />
sine uberiore in dies fructuum copia contingit. Huiusmodi autem investigationes non<br />
semper faciles ac perviae sunt, cum ad eas peragendas periiciendasque conspirent cum<br />
« positivae » quas vocant, tum « speculativae » disciplinae, quae suis quaeque rationibus<br />
ac legibus reguntur. Investigandi vero labor, ad Mariologiam etiam quod attinet,.<br />
eo tutior eoque fecundior procedet, quo magis omnium ante oculos yersabitur illa<br />
quae « in rebus fidei et morum cuilibet theologo proxima et universalis veritatis nor-<br />
4 A. A. S. t. 45, p. 591.<br />
* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 677-680.<br />
1 Lue. 22, 32.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 79<br />
ma » 2 statuitur, sacrum nempe Ecclesiae Magisterium. Hoc enim — ut in Encyclicis<br />
Litteris « Humani generis » exposuimus — Deus Ecclesiae suae « dedit ad ea quoque<br />
illustranda et enucleanda, quae in fidei deposito nonnisi obscure ac veluti implicite continentur<br />
». 3 Quod quidem depositimi authentice illustrandum atque interpretandum<br />
Divinus Redemptor uni concredidit Magisteiio Ecclesiae; theologis autem grande incumbit<br />
munus, idem depositum, ex Ecclesiae mandato eiusque ductu, penitius investigandi,<br />
singularumque veritatum naturam, nexum, ad sacrae doctrinae normas, perscrutando<br />
atque explicandi. 4<br />
Quo in munere exsequendo, diligenter ratio habenda est utriusque doctrinae cathoiicae<br />
fontis, Sacrarum nempe Scripturarum et « Traditionis ». Plura sane eademque<br />
praeclara Sacrae Litterae de Beatissima Virgine enarrant, in libris cum Veteris rum<br />
Novi Foederis; quin immo excellentissima eius munera ac dona, hoc est virginalis Maternitas,<br />
intaminata Sanctitas, illic expressis verbis asseverantur, ipsiusque Virginis imago<br />
fere ac lineamenta vivis coloribus describuntur. At vehementet a veritate deerrat,.<br />
qui se ex Sàcris Scriptum tantummodo Beatissimae Virginis dignitatem ac sublimitatem<br />
piene definire recteque explkare posse censet, vel qui easdem Sacras Littera*<br />
apte explanari posse arbitratur, « Traditionis » cathoiicae et Magisterii sacri non satis<br />
habita ratione. Quodsi uspiam, heic praesertim ea obtinent, quae alias diximus, hoc<br />
est « theologiam positivam quae dicitur, scientiae dumtaxat historicae aequari non<br />
posse ». 5<br />
Neque itidem « Traditionis » documenta investigare atque explicare licet, sacra<br />
Magisterio et Ecclesiae vita et cultu, prouti per saeculorum decursum manifestantur,<br />
neglectis vel parvihabitis. Interdum enim singula antiquitatis documenta, cum in se<br />
ipsa tantum perspiciuntur, parum lucis afferunt; quodsi cum vita Ecclesiae liturgica,<br />
atque cum populi christiani fide, devotione ac pietate — quas idem Magisterium sustinet<br />
ac dirigit — coniugantur et comparantur, splendida cathoiicae veritatis evadunt<br />
testimonia. Revera Ecclesia, omnibus vitae suae saeculis, non solum in fide docenda<br />
et definienda, sed etiam in suo cultu atque in chistifidelium pietatis ac devotionis exercitiis<br />
a Spiritu Sancto regitur et custoditur, et ab eodem Spiritu « ad revelatarum veritatum<br />
cognitionem infallibiliter dirigitur ». 6 Quapropter etiam mariologicae disciplinae<br />
cultores, cum sive superioris sive praesentis aetatis testimonia et documenta pervestigant<br />
atque perpendunt, perpetuum illum semperque efficacem Spiritus Sancti ductum<br />
ante oculos omnino habeant oportet, ut dictorum factorumque vim et momentum<br />
rene expendant atque proponant.<br />
Hisce normis sancte observatis, Mariologia veros atque permansuros faciet progressus,<br />
in Beatissimae Virginis muneribus ac dignitate penitius in dies perscrutandis.<br />
Ita etiam haec disciplina recta illa media via procedere poterit, qua et ab omni falsa<br />
et immodica veritatis superlatione caveat et ab illis se segreget, qui vano quodam agitantur<br />
timore, ne Beatissimae Virgini plus aequo concedant aut, ut non raro dictitant,<br />
Matre honorata et pie invocata, ipsi Divino Redemptori aliquid honoris et fiduciae de-<br />
2<br />
Litt. Enc. « Humani generis » : A. A. S. XLII (1950) p. 567.<br />
3<br />
ibid., 569.<br />
4<br />
Cfr. Alloc. ad Em.mos Card, et Exc.mos Episcopos d. d. 31 Maii 1954: A. /i,<br />
S. XLVI (1954) p. 314 s.<br />
5<br />
Litt. Enc. « Humani generis » : 1. e. p. 569.<br />
5<br />
Constitutio Apost. Munificentissimus: A. A. S. XLII (1950) p. 769.
80 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTBRII <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
trahant Etenim Beata Dei Genetrix, quippe quae ipsa quoque ab Adamo descendat,<br />
nullum habet privilegium nullamque gratiam quam non debeat Filio suo, generis<br />
humani Redemptori; atque adeo, Matris excelsa dona mirantes ac rite celebrantes,<br />
ipsius Filii divinitatem, bonitatem, amorem, potentiam miramur et celebramus, neque<br />
umquam Filio displicebit, quidquid in laudem Matris, ab ipso tot gratiis cumulatae,<br />
fecerimus. Ea vero, quae Filius Matri suae largitus est, tanta sunt, ut omnium nominimi<br />
et angelorum dona et gratias immense superent, cum nulla umquam dignitas<br />
dati possit quae divinam Maternitatem excedat aut aequet; Maria enim, ut Angelicus<br />
Doctor ait, ex hoc quod est Mater Dei, habet quandam dignitatem infinitam ex bono<br />
infinito quod est Deus. 7 Etsi verum est Beatissimam Virginem quoque, uti nos, Ecclesiae<br />
esse membrum, tamen non minus verum est eam esse Corporis Christi Mystici<br />
membrum piane singulare.<br />
Vehementer igitur cupimus, dilettissimi Filii, ut has normas ob ocuios habentes,<br />
quae pertrattanda in coetibus vestris suscepistis, eadem erudite, dotte, scite pieque disseratis<br />
et disputetis; idque tandem vires vestrae in unum coalescentes efficiant, ut,<br />
quod omnium in votis, 96t, Beatissimae Mariae Dei nostraeque Matris laudes Divinique<br />
Redemptoris honor, qui tantis gratiis muneribusque eam ornavit et auxit, incrementa<br />
exinde capiant amplissima.<br />
Quoniam vero nihil perfici potest humano labore et industria, nisi faveat et adspiret<br />
operi Deus, ultro preces Nostras adiungimus, ut ipse vobis propitius adsit sapientiae<br />
suae luminibus et gratiae praesidiis, quorum in auspicium Nostraeque benevolentiae<br />
testimonium Apostolicam Benedictionerfl vobis singulis universis peramanter in<br />
Domino impertimus.<br />
Samurai Poniifex Piai PP. XII, die prima Movemkris mentis a. KCNLIV in Basilica Talicama,<br />
adiiaalibm Ejais Paini»* Cardiaalibas aiqne plorimi* Excmii PP. Sacrornm Aeri iti rihai,<br />
ceram ckristiiideiiiim mnliiraauie, aaieqnam imafinem BJLV., aaae «Salai Popoli Re-<br />
auni» appellatnr, aerea cerona redimirei, sellemailer proclamasi oovom iestom Iiiaroicam<br />
Baatae Tirami* Caelì terraeqne Reoinae, fcaec Torba iecit '*)<br />
Le testimonianze di omaggio e di devozione verso la Madre di Dio, che l'Universo<br />
cattolico ha moltiplicate nei mesi trascorsi, hanno provato splendidamente, così nelle<br />
più modeste intraprese della pietà privata, il suo amore verso la Vergine Maria e<br />
la fede nei suoi incomparabili privilegi. Ma affine di coronare tutte queste manifesta<br />
zioni con una solennità particolarmente significativa dell'Anno Mariano, abbiamo<br />
voluto istituire e celebrare la Festa della Regalità di Maria.<br />
Nessuno di voi, diletti figli e figlie, vorrà meravigliarsene, né pensare che si<br />
sia trattato di decretare alla Vergine un titolo nuovo. I fedeli cristiani non ripetono<br />
forse già da secoli nelle Litanie Lauretane le invocazioni, che salutano Maria col nome<br />
di Regina? E la recita del santo Rosario, proponendo in pia meditazione la memoria<br />
dei gaudi, dei dolori e delle glorie della Madre di Dio, non termina forse col<br />
• Acta ap. sed., 46 (1954) p. 662-666.<br />
7 Cfr. Summa Tbeol. p. I, q. 25 a. 6, ad 4.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 81<br />
ricordo radioso di Maria accolta in cielo dal suo Figliuolo e da Lui ornata col dia-<br />
•dema reale?<br />
Non è stata dunque Nostra intenzione d'introdurre qualche novità, ma piuttosto<br />
di far brillare agli occhi del mondo, nelle presenti circostanze, una verità atta ad<br />
apportare rimedio ai suoi mali, a liberarlo dalle sue angosce e ad indirizzarlo verso<br />
il cammino di salute, che esso ansiosamente ricerca.<br />
Meno ancora che quella del suo Figlio, la regalità di Maria non deve essere<br />
concepita in analogia con lei realtà della vita politica moderna. Senza dubbio non si<br />
possono rappresentare le meraviglie del cielo che mediante le parole e le espressioni<br />
ben imperfette, del linguaggio umano; ma ciò non significa punto che per onorare<br />
Maria, si debba aderire ad una determinata forma di governo o ad una particolare<br />
struttura politica. La regalità di Maria è una realtà ultraterrena, che però, al tempo<br />
stesso, penetra sin nel più intimo dei cuori e li tocca nella loro essenza profonda,<br />
in ciò che essi hanno di spirituale e d'immortale.<br />
L'origine delle glorie di Maria, il momento solenne che illumina tutta la sua<br />
persona e la sua missione, è quello in cui, piena di grazia, rivolse all'Arcangelo Gabriele<br />
il « Fiat », che esprimeva il suo assenso alla disposizione divina; in tal guisa<br />
Ella diveniva Madre di Dio e Regina, e riceveva l'ufficio regale di vegliare sulla<br />
unità e la pace del genere umano. Per Lei noi abbiamo la ferma fiducia che l'umanità<br />
s'incamminerà a poco a poco in questa via di salvezza; Ella guiderà i capi delle<br />
nazioni e i cuori dei popoli verso la concordia e la carità.<br />
Che cosa dunque potrebbero fare i cristiani nell'ora presente, in cui l'unità<br />
e -la pace del mondo, ed anzi le sorgenti stesse della vita, sono in pericolo, se, non<br />
volgere lo sguardo verso Colei, che apparisce loro rivestita della potenza regale?<br />
Come Ella avviluppò già nel suo manto il Fanciullo divino, primogenito di tutte le<br />
creature e di tutta la creazione, l così degnisi ora di avvolgere tutti gli uomini e tutti<br />
i popoli con la sua vigilante tenerezza; degnisi, come Sede della Sapienza, di far<br />
rifulgere la verità delle parole ispirate, che la Chiesa applica a Lei : « Per me reges<br />
regnant, et legum conditore! iuita decernunt; per me principe! imperant, et potente!<br />
decernunt iuititiam ». 2 - Per mezzo mio regnano i re, e i magistrati amministrano<br />
la giustizia; per mezzo mio comandano i principi e i sovrani governano con rettitudine.<br />
- Se il mondo lotta al presente senza tregua per conquistare la sua unità,<br />
per assicurare la pace, l'invocazione del regno di Maria è, al di sopra di tutti i mezzi<br />
terreni e di tutti i disegni umani sempre in qualche modo difettosi, la voce della<br />
fede e della speranza cristiana, salde e forti delle promesse divine e degli aiuti inesauribili,<br />
che questo impero di Maria ha diffusi per la salvezza della umanità.<br />
Tuttavia dalla inesausta bontà della Vergine beatissima, che invochiamo oggi come<br />
la regale Madre del Signore, Noi attendiamo anche altri benefici non meno preziosi.<br />
Non soltanto Ella deve annientare i foschi piani e le opere inique dei nemici di una<br />
umanità unita e cristiana, ma ha da comunicare altresì agli uomini di oggi qualche<br />
cosa del suo spirito. Intendiamo con ciò la volontà coraggiosa ed anche audace, che,<br />
nelle circostanze difficili, di fronte ai pericoli e agli ostacoli, sa prendere senza esitare<br />
le risoluzioni che s'impongono, e perseguirne la esecuzione con una energia indefet-<br />
1 Cfr. Col. 1, 15.<br />
2 Prov. 8, 15-16; Brev. Rom. in Comm. Feit. B. Maria» Virg., I Noct. Lect. 1.
82 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
tibile, in guisa da trascinare dietro le sue orme i deboli, gli stanchi, i dubbiosi, coloro,<br />
che non credono più alla giustizia e alla nobiltà della causa che debbono difendere-<br />
Chi non vede in qual grado Maria ha attuato in se stessa questo spirito e ha meritato<br />
le lodi dovute alla « donna forte »? Il suo « Magnificat », questo cantico di<br />
gioia e di fiducia invincibile nella potenza divina, di cui Ella imprende ad effettuare<br />
le opere, la riempie di santa audacia, di una forza ignota alla natura.<br />
Come Noi vorremmo che tutti coloro, i quali hanno oggi la responsabilità del<br />
buono e retto andamento degli affari pubblici, imitassero questo luminoso esempiodi<br />
sentimento regale! Invece, non si nota forse talvolta anche nelle loro file una<br />
sorta di stanchezza, di rassegnazione, di passività, che impedisce loro di affrontarecon<br />
fermezza e perseveranza gli ardui problemi del momento presente? Alcuni non<br />
lasciano forse talora gli avvenimenti andare alla deriva, invece di dominarli coni<br />
una azione sana e costruttiva?<br />
Non è dunque urgente di mobilitare fune le forze vive ora in riserva, dil<br />
stimolare coloro, che non hanno ancora piena consapevolezza della pericolosa depressione<br />
psicologica in cui sono caduti? Se la regalità di Maria trova un simbolo del.<br />
tutto appropriato nella « acies ordinata », nell'esercito schierato in battaglia, 3 certamente<br />
nessuno vorrà pensare a qualsiasi intenzione bellicosa, ma unicamente alla forza<br />
d'animo, che ammiriamo in grado eroico nella Vergine, e che procede dalla coscienza<br />
di operare validamente per l'ordine di Dio nel mondo.<br />
Possa la Nostra invocazione alla regalità della Madre di Dio ottenere agli uomini<br />
solleciti delle loro responsabilità la grazia di vincere l'abbattimento e l'indolenza, in<br />
un'ora, in cui nessuno può permettersi un istante di riposo, quando in tante regioni<br />
la giusta liberà è oppressa, la verità offuscata dal lavorio di una propaganda mendace,<br />
e le forze del male sembrano quasi scatenate sulla terra!<br />
Se la regalità di Maria può suggerire ai reggitori delle nazioni atteggiamenti e<br />
consigli che rispondono alle esigenze dell'ora, Ella non cessa di riversare su tutti i<br />
popoli della terra e su tutte le classi sociali l'abbondanza delle sue grazie. Dopo lo<br />
spettacolo atroce della Passione ai piedi della Croce, in cui aveva offerto il più duro<br />
dei sacrifici che possano essere domandati a una Madre, Ella continuò ad effondere<br />
sui primi cristiani, suoi figli di adozione, le sue materne sollecitudini. Regina più che<br />
alcun'altra per la elevazione della sua anima e per la eccellenza dei doni divini, Ella<br />
non desiste dall'elargire tutti i tesori della sua affezione e delle sue dolci premure<br />
alla misera umanità. Lungi dall'essere fondato sulle esigenze dei suoi diritti e la<br />
volontà di un altero dominio, il regno di Maria non conosce che un'aspirazione: il<br />
pieno dono di sé nella sua più alta e totale generosità. 4<br />
Così dunque Maria esercita la sua regalità: accettando i nostri omaggi e non.<br />
disdegnando di ascoltare anche le più umili e imperfette preghiere. Perciò desiderosi<br />
come siamo d'interpretare i sentimenti di tutto il popolo cristiano, Noi rivolgiamo alla.<br />
Vergine beatissima questa fervida implorazione:<br />
3 Off. in Assumptione B. M. V. passim.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 85<br />
Dal profondo di questa terra di lacrime, ove la umanità dolorante penosamente<br />
si trascina; tra i flutti di questo nostro mare perennemente agitato dai venti delle<br />
passioni; eleviamo gli occhi a voi, o Maria, Madre amatissima, per riconfortarci con<br />
templando la vostra gloria, e per salutarvi Regina e Signora dei cieli e della terra,<br />
Regina e Signora nostra.<br />
Questa vostra regalità vogliamo esaltare con legittimo orgoglio di figli e ricono<br />
scerla come dovuta alla somma eccellenza di tutto il vostro essere, o dolcissima e vera<br />
Madre di Colui, che è Re per diritto proprio, per eredità, per conquista.<br />
Regnate, o Madre e Signora, mostrandoci il cammino della santità, dirigendoci e<br />
assistendoci, affinchè non ce ne allontaniamo giammai.<br />
Come nell'alto del cielo Voi esercitate il vostro primato sopra le schiere degli An<br />
geli, che vi acclamano loro Sovrana; sopra le legioni dei Santi, che si dilettano nella<br />
contemplazione della vostra fulgida bellezza; cosi regnate sopra l'intero genere umano,<br />
soprattutto aprendo i sentieri della fede a quanti ancora non conoscono il vostro Figlio.<br />
Regnate sulla Chiesa, che professa e festeggia il vostro soave dominio e a voi<br />
ricorre come a sicuro rifugio in mezzo alle calamità dei nostri tempi. Ma special<br />
mente regnate su quella porzione della Chiesa, che è perseguitata ed oppressa, dandole<br />
la fortezza per sopportare le avversità, la costanza per non piegarsi sotto le ingiuste<br />
pressioni, la luce per non cadere nelle insidie nemiche, la fermezza per resistere agli<br />
attacchi palesi, e in ogni momento la incrollabile fedeltà al vostro Regno.<br />
Regnate sulle intelligenze, affinchè cerchino soltanto il vero; sulle volontà, affinchè<br />
seguano solamente il bene; sui cuori, affinchè amino unicamente ciò che voi stessa<br />
amate.<br />
Regnate sugl'individui e sulle famiglie, come sulle società e le nazioni; sulle<br />
assemblee dei potenti, sui consigli dei savi, come sulle semplici aspirazioni degli umili.<br />
Regnate nelle vie e nelle piazze, nelle città e nei villaggi, nelle valli e nei<br />
monti, nell'aria, nella terra e r.el mare;<br />
e accogliete la pia preghiera di quanti sanno che il vostro è regno di misericor<br />
dia, ove ogni supplica trova ascolto, ogni dolore conforto, ogni sventura sollievo, ogni<br />
infermità salute, e dove, quasi al cenno delle vostre soavissime mani, dalla stessa morte<br />
risorge sorridente la vita.<br />
Otteneteci che coloro, i quali ora in tutte le parti del mondo vi acclamano e vi<br />
riconoscono Regina e Signora, possano un giorno nel cielo fruire della pienezza del<br />
vostro Regno, nella visione del vostro Figlio, il quale col Padre e con lo Spirito<br />
Santo vive e regna nei secoli dei secoli. Così sia!
84 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Esistala Pii Pp. XII ad En.nm P. D. Feraandam li». S. Angnxlini, S.H.E. Presa. Cardiaalaat<br />
Qaitoga y PalaeiM, Archiepiscopam Compoxlellaanm, avi Legatas auliitar ad Hariaisai<br />
Ceaveatam ex Iasalis PbitippiaU in urbe Maaileasi cogeadam. - 4 Novembri; 1954. (*)<br />
Philippinae insulae, quamvis longinquo Oceani spatio a Romana Petri Cathedra<br />
sejunctae, tamen arctis obsequii caritatisque vinculis cum ea conjunctae. Nostrana<br />
vocem, qua adhortati sumus catholicum orbem ad Marianum annum celebrandum,<br />
sollicito filiorum studio exaudientes, plura pietatis exercitia per ipsum annum obierunt,<br />
ut dogma de immaculata Virginis Mariae Conceptione luculenttus menti bus<br />
patefieret, ut populi erga Deiparam pietas exardesceret cotidie magis, ut caelestis<br />
Matris nostrae vestigiis alacres volentesque fideles omnes insisterent. (Cfr. Litt. Enc.<br />
« Fulgens corona »).<br />
Nunc autem, Mariano ad finem vergente anno, dieque Immaculatae Conceptioni<br />
dicato appropinquante, peropportune statuerunt, ut per Marialem Congressum, ex<br />
tota natione in civitate Insularum capite ineundum, venerationis erga Caelestem<br />
Reginam studia ac testimonia insolita sollemnitate et magnificentia explicentur. Nos<br />
itaque, sollicitos Congressionis apparatus libenter dilaudantes probantesque, eidem<br />
celebrationi adesse quodammodo ac praeesse decrevimus.<br />
Te igitur, Dilecte Fili Noster, quem praeterito anno ad Ecclesiae Senatum<br />
cooptavimus, Romana purpura exornantes, Legatum Nostrum eligimus ac renuntiamus,<br />
ut Mariali Congressui in urbe Manilensi proxime cogendo potestate Nostra<br />
ac nomine Nostro praesideas. Minime autem dubitamus, quin, prò eximia in Virginem<br />
Matrem pietate, sacra ejusmodi sollemnia ad secundos exitus sis fauste feliciterque<br />
perducturus. Tibi praeterea facultatem largimur, ut, die constituta, Sacro pontificali<br />
ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas,<br />
plenariam indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus<br />
lucrandam.<br />
Superni interea auxilii in auspicium inque praecipui amoris Nostri pignus,<br />
Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Archiepiscopo Manilensi,<br />
cunctisque iis, qui eidem Conventui opera vel studio favebunt, peramanter<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die IV mensis Novembris, anno<br />
MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Epistola Pii Pp. Zìi ad Em.nm P. D. Fridericam, SJtX. Caraiaalem Tedeschiai, Epircepaai<br />
Tascalaanm, Pairiarchalis Basilicae Vaticanae Arekipresbyieiam, Sacri Ceasilii Petriaaaa<br />
Fabricae Praeiedam eaademqns SBBUBì Pentitici! Dataria», gai ad Ceavenlaai EackaristicBai<br />
et Hariaaaai e tata Perariana aatioae Limae habeadam, Legatas minitnr. - t Hev. 1954. (**)<br />
Peruvianae nationi, tot laudibus decorae, singulari tribuitur honori erga catholicam<br />
fidem incensum studium. Quod quidem in praesenti confirmatum videmus, quum<br />
consilium susceptum sit celebrandi, exeunte anno Deiparae Immaculatae dicato, Congressum<br />
e tota natione Eucharisticum atque Marianum.<br />
' Acta ap. sed., 46 (1954) p. 700-701.<br />
» * Acta ap, sed., 46 (1754) p. 701-702.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 85<br />
Profecto perquam apta et convenientia videntur ad religionem erga Augustum<br />
Sacramentum fovendam atque ad cultum erga caelestem Reginam exacuendum, sollemnia,<br />
quibus excellentia et fructus Sanctissimae Eucharistiae laudesque Beatissimae<br />
Virginis Mariae maxima in luce collocantur. Quoniam igitur ipsa Congressio sacrorum<br />
rituum splendore, Peruviae episcopatus civiliumque moderatorum praesentia, cleri<br />
populique frequentia, utilibusque argumentis in coetibus agitandis magnificenter peragetur,<br />
Nostra auctoritate eandem adaugere decrevimus.<br />
Te itaque, Dilette Fili Noster, qui, Romana purpura exornatus, tanta dignitate<br />
in Urbe atque» in Civitate ipsa Vaticana nites, Legatura Nostrum per nasce Litteras<br />
deligimus ac renuntiamus, ut, Nostrani gerens personam, Congressui Eucharistico et<br />
Mariano ex tota Peruviana natione Limae, in urbe reipublicae capite, proxime habendo,<br />
sollemniter praesideas. Ulud autem fore confidimus, ut, eiusmodi Conventus, prò<br />
tua pietate ac sollertia in animarum bonum atque incrementum feliciter vertat.<br />
Superni interea auxilii in auspicium, inque praecipui Nostri amoris pignus, Apostolicam<br />
Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, cunctisque iis, qui celebrationi favebunt,<br />
peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die Vili mensis Novembris, anno<br />
MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Esistala Vii Pa. XII ai Excjnes Sacreram Aaiislites «I ad Misxiwulet Uiias ligeriaa ah<br />
Harialeai Csnveahun ab ipsii celebraadnm, cai Legata* aùiiiiar EB.BS P. D. lacrimi<br />
Fraaciscns lii. S. Anasiasiae Presb. Cardinalem Me laiyre, Archiepiscepam Angeloram ia<br />
California. • II HeTembris 1954. (*)<br />
It is with a full heart, Venerable Brothers, that We send Our affezionate<br />
paternal greetings to you, the Hierarchy and Missionaries of Nigeria, and to ali<br />
Our beloved so nsand daughters under your care, as you gather together at Lagos<br />
to celebrate your Marian Congress on this the great Feast-day of Mary the Immaculate<br />
Mother of God Fittingly, indeed, does Nigeria kneel today to do honour<br />
to its Queen and Mother, for the first benign rays of the Gospel of love penetrated<br />
the harsh darkness of paganism under the special auspices of Mary Conceived without<br />
Sin; and it has been Our wish to add solemnity to the occasion by appointing Our<br />
Beloved Son, the Cardinal Archbishop of Los Angeles, as Our worthy Legate to<br />
preside over the Congress in Our Name.<br />
The Fathers who were to plant the seed of the word of God so firmly at<br />
Lagos itself and in Western Nigeria were consecrated in a special way to the Immaculate<br />
Virgin. Indeed, on this very ' Feast-day, well nigh a hundred years ago,<br />
the Society to which they belonged was founded and dedicated to Mary Immaculate<br />
at the Shrine of Our Lady of Gouvrière in Lyons - the Society of the African Missions,<br />
destined in 1860 to embrace in its spiritual care the vast territory between<br />
the Volga and the Niger.<br />
Dedicated, too, in a special way, to the Immaculate Mother of God were the<br />
Holy Ghost Fathers who courageously ventured up the Niger in 1865 to plant the<br />
Acta ap. sed., 46 (1954) p. 702-705.
86 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Church of God at Onitsha, for their Congregation was named after the Heavenly<br />
Spouse of Our Lady and after Her Immaculate Heart. It was, in fact, on the ève<br />
of the Feast of the Immaculate Conception that they were welcomed by the locai<br />
King and enabled to establish their first mission, which was to become in time the<br />
Metropolitan See of Onitsha, and from which the frontiers of the Church were to<br />
be pushed eastwards towards the Cross River, beyond Ogoja towards the North<br />
and Calabar in the South.<br />
And so, Venerable Brothers and beloved sons and daughters, the evangelization<br />
of Nigeria has from its very beginning been under the special patronage of the<br />
Immaculate Mother of God.<br />
One cannot but be deeply moved on recalling the zeal, the sufferings and the<br />
sacrifices of those early missionaries. Many of them sealed their heroic apostolate<br />
with the supreme sacrifice of their young lives within months, nay even weeks, of<br />
their arrivai, but the standard of Christ was stili carried aloft to new and unchartered<br />
areas.<br />
The intrepid faith and undaunted courage of those pioneers are worthy of<br />
admiration and emulation. Faced with difficulties that seemed unsurmountable, they<br />
were often denied the consolation of hopeful results. The conversions they made,<br />
being mostly confined to the dying and the outcasts, offered little hope for the<br />
achievement of the primary object of missionary endeavour, namely, the foundation<br />
of the Church of God among native peoples. They died, those brave missionaries,<br />
failures in the eyes of the world; but their failure was merely that of the seed<br />
falling on the ground and dying to bring forth fruit. 1<br />
They sowed in tears, and the fruit of their sowing we see today in consoling<br />
abundance. The work heroically begun by the early Fathers was no less heroically<br />
continued by steadily increasing numbers of their confreres. In time, other Religious<br />
Orders and Missionary Societies of men and women carne to labour in that portion<br />
of the Lord's vineyard, and so great was the progress achieved that We wete<br />
able, in 1950, to establish the Hierarchy of Nigeria. Today, in the fifteen ecclesiastical<br />
territories of the country, there are over five hundred missionary priests<br />
and over two hundred and fifty missionary sisters ministering to almost a million<br />
of the Church's fold and to over three hundred thousand Catechumens.<br />
The cherished hope of the Church in mission lands —- the native priesthood —<br />
is, thanks be to God, being firmly established. Already there are many Nigerian<br />
priests ministering to their own people in the various territories, while in the<br />
Major Seminary at Enugu and in the Minor Seminaries numerous other aspirants<br />
are being prepared to shaie in the priesthood of Christ. And it is not without<br />
significance that this Year dedicated to Our Lady, saw the consecration of the first<br />
Nigerian Bishop.<br />
The fabric of Christian society is being Consolidated and expanded, and as<br />
the nucleus of that Society, the Christian family, increases and multiplies throughout<br />
the country, We see an encouraging growth in the numbers of Nigeria's young<br />
men and women who choose to dedicate themselves to the undivided love of God<br />
in the Religious life. Nor must We omit to mention that yaliant army of native<br />
1 Cfr. Io. 12, 24.
POCUMBNTA MAGISTBRII <strong>ECCLESIASTICI</strong> 87<br />
lay teachers and catechists who co-operate so closely in the apostolate of the clergy<br />
and on whose valuable collaboration the success of the missionary effort so vitally<br />
-depends. Catholic education, too, has kept pace with the development of the Church,<br />
and We have noted with pleasure that Our Venerable Brothers the Archbishops and<br />
Bishops of Nigeria, vigilantly alert to the supreme importance of this matter, have<br />
given opportune instruction to their flocks regarding the rights and duties of pareri ts<br />
in the education of their children.<br />
Verily, Our Lady's all-powerful protection has enabled the Church in Nigeria<br />
to make admirable progress, ano in this Marian Year you have testified your filial<br />
devotion to Her in a series of ceremonies, culminating in the present Congress. We<br />
have learned with satisfaaion, Venerable Brothers and beloved sons and daughters,<br />
•of the special retreats, novenas, Eucharistic vigils and processions which attracted<br />
unprecedented crowds of devout worshippers, not only in the bigger centres but<br />
even in outlying mission stations.<br />
As you assemble for this Marian Congress, you will pour forth your souls in<br />
prayers of dutiful thanksgiving to Mary and to Her Divine Son. We cherish the<br />
ardent hope that your gratitude for the special favour of Providence will continue<br />
to find expression in your daily lives, in an ever more intense practice of Christian<br />
virtue.<br />
We exhort you, Venerable Brothers, and ali of you, beloved missionaries of<br />
Nigeria, to carry on your praiseworthy apostolate with renewed vigour and zeal,<br />
under Mary's patronage. For even though you labout amongst a people that are<br />
lovable, courteous, hospitable, kind and grateful, We are well aware that you have<br />
to put up with many difficulties and inconveniences. But always keep before your<br />
eyes the nobility of the Cause which you serve, and go forward in the confidence<br />
that you « can do ali things in Him Who strengthens » you. 2<br />
To You, Our beloved sons and daughters of Nigeria, We earnestly recommend<br />
that you always cherish a deep devotion to Mary the Immaculate Mother of<br />
God and Our Mother. Consecrate yourselves, your labours, your homes, your families<br />
and your country to Her Immaculate Heart. Let Her be the Queen of your<br />
hearts, Queen of Nigeria. By thus confiding yourselves to Her care, you will be<br />
securing Her all-efficacious advocacy in heaven and rendering to Her that tribute<br />
of gratitude which you owe. Above ali, do not fail to invoke Her intercession on<br />
behalf of those of your brethren who stili « sit in .darkness and in the shadow of<br />
•death». 3<br />
We earnestly beseecb. Our Immaculate Mother Mary, Who so lovingly, watched<br />
over the first beginnings of the evangelization of Nigeria, to continue to foster that<br />
land of promise with especial care and to protect it from the pernicious influences<br />
so widespread in the world of today That is Our fervent prayer to Our Lady as<br />
you honour Her in this Marian Congress; and, from a heart overflowing with fatherly<br />
affection and benevolence, We impart Our particular Apostolic Benediction to<br />
Our Beloved Son Our Cardinal Legate, to Our Venerable Brothers the Archbishops<br />
and Bishops, to the Prefects Apostolic and to ali the heroic missionaries, and to<br />
;all Our dearly beloved faithful of Nigeria.<br />
From the Vatican, November 11, 1954.<br />
2 PbU. 4, 13.<br />
3 Lue. 1, 79.
88 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Epistola Pii Ff. XII ad En.am P. 9. Chrynainm lil. Saadarnm Cesane et Damiani &MX.<br />
Pnsb. Cardiaalem Laaae, AicbiepUcepam Bogeteasem, qaem Legatasi deligil ad lliriiw»<br />
Ceavealaai • tota Celanbia in Begeleasi arbe indicroou - 16 Hevembris 1954. (*)<br />
Columbiani Christi fideles, Mariano hoc vertente anno, Nostris hortamentis fideliter<br />
obsecuti, pietatem erga Beatam Virginem Mariam, quanti maiores eis diligenter<br />
tradiderunt, per varia religionis exercitia peculiari studio atque alacritate excoluerunt.<br />
Nunc autem, anno Deiparae Immaculatae dicato ad nnem vergente, praeeuntibus<br />
Episcopis sacrisque administris, concordi voluntate statuerunt, ut per Congressum<br />
quemdam Marianum, in Urbe Reipublicae Capite e tota natione habendum,<br />
caelestis Reginae privilegia atque laudes piena in luce collocentur et sollemnes.<br />
venerationis significationes publice palamque exhibeantur.<br />
Quae quidem proposita atque incepta paterno animo dilaudantes, non modo<br />
probamus commendamusque, sed volumus et per Nostram auctoritatem ac praesentiam<br />
ad splendidiorem exitum feliciter perveniat. Te itaque, Dilette Fili Noster,<br />
qui metropolitanam sedem tanti momenti moderaris, quemque Romanae purpurae<br />
fulgore superiore anno decoravimus, Legatura Nostrum hisce Litteris deligimus ac<br />
renuntiamus, ut, Nostram gciens personam, Mariali Conventui ex universa Columbia<br />
in clarissima ista urbe Bogotensi proxime ineundo sollemniter praesideas-<br />
Quo autem celebrano ipsa maiorem fructuum copiam christiano populo afferre queat„<br />
tibi ultro facilitatesi damus, ut, statata die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus<br />
fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam<br />
iisdem proponens, assuetis Ecclesiae condicionibus lucrandain.<br />
Supernorum interea donorum cpnciliatrix et nuntia, praecipuaeque Nostrae caritatis<br />
testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilette Fili Noster, clero ac fidelibus<br />
tuae curae commissis, cunctisque iis, qui Congressioni Marianae quoquo modo<br />
favebunt, peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XVI mensis Novembris, anno><br />
MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Esistala Pii Pp. XII ad Esuiat P. D. Valeriana! Ut. S. Marìae in Via Lata, SJIX. Presa,<br />
Cardiaalem Grada*, Arckiepiscepam Bembayeniem. Legatasi delechua ad Narialeai Cea-<br />
veataai e ngteaibas Indiae Orieatalis ia arbe Bombayensi celebrandnm. 18 ROT. 1954. (**)<br />
In latissimis Indiae Orientalis regionibus una cum catholicae fidei professione<br />
fervens erga Caelestem Reginam pietas, tot saeculorum decursu, a Christi fidelibus<br />
religiose exculta est. Exeunte autem centesimo hoc anno post definitionem dogmatis<br />
de Immaculata Virginis Conceptione, ut copiosiores exinde salutis fructus in<br />
populo christiano percipiantur, concors Indiae episcopatus decrevit, ut Congressio»<br />
quaedam Mariana ex universa Indomiti Repubiica in praedara urbe BombayensL<br />
summa animorum alacritate concelebretur.<br />
* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 705-706.<br />
* * Acta ap. sed., 46 (1954) p. 706-707.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTEKII <strong>ECCLESIASTICI</strong> 89<br />
Quae quidem Congressio apparatus nitore, sacrorum Antistitum praesentia, civium<br />
frequentia et peregrinorum, qui ex dissitis quoque regionibus sunt profecturi,<br />
ex gravitate argumentorum, quae in singulis coetibus agitabuntur catholicae (idei<br />
professionis et venerationis Marianae, ut prospicitur, magnificum exstabit documentum.<br />
Quapropter nihil gratius iucundiusque habemus, quam ut indictae celebrationi per<br />
Nostrani auctoritatem et praesentiam splendorem addamus.<br />
Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui, Romanae purpurae magnificentia recens a<br />
Nobis exornatus, nobilem istam Sedem metropolitanam tenes, Legatum Nostrum eligifflus<br />
et renuntiamus, ut Nostram gerens personam, Congressui Mariali, ex tota India<br />
istic propediem ineundo, sollemniter praesideas. Tibi praeterea libenter potestatem<br />
damus, ut, die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine<br />
Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens,<br />
ad Ecclesiae praescripta lucrandam.<br />
Supernorum interea luminum munerumque in auspicium inque peculiaris Nostri<br />
amoris pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, cunctisque iis,<br />
qui ipsi celebrationi favebunt,» amantissime in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XVIII mensis Novembris, anno<br />
MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Epurala Pii Po. XII ad EBMUB P. D. Iacobam Franciicum tìi. S. AmasJariae SJBX. Pntb.<br />
Cardiaatan Me Iniyie. Archiepireopam Aageloram in Caliiorsia, gai ad Harialem Cou-<br />
Taatam in arie Lagosensi e loia Rigida celebrandam. Legata* miiiirar. - 20 Re». 1954. (*)<br />
De amplissimae Africanae regionis bono Romani Pontifices, Decessores Nostri,<br />
valde solliciti semper fuerunt, perque ea loca Evangelii lumen et instituta Christiana<br />
propagare tuerique nullo non tempore acriter contenderunt. Quare Nos libentissimo<br />
animo accepimus, centesimo hoc anno post definitionem dogmatis de Immaculato<br />
Deiparae Conceptu ad finem vergente, Nigeriae in Africa Occidentali sacrorum Antistites<br />
Cpngressum Marianum e tota natione indixisse, in Lagosensi urbe ineundum,<br />
ubi quattuor abhinc annos Metropolitanam sedem Nos Ipsi constituimus.<br />
Pro explorato enim piane habemus, per sollemnes eiusmodi coetus flagrantius<br />
Christifidelium excitari cultum erga Divinam Matrem, cuius laudes ac virtutes piena<br />
in luce collocantur, cuique publicae supplicationes peculiari studio ac fervore exhibentur.<br />
Huius igitur laudes ac virtutes piena in luce collocantur, cuique publicae<br />
supplicationes peculiari studio ac fervore exhibentur. Huius igitur Congressionis<br />
apparatus merita laude honestamus eiusdemque celebrationi Nostra quadam praesentia<br />
splendorem addere exoptamus.<br />
Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui sedi Metropolitanae tanti ponderis ac momenti<br />
praeses, quemque superiore anno in amplissimum Ecclesiae Senatum rettulimus,<br />
Legatum Nostrum eligimus ac renuntiamus, ut Nostram gerens personam,<br />
Conventui Mariano, in Lagosensi urbe Nigeriae Capite e tota Natione proxime habendo,<br />
sollemniter praesideas. Tibi praeterea facultatem quoque largimur, ut praefinita<br />
die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro No-<br />
* Cfr. Ois. Rom., 12 die. 1954.
90 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
straque auctoritate benedicas, plenariam mdulgentiam iisdem proponens, ad Ecclesiae<br />
praescripta lucrandam.<br />
Supernorum interea conciliatrix donorum, peculiarisque Nostrae caritatis testis<br />
sit Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Nostet, egregio Archiepiscopo<br />
Lagosensi, cunctisque iis, qui celebrationi ipsi quoque modo favebunt, peramanter<br />
in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XX mensis Novembris, anno<br />
-MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Pantani Asmiliam fi», s. Nariae Aagderaai ia Tkaraji*<br />
-Presa. Caidiaalem Legar, Archiepiscopam NaiiaaaaoliiajMM, qaem tagarua autlii ad sotaaaia<br />
ia wita Anni Nariaai Lapardi ad NassabUllMse specas B. V. Nariaa Immacalalat eeUbramda.<br />
21 RavMBkrii 1954. (*)<br />
Peropportunum videtur centesimum hoc annum post definitionem dogmatis de<br />
Immaculato Virginis Conceptu per sollemnia sacra claudere in Lapurdensi urbe ad<br />
prodigiale Massabiellense specus, ubi ipsa Deipara se dedit conspiciendam dicens:<br />
« Ego sum Immaculata Conceptio ». Est enim in primi; pietatis Christifidelium gtatique<br />
animi omcium periucundum peculiares publicasque gratias agere et habere providentissimo<br />
Deo, qui, centum annorum decursu, cadesti Matre intercedente, complures infirmos<br />
debilesque et languidos redintegrata valetudine recreavit aut allevava erexitque ad<br />
praemia sempiterna; quique gratiarum suarum thesauros profundit innumeris ex orbe<br />
catholico fidelibus, vel singillatim vel turmatim ad Massabiellense specus peregrinantibus,<br />
divinarci opem imploraturis. Quo itaque eiusmodi officium ab Ecclesiae filiis<br />
Nostra auctoritate praesentiaque quadam Nostra luculentius splendidiusque adimpleatur,<br />
te, Dilecte Fili Noster, qui, Romanae purpurae magnificentia praefulgens,<br />
praeclaram istam Marianopolitanam sedem in Canada moderaris, Legatura Nostrum<br />
deligimus ac renuntiamus, ut, Nostram gerens personam, sacris caerimoniis publicisque<br />
supplicationibus praesideas, quae Lapurdi ad Massabiellense specus in exitu<br />
Anni <strong>Mariani</strong> propediem celebrabuntur. Tibi quoque potestatem libenter largimur,<br />
ut, statuta die, Sacro pontificali ritu peractò, adstantibus fidelibus nomine Nostro<br />
Nostraqué auctoritate benedicas, plenariam mdulgentiam iisdem proponens, usitatis<br />
Ecclesiae condicionibus lucrandam. Interea, ut omnia prospere feliciterque eveniant<br />
a Deo ominati, secundi piane exitus conciliatrix et nuntia, praecipuaeque Nostrae<br />
caritatis testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, egregio<br />
Episcopo Tarbiensi et Lapurdensi, iisque omnibus, qui celebrationi favebunt,<br />
peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXI mensis Novembris, in festo<br />
Praesentationis Beatae Mariae Virginis, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri<br />
•sexto decimo. '<br />
* Ada ap. sed., 46 (1954) p. 707-708.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 91<br />
Epistola Pii Pp. XII ad EBMUB P. D. CleaMatem SJLE. Carataalaa Hiora, Eaùcaaasai<br />
vvlilemam enienupw Sonati Peaiifiris i> Urbe Vicari»»: »b Micam ae saialaiMi wàraai<br />
Aaai Manali*. • » Noraobru 1954. (*)<br />
Cum Marialis Annus proxime exeat, quem Encyclicis datis Litteris indiximus, x ut<br />
ubique terrarum plenum celebraretur saeculum, ex quo Decessor Noster fel. ree.<br />
Pius IX definiva ac sanxit « Beatissimam Virginem Mariam in primo instanti suae<br />
conceptionis fuisse singuiari Omnipotentis Dei gratia et privilegio, intuitu meritorum<br />
Christi Iesu Salvatoris human i generis, ab omni originalis culpae labe praeservatam<br />
immunem », 2 facere non possumus quin immortales grates agamus Deo, quo<br />
donante cernere licuit non modo Romae, in Urbe christiani ' nominis capite, non<br />
modo in catholicarum Nationum urbibus, castellis, pagis, ubicumque viget Christiana<br />
fides, sed in remotis etiam terris, ubi evangelicae veritatis praecones suo sudore<br />
atque interdum suo etiam ipsorum profuso sanguine novos pariunt Iesu Christo<br />
filios, impensiorem prorupisse ex animis erga Deiparam Virginem pietatem, incensioresque<br />
ad eam elatas fuisse preces.<br />
Ac post Deum," gratam voluntatem Nostram iis omnibus testar» libet, qui vel<br />
saaorum Antistites, vel sacerdotes, vel e laicorum ordine viri ac mulieres, auctoritate<br />
etiam praestantes, auctores fuerunt praecipui ut publicum hoc fidei pietatisque<br />
spectaculum mirandum in modum ederetur.<br />
Roma, prò certo, ceteris urbibus exemplo fuit; Liberiana praesertim Basilica innumeras<br />
vidit multitudines, e longinquis etiam regionibus pio peregrinantium more<br />
confluentes ac supplicibus orantes vocibus; atque adhuc Nostrum grata subit recordatio<br />
animum illorum dierum, cum Petrianam Basilicam Petrianumque forum<br />
prospeximus populi frequentia stipatum, qui una Nobiscum optabat incensas ad<br />
Caelum admovere preces. Peculiarique modo in Ecclesiae fastis hora illa memoranda<br />
erit, cum priscam Deiparae Virginis imaginem, quae « salus populi Romani »<br />
dicitur, ac totius christianae gentis praesidium et salus appellati potest, coram ingenti<br />
ovantium concursu, Nobis licuit aurea redimire corona, postquam regalis eius<br />
dignitatis festum ubique terrarum celebrandum apostolica auctoritate edixeramus. 3<br />
Neque silentio praeterire volumus amplissimum illum ex omnibus Nationibus<br />
congressum, quem Nosmet ipsi radiophonico nuntio auspicati sumus, et in quo tot<br />
dottissimi viri, acroasibus habitis pereruditis, mariologicam doctrinam novis argumentis<br />
novisque rationibus illustrarunt, ac Beatissimae Virginis Mariae virtutes, laudes<br />
ac privilegia praeclaris sententiarum luminibus celebrarunt.<br />
Quod autem Romae feliciter evenir, id, prò variis rerum locorumque condicionibus,<br />
ubique terrarum contigisse novimus; siquidem in singulis sacris aedibus, atque<br />
in iis praesertim templis, in quibus Deipara Virgo Maria peculiari titulo impensioreque<br />
pietate colitur, christianorum multitudines pie religioseque concurrerunt.<br />
* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 708-711.<br />
1 « Fulgens Corona »; A. A. S. 1953, pag. 577 sq.<br />
2 Bulla Dogm. « Ineffabilis Deus », d. VI idus Decemb. a. MDCCCLIV.<br />
3 Cfr. Lite Enc. « Ad Caeli Reginam », d. d. XV mensis Octob., anno<br />
MDCCCCLIV.
92 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
ac propalam pulcherrimas ediderunt communis fidei communisque erga cadeste:»<br />
Matrem amoris significationes.<br />
Haec omnia summo Nobis solacio fuere, eo vel magis quod futurum omnino<br />
confidimus ut hi pietatis flores, qui honorum omnium commoverunt animos, ac suavissimum<br />
effuderunt circumquaque odorem, ne in posterum remittant, flaccescant ac<br />
decidant, sed virescant adhuc uberesque edant salutis fructus. Cernat, precamur, Beatissima<br />
Virgo Maria frequentiorem in dies suas ad aras confluentem populum supplicantem;<br />
cernat eum excelsas virtutes suas imitari cotidie libentius efficaciusque;<br />
videat eum quam creberrime ad sacramenta rite accedere, quae divinae gratiae sunt<br />
fontes, ac praesertim ad Eucharisticam mensam, in qua ipse caelestis vitae auctor<br />
eum hominibus communicatur; videat denique probandissimum illum maiorum nostrorum<br />
morem renovari vel magis vigescere, quo fiat ut, vesperascente caelo, cura<br />
occidui diei desierint labores, patres matresque familias, una eum subole cuiusque<br />
sua, in convictum domesticum conveniant, atque ante Beatissimae Virginis imaginem<br />
positis genibus Marialem coronam alternis vocibus pioque animo recitent. O<br />
procul dubio amantissima Mater nostra has orantes una simul familias propitia respiciet;<br />
atque eis profecto mala omnia, quae vera mala sint, ea potissimum quae domesticae<br />
paci avitaequ; fidei ac virtuti insidientur, -"alidissimo prohibebit patrocinio<br />
suo.<br />
Quae quidem avita fides avitaque virtus tempora, quibus vivimus, ut reviviscant<br />
cotidie magis omnino postulant. Potestas tenebrarum 4 quae nascentem a Divino<br />
Redemptore conditam societatem obscurare, profligare ac restinguere enisa est,.<br />
hac etiam aetate nostra novis adhibitis opibus potentissimis Dei Ecclesiam insidiose<br />
aggreditur. Christiana religio vel palarti alicubi impugnatur acerrime, divinis suis<br />
proculcatis iuribus suisque sacris Pastoribus in suo obeundo munere praepeditis, in<br />
vinculave coniectis, vel per calumnias falsique nominis doctrinas multorum eradicatur<br />
ex animis. Fere ubique autem qui ab Ecclesia abalienato sunt animo, innumeris<br />
scriptis editis decertare, iisque tamquam aptissimis ad nocendum armis uti consuevere.<br />
Hinc volumina laboriosa vel futtiles ephemerides virtuti ludifìcandae honestandaeque<br />
turpitudini composita ac latissime prolata; illinc diariorum volitantes paginae<br />
exitiale virus ita diffundunt, ut popoli simplicitatem animi et incautam praesertim<br />
iuventutem ad malum alliciant, ac nobilissimum scriptorum munus in flagitiosum<br />
lucrum convertere videantur; quibus aliisque de causis vix dici potest quanta<br />
labes honestati morum, quantum religionis incolumitati periculum impendeat.<br />
Forti igitur animo, vigili mente, omnique ope, ut christianos addecet, hisce mali:<br />
obsistendum est; nihil profecto, quod ad tantam propulsandam perniciem valeat,<br />
neglegendum vel praetereundum est. Ac quandoquidem humanae vires huic efficiendae<br />
rei impares sunt, ad illam iterum atque iterum supplicibus precibus est confugiendum,<br />
ad quam patres nostri in cuiusvis periculi discrimine auxilium implorantes<br />
recurrerunt, ad illam dicimus, quae angelorum hominumque Regina tanta deprecatrice<br />
apud Deum potentia pollet, Divinique Filii sui Ecclesiam materno patrocinio<br />
nullo non tempore ruita est. Quod per Marialem Annum comprecando operandoque<br />
tam feliciter factum est, nedum intermittatur, cotidie impensius fiat; idque<br />
consociatis precibus contendatur, ut caelestis Mater nostra benignìssima pacatiorem<br />
* Cfr. Lue. 22, 53.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong> 93<br />
melioiemque aetatem, ventate, iustitia caritateque auspice, Ecclesiae sanctae, singulis<br />
hominibus cunctisque Nationibus amico sinceroque foedere coniunctis, tandem<br />
aliquando a Deo impetret.<br />
Nos autem cupimus, quemadmodum hunc annum, peculiari modo Beatissimae<br />
Vixgini dicatum, in Liberiana Basilica incohavimus, ita pariter, favente Deo, ante<br />
sacram Deiparae Virginis imaginem, quae « salus populi Romani » iure meritoque<br />
invocatur, supplicantes concludere Ac coram ingenti multitudine, quae procul dubio<br />
illuc confluet, cupimus etiam universum hominum genus, peccati vulnere saucium,<br />
nimia terrenarum rerum cupiditate disiunctum, ac praesentibus futurisque eventibus<br />
perturbatum et anxium, amantissimae Matti nostrae caelestique Reginae iterum consecrare.<br />
Nec, dubitamus id ipsum, quod Nos, Deo donante, acturi sumus, ubique<br />
terrarum quotquot habemus in Christo Fratres et filios libenter una Nobiscum<br />
coniunctos, prò sua cuiusque parte, in propriis templis esse facturos. Benigna respiciat<br />
singulos universos sollemni ea hora de Caelo Deipara Virgo Maria; idque<br />
omnibus concedat, quod tam pulchre, tam elate Claravallensis Doctor S. Bernardus<br />
asseverat: « Ipsam sequens non devias; ipsam rogans non desperas; ipsam cogitans<br />
non erras. Ipsa tenente non corruis; ipsa protegente non metuis; ipsa duce non fatigaris;<br />
ipsa propitia pervenis... ». 5 Qua suavissime spe freti, caelestium munerum<br />
auspicem paternaeque benevolentiae pignus cum tibi, Venerabilis Frater Noster, rum<br />
sacrorum Antistitibus universis, cetèro clero et christiano populo, iis nominatim, qui<br />
sedula diligentique data opera, ad felicem ac salutarem Marialis Anni exitum contulerunt,<br />
Apostolicam Benedictionem peramanter in Domino impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXVIII mensis Novembris, Dominica<br />
prima Adventus, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sextó decimo.<br />
Maalins Rad»ph*aicas Pii Pf. XII ckridifiddilns Insalarnm Pbilippinaram ob Conraataa<br />
Marialea in Manileasi «be ceadnaatis. - 5 Decembris 1954. (*)<br />
Venerables Hermanos y amados hijos que, en la ciudad de Manila, dausuràis<br />
«1 II Congreso Mariano Nacional de las Islas Filipinas:<br />
Como el agii viandante que, al remate de una feliz jornada, vuelve a sus espaldas<br />
los ojos y se deleita con la contemplación 'de la magnifica ruta recorrida, mientras<br />
que, con el corazón rebosando de gozo, se apresta para el ùltimo paso que ha de<br />
ponerle en la cercana meta; asi Nós, en la inminencia de la clausura del Ano Mariano,<br />
no podemos menos de manifestar una vez mas Nuestro contento por las<br />
muchas gracias que él ha procurado a la humanidad, por el honor que de él ha<br />
redundado en favor de la Reina de cielos y tierra y, sobre todò, por la gloria que<br />
de elio se le ha seguido a su Dulcisimo Hijo, Jesucristo Nuestro Sefior; « soli Deo<br />
honor et gloria ». x<br />
Y de la misma manera que las ondas — del éter, del aire o del agua — transmiten<br />
la vibración recibida y la llevan en sus alas impalpables hasta los ultimos<br />
«xtremos; asi también, al anuncio del Ano Mariano desde està Eterna Ciudad, hemos<br />
5 Homil. super « Missus est» II, n. 17; Migne P. L. CLXXXIII, 71-A.<br />
* Ada ap. sei., 46 (1954) p. 718-721.<br />
1 I Tim. 1, 17.
94 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
podido ser testigos de una conmoción que, esparciéndose en oleadas de fervor y de<br />
entusiasmo, ahora — comò eco ùltimo proveniente casi de nuestros mismos antipodas<br />
— Nos parece que nos retorna de nuevo en ese magnifico Congreso Mariano<br />
vuestro, que deseamos hacer notar: primero, por la sentida espiritualidad de que<br />
habéis sabido penetrarlo, — esos triduo* de preparación interior, ese rezo continuo<br />
del Rosario, dia y noche, durante las 120 horas del Congreso —; luego, por la fecundidad<br />
de los temas estudiados, — Maternidad de la Virgen, Inmaculada Concepción,<br />
Asunción de Maria —; y, finalmente, por su profunda significación.<br />
Elettivamente, no son tan sólo las Islas Filipinas un pais maravilloso, repartido<br />
en millares de islas de frondosa vegetación, de volcanes ardientes, de estirpes las mas<br />
diversas, corno si el mar hubiese florecido y se hubiera transformado en encantador<br />
vergei; sino que vuestro pueblo, siruado — corno Nós a su tiempo pusimos de relieve<br />
2 — en un « punto vital del globo terràqueo », representa en el sudeste asiatico<br />
la ùnica gran nación católica que, por su posiciòn corno barrerà naturai entre dos<br />
inmensos mares, zona de fricción de civilizaciones y de gentes, nudo vital de rutas<br />
y de corrientes, no puede menos de estar llamado a desempenar un papel providencial<br />
en el teatro de la historia.<br />
• Por eso el impetu evangelizador y colonizador de la Espana misionera, uno de<br />
cuyos méritos fué el saber fundir en una ambas finalidades, no pudiéndose contener<br />
ni siquiera en las inmensidades del Mundo Nuevo, saltò aquellas cordilleras inaccesibles,<br />
se lanzó a las soledades del Pacifico y llegó de arribada a vuestras playas, enarbolando<br />
una Cruz sobre el pendón morado de Castilla; la pfimera Misa en Butrian<br />
el 30 de Marzo de 1521; los primeros religiosos de la familia agustiniana el 13 de<br />
Febrero de 1565; y, en està ùltima expedición, aquel gran Legazpi, « el gobernador<br />
mas celoso de la honra de Dios », y aquel genial Urdaneta, primera pianta de<br />
una generacion apostòlica, a cuya sombra se plasmò el alma nacional de vuestro<br />
.pueblo.<br />
Conquista principalmente pacifica, fusión de estirpes, que sólo la fuerza aglutinante<br />
de la religión pudo realizar con misión rnaternal, sólo el aliento unànime de<br />
una fé, profundamente arraigada, pudo mantener entre tantas vicisitudes; y muy en<br />
el centro de todo, una devoción, un carino a una Madre amadìsima, sin el cual<br />
quedaria corno vacia esa alma nacional filipina, que no ha sabido nunca separar a<br />
la Madre del Hijo.<br />
,; No llevan acaso el nombre de la Virgen muchas de vuestras ciudades : Santa<br />
Maria, la Concepción, Nuestra Sefiora de los Angeles?
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 95<br />
del Santisimo Rosario, la devoción nacional filipina, la que a veces ha llegado a<br />
ser el ultimo vinculo que ha mantenido la union, la fé de los cristianos en cualquiei<br />
islote septentrional, tan lejano que quebada casi perdido en la bruma, tan remoto<br />
que no habia visto al misionero hacia anos y anos !<br />
jFilipinas, reino de Maria! iFilipinas, reino del Santisimo Rosario! Acudid,<br />
acudid, a este trono de gracia, a està devoción salvadora, porque la tempestad ruge<br />
no lejos de vosotros; tenéos firmes en la santa fé de vuestros padres, la que habéis<br />
recibida con la primera leche, corno firmes se tienen vuestras islas, aunque las<br />
sacudan los terremotos y las azoten las olas embravecidas; y no dejéis que se apaguejamàs<br />
en vuestras almas ese santo fuego de amor a vuestra Madre celestial, corno<br />
no se apagan esos volcanes que de cuando en cuando manifiestan el ardor que vive<br />
bajo vuestro suelo.<br />
Por misión providencial contàis, corno base de vuestra estructura nacional, con<br />
una variedad de gentes, que parecen tener en comùn la viveza del ingenio, la bondad<br />
del caràcter y una indinación naturai a lo honesto y a lo retto; sobre elio quiso<br />
el Senor sembrar una ezcelente semilla, que de alguna manera os entronca con ei<br />
robusto àrbol de las naciones hispànicas; hoy .finalmente, crecéis y prosperais al<br />
calor de corrientes nuevas, de cualidades riquisimas, llamadas a desempenar una<br />
parte importante en la historia contemporànea. Abrid vuestras almas a lo nuevo,<br />
pero conservando la vieja fé; organizad vuestra naciente nacionalidad, pero dando<br />
el debido puesto a los valores cristianos; reafirmàos en lo vuestro, pero sin desgajaros<br />
del tronco que os dio la vida del espiritu. Haciendo asi, os apropiaréis, en cada<br />
cosa, de lo mejor y estaréis dispuestos a ser, en el Extremo Oriente, faro de vida<br />
cristiana, columna y fundamento de un edificio, cuya grandiosidad no es posible<br />
prever.<br />
Para sede de vuestra Asamblea os ha abierio los brazos generosos, apenas<br />
cicatrizadas sus recientes heridas, la hermosa Manila, recogida en el centro de su<br />
grandiosa bahia, comò perla en su concha, coronada de montanas y regada por el<br />
caudoloso Pasig y sus muchos afluentes, que dan a la campina circunstante admirable<br />
riqueza y fertilidad; también Manila tiene su gloria en su Virgen de la Guia,<br />
providencialmente encontrada - narran las crónicas - aquel 15 de Mayo de 1571,<br />
en que escribió la primera pàgina de su historia. Que Ella escuche vuestras ardientes<br />
plegarias; que las oiga igualmente Nuestra Senora de Caysasay, la prodigiosa<br />
imagen, para la que vuestra generosidad filial ha preparado esa preciosa corona,<br />
que cefiiréis a sus sienes en el mismo dia centenario de la Definición dogmàtica;<br />
pero que acoja benigna vuestras làgrimas sobre todo esa « Reina de la Paz », que<br />
habéis invocado en vuestra Asamblea general, esa « Reina de la Paz » a la que Nós<br />
también de continuo dirigimos Nuestras sùplicas, para que aleje del mundo el<br />
espantoso azote, que vosotros no hace mucho habéis, tan dolorosamente, experimentado.<br />
Y aunque hayamos de reconocer coda la buena voluntad que sea necesario en<br />
los regidores de los pueblos, estamos sin embargo pienamente convencidos de que<br />
sólo en la vuelta a Jesucristo, a su Reino y a su dottrina, - sólo en esa vuelta -<br />
està la via segura para conseguir la deseada paz.<br />
Que las mejores Bendiciones del cielo, de las que quiere ser prenda y anticipo<br />
la Bendición Nuestra, pongan el sello a vuestro Congreso: Bendición par*<br />
Nuestro dignisimo Cardenal Legado, que os ha traido el aroma del incienso de fé,<br />
que arde en el « botafumeiro » santiagués. aroma de familia, bien conocido por
96 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
vuestras almas; para Nuestro Venerable Hermano el Sefior Atzobispo de Manila;<br />
para todos los Prelados, sacerdotes y religiosos presentes; para todas las Autoridades<br />
pueblo, aqui reunidos; y para todas esas amadisimas Islas Filipinas, avanzada de<br />
la Iglesia en dos océanos. Sean las ondas del éter portadoras de està Bendición, que<br />
quiere Uegar hasta el ùltimo arrecife donde alguien escuche Nuestra voz, donde un<br />
hijo conmovido oiga acaso el acento de su conmovido Padre.<br />
luti» Badiephoaicas christifidelilms ex India «li Coaveat*nt Marialem in aito Bwabafemji<br />
coadnnalis. - 8 Decentbru 1954. (*)<br />
Venerable Breth'en and dearly beloveò children of Mother India and Mother<br />
Church!<br />
It would indeed be an insensitive soul that could fail to be moved to the depths<br />
of its being by this national act of Marian homage you are bringing to its fervent<br />
dose to-dap at Bombay, the lovely Gateway to your lovely land.<br />
Only those who ignore or misread the colourful story of your steadfastness in<br />
the Faith — brought to you first in Apostolic times, when the mustard seed had<br />
scarce been planted by Our Blessed Lord, then quickened to new vigour and fruitfulness<br />
by the ministry of a Xavier, a de Nobili and many another missionary hearing<br />
His divine message of fraternity and pardon from Eternai Rome — only the unheeding<br />
will have been in the least surprised at the eagerness of Catholic India to add its<br />
fond and potent collettive note, with those of your brethren in Christ from Pakistan,<br />
Ceylon and Burma, to the grand chorus of praise and petition welling up from the<br />
heart of the Church Universal, through this memorable Marian Year, to the heart<br />
of Our Lady, Mary Immaculate. For Us it is a deeply felt Joy to be present with<br />
you in the person of Our Legate, India's revered Cardinal.<br />
These days of community prayer, discussioni and planning in her concern and<br />
honour, made possible by the nation-wide offerings of the faithful and heartened by<br />
the officiai reception tendered to Our Legate from your civil authorities, have been<br />
no novel feature of your spiritual life. Cali them rather the solemn sealing of Mary's<br />
name and mission on the heart of a nation that has never ceased to love her tenderly,<br />
and to imitate her virtues in proof if its love. 1 The thousands of pilgrims<br />
young and old who cluster devoutly, year after year, about her sanctuaries of Bandel,<br />
Kottar, Velangany and here at charming Bandra, among so many others; the family<br />
Rosary, linking the evening prayer of your busy towns and little villages, day after day,<br />
to that of the suppliant Church in every continent; your flourishing sodalities, your<br />
seminaries, schools and social institutes invoking Mary's patronage and aid; ali these<br />
are an abiding attestation to a world in turmoil and tribulation, of your confidence<br />
in the Queen and Mother whom the happy coincidence of your Independence Day<br />
with the Feast of her glorious Assumption has impelled you to proclaim « Our Lady<br />
of India ».<br />
But let not those without the Household of the Faith mistake for a moment<br />
* Acta ap. sei., 46 (1954) p. 725-728.<br />
1 Cfr. Cani. 8, 6.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 97<br />
the meaning, the source and the scope of your age-old devotion to Mary. Every fiower<br />
your children lay at her feet, every song you sing to her matchless beauty, every<br />
appeal to her power and compassimi must be known for what it is, first and finally:<br />
the expression and reflexion of your personal dedication, after her example, to the<br />
living Christ; to the Divine Child Whom she deserved, albeit through no merit of<br />
her own, to bear at Bethlehem; 2 to the Divine Teacher, Who deigned to be taught<br />
human wisdom at her holy home in Nazareth; 3 to the Divine Victim and Victor<br />
over sin and death, Whose redemptive Sacrifice she saw completed on Calvary. 4<br />
To Jesus, then, through Mary, leads the spiritual path of that authentic Marian<br />
devotion you proudly and publicly profess once more to-day, at the dose of her<br />
historic Centenary. If you have entrusted to her maternal care and vigilance the most<br />
delicate and urgent of your family and social problems — witness the ardent resolution<br />
of your successive Marian Congresses — the light and strength you seek is not hers<br />
to give, but only to procure from the Sacred Heart of her Son and Saviour. She is<br />
the chrystal-pure Channel, not the Fountain, of that superabundant divine grace you<br />
beg through her Immaculate Heart for home and Church and country.<br />
Continue above ali, dearly beloved, to make it clear from your deeds, especially<br />
from your corporate programme for moral reform and social just ice, that the devotion<br />
of_men and nations to Our Lady must never be restricted to pious sentiment, however<br />
noble its motivation, however exalted its object. She is the first to insist on action<br />
to confirm your protestations of love, to complement your Christian prayer for help.<br />
Her perennial answer to every supplication rings sweetly yet sharply down the ages<br />
and across the seven seas from Cana's marriage feast : « Whatsoever He shall say<br />
to you, do ye ». s<br />
Where better, moreover, than in her wholly dedicated life, are your peaceful<br />
legions of Catholic Action to find the model and pattern of their spiritual strategy<br />
and tactics? In their total forgetfulness of self, in their common sharing of the prayer,<br />
labour, joys and sufferings of Christ in His members at home and afar, in their loyal<br />
and effettive collaboration with the apostolic Hierarchy which speaks to them and<br />
plans for them in His blessed Name, let this generation, too, recognize the Marian<br />
stamp on their apostolate.<br />
At this hour of special travail and splendid opportunity for men and peoples of<br />
good will, it comforts and reassures Us to know that the hearts of the faithful in<br />
Our devoted India and her neighbouring realms are at one, and second to none, in<br />
their resolute fealty to Christ. Invoking the intercession of His Blessed Mother and<br />
heaven's gracious Qeen, as We plead for a rich harvest of heavenly favour from your<br />
Congressi labour of lowe for Him and for the Church, His Spouse, to our beloved<br />
Legate, to you, Venerable Brethren, and to ali here present in person or by delegation<br />
and intention We impart, with deep paternal affection, Our Apostolic Blessing.<br />
2 Lue. 2, 7.<br />
3 Lue. 2, 51-52.<br />
4 Io. 19, 25.<br />
5 lo. 2, 5.
98 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
MMHIIX Badiophoaicns chrìstiUdclibns e tota Cslnmbia ob Conveohun Mutatali in ubo<br />
Bogolenri coadnnatis. - 8 Decembrii 1954. (*)<br />
Venerables Hermanos y amados hijos de la católica Colombia, que en la capital<br />
de la nación, clausuràis vuestro Tercer Congreso Mariano Nacional.<br />
Cuando el ocho de Septiembre, del pasado ano de mil novecientos cincuenta<br />
y tres, Nos dirigiamos a todo el orbe católico, en forma solemne, invitandolo « ad<br />
Marianum Annum celebrandum » a celebrar el Ano Mariano, x para dignamente<br />
conmemorar el centenario de la definición dogmatica de la Inmaculada Concepción<br />
de Nuestra Senora, la siempre Virgen Maria, en Nuestro corazón paternal, henchido<br />
en aquel momento especialmente de Miai devoción, eran tantas las esperanzas que<br />
se amontonaban, que deficilmente hubiéramos podido pensar verlas superadas, y<br />
con creces.<br />
Hoy, en la fecha misma con que el Ano se cierra, dando gracias humildemente al<br />
Dador de todo bien por beneficio tan grande, hemos de confesar que ha sido asi:<br />
islas y continentes, pueblos y naciones, regiones y ciudades, sociedades y particulares,<br />
autoridades y fieles de toda edad, clase y condicion - y a la cabeza, corno<br />
no podia menos de ser, està Alma Ciudad - dirfase que han querido rivalizar en.<br />
honrar, aclamar, cantar y manifestar de mil maneras su devoción a su Madre del<br />
cielo; corno si aquel purisimo rayo de sol, que sobre el rostro de Nuestro angelico<br />
Predecesor Pio IX se posò en tan inolvidable momento, se hubiera luego roto en<br />
mil y mil renejos, iluminando la Iglesia toda, todo el mundo, y prometiéndonos que<br />
los frutos por Nós propuestos al convocar este Ano Mariano — vuelta a Jesus por la<br />
imitación de las virtudes de Maria; renovación de costumbres; paz y justicia para<br />
el mundo; luz para los descarrkdos; libertad para la Iglesia - casi se adivinasen ya,<br />
en la espléndida floración de està risuena primavera de las almas. i Gracias sean<br />
dadas por todo a Aquel que Nos consuela en Nuestras tribulaciones, 2 mirando mas<br />
a su bondad, que a la debilidad e indignidad Nuestra!<br />
En tan armonioso y universal coro, es darò que la voz de la amadisima<br />
Colombia no podia faltar; y con piacer aprovechamos la ocasión para manifestaros<br />
el intimo Consuelo que Nos ha procurado el saber que en todas las circunscripciones<br />
eclesiàsticas colombianas han tenido lugar adecuadas manifestaciones marianas, preparadas<br />
mediante tuia serie de fructuosisimas Misiones Populares, con visible renovación<br />
de la vida cristiana.<br />
Pero, para satisfacer vuestra piedad, todo esto no bastaba. La Colombia de los<br />
incpntables Santuarios Marianos - la Virgen de la Pena, la de la Popa, la Candelaria;<br />
Nuestra Senora de la Estrella, de las Lajas, para no citar sino los primeros<br />
que recordamos -; la Colombia nacida a vida propia « bajo los auspicios de Nestra<br />
Senora en el misterio de su Inmaculada Concepción » queria algo mas. Y he aqui<br />
que surge la idea de este Tercer Congreso Mariano Nacional, mariano por la inauguración<br />
del monumento nacional a Nuestra Senora de Fatima, mariano por la<br />
• Acta ap. sei., 46 (1954) p. 722-725.<br />
1<br />
Litt. Encyd. Vulgens Corona - Acta Ap. Sedis, a. 1953, p. 586.<br />
2<br />
Cfr. 2 Cor. 1, 4.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 99<br />
condecoración impuesta a vuestra graciosa « Bordadita », pero mariano, sobre todo,<br />
por haber sido centrado en vuestra amadisima Patrona, en el objeto prediletto de<br />
todo corazón colombiano, en Nuestra Sefiora de Chiquinquirà.<br />
i Ahi la tenéis, hijos amadisimos, en ese precioso templete, donde lleva cuatro<br />
dias polarizando todos los amores! j Ahj la tenéis, en la cabecera de ese grandioso<br />
Estadio, en el centro de toda la nación! i Ahi la tenéis y, si las làgrimas no empa-<br />
San vuestros ojos, miradla una vez mas, corno Nós en espiriti! la contemplamos!<br />
No fué la piedad sencilla de Antonio de Santana, ni los pinceles rudimentarios<br />
e ingénuos de Alonso de Narvàez, los que a mediados del siglo dieciséis os la<br />
donaron; ni fueron siquiera las piadosas ansias de aquella Maria Ramos las que seis<br />
lustros después maravillosamente la renovaron; fué un don de lo alto a una progenie<br />
de predilección, para que no le faltara una de las cosas mas suaves de este<br />
mundo: el amor de una Madre. ; Miradia, repetimos!; esa tunica rosada es el ardor<br />
de su caridad; ese manto azul es su inmaculada pureza; ese cetro que lleva en la<br />
mano es el simbolo de su maternal Realeza; ese Nino Divino, que Ella armila, es<br />
nuestro Jesus amadisimo, en cuyas manecitas ese pajarito bien pudiera ser un simbolo<br />
de vuestras almas. Lleva en las sienes la corona que le donaron vuestros<br />
mayores; y en su sonrisa dulcisima hay una evocación de todos los dones, de todas<br />
las gracias que ha otorgado a vuestro pueblo en los momentos dificiles, en las calamidades<br />
colectivas, hasta llegar a despojarse de sus preseas, cuando la patria las necesitaba.<br />
Aquella Colombia que, corno alguien tan acertadamente ha escrito, reconoce<br />
en la Iglesia a una Madre, que le dio los hijos que salieron de la selva, que creò<br />
sus centros de cultura, que le dio ciudades, que formò su civilización, que la alimentò<br />
a sus pechos y que, en su regazo fecundo, ha hecho germinar cuanto constituye<br />
todo lo noble y digno de su propio ser; la Colombia de las sierras altas, de<br />
las sabanas inmensas, de los valies risuenos y de las bien oreadas playas; la Colombia<br />
de las soberbias cordilleras de cimas humeantes y rios caudalosos corno mares; la<br />
del legendario « Eldorado », la de la vieja cultura, la de los humanistas y poetas<br />
insignes, està ahora de rodillas ante el trono de su Madre y Senora para prometer<br />
y para implorar.<br />
Y c'qué es lo que habéis de prometer?:<br />
que asi corno, en estos momentos, en ese hermoso Estadio de « El Campin » os<br />
véis todos unidos y os sentis todos hermanos, asi lo seàis siempre de verdad, viviendo<br />
los beneficios de aquella paz que Nós mismo, no hace mucho, s os proponiamos<br />
corno condición indispensable para poder gozar de los beneficios mas elementales<br />
de la conviviencia social;<br />
que asi corno ahora estais manifestando tan devotamente vuestra piedad cristiana,<br />
asi la sepàis vivir luego en todas las ocasiones de vuestra vida, desde lo mas<br />
intimo del santuario familiar hasta las mas publicas expresiones de vuestra aaividad<br />
ciudadana;<br />
y que asi corno, en estos instantes, tenéis los ojos fijos en la Reina de cielos<br />
y tierra, que en sus brazos os presenta a su amanti simo Jesus, asi nunca los apartéìs<br />
3 Cfr. Discorsi e Radiomessaggi, 20 de Iunio de 1952.
100 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
de Ella, seguros siempre de hallar, por tan amable camino, a Aquel que es la<br />
verdad y es la vida.<br />
Y para conseguirlo, pedid sin temor y sin rebozo, que ante una Madre estàis,<br />
a quien nada se le niega. Pedid inocencia para la juventud, firmeza para la edad<br />
provecta; pedid luz para no errar entre las tinieblas del momento presente, fuerza<br />
para que vuestra fé no vacile ante los repetidos asaltos del enemigo malo; pedid,<br />
en una palabra, la pronta venida de aquel Reino, que es Reino de verdad y de<br />
vida, de santidad y de gracia, de justicia, de amor y de paz. 4<br />
Por tercera vez ha correspondido el honor de albergar tan imponente Asamblea<br />
a la muy noble Bogotà que, asentada en el extremo orientai de esa vasta meseta,<br />
coronada de montafias, basta, para decir que es mariana, ver comò se cobija a la<br />
sombra de esos dos cerros, el de Guadalupe y el de Monserrate; la Bogotà de<br />
la Virgen del Rosario, de Nuestra Senoia del Topo y de las Aguas; la Bogotà de<br />
esa Virgen de la Pena, « la Madre mejor - que han tenido los mortales ».<br />
Oh, si, Madre amantisima, Tu eres la mejor de todas las madres y por eso<br />
nosotros te amamos con un amor con el que jamas hemos amado, ni amaremos,<br />
a ninguna pura criatura. Acepta te pedimos el homenaje que toda la Iglesia te<br />
ha presentado con devoción filial durante todo este Ano Mariano; acepta la nueva<br />
corona que Nós mismo hemos colocado sobre tu frente; y acoge, en estos momentos<br />
solemnisimos, a todo ese pueblo que hoy, en el mismo dia aniversario de la proclamación<br />
de tu Concepción Inmaculada, ha querido repetirte que es todo tuyo.<br />
Y haz — oh Reina de cielos y tierra — que, por medio de la Bendición Nuestra,<br />
desciendan sobre ellos las mejores gracias, las que mas necesitan, las que Tu les<br />
tienes especialmente preparadas.<br />
Bendición que Nós deseamos primero para el dignisimo Cardenal Legado, con<br />
todo el Episcopado de la nación y todo el clero, religiosos y religiosas que estàn<br />
presentes; Bendición que ha de alcanzar también a las Autoridades, cuya presencia<br />
y actuación tanto ha contribuido al esplendor del Congreso, lo mismo que a todo<br />
el pueblo fiel, a toda la amadisima nación colombiana, y a todos los que oyen Nuestra<br />
voz, inspirada por el mas sincero paternal amor.<br />
4 Praef. in fest. Cifristi Reg.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 101<br />
laniins Badiophonicns Pii Pp. XII ckrlsiifidelibas e iota Paravia oh convearam Enchariiticant-<br />
Narialem in Umana orbe coadnnaiis. .- 12 Decembris 19M. (*)<br />
Entre los muchos e inmerecidos beneficios a Nós generosamente otorgados por<br />
la divina largueza, no contamos comò el menor el haber podido ofrecer al orbe católico<br />
este A5o Mariano Universal, que acaba de terminar y que tanta ocasión ha<br />
hado a Nós, y al mando entero, para poder manifestar a la Reina de cielos y tierra<br />
Nuestra piedad filial y la profunda devoción que por Ella sentimos. Diriase que la<br />
Iglesia, arrebatada en un fmpetu incontenible de amor, ha vivido un ano entero de<br />
espiritual alegria y de fervor celestial, que queda ya comò una de las fechas mas<br />
dignas de recordarse en los fastos marianos.<br />
Y he aquf que precisamente al apagarse los ùltimos acordes de un concierto<br />
tan amplio y tan grandioso, desde el remoto y queridisimo Perù Nos Uegan los ecos<br />
de vuestra voz, venerables Hermanos e hijos amadisimos, que celebrais vuestro quinto<br />
Congreso Eucaristico Nacional, un Congreso que habéis querido que sea, con decisión<br />
tan feliz comò oportuna, Eucaristico y Mariano.<br />
Es sabida la parte principalisima que, en la evangelización del Continente nuevo<br />
y en la conservación de su fé, ha tenido y tiene la devoción a Nuestra Senora la<br />
Virgen Maria. La America de los conquistadores — Jerónimo de Aguilar, Hernàn<br />
Cortes, Pedro de Alvarado, Alonso de Hojeda — que bajo un pecho de acero sabian<br />
conservar un corazón tiernisimo para su Madre; la America de las cien ciudades<br />
con su nombre dulcisimo; la de las decenas de catedrales puestas bajo su patrocinio;<br />
la de la Virgen del Tepeyac, cuya fìesta precisamente hoy celebrais; la de los próceres,<br />
padres de la patria, que acudian igualmente ante ella — un Belgrano, un San<br />
Martin, un Hidalgo o un Artigas — antes de acometer sus generosas empresas.<br />
Pero en una buena parte del continente americano fué siempre singular la<br />
misión de vuestra patria, hijos amadisimos, la misión del Peni, foco de civilización<br />
y de fé, autèntico centro de gravitación espiritual, con sus famosos Concilios limenses,<br />
carta fundamental de las Iglesias de America, con su brillante constelación de Santos.<br />
Siendo esto asi, fàcilmente se alcanza que para ser fiel a tan honrosa misión, el<br />
Perii tenia que ser una nación eucaristica: y de que lo es, nos dan testimonio sus<br />
antiquisimas confradias del Santfsimo Sacramento, alguna de las cuales va unida al<br />
nombre del mismo Pizarro; sus suntuosas ptocesiones del Corpus Christi, que llegaron<br />
a emular a las de la misma Toledo; la jaculatoria « Alabado sea el Santisimo Sacramento<br />
», que se ve grabada en las fachadas de sus casas; la devoción de las Cuarenta<br />
Horas, implantada ya ahi desde 1816; y la piedad con que los buenos peruanos<br />
se descubrian por las calles y rezaban el Credo, al oir la campana de la Iglesia matriz,<br />
que anunciaba la elevación del Senor.<br />
Pero de la misma manera el Perii tenia que ser una nación mariana; y que lo<br />
es, nos lo dice la intervención de la celestial Senora en su historia, corno os recuerda<br />
la Virgen de la Puerta y mucho mas Nuestra Senora de Suntur Huasi; la parte que<br />
Ella tomo en su cristianización, comò en el caso del famoso Santuario de las orillas<br />
* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 729-731.
102 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
del Titicaca; la devoción que a su Madre dulcisima profesaron vuestros Santos: Santo<br />
Toribio de Mogrovejo, el gran devoto de Nuestra Senora de Copacabana, San Francisco<br />
Solano, el apasionado de Nuestra Senora de los Angeles, Santa Rosa de Lima<br />
y el Beato Martin de Porres, formados en el amor a Nuestra Senora del Rosario,<br />
el Beato Juan Masias, el enamorado de Nuestra Senora de Belén; la serie interminable<br />
y brillantisima de Santuarios Marianos que, desea las tierras bajas de Arequipa,<br />
con su Candelaria de Caima, - del Callao, con su Virgen del Carmen - y de<br />
la misma Lima, con sus famosos templos del Rosario y de la Merced -, va subiendo<br />
basta las tierras altas del Cuzco, con su Virgen de la Soledad - o de Copacabana,<br />
que mereció ser cantada por la lira insigne de Calderón de la Barca.<br />
Con razón, pues, vosotros, congresistas de Lima, en està solemnisima Asambleà,<br />
que con Nuestras palabras estamos clausurando, habéis querido unir las dos cosas :<br />
devoción eucaristica y devoción mariana y hay en elio un acierto tan lleno de sincera<br />
piedad y de buen sentido cristiano, que no podemps menos de recoger y alabar.<br />
Por eso hoy vosotros, después de los triunfos eucaristicos de que fueron teatro<br />
la bianca Arequipa, la hidalga Trujillo y el Cuzco imperiai, habéis vuelto hoy a la<br />
« muy noble, insigne y muy leal » ciudad de Lima, que sua veniente recostada en esa<br />
inclinada planicie que mira al Pacifico, extendiéndose con magnificencia y esplendor<br />
a ambas orillas del caudaloso Rimac y reposando sus suenos de gloria bajo el<br />
majestuoso anfiteatro andino que le sirve de marco, os ha abierto sus calles y sus<br />
plazas para que aclaméis al Soberano SeSor Sacramentado y a su Madre purisima,<br />
pidiéndole que os mande muchos y buenos sacerdotes; prometiéndole intensificar la<br />
vida cristiana de vuestras familias; aseguràndole que haréis todo lo posible para que<br />
reine entre vosotros el verdadero espiritu de caridad cristiana y de justicia social.<br />
Acoge Tu, Reina de cielos y tierra, acoge las plegarias y las promesas de estos<br />
tus hijos, que de tu mano maternal quieren llgarse hasta ese trono de gloria, donde<br />
tu Jesus les espera para escuchar las unas y compiacene con las otras. Ellos imploran<br />
vuestro auxilio en està hora obscura, que el mundo vive, porque quieren permanecer<br />
fieles a la santa fé, que sus padres profesaron y desean contentare a Ti, oh buena<br />
Madre, y ser inquebrantables y amantes servidores de tu duldsimo Mijo. Diriase<br />
que, entre las agitaciones de una època critica, se sienten crujir la tierra bajo los<br />
pies y experimentan mas que nunca la necesidad de una protección potente, para<br />
que la tormenta no les arrastre; tómales Tu bajo tu amparo; y su confianza no<br />
sera jamàs desmentida.<br />
Prenda de tales gracias y testimonio de Nuestra peculiar benevolencia sea la<br />
Bendición Apostòlica que, de todo corazón, en estos momentos os damos! a Nuestro<br />
amadisimo y dignisimo Cardenal Legado; a todos los prelados y autoridades presentes;<br />
a los sacerdotes, religiosos y religiosas; a cuantos han prestado su cooperación<br />
para el mayor éxito de estos momentos reunidos para clausurar tan solemne Asambleà;<br />
a toda la nación peruana, para Nós tan querida, y a cuantos pueden escuchar<br />
Nuestra voz, que quiere ser la voz de un Padre, ansioso siempre de la mayor felicidad<br />
de sus hijos.
Documenta Magisterii Ecclesiastici<br />
Litterae Pii Pp. XII ad Moderatricem Generalem Sororum Magistrarum<br />
Sanctae Crucis Tertii Ordinis Sancti Francisci de Menzingen: de nova<br />
editione Officii Parvi B. M. Virginis legitime utenda. - 12 Marti! 1953.<br />
Christifidelium erga Beatissimam Dei Genetricem <strong>Mariani</strong> impensa devotio, praeter<br />
multa alia pietatis exercitia, illud quoque a multis saeculis recenset, quo eadem Deipara<br />
Virgo Parvo Mariali Officio quod dicitur, peculiariter colitur. Qui sacer usus<br />
recentioribus temporibus etiam auctus est, cum in multis religiosis tam Fratrum laicorum<br />
quam Sororum Congregationibus cotidiana eiusdem Offici recitatio ab ipsis<br />
earum Constiutionibus praescribatur, id quod sane summa dignum est laude. Sic enim<br />
fit, ut animae Deo dicatae cotidie sibi imitandas proponant eiusdem Beatissimae Virginis<br />
praeclaras virtutes, ac praecipue summam eius puritatem et integerrimam virginitatem,<br />
ac pio hoc cotidiano obsequio Deiparae maternam curam et potentissimam<br />
tutelam sibi efficacius concilient. Haec eadem Marialis officii recitatio easdem insuper<br />
cum liturgica Ecclesiae vita cumque sacerdotum horariis precibus arcte consociat.<br />
Eiusdem autem huius sacrae Liturgiae studium, nostris diebus Sancti Spiritus<br />
afflatu mire auctum, in non paucis qui has Mariales preces cotidie persolvunt, etiam<br />
maius excitavit desiderium, ut cum Ecclesiae solemnitatibus et, festis magis coniungerentur<br />
quam illius Officii Marialis forma secum fert, quae inde a Decessoris Nostri<br />
S. Pii V temporibus in Breviario Romano exhibetur. Peculiari igitur animi Nostri<br />
gaudio cognovimus te sodalesque mas piis motas votis ut, antiqua illa atque summa<br />
laude digna consuetudine recitandi Marialis Officii fideliter servata, simul vitae quoque<br />
Ecclesiae liturgicae plenius partecipes fieri possitis, id sollerter curasse, ut paululum<br />
amplior eiusdem Marialis Officii pararetur editio, quae ad anni liturgici tempora<br />
et festa pressius esset accommodata.<br />
Cum certa Nobis sit spes fore, ut et haec vestra erga saecularem Sodalitatum<br />
religiosarum traditionem sancta fidelitas vobis in dies maiorem piissime Matris Dei<br />
favorem et gratiam conciliet et vester sacrae Liturgiae amor novos atque pretiosos<br />
vitae spiritualis fructus vobis comparet, libenti animo permittimus, ut eadem nova<br />
Officii Parvi Marialis editione in his precibus cotidie recitandis vos et aliae quoque,<br />
si quae voiuerint, religiosae Sodalitates utamini.<br />
Paternae Nostrae benevolentiae pignus vobis esto Apostolica Benedictio, quam<br />
tibi, diletta filia, universisque vestrae Congregationis sodalibus perlibenter in Domino<br />
impertimus.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XII mens. Maxtii, anno MDCCCCLIII,<br />
Pontificatus Nostri quinto decimo.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 197<br />
Allocutio Pii Pp. XII rosa rum Cultoribus ob Certamen Internationale<br />
Romae coadunatis. - 10 Mail 1955. (*)<br />
Le Concours International pour l'attribution du Prix de Rome à la meilleure<br />
variété de roses a été pour vous, Messieurs, l'occasion de solliciter une audience et<br />
quelques paroles du Vicaire de Jésus-Christ. Vous n'avez pas voulu quitter la Ville<br />
Eternelle sans saluer le Pére commun, et Nous sommes heuréux d'accueillir votre<br />
hommage et de contenter votre filial désir.<br />
Nous voudrions avoir l'àme et le genie de Francois d'Assise pour parler comme<br />
il convient de votre beau métier, pour vous faire passer à son exemple de la terre<br />
au ciel, de la créature au Créateur. L'auteur sacre de la Génèse, empruntant aux merveilleux<br />
jardins d'Orient sa description du Paradis terrestre, précise en ces termes<br />
l'intention divine : « Yahweh Dieu prit l'homme et le placa dans le jardin d'Eden<br />
pour le cultiver et le garder ». 1 Depuis lors en effet, à travers les millénaires de son<br />
bistoire, l'homme a cultivé le vaste jardin de Dieu, non seulement pour l'entretenir,<br />
mais encore pour l'améliorer. Oui vraiment, Dieu a permis à l'homme d'améliorer son<br />
oeuvre, telle est l'admirable délicatesse de notre Pére des cieux, qui appelle ses enfants<br />
à entrer avec Lui en collaboration si intime. N'est-ce pas aussi votre privilège,<br />
Messieurs, vous qui cherchez à créer sans cesse de nouvelles variétés de roses, de nouvelles<br />
formes, de nouveaux coloris?<br />
De tout temps, les roses les plus simples de ces pays, celles dont la teinte<br />
s'harmonise de facon si heureuse avec le feuillage, dont le parfum se répand délicat et<br />
pénétrant, figurent comme l'ornement naturel des fètes et le symbole du plaisir. Aussi<br />
les premiers chrétiens les répudièrent-ils, parce qu'elles signifiaient à leurs yeux un<br />
genre de vie qu'ils abhorraient. Mais peu à peu, quand les souvenirs paiens s'effacèrent,<br />
le charme de la rose fit retour au vrai Dieu: les paradis des mosaistes, que l'on<br />
admire encore aujourd'hui aux absides des basiliques les plus vénérables de Rome,<br />
sont émaillés de fleurs, parmi lesquelles la rose a repris son empire. La rose rouge<br />
devint aux premiers siècles de la littérature chrétienne le symbole du martyre sanglant,<br />
comme la blancheur du lis celui de la virginité. L'Eglise n'a-t-elle pas conserve pour<br />
la fète des Saints Innocents l'hymne ravissant du poète Prudence : « Salut, fleurs des<br />
martyrs, ... roses naissantes arrachées par la fureur de l'ouragan »? La rose figure encore<br />
sur les plus anciennes tapisseries et sur les ornements sacerdotaux; elle rutile aux feux<br />
du soleil, dans les verrières des cathédrales; elle signifie partout la joie chrétienne et<br />
devint à ce titre l'emblème de Marie, la grande « cause de notre joie ». Le rosaire<br />
représente d'abord un jardin de roses offert à Marie, un ornement de son image, un<br />
symbole de ses gràces. La Vierge elle-mème fut ensuite comparée à la rose, et maintenant<br />
les chrétiens l'invoquent par deux fois, dans les Litanies de Lorette, sous le signe<br />
de la reine des fleurs : « Rose mystique » et « Reme du très sant Rosaire ». Cette<br />
dernière appellation évoque sans doute une grande victoire de la chrétienté sur les<br />
infidèles, mais bien plus encore les conquétes lumineuses de la foi sur le mal et<br />
l'ignorance religieuse. Lorsque Marie apparut à Sainte Bernadette sur le rocher de<br />
(*) Acta ap. sei., Al (1955) p 495-496.<br />
1 Gen. 2, 15.
198 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> .<br />
Massabielle, où croissait l'églantier, chacun de ses pieds s'ornait d'une rose épanouie.<br />
Celle que l'Eglise venait de proclamer l'Immaculée manifestait ainsi, à une enfant<br />
simple et candide, la plénitude de ses perfections et la délicatesse de sa bonté.<br />
Le développement liturgique du symbole de la rose dans le eulte marial n'a rien<br />
qui doive étonner, car l'homme a choisi instinctivement la plus belle des fleurs pour<br />
l'offrir à la plus belle des créatures. Ce geste spontané se répète en de nombreuses<br />
pratiques de la piété des humbles comme des savants, et les auteurs spirituels ont<br />
maintes fois repris le thème et développé à l'envi ses significations mystiques.<br />
Pour vous, Messieurs, Nous voulons croire que vous trouvez un encouragement<br />
dans votre travail à la seule pensée que le mois des roses est et sera toujours le mois<br />
de Marie. Ainsi, en cultivant les fleurs qui forment comme la parure d'un sol souvent<br />
ingrat et dur pour l'homme, étes-vous portés naturellement à honorer le Créateur, à<br />
élever votre àme vers celle qui porte le beau titre de Rose mystique, l'honneur et la<br />
joie de la famille humaine. A qui mieux qua Elle pourrions-Nous confier les voeux,<br />
que Nous formons aujourd'hui pour vous tous ici présents, pour vos familles et vos<br />
amis, pour tous ceux enfin qui vous sont chers et que vous Nous recommandez dans<br />
votre coeur? Par la puissante intercession de Marie, que descende et demeure sur vous<br />
Notre paternelle Bénédiction Apostolique.<br />
Epistola Pii Pp. Xil ad Em.um P. D. Stephanum S.R.E. Cardinalem<br />
Wyszynski, Archiepiscopum Gnesnensem et Varsaviensem, atque<br />
Exc.mos PP. DD. Archiepiscopos, Episcopos loeorumque Ordinarios Poloniae<br />
: tertio vertente saeculo a libertatae Poloniae restituta per defensionem<br />
Sanctuarii Jana Gora. - 8 Decembris 1955. ( * )<br />
Gloriosam Reginam ob innumeros partos triumphos, Mulierem inclitam siderutn,<br />
redimitam serto, amictam sole, ex qua Sol iustitiae ortus est nobis, iam ab antiquissima<br />
aetate Polonorum gens ita coluit et venerata est, ut huiusmodi religionis<br />
obsequio nulli videretur esse secunda. Cui amantium filiorum impensae pietati Dei<br />
hominumque Mater, cuius par est potestas liberalissimae benignitati, saepe opiferam<br />
gratiam eo spectabiliorem retulit, quo immaniora erant illa, in quibus versabantur,<br />
pericula. Quodsi hoc luculenter probant omnes Polonorum annales, quam maxime<br />
illud demonstrat, quod tria abhinc saecula obtigit, cum Dominici Natalis sacra celebrabantur<br />
sollemnia, sive religiosae sivè civilis rei amplissimis monumentis immortalitati<br />
consecratum. Fas esse, hasce per Litteras Nostras, vobis, Dilette Fili Noster<br />
et venerabiles Fratres, et cunctae Polonorum genti praeclari illius eventus recordationem<br />
repetere arbitrati sumus, ut singularis caelestis beneficii memoria in angustiis,<br />
quibus insons patria vestra premitur, solatium vobis afferat, spem faciat non defuturae<br />
salutis, si dignitatem et cònstantiam vestram communiat fides inter aspera stabilis,<br />
nullis adversis rebus adflicta.<br />
Vladislai regnum, quod diuturna prosperitate felicitateque floruerat, formidolosa<br />
et periclitationis cladisque piena tempora subsecuta sunt. Invaserunt enim in Polo-<br />
(*) Acta ap. sed., 48 (1956; p. 73-77.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 199<br />
norum terras exterae gentes, ex quibus maiore exercitu et impetu Novatores, ac, postquam<br />
Varsavia et Cracovia facile sunt captae, Clarus Mons Czestochoviensis Hbertatis<br />
vestrae postremum fuit propugnaculum. Attamen Augustinus Kordecki, coenobii illius<br />
moderator, animo minime defecit, sed Deo et Deiparae Virginis patrocinio fretus,<br />
defensores ad strenue obsistendum confirmavit. Quapropter, rerum condicione improviso<br />
in melius mutata, felicibus eventibus patria vestra in libertatem vindicata est.<br />
Tunc Ioannes Casimirus rex Virginem Mariam ditionis suae terrarum Dominam edixit<br />
ac Poloniae conclamavit Reginam; deinceps fel. ree. Decessor Noster Pius XI, qui<br />
sollertissimi apud vos Nuntii Apostolici munus obierat, prò suo in patriam vestra'm<br />
impenso studio, votis a pluribus istinc prolatis concedens, perlibenter festum in honorem<br />
B. Virginis Mariae, Poloniae Reginae, instituit, quotannis die tenia mensis<br />
Maii perpetuo celebrandum.<br />
Qui immortali memoria digni eventus mire sane demonstrant Dei Genetricem<br />
Mariam Polonis semper salutatem adesse omnibus in eorum disctiminibus, tum<br />
maxime cum istic catholica fides, thesaurus longe pretiosissimus a maioribus vobis<br />
traditus, itemque cum hac Apostolica Sede solida arctaque coniunctio, gentis vestrae<br />
robur et decus in periculis versantur. Quae cum Romana veritatis Cathedra necessitudinis<br />
vincula per diuturnam saeculorum seriem, quamvis insidiarum molimina non<br />
afuissent, evigilante cadesti Praestite et Patrona vestra, numquam relaxata vel frana<br />
sunt: quod quidem Polonis summo honori eisdemque valido incitamento est, ut perversitati<br />
atheismi strenuissime obsistant, qui, proh dolor, ipsorum nationem, catholicae<br />
religionis cultricem eximiam, enervare et inficere temptat. Exortae igitur procellae<br />
fluctibus agitati, Poloni, avitae virtutis heredes, non angusto et parvo sint animo, sed<br />
securitatem, constantiam, dignitatem servent, confisi summo sempiternoque Deo, cui<br />
nihil est difficile factu, quique solet fortia et superba tenui subsidio et impulsu proterere:<br />
« Credite in Domino Deo vestro, et securi eritis ».* Non solum in laetis, sed<br />
in acerbis quoque eventibus, quidquid nobis contingit, semper et ubique sapientiae<br />
et providentiae supernae» licet abdito, subest Consilio: quin etiam eo actuosior Dei<br />
est manus, quo secretior demersa in profundo latescit. Id vero maxime oportet, in<br />
tolerandis asperitatibus et malis solidae stent spes fidesque atque Evangelii doctrinae,<br />
sive publici sive privati consonent mores; siquidem tum virtus Dei fit in salutem 2<br />
ubi, ablata terrestrium honorum cupiditate, Consilia mentis et actio vitae cum fide<br />
non pugnent, sed adsidua consensione concentuque conveniant.<br />
Quaerenda autem pax summopere, cum Deo est, in cuius potestate quaevis sunt<br />
tempora, ubi adversae res et hominum nequitia hostiliter animos et corpora premant,<br />
quemadmodum S. Gregorius Magnus suae aetatis christifideles, calamitatum turbine<br />
vexatos, praeclare hortabatur : « Quid ergo agendum est, fratres, nisi ut... legationis<br />
pacem mittamus et rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hanc legationem lacrimas<br />
nostras, mittamus misericordiae opera, mactemus in ara eius hostias placationis,<br />
recognoscamus nos cum eo in iudicio non posse contendere; pensemus virtutem<br />
eius fortitudinis, rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hunc, ut diximus, legationem<br />
nostrani flendo, tribuendo, sacras hostias offerendo ». 3 Praeterea ut omni<br />
1 II Par. 20, 20.<br />
2 Rom. 1, 16.<br />
3 Homil. XXXVII, 7; MIGNE, P.L. 76, e. 1278-1279.
200 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
perturbatione vacetis, vestri convertendi sunt oculi novo pietatis studio ad Dei Genetricem<br />
Reginam vestram quae, cum virgineo pede infernum inimicum calcaverit,<br />
cuiuslibet intemeratae victoriae est ministra et auctrix. Dilectos Sibi Polonos, qui, ut<br />
Adamus Mickiewicz perinsignis poèta vester cecinit, Mariae defensores sunt eiusque<br />
nomine vivunt,, benignissima Mater non derelinquet, si ipsi, in catholica fide profitenda<br />
fortissimi, constantiae imitationem et hereditatem gloriae maiorum ad se pertinere<br />
censuerint; superno illius auspice patrocinio, post nubila demum patriae vestrae<br />
felicis aetatis aurea lux ac diu permansurum decus splendebit.<br />
Iam superioribus Litteris Nostris religiosam insectationem, quam Poloni perpetiuntur,<br />
memorantes, huius rei indignitatem palaia denuntiavimus. Attamen tristia<br />
istiusmodi adiuncta rerum, quamvis pateat illata iniuria, immutata adhuc non sunt,<br />
quin etiam peiora fieri videntur. In qua lacrimabili vitae condicione, proh dolor,<br />
aliae quoque Nationes versantur, ubi purpurati Patres, Episcopi, sacerdotes in vincola<br />
coniecti aut sacrum munus obire prohibiti, religiosi sodales suis e domibus eiecti,<br />
catholicae consociationes diremptae, catholica scripta prelo edenda praepedita, catholicae<br />
scholae suis iuribus destitutae, Ecclesiae denique libertas multigeno catenarum<br />
pondere oppressa. Hos omnes, carissimos sane Nobis, fratres et filios, qui prò veritate<br />
et iustitia insontes vexantur, paterno animo amplectimur atque ipsos eorumque<br />
causam supplici iterata prece Deo committimus, qui solacia et praemia libéralissime<br />
tribuit.<br />
Ad Nationem autem vestram quod attinet, accedit praeter alia augescens industria<br />
novarum rerum propugnatomi», qui fucati nominis progressum cum Christiana<br />
religione, propriis extenuata veritatibus et principiis, coniungere contendunt. Quapropter<br />
dolemus et vehementer querimur, quod istic nonnulli rebus ad se non pertinentibus<br />
iniuste se immiscent, et officiorum suorum negletta conscientia, non per<br />
ostium in ovile ovium, sed aliunde ascendunt; 4 quos quidem paterna voce hortamur,<br />
ut, legitimae potestatis obsequendo praeceptis, sibi bene consulant neve religionis<br />
disciplinae et utilitatibus noceant. Profecto Nobis acerbi moeroris est causa, quod hi<br />
ore et scriptis typis mandatis christianae doctrinae instituta cum errorum opinionibus,<br />
quae passim divulgantur et quodam modo imperantur, contaminant. Plus operae et<br />
studii ponendum est omnibus, ne lux tenebris cedat, sed purior licet in tenebris<br />
victrix aliquando coruscet.<br />
Cum per iniuriam plus quam duos abhinc annos a tui honoris sede, Dilecte Fili<br />
Noster, amotus es, graviter aperteque Nos hoc improbavimus, et imptobamus, facinus,<br />
idque pluribus in oris terrae, ubi libertas haud vacuo nomine sonat, una voce<br />
patratae violentiae reclamatum est. Interea, cum Dominici Natalis festum accedit, tibi,<br />
Dilecte Fili Noster, et ceteris sacris pastoribus, qui abesse cogimini ab ecclesiis vobis<br />
concreditis et a cathedralibus templis, ubi sacra peragere redivivo usque cum gaudio<br />
sancto solebatis, Divini benignissimi Redemptoribus effusa solacia adprecamur, multum<br />
optantes, ut, quemadmodum ius et fas est, legitimo pristino vestro muneri restituamini;<br />
fausta et pientissima quaeque vobis quoque, venerabiles Fratres, et clero et<br />
christifidelibus, curae vestrae commissis, et vestratibus in diversis terrarum orbis regionibus<br />
vitam degentibus, percupimus, deprecante Deipara Virgine, Poloniae Patrona<br />
* Cfr. Ioan. 10, 1.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 201<br />
invittissima, christianae libertatis tutrice vigilantissima, cuius coniatura olim pattiae<br />
vestrae auxilium congruentibus tei celebritatibus merito recolendum est. Quae vobis<br />
cuncta ut abunde et feliciter ad aeternaro consequendam salutem cedant, superni auxilii<br />
pignus, Apostolicam Benedittionem vobis omnibus, dilectissimi Nobis, effuso paternae<br />
caritatis studio, impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die Vili mensis Decembris anno MCMLV, Pontificatus<br />
Nostri septimo decimo.<br />
Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifidelibus Aequataris nationis,<br />
ob solemnem coronae inductionem simulacro B. Mariae Virginis Perdolentis,<br />
in urbe Quitensi coadunatis. - 22 Aprilis 1956. "(*)<br />
Amadisimos hijos, — católicos ecuatorianos y, mas en especial, católicos quitenos<br />
— que con suma devoción y entusiasmo colocàis hoy una corona sobre las<br />
sienes de vuestra « Dolorosa del Colegio », al cumplirse los cincuenta anos de las<br />
manifestaciones con que Ella os mostro su predilección :<br />
cQaé idea ha sido està, hijos amadfsimos, de celebrar con fiestas y con jùbilo<br />
a Quien ante vosotros se muestra con los ojos llenos de làgrimas? d'Quién os ha<br />
ensenado a coronar con una corona de oro a la que tiene en las manos una corona<br />
de espinas?<br />
Lloró la Virgen y sus llantos y dolores fueron primero profetizados en las<br />
palabras del Santo anciano,* y luego vigorosamente descritos con sublime concisión<br />
en aquella Senora, que estaba de pie junto al patibulo de su Divino Hijo; 2 y estas<br />
làgrimas nos obtuvieron salvación y gracia.<br />
Segùn referencias de los testigos, mostrò la Virgen — aun en medio de su<br />
eterna felicidad y comò senal de su materna solicitud por la salvación de sus hijos, —<br />
angustia y tristeza, hasta el punto de parecer que estaba para romper a llorar, al ver<br />
vuestra catolicisima nación asolada por la persecución, manchada de sangre, arrastrada<br />
a tales extremos por el odio sectario que podria decirse en peligro aquella vieja y<br />
santa herencia de fé, especialmente si se conseguia llevar a cabo el propòsito de<br />
descristianizar la educación de vuestros hijos. Y ,-quién podrà dudar de que fueron<br />
aquellas angustias y aquellas tristezas las que impetraron del cielo las fuerzas necesarias<br />
para poner un dique a las potencias del mal y preparar està primavera de<br />
las almas, cuyos frutos ahora vosotros tenéis el gozo de contemplar?<br />
Son làgrimas, pero làgrimas preciosas, que bien merecen, hijos amadisimos,<br />
vuestra gratitud mas sincera; son dolores, pero dolores cuyos frutos vosotros estàis<br />
gozando y en los que justamente habéis de ver una singular manifestación de amor<br />
maternal. Bien estàn, pues, las fiestas y el jùbilo, bien la corona de oro, aunque todo<br />
os recuerde una vez mas aquel contraste sublime, que hace de las alegrias de la<br />
maternidad una fuente de làgrimas, y que conviene a toda madre, consciente de su<br />
misión, en una heroina del deber.<br />
(*) Acta ap. sei., 48 (1956) p. 292-294.<br />
1 Lue. 2, 35.<br />
2 Io. 19, 25.
202 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Pero todos vuestros agasajos y solemnidades podrian quedar en simple ruido,<br />
que el viento se lleva, si vuestra piadosa consideración no se detuviese un momento<br />
a pensar: lloró la Virgen, pero ino llorarà acaso también hoy, y quién sabe si<br />
por culpa nuestra?<br />
Porque, efectivamente, amadisimos hijos, ,-con qué ojos podria Ella ver, por<br />
ejemplo, una vida de fé reducida acaso a una serie de" manifestaciones exteriores y<br />
privada de aquel espiritu interior, que todo lo valoriza y sin el cual lo exterior<br />
no significa ni vale nada? iQué efecto le habrà de producir un corazón orgulloso<br />
y altanero, que al pobre y al humilde les mira de arriba abajo y parece que no<br />
sabe sino ser superior a quienquiera que se atreva a comparecer en su presencia?<br />
^Encontrarà Ella el amor que se debe a su Divino Hijo, la obediencia a la Iglesia,<br />
la observancia de los mandamientos y de los preceptos? Lloró la Virgen, hijos amadisimos,<br />
y no obrariamos con la sinceridad con que queremos obrar, si no os dijésemos<br />
que mucho tememos que llore todavia; sin poder dudar, claro està, del Consuelo y<br />
de la alegria que le procuràis con vuestra piedad filial, especialmente en estos<br />
momentos.<br />
Y ha sido Quito, la legendaria e histórica Quito, que recostada en la ladera<br />
del orgulloso Pichincha y coronada de cumbres yolcànicas, se dirla que duerme un<br />
sueno de gloria en la paz templada de su alta meseta; ha sido Quito, la de la encantadora<br />
« Azucena », que Nós mismo tuvimos la singular satisfacción de elevar<br />
al màximo honor de los altares, la que hoy ha preparado a su Madre Dolorosa este<br />
triunfo, pagando una vieja deuda de gratitud en la que mas que el oro y que las<br />
piedras preciosas lo que cuenta, corno en todo don filial, es el corazón con que se<br />
ofrece. Ciudad feliz, porque, comò dice el Espiritu Santo, honrar a la propia Madre<br />
es lo mismo que juntar un gran tesoro; 3 dichosa ciudad y dichoso pais, si sabéis<br />
ser fieles a lo que en tan solemne ocasión habéis prometido, porque, comò podriamos<br />
decir parafraseando las expresiones de un gran Dottor de la Iglesia, 4 bien està que<br />
el primer pensamiento haya sido honrar a vuestra Madre, y luegp haya venido el<br />
propòsito de huir del pecado y vivir una vida mejor; pero si un dia tales propósitos<br />
se olvidaranj ni se da gracias comò se debe, ni valen nada las honras y alabanzas.<br />
Recibelas Tu benignamente, oh Dolorosa del Colegio, o, comò mas universalmente<br />
eres conocida, Dolorosa de Quito; recibelas Tu, y que sean precisamente Tus<br />
dolores, que sean Tus làgrimas las que descendiendo sobre esa tierra fértil, hagan<br />
prosperar y madurar frutos de perfección cristiana y de santidad. Es un pueblo que<br />
te ama y que no quiere verte llorar mas; es un pueblo dispuesto a llorar él sus<br />
pecados con tal de que Tu sonrias; es un pueblo de hijos tuyos, de devotisimos hijos<br />
tuyos que hoy te ofrece esa corona, comò prenda tangible de reconciliación, corno<br />
memoria perenne del amor que Te profesa, corno serial de reconocimiento de Tu<br />
soberania maternal. Es un pueblo prediletto que, aunque te haya costado làgrimas,<br />
puede asegurarte que no son làgrimas perdidas sino que precisamente por ella sconfia<br />
pienamente en Tu bondad y en Tu 'intercesión ante Tu preciosisimo Hijo, que con<br />
el Padre y el Espiritu Santo vive y teina por los siglos. Amen.<br />
3 Cfr. Eccli. 3, 5.<br />
4 S. AUGUST. Enarr. in Psalm. 75, n. 14; MlGNE, PL. t. 36, col. 965.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 203<br />
Para terminar, una Bendición especial a Nuestro amadisimo Hijo y Prelado<br />
vuestro, a cuyas manos hemos confiado la imposición de la corona, que bien hubiéramos<br />
querido imoner Nós mismo con las Nuestras; una Bendición a esa ciduad y<br />
a toda la nación equatoriana; una Bendición a toda la America de lengua espanda<br />
y, mas en particular, a todos aquellos que en estos momentos, de un modo o de<br />
otro, oigan Nuestra voz.<br />
Ex Litteris Encyclicis Pii Pp. XII « Haurietis aquas » ad Venerabiles Fratres<br />
Patriarchas, Primates, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum<br />
Ordinarios, pacem et eommunionem cum Apostolica Sede habentes: de<br />
Cultu Sacratissimi Cordis Jesu. - 15 Mail 1956. (*)<br />
... Quamobrem iure meritoque Incarnati Verbi Cor praecipuus considerano- index<br />
et symbolus triplicis illius amotis, quo Divino Redemptor Aeternum Pattern hominesque<br />
universos continenter adamat. Symbolus nempe est divini illius arrioris, quem cum<br />
Patre et Spiritu Sancto communicat, sed qui tamen in ipso tantum, utpote in Verbo,<br />
quod caro factum est, per caducum et fragile humanum corpus nobis manifestatur,<br />
quandoquidem « in ipso inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter ». 1 Symbolus<br />
praeterea est incensissimae illius caritatis, quae, eius in animum infusa, humanam<br />
ditat Christi voluntatem, et cuius actus duplici scientia perfectissima collustratur<br />
et dirigitur, hoc est beata et indita vel infusa. 2 Ac denique — idque modo<br />
magis naturali ac directo — sensibilis quoque affectus symbolus est, cum Iesu Christi<br />
corpus, in sinu Virginis Mariae Spiritus Sancti opera formatum, sentiendi percipiendique<br />
vi polleat perfectissima, magis utique quam cetera omnia hominum corpora ». 3<br />
Cum nos igitur Sacra Eloquia et legitima catholicae fidei documenta edoceant<br />
in sanctissimo Iesu Christi animo summam omnium vigere convenientiam et concordiam,<br />
eumque ad Redemptionis nostrae finem assequendum triplicem amotem<br />
suum manifesto direxisse, idcirco patet meritissimo nos posse Divini Redemptoris<br />
Cor utpote signi&cantem caritatis eius imaginem, Redemptionisque nostrae testem<br />
contemplari ac venerari, itemque mysticam veluti scalam, qua ad amplexum ascendami<br />
« Salvatoris nostri Dei». 4 Quamobrem eius verba, actus, praecepta, rerum<br />
miracula, peculiarique modo opera illa, quae luculentius caritatem eius erga nos<br />
testantur — ut divinam institutam Eucharistiam, ut acerrimos eius cruciatus eiusque<br />
mortem, ut nobis benigne concessam Sanctissimam eius Matrem, ut Ecclesiam prò<br />
nobis conditam, ac denique Spiritum Sanctum in Apostolos et in nos missum —<br />
haec, dicimus, omnia admiremur oportet veluti triplicis eius amoris documenta; itemque<br />
oportet eius Sacratissimi Cordis pulsus amantissimo meditemur animo, quibus<br />
terrenae peregrinationis tempus ipse quasi metiri visus est, usque ad supremum mo-<br />
(•) Ada ap. sed., 48 (1956) p. 309-353 passim.<br />
1 Col. 2, 9.<br />
2 Cfr. Sum. Theol. Ili, q. 9, aa. 1-3; ed Leon, tom, XI, 1903, p. 142.<br />
3 Cfr. Ibid., Ili, q. 33, a. 2, ad 3m; q. 46, a. 6; ed. Leon. tom. XI, 1903,<br />
pp. 342, 433.<br />
4 Tit. 3, 4.
204 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
mentum illud, quo, ut Evangelistae testantur, « clamans voce magna dixit : Consummatum<br />
est. Et inclinato capite, tradidit spiritum ». 5 Tum eius Cordis palpitatio constitit<br />
ac desiit, eiusque sensibilis amor intermissus est usque dum ipse, triumphata<br />
morte, e sepulcro resurrexit. Postquam autem eius corpus, sempiternae gloriae statum<br />
adeptum, Divini Redemptoris animo, mortis victoris, iterum coniunctum est, Cor<br />
eius Sacratissimum imperturbabili ac placido pulsu moveri numquam destitit nec<br />
desistet, eiusque triplicem amorem significare numquam pariter desinet, quo Dei Filius<br />
cum suo cadesti Patre devincitur et cum hominum communitate universa, cuius ipse<br />
pieno iure mysticum est caput.<br />
Nunc vero, Venerabiles Fratres, ut ex piis bisce considerationibus uberes possimus<br />
salutaresque colligere fructus 'aliquantisper meditati ac contemplari libet multiplices<br />
Servatoris nostri Iesu Christi humanos divinosque affectus, quos quidem eius<br />
Cor per mortalis vitae cursum participando retulit, ac nunc refert, aeternumque per<br />
aevum referet. Ex Evangelii praesertim paginis lux nobis affulget, qua collustrati ac<br />
roborati divini huius Cordis sacrarium ingredi possumus, unaque cum Apostolo gentium<br />
admirari « abundantes divitias gratiae [Dei] in bonitate super nos in Christo<br />
Iesu ». s<br />
Una cum mimano ac divino pulsatur amore adorandum Iesu Christi Cor, postquam<br />
Maria Virgo magnanimum illud verbum « Fiat » pronuntiavit, ac Dei Verbum, ut<br />
animadvertit Apostolus: « ingrediens mundum dicit: Hostiam et oblationem noluisti,<br />
corpus autem aptasti mihi; holocautomata prò peccato non tibi placuerunt. Tunc<br />
dixi: Ecce venio; in capite libri scriptum est de me ut faciam, Deus, voluntatem tuam.<br />
... In qua voluntate sanctificati sumus per oblationem corporis Christi semel ». 7 Amore<br />
itidem commovebatur, humanae suae voluntatis affectibus divinoque amori concordissimo,<br />
cum in Nazarethana domo caelestia conserebat colloquia cum dulcissima Matte<br />
sua, et cum losepho putativo patre, cui oboediens laboriosam praestabat operam in<br />
tignariorum fabrorum arte. Ac triplici ilio, de quo diximus, amore exercebatur in<br />
diuturnis suis apostolicis peregrinationibus habendis; in innumeris patrandis miraculis,<br />
quibus vel mortuos ab inferis evocabat, vel omne genus aegrotis sanitatem impertiebat;<br />
in exantlandis laboribus; in sudore, fame, siti toleranda; in nocturnis vigiliis,<br />
quibus caelestem Pattern amantissime precabatur; in orationibus denique habendis et<br />
in parabolis proponendis explicandisque; illis nominatim, quae de misericordia agunt,<br />
ut de drachmate deperdito, de amissa ove, et de prodigo filio; quibus quidem in rebus<br />
et verbis, ut Gregorius Magnus animadvertit, ipsum Dei Cor manifestatur, Disce<br />
cor Dei in verbis Dei ut ardentius ad aeterna suspires ». s ...<br />
Quisnam vero queat illos Divini Cordis pulsus, infiniti eius amoris indices, digne<br />
describere, quos iis temporis momentis edidit, cum maxima dona hominibus impertiit:<br />
hoc est semet ipsum in Euchatistiae Sacramento, Sanctissimam Matrem suam, ac sacerdotale<br />
nobiscum communicatum munus?<br />
5 Matti. 27, 50; Io. 19, 30.<br />
• Efib. 2, 7.<br />
7 Hebr. 10, 5-7, 10.<br />
8 Registr. epist. lib. IV, ep. 31 ad Theodorum medicum: P. L. LXXVII, 706.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 205<br />
Etiam antequam Ultimata Cenam cum discipulis suis manducaret, Christus Dominus,<br />
cum nosceret se instituturum esse Sacramentum Corporis et Sanguinis sui, cuius<br />
effusione Novum Foedus consecrandum erat, Cor suum senserat vehementibus excitari<br />
motibus, quos Apostolis hisce verbis significavit : « Desiderio desideravi hoc pascila<br />
manducare vobiscum, antequam patiar »; 9 qui quidem motus vehementiores etiam<br />
procul dubio fuere, cum « accepto pane, gratias egit, et fregit, et dedit eis dicens :<br />
Hoc est Corpus meum, quod prò vobis datur, hoc facite in meam commemorationem.<br />
Similiter et calicem, postquam cenavit, dicens: Hic est calix novum testamentum in<br />
Sanguine meo, qui prò vobis fundetur ». 10<br />
Merito igitur asseverar! potest divinam Eucharistiam, utpote Sacramentum et Sacrificami,<br />
quorum alterum hominibus impertit, alterum vero ipsemet perpetuo immolat<br />
« ab ortu solis usque ad occasum », l 1 itemque sacerdotium dona profecto esse Sacratissimi<br />
Cordis Iesu.<br />
Cuius quidem Sacratissimi Cordis pretiosissimum quoque donum est, ut diximus,<br />
Maria Dei Matet alma, nostrumque omnium amantissima Mater. Quae enim Redemptoris<br />
nostri Genetrix fuit secundum carnem, eiusque socia in Hevae filiis revocandis<br />
ad divinae gratiae vitam, ea merito fuit totius humani generis spiritualis salutata<br />
Mater. Quam ad rem S. Augustinus de ea scribit : « Piane mater membrorum Salvatoris,<br />
quod nos sumus quia cooperata est cantate, ut fideles in Ecclesia nascerentur qui illius<br />
capitis membra sunt ». 12 ...<br />
... Quo vero ex cultu erga augustissimum Cor Iesu in christianam familiam, imo<br />
et in omne genus hominum copiosiora emolumenta fluant, curent christifideles, ut<br />
eidem cultus etiam erga Immaculatum Dei Genetricis Cor arcte copuletur. Cum enim<br />
ex Dei voluntate in humanae Redemptionis peragendo opere Beatissima Virgo Maria<br />
cum Christo fuerit indivulse coniuncta, adeo ut ex Iesu Christi caritate eiusque cruciatibus<br />
cum amore doloribusque ipsius Matris intime consociatis sit nostra salus profecta,<br />
congruit omnino ut a christiano populo, quippe qui a Christo per Mariam<br />
divinam vitam sit adeptus, post debita erga Sacratissimum Cor Iesu exhibita obsequia,<br />
etiam Cordi amantissimo caelestis Matris adiuncta pietatis, amoris, grati expiantisque<br />
animi studia praestentur. Cui quidem sapientissimo suavissimoque Dei Providentis<br />
Consilio omnino concinit memorandus iUe consecrationi ritus, quo Ipsimet Ecclesiam<br />
sanctam itemque universum terrarum orbem Intaminato Cordi Beatae Mariae Virginis<br />
sollemniter dicavimus ac devovimus ». l3 ...<br />
9 Lue. 22, 15.<br />
10 Lue. 22, 19-20.<br />
11 Mal. 1, 11.<br />
12 De sancta virginitate, VI: P. L. XL, 399.<br />
13 Cfr. A. A. S. XXXIV, 1942, p. 345 sq.
Documenta Magisterii Ecclesiastici<br />
Oratio a Summo Pontifice Pio XII exarata atque indulgentiis ditata :<br />
A Maria Ss.ma Madre degli Orfani ( * )<br />
Salve, o Vergine purissima, Regina potentissima, che la famiglia umana chiama<br />
•col nome soavissimo di Madre, noi che non possiamo invocare una madre terrena,<br />
perchè o non l'abbiamo mai conosciuta o siamo rimasti ben presto privi di un così<br />
necessario e dolce appoggio, a Te ci rivolgiamo, sicuri che vorrai essere madre specialmente<br />
per noi. Se infatti per la nostra condizione destiamo in tutti sentimenti di<br />
pietà, di compassione e di amore, molto più li susciteremo in Te, la più amorosa,<br />
la più tenera, la più pietosa di tutte le pure creature.<br />
O Madre vera di tutti gli orfani, noi ci rifugiamo nel tuo Cuore immacolato,<br />
•certi di trovare in esso tutti i conforti, cui anela il nostro desolato cuore; noi riponiamo<br />
ogni fiducia in Te, affinchè la tua mano materna ci guidi e ci sostenga nell'aspro<br />
sentiero della vita.<br />
Benedici tutti coloro che ci aiutano e ci proteggono in nome tuo; premia i<br />
nostri benefattori e gli spiriti eletti che dedicano a noi la loro vita. Però soprattutto<br />
sii Tu per noi sempre madre, modellando i nostri cuori, illuminando le nostre menti,<br />
temperando le nostre volontà, adornando le nostre anime con tutte le virtù e allontanando<br />
da noi i nemici del nostro bene, che vorrebbero perderci per sempre.<br />
E infine, Madre nostra amantissima, delizia e speranza nostra, portaci a Gesù,<br />
frutto benedeto del tuo seno, affinchè, se non abbiamo la dolcezza di una madre<br />
quaggiù, ci rendiamo tanto più degni di Te in questa vita e possiamo poi godere<br />
nella eternità del tuo affetto materno e della tua presenza, unitamente a quella del<br />
tuo Figlio divino, che col Padre e lo Spirito Santo vive e regna nei secoli dei secoli.<br />
•Così sia !<br />
Nuntius Radiophonicus Pii PP. XII ob Sollemnia in honorem Dominae<br />
Nostrae a migrantibus in Republica Argentina - 2 decembris 1956 (*)<br />
Con aquel esplendor y grandeza de que sois capaces, amadisimos hijos, católicos<br />
argentinos, pero también con aquella devoción y fervor que Nós bien conocemos, os<br />
disponéis a recibir a vuestra Madre amantisima, la Virgen Maria, cuyo solo nombre<br />
ha bastado siempre para movilizar vuestros mejores entusiasmos y energias; os preparàis<br />
a acogerla bajo su nueva advocación de « Nuestra Senora de la emigración »,<br />
comò un don mas del cielo a vuestras almas sedientas de paz, de piedad y de<br />
afecto materno, corno una nueva ocasión de demostrar vuestra religiosidad y vuestra<br />
caridad, con todas las demàs virtudes que os sirven de adorno.<br />
(•) In Acta ap. sed., 48 (1956) p. 641.<br />
(*) In L'Osservatore Romano, 5 dicembre 1956.
338 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Pero ies que la nación Argentina no habia honrado ya con titulos suficientes<br />
a lo largo y a lo ancho de toda su historia, desde el Santuario de Lujàn, a las<br />
puertas^casi de Buenos Aires, hasta la Virgen del Milagro de Salta o Nuestra<br />
Seriora de la Consolación de Santiago del Estero? iQuién podrà contar los templos,<br />
las capillas o las ermitas, que habéis dedicado sobre vuestro suelo a la Virgen<br />
del Rosario — sin contar el famoso de Cordoba —, o a Nuestra Seriora del dulce<br />
Carmelo — sin hablar del Santuario de Cuyo — o a la Virgen de la Merced,<br />
tan querida en esa misma capital? iQuién no conoce, por ejemplo, vuestra ferviente<br />
devoción a Nuestra Sefiora del Valle de Catamarca y a otras advocaciones mil, en<br />
las que es mas el trabajo de escoger que no la dificultad de encontrar?<br />
Es que vuestro pais, la amplia y generosa Repùblica Argentina, por un designio<br />
particular de la Providencia, simbolizado acaso en esa puerta grande, que es el<br />
Rio de la Piata — entrada, que ningùn otro palacio podria desear mayor y<br />
mejor —, se diria que es la tierra ideal para acoger a cuantos desde todos los<br />
rincones mas remotos del mundo corren a ella, deseosos de formar un nuevo hogar,<br />
que les procure aquellos medios de vida que otros cielos mas ingratos le han negado.<br />
Pareceria que lo estan proclamando esas mismas inmensas extensiones que, desde<br />
Salta y Tucumàn, se dilatan con horizontes sin fin hasta las frias Tierras del Fuego;<br />
pareceria que lo dicen las ricas tierras, que se van sucediendo escalonadas desde<br />
les risuerias playas atlànticas hasta las rudas cimas andinas, cuyas cabezas se esconden<br />
en las nubes; pareceria que lo exigen esas feracisimas vegas, que sin fatiga y sin<br />
limites, van fecundando las aguas del Paranà, del Paraguay, del Rio Negro, del<br />
Chubut y del Deseado. Se diria, sobre todo, que lo repiten, con ecos solemnes y<br />
remotos, las insondables profundidades de la Pampa o los bosques y praderas llenos<br />
de lozanfa del intrincado Chaco, sin hablar de los secretos que acaso escondan<br />
todavia las heladas mesetas de la Patagonia. Costas, lagos y rios, corno mares de<br />
pesca abundantisima, lejanias inconmensurables de mieses amarillas que ondulan<br />
con sordos rumores acompasados, extensiones donde los espacios no quieren poner<br />
limite a la miradas; corno si todo hablase de abundancia providencial, de prodigalidad<br />
naturai, de incalculables posibilidades directamente concedidas por el Creador; comò<br />
si todo quisiera expresar una vocacion casi maternal, que dilatase el corazón haciendo<br />
sitio para todos.<br />
Mas es menester anotar enseguida que la nación Argentina, comò una manifestación<br />
mas de ese espfritu profundamente católico, que conoce el valor fundamental<br />
de aquella reina de todas las virtudes que se llama la caridad, ha correspondido<br />
siempre a està llamada divina, que al mismo tiempo, comò premio anticipado,<br />
le servia para enriquecer progresivamente su misma substancia en todos<br />
los campos y en todos los aspectos de su vida nacional.<br />
Y hoy, al aumentar y crecer este movimiento, por mil razones que no Nos<br />
toca en estos momentos examinar, — aunque ciertamente no queremos olvidar los<br />
dolores de aquellos hijos Nuestros, que se ven obligados a abandonar su patria,<br />
para poder seguir siendo fieles a su fé —; hoy, al hacerse todavia mas intensa està<br />
corriente emigratoria, por feliz iniciativa de la « Comisión Católica Argentina de<br />
inmigración », que acaba de celebrar brillantmente su segundo Congreso Nacional;<br />
hoy queda depositado todo en las suavisimas manos de la mas amorosa de las<br />
madres, para que Ella, comò « Nuestra Seriora de la emigración », vele por estos
<strong>DOCUMENTA</strong> MAQISTERII <strong>ECCLESIASTICI</strong> 339<br />
hijos y a todos, con su potente intercesión, alcance aquellas gracias de que tienen<br />
tanta necesidad en labor tan àrdua.<br />
jTù, oh Nuestra Sefiora de la emigración, Reina y Madre del pueblo argentino,<br />
bendeciràs ese suelo, que te es tan querido; lo haràs especialmente fecundo; dilataràs,<br />
si es menester, sus ya inmensas posibilidades, a fin de que haya paia todos; le<br />
daràs la paz necesaria, que ellos vienen buscando desde tan remotos confines; acogeràs<br />
a todos, los viejos y los nuevos hijos, bajo tu protección maternal; y velaràs siempre<br />
sobre està tierra, para librarla de las infiltraciones y de las insidias del enemigo<br />
malo, celoso de la pureza y de la integridad de aquella fé que, entre tanta variedad<br />
de ongenes y de estirpes, debe resultar uno de los elementos fundamentales de la<br />
imprescindible unidad de su espirimi<br />
jTii, oh Nuestra Senora de la emigración, protectora y madre especialisima de<br />
los emigrantes, protegeràs a estos hijos tuyos; les procuraràs los medios necesarios<br />
para organizar su vida, a lo menos en aquel tinto que puede bastar; alejaràs de sus<br />
corazones las nieblas grises de la tristeza, consecuencia de aquel dolor, acaso todavia<br />
no cicatrizado, procurado por la violència de la separación, les comunicaràs todas<br />
las virtudes necesarias para adaptarse al nuevo ambiente, a veces ni tan fàciles<br />
ni tan innocuas, comò podrian desde lejos parecer; haràs de ellos unos buenos y<br />
fieles hijos de està patria de adopción, comò es su ferviente deseo; y, sobre todo,<br />
no dejàndoles nunca de tus brazos maternales, impediràs que padezcan los deplorables<br />
efectos, que muchas veces han de lamentarse entre quienes, lejos de una familia,<br />
de un ambiente conocido, de una parroquia propia, oprimidos por las necesidades<br />
con que les acosa la lucha por la vida y puede ser que hasta faltos de una<br />
adecuada asistencia espiritual, abandonan también las pràcticas religiosas aprendidas<br />
en el hogar materno y en los aùos de la infancia y se alejan de una fé que, precisamente<br />
en estos momentos dificiles, pudiera ser mas necesaria que nunca, comò sostén<br />
principal de sus espiritus!<br />
jTù, por fin, oh Nuestra Senora de la emigración, bendice especialmente a<br />
estos amantes hijos, a està « Comisión Católica » y a cuantos con ella cooperan;<br />
bendice todos sus trabajos e iniciativas y haz, si asi en elio has de complacerte, que<br />
a no tardar todos estos hijos tuyos, los argentinos de ayer y los de hoy o mariana,<br />
iguales ante tu corazón Inmaculado, puedan cantar tus glorias en el « Santuario<br />
Nacional del Emigrante », juntamente con las de tu Hijo dulcisimo, que con el<br />
Padre y el Espiritu Santo vive y reina por los siglos de los siglos! Amen.<br />
Prenda de todas estas gracias y nueva manifestación de Nuestra peculiar y<br />
paterna benevolencia quiere ser està Bendición; que de todo corazón os otorgamos<br />
a vosotros y a cuantos después, escuchen filialmente atentos Nuestra voz,
Documenta Magistero Ecclesiastici<br />
Oratio ad B. Mariam Virginem Reginam a Summo Pontifìee Pio XII<br />
exarata. ( * )<br />
« O piena di grazia e benedetta fra le donne », 1 Maria, distendi, te ne preghiamo,<br />
la mano della tua materna protezione sopra di noi, tue figlie, che ci stringiamo<br />
intorno al tuo trono di Regina, come falangi docili ai tuoi cenni e risolute<br />
ad attuare col tuo ausilio in noi stesse e nelle nostre sorelle l'ideale della verità e<br />
della perfezione cristiana.<br />
In te si fissa ammirato il nostro sguardo, o immacolato Fanciulla, prediletta dal<br />
Padre! O Vergine Sposa dello Spirito Santo! O Madre tenerissima di Gesù! Ottienici<br />
dal tuo Figlio di poter rispecchiare in noi le tue eccelse virtù in ogni età e condizione.<br />
Fa
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 223<br />
l'Eminentissime Cardinal Eugène Tisseranr, Doyen du Sacre Collège. Avec vous, Chers<br />
Fils et Vénérables Frères, Nous tenons à remercier Dieu pour l'insigne faveur faite<br />
à votre Patrie et pour rant de gràces répandues depuis un siècle sur la multitude des<br />
pèlerins. Nous voulons également convier tous Nos fils à renouveler, en cette année<br />
jubilaire, leur piété confiante et généreuse envers Celle qui, selon le mot de S. Pie X,<br />
daigna établir à Lourdes « le siège de son immense bonté ». 1<br />
Toute terre chrétienne est une terre manale, et il n'est pas de peuple racheté dans<br />
le sang du Christ qui n'aime à proclamer Marie sa Mère et sa Patronne. Cette vérité<br />
prend toutefois un relief saisissant quand on évoque l'histoire de la France. Le eulte<br />
de la Mère de Dieu remonte aux origines de son évangélisation- et, parmi les plus<br />
anciens sanctuaires marials, Chartres attire encore les pèlerins en grand nombre et<br />
des milliers de jeunes. Le Moyen Age qui, avec Saint Bernard notamment, chanta<br />
la gioire de Marie et celebra ses mystères, vit l'admirable efflorescence de vos cathédrales<br />
dédiées à Notre-Dame:- Le Puy, Reims, Amiens, Paris et tant d'autres... Cette<br />
gioire de l'Immaculée, elles l'annoncent de loin par leurs flèches élancées, elles<br />
la font resplendir dans la pure lumière de leurs vitraux et l'harmonieuse beauté de<br />
leurs statues; elles attestent surtout la foi d'un peuple se haussant au-dessus de<br />
lui-mème dans un élan magnifique pour dresser dans le ciel de France l'hommage<br />
permanent de sa piété manale.<br />
Dans les villes et les campagnes, au sommet des collines ou dominant la mer,<br />
les sanctuaires consacrés à Marie, — humbles chapelles ou splendides basiliques, —<br />
couvrirent peu à peu le pays de leur ombre tutélaire. Princes et pasteurs, fidèles<br />
innombrables y sont accourus au long des siècles vers la Vierge Sainte, qu'ils saluèrent<br />
des titres les plus expressifs de leur confiance ou de leur gratitude. lei l'on<br />
invoque Notre-Dame de Miséricorde, de Toute Aide ou de Bon Secours; là le<br />
pèlerin se réfugie auprès de Notre-Dame de la Garde, de Pitie ou de Consolation;<br />
ailleurs sa prière monte vers Notre-Dame de Lumière, de Paix, de Joie ou d'Espérance;<br />
ou encore il implore Notre-Dame des Vertus, des Miracles ou des Victoires.<br />
Admirable litanie de vocables, dont l'énumération jamais achevée raconte, de province<br />
en province, les bienfaits que la Mère de Dieu répandit au cours des àges<br />
sur la terre de France.<br />
Le XlXe siècle devait pourtant, après la tourmente révolutionnaire, étre à bien<br />
des titres de siècle des prédilections mariales. Pour ne citer qu'un fait, qui ne connait<br />
aujourd'hui la « médaille miraculeuse »? Révélée, au coeur méme de la capitale francasse,<br />
à une humble fille de S. Vincent de Paul que Nous eùmes la joie d'inserire<br />
au catalogue des Saints, cette médaille frappée à l'effigie de « Marie concue sans péché<br />
» a répandu en tous lieux ses prodiges spirituels et matériels. Et quelques années<br />
plus tard, du 11 février au 16 juillet 1858, il plaisait à la Bienheureuse Vierge Marie,<br />
par une faveur nouvelle, de se manifester sur la terre pyrénéenne à une enfant pieuse<br />
et pure, issue d'une famille chrétienne, laborieuse dans sa pauvreté. « Elle vient à<br />
Bernadette, disions-Nous jadis, elle en fait sa confidente, sa collaboratrice, l'instrument<br />
de sa maternelle tendresse et de la miséricordieuse toute-puissance de son Fils, pour<br />
1 Lettre du 12 juillet 1914: A. A. S. VI, 1914, p. 376.
224 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
restaurer le monde dans le Christ par une nouvelle et incomparable effusion de la<br />
Rédemption ». 2<br />
Les événéments qui se déroulèrent alors à Lourdes, et dont on mesure mieux<br />
aujourd'hui les proportions spirituelles, vous sont bien connus. Vous savez, Chers<br />
Fils et Vénérables Frères, dans quelles conditions étonnantes, malgré railleries,<br />
doutes et oppositions, la voix de cette enfant, messagère de l'Immaculée, s'est imposée<br />
au monde. Vous savez la fermeté et la pureté du témoignage, éprouvé avec<br />
sagesse par l'autorité episcopale et sanctionné par elle dès 1862. Déjà les foules<br />
étaient accourues, et elles n'ont pas cesse de déferler vers la grotte des apparitions,<br />
à la source miraculeuse, dans le sanctuaire élevé à la demande de Marie. C'est l'émouvant<br />
cortège des humbles, des malades et des affligés; c'est l'imposant pèlerinage de<br />
milliers de fidèles d'un diocèse ou d'une nation; c'est la discrète démarche d'une<br />
àme inquiète qui cherche la vérité.... « Jamais, disions-Nous, en un lieu de la terre,<br />
on n'a vu pareil cortège de souffrance, jamais pareil rayonnement de paix, de sérénité<br />
et de joie! ». 3<br />
Jamais, pourrions-Nous ajouter, on ne saura la somme de bienfaits dont le<br />
monde est redevable à la Vierge secourable! « O specus felix, decorate divae Matris<br />
aspectu! Veneranda rupes, unde vitales scatuere pieno gurgite lymphae! ». 4<br />
Ces cent années de eulte marial, au surplus, ont en quelque sorte tissé entre<br />
le Siège de Pierre et le sanctuaire pyrénéen des liens étroits, qu'il Nous plaìt de<br />
reconnaitre. La Vierge Marie elle-mème n'a-t-elle pas désiré ces rapprochements?<br />
« Ce qu'à Rome par son Magistère infaillible le Souverain Pontife définissait, la Vierge<br />
Immaculée Mère de Dieu, bénie entre toutes les femmes, voulut, semble-t-il, le confirmer<br />
de sa bouche, quand peu après elle se manifesta par une célèbre apparition<br />
à la grotte de Massabielle... ». 5 Certes la parole infaillible du Pontife romain, interprete<br />
authentique de la vérité révélée, n'avait besoin d'aucune confirmation celeste<br />
pour s'imposer à la foi des fidèles. Mais avec quelle émotion et quelle gratitude le<br />
peuple chrétien et ses pasteurs ne recueillirent-ils pas des lèvres de Bernadette cette<br />
réponse venue du ciel: « Je suis l'Immaculée Conception »!<br />
Aussi n'est-il pas étonnant que Nos Prédécesseurs se soient plus à multiplier leur<br />
faveurs envers ce sanctuaire. Dès 1869, Pie IX, de sainte mémoire, se réjouissait de<br />
ce que les obstacles suscites contre Lourdes par la malice des hommes eussent permis<br />
de « manifester avec plus de force et d'évidence la clarté du fait ». 6 Et, fort de cette<br />
assurance, il comble de bienfaits spirituels l'église nouvellement édifiée et fait couronner<br />
la statue de Notre-Dame de Lourdes. Leon XIII, en 1892, accorde l'Office<br />
propre et la Messe de la féte « in apparitione Beatae Marine Virginis Immaculatae »,<br />
que son successeur étendra bientót à l'Eglise universelle; l'antique appel de l'Ecriture<br />
y trouvera désormais une application nouvelle : « Surge, amica mea, speciosa mea,<br />
et veni: columba mea in foraminibus petrae, in caverna maceriae »/ 7 Vers la fin<br />
2 Discours du 28 avril 1935 à Lourdes: EUGENIO Card. PACELLI, Discorsi e Panegirici,<br />
2 ed., Vaticano, 1956, p. 435.<br />
3 Ibid., p. 437.<br />
* Office de la fète des Apparitions, Hymme des II Vèpres.<br />
5 Décret de Tuto pour la Canonisation de Ste Bernadette, 2 juillet 1933: A. A. S.<br />
XXV, 1933, p. 377.<br />
6 Lettre du 4 septembre 1869 à Henri Lasserre: Archivio Segreto Vaticano,<br />
Ep. lat. an. 1869, n. CCCLXXXVIII, f. 695.<br />
7 Cant. 2, 13-14. Graduel de la Messe de la féte des Apparitions.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 225<br />
de sa vie, le grand Pontife tint à inaugurer et à bénir lui-méme la reproduction<br />
de la grotte de Massabielle édifiée dans les jardins du Vatican et, à la mème epoque,<br />
sa voix s'élevait vers la Vierge de Lourdes pour une prière ardente et confiante:<br />
« Que dans sa puissance la Vierge Mère, qui coopéra autrefois par son amour à<br />
la naissance des fidèles dans l'Eglise, soit encore maintenant l'instrument et la gardienne<br />
de notre salut; ... qu'elle rende la tranquillité de la paix aux esprits angoissés;<br />
quelle hàte enfin, dans la vie privée comme dans la vie publique, le retour à Jésus-<br />
Christ ». 8<br />
Le Cinquantenaire de la Définition dogmatique de l'Immaculée Conception de<br />
la Très Sainte Vierge offrit à S. Pie X l'occasion d'attester dans un document solennel<br />
le lien historique entre cet acte du Magistère et l'apparition de Lourdes : « A peine<br />
Pie IX avait-il défini de foi catholique que Marie fut dès l'origine exempte de péché,<br />
que la Vierge elle-mème commencait à opérer à Lourdes des merveilles ». * Peu<br />
après, il crée le titre épiscopal de Lourdes, rattaché à celui de Tarbes, et signe l'introduction<br />
de la cause de béatification de Bernadette. Il était surtbut réservé à ce<br />
grand Pape de l'Eucharistie de souligner et de favoriser l'admirable conjonction qui<br />
existe à Lourdes entre le eulte eucharistique et la prière mariale : « La piété envers<br />
la Mère de Dieu, note-t-il, y fit fleurir une remarquable et ardente piété envers<br />
le Christ Notre Seigneur ». 10 Pouvait-il d'ailleurs en étre autrement? Tout en<br />
Marie nous porte vers son Fils, unique Sauveur, en prévision des mérites duquel<br />
elle fut immaculée et pleine de gràces; tout en Marie nous élève à la louange de<br />
l'adorable Trinité, et bienheureuse fut Bernadette égrénant son chapelet devant la<br />
grotte, qui apprit des lèvres et du regard de la Vierge Sainte à rendre gioire au<br />
Pére, au Fils et à l'Esprit Saint! Aussi sommes-Nous heureux, en ce Centenaire, de<br />
Nous associer à cet hommage rendu par S. Pie X : « La gioire unique du sanctuaire<br />
de Lourdes réside en ce fait que les peuples y sont de partout attirés par Marie à<br />
l'adoration du Christ Jesus dans l'Auguste Sacrement, en sorte que ce sanctuaire, à<br />
la fois centre de eulte marial et tróne du mystère eucharistique, surpasse, semble-t-il,<br />
en gioire tous les autres dans le monde catholique n. 11<br />
Ce sanctuaire déjà comblé de faveurs, Benoìt XV tint à l'enrichir de nouvelles<br />
et précieuses indulgences et, si les tragiques circonstances de son Pontificat ne lui<br />
permirent pas de multiplier les actes publics de sa dévotion, il voulut néanmoins<br />
honorer la cité mariale en accordant à son évèque le privilège du pallium au lieu<br />
des apparitions. Pie XI, qui avait lui-méme été pèlerin de Lourdes, pousuivit son<br />
oeuvre et eut la joie d'élever sur les autels la privilégiée de la Vierge, devenue sous<br />
le voile Sceur Marie Bernard, de la Congrégation de la Charité et de l'Instruction<br />
chrétienne. N'authentifiait-il pas pour ainsi dire à son tour la promesse de l'Immaculée<br />
à la jeune Bernadette « d'ètre heureuse non pas en ce monde mais dans l'autre »?<br />
Et désormais Nevers, qui s'honore de garder la chàsse précieuse, attire en grand nombre<br />
les pèlerins de Lourdes, désireux d'apprendre auprès de la Sainte à accueillir comme<br />
il convient le message de Notre-Dame. Bientòt l'illustre Pontife, qui venait à l'exem-<br />
8 Bref du 8 septembre 1901 : Ada Leonis XIII, voi. XXI, p. 159-160.<br />
9 Lettre Encyclique Ad diem illum du 2 février 1904: Acta Pii X, voi. I, p. 149.<br />
10 Lettre du 12 juillet 1914: A. S. S. VI, 1914, p. 377.<br />
11 Bref du 25 avril 1911: Arch. Brev. Ap., Plus X, an. 1911, Div. Lib. IX,<br />
pars I, f. 337.
226 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
pie de ses Prédécesseurs d'honorer d'une Légation les fètes anniversaires des apparitions,<br />
décidait de clóturer le Jubilé de la Réemption à la grotte de Massabielle, là où, selon<br />
ses propres termes, « la Vierge Marie Immaculée se montra plusieurs fois à la Bienheureuse<br />
Bernadette Soubirous, où avec bonté elle exhorta tous les hommes à la pénitence,<br />
en ce lieu méme de l'étonnante apparition quelle combla de gràces et de prodiges ». 12<br />
En vérité, concluait Pie XI, ce sanctuaire « passe maintenant à juste titre pour l'un<br />
des principaux sanctuaires marials du monde » 13<br />
A ce concert unanime de louanges, comment n'aurions-Nous pas uni Notre voix?<br />
Nous le fimes notamment dans Notre Encyclique Fulgens corona, en rappelant à la<br />
suite de Nos Prédécesseurs que « la Bienheureuse Vierge Marie elle-mème voulut confirmer,<br />
semble-t-il, par un prodige la sentence que le Vicaire de son divin Fils sur<br />
la terre venait de prodamer aux applaudissements de l'Eglise entière ». 14 Et Nous<br />
rappelions, à cette occasion, comment les Pontifes Romains, conscients de l'importance<br />
de ce pèlerinage, n'avaient cesse de « l'enrichir de faveurs spirituelles et des bienfaits<br />
de leur bienveillance ». 15 L'histoire de ces cent années, que Nous venons d'évoquer à<br />
grands traits, n'est-elle pas en effet une constante illustration de cette bienveillance<br />
pontificale, dont le dernier acte fut la clóture à Lourdes de l'année Centenaire du<br />
Dogme de l'Immaculée Conception? Mais à vous, Chers Fils et Vénérables Frères,<br />
Nous aimons rappeler spécialement un Document récent, par lequel Nous favorisions<br />
l'essor d'un apostolat missionnaire dans votre chère Patrie. Nous eùmes à cceur d'y<br />
évoquer « les mérites singuliers que la France s'est acquis au cours des siècles dans<br />
le progrès de la foi catholique » et, à ce titre, « Nous tournions Notre esprit et Notre<br />
cceur vers Lourdes où, quatre ans après la définition du dogme, la Vierge Immaculée<br />
elle-mème confirma surnaturellement par des apparitions, des entretiens et des mkacles<br />
la déclaration du Docteur Suprème ». 16<br />
Aujourd'hui encore, Nous Nous tournons vers le célèbre sanctuaire qui s'appréte<br />
à accueillir sur les rives du Gave la foule des pèlerins du Centenaire. Si, depuis<br />
un siècle, d'ardentes supplications, publiques et privées, y ont obtenu de Dieu, par<br />
l'intercession de Marie, tant de gràces, de guérisons et de conversions, Nous avons la<br />
ferme confiance qu'en cette année jubilaire Notre-Dame voudra répondre encore avec<br />
largesse à l'attente de ses enfants; mais Nous avons surtout la conviction qu'elle nous<br />
presse de recueillir les lecons spirituelles des apparitions et de nous engager sur la<br />
voie qu'elle nous a si clairement tracée.<br />
II<br />
Ces lecons, écho fidèle du message évangélique, font ressortir de facon saisissante<br />
le contraste qui oppose les jugements de Dieu à la vaine sagesse de ce monde. Dans<br />
une société qui n'a guère conscience des maux qui la rongent, qui voile ses misères<br />
et ses injustices sous des dehors prospères, brillants et insouciants, la Vierge Immaculée,<br />
que jamais le péché n'effleura, se manifeste à une enfant innocente. Avec<br />
12<br />
Bref du 11 janvier 1933: Arch. Brev. Ap. Pius XI, Ind. Perpet, f. 128.<br />
13<br />
Ibid.<br />
14<br />
Lettre Encyclique Pulgem<br />
1953, p. 578.<br />
i" Ibid.<br />
corona du 8 septembre 1953: A. A. S., XLV,<br />
16<br />
Constitution Apost. Omnium Ecclesiarum du 15 aoùt 1954: A. A. S. XLVI,<br />
1954, p. 567.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 227<br />
une compassion maternelle, elle parcourt du regard ce monde racheté par le sang<br />
de son Fils, où hélas le péché fait chaque jour tant de ravages, et, par trois fois,<br />
elle lance son pressant appel: « Pénitence, pénitence, pénitence »! Des gestes expressifs<br />
sont mème demandés: « Allez baiser la terre en pénitence pour les pécheurs ». Et<br />
au geste il faut joindre la supplication : « Vous prierez Dieu pour les pécheurs ». Ainsi,<br />
comme au temps de Jean-Baptiste, comme au début du ministère de Jesus, la mème<br />
injonction, forte et rigoureuse, diete aux hommes la voie du retour à Dieu : « Repentez-vous<br />
»! 1T Et qui oserait dire que cet appel à la conversion du coeur a, de nos<br />
jours, perdu de son actualité?<br />
Mais la Mère de Dieu pourrait-elle venir vers ses enfants, si ce n'est en messagère<br />
de pardon et d'espérance? Déjà l'eau ruisselle à ses pieds: « Omnes sitientes, venite<br />
ad aquas, et haurietis salutem a Domino ». 18 A cette source, où Bernadette docile<br />
est allée la première boire et se laver, afflueront toutes les misères de Fame et du<br />
corps. « J'y suis alle, je me suis lave et j'ai vu », 19 pourra répondre, avec l'aveugle<br />
de l'Evangile, le pèlerin reconnaissant. Mais, comme pour les foules qui se pressaient<br />
autour de Jesus, la guérison des plaies physiques y demeure, en mème temps qu'un<br />
geste de miséricorde, le signe du pouvoir que le Fils de l'Homme a de remettre les<br />
péchés. 20 Auprès de la grotte bénie, la Vierge nous invite, au nom de son divin<br />
Fils, à la conversion dù coeur et à l'espérance du pardon. L'écouterons-nous?<br />
Dans cette humble réponse de l'homme qui se reconnait pécheur réside la vraie<br />
grandeur de cette année jubilaire. Quels bienfaits ne serait-on pas en droit d'en<br />
attendre pour l'Eglise si chaque pèlerin de Lourdes — et mème tout chrétien uni<br />
de coeur aux célébrations du Centenaire — réalisait d'abord en lui-mème cette oeuvre<br />
de sanctification, « non pas en paroles et de langue, mais en actes et en vérite »! 21<br />
Tòut l'y invite d'ailleurs, car nulle part peut-ètre aùtant qu'à Lourdes on ne se sent<br />
à la fois porte à la prière, à l'oubli de soi et à la charité. A voir le dévouement<br />
des brancardiers et la paix sereine des malades, à constater la fraternité qui rassemble<br />
dans une mème irivocation des fidèles de tome origine à observer la spontanéité<br />
de l'entraide et la ferveur sans affectation des pèlerins agenouillés devant la grotte,<br />
les meilleurs sont saisis par l'attrait d'une vie plus totalement donnée au service de<br />
Dieu et de leurs frères, les moins fervents prennent conscience de leur tiédeur et<br />
retrouvent le chemin de la prière, les pécheurs plus endurcis et les incrédules euxmèmes<br />
sont souvent touchés par la grlce ou du moins, s'ils sont loyaux, ils ne<br />
restent pas insensibles au témoignage de cette « multitude de croyants n'ayant qu'un<br />
cceur et qu'une àme ». 22<br />
A elle seule pourtant, cette experience de quelques brèves journées de pèlerinages<br />
ne suffit généralement pas à graver en caractères indélébiles l'appel de Marie à une<br />
authentique conversion spirituelle. Aussi exhortons-Nous les pasteurs des diocèses<br />
et tous les prètres à rivaliser de zèle pour que les pèlerinages du Centenaire bénéficient<br />
d'une préparation, d'une réalisation et surtout de lendemains aussi propices que possible<br />
à une action profonde et durable de la gràce. Le retour à une pratique assidue<br />
17 Matth. 3, 2; 4, 17.<br />
18 Office de la fète des Apparitions, ler Répons du III Noct.<br />
18 Io. 9, 11.<br />
20 Cf. Marc. 2, 10.<br />
21 1 Io. 3, 18.<br />
22 Act. 4, 32.
228 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
des sacrements, le respect de la morale chrétienne dans toute la vie, l'engagement enfin<br />
dans les rangs de l'Action Catholique et des diverses oeuvres recommandées par l'Eglise:<br />
à ces conditions seulement, n'est-il pas vrai, l'important mouvement de foules<br />
prévu à Lourdes pour l'année 1958 porterà, selon l'attente mème de la Vierge Immaculée,<br />
les fruits de salut si nécessaires à l'humanité présente.<br />
Mais, pour primordiale qu'elle soit, la conversion individuelle du pèlerin ne<br />
saurait ici suffire. En certe année jubilaire, Nous vous exhortons, Chers Fils et Vénérables<br />
Frères, à susciter panni les fidèles commis à vos soins un effort collectif de<br />
renouveau chrétien de la société, en réponse à l'appel de Marie : « Que les esprits<br />
aveuglés... soient illuminés par la lumière de la vérité et de la justice, demandait<br />
déjà Pie XI lors des Fètes mariales du Jubilé de la Rédemption, que ceux qui s'égarent<br />
dans l'erreur soient ramenés dans le droit chemin, qu'une juste liberté soit partout<br />
accordée à l'Eglise, et qu'une ère de concorde et de vraie prospérité se lève sur tous<br />
les peuples ». 23<br />
Or le monde, qui offre de nos jours tant de justes motifs de fierté et d'espoir,<br />
connaìt aussi une redoutable tentation de matérialisme, souvent dénoncée par Nos Prédécesseurs<br />
et par Nous-mème. Ce matérialisme, il n'est pas seulement dans là philosophie<br />
condamnée qui prèside à la politique et à l'economie d'une portion de l'humanité,<br />
il sévit aussi dans l'amour de l'argent, dont les ravages s'amplifient à la mesure<br />
des entreprises modernes et qui commande hélas tant de déterminations pesant sur<br />
la vie des peuples; il se traduit par le eulte du corps, la recherche excessive du confort<br />
et la fuite de toute austérité de vie; il pousse au mépris de la vie humaine, de celle<br />
mème que l'on détruit avant qu'elle ait vu le jour; il est dans la poursuite effrénée<br />
du plaisir, qui s'étale sans pudeur et tente mème de séduire, par les lectures et les<br />
spectacles, des àmes encore pures; il est dans l'insouciance de son frère, dans l'égoi'sme<br />
qui l'écrase, dans l'injustice qui le prive de ses droits, en un mot dans cette conception<br />
de la vie qui règie tout en vue de la seule prospérité tnatérielle et des satisfactions<br />
terrestres. « Mon àme, disait un riche, tu as quantité de biens en réserve pour longtemps;<br />
repose-toi, mange, bois, fais la fète. Mais Dieu lui dit: Insensé, cette nuit<br />
mème, on va te redemander ton àme ». 24<br />
A une société qui, dans sa vie publique, conteste souvent les droits suprèmes de<br />
Dieu, qui voudrait gagner l'univers au prix de son àme 25 et courrait ainsi à sa<br />
perte, la Vierge maternelle a lance comme un cri d'alarme. Attentifs à son appel,<br />
que les prètres osent prècher à tous sans crainte les grandes vérités du salut. Il n'est<br />
de renouveau durable, en effet, que fonde sur les principes infrangibles de la foi<br />
et il appartient aux prètres de former la conscience du peuple chrétien. De mème que<br />
l'Immaculée, compatissante à nos misères mais clairvoyante sur nos vrais besoins, vient<br />
aux hommes pour leur rappeler les démarches essentielles et austères de la conversion<br />
religieuse, les ministres de la Parole de Dieu doivent, avec une surnaturelle assurance,<br />
tracer aux àmes la route étroite qui méne à la vie. 26 Ils le feront sans oublier de<br />
quel esprit de douceur et de patience ils se réclament, 27 mais sans rien voiler des<br />
exigences évangéliques. A Fècole de Marie, ils apprendront à ne vivre que pour donner<br />
23 Lettre du 10 janvier 1935: A. A. S. XXVII, p. 7.<br />
24 Lue. 12, 19-20.<br />
25 Cf. Marc. 8, 36.<br />
26 Cf. Matth. 7, 14.<br />
27 Cf. Lue. 9, 55.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 229<br />
le Christ au monde, mais, s'il le faut aussi, à attendre avec foi l'heure de Jesus et à<br />
demeurer au pied de la croix.<br />
Autour de leurs prètres, les fidèles se doivent de collaborer à cet effort de renouveau.<br />
Là où la Providence l'a place, qui donc ne peut faire davantage encore pour<br />
la cause de Dieu? Notre pensée se tourne d'abord vers la multitude des àmes consacrées,<br />
qui se dévouent dans l'Eglise à d'innombrables oevres de bien. Leurs voeux<br />
de religion les appliquent plus que d'autres à lutter victorieusement, sous l'ègide de<br />
Marie, contre le déferlement sur le monde des appétits immodérés d'indépendance, de<br />
richesse et de jouissance; aussi, à l'appel de l'Immaculée, voudront-elles s'opposer<br />
à l'assaut du mal par les armes de la prière et de la pénitence et par les victoires<br />
de la charité. Notre pensée se tourne également vers les familles chrétiennes, pour<br />
les conjurer de demeurer fidèles à leur irremplacable mission dans la société. Qu'elles<br />
se consacrent, en cette année jubilaire, au Cceur Immaculé de Marie! Cet acte de<br />
piété sera pour les époux une aide spirituelle précieuse dans la pratique des devoirs<br />
de la chasteté et de la fidélité conjugales; il gardera dans sa pureté l'atmosphère du<br />
foyer où grandissent les enfants; bien plus, il fera de la famille, vivifiée par sa<br />
dévotion mariale, une cellule vivante de la régénération sociale et de la pénétration<br />
apostolique. Et certes, au delà du cercle familial, les relations professionnelles et civiques<br />
offrent aux chrétiens soucieux de travailler au renouveau de la société un<br />
champ d'action considérable. Rassemblés aux pieds de la Vierge, dociles à ses exhortations,<br />
ils porteront d'abord sur eux-mèmes un regard exigeant et ils voudront extirper<br />
de leur conscience les jugements faux et les réactions égoistes, craignant le mensonge<br />
d'un amour de Dieu qui ne se traduirait pas en amour effectif de leurs frères. 28 ' Ils<br />
chercheront, chrétiens de toutes classes et de toutes nations, à se rencontrer dans la vérité<br />
et la charité, à bannir les incompréhensions et les suspicions. Sans doute, enorme<br />
est le poids des structures sociales et des pressions économiques qui pése sur la bonne<br />
volonté des hommes et souvent la paralyse. Mais, s'il est vrai, comme Nos Prédécesseurs<br />
et Nous-méme l'avons souligné avec insistance, que la question de la paix<br />
sociale et politique est d'abord, en l'homme, une question morale, aucune réforme<br />
n'est fructueuse, aucun accord n'est stable sans un changement et une purification des<br />
cceurs. La Vierge de Lourdes le rappelle à tous en cette année jubilaire!<br />
Et si, dans sa sollicitude, Marie se penche avec quelque prédilection vers certains<br />
kde ses enfants, n'est-ce pas, Chers Fils et Vénérables Frèères, vers les petits, les pauvres<br />
et les malades, que Jesus a tant aimés? « Venez à moi, vous tous qui ètes las et<br />
accablés, et je vous soulagerai », semble-t-elle dire avec son divin Fils. 29 Allez à<br />
elle, vous qu'écrase la misere matérielle, sans défense devant les rigueurs de la vie et<br />
l'indifférence des hommes; alléz à elle, vous que frappent les deuils et les épreuves<br />
morales; allez à elle, chers malades et infirmes qui étes vraiment regus et honorés à<br />
Lourdes comme les membres souffrants de Notre Seigneur; allez à elle et recevez la<br />
paix du coeur, la force du devoir quotidien, la joie du sacrifice offert. La Vierge<br />
Immaculée, qui connait les cheminements secrets de la gràce dans les àmes et le<br />
travafl silencieux de ce levain surnaturel du monde, sait de quel prix sont, aux yeux<br />
de Dieu, vos souffrances unies à celles du Sauveur. Elles peuvent grandement concourir,<br />
Nous n'en doutons pas, à ce renouveau chrétien de la société que Nous im-<br />
28 Cf. 1 Io. 4, 20.<br />
29 Matth. 11, 28.
230 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
plorons de Dieu par la puissante intercession de sa Mère. Qu a la prière des malades,<br />
des humbles, de tous les pèlerins de Lourdes, Marie tourne également son regard maternel<br />
vers ceux qui demeurent encore hors de l'unique bercail de l'Eglise, pour les<br />
rassembler dans l'unite! Qu'elle porte son regard sur ceux qui cherchent et qui ont<br />
soif de vérité, pour les conduire à la source des eaux vives! Qu'elle parcoure enfin<br />
du regard ces continents immenses et ces vastes zones humaines où le Christ est hélas!<br />
si peu connu, si peu aimé, et qu'elle obtienne à l'Eglise la liberté et la joie de répondre<br />
en tous lieux, toujours jeune, sainte et apostolique, à l'attente des hommes!<br />
« Voulez-vous avoir la bonté de venir... », disait la Sainte Vierge à Bernadette.<br />
Cette invitation discrète, qui ne contraint pas, qui s'adresse au cceur et sollicite avec<br />
délicatesse une réponse libre et généreuse, la Mère de Dieu la propose de nouveau<br />
à ses fils de France et du monde. Sans s'imposer, elle les presse de se réformer euxmèmes<br />
et de travailler de toutes leurs forces au salut du monde. Les chrétiens ne resteront<br />
pas sourds à cet appel; ils iront à Marie. Et c'est à chacun d'eux qu'au terme<br />
de cette Lettre Nous voudrions dire avec S. Bernard : « In periculis, in angustiis, in<br />
rebus dubiis, <strong>Mariani</strong> cogita, Mariam invoca... Ipsam sequens, non devias; ipsam rogans,<br />
non desperas; ipsam- cogitans, non erras; ipsa tenente, non corruis; ipsa protegente, non<br />
metuis; ipsa duce, non jatigaris; ipsa propitia, pervenis... ». 30<br />
Nous avons confiance, Chers Fils et Vénérables Frères, que Marie exaucera votre<br />
prière et la Nòtte. Nous le lui demandons en cette fète de la Visitation, bien propre<br />
à célébrer celle qui daigna, il y un siècle, visiter la terre de France. Et en vous invitant<br />
à chanter à Dieu, avec la Vierge Immaculée, le Magnificat de votre gratitude, Nous<br />
appelons sur vous-mèmes et vos fidèles, sur le sanctuaire de Lourdes et ses pèlerins,<br />
sur tous ceux qui portent la responsabilité des fètes du Centenaire, la plus large<br />
effusion de gràces, en gage desquelles Nous vous accordons de grand cceur, dans Notre<br />
constante et paternelle bienveillance, la Bénédiction Apostolique.<br />
Donne à Rome, près Saint-Pierre, en la Féte de la Visitation de la Très Sainte<br />
Vierge, 2 juillet de l'année 1957, de Notre Pontificat la dix-neuvième.<br />
PIUS PP. XII<br />
30 Hom. II super Missus est: P. L. CLXXXIII, 70-71.
Documenta Magisteri! Ecclesiastici<br />
Oratio ad Beatam <strong>Mariani</strong> Virginem Immaculatam Lapurdensem a Sommo<br />
Pontifìce Pio Xli exarata et Indulgentiis ditata. - 10 Maji 1957. (*)<br />
Dociles à l'invitation de votre voix maternelle, ó Vierge Immaculée de Lourdes,<br />
nous accourons à vos pieds près de l'humble grotte, où vous avez daigné apparaìtre<br />
pour indiquer aux égarés le chemin de la prière et de la pénitence, et dispenser aux<br />
éprouvés les gràces et les prodiges de votre souveraine bonté.<br />
Recevez, ó Reine compatissante, les louanges et les supplications que les peuples<br />
et les nations, oppressés par les amertumes et l'angoisse, élèvent avec confiance<br />
vers vous.<br />
O bianche Vision du Paradis, chassez des esprits les ténèbres de l'erreur par<br />
la lumière de la Foi! O mystique Roseraie, soulagez les àmes abattues par le celeste<br />
parfum de l'Espérance! O source inépuisable d'eau salutaire, ranimez les coeurs arides<br />
par les flots de la Divine Charité!<br />
Faites que nous tous, qui sommes vos nls, réconfortés par vous dans nos peines,<br />
protégés dans les dangers, soutenus dans les luttes, nous aimions et servions si bien<br />
votre doux Jesus, que nous méritions les joies éternelles près de votre tròne dans le<br />
Ciel. Ainsi soit-il!<br />
* * *<br />
^<br />
Docili all'invito della Tua materna Voce, o Vergine Immacolata di Lourdes, accorriamo<br />
ai tuoi piedi presso l'umile grotta, ove Ti degnasti di apparire, per indicare ai<br />
traviati il cammino della preghiera e della penitenza, e dispensare ai languenti le<br />
grazie e i prodigi della Tua sovrana bontà.<br />
Accogli, o pietosa Regina, le lodi e le preci, che popoli e nazioni, stretti da amare<br />
angustie, fidenti levano a te.<br />
O candida visione di Paradiso, fuga dalle menti le tenebre dell'errore con la<br />
luce della Fede! O mistico Roseto, solleva le anime affrante col celeste profumo della<br />
Speranza! O sorgente inesausta di acqua salutare, ravviva gli aridi cuori con l'onda<br />
divina della Carità!<br />
Fa che noi tuoi Figli, da te confortati nelle pene, protetti nei pericoli, sostenuti<br />
nelle lotte, animiamo e serviamo il tuo dolce Gesù, in guisa da meritare i gaudii<br />
eterni presso il Tuo trono nei Cieli. Così sia!<br />
(*) Acta ap. sei., 49 (1957) p. 427.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 491<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Rev.mum P. Michaélem Browne, Ordinis Fratrum<br />
Praedicatorum Magistrum Generalem, de incremento christianae pietatis<br />
in Deiparam Virginem per Mariale Rosarium provecto. (*)<br />
Dilette filii, saluterà et Apostolicam Benedictionem. — Novimus libenter ex<br />
commentariis, abs te obsequentissimo animo ad Nos missis, Dominicianum Otdinem,<br />
cui tu digne praees, per postremum decennium naviter diligenterque allaborasse, ut<br />
Mariale Rosarium flagrantiore cotidie in Deiparam Virginem pietate a christifidelibus<br />
rec^taretur, utque piae Sodalitates, quae ab eo nomen accipiunt, sedula instantique<br />
a vobis data opera, etiam atque etiam florescerent. Id gratissimum Nobis obvenit;<br />
quandoquidem ex hoc precandi genere christianis omnibus, rudibus etiam et indoctis,<br />
prompta et facilis ratio patet, qua suam pietatem suumque religionis studium alant,<br />
foyeant atque excitent quam maxime.<br />
Est enim Mariale Rosarium « admirabile sertum ex angelico praeconio consertum,<br />
interiecta oratione dominica, cum meditationis officio coniunctum, supplicandi<br />
genus praestantissimum... et ad immottalis praesertim vitae adeptionem maxime<br />
frugiferum ». 1 Quamobrem, praeter excellentissimas, quibus constat, preces, quae veluti<br />
caelestes rosae nectuntur in coronam, exhibet etiam excitandae fidei invitamentum,<br />
religionis praesidium, et insignia virtutis exempla per mysteria ad contemplandum<br />
proposita. Fieri igitur non potest quin acceptissimum sit Deiparae Virgini eiusque<br />
Unigenae Filio, qui quidquid laudis, honoris et gloriae Genitrici suae tribuitur, ut<br />
sibimet ipsi quoque tributum procul dubio habet. Itemque prò certo retinendum est<br />
has precandi formulas, sive in sacris aedibus, sive in domestico convieni, sive denique<br />
privatim omnino recitantur, multum multumque valere ad divinam conciliandam<br />
gratiam et ad christianorum reformandos mores. Hac praesertim de causa<br />
Romani Pontifices, ut nosti, peculiarique modo Decessor Noster imm. nem. Leo XIII,<br />
hunc precandi modum summis extulerunt laudibus salutaribusque ditarunt muneribus;<br />
ac Nosmet ipsi per Epistulam Encyclkam, cui initium est a verbis « Ingnientium<br />
malorum », 2 Mariale Rosarium omnium christianorum ordinibus valde commendavimus,<br />
cum fore confideremus et confidamus ut alma Dei Genitrix potentissima,<br />
tot nliorum exorata vocibus, benigna a Deo impetret ut privati publicique mores<br />
cotidie magis reflorescant, utque catholica religio libera ubique ab iniustis quibusvis<br />
impedimentis possit divinitus acceptum obire munus, atque adeo suam ipsius salutiferam<br />
vim non modo in singulorum civium animos, sed in ipsius quoque reipublicae<br />
venas exserere; ita ut mutua omnium officia et iura aequo ordine temperentur et<br />
componantur, ex quibus non simultas, sed concordia, non odium, sed caritas, non<br />
novae dimicationis ruinae, sed veri nominis prosperitatis incrementa oriri queant.<br />
Pergite igitur, ut facitis, Mariale Rosarium ac varias Sodalitates, quae ab eo<br />
accipiunt titulum, sedulo, diligenter, studioseque provehere: id peculiare est incliti<br />
Ordinis vestri insigne, ac non postremum eiusdem Ordinis exstat erga Summam<br />
Dei Parentem, erga Ecclesiam religionemque catholicam pietatis officium.<br />
(*) In Acta Ap. Sed., 49 (1957) p. 726-727.<br />
1<br />
LEONIS XIII, Epist. « Diuturni temporis », d. 5 Septemb., a. 1898; A. L.,<br />
voi. XVIII, pag. 154-155.<br />
2<br />
A. A. S., voi. XLIII, 1951, pag. 577 sq.
492 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Nos interea, de rebus vere actis paterna vobis gratulati voluntate, et ad causam<br />
eiusmodi non minore alacritate in posterum persequendam vobis addentes animum,<br />
caelestium gratiarum auspicem Nostraeque benevolentiae pignus, cum tibi, dilette<br />
fili, tum singulis sodalibus auctoritati tuae tuaeque curae concreditis, iis praesertim,<br />
qui huic provehendae rei tibi navant operam, Apostolicam Benedictionem libentissime<br />
impertimus.<br />
Datum Romae, apud S. Petrum, die 11 mensis Iulii, anno MDCCCCLVII, Pontificatus<br />
Nostri undevicesimo.<br />
Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifidelibus datus ad Sanetuariom<br />
Marianum in « Mariazell » coadunatis, octavum revolutum saeculum<br />
ab eodem condito sacris solemnibus celebrantibus. - 15 Sept. 1957. (*)<br />
Mit vaterlicher Freude und in tiefer Érgriffenheit richten Wir Unser Wort<br />
an euch, geliebte Sòhne und Tòchter der òsterreichischen Lande, die ihr, geschart um<br />
eure Oberhirten, Unsere Ehrwiirdigen Briider, heute dem Acht - Jahrhundert - Jubilàum<br />
eures Nationalheiligtums Mariazell und aller der Verehrung und Liebe, die don in<br />
diesen Monaten Maria, der « Magna Mater Austriae » erwiesen wurde, den Hòhepunkt<br />
setzen und die Krònung verleihen wollt.<br />
Mariazell, die àlteste und gròsste Gnadenstàtte der Gottesmutter in Oesterreich, die<br />
beherrschende des Donauraumes, - wie viel ist an ihr im Laufe der Jahrhunderte<br />
zur Gottesmutter gebetet und gefleht worden! Schon um das Jahr 1400 wird uns<br />
berichtet, wie die Pilgerscharen von der Ostsee bis Italien und von Frankreich bis<br />
Rumànien don zusammenstròmten. Wie viel Jugend und wie viele Brautpaare haben<br />
in eurena Heiligtum ihr Lebensgliick der Liebe Marias anvertraut, in wie viel Not<br />
und Gefahr, Unglùck und Drangsal sind don ihr mùtterlicher Schutz und ihre machtige<br />
Hilfe angerufen worden; Wie oft haben seit den Tagen Ludwigs des Grossen von<br />
Ungarn eure Landesherren die Rettung und das Wohl Oesterreichs der Gnadenmutter<br />
von Mariazell empfohlen! Wir denken an die katholische Erneuerung nach den<br />
Sturmen der Glaubensspaltung im 16. Jahrhundert, an den frommen Kaiser Ferdinand<br />
den II. im Dreissigjahrigen Krieg, an die furchtbare Tùrkennot des Jahres 1683:<br />
damals haben eure Vorfahren in Mariazell und Unser Vorgànger, der von • Uns seliggesprochene<br />
Papst Innozenz der XI. in Rom zur heiligen Jungfrau um Hilfe gerufen.<br />
Innozenz der XI. war ein Mann des Gebetes, aber ebenso der Tat. Vorausschauend<br />
hat èr in langjàhrigen, zàhen Verhandlugen der Vorbedingung fùr die Rettung der<br />
Kaiserstadt Wien und des christlichen Abendlands, der Liga Kaiser Leopolds mit<br />
dem Polenkònig Johann dem III. Sobieski, die Wege geebnet. Das Fest Maria Namen,<br />
das er selber zur Erinnerung an den Sieg unter den Mauern Wiens einsetzte, und<br />
der Name « Patrona Viennensis », den das gerettete Wien dankerfullt der Gottesmutter<br />
gab, beides mòge euch immer an die wunderbare Hilfe erinnern, die eurem Land damals<br />
in tòdlicher Gefahr durch Maria zuteil wurde.<br />
Wir denken schliesslich an die harten Stòsse, die eine kirchen- wie volksfremde<br />
(*) Acta ap. ied., 49 (1957) p. 854-857.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERH <strong>ECCLESIASTICI</strong> 493<br />
Aufklàrung und liberale Flut in den letzten 200 Jahren auch in euren Landen gegen<br />
den katholischen Glauben gefuhrt haben. Vielleicht ist in Mariazell ob keiner Not<br />
•and Gefahr so viel gebetet worden wie ob dieser.<br />
Was jedoch die Zahl der Pilger angeht, bleiben die vergangenen Zeiten weit<br />
zuriick hinter der Gegenwart, wo Jahr fiir Jahr Hunderrtausende von Glàubigen zur<br />
Gnadenmutter von Mariazell wallfahren. An dieser Tatsache haben ganz gewiss die<br />
modernen Verkehrsmòglichkeiten ihren Anteil. Sie bleibt aber immer ein eindrucksvoller<br />
Beweiss dafiir, dass die letzten 50 Jahre, die euer Volk in zwei Weltkriege<br />
und in schwerste politisene und wirtschaftliche Erschiitterungen hineinzerrten, seinen<br />
katholischen Glauben nicht gebrochen, seine Hingabe an Maria aber nur verstàrkt<br />
haben. Wir erblicken • in dem Glanz, in dem die Basilika von Mariazell nach ihrer<br />
baulichen Erneurung erstrahlt, ein Sinnbild eurer unvermidnerten Treue und Liebe<br />
zur Himmelskònigin.<br />
Wie diirften Wir daran zweifeln, wenn Wir die zu Unserer Kenntnis gelangten<br />
Mariazeller Jubilàumsfeiern an Unserem geistigen Auge vorbeiziehen lassen sowie<br />
die Pilgerfahrten, die in diesenMonaten ihren Weg dorthin nahmen und noch nehmen<br />
werden? Wir kònnen Uns die Freude nicht versagen, sie einzeln oder in Gruppen<br />
namentlich aufzufùhren:<br />
Tag der Steirischen Landesmutter. Wallfahrten des Burgenlandes und Oberósterreichs.<br />
Tag der Oesterreichischen Frauen. Wallfahrt der gewerblichen Wirtschaft Oesterfeichs,<br />
der katholischen Landesjugend der Steiermark, der St. Pòltener Landesjugend,<br />
der Burgenlàndischen Jugend, der Oesterreichischen Pfadfinder und der Kolpingssòhne,<br />
Grosse Wiener Stadtwallfahrt. Wiener Mannerwallfahrt wie zu den Zeiten eures<br />
Mànnerapostels Heinrich Abel. Bayernwallfahrt und Tag der « Patrona Bavariae ».<br />
Stuttgarter Wallfahrten mit den Ungarn-und Sudetendeutschen. Tag der « Magna Hungarorum<br />
Domina », Tag der « Mater Gentium Slavorum ». Tag des III. Weltkongresses<br />
der Weltunion Katholischer Lehrer. Tag des hi. Benedictus. Internationaler Pax Christi-<br />
Kongress. Tag der Catholica Unio Tag der Vòlkerverstàndigung. Tag der Vòlkermutter.<br />
Tag der Siihne.<br />
Wie viel guten Willen, wie viel heiligen Eifer, wie viel Sorge und Not, Hoffen<br />
und Vertrauen, und wie viel Hingabe an Maria umfassen diese Aufschriften!<br />
Im Jahre 1952, anlàsslich eures grossen Katholikentags, mahnten Wir euch: « Vertraut<br />
ihr (Maria) euer Geschick, an erster Stelle aber euren Willen zu neuem heiligen<br />
Leben an. Dann braucht ihr nicht zu fiirchten; dann diirft ihr zuversichtlich hoffen ». l<br />
Gewiss kann euch die Kirche im Bereich des Diesseitigen, und wenn es um noch<br />
so hohe Werte geht, keine bindenden Zusicherungen machen. Aber « Wille zu heiligem<br />
Leben » - dem gilt immer vorbehaltlose Verheissung, da verpfàndet Gott sein Wort,<br />
dass nàmlich denen, die Ihn lieben, alles zum Besten gereicht. 2 Wir kònnen deshalb<br />
nur wiederholen, was Wir euch damals, vor fùnf Jahren, ans Herz legten, wollen aber<br />
ergànzend drei Hinweise beifùgen :<br />
Erstens: Ihr hòrt immer und immer wieder: die Stunde des Laienapostolats hat<br />
geschlagen, und jeder ist zu ihm berufen. - Ja, wenigstens zum Apostolat des Gebets<br />
und des guten Beispiels. Und dieses Apostolat ist heute das vordringlichste, weil die<br />
Welt, von so vielen Botschaften, die sich als triigerisch erwiesen, ernùchtert und<br />
enttàuscht, euerem Wort nur noch glaubt, wenn sie an euerem Tun sieht, dass ihr mit<br />
1<br />
Acta Ap. Sedis, a. 44, 1952, pag. 793.<br />
2 Cfr. r(r Rom. vnm 8 a 28.<br />
?fi
494 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERO <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
dem « Gott dienen und seine Gebote in die Tat umsetzen » bei euch selbst vollen<br />
Ernst macht. Dabei geht dieses « Gott dienen » nicht nur auf euer Eigenleben, sondetn<br />
ebenso auf euer Leben in der Geineinschaft, auf den Beruf, auf euere Pflichten in»<br />
òffentlichen Leben, auf euer ganzes Dasein bis in seine letzten Veràstelungen. Manner<br />
und Frauen, die in den fùhrenden Berufen stehen und in allem als vollgiiltige Christen<br />
und Katholiken handeln, kònnen heute Wunder wirken fiir die Sache Christi und<br />
seiner Kirche. Solches « Gott dienen » ist echteste « Marienminne ».<br />
Zweitens: Seid eùch eurer Verantwortung bewusst fiir die umliegenden Lander<br />
und Vòlker! Nicht als ob Oesterreich nicht grosse Opfer gebracht hatte, als im vergangenen<br />
Herbst und Winter ungarische Fliichtlinge Rettung suchend auf sein Gebiet<br />
flohen. Wir denken jetzt an das Gesamtschicksal jener Lander und Vòlker, und Wir<br />
denken an sie gerade, wàhrend ihr zur Verherrlichung der Gottesmutter im Heilig'<br />
tum Mariazell vereint seid : Mariazell war auch ihre Gnadenstàtte; auch sie sind dorthin<br />
gewallfahrtet, und zàhlt die Tausende, die den Tag herbeisehnen, da sie wieder frei<br />
der Himmelskònigin ihren Dank und ihre Hingabe bezeugen kònnen. Jetzt ist e*<br />
an euch, fùr sie einzustehen vor Maria und ihrem gòttlichen Sohn. Bittet fiir sie um<br />
das hohe Gut der Freiheit, der Freiheit zu allem, was menschenwiirdig und gottgefallig<br />
ist, und fleht mit der Kirche : « Gott, unser Schirmherr, schau auf uns und verteidige<br />
uns gegen die Gefahren, die von seiten der Feinde uns drohen, dass wir, nach Behebung<br />
aller Unruhen, freien Sinnes Dir dienen mògen ». 3<br />
Drittens: Betet an der Statte der Gnadenmutter fùr die grossen Anliegen der<br />
Weltkirche! Das ist das Eigenartige der gegenwartigen Stunde, dass schwer zu entscheiden<br />
bleibt, was gròsser sei: die Beklemmung wegen der ganze Erdteile umfassenden<br />
Nòte und Gefahren, in denen die Kirche steht, oder die Hoffnung ob der.<br />
gewaltigen, auch weltweiten Mòglichkeiten, die sich erfiillen kònnen. Hier gilt fiir alle<br />
Kinder der Kirche jedenfalls das eine: beten und opfern!<br />
Wir empfehlen die zur Festfeier erschienen Oberhirten und Priester, die Vertreter<br />
der staatlichen Behòrden, euch alle, geliebte Sòhn und Tòchter, ganz Oesterreich und<br />
sein Volk Unbefleckt-Empfangenen, dass ihre machtige Furbitte die erbarmende<br />
Vorsehung Gottes sowie die Gnade und Liebe Jesu Christi, ihres gòttlichen Sohnes, in<br />
reichster Fùlle auf euch herabziehe. Als Unterpfand dessen erteilen Wir euch ausder<br />
Fùlle des Herzens den Apostolischen Segen.<br />
3 Miss ale, Orationes diversae nr. 11 - Postcomm.
Documenta Magisterii Ecclesiastici<br />
Oratio ad B. <strong>Mariani</strong> Perdolentem a Pio Pp. XII exarata ab infìrmis<br />
recitanda ( * )<br />
O Madre clemente e pia, la cui anima fu trapassata dalla spada del dolore<br />
(cfr. Lue. 2, 35), eccoci, noi poveri malati, accanto a te sul Calvario del tuo Gesù.<br />
Eletti alla sublime grazia della sofferenza e desiderosi di compiere anche noi<br />
quel che manca alla passione di Cristo, a prò del corpo di lui che è la Chiesa<br />
(cfr. Col,, 1, 24), noi consacriamo a te le nostre persone e le nostre pene, affinchè<br />
tu ponga le une e le altre sull'altare della Croce del tuo divin Figlio, umili ostie<br />
di propiziazione per la salute spirituale nostra e dei fratelli.<br />
Accogli, o Madre addolorata, questa nostra consacrazione e convalida nei nostri<br />
cuori la grande speranza che, come siamo partecipi dei patimenti di Cristo, cosi<br />
possiamo aver parte al suo conforto nella presente e nella eterna vita. Così sia!<br />
Constitutio Apostolica « Primo exacto saeculo » Pii Pp. XII. lubilaris<br />
indulgenza iis conceditor qui Massabiellensem specum prope Lapurdum,<br />
a die XI mensis Februarii anni MCMLVIII ad diem integrum XI eiusdem<br />
mensis insequentis anni MCMLIX pie statisque condicionibus inviserint.<br />
1 Novembris 1957 (**)<br />
Primo exacto saeculo, ex quo Deipara Virgo Maria, omnis labis ab origine<br />
expers, in Lapurdensi specu se conspiciendam dedit, prò Nostra erga eam studiosissima<br />
pietate cupimus, ut quotquot ubique gentium catholico censentur nomine<br />
hunc eventum digne concelebrent. Nulla autem magis frugifera ratione id fieri posse<br />
ducimus, quam si excelsas Summae Dei Parentis virtutes in exemplum intueri ac<br />
prò viribus imitari omnes enitantur. Ad hoc conferent piae peregrinationes, quibus<br />
procul dubio undique terrarum christifideles, vel singuli, vel turmatim, per proximum<br />
iubilarem annum Lapurdum petent; ibique, nullo habito stirpis Nationisve<br />
discrimine, sed ilio christiano foedere coniuncti, quod eadem impensa fide eademque<br />
actuosa caritate foveatur, incensas supplicationes ad Deum fundent, validissimo interposi»<br />
Immaculatae Virginis patrocinio; ad hoc itidem conferet — quod prò certo<br />
habemus — peculiare Consilium iam constitutum, cui praeest Venerabilis Frater<br />
Noster Eugenius Tisserant, Episcopus Ostiensis, Portuensis et Sanctae Rufinae, Sacrique<br />
Collegii Decanus; conferent Conventus duo, Mariologicus alter, alter vero<br />
Marianus, qui proximo Septembri mense, ut Nobis perlatum est, celebrabuntur; et<br />
conferent denique quae in singulis etiam catholici orbis partibus hac de causa habebuntur<br />
celebrationes et ad Deum Divinique Redemptoris Genetricem piae admove-<br />
(*) Oss. Rom., 11 - X - 1957.<br />
(**) In Acta ap. sed., 49 (1957) p. 1051-1056.
210 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
buntur proces. Cupimus enim vehementer — quod ceteroquin in Encyclica Epistula,<br />
die II superioris mensis Iulii data attigimus, cui a verbis initium est « Le pèlerinage<br />
de Lourdes » 1 — ut non solum Lapurdi, ad venerandae imaginis Immaculatae<br />
Virginis pedes, saeculares commemorationes celebrentur, sed ubicumque etiam caelestis<br />
Mater nostra amantissima colitur, ac praesertim ubicumque, vel in urbibus,<br />
vel in oppidis, vel in remotissimis pagis et viculis, tempia ad eius honorem Deo<br />
Optimo Maximo dicata sunt. Ita siquidem evenient — quod sperandum implorandumque<br />
est — ut excelsa Beatae Virginis Mariae dignitas ob oculos omnium in sua<br />
luce ponatur, ut pietas erga eam foveatur cotidie magis, et ut christianorum mores,<br />
quibus tam acriter hodie insidiantur malorum discrimina, privatim et publice reflorescant,<br />
sintque ceteris, qui a veritate et a virtute aberraverint, exemplo et incitamento.<br />
Quemadmodum autem quinque et vigiati ante annos, cum eiusdem generis celebrationes<br />
haberentur, Decessor Noster fel. ree. Pius XI ad Tarbiensem et Lapurdensem<br />
Episcopum scribens asseveravit, 2 nullo aptiore modo nullo digniore posse<br />
christifideles sollemnia eiusmodi agere, quam si, Paenitentiae Sacramento rite expiati,<br />
ad Divinam Eucharistiam incensa pietate accederent, et Calvariae Sacrificium, incruento<br />
modo cotidie perennatum, salutariter participarent, ita Nos quoque eadem<br />
horramenta paterna voluntate impertimus. Eucharistia enim est christianae vitae<br />
quasi centrum et ratio maxima, quippe cum ex ea uberius supernae vires divinaeque<br />
gratiae in animos profluant nostros, quibus adiuti possimus et praesentis saeculi<br />
perioda evincere, et futuri aevi gaudiis aliquando potiri. Eucharistiae Sacramentum<br />
et Augustum Altaris Sacrificium, cùm eiusmodi sint munera, quibus non solum<br />
maius quidquam humana cogitatione effingi non possit, sed quae etiam infinitam<br />
ipsius Christi videantur explevisse caritatem, exhausisse misericordiam, 3 actuosum<br />
efficientemque amorem nostrum postulant; talem dicimus amorem, qui voluntatem,<br />
qui agendi rationem, qui totum vitae nostrae cursum sustineat atque conformet. Ac<br />
praeterea nihil acceptius dulcissimae Matti nostrae Mariae per saecularem horum<br />
sollemnium annum agere possumus, quam si hos Divinae Redemptionis thesauros<br />
participantes, cotidie artius cum Unigena Filio suo coniungamur, qui unus mortalibus<br />
omnibus « via, veritas et vita » est. 4<br />
Quandoquidem autem Beata Virgo Maria, cum in Lapurdensi specu innocentissimae<br />
candidaeque puellae se conspiciendam dedit, non modo ad pias fundendas<br />
preces eam et per eam omnes adhortata est, sed ad christianae etiam paenitentiae<br />
incommoda ultro libenterque ferenda, ideirco cupimus, ut ad propria ceterorumque<br />
peccata expianda, per saecularis huius anni decursum, christiani omnes non solum<br />
animos intendant suos ad debitam suarum cupiditatum refrenationem dominationemque,<br />
sed ad aliquas etiam — quatum fieri possit — vitae austeritates asperitatesque<br />
voluntarie suscipiendas. Ceterum meminerint omnes haec prima et necessaria<br />
paenitentiae opera omnibus toleranda esse: labores videlicet, dolores, atque molestias,<br />
quae mortalium omnium vitam comitantur. Sed hos labores, has rerum angustia<br />
aegritudinesque ita christiani patiantur, ut ea omnia, quae operosa, quae<br />
1 A. A. S., voi. XXXIX, 1957, pp. 606, 614, 617.<br />
2 Cfr. Epist. Quod tam alacri, A. A. S., voi. XXVII, 1935, pag. 5.<br />
3 Cfr. ibidem.<br />
4 Io. XIV, 6.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 211<br />
incommoda ac vel tristissima sint, quasi mystici sacrificii hostias Deo offerant. Hac<br />
agendi ratione non modo Eum, ob sua ceterorumque admissa offensum, recte propitiabunt,<br />
non modo caelestia ab Eo impetrabunt munera ac solacia, sed ea etiam,<br />
quae animum angunt, leviora fient secundum suavissimam illam Divini Redemptoris<br />
sententiam : « Venite ad me omnes qui laboratis et onerati estis, et ego reficiam<br />
vos... et invenietis requiem animabus vestris. 5<br />
Placet autem peculiaria munera ac privilegia iis imperare, qui per proximum<br />
iubilarem annum ad Lapurdensem specum pie se conferent, ibique normis, quae<br />
infra daturi sumus, volentes obtemperabunt. Hoc est, Apostolica auctoritate Nostra<br />
indulgemus ed concedimus, ut omnes et singuli utriusque sexus christifideles, qui<br />
rite per Paenitentiae Sacramentum expiati et sacra Synaxi refecti Massabielensem<br />
specum prope Lapurdum, anno qui decurret a die anniversaria manifestationis Deiparae<br />
Virginis Mariae, id est undecima mensis Februarii proximi anni MDCCCC1.VIII<br />
usque ad integram diem undecimam eiusdem mensis insequentis anni MDCCCCLIX,<br />
pie visitaverint ibique preces ad mentem Nostrani effuderint, Plenariam Indulgentiam<br />
Iubilarem semel tantum lucrari valeant, die ab iisdem christifidelibus ad libitum<br />
eligendo. Mens autem Nostra haec est: a Deo nempe misericordissimo imploretur<br />
ut qui a Christiana veritate aberraverint, quae una potest lucem mentibus,<br />
pacem animis impertire, quam primum ad eam redeant eamque volentes amplectantur;<br />
ut qui peccatis onerati sub daemonis servitute miserrime iaceant, suas labes<br />
abluant et ad frugem rectam restituantur; ut boni omnes ad perfectiorem usque<br />
sanctitatem perveniant; ut concordia et pax inter cives, inter populos piena redintegretur<br />
ac vigeat quam maxime; ut denique Catholica Ecclesia ubique gentium debita<br />
suo muneri obeundo libertate fruatur, quo aptius et expeditius possit et sempiternae<br />
hominum saluti prospicere, et operam suam ad communem verique nominis prosperitatem<br />
conciliandam provehendamque conferre.<br />
Quo autem facilius christifideles caelestium horum munerum participes fieri<br />
queant, Episcopo Tarbiensi et Lapurdensi facultatem facimus aliquos in propria<br />
dioecesi presbyteros saeculares vel cuiusvis Ordinis, Congregationis, Instituti Religiosi,<br />
ad Sacramentales Confessiones christifidelium excipiendas deputandi, qui eosdem<br />
christifideles, rite dispositos, a censuris et casibus Sedi Apostolicae reservatis absolvere<br />
valeant, in foro tamen conscientiae et in Sacramentali Confessione tantum;<br />
imposita praeterea cuilibet, prò prudenti Consilio, congrua et salutari paenitentia.<br />
Huiusmodi vero censurarum absolutio in foro externo iisdem christifidelibus non<br />
suffragabitur. Excipiuntur tamen ex his amplissimis facultatibus censurae sive Romani<br />
Pontifici personaliter, sive specialissimo modo Sedi Apostolicae reservatae,<br />
quae solum ad praescriptum can. 2254 Codicis Iuris Canonici absolvi possunt; sive<br />
etiam censura, de qua in can. 2388, § 1, Sanctae Sedi reservata ad normam Decreti<br />
Lex sacri coelibatus per Sacra Paenitentiariam editi die XVIII mensis Aprilis anni<br />
MDCCCCXXXVI; 6 itemque ad normam Declarationis ab eadem Sacra Paenitentiaria<br />
datae die IV mensis Maii anni MDCCCCXXXVII; 7 vi cuius Decreti et Declarationis<br />
haec censura in casu speciali, de quo agitur ita Sacrae Paenitentiariae reservatur ut<br />
5 Mattb. XI, 28-29.<br />
6 A. A. S., voi. 28, 1936, pp. 242-243.<br />
7 A. A. S., voi. 29, 1937, pp. 283-284.
212 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
nemo umquam, excepto mortis periculo, ab ea absolvere possit ne vi quidem<br />
can. 2254.<br />
Praeterea christifideles, qui aliqua censura nominatim fuerint, affecti, vel ut<br />
tales publice renuntiati, tamdiu nequeunt hoc beneficio frui, quamdiu in foro externo<br />
non satisfecerint, prout ex iure requiritur. Si tamen contumaciam in foro interno<br />
sincere deposuerint, et rite dispositos sese ostenderint, poterunt, remoto scandalo,<br />
in foro Sacramentali interim absolvi ad finem dumtaxat lucrandi Iubilarem Indulgentiam,<br />
de qua supra, cum onere se subicendi quamprimum etiam in foro externo<br />
ad tramitem iuris.<br />
Quae autem hisce Litteris Apostolica auctoritate a Nobis decreta sunt, ea omnia<br />
rata et valida esse volumus et iubemus, contrariis quibuslibet non obstantibus, etiam<br />
peculiari mentione dignis.<br />
Earum vero exemplis aut excerptis, etiamsi prelo impressis, manu tamen alicuius<br />
tabellionis publici subscriptis ac sigillo alicuius in ecclesiastica auctoritate<br />
constituti munitis, eandem volumus haberi fidem, quae haberetur prasentibus, si<br />
essent exhibitae vel ostensae.<br />
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die prima mensis Novembris, in Festo<br />
omnium Sanctorum, anno Domini millesimo nongentesimo quinquagesimo septimo,<br />
Pontifkatus Nostri undevicesimo.<br />
PIUS PP. XII<br />
Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifìdelibus Sardiniae dena lustra<br />
celebrantibus, ex quo Sanctus Pius Pp. X Beatam <strong>Mariani</strong> Virginem<br />
« de Bonaria » totius Insulae Patronam Caelestem constituit. 24 Aprilis<br />
1958. (*)<br />
Da lungo tempo nutrivamo il desiderio di rivolgervi una Nostra parola, diletti<br />
figli e figlie della Nobile Sardegna, tradizionalmente fedele a questa Sede Apostolica,<br />
per manifestarvi il Nostro paterno affetto e la stima e la fiducia che riponiamo in<br />
voi, quasi ridesti, in questi ultimi anni, a novello fervore di vita e di opere. Siamo<br />
pertanto grati alla divina Provvidenza per averne disposta l'occasione in questa solenne<br />
giornata, in cui il buon popolo sardo, guidato dai suoi zelanti Pastori, insieme<br />
con le Autorità civili, è accorso al sacro colle di Bonaria, per stringersi in un solo<br />
palpito di fede, presso il trono della Vergine, come per riconfermarLe, con pio<br />
plebiscito, il titolo di Patrona Massima dell'Isola, già sancito, or sono 50 anni, dal<br />
Santo Pontefice Pio X. Ammirando con lo spirito, nell'incantevole cornice del vostro<br />
bel cielo e delle splendenti marine, lo spettacolo di esultanza religiosa, da voi offerto<br />
in quest'ora agli sguardi della Patria celeste e della terrena, il Nostro cuore si allieta,<br />
bramoso di precedervi, com'è vostro desiderio, nell'omaggio alla comune Madre e<br />
Regina, che maternamente vi abbraccia nella totalità delle famiglie, dei ceti, delle<br />
istituzioni regionali, come sua particolare eredità. Siamo certi che voi, nutriti di<br />
pensieri e di sentimenti cristiani, consentirete con Noi, se affermiamo che la Sar-<br />
(*) In Acta ap. sei., 50 (1958) p. 326-330.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 213<br />
degna, a giusto titolo, si può considerare eredità e dominio di Maria, e che tale<br />
vuol restare nel futuro. L'atto solenne del soprannaturale possesso dell'Isola da<br />
parte di Maria fu segnato, per dir così, sul colle di Bonaria, allorché, secondo una<br />
pia tradizione, proveniente da ignoti lidi, vi approdò il suo prodigioso Simulacro,<br />
da circa sei secoli venerato e custodito gelosamente, come celeste palladio della<br />
città di Cagliari e della intiera Sardegna. Quell'evento, circonfuso da delicata aura<br />
di tenera pietà mariana, sembrò coronare la precedente storia religiosa dell'Isola,<br />
le cui luminose pagine si distinguono per essere improntate dalla fedeltà alla Sede<br />
di Pietro, fin dai secoli remoti. La Sardegna, infatti, quasi nodo delle vie marittime<br />
percorse dalle multiformi civiltà mediterranee, oggetto di dispute e di brame tra<br />
regni ed imperi per la prosperità del suo ruolo e la sua vantaggiosa posizione, così<br />
prossima a Roma ed al suo influsso, conobbe ed accolse per tempo il cristianesimo.<br />
Resta suo vanto l'aver dato ospitalità a non pochi ed insigni cristiani della chiesa<br />
Romana, colà esiliati dal furore delle persecuzioni, tra i quali il futuro Papa Callisto<br />
ed il suo successore Ponziano, che intrise la terra sarda col suo sangue versato per<br />
Cristo. Dal canto loro, i Romani Pontefici, con ininterrotta sollecitudine, quando<br />
non ne furono impediti, si adoperarono per l'incremento della prosperità, sia spirituale<br />
dell'Isola, — che fin dal secolo VI ebbe con S. Gregorio Magno il primo<br />
riordinamento ecclesiastico, e dal secolo XII designò gli Arcivescovi di Pisa come<br />
legati pontifici per la Sardegna, — sia anche temporale, organizzando le istituzioni<br />
civili ed accorrendo a sanare le sue ferite, troppe volte cagionatele dalla negligenza<br />
o dalle scorrerie dei potentati mediterranei. Accenniamo così alla travagliata storia<br />
civile della vostra terra, non tanto per indicare i motivi esterni di un tal quale<br />
abbandono in cui venne a trovarsi talora nel passato, quanto per porre in debito risalto<br />
uno dei tratti più esimi della gente sarda, vale a dire, l'attaccamento quasi devoto<br />
all'Isola, manifestato nella stabilità di dimora in essa, nonostante i disagi del passato,<br />
e nella conservazione inalterata del suo carattere etnico. Elemento preponderante<br />
di tale prerogativa è stata in ogni tempo la fede cristiana, mantenuta immune<br />
di errori, avuta in alta stima dai vostri avi, e della cui saldezza nei cuori è segno<br />
e prova una fervida devozione alla Vergine. Si comprende, pertanto, la salutare importanza<br />
nel corso della vostra storia religiosa e civile del Santuario di Bonaria,<br />
come centro di vita cristiana e di devozione mariana. Del fervido affetto dei Sardi<br />
verso la Madre di Dio desideriamo di ricordare talune manifestazioni e fasti nella<br />
storia del Santuario, quali l'erezione a Basilica minore dello stesso Santuario, gl'innumerevoli<br />
altari e cappelle dedicati nell'Isola a Nostra Signora di Bonaria, i frequenti<br />
pellegrinaggi da ogni borgo e città, il nome di Bona o dei misteri di Maria<br />
imposto alle vostre figlie, le Confraternite e le pie Unioni erette in suo onore, le<br />
visite rese nel passato da Vescovi e Viceré prima di prendere possesso delle loro<br />
cariche, i recenti Congressi <strong>Mariani</strong> diocesani e regionali svoltisi presso il Santuario,<br />
ma, soprattutto, il frequente e non vano ricorso che il buon popolo fa al suo trono<br />
di grazia, in modo particolare il ceto dei marinai e dei pescatori, i cui numerosi<br />
ex-voto intorno al prodigioso Simulacro predicano la materna misericordia di Maria.<br />
Ma, quale segno eloquente di così fervida devozione popolare, vorremmo anche<br />
menzionare l'antica formula di saluto, che ancora oggidì usa scambiarsi il popolo<br />
sardo nel linguaggio regionale, in cui riecheggia nobilmente il latino dei vostri<br />
Padri: band.it cum Deus, parti con Dio; abarrit cum sa Mamma, resta con la sua<br />
Madre,
214 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Se non che, al di là e al di sopra di queste esterne manifestazioni di fede,, vi<br />
è altresì nel popolo sardo una sostanza di vita cristiana, che, mentre torna a suo<br />
onore, attende tuttavia di essere più intensamente alimentata e sviluppata, a misura<br />
che si moltiplicano, anche per voi, i pericoli e le minacce, inavvertite o palesi, di<br />
chi non tollera il trionfo di Dio sulla terra, e si sforza di combattere la Chiesa<br />
di Cristo. Conservare alla Sardegna di oggi e di domani l'avito tesoro della fede<br />
e della vita cristiana, sotto la materna egida di Maria : ecco il significato che la<br />
Vergine di Bonaria intende di dare alla odierna celebrazione. Ella vuole stringere<br />
come un patto di onore e di sicurezza con voi, incamminati felicemente verso il<br />
rinnovamento delle vostre istituzioni, di guisa che, mentre Ella s'impegna a rimanere<br />
la Protettrice benigna del vostro popolo, voi restiate, come nel passato, fedeli<br />
a tutta prova nella obbedienza al suo divin Figlio Gesù Cristo.<br />
E' un impegno il vostro quanto mai urgente ed opportuno in un momento,<br />
come il presente, importante e delicato della storia dell'Isola, animata da vivo<br />
impulso di riguadagnare il tempo perduto sulla via del progresso. E' necessario che<br />
uno stimolo altrettanto vivo e fattivo nel campo spirituale e morale sia in pari<br />
tempo sentito e coltivato da tutti, popolo ed Autorità, per impedire che il progresso<br />
materiale divenga un lustro esteriore e nocivo ai valori essenziali e più alti. Senza<br />
dubbio siete degni di ammirazione per quel che avete compiuto fino al presente e<br />
vi proponete di attuare in futuro, per innalzare l'Isola al grado delle altre regioni<br />
prospere dell'Italia. Con ragione si dice che la Sardegna ha rinnovato in pochi anni<br />
il suo volto, e molti suoi annosi problemi sono stati o saranno risolti, grazie alla<br />
intelligente operosità degli abitanti e mediante il valido contributo della Patria<br />
comune. Come Ci è stato riferito con Nostro compiacimento, nello spazio di un<br />
decennio all'incirca, molta superficie di suolo abbandonato è stata testituita alla coltura,<br />
incrementata la produzione agricola e l'allevamento zootecnico, fondate nuove<br />
industrie, migliorate quelle già asistenti, provveduti di energia elettrica i centri abitati<br />
anche più remoti, costruite imponenti dighe e nuovi acquedotti, migliorata<br />
notevolmente la viabilità, riattati i porti, debellata la malaria, eretti nuovi e moderni<br />
ospedali, sistemati i centri urbani e moltiplicate le case per il popolo. Il<br />
soffio rinnovatore è stato esteso felicemente anche alle istituzioni, ai rapporti sociali,<br />
alla organizzazione del lavoro, alla pubblica assistenza, in particolare alla<br />
istruzione e alla cultura. Molto rimane ancora da attuare, altri problemi attendono<br />
la soluzione, ma vi è fondato motivo di bene sperare, finché il popolo sardo ed i<br />
suoi dirigenti manterranno vivo lo spirito restauratore nelle norme di saggezza fin<br />
qui dimostrata, resistendo all'adescamento di vani miraggi e di malintesi progressi.<br />
Vano e pernicioso miraggio sarebbe, infatti, per esempio, il concetto di « ramaiodernare<br />
» anche quei valori spirituali familiari, e sociali, finora immuni dalle contaminazioni<br />
materialistiche ed edonistiche. Non mancano, infatti, neppure presso di<br />
voi, coloro che ardiscono stimare i valori tradizionali cristiani come ormai sorpassati<br />
e pertanto inconciliabili col progresso moderno. Se tale suggestione avesse, Dio<br />
non voglia, il sopravvento, la vostra Sardegna soffrirebbe danno maggiore, che non<br />
la sterilità e l'abbandono arrecatole dalle depredazioni delle antiche scorrerie. Occorre<br />
quindi promuovere ciò che è sano, per rinvigorire, estendere e radicare più<br />
profondamente le buone tradizioni. Tali sono, per esempio, la santità del matrimonio<br />
e la compattezza della famiglia, la educazione morale della gioventù ispirata<br />
dalle norme cristiane della purezza, della pudicizia, della obbedienza ai genitori,
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 215<br />
la semplicità e quasi austerità dei costumi, l'armonia tra il laicato ed il clero, la<br />
dedizione al lavoro, la devozione alla regione come porzione viva ed attiva della<br />
comune Patria. Voler distruggere queste doti del popolo sardo significherebbe voler<br />
cancellare la sua fisonomia, offuscare lo splendore della sua nobiltà, depredarlo dei<br />
suoi più preziosi tesori.<br />
Un avvenire degno del vostro migliore passato vi sia dunque dinanzi allo<br />
sguardo come meta e programma. Ad esso mirino coloro che voi scegliete come<br />
guide della vita civica, uomini onesti a tutta prova e dediti alle cure della cosa<br />
pubblica senza parzialità, se non per i più umili; ad esso miri la valida classe dei<br />
professionisti con lo studio assiduo e l'accurato esercizio dei loro doveri; mirino<br />
i giovani, siano essi studenti o artigiani o lavoratori nei campi, sul mare o nelle<br />
miniere, persuasi di cooperare in unità di risultato alla comune prosperità; ma mirino<br />
soprattutto coloro che Dio ha eletto ministri in mezzo al suo popolo, i<br />
Sacerdoti, affinchè con la dottrina, l'esempio, lo zelo siano tra voi sale della terra<br />
e luce del mondo. 1 In una comunità, relativamente ristretta come la vostra, ove si<br />
respira quasi sensibilmente l'aura di famiglia, se ciascuno dona il meglio di sé<br />
stesso, non sottraendosi alle proprie responsabilità, l'avvenire non avrà incertezze,<br />
ma sarà improntato ad armonia d'intenti, attuazione di opere, in una parola, a<br />
compiutezza di vita sociale. Compiutezza di vita : è questo l'ideale al quale la Chiesa<br />
ha sempre ispirato la sua azione nel mondo. Ella vuole che la vita dei popoli, non<br />
meno che dei singoli, si sviluppi nell'ordine dei suoi molteplici elementi, senza esclusione<br />
di nessun genuino valore e senza preferenze unilaterali a scapito degli altri.<br />
Ella non teme il progresso e la modernità. Tutto può e deve concorrere a edificare<br />
la città cristiana: religione e scienza, tecnica ed economia, lavoro, cultura ed arte.<br />
Non si danno limiti alla umana attività, se non quelli imposti dalla sua sana valutazione<br />
morale, secondo l'insegnamento dell'Apostolo, che così scriveva ai Filippesi:<br />
« Del resto, o fratelli, tutte le cose che sono vere, tutte le cose degne, tutte le cose<br />
pure, tutte le cose' amabili, tutto quel che è di buona fama, se vi è qualche virtù e<br />
qualche lode, a questo pensate. 2<br />
Diietti figli e figlie della Sardegna, ecco quel che Ci sembra voglia dirvi la<br />
vostra Madre e Regina, la Vergine Santissima di Bonaria, unitamente alla promessa<br />
di perenne assistenza, tutela e sostegno. Non dubitiamo che tutti voi consentirete<br />
ai suoi materni avvertimenti, stimandovi in tal modo legati a Lei da un patto di<br />
onore e di sicurtà. La fedeltà, che abbiamo già encomiato come tratto genuino della<br />
vostra indole, o sarà intiera e perenne, o non sarà tale. La vera fedeltà non tollera<br />
dubbi, perplessità, evasioni anche temporanee; ma è dedizione incondizionata, disposizione<br />
a servire, prontezza a sacrificare. Mai come al presente la fedeltà a Cristo<br />
ed alla Chiesa è divenuta la virtù capitale del cristiano; mai come ora fu maggiormente<br />
messa alla prova. Ci sembra che Cristo ripeta a ciascuno di voi una domanda<br />
simile a quella che rivolse a Pietro sulle rive del mare di Tiberiade : « Mi ami<br />
tu? Mi ami tu? », e guardi profondamente negli occhi, ansioso di leggervi la sincerità<br />
della risposta : « Sì, o Signore, tu sai che io ti amo ». 3 Con la medesima ansia<br />
1 Cfr. Matth. 5, 13-14.<br />
2 Phil. 4, 8.<br />
3 Cfr. lo, 21, 16.
216 <strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Noi, Vicario di Cristo, vi chiediamo oggi : sarete fedeli a Cristo e alla Chiesa?<br />
Non dubitiamo che voi, che la Sardegna, isola della fedeltà, risponderà con un sì<br />
di persuasione e di sincerità, pari a quello pronunziato dai vostri padri, il giorno<br />
in cui la Vergine di Bonaria, approdando sui vostri lidi, sembrava chiedere ospitalità<br />
ed affetto.<br />
Affinchè questa nostra fiducia in voi non venga mai meno, e implorando che<br />
Iddio Onnipotente e la Vergine Santissima vi sorreggano nelle vostre opere, e tutti<br />
voi siate ricolmati dall'abbondanza dei celesti favori, v'impartiamo di gran cuore<br />
la Nostra paterna Apostolica Benedizione.<br />
Allocutio Pi! Pp. XII iis quae interfuerunt Conventui IV nationali ex Foederatione<br />
Italica « Congregationum Marialium » puellarum, Romae habito.<br />
26 Aprilis 1958. (*)<br />
Il vostro IV Convegno federativo nazionale vi trova riunite a Roma, dilette figlie,<br />
Delegate delle Congregazioni Mariane d'Italia, per studiare e meditare su quello<br />
che deve essere il vostro sentire e il vostro operare nel quadro della missione della<br />
Chiesa. Voi siete una delle Associazioni, alle quali parrebbe che non vi fosse quasi<br />
più nulla da dire: tante sono le volte che abbiamo parlato di voi, scritto di voi,<br />
tante sono altresì le lodi e gli ammonimenti, che vi abbiamo rivolti in varie occasioni.<br />
Non può negarsi che la Chiesa si è impegnata per voi e con voi fino a lasciar<br />
sorpresi alcuni, che non conoscono la vostra storia gloriosa, e soprattutto ignorano la<br />
volontà risoluta della esemplare Congregata Mariana di tutto osare, affinchè nulla<br />
venga omesso di ciò che appare utile alla maggiore gloria di Dio, alla propria santificazione<br />
e alla salvezza delle anime. Il Nostro parlare sarà dunque breve, dilette<br />
figlie : anche perchè non si tratta di cercare nuovi principi, di indicarvi nuove mète,<br />
di dettare nuove norme; ed è superfluo il ripetervi con quanta speranza e con quanta<br />
fiducia Noi guardiamo alle Congregazioni Mariane, come ad una delle forze vive che<br />
silenziosamente, per lo più, ma efficacemente operano nella vigna del Signore.<br />
Quando dicemmo che voi siete « Azione Cattolica » pieno iure, volemmo, sì, dare<br />
alle vostre regole e alle vostre opere il riconoscimento che esse meritano; ma soprattutto<br />
intendemmo di impegnarvi ad una azione generosa ed organica in stretta unione<br />
con la sacra Gerarchia.<br />
Se dicessimo che avete scarsamente corrisposto a questo Nostro volere, non saremmo<br />
giusti; però non Ci stimiamo pertanto dispensati dall'esortarvi a continuare nel<br />
cammino intrapreso, a fare, cioè, ogni sforzo per essere Congregate di Maria perfette,<br />
come le vostre regole vi vogliono : anime che guardano a Maria come a modello<br />
di vita e a modello di azione: di vita nella Chiesa, di azione per la Chiesa.<br />
1'» - Anzitutto guardate a Maria come a modello di vita nella Chiesa.<br />
Si suol dire che l'essenza della devozione a Maria consiste, in primo luogo, nel<br />
sentimento di rispetto e di venerazione corrispondente alla sua dignità di Madre di<br />
Dio; quindi, in un sentimento di confidenza nel suo potere e nella sua buontà, e fi-<br />
(*) In Acta ap. sed., 50 (1958) p. 318-322.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 217<br />
nalmente in un sentimento di amore filiale, che cerca di contraccambiare in qualche<br />
modo il suo amore di Madre. Ma la venerazione non sarebbe sincera, la confidenza<br />
non sarebbe veramente profonda e l'amore non andrebbe oltre il sentimento e le<br />
parole, se l'anima che si dice devota di Maria non si studiasse di imitarne le virtù,<br />
di ritrarne in sé la vita.<br />
Sappiamo bene che alcune qualità di lei possono essere oggetto soltanto della<br />
nostra meraviglia e della nostra estatica ammirazione: così la sua concezione immacolata,<br />
la pienezza della grazia, la sua verginale divina maternità. Figlia sovranamente<br />
privilegiata del Padre, Ella è infatti, dopo Gesù, il raggio più luminoso della sua<br />
gloria, il riflesso più stupendo della sua immagine, l'opera più bella delle sue mani.<br />
Per questo sarebbe vano ogni sforzo per riprodurla in noi, come Essa è: capolavoro<br />
di Dio, anche se, come luna, è bella di bellezza riflessa: « pulchra ut lunati.^<br />
Ma questo non deve certo impedirvi di guardare a Maria, e meno ancora esservi<br />
di ostacolo a chiederle di aiutarvi nello sforzo continuo che voi certamente farete<br />
allo scopo di essere investite, almeno da qualche raggio della sua sovrumana<br />
bellezza.<br />
Imparate dunque da lei a vedere rettamente e completamente; imparate a vivere<br />
di fede. Proclamate, ad imitazione di lei, che nulla vi è in cielo per voi, fuori di Dio;<br />
nulla volete sulla terra, fuori di lui. Protestate che il vostro unico bene è per voi<br />
stare unite a Dio, porre in Dio la vostra speranza. 2<br />
A questo vostro sentire, a questo vostro volere seguirà il vostro operare : anch'esso<br />
dedicato interamente a Dio, come interamente a Dio fu dedicato l'operare di<br />
Maria. Fu una prerogativa di lei una tale gioiosa conformità al volere di Dio. Vorremmo<br />
quindi, dilette figlie, che tale atteggiamento, tale prerogativa divenissero atteggiamento<br />
e prerogativa vostra. Siate pronte, non solo a qualsiasi ordine, a qualsiasi<br />
espressa chiamata di Dio; ma ad ogni suo cenno, anche appena sussurrato nell'intimo<br />
delle vostre anime. Né deve importarvi che Dio vi offra il gaudio e invece vi chiami<br />
al dolore; preparatevi a conservare sempre l'atteggiamento servizievole di Maria; preparatevi<br />
a dire il suo « Fiat ». E voi beate se, scelte dal Signore per soffrire con lui,<br />
per essere crocifisse con lui, vi riuscirà nondimeno a pronunziare il « Magnificat ».<br />
Saranno fatte anche a voi cose grandi da Colui che è potente : « qui potens est ». 3<br />
2» - E in secondo luogo guardare a Maria come a modello di azione per la<br />
Chiesa.<br />
Deve essere ben noto a voi quanto e come Maria abbia partecipato intimamente,<br />
e fin dall'inizio, alla vita della Chiesa. Con Maria madre di Gesù : « cura Maria matte<br />
lesu » 4 erano riuniti gli Apostoli, perseverando concordemente in orazione « perseverante!<br />
unanimiter in oratione », 5 quando il Cenacolo fu scosso da un vento impetuoso<br />
e la minuscola comunità dei fedeli fu investita dallo Spirito Santo, il quale<br />
riempì tutti dei suoi doni. 6 Poco dopo, Maria potè assistere alla prima semina e alla<br />
1 Cfr.<br />
2 Cfr.<br />
3 Cfr.<br />
4 Act.<br />
5 Cfr.<br />
6 Cfr.<br />
Cant. 6<br />
Ps. 72,<br />
Lue. 1,<br />
1, 14.<br />
ibid.<br />
Act. 2,<br />
, 9.<br />
28.<br />
49.<br />
1-4
218 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
prima miracolosa raccolta di messi cristiane. Pietro parlò alla folla e, col suo discorso<br />
ascoltato da tutti nella propria lingua, provocò il primo incremento della Chiesa.<br />
Da quel giorno di benedizione per la giovane comunità di Gerusalemme Maria<br />
non cessò mai di vegliare, come Madre dolcissima, sulla Chiesa di Cristo. Nessuna<br />
circostanza, specialmente nessuna ora di trepidazione e di pianto, passò per la Chiesa,<br />
— possiamo ben pensare — senza che si sentisse l'assistenza materna di Maria. Ogniqualvolta<br />
che parve quasi stesse per scendere la notte sul mondo, si vide spuntare nel<br />
cielo Maria, stella del mattino. Quando il sudore di fatiche immani imperlò la fronte<br />
della Chiesa, quando gli occhi di essa furono bagnati di lacrime, quando le sue carni,<br />
come le carni di Gesù, furono tormentate e perfino confitte in croce, la Chiesa ebbe<br />
sempre vicina Maria, Madre addolorata. E come si deve a lei la perseveranza dei figli<br />
devoti, così fu ella sempre a incoraggiare il ritorno dei figli traviati e ad accoglierli<br />
con infinita tenerezza. Per intervento di lei non mancò mai la protezione alla Chiesa,<br />
quando fu oggetto di assalti violenti o di subdole insidie. Così la storia dei trionfi<br />
della Chiesa è la storia dei trionfi di Maria.<br />
Guardate dunque a Maria, dilette figlie. Sentendo con la Chiesa, come prescrive<br />
la vostra regola, 7 fate vostre le sue ansie, i suoi dolori, le sue speranze, le sue gioie.<br />
Nessuna di voi penserà che si possa essere perfetta Congregata, restringendosi ad<br />
assistere alla S. Messa in una raccolta cappella, tra canti e preghiere; forse anche con<br />
apposita esortazione spirituale. Ma nemmeno è lecito pensare che si possa essere vere<br />
Congregate, impegnandosi soltanto nel procurare a voi stesse il maggior grado possibile<br />
di perfezione cristiana, senza preoccuparvi degli altri.<br />
Voi non siate così, dilette figlie. Nel campo di Dio, che è il mondo, vi è tanta<br />
terra da arare, tanti solchi da seminare, tante piante da coltivare, tanta messe da<br />
raccogliere. E' dunque necessaria l'opera di tutti, e voi, Congregate di Maria, sarete<br />
attive dovunque la Chiesa nasce, dove cresce e si dilata,, soffrendo e gemendo; dove<br />
lotta intrepida, dove vince e trionfa.<br />
A questa azione individuale, azione di tutte, fatta sempre e dappertutto, con<br />
l'esempio, la parola e l'opera, deve aggiungersi l'azione collettiva delle Congregazioni,<br />
della Federazione nazionale, di tutta la Congregazione mondiale. Un'azione<br />
coordinata ed organica di tutte è insostituibile di fronte al numero, alla vastità e<br />
complessità dei problemi, che tengono in ansia gli uomini e agitano il mondo. Cade<br />
qui a proposito un ammonimento paterno circa la necessità di farvi incontro, con<br />
fraterno amore e assoluta comprensione, alle altre Associazioni, che con voi devono<br />
essere pronte a formare come una « acies ordinata ».<br />
3» - Ma vi è qualche cosa, oggi, che per la sua importanza dovrebbe impegnarvi<br />
senza risparmio di energie e di tempo. La Chiesa ha infatti una sua particolare<br />
missione in questa tormentata epoca della storia umana. Se è vero infatti che ogni<br />
verità ha il suo momento, questa può dirsi che sia l'ora della Chiesa considerata come<br />
Corpo mistico di Cristo. Se dunque dovete studiare le Congregazioni Mariane nel quadro<br />
della missione della Chiesa, sforzatevi di approfondire, qaunto è possibile, questa<br />
stupenda verità enunciata e trattata con luminosa chiarezza dall'Apostolo S. Paolo.<br />
D'altra parte, il nostro secolo sta assistendo a un sempre maggiore sviluppo or-<br />
Cfr. Reg. 33.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 219<br />
ganico dell'idea di una umanità, le cui singole parti dovranno, per quanto è possibile<br />
prevedere, passare dal concetto di alleanza a quello di comunità — nel suo genuino<br />
senso — viva ed operante. Non vi è movimento politico o sociale che non metta in<br />
qualche modo alla base di ogni sua struttura questa concezione, per cosi dire, « comunitaria<br />
» dello Stato e del mondo. L'individuo, dal canto suo, si sente, ogni giorno<br />
più, parte vitale di una realtà unica e prende coscienza dei suoi doveri verso tutto<br />
l'organismo sociale. E siccome questa nozione sta diffondendosi nel mondo, Noi abbiamo<br />
più volte mostrato e vogliamo ripeterlo anche a voi, dilette figlie, come gli<br />
uomini al presente tendono ad ascoltare, con rinnovato interesse, la dottrina che<br />
considera l'umanità quasi come un corpo solo e invita gli uomini ad essere un cuore<br />
solo e un'anima sola.<br />
Missione della Chiesa è oggi di provare che solo la dottrina di Cristo si presenta<br />
agli uomini come atta a salvare e rianimare un mondo, che si trova sotto l'incubo<br />
della perpetua irrequietezza e dell'artificioso frastuono. Fatene dunque la vostra missione,<br />
perchè anche voi siete della Chiesa e in essa dovete vivere, per essa dovete<br />
operare, senza soste né ritardo alcuno.<br />
Per questa vostra vita nella Chiesa, per questa vostra azione per la Chiesa vi sia<br />
di modello Maria, Madre vostra e Regina amorosissima. Cosi sia!
Documenta Magisteri! Ecclesiastici<br />
Nuntius a Pio Pp. XII Militibus ex variis Nationibus Lapurdi peregrinantibus<br />
datus. - 10 Junii 1958 (*).<br />
Chers fils, militaires des différentes armes pèlerins de Notre Dame, Nous sommes<br />
heureux de reconnaitre dans vos rangs, fraternellement unis par une foi commune,<br />
d'importants contingents de nombreux pays. Une mème prière vous assemble<br />
pour confier à Dieu, par l'intercession de la Vierge Immaculée de Lourdes, les intentions<br />
de vos patries, les intentions de la paix. Vos malades sont là qui joignent à<br />
vos supplications l'offrande de leurs souffrances. Vos aumóniers vous accompagnent<br />
et vous assistent de leur ministère. De grand coeur, en cette année jubilaire. Nous<br />
saluons votre pèlerinage militaire international.<br />
Quel contraste apparent offre aux premiers regards votre foule d'hommes jeunes,<br />
adonnés pour un temps ou par carrière au métier des armes, venant à cent années<br />
de distance retrouver sur les bords du Gave les traces d'une pauvre enfant, recueillir<br />
sur ses lèvres les exhortations de la Vierge Sainte qui l'a choisie pour confidente,<br />
méditer son message et ses exemples! Ne renouvelez-vous pas, en quelque manière,<br />
l'admirable aventure de ces guerriers du Moyen Age dociles eux aussi aux appels d'une<br />
humble fille de Lorraine? Comme Jeanne autrefois, Bernadette vous convie au service<br />
de Dieu, qui est le premier des services et comporte de votre part une perpétuelle<br />
conversion du coeur.<br />
Quelle espérance aussi fait naìtre en Notre àme ce magnifique spectacle de<br />
fraternité chrétienne entre militaires de diverses nations! N'est-il pas le signe que,<br />
malgré tant d'obstacles accumulés, la cause de la paix progresse dans le coeur des<br />
hommes? Chers fils, aimez vos patries respectives, et servez-les, comme c'est votre<br />
devoir et le mouvement spontané de vos coeurs. Mais, si vos coeurs sont pacifiques,<br />
cet attachement légitime deviendra source de richesses pour le monde et non motif<br />
de rivalités ou le divisions. Or, disions-Nous récemment, il n'y a qu'un moyen de<br />
regarder au delà de ses frontières tout en continuant d'aimer sa patrie: il faut prendre<br />
conscience d'une réalité suprème, l'Eglise. Il faut en étre une partie vivante (cfr.<br />
Disc, du 233.58). Par votre fidélité au Christ et à son Eglise, vous ajouterez aux<br />
traditions d'honneur et de grandeur, dont vos propres armées se font gioire, un fleu j<br />
ron précieux: celui de l'amour et du service de la paix, d'une vraie paix fondée<br />
sur l'ordre et la justice et ennoblie par la charité chrétienne.<br />
Que l'Esprit de Dieu comble vos àmes, qu'il vous rende plus forts dans la<br />
pratique du devoir, plus fraternels entre vous! Nous appelons l'effusioo de ses gràces<br />
sur vous tous, chers fils, sur les personnalités qui président votre pèlerinage, et<br />
Nous vous en accordons pour gage Notre très paternelle Bénédiction Apostolique.<br />
(*) Oss. Rom., 18 giugno 1958.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 337<br />
Ex Litteris Encyelicis « Meminisse iuvat » Pii Pp. XII ad Venerabiles<br />
Fratres Patriarchas, Primates, Archiepiscopo*, Episcopos, aliosque locorum<br />
Ordinarios pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes:<br />
Publicae indicuntur supplicationes per novendialia sacra ante festum<br />
B. Mariae Virginis Caelo receptae. - 14 Julii 1958 (*).<br />
Meminisse iuvat, cum nova periculorum discrimina in christianum populum et<br />
in Divini Redemptoris Sponsam Ecclesiam incumberent, Nos, ut elapsis saeculis<br />
Decessores Nostri, ad Deiparam Virginem, amantissimam Matrem nostram, confugisse<br />
supplicantes, universumque gregem Nobis creditum adhortatos esse ut in<br />
eius tutelam se fidenter reciperet. Itaque cum immani bello quateretur orbis, non<br />
modo pacem civibus, populis, gentibus suadere contendimus, non modo diffractos<br />
discordia animos ad concordiam sub veritatis, iustitiae caritatisque insignia revocare<br />
enisi sumus, sed etiam — quamdoqu idem humanae opes humanaque Consilia Nobis<br />
deesse videbantur — exhortativis litteris pluries datis et quasi sacra indicta precum<br />
contentione, caelestia invocavimus auxilia, valido interposito Magnae Dei Parentis<br />
patrocinio, cuius Immaculato Cordi Nosmet ipsos et universam hominum familiam<br />
consecravimus 1 .<br />
Iamvero, si bellica populorum conflagratio tandem restincta est, iusta tamen<br />
pax nondum viget, neque eam cives fraterna consensione confirmatam sentiunt, cum<br />
discordiarum semina vel tecta lateant, vel interdum erumpant minacia, ac suspensos<br />
et trepidos teneant animos, eo vel magis quod quae immania armorum monstra<br />
humano ingenio inventa sunt, eiusmodi videntur ut non solum victos, sed victores<br />
etiam possint universumque hominum genus in communem rapere ac submergere<br />
ruinam...<br />
II<br />
Quemadmodum autem inde ab apostolica aetate, cum christiani alicubi peculiari<br />
modo vexarentur, ceteri omnes, caritatis vinculis coniuncti, preces supplicationesque<br />
ad Deum misericordiarum Patrem fraterna admovebant unanimitate ut benignus<br />
vellet eorum roborare animos, atque Ecclesiae universae meliora iuberet quam<br />
primum affulgere tempora; ita in praesens, Venerabiles Fratres, cupimus ut iis<br />
omnibus, qui in orientalis Europae Asiaeque partibus tam diu afflictis adversisque<br />
anguntur rerum condicionibus, divina auxilia divinaque solacia, a fratribus implorata,<br />
ne desint.<br />
Et quandoquidem multum Deiparae Virginis Mariae interposito patrocinio confidimus,<br />
valde exoptamus ut ubique gentium, quotquot catholico censentur nomine,<br />
per sacra novendialia, quae ante festum Magnae Dei Matris caelo receptae ex more<br />
habebuntur, peculiari modo prò Ecclesia quibusdam, ut diximus, in regionibus allietata<br />
vexataque publicas supplicationes ad caelum admoveant.<br />
{*) Cfr. Ada ap. sed., 50 (1958) p. 449-459.<br />
1 Cfr. A.A.S. 1942, pp. 345-346
338 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Ac futurum speramus ut ea, quam Nos sacro vertente anno MDCCCCL corpore<br />
animoque ad aetheream beatitatis sedem elatam non sine divino nutu decrevimus<br />
ac sanximus, 2 quam Nos Caelestem Reginam omnibus venerandam sollemniter declaravimus<br />
ac statuimus 3 et ad quam denique, primo exeunte saeculo ex quo in Lapurdensi<br />
specu benignissimam largitricem donorum insonti puellae se conspiciendam<br />
dedit, peregrinantes mutltudines invitavimus maternis fruituras beneficiis, 4 fore<br />
confidimus, dicimus, ut vota haec Nostra communesque catholicorum omnium preces<br />
renuere vel propulsare vacuas ea nullo modo veli*.<br />
Efficite igitur, Venerabiles Fratres, ut hortationibus exemploque vestro crediti<br />
vobis greges per statutos hos dies Dei Genetricis aras frequentissimi adeant supplicanres,<br />
ab eaque, quae « universo generi humano causa facta est salutis », 5 una<br />
voce unoque animo implorent ut tandem aliquando debita illa libertas ubique Ecclesiae<br />
tribuarur, qua ipsa utitur non modo ad aeternam hominum adipiscendam salutem,<br />
sed etiam ad iustas leges officio conscientiae confirmandas, atque adeo ad<br />
ipsius civilis societatis solidanda fundamenta. Peculiari modo impetrent a materno<br />
eius patrocinio ut qui sacri Pastores longe a proprio detinentur grege, vel a munere<br />
prohibentur libere obeundo, quam primum possint in pristinum debitumque restimi<br />
statum; ut qui christifideles insidiis, erroribus, discidiisque turbantur, piena verkatis<br />
luce, plenaque concordia caritateque conformentur; ut qui dubio aestuantes vel debiles<br />
sunt, divina grafia ita firmentur, ut quidquid tolerare prompti paratique sint, potius<br />
quam a Christiana de?ciscere fide et a catholica unitate. Possint quam primum —<br />
quod vehementer optamus — singulae dioeceses proprium legitimumque habere<br />
Pastorem: possint Christiana praecepta in omnes regiones civiumque ordines libere<br />
propagari; queant iuvenes in litterarum ludis et in scholis, in officinis et in excolendis<br />
agris non « materialismi », non « atheismi », non « hedonismi » commentis<br />
illaqueari, quae mentis pinnas debilitant, virtutisque nervos incidunt, sed divinae<br />
Evangelii sapientiae lumine collustrari, quod eos ad optima quaeque excitet, erigat<br />
ac dirigat. Pateat ubique ventati aditus; nemo ei iniusta repagula opponat; omnesque<br />
animadvertant nihil dius posse resistere veritati, nihil diu caritati obsistere.<br />
Ac possint denique quam primum Evangelii praecones eas gentes iterum repetere,<br />
quas apostolico studio exsudatoque labore Christo lucrati sunt, et quos tam vehementer<br />
cupiunt, quibusvis toleratis incommodis, laboribus, aerumnis, ad auctiorem<br />
christiani civilisque nominis cultum provehere.<br />
Haec potissimum ab alma Dei Genetrice implorent christifideles omnes; neque<br />
omittant prò ipsis Christianae religionis insectatoribus suppliciter deprecari veniam<br />
ea cantate permoti, qua Apostolus gentium asseverare non dubitavit : « Benedicite<br />
persequentibus vos »; 6 prò iisdemque ne desistant divinam eam impetrare gratiam<br />
eaque caelestia lumina, quae una queunt errorum profligare tenebras rectamque componere<br />
ac regere conscientiam.<br />
2 Cfr. Bulla dogmatica « Munificenti:simus Deus »; A.A.S. 1950, pp. 753 sq.<br />
3 Cfr. Litterae Enciclkae « Ad Caeh Reginam »/ A.A.S., 1954, pp. 625 sq.<br />
4 Cfr. Const. Apost. «Primo exacto saeculo»: A.A.S. 1957, pp. 1051 sq.;<br />
et Epist. Enc. « Le pèlerinage de Lourdes »; A.A.S. 1957, pp. 605 sq.<br />
5 S. IKEN. Cantra haber. Ili, 226 P. G. VII, 959.<br />
6 Rom. 12, 14.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 339<br />
• IH<br />
Sed publicis hisce supplicationibus, ut probe nostis, Venerabiles Fratres, Christiana<br />
morum renovatio coniungatur oportet, sine qua preces voces inanes sunt,<br />
quae gratae omnino Deo esse non possunt. Quamobrem prò impensa illa studiosaque<br />
caritate, qua christiani omnes tenentur Catholicam adamare Ecclesiam, non tantum<br />
pias supplicationes ad caelum admoveant, sed offerant etiam paenitentiae sensus, virtutis<br />
opera, angores, incommoda, easque omnes aerumnas asperitatesque, quibus non<br />
modo necessitate quadam hac in mortali vita laboramus omnes, sed quas etiam<br />
ex voluntate generosoque animo interdum suscipiamus oportet.<br />
Hac retta morum renovatione supplicibus coniuncta precibus, non solum propitium<br />
Deum sibimet ipsis reddant, sed etiam Ecclesiae Sanctae, quam veluti matrem<br />
amantissimam amplecti debent. Spettaculum illud in se referant, quotiescumque<br />
id rerum condiciones postulant, quod tam mire, tam pulchre, tam significanter in<br />
Epistula ad Diognetum describitur : « Christiani... in carne sunt, sed non secundum<br />
carnem vivunt. In terra degunt, sed in caelo politiam suam habent. Obsequuntur<br />
legibus quae sancitae sunt, et suo vitae genere leges superant. Amant omnes, et omnes<br />
illos persequuntur. Ignorantur, et condemnantur; morte afficiuntur, et vivificantur...<br />
Dedecorantur, et inter dedecora gloria afficiuntur. Eorum fama laceratur, et iustitiae<br />
eorum testimonium perhibenir... Cum se gerant ut probos decet, tamquam improbi<br />
puniuntur: dum puniuntur, gaudent tamquam vivificentur... 7 Atque ut simul omnia<br />
complectar, quod est in corpore anima, hoc sunt in mundo christiani ». 8<br />
Si hac agendi ratione christiani mores, ut Apostolorum martyrumque aetate,<br />
revirescent, tum revera fore speramus ut Beata Virgo Maria, quae materno animo<br />
cupit ut quotquot habet filios suam in se referant virtutem, eos benignissima exaudiat,<br />
et quam primum impetret, tot exorata vocibus supplicantibus, Ecclesiae Unigenae<br />
Filli sui universaeque hominum consortioni pacatiora felicioraque tempora.<br />
Haec vota, haec hortamenta Nostra, Venerabiles Fratres, optamus ut christifidelibus,<br />
vestrae demandatis curae, aptiore quo duxeritis modo, nomine Nostro proponatis;<br />
atque interea caelestium munerum auspicem paternaeque benevolentiae Nostrae<br />
testem, cum vobis singulis, tum gregibus vobis creditis, iis nominatim, qui ob<br />
Ecclesiae vindicanda iura impensumque erga eam amorem testandum insectationes<br />
vexationesque patiuntur, Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus.<br />
Datum Roma, apud S. Petrum, die XIV mensis Iulii, anno MDCCCCLVIII, Pontificatus<br />
Nostri vicesimo.<br />
7 Ep. ad Diogn. V; P. G, II, 1174-1175.<br />
8 Ibid, VI, P. G. II, 1175.
340 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Nuntius a Pio Pp. XII datus Peregrinis ex Carmelitico Ordine Lapurdi<br />
conventis. 16 Julii 1958 (*).<br />
En la fète de Notre-Dame du Mont Carmel, les pèlerins de Lourdes, au premier<br />
rang desquels Nous aimons saluer les représentants de l'Ordre des Carmes, s'apprètent<br />
à commémorer le centenaire de la dix-huitième et dernière apparition de la<br />
Vierge Immaculée à Bernadette. Sur les lieux mémes, ils évoqueront avec émotion<br />
la scène toute simple, qui se déroula sur les bords du Gave. Silencieuse et discrète<br />
comme celle du 11 février, cette ultime vision a ravi l'àme de l'enfant par son<br />
immatérielle beauté: Jamais, dira-t-elle, je ne l'ai vue si belle!... Depuis cinq mois<br />
déjà, les manifestations de piété de la foule et aussi, hélas, les contestations des<br />
hommes avaient rendu célèbre la grotte pyrénéenne. Et pourtant, au soir du 16 juillet<br />
1858, les apparitions de Lourdes s'achèvent, presque sans témoins, dans le recueillement<br />
et dans l'admiration de la beauté virginale de la Mère de Dieu. « Tota pulchra<br />
es, ó Maria ! ».<br />
Sachez vous aussi faire silence en vos àmes, chers fils, et vous ouvrir à la<br />
contemplation des splendeurs divines realisées en Marie. Cette exhortation paternelle,<br />
que Nous vous adressons en ce jour anniversaire, ne rejoint-elle pas d'ailleurs la<br />
lecon spirituelle de l'antique et vénérable tradition du Carmel, qui vit fleurir au<br />
long des àges d'admirables vocations contemplati ves? En ce siècle agite de tant<br />
de passions et fascine par tant de vains mirages, élevez vers Dieu vos regards : ils<br />
n'en seront que plus clairvoyants et sereins pour juger des choses de la terre. Et<br />
fandis qu'une dure servitude opprime l'esprit de millions d'hommes, arrache de leur<br />
coeur connaissance et amour de Dieu et les courbe au service des seules ambitions<br />
terrestres, recueillez avec foi l'ultime enseignement de ces apparitions mariales,<br />
celui de la prière silencieuse d'une àme docile à la gràce et illuminée par les clartés<br />
de l'Au-delà.<br />
Priez davantage, chers fils, car les besoins spirituels du monde sont grands; et<br />
combattez, en vous comme autour de vous, les entreprises de l'ennemi du bien.<br />
Priez davantage, car les labeurs apostoliques de l'Eglise sont immenses; et consentez<br />
pour elle les sacrifices proportionnés à l'ampleur des tàches. Qu'en cet effort de<br />
prière et d'action, auquel Nous vous convions, Notre Dame de Lourdes vous soit<br />
propice !<br />
Sans doute, au rocher de Massabielle, l'Immaculée ne se montre-t-elle plus<br />
depuis son dernier adieu à Bernadette. Mais l'eau de la fontaine continue de couler,<br />
symbole des gràces innombrables répandues sur cette terre privilégiée. Vers la Mère<br />
de Dieu monte l'espérance des foules accourues à la grotte et qui empruntent,<br />
pour ainsi dire, aux in vocations liturgiques de ce 16 juillet leur prière filiale et<br />
confidante: « O Vierge Mère, souvenez-vous de nous auprès de Dieu; parlez-lui pour<br />
notre bien, et détournez de nous sa colere... Très noble Reine du Monde, ò Marie<br />
toujours Vierge, obtenez-nous la paix et le salut... ». 1<br />
(*) Oss. Rom., 17 luglio 1958.<br />
1 Ant. de l'Offert. et de la Comm., Messe de N. D. du Mont Carmel.
<strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong> 341<br />
Mèlez vos voix chers fils, pèlerins de l'année jubilaire, à cette supplication collettive,<br />
qui ne cesse depuis un siècle. Méditez à nouveau la grande lecon des appatitions<br />
de Lourdes, au moment où vous achevez d'en parcourir le cycle; écoutez l'appel<br />
de votre Mère; suivez ses conseils; proclamez ses bienfaits. Nous invoquons sur vous<br />
tous la gràce d'une piété mariale toujours plus éclairée et plus généreuse, et vous<br />
en accordons pour gage Notre paternelle Bénédiction Apostolique.<br />
Epistola Pii Pp. XII ad Em.um P. D. Eugenium S.R-E. Cardinalem Tisserant,<br />
Episeopum Ostiensem, Portoensem et S. Rufìnae, Sacrique Collegi!<br />
Decanum eundemque a secretis S. Congregationis prò Ecclesia Orientali<br />
ac Praefectum S. Congregationis Caerimonialis nec non S.R.E. Bibliothecarium<br />
et Arehivarium, quem Legatum mittit Lapurdum ad binos<br />
conventus Mariologicum atque Marianum celebrandos. - 2 Augusti<br />
1958 (*).<br />
Venerabili? Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Praeterito<br />
anno te praefecimus peculiari Consilio constituto ad apparandas celebrationes Lapurdenses<br />
in vertentem annum iubilarem, videlicet centesimum, postquam Immaculata<br />
Dei Mater ad Massabielensem specum se mire conspiciendam dedit.<br />
Praeterea in Constitutione Apostolica, Kalendis Novembris data, cuius initium<br />
« Primo exacto saeculo », inter cetera enuntiavimus binos Congressus ad oppidum<br />
Lapurdum, proximo Septembri mense, celebratum iri, alterum nempe Mariologicum,<br />
compluribus praeclari nominis theologis agendum ex omnibus nationibus illue conventuris,<br />
alterum vero Marianum; qui quidem veluti maxima sollemnia huius anni<br />
iubilaris exstant.<br />
Summi autem momenti argumenta in utraque congressione erunt pertractanda.<br />
Namque congressui Mariologico propositum thema est « Maria et Ecclesia » sub<br />
quovis adspectu exagitandum, praesertim altius investigando, quasnam partes habuerit<br />
Christi Mater Redemptoris tum in gratiarum acquisitione, tum in earumdem distributione.<br />
In Congressu vero Mariano hoc thema opportune evolventum erit • « Ut<br />
adveniat Regnum Christi, adveniat regnum Mariae ». Sollemnibus bisce coetibus aderunt,<br />
ut iam nuntiatum est, plures purpurati Patres, plus quam centum Patriarchae,<br />
Archiepiscopi et Episcopi, aliique sacrorum Antistites, qui haud parvum splendorem<br />
celebrationibus adiicent.<br />
Cui profecto splendori Nos Ipsi cumulum addere cupientes, te, Venerabilis Frater<br />
Noster, qui Romana purpura exornatus tanta dignitate atque auctoritate in Curia<br />
Romana praefulges, Legatum Nostrum a Latere deligimus ac renuntiamus, ut, Nostrani<br />
gerens personam, sacris coetibus et ritibus praesideas, qui apud Lapurdum proximo<br />
mense sollemniter peragentur. Tibi praeterea facultatem largimur, ut, die constituca,<br />
post Sacrum pontificali ritu peractum, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nosttaque<br />
auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus<br />
lucrandam.<br />
(*) Acta ap. sed., 50 (1958) pp. 722-723.
342 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Pro certo autem ducimus, te, qua flagranti es erga Deiparam Immaculatam pietate,<br />
prò tuis ingenii animique ornamentis et peritia fandi, perhonorificum munus<br />
tibi creditum magnificenter ac salutariter esse impleturum.<br />
Caelestium denique gratiarum in auspicium atque peculiaris Nostrae caritatis<br />
pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis Frater Noster, Episcopo Tarbiensi<br />
et Lapurdensi, eiusque Antistiti Coadiutori, tuisque legationis sociis, peramanter in<br />
Domino impertimus.<br />
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die 11 mensis Augusti, anno MDCCCCLVIII,<br />
Pontificatus Nostri vicesimo.<br />
Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XI! iis qui interfuerunt Congressui Mariali<br />
Internationali, Lapurdi habito, ob iubilaeum annuiti Centenarium ab<br />
Apparitione B. Mariae V. Immaculatae. - 17 Septembris 1958 (*).<br />
Vénérables Frères et bien-aimées fils, pèlerins de Lourdes, qui avez pris part<br />
en la Cité de Marie au grand Congrès Marial International, puissent ces ondes mystérieuses<br />
et invisibles qui vous portent avec Notte voix le témoignage de Notre affection<br />
et de Notre intérèt, rebondir sur le massif rocheux de Massabielle et revenir à<br />
Nous, messagères de l'enthousiasme et de la dévotion, qui vibrent dans vos prières<br />
et vos chants en l'honneur de la Reine du ciel et de la terre, qu'en ce moment vous<br />
acclamez, lui redisant une fois de plus « Ave Maria »!<br />
C'est le salut de l'ange, qu'à travers les siècles l'humanité entière offre sans cesse,<br />
comme une fleur, à l'autel de sa Souveraine; c'est l'nvocation, aussi simple que profonde,<br />
qui depuis cent ans résonne sans interruption sur ces rives bénies du Gave,<br />
invocation sereine et légère dans le murmure de l'ime fervente, douloureuse et suppliante<br />
sur les lèvres brùlantes du malade et de l'infirme, résolue comme une profession<br />
de foi dans les accents virils de l'homme, solennelle et grandiose dans la<br />
clameur de la multitude, mais toujours pénétrée d'amour pour l'Immaculée et d'une<br />
profonde affection filiale qui frouverait difficilement une expression plus parfaite. Et<br />
où il Nous fut donne, à Nous aussi, Nous-mème évoquons d'ici, non sans émotion,<br />
cette heure bienheureuse, où il Nous aussi, d'élever les yeux vers la Dame bianche<br />
des Pyrénées et de lui murmurer « Ave Maria »!<br />
Pendant toute l'année, Nous avons suivi de Rome, que tant de liens unirent à<br />
Lourdes dès que ce nom commenta à résonner dans le monde, l'actuel Centenaire:<br />
par Notre parole quand il était opportun, par la pensée à tout moment, et par la<br />
concession de gràces très spéciales, en manifestant de toutes les manières possibles<br />
Notre paternelle affection. Nous avons été le témoin, en la Ville Eternelle, de la<br />
joie et de la consolation spirituelle de tant de Nos fils, dont les yeux rayonnants semblaient<br />
garder encore le reflet celeste de la Grotte miraculeuse qu'ils venaient de<br />
visiter.<br />
Mais, de toutes les mantfestations du Centenaire, le Congrés Marial Interna-<br />
(*) Ada ap. sed., 50 (1958) pp. 741-745.
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 343<br />
tional, préparé de longue date par des théologiens réputés, est sans conteste la plus<br />
solennelle. Un nombre imposant de Princes de l'Eglise, d'Archevèques entourent Notre<br />
Légat, et c'est à dessein que Nous avons choisi pour Nous représenter Notre Vénérable<br />
Frère le Cardinal Doyen du Sacre Collège, pour lequel Nous nourrissons une<br />
si profonde estime et une vive affection; Nous sommes heureux qu'il preside en Notre<br />
nom ces grandioses cérémonies. De grand coeur aussi, Nous saluons, avec l'Evèque<br />
de Tarbes et Lourdes et son Coadjuteur, toutes les hautes personnalités religieuses<br />
et civiies présentes au Congrés. Nous tenons également à exprimer Notre gratitude<br />
aux Autorités francaises pour l'accueil plein d'honneur et de courtoisie réservé à Notre<br />
éminent Légat, non moins que pour toutes les facilités accordées cette année aux milliers<br />
de pèierins venus des régions les plus lointaines. N'est-ce pas d'ailleurs une<br />
des gloires de la France, terre privilégiée de Marie, de posseder sur son sol un tei<br />
sanctuaire de renommée mondiale?<br />
N'en doutez pas, bien-aimés congressistes! C'est Marie qui, en une heure critique<br />
de l'humanité, voulut rappeler à ses rils égarés le vrai sens de la vie, en montrant sa<br />
transcendance fondamentale et son union à l'autre vie, qui seule nous donnera le<br />
veritable et parfait bonheur. Cest Elle qui daigna leur enseigner, avec la tendresse<br />
et la pédagogie d'une mère, les deux grands moyens essentiels de parvenir à un but<br />
si élevé: la prière assidue et confìante, et l'indispensable mortification chrétienne qui<br />
la soutient. Sa prudence surnaturelie leur indiqua la route sùre: celle qui passe par<br />
les représentants de son Fils sur la terre, celle qui passe par l'Eglise. C'est Elle qui,<br />
anxieuse du bien de tous, lanca le grand appei aux multitudes, pour qu'elles accourent<br />
boire à ces eaux miraculeuses, qui guérissent les àmes aussi bien que les corps. C'est<br />
Elle qui, avec une indicible douceur, voulut en quelque sorte demeurer parmi nous<br />
pour y ètre notre secours perpétuel et notre sur refuge, fortifiant notre foi par de<br />
nouvelles et innombrables merveilles, soutenant notre espérance par sa miséricorde<br />
inépuisable et magnanime, et attisant la fiamme de notre charité par sa beauté celeste,<br />
sa bonté sans limites et ses faveurs sans nombre.<br />
Et parce quii en est aujord'hui comme au siècle passe; parce que nous sommes<br />
sùrs que jamais ne nous feront défaut sa sollicitude et son assistance; parce que de<br />
cette Grotte bénie — ó Mère généreuse — ne peuvent cesser de descendre sur la<br />
terre les torrents de vos gràces maternelles, pas plus que 1 eau ne peut cesser de courir<br />
par ces vallées et le soleil de répandre chaleur et lumière, Nous voulons proclamer<br />
bien haut, à la fin du Congrès qui couronne en quelque sorte cert incomparable Centenaire,<br />
Notre certitude que la restauration du Règne du Christ par Marie ne pourra<br />
manquer de se réaliser, car il est impossible qu'une telle semence, jetée avec tant<br />
d'abondance, ne produise pas les fruits les plus vigoureux.<br />
Nous savons très bien comment les puissances de l'enfer s'efforcent de toutes<br />
manières de ravager l'héritage de Marie, dépouillant la jeunesse de son innocence et<br />
de sa pudeur, attendant à la sainteté et à l'unite du mariage, excitant Fune contre<br />
l'autre les classes sociales, comme si tous les hommes n'etaient pas frères, opprimant<br />
l'Eglise partout où elles réussissent à s'introduire et propageant le plus radicai des<br />
des matérialismes. Mais Nous savons aussi quelle soif de lumière et de vérité palpite<br />
au fond des coeurs, quel sincère désir de trouver Dieu anime les àmes, de ceux<br />
mèmes qui ne peuvent rien en manifester sans risquer leurs biens et leurs personnes;
344 <strong>DOCUMENTA</strong> <strong>MAGISTERII</strong> <strong>ECCLESIASTICI</strong><br />
Nous savons la puissance des forces spirituelles qui pointent de toutes parts, comme<br />
l'annonce d'un splendide printemps.<br />
Vous-mémes, n'avez-vous pas vu les hommes arcourir cette année aux pieds de<br />
la Vierge avec la paix et la sérénité de qui vivrait dans un monde sans problèmes,<br />
et non sous la menace d'une catastrophe sans précédent? Ne les avez-vous pas vus se<br />
tendre la main, souriants et fraternels, comme s'ils n'appartenaient pas à des peuples<br />
qui se regardaient hier, pleins de haine, de tranchée à tranchée? Ne les avez-vous<br />
pas contemplés assiégeant les confessionnaux, s'agenouillant en files interminables pour<br />
recevoir la Manne descendue du ciel, priant sans fatigue les bras en croix devant la<br />
Grotte, ou chantant, quand vient la nuit, les louanges de Marie en lumineux cortège?<br />
Ne les avez-vous pas vus partir tous, croyants pleins de ferveur ou pécheurs régénérés,<br />
privilégiés de la gràce de Marie ou malades s'en retournant avec leur mal, né<br />
les avez-vous pas rentrer tous à leurs foyers le front rayonnant de la lumière de Dieu,<br />
animés du plus fervent désir de vivre une vie meilleure, une vie nouvelle sous le<br />
manteau d'azur de Celle, dont ils n'oublieront jamais le sourire?<br />
A Lourdes, a-t-on dit, s'est ouverte une fenètre qui regarde le ciel. Ajoutons<br />
que si par cette fenétre il nous est donne de jouir d'avance de la gioire celeste,<br />
par elle aussi descend continuellement un torrent de lumière et de gràces ravivant<br />
la connance dans les destinees d'une humanite, anxieuse de développement et de<br />
progrès sans doute, mais bien plus encore de sérénité et de paix.<br />
Frères et fils bien-aimés! Implorez pour le monde, en cette heure solennelle,<br />
tous les dons qui vous paraissent nécessaires et opportuns, chacun selon les besoins<br />
qu'il connait; mais demandez sourtout que cessent haines et discordes, que les voix<br />
insolentes de la convoitise et de l'orgueil soient réduites au silence et que brille<br />
enfin sur la terre le soleil joyeux et bienfaisant de la paix tant désirée: la paix du<br />
Christ, qui surpasse tout sentiment, dans le coeur des hommes, dans leurs relations<br />
sociales et internationales, conséquence naturelle de l'application intégrale de l'Evangile!<br />
Appelez de vos prières le Règne du Christ, auquel votre Mère très aimante vous<br />
invite par son exemple et pour iequel son intercession maternelle vous procure sans<br />
cesse tous les moyens nécessaires : n'y possède-t-Elle pas, en affet, une place privilégiée<br />
à cause de la fonction que la Providence a voulu lui assigner dans la vie<br />
de l'Eglise et de chacun de ses membres?<br />
Voilà pourquoi, ò très douce Mère et très avocate, vous avez voulu poser votre<br />
pied délicat sur ce roc pyrénéen, et faire de cette vallee ignorée un immense sanctuaire<br />
dont les nuées du ciel forment la voùte; un sanctuaire où votre Fils très<br />
aimant soit continuellement honoré dans le Sacrement de son amour, recu avec<br />
ferveur en des milliers de poitrines, qui peut-étre savourent encore les douceurs de<br />
la réconciliation, et constamment invoqué par les lèvres tremblantes de qui vient<br />
lui confier une douleur, à laquelle rien au monde ne peut plus porter remède!<br />
Que ce soit votre oeuvre, ò Souveraine des anges et Reine de la paix! Ne laissez<br />
pas de tels triomphes confinés dans les étroites limites de votre sanctuaire, mais<br />
comme un torrent irresistibile se déverse par les vallées ouvertes, atteint les cìmes<br />
et les dépasse pour finalement tout remplir et tout inonder de l'allégresse et de la<br />
fécondité de ses eaux vives, qu'ils se répandent à travers toute la terre, purifant les<br />
àmes, guérissant les blessures, aplanissant les difficultés, vivifiant toutes choses, de
<strong>DOCUMENTA</strong> MAGISTERI! <strong>ECCLESIASTICI</strong> 345<br />
sorte que, par votre puissante intercession et votre Constant secours, se séalise enfin<br />
le Règne du Christ: « Regnum veritatis et vitae, regnum iustitiae, amoris et pacis »!<br />
Et qua Notre fervente prière s'unisse celle de la petite fleur que vous-mèmes<br />
avez daigné cueillir dans la plus humble prairie pour la faire épanouir au jardin du<br />
ciel, sainte Marie Bernarde Soubirous, dont les vertus, si aimables et silencieuses,<br />
si profondes et peu apparentes, pourraient tant apprendre à notre siècle confus et<br />
agite.<br />
Que sur cette Cité de Marie, où un jour Nous eùmes le bonheur ineffable d'ètre<br />
présent, Nous aussi; sur les pèlerins innombrables de ce moment et de toute l'année;<br />
sur les Autorités de tous ordres qui ont contribué si efficacement à la splendeur<br />
du Congrés; sur les congressistes en general, et plus spécialement sur ceux qui ont<br />
prète à la grande assemblée leur collaboration directe; sur Nos Frères dans l'Fpiscopat<br />
et très particulièrement sur Notre bien-aimé Cardinal Légat, descende la Bénédiction<br />
du Vicaire de Jésus-Christ, qui veut ètre le gage des meilleures gràces du ciel!