Shpjegues i Programit të Orientuar të Provimeve me Zgjedhje të ...

REPUBLIKA E SHQIPËRISË 

MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS 

AGJENCIA QENDRORE E VLERËSIMIT TË ARRITJEVE TË XËNËSVE 

Shpjegues i Programit të Orientuar të 

Provimeve me Zgjedhje të Maturës 

Shtetërore 

Gjuhë e Huaj, Italisht 

Tiranë, Janar 2011

Shpjegues i programit orientues Italisht 

Përmbajtja: 

Aftësitë dhe njohjet që duhet të zotërojë nxënësi maturant 

për të qenë i përgatitur për Provimin e Maturës me 

Zgjedhje në gjuhën e huaj. 

Struktura e Provimit të Maturës Shtetërore me Zgjedhje, 

Gjuha Italiane 

Tipe ushtrimesh që nxënësi duhet të punojë për të qenë i 

përgatitur për provimin me zgjedhje te gjuhës italiane 

Një model testi për Gjuhën Italiane pa përgjigje të dhëna, 

që të orientojë dhe ndihmojë maturantët si të punojnë në 

testin e Maturës Shtetërore me Zgjedhje 

© MASH, janar 2011 www.mash.gov.al 2


1. Objektivat e Provimit të Maturës me Zgjedhje në Gjuhët e 

Huaja 

Nxënësi që do t’i ushtrohet provimit të Maturës me Zgjedhje në Gjuhët e Huaja duhet 

të demonstrojë aftësitë dhe njohjet e tij për çka më poshtë vijon: 

Aftësitë: 

1.1. të kuptuarit në përgjithësi dhe në veçanti të përmbajtjes së materialit të shkruar 

të cilat mund të jenë tekste autentike në gjuhën italiane, tekste të marra nga burime 

të ndryshme (gazeta, revista, tekste letrare) dhe që i përkasin tematikës së përfshirë në 

programin orientues të Maturës Shtetërore për Gjuhën e Huaj. 

1.2. të prodhuarit e një teme me shkrim duke respektuar rregullat e tipeve të 

ndryshme të teksteve të shkruara (letra, ftesa, kërkesa të ndryshme) 

1.3. shkrimi i një kompozimi ose eseje në të cilën nxënësi të shprehë mendimet dhe 

interesat e tij mbi atë fushë ose temë për të cilën do të shkruajë; të paraqesë 

argumente ose kundërargumente në lidhje me çështjen që ai do të trajtojë me shkrim, 

tema të parashikuara këto në Programin Orientues të Maturës Shtetërore. 

1.4. të përdorë në punën me shkrim (kompozimin esenë, kërkesën etj.) mjete dhe 

strategji gjuhësore në përputhje me përmbajtjen e tekstit që nxënësi do të shkruajë 

1.5. të përcaktojë qëndrimin e autorit në pjesën letrare ose jo letrare mbi tematika të 

ndryshme, të gjitha të përcaktuara në Programin Orientues të Maturës Shtetërore. 

1.6. të kuptojë organizimin dhe strukturën e tekstit letrar ose jo letrar mbi tematika të 

ndryshme, të gjitha të përcaktuara në Programin Orientues të Maturës Shtetërore. 

1.7. të përmbledhë në italisht kuptimin e përgjithshëm të një pjese letrare ose jo 

letrare mbi tematika të ndryshme dhe të japë të dhënat më kryesore të pjesës së 

shkruar në gjuhë italiane. 

1.8. të analizojë në përgjithësi një tekst letrar mbi tema të cilat janë të përcaktuara në 

Programin Orientues të Maturës Shtetërore, duke zhvilluar mbi të përgjigje me shkrim 

ku të shprehë refleksionet e tij mbi pjesën që do të lexojë dhe mendimet ndjenjat e tij 

personale mbi atë çka ka lexuar. 

Njohjet: 

1.9. të njohë leksikun, fonetikën, morfologjinë, sintaksën dhe ortografinë jo në nivel të 

sofistikuar dhe detajuar, por të paktën t’i njohë ato në një masë të tillë që përputhen 

me objektivat e programit orientues të Maturës Shtetërore. 

1.10. të njohë dhe të kuptojë aspekte interkulturore të qytetërimeve dhe kulturave të 

ndryshme italishtfolëse, gjithnjë brenda tematikës së përcaktuar nga Programi 

Orientues të Maturës Shtetërore 

1.11. të kuptojë tekste të ndryshme letrare ose jo letrare tema e të cilave është 

parashikuar në Programin Orientues të Maturës Shtetërore për Gjuhën e Huaj. 

2. Struktura e Vlerësimit të Provimit të Maturës Shtetërore 

me Zgjedhje, Gjuha Italiane 

Provimi i Gjuhës Italiane është pjesë e Maturës Shtetërore me Zgjedhje. Nxënësi që 

zgjedh t’i nënshtrohet provimit të gjuhës italiane, nuk mund të zgjedhë një gjuhë tjetër 

të dytë në dyshen e lëndëve me zgjedhje. Provimi i gjuhës së huaj është ndërtuar në 

formën e provimit me shkrim. Në të nuk përfshihet vlerësimi i të folurit dhe vlerësimi i 

të dëgjuarit. 



Provimi me shkrim zhvillohet për 120 minuta. Në këtë provim nxënësi duhet të 

shprehë njohjet dhe aftësitë e tij në: 

të kuptuarit e një pjese letrare ose joletrare 

në njohjen dhe përdorimin e strukturave gramatikore dhe leksikore 

të shkruarit mbi një temë të caktuar (ese, krijim letrar ose jo letrar, shkrimi i një 

kërkese, letre, email-i, etj.) 

Skema e Provimit 

Aspekti gjuhësor që do të 

vlerësohet 

Të kuptuarit e një pjese të shkruar 

(letrare ose joletrare) 

Përdorimi i gjuhës (gramatika dhe 

leksiku) 

Të shkruarit (ese ose krijim, letër, 

kërkesë etj.) 

Pesha që zë 

kjo fushë në 

të tërë 

vlerësimin 

40% 

40% 

20% 

Objektivi 

që matet 

1.1/ 1.5/ 

1.6/ 1.7/ 

1.8/ 1.9 

dhe 1.11 

1.9 dhe 

1.10 

1.2/ 1.3/ 

1.4/ 

Niveli i 

vështirësisë së 

pyetjeve për 

çdo linjë 

3 pyetje Niveli 1 







3. Tipologjia e teksteve dhe ushtrimeve që mund të jepen në 

Provimin e Maturës Shtetërore me Zgjedhje në Gjuhën e 

Huaj 

a) Në të kuptuarit e një pjese letrare ose joletrare përmbajtja tematike 

është mbështetur në programin e zhvilluar gjatë katër viteve të shkollës së mesme si 

edhe në tekstet shkollore për gjuhën italiane. Tematika e mëposhtme, e parashikuar 

për provimin e maturës, do të përfshijë temat bazë(sipas kurrikulës) dhe nëntema të 

marra nga kurrikula dhe tekstet. 

Temat janë formuluar në mënyrë përgjithsuese e jo sipas titujve të teksteve dhe 

përfshijnë ato njohuri të cilat janë zhvilluar përmes mësimeve. 

IO QUALE INDIVIDUO 

IL MONDO PERSONALE 

IL MONDO CIRCOSTANTE 

MONDO DELL’INFORMAZIONE E DELLA CULTURA 



AREE GENERALI 

Tipet e ushtrimeve që mund të jepen për këto tipe tekstesh janë: 

Të kuptuarit me shkrim (comprensione scritta) 

pyetje mbi përmbajtjen e tekstit, 

ushtrime me plotësim të vendeve bosh, 

ushtrime me përgjigje po/jo 

ushtrime të tipit e saktë / e pasaktë 

ushtrime me disa zgjedhje 

renditja e paragrafëve të ngatërruar, sipas logjikës dhe koherencës 

gjetja e një informacioni në një tekst, 

gjetja e idesë kryesore të një teksti, gjetja e një informacioni nga tekste të ndryshme 

etj. 

b) Në përdorimin e gjuhës (strukturat gramatikore dhe leksikore) tipet e 

ushtrimeve me të cilat nxënësi mund të përballet në test janë: 

ushtrime me zëvendësim, 

ushtrime transformimi, 

ushtrime me shumë zgjedhje, 

ushtrime me plotësime vendesh bosh, 

ushtrime me ndërtim fjalish, 

bashkim fjalësh me kuptimin, gjetje gabimesh, bashkim i funksionit me strukturën 

përkatëse, 

gjetja e sinonimeve, antonimeve, 

Shprehja e të njëjtit kuptim me fjalë të tjera, parafrazime, etj. 

c) Në shkrimin e një eseje ose një forme tjetër të të shprehurit me shkrim 

nxënësi mund të përballet me: 

të shprehurit në formë dialogu 

formulim pyetje / përgjigje 

plotësim frazash 

letër personale 

letër zyrtare 

mesazh 

radhitje paragrafësh sipas koherencës 

hartim me pika referimi 

përmbledhje, koment tregimi, etj. 

Disa tipe ushtrimesh që nxënësi duhet të punojë për të qenë i përgatitur për 

provimin me zgjedhje të gjuhës italiane për çdo linjë gjuhësore të 

sipërpërmendur: 

♦ Compressione del Testo (Të Kuptuarit e Tekstit) 

Vlerësimi i këtij komponenti do të bëhet mbi bazën e një teksti të panjohur mbi të 

cilin do të ndërtohen pyetje që do të testojnë aftësinë e nxënësit për të kuptuar një 

pjesë letrare ose jo letrare, dhe për të gjykuar mbi të. 



Nxënësi duhet të jetë në gjendje të lexojë dhe të kuptojë në mënyrë globale tekste për 

të gjetur informacionin e kërkuar; për të mbledhur informacionet që i kërkohen nga 

pjesë të ndryshme të një teksti, apo tekste të ndryshme për të përmbushur një detyrë 

apo kërkesë të caktuar. 

Në mënyrë të përmbledhur kjo aftësi përfshin këto aspekte të leximit: 

- Marrja dhe përzgjedhja e informacionit të duhur nga teksti i dhënë. 

- Reflektimi mbi përmbajtjen e një fragmenti dhe nxjerrja e informacionit të duhur 

prej tij. 

- Paraqitja e elementëve provues që mbështesin idenë e dhënë nga vetë nxënësi. 

- Thellim në kuptimin e një fraze dhe gjetja e sinonimt të saj. 

- Formimi i një kuptimi të përgjithshëm dhe nxjerrja e moralit të pjesës. 

- Zhvillimi i aftësisë krijuese dhe interpretuese dhe paraqitja e elementëve që 

justifikojnë përgjigjen e dhënë. 

- Kuptimin global të tekstit. 

- Kuptimin selektiv (jo i përgjithshëm, mbi një aspekt të caktuar); gjetjen e 

informacioneve specifike. 

- Kuptimi i thelluar: gjetja e të pashprehurës ose të nënkuptuarës, qëndrimin e 

autorit, etj. 

- Plotësimi i ushtrimeve leksikore rreth tekstit. 

- Gjetjen e fjalëve referuese. 

------------------------------------------------------------------------------------- 

Shihni më poshtë disa tipe pyetjesh mbi Compressione del Testo. 

Testo 1 

Il denaro e l’amore, l’economia genera legami 

Il mondo dei soldi e quello dei sentimenti hanno in comune molte parole: fiducia, 

sofferenza, fallimento, bene, sensibilità … 

Entrambi infatti appartengono alla sfera dei legami, delle relazioni, degli scambi. Sono 

fili invisibili che legano le persone. 

Certo, il mondo dei soldi sembra estraneo e ghiacciato rispetto alle persone. Cosi 

asettico e crudele da ridurre la complessità della vita a colonnine di numeri, 

percentuali e tassi. L’amore, l’amicizia, i sentimenti tutti fosse anche l’odio, sembrano 

invece accesi, cosi poco parenti dei numeri, dei calcoli, della logica. 

L’economia pero’ non nasce come cosa fredda, lontana dai corpi, spietatamente votata 

al profitto; nasce flusso, energia di vita per rintracciare legami. Nasce come scambio di 

beni. Mi viene in mente il mercato e il significato simbolico che un luogo come quello 

ha e ha sempre avuto nella storia: incontri, scambi, sapere. Lingue diverse, voci, visi 

ed esperienze. Socialita’ autentica. Sinfonia di colori e razze. All’ origine della nostra 

Europa moderna ci sono movimenti come quello del libero spirito e tutti i grandi 

movimenti ereticali sono nati proprio nelle citta’ dei mercanti, perche’ i mercanti 

portavano in giro merci e saperi. Anche il baratto e’ traccia di un’ economia dei legami: 

io chiedo una cosa a te e tu ne dai una a me e il metro dello scambio la diamo noi. 

Una cosa varra’ tanto se tratto con te e tant’altro se tratto con qualcun’ altro. In 

questo tipo di scambio ci sono le persone, i corpi, le necessita’ e i desideri. E c’e’ spazio 

per prezzare tutto. 

Invece l’economia, per lo meno quella che domina in questi tempi, e’ fatta di tutt’ altro: 

e’ fatta di prezzi. E’ fatta di denaro che omogeneizza tutto, che traduce in numeri 

qualsiasi cosa: una casa, un chiodo, una poesie. Che rende tutto uniformabile: il 



computer su cui scrivo, la luce che consumo, un parere legale, l’anello che porto al 

dito e che stabilisce valori seguendo criteri che penalizzano le cose piene d’amore: piu’ 

una cosa ha valore e meno costa. Il latte di una madre, ad esempio, e’ gratis. Gratis la 

cura, gratis l’attenzione. Ci sono un mare di cose preziosissime eppure senza prezzo: 

la nostra societa’, il nostro vivere insieme si forma su questa contraddizione. 

Che ci sia questo rapporto inversamente proporzionale tra amore e soldi ce lo dice 

anche l’esperienza di tutti i giorni: siamo disposti a fare cose molto noiose, per molto 

denaro, facciamo gratis quel che ci piace. Piu’ amore c’e’ e meno c’e’ bisogno di soldi, 

piu’ soldi ci sono e meno c’e’ bisogno di amore. Da questo punto di vista, l’economia 

comunemente intesa e’ diventata il regno del denaro che cancella l’amore. Il regno del 

denaro neutro, senza colore, ne’ nazione, ne’ odore. Anche se sporco, si pulisce al 

primo lavaggio, se viene dai corpi di bambine vendute alla strada puo’ diventare 

pulitissima catena di bigiotteria. Si ricicla perche’ non porta traccia del passaggio. Non 

rimane inciso il dolore, non rimane imprigionato nel foglio il peso della mano che lo 

tocca. Non ricorda. Orma cancellata a ogni passo. 

Come se, pur non riuscendo a valutare valori non materiali come la giustizia, 

l’armonia, la bellezza o la salute, il denaro potesse superare il loro bisogno o 

compensare la loro perdita. E invece i soldi hanno bisogno dell’ amore, di essere legati 

ai corpi, alle relazioni, all’ origine. Secondo le stime di un recente rapporto alle Nazioni 

Unite esiste un’ econonia non pagata che ammonta a sedici trilioni di dollari l’anno. 

Un’ economia fatta di volotariato, lavoro domestico, cooperazione, educazione e 

crescita di bambine e bambini, con divisione a cura. Il valore prodotto da questa 

economia dell’ amore e’ enorme, ma per l’economia e’ valore sommerso, totalmente 

assente dalle statistiche che misurano la ricchezza dei paesi. Ma qualcosa sta 

cambiando. La vita e’ una e registra tutto. Ogni intenzione, ogni affare, ogni dono. 

Domande a risposte aperte 

1. Di che cosa e’ fatta l’economia di oggi? 

2. In che cosa trasformata l’economia secondo il testo? 

3. La perdita di quali valori non materiali non puo’ compensare il denaro? 

4. Quale altro tipo di economia esiste? 

5. Quale movimento si trova all’ origine dell’ Europa moderna? 

6. Vero o falso 

Il mondo dei soldi sembra estraneo e ghiacciato rispetto alle persone. V/F 

Il significato simbolico del mercato e’: incontri, scambi, sapere. V/F 

Il latte di una madre costa di piu’. V/F 

Piu’ una cosa ha valore, e piu’ costa. V/F 

7. Scelta multipla. 

Il mondo dei soldi e quello dei sentimenti hanno in comune la seguente parola: 

A) Gelosia 



B) Fallimento 

C) Gioia 

D) Persona 

L’economia nasce come: 

A) Lotta per la sopravvivenza 

B) Scambio di denaro 

C) Scambio di beni 

D) Iniziativa delle banche 

Il rapporto tra amore e soldi ci spinge a: 

A) Fare cose noiose per molto denaro 

B) Mettere da parte l’orgoglio 

C) Essere tolleranti con gli altri 

D) Comprare l’amore 

8. Forma il verbo dal nome dato. 

Fallimento - ......................... 

Sofferenza - .......................... 

Odio - .......................... 

Scambio - ............................ 

Movimento - ........................ 

9. Abbina i contrari e scrivi nelle caselle i numeri corrispondenti alle lettere. 

A) Profitto 1. Odio 

B) Assente 2. Bruttezza 

C) Sommerso 3. Presente 

D) Recente 4. Antico 

E) Amore 5. Emerso 

F) Bellezza 6. Perdita 

10. Cancella l’intruso. 

amore, affetto, attrazione, odio, tenerezza 

soldi, denaro, miseria, moneta, ricchezza 

rapporto, relazione, collegamento, concordanza, indipendenza 

abbondanza, bisogno, necessita’, voglia, esigenza 

superare, fallire, vincere, attraversare, sconfingere 

♦ Lessico e Grammatica (Fjalori dhe Gramatika) 

Në këtë seksion të provimit nxënësi duhet të jetë i përgatitur rreth këtyre 

aspekteve gjuhësore: 

a) Leksiku (Fjalori) 

Nxënësi duhet të zotërojë një repertor leksikor të mjaftueshëm për t’u përballur me 

sukses dhe për t’u shprehur lirshëm me shkrim. 

Shihni disa tipe ushtrimesh qe trajtojnë këtë fushë gjuhësore. 



Completate le frasi seguenti scegliendo fra le alternative propose la parola 

coerente con il tono del discorso. 

1. Non capisce niente di arte e spende milioni su milioni per comprare 

________________ (quadri / croste). 

2. Abbiamo propio bisogno di persone così ________________ 

( temerarie / coraggiose). 

3. Per fortuna il ragazzo del piano di sopra ha smesso di _______________ 

(suonare / strimpellare). 

Collegate gli aggettivi della colonna A con i corrispondenti sostantivi della 

colonna B da i quali in apparenza sembrano così diversi . 

A B 

1. eburneo guerra A 

2. mnemonico colore B 

3. onirico memoria C 

4. cromatico bocca D 

5. bellico gara E 

6. aureo sogno F 

7. orale avorio G 

8. agonistico oro H 

9. equestre o equino casa I 

10. domestico cavallo L 

b) Elemente dhe struktura gramatikore 

Për një komunikim të saktë nga ana gramatikore, si me gojë ashtu edhe me shkrim, 

sugjerohet të punohet në mënyrë të përqëndruar mbi strukturat dhe çështjet 

gramatikore më të rëndësishme të trajtuara gjatë tre-katër viteve të shkollës së 

mesme. 

l’articolo determinativo 

A) l’ 

B) la 

C) il 

D) lo 

Aggettivi 

A) allegro 

B) allegra 

C) allegri 

D) allegre 

Plurale dei nomi composti 

Nella veranda la signora ha ---------. 

A) il biancospino. 

B) gli biancospini 

C) le biancospine 

D) i biancospini 



I pronomi relative 

Le persone -------- dipende la mia carriera sono più di una. 

A) da cui 

B) chi 

C) che 

D) dalle quali 

Il verbo giusto 

Mario, prima di partire -------- lasciarmi l’indirizzo dell’albergo! 

A) dovrei 

B) dovrebbe 

C) dovresti 

D) dovrò 

Mio padre ------- di lavorare quando aveva 50 anni. 

A) smissi 

B) smisse 

C) smise 

D) smisi 

La congiunzione esatta 

A) Giacchè 

B) Sebbene cominciò a parlare, il pubblico lo ascoltò attentamente 

C) A patto che 

D) Dal momento che 

Articoli e preposizioni 

- Vaso rose balcone soggiorno ho messo 

- Vino bianco è alcuni minuti congelatore bottiglia 

l’imperativo 

- È meglio che lei esca con una persona conosciuta. 

Il pronome indefinite 

- Ogni individuo ha il diritto di dire ciò che pensa. 

Il congiuntivo 

- È inutile che ( venire ) ------- anch’io; potete fare senza il mio aiuto. 

- È brutto che due fratelli non ( andare ) ------- d’accordo. 



per + infinito/stare + gerundio 

- Siamo arrivate appena in tempo, infatti lo spettacolo (cominciare) ------. 

- Quando siamo entrati tu (parlare) ------- con una persona. 

Il participio passato esatto 

--------- questo corso, potrò parlare correttamente l’italiano. 

A) Finita 

B) Finiti 

C) Finito 

D) Finite 

La forma alterata esatta 

- Hai una --------- tua che ti piace molto, ma è un po’ piccola. Come la descrivi? 

A) stanza 

B) stanzina 

C) stanzaccia 

D) stanzetta 

I pronomi diretti e indiretti 

Tua amica sta passando un momento difficile: --------- vicino. 

A) stagli 

B) stalle 

C) le stai 

D) stalli 

Discorso diretto all’indiretto 

- Quando aveva 9 anni Silvia disse che da grande avrebbe imparato a giocare a tennis 

Il verbo giusto 

La signora Luisa________ appena _______ il pavimento quando i bambini sono entrati 

con le scarpe sporche. 

Un giorno si perse nel bosco; dopo che -------- la notte, si addormentò su un prato 

coperto di fiori rossi. 

A) arrivai 

B) fui arrivato 

C) fu arrivata 

D) ebbi arrivato 

Se lui fosse una persona sensibile, in quella situazione non si ------------ cosi. 

A) saresti comportato 

B) sarebbe comportato 

C) avrebbe comportato 

D) avrebbero comportato 



Trova gli sbagli e riscrivi le frasi. 

- Al bar, la mattina, molti italiani fa colazione con un cappuccino o un caffè in piedi. 

- Molti impiegati smettono di lavorare a metà mattina, usciamo e vanno a prendere il 

caffè. 

♦ Composizione scritta 

Më poshtë do të njiheni me një model eseje të punuar dhe ndërtuar saktë me të gjithë 

parametrat që kërkon ndërtimi i një eseje. 

ESEMPIO DI SAGGIO BREVE 

L'organizzazione della famiglia e i rapporti tra i suoi membri si presentano sotto 

aspetti diversi nel tempo, ma molti, specialmente gli anziani, non sono in grado di 

capire i mutamenti e li giudicano negativamente. Confuta tale posizione: a) 

dimostrando come sull'istituzione familiare si riflettano le trasformazioni economiche, 

civili e culturali dell'epoca in cui viviamo, b) motivando la tua preferenza per la 

famiglia attuale. La tua composizione dovrà comprendere: 

• un'introduzione; 

• uno sviluppo organizzato in paragrafi che deve poggiare su almeno quattro 

argomenti, sostenuti da esempi. 

• una conclusione. 

Il saggio non dovrà superare le 60 righe. 

SCHEMA 

INTRODUZIONE - TESI DA DIMOSTRARE 

a) Il cambiamento della famiglia nell'ultimo secolo è dovuto al passaggio da una 

società agricola e autoritaria a una società industriale, urbana e più democratica. 

b) Tale mutamento non è segno di degenerazione, ma di rapporti più liberi e uguali tra 

i suoi membri. 

ARGOMENTI A SOSTEGNO DELLA TESI 

• La famiglia contadina tradizionale era subordinata all'autorità indiscussa dei 

capofamiglia. Es. Padre padrone di G. Ledda. 

• La sua maggiore solidità si basava su fattori economici, costituendo un'unità di 

produzione, sostenuta dal lavoro integrato di tutti i suoi membri. Es. la famiglia 

Malavoglia descritta da Verga. 

• All'inizio dei Novecento tale famiglia si incrina, aprendosi al lavoro operaio,- ma 

resta forte la dipendenza della donna e dei figli dalla gerarchia maschile. Es. La mia 

bisnonna era operaia, ma analfabeta... 

• Solo nel secondo dopoguerra si compiono l'industrializzazione dell'Italia e il 

processo di democratizzazione, rimasto bloccato dal fascismo. Es. La donna lavora, 

va a scuola, acquista diritti paritari. I figli si ribellano all'autoritarismo dei padri. 

ANTITESI DA CONFUTARE 

• La famiglia ora è in crisi, le coppie sono instabili. 

• Senso dei dovere, spirito di sacrificio, obbedienza non esistono più. 



ARGOMENTI CONTRO 

• Se la famiglia oggi è più fragile, ciò è dovuto al fatto che la sua unità si basa su una 

maggiore libertà dei sentimenti. Es. quando non si va d'accordo ci si separa. 

• Ci sono problemi, ma esistevano anche prima; erano solo taciuti. Es. difficoltà di 

comunicazione, solitudine. 

CONCLUSIONE 

È in crisi dunque la vecchia forma di famiglia. La famiglia odierna si ispira a valori 

diversi, più consoni ai nuovi bisogni di democrazia e di benessere. 

4. Një model testi për Gjuhën Italiane pa përgjigje të dhëna, 

që të orientojë dhe ndihmojë maturantët si të punojnë në 

testin e Maturës Shtetërore me Zgjedhje. 

Udhëzime për nxënësin: 

Testi në total ka 20 pyetje që vlerësohen me 40 pikë. 

Në test ka kërkesa me zgjedhje alternativash dhe me zhvillim. 

Në kërkesat me zgjedhje rrethoni vetëm shkronjën përbri përgjigjes së saktë, ndërsa 

për kërkesat me zhvillim është dhënë hapësira e nevojshme për të shkruar përgjigjen. 

Koha për zhvillimin e kërkesave të testit është 2 orë. 

Esame a scelta 

Maturita` Statale 

1. Comprensione di Testi Scritti 

“Non Conviene Amare Una Cicognina” 

Alcuni miliardi di anni fa, un certo Barba Gianni, vecchione oltremodo misantropo, 

viveva in una grotta che si apriva a meta ‘di una parete rocciosa la quale, verso l‘alto, 

pareva salire fino al cielo, e in basso sprofondare in un abisso senza fine. 

Dalla grotta sporgeva nel vuoto uno sperone rupestre; ogni notte Barba Gianni ne 

spiccava il volo per andare a caccia di un topo o due da mettere in tavola il giorno 

dopo. 

Barba Gianni non aveva mai voluto sposarsi; diceva: “Eh, mica sono scemo; forse 

che vado a mettermi un’estranea in casa?”; le faccende gliele sbrigava un suo 

cameriere a nome Pipi Strello, bravo e affezionato, che, pero‘, aveva la pessima 

abitudine di starsene tutto il tempo con la testa in giu‘, aggrappato al soffitto con le 

dita dei piedi. 

Questa abitudine secondo Barba Gianni, influiva, e come avrebbe potuto essere 

altrimenti?, sulle idee di Pipi Strello.“Stando con la testa in giu, “osservava Barba 

Gianni, “alla fine non si possono pensare che pensieri con la testa in giu. 

“L’osservazione trovo‘ ben presto conferma.Uno di quei crepuscoli,Barba Gianni se ne 

stava sullo sperone roccioso preparandosi a spiccarne il volo per andare a caccia di 

topi, quando, laggiu‘, lontano lontano, nel limpido cielo vespertino vide qualche 

cosa come una sciarpa Bianca e ondeggiante che si avvicinava ora allungandosi e ora 

accorciandosi.Che roba era.? 

Barba Gianni scruto‘ la sciarpa e alla fine capi‘:era uno stormo enorme di Ci Cogne 

che, come sono solite ogni anno alla fine dell’autunno,migravano per svernare nel sud. 

Una Ci Cognina, ferita a un’ala, piombo‘sullo sperone roccioso. 



Barba Gianni consigliato da Pipi Strello la ospito‘, la curo‘e si innamoro‘di Ci Cognina 

che guarita e padrona del cuore di Barba Gianni, vuole partire per raggiungere il suo 

stormo. Barba Gianni decise di seguire Ci Cognina ma non ce la fece, a volare cosi‘a 

lungo.Torno‘indietro e trovo‘tutto come l’aveva lasciato. 

Pipi Strello che stava tuttora con la testa in giu‘, gli grido‘subito: 

“Rimpiangerai tutta la vita di non essere andato fino al lago”, Barba Gianni non gli 

rispose, perlustro‘la grotta, trovo‘una lunga penna bianca, probabilmente caduta dall’ 

ala di Ci Cognina. 

La prese nel becco e usci sullo sperone. Ecco, li, il nido, ecco, intatto ed enorme tutto 

ovattato dentro di lanugine e di fieno.Barba Gianni apri il becco e la penna bianca 

cadde nell’abisso.Poi fu la volta del nido:alla spinta di Barba Gianni, oscillo‘, stette un 

momento in bilico sull’orlo dello sperone , quindi cadde giu‘ volteggiando , e scomparve 

.Adesso sorgeva la luna; in quella luce argentea si scorgeva tutta l’immensa pianura 

nella quale Barba Gianni era solito andare a caccia.Barba Gianni disse: “Beh, vado a 

prendere un topo, per domain”.Pipi Strello grido‘, testa in giu‘: “Come lo 

faremo‘?“.Barba Gianni rispose: “Al forno“; e volo‘via. 

●Indica con X la lettera A, B, C o D corrispondente all' affermazione corretta tra 

le quattro proposte. 

1. Dove viveva Barba Gianni? 1 punto 

A) in una roccia 

B) in una montagna 

C) in una grotta 

D) in un precipizio 

2. La caratterizzazione del secondo personaggio del racconto. 1 punto 

A) diffidente 

B) altruista 

C) affezionato 

D) sincero 

3. Sembra una sera come tutte le altre.Cosa vede Barba Gianni? 1 punto 

A) uno stormo degli uccelli 

B) degli insetti 

C) delle farfalle 

D) uno stormo delle cicogne 

4. Cosa succede a Barba Gianni? 1 punto 

A-si arrabbia 

B-si innamora 

C-vola a lungo 

D-si stupisce 

5. Dove va alla fine Barba Gianni? 1 punto 

A) su un baobab 

B) al lago 

C) a caccia 

D) in cima alla montagna 



●Rispondere alle domande. 

6. Quali sono le caratteristiche di Barba Gianni? 2 punti 

.................................................................. 

................................................................... 

7. Dove consiste il contrasto fra Barba Gianni e Pipi Strello? 2 punti 

.................................................................... 

.................................................................... 

2.Competenza Linguistica 

8●Sostituite ai puntini un aggettivo possessivo appropriato: 2 punti 

-Luigi deve mettere .......... firma sul foglio. 

-Non e` facile vedere.............difetti 

9●Sostituite ai puntini un aggettivo opportuno: 2 punti 

-Sull'autostrada c'era un traffico ......... 

-Nella prima settimana di luglio ha fatto un caldo........ 

10●Sostituite ai puntini un nome che possa accompagnare l'aggettivo che 

segue e fate delle frasi. 2 punti 

- ........... limpido 

- .......... pesanti 

11●Spiegate il significato che hanno preso le parole scritte in neretto: 

-Quando la mamma legge troppo , le vengono le borse sotto gli occhi. 

-Abitiamo nel cuore della citta`. 

-Un'onda dei capelli copre sempre la fronte di Paola. 3 punti 

........................................................................... 

......................................................................... 

......................................................................... 

12●Sostituite con un sinonimo le parole scritte in neretto. 3 punti 

-Sono rimasto meravigliato (.....................) dall'esito dell'esame. 

-Hai avvisato (......................) i tuoi genitori che arriveremo in ritardo? 

-Da quando sono in montagna dormo molto di piu`e mi sento molto riposato 

(.................). 

13●Sostituite ai puntini dove ha senso la parola`` viso ``ed i suoi sinonimi. 

3 punti 

-Ci vuole (................) di bronzo per tornare a casa senza nemmeno dire dove sei stato. 

-Tua figlia ha (..................) molto intelligente. 

-Raffaello ha dato un'espressione triste (...................) della Madonna. 



14●Mettere il verbo al modo e al tempo giusti. 4 punti 

-Gli studenti hanno detto che se ................................(essere) 

possibile ,......................(restare) in biblioteca fino a tarda notte. 

-Se in quei giorni di vacanza noi................................(recuperare) 

un po' di sonno ,....................(sentirsi) meglio. 

●Indica con X la parola giusta scritta in neretto. 

15. Mi sono fermato, perche`non ne --------- piu` dalla stanchezza. 1 punto 

A) posso 

B) potro` 

C) potevo 

D) puo 

16. Mi faresti un piacere? 1 punto 

-Se posso, ----------- faccio. 

A) glielo 

B) te lo 

C) ve lo 

D) ce li 

17. E` un tipo di letto --------- io non potrei dormire. 1 punto 

A) da cui 

B) in cui 

C) su cui 

D) a cui 

18. Ho telefonato ai miei amici ma non ------ ho trovati a casa. 

A) le 

B) li 

C) ci 

D) vi 

19. Ho preso un appuntamento il veterinario per portar --------- il cane. 

A) le 

B) gli 

C) lo 

D) la 

3. Produzione scritta 

1 punto 

1 punto 

20. Svolgete uno dei seguenti temi: 6 punti 

a) Quali sarebbero i tuoi progetti per il futuro?(Da un minimo di 100 ad un massimo 

di 120 parole) 

b) Immagina di essere in vacanza e di scrivere una lettera al tuo\a amico\a.(Da un 

minimo di 100 ad un massimo di 120 parole) 

c) Riflessione sulla saggezza del proverbio:`` Chi trova un amico ,trova un tesoro `` 

(Da un minimo di 100 ad un massimo di 120 parole)

Shpjegues i Programit të Orientuar të Provimeve me Zgjedhje të ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?